TELUGU EDITORIAL10.12.09

 

Please contact the list owner of subscription and unsubscription at: editorial@samarth.co.in 

 

media watch with peoples input                an organization of rastriya abhyudaya

 

Editorial

month december10, edition 000018, collected by  b. ramesh kumar, managed by durgesh kumar mishra, published by – manish manjul

 

 Editorial is syndication of all daily- published newspaper Editorial at one place.

http://editorialsamarth.blogspot.com

For TELUGU EDITORIAL http://editorial-telugu-samarth.blogspot.com

For ENGLISH EDITORIAL http://editorial-eng-samarth.blogspot.com

 

******************************************************************************************

EENADU

 EDITORIAL

è-ʪ -•ä-ÿÕ-™Â¿Ù -ŽÖ-{Õx!

‚ £¾ÉªŒ "Ÿ¿Xîu-™sºª Ž'¹Õ_-Ÿ¿-™å„j "„¾ºÇ-R¿ ®¾ª„¶¾Õª …¤Ä-Ÿµ¿u-¿~Ù™Õ «Öª˜ã-Âú-®Ïª'þ ¯ç©Çx-@Áx-"ÂËŽª „¾L-ÂËÊ •ð®¾uª Íç™xE ÂÃæ®-ÊE Æœ¿Öf-‚„¾Ü ©äE Ÿµ¿ªÃ-„¶¾Ö-ÅÃ™Õ „¾Ÿä-„¾Ÿä EªŒÖ-„Ï-®¾Õh-¯Ãoªá. NNŸµ¿ ‚£¾ÉªŒ …Žp-ŽÕh™Õ, EÅÃu-«-®¾ªŒ «®¾Õh-«Û™ Ÿµ¿ªŒ-«-ªŒ™ 優ŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿™ ‚ªŸî-@Á-Ê-¿-ªŒª'à …ªŸ¿E êª"Ÿ¿-®¾-ªÃˆêª ÅÕÇ'à ©ãª„¾-©ä-®¾Õ-¿٪C. „¾J-®ÏnA ÍÃ©Ç B"«ª'à …ªŸ¿ª-{ÕÊo «u«-²Ä-§½Õ-«Õª"A ¬ÁªŒŸþ „¾XêýÐ …Lx, ‚™Õ, ¿ªC-„¾-„¾Ûp™ Ÿµ¿ªŒ™Õ ŽyªŒ-©ð¯ä ƪŸ¿Õ-¦Ç-šðxÂË «²Äh-§½ÕE ‚¬Ç-¦µÇ«ª «uÂÌh-¿-Jª-ͽœ¿ª Nœ¿Öf-ªŒª'à …ªC! C'¹Õ« ÊœËNÕ Å½ªŒ-'¹A èʪ •äÿÕ-™Â¿Ù ¿®Ï'à ŽÖ{Õx ¤ñœ¿Õ-®¾ÕhÊo êª{xÊÕ „¾'¹_-XäÕ®Ï C'¹-©Çê' ÆŸ¿Õs´Å½ «Üu£¾Ç-XäÕD ‚§½ÕÊ ®¾pªŸ¿-Ê©ð Xç™x-œË-ÂÃ-©äŸ¿Õ. „¾„¾Ûp™Õ, …„¾Ûp™Õ, ÊÖ¯ç™Õ, ¿ڪŒ-'Ã-§½Õ™Õ ®¾£¾É EÅÃu-«-®¾-ªÃ-™-EoªšË Ÿµ¿ªŒ™Ö ͽÕ¿ˆ™Õ ͽքÏ-®¾Õhª˜ä ÿœ¿Õ'¹Õ ÿ¿ˆ-¤ù-ªŒÕ-™Â¿Ù, ƪŒ-ÂíªŒ ®ÏnªÃ-ŸÄ§½Õ «ªÃ_-™Â¿Ù C¿و-Åî-ͽ-œ¿ª-©äŸ¿Õ. G§½Õuª, '¿Õ-«Õ™Õ, „¾ªœ¿Õx, ¤Ä™Õ... ®¾«Õ®¾hª ÈK-Ÿçj-¤ò-§½Öªá. \œÄ-C-ÂÃ-™ª©ð Âç½Õ-ŸµÄ-¯Ãu-™Â¿Ù ®¾Õ«ÖªŒÕ 40¬ÇŽª, ÿª'Ã-@Ç-Ÿ¿Õª-„¾-©Çxª-šË-XÃ-šËÂË 90¬ÇÅÃ-E-ÂË-å„j'à éªÂ¿ˆ™Õ Xçá™Õ-ͽÕ-Âí-ÍÃaªá. ‚£¾ÉªŒ «®¾Õh-«Û™ Ÿµ¿ªŒLo Xçª{¯ä E§½Õª-"Aª-ͽ-¿-¤òÅäÐ ‚ Ÿ¿Õ"†¾p-¦µÇ«ª, Ž§½ÖK «®¾Õh-«Û™ N¦µÇ-'Ã-EÂÌ N®¾h-J-®¾Õhª-Ÿ¿-ÊoC "„¾ŸµÄE ‚Jn¿ ®¾™-£¾É-«Õª-œ¿L ²ÄªŒC± ªŒª'¹-ªÃ-è¯þ å£Çͽa-J¿. Jèªýy ¦ÇuªÂ¿Ù ͽժŒÕ'Ã_ „¾ÜÊÕ-ÂíE „¾ªŒ-„¾A NŸµÄÊ Í½ªŒu™Õ Í䄾-{d-œ¿ª-Åî-¤Ä{Õ "Ÿ¿«u ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ EªŒy-£¾Ç-ºå„j "„¾Åäu-¿ª'à Ÿ¿%†Ïd ²ÄJª-ÍÃ-™-ÊoC ‚§½ÕÊ ®¾ÖͽÊ. «Ö骈šü •ð¿uª ŸÄyªÃ G§½Õuª, '¿Õ-«Õ™ Ÿµ¿ªŒ-™Â¿Ù ¿@ëxª GTª-ͽ-Ÿ¿-™-*-Ê{Õx, Ÿ¿ÂË~-ºÇ-CÊ ¯Ã™Õ'¹Õ ªÃ³ÄZ©ðx ¦µÇK'à E™y™ Nœ¿Õ-Ÿ¿-™Â¿Ù ®ÏŸ¿l´-«Õ-«Û-ŽÕ-Êo{Õx ¦µÇªŒÅ½ ‚£¾ÉªŒ ®¾ª®¾n "„¾Â¿-šËª* ¯Ã™Õ'¹Õ XÃªÃ™Õ Âë-²òhªC. ‡«J ¯î{ ‡„¾Ûpœ¿Õ •Ç™Õ-XÃ-J¯ÃÐ ªŒÂ¿-ªŒ-ÂÙ NŸµÄ-¯Ã™Õ, «Üu£¾É™Õ, §çÖͽ-Ê™Õ, XäÕŸµî-«Õ-Ÿ±¿-¯Ã™Õ... ®¾«uª'à ƫÕ-™Õ¿٠¯îͽÕ-¿٪˜ä, ¯äœ¿Õ "„¾•Ç-F-ÂÃ-EÂË ƒEo ¿œ¿-'¹ªœ¿Õx ŸÄ„¾Û-J-²Äh§½Ö?

EÅÃu-«-®¾ªŒ «®¾Õh-«Û™ Ÿµ¿ªŒ™Õ éª*a-¤ò-¿٪œÄ ÂÃͽÕ-¿٪{Ö, "„¾•Ç „¾ª„ÏºÌ «u«-®¾nÊÕ „¾šË-†Ôe-¿-J-²Äh-«ÕE ‰Â¿u-"„¾-'¹-A-Q™ ¿Ú{NÕ ¯äŽ™Õ ¿F®¾ …«ÕtœË ÂêŒu-"¿-«Õª©ð …ŸÄ-ªŒª'à £¾ÉOÕ ƒÍÃaªŒÕ. \ª Âí¯Ã©ð «Õꪪ A¯Ã©ð ƪŽÕ-*-¿ˆÂ¿ '‚XþÕ ‚DtÑ ÿŽÕ¿٠'¹Õªœ¿-XçÕi-¤ò-ŽկÃoÐ Ÿµ¿ªŒ™ ¿{dœË C¬Á'à ¤Ä™-¿-'¹-ºª©ð ¿Ÿ¿-L꠩䟿Õ. Ÿµ¿ªŒMo "Ÿ¿Xîu-™s-ºÇFo ªÃ"AÂË ªÃ"A ŽT_ª-Íä-§½Õ-œÄ-EÂË Å½«Õ-«Ÿ¿l «Õª"Ž-Ÿ¿ª-œ¿-XäÕOÕ ©äŸ¿Êo «Õª"Žՙ XÃ'îl´-ªŒ-ºËÂË N®¾Õh-¤ò-«œ¿ª Ÿµ¿ªî-©Çs-ºÇ™ ¤Ä™-ÿ-œ¿Õ-ŽÕÊo E®¾q-£¾É§½Õ ¤ùªŒÕ™ «ªÅ½Õ! Ÿµ¿ªŒ-™Â¿Ù "„¾¦µŒÕŽyª Ž¿~ºª ¿@ëxª GTª-ÍÃ-Lqª-Ÿä-ÊE Âê"é'®þ «Jˆª'þ ¿NÕšÌ '¹Å½ª©ð ®¾Ö*æ®hРŽTÊ ®¾«Õ§½Õª «*a-Ê-„¾Ûpœ¿Õ ŽŸ¿Õ-„¾J ͽªŒu™Õ Í䄾-œ¿-ÅÃ-«ÕE ÿŸ¿Õ-L-*aªC ²ÄÂ~ÃŽÕh "„¾ŸµÄ-Ê-«Õª"Åä. ¯ç™™ ŽªŒ-ÿœË ÂÙ-§½Ö-„¾Ê, 骪œî-Ÿ¿¤¶Ä ÆCµ-ÂêŒ ®Ôy¿-ªŒº ŽªŒ-XÃÅà ‡Â¿ˆœË 'íª'¹œË Æ¿ˆœä. "Ÿ¿Xîu-™sºª ®ÏnNÕ-Ž-„¾-œä-ŸÄÂà èʪ ‹„Ï-¿-„¾-œËÅä ÍÙÕ, ŸÄʪ-Ž-{Ÿä …„¾-¬Á-«Õʪ ¿™Õ-'¹Õ-Žժ-Ÿ¿Êo Æ«Ö-ŽÕu™ ­ªŒ-œËª„¾Û "¿ڪŒ-„¾-J-£¾É-®¾ª'à EªŒÖ-„Ï-Ž-«Õ-«Û-ÅîªC. «âœ¿Õ Ÿ¿¬Ç-¦Çl©ðx ÅíL-²ÄJ ®¾Õ¯Ão-¿ª˜ä Ž¿و-«Â¿Ù „¾œË-¤ò-ªáÊ "Ÿ¿Xîu-™sºª AJT NÕ"J-NÕ"J ͽֲòhªC. ‚ å£ÇͽÕa-Ž-'¹Õ_-™Åî ENÕŽhª ©ä¿٪œÄ Ÿµ¿ªŒ™ "„¾èy-™Êª ‚æ®Å½Õ QŽ-Ê'¹ª •ÇA-è-ÊÕLo ¿لÏ-ŽÕLo Í䮾Öh¯ä …ªC. Ÿµ¿ªŒ™ „¾J-®Ïn-AE "„¾¦µŒÕŽyª EP-Žª'à '¹«Õ-E-²òhª-Ÿ¿E, Âí¯Ão-@Áx©ð ÆŸ¿Õ-„¾Û-©ðÂË «®¾Õhª-Ÿ¿E êª"Ÿ¿ ÂÃuG-¯çšü ¿NÕšÌ ÆÂîd-ÿªîx å®™-N-*aªC. EP-Žª'à '¹«Õ-Eª-ͽ-œ¿-«Õª˜äÐ ®¾«Õ®¾u ®¾ªÂ~î-¦µŒXçÕi «áŸ¿Õ-ªŒÕ-ŽկÃo „¾šËdª-ͽÕ-Âî-¿-¤ò-«-œ¿-«ÕE èʪ ƪŒnª Í䮾Õ-¿٪-{Õ-¯ÃoªŒÕ! Ÿµ¿ªŒLo ŽT_ª* ²Ä«Ö-ÊÕuLo ‚Ÿ¿Õ-Âî-«œ¿ª Ÿä¬Á-¦µŒÂËh "„¾„¾Ü-JŽ ®¾Öp´JhÅî Í䄾-šÇd-LqÊ NCµ ÆE ®¾ªîy-ÊoŽ ¯Ãu§½Õ-²Än-ÊXäÕ "„¾¦ð-Cµª-*¯Ã å„œ¿-Íç-NÊ å„{dœ¿ª, \ ŽªŒ£¾É "„¾•Ç-¤Ä-™¯î êª"Ÿ¿ \L-¿©ä N¬Á-D-¿-Jª-ÍÃL!

¨ \œÄC ÈK„¶þ Åç™Õ-'¹Õ-¯ä-™ÊÕ ŸÄªŒÕ-ºª'à Ÿçÿs-B-®ÏªC. ¿ªŒ«Û, ‚å„j «ªŒ-Ÿ¿™ …ÅÃp-ÅÃ-™Åî Ž™x-œË-LxÊ ªÃ³ÄZEo ƒ„¾Ûpœ¿Õ ªŒH „¾ª{-ÂÃ-™ª©ð «á®¾Õ-ªŒÕ-¿٪-{ÕÊo ®¾«Õ-®¾u™Õ «ÕJª-Ž'à ¿٪'¹-D-®¾Õh-¯Ãoªá. ÂÃ{¿ „¾J-®Ïn-Žթðx, C'¹Õ-ÿ-œ¿Õ™Õ „¾œË-¤ò-ªá-Ê-„¾Ûpœ¿Õ æ„Ÿ¿-²Ä-Ÿ¿Lo ‚Ÿ¿Õ-¿Ù-¯äª-Ÿ¿Õ¿٠…Ÿäl-Pª-*Ê "„¾•Ç-„¾ª-„ÏºÌ «u«®¾n BªŒÕ-ÅçÊÕo-™Õ ®¾ªÃˆK XîÏE -Åç-L-§½Õ-•ã-ÿÕ-ŽÕ-¯Ãoªá.

ªÃ†¾Zª©ð "„¾•Ç-„¾ª-„ÏºÌ ÆŸµÄy-Ê-«ÕÊo E„¶¾Ö EXä-C-¿™ ²ÄÂË~'ÃÐ œ¿ÿÖs ¤òªá, ¬ÁF „¾šËdÊ Ÿ¿Õ®ÏnA ®¾'¹-{Õ-¤ù-ªŒÕºËo ¿%Pª-„¾-•ä-²òhªC. 'ßç-Â˪C „¾ªC-Âí-¿و-™å„j ͽªŒu™Õ ©ä«Û. Æ"¿«Õ E™y-ŸÄ-ªŒÕ-™å„j ÂíªŒœÄ ªŒ—R-„Ϫ-ÍÃ-LqÊ «Ö骈-šËª'þ, ¤ùªŒ-®¾-ªŒ-„¶¾ªÃ ¬ÇÈ™Õ Í䆾d™Õ Ÿ¿Âˈ ͽ֮¾Õh-¯Ãoªá. "„¾Åäu¿ N"¿-§½Õ-êª-"ŸÄ™Õ ¯ç™-ÂíLp ŽT_ª„¾Û Ÿµ¿ªŒ-™å„j ®¾ªŒ-¿ٙ ƪŸ¿-•äŽ ŸÄyªÃ ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ N„¾-ºË©ð êª{x Ž'¹Õ_-Ÿ¿-™-Âª §½ÕAoª-ÍÃ-LqÊ «Ö骈-šËª-'þ-¬ÇÈ …Eê ¯äœí¿ "ÿ£¾Çt-„¾-ŸÄªŒnª! «Õªœ¿-™-²Än-ªá©ð Ÿµ¿ªŒ™ E§½Õª-"Žº ¿NÕ-šÌ™ \ªÃp-{ÕÊÕ ™ÂË~®¾Öh ‚'¹-®¾Õd©ð •ÇK ƪáÊ °‹ Æ«Õ™Õ, «šËd ¿ªšË-ŽÕ-œ¿Õ„¾Û. XêÃ-E-Âí-¿-²ÄJ Xçá¿و-ÿœË ®¾«Ö-Xä-¬Ç©ä Ž„¾p, Æ"¿-«Ö-ªŒÕˆ-™å„j ¨é'j¯Ã XÙ-œ¿ª-©äŸ¿Õ! ªÃ†¾Z-XçÕi¯Ã êª"Ÿ¿-XçÕi¯Ã ®¾OÕ„¾ ¦µŒN-†¾u-ŽÕh©ð ®¾ªŒ-„¶¾-ªÃ-™Â¿Ù œµîÂà ©ä¿٪œÄ ͽ֮¾Öh «Ö骈šü ¬Á¿ÙhLo ®¾«Õ-ªŒnª'à E§½Õª-"Aª-ÍÃL. C'¹Õ-ÿ-œ¿Õ©ðx ©ð{Õ-¤Ä{Õx Ÿµ¿ªŒ™ ÆToÂË ‚èuª ¤ò§½Õ-¿٪œÄ „¾Â¿-œ¿sªD NŸµÄ-¯Ã™Õ Æ«-™ª-Gª-ÍÃL. ƪŸ¿Õ©ð ¤Ä™-¿ٙ Xçj„¶¾-™uXäÕ ‡„¾p-šË-¿-„¾Ûpœ¿Õ «ÕŸµ¿u, C'¹Õ« ŽªŒ-'¹A "„¾•Ç-F-ÂÃEo A„¾p-™-¤Ä™Õ Íä²òhªC. „¾C-æ£Çœ¿Õ ¬ÇÅÃ-E-ÂË-å„j'à ‡'¹-¦Ç-ÂËÊ ‚£¾ÉªŒ "Ÿ¿Xîu-™s-ºÇEo "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™ NŸµÄÊ ªÃ£ÏÇ-ŽuXäÕ ¦µŒ'¹Õ_-«Õ-E-„Ï-²òhªC. ¨ Xî¾h-XÃ-™Â¿Ù ¤Ä™-¿-"¬ì-ºÕ™Õ «Õ®Ï-„¾Ü®Ï «Öꪜ¿Õ Íä®Ï-Ê-¯Ão@ÁßxÐ ÿœ¿Õ'¹Õ èʪ ÿŽ-¿-œÄ-EÂË ¦µÇK-«â™uª ÍçLxª-ͽ¿ Ž„¾pŸ¿Õ!

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

EªŒÕ-œ¿Õ -Ê-Žh-Ê-œ¿Â¿ -¯ä-œ¿Õ „¾Ü-Jh- „¾-œ¿Â¿

-è-™-§½Õ-ècª „¾-ÊÕ-™ -BªŒÕ

 

è ™-§½Õècª FªŒ-®Ïª-*ªC. EªŒÕœ¿Õ ÊŽh-Ê-œ¿-Â¿Ê ²ÄT-Ê è™-§½Õècª „¾ÊÕ™Õ ¨ ®¾ª«-ŽqªŒª „¾ÜJh'à ‚T-¤ò-§½Öªá. Âê"é'®þ "„¾¦µŒÕŽyª 2004©ð ÆCµ-ÂÃ-ªŒª-©ðÂË «ÍÃa¿ ‚ªÃs´{ª'à Í䄾-šËd-Ê ¨ ÿ%£¾Ç-ŽhªŒ ÂêŒu-"¿«Õª ŸÄyªÃ ÂîšË ‡Â¿-ªÃ™Õ ²Ä'¹Õ-©ðÂË Åç²Äh-«Õª{Ö å„Ÿ¿l§çÕŽÕhÊ "„¾Íꌪ Íä®ÏªC. •ÇB§½Õ, ƪŽ-ªÃb-B§½Õ XäC-¿-™å„j¯Ã è™-§½Õècª „¶¾ÕÊ-ŽÊÕ ÍÚË-Íç-„ÏpªC. ¯Ã™Õ-ê'@Áßx '¹œË-ÍççÖ ©äŸîÐ "¤Ä•ã-¿Ùd™Õ „¾ÜJhÂé䟿Õ-ÂÃF, ®¾«Õ-®¾u™Õ Xç៿-™-§½Öuªá. "¤Ä•ã-¿Ùd™ æ„J{ -Íî-{Õ-Í䮾Õ¿Ù-Êo ÆN-FA, Æ"¿-«Ö-™Õ -ŠÂ¿ -‡-ŽÕh ÂÃ'Ã, EªÃtº „¾ÊÕ™Õ «áªŸ¿Õ¿٠¿C©ä „¾J®ÏnA -©ä¿-¤ò-«-œ¿ª -«Õªî ---‡-ŽÕ-h.

EŸµ¿Õ™ ®¾«Õ®¾u "„¾¦µŒÕ-ÅÃyEo X窚Ç-œ¿Õ-ÅîªC. \œÄC'à G™Õx™Õ ÍçLxª-ͽ¿ ¤ò«-œ¿ªÅî '¹ÕÅähŸÄªŒÕx „¾ÊÕ™Õ EL愬ǪŒÕ. ¨ ‚Jn¿ ®¾ª«-ŽqªŒ«ÕªÅà ƒ©Çê' ÂíÊ-²Ä-'¹-ÊÕªC. G™Õx™ Âª AJT AJT ÆL-®Ï-¤ò-ªáÊ '¹ÕÅähŸÄªŒÕx ‚ªŸî-@Á-Ê-¦Ç{ „¾{d¿ Ž„¾pœ¿ª ©äŸ¿Õ. "¤Ä•ã-¿Ùd™ "¤ÄŸµÄÊuª, EŸµ¿Õ™ ƪŸ¿Õ-¦Ç-{ÕÊÕ „¾J'¹ºÊ©ðÂË B®¾Õ-Âî-¿٪œÄ \¿-„¾-¿~ª'à „¾ÊÕ™Õ Í䄾šËdÊ Ÿ¿Õ†¾p´-L-Ž-NÕC.
-E-Ÿµ¿Õ-™ -©ä-NÕ

²ÄŸµÄu²ÄŸµÄuLo '¹«Õ-Eª-ͽ-¿٪œÄÐ ˜ãªœ¿ªŒÕx „Ï™-«-œÄ-EÂË Æ«-ÂìÁª …Êo "„¾A "¤Ä•ã¿ÙdÊÖ -¤Ä-™Â¿Ù-™Õ Í䄾šÇdªŒÕ. "„¾¦µŒÕŽyª 2005 "¤ÄªŒª-¦µŒª©ð ªŒÖ.46Xä-™-Âî{x «u§½ÕªÅî è™-§½Õècª „¾ÊÕLo "„¾Â¿šËæ®hÐ ƒ„¾Ûpœ¿Õ ÆXä "¤Ä•ã-¿Ùd™ EªÃt-º-«u§½Õª 骪œ¿Õ-™-¿~-™Âî{x ªŒÖ¤Ä§½Õ™Õ ŸÄšËªC. ƒ„¾p-šË-«-ªŒÂ¿Ù ªŒÖ.48Xä-™-Âî{Õx «u§½Õª Íä®Ï¯ÃÐ ‚ XäÕªŒÂ¿Ù „¶¾LÅÃ™Õ ªÃ©äŸ¿Õ. Xä™-Âî{x "„¾•Ç-Ÿµ¿ÊªÅî Íä®ÏÊ «u§½Ö-EÂË, ƪŸ¿Õ-ŽÕÊo „¶¾L-ÅÃ-™Â¿Ù «ÕŸµ¿u ¤ñªÅ½Ê ©äŸ¿Õ. „¾-™Õ "¤Ä•ã-¿Ùd™Õ «ÕŸµ¿u©ð EL-*-¤ò-§½Öªá. 2005, 2006©ð Xç៿-©ãjÊ Æ¯ä¿ "¤Ä•ã-¿Ùd™Õ ƪÃl´ªÅ½-ªŒª'à ‚T-¤ò-§½Öªá. EªŒÕœ¿Õ ‚'¹-®¾Õd-¯Ã-šËê EŸµ¿Õ™ ®¾«Õ®¾u …Žp-Êo-XçÕiªC. ƪá¯Ã, "„¾¦µŒÕŽyª „¾šËdª-ͽÕ-Âî-©äŸ¿Õ. Æ„¾p-šË-«-ªŒÂ¿Ù ªŒÖ.87Xä-™-Âî{x „¾ÊÕ-™Â¿Ù ˜ãªœ¿ªŒÕx ȪêŒÕ Íäæ®h, 2008©ð¯ä «Õªî ªŒÖ.75Xä-™-Âî-{xÅî ¯Ã™Õ'¹Õ ¦µÇK "¤Ä•ã-¿Ùd™ EªÃt-ºÇ-EÂË ¡Âꌪ ͽ՚ËdªC. OšËÂË Â¿ªŒ-¿-{d™Õ, ‚Ÿµ¿Õ-E-ÂÌ-¿-ªŒº, ®¾Ö¿~t-殟¿uª „¾ÊÕ™Õ ÆŸ¿Êª. ¯Ã™Õ-ê'@Áx "ÂËŽª EªÃtºª ‚ªŒª-Gµª-*Ê "¤Ä•ã-¿Ùd™ '¹œ¿Õ-«ÛÊÕ ƒ„¾p-šËê «Õªî 骪œä@Áßx ¤ñœË-Tª-ÍêŒÕ. XçáÊošË ‡Eo-¿-™Â¿Ù «áªŸ¿Õ ¬ÁªÂ¿Ù-²Än-„¾Ê Íä®ÏÊ "¤Ä•ã-¿Ùd-™ÊÕ ¯Ã™Õ-ê'-@Áx©ð „¾ÜJh Í䧽ÖLq …ªC. ªîV™Õ '¹-œ¿Õ®¾Õh-ÊoÂíDl EªÃtº «u§½Õª 優ŒÕ-'¹Õ-Å½Ö¯ä …ªC. ªÃ¦ð§äÕ ¯Ã™Õ-ê'-@Áx©ð ™Â¿~uª XäÕªŒÂ¿Ù „¾ÊÕ™Õ èªŒ-'Ã-™ª˜ä \œÄ-CÂË ªŒÖ.40Xä-™-Âî{Õx Æ«-®¾ªŒª. "„¾®¾ÕhŽ ‚Jn¿ ®¾ª«-Žq-ªŒª©ð "„¾¦µŒÕŽyª '¹ÕÅäh-ŸÄ-ªŒÕ-™Â¿Ù ÍçLxª-*Ê XçáŽhª©ð 75¬ÇŽª 2008Ð09©ð ÍçLxª-ÍÃ-LqÊ ÿÂêâ©ä. ªÃ†¾Z È•Ç-¯ÃÊÕ „¾J-'¹ºÊ©ðÂË B®¾Õ-Âíª˜ä «Íäa \œÄC êšÇ-ªáª„¾Û©ä Žê'_ Æ«-ÂìÁª …ªC. ¨ ¯ä„¾Ÿ±¿uª©ðÐ EŸµ¿Õ-™-©äNÕÅî FªŒ-®Ïª-*Ê è™§½Õ•ÇcEo „¾šÇd™Â¿Ù ‡Âˈª-ͽœ¿ª «áÈu-«Õª"A ªî¬Á§½Õu «áªŸ¿ÕÊo ÆA-å„Ÿ¿l ®¾XÙÕ. EªÃtºª Í䄾-šËdÊ ÆEo "¤Ä•ã¿Ùd-Mo ÂíÊ-²Ä-Tª-ÍÃ-™ª˜ä EŸµ¿Õ™ ®¾«Õ®¾u XäCµ-²òhªC. "¤ÄŸµÄÊu "¤ÄA-„¾-C-Â¿Ê ÂíEo "¤Ä•ã-¿Ùd-™ÊÕ „¾Â¿ˆ-Ê-å„-œËÅä ªÃè-ÂÌ-§½Õª'à ®¾«Õ-®¾u™Õ «²Ähªá. DªÅî ªî¬Á§½Õu „¾J-®ÏnA «áªŸ¿Õ ÊÕªáu, XçÊ¿ 'íªáu-©Ç'à Ž§½Ö-éªjªC.

'¹Å½ Æ宪Hx ‡Eo-¿-™Â¿Ù «áªŸ¿Õ "„¾¦µŒÕŽyª £¾ÇœÄ-«Û-œË'à ¯Ã™Õ'¹Õ ¦µÇK "¤Ä•ã-¿Ùd™Â¿Ù ¡Âꌪ ͽ՚ËdªC. -Æ-N: "¤Äº-£ÏÇ-ŽÐÍäXç@Áx, Ÿ¿Õ«át-'¹Ö-œçªÐ-˜ä©ü-¤Äªœþ, ¿ªÅ½-Ê-„¾Lx, …Žh-ªÃª"Ÿµ¿ ®¾Õè™ "®¾«ªA. OšË ƪͽ¯Ã «u§½Õª ªŒÖ.75Xä-™-Âî{Õx. ƒªŸ¿Õ©ð "¤Äº-£ÏÇ-ŽÐÍäXç@Áx, Ÿ¿Õ«át-'¹Ö-œçªÐ-˜ä-©ü-¤Äªœþ «u§½ÕXäÕ ªŒÖ.58Xä-™-Âî{Õx. ¨ ¯Ã™Õ'¹Õ "¤Ä•ã-¿Ùd™ «u§½Õª ƪŽ-¿Ù-«áªŸ¿Õ ¯Ã™Õ-ê'-@Áx©ð Í䄾-šËdÊ "¤Ä•ã-¿Ùd™ EªÃtº «u§½Ö-EÂË ®¾«Öʪ. ‡Eo¿™ÊÕ Ÿ¿%†Ïd©ð å„{Õd-ÂíE ¨ „¾Ÿ±¿-ÂÃ-™Â¿Ù "„¾¦µŒÕŽyª ˜ãªœ¿ªŒÕx ȪêŒÕ Íä®ÏªC. "¤Äº-£ÏÇ-ŽÐÍäXç@Áx¿٠¦µÇK "„¾Íꌪ ¿Lpª-ͽ-œ¿XäÕ Âß¿ÕÐ ¨ "¤Ä•ã¿Ùd ŸÄyªÃ ²Ä'¹Õ-©ðÂË «Íäa ÆEo >©Çx-©ðxÊÖ Æ„¾pšË «áÈu-«Õª"A Xçj.‡-®þ.-ªÃ-è-¬ì-È-ªŒ-骜Ëf ¬ÁªÂ¿Ù-²Än-„¾Ê™Õ Íä¬ÇªŒÕ. …Žh-ªÃª"Ÿµ¿ ®¾Õè™ "®¾«ªAÂË, ¿ªÅ½-Ê-„¾-Lx -"¤Ä-•ã¿ÙdÂË ƒªÂà ˜ãªœ¿ªŒx "„¾"Â˧½Õ „¾ÜJh-ÂÃ-©äŸ¿Õ. ÅíNÕtC ¯ç™-™Õ'à "„¾¦µŒÕŽyª 優œËª'¹Õ©ð å„šËdªC. "¤Äº-£ÏÇŽ, Ÿ¿Õ«át-'¹Ö-œçªÐ-˜ä-©ü-¤Äªœþ "¤Ä•ã-¿Ùd-™Â¿Ù ˜ãªœ¿ªŒÕx ȪêŒÕ Í䧽Õ-œ¿XäÕ Âß¿Õ, '¹ÕÅäh-ŸÄ-ªŒÕ-™Â¿Ù ªŒÖ.915Âî{Õx ÍçLxª-*ªC. ÆD XçáG-©ãj-•ä-†¾¯þ ÆœÄyÊÕq, ƒ¯çy-®Ïd-ê'-†¾¯þ 愪ŒÕ-Åî¯ä. ¯Ã™Õ-ê'-@Áx©ð ¨ "¤Ä•ã-¿Ùd-™ÊÕ „¾ÜJh Íäæ®©Ç '¹ÕÅähŸÄªŒxÅî Š„¾pªŸ¿ª ¿ٟ¿ÕªŒÕaÂíªC. Æ„¾Ûpœä \œÄC '¹œË-*-¤ò-ªáªC. ƒÂ¿ NÕT-LªC «âœä@Áßx. ÆªáŸ¿Õ -\-@Áx-©ð „¾ÜJh Í䧽֙-¯ÃoÐ \œÄ-CÂË ªŒÖ.15Xä-™Âî{x Í턾ÛpÊ -«uªâ¿-Jª-ͽ--«-™®Ï -…ª-{Õª-C. „¾ÜªŒh-§äÕu-{„¾p-šËÂË -O-šË -«u-§½Õª -ƒªÂà 優ŒÕ'¹Õ-Žժ-C. ®¾ªÃˆªŒÕ 2008Ð09©ð ²Ä'¹Õ-FšË ªŒª'Ã-EÂË "„¾ºÇ-R¿ Â˪Ÿ¿ ªŒÖ.16,500Âî{Õx êšÇ-ªáª-*¯ÃРȪŒÕa-Íä-®ÏªC „¾C-Xä-™-Âî{Õx «Ö"ŽXäÕ! ¨ \œÄC EŸµ¿Õ™ êšÇ-ªáª-„¾ÛÊÕ ªŒÖ.18Xä-™-Âî-{x¿٠優*¯ÃÐ ®¾'Ã-EÂË NÕª* ƒÍäa Æ«-ÂìÁª ¿E-„Ϫ-ͽœ¿ª ©äŸ¿Õ. ¨ „¾J-®Ïn-Žթðx ¨ ¯Ã™Õ'¹Õ "¤Ä•ã-¿Ùd™ EªÃt-ºÇEo XêáŸÄ X䧽՜¿ª XäÕ™Êo ÆGµ-"¤Ä§½Õª FšË-¤Ä-ªŒÕ-Ÿ¿™ ¬ÇÈ «ªÃ_©ðx '¹šËd'à NE-„Ï-²òhªC. ƪŽšË ²Ä£¾Ç®¾ª "„¾¦µŒÕ-Žyª©ð ¿E„Ϫ-ͽœ¿ª ©äŸ¿Õ. "¤Äº-£ÏÇ-ŽÐÍäXç@Áx Å癪'úÅî «áœË«œË …Êo ƪ¬Áª. N„¾-Â~Ã-™-ÊÕªÍä Âÿ٪œÄ ®¾y„¾Â¿~ª ÊÕª< ¨ "¤Ä•ã-¿Ùd-Âª ŠAhœË «*aªC. ƪŸ¿Õ-«™x XçáŽhª "¤Ä•ã-¿ÙdÊÕ ŠêÂ-²ÄJ Í䄾šÇd©Ç ©ä¿ Ÿ¿¬Á-™-XÃ-K'à ‚ªŒª-Gµª-ͽ-œ¿«Ö ÆÊo ®¾ªC'¹l´ª "„¾¦µŒÕŽyª©ð \ªŒp-œËªC. Xç៿šË Ÿ¿¬Á©ð "¤Äº-£ÏÇŽ ÊÕª* ‡™xª-„¾Lx ©äŸÄ NÕœþ-«Ö-¯äªŒÕ «ªŒÂ¿Ù ‚ªŒª-Gµª*, 骪œä@Áx ŽªŒXÃŽ NÕT-LÊ "¤Ä•ã¿Ùd '¹ÕJª* "„¾¦µŒÕŽyª B"«ª'à ‚©ð-*ª-ÍÃL. Ÿ¿Õ«át-'¹Ö-œçªÐ-˜ä-©ü-¤Äªœþ, …Žh-ªÃª"Ÿµ¿ ®¾Õè™ "®¾«ªA "¤Ä•ã-¿Ùd-™å„j¯Ã "„¾¦µŒÕŽyª ƒ©ÇªšË EªŒg-§½ÕXäÕ B®¾Õ-Âî-XÃL. «áªŸ¿Õ-'Ã¯ä ‹ EªŒg§½Õª B®¾Õ-ÂíE '¹ÕÅähŸÄªŒxÅî Æ«-'Ã-£¾Ç-Ê¿٠ªÃ¿-¤òÅä, ¦µŒN-†¾u-ŽÕh©ð "„¾¦µŒÕŽyª ¦µÇK «â™uª ÍçLxª-ÍÃLq ªÃ«Í½Õa. ƒªŸ¿Õ©ð •Ç„¾uª Í䧽Õ-œ¿ª-«™x "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-EÂË Ê†¾dXäÕ Å½„¾p ©Ç¦µŒª ©äŸ¿Õ.

-¨ -¯Ã™Õ'¹Õ "¤Ä•ã-¿Ùd™ „¾ÊÕ™Õ Í䄾-{d-œ¿«Ö ©äŸÄ ÆÊoC ŠÂ¿ ®¾«Õ®¾u ƪáÅäÐ ƒ„¾p-šËê ªŒÖ.3000Âî{Õx «uªâ-¿-Jª*Ê ¤ò™«ªŒª -«Õªî -"„¾-ŸµÄ-Ê ®¾«Õ®¾u. ¨ "¤Ä•ã-¿Ùd¿٠ÆÊÕ-«Õ-Å½Õ™Õ Åä«-œÄ-EÂË Æ„¾pšË «áÈu-«Õª"A Xçj.‡®þ. '¹šËd "„¾§½ÕŽoª Íä¬ÇªŒÕ. "„¾ºÇ-R¿®¾ª„¶¾Õª ÊÕª* å„{Õd-ÿœË ÆÊÕ-«Õ-AÅî ®¾£¾É ÆFo «ÍÃaªá. -"„¾-A„¾-Â~Ã-™-ÊÕªÍä Âÿ٪œÄ, ®¾y„¾Â¿~ª ÊÕª< N«Õ-ªŒz™Õ ‡Ÿ¿Õéªj¯Ã ‚§½ÕÊ ©ã¿ˆ-Íä-§½Õ-©äŸ¿Õ. ÆEo ÆÊÕ-«Õ-Å½Õ™Õ «*a êª"Ÿ¿-"„¾-¦µŒÕŽyª •ÇB§½Õ £¾ÇôŸÄ ƒÍäa ®¾«Õ-§½Õª©ð ÆCµ-ÂêŒ ¤ÄKd ¯äŽ©ä DEÂË «uA-êª-¿ª'à …Ÿ¿u«Õª "¤ÄªŒª-Gµª-ÍêŒÕ. «Ö° ƒª>-F-ªýÐ-ƒ-¯þÐ-<„¶þ šË.£¾Ç-ÊÕ-«Õª-Ž-ªÃ«Û, «Ö° <„¶þ ƒª>-FªŒÕ Ÿµ¿ªÃt-ªÃ«Û ŽC-Ž-ªŒÕ™Õ «âœä@Áx"ÂËŽª ¤ò™-«-ªÃ-EÂË "„¾ÅÃu-«Öo§½Õ "„¾A-¤Ä-Ÿ¿-Ê™Õ Íä¬ÇªŒÕ. "„¾¦µŒÕŽyª E§½Õ-NÕª-*Ê Â¿NÕšÌ OšËE „¾J-Q-Lª* AªŒ-®¾ˆ-Jª-*ªC. ƒ„¾Ûpœ¿Õ «ÕSx £¾ÇÊÕ-«Õª-Ž-ªÃ«Û ƒ*aÊ "„¾ÅÃu-«Öo§½Õ "„¾A-¤Ä-Ÿ¿-ÊÊÕ Âê"é'®þ ®ÔE-§½Õªý ¯Ã§½Õ-¿ٜ¿Õ ¤Ä©Çyªá 'Œl´Ê-骜Ëf «áÈu-«Õª-"AÂË ÆªŸ¿-•ä-¬ÇªŒÕ. ¨ "„¾A-¤Ä-Ÿ¿-Êå„j "„¾¦µŒÕŽyª -«Õ-Sx -\ªÃp-{Õ Íä®ÏÊ Â¿-NÕ-šÌ -ŸÄ-Eo -AªŒ®¾ˆ-Jª-*ª-C. -¨ -¯ä„¾-Ÿ±¿uª-©ðÐ «áÈu-«Õª"A ÍíªŒ« ͽ֤ÄLq …ªC. ¤ò™-«ªŒª EªÃtºª „¾ÊÕ™Õ ÂíÊ-²ÄT®¾Öh, •ÇB§½Õ £¾ÇôŸÄ ƒÍäa©Ç êª"Ÿ¿ªå„j ŠAhœË ÅäXÃLq …ªC. êª"Ÿ¿ª ÊÕª* ªŒÖ.6000Âî{Õx «æ®h, ‚ XäÕªŒÂ¿Ù ªÃ†¾Z È•Ç-¯Ãå„j ¦µÇªŒª Ž'¹Õ_ŽժC. ¤ò™-«ªŒª "¤Ä•ã¿Ùd EªÃtºª ¿¯Ão Æ¿ˆœ¿ „¾ÛÊ-ªÃ-Xî¾ ¿-™p-Ê ®¾«Õ-®¾u-ÊÕ „¾-J-†¾ˆ-Jª-ͽ-œ¿ª "„¾¦µŒÕŽyª «áªŸ¿ÕÊo «áÈu-XçÕi-Ê ®¾-XÃ-™Õ. ¤ò™-«ªŒª "¤Ä•ã¿Ùd EªÃtºª ÂêŒ-ºª'à 277 "'Ã«Ö™Õ «áª„¾Û-Ê¿٠'¹ÕJ-ÂÃ-ÊÕ-¯Ãoªá. ¨ N†¾-§½Õª©ð "„¾¦µŒÕŽyª "„¾Åäu¿ "¬ÁŸ¿l ͽք¾-¿-¤òÅä Xä©ÇC ¿Ù{Õª-¦Ç™Õ OCµÊ „¾œ¿-Åêá.
-"¤Ä-•ã¿Ùd-™ -EªÃt-ºÇ---EÂË -"¤Ä-ŸµÄ-Êu-"¿-«Õª-

è™-§½Õècª "¤Ä•ã-¿Ùd©ðx ‚§½Õ-¿{Õd ™Â¿~uª'à "¤ÄŸµÄ-¯Ãu-™Õ EªŒg-ªáª* „¾ÜJh-Íäæ®h ÂíªÅ½-«-ªŒ-éÂj¯Ã "„¾§çÖ-èʪ ¿™Õ-'¹Õ-ŽժC. ÆEo "¤Ä•ã¿Ùd™Ö ÂíÊ-²Ä-Tª* Xä™-Âî{x ªŒÖ¤Ä-§½Õ™Õ ȪŒÕa-Íä-®Ï¯Ã éªjŽÕ¿٠FªŒª-Ÿ¿-¿٪œÄ ¤ò«œ¿ª ¿ª˜ä, XçÊ¿-ÿ-œËÊ "¤ÄªÅéðx "¤Ä•ã-¿Ùd-™ÊÕ, ƒ„¾p-šËê 75¬ÇÅÃ-E-ÂË-å„j'à „¾ÜªŒhªáÊ „¾Ÿ±¿-ÂÃLo ŠÂ¿ ÂíLÂˈ Åä«œ¿ª ™Â¿~uª ÂÃXÃL. XçÊ¿-ÿ-œËÊ «Õ£¾Ç-ÿÖ-¦ü-Ê-'¹ªý >©Çx©ð Hµ«Ö ‡Ah-¤ò-Ž™ „¾Ÿ±¿-ÂÃEo 2008 ÈK-„¶þ-©ð¯ä „¾ÜJh Íä²Äh-«ÕE "„¾¦µŒÕŽyª "„¾Â¿-šËª-*ªC. ƒ„¾p-šË-«-ªŒÂ¿Ù 60¬ÇŽª „¾ÊÕ™Õ «Ö"ŽXäÕ „¾ÜªŒh-§½Öuªá. ¿™y-¿ÙJh, ¯ç˜ãdª-¤Äœ¿Õ, ÂÕ-©ü-²Ä-'¹ªý "¤Ä•ã-¿Ùd-™Â¿Ù ªŒÖ.3000Âî{Õx «u§½Õª-Íäæ®hÐ «Íäa 骪œä-@Áx©ð \œ¿Õ-™-¿~™ ‡Â¿-ªÃ™ ‚§½Õ-¿-{Õd¿٠²Ä'¹Õ-F-ªŒª-Cª-ͽ-«Í½Õa. ªŒÖ.600Âî{Õx ȪŒÕa-Íäæ®h «ÕŸµ¿u-Ž-ªŒ£¾É "¤Ä•ã-¿Ùd-™Fo „¾ÜªŒh-«Û-Åêá. ƒªŸ¿Õ©ð ‡Â¿Ùˆ-«-¦µÇ'¹ª XçÊ¿-ÿ-œËÊ ÆC-©Ç-¦ÇŸþÅî ¤Ä{Õ Å癪'ú >©Çx©ðx …ÊoXä. ªŒÖ.500Âî{Õx «u§½Õª-Íäæ®h £¾Çª"D-FXà Xç៿-šË-Ÿ¿¬Á „¾ÜªŒhªá XçÊ¿-ÿ-œËÊ Â¿ªŒÖo™Õ, Æʪ-Ž-„¾ÛªŒª >©Çx©ðx ™Â~à 80Xä™ ‡Â¿-ªÃ™ ‚§½Õ-¿-{Õd¿٠FªŒªŸ¿ÕŽժC. 'éä-ªŒÕÐ-Ê-'¹J Xç៿šË Ÿ¿¬Á, '¹ªœË-Âî-{Ð-*-"ÅÃ-«A, …Žh-ªÃª"Ÿµ¿ >©Çx-©ðxE "¤Ä•ã-¿Ùd™ „¾J®ÏnB ƒªÅä. ƒ„¾p-šË-éÂj¯Ã "„¾¦µŒÕŽyª "¤ÄŸµÄÊu "¤ÄA-„¾-C-Â¿Ê EªÃtºÇEo ÂíÊ-²Ä-Tª-ͽ-©ä-¿-¤òÅäÐ Æ{Õ È•Ç¯Ã 'ÇS Æ«Û-ŽժC, ƒ{Õ éªjÅ½Õ™Â¿Ú "„¾§çÖ-èʪ ¿™-'¹Ÿ¿Õ.

Ð ‡ª.‡-©ü.-Ê-ªŒ-®Ïª-£¾É-骜Ëf

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

-©ð-¿Ù-™Â¿-Fo -©ð¿Ù-Xä...

'-*- ™Â¿ „¾-™Õ¿Ù-™ª-{Ö -XçÕ-ͽÕa¿٪-{Ö-¯ä -«Õ-E-†Ï ÊÊÕo „¾ªè-ªŒª©ð å„šËd ‚ʪ-C-®¾Õh-¯Ãoœ¿Õ. -Xäêª -•Ç-A--Xçj-Ê 'իªÂ¿-™-Åî «Ö¿٠Æ"¿«Õ ®¾ªÿª-ŸµÄ™Õ ƪ{-'¹-œ¿Õ-ŽÕ-¯Ão-œ¿ÕÑ ÆªC *™Õ¿ Âª'Ã.

'Æœ¿f-XçÕiÊ ÍÃÂËK ¯ÃÍäŽ Íäªáª-ͽÕ-¿٪{Ö Â¿ÚœÄ 'Æœ¿f-'Ã-œËŸÄ!Ñ Æª{Ö ÊÊoœ¿fª å„{Õd-¿ÙE «ÕÊÕ-†¾×™Õ A{Õd-¿٪-{Õ-¯ÃoªŒÕ. ƒC «Ö"Žª ¯Ãu§½Õª'à …ªŸÄ?Ñ ÆªC 'Ü˟¿ ƒªÂà Âª'Ã.

'«Ö ¤Ä™Õ ÅÃ'¹Õ-ÅÃœ¿Õ. «šËd-¤òÅä XçÕœ¿- ÊJÂË ÂË©ð™ Í턾ÛpÊ «Öª®¾ª Âíšðx å„šËd Æ«át¿٪šÇœ¿ÕÑ ÆªC XäÕ¿ ¿®Ï'Ã.

'Æ«Û-Ê-«ÛÊÕÑ Æ¯Ãoªá ‚«Û, ê'Ÿç.

'®¾ªŒqêª! '휿Õf'à „¾ÛšËdÊ ¤Ä¤Ä-EÂË «ÕE†Ï ÍäA©ð §½ÖÅ½Ê „¾œ¿E „¾¬ÁßXä ©äŸ¿Õ'ÃF, ƒªÅ½ÂÌ ¨ ®¾¦µŒ ‡ªŸ¿Õ¿٠儚Çdªî Í焾pꪪ?Ñ ÆªC ‡Ÿ¿Õl Æ®¾-£¾Ç-ʪ'Ã.

'„¾¬Áß-«Û©äo Âß¿Õ, „¾Â¿~Ú™Ö Í䄾™Ö "ÂË«á™Ö ÂÌ{-ÂÙÕ... XäšËF «C-L-å„-{d-œ¿ª ©äŸ¿Õ «ÖÊ-«Ûœ¿Õ. ‚¿-LÂË \Ÿî «ÕÊ©Ç'à ‚Â¿Ù™Ö Æ™-«Õ™Ö ŸíªŒ-¿E ¿ªŒ«Û ªîV©ðx ƒªÅ½ ÂÕ¿٠A¯Ão-œ¿ª˜ä ƪŒnª Í䮾Õ-Âî-«Í½Õa. ¿œ¿Õ„¾Û EªœËÊ -ŽªŒ-XÃ-Åà -XÃ-œË N¯î-ŸÄ-EÂË Âî@ÁÚx, 'í"éª™Ö «ÕŸµ¿u ¿٫át-©Ç-{™Õ å„šËd „¾ªŸä-™Õ -Âî¾ÕÂî-«-œ¿-XäÕ ŸÄªŒÕºª! §½áŸÄl´™Õ XÃ@ÁÚxXÃ@ÁÚx Í䮾Õ-Âî-XÃL. «ÕŸµ¿u©ð XÃ@ÁxÊÕ XçÖ®¾Öh «Ö '¹Õ"ªÃ™Ö \ÊÕ-'¹Õ™Ö ‡ªŸ¿Õ¿٠ÊLT ÍÃXÃL? ‚ §½áŸÄl´™Õ -©ä-Ê„¾Ûp-œ¿Õ „¾ªŒÕ'¹Õ „¾ªŸä™Õ å„šËd «Ö "¤ÄºÇ™Õ Åîœä-®¾Õh-¯Ãoœ¿Õ. OœËE ¦µŒJª-ͽœ¿ª «Õ£¾É-¿-†¾dª'à …ªCÑ ÆE Âª'à ®¾ÂË-Lª-*ªC '¹Õ"ªŒª.
'«Ö „¾Û™Õ™Õ XÃ@Áx¯äª Íä¬Çªá? «Ö «Ö¯Ã-Ê XäÕª \Ÿî Æœ¿-«Û©ðx ƒªÅ½ AE Åíª'¹Õª-˜ä Xä{ 愪ŒÕÅî -XçªšÇœË «ÕK ͽªæ„-®¾Õh-¯Ãoœ¿ÕÑ ÆªC „¾ÛL '¹Õ"ªŒÕ'Ã.

'-‡--Êo-¯ÃoÐ OÕ „¾Û™Õ™Ö ®Ïª£¾É™Ö ƪ˜ä «ÕE-†ÏÂË ŠÂ¿ NŸµ¿ª'à Ÿ¿œä- -©ãªœË „¾ÛL-ªÃ•ÇXêŒÖ! OÕ æ„ªŒx-OÕŸ¿ GªŒÕ-Ÿ¿Õ™Õ ŽT-Lª-ͽÕ-¿ÙE ÿœÄ-ªá™Õ ¤òŽժ-šÇœ¿Õ. ‡šó<a «Õ«ÕtLo, ªÃÿª-Ÿ¿Õ-Lo, '¹Õœ¿x-'¹Ö-ÿ-Lo, '¹Gs-©Ç--Lo, „¾ªC-Âí-¿و-Lo... ƒC'î, ¨ 'ÃœË-Ÿ¿-¿¯Ão „¶¾Õ𪌪'à Aœ¿Õ-Žժ-šÇœ¿Õ. ŠÂ¿ˆ ¿Ù¿ˆLo Ž„¾p «ÕÊ èªÅ½Õ-•Ç™ª XçáŽhª©ð «ÕE†Ï \ ²ÄyªŒl´ª ©ä¿٪œÄ «ÕEoª-*-ª-Ÿç-«Jo Í焾pªœË! *«-JÂË ‡«-JÂÌ \ £¾É-F Ž™-å„-{dE <«ÕLo Â¿ÚœÄ ÿŽ-¿-F-§½Õ{ª©äD ¤Ä¤Ä-ŽÕtœ¿ÕÑ ÆªC „¾ªC.

'ƪŸ¿Õ-êÂ'Ã, P«Û-œÄèc «ªÂ¿Åî ¿ٚËd ¿®Ï BªŒÕa-¿٪--šðªDÑ ÆªC <«Õ.

''í"éªLo ͽª„Ï ­™Õ XÃœ¿Õ-¿٪-šÇœ¿Õ. Âî@Áßx å„{Õd-¿ÙÊo '¹Õœ¿xÊÕ Å½Ê Gœ¿f-™Â¿Ù å„{Õd-¿٪-šÇœ¿Õ. ¯ä™ÊÕ ²ÄªŒ-«ªÅ½ª Íäæ® XÃÊ-¤Ä-«á--Mo «C-L-å„-{dœ¿Õ. ‡™Õ-¿Lo ͽª„¾-šÇ-EÂË „Ï™ÕxMo, „Ï™ÕxLo ŽªŒ-«Õ-šÇ-EÂË Â¿Ù¿ˆMo, ¿Ù¿ˆLo 優ͽ-šÇ-EÂË «Öª®¾ª C{dª'à «®¾Õhª-Ÿ¿E Âî@Á}F, XäÕ¿Mo, XÚËE \ Åîœä-™¯Ão ‡Å½Õh-¿Ù-¤ò-¿٪œÄ ¿Ù¿ˆMo... 優Íä >ŽÕh-™-«Ö-J- «ÕE†Ï. «Õ@Ç} XÃ@Á} ÍçŽh->-ŽÕh-™Â¿Ù Ê¿ˆ->-ŽÕh-™E 愪ŒÕ-å„-{Õd-¿ÙE «Ö 愪ŒÖ ÿŸþ-¯ÃXþÕ Í䮾Õh-¯Ãoœ¿ÕÑ ÆªC Ê¿ˆ '¹Õ"ªŒÕ'à ­@Á X䮾Öh.
'®¾êª, ‡ªÅ½ Í焾Ûp-Âí¯Ão «ÕE†Ï ²ÄyªŒn-ÿÕ-Cl´ -ŽªŒ'¹-Ÿ¿Õ. ƒªÅ½ÂÌ ¨ ®¾«Ö-Xä-¬Á-XçÕª-Ÿ¿ÕÂî Í焾p-¯ä-©äŸ¿ÕÑ ÆªC «Õ-S} ‡Ÿ¿Õl, «ÕJªÅ½ *ªÃ'Ã_.

'Æ¿ˆ-œËê «®¾Õh¯Ão. ƒXÃ@Á "„¾„¾ªÍ½ èªÅ½Õ-«Û™ £¾Ç¿و™ Cʪ. ®¾%†Ïd©ð ÿŽ-¿-šÇ-EÂË «ÕE-†ÏÂË ‡ªÅ½ £¾Ç¿وªŸî «ÕÊÂÌ ÆªÅä £¾Ç¿وªC. Ÿä«Û-œäŸî XÃœËÂË ÂíCl'à «ÕÊ-¿¯Ão ‡Â¿Ùˆ« ÿÕ"ªŒ å„šÇd-œ¿E "„¾„¾ª-ͽ-«ÕªÅà XÃœË ŠÂ¿ˆœË '¹ÕŽh-²ñÅäh ÆÊÕ-¿٪-{Õ-¯Ãoœ¿Õ. ¯îªŒÕ-©äE °XÃ-™ÊÕ Íä®Ï ®¾%†Ïd XçáŽhª-OÕŸ¿ å„Žhʪ Í䧽Ö-™-E- ͽÖ-®¾Õh-¯Ãoœ¿Õ. Æœ¿-«Û-™ÊÕ ÊJ-êÂ-®¾Õh-¯Ãoœ¿Õ. '¹ÊÕ™ 愪ŒÕÅî ¦µŒÖNÕE ¿Ù@Á}-¦ó-œË-Íä-®¾Õh-¯Ãoœ¿Õ. ‚ÂÃ-¬ÇFo, FšËF Ÿä«Ûœ¿Õ XÃœË-Âí-¿ˆ-œËê ŸµÄªÃ-Ÿ¿Å½hª Íä®Ï-Ê{Õx *Žhª- «-*a-Ê{Õx ¿™Õ-†ÏŽª Í䮾Õh-¯Ãoœ¿Õ. ¬ÇªA 愪ŒÕÅî ‚ÂÃ-¬Áª-©ðÂË ¤Ä«Û-ªÃ-™ÊÕ ‡'¹-êªæ® -«Õ-E-†ÏÐ ¤Ä«Û-ªÃ-™Â¿Ù «Ö"Žª «ÕÊ-¬ÇzªA ©ä¿٪œÄ -Í䮾Õh-¯Ão-œ¿Õ.

'-ƪá-¯Ã, -«Õ-E-†Ï '턾p -\-NÕ-{-{? -XÃ-œËÂË «ÕÊ ªí§½Õu™ «ÖCJ XçÊ-¿¿٠¨Ÿ¿{ª ªÃŸ¿Õ. «ÕÊ- ¿-„¾p™- «©ã ÿªœ¿-ªÃ@Á} «ÕŸµ¿u \@Á} ŽªŒ-ÿœË \ AªœÎ A„¾p™Ö ©ä¿٪œÄ ÿŽ-¿{ª ÍäŽ-Âß¿Õ. '¹Ÿ¿l- -‡-T-J-Ê-{Õx ‡'¹-ªŒ-©äœ¿Õ. ©äœË--©Ç „¾J-é'-Žh-©äœ¿Õ. '¹Gs™ª©Ç Ž™-Â˪-Ÿ¿Õ-™Õ'à Xä©Ç-œ¿{ª ÅçMŸ¿Õ. «ÕÊ ¯ç«ÕL, ÂÃÂË Â¿-Eå„-šËd-Ê--{Õx XÃÊ ªÃ¿œ¿ÊÕ «áªŸä „¾®Ï-'¹-˜äd ¯äªŒÖp -©äŸ¿Õ.
'->-ŽÕh-™Õ -«Ö-"Žª -ÍÃ-©Ç -¯äªÃa-œ¿Õ. £¾Çª®¾--©Ç ¤Ä™ÊÕ F@Á}ÊÖ X䪌Õ-Íä-§½Õ-{ª- ªÃ-Ÿ¿Õ-'ÃF... ¤Ä™©ð F@Áß}, G§½Õuª©ð ªÃ@Áßx ¿L„Ï ²ñ«át Í䮾Õ-Âî-«{ª -¦Ç'à «Í½Õa. ÊÖ¿™Õ èLx ¤Ä«Û-ªÃ-™ÊÕ „¾{Õd-¿٪-šÇœ¿Õ. ‡ªŒ-Xä®Ï Í䄾Lo ÿÕ{d©ð X䮾Õ-¿٪-šÇœ¿Õ! 'îÅ½Õ™Õ B®Ï \ÊÕ-'¹ÕLo „¾œ¿-Ÿî-²Ähœ¿Õ. 'îÅ½Õ™Õ B§½Õ{ª XÃœËÂË XçÊoÅî å„šËdÊ NŸ¿u! ÂîŽÕLo „¾šËd ‚œË-²Ähœ¿Õ. *™-¿Lo „¾{Õd-¿ÙE •ð²Äu™Õ Íç-ÿÕÅÃ-ÊE Åî-šËXÃ-@ÁxF XçÖ®¾-T-²Ähœ¿Õ. XÃœ¿Õ ÿ{d™Õ ¿{Õd-Âî-XÃ-™ª˜ä «ÕÊ „¾{Õd-„¾Û-ªŒÕ-'¹Õ™Õ ÍÃXéÇ? XÃœ¿Õ Í焾Ûp™Õ Å휿Õ-Âîˆ-«-šÇ-EÂË «ÕÊ ê'Ÿç-™- Åî©ä ÂÃXéÇ? OœË ÿªŒÕ-«Û™Õ XçÖ§½Õ-šÇEÂÌ, ÿ@ÁxÊÕ ©Ç'¹-šÇ-EÂÌ, ¦µŒÖ«á™Õ Ÿ¿ÕÊo-šÇ-Eê¯à Ÿä«Ûœ¿Õ Ÿ¿ÕÊo-™ÊÕ „¾ÛšËdª-*ªC? -Ž-Ê ÊšËdªšðx- '-™ÂË ÆªŸ¿ª'à ƙª-¿-Jª-ͽÕ-Âî-šÇ-E-ê¯à „¾ÛL-ͽ-ªÃt™Õ, \ÊÕ'¹Õ Ÿ¿ªÅÃ™Ö Ÿä«Ûœ¿Õ ®¾%†Ïdª-*ªC! XÃœË N¯îŸ¿ª Âª «ÕÊLo ÊœË-ÿ-•Ç-ªîxÂË ¨œËa, èªÅ½Õ- "„¾-Ÿ¿-ªŒz-Ê-¬Ç-™-™ª{Ö å„šËd NªÅ½ ͽ֮¾Õh-¯Ãoœ¿Õ. «Õʪ \ª Ž„¾Ûp Íä¬Ç-«ÕE «ÕÊÂÌ P¿~? «Õʪ æ®yͽa´'à AJê' £¾Ç¿وÊÕ £¾ÇJª-ͽ-šÇ-EÂË «ÕE†Ï Æ®¾™Õ ‡«œ¿Õ?Ñ ÆE '¹-Jbª-*ª-C ®Ïª£¾Çª.

'«Õªî «áÈu-XçÕiÊ «Ö{ -«Õ%'¹ªÃ•Ç! «ÕE†Ï ®¾ª'¹A ¯Ã¿٠«Õ£¾Ç ¦Ç'à Åç™Õ®¾Õ. XÃœ¿Õ „¾J-®¾-ªÃ-©ð-x ¤òê'æ® ÍçÅÃh-Íç-ŸÄ-ªÃEo \Ÿî «ªÂ¿Åî «ÕÊ èªÅ½Õ-•Ç-©Ç™Õ £¾ÇªÃ-ªáª-ͽ-¿-¤òÅä ¨¤Ä-šËÂË ¦µŒÖ'î@Áª... ÆC'îÐ ‚ "ê'{ªý å£jÇŸ¿-ªÃ-¦ÇŸþ «áEq-¤Ä-LšÌ ÍçŽh-¿٪œÎ «ÖCJ ƪá-¤ò-§½áª-œäC... --¨ ©ð¿ª--©ð-¯ä «Õ-E-†ÏÂË ÊªŒÂ¿ª ¿-Ê„¾-œË -…ª-œä-CÑ ÆªC «ªÃ£¾Çª.
'-XÃ-œË-Åî «ÕÊ-Â˪¿ ¿ٟ¿-ªŒŸ¿Õ 'ÃF, -èª-ŽÕ-•Ç-™ª EªŒs´§½Õª'à -°-Nª-ͽ-œÄ-EÂËÐ -«Õ-ÊÕ-†¾×-™ --¦ã-œ¿-Ÿ¿-©ä-E -"„¾-¬Çª-Ž-«-ʪ ÂÃ-XÃ-™-E -èª-ŽÕ-«Û-™ £¾Ç¿و-™ -C-¯î-Žq-« ®¾ªŸ¿ªŒs´ª'à BªÃtʪ ÍäŸÄlªÑ ƪC ®Ïª£¾Çª.

-Æ-Eo -èª-ŽÕ-«Û-™Ö ͽ„¾p{Õx ÂíšÇdªá.

Р¿ªŒx-¤Ä©ãª £¾ÇÊÕ-«Õª-Ž-ªÃ«Û

***************************************

******************************************************************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

పెద్దల మాట గౌరవిస్తే...

రాజ్యాంగం ప్రసాదించిన స్వేచ్ఛను సద్వినియోగపర్చుకునేవారి కన్నా దుర్వినియోగ పర్చేవారే మనలో ఎక్కువ మంది ఉన్నారు. అపరిమితమైన స్వేచ్ఛ విచ్చలవిడితనానికీ,విశృంఖలత్వానికీ దారి తీస్తుందన్న పెద్దల మాట ఎన్నోసార్లు రుజువు అయింది. ఇప్పుడు మరో సారి రుజువు అవుతోంది. హక్కుల సాధన కోసం బైఠాయింపులు, ధర్నాలూ, రాస్తారోకోలు, బంద్‌లు నిర్వహించడం, పోలీసులు తమ ప్రతాపాన్ని చూపడం మనకు అనుభవమే. ఇప్పుడు తెలంగాణా ఉద్యమం సందర్భంగా మరోసారి ఆ దృశ్యాలను మరోసారి చూస్తున్నాం. తెలంగాణా రాష్ట్ర సమితి (తెరాస) అధ్యక్షుడు కె.చంద్రశేఖరరావు ప్రత్యేక రాష్ట్రం కోసం పదకొండు రోజుల నుంచి జరుపుతున్న నిరాహారదీక్షపై కేంద్రం కదిలింది. సమస్య కొత్త కాకపోయినా, దీనిపై అన్ని వర్గాల ఎంపీలు, ఎమ్మెల్యేల అభిప్రాయాలను మరోసారి సేకరించింది. ప్రధానమంత్రి మన్మోహన్‌సింగ్‌ బుధవారం రష్యా పర్యటన ముగించుకుని ఢిల్లీ చేరుకోగానే ఈ అంశంపైనే దృష్టిని కేంద్రీకరించారు.

సీఆర్‌ ఆరోగ్యం క్షీణిస్తున్న దృష్ట్యా, కేంద్రం కూడా ఈ సమస్యను వీలైనంత తొందరగా పరిష్కరించేందుకు చిత్తశుద్ధితో కృషిచేస్తోంది. ఈలోగా సంయమనం పాటించవలసిన ప్రజాప్రతినిధులు, వివిధ పార్టీల నాయకులూ, ఇతర వర్గాల వారూ సమయం వచ్చింది కదా అని పరస్పరం దుమ్మెత్తి పోసుకోవడానికీ, లేదా అనుమానంపై తమ ప్రత్యర్ధులపై అభాండాలు వేయడానికి తమ స్వేచ్ఛను దుర్వినియోగం చేసుకుంటున్న తీరు రోత పుట్టిస్తోంది. వెంటనే దీక్ష విరమించకపోతే కేసీఆర్‌ ప్రాణాలకే ముప్పు అని ఆయనకు చికిత్స అందిస్తున్న నిమ్స్‌ వైద్యులు హెచ్చరికలు చేస్తున్న తరుణంలో ఆయన చేత ఆమరణ దీక్ష విరమింపజేయడానికి ప్రాధాన్యం ఇవ్వవలసిన వర్గాలూ, వ్యక్తులూ పరస్పర విమర్శలకూ, ఆరోపణలకూ పూనుకోవడం దురదృష్టకరం.తెలంగాణా అంశం ఐదు దశాబ్దాలుగా నలుగుతున్నదే అయినా,ఇక ఎంత మాత్రం జాప్యం చేయకుండా పరిష్కరించవలసిన అగ్ర ప్రాధాన్యాన్ని కేంద్రం గుర్తించేట్టు చేయడంలో కేసీఆర్‌ కృతకృత్యులయ్యారు. ఇదే విషయాన్ని ముఖ్యమంత్రి కె.రోశయ్య బుధవారంనాడు పేర్కొంటూ, ఈ సమస్య పరిష్కారానికి కేంద్రానికి కొంత వ్యవధి ఇవ్వడానికి వీలుగా కేసీఆర్‌ వెంటనే తన దీక్షను విరమించాలని కోరడం ఎంతో సబబుగా ఉంది. సమస్య తీవ్రతను కేంద్రం గుర్తించిన తరువాత కూడా విద్యార్ధి,యువజన వర్గాలను రెచ్చగొట్టే రీతిలో వివిధ పార్టీల నాయకులు చేస్తున్న ప్రసంగాలు సమస్యను మరింత జటిలం చేస్తున్నాయి.కేసీఆర్‌ వెంటనే దీక్ష విరమించాలని పార్లమెంటులో బుధవారంనాడు ప్రధాని మన్మోహన్‌సింగ్‌,ప్రతిపక్ష నాయకుడు ఎల్‌కె అద్వానీ, అన్ని జాతీయ,ప్రాంతీయ పార్టీల నాయకులు ముక్తకంఠంతో విజ్ఞప్తి చేశారు. అంటే,జాతీయ స్థాయిలో కేంద్ర ప్రభుత్వాన్నే కాక,అన్ని పార్టీలనూ కదిలించగలగడం గొప్పవిశేషం -తెలంగాణా ఉద్యమం ఇప్పుడు జాతీయ స్థాయిలో ప్రధాన చర్చనీయాంశం అయింది.

ఏ సమస్యనైనా రాజ్యాంగం పరిధిలోనే పరిష్కరించుకోవలసి ఉంటుంది. ఆ సమస్య ఎంతటి ప్రాధాన్యం ఉన్నది అయినా, అప్పటికప్పుడు పరిష్కరించడం ఎవరికీ సాధ్యం కాదు.ముఖ్యంగా, ప్రజల భావోద్వేగాలతో ముడిపడి ఉన్న సమస్యల పరిష్కారంలో ఏమాత్రం తొందరపడినా వాటిల్లే ప్రమాదాలు తీవ్రంగా ఉంటాయి. ప్రత్యేక తెలంగాణా కోసం ప్రాణాన్ని బలి పెట్టేందుకు సిద్ధపడుతున్న కేసీఆర్‌ ప్రధానమంత్రి స్థానంలో ఉన్నా తొందరపడి నిర్ణయం తీసుకోలేరు. ఒకవేళ అలా ఎవరైనా తీసుకుంటే, వాటి వల్ల మంచి కన్నా కీడే ఎక్కువ జరుగుతుంది. ఆవేశకావేశాలను పక్కన పెట్టి కాచిన అనుభవంతో చెప్పే వారందరి మాట ఇదే.పార్టీలకు అతీతంగా యావత్‌ పార్లమెంటూ చేసిన విజ్ఞప్తిని పార్లమెంటు సభ్యునిగా ఉన్న కేసీఆర్‌ మన్నించాల్సిన అవసరం ఉంది. తమ పోరాటాన్ని గురించి తెరాస శ్రేణులు ఇది అంతం కాదు, ఆరంభం అని పదే పదే అంటున్నారు. అలాచూసుకున్నా ఈ పోరాటాన్ని సుదీర్ఘ కాలం నడపవలసి వస్తే అందుకు కేసీఆర్‌ నాయకత్వం, మార్గదర్శకత్వం ఎంతో అవసరం.ఆయన బలవంతంగా ప్రాణాలు తీసుకోవడానికి ప్రయత్నించడం వల్ల సమస్య మరింత జటిలం అవుతుందే తప్ప ఏమాత్రం ఉపయోగం ఉండదు. బలవంతంగా ప్రాణాలు తీసుకునే హక్కు ఎవరికీ లేదు. అది నేరమని రాజ్యాంగ నిపుణులు ఘోషిస్తున్నారు.కేసీఆర్‌ దీక్షను ఆపించే విషయంలో జోక్యం చేసుకోవడానికి హైకోర్టు నిరాకరించింది. పార్లమెంటు సభ్యులందరి విజ్ఞప్తిని మన్నించి కేంద్రం సావధానంగా పరిశీలన జరిపి నిర్ణయం తీసుకోవడానికి అవకాశం ఇవ్వాలి. నిరాహార దీక్షచేసే స్వేచ్ఛ ఆయనకు ఉన్న మాట నిజమే.అందుకే కోర్టు జోక్యం చేసుకోలేదు.అంతమాత్రాన ఆ స్వేచ్ఛను ప్రాణం తీసుకోవడానికి ఉపయోగించుకోరాదన్నదే అందరి మాట.

 

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

విడిపోతే పోయేదేంటీ?

రాష్ట్ర విభజన సమస్య రాజకీయ ఉద్యమంగానే సాగుతోంది. సాధారణ ప్రజల్లో విభజనపై ఎలాంటి విబేధాలు వ్యక్తం కావడంలేదు. తెలంగాణా, రాయలసీమ, ఆంధ్రాలోని ప్రజలు తాము అన్నదమ్ముల్లా, వివాదరహితంగా విడిపోయినా మంచిదేనని భావిస్తున్నారు. అయితే కలిసుంటే ఫలితాలు మరింత మెరుగ్గా ఉంటాయని ఆశిస్తున్నారు. ముంబాయ్‌ తర్వాత అంతటి శక్తివంతమైన నగరంగా హైదరాబాద్‌ రూపుదిద్దుకోవడానికి అన్ని ప్రాంతాల ప్రజల పెట్టుబడులే కారణమయ్యాయి. ఈ నగరం నుంచి సమకూరే ఆర్ధిక వనరులను దృష్టిలో పెట్టుకునే ఉద్యమాలు సాగుతున్నాయన్న సందేహం కూడా నెలకొంది. ఆంధ్రాప్రజలపై ఈర్షాద్వేషాలతోనే తెలంగాణా ఉద్యమం జరుగుతోందా అన్న దిశగా కూడా అధ్యయనాలు సాగాయి. అయితే తెలంగాణాలోని సాధారణ ప్రజలెవరికి ఇతర

ప్రాంతాల ప్రజల వాసులపై ఎలాంటి వ్యతిరేకత వ్యక్తం కావడం లేదు. ఆంధ్రా, రాయలసీమ ప్రాంతాల నుంచి కూడా తెలంగాణా వివాదంపై సానుభూతే కనిపిస్తోంది. ఇంతవరకు ప్రత్యేక తెలంగాణాపైనే ప్రైవేటు ఛానళ్ళు చర్చలు నిర్వహించాయి. కాగా బుధవారం కెసిఆర్‌ దీక్షను విరమించాలా వద్దా అన్న అంశంపై చర్చలు చేపట్టాయి. ఈ కార్యక్రమాలకు ఫోన్ల ద్వారా స్పందించిన ఆంధ్రా, రాయలసీమ వాసులు కెసిఆర్‌ ఆరోగ్యంగా ఉండాలంటూ తమ ఆకాంక్షను వ్యక్తం చేశారు. మాట్లాడిన ప్రతిఒక్కరూ కెసిఆర్‌ను దీక్ష విరమించాలని, తెలంగాణా ఇచ్చినా తమకెలాంటి అభ్యంతరం లేదంటూ స్పష్టం చేశారు. తెలంగాణతర ప్రాంతాల్లోని ప్రజల మనోభావాలకు ఈ చర్చ దర్పణం పట్టింది. కేంద్రం కూడా దీన్నొక రాజకీయ, ఆర్ధిక సమస్యగానే పరిగణిస్తోంది. ఒక రాష్ట్రాన్ని విభజించినంత మాత్రాన కేంద్ర ప్రభుత్వానికున్న సర్వసత్తాక సార్వభౌమాధికారాలకు ఎలాంటి భంగం వాటిల్లదు. తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడినా అది భారత్‌లో భాగంగానే ఉంటుంది. స్వాతంత్య్రానంతరం కొత్తగా డజనుకు పైగా రాష్ట్రాలు ఏర్పాటయ్యాయి. అయితే కొత్త రాష్ట్రాల ఏర్పాటులో వెలికివచ్చే అనేక సమస్యలపైనే కేంద్రం దృష్టి పెట్టింది. ముఖ్యంగా తెలంగాణా ఏర్పాటు వల్ల నష్టపోయే ప్రాంతానికి ఏ విధంగా న్యాయం చేయాలన్న దిశగా కేంద్రం యోచిస్తోంది. కొత్త రాజధాని నిర్మాణానికి అవసరమయ్యే లక్షలకోట్ల నిధులను కేంద్రమే భరించాల్సి ఉంటుంది. హైదరాబాద్‌ను కోల్పోవడం ద్వారా కోస్తా, రాయలసీమలకు కలిగే నష్టాన్ని కూడా కేంద్రమే భర్తీ చేయాల్సి ఉంటుంది. దీన్నొక దాయాదుల మధ్యనున్న ఆర్ధిక వివాదంగానే పరిష్కరించాలన్న లక్ష్యం కేంద్రంలో కనిపిస్తోంది. చరిత్రలో ఇప్పటికే అనేక విభజనలు జరిగాయి. 16వ శతాబ్దంలో ఐరోపాలోని శక్తివంతమైన రాజకీయ నాయకులు అనేక సమస్యలను తెరపైకి తెచ్చి పలుదేశాలుగా విభజించారు. అయినా ఐరోపా ప్రగతి కొనసాగుతూనే ఉంది. విభజన అభివృద్ధికి ఆటంకం కాలేదు. స్వాతంత్య్రానంతరం భారత్‌లో అనేక కొత్త రాష్ట్రాలు ఏర్పడ్డా దేశాభివృద్ధికి ఆటంకం కాలేదు.

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

కొమ్మినేని శ్రీనివాసరావు

 

ఒకప్పుడు ఆంధ్ర అన్న పదం ఎంతో పవిత్రమైంది. ఆంధ్రులు అంటే వారు ఎక్కడున్నా తెలుగువారు అని అర్థం. నైజాం ముష్కరపాలన సాగుతున్నప్పుడు, రాజకీయ సభలను కాని, రాజకీయ కార్యకలాపాలను కాని కొనసాగనివ్వని నియంతృత్వ పాలన సాగుతున్న రోజులలో అప్పటి నేతలు పార్టీలకు అతీతంగా నైజాం ఆంధ్ర మహాసభలను నిర్వహించేవారు. అప్పట్లో నైజాం ఆంధ్రులు, లేదా తెలంగాణ ఆంధ్రులు అనేవారు. అంతేకాని ఆ రోజులలో అది బూతుపదమో, నిషిద్దపదమో కాదు. ప్రత్యేక తెలంగాణ కోసం ఉద్యమిస్తున్న నేత కె.చంద్రశేఖర రావు కుమార్తె కవిత ఆధ్వర్యంలోని తెలంగాణ జాగృతి సంస్థ ప్రచురించిన 'నిజాం రాష్ట్రాంధ్ర మహాసభలు' పుస్తకమే ఇందుకు సాక్ష్యం. కాని ఇటీవలి కాలంలో తెలంగాణ ఉద్యమకారులు మాత్రం ఆంధ్ర అన్నపేరును తుడిచేయాలని యత్నిస్తున్నారు. చివరికి ఆంధ్రా బ్యాంకు అని ఉంటే తెలంగాణ బ్యాంక్‌ అని, ఆంధ్ర మహిళా సభను తెలంగాణా మహిళా సభ అని రాసి ఉద్యమాన్ని అపహాస్యం పాలు చేస్తున్నారు. తెలంగాణాను కోరడంలో తప్పులేదు. తెలంగాణా రాష్ట్రం సాధించాలనుకోవడంలో ఆక్షేపణలేదు. కాని అసలు గమ్యాన్ని వదలి విద్వేషభావం పెరిగే విధంగా కొందరి చేష్టలను ప్రోత్సహించడం ఉద్యమానికి మంచిదికాదు. ఆంధ్రా బ్యాంకు పేరు మార్చిన ఉద్యమకారులకు పంజాబ్‌ నేషనల్‌ బ్యాంకు, మహారాష్ట్ర తదితర పేర్లు ఉన్నా ఫర్వాలేదా? మాజీ ముఖ్యమంత్రి కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి విగ్రహాన్ని ధ్వంసం చేయడం ఆయన పేరున గల పార్కుకు అసఫ్‌జాహీల పేరు పెట్టాలనుకోవడం మరీ విడ్డూరం. కాసు పేరును వ్యతిరేకించదలచుకుంటే అభ్యంతరం లేదు. కాని దానికి బదులు నిజాం ప్రభువుల పేరు పెట్టాలనుకోవడం ద్వారా తప్పుడు సంకేతాన్ని పంపుతున్నారు. ఏదో ఆవేశంలో ఇలాంటి చర్యలకు పాల్పడుతున్న ఉద్యమకారులు కూడా బహుశా పాత నైజాం జమానాను కోరుకుంటారని అనుకోజాలం. ఒక పెద్ద ఉద్యమాన్ని నడిపేటప్పుడు ఇలాంటి పొరపాట్లు జరగడాన్ని అర్థం చేసుకోవచ్చు. కాని నాయకత్వ బాధ్యతలలో ఉన్నవారు వీటిని సరిచేసి సరైన మార్గంలో ఉద్యమాన్ని నడపాలి. దురదృష్టవశాత్తు టిఆర్‌ఎస్‌ నాయకత్వం ఇలాంటి దిద్దుబాటు ధోరణితో ఉన్నట్లు కనబడడం లేదు. ఈ విషయాన్ని అలా ఉంచితే తెలంగాణ రాష్ట్రాన్ని ఇవ్వాలని కేంద్రం నిర్ణయిస్తే, నిజంగా ఏర్పడేది ఆంధ్ర రాష్ట్రం అవుతుంది. అయితే పేరు మాత్రం కొత్తగా తెలంగాణ రాష్ట్రం అయినా, వారికి అంతా వడ్డించిన విస్తరే అవుతుంది. తెలంగాణ రాష్ట్రంతో కలిపి ఏర్పడితే వారికి రాజధాని రెడీమేడ్‌గా ఉంటుంది. హైదరాబాద్‌ ఇక్కడ అన్ని సదుపాయాలు ఉంటాయి. సచివాలయం, శాసనసభ అనేక ప్రభుత్వ కార్యాలయాలకు ఇక్కడ భవనాలు ఉన్నాయి. ఇతర సదుపాయాలు ఉన్నాయి. కేవలం ఒక్క ముఖ్యమంత్రి మాత్రం వస్తారు. నిర్ణీత సంఖ్య ప్రకారం 10 మందో, ఇరవై మందో మంత్రులు వస్తారు.

ఇప్పుడు ఎటూ 16 మంది మంత్రులు ఉన్నారు. మరి ఆంధ్ర రాష్ట్రానికి మళ్లీ అన్నీ కొత్తగా ఏర్పాటు చేసుకోవలసిందే.

ఒకరకంగా అది కూడా ఆ ప్రాంతానికి కలిసి వచ్చే పాయింటే అవుతుంది. ఎందుకంటే రాజధానిని ఎక్కడ ఏర్పాటు చేసుకున్నా కొత్తగా ఒక మహానగరాన్ని నిర్మించుకోవాలి. ఇందుకోసం కొన్ని లక్షల మంది కొత్తగా తరలి వెళతారు. కొన్ని లక్షల టన్నుల ఇనుము, సిమెంట్‌, ఇతర వస్తు సామాగ్రికి గిరాకీ వస్తుంది. తద్వారా లక్షల సంఖ్యలో ఉపాధి అవకాశాలు వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది. ఇక ఆంధ్రలో రియల్‌ ఎస్టేట్‌ బూమ్‌ వచ్చే అవకాశం ఉంది. ఆంధ్ర ప్రాంతంలో లభించే గ్యాస్‌ నిక్షేపాలు, ఇతరత్రా వనరులు, వెయ్యి కిలోమీటర్ల మేర విస్తరించి ఉన్న కోస్తా తీరాన్ని టూరిజం, ఇతర పరిశ్రమల రంగాలకు వినియోగించుకోగలిగితే అంతకంటే గొప్ప అభివృద్ధి ఉండదు. కృష్ణా, గోదావరిలు తెలంగాణాలోనే పుట్టినట్లు. వాటిని ఆంధ్ర ప్రాంతానికి తరలించుకుపోతున్నట్లు తెలంగాణ ఉద్యమకారులు ప్రచారం చేస్తుంటారు. ఈ రెండు నదులు మహారాష్ట్రలో పుట్టాయి. కృష్ణానది కర్నాటక గుండా, మన రాష్ట్రంలోకి వస్తోంది. అందువల్లే ట్రిబ్యునల్‌ ద్వారా ఏ రాష్ట్రానికి ఎంత నీరు ఇవ్వాలన్న దానిపై నిర్ణయిస్తుంటారు. ఇక్కడ అంతా గమనించవలసిన అంశం ఏమిటంటే ఈ నదులకు వరదలు వచ్చినప్పుడు అత్యధికంగా నష్టపోయేది కోస్తా జిల్లాలే. ఏమైనప్పటికీ నదీ జలాల అంశంపై కూడా స్పష్టమైన అవగాహన వచ్చాక ప్రత్యేక రాష్ట్ర ఏర్పాటుకు శ్రీకారం చుడితే మంచిది. అప్పుడు రాష్ట్రాల మధ్య కొత్త సమస్యలు రాకుండా ఉంటాయి. మన పాలకులు ఎంతసేపు హైదరాబాద్‌ అభివృద్ధిపై శ్రద్ధపెట్టి రాష్ట్రంలో ఇతర నగరాల అభివృద్ధిని నిర్లక్ష్యం చేశారు. అలాగే జనం కూడా తెలంగాణ జిల్లాల వారితో సహా అన్ని ప్రాంతాల నుంచి లక్షల సంఖ్యలో తరలివచ్చారు. స్వస్థలాలలో ఉన్న సెంటో -కుంటో అమ్ముకునో, లేక తమకు పంటల ద్వారా వచ్చే ఆదాయాన్ని తెచ్చో ఇక్కడ పెట్టుబడి పెట్టారు. తద్వారా స్థానికులు బాగుపడ్డారు. కొన్నవారు లబ్దిపొందారు. హైదరాబాద్‌తో ఈ అనుబంధం లేకపోతే ప్రత్యేక రాష్ట్రం గురించి ఎవరికి పట్టుదల ఉండదు. నిజంగానే తెలంగాణ ఇస్తే హైదరాబాద్‌ అందులో అంతర్భాగమే అవుతుంది. అయితే మంత్రులు దానం నాగేందర్‌, ముకేష్‌ వంటివారు హైదరాబాద్‌కు ప్రత్యేక ప్రతిపత్తి కావాలంటున్నారు. తెలంగాణా ప్రకటించాక అది వేరే పంచాయతీ. ఇదే సమయంలో తెలంగాణ రాష్ట్ర డిమాండ్‌ ముందుకు వచ్చినప్పుడల్లా, రాయలసీమ, ఉత్తరాంధ్ర వంటి డిమాండ్లు కూడా వస్తున్నాయి. అది అంత సమర్దనీయం కాకపోవచ్చు. ఆకస్మికంగా తెలంగాణ ఉద్యమం వేడెక్కడానికి కెసిఆర్‌ చేపట్టిన నిరాహారదీక్షే కారణం. ఈ దీక్షను నిమ్స్‌లో డాక్టర్ల పర్యవేక్షణలో కొనసాగిస్తున్నారు. ఆయనకు సెలైన్‌ ఎక్కిస్తున్నప్పటికీ, ఆరోగ్యం క్షీణిస్తున్నదని డాక్టర్లు చెబుతున్నారు. కొత్త తరహాలో కెసిఆర్‌ సాగిస్తున్న ఈ దీక్షవల్ల తెలంగాణలో ఉద్రిక్తతలు ఏర్పడుతున్నాయి. ప్రత్యేకించి ఈ నెల పదో తేదీన ఛలో అసెంబ్లీ కార్యక్రమం ప్రశాంతంగా పూర్తికావాలని అంతా కోరుకుంటున్నారు. ఈ లోగా కెసిఆర్‌ దీక్ష విరమించి మరింత కొత్త తరహాలో ఆయన ఉద్యమాన్ని ముందుకు తీసుకువెళ్లాలని ఇప్పటికే అన్ని పార్టీలు, ఉద్యమ సంఘాలు కెసిఆర్‌ను కోరాయి. దానిని కూడా ఆయన దృష్టిలో ఉంచుకుని నిర్ణయం తీసుకుంటే బాగుంటుంది. ఎంతకాదన్నా టిఆర్‌ఎస్‌ ఒక రాజకీయ పార్టీ.

పైగా ఉద్యమం కూడా నిర్వహిస్తున్న పార్టీ. ప్రజాస్వామ్య ప్రక్రియ ద్వారా తెలంగాణ సాధించాలనుకున్న పార్టీ. ఒకసారి కాంగ్రెస్‌తోను, మరోసారి టిడిపితోను పొత్తు పెట్టుకుని ఎన్నికలలో పోటీచేసింది. ఒక రాజకీయపార్టీగా తాను కోరుకున్నది వెంటనే సాధించాలనుకోవడం, అందుకోసం ఆమరణ దీక్ష చేసి, ఉద్రిక్తతలు ఏర్పడినా ఫర్వాలేదన్నట్లుగా వ్యవహరిస్తే, ఇతర రాజకీయ పార్టీలు కూడా తమకు నష్టం కలుగరాదని భావిస్తాయి. ఇక్కడ ఆసక్తికరమైన విశేషం ఏమిటంటే టిఆర్‌ఎస్‌, టిడిపి కలిసి పోటీచేసి తమను గెలిపిస్తే తెలంగాణ తీర్మానం చేస్తామని చెప్పినా తెలంగాణ ప్రజలు ఆ రెండు పార్టీలు కాదని కాంగ్రెస్‌కు మెజారిటీ సీట్లు కట్టబెట్టారు, ఎన్నికలు అయిపోయిన ఆరు నెలలకే తెలంగాణ ఉద్యమాన్ని టిఆర్‌ఎస్‌ ఆరంభించడం విశేషం. ఎన్నికలకు ఉద్యమానికి ముడిపెట్టవద్దని తెలంగాణ మేధావులు వాదిస్తున్నారు. గతంలో రెండుసార్లు తెలంగాణకు అనుకూలంగా ప్రజలు తీర్పు ఇవ్వలేదా అని ప్రశ్నిస్తున్నారు. అది కూడా నిజమే. అనుకూలంగా తీర్పు వచ్చినప్పుడు రాని తెలంగాణా వ్యతిరేక తీర్పు వచ్చినప్పుడు సాధించుకోగలిగితే అది గొప్ప విషయమే అవుతుంది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌ విడిపోయి రెండు రాష్ట్రాలు అయినా ఫర్వాలేదు. మూడు అయినా ఫర్వాలేదు. కాని మళ్లీ ఇప్పట్లో ఇలాంటి ప్రత్యేక వాదాలకు అవకాశం లేకుండా ఏదో ఒక నిర్ణయాన్ని కేంద్రం, కాంగ్రెస్‌ అధిష్టానం తీసుకుంటే ప్రజలకు ఉపశమనం కలుగుతుంది. మొత్తంమీద తెలంగాణ ఉద్యమం నేపథ్యంలో ఆయా పార్టీలు తమ వ్యూహాలను రూపొందించుకుంటున్నాయి. కాంగ్రెస్‌ పార్టీ తనదైన శైలిలో వ్యవహారాన్ని నడుపుతూ, తన స్థానాన్ని పదిలం చేసుకునే దిశలో సాగుతోంది. ఇక టిఆర్‌ఎస్‌ కచ్చితంగా తన పునాదిని బలపరుచుకుని తెలంగాణలోని వివిధ జిల్లాల్లో తన ప్రభావాన్ని గణనీయంగా పెంచుకోగలుగుతుంది. కాని తెలుగుదేశం పార్టీ మాత్రం రెండు విధాలుగా నష్టపోతుందేమోనన్న భావన కలుగుతోంది. తెలంగాణకు అనుకూలంగా నిర్ణయం తీసుకున్నా చంద్రబాబుకు నిరసనలు తప్పలేదు. కెసిఆర్‌ను పరామర్శించేందుకు వెళ్లిన చంద్రబాబుకు తెలంగాణ కార్యకర్తల నుంచి గోబ్యాక్‌ నినాదాలు వచ్చాయి. అదే సమయంలో హైదరాబాద్‌లో విధ్వంసం జరిగిన చోట్లకు వెళ్లి కనీసం పరామర్శ చేయడానికి కూడా టిడిపి నేతలు భయపడుతున్నారన్న అపప్రధకు గురయ్యారు. తద్వారా ఆంధ్ర, రాయలసీమ ప్రజల విశ్వాసాన్ని పెంపొందించుకోవడంలో చంద్రబాబు విఫలం అయ్యారన్న అభిప్రాయం కలుగుతోంది. అదేవిధంగా చిరంజీవి కూడా ఈ అవకాశాన్ని తనకు అనుకూలంగా మలచుకోలేకపోయారు. మొత్తం మీద తెలంగాణ ఉద్యమం వచ్చే కొద్ది రోజులలో ఎలాంటి మలుపు తిరుగుతుందో వేచి చూడాల్సిందే.

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

హక్కుల 'దినం'

తల తిరిగిన రచయిత్రి

ఊహాగానం ఆగిపోయి పుష్కరం.

కట్టమంచి మంచి కట్టకట్టి

నూటముప్ఫై ఏళ్ల జయంతి నెట్టి-

నూట పధ్నాలుగు వర్థంతుల

నోబెల్‌ కాజ్‌ అనగా కారణాలను

రణక్షేత్రాలలో ముట్టి-

ఇవాళ

ఎన్నెన్ని ఘటనలనో స్మృతిలో పట్టి

మానవ హక్కుల గురించి మాటాడుకుందామా?

లెబర్హాన్‌గా రమారమి రామ రామా?...

ఏవీ హక్కులు?

మా 'నవ' హక్కులే అన్నీ!

హక్కుల సుందరి హుక్కులు విప్పి

బూతు చిత్రాల నాయకునిగా

అమెరికాలో జెండా పాతుతానంటాడు

షారుఖ్‌ఖాన్‌.

సిల్వెస్టర్‌ స్టాలోన్‌లా

సిల్వర్‌ స్క్రీన్‌ మీద

వెండిచెంచాల సంపత్కుమారులకే

వెకిలి ఊహలు వెక్కసంగా వచ్చి

సరదా పరదాలనడం సమర్థింపై

మా 'నవ' హక్కేనా?

కిరోసినో, పెట్రోలో పోసుకుని

తగలెట్టుకోచూడడం-

విద్యుత్‌ స్తంభాల తీగెలపై

విగత జీవిగా వ్రేలాడడం-

పురుగుల మందు తాగి

పితృవనానికి తిరుగుబాట పట్టడం-

అంతాహక్కులేనా?...

ఎలుకలున్నాయని ఇంట్లో

ఇంటికి నిప్పెట్టుకోవడమూ హక్కేనా!

అభివృద్ధి మంత్రాలన్నీ

కంటితుడుపులతో హుళక్కేనా!

సందేహమందేహుల దేహం

బక్కచిక్కేనా!...

బ్రతకడం హక్కుగానీ

చావడం కాదు.

బ్రతుకు చచ్చే చావవుతున్నా సరే-

చావుని చావచితగ్గొట్టి,

చచ్చేదాకా బ్రతకాలే గానీ,

కేవలావేశాలు అనర్థదాయకాలు.

కర్తవ్యపాలనలే విధాయకాలు.

తలచుకుంటే

వరదానానికి ఈషణ్మాత్రకాలం.

కాదంటారా?

నాకేమీ అధికారం లేదనే-

హక్కుల పేరిటనే మాయాజాలం.

నేరం ఒక హక్కు.

హింస ఒక హక్కు.

చీల్చడం హక్కు

కూల్చడం హక్కు

అది రాజకీయపు హక్కు.

సామాన్యుడికి అది అర్థం కాని

అయోమయం ఉక్కు.

పోలీసు లాఠీదెబ్బ పడి

అరెస్టయి అనవసర కేసుల పాలయితే

అది భవిష్యత్తంతా పట్టి కుడుపుతుంది.

ఇవాళకీ ఇచ్చిన బొమ్మయితే

దిమ్మ తిరిగే తిమిరం బంగరు భవితవ్యాన

హక్కు భుక్తమవుతుంది!

సారూ!

ఎవరి పని వారు చేయకపోవడం

మా'నవ' హక్కేనా?

రాజకీయం చేయాల్సినపనికి

విద్యారంగం నడుం బిగించడం హక్కేనా?

శివుడి ఆజ్ఞలేనిదే చీమైనా కుట్టదా.

శివుడికి మాత్రం ఏమీ పట్టదా.

నిజాం నగరంలో ఇమామేమంటాడో

చంద్రశేఖరా పాహిమామ్‌! టార్నిడో టార్పిడో!

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

ఉద్యమ నేతల మధ్య ఉండాలి సయోధ్య

 సరిగ్గా నాలుగు దశాబ్దాల తర్వాత ఉవ్వెత్తున లేచిన తెలంగాణ ఉద్యమాన్ని ముగించేందుకు చేసిన కుట్రలన్నీ విఫలమయ్యాయి. లెక్కకు మించిన రోగాలతో చిక్కి శల్యమైన తెలంగాణ దేహానికి విద్యార్థిలోకం ఊపిరి ఊది మహాబలవంతం చేసింది. నాయకుని ఒంటెత్తుపోకడతో, తప్పుడు నిర్ణయాలతో దేవతా వస్త్రమైన తెలంగాణ సెంటిమెంటు నేడు త్యాగాల తోరణాలతో పది జిల్లాలకు చుట్టుకుంది.

తెలంగాణ ఉద్యమం అవగాహన, అవసరం దశలను దాటి రాష్ట్ర సాధన దిశగా పరుగుతీస్తోంది. ఎందరో యువకుల ప్రాణాలను పణంగా పెట్టింది. జనస్పందన చూసిన సమైక్యవాదులు సైతం ప్రత్యేక రాష్ట్ర ఏర్పాటు అత్యంత చేరువలో వుందనే అభిప్రాయానికి వచ్చారు. విభేదాలున్న ఆలుమగలు విడిపోవడానికి సిద్ధంగా ఉంటే, పౌరోహిత్యం మాత్రమే నిర్వహించిన పంతులకెందుకు అభ్యంతరంమని ఎనిమిది కోట్ల ఆంధ్రులు ప్రశ్నిస్తున్నారు. చరిత్రలో సజీవంగా నిలవాల్సిన ఈ సన్నివేశంలో తెరాస నాయకత్వం అచేతన స్థితికి చేరుకోవడం ఊహించని పరిణామం. చుక్కానిలేని నావలాగా ఉద్యమం తచ్చాడుతుంటే పాలకులు, సమైక్యవాదులు సంతోషిస్తున్నారు. తెలంగాణ ఉద్యమం ఎంత తొందరగా ఈ బలహీనత నుండి బయటపడితే అంతమంచిది. పరిపుష్టమైన లక్ష్యం, ప్రజాదరణ ఉన్నా, సరైన వ్యూహం ఎత్తుగడలులేని పోరాటం సత్ఫలితాలు సాధించలేదనేది తెలంగాణ ప్రజల అనుభవంలో ఉన్న విషయమే. ఎనిమిది సంవత్సరాలుగా ప్రజాస్వామ్య ఆందోళనలకే పరిమితమైన తెలంగాణ ఉద్యమం విద్యార్థుల ప్రవేశంతో హింసాత్మకంగా మారింది. కొన్ని రోజులుగా ఎంతో ఉత్కంఠకు గురిచేస్తున్న తెలంగాణ ఉద్యమం ముగింపు ఏవిధంగా ఉంటుందనేది ప్రజాస్వామ్య వాదులను కలవరపరుస్తున్న ప్రశ్న.

అనైక్యతా రాగం : రాజ్యం బలమైంది. తెలంగాణ శక్తులన్నీ ఐక్యంగా ఉంటనే పాలకుల, వలసాంధ్ర కుట్రలను ఎదుర్కోగలరు, కాని దురదృష్టవశాత్తు ఈరోజు తెలంగాణ కోసమే ఏర్పడ్డ రాజకీయ పార్టీలు, ప్రజాసంఘాల మధ్య సయోధ్యలేదు. తెలంగాణ ఉద్యమం ఎదుర్కొంటున్న అతిపెద్ద బలహీనతల్లో ఇది ఒకటి. ఒక మహత్తరమైన పోరాటానికి శ్రీకారం చుట్టిన తెరాస మాటవరుసకైనా సోదర తెలంగాణ పార్టీలను కార్యక్షేత్రంలోకి ఆహ్వానించకపోవడం ఆక్షేపించవలసిందే. ప్రజల్లో ఎంతోకొంత పలుకుబడి ఉండి ఉద్యమాలను నిర్వహిస్తున్న సిపిఐ (ఎంఎల్‌) న్యూడెమోక్రసీ, న్యూలిబరేషన్‌, తెలంగాణ రాష్ట్ర కమ్యూనిస్టు పార్టీ, ఫార్వర్డ్‌ బ్లాక్‌ పార్టీలు, ఇతర ప్రజాసంఘాలు తెలంగాణ ఉద్యమంలో తమవంతు పాత్రను పోషిస్తూనే ఉన్నాయి. నేడు జరుగుతున్న ఉద్యమంలో యూనివర్సిటీ విద్యార్థుల పాత్ర ప్రశంసనీయం. వారి త్యాగాలు వెలకట్టలేనిది. సూర్యుని చుట్టూ భూమి తిరిగినట్టు, గత నెల 29 వరకు కెసిఆర్‌ చుట్టూ తెలంగాణ ఉద్యమం తిరిగింది. నేడు ఆ స్థితి లేదు. తెరాస శ్రేణులకు ఆ విషయం స్పష్టంగా అర్థం అయినట్టుంది. అందుకే గద్దరుపై కెసిఆర్‌ చేసిన విమర్శల దాడికి తెరాస శాసనసభాపక్షం మీడియా ద్వారా బహిరంగ క్షమాపణ చెప్పింది. తెలంగాణ కోసం పనిచేస్తున్న ప్రజాసంఘాలు, రాజకీయ పార్టీలు 40 కి పైగా ఉన్న కెసిఆర్‌ ఎందుకు తెలంగాణ కోసం ఒక ఐక్య కార్యాచరణ నిర్మాణం చేయలేదనే సందేహం ఈ రోజు తెలంగాణ ప్రాంతంలో ఒక చర్చనీయాంశంగా మారింది. కెసిఆర్‌ ఆమరణ దీక్షకు భారీ ఏర్పాట్లు చేయడం, కెసిఆర్‌ అరెస్టు అనంతరం పార్టీ నాయకుల పోరాటానికి ఒక దిశానిర్దేశం చేయకపోవడం తెరాస కార్యకర్తల్లో నిరుత్సాహాన్ని నింపాయి.

దేశవ్యాప్తంగా తెలంగాణ ఉద్యమానికి 38 రాజకీయ పార్టీల మద్దతు వుందని కెసిఆర్‌ అనేక సందర్భాల్లో చెప్పారు. కాని స్వయంగా కెసిఆర్‌ జ్యుడీషియల్‌ కస్టడీలో ఆమరణ నిరాహారదీక్ష చేస్తున్నా ఇతర రాష్ట్రాలకు చెందిన ఏ రాజకీయ నాయకుడు పరామర్శించక పోవడం గమనార్హం. కేంద్రమంత్రిగా పనిచేసి, ప్రస్తుత పార్లమెంటు సభ్యుడిగా ఉన్న నాయకుడు చావుబతుకుల్లో ఉన్నా స్పందించని 'రాజకీయ బంధుత్వాన్ని' ఎలా అర్థం చేసుకోవాలి, ప్రస్తుత జరుగుతున్న పార్లమెంటు సమావేశాల్లోను తెలంగాణ ఉద్యమ తీవ్రతను ప్రస్తావించడానికి తెరాసకు సొంత సభ్యులు లేకపోవడం స్వయంకృతాపరాధమే.

***************************************

******************************************************************************************

SAKSHI

EDITORIAL

AÐ]lÅÐ]lçܦMýS$ C¨ "Ð]lÊËÅ…'

 

BàÆý‡ 糧éÆ>¦Ë «§ýlÆý‡Ë$ VýS*ºVýS$Ƈ¬ÅÐ]l$°í³çÜ$¢¯é²Æ‡¬. Mö°² Ð]l*ÝëË$V> C§ól ç³Çíܦ†. «§ýlÆý‡Ë$ ™èlVýS$Y™éĶæ$¯]l² BÔ¶æMýS$ MýS*yé f¯]l… {MýSÐ]l$…V> ±â¶æ$Ï Ð]l¨ÌôæçÜ$Mö…r$¯]l²r$Ï MýS°í³çÜ$¢¯é²Æý‡$. {糿¶æ$™éÓË$ MýS*yé ^ólçÙtË$yìlW °Ô¶æغª ´ë{™èl¯]l$ _™èl¢W…_¯]lr$Ï MýS°í³çÜ$¢¯é²Æ‡¬. ¯]lÐ]l…ºÆŠ‡ Ð]lÊyýlÐ]lÐéÆý‡… ¯ésìæ çÜÐ]l*^éÆý‡… {ç³M>Æý‡…, VýS™èl Hyé¨ M>Ë…ÌZ BàÆý‡ 糧éÆ>¦Ë sZMýS$ «§ýlÆý‡Ë$ HMýS…V> 17.47 Ô>™èl… ò³ÇV>Ƈ¬. A…™èlMýS$Ð]l¬…§ýl$ ÐéÆý‡…ÌZ B ò³Æý‡$VýS$§ýlË 15.58 Ô>™èl….

VýS™èl çÜ…Ð]l™èlÞÆý‡… C§ól ÆøkÌZÏ BàÆý‡ç³§éÆ>¦Ë {§ýlÐøÅ˾×æ… 10.75 Ô>™èl…. Ð]l$¯]l sZMýS$ «§ýlÆý‡Ë çÜ*` JMýS Ð]l*Ķæ*§ýlÆý‡µ×æ…Ìê Ð]l*Ç BàÆý‡ 糧éÆ>¦Ë «§ýlÆý‡Ë ò³Æý‡$VýS$§ýl˯]l$ çÜÇV> {糆çœÍ…^èlMýS ´ùÐ]lyýl…& A§ø Ñ_{™èl…. Ý뫧éÆý‡×æ {§ýlÐøÅ˾×æ… ™èlWY¯]lr$t MýS°í³çÜ$¢…yýlV>, BàÆý‡ 糧éÆ>¦Ë «§ýlÆý‡Ë$ BM>Ô>°² A…r$™èl* E…yýlyýl… JMýS ™èlÐ]l*Úë. BàÆý‡ Ð]lÅÐ]lÝëĶæ$ Ð]l$…{†, BǦMýS Ð]l$…{†, {糫§é° BǦMýS çÜËà§éÆý‡$Ë çÜ…çœ$… A«§ýlÅ„ýS$yýl$ çÜà A…§ýlÆý‡* ò³ÇW´ù™èl$¯]l² «§ýlÆý‡ËOò³ Ð]l$«§ýlÅ Ð]l$«§ýlÅ B…§øâ¶æ¯]l {ç³MýSsìæ…^èlyýlÐól$M>± AÑ ¨W Ð]lçÜ$¢¯]l² §éQÌêË$ GMýSPyé ÌôæÐ]l#.

¼Ä¶æ$Å… «§ýlÆý‡ 10 Ô>™èl…, BË$VýSyýlz «§ýlÆý‡ 95 Ô>™èl…, EÍÏ´ëĶæ$Ë «§ýlÆý‡ 12 Ô>™èl…, Ððl¬™èl¢… Ò$§ýl A°² 糧éÆ>¦Ë «§ýlÆý‡Ë* ¯]lÐ]l…ºÆŠ‡ 21 ¯ésìæMìS 12.5 Ô>™èl… ò³ÇV>Ƈ¬. §é°MìS Ð]l¬…§ýl$ÐéÆý‡…ÌZ D «§ýlÆý‡Ë ò³…ç³# 11.4 Ô>™èl…. ÒsìæÌZ¯ól ^èlMðSPÆý‡, Ð]l…r¯]l*¯ðlË$, ç³ç³šË$ Ð]lOVðSÆ>Ë$ MýS*yé E¯é²Æ‡¬. ©°°ºsìæt Æ>¯]l$¯]l² ÆøkÌZÏ «§ýlÆý‡Ë$ Ð]l$Ç…™èl ò³Æý‡VýSyýlÐól$ ™èlç³µ ™èlVóSY çÜ*^èl¯]lË$ ÌôæÐ]l#. çÜÆý‡çœÆ>MýS*, yìlÐ]l*…yŠlMýS* Ð]l$«§ýlÅ A…™èlÆý‡… ò³ÇW¯]lMö©ª «§ýlÆý‡Ë$ ò³Æý‡$VýS$™éĶæ$¯]l² çÜ*{¡MýSÆý‡×æ °fÐól$. D Hyé¨ §ólÔ¶æ…ÌZ° Ððl¬™èl¢… 625 hÌêÏÌZϯ]l* 14 hÌêÏËÌZ Ð]lÆý‡Û´ë™èl…, §é°™ø´ër$ ¨VýS$ºyîl ™èlWY´ùÐ]lyýl… «§ýlÆý‡Ë Ð]l$…rMýS$ Ð]l$Ç…™èl BfÅ… A…¨çÜ$¢…§ýl° çÜÐ]l$Ǧ…^èl$MøÐ]lyýlÐ]lÊ ™ólÍMóS.

«§ýlÆý‡Ë$ ò³Æý‡VýSyýl… Ððl¯]l$MýS {ç³MýS–†íܧýl® M>Æý‡×êË$ G¯]l$²¯é², {糿¶æ$™éÓË$ ™èlÐ]l$ Ýë¦Æ‡¬ÌZ ^ólĶæ$Ð]lËíܯ]lÑ, ^ólĶæ$VýSÍW¯]lÑ ^ólçÜ$¢¯é²Ä¶æ* A¯]l²¨ CMýSPyýl {ç³Ô>²Æý‡¦MýS…. «§ýlÆý‡Ë °Ä¶æ$…{™èl×æMýS$ ¨VýS$Ð]l$™èl$Ë »êrç³rtyýl…, Ñ$VýS$Ë$ °ËÓ˯]l$ ºíßæÆý‡…VýS Ñç³×ìæMìS ™èlÆý‡Í…^èlyýl…, A{MýSÐ]l$ °ËÓ§éÆý‡$ËOò³ MýS†¢ mãí³…^èlyýl… Ð]lOVðSÆ>Ë$ çÜÓ˵M>ÍMýS ^èlÆý‡ÅË$ Ð]l*{™èlÐól$. {糿¶æ$™éÓË$ CÑ MýS*yé çÜ{MýSÐ]l$…V> °Æý‡Óíßæ…^èlÌôæMýS´ù™èl$¯é²Æ‡¬. H§ø ´ëË´÷…VýS$Ìê A糚yýl糚yýl$ A{MýSÐ]l$ °ËÓËOò³ §éyýl$Ë$ ^ólĶæ$yýl… ™èlç³µ §é°¯öMýS °Æý‡…™èlÆý‡ {ç³{MìSĶæ$V> ^ólç³sìæt¯]l çÜ*^èl¯]lË$ GMýSPyé MýS¯]lºyýlÐ]l#. §ólÖĶæ$…V> MöÆý‡™èl¯]l$ §ýl–íÙtÌZ ò³r$tMö° GVýS$Ð]l$™èl$˯]l$, Mö°² ç³ç³š ¨¯]l$çÜ$Ë ÑçÙĶæ$…ÌZ çœNÅ^èlÆŠ‡ {sôæyìl…VŠS¯]l$ °õÙ«¨…^éÐ]l$° {糿¶æ$™èlÓ… ^ðlº$™èl$¯]l² ^èlÆý‡ÅË Ð]l…sìæÑ ´ë„ìSMýS ç³ÇÚëPÆ>Ë$ Ð]l*{™èlÐól$. A…™èlMýS…sñæ Ð]l¬QÅ…V> M>Ð]lËíÜ…¨, çÜÆý‡$MýS$ çÜÆý‡çœÆ>ÌZ çÜ{MýSÐ]l$ Ķæ*fÐ]l*¯]lÅ…, çÜÐ]l$Æý‡® °Ä¶æ$…{™èl×æ, ç³sìæçÙtOÐðl$¯]l ´ûÆý‡ ç³…í³×îæ Ð]lÅÐ]lçܦ.

çÜÆý‡$MýS$ ç³#çÙPË…V> Ë¿¶æÅÐ]l$Ð]l#™èl$¯]l²ç³šyýl$ «§ýlÆý‡Ë$ ÐésìæMýSÐól ™èlVýS$YÐ]l¬Q…ÌZ E…sêƇ¬. A…§ýl$ÌZ {糿¶æ$™èlÓ… ^ólĶæ$ Ð]lËíÜ…¨ HÒ$ Ìôæ§ýl$. MöÆý‡™èl ç³Çíܦ†ÌZ «§ýlÆý‡Ë ÑԶ斅QË™èlÓ… ¯]l$…_ ÝëÐ]l*¯]lÅ {ç³gê±M>°MìS Æý‡„ýS×æ MýS͵…^èlÌôæ¯]l糚yýl$ {糿¶æ$™èlÓ… E°MìSMóS AÆý‡¦…Ìôæ§ýl$. E§éçßæÆý‡×æMýS$, °ËÓË$ »êV> E…yýlyýl…™ø, ™èl–×櫧é¯éÅË «§ýlÆý‡Ë$ çÜÓ˵…V>¯ól ò³ÇV>Ƈ¬. ç³ç³š¨¯]l$çÜ$˯]l$ Ñ°Äñæ*V>°MìS ™èlW¯]l ç³ÇÐ]l*×æ…ÌZ ç³…yìl…^èlyýl… Ìôæ§ýl$ MýS¯]l$MýS çÜÆý‡çœÆ> çÜÐ]l$çÜÅ ™èlÌñ憢 Ðésìæ «§ýlÆý‡Ë$ ç³V>YË$ ™ðl…^èl$MýS$…r$ ¯é²Æ‡¬. C™èlÆý‡ §ólÔ>ËÌZ MýS*yé ç³ç³š ¨¯]l$çÜ$Ë ç³…r ç³ÇÐ]l*×æ… ™èlMýS$PÐ]l M>Ð]lyýl…™ø ¨VýS$Ð]l$† AÐ]lM>Ô>Ë$ MýS*yé çܯ]l²WÌêÏƇ¬. H…^ólĶæ*ÌZ {糿¶æ$™éÓ°MìS ´ëË$´ùÐ]lyýl… Ìôæ§ýl$. ç³ç³šË™ø ´ër$ ^èlMðSPÆý‡, Ð]l…r ¯]l*¯ðl˯]l$ ¨VýS$Ð]l$† ^ólçÜ$MýS$¯é² Ðésìæ «§ýlÆý‡Ë$ ¨WÆ>MýS´ùÐ]lyýl… Ð]l$Æø OÐðlç³È™èlÅ….

MýS¯]l$MýS, ©Æý‡ƒM>ÍMýS ^èlÆý‡ÅË™ø ™èlç³µ D çÜÐ]l$çÜÅMýS$ çÜ…ç³NÆý‡~ ç³ÇÚëPÆý‡… ËÀ…^èl§ýl$. Ð]lÅÐ]lÝëĶæ$ Æý‡…VýS…ÌZ [Oò³ÐólsŒæ, {糿¶æ$™èlÓ ò³r$tºyýl$˯]l$ VýS×æ±Ä¶æ$…V> ò³…^é˱, ¨VýS$ºyìl° Ð]l–¨® ^ólĶæ*˱, ç³…r¯]l$ °ËÓ ^ólçÜ$MýS$¯ól çܧýl$´ëĶæ*˯]l$ »êV> AÀÐ]l–¨® ^ólíÜ A…§ýl$»êr$ÌZMìS ™ólÐé˱ Ð]l$äÏÐ]l$äÏ ^ðl糚MøÐ]lËíÜ Æ>Ð]lyýlÐól$ §ýl$Æý‡§ýl–çÙtMýSÆý‡…. {糿¶æ$™èlÓ Wyýlz…VýS$ËÌZ VýS$rtËMö©ª BàÆý‡ «§é¯éÅË$ õ³Æý‡$Mö° E…yýlyýl…, Ðésìæ° BMýSÍVö¯]l² ¯øsìæMìS A…¨…^ól ç³sìæçÙtOÐðl$¯]l ´ûÆý‡ç³…í³×îæ Ð]lÅÐ]lçܦ ÌôæMýS AÑ ç³#_a´ù™èl* E…yýlyýl… {糿¶æ$™éÓË ç³°¡Æý‡$MýS$ °Ë$Ð]l#r§ýlª…. «§ýlÆý‡Ë ò³Æý‡$VýS$§ýlË Ð]lÊÌêË$ D AÐ]lÅÐ]lçܦÌZ, AçÜÐ]l$Æý‡¦™èlÌZ MýS*yé E¯é²Æ‡¬. §ól°Oò³¯é, GÐ]lÇOò³¯é {糿¶æ$™éÓËMýS$ E…yýlÐ]lËíܯ]l…™èl °Ä¶æ$…{™èl×æ ÌôæMýS´ùÐ]lyýl… AçÜË$ çÜÐ]l$çÜÅ.

MýS*Æý‡V>Ķæ$Ë ÑçÙĶæ$Ðól$ ¡çÜ$MýS$…sôæ, Ðésìæ A«¨MýS «§ýlÆý‡Ë$ Ñ°Äñæ*VýS§éÆý‡$Ë gôæº$ËMýS$ _Ë$Ïò³yýl$™èl$¯é²Æ‡¬ ™èlç³µ MýSíÙt…_ ç³…yìl…_¯]l OÆð‡™èl$ gôæº$ °…ç³yýl… Ìôæ§ýl$. Ð]l$«§ýlÅÌZ §ýlâêÆý‡$Ë$ §ýl…yìlV> Ý÷Ð]l¬Ã ^ólçÜ$MýS$…r$¯é²Æý‡$. OÆð‡™èl$ ¯ólÆý‡$V> Ñ°Äñæ*VýS§éÆý‡$ËMýS$ çÜÆý‡$MýS$ AÐ]l¬ÃMýS$¯ól ÝûË¿¶æÅ… MýS͵…_ C§ýlªÆý‡* Ì꿶æç³yól AÐ]lM>Ô>°² {糿¶æ$™éÓË$ MýS͵…^èlyýl… Ìôæ§ýl$. D Ñ«§ýl…V> {糿¶æ$™éÓË §ýlÔ>»êªË OÐðlçœÌêÅËMýS$, °Æý‡Ï„>ÅËMýS$ {ç³fË$ ^ðlÍÏ…^ól "«§ýlÆý‡' MýS*yé D ò³ÇW¯]l «§ýlÆý‡ËMýS$ ™øOyðl Ð]l$Ç…™èlV> §ýlíßæÝù¢…§ýl° Ð]l$Æý‡_´ùMýS*yýl§ýl$. ¨VýS$Ð]l$™èl$Ë ò³…ç³#, GVýS$Ð]l$™èl$Ë °õÙ«§ýl… Ð]l…sìæ _sêP Ð]l$…§ýl$Ë$ ©°MìS ç³°MìS Æ>Ð]l±, ©Æý‡ƒM>ÍMýS çœÍ™éË°^óla _MìS™èlÞ A™èlÅÐ]lçÜÆý‡Ð]l$° {糿¶æ$™éÓË$ {VýSíßæ…_, A…§ýl$MýS$ ç³N¯]l$MýS$¯ólÐ]lÆý‡MýS$ A«¨MýS «§ýlÆý‡Ë AW² gêÓËË™ø çÜçßæiÐ]l¯]l… ™èlç³µ§ýl$.

 

***************************************

SAKSHI

EDITORIAL

Òyýl° AçÜÐ]l*¯]l™èlÌôæ AçÜË$ çÜÐ]l$çÜÅ

¯ólyýl$ {ç³ç³…^èl Ð]l*¯]lÐ]lçßæMýS$PË ¨¯ø™èlÞÐ]l…

Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$P-ËMýS*, ´ûÆý‡-&{ç³-gê-ÝëÓ-Ñ$MýS çßæMýS$P-ËMýS* Ð]l$«§ýlÅ OÐðlÆý‡$-«§ýlÅ…V>±, ´ùsîæ-V>± Ìôæ§ýl¯] ²¨ {糫§é¯]l…. JMýSsìæ Ý뫨…^èl-yé-°MìS Ð]l$Æö-MýSsìæ Ý뫧ýl¯]l… Ð]l*{™èl-Ðól$-V>±, Ayýlz…MìS M>§ýl$. MýS±çÜ ´ûÆý‡ çßæMýS$PË$ MýS*yé Ìôæ° çÜÐ]l*-gêÌZÏ {ç³gê-ÝëÓ-Ñ$MýS E§ýlÅ-Ð]l*Ë Ð]l$¯]l$-VýSyýl MýSçÙt-Ýë-«§ýlÅ…. ºËOÐðl$¯]l {ç³gê-ÝëÓ-Ñ$MýS E§ýlÅ-Ð]l*Ë$ Æý‡*´÷…§ýl-MýS$…yé, Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$P-ËMýS$ àÒ$ C^óla çÜÐ]l$-çÜ-Ð]l*f Ýë¦ç³¯]l Ý뫧ýlÅ… M>§ýl$.

"Ð]l*-¯]lÐ]l çßæMýS$PË ¨¯ø™èlÞÐ]l…' Ð]l*r ^ðlѯ]l ç³yìl¯]l…™èl¯ól 1940Ð]l §ýlÔ>-ºª…ÌZ ¿¶æĶæ*-¯]l-MýS…V> ÝëW¯]l Æð‡…yø {ç³ç³…^èl Ķ欧ýl®… VýS$Æý‡$¢-Mö-çÜ$¢…¨. gê™èlÅ-çßæ…M>-Æý‡…™ø ¯éi ¯]lÆý‡-çßæ…™èl-MýS$Ë$ {ç³ç³…^èl Ð]l*¯]l-Ðé-ãOò³ ÝëW…_¯]l AÆ>-^èl-M>Ë$, çßæ™éÅ-M>…yýl MýSâ¶æÏ-Ð]l¬…§ýl$ MýS¨Í Jâ¶æ$Ï f˧ýl-ÇçÜ$¢…¨. çÜ¿¶æ-ÅçÜ-Ð]l*-f… °ÐðlÓ-Æý‡-´ù-Äôæ$Ìê Ķ欧ø®-¯éè íßærÏÆŠ‡ {ç³ç³…^èl §ólÔ>Ë GËÏͲ ^ðlÇõ³çÜ*¢ ¿¶æ*Vø-âê°² º…†Ìê ^ólíÜ Byìl¯]l AÐ]l*¯]l$çÙ {MîSyýl çÜ$¹Ç…_ MýSâ¶æ$Ï Ð]l$çÜ-MýS-»ê-Æý‡-™éƇ¬. B ï³yýl-MýSË Ñ$WÍa¯]l ÑÚë-§ýl…ÌZ MýS*Æý‡$MýS$°´ùƇ¬¯]l {ç³ç³…^èl {ç³fËMýS$ FÆý‡r MýSÍW… ^ól…§ýl$MýS$ IMýSÅ-Æ>fÅ çÜÑ$† (ĶæÊ-G¯ŒlK) ^ólíܯ]l JMýS _¯]l² {ç³Ä¶æ$-™èl²… Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË ¨¯ø™èlÞÐ]l… BÑÆ>Â-Ðé-°MìS ¯é…¨ ç³ÍMìS…¨.

B«¨-ç³-™èlÅ…, ÐéÅ´ë-Æý‡-M>…„ýS™ø B{MýS-Ð]l$-×æË$, §ýl$Æ>-{MýS-Ð]l$-×æ-Ë$V> Mö¯]l-Ýë-W¯]l Æð‡…yýl$ {ç³ç³…^èl Ķ欧é®-˯]l$ ^èlÑ^èl*-íܯ]l {ç³fË Ð]l$«§ýlÅ Ýù§ýl-Æý‡-™éÓ°², õܲçßæ, çÜ$çßæ–-§éÂ-Ðé-˯]l$ M>…„ìSçÜ*¢ 1948, yìlòÜ…ºÆŠ‡ 10¯]l ĶæÊG¯ŒlK "Ð]l*-¯]lÐ]l çßæMýS$PË {ç³MýS-r¯]l'¯]l$ ÐðlË$-Ð]l-Ç…_…¨. Aç³µsìæ ¯]l$…_ {ç³ç³…^èl §ólÔ>Ë$ yìlòÜ…ºÆŠ‡ 10¯]l Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË ¨¯ø™èlÞÐ]l… ´ësìæ-çÜ$¢-¯é²Æ‡¬. {ç³ç³…-^èl…ÌZ ¯ólsìæMîS ÑÑ«§ýl Æý‡*´ëÌZÏ Mö¯]l-Ýë-VýS$-™èl$¯]l² "ÑÐ]l-„ýS'MýS$ Ð]lņÆó‡-MýS…V> D çÜ…Ð]l-™èlÞÆý‡… fÆý‡$-ç³#-MýS$…r$¯]l² Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË ¨¯ø™èlÞÐé°² ´ësìæ…^é-Ë° ĶæÊG¯ŒlK °Æý‡~-Ƈ¬…_…¨.

¿¶æÑçÙÅ-™Œl {ç³ç³…-^èl…ÌZ {ç³fË$ GÌê Ððl$ËV>ÌZ FíßæçÜ*¢ ĶæÊG¯ŒlK {ç³MýS-sìæ…_¯]l "Ð]l*-¯]lÐ]l çßæMýS$PË ^éÆý‡tÆŠ‡' ºËOÐðl$¯]l BM>…„ýS-Ë™ø MýS*yìl¯]l K A…§ýl-OÐðl$¯]l MýSË. {ç³ç³…^èl {ç³fË Æý‡„ýS×æ, ÑM>-Ýë-ËMýS$ E§ólª-Õ…_¯]l CÆý‡OÐðl ™öÑ$è A«¨-MýS-Æý‡-×æ-Ë™ø (çÜ-Ð]l-Æý‡-×æ-Ë™ø Ð]l¬Oò³¹) A¨ Æý‡*´÷…¨…¨. A°² §ólÔ>-ËMýS*, A°² gê™èl$-ËMýS* Ð]lÆý‡Y, Ð]lÆý‡~, Í…VýS, ¿êÚë ¿ôæ§é-ËMýS$ A¡™èl…V> çÜMýSË õÜÓ^èle-˯]l$ {ç³Ýë-¨çÜ*¢ M>ÇÃ-MýS$Ë$, MýSÆý‡Û-MýS$Ë$, Ð]l–§ýl$®Ë$, í³ËÏË$, ï܈Ë$ GÌê…sìæ ¿¶æĶæ$ çÜ…§ól-àËMýS* ÌZ¯]l$-M>-MýS$…yé iÑ…^é-Ë-¯]l² BM>…„ýSMýS$ {糆Æý‡*ç³… A¨. B {ç³MýS-r¯]l ÐðlË$-Ð]lyìl ¯ólsìæMìS AÆý‡OÐðl çÜ…Ð]l-™èlÞ-Æ>Ë$ §ésìæ¯é H Ðól$Æý‡MýS$ ÑfĶæ$… Ý뫨…^é-Ð]l$-¯]l²¨ {ç³Ô>²-Æý‡¦-MýS-Ðól$! A{VýS-Æ>-gêÅË Møç³-™é-´ë-ËMýS$ Ð]l$OòÜ-´ù-™èl$¯]l² §ólÔ>Ë*, B{õÜt-ÍĶæ*, IÆø´ë, AÐðl$-ÇM> §ólÔ>ÌZÏ ™ðlËÏ-gê† Açßæ…M>-Æ>-°MìS °™èlÅ… ºOÌñæ-´ù-™èl$¯]l² BíÜĶæ* ѧéÅ-Æý‡$¦Ë B{MýS…§ýl-¯]lË* Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË ¨¯ø-™èlÞ-ÐéÌZÏ ^ðlÇW´ù° Ð]l$^èla-Ë$V> Ñ$WÍ´ù-™èl$-¯é²Æ‡¬.

VýS™èl §ýlÔ>ºª M>Ë…V> {糆 çÜ…Ð]l-™èlÞÆý‡… H§ø JMýS °Çª-çÙt-OÐðl$¯]l AçÜ-Ð]l*-¯]l-™èl¯]l$, AÐ]l*-¯]l$-Úë°² ™öËW…^é-Ë-¯]l² Ë„ýS-Å…V> ĶæÊG¯ŒlK Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË ¨¯ø-™èlÞ-Ðé°² fÆý‡$-ç³#-Mø-Ðé-Ë° Ñfqí³¢ ^ólçÜ*¢¯ól E…¨. 2004ÌZ çßæMýS$PË O^ðl™èl-¯éÅ°² ò³…^èl-yé-°MìS, 2005¯]l$ _{™èl-íßæ…çÜË Ð]lņÆó‡MýS ¨¯]l…-V>¯]l*, 2006ÌZ õ³§ýl-ÇMýS °Æý‡*Ã-˯]lMýS*, 2007&08 çÜ…Ð]l-™èlÞ-Æ>-˯]l$ çßæMýS$PË Ý뫧ýl-¯]lÌZ "çÙ-íÙt-ç³N-Ç¢'V> {ç³MýS-sìæ…_ çœ$¯]l…V> Ðólyýl$-MýS-˯]l$ °Æý‡Ó-íßæ…_…¨. Ððl¬§ýlsìæ ¯]l$…` A{VýS-Æ>-gêÅË MýS¯]l$-çÜ-¯]l²-ËÌZ Mö¯]l-Ýë-VýS$-™èl$¯]l² IMýSÅ-Æ>fÅ çÜÑ$†, çßæMýS$PË ¯ólç³-£éÅ°² Ð]l{MîS-MýS-ÇçÜ*¢, Ð]lÆý‡®-Ð]l*¯]l §ólÔ>Ë$ çßæMýS$PË MøçÜ… ÝëWçÜ$¢¯]l² ´ùÆ>-sê-˯]l$ ç³MýSP-§éÇ ç³sìæt…^èl-yé-°MìS çÜÓ^èle…§ýl çÜ…çÜ¦Ë ¯éĶæ$-MýS-™èlÓ…ÌZ Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË ¨¯ø-™èlÞ-Ðé-˯]l$ çœ$¯]l…V> °Æý‡Ó-íßæ…^èl-yé°² K Mö™èl¢Ð]l*Æý‡Y…V> G…^èl$-MýS$…§ýl° Mö…§ýlÆý‡$ ÑÔóæÏ-çÙ-MýS$Ë ÑÐ]l$Æý‡Ø.

MóSÐ]lË… A«¨-M>-ÇMýS {ç³MýS-r¯]lË$, E™èlÞ-Ðé-Ë™ø A™éÅ-^é-Æ>Ͳ °Æø-«¨…_, çßæMýS$P-˯]l$ Ý뫨…^èl$-MýS$¯]l² çÜ…§ýl-Æý‡Â… ^èlÇ{™èlÌZ GMýSPyé MýS°í³…^è §ýl¯]l²¨ ÐéÇ Ðé§ýl¯]l. ´ûÆý‡, {ç³gê-ÝëÓ-Ñ$MýS çßæMýS$P-˯]l$ Eõ³-„ìS…_ Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$P-˯]l$ Ý뫨…^é-Ë° ĶæÊG¯ŒlK {ç³MýS-sìæ…^èl-yé°² A¯éyól A¯ólMýS §ólÔ>Ë$ ™èl糚-ç³sìæt ºíßæ-çÙP-Ç…^é-Ķæ$¯]l² ÑçÙĶæ$… VýSÐ]l$-¯éÆý‡á….

{ç³ç³…^èl §ólÔ>Ë Ð]l$«§ýlŠĶ欧é®-˯]l$ °Ðé-Ç…_ Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$P-˯]l$ ÐéçÜ¢Ð]l… ^ólĶæ*-Ë° ĶæÊG¯ŒlK {ç³MýS-sìæ…_ AÆý‡OÐðl çÜ…Ð]l-™èlÞ-Æ>Ë$ §ésìæ…¨. D AÆý‡OÐðl çÜ…Ð]l-™èlÞ-Æ>ÌZÏ ¿¶æ*Vø-â¶æ…-Ò$§ýl §ólÔ>Ë Ð]l$«§ýlÅ {ç³™èlÅ-„ýS…V> {ç³ç³…-^èl-Ýë¦Æ‡¬ Ķ欧é®Ë$ ÌôæMýS-´ù-Ƈ¬¯é {ç³^èle¯]l² Ķ欧é®Ë*, HMýS-糄ýS Ķ欧é®Ë* Mö¯]l-Ýë-VýS$-™èl*¯ól E¯é²Æ‡¬. Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË {ç³MýS-r¯]l ÐðlË$-Ð]lyýlz A¯]l† M>Ë…-ÌZ¯ól AÐðl$-ÇM> Ýë{Ð]l*-fÅ-Ðé-§ýl$Ë*, Æý‡çÙůŒl ÝùçÙÌŒæ Ýë{Ð]l*-fÅ-Ðé-§ýl$Ë* ÑçÜ¢-Æý‡×æ M>…„ýS™ø ÝëW…_¯]l "B«¨-ç³™èlÅ' ´ùÆý‡$ÌZ A¯ólMýS Ð]lÆý‡®-Ð]l*¯]l §ólÔ>ÌZÏ {ç³fË iÐ]l¯]l… AçÜ¢-Ð]lÅ-çÜ¢…V> Ð]l*Ç…¨. ÑĶæ$-™é²…Oò³ AÐðl$-ÇM> ÝëW…_¯]l Ķ欧ýl®…ÌZ »ê…º$Ë ™éMìS-yìlMìS VýS$ÇM>° ¿¶æ*¿êVýS… A…VýS$-â¶æ-OÐðl$¯é Ñ$VýS-ËÌôæ-§ýl-¯]l²¨ A†Ô¶æ-Äñæ*MìS¢ M>§ýl$.

§ýlÔ>ºª M>Ìê-°MìS Oò³V> ÝëW¯]l B Ķ欧ýl®…ÌZ Ķæ*Ð]l-™Œl ÑĶæ$-™é²… {ç³fË$ ™èlÐ]l$ iÑ™é-˯]l$ ¯ólËÐ]l*-ãVýS-ÌZϯól (¿¶æ* VýS–àË$) VýSyìl-´ë-Æý‡-¯]l²© ^èlÇ{™ól. Æý‡çÙůŒl ÝùçÙÌŒæ Ýë{Ð]l*-fÅ-Ðé-§ýl$Ë$ HMýS-ç³-„ýS…V> A´ëƒ-°Ýë¦-¯Œl¯]l$ B{MýS-Ñ$…^èl-yýl…™ø ™èlÌñæ-†¢¯]l E{¨-MýS¢-™èlË*, ™èl§ýl-¯]l…-™èlÆý‡… ç³#Æý‡$-yýl$-´ù-çÜ$-MýS$¯]l² E{VýS-Ðé-§éË*, ¡{Ð]l-Ðé-§éË* Ñ$WÍa¯]l »ê«§ýl-˯]l$ {ç³fË$ ¯ólsìæMîS A¯]l$-¿¶æ-ÑçÜ$¢-¯é²Æý‡$. Ìêyðl¯Œl, çܧ骅 Ð]l…sìæ ÐéÆý‡$ AÐðl$-ÇM> Ð]l*r Ò$Æý‡$-™èl$-¯é²-Æý‡¯]l² ÝëMýS$-^èl*í³ §ólÔ>-ËMýS$ §ólÔ>-˯ól ™èl*r$Ï ´÷yìl-_¯]l ¯ésìæ AÐðl$-ÇMýS¯Œl {ò³íÜ-yðl…sŒæ gêÇj-º$-‹Ù ÑMýS–™èl {MîS-yýl¯]l$ sîæÒË §éÓÆ> OÌñæÐŒlÚùÌZÏ ^èl*íÜ Ð]l¬ÇíÜ-´ù-Ƈ¬¯]l ^èlÇ{™èl °¯]l²-Ððl¬-¯]l²-sìæ§ól. CÆ>-MŠSÌZ Ð]l¬MýS$P-ç³-^èla-Ìê-Æý‡° _¯é²-Æý‡$-ËMýS$ AÐ]l-çÜ-Æý‡-OÐðl$¯]l {´ë×ê-«§éÆý‡ LçÙ-«§é-˯]l$ çÜƇ¬™èl… °Ë$-Ð]l-Ç…_ EçÜ$Æý‡$ ¡íܯ]l OÐðl¯]l… Ð]l$Æý‡$-Ð]l-Ìôæ-°¨. D BÆý‡$ §ýlÔ>-»êªË M>Ë…ÌZ {ç³^èle¯]l², ç³Æø„ýS Ķ欧ýl® Ðé™é-Ð]l-Æý‡-×æ…ÌZ A¯ólMýS ºyýl$VýS$, ºËïßæ¯]l, Ð]lÆý‡®-Ð]l*¯]l §ólÔ>Ë {ç³fË$ Ð]l*¯]l-Ð]l-çßæ-MýS$PË$ M>§ýl$-MýS§é, MýS±çÜ ´ûÆý‡ çßæMýS$PË$ MýS*yé MýSÆý‡$OÐðl MýSÌZÏ-Ìê-°MìS VýS$Æý‡-Ķæ*Å-Æý‡-¯]l²¨ ÐéçÜ¢Ð]l….

D M>Ë…-ÌZ¯ól AÐðl$-ÇM>, Ìêsì毌l AÐðl$-ÇM> §ólÔ>-ÌZϯ]l*, ¿êÆý‡-™Œl Ð]l…sìæ Ð]lÆý‡®-Ð]l*¯]l §ólÔ>-ÌZϯ]l* ¿¶æ*Ò$-&¿¶æ$-MîS¢-&ÑÐ]l¬-MìS¢° MøÆý‡$™èl* ÑÐ]l¬MìS¢ E§ýlÅ-Ð]l*Ë*, çÜÓ™èl…{™èl gê† E§ýlÅ-Ð]l*Ë* Æý‡*ç³#-¨§ýl$ª-MýS$-¯é²Æ‡¬. D Ķ欧é®Ë*, E§ýlÅ-Ð]l*Ë {MýSÐ]l$…ÌZ ĶæÊG¯ŒlK MýSËË$-VýS¯]l² Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË Ð]l*r Ar$…_, BĶæ* §ólÔ>Ë Æ>gêÅ… V>Ë$ Ķ欧ýl® ORñæ©ËMýS*, {ç³fËMýS* ÐéV>ª¯]l… ^ólíܯ]l MýS±çÜ "´ûÆý‡ çßæMýS$P'Ë$ MýS*yé §ýlMýSPMýS ÑËí³-çÜ$¢…sôæ B§ýl$-MýS$¯]l² ¯é£ýl$yól ÌôæMýS-´ù-Ķæ*-yýl-¯]l²¨ ºËOÐðl$¯]l ÑÐ]l$Æý‡Ø. B ¯ólç³-£ýlÅ…ÌZ¯ól ´ûÆý‡ çßæMýS$PË ç³ÇÆý‡-„ýS-×æ¯]l$ GË$-VðS†¢ ^ér$™èl*, Æ>fÅ-íßæ…çܯ]l$ °Æý‡-íÜçÜ*¢ A¯ólMýS §ólÔ>ÌZÏ ºËOÐðl$¯]l ´ûÆý‡, {ç³gê-ÝëÓ-Ñ$MýS E§ýlÅÐ]l*Ë$ Æý‡*´÷…§éƇ¬.

1990 §ýlÔ>-»êª…™é-°MìS D E§ýlÅ-Ð]l*Ë$ ç³Æ>-M>-çÙtMýS$ ^ólÆý‡-yýl…™ø, AÐðl$-ÇM> {糆´ë-¨…_¯]l ¯]l*™èl¯]l BǦMýS Ñ«§é-¯éË$, {ò³•Ðól-Osñæ-gôæ-çÙ¯Œl, VøϺOÌñæ-gôæ-çÙ¯Œl Ð]l…sìæ {ç³{MìS-Ķæ$Ë$ °Æ>-r…-MýS…V> Mö¯]l-Ýë-VýS-yé-°MìS, AÐðl$-ÇM> "Ð]l*-¯]lÐ]l çßæMýS$PË' Ð]l$…{™èl-f´ë°² Ð]l¬…§ýl$MýS$ ™ðl_a…§ýl-¯]l²¨ ÑÐ]l$-Æý‡Ø-MýS$Ë Ðé§ýl¯]l. Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË "ÇM>Æý‡$z' çÜ{MýS-Ð]l$…V> E¯]l² §ólÔ>-ËMóS A糚Ë*, BǦMýS çÜàĶæ*Ë* ^ólÝë¢-Ð]l$° AÐðl$-ÇM> {ç³MýS-sìæ…^èlyýl… Ð]l$È Ñyýl*z-Æý‡…V> Ð]l*Ç…¨. B {MýSÐ]l$…-ÌZ¯ól {ç³ç³…-^èl…ÌZ A¯ólMýS §ólÔ>Ë {糿¶æ$-™éÓË$ A«¨-M>-ÇMýS…V> "Ð]l*-¯]lÐ]l çßæMýS$PË MýSÑ$-çÙ-¯Œl-'˯]l$ HÆ>µr$ ^ólÔ>Ƈ¬. 1993ÌZ ¿êÆý‡-™èl-§ól-Ô¶æ…ÌZ "¯ól-çÙ-¯]lÌŒæ çßæ*ÅÐ]l$¯Œl OÆð‡sŒæÞ MýSÑ$-çÙ¯Œl' HÆý‡µ-yìl…¨.
JMýS Ð]l$°íÙ Ð]l$¯]l$-VýSyýl Ð]l$Æø Ð]l$°íÙ Ð]l$¯]l$-VýS-yýlMýS$ Br…-MýS…-M>° E¯]l²-™èl-OÐðl$¯]l ÝëÐ]l*-hMýS Ðé™é-Ð]l-Æý‡-×æ…ÌZ Ð]l*{™èlÐól$ Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË$ ÐéçÜ¢Ð]l Æý‡*ç³… «§ýlÇ…^èlyýl… Ý뫧ýlÅ-Ð]l˜-™èl$…¨.

AÌê…sìæ çÜÐ]l*-f…ÌZ "´ùsîæ' A¯]l²¨ Ð]l$°íÙMîS Ð]l$°íÙMîS Ð]l$«§ýlÅ-¯]l-M>MýS, Ð]l$°íÙ-MîS-&{ç³-MýS–-†MîS Ð]l$«§ýlů]l Mö¯]l-Ýë-VýS$-™èl$…¨. B çÜÐ]l*-f…ÌZ ç³#sôæt {糆 Ð]l*¯]l-Ð]l#yýl* çÜMýSË õÜÓ^èle-Ë™ø, çÜÐ]l*¯]l çßZ§é™ø {ç³ç³…^èl Ð]l*¯]l-Ðéãç³rÏ Ýù§ýl-Æý‡-¿êÐ]l… Esìæt-ç³-yólÌê çßæ$…§éV> iÑÝë¢yýl$. Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$P-˯]l$ çÜ…ç³N-Æý‡~…V> A¯]l$-¿¶æ-Ñ…^èl-VýS-Í-W¯]l AÌê…sìæ çÜÐ]l*-gê°² °ÇÃ…^èl$-MýS$¯ól {MýSÐ]l$…ÌZ {ç³fË$ A°Ðé-Æý‡Å…V> ´ùÆ>yìl Ý뫨…^èl$-MýS$¯ól çßæMýS$PÌôæ "´ûÆý‡, {ç³gê-ÝëÓ-Ñ$MýS, Æ>fMîSĶæ$' çßæMýS$PË$. IÆø´ë, AÐðl$-ÇM> Ð]l…sìæ §ólÔ>Ë$ Ô¶æ™é-»êªË {MìS-™èlÐól$ Ðésìæ° ´ùÆ>yìl Ý뫨…^èl$-MýS$-¯é²-Ķæ$-¯]l²¨ ^èlÇ{™èl. 13Ð]l Ô¶æ™é-ºª…ÌZ¯ól "Ð]l*V>² M>Æ>t' ({¼-r¯Œl, 1215) Ìê…sìæ ^éÇ{™èlMýS {ç³MýS-r¯]lË §éÓÆ> Æ>fMîSĶæ$ õÜÓ^èleMýS$ çÜ…º…-«¨…_¯]l çßæMýS$P-˯]l$ Ý뫨…^èl$-MýS$-¯é²Æý‡$. M>±, B{íœM>, Ìêsì毌l AÐðl$-ÇM>, BíÜĶæ* §ólÔ>Ë ç³Çíܦ† §é°MìS ç³NÇ¢V> À¯]l²-OÐðl$…¨. §é°MìS {糫§é¯]l M>Æý‡-MýS$Ë$ ¯éyýl*, ¯ólyýl* "™ðl-ËÏ-'§ö-Æý‡Ìôæ M>Ð]lyýl… VýSÐ]l$-¯éÆý‡á….

Aç³µ-sìæMìS AíÜ¢-™èlÓ…ÌZ E¯]l² çÜÐ]l*-gê-°MýS¯é² E¯]l²-™èl-OÐðl$¯]l çÜÐ]l*-gê°² Ððl$gê-Çsîæ {ç³fË$ ™èlÐ]l$ ´ùÆ>-sêË §éÓÆ> Ý뫨…^èl$-MýS$¯ól çßæMýS$P¯]l$ JMýS çßæMýS$PV> VýS$Ç¢…^é-˯]l² Ðé§ýl¯]l "{ç³-gê-ÝëÓ-Ñ$MýS çßæMýS$P'Ë ´ùÆ>-sê-°MìS Ðól¨OMðS…¨. AÌêVóS, Aç³µ-sìæMìS AíÜ¢-™èlÓ…ÌZ E¯]l² Æ>gêÅ…VýS… {ç³fËMýS$ ÐéV>ª¯]l… ^ólíܯ]l çßæMýS$P-˯]l$, ^èlsêt-˯]l$ ç³NÇ¢V> AÐ]l$Ë$ ^ólĶæ*-˱, Æ>fÅÐól$ "´ûÆý‡ çßæMýS$P-'˯]l$ EËÏ…-íœ$õÜ¢ ÝëÐ]l*-¯]l$Å-ËMýS$ ¨MðSP-Ð]l-Æý‡…r* {´ëÆý‡…-¿¶æ-OÐðl$¯]l ´ùÆ>-sêÌôæ ´ûÆý‡çßæMýS$PË E§ýlÅ-Ð]l*-°MìS ¯ólç³-£éÅ°² çÜÐ]l$MýS*Æ>aƇ¬.

AƇ¬™ól, CMýSPyýl VýSÐ]l$-°…^é-ÍÞ…¨ Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$P-ËMýS*, ´ûÆý‡-&{ç³-gê-ÝëÓ-Ñ$MýS çßæMýS$P-ËMýS* Ð]l$«§ýlÅ OÐðlÆý‡$-«§ýlÅ…V>±, ´ùsîæ-V>± Ìôæ§ýl¯] ²¨ {糫§é¯]l…. JMýSsìæ Ý뫨…^èl-yé-°MìS Ð]l$Æö-MýSsìæ Ý뫧ýl¯]l… Ð]l*{™èl-Ðól$-V>±, Ayýlz…MìS M>§ýl$. MýS±çÜ ´ûÆý‡ çßæMýS$PË$ MýS*yé Ìôæ° çÜÐ]l*-gêÌZÏ {ç³gê-ÝëÓ-Ñ$MýS E§ýlÅ-Ð]l*Ë Ð]l$¯]l$-VýSyýl MýSçÙt-Ýë-«§ýlÅ…. ºËOÐðl$¯]l {ç³gê-ÝëÓ-Ñ$MýS E§ýlÅ-Ð]l*Ë$ Æý‡*´÷…§ýl-MýS$…yé, Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$P-ËMýS$ àÒ$ C^óla çÜÐ]l$-çÜ-Ð]l*f Ýë¦ç³¯]l Ý뫧ýlÅ… M>§ýl$.

Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$P-˯]l$ {ç³Ð]l-_çÜ$¢¯]l² ´ëËMýS$Ë*, {ç³ç³…-^é-«¨-¯ól-™èlË* ™èlÐ]l$ "AÀ-Ð]l–-¨®'° Ð]l*{™èlÐól$ çÜ$íܦÆý‡… ^ólçÜ$-Mø-Ð]l-yé-°MìS çÜÇçßæ-§ýl$ªË ÌZç³Ìê, ºÄ¶æ$sê GÌê…sìæ E§ýlÅ-Ð]l*-ËO¯ðl¯é ´ëÔ¶æ-ÑMýS…V> A×æ-_Ðól-Ķæ$-Ð]l$° B§ól-Ô>-ÍçÜ$¢…sôæ, B AÀ-Ð]l–¨® H Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$P-˯]l$ Ý뫨-çÜ$¢…§ýl-¯]l²¨ ÑÔóæÏ-çÙ-MýS$Ë$ çÜ…«¨-çÜ$¢¯]l² {ç³Ô¶æ²! Cç³µ-sìæ-OMðS¯é IMýSÅ-Æ>fÅ çÜÑ$†, {ç³ç³…^èl Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË çÜ…çܦË* "A{VýS-Æ>-gêÅË' B«¨-ç³-™éÅ°² ™øíÜÆ>f°, Ð]lÆý‡®-Ð]l*¯]l §ólÔ>ÌZÏ ´ûÆý‡, {ç³gê-ÝëÓ-Ñ$MýS çßæMýS$PË AÐ]l$-Ë$MýS$ çÜçßæ-MýS-Ç…_, A…†Ð]l$…V> Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË Ý뫧ýl¯]l ¨Ô¶æV> MýS–íÙ ^ólĶæ*-ÍÞ¯]l AÐ]l-çÜÆý‡… E…¨.

& çÜ$-«§é-MýS-ÆŠ‡.-G‹Ü

C…M> Ððl¯é²yýl$™èl$¯]l² ÑÐ]l„Ýs

§ólÔ>-°MìS ÝëÓ™èl…-{™èl-Å… íܨ®…_ AÆý‡OÐðl Hâ¶æ$Ï §ésìæ¯é, IMýSÅ-Æ>fÅ çÜÑ$† "Ð]l*-¯]lÐ]l çßæMýS$PË ^éÆý‡tÆŠ‡' {ç³MýS-sìæ…_ BÆý‡$ §ýlÔ>-»êªË$ VýSyìl-_¯é Ð]l$¯]l {ç³gê-ÝëÓ-Ñ$MýS çÜÐ]l*-f…ÌZ ´ûÆý‡ çßæMýS$P-ËMýS$ çÜ…º…-«¨…_ ÑÐ]l„ýS Mö¯]l-Ýë-VýS$-™èl*¯ól E¯]l²¨. Æ>gêÅ…VýS… {ç³Ýë-¨…_¯]l {´ë£ýl-Ñ$MýS çßæMýS$PË$ A°² Ð]lÆ>YË {ç³fËMýS* A…§ól ç³Çíܦ† Cç³µ-sìæMîS Ìôæ§ýl$. çßæMýS$PË$ GÐ]lÆø ò³sìæt¯]l À„ýS M>§ýl$. Art-yýl$VýS$ Ýë¦Æ‡¬-ÌZ° §ýlã™èl$Ë$, B¨Ðé-çÜ$Ë$, Ð]l$íßæ-â¶æË$, í³ËÏË$ ÑÐ]l-„ýSMýS$ VýS$Æý‡-Ð]l#-™èl*¯ól E¯é²Æý‡$. ÐéÇ çÜ…„óSÐ]l$… MøçÜ… E§ólª-Õ…_¯]l ^èlsêtË AÐ]l$-Ë$ÌZ °Æý‡Ï-„ýS-ÅÐól$ C…§ýl$MýS$ M>Æý‡×æ….

Ð]l¬QÅ…V> AÀ-Ð]l–-¨®MìS §ýl*Æý‡…V> E¯]l² B¨Ðé-çÜ$-ËMýS$ ѧýlÅ, OÐðl§ýlÅ… A…¨Ð] Óyýl… {糿¶æ$-™éÓË MýS±çÜ »ê«§ýlÅ™èl. õ³§ýl-ÇMýS… M>Æý‡-×æ…V> B¨Ðé-çÜ$Ë$ ¯ðlËË ç³íÜ-VýS$-yýl$z-˯]l$ ™ðlVýS-¯]l-Ð]l¬Ã-MýS$…r$-¯é²Æý‡$. °Æý‡Â…«§ýl E_™èl ѧýlÅ ^èlrt… AÐ]l$-Ë$MýS$ ¯ø^èl$-MøMýS ÐólÌê¨ Ð]l$…¨ _¯é²-Æý‡$Ë$ »êË M>ÇÃ-MýS$-Ë$V> Ð]l*Æý‡$-™èl$-¯é²Æý‡$. ^èlsêtË$ E…yýl-V>¯ól çÜÇ´ù§ýl$, Ðésìæ° AÐ]l$Ë$ ^ólõÜ Ð]lÅÐ]lçܦ _™èl¢-Ô¶æ$-¨®™ø ç³°^ól-Ķæ*Í. A糚yól A°² Ð]lÆ>YË {ç³fËMýS* Æ>gêÅ…VýS… {ç³Ýë-¨…_¯]l {´ë£ýl-Ñ$MýS çßæMýS$PË$ A…§ýl$-™éƇ¬. B ¨Ô¶æV> Cç³µ-sìæ-OMðS¯é {糿¶æ$-™éÓË$ »ê«§ýlÅ™èl™ø Ð]lÅÐ]l-çßæ-Ç…^éÍ.

fíÜt‹Ü »ŸËÏ…-ç³ÍÏ çÜ$¿ê-çÙ-׊æÆð‡yìlz

B….{ç³. Ð]l*¯]lÐ]l çßæMýS$PË MýSÑ$-çÙ¯Œl O^ðlÆý‡Ã¯Œl

 

***************************************

SAKSHI

EDITORIAL

Ð]l$°²…^éÍ! "Ð]l…-§ól-Ð]l*-™èlÆý‡…' ´ëyýl-MýS$…yé E…yýl-Ìôæ¯]l$!

 

""Ð]l…-§ól-Ð]l*-™èl-Æý‡-…' D 糧ýl… ¯é ^ðlѯ]l ç³yìl™ól ¯é Ô¶æÈÆý‡… ç³#ËMìS-çÜ$¢…¨. ¯éÌZ° {糆 A×æ$-Ð]l#-ÌZ¯]l$ H§ø çܵ…§ýl¯]l MýSË$-VýS$-™èl$…¨. JMýSP ¯é Ô¶æÈÆý‡Ðól$ M>§ýl$, JMýSP ¯éÌZ° {ç³™èlÅ-×æ$Ð]l# Ð]l*{™èlÐól$ M>§ýl$, D §ólÔ¶æ…ÌZ G…§ýlÆø B Ð]l*r ^ðlѯ]l ç³yýl-V>¯ól ™éÐðl¬MýS ¿¶æ*Ñ$MîS, JMýS ç³Æý‡…-ç³-Æý‡MýS$ ^ðl…¨¯]l-Ðé-Æý‡-Ð]l$¯]l² AÐ]lÅMýS¢ ¿êÐ]l-¯]lMýS$ ÌZ¯]l-Ð]l#-™é-Æý‡¯ól ¯é VýSsìæt ÑÔ>ÓçÜ…. "Ð]l…-§ól-Ð]l*-™èl-Æý‡-…' M>Ð]l^èl$a, Ìôæ§ýl…sôæ "f¯]lVýS-×æ-Ð]l$¯]l' X™èl… M>Ð]l-^èl$a& ÐésìæÌZ Vöç³µ Ð]l*«§ýl$-Æý‡Å… E…¨. Ðésìæ ËĶæ$™ø Ð]l$¯]l VýS$…yðl ËĶæ$¯]l$ Ð]l*Æý‡a-VýS-ÍVóS Ô¶æMìS¢ E¯]l²Ðól Æð‡…yýl$ X™éË$. ¯é Ð]lÆý‡MýS$ B Æð‡…yýl$ X™éË$ ¯é Æý‡MýS¢…ÌZ Ñ$ã™èlOÐðl$ ´ùĶæ*-Ķæ$¯ól ¯ól¯]l$ A¯]l$-MýS$…sê¯]l$. Ðésìæ±, ¯]l¯]l$² Ñyýl-©Ä¶æ$yýl… Ý뫧ýlÅ… M>§ýl$ MýS*yé. ¯é {´ë×æ…-™øsôæ AÒ ÐðlãÏ-´ù-ÐéÍ. A…™ól. G…§ýl$MýS$ ^ðlº$-™èl$-¯é²-¯]l…sôæ B X™é-˯]l$ BËí³…^èl-Ð]l-§ýlª° °õÙ-«¨õÜ¢ Ý뫧ýlÅ… M>§ýl$ A° ^ðlç³µ-yé-°MóS.

Ð]l…§ól-Ð]l*-™èl-Æý‡-… A¯]l² 糧é-°MìS AÆý‡¦… ™ðlË$-çÜ$-Mø-Ð]lyýl… ò³§ýlª MýSçÙt… M>§ýl$. JMýS-Ðólâ¶æ ™ðlÍĶæ$-MýS-´ù-Ƈ¬¯é ¯]lçÙt… Ìôæ§ýl$. »ñæ…V>ÌŒæ Ñ¿¶æ-f¯]l M>Ë…ÌZ f¯]l… ¯éËPË Ò$§ýlMýS$ Ð]l_a, ™èlÆý‡$-Ðé™èl ÝëÓ™èl…-{™èl-Å ´ùÆ>r M>ËÐ]l$…™é {糆 §ólÔ¶æ-¿¶æ-MýS$¢° ¯øsìæ ¯]l$…_ JMýS AW²-gêÓ-ËÌê §ýl*çÜ$-MýS$-Ð]l-_a…¨. íœÆý‡…W VýS$…Oyðl Ððl*W…¨. {¼sìæ-‹Ù ´ëËMýS$Ë VýS$…yðl-ËÌZ fÓÆý‡… ç³#sìæt…_…¨. MýS$Ìê-ËMîS, Ð]l$™é-ËMîS A¡™èl…V> {糆 ¿êÆý‡-¡Ä¶æ¬yýl$ A§ól °¯é-§ýl…™ø §ólÔ¶æ ÝëÓ™èl…-{™èl-Å ´ùÆ>-r…ÌZ ¿o†MýS…V>, Ð]l*¯]l-íÜ-MýS…V> ´ëÌŸY-¯é²yýl$. C§öMýS †Æý‡$-VýS$-Ìôæ° ^éÇ{™èlMýS çÜ™èlÅ…. B Ð]l*r ç³Ë$-MýS$™èl* EÇMýS…º… GM>PÆý‡$ C…Mö…§ýlÆý‡$. ™èl$´ëMìS VýS$â¶æÏMýS$ ºOÌñæ-¯éÆý‡$.

ÝëÓ™èl…-{™èlÅ ´ùÆ>-r…ÌZ A°² Ð]lÆ>Y-˯]l$, A°² {´ë…™é-˯]l$ HMýS… ^ólĶæ$-yýl…ÌZ Ð]l…§ól-Ð]l*-™èl-Æý‡-… A¯ól °¯é§ýl… C_a¯]l {õ³Æý‡×æ AÝë-«§é-Æý‡-×æ-OÐðl$-¯]l¨. A§öMýS IMýSÅ™é Ð]l$…{™èl…. C§ýl…™é ÑçÜÃ-Ç…_ C糚yýl$ fÐ]l*™ól EÌôæÐ]l* íßæ…§ŠlMýS$ ^ðl…¨¯]l Ð]l¬íÜÏ… ò³§ýlªË$ JMýS Vöç³µ X™èl… Ò$§ýl °õÙ«§ýl… Ñ«¨…^èlyýl… A¯éÅ-Ķæ$-Ð]l$-°í³-çÜ$¢-¯]l²¨. Ð]l¬íÜÏ…Ë$ B X™èl… ´ëyýl-Æ>-§ýl° 眙éÓ CÐ]lÓyýl… Ñ^é-Æý‡-MýSÆý‡…. 眙éÓ¯]l$ VúÆý‡-Ñ…^èlyýl… {糆 Ð]l¬íÜÏ… »ê«§ýlÅ™èl. M>± ¯é {糆 ¯ðl™èl$¢sìæ »Ÿr$t-™ø¯]l$ Ð]l$Ðól$-MýS-OÐðl$¯]l B Ð]l*r¯]l$ Ñyìl-_ò³-rt-Ìôæ° Ð]l*¯]l-íÜMýS íܦ†ÌZ ¯ól¯]l*, ¯éÌê…sìæ C…MðS…§ýlÆø E¯é²Æý‡$. Ð]l…§ól-Ð]l*-™èl-Æý‡-… A¯ól Ð]l*r ¯é ^ðlѯ]l ç³yýl-V>¯ól D §ólÔ¶æ… MøçÜ… {´ë×ê-˯]l$ ™èl–×æ-{´ë-Ķæ$…V> Aǵ…_¯]l G…§ýlÆø ™éÅVýS-«§ýl-¯]l$Ë$ ¯éMýS$ VýS$Æý‡$¢MýS$ Ð]lÝë¢Æý‡$. M>ºsìæt Ð]l…§ól-Ð]l*-™èl-Æý‡-… BËí³…^èl-Ð]l-§ýlª° ¯]l¯]l$² B§ó Õ…^èl-Ð]l-§ýlª° çÜѯ]l-Ķæ$…V> ò³§ýlª-˯]l$ MøÆý‡$-MýS$…r$-¯é²¯]l$. JMýS-Ðólâ¶æ ¯éMýS$ Ð]l$Æý‡-×æ-Õ„ýS Ñ«¨õÜ¢ "AÌêÏçßZ AMýS¾ÆŠ‡' A¯]l² ™èlMîS¾ÆŠ‡ ^ðlº$™èl*, Ð]l…§ól-Ð]l*-™èlÆý‡… A…r* {´ë×æ… Ð]l§ýl$-Ë$™é!
çßæ$õÜÞ¯Œl Ð]l*ÝëtÆý‡$ (Ð]l*i OòÜ°MýS$yýl$) ' Ð]l$_Îç³-r²…, MýS–Úë~ hÌêÏ

***************************************

 

******************************************************************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

E™èþP…uæÿMæü$ ™ðþÆæÿ
&çÜ…´ë§æþMîüÄæý$…

™ðþË…V>×ý HÆ>µr$ {ç³{MìüÄæý$ {´ëÆæÿ…ÀçÜ$¢¯èþ²r$t Móü…{§æþ çßZ… Ðèþ$…{† _§æþ…ºÆæÿ… {ç³Mæür¯èþ™ø çܵçÙtÐðþ$O ´ùÆÿ$$…¨. ©…™ø D ÑçÙÄæý$Ððþ$O ¯ðþËMö¯èþ² E™èþP…uæÿMæü$ ™ðþÆæÿç³yìþ…¨. Ðèþ$$…§æþ$V> AòÜ…½Ï ^óþ™èþ ¡Æ>ïèþ… ^óþÆÿ$$…^èþÐèþËíÜ E…§æþ° Mæü*yé _§æþ…ºÆæÿ… ™ðþÍ´ëÆæÿ$. ©…™ø MðüíÜBÆŠÿ ©„æü ÑÆæÿÑ$…^èþyæþ… çßýÆæÿÛ×îýÄæý$….

çßZ… Ðèþ$…{† _§æþ…ºÆæÿ… º$«§æþÐéÆæÿ… Æ>{† ^óþíܯèþ {ç³Mæür¯èþ ¯óþç³£æþÅ…ÌZ Cç³µsìý ÐèþÆæÿMæü$ ¯ðþËMö¯èþ² E{¨Mæü¢ ç³Çíܦ† ™öËW´ù™èþ$…§æþ° BÕ…^èþÐèþ^èþ$a. MðüíÜBÆŠÿ °Æ>àÆæÿ ©„æü ^óþç³sôýt Æøk¯èþ ´ùÎçÜ$Ë$ BÄæý$¯èþ¯èþ$ AÆðÿçÜ$t ^óþíÜ QÐèþ$Ã… ™èþÆæÿÍ…^èþyæþ…, B™èþÆæÿ$Ðé† çÜ…çœ$r¯èþË$ ™ðþË…V>×ý Ðé§æþ$ÌZϯóþ M>Mæü$…yé {ç³fÌZÏ BÐóþ§æþ¯èþ¯èþ$, B{Væüà°² MæüÍW…^éÆÿ$$.

JMæüÐðþOç³# ™ðþË…V>×ý Ý뫨…^é˯óþ BM>…„æü, Ðèþ$ÆøÐðþOç³# MðüíÜBÆŠÿ {´ë×êËMæü$ Ðèþ$$ç³#µ MæüË$Væü$™èþ$…§óþÐðþ*¯èþ¯óþ B…§øâæý¯èþ ÐèþËÏ ç³Çíܦ™èþ$Ë$ E{¨Mæü¢…V> Ðèþ*Æ>Æÿ$$. AÆÿ$$™óþ 1969 ¯ésìý E§æþÅÐèþ*°Mìü ¯óþsìýMìü G…™ø ™óþyé E…¨. E§æþÅÐèþ$… G…™ø Ôé…†Äæý$$™èþ…V> ÝëW…¨. G¯ø² çÜ…§æþÆ>ÂËÌZ Æðÿ_a´ùÄôý$ ç³Çíܦ™èþ$Ë$ HÆæÿµyìþ¯èþç³µsìýMîü B…§øâæý¯èþM>Ææÿ$Ë$ G…™ø çÜ…Äæý$Ðèþ$¯èþ…V> ÐèþÅÐèþçßýÇ…^é Ææÿ$. ™éÐèþ$$ Ôé…†Äæý$$™èþ…V>¯óþ ™èþÐèþ$ Ë„>Å°² Ý뫨Ýë¢Ðèþ$° E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$ Ë$ 糧óþ糧óþ {ç³Mæüsìý…^èþyæþ… AÀ¯èþ…§æþ±Äæý$…. AÆÿ$$™óþ G…™ø Ðèþ$…¨ B™èþÃçßý™èþÅËMæü$ ´ë˵yæþyæþÐóþ$ ÑÚë§æþMæüÆæÿ….

E§æþÅÐèþ$… ÝëVæü$™èþ$¯èþ²…™èþ õÜç³# ѧéÅǦ ÌZMæüÐóþ$ M>§æþ$ Ððþ$$™èþ¢… ™ðþË…V>×ý çÜÐèþ*f… JMóü B™èþÃV> ÐèþÅÐèþçßýÇ…_…¨. _§æþ…ºÆæÿ… {ç³Mæür¯èþ ¯óþç³£æþÅ…ÌZ EÝëðÄæý* ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$ ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ ™éÐèþ$$ AòÜ…½ÏMìü ™èþËò³sìýt¯èþ "Ôé…†Äæý*{™èþ ' çÜ…ºÆ>Ë gñýO{™èþÄæý*{™èþV> Ðèþ*Ç…§æþ° {ç³Mæüsìý…^éÆæÿ$. AòÜ…½ÏMìü G§æþ$Ææÿ$V>¯óþ ™ðþË…V>×ý AÐèþ$Ææÿ ÒÆæÿ$ Ë ÝëÃÆæÿMæü çÜ*¦ç³… Mæü*yé E…¨. D çÜ…ºÆ>Ë$ JMæü gê™èþÆæÿ¯èþ$ ™èþËí³çÜ$¢…§æþ¯èþyæþ…ÌZ çÜ…§óþçßý… Ìôý§æþ$.

Mö°² ÆøkË$V> ÝëW¯èþ ç³Ç×êÐèþ*˯èþ$ çÜÒ$„ìü…^èþ$Mæü$…sôý Æ>çÙ‰… JMæü ò³§æþª çÜ…„ø¿æý… A…^èþ$Mæü$ Ððþãå¯è ÑçÙÄæý$… VæüVæü$Æ>µr$¯èþ$ MæüÍWçÜ$¢…¨. MðüíÜBÆŠÿ °Æ>àÆæÿ ©„æü çÜçßýf…V>¯óþ ™ðþË…V>×ýA…™èþsê E{¨Mæü¢ ç³Çíܦ†° çÜ–íÙt…_…¨. Ðèþ$*yæþ$ÐóþË Ðèþ$…¨ ´ùÎçÜ$Ë™ø EÝëðÄæý* ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$… Äæý$$§æþ®¿æý*Ñ$° ™èþËí³…_…¨. ™ðþË…V>×ý ÐéÅç³¢…V> §é§éç³# 23 ÐóþË ´ùÎçÜ$ ºËV>˯èþ$ {糿æý$™èþÓ… Ððþ*çßýÇ…_…¨.

60 Ðèþ$…¨ Ií³G‹Ü˯èþ$ °Äñý*W…_…¨. C…§æþ$ÌZ 32 Ðèþ$…¨ òßýO§æþÆ>»ê§ŠþÌZ¯óþ °Äæý$Ñ$™èþ$ËÄæý*ÅÆæÿ$. íÜBÆŠÿí³G‹œ, íÜIG‹ÜG‹œ, ÉìþÎÏ BÆŠÿÃyŠþ ÇfÆæÿ$Ó §æþâê˯èþ$ ¨…ç³yæþ…, hBG‹ÜG‹œ §æþâê˯èþ$ çÜÐèþ*Äæý$™èþ¢… ^óþÄæý$yæþ… ÐèþËÏ JMæü ¿æýÄæý*¯èþMæü Ðé™éÐèþÆæÿ×ý… HÆæÿµyìþ…¨. òßýO§æþÆ>»ê§ŠþÌZ G¯ø² ^ørÏ ^ðþMŠü´ùçÜ$tË$ ÐðþÍÔéÆÿ$$. 16 Ðèþ$…¨ GÐèþ*ÆøÓË$ yìþíÜí³ËMæü$ Ç´ùÆæÿ$t ^óþÄæý*Ë…r* òßýO§æþÆ>»ê§Šþ C…^éÇj MæüÌñýMæütÆŠÿ B§óþÕ…_¯èþr$t ™ðþÍíÜ…¨. AÐèþçÜÆæÿÐðþ$O¯èþç³#µyæþ$ M>Ë$µË E™èþ¢Ææÿ$ÓË$ gêÈ ^óþÄæý$yé°Móü GÐèþ*ÃÆøÓ˯èþ$ íܧæþ®… ^óþÔéÆæÿ° A¯èþ$Mæü$¯é²Ææÿ$. ©°°ºsìýt _§æþ…ºÆæÿ… {ç³Mæür¯èþ™ø G…™èþsìý çÜ…„ø¿æý… ™öËW´ùÆÿ$$…§ø AÆæÿ¦… ^óþçÜ$MøÐèþ^èþ$a.

Ôé…†¿æý{§æþ™èþËMæü$ Ñçœ*™èþ… MæüËVæüMæü$…yé Ðèþ$$…§æþ$ gê{Væü™èþ¢Ë$ ^èþÆæÿÅË$ ¡çÜ$MøÐèþËíÜ…§óþ. EÝëðÄæý* ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$…ÌZ ´ùÎçÜ$Ë$ ÐèþÅÐèþçßýÇ…_¯èþ ¡Ææÿ$, D ºËV>Ë Ððþ*çßýÇ…ç³# G…™ø MæüËÐèþÆæÿ… MæüÍW…_…¨.

{糿æý$™èþÓ… ÝëÄæý$$«§æþ ºËV>˯èþ$ Ððþ*çßýÇ…_¯èþ ¡Ææÿ$ E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$ËMóü M>§æþ$, {ç³gêÝëÓÐèþ$Å {í³Äæý$$ËMæü$ MæüËÐèþÆæÿ… MæüÍW…_…¨. Æ>çÙ‰ {糿æý$™èþÓ… ´ùÎçÜ$, C™èþÆæÿ ºËV>Ëò³O GMæü$PÐèþV> B«§éÆæÿç³yæþ$™èþ$¯èþ² ¡Ææÿ$ B…§øâæý¯èþ MæüÍW…_…¨. MðüíÜBÆŠÿ °Æ>àÆæÿ ©„æü¯èþ$ {糿æý$™èþÓ… ¿æýVæü²… ^óþíܯèþ ¯ésìý ¯èþ$…_ EÝëðÄæý* M>Ņ糋ÜÌZ° ѧéÅÆæÿ$¦Ìôý M>Mæü$…yé C™èþÆæÿ ÑÔèýÓ Ñ§éÅËÄæý*Ë™ø ´ër$ ™ðþË…V>×ý A…™èþsê E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$Ë$ Ôé…†Äæý$$™èþ…V> ÐèþÅÐèþçßýÇ…^éÆæÿ$. ™éÐèþ$$ Gr$Ðèþ…sìý íßý…ÝëÄæý$$™èþ M>ÆæÿÅ{MæüÐèþ*ËMæü$ ´ë˵yæþ»ZÐèþ$° 糧óþ糧óþ {ç³Mæüsìý…^éÆæÿ$.

AÆÿ$$™óþ EÝëðÄæý* ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$…ÌZ, C™èþÆæÿ ^ørÏ ´ùÎçÜ$˯èþ$ Ððþ*çßýÇ…^èþyæþ…,AÆðÿçÜ$tË$ ¿êÈ G™èþ$¢¯èþ ÝëW…^èþyæþ… Ðèþ…sìý ^èþÆæÿÅË §éÓÆ> {糿æý$™èþÓ… JMìü…™èþ MæüÑÓ…ç³# ^èþÆæÿÅËMæü$ ¨W…§æþ¯óþ¨ ÐéçÜ¢Ðèþ…. {糿æý$™èþÓ… ѧéÅÆæÿ$¦Ë™ø, B…§øâæý¯èþM>Ææÿ$Ë™ø Ðèþ$Ç… ™èþ gê{Væü™èþ¢V> ÐèþÅÐèþçßýÇ…^èþÐèþËíÜ…¨. EÝëðÄæý*ÌZ M>± C™èþÆæÿ ÑÔèýÓ Ñ§éÅËÄæý*ËÌZ M>± ѧéÅÆæÿ$¦ËMæü$ A…yæþV> G…§æþÆø »ê«§æþÅ™éÄæý$$™èþÐðþ$O¯èþ ÐèþÅMæü$¢Ë$ E¯é²Ææÿ$. E§éçßýÆæÿ×ýMæü$ & Mö¨ª ÆøkË Mìü…§æþsôý ÑÔèýÓ Ñ§éÅËÄæý$ ѧéÅÆæÿ$¦ËMæü$ ¯ðþO†Mæü «§ðþOÆæÿÅ… MæüÍW…^èþyé°Mìü A«§éÅç³Mæü$Ë$ ÐéÇ Mæü$r$…º çÜ¿æý$ÅË™ø Ððþãå Ðèþ^éaÆæÿ$. G…™ø Ðèþ$…¨ ´ë{†MóüÄæý$$Ë$, C™èþÆæÿ ÐèþÆ>YËÐéÆæÿ$ ѧéÅÆæÿ$¦ËMæü$ çÜ…ïœ$¿êÐèþ… {ç³Mæüsìý…^éÆæÿ$.

M>Mæü¡Äæý$ ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$…ÌZ C™èþÆæÿ ^ørÏ Mæü*yé ÐéÇMìü A«§éÅç³Mæü$Ë$ A…yæþV> °Í^éÆæÿ$. ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ ™èþÐèþ$ B…§øâæý¯èþ¯èþ$ Ôé…† Ðèþ*ÆæÿY…ÌZ¯óþ ÝëW…^óþ Ñ«§æþ…V> {糿æý$™èþÓ… À¯èþ² ÐèþÆ>YË {ç³Ðèþ$$Q$Ë ™øyéµr$ ¡çÜ$MøÐèþ^èþ$a. {ç³Ðèþ$$Q$Ë Ðèþ$«§æþÅÐèþÇ¢™èþÓ…™ø Ôé…† Äæý*{™èþ Ìôý§é C™èþÆæÿ °Ææÿçܯèþ M>ÆæÿÅ{MæüÐèþ*˯èþ$ çÜgêÐèþ#V>, Ôé…†Äæý$$™èþ…V> ÝëW…^èþ$MøÐèþyé°Mìü A¯èþ$Ðèþ$†…^èþÐèþ^èþ$a. MðüíÜBÆŠÿ °Æ>àÆæÿ ©„æü ¯óþç³£æþÅ…ÌZ ™ðþË…V>×ý ÐéÅç³¢…V> {ç³fË$, EÝëðÄæý* ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$…ÌZ ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ B…§øâæý¯èþ ^óþç³sìýt¯èþ ¯ésìý ¯èþ$…_ {糿æý$™èþÓ… A¯èþ$çÜÇ…_¯èþ Ðèþ*{™èþ… C…§æþ$Mæü$ À¯èþ²…V> ÝëW…¨. í³.h. ^èþ§æþ$Ðèþ#™èþ$¯èþ² ѧéÅÆæÿ$¦Ë™ø °Ææÿ…™èþÆæÿ… ^èþÆæÿaË$ fÆæÿç³yæþ…, Ðèþ$«§æþÅÐèþÆæÿ$¢Ë çÜàÄæý$… ¡çÜ$MøÐèþyæþÐèþ$¯óþ BÌZ^èþ¯óþ Ìôý§æþ$.

EÝëðÄæý* ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$…ÌZ ´ùÎçÜ$Ë$ A¯èþ$çÜÇ…_¯èþ ¡Ææÿ$ ç³rÏ E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$Ë$ Ðèþ*¯èþÐèþ çßýMæü$PË çÜ…çœ*°² B{ÔèýÆÿ$$…^èþÐèþËíÜ Ðèþ_a…¨. àçÜtâæýÏ Ðèþ$*íÜÐóþ™èþ¯èþ$ ¯éÅÄæý$Ý릯é°Mìü Ððþãå Ææÿ§æþ$ª ^óþÆÿ$$…^èþ$MøÐèþËíÜ Ðèþ_a…¨. {糿æý$™èþÓ… A¯èþ$çÜÇçÜ$¢¯èþ² Ñ«§é¯é˯èþ$ ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ ^èþrtç³Ç«¨ÌZ G§æþ$ÆøPÐèþyæþ… AÀ¯èþ…§æþ±Äæý$….

™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… E{¨Mæü¢™èþ¯èþ$ çÜ–íÙt…_¯èþç³µsìýMîü À¯èþ² {´ë…™éË {ç³fË$ G…™ø ÝëÐèþ$ÆæÿçÜÅ…™ø ÐèþÅÐèþçßýÇ…^éÆæÿ$. ¿æýÑçÙÅ™èþ$¢ÌZ Mæü*yé C§óþ ÝëÐèþ$ÆæÿçÜÅ… ÐðþÍÏÑÆæÿ$çÜ$¢…§æþ¯óþ ¿æýÆøÝë¯èþ$ D E§æþÅÐèþ$… Mæü͵…_…¨.

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

°ÆæÿÔèý¯èþ ©„æü ^èþrt çÜÐèþ$Ùèþ…

 

{ç³gêÝëÓÐèþ$Å ÐèþÅÐèþçܦÌZ GÐèþÇMðüO¯é Ôé…†Äæý$$™èþ…V> °ÆæÿÔèý¯èþ ©„æü ^óþç³rtÐèþ^èþ$a. D ©„æü ^óþç³sìýt¯èþ M>Ææÿ×ê°² ™ðþË$çÜ$Mæü$° ç³ÇçÙPÇ…^èþyæþ… {糿æý$™èþÓ »ê«§æþÅ™èþ. M>± MðüíÜBÆŠÿ ©„æü {´ëÆæÿ…¿æýÐèþ$Äôý$ Æøk ¯èþ$…_ {糿æý$™èþÓ… A¯èþ$çÜÇ…_¯èþ A×ý_Ðóþ™èþ Ñ«§é¯éË$ Ðèþ*{™èþ… {ç³gêÝëÓÐèþ$Å º§æþ®…V> ÌôýÐèþ#.

{糿æý$™èþÓ… MðüíÜBÆŠÿ ©„æü¯èþ$ ¿æýVæü²… ^óþÄæý$yæþÐóþ$ Ë„æüÅ…V> ò³r$tMæü$…¨.

QÐèþ$Ã… Ðèþ¯Œþso¯Œþ ´ùÎ‹Ü õÜtçÙ¯ŒþÌZ ©„æüMæü$ JMæüÆøk Ðèþ$$…§óþ MóüçÜ$ ¯èþÐðþ*§æþ$ ^óþíܯèþ ´ùÎççÜ$Ë$ BÄæý$¯èþ ºÄæý$Ë$§óþÇ ¯èþ Mö…™èþ §æþ*Ææÿ…ÌZ¯óþ A§æþ$ç³#ÌZMìü ¡çÜ$Mæü$¯é²Ææÿ$. QÐèþ$Ã… Ðóþ$hõ܉sŒý BÄæý$¯èþ¯èþ$ 14ÆøkË kyîþíÙÄæý$ÌŒý MæüçÜtyîþÌZ E…^éË° B§óþÕ…^éÆæÿ$. A¯èþ…™èþÆæÿ… A™èþ°² QÐèþ$Ã… çÜ»Œý gñýOË$Mæü$ ™èþÆæÿÍ…^éÆæÿ$. Ôé…† ¿æý{§æþ™èþËMæü$ Ñçœ*™èþ… MæüË$Væü$™èþ$…§æþ¯óþ Ðèþ$$… §æþçÜ$¢ AÆðÿçÜ$t ^óþçÜ$¢¯é²… A° ´ùÎçÜ$Ë$ {ç³Mæüsìý…^éÆæÿ$.

¯óþÆ>°² JMæüÐèþÅMìü¢ ^óþÄæý$»Z™èþ$¯é²yæþ° ´ùÎçÜ$Ë$ ¿êÑ…_¯èþç³#yæþ$ A™èþ°° A§æþ$ç³#ÌZMìü ¡çÜ$Mæü$° A™èþ°ò³O 151íÜBÆŠÿ.í³.íÜ {ç³M>Ææÿ… MóüçÜ$ ¯èþÐðþ*§æþ$ ^óþíÜ B ™èþÆ>Ó™èþ Ðèþ¨ÍÐóþÄæý*Í. M>° ´ùÎçÜ$Ë$ ©„æü™ø çÜ…º…«§æþ… Ìôý° QÐèþ$Ã… ™èþÆæÿÍ…_ ¿êÆæÿ™èþ Õ„>çÜÖ† òÜ„æü ¯Œþ 114 (¯óþÆ>°² {´ù™èþÞíßý…^èþyæþ…), òÜ„æü¯Œþ 117 (糨Ðèþ$…¨ A…™èþMæü…sôý GMæü$PÐèþ Ðèþ$…¨° ¯óþÆ>°Mìü EíÜVö˵yæþ…), òÜ„æü¯Œþ 120&¼ (Æ>f{§øçßý…, Mæü${r) òÜ„æü¯Œþ 153&G (ÑÑ«§æþ {Væü*ç³# Ë$, ÐèþÆ>YË$, Mæü$Ë…, {´ë…™èþ…, ¿êçÙ ™èþ¨™èþÆæÿ A…ÔéË {´ë†ç³¨Mæü¯èþ Ñ¿ôý§éË$ Æðÿ^èþaVörtyæþ…), òÜ„æü¯Œþ 505 (Ðèþ§æþ…™èþ$Ë$ ÐéÅí³¢ ^óþÄæý$yæþ…, Æðÿ^èþaVösôýt {ç³çÜ…V>Ë$ ^óþÄæý$yæþ…), òÜ„æü¯Œþ 506 (E§óþªÔèýÅ ç³NÆæÿÓMæü…V> ¯óþÆæÿ {ç³Ðèþ–†¢™ø ¿æýÄæý$ò³rtyæþ…) Ðèþ…sìý ¯é¯Œþ»ñýÆÿ$$˺$ÌŒý òÜ„æü¯ŒþË™ø MóüçÜ$ ¯èþÐðþ*§æþ$ ^óþÔéÆæÿ$.

{´ë£æþÑ$Mæü çÜÐèþ*^éÆæÿ °Ðóþ¨Mæü (G‹œIBÆŠÿ) {ç³M>Ææÿ… BÄæý$¯èþ íܨªõ³rÌZ {ïœgZ¯Œþ A…Ôèý…ò³O ™ðþË…V>×ý E§øÅVæü$Ë$ °ÆæÿÓíßý…_¯èþ çÜ¿æýÌZ "™ðþË…V>×ý ÐéÌôý gêVø&B…{«§éÐéÌôý ¿êVø', "Ðèþ* Æ>çÙ‰… Ðèþ*Mæü$ CÐèþÓMæü´ù™óþ Æ>çÙ‰… AW²Væü$…yæþ… AÐèþ#™èþ$… ¨' Ðèþ…sìý ÐéÅQÅË$ VæüË Mö°² ç³{†M> ÐéÆæÿ¢Ë B«§éÆæÿ…V> ¯èþÐèþ…ºÆŠÿ 28 Æ>{† 8Væü…rËMæü$ MóüçÜ$ ¯èþÐðþ*§æþ$ ^óþÔéÆæÿ$. °f… V> ´ùÎçÜ$Ë$ BÄæý$¯èþ A¯èþ² Ðèþ*rËMæü$ A§óþÆøk A…sôý AMøtºÆŠÿ 23¯èþ íܨªõ³rÌZ¯óþ ^óþõÜ AÐèþM>Ôèý… E…¨. M>° ¯ðþËÆøk Ë ™èþÆ>Ó™èþ QÐèþ$Ã…ÌZ MóüçÜ$ ¯èþÐðþ*§æþ$ ^óþÄæý$yé°² ºsìýt BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ©„æü¯èþ$ ¿æýVæü²… ^óþÄæý*˯óþ {糿æý$™èþÓ… ^èþsêt°² ™èþ¯èþ ^óþ™èþ$ÌZÏMìü ¡çÜ$Mö¯èþ²§æþ° ™ðþË$çÜ$¢¯èþ²¨. AÆðÿçÜ$tMæü$, °Ææÿ¾…«§é° Mìü Ðèþ˜ÍMæü ÐèþÅ™éÅçÜ… E…¨.

H§ðþO¯é ÔéçÜ ¯èþ… Mìü…§æþ Õ„ìü…糧æþW ¯èþ ¯óþÆæÿ… ^óþÔéyæþ¯óþ BÆøç³×ýò³O JMæü ÐèþÅMìü¢° AÆðÿçÜ$t ^óþÄæý$Ðèþ^èþ$a. yìþsñý¯èþÛ¯Œþ A…sôý MóüÐèþË… °Ææÿ¾…«§æþ…ÌZMìü ¡çÜ$MøÐèþyæþ…. JMæü ÐèþÅMìü¢ H§óþ° ¯óþÆæÿ… ^óþÄæý$Ðèþ^èþ$a¯èþ° ¿êÑ…_¯èþç³#µyæþ$ Asìýt ¯óþÆ>°² ^óþÄæý$Mæü$…yé °ÐéÇ…^èþyé°Mìü °Ææÿ¾…«§æþ…ÌZMìü ¡çÜ$MøÐèþ^èþ$a. B ÐèþÅMìü¢ çœÌê¯é ¯óþÆæÿÐèþ$$ ^óþÔéyæþ¯óþ BÆøç³×ý E…yæþ§æþ$. ´ùÎçÜ$Ë$ JMæü ÐèþÅMìü¢° 41 íÜBÆŠÿ.í³.íÜ {ç³M>Ææÿ… Ðóþ$hõ܉sŒý A¯èþ$Ðèþ$† ÌôýMæü$ ¯é² Gç³#µyðþO¯é AÆðÿçÜ$t ^óþÄæý$Ðèþ^èþ$a. M>° JMæü »ê«§æþÅ™éÄæý$$™èþÐðþ$O¯èþ ÐèþÅMìü¢° AÆðÿçÜ$t ^óþíܯèþç³#yæþ$ ´ësìý…^éÍÞ¯èþ Ðèþ*ÆæÿY§æþÆæÿØM>˯èþ$ çÜ${ï³…MøÆæÿ$t gZW…§æþÆŠÿMæü$Ðèþ*ÆŠÿ& õÜtsŒý B‹œ Äæý$*í³ A¯óþ MóüçÜ$ÌZ çܵçÙt… ^óþíÜ…¨. M>° D Ðèþ*ÆæÿY§æþÆæÿØM>˯èþ$ MðüíÜBÆŠÿ ÑçÙÄæý$…ÌZ ´ùÎçÜ$Ë$ ´ësìý…^èþÌôý§æþ$.
MðüíÜBÆŠÿ BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ ©„æü ^óþçÜ$¢¯èþ²ç³#µyæþ$ ^èþrt {ç³M>Ææÿ… òÜ„æü¯Œþ 309 Ií³íÜ Mìü…§æþ MóüçÜ$ ¯èþÐðþ*§æþ$ ^óþÄæý*Í. A© òÜ„æü¯Œþ 309(6) {ç³M>Ææÿ… BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ ©„æü ^óþçÜ$¢¯èþ²ç³#µyæþ$, BÄæý$¯èþMæü$ü {ç³Ðèþ*§æþÐèþ$° ™ðþÍíܯèþç³#yæþ$ Ðèþ*{™èþÐóþ$. ™èþ¯èþ çÜÐèþ$çÜÅMæü$ ç³ÇÚëPÆæÿ… §öÇMìü¯èþç³#yæþ$ BÄæý$¯óþ çÜÓÄæý$…V> ©„æü ÑÆæÿÑ$…^èþ$Mæü$¯óþ AÐèþM>Ôèý… Mæü*yé E…r$…¨. 3 Ìôý§é 4 ÆøkË$ AÌêVóü °Æ>àÆæÿ ©„æüÌZ E¯èþ²ç³#µyæþ$ AÆðÿçÜ$t ^óþÄæý$Ðèþ^èþ$a¯èþ° çÜ${ï³…MøÆæÿ$t º¯éÓÇÌêÌŒýÔèýÆæÿà MóüçÜ$ÌZ çܵçÙt… ^óþíÜ…¨. M>° MðüíÜBÆŠÿò³O ò³sìýt¯èþ ¯é¯Œþ»ñýÆÿ$$˺$ÌŒý òÜ„æü¯ŒþËMæü$ BÄæý$¯èþ ^óþÝ뢯èþ ¯èþ² ©„æüMæü$ çÜ…º…«¨…_¯èþ »ñýÆÿ$$Ìñýº$ÌŒý òÜ„æü¯ŒþËMæü$ GMæüPyé ´÷…™èþ¯èþ Ìôý§æþ$. {糿æý$™èþÓÐóþ$ ^èþsêt˯èþ$ EËÏíœ$…_, Ðèþ*¯èþÐèþ çßýMæü$P˯èþ$ M>ËÆ>_ ´ùÎçÜ$Ë §éÓÆ> A{MæüÐèþ$ MóüçÜ$Ë$ ò³sìýt…_ GÐèþ$Æðÿj±Þ Æøk˯èþ$ Væü$Ææÿ$¢^óþíÜ…¨.

MðüíÜBÆŠÿ E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$ËMæü$ GMæüPyé Mæü*yé íßý…çÜMæü$ ™éÑÐèþÓMæü…yìþ JMæüÐóþâæý ´ùÎçÜ$Ë$ Æðÿ^èþaVösìýtV> Ò$Ææÿ$ çÜ…Äæý$Ðèþ$¯èþ… ´ësìý…^èþ…yìþ A…r* ^ðþç³µyæþ… fÇW…¨. AÌêVóü MðüíÜBÆŠÿ Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† ÆøÔèýÄæý$Å AÌêVóü C™èþÆæÿ Æ>fMîüÄæý$ ´ëÈtË ¯éÄæý$Mæü$˯èþ$ MæüÍíÜ Mæü*yé A™èþ¯èþ$ 糧óþ糧óþ ¯é ©„æü¯èþ$ Ayæþ$zMøMæü…yìþ, Ayæþ$zMæü$…sôý¯óþ {ç³fË$ ѧéÅÆæÿ$¦Ë$, E§øÅVæüçÜ$¢Ë$ A°² ÐèþÆ>YË ™ðþË…V>×ý {ç³fË$ {ç³gêçÜ…çœ*Ë$ °ÆæÿçܯèþËMæü$ ¨Væü$™éÆæÿ$.

Aç³#µyæþ$ E§æþÅÐèþ$… ¯é ^óþ† ÌZ E…yæþ§æþ$. §æþÄæý$^óþíÜ ¯é ©„æüMæü$ çÜçßýÇ…^èþ…yìþ A…r* {´ë««§óþÄæý$ç³yézÆæÿ$. AÆÿ$$¯é ©„>çÜ¦Í AÆÿ$$¯èþ íܨªõ³r, ç³MæüP °Äñý*fMæüÐèþÆ>YÌñýO¯èþ VæügôýÓÌŒý, §æþ$»ê¾Mæü, Ððþ$§æþMŠüËÌZ E¯èþ² A°² Ðèþ$$QÅ´ëÈtË Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$ËMæü$, ©„> {糧óþÔèý… ç³sêt¿æý*Ñ$ MæüÍW E¯èþ² ÆðÿO™èþ$ËMæü$ òÜO™èþ… »ñýO…yøÐèþÆŠÿ ¯øsîýçÜ$Ë$ JMæü ÐéÆæÿ…Ðèþ$$…§æþ$V>¯óþ Ý린Mæü íܨªõ³r BÈzK gêÈ ^óþÔéÆæÿ$.

AMæüPyæþ Ðèþ$…_±âæýÏ HÆ>µr$Mæü$ »ZÆæÿ$Ï ÐóþÆÿ$$õÜ¢ Ðésìý° Mæü*yé ÐéÌêt ^èþrt… õ³Ææÿ$™ø ïÜgŒý ^óþÆÿ$$…^èþyæþ… G…™èþ ÐèþÆæÿMæü$ ^èþrt {ç³M>Ææÿ… çÜÐèþ$…fçÜ…? A¨ {糿æý$™èþÓ ¿æý*Ñ$ Mæü*yé M>§æþ$. ÆðÿO™èþ$Ë ™èþÐèþ$ ç³sêt ¿æý*Ñ$° çÜÓ^èþe…§æþ…V> C^éaÆæÿ$. GÐèþÆæÿ* íœÆ>ŧæþ$ ^óþÄæý$Ìôý§æþ$. Ðèþ$Ç çÜ$Ððþ*rV> ïÜgŒý GÌê ^óþÔéÆø AÆæÿ¦… M>Ðèþyæþ… Ìôý§æþ$. {糿æý$™èþÓ… ^ðþí³µ¯èþr$tV> òÜ„æü¯Œþ 30 ´ùÎ‹Ü Äæý*Mæü$t, 144 òÜ„æü¯Œþ AÐèþ$Ë$ÌZ E¯èþ²ç³#µyæþ$ H§óþ° çÜÐèþ*ÐóþÔèý… Ìôý§é Æ>Åΰ °ÆæÿÓíßý…^èþ§æþÍ_¯èþç³#yæþ$ çÜ…º…«¨™èþ çÜ»Œý yìþÑh¯èþÌŒý ´ùÎ‹Ü A«¨M>Ç Ðèþ§æþª A¯èþ$Ðèþ$† ´÷…§æþÐèþËíÜ E…r$…¨.

D òÜ„æü¯Œþ Æ>çÙ‰…ÌZ G°²MæüË MøçÜ… GË„æü¯Œþ ¯øsìýíœMóüçÙ¯Œþ gêÈ AÆÿ$$¯èþ Æøk ¯èþ$…_ AÐèþ$Ë$ÌZ E…sêÆÿ$$. Ðèþ$Ç Aç³#µyæþ$ ºíßýÆæÿ…Væü… çÜ¿æýËMæü$, ÆøyŠþ ÚùËMæü$ A¯èþ$Ðèþ$† C_a¯èþç³#µyæþ$ CMæüPyæþ {ç³Ôé…™èþ…V> GÌê…sìý Ôé…† ¿æý{§æþ™èþË Mæü$ Ñçœ*™é°Mìü ™éÑÐèþÓMæü$…yé fÇõ³ ©„æüMæü$ {糿æý$™èþÓ… A¯èþ$Ðèþ$†…^èþMæü, E§óþªÔèýç³NÆæÿÓMæü…V> ¿æýÄæý$ò³rtyæþ… Ñ_{™èþ…. íܨªõ³r GG‹Üí³ çÜÓÄæý$…V> ç³{†MæüË Ýë„ìüV>, GËM>‰°MŠü bé¯èþÌŒýÌZ ©„æüMæü$ GÐèþÆæÿ$ Ðèþ_a¯é Mæü_a™èþ…V> MóüçÜ$Ë$ ò³sìýt gñýOË$Mæü$ ç³…ç³# ™é… A° òßý^èþaÇ…^éÆæÿ$.

AÌêVóü íܨªõ³r °Äñý*fMæüÐèþÆæÿY…ÌZ E¯èþ² A°² {ò³OÐóþsŒý Ðéçßý¯éË Äæý$*°Äæý$¯Œþ ¯éÄæý$Mæü$˯èþ$ í³Íí³…_ Ò$Ææÿ$ ©„æü MøçÜ… CÐèþÓÐèþ§æþ$ª, CõÜ¢ ïÜgŒý ^óþÝ뢯èþ° »ñý¨Ç…^èþyæþ… {ç³gêÝëÓÐèþ$ÅÐèþ*? MðüíÜBÆŠÿ ºçÜ^óþíܯèþ E™èþ¢Ææÿ ™ðþË…V>×ý ¿æýÐèþ¯Œþ ^èþ$r*t, EÝëðÄæý* ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$…ÌZ Ñ.íÜ, A¯èþ$Ðèþ$† ÌôýMæü$…yé {Vóüçßo…yŠþÞ §æþâê˯èþ$ H ^èþrt {ç³M>Ææÿ… Ððþ*çßýÇ…ç³gôýÔéÆø ™ðþÍÄæý$§æþ$. °gê°Mìü {Vóüçßo…yŠþÞ A¯óþ¨ ¯èþMæüÞÌŒýÞ A×ìý_Ðóþ™èþMæü$ Ðèþ$¯èþ Æ>çÙ‰ {糿æý$™èþÓ… HÆ>µr$ ^óþíܯèþ {ç³™óþÅMæü ´ùÎçÜ$ Ñ¿êVæü…. Òâæýϯèþ$ MóüÐèþË… ¯èþMæüÞÌŒýÞ {糿êÑ™èþ {´ë…™éÌZϯóþ Mæü*…¼…Væü$ËMæü$ Eç³Äñý*WÝë¢Ææÿ$.

©„æü ÑçÙÄæý$…ÌZ JMæüÐðþOç³# Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† ™ðþË…V>×ý ÑçÙÄæý$… Ðèþ* A«¨Úëx¯èþ… ^èþ*çÜ$Mæü$…r$…¨, C¨ çÜ$°²™èþ A…Ôèý… A° ^ðþ´ëµÆæÿ$. Ðèþ$ÆøÐðþOç³# QÐèþ$Ã… hÌêÏ MæüÌñýMæütÆŠÿ Ò$Ææÿ$ ©„æü¯èþ$ ÑÆæÿÑ$õÜ¢¯óþ ¯óþ¯èþ$ Ñ$Ðèþ$à Ͳ òßýO§æþÆ>»ê§ŠþMæü$ ÐðþO§æþÅ _Mìü™èþÞË MøçÜ… ç³…í³Ýë¢Ðèþ$¯é²Ææÿ$. ©°° ^èþ*õÜ¢¯óþ AÆæÿ¦Ðèþ$Ðèþ#™èþ$…¨ çßýMæü$PË ç³ÇÆæÿ„æü×ýÌZ {糿æý$™éÓ°Mìü E¯èþ² _™èþ¢Ôèý$¨®.JMæü ÐèþÅMìü¢ kyîþíÙÄæý$ÌŒý MæüçÜtyîþÌZ E¯èþ²ç³#µyæþ$ Ò$yìþÄæý*¯èþ$ gñýOË$ íܺ¾…¨ MøÆæÿ$t A¯èþ$Ðèþ$† Ìôý°§óþ B ÐèþÅMìü¢° MæüËÐèþyé°Mìü A¯èþ$Ðèþ$†…^èþ §æþ$.

M>° CMæüPyæþ H MøÆæÿ$t A¯èþ$Ðèþ$† ÌôýMæü$¯é² ´ùÎçÜ$Ë$ Mö°² BÄæý$¯èþ ÐèþÅMìü¢Væü™èþ §æþ–ÔéÅ˯èþ$ ºÄæý$rMæü$ ç³…ç³yæþ… fÇW…¨. Væü™èþ…ÌZ f¯èþÔèýMìü¢ ¯óþ™èþ Mæü*Ææÿ Æ>f¯èþ² Bçܵ{†ÌZ _Mìü™èþÞ ´÷…§æþ$™èþ$¯èþ²ç³#µyæþ$ GÝëPÆæÿ$t ´ùÎçÜ$Ë$ Ò$yìþÄæý*¯èþ$ A¯èþ$Ðèþ$†…^èþÌôý§æþ¯èþ² ÑçÙÄæý*°² Væü$Ææÿ$¢ ^óþçÜ$MøÐéÍ. BÄæý$¯èþ C…rÆæÿ*ÓÅ MøçÜ… Ò$yìþÄæý* òÜO™èþ… MøÆæÿ$t¯èþ$ B{ÔèýÆÿ$$…_…¨. JMæü ÐèþÅMìü¢ kÅyîþíÙÄæý$ÌŒý MæüçÜtyîþÌZ E¯èþ²ç³#µyæþ$ A™èþ°Mìü gñýOË$ GÝëPÆæÿ$t Ðèþ*{™èþÐóþ$ E…yéÍ.

Ðèþ$È A™èþ¯èþ$ ÑÑIí³ AÆÿ$$¯èþç³#µyæþ$ JMæü ïÜI Ìôý§é GòÜOÞ Ýë¦Æÿ$$ A«¨M>Ææÿ$Ë$…yéÍ. M>° CMæüPyæþ QÐèþ$Ã… hÌêÏ Gíܵ, GGíܵË$ Bçܵ{†ÌZ¯óþ E…yæþyæþ… ^èþrtÈ™éÅ çÜÐèþ$…fçÜÐóþ$¯é?{ç³gêÝëÓÐèþ$Å…ÌZGÐèþÆðÿO¯é Ôé…†Äæý$$…™èþ…V> °Ææÿçܯèþ ©„æü¯èþ$ ^óþÄæý$Ðèþ^èþ$a. AÆÿ$$™óþ íßý…çÜ ^ðþËÆóÿVæüyæþ… M>°, {糿æý$™èþÓ, {ò³OÐóþ r$ BçÜ$¢Ë$ «§æþÓ…çÜ… ^óþíܯèþç³#µyæþ$ V>± Ôé…† ¿æý{§æþ™èþË ç³ÇÆæÿ„æü×ýÌZ ¿êVæü…V> AÆðÿçÜ$t ^óþÄæý$Ðèþ^èþ$a.

M>° MðüíÜBÆŠÿ ÑçÙÄæý$…ÌZ Ðèþ$$…§æþ$V>¯óþ AÆðÿçÜ$t ^óþÄæý$yæþ… ÐèþËÏ JMæüPÝëÇV> EÝëðÄæý* ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$…ÌZ ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ AÆðÿçÜ$tMæü$ °ÆæÿçܯèþV> Æ>ÅÎ °ÆæÿÓíßý…^éÆæÿ$. B Æ>ÅÎMìü A¯èþ$Ðèþ$† Ìôý§æþ…r* ´ùÎçÜ$Ë$ JMæüPÝëÇV> Ðèþ$$…§æþ$çÜ$¢ òßý^èþaÇMæüË$ gêÈ ^óþÄæý$Mæü$…yé¯óþ, gê{Væü™èþ¢Ë$ ¡çÜ$MøMæü$…yé¯óþ Ìêw^éÈj ^óþÄæý$yæþ… §é°² GË{M>t°MŠü Ò$yìþÄæý* §éÓÆ> {ç³fË$ ^èþ*íÜ E§óþÓV>°Mìü ÌZ¯èþ$ M>Ðèþyæþ… ÐèþËÏ {ò³OÐóþr$ {糿æý$™èþÓ BíÜ¢ ¯èþçÙt… fÇW…¨.

D çÜ…§æþÆæÿÂ…ÌZ E{¨Mæü¢™èþMæü$ÌZ¯ðþO Mö…™èþ Ðèþ$…¨ B™èþÃçßý™èþÅË$ ^óþçÜ$Mæü$¯é²Ææÿ$. Ðèþ$ÇMö…™èþ Ðèþ$…¨ B™èþÃçßý™éÅÄæý$™é²Ë$ ^óþÔéÆæÿ$. ©¯èþ…™èþsìýMìü GÐèþÆæÿ$ »ê«§æþÅ™èþ Ðèþíßý…^éÍ? A…™èþMæü$Ðèþ$$…§óþ °Ðèþ#Ææÿ$Væüí³µ¯èþ °ç³šV> E¯èþ² ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… Ðèþ$ÆøÝëÇ Ìôý_…¨. ™èþ§æþ¯èþ…™èþÆæÿ… QÐèþ$Ã… çÜ»Œý gñýOË$ÌZ ´ùÎçÜ$Ë òßýO {yéÐèþ* AMæüPyìþ ´ùÎçÜ$Ë$ GÐðþ$ÃÌôýÅ˯èþ$ òÜO™èþ… Ðèþ§æþËMæü$…yé ÐéÇò³O MóüçÜ$Ë$ ¯èþÐðþ*§æþ$ ^óþÄæý$yæþ… C™èþÆæÿ ¯éÄæý$Mæü$Ëò³O ÐéÆæÿ$ {ç³ÐèþÇ¢…_¯èþ ¡Ææÿ$ ^èþ*õÜ¢ ÑÐèþ„æü JMæüP ™ðþË…V>×ý ÝëÐèþ*¯èþÅ {ç³fË ò³O¯óþ M>Mæü Æ>gêÅ…Væü… -{ç³M>Ææÿ… -{ç³fË$ G¯èþ$²Mæü$¯èþ²r$Ðèþ…sìý G…í³, GÐðþ$ÃÌôýÅËò³O Mæü*yé ÑÐèþ„æü ^èþ*í³…^éÆæÿ° çܵçÙtÐèþ$Ðèþ#™èþ$…¨.

MðüïÜBÆŠÿ BÐèþ$Ææÿ×ý ©„æü ¯éËYÐèþ ÆøkMæü$ ^óþÆæÿ$Mæü$° BÄæý$¯èþ BÆøVæüÅ… „îü×ìý…^èþyæþ…™ø Æ>çÙ‰ Ðèþ*Ðèþ¯èþçßýMæü$PË MæüÑ$çÙ¯Œþ çܵ…¨…_ BÄæý$¯èþ¯èþ$ Ððþ…r¯óþ QÐèþ$Ã… ¯èþ$…_ òßýO§æþÆ>»ê§ŠþMæü$ ™èþÆæÿÍ…^éË° B§óþÕ…_¯é 13 Væü…rË ™èþÆ>Ó™èþ òßýO{yéÐèþ* ^óþíÜ A™èþ°² °ÐŒþ$ÞMæü$ ™èþÆæÿÍ…^èþyæþ… {糿æý$™èþÓ »ê«§æþÅ™éÆ>íßý™éÅ°Mìü °§æþÆæÿدèþ…. AÆðÿçÜ$tË$, «§æþÆ>²Ë$, Æ>ÅÎË$, ÇÌôý °Æ>àÆæÿ©„æüË$, B™èþÃçßý™èþÅË$, B™èþÃçßý™éÅÄæý$™é²Ë$, BçÜ$¢Ë «§æþÓ…çÜ…, ´ùÎçÜ$ Ìêw^éÈjË$, ºçÜ$ÞË §æþçßý¯èþ… {´ëÆæÿ…¿æýÐðþ$O M>…{Vðü‹Ü ¯éÄæý$Mæü$Ë Væü–çßý°Ææÿ¾…«§æþ…, Ðéçßý¯é˯èþ$ ^èþ$r$tÐèþ$$rtyæþ…, _ÐèþÆæÿMæü$ çßZ… Ðèþ$…{† Æ>i¯éÐèþ* ^óþÝ뢯èþ¯èþyæþ… & E§æþÅÐèþ$… E«§æþ–†° çÜ*_…_…¨. M>…{Vðü‹Ü A«¨Úëx¯èþ… Ððþ$$§æþr ÝëVæü©íܯé _ÐèþÆæÿMæü$ ™ðþË…V>× HÆ>µr$Mæü$ íܧæþ®ç³yæþyæþ… çßýÆæÿÛ×îýÄæý$….

& BÆŠÿ. ^èþ…{§æþÔóýQÆŠÿ Æðÿyìþz

(ÐéÅçÜMæüÆæÿ¢ çÜ${ï³… MøÆæÿ$t ¯éÅÄæý$Ðé¨)

(¯óþyæþ$ A…™èþÆ>j¡Äæý$ Ðèþ*¯èþÐèþçßýMæü$PË ¨¯ø™èþÞÐèþ…)

 

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

gê†Mìü íÜVæü$Y^óþr$!
&C…§æþÆŠÿ Ðèþ$ÌZá{™é

 

íÜVæü$Y íÜVæü$Y! ´ë†Móüâæýå {Mìü™èþ… çÜ…¿æýÑ…_¯èþ ¿Z´ë ÌŒý V>Å‹Ü §æþ$Ææÿƒr¯èþ »ê«¨™èþ$ËMæü$ C…™èþÐèþÆæÿMæü* Mæü±çÜ ¯éÅÄæý$… fÆæÿVæüMæü´ùÆÿ$$¯é ´ëËMæü$Ë$ ç³sìýt…^èþ$MøMæü´ùÐèþyæþ…. Cr$Ðèþ…sìý ´ëËMæü$Ë$ Ðèþ$¯èþMæü$ V>Mæü Ðèþ$ÆðÿÐèþÇMìü E…sêÆæÿ$? {糆 yìþòÜ…ºÆŠÿ 3¯èþ §óþÔèý {ç³fË$ B Ðèþ$à §æþ$Ææÿƒr¯èþ¯èþ$ Væü$Ææÿ$¢^óþçÜ$Mö° »ê«¨™èþ$Ë †ç³µË ¯èþ$ {糿æý$™èþÓ… §æþ–íÙtMìü ¡çÜ$Mðüâæý$™èþ*¯óþ E¯é²Ææÿ$. AÆÿ$$ ¯é »ê«¨™èþ$ËMæü$ C…™èþÐèþÆæÿMæü* ò³§æþªV> ¯éÅÄæý$… fÆæÿVæü¯óþÌôý§æþ$. Mæü¯èþ$Mæü¯óþ Ò$yìþÄæý*, {ç³gê íßý™èþ çÜ…çܦË$ D yìþòÜ…ºÆŠÿ 3¯èþ$ "gê¡Äæý$ Ëgêj ¨¯èþ…'V> AÀÐèþÇ~…^é Æÿ$$. çÜÆðÿO¯èþ °Ææÿçܯèþ A¨.

´ë†Móüâæý$åV> ÐóþÌê¨ »ê«¨™èþ Mæü$r$…»êËMæü$ ò³OÝë ¯èþçÙtç³ÇàÆæÿ… A…§æþÌôý§æþ$. A…¨ ¯èþ Mö¨ªÐèþ$…¨MðüO¯é 12 ÐóþË Ææÿ*´ëÄæý$Ë$ Ðèþ*-{™èþÐóþ$!¿Z´ëÌŒý ¯èþyìþ»Ÿyæþ$z¯èþ E¯èþ² Äæý$*°Äæý$¯Œþ M>ÆðÿO¾yŠþ ¸ëÅMæütÈÌZ 1984 yìþòÜ…ºÆŠÿ 3¯èþ V>Å‹Ü ÎMŠü AÆÿ$$…¨. Ë„æüÌê¨ AÐèþ*Äæý$Mæü {ç³fË$ ÑçÙÐéÄæý$$Ðèþ# ¿êǯèþ ç³yézÆæÿ$. Ðèþ*¯èþÐèþ ™èþí³µ§æþ… Ðèþ$*Ë…V> ^ør$^óþçÜ$Mæü$ ¯èþ² Ðèþ$à §æþ$Ææÿƒr¯èþËÌZ ¿Z´ëÌŒý çœ$r¯èþ JMæüsìý. yøÑ$°MŠü Ìôýí³Äæý$ÆŠÿ ™èþ¯èþ "òœOÐŒþ ´ë‹Üt Ñ$yŠþ¯ðþOsŒý C¯Œþ ¿Z´ëÌŒý' -{Væü…£æþ…ÌZ CÌê Æ>ÔéÆæÿ$: "çÜ…çœ$r¯èþ fÇW¯èþ çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë A¯èþ…™èþÆæÿ… Mæü*yé ÑçÙÐéÄæý$$Ðèþ# {糿êÐèþ… ç³NÇ¢V> A…™èþÇ…_´ùÌôý§æþ$. í³ËÏË$ ÑMæü–™èþ Ææÿ*´ëËÌZ ç³#yæþ$™èþ$¯é²Ææÿ$. Ðèþ$íßýâæýË$ Mæüsìý Móü¯èþÞÆŠÿ ÐéÅ«¨Mìü Væü$ÆæÿÐèþ#™èþ*¯óþ E¯é²Ææÿ$.

ÔéÓíÜ…^èþ Ìôý°ÐéÆæÿ$, Mæü…sìý^èþ*ç³#¯èþ$ çÜÇV>Ìôý°ÐéÆæÿ$ G…™øÐèþ$…¨ E¯é²Ææÿ$. çÜ…çœ$r¯èþ GÌê ^ør$^óþçÜ$Mö…¨, ÐðþË$Ðèþyìþ¯èþ ÑçÙÐéÄæý$$Ðèþ# Ñ$£óþÌŒýCÝùòÜO¯óþsŒý ÑÐèþÆ>˯èþ$ Äæý$*°Äæý$¯Œþ M>ÆðÿO¾yŠþ Äæý*fÐèþ*¯èþÅ… ÐðþËÏyìþ…^èþÌôý§æþ$. A×ý$ «§éÇÃMæü™èþ Ðèþ*¨ÇV>¯óþ B ÑçÙÐéÄæý$$Ðèþ# Mæü*yé »ê«¨™èþ$Ë f¯èþ$ÅÐèþ#ËÌZMìü {ç³ÐóþÕçÜ$¢… ¨. ¿Z´ëÌŒý V>Å‹Ü »ê«¨™èþ$Ë$ G°² ™èþÆ>Ë ÐèþÆæÿMæü$ B ÑçÙÐéÄæý$$Ðèþ# -{糿êÐèþç³# ç³ÆæÿÅÐèþÝë¯é˯èþ$ A¯èþ$¿æýÑ…_ ÐèþËíÜÐèþ#…r$…§ø ™ðþÍÄæý$§æþ$'.
§é§éç³# 100 r¯èþ$²Ë ÑçÙç³NÇ™èþ ÆæÿÝëÄæý$¯èþ 糧éÆ>¦Ë$ Cç³µsìýMîü {ç³Ðèþ*§æþç³# {糧óþÔèý…ÌZ¯óþ E…yìþ´ùÄæý* Æÿ$$.

Ðésìý° G…§æþ$Mæü$ ç³NÇ¢V> ™öËW…^èþÌôý§ø GÐèþÆæÿ* ^ðþç³µyæþ… Ìôý§æþ$. B ÑçÙç³NÇ™èþ ÆæÿÝëÄæý$¯éË Ðèþ$*Ë… V> B ¸ëÅMæütÈ ^èþ$r$t ç³MæüPË {´ë…™éË {ç³fËMæü$ Cç³µsìýMîü çÜÓ^èþeÐðþ$O¯èþ ±Ææÿ$ çÜÆæÿçœÆ> M>Ðèþyæþ… Ìôý§æþ$. D §æþ$íܦ†Mìü GÐèþÆæÿ$ M>ÆæÿMæü$Ë$? Äæý$*°Äæý$¯Œþ M>ÆðÿO¾yŠþ¯èþ$ Mö¯èþ$VøË$^óþíܯèþ yú MðüÑ$MæüÌŒýÞ Äæý*fÐèþ*¯èþÅ… 1984 çœ$r¯èþMæü$ ™éÐèþ$$ »ê«§æþ$ÅË… M>§æþ$ Mæü¯èþ$Mæü B ÑçÙç³NÇ™èþ ÆæÿÝëÄæý$¯éË ™öËW…ç³# »ê«§æþÅ™èþ ™èþÐèþ$¨M>§æþ° Ðé¨Ýù¢…¨.

Móü…{§æþ…ÌZ° M>…{Vðü‹Ü -{糿æý$™èþÓ… M>°, Æ>{çÙt…ÌZ° ¼gñýí³ {糿æý$™èþÓ… V>° yú MðüÑ$MæüÌŒýÞ A{Ôèý§æþ®¯èþ$ {ç³Õ²…^èþyæþ… Ìôý§æþ$. ò³OV> ¿Z´ëÌŒý V>Å‹Ü ÎMŠü »ê«¨™èþ$Ë ÐèþÅÐèþàÆ>˯èþ$ ^èþ*Ýù¢¯èþ² Ðèþ$«§æþÅ{糧óþÔŒý Ðèþ$…{† (DÄæý$¯èþ Ðèþ*i Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† Mæü*yé) B ¸ëÅMæütÈ ç³ÇçÜÆæÿ {´ë…™éËÌZ° {ç³fËMæü$ ÑçÙç³NÇ™èþ ±Ææÿ$ çÜÆæÿçœÆ> AÐèþ#™èþ$…§æþ¯óþ ÑçÙÄæý*°² J糚MøÐèþ yæþ… Ìôý§æþ$. ™èþ¯èþ ÐðþOQÇ° çÜÐèþ$Ǧ…^èþ$Mö…r* ™èþ糚yæþ$ -{ç³Mæür¯èþË$ ^óþÔéÆæÿ$.

1984ÌZ¯óþ çÜ…¿æýÑ…_¯èþ Ðèþ$Æø ÑÚë§æþçœ$r¯èþ¯èþ$ Mæü*yé §óþÔèý {ç³fË$ B{Væüçßý…, BÐóþ§æþ¯èþ™ø Væü$Ææÿ$¢^óþçÜ$Mæü$¯é²Ææÿ$. A¨ íÜMæü$PË F^èþMø™èþ. 1984 AMøtºÆŠÿ 31¯èþ C…¨Æ>V>…«© çßý™èþÅ Ððþ¯ðþÓ…r¯óþ ^ør$ ^óþçÜ$Mæü$¯èþ² ÑÚë§æþÐèþ$¨. ÌZMŠüçÜ¿æýMæü$ Mö™èþ¢V> G°²MðüO¯èþ çßýÇÞÐŒþ$Ææÿ™Œþ MúÌŒý »ê§æþÌŒý (ç³…g껌ý Eç³ Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† çÜ$RŒý½ÆŠÿ íÜ…VŠü çÜ¡Ðèþ$ ×ìý) B F^èþMø™èþ »ê«¨™èþ$ËMæü$ C…™èþÐèþÆæÿMæü$ çÜÆðÿO¯èþ ¯éÅÄæý$… fÆæÿVæüMæü´ùÐèþyæþ…ò³O ÌZMŠüçÜ¿æýÌZ ¡{Ðèþ B{Væüçßý…, BÐóþ§æþ¯èþ ÐèþÅMæü¢… ^óþÔé Ææÿ$. AÐèþ*Äæý$Mæü íÜMæü$P˯èþ$ F^èþMø™èþ Møíܯèþ ÐéÇ° ^èþrt… {ç³M>Ææÿ… Õ„ìü…^èþyé°Mìü Gr$Ðèþ…sìý ^èþÆæÿÅË$ ¡çÜ$Mö…r$¯é²Ææÿ° {糿æý$™éÓ°² {ç³Õ²…^éÆæÿ$. Gr$Ðèþ…sìý çÜÐèþ*«§é¯èþ… Æ>Ìôý§æþ$.

çÜçßýf…V>¯óþ D Æðÿ…yæþ$ §æþ$Ææÿƒr¯èþÌZÏ »ê«¨™èþ$ËMæü$ ¯èþçÙtç³ÇàÆæÿ… ^ðþÍÏ…ç³#¡Ææÿ$ ^èþÆæÿaMæü$ Ðèþ_a…¨. ÉìþÎÏ AËÏÆæÿÏ »ê«¨™èþ Mæü$r$…»êËMæü$ 12 Ë„æüË Ææÿ*´ëÄæý$Ë ^ö糚¯èþ ¯èþçÙtç³ÇàÆæÿ… ^ðþÍÏ…^éÆæÿ$. ©°™ø ´ùÍa™óþ ¿Z´ëÌŒý »ê«¨™èþ$ËMæü$ ^ðþÍÏ…_¯èþ 12 ÐóþË Ææÿ*´ëÄæý$Ë$ G…™èþ? ÉìþÎÏ »ê«¨™èþ$Ë$ íÜMæü$PË$ Væü¯èþ$Mæü¯óþ Ë„æüÌZÏ ¯èþçÙtç³ÇàÆæÿÑ$^éaÆæÿ°, ¿Z´ëÌŒý §æþ$Ææÿƒr¯èþ »ê«¨™èþ$Ë$ Ðèþ$$íÜÏ…Ë$ Mæü¯èþ$Mæü 12 ÐóþË™ø çÜÇò³sêtÆæÿ° Mö…™èþÐèþ$…¨ Ðé¨çÜ$¢¯é²Ææÿ$. D Ðé§æþ¯èþÌZ H Ðèþ*{™èþ… çÜ™èþÅ… E¯é² A¨ A†ÔèýÄñý*Mìü¢ Ðèþ*{™èþÐóþ$. ÐéçÜ¢Ðèþ… ^éÌê çÜ…MìüÏçÙtÐðþ$O¯èþ¨. Ar$ ÉìþÎÏÌZ¯èþ$, Cr$ ¿Z´ëÌŒýÌZ¯èþ$ ^èþ°´ùÆÿ$$¯èþ ÐéÇ çÜ…QÅ C…^èþ$ Ñ$…^èþ$ çÜÐèþ*¯èþÐóþ$. Æðÿ…yæþ$ çÜ…çœ$r¯èþË$ ^ør$^óþçÜ$Mæü$¯èþ²ç³šyæþ$ §é§éç³# 3000 Ðèþ$…¨ ^ö糚¯èþ çßý™èþ$ËÄæý*ÅÆæÿ$.

AÆÿ$$™óþ ¿Z´ëÌŒý ÑÚë§æþ… A…™èþ$Ìôý°¨. B §æþ$Ææÿƒr¯èþ ÌZ {´ë×êË$ MøÌZµÆÿ$$¯èþÐéÇ çÜ…QÅ {MæüÐèþ$…V> 20 ÐóþËMæü$ ò³ÇW´ùÆÿ$$…¨. Æðÿ…yæþ$ §æþÔé»êªË ™èþÆæÿ$Ðé™èþ Mæü*yé ¿Z´ëÌŒý {ç³fË$ B çœ$r¯èþ ÑçÙÐèþ$ {糿êÐéË Mæü$ ÌZ¯èþÐèþ#™èþ*¯óþÐèþ#¯é²Ææÿ$. Cr$Ðèþ…sìý ÐéÇ çÜ…QÅ I§æþ$ Ë„æüË §éM> E…r$…¨. Ðèþ$¯èþ {糿æý$™èþÓ… Äæý$*°Äæý$¯Œþ M>ÆðÿO¾yŠþò³O 330 MørÏ yéËÆæÿÏ ¯èþçÙtç³ÇàÆ>°Mìü §éÐé ÐóþíÜ…¨. Äæý$*°Äæý$¯Œþ M>ÆðÿO¾yŠþ Äæý*fÐèþ*¯èþÅ… 47 MørÏ yéËÆæÿϯèþ$ »ê«¨™èþ$ËMæü$ ^ðþÍÏ…^èþyé°Mìü A…XMæüÇ…_…¨.

AÆÿ$$¯èþç³µsìýMîü B ÐèþÅÐèþàÆæÿ… ç³ÇÚëPÆæÿÐèþ$Æÿ$$…¨! ¿Z´ëÌŒý §æþ$Ææÿƒr¯èþ 25 Ðèþ çÜ…çÜÃÆæÿ×ý ¨¯é°Mìü ÐéÆæÿ… ÆøkË Ðèþ$$…§æþ$ (¯èþÐèþ…ºÆŠÿ 26¯èþ) Ðèþ$$…»ñýOò³O E{VæüÐé§æþ §éyæþ$ËMæü$ Hyé¨ ç³NÆæÿ¢Æÿ$$…¨. B çÜ…§æþÆæÿÂ… V> ´ëÆæÿÏÐðþ$…r$ÌZ {糆糄æü ¯éÄæý$Mæü$yæþ$ ÌêÌŒýMæü–çÙ~ A§éÓ±, ïÜ°Äæý$ÆŠÿ Ðèþ$…{† -{ç³×ý»Œý Ðèþ$$QÈjË Ðèþ$«§æþÅ ¡{Ðèþ Ðé§øç³Ðé§éË$ ^ør$^óþçÜ$Mæü$¯é²Æÿ$$. C© Ðèþ$$…»ñýO »ê«¨™èþ$ËMæü$ ^ðþÍÏ…^éÍÞ¯èþ ¯èþçÙtç³ÇàÆæÿ… ÑçÙÄæý$… Væü$Ç…^óþ M>Ðèþyæþ… VæüÐèþ$¯éÆæÿá…. Ðèþ$Ç… ™èþ ÔZ^èþ±Äæý$Ððþ$O¯èþ ÑçÙÄæý$Ðóþ$Ñ$r…sôý B Æøk¯èþ {ç³ÔZ²™èþ¢Æ>Ë çÜÐèþ$Äæý$…ÌZ çÜ¿æýÌZ E…yéÍÞ¯èþ 20 Ðèþ$…¨ çÜ¿æý$ÅË$ VðüOÆ>áfÆæÿÄæý*ÅÆæÿ$! {ç³Ôèý²Ë$ AyìþW¯èþ ÐéÆóÿ çÜ¿æýÌZ ÌôýMæü´ùÐèþyé°² GÌê AÆæÿ¦… ^óþçÜ$MøÐéÍ? JMæü Ðèþ$$…»ñýO ¯èþVæüÆæÿ…ÌZ ç³Çíܦ™èþ$Ë$ Mæü*yé »êV>Ìôý§æþ$.

¯èþVæüÆæÿ ´ùÎçÜ$ÔéQÌZ A«¨M>Ææÿ$Ë Ðèþ$«§æþÅ Ñ¿ôý§éË$ »êV> ò³ÇW´ùÄæý*Æÿ$$. ¯èþÐèþ…ºÆŠÿ 26 E{VæüÐé §æþ §éyæþ$Ëò³O Ñ^éÆæÿ×ý fÇí³¯èþ BÆŠÿ.yìþ. {糫§é¯Œþ MæüÑ$ sîý {糫§é¯èþ íܸëÆæÿçÜ$˯èþ$ G…§æþ$Mæü$ AÐèþ$Ë$ç³Ææÿ^èþyæþ…Ìôý§ø Ðèþ$àÆ>çÙ‰ {糿æý$™èþÓ…ÌZ° H JMæüPÆæÿ* ^ðþç³µyæþ… Ìôý§æþ$. {糫§é¯Œþ MæüÑ$sîý °Ðóþ¨Mæü¯èþ$ E§óþªÔèýç³NÆæÿÓMæü…V> ™öMìüPÐóþÔéÆæÿ° ç³Ë$Ðèþ#Ææÿ$ ÐéÅRêÅ°çÜ$¢¯é²Ææÿ$.
gê†Mìü íÜVæü$Y^óþr$V> ç³Ç×ýÑ$…_¯èþ Ðèþ$*yø A…Ôèý… «§æþÆæÿË ò³Ææÿ$Væü$§æþËò³O ´ëËMæü$Ë E§éïܯèþ™èþ. ÆðÿMæüPË MæüçÙt…ò³O º†MóüÐéÆóÿM>Mæü Ðèþ$«§æþÅ ™èþÆæÿVæü† {ç³fË$ Mæü*yé «§æþÆæÿË ò³Ææÿ$Væü$§æþË™ø ™èþËÏyìþÍÏ´ù™èþ$¯é²Ææÿ$. AÆÿ$$¯é Móü…{§æþ, Æ>{çÙt {糿æý$™éÓË$ ç³sìýçÙt ^èþÆæÿÅË™ø «§æþÆæÿ˯èþ$ ™èþWY…^èþyé°Mìü ç³sìýçÙt^èþÆæÿÅË$ ¡çÜ$MøÐèþyæþ…Ìôý§æþ$. AÆÿ$$™óþ ™éÐèþ$$ BÐŒþ$ B©Ã (ÝëÐèþ*¯èþÅ Ðèþ*¯èþÐèþ#yæþ$) çÜ…„óüÐèþ*°Móü Mæür$tºyìþ E¯é²Ðèþ$° Äæý$$í³G {糿æý$™èþÓ… 糧óþ 糧óþ ^ðþº$™èþ*¯óþ E…¨. çÜVæür$ -{ç³fË$ -{糫§é¯èþ BàÆæÿ 糧éÆ>¦ËÌZ JMæüsñýO¯èþ Mæü…¨ç³ç³š «§æþÆæÿ MìüÌZ 100 Ææÿ*´ëÄæý$ËMæü$ ò³ÇW´ùÆÿ$$…¨! Mæü*ÆæÿV>Äæý$Ë «§æþÆæÿË* Ñç³È™èþ…V> ò³ÇW´ùÄæý*Æÿ$$.

Mìü…¨Ýë¦Æÿ$$ Ðèþ$«§æþÅ™èþÆæÿVæü† {ç³fËMæü$ òÜO™èþ… ^éÌêÆæÿM>Ë Mæü*ÆæÿV>Äæý*Ë$ A…§æþ$»êr$ÌZ E…yæþyæþ…Ìôý§æþ$. çÜÆóÿ, «§æþÆæÿË$ G…™èþV> ò³ÇW¯é ç܅糯èþ²ÐèþÆ>YËÌZ Gr$Ðèþ…sìý `Mæü* _…™èþ Mæü°µ…^èþyæþ… Ìôý§æþ$. {ç³ç³…^èþ Ðèþ*ÆðÿPsŒýÌZ Mæü*yé BàÆæÿ «§é¯éÅË MöÆæÿ™èþ ¡{Ðèþ…V> E…§æþ¯èþyæþ… ÌZ çÜ…§óþçßý… Ìôý§æþ$. AÆÿ$$™óþ çÜÆæÿ$Mæü$˯èþ$ çÜ…Mæü$_™èþ {ç³Äñý*f¯éË MøçÜ… A{MæüÐèþ$…V> §é_ E…^èþyæþ… ÐèþËÏ «§æþÆæÿË$ ò³Ææÿ$Væü$™éÄæý$¯óþ çÜ™èþÅ… A…§æþÇMîü ™ðþË$çÜ$. AÆÿ$$™óþ C糚yæþ$ §óþÔèý…ÌZ GMæüPyðþO¯é Ar$Ðèþ…sìý A{Mæü Ðèþ$ ÐéÅ´ëÆæÿçÜ$¢Ëò³O A«¨M>Ææÿ$Ë$ Gr$Ðèþ…sìý ^èþÆæÿÅ AÆÿ$$¯é ¡çÜ$Mæü$¯èþ² §éQÌêÌôýÐðþ$O¯é Ò$Mæü$ ™ðþË$Ýë? Ò$Mæü$ ™ðþÍÄæý$Ðèþ#. G…§æþ$Mæü…sôý GMæüPyé BàÆæÿÿ «§é¯éÅ Ë A{MæüÐèþ$ °ËÓ§éÆæÿ$Ëò³O Gr$Ðèþ…sìý ^èþÆæÿÅË$ ¡çÜ$MøÌôý§æþ$ Mæü¯èþ$Mæü. gê†Mìü C…™èþMæü…sôý íÜVæü$Y ^óþsñýO¯èþ ÑçÙÄæý$… Ðèþ$ÆöMæüsìý HÐèþ$$…r$…¨?

(B…{«§æþgZņMìü {ç³™óþÅMæü…)

 

***************************************

******************************************************************************************

PRAJASAKTI

EDITORIAL

అక్రమాల భూ భారతి

రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రతిష్టాత్మకంగా చేపట్టిన భూ భారతి (ఇంటిగ్రేటెడ్‌ లాండ్‌ ఇన్‌ఫర్‌మేషన్‌ సిస్టమ్‌) అక్రమాల పుట్టలా ఉందని చాలా కాలంగా వస్తున్న విమర్శలు నిజమేనని మంగళవారం రాష్ట్ర హైకోర్టు తీర్పుతో నిర్ధారణయింది. ప్రభుత్వం నిర్ణయించిన టెండర్‌ నిబంధనలకు విరుద్ధంగా ఇన్‌ఫోటెక్‌ సంస్థకు రెండు జిల్లాల సర్వే బాధ్యతను అప్పగించడం తప్పని హైకోర్టు విస్పష్టంగా చెప్పింది. వ్యవసాయ, నివాస, పారిశ్రామిక భూములను ఆకాశమార్గం ద్వారా సర్వే నిర్ణయించి యాజమాన్య రికార్డులను కంప్యూటరీకరించే ఇంటిగ్రేటెడ్‌ లాండ్‌ ఇన్‌ఫర్‌మేషన్‌ సిస్టమ్‌ను భూ భారతి పేరిట రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చేపట్టింది. నిజామాబాద్‌జిల్లా బోధన్‌మండలం సాలంపాడు గ్రామంలో 2006 నవంబర్‌ 5న గత ముఖ్యమంత్రి వైయస్‌ రాజశేఖరరెడ్డి అట్టహాసంగా దీనిని ప్రారంభించారు. రూ. 25 కోట్లు అంచనా వ్యయంతో ప్రారంభించి 34 కోట్లకు పెంచారు.

922 రెవెన్యూ గ్రామాల్లో సర్వేను చేపట్టి, కంప్యూటరీకరించి టైటిళ్లను రైతులకు అందించడం ప్రాజెక్టు లక్ష్యం. మూడు సంవత్సరాలు దాటినా ఇంకా పని పూర్తికాలేదు. పైలెట్‌ ప్రాతిపదికన చేపట్టిన జిల్లాలో ఫలితాలన్నింటినీ చూశాక పథకంలో అవసరమైన మార్పులు చేర్పులూ చేసి మిగిలిన జిల్లాలకు విస్తరించడం సాంప్రదాయం, సహేతుకమూను. కానీ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం హడావుడిగా ఈ పథకాన్ని2008లోనే కడప, కరీంనగర్‌, అనంతపురం, నెల్లూరు, శ్రీకాకుళం జిల్లాలకు కూడా విస్తరింపజేసింది. ఆ తర్వాత మొత్తం రాష్ట్రాన్నంతటినీ ఈ పరిధిలోకి తీసుకువచ్చి 2013కల్లా పూర్తి చేయాలని ఆదేశించింది. ఇందుకు రూ. 1550 కోట్లు ఖర్చవుతుందని అందులో సగం కేంద్ర ప్రభుత్వమే భరిస్తుందని చెప్పారు. నిజమాబాద్‌జిల్లాలో సర్వే దశలోనే అనేక అక్రమాలు చోటుచేసుకున్నాయని ఫిర్యాదులు వెల్లువెత్తాయి. ఐదు జిల్లాలకు భూ భారతిని విస్తరించిన సందర్భంగా జారీ చేసిన టెండర్లలో 'కేంద్ర రక్షణ శాఖనుండి ఏరియల్‌ సర్వేకు అనుమతి ఉన్న సంస్థలు మాత్రమే బిడ్లు దాఖలు చేయాలని' పేర్కొంది.

ఆ అనుమతి లేనందున ఇన్‌ఫోటెక్‌ సంస్థను టెండర్ల దశలోనే ప్రభుత్వం తొలగించింది. సదరు సంస్థ హైకోర్టుకు వెళ్లగా ప్రభుత్వ నిర్ణయాన్ని సమర్థిస్తూ 2008 మే 8న కేసు కొట్టేసింది. ఆ తర్వాత ఏ మతలబు జరిగిందో కానీ వైయస్‌ అధ్యక్షతన జరిగిన కమిటీ అంతకుముందు తిరస్కరించిన ఇన్‌ఫోటెక్‌ సంస్థకే రెండు జిల్లాల సర్వే బాధ్యతలను అప్పగించింది. హైకోర్టు ప్రభుత్వ నిర్ణయాన్ని తప్పు పట్టి ఇన్‌ఫోటెక్‌కు ఇచ్చిన అనుమతిని మంగళవారం రద్దు చేసింది. భూ భారతి ప్రాజెక్టు ఓ పెద్ద కుంభకోణంగా సాగుతోందని విమర్శలు వెల్లువెత్తాయి. సిపిఎం రాష్ట్ర కార్యదర్శి బివి రాఘవులు నాటి ముఖ్యమంత్రి వైయస్‌కు ,సర్వేశాఖ కమిషనర్‌కు లేఖలు రాసి, భూ భారతి ప్రాజెక్టును పారదర్శకంగా నిర్వహించాలని, శ్వేత పత్రాన్ని విడుదల చేయాలని కోరారు. వివిధ దినపత్రికలు వార్తలు పుంఖానుపుంఖాలుగా ఇచ్చాయి. అయినా ప్రభుత్వం తాననుకున్న రీతిలో సాగిపోయింది. ఈ క్రమంలోనే రెవిన్యూశాఖామాత్యులు ధర్మాన ప్రసాదరావుతోపాటు 15 మంది అధికారులు అధ్యయనం పేరిట విదేశీయానం సాగించారు.

ప్రభుత్వ పొరపాటు,హైకోర్టు తీర్పు కారణంగా కరీంనగర్‌, నెల్లూరు జిల్లాల్లో ప్రాజెక్టు పనులు జరగకపోగా అనంతపురం, కడప, శ్రీకాకుళం జిల్లాల కాంట్రాక్టులు దక్కిన సంస్థలు మరింత వెసులుబాటు కోరినందున మొత్తం ఈ అయిదు జిల్లాల్లోనూ భూ భారతి పనులు జరగలేదు. పైలెట్‌ పథకంగా చేపట్టిన నిజామాబాద్‌జిల్లాలో అన్ని పనులు కాకపోవడమే గాక చట్టపరమైన చిక్కులు తలెత్తినందున పథకం పూర్తి కాలేదు. భారతీయ స్టాంపుల చట్టం, సర్వే సరిహద్దుల చట్టం, భూసేకరణ చట్టం, రిజిస్ట్రేషన్‌ చట్టం, లిమిటేషన్‌ చట్టం, రికార్డ్‌ ఆఫ్‌ రైట్స్‌ చట్టాలను సవరించాలని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. అయితే ఇవి కేంద్ర ప్రభుత్వంతో ముడిపడి ఉన్నందున చట్ట సవరణలు ఆలస్యమౌతున్నాయి.దాంతో నిజామాబాద్‌జిల్లాలో పాత ఆర్‌ఓఆర్‌ చట్టం ప్రకారమే రైతులకు నోటీసులు ఇచ్చారు. అంటే ఇంత గొప్పగా చెప్పిన భూ భారతి ప్రాజెక్టు పాత చట్టం ప్రాతిపదికనే ఆచరణలోకి వచ్చింది. కానీ ఈలోగా కోట్లాది రూపాయలు ప్రజాధనం ఖర్చయిపోయింది. భారతదేశంలో మొట్టమొదటగా చేపట్టిన ప్రాజెక్టని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం గొప్పలు చెప్పుకుంటున్నా ఇది ప్రపంచబ్యాంకు పథకమే! భూభారతి సర్వేలో తీసిన కొలతలు తప్పుల తడకలని తేలింది.

తాజాగా బంగ్లాదేశ్‌ బృందం నిజామాబాద్‌లో పర్యటించిన రెండు గ్రామాల్లో స్కెచ్‌లో పేర్కొన్నవాటి కంటే 6 మీటర్ల తేడా వచ్చిందని నిర్ధారించారు. మరి జిల్లా మొత్తం ఎంత గందరగోళం అవుతుందో! మనదేశంలో భూముల సర్వే, రికార్డుల తయారీ, చట్టాల రూపకల్పన బ్రిటిష్‌కాలంలో జరిగింది. దాని ప్రకారం ప్రతి ముప్పై సంవత్సరాలకోసారి మ్యాప్‌లను రూపొందించడం యజమానులు, అనుభవదారులు నమోదు చేయడం జరగాలి. కానీ ఆ ప్రకారం మన రాష్ట్రంలో జరగడం లేదు. కోస్తా, రాయలసీమ జిల్లాల్లో ప్రత్యక్ష బ్రిటీష్‌ పాలన కింద ఉన్న గ్రామాల్లో సర్వే, రికార్డులు ఒక మేరకు ఉన్నా తెలంగాణా ప్రాంతంలో, కోస్తాలోని జమీందారీ ప్రాంతాల్లోనూ రికార్డుల సవ్యత చెప్పలేం. తమ యాజమాన్య హక్కులు రికార్డు పరంగా తగిన విధంగా లేనందున పేద, మధ్య తరగతి రైతులు భూస్వాముల కబంధ హస్తాల్లో ఇప్పటికీ నలిగిపోతున్నారు. ఇప్పటికైనా ప్రభుత్వం శాస్త్రీయ పద్ధతిలో సర్వేను నిర్వహించి భూ యజమానులు, అనుభవదారులను గ్రామ సభల్లో నిర్థారించి భూ రికార్డులను సరి చేయాలి. భూ భారతి ప్రాజెక్టులో అక్రమాలు జరిగినట్లు అన్ని విధాలా తేలినందున దాని అమలును నిలిపివేసి శ్వేత పత్రం ప్రకటించాలి. ఆ ప్రాతిపదికగా అన్ని రాజకీయ పార్టీలు రైతు సంఘాలు సర్వే, భూ చట్ట నిపుణులు తదితరులతో చర్చించి అవసరమైన మార్పులు తీసుకురావాలి. ప్రజా ధనం వృథాను అరికట్టాలి.

***************************************

 

******************************************************************************************

SURYA

EDITORIAL

ధనిక దేశాల కుట్ర !

శతాబ్దిన్నర కాలంగా పర్యావరణానికి తూట్లు పొడిచి తాప ఉపద్రవాన్ని దాపురింప చేసిన సంపన్న దేశాలు వర్ధమాన దేశాలకు, తమకు ఒకే గీత గీసి అమలు చేయాలనే చూస్తున్నాయి. వీలైతే తాము ప్రత్యేక సదుపాయాలు, తప్పించుకునే మార్గాలు పొందాలని చూస్తున్నాయి. అలాగే తాము యధేచ్ఛగా ఉల్లంఘనలకు పాల్పడేందుకు వీలుగా క్యోటో మాదిరిగా చట్టబద్ధ ఒప్పందం జరగకుండానూ కుట్ర పన్నుతున్నాయి. ఐక్యరాజ్య సమితిని మధ్యవర్తి పాత్ర నుంచి తప్పించాలనీ కోరుకుంటున్నాయి. వర్ధమాన దేశాలు తమతమ వెసులుబాటును బట్టి స్వచ్ఛందంగా లక్ష్యాలను పెట్టుకోవాలనే మాట మీదనే ఉండి కోపెన్‌హాగెన్‌లో సంపన్న దేశాల ఉచ్చులనుంచి ఏ విధంగా బయటపడతాయో వేచి చూడాలి.

బొగ్గు పులుసు వాయువుల విడుదలతో అగ్ని గుండమై పోయి హాహాకారాలు చేస్తున్న భూగోళానికి తాపవిముక్తి కలిగించే పే రిట డెన్మార్క్‌లోని కోపెన్‌హాగెన్‌లో ధనిక-నిర్ధనిక, సంపన్న-వర్ధ మాన దేశాల మధ్య పులి-మేక, పిల్లి-ఎలుక ఆట యథాపూర్వంగానే సాగుతున్నది. 150 సంవత్సరాల నిరాఘాట పారిశ్రామికీకరణతో వాతావరణంలోకి అదే పనిగా పెద్ద ఎత్తున విషవాయువులను విర జిమ్మిన అభివృద్ధి చెందిన దేశాలు అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాల ప్రగ తిని అడ్డుకోవ డానికి తాపనివారణ లక్ష్యాలను కూడా ఒక సాధ నంగా వాడుకోజూడడం జగమెరిగిన సత్యమే.

భారత-చైనాలు సహా పలు వర్ధమాన దేశాలు సంపన్న దేశాల కుట్రను గమనించి ప్రపంచ దేశాలన్నింటి మీదా ఒకే పర్యావరణ పరిరక్షణ షరతులు విధించడం తగదని ముందునుంచే హెచ్చరిస్తున్నాయి. 37 పారిశ్రామిక దేశాలు తమ కర్బన వాయువుల విడుదలను 2012 నాటికి 1999నాటి స్థాయి కంటె 5శాతం తక్కువకు తగ్గించాలని జపాన్‌లోని క్యోటోలో 1997 డిసెంబర్‌ లో జరిగిన సదస్సు చేసిన నిర్ణయాన్ని అవి అమ లులోకి తేలేకపోయాయి. అమెరికా అయితే క్యోటో ఒప్పందంపై సంతకమే చేయలేదు. చైనాను చూపించి తానెందుకు దానిని అమ లు చేయాలనే వితండవాదనకు తెగబడింది. క్యోటో ఒప్పందానికి అ మెరికన్‌ కాంగ్రెస్‌ ఆమోద ముద్ర వేయడానికి క్లింటన్‌, బుష్‌లు ఇద్దరూ నిరాకరించారు.

ఈ నేపథ్యంలో కోపెన్‌హాగెన్‌ను పురస్కరించుకొని అమెరికా అధ్య క్షుడు బరాక్‌ ఒబామా పార్లమెంటు చట్టంతో నిమిత్తం లేకుండానే విషయవాయు విసర్జనను అరికట్టే చర్యలు తీసుకోవలసిందిగా తన ప్రభుత్వంలోని పర్యావరణ పరిరక్షణ సంస్థను ఆదేశించడం గమ నార్హమైన పరిణామం. పూర్వపు అమెరికా అధ్యక్షుడు జార్జి బుష్‌ ఇటువంటి చొరవ చూపలేకపోయాడు. కాంగ్రెస్‌లో చట్టం ఆమో దింప చేయడం ద్వారానే పరిశ్రమలు, వ్యాపారాల వాయు విసర్జన విశృంఖలతను అడ్డుకోవాలని ఆయన అభిప్రాయపడుతూ వచ్చా రు.

పరిశుద్ధ వాయువు చట్టం కింద వాయు కాలుష్యాన్ని అరికట్టే చర్యలు తీసుకోవచ్చు నని అమెరికా సుప్రీం కోర్టు తీర్పు ఇచ్చినా జార్జిబుష్‌ అందుకు సాహసించలేదు. మాంద్యం నేపథ్యంలో పర్యావరణ పరిరక్షణ చర్యలను విధించడం వ్యయ భారాన్ని పెంచి ఉద్యోగావకాశాలను దెబ్బతీస్తుందని అమెరికన్‌ వాణిజ్య, పారిశ్రామిక వర్గాలు అభ్యంతరం చెబుతున్నాయి. వారి ఒత్తిడిని తట్టుకొని ఒబామా కాలుష్య నివారణ చర్యలకు ఆదేశిం చడం పరిపాలనపై ఆయన ముద్రను చాటుతున్నది. వచ్చేవారం కోపెన్‌హాగెన్‌ సదస్సుకు ఒబామా హాజరుకానున్న సందర్భంగా ఈ ఆదేశాలు అక్కడ ఆయనకు మంచి వాతావరణాన్ని కల్పించగలవు.

కర్బన వాయువులు అత్యధికంగా విడుదల చేస్తున్న దేశాలలో రెండవదైన అమెరికా 2020 నాటికి 2005 నాటి స్థాయికంటె 17శాతం మేరకు వాయు విసర్జనను తగ్గించగలనని ప్రకటించగల దంటున్నారు. పారిశ్రామికీకరణలో వర్ధమాన దేశాలకంటె ఎంతో ముందుండి ప్రకృతి వనరులను కొల్లగొట్టి విశేష ప్రగతిని సాధించిన సంపన్న దేశాలు, ఇప్పుడిప్పుడే ఆ బాట పడుతున్న వర్థమాన దేశా లు పర్యావరణ పరిరక్షణ భారాన్ని అమితంగా మో యాలని ఆశిస్తు న్నాయి.

పెన్‌హాగెన్‌లో ఆమోదానికి ఉంచదలచి తయారు చేసిన క్యోటో మాదిరి అంతి మ నిర్ణయాల ప్రకటన ముసాయిదాగా భావిస్తు న్న ఒక పత్రం మంగళ వారం నాడు లీకైంది. బ్రిటిష్‌ దినపత్రిక గార్డి యన్‌లో ప్రచురితమైన ఈ పత్రంలోని అం శాలు సంపన్న దేశాలకు అనుకూలంగానూ, వర్ధమాన దేశాల ప్రయోజనాలకు హానికరంగానూ ఉండడం గమనార్హం.

నలభై ఒక్క సంవత్సరాలు గడిచే నాటికి అంటే 2050 నాటికి, వర్ధమాన దేశాలలో ఒక్కో వ్యక్తి 1.44 టన్నులకు మించి కర్బనాన్ని విడుదల చేయరాదని, సంపన్న దేశాలలో మాత్రం ఒక్కొక్కరు 2.67 టన్నులను విసర్జించ వచ్చునని షరతు రూపొందించినట్టు ఈ పత్రం వెల్లడిస్తున్నది. వాయు కాలుష్యం ద్వారా, కర్బనాల విడుదల ద్వారా కలిగే వాతావరణ మార్పులను తట్టుకోవడానికి పేద దేశాలకు సంప న్న దేశాలు ఏటా 10 బిలియన్ల డాలర్లు ఇస్తే సరిపోతుందనే వాద నను కూడా పెద్ద దేశాలు ప్రచారంలో పెట్టాయి. ఏటా 550 బిలి యన్‌ డాలర్ల సాయం పేద దేశాలకు అందించాలని ప్రపంచ బ్యాంకు చేసిన సూచనకు దీనికి ఏనుగుకి, దోమకి గల తేడా సుస్పష్టమే. 2050 నాటికి భూ ఉష్ణోగ్రత రెండు డిగ్రీల సెంటిగ్రేడ్‌కి మించి పెరగకుండా చూడాలంటే వచ్చే రెండు దశాబ్దాల పాటు పది ట్రిలియన్‌ డాలర్ల సొమ్మును ఇంధన సంబంధ పెట్టుబడులలో పెట్టాలని ప్రపంచ బ్యాంకు అంచనా వేసింది.

కోపెన్‌హాగెన్‌ తెరవెనుక అమెరికా, బ్రిటన్‌, డెన్మార్క్‌ దేశాల గూడుపుఠాణీ సాగుతున్నదనే అనుమానాలు బలపడుతున్నాయి. శతాబ్దిన్నర కాలంగా పర్యావరణానికి తూట్లు పొడిచి తాప ఉపద్రవాన్ని దాపురింప చేసిన సంపన్న దేశాలు వర్ధమాన దేశాలకు, తమకు ఒకే గీత గీసి అమలు చేయాలనే చూస్తున్నాయి. వీలైతే తాము ప్రత్యేక సదుపాయాలు, తప్పించుకునే మార్గాలు పొందాలని చూస్తున్నాయి. అలాగే తాము యధేచ్ఛగా ఉల్లంఘనలకు పాల్ప డేందుకు వీలుగా క్యోటో మాదిరిగా చట్టబద్ధ ఒప్పందం జరగ కుండానూ కుట్ర పన్నుతున్నాయి. ఐక్యరాజ్య సమితిని మధ్యవర్తి పాత్ర నుంచి తప్పించాలనీ కోరుకుంటున్నాయి. వర్ధమాన దేశాలు తమతమ వెసులుబాటును బట్టి స్వచ్ఛందంగా లక్ష్యాలను పెట్టు కోవాలనే మాట మీదనే ఉండి కోపెన్‌హాగెన్‌లో సంపన్న దేశాల ఉచ్చులనుంచి ఏ విధంగా బయటపడతాయో వేచి చూడాలి.

 

***************************************

SURYA

EDITORIAL

అఫ్ఘాన్‌ : ఒబామా గడువు

అఫ్ఘానిస్థాన్‌కు మరిన్ని అమెరికన్‌ దళాలను తరలించడం వల్ల అక్కడి శాంతి భద్రతల పరిస్థితులను చక్కదిద్దగలగాలి. తమ లక్ష్యంలో విజయం సాధించాలంటే అధ్యక్షుడు ఒబామా పెట్టిన గడువు ప్రభావాన్ని చెరిపివేసేలా అమెరికన్లు పనిచేయవలసి ఉంటుంది.

శాంతియుతమైన, ప్రజాస్వామిక అఫ్ఘానిస్థాన్‌ను అభిలషిస్తున్న వారికి అక్కడకు 30వేల అదనపు దళాలను పంపాలని అమెరికా అధ్యక్షుడు బరాక్‌ ఒబామా నిశ్చయించడం ఆనందం కలిగిం చలేదు. పద్దెనిమిది నెలల్లో ఈ దళాల ఉపసంహరణను ప్రారం భిస్తామన్న హామీతో అధ్యక్షుడు ఈ నిర్ణయాన్ని ప్రకటించవలసి వచ్చింది. ఇప్పటికే యుద్ధంతో విసిగిపోయి, సుదూరంలో ఉన్న దేశం విషయంలో మనంజోక్యం చేసుకోవలసిన అవసర మేమిటని ఆగ్రహిస్తున్న అమెరికన్లను శాంతపరచడం ఆయన కు తప్పనిసరి అయింది. గతంలో జార్జ్‌బుష్‌ ఇరాక్‌ యుద్ధంలా కాకుండా, ఇప్పుడు అఫ్ఘాన్‌లో అమెరికా దళాల పెంపుతో చేస్తున్న యుద్ధం ఒబామా బాధ్యత అవుతుంది. అమెరికాలో నూత న అధ్యక్ష ఎన్నికల ప్రచారం ప్రారంభంఅయ్యే సమయానికి దళాల ఉపసంహరణ జరిగేలా అందుకు 18 నెలల డెడ్‌లైన్‌ పెట్టినట్టు భావిస్తున్నారు.
అమెరికా సేనలను 18 నెలల్లో ఉపసంహరిస్తామన్న నిర్ణ యం అఫ్ఘాన్‌లో మరిన్ని సేనలను మోహరిస్తున్నారన్న అభిప్రాయాన్ని కొంత తగ్గించింది. అయితే, ఈ నిర్ణయం అమెరికన్లు చిత్తశుద్ధి గల యోధులు కాదనే సూచనలను పంపుతుంది. ఎందుకంటే పరిస్థితి నియంత్రణలోకి వచ్చేవరకూ వారు అఫ్ఘాన్‌లో ఉండబోరు. ఇక తాలిబన్లు, అల్‌ఖైదా, పాకిస్థానీ లకు అందిన సందేశం అమెరికన్లు అఫ్ఘాన్‌ను వదిలి వెళ్ళేం దుకు సంవత్సరంన్నర కాలం వేచి ఉండమని. సంక్లిష్ట పరిస్థితి లో ఎక్కువ కాలం ఉండాలన్న చిత్తశుద్ధి అమెరికాకు లేదని అనేకమంది పాకిస్థానీయులు నమ్ముతున్నారు. సోవియట్‌ యూనియన్‌ అఫ్ఘాన్‌ను అక్రమించుకున్న సమయంలో అమెరికా జోక్యం చేసుకుని వ్యవహరించిన వైనం తమకు తెలుసని వారంటున్నారు. అఫ్ఘాన్‌ నుంచి సోవియట్‌ తన సేనలను ఉపసంహరించుకోగానే వాషింగ్టన్‌ వెంటనే మడమ తిప్పడమే ఇందుకు ఉదాహరణ అని వారు పేర్కొంటున్నారు.

సేనల ఉపసంహరణ గురించి అధ్యక్షుడు ఒబామా పెట్టిన గడువు విషయంలో పాకిస్థానీ సైన్యంలోని కొన్ని శక్తులు ఆనం దంతో ఉన్నాయి. పాకిస్థానీలకు, ఆఫ్ఘన్‌లకు వేచి ఉండటం ఎలాగో తెలుసని కొందరు పేరు చెప్పడానికి ఇష్టపడని వ్యక్తులు వ్యాఖ్యానించినట్టు వార్తలు వచ్చాయి. అయితే అఫ్ఘాన్‌లో తాలిబన్ల విజయం పాకిస్థాన్‌ను తీవ్రంగా ప్రభావితం చేయ నున్నది. తాలి బన్లలోని కొన్ని వర్గాలతో పాకిస్థానీ సైన్యానికి సంబంధాలు ఉన్నాయి. అయితే తాలిబన్లు విజయం సాధిస్తే పాక్‌ చొరవను మరొకసారి కోల్పోతుంది. పాకిస్థాన్‌ గిరిజన ప్రాంతాలలో తాలిబన్లు బలం పెంచుకోవడానికి పాక్‌ సైన్యమే సహాయం చేసింది. రెండు అగ్రదేశాల సైన్యాన్ని ఓడించిన శక్తి గా తాలిబన్లకు బలం పెరుగుతుంది. ఈ నేపథ్యంలో పాకిస్థాన్‌ తాలిబన్ల తక్షణ ఒత్తిడికి తల ఒగ్గి అతివాద, ఇస్లామిక్‌ వ్య వస్థగా రూపొందవలసి ఉంటుంది. అంటే ఆ మొత్తం ప్రాంతం లో అతివాదం పెరుగుదలను ఆపడం కష్టమవుతుంది.

పాక్‌ సాయుధ దళాలకు సంబంధించిన కేంద్రాలను లక్ష్యంగా చేసుకొని తీవ్రవాదులు కొనసాగిస్తున్న దాడులు, అత్యంత భద్రత కలిగిన కేంద్రాలపై కూడా నిర్భయంగా వారు దాడులు చేయగల రని సూచిస్తున్నాయి. ముఖ్యంగా ఇటీవల ఇస్లామాబాద్‌లోని నావికాదళ కేంద్ర కార్యాలయంపైన, కరాచీ లో ఆర్మీ జనరల్‌ కేంద్ర కార్యాలయానికి సమీపంలో గల మసీదుపైన జరిగిన దాడులే ఇందుకు ఉదాహరణ. ఈ దాడు లు అఫ్ఘాన్‌ తాలిబన్లో లేక అల్‌ఖై దానో కాక పాకిస్థాన్‌లోని మతతత్వవాదులు చేసినవి కావడం ఆందోళన కలిగించే అంశం. అఫ్ఘానిస్థాన్‌ విధానాన్ని సమీక్షించేందుకు అమెరికా ప్రభుత్వం మూడు నెలల సమయాన్ని తీసుకున్నది. అఫ్ఘాన్‌లో అమెరికా దళాల కమాండర్‌ జనరల్‌ స్టాన్లీ మెక్‌ క్రిస్టల్‌ అద నంగా 40 వేల దళాలను పంపాలని కోరినప్పటికీ కేవలం 30 వేల మంది అమెరికన్‌ సైనికులు మాత్రమే వెళ్ళనున్నారు. నాటో దళాలు మరో ఐదువేల మంది బలగంతో ఈ సంఖ్యకు జతకూడనున్నాయి. రానున్న వేసవి నాటికి అమెరికా దళాలను అఫ్ఘానిస్థాన్‌కు పంపనున్నారు.

అయితే ఈసారి వ్యూహం భిన్నంగా ఉండనున్నది. విదేశీ దళాలు ఈ పర్యాయం అఫ్ఘాన్‌ పట్టణాలపై దృష్టి కేంద్రీకరించనున్నాయి. తాలిబన్ల ప్రభావం అధికంగా కలిగిన ముఖ్య పట్టణమైన కాందహార్‌పై వారు అధికంగా దృష్టి కేంద్రీకరించనున్నారు. ఆ ప్రాంతంలో ప్రజలను భయపెట్టడం, స్థానిక తగాదాలను పరిష్కరించడం ద్వారా తాలిబన్లు నెమ్మదిగా తమ ప్రాబల్యాన్ని పెంచు కోగలిగారు. పాకిస్థాన్‌లోని స్వాత్‌ ప్రాంతంలో కూడా ప్రజలకు సత్వర న్యాయాన్ని అందించడం ద్వారా, తమను వ్యతిరేకించిన వారిని భయపెట్టి లొంగతీసుకోవడం ద్వారా పాకిస్థానీ మతతత్వ వాదులు తమ ప్రాబల్యాన్ని పెంచుకు న్నా రు. స్వాత్‌ ప్రాంతాన్ని మతతత్వ వాదుల పట్టు నుంచి తప్పిం చేందుకు పాకిస్థానీ సైన్యం భారీ ప్రచారాన్ని, పోరాటాన్ని సాగిం చాల్సి వచ్చింది.

మరొక ముఖ్యమైన అంశం, అఫ్ఘాన్‌ దళాలకు శిక్షణ నివ్వడం. తమ ప్రజలకు భద్రత కల్పించగలిగే విధంగా అఫ్ఘాన్‌ భద్రతాదళాలను శిక్షణనిచ్చి నిర్మించేందుకు అమెరికన్లు యోచిస్తున్నారు. సరైన పరికరాలు, ఆయుధాలు లేకపోవడం, అఫ్ఘాన్లు అత్యధిక శాతం నిరక్షరాస్యులు కావడంతో అఫ్ఘాన్‌ దళాలకు శిక్షణనిచ్చే కార్యక్రమం సమస్యలను ఎదుర్కొం టున్నది. అఫ్ఘాన్‌ దళాలు ఎదుర్కొనే మరొక సమస్య- అఫ్ఘాన్‌ ప్రభుత్వం తన భద్రతాదళాలకు ఇస్తున్న వేతనం కన్నా మూడు రెట్లు తాలిబన్లు ఇవ్వ‚డం. అఫ్ఘాన్‌ సైన్యాన్ని సైనికులు మధ్యలో వదిలిపోతుండటానికి ఇది ఒక ముఖ్య కారణం.
కానీ దేశంలో నెలకొన్న పరి స్థితులను అదుపులోకి తెచ్చి పట్టు సాధించడానికి అఫ్ఘాన్‌ భద్ర తాదళాల నిర్మాణం అవసరం. ఈ నేపథ్యంలో ప్రజలు అధికం గా ఉన్న ప్రాంతాలపై దృష్టి కేంద్రీకరించాలన్న అమెరికా నిర్ణ యం కత్తి మీద సాము లాంటిది. అమెరికా సైనికులు స్థాని కులతో నిర్లక్ష్యంగా వ్యవహరించడం వల్లే ఇరాక్‌లోనూ, అఫ్ఘాని స్థాన్‌లోనూ ప్రజలు దూరమయ్యారు. అక్కడి సాంస్కృతిక నిబంధనలను ఉల్లంఘించకుండా, ప్రజలకు ఆగ్రహం కలగ కుండా ఉండేందుకు పట్టణ ప్రాంతాలలో అఫ్ఘాన్‌ సేనలను ఉపయోగించడం ద్వారా శాంతి భద్రతలను కాపాడవచ్చు.

తాలిబన్లతో చర్చలు ప్రారంభించి తన దళాలను అమెరికా ఉపసంహరించుకోవడం ఒక పద్ధతి అని అమెరికా విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.

మితవాద తాలిబన్లతో చర్చలకు తామేమీ విముఖం కాదని వాషింగ్టన్‌ ఎప్పటి నుంచో సంకేతాలు ఇస్తు న్నది. మితవాద శక్తులను చేరుకోవడానికి గతంలో ఇరాక్‌లో ఉపయోగించిన వ్యూహాలనే అఫ్ఘాన్‌లో కూడా ఉపయోగిం చాలని ఒబామా మార్చిలోనే అభిప్రాయపడ్డారు. ఇదే అంశాన్ని పాకిస్థాన్‌ ప్రభుత్వం కూడా అమెరికన్లకు సూచిస్తున్నది. అయి తే, మితవాద తాలిబన్ల పేరుతో కాబూల్‌లో పాకిస్థాన్‌ అను కూల ప్రభుత్వ ఏర్పాటుకు పాక్‌ ఈ పద్ధతులను ఉపయో గిస్తుందేమోననే ఆందోళన భారత్‌లో వ్యక్తమవుతున్నది. అదే జరిగితే అమెరికా దాడికి పూర్వపు పరిస్థతులే అక్కడ నెలకొం టాయని భావిస్తున్నది.

ఏది ఏమైనా అఫ్ఘానిస్థాన్‌కు మరిన్ని అమెరికన్‌ దళాలను తరలించడం వల్ల అక్కడి శాంతి భద్రతల పరిస్థితులను చక్క దిద్దగలగాలి. తమ లక్ష్యంలో విజయం సాధించాలంటే అధ్యక్షుడు ఒబామా పెట్టిన గడువు ప్రభావాన్ని చెరిపివేసేలా అమెరికన్లు పనిచేయవలసి ఉంటుంది.

 

***************************************

SURYA

EDITORIAL

రుషులు గోమాంసాన్ని ఆనందించరు !

 

మనిషి తన స్వార్థం కోసమే జంతువు లను మచ్చిక చేసుకుంటాడని నేనం టాను. హిందువులు చేసే గోపూజలో కూడా ఏ మీ ఉన్నతమైన ఆదర్శం లేదు. ఇలా మాట్లాడి కష్టాలు కొని తెచ్చుకున్నాను. ఎలాను మాట జారాను కనుక ఈ విషయం గురించి విపులంగానే చెపుతాను.

ఆవును పూజించటం ఒక విచిత్రమైన ఆచారం. చదువుకున్న హిందువులు దీనిని సరైనదని సమర్థిస్తుంటారు. విమర్శనా దృష్టి కలిగిన వారు కూడా దీనిని మెచ్చుకోటం చూచాం. ఈ ఆచారం వలన మనిషి మానసికంగా ఉన్నతి చెందుతాడని వీరి భావం. ఈ విషయంలో వివాదం పెంచటం నా పని కాదు. అసలు సమ స్య ఏమిటి, దానిని ఎలా పరిశీలించి చూడాలి? ప్రగతిని కోరే హిందువులంతా భారత జాతి సమగ్రాభివృద్ధికి హిందూ ముస్లిం లు ఐక్యంగా ఉండటం అవసరమంటారు. ఈ సమైక్యత సాధిం చటానికి వీరిలో ఎంతమంది కృషి చేస్తున్నారు?

ఆవులోనే ప్రత్యేకమైన దైవత్యం ఉందని విచక్షణా జ్ఞానం కల వారెవరూ వాదించరు. పరమాత్మ ప్రతి జీవిలోనూ ఉన్నాడని భావించటమే దీని ఉద్దేశం. ఐతే రుషులు ఆవునే పూజకు తగిన దని ఎలా నిర్ణయిస్తారు? జంతువుల పట్ల సనాతన హిందువుల ప్రవర్తనను పరిశీలిస్తే వారు చెప్పే బ్రహ్మ స్వరూప వాదం ఎక్కడా కనిపించదు. ఇది నేను అనుభవం ద్వారా తెలుసుకున్న విష యం. పూర్వాచారాలు గల హిందువులు మా పిల్లి జాతిని ద్వేషి స్తారు.

నా జీవితం చాలా భాగం పూర్వాచారాలుగల హిందువుల మధ్య గడిచిపోయింది. కొన్ని సులువైన మార్గాలు వెతుక్కోక పో తే నా జీవితం నరకం అయ్యి ఉండేది. ఈ హిందువులు ప్రవర్తిం చిన తీరు చెబితే ఆశ్చర్యపోతారు. నేనే ఇతరులెవరన్నా వీరి ప్రవ ర్తన గురించి చెబితే నమ్మిఉండేదాన్ని కాదు. పిల్లులు పూజకు నోచుకోని జంతువులే కాక మామూలు ఆదరణకు కూడా తగ వని వీరి భావం. అవి దుష్ట జాతివట! 'వాటివల్ల మనకేం లాభం' అంటుంటారు వాళ్ళు. చాలా జంతువులు అపవిత్రమైనవి సనా తనుల ఉద్దేశం. ఇవన్నీ తెలిసిన నేను గోపూజ సరైనదని అంటే ఎలా నమ్మగలను?

పరమాత్మను ప్రతి జీవిలోనూ చూడదలిచిన హిందువుల ప్రవర్తన దీనికి భిన్నంగా ఉండకూడదు. గోపూజ జరపటంలో పరమాత్మ సిద్ధాంతం ఏమీ కనిపించదు. అసలు విషయం ఆవు వారికి ఉపయోగపడటమే. అవసరానికి ఉపయోగించుకోటం తప్ప ఇందులో ఆధ్యాత్మిక చింతనకు తావులేదు. ఇందులోనే భారతీయుల ఆధ్యాత్మిక అనాగరికతా లక్షణాలు బయటపడు తున్నాయి. అసలు హిందువుల పూజలందుకునే స్థాయికి ఆవు ఎలా వచ్చిందా అన్నదే ప్రశ్న. మత చరిత్రను పరిశీలిస్తే సమా దానం దొరకుతుంది. నా పిల్లి బుర్రకు అంతు చిక్కని విషయ మిది. ఐనా కొంతవరకు ఈ విషయం కదిలించాను గనుక నా అభిప్రాయాలు వెల్లడించకుండా ఉండలేను.
అసలు గోపూజ అనేది ఒక సామాజిక అవసరాన్ని బట్టి ఒక ఆచారంగా పుట్టిందనిపిస్తుంది. ఒకానొకప్పుడు భారతదేశంలో పశు సంపదన కొరతపడి ఉండాలి. ఈ దేశం, ఇక్కడి వాతా వరణం కూడా పశువులు ఆరోగ్యంగా పెరగటానికి అనువైనవి కావు. ఇప్పటికి ఈ దేశంలో పశువులు సంఖ్యకు చాలా ఉన్నా ఈసురోమని నాసిరకంగా ఉంటాయి. కేవలం గడ్డి గాదంతోనే పశువులు వృద్ధి చెందవు. మెట్ట భూములూ, అక్కడ వీచే చల్లని పొడిగాలి పశువుల పెంపకంలో చాలా అవసరం. మధ్య అసి యా పశువు పెంపకానికి అనువైనది. అందువల్ల అక్కడివారు ఎక్కువగా పశువులను పెంచేవారు.

వారిలో కొంత జనాభా హిందూకుష్‌ పర్వతాలమీదుగా ఉత్తర హిందూ దేశానికి వలస వచ్చినప్పుడు వారితో ఎక్కువ సంఖ్యలో పశువులు రాలేదు. వారు ప్రయాణం చేసిన దారి సరిగా ఉండకపోవడం, దారి పొడ వునా భరించలేని చలి మూలంగా పశువులు రాలేకపోయాయి. ఈ సంచార జాతులవారు పశువులంటే చాలా విలువ నిచ్చే వారు. వారు వచ్చిన కొత్తలో దేశంలో పశుసంపద కొరవడింది. ఉన్న కొద్ది పశువులను కాపాడుకోవాలనే తాపత్రయం. పైగా ఆర్యులు మాంసాహారులు. ఉన్న కొద్ది పశువులూ త్వరలోనే ఆహారం కోసం ఖర్చు అయ్యే ప్రమాదం ఉంది.
మొట్టమొదటి హిందూ మత గ్రంథాలలో (బౌద్ధమతం విస్తరించిన తరువాత హేతుబద్ధంగా రాసినవి కావు) గోమాంసం ఆహారంలో ప్రధాన భాగమని ఉంది. భారత విజ్ఞానం అనేదంతా గోమాంసం తిని, సోమపానం చేసిన రుషుల నుండి సంక్రమించినదే. కొత్త దేశం వచ్చిన సంచార జాతివారు క్రమేణా నాగరికులయ్యారు. దేశ దిమ్మరితనం మానేసి ఒక చోట వ్యవసాయ వృత్తిలో ఉండ సాగారు. తాము ఓడించిన వారిచేత బానిసల మాదిరి చాకిరి చేయించుకుంటున్నా, వ్యవసాయానికి పశువులు కూడా బాగా ఉపయోగిస్తాయని తెలుసుకున్నారు. ఎద్దులను ఆహారంగా వాడే కన్నా ఉత్పత్తి సాధనంగా వ్యవసాయ పనుల్లో వాడితేనే సమా జానికి ఎక్కువ ఉపయోగమనుకున్నారు.
ఈ ఉపయోగానికి దైవత్వం అంటగట్టారు. ఆలోచనాపరంగా వెనుకబడిన వారు మత దృష్టితోనే ఆలోచించగలరు. ఎప్పటికీ పాడి పశువులను తమ చాకిరీకి వాడుకోవాలనే స్వార్థంతోనే గోవధ చాలించారు. గోవును సంరక్షించి గోమాత అన్నారు. గోమాత తన సంతానాన్ని మనుషుల విలాసానికి బానిసలుగా చేయవలసి వచ్చింది. ఒక్క వేటుతో బలి కోరుకుంటుందో లేక జన్మంతా బానిసగా బ్రతుకుతుందో అని ఎద్దునడిగితే ఏమి చెపు తుందో అనేది ఆసక్తి కలిగించే విషయం. ఎద్దులేది కోరుకుం టాయో తేలికగా ఊహించవచ్చు. ఎల్లప్పుడు బండ చాకిరీ చేసే బదులు కొద్ది కాలమైనా సుఖంగా జీవించటం ఎంతో హాయి.

ఇంతకీ తప్పు రెండు వైపులా ఉన్నది. పశువులు మనిషి మచ్చికకు లోనుకావటం పొరపాటు.
అందుచేతనే అవి బాధకు గురి అయ్యాయి. అవి మానవుడికి పనికొచ్చేవిగా కనిపించాయి. మానవులు అతి తెలివిగా వాటిని ఉపయోగించుకోసాగారు. మేం పిల్లులం మాత్రం మనిషి జాతికి ఉపయోగపడకుండా జా గ్రత్తపడ్డాం. అందుకే పురాతన హిందువులు మమ్మల్ని ఏవగిం చుకొంటారు. అన్ని ప్రాణుల్లో చూడగలిగిన పరమాత్మను మాలో చూడలేరు. అయితే మాత్రం ఏముంది? మేము స్వేచ్ఛా జీవులం. స్వేచ్ఛ కంటే మించిన దైవం ఏముంది? సనాతన హిం దువులారా! మీరీ సత్యాన్ని తెలుసుకోండి, మీ ఆత్మ వికాసానికి ఎంతో తోడవుతుంది.

ఎం.ఎన్‌. రాయ్‌ అనువాదం: వెనిగళ్ళ కోమల

 

***************************************

SURYA

EDITORIAL

"హక్కు"ల పోరాటం అనంతం

 

ఈసంవత్సరం డిసెంబర్‌ 10వ తేదీన అన్ని దేశాలలో జరుపుకుంటున్న 'అంతర్జాతీయ మానవ హక్కుల దినోత్సవం 'వివక్ష'కు వ్యతిరేకంగా దృష్టి కేంద్రీకరిస్తోంది. 'మానవులందరూ స్వేచ్ఛ, సమానత్వం, గౌరవం, సమాన హక్కులతో జన్మించారు'- 60 ఏళ్ళక్రితం రూపొందిన 'మానవ హక్కుల ప్రకటన'లోని ఈ పదాలే అంతర్జాతీయ మానవ హక్కుల చట్టానికి పునాది. అయినా, ప్రపంచ వ్యాప్తంగా కోట్లాదిమంది వివక్షకు వ్యతిరేకంగా నేటికీ దైనందిన పోరాటాలు చేయవలసి వస్తోంది.
వివక్షా రహిత స్వేచ్ఛా సమాజాలను, అందరికీ సమానావకాశాలు గల ప్రపంచాన్నీ నెలకొల్పడమే తమ ప్రధాన ఆదర్శమని దక్షిణాఫ్రికా హైకమిషనర్‌ ప్రకటించారు. భిన్నత్వాన్ని ఆహ్వానించడానికి, వివక్షను అంతమొందించే దిశగా 2009 మానవ హక్కుల దినోత్సవాన్ని ఐక్యరాజ్య సమితి కుటుంబం, ప్రభుత్వాలు, పౌర సమా జం, జాతీయ మానవ హక్కుల సంస్థలు, మీడియా, విద్యావంతు లు, వ్యక్తులు సద్వినియోగం చేసుకోవాలని పిలుపునివ్వడం జరిగింది.

మానవ హక్కులన్నింటికీ- సామాజిక, ఆర్థిక, సాంస్కృతిక పౌర, రాజకీయ హక్కులన్నింటికీ వివక్ష కారణంగానే ఆటంకం ఎదురవుతోంది. దురభిమానం, వివక్షకు సంబంధించిన సమస్యలు ఎదురైన ప్రతి సందర్భంలో రాజకీయ నాయకులు, ప్రభుత్వాలు, సామాన్య పౌరులు మౌనంగా లేదా ఉదాసీనంగా ఉండిపోతున్నారు. ఈ పరిస్థితిలో ప్రతి ఒక్కరూ మార్పు తీసుకురావాలి. ఈ మానవ హక్కుల దినోత్సవాన్ని వివక్ష వ్యతిరేక ప్రచార సందర్భంగా నిర్వహించడం జరుగుతోంది. ఈ ఉద్యమం 2010 సంవత్సరకాలమంతటా కొనసాగుతుంది.

16వ శతాబ్దంలో ఇంగ్లండ్‌లో 1689లో జారీ చేసిన 'మాగ్నకార్టా'ను మానవ హక్కుల సాధనకు తొలిమెట్టుగా చరిత్రకారులు పేర్కొంటున్నారు. ప్రజల హక్కులకు, స్వేచ్ఛా స్వాతంత్య్రాలకు జీవం పోసిన 'మాగ్నకార్టా'ను బైబిల్‌ ఆఫ్‌ ది ఇంగ్లీష్‌ కాన్సిట్యూషన్‌ గా భావిస్తారు.

జాతి, భాష, మతం, రంగు మొదలైన వాటికి అతీతంగా అందరూ సమాన హక్కులు అనుభవించాలనేదే మానవ హక్కుల దినోత్సవ లక్ష్యం. ఐక్యరాజ్య సమితి 1948 డిసెంబర్‌ 10న 'మానవ హక్కుల ప్రకటన' వెలువరించింది. నోబెల్‌ శాంతి బహుమతి గ్రహీత రీన్‌ కాసిన్‌ ఈ ప్రకటనను రూపొందించడంలో ప్రధాన పాత్ర వహించాడు. 1950 డిసెంబర్‌ 4న జరిగిన ఐక్యరాజ్య సమి తి జనరల్‌ అసెంబ్లీ 317వ సమావేశం డిసెంబర్‌ 10వ తేదీన అంతర్జాతీయ మానవ హక్కుల దినోత్సవంగా పాటించవలసినదిగా తన సభ్య దేశాలను, ఆసక్తిగల ఇతర సంస్థలను కోరింది. ఐక్యరాజ్య సమితి ఐదేళ్ళకు ఒకసారి మానవ హక్కుల రంగంలో ప్రదానం చేసే బహుమతిని, అలాగే నోబెల్‌ శాంతి బహుమతిని కూడా ఈ అంతర్జాతీయ మానవ హక్కుల దినోత్సవం నాడే అం దించడం ఆచారంగా మారింది.

దారిద్య్రాన్ని కూడా మానవ హక్కుల సమస్యగా గుర్తించి 2006లో ఈ హక్కుల దినోత్సవాన్ని దారిద్య్ర వ్యతిరేక పోరాటానికి అంకితం చేశారు.2008లో ఈ 'మానవ హక్కుల ప్రకటన' 60వ వార్షికోత్సవానికి ఐక్యరాజ్య సమితి సెక్రెటరీ జనరల్‌ ఒక సంవత్సర కాలంపాటు విస్తృత ప్రచారోద్యమాన్ని ప్రారంభిం చారు. 'మానవ హక్కుల ప్రకటన' ప్రపంచంలోని 360 భాషల్లో అనువాదం పొంది రికార్డును సృష్టించిన సందర్భం ఇది. ఐక్యరాజ్య సమితి మానవ హక్కుల కమిషన్‌ ప్రపంచ వ్యాప్తంగా మానవ హక్కుల అమలు తీరును పర్యవేక్షిస్తోంది.

భారత దేశంలో మానవ హక్కుల విషయంలో సంక్లిష్ట పరిస్థితి నెలకొని ఉంది. ఇది సువిశాలమైన దేశం. బ్రహ్మాండమైన భిన్నత్వం నెలకొని ఉంది. భారత్‌ ఒక అభివృద్ధి చెందుతున్న, సర్వసత్తాక, లౌకిక, ప్రజాస్వామ్య రాజ్యం. బ్రిటిష్‌ వలస పాలనలో మగ్గిపోయిన చరిత్ర ఉంది. స్వతంత్ర భారత రాజ్యాంగం ప్రజలకు ప్రాథమిక హక్కుల్ని ప్రసాదించింది. మత స్వాతంత్య్రం కూడా వాటిలో ఒకటి. కార్యనిర్వాహక, న్యాయ వ్యవస్థలను వేరు చేయడం జరిగింది. దేశం లోపల, వెలుపల సంచరించే స్వేచ్ఛ పౌరులకు ఉంది.

దేశంలో దళిత, నిమ్న కులాల ప్రజలు అంటరాని తనానికి గురవుతూ తీవ్ర వివక్షను ఎదుర్కొంటున్నారని దేశంలోని మానవ హక్కుల బృందాలు, కార్యకర్తలు తరచు ఆరోపిస్తున్నాయి. దేశం లో మానవ హక్కుల సమస్యలు తలెత్తుతున్నప్పటికీ ఇతర దక్షిణ ఆసియా దేశాలవలె మానవ హక్కులను ఉల్లంఘించే దేశంగా మాత్రం ముద్ర పడలేదు. ఈ పరిస్థితులపై ఆధారపడి 'ఫ్రీడమ్‌ హౌస్‌' 2006లో విడుదల చేసిన 'ప్రపంచంలో స్వాతంత్య్రం' అనే నివేదిక భారత్‌కు రాజకీయ హక్కుల విషయంలో 2వ స్థా నాన్ని, పౌర హక్కుల విషయంలో 3వ స్థానాన్ని కల్పించింది.

బ్రహ్మసమాజానికి చెందిన రాజా రామ్మోహనరాయ్‌ మత సంస్కరణోద్యమం చేపట్టి, ఏళ్ళ తరబడి సతీ సహగమనానికి వ్యతిరేకంగా ప్రచారం చేసిన అనంతరం బ్రిటిష్‌ గవర్నర్‌ జనరల్‌ విలియం బెంటిక్‌ ఈ దురాచారాన్ని 1829లో నిషేధించాడు. 1929లో బాల్య వివాహాలు చేయడాన్ని రద్దు చేస్తూ బాల్య వివాహాల నిరోధక చట్టం అమలులోకి వచ్చింది. బ్రిటిష్‌ పాలన నుం చి 1947లో భారత్‌ రాజకీయ స్వాతంత్య్రాన్ని సాధించింది.1950లో భారత రాజ్యాంగం దేశాన్ని సర్వసత్తాక ప్రజాస్వామ్య రాజ్యంగా ఏర్పరుస్తూ సార్వత్రిక వయోజన ఓటింగ్‌ హక్కును కల్పించింది.

రాజ్యాంగంలోని 3వ భాగంలో ప్రాథమిక హక్కు లను సుప్రీంకోర్టు, హైకోర్టులు అమలు పరిచేలా బిల్లు చోటు చేసుకుంది. అలాగే తర తరాలుగా అణగారిన బలహీన కులాల వారికి విద్య, ఉపాధి, రాజకీయ రంగాలలో రిజర్వేషన్లను కల్పిం చింది. 1955లో హిందూ కుటుంబ చట్ట సంస్కరణ హిందూ స్ర్తీలకు మరిన్ని హక్కులను కల్పించింది. సవరణల ద్వారా అనేక ప్రాథమిక హక్కులతో సహా రాజ్యాంగ మూల చట్ట్రాన్ని మార్చరాదని సుప్రీంకోర్టు కేశవానంద భారతి కేసులో తీర్పు చెప్పింది. 1975- 77 కాలంలో దేశంలో అత్యవసర పరిస్థితి విధించిన కారణంగా హక్కుల ఉల్లంఘన తీవ్రంగా జరిగింది.

1984లో ఆపరేషన్‌ బ్లూ స్టార్‌, అనంతరం సిక్కు వ్యతిరేక అల్లర్లు చోటు చేసుకున్నాయి. 1986లో ప్రభుత్వం ముస్లిం స్ర్తీల (విడాకు హక్కుల రక్షణ) చట్టాన్ని చేసింది. 1989లో కాశ్మీర్‌లో తిరుగుబాట్లు కాశ్మీరీ పండిట్లను వెళ్ళగొట్టడం, హిందూ దేవాలయాలను అపవిత్రం చేయడం, హిందువులను, సిక్కులను చంపడం, విదేశీ పర్యాటకులను, ప్రభుత్వాధికారులను అపహరించడం జరిగిపోయింది. 1992లో స్థానిక స్వపరిపాలన (పంచాయతీ రాజ్‌)కు రాజ్యాంగ సవరణ జరిగింది. మూడవ వంతు సీట్లను మహిళలకు కేటాయించారు. షెడ్యూల్డు కులాలు, తెలగలకు రిజర్వేషన్‌కూడా లభించింది. 1992లోనే హిందూ శక్తులు బాబ్రీ మసీదును కూలగొట్టాయి. ఫలితంగా దేశవ్యాప్తంగా కలహాలు రేగాయి.

జాతీయ మానవ హక్కుల కమిషన్‌ 1993లో ఏర్పడింది. 2001లో సుప్రీంకోర్టు ఆహార హక్కు కల్పిస్తూ విస్తృతాదేశాలు జారీ చేసింది. 2002లో గుజరాత్‌లో ముస్లిం వర్గాలపై మారణహోమం చెలరేగింది. 2005లో సమాచార హక్కు చట్టం, జాతీ య గ్రామీణ ఉపాధి హామీ చట్టం అమలులోకి వచ్చాయి. 2006 లో సుప్రీంకోర్టు మానవ హక్కుల విషయంలో పోలీసు సంస్కరణలకు ఆదేశించింది.
కాశ్మీర్‌లో మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనల గురించి అనేక అంతర్జాతీయ సంస్థలు, ఐక్యరాజ్యసమితి ఆందోళన వ్యక్తం చేశాయి. భారత రాజ్యాంగం 'పత్రిక' అనే మాట ప్రస్తావించకపోయినా వాక్‌స్వాతంత్య్రాన్ని ప్రసాదించింది. సబ్‌ క్లాజ్‌ (2) మేరకు ఈ హక్కుకు కొన్ని పరిమితులున్నాయి. ప్రసార భారతి చట్టం వల్ల పత్రిక, ప్రసార రంగాలపై ప్రభుత్వ నియంత్రణలు గణనీయంగా తగ్గుతున్నాయి. భారత దేశంలో మానవ అక్రమ రవాణా వల్ల 8 మిలియన్‌ డాలర్ల వ్యాపారం జరుగుతోంది. ఏడాదికి దాదాపు 10 వేల మంది నేపాలీ స్ర్తీల ను లైంగిక వ్యాపారం కోసం భారత దేశానికి అక్రమంగా తరలిస్తున్నారు. ఏటా 20 నుంచి 25 వేల మంది స్ర్తీలు, బాలలను బంగ్లాదేశ్‌నుంచి ఇక్కడికి రవాణా చేస్తున్నారు.

వివిధ బృందాల మధ్య మత కలహాలు (ముఖ్యం గా హిందూ ముస్లింల మధ్య) దేశం స్వాతంత్య్రం పొందినప్పటినుంచీ జరుగుతూనే ఉన్నాయి. 1984లో లౌకిక, మధ్యేవాద కాం గ్రెస్‌ పార్టీ సభ్యులు నాలుగు రోజుల పాటు సిక్కులను ఊచకోత కోశారు. 2వేల మందికి పైగా ప్రాణాలు కోల్పోయారు. 1992లో ముంబాయిలో, 2002లో గుజరాత్‌లో భారీ హింసాకాండలు జరిగాయి. గోద్రా రైలు దగ్ధం సంఘటనలో 58 మంది హిందువులు, అనంతరం జరిగిన అల్లర్లలో దాదాపు 1000 మందికి పైగా ముస్లింలు హత్యలకు గురయ్యారు.

ఇప్పటికీ వివిధ సామాజిక బృందాలు వివిధ రంగాలలో వివక్షను, అసమానతలను ఎదుర్కొంటున్నాయి. చట్ట సభల్లో మిహ ళా రిజర్వేషన్ల బిల్లు ఏళ్ళ తరబడి పెండింగ్‌లోనే పడి ఉంది. రాష్ట్రంలో వెనుకబడిన కులాల వారికి నేటికీ అన్ని రంగాలలో జనాభా దామాషా ప్రకారం తగిన ప్రాతినిధ్యం లభించడం లేదు. రాజకీయ రంగంలో, ఉన్నతాధికార ఉద్యోగాలలో వారి ప్రవేశం నామమాత్రం. విద్య, ఉపాధి, ఉద్యోగాల విషయంలో సమాన ప్రాతినిధ్యం కోసం పోరాటం సాగుతోంది. సామాజిక న్యాయం కోసం బడుగు, బలహీన, వెనుకబడిన వర్గాల పోరాటం రాష్ట్రంలో రెండేళ్ళుగా మరింత ఊపు అందుకుంది.

 

***************************************

 

 

 

 

Project By

 

SAMARTH

a trust – of the people by the people for the people

An Organisation for Rastriya Abhyudaya

(Registered under Registration Act 1908 in Gorakhpur, Regis No – 142- 07/12/2007)

Central Office: Basement, H-136, Shiv Durga Vihar, Lakkarpur, Faridabad – 121009

Cell: - 0091-93131-03060

Email – samarth@samarth.co.in, central.office@samarth.co.in

Registered Office: Rajendra Nagar (East), Near Bhagwati Chowk, Lachchipur

Gorakhnath Road, Gorakhpur – 273 015