Please contact the list owner of subscription and unsubscription at: editorial@samarth.co.in
media watch with peoples input an organization of rastriya abhyudaya
Editorial
month december 28, edition 000031, collected by b. ramesh kumar, managed by durgesh kumar mishra, published by – manish manjul
Editorial is syndication of all daily- published newspaper Editorial at one place.
http://editorialsamarth.blogspot.com
For TELUGU EDITORIAL http://editorial-telugu-samarth.blogspot.com
For ENGLISH EDITORIAL http://editorial-eng-samarth.blogspot.com
******************************************************************************************
EENADU
EDITORIAL
-«Õ£¾É ®¾ªÂ~î-¦µŒª
ªŒ '¹Õ-™Õ-ŽÕÊo ÆTo-„¾-ªŒy-Žªå„j ¿ڪŒÕaE …ªC ¯äšË "„¾„¾ªÍ½ª. å®'¹™Õ ¤ñ'¹™Õ Â¿Â¿ÙˆÅ½Ö N¬Áy-XÃu-„¾hª'à -"„¾-¦µŒÕ-ÅÃyLo ¦µŒ§½Õ-N-£¾Çy™ª Í䮾ÕhÊo ‚ •Çy©Ç-«á" 愪ŒÕ, è¯Ã¦µÇ «Õ£¾É-N-²òp´{ª! ƒªÅ½-™ª-Ž-™-«Û-ŽÕÊo «ÖÊ« ®¾ªÅ½A ¦µÇK 優ŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿-™ÊÕ «ÕCª„¾Û X䮾Öh ÆXçÕ-JÂà èÊ-'¹-ºÊ N¦µÇ'¹ª -ƒ-šÌ-«-™ Xç™x-œËª-*Ê ®¾«Ö-Íꌪ, "„¾«ÖŸ¿ „¶¾ÕªšË-¿™Õ XçÖT-ª-Íä-Ÿä. "„¾„¾ª-ͽª-©ð¯ä ÆŽu-CµÂ¿ è¯Ã¦µÇ ¿L-TÊ Ÿä¬Áª'à EL-*Ê Íçj¯ÃÊÕ XçÊ-Âˈ-¯çšËd, ‚ £¾ÇôŸÄÊÕ ¦µÇªŒÅý ƪC-„¾Û-ͽÕa-Âî-«-œÄ-EÂË ê«™ª „¾C-æ£Ç-¯ä@Áßx ÍÙÕ-ÊE ®¾J-ÂíŽh ƪͽ-¯Ã™Õ "Ÿµ¿ÕO-¿-J-®¾Õh-¯Ãoªá! 133Âî{x èÊ®¾ªÈu ¿L-TÊ Íçj¯ÃÊÕ 2028¯ÃšËÂË ƒªœË§½Ö CyB§½Õ ²Än¯Ã-EÂË „¾J-NÕŽª Í䧽Õ-ÊÕª-Ÿ¿-ÊoC, \œÄ-C-ÊoªŒ "ÂËŽª «Öªît-TÊ ÆŸµ¿u-§½Õʪ. '-è-ÊÑ -Íçj-¯Ã-ÊÕ -¦µÇªŒ-Åý -Æ-Cµ'¹-NÕª-ͽ-œÄ-EÂË Ê™¦µãj -\-@Áßx „¾-œ¿Õ-Žժ-Ÿ¿-Êo-C -‰ªÃ®¾ -ÅÃ-•Ç -ƪ-ͽ-¯Ã. ‚ N¬ìx-†¾-º-©ðx CŸ¿Õl-¦Ç{Õx "„¾A-¤Ä-C-®¾ÕhÊo Æ"'¹-ªÃèu '¹ºÇª-ÂÙ "„¾ÂꌪР2025¯ÃšËÂË Íçj¯Ã è¯Ã¦µÇ 139Âî{x 50™Â¿~-™Â¿Ù N®¾h-Jª-ͽ-ÊÕªC. ‚ ®¾JÂË ¦µÇªŒ-B-§½á™ ®¾ªÈu ƪŽ-¿¯Ão «Õªî 10™Â¿~™Õ ÆŸ¿Êª ÂÃÊÕªC. ƒ„¾p-šË-ŸÄÂà ͽ©Ç-«Õ-ºÌ©ð …Êo ©ã¿ˆLo ÅíÂˈ-„¾šËd «âœä-@Áx-«áªŸä Íçj¯ÃÊÕ Å½™-Ÿ¿-Êo-œÄ-EÂË ¦µÇªŒÅý ®¾Êo-Ÿ¿l´-«Õ-«Û-Åîª-Ÿ¿-ÊoC EXä-C¿ ²ÄªÃª¬Áª. „¾ªŒu-«-²Ä-ʪ'ÃÐ '¹J†¾e „¾J-«Ö-ºª©ð æ„Ÿ¿-J¿ª, ƯÃ-ªî'¹u ®¾«Õ-®¾u™Õ ¨ '¹œ¿f-OÕŸ¿ ¤ò'¹Õ-„¾-œ¿-ÊÕ-¯Ão-§½Õ-ÊoC EJy-Xß¿ª. 1951©ð 34.5Âî{ÕxÊo Ÿä¬Á è¯Ã¦µÇ ¨ \œÄC 116Âî{x¿٠‡'¹-¦ÇÂË, ƒ„¾p-šËÂÌ \šÇ ®¾Õ«ÖªŒÕ ÂîšÌ œç¦ãjs´-™-¿~™ «ªÅ½ÕÊ å„ªŒÕ-'¹Õ-ÅîªC. èÊ E§½Õª-"Žº ŸÄªŒÕ-ºª'à ͽA-ÂË-™-„¾œË „¾C-æ£Ç-¯ä-@Áx©ð ®Ï'¹Õ_-«Ö-LÊ ''ÇuAÑ Ÿ¿È-™Õ-„¾-œ¿-ÊÕª-Ÿ¿ª˜äРƪŸ¿Õ¿٠¯äªŒÕ'à ¦ÇŸµ¿uŽ «£ÏǪ-ÍÃ-LqªC ¤Ä™-¿-"¬ì-ºÕ™Õ. "„¾®¾ÕhŽª "„¾A «á'¹Õ_ªŒÕ ¦µÇªŒ-B-§½á©ðx ŠÂ¿ªŒÕ ŸÄJ-"Ÿ¿u-êªÈ C'¹Õ-«Ê «Õ'¹Õ_-ŽÕ-¯Ão-ªŒÊo Xî¾h-XÙ Xç™Õ-'¹Õ©ðÐ èÊ E§½Õª-"Žº, æ„Ÿ¿-J¿ EªŒÖt™Ê™å„j ®¾ªÃˆK «Üu£¾É-©äNÕšð E'¹Õ_ Åä©Ç-L-„¾Ûpœ¿Õ!
è¯Ã¦µÇ 優ŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿™ „¾{d-„¾-'Ã_™Õ ©ä¿٪œÄ ²Ä'¹-œ¿-XçժŽ "„¾«Ö-Ÿ¿-æ£Ç-ŽÕXî '¹ÕJhª* "„¾„¾ª-ͽª©ð ÆEo Ÿä¬Ç-™-¿¯Ão «áªŸ¿Õ 1952©ð¯ä "„¾Åäu¿ E§½Õª-"Žº NŸµÄ-¯ÃEo ªŒÖ¤ñª-Cª-*Ê Ÿä¬Áª «ÕÊC. „¶¾L-ÅÙ ²ÄŸµ¿-Ê©ð *Žh-¬ÁßCl´ ÂÌ™-¿-«ÕE ÍÃ{ÕÅ½Ö Ÿ±Ä§ýÕ-©Çªœþ, Ÿ¿ÂË~-º-Âí-J§½Ö, ¡™ªÂ¿, ƒªœí-¯ä-®Ï§½Ö "„¾¦µŒ%Ž Ÿä¬Ç™Õ ƒŸ¿-NÕŽn ™Â~Ãu-™Â¿Ù ÆÊÕ-'¹Õ-ºª'à ¬Ç§½Õ-¬Á-¿Ùh©Ç ªÃºË-®¾Õh-¯Ãoªá. ‚C-ÊÕª< ®¾«Õ"'¹ NŸµÄ-Ê-«Õ-ÊoC ÂíªŒ-«œË ŸäQ-§½Õª'à •ÇB-§½Õ-²Än-ªá©ð å„ͽa-J-LxÊ NŸµÄÊ ŸöªŒs™uªÐ •ÇA-"„¾-'¹-AÂË å„ÊÕ-¬Ç-„¾-XçÕiªC. -è-¯Ã-¦µÇ 優ŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿™ «ÕªŸ¿-Tª-ͽ-¿-¤òÅä ƒªœË§½Ö å„ÊÕ ®¾«Õ-®¾u™ ÂíLNÕ ÂÿŽ-„¾p-Ÿ¿E „¾Û†¾ˆ-ªŒª-"ÂË-ŽXäÕ ‰Â¿u-ªÃ-èu-®¾-NÕA å£Çͽa-Jª-*¯Ã, D˜ãjÊ Í½ªŒu™Õ „¾ÅÃh-©ä-¿٪œÄ ¤ò§½Öªá. ŸÄJ-"ŸÄuEo ªŒÖ„¾Û-«Ö„Ï "„¾'¹-A-¦Ç{ „¾šÇd-™-ÊoC "„¾„¾ª-ͽ-Ÿä-¬Ç-™Â¿Ù \¯Ãœî 1974¯ÃšË ÿÕÂÃ-骮þd ®¾Ÿ¿®¾Õq ƒ*aÊ „ϙՄ¾Û. ‚ ®¾Öp´Jh-Åî¯ä «ÕªŒÕ-®¾šË \œÄC ŸäQ-§½Õª'à ƒªCªŒ è«Ö-¯Ã©ð ''¹KH £¾ÇšÇXîÑ E¯ÃŸ¿ª Xçá'¹_-Åí-œË-TªC. Æʪ-Ž-ªŒ-ÂÃ-™ª©ð ÆC GµÊo-ªŒÖ-¤Ä©ðx ‡Eo-«ÖªŒÕx ¯äŽ™ ¯î@Áx©ð ¯ÃE¯ÃÐ „¾Â¿-œ¿sªD NŸµÄ-Ê-«Õ-ÊoC ƒ¯Ão@ÁÚx ‡ªœ¿-«Ö-N¯ä Ž™-„Ϫ-*ªC. ®¾Ön™ •ÇB-§çÖ-ŽpAh, Ž™-®¾J ‚ŸÄ§½Õª, «%Cl´-êª-{Õ©ð '¹º-F§½Õ „¾Ûªî-'¹A ÊXçÖ-Ÿçj-Ê{Õx "„¾Â¿-{-Ê-©ãEo XçÖÅç-¿و-ŽկÃoÐ NŸ¿uå„j «u§½Õª >.œË.-„Ï.©ð «âœ¿Õ-¬Ç-ÅÃ-EÂË Nժͽ-œ¿ª-©äŸ¿Õ. ‚ªî'¹u „¾Ÿ¿Õl©ð ȪŒÕa ŠÂ¿ˆ-¬Ç-Ž-XçÕi¯Ã ©äŸ¿Õ. èÊ-E-§½Õª-"Ž-ºå„j N¬ì†¾ "„¾¦µÇ«ª ͽք¾-'¹™ ªŒª'Ã™Õ éªªœËªšÇ EŸµ¿Õ-™Â¿Ù B"« ¿{-¿{РƪA-«Õª'à 感¿-J-ÂÃEo, ‚¿L «Õª{Lo "„¾èy-J-™x-•ä-²òhªC. 2025¯ÃšËÂË ÆŸµ¿-«Õ-„¾Â¿~ª 16Âî{x-«ÕªC ¦µÇªŒ-B-§½á™ °«Ê ¦µŒ"Ÿ¿-Ž¿Ù, °NªÍä £¾Ç¿و¿٠ƪŒn-«Õ-ÊoŸä ©ä¿٪œÄ ¤òŽժ-Ÿ¿E \œç-E-NÕ-Ÿä-@Áßx'à ‡¯îo EXä-C-¿™Õ XçáŽÕh-¿٪-{Õ-¯Ãoªá. -¤Ä-™Â¿'¹-ºª-©ð ¿-Ÿ¿Õ-™Ö-XçÕ-Ÿ¿Õ-™Ö -\-C?
«ÕÊ-¿¯Ão ‚™-®¾uª'à XäÕ™Õ-¿ÙÊo Íçj¯Ã ¨ ¬ÁÅÃ-¦Çl-ªŒª-¦µÇ-EÂË «áªŸä EªŒ-¿~-ªÃ-®¾u-ŽÊÕ „¾ÛªŒÕ-†¾×©ðx ÅíNÕtC ¬ÇÅÃ-EÂË, «Õ£ÏÇ-@Á©ðx „¾C-æ£ÇÊÕ ¬ÇÅÃ-EÂË Â¿{dœË Í䧽Õ-'¹-L-TªC. -Ÿä-Q-§½Õª'à „¾ÛªŒÕ-†¾×©ðx 33¬ÇŽª, «Õ£ÏÇ-@Á©ðx 61¬ÇŽª EªŒ-¿~-ªÃ-®¾uŽ «Üu£¾Ç-¿-ªŒh™ „¶¾Õ𪌠Xçj„¶¾-©Çu-™Â¿Ù E™Õ-XçŽÕh ŸÄÈ©Ç. Šê Gœ¿f NŸµÄ-¯ÃEo ÿ™-«ª-ÅÃÊ Æ«Õ-™Õ-„¾-ªŒ-*Ê H>ª'þ XçjÈ-JÂË GµÊoª'à «Õ£ÏÇ@Ç NŸ¿u¿٠償¿l-„Ô{ Xä®ÏÊ êªŒ@Á, ŽNÕ-@Á-¯Ãœ¿Õ ªÃ³ÄZ©ðx èÊ N²òp´{ª ÆŸ¿Õ-„¾Û-©ðÂË «*aÊ «Ö{ Xî¾h«ª. ²ÄnE-¿ª'à "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™ ÍíªŒ-«Åî ‚ª"Ÿµ¿-"„¾-Ÿä¬ü, £ÏÇ«Ö-ͽ-©ü-"„¾-Ÿä¬ü, ®ÏÂˈª, 'îXà ©ÇªšË-ÍîšÇx XçÕªŒÕ-é'jÊ „¶¾L-ÅÃ™Õ ²ÄŸµ¿u-„¾-œÄfªá. ‚ Ê«â-¯ÃÊÕ •ÇB-§½Õ-²Än-ªá©ð Æ«Õ-™Õ-„¾-ªŒÍä Eÿ-Ÿ¿l´Å½ êª"ŸÄ-¯äo-LÊ "„¾¦µŒÕ-ÅÃy©ðx «ÕͽÕa-éÂj¯Ã "„¾Ÿ¿-JzŽª Âÿ-¤ò-«-œ¿XäÕ ŸöªÃs´'¹uª. ¤ÄªŒx-XçÕªšðx ͽªŒa ©äŸ¿Õ. 愪ŒÕ-'턾p •ÇB§½Õ ¤ÄKd™ Æ•ãª-œÄ©ð è¯Ã¦µÇ E§½Õª-"Žº ƪ¬Áª Íî{Õ-Íä-®¾Õ-Âî-«-œ¿«â ©äŸ¿Õ. £ÏǪD «ÖšÇxœä "¤ÄªÅÙÕ, ¨¬Ç-Êuª-©ðE ÆªáŸ¿Õ ªÃ³ÄZ©ðx è¯Ã¦µÇ ¿{dœË Âí¯äo-@Áßx'à Æ{-éÂ-ÂˈªC. 2001 ™'Ã-§½ÕÅ½Õ 2026«ªŒÂ¿Ù è¯Ã¦µÇ 優ŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿-™©ð 48¬ÇŽª XÃšË ÂêŒ-ºª-'Ã¯ä ®¾ª¦µŒ-Nª-ͽ-ÊÕª-Ÿ¿Êo ƪͽ-¯Ã™Ö êª"ŸÄEo O®¾-XçÕŽÕh ¿C-Lª-ͽ-©ä-¿-¤ò-ŽÕ-¯Ãoªá. è¯Ã¦µÇ ®ÏnK-¿-ªŒº ™Â~ÃuLo „¾Ÿ¿-Âíªœ¿Õ ªÃ³ÄZ©ä ²ÄCµª-ͽ'ÃÐ ‚ •ÇG-Åéð Í䪌-œÄ-EÂË «ÕŸµ¿u-"„¾-Ÿä¬ü 15, …Žh-ªŒ-"„¾-Ÿä¬ü 20 \@Áßx EK-ÂË~ª-ÍÃL! «Õ£ÏÇ-@Á™ ®ÏnA-'¹-Žՙ XçÕªŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿™, NŸ¿uÐ ‚ªî'¹u Æ«-ÂÃ-¬Ç™ 優„¾Û-Ÿ¿™, "¤ÄªÅÃ-™-XÃK ÆGµ-«%Cl´ Ưä "A«áÈ «Üu£¾ÇªÅî èÊ ®ÏnK-¿-ªŒº ®¾Õ²Ä-Ÿµ¿u-«Õª{Ö ¯Ã™Õ-'¹Õ-Êo-êª-@Áx-"ÂËŽª "„¾ŸµÄE «Õ¯ît-£¾Ç¯þ Íä®ÏÊ ®¾Ö"B-¿-ªŒº Xî¾h-N¿ ÂêÃu-ͽ-ªŒ-ºÂ¿Ù ¯îͽÕ-¿Ù-Êo-Ÿç-¿ˆœ¿? ÆCµÂ¿ è¯Ã¦µÇ, æ„Ÿ¿-J¿ª, ÆNŸ¿u, ¤ò†¾-ÂÃ-£¾ÉªŒ ©äNÕ, EªŒÕ-Ÿîu-'¹ª-©ÇªšË '¹œ¿Õf ®¾«Õ-®¾u-©ã¯îo „¾ªŒ-®¾pªŒª «áœË-«-œË-Ê-«E ÅçL®Ô \@Áx-Ž-ªŒ-ÿœË ¯äŽ™Õ Xç™-'¹-¦ã-œ¿Õ-ŽÕÊo Æ®¾«ÕªŒn EªÃy-ÂÙ „¾ªŒu-«-²Ä-ÊXäÕР¿œ¿-'¹ªœ¿x ®¾ÕœË-'¹Õª-œÄÊ ƒªœË§½Ö!
***************************************
EENADU
EDITORIAL
2009 ¿ªŒ-«Û ÂÃ-{Õ -«ªŒ-Ÿ¿ -Xä-{Õ
éªjŽÕ-™Â¿Ù ¨ \œÄC ¿ªŒ«Û ®¾£¾É-§½Õ¿ EŸµ¿Õ™Õ „¾ÜJh'à ƪŸ¿-©äŸ¿Õ.
EªŒÕœ¿Õ „¾ª{-™Â¿Ù XÚË-LxÊ Ê³Äd-EÂË H«Ö „¾Ÿ±¿Â¿ª Â˪Ÿ¿ „¾J-£¾É-ªŒª'à ÍçLxª-ͽ-«-™-®ÏÊ ²ñ«átÊÕ êª"Ÿ¿"„¾¦µŒÕŽyª Nœ¿Õ-Ÿ¿™ Í䧽Õ-©äŸ¿Õ. éªjŽÕ-™Â¿Ù Ÿ¿ÂËˆÊ ÂíCl-¤ÄšË „¾ª{-™Â¿Ù «Õª* Ÿµ¿ªŒ-™ÊÕ ƒ«yE ®¾ªÃˆªŒÕÐ ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ N„¾-ºË©ð
Ÿµ¿ªŒLo E§½Õª-"Aª-ͽ-œ¿ª-©ðÊÕ ÍäŽÕ-©ã-Åäh-®ÏªC. ¤Ä™-¿ٙ Í䎙ÕÐ 2009©ð éªjŽՙ °N-ÅÃ-™Â¿Ù "'¹£¾Çºª „¾šËdª-ÍÃ-§½ÕE N«-J-®¾ÕhÊo XÃu®¾-NÕC...
Xçá Ÿ¿šðx B"« «ªÃ¥-¦µÇ« „¾J-®Ïn-Å½Õ™Õ ¯ç™-Âí-Êœ¿ª, ŽªŒ-XÃŽ «ªŒ-Ÿ¿™Õ NªŒÕ-ͽÕ-¿Ù-„¾-œ¿-{ªÅî ¨ \œÄC ªÃ†¾Z «u«-²Ä§½Õ ªŒª'¹ª ®¾ªÂ~î-¦µŒª©ð *¿و-¿٪C. "„¾Â¿%A Xçj„¾-K-ÅÃu™Õ ®¾ª¦µŒ-Nª-*-Ê-„¾Ûp-œ¿©Çx éªjÅ½Õ™Õ Â¿ÙŸä-™-«Û-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ƪá¯Ã, «u«-²Ä§½Õª Ž„¾p «Õªî XÃu„¾Â¿ª ÅçL-§½Õ-¿-¤ò-«-œ¿ªÅîÐ ©äE ‹„Ï¿ ÅçͽÕa-¿ÙE «ÕS} 殟Äu-EÂË XêŒÕ …Ÿ¿Õu-¿Ùh-™-«Û-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ¿ªŒ«Û, «ªŒ-Ÿ¿™ ÂêŒ-ºª'à ÆEo-ªŒ-ÂÃ-™Õ'à ʆ¾d-¤ò-ªáÊ éªjŽÕLo êª"Ÿ¿, ªÃ†¾Z"„¾¦µŒÕ-ÅÃy™Õ 'ÃL-Âí-C-©ä-§½Õœ¿ªÐ «u«-²Ä-§½Õ-ªŒª-'¹ª-„¾{x «ÕÊ ¤Ä™-¿Ù-™Â¿Ù '¹™ "¬ÁŸ¿l´ \¤Ä-šËŸî Í焾p-¿¯ä ÍçÿÕ-ÅîªC. éªjÅ½Õ™Õ ‡Ÿ¿Õ-ªíˆª-{ÕÊo Ưä¿ ®¾«Õ-®¾u™Õ ¨ ®¾ª«-ŽqªŒª Â¿ÚœÄ Æ„¾-J-†¾ˆ%-Žª'à -…ª-œ¿-{ªå„j ®Ïª£¾É-«-©ð-¿ʪ Æ«-®¾ªŒª.
-Ÿ¿-@ǪŒÕ-™---Ÿä å„j-Íäªá
ªÃ†¾Zª©ð ¨ \œÄC Æ®Ïn-ªŒÅ½yª ¯ç™-ÂíªC. «áÈuª'à ¬Ç®¾-Ê-®¾¦µŒ ‡Eo-¿™ ŽªŒ-XÃŽ «ªŒ-®¾'à Ž©ã-AhÊ „¾J-ºÇ-«Ö-™Åî „¾J-¤Ä-™Ê ŸÄŸÄ„¾Û ®¾hªGµª-*ªC. ªÃè-Â̧½Õ Æ®Ïn-ªŒ-ÅÃy-EÂË Åîœ¿Õ "„¾Â¿%A ¿¯ço"ªŒ Í䧽Õ-œ¿ªÅî «u«-²Ä§½Õª ¿٪{Õ--«-œËªC. „¾ªŒu-«-²Ä-ʪ'ÃÐ ŸÄŸÄ„¾Û 40¬ÇŽªXäÕªŒ „¾ª{ C'¹Õ-ÿ-œ¿Õ™Õ ŽT_-¤ò-§½Öªá. ƒC «ÕJEo ®¾«Õ-®¾u-™Â¿Ù ŸÄJ-B-²òhªC. ªÃ†¾Zª©ð EªŒÕœ¿Õ JÂêŒÕf ²Änªá©ð ‚£¾É-ªŒ-ŸµÄ-¯Ãu™ C'¹Õ-ÿ-œ¿Õ™Õ «*a¯Ã éªjŽÕ-™-êÂOÕ NÕ'¹-™-©äŸ¿Õ. éªjŽՙ …Žp-ŽÕh-™Â¿Ù J˜ãj©ü «Ö骈-šü©ð «Õª* Ÿµ¿ªŒ©ä „¾L-Âêá. ƪáÅä, Ÿµ¿ªŒ N†¾-§½Õª©ð Ÿ¿@Ç-ªŒÕ™Õ ƯÃu§½Õª Í䧽Õ-œ¿ªÅî éªjÅ½Õ™Õ ©Ç¦µŒ-„¾-œ¿-©äŸ¿Õ. EÅÃu-«-®¾ªŒ «®¾Õh-«Û™ Ÿµ¿ªŒ™Õ N„¾-K-Žª'à å„J-T-¤ò-«-œ¿ªÅîÐ ®¾'¹{Õ NE-§çÖ-'¹-ŸÄ-ªŒÕ™ «ÖCêª XêŒÖ ‚Jn-¿ª'à *A-ÂË-¤ò-§½ÖªŒÕ.
¨ \œÄC ¿ªŒ«Û „¾J-®Ïn-Žՙ "„¾¦µÇ«ª ÆEo-ªŒ-ÂÙ „¾ª{-™-å„j¯Ã „¾œËªC. „¾Ÿä-„¾Ÿä NŽÕh-Âî-«-™®Ï ªÃ«-œ¿ªÅîÐ éªjÅ½Õ™Õ Ÿ¿„¶¾-Ÿ¿-¤¶Ä-™Õ'à å„{Õd-ÿ-œ¿Õ™Õ å„{d-«-™®Ï «*aªC. 35¬ÇŽª N®Ôh-ªŒgª©ð Æ®¾™Õ „¾ª{©äo ²Ä'¹Õ-Íä-§½Õ-©äE „¾J-®ÏnA. Æ„¾p-šËê ²Ä'¹Õ-Íä-®ÏÊ éªjŽÕLo ÆÂîd-ÿ-ªŒÕ©ð «*aÊ «ªŒ-Ÿ¿™Õ Âî™Õ-Âî-©äE Ÿçÿs-B-¬Çªá. Æ{Õ Â¿ªŒ«Û, ƒ{Õ «ªŒ-Ÿ¿-™Åî 骪œ¿Õ NŸµÄ©Ç ʆ¾d-¤ò-ªáÊ éªjÅ½Õ™Õ ªŒH „¾ª{-™ÊÕ ²Ä'¹Õ-Íä-§½Õ-©äE „¾J-®ÏnA. ¦ÇuªÂ¿Ù™Õ ®¾£¾É-§½Õ-E-ªÃ-¿-ªŒº Í䧽Õ-œ¿ªÅî „¾ª{-ªŒÕ-ºÇ™ ™¦µŒuŽ "„¾¬Ço-ªŒn-¿ª'à «ÖJªC. DªÅî ÆCµÂ¿ «œÎf-™Â¿Ù ªŒÕºÇ™Õ Åç*a, ªŒH „¾ª{™Õ NŽÕh-Âî-«-™-®ÏÊ Ÿ¿Õ®ÏnA XÃJC. ªÃ†¾Zª©ð ªÃè-Â̧½Õ «áÈ-*"Žª ªîV-Âî-ªŒ-¿ª'à «ÖªŒÕ-Žժ-œ¿-{ªÅî éªjŽÕLo „¾šËdª-ͽÕ-¿ٯäXÃêª Â¿ªŒ-«-§½ÖuªŒÕ. ‚Jn¿ «u«-£¾É-ªÃ©ðx "¿«Õ-P-¿~º ¤ÄšËª-ͽ-¿٪œÄ ¤Ä™-Â¿Ù™Õ '¹œ¿-*Ê Âí¯äo-@Áßx'à ÆÊÕ-®¾-Jª-*Ê „¾ªŸ±Ä ÂêŒ-ºª'à ªÃ†¾Z ‚Jn¿ «u«®¾n ¿ٟä-™-ªáªC. "„¾¦µŒÕŽy ȕǯà 'ÇS ƪáªC. \ªÍä-§½Ö-™¯Ão "„¾¦µŒÕ-ÅÃyEo EŸµ¿Õ™ ÂíªŒÅ½ „¾šËd-„Ô-œË-²òhªC. ™Â¿~ Âî{x ªŒÖ¤Ä-§½Õ™ ÿœçbšðx ®¾'Ã-EÂË ®¾'¹ª ÂîŽ å„šÇd-LqÊ „¾J-®ÏnA ¯ç™-ÂíªC. ‚Jn¿ "¿«Õ-P-¿~-ºÂ¿Ù A©ð-Ÿ¿-ÂÃ™Õ ƒ*a-ʪ-Ÿ¿Õ¿٠"„¾¦µŒÕŽyª ÍçLx-®¾ÕhÊo «â™u-NÕC.
Åëá Íä®ÏÊ „¾ÊÕ-™Â¿Ù "„¾¦µŒÕŽyª ÂíEo ¯ç™-™Õ'à G™Õx™Õ ÍçLxª-ͽ-¿-¤ò-«-œ¿ªÅîÐ è™-§½Õècª "¤Ä•ã-¿Ùd™ '¹ÕÅäh-ŸÄ-ªŒÕ™Õ ‡Â¿ˆœË „¾ÊÕ™Õ Æ¿ˆœä EL-æ„-¬ÇªŒÕ. ®¾ªÃˆªŒÕ ‚ªÃs´-{ª'à Í䄾-šËdÊ è™-§½Õècª "¤Ä•ã-¿Ùd©ðx \D «áªŸ¿Õ¿٠¿Ÿ¿-™-¿-¤ò-«-œ¿ªÅîÐ XÃšË ‚§½Õ-¿-{Õd™ „¾J-Cµ-©ðE éªjÅ½Õ™Õ æ®Ÿ¿uª ²ÄTª-ͽ-©äE „¾J-®ÏnA ¨ \œÄD ¯ç™-ÂíªC. ¦µÇK «ªÃ¥™ ÂêŒ-ºª'à ÂíEo "¤Ä•ã-¿Ùd-™Â¿Ù '¹ªœË „¾œ¿--{ªÐ éªjŽՙ ¤ñ©Ç©ðx ƒ®¾Õ¿ XäÕ{-™Â¿Ù ÂêŒ-º-XçÕiªC. è™-§½Õècª „¾ÊÕ©ðx '¯Ãºu-ŽÑ¿Ù, „¾{d-„¾-'Ã_-©äxE ÆN-F-AÂË ƒC ÆŸ¿lª „¾œ¿Õ-ÅîªC.
®¾£¾Ç-ÂêŒ 殟ÄuEo "„¾Xä-¬Á-å„-šÇd-™Êo "„¾A-¤Ä-Ÿ¿-ÊÊÕ "„¾¦µŒÕŽyª ¨ \œÄŸä Å窌-å„jÂË Åç*aªC. ŸÄEå„j B"«-²Än-ªá©ð EªŒ-®¾Ê «u¿hª Â뜿ª, "„¾ªá-Xäšü «u¿Ùh-™Â¿Ù Ž«Õ ¤ñ©Ç-™ÊÕ ªÃ®Ï ƒ«y-œÄ-EÂË éªjÅ½Õ™Õ ÆªU-¿-Jª-ͽ-¿-¤ò-«-œ¿ªÅî ‚ "„¾A-¤Ä-Ÿ¿-Êå„j XçÊ¿و ŽT_ªC. ¦µŒÖ«á-™å„j éªjŽÕ-™Â¿Ù '¹™ £¾Ç¿و-™ÊÕ £¾ÇJªÍä ¨ "„¾A-¤Ä-Ÿ¿Ê XçÊÕ¿ …Êo ¤Ä™-¿ٙ ²ÄyªÃnEo "„¾A-„¾-Â~Ã™Õ ‡ªœ¿-'¹-šÇdªá. ®¾£¾Ç-ÂêŒ 殟¿uª „¾{x «u«-²Ä-§½Õ-ªŒª'¹ E„¾Û-ºÕ™Ö ƦµŒuª-ŽªŒª «u¿hª Íä¬ÇªŒÕ. DªÅî Ð "„¾¦µŒÕŽyª XçÊ¿و Ž'¹_¿ Ž„¾p-©äŸ¿Õ.
«u«-²Ä§½Õ ªŒª'Ã-EÂË EªŒ-«-Cµ-¿ª'à ÅíNÕtC '¹ª{-™-¤Ä{Õ …*Ž NŸ¿Õu-ÅýÊÕ ƒ²Äh-«Õª{Ö ‡Eo-¿™ ®¾ªŸ¿-ªŒs´ª'à Íä®ÏÊ XÃ'Ãl-¯ÃEo "„¾¦µŒÕŽyª Æ«Õ™Õ Í䧽Õ-¿-¤ò'Ã, \œ¿Õ-'¹ª-{™ ¤Ä{Õ Â¿éªª-šüÊÕ ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ Íäæ® N†¾-§½Õª-©ðÊÕ ÍäŽÕ-©ã-Åäh-®ÏªC. DªÅî éªjÅ½Õ™Õ ¯Ã¯Ã-¤Ä{Õx „¾œ¿Õ-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. «áÈuª'à ¿ªŒ«Û „Ԝˎ XçÕ{d "¤ÄªÅéðx NŸ¿ÕuÅý ¿³Äd™Õ Ð éªjŽՙ ÂíCl-¤ÄšË ‚¬ÁMo ‚NJ Íä¬Çªá. „¾ªœ¿x Åî{™Õ, ¿ڪŒ-'Ã-§½Õ™ ¤ÄŸ¿Õ™Õ Xä®ÏÊ éªjŽՙ „¾J-®ÏnA Ÿ¿§½Õ-F-§½Õª'à Ž§½Ö-éªjªC.
¨ ®¾ª«-ŽqªŒª "¤ÄªŒª-¦µŒª©ð «Ö骈-šü¿٠Åç*aÊ ªŒH „¾ª{™Õ ÆÂÙ «ªÃ¥-™Â¿Ù ¦Ç'à ŽœË-®Ï-¤ò-«-œ¿ªÅî ÆÊo-ŸÄ-Ž™Õ å„Ÿ¿l-‡-ŽÕhÊ Ê†¾d-¤ò-§½ÖªŒÕ. «áÈuª'à …ŽhªŒ Å癪-'ú, …¦µŒ-§½Õ-'î-ŸÄ-«J, ¿%³Äg >©Çx©ðx Ð «Ö骈šü §½ÖªŒÕf©ðx 'îŸÄ-«á™Õ 'ÇS-©ä-¿-¤ò-«-œ¿ªÅî, éªjÅ½Õ™Õ Åç*aÊ ŸµÄÊuª ŽœË-®Ï-¤ò-ªáªC. „¾ª•Ç¦ü, ŽC-ŽªŒ ªÃ³ÄZ™ …Žp-ŽÕh-™Åî 'îŸÄ-«áLo Eª„ÏÊ ªÃ†¾Z "„¾¦µŒÕŽyªÐ «ÕÊ éªjŽՙ …Žp-ŽÕhLo E™y-Íä-®¾Õ-Â¿Ù¯ä ®¾Ÿ¿Õ-¤Ä§½Õª ¿Lpª-ͽ-¿-¤ò-«œ¿ª ¨ -Æ-ʪÃn-EÂË Âꌺª. „¾ªŒu-«-²Ä-ʪ'à ªŒH éªjÅ½Õ™Õ Ê†¾d-¤ò-«-™®Ï «*aªC.
EªŒÕœ¿Õ „¾ª{-™Â¿Ù XÚË-LxÊ Ê³Äd-™Â¿Ù ®¾ªÿª-Cµª*Ð „¾ª{™ H«Ö Â˪Ÿ¿ ÍçLxª-ÍÃ-LqÊ EŸµ¿Õ-™ÊÕ êª"Ÿ¿ "„¾¦µŒÕŽyª Nœ¿Õ-Ÿ¿™ Í䧽Õ-©äŸ¿Õ. DªÅîÐ éªjŽÕ-™Â¿Ù „¾ª{™ H«Ö Â˪Ÿ¿ „¾J-£¾ÉªŒª ÍçLxª-ͽ-©äE Ÿ¿Õ®ÏnA. ƪŽ¿٠骪œËª-Ž™ ʆ¾dª ¨ \œÄC „¾ª{-™Â¿Ù XÚË-LxªC. ¨ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ðÐ «Õªî „¾ª{ X䮾Õ-Â¿Ù¯ä «áªŸ¿Õ å„{Õd-ÿ-œ¿Õ™ Âª éªjÅ½Õ™Õ „¾œ¿Õ-ŽÕÊo ¤Ä{xÊÕ £ÏǪ-ͽÕ-Âî-«Í½Õa.
ªÃ†¾Zª©ð Í窌¿٠éªjŽՙ „¾J-®ÏnA «ÕJªÅ½ C'¹-•Ç-JªC. ͽ鈪Œ NÕ™Õx™ XçjÈ-JÂË ÅÕ'à ¿ÚM™ ®¾«Õ®¾u, Ÿµ¿ªŒ T{Õd-¦Ç{Õ Âÿ-¤ò-«œ¿ª «ªšË ÂêŒ-ºÇ™ «™x ªÃ†¾Zª©ð Í窌¿٠„¾ª{ ²Ä'¹Õ ¯Ã™Õ'î «ªÅ½Õ¿٠„¾œË-¤ò-ªáªC. DªÅîРͽ鈪Œ C'¹Õ-ÿœË ŽT_-¤ò-ªáªC. ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ N„¾-ºË©ð „¾ªÍ½-ŸÄªŒ, ¦ã™xª Ÿµ¿ªŒ™Õ ͽÕ¿ˆ-™-ʪ-šÇªá. ƒ{Õ-«ªšË „¾J-®Ïn-Žթðx Í窌¿٠²Ä'¹Õ-Íäæ® éªjŽÕ-™Â¿Ù ƒÅî-Cµ-¿ª'à Ž-NÕ-«y-«-™-®ÏÊ ®¾ªÿª-CµÅ½ «Õª"A-Žy-¬ÇÈ „¾ªÍ½-ŸÄªŒ NÕ™Õx™ ŠAh--@Áx-¿٠©óªT-¤òªá, 1966 ¯ÃšË ͽ鈪Œ ͽšÇd-EÂË «ÖªŒÕp™Õ Å箾Öh ‹ ‚Jf-¯ç¯þq •ÇK Íä®ÏªC. ŸÄEå„j Ÿä¬Á-XÃu-„¾hª'à EªŒ-®¾-Ê™Õ Xç™Õx-Xç-Žh-œ¿XäÕ Âÿ, Í窌¿٠éªjÅ½Õ™Õ œµËMx OŸµ¿Õ©ðx ¿Ÿ¿ª ÅíÂȪŒÕ ¿ڜÄ. Ÿ¿J-NÕ©ÇÐ êª"Ÿ¿ª ‚ ‚Jf-¯ç-¯þq©ð ÂíEo «ÖªŒÕp™Õ Íä®ÏªŸä Ž„¾p „¾ÜJh'à …„¾-®¾ª-£¾Ç-Jª-ͽÕ-Âî-©äŸ¿Õ.
¨ \œÄC „¾®¾Õ„¾Û „¾ª{¿٠«Ö"Žª JÂêŒÕf ²Änªá©ð, ÂËyªšÇ-©ü¿٠ªŒÖ.12Xä™Â¿Ù å„j'à ™Gµª-ͽœ¿ª N¬ì†¾ª. EªŒÕ-šËÅî ¤òLæ®h ¤ñ'Ã-¿Ù¿٠«ªŒ-®¾'à 骪œî \œÄD ÂË©ðÂË «ªŸ¿-¿Ù-å„j'à Ÿµ¿ªŒ „¾™-¿œ¿ª '¹«Õ-¯ÃªŒ|ª. „¾Ah éªjŽÕ-™Â¿Ù ¨²ÄJ «Õª* Ÿµ¿ªŒ™Õ ™GµªÍä Æ«-ÂÃ-¬Á-«áªC. ¨ N†¾-§½Õª©ð ÂÃ{¯þ Âêíp-êª-†¾¯þ ‚„¶þ ƒªœË§½Ö (®Ï.®Ï.‰) ®¾£¾Ç-¿-Jæ®h „¾AhéªjÅ½Õ™Õ ©Ç¦µŒ-„¾--œ¿-ÅêŒÕ. -‚ ®¾ª®¾n ‡„¾p-šË-«Ö-Cêª XÃu¤Ä-ªŒÕ-™Åî ¿٫Õt-¿ˆ-ªáÅä éªjŽÕ-™Â¿Ù ƪŸä ©Ç¦µÇ™ ¬ÇŽª ŽT_-¤ò§äÕ "„¾«Ö-Ÿ¿ª ©ä¿-¤ò-©äŸ¿Õ. „¾„¾Ûp-ŸµÄ¯Ãu™ …ŽpAhʪŽ-šËF éªjÅ½Õ™Õ N"¿-ªáª-*Ê Å½ªŒ-XÃ-Ž¯ä XÃšË Ÿµ¿ªŒ™Õ å„Ÿ¿l-§çÕ-ŽÕhÊ å„J-'êá. ŸÄªÅî, XêŒÕ ™Gl´- ¤ñª-Ÿ¿-©ä¿¤ò§½ÖªŒÕ. ¨ ªŒH©ð éªjÅ½Õ™Õ Æ„¾-ªÃ™ ²Ä'¹Õå„j ‚¬Á™Õ å„{Õd-¿Ù-¯ÃoªŒÕ. "„¾®¾ÕhŽª OšË Ÿµ¿ªŒ™Õ ‚ÂÃ-¬Ç-ÊoªšË NE-§çÖ'¹ŸÄªŒÕ™ÊÕ «ºË-ÂË-®¾Õh-¯Ãoªá.
«J …ŽpAh Ž'¹_-œ¿ªÅî ¨²ÄJ ®¾Êo-G§½Õuª Ÿµ¿ªŒ™Õ «ÕJªÅ½ 優Œ-'¹-«Í½Õa. OšËE ÆCµÂ¿ª'à E™y-Íä-®ÏÊ XÃu¤Ä-ªŒÕLo E§½Õª-"Aª-ͽ-œ¿ª©ð "„¾¦µŒÕŽyª ÍäŽÕ-©ã-Åäh-®ÏªC. ªÃÊÕÊo 骪œ¿Õ ¯ç™©ðx ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ N„¾-ºË©ð ÂíEo «u«-²Ä-§çÖ-ŽpŽÕh™ Ÿµ¿ªŒ™Õ «ÕJªÅ½ å„Jê' ®¾Öͽ-Ê™Õ Â¿E-„Ï-®¾Õh-¯Ãoªá. N*-"Ž-XäÕ-NÕ-{ª˜äÐ ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ N„¾-ºË©ð 優ŒÕ-'¹Õ-ŽÕÊo Ÿµ¿ªŒ™ ²Änªá©ð éªjŽÕ-™Â¿Ù «ÕŸ¿lÅ½Õ Ÿµ¿ªŒ™ 優„¾Û …ªœ¿-¿-¤ò-«œ¿ª! …ŸÄ-£¾Ç-ªŒ-ºÂ¿ÙÐ ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ N„¾-ºË©ð ÂË©ð ®¾Êo-G§½Õuª Ÿµ¿ªŒ ªŒÖ.37 ÊÕª* ªŒÖ.40 «ªŒÂ¿Ù „¾™Õ-¿Ù-ŽկÃoÐ ¦ðÊ®þÊÕ NÕÊ-£¾É-ªáæ®h ÂËyªšÇ©ü «JÂË Xçªáu ªŒÖ¤Ä-§½Õ™Õ ƒ„¾p-šËÂÌ Ÿ¿Â¿ˆ-©äŸ¿Õ. …Lx „¾ªœËª-*Ê éªjŽÕ-™Â¿Ù \OÕ NÕ'¹-™-œ¿ª-©äŸ¿Õ ÂÃF, ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ «Ö骈-šü©ð …Lx Ÿµ¿ªŒ ‚ÂÃ-¬Ç-Êoª-{Õ-ÅîªC. „¾ªœËª-*Ê ®¾«Õ-§½Õª©ð ÂËyªšÇ©ü Ÿµ¿ªŒ «âœ¿Õ Xä™ ªŒÖ¤Ä-§½Õ™Õ Â¿ÚœÄ ©äE ÂíEo ªŒÂÙ „¾„¾Ûp ŸµÄ¯Ãu™ (¿ªC, NÕÊÕ«á, å„®¾ªŒ «ªšËN) Ÿµ¿ªŒ ÆN XÃu¤Ä-ªŒÕ™ „¾ªŒ-«Õ-§½Öu¿ ÂËyªšÇ-©ü¿٠‡E-NÕCXä™ ÊÕª* „¾CXä™ ªŒÖ¤Ä-§½Õ™ «ªŒÂ¿Ù …ªšðªC! DEo-ÿšËdÐ éªjŽÕ-™Â¿Ù ªÃ«-™-®ÏÊ ©Ç¦µÇLo Ÿä¬Áª-©ðE XÃu¤ÄªŒ «ªÃ_™Õ \ KA©ð ÅçL-N'à ŸÄJ «ÕRx-®¾Õh-¯Ãoªî ¦ðŸµ¿-„¾-œ¿Õ-ŽժC. «Ö骈-šËª'þ «u«®¾n©ð ®¾ª®¾ˆ-ªŒº™Õ ÅçÍäa C¬Á©ð "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™Õ ¨ \œÄD ͽªŒu™Õ B®¾Õ-Âî-©ä-Ÿ¿-Ê-œÄ-EÂË ƒC EŸ¿-ªŒzʪ.
-"„¾-¦µŒÕ-ÅÃy-™ -*-Êo-ͽք¾Û
"„¾„¾ª-ͽª-©ðE ÆEo Ÿä¬Ç™ ‚Jn¿ «u«-®¾nLo …ÂˈJ GÂˈJ Íä®ÏÊ «ÖªŸ¿uª Ÿ¿Õ"†¾p-¦µÇ«ª ¦µÇªŒ-Åýå„j B"« ²Änªá©ð „¾œ¿-¿-¤ò-«-œÄ-EÂË Âꌺª «u«-²Ä§½Õ ªŒª'¹-XäÕ-ÊE "„¾ŸµÄ-Ê-«Õª"A «Õ¯ît-£¾Ç-¯þ-®Ïª'þ ®¾y§½Õª'à "„¾Â¿-šËª-ÍêŒÕ. Æ©ÇÐ ‚Jn¿ «ÖªŸ¿uª ÅÃÂËœË ÊÕª* Ÿä¬ÇEo ÂíªÅ½ «ªŒÂ¿Ù ªŒÂË~ª-*Ê «u«-²Ä§½ÕªŒª'¹ "„¾§çÖ-è-¯Ã-™ÊÕ, éªjŽՙ ®¾ªêÂ~-«ÖEo ¤Ä™-Â¿Ù™Õ EªŒx¿~uª Í䧽՜¿ª Ÿ¿ÕªŒ-Ÿ¿%-†¾d-¿ªŒª. Ÿä¬Á ‚Jn¿ "„¾'¹-AÂË «â™-®¾hª-¦µŒª-©ÇªšË 殟¿uªŒª'ÃEo "„¾¦µŒÕŽyª „¾šËdª-ͽÕ-Âî-¿-¤ò-«œ¿ª XçÊÕ¿ ¤ÄJ-"¬Ç-NÕ¿ «ªÃ_™ ©ÇH-ªáª'þ …ªœ¿{ª, XÚËÂË ¤Ä™-Ê §½Õª"Åê'¹ª "„¾¦µÇ-NŽª Â뜿ª ‚ªŸî-@Á-Ê-¿ªŒª. è¯Ã¦µÇ©ð éªjÅ½Õ™Õ ¯Ã™Õ'¹Õ ¬ÇŽª Â¿ÚœÄ ©äE Ÿä¬Ç-™Åî ¤ò™Õa-¿ÙEÐ 70 ¬ÇŽª «u«-²Ä-§½Õ-ŸÄ-ªŒÕ©ä …Êo ¦µÇªŒÅý«ªšË Ÿä¬Áª ÆÊÕ-®¾-Jª-ÍÃ-LqÊ NŸµÄ-¯Ã-™ÊÕ ªŒÖ¤ñª-Cæ®h «Õʪ ¦µŒN-†¾uŽÕh©ð ¦µÇK «â™uª ÍçLxª-ͽÕ-Âî-«-™®Ï «®¾ÕhªC.
Ð ÆNÕ-êªoE £¾ÇJ-¿%†¾g
***************************************
EENADU
EDITORIAL
Æ„¾-Ê-«Õt¿ª-Åî -Æ„¾-XÃ-Ÿ¿Õ-™Õ
¯ä¤Ä-©ü©ð ªÃè-Â̧½Õ „¾J-ºÇ-«Ö™Õ ‚ªŸî-@ÁÊ Â¿L-T-®¾Õh-¯Ãoªá. «Ö° "„¾ŸµÄE "„¾Í½ªœ¿ ¦µÇªŒ-Åýå„j N†¾ª ¿¿و-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ¯ä¤ÄM "„¾¦µŒÕ-ÅÃyEo
Æœ¿Õ-'¹-œ¿Õ-'¹Õ¯Ã ƒÿsª-Ÿ¿Õ-™Â¿Ù '¹ÕJ•ä®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ¯ä¤Ä©ü ªÃ•Çuª-'¹-„Ô-J¸-¿©ð '„Ô„¾Û-©üq-XêýÑ „¾Ÿ¿-ÿªŸµ¿ª ÍäªÃa-™Êo ‚§½ÕÊ œË«Öª-œ¿Õ¿٠ͽÕéˆ-Ÿ¿Õ-éªjªC. Ÿ¿J-NÕ©Ç ‚§½ÕÊ «ÕJªÅ½ éª*a-¤òÅä, B"« „¾ªŒu-«-®¾-¯Ã™Õ Ž„¾p-¿-¤ò-«Í½Õa!
¯ä ¤Ä-©ü©ð „¾J-®ÏnA «ÕSx Xç៿-šËÂË «*aªC. 骪œ¿Õ ¬ÁÅÃ-¦Çl™ ªÃͽJ¿ ¤Ä™-Ê¿٠ͽªŒ-«Õ-UŽª ¤ÄœË '¹º-Žª"Žª C¬Á'à "„¾²Änʪ "¤ÄªŒª-Gµª-*Ê £ÏÇ«Ö-™§½Õ „¾ªŒy-ŽªÃèuª Žœ¿--¦Ç-{Õ "„¾•Ç-²Äy«Õu £ÏÇÅçj-†¾×™Â¿Ù ‚ªŸî-@ÁÊ Â¿LTªÍä „¾J-ºÇ«Õª. «Ö° "„¾ŸµÄE "„¾Í½ªœ¿ ¯äŽ%-Žyª-©ðE «ÖXî-ªá®¾Õd ¤ÄKd «âœ¿Õ ªîV-™-¤Ä{Õ EªŒy-£ÏǪ-*Ê ²ÄªŒy-"A¿ ®¾XçÕt „¶¾L-Žª'à §½Ö«Ÿäl¬Áª ®¾hªGµª-*ªC. ®¾XçÕt 2006¯ÃšË ¬ÇªA Š„¾pª-ŸÄ-EÂË NªŒÕŸ¿l´«ÕE ÅçL-®Ï-Ê-„¾pšËÂÌ "„¾Í½ªœ¿ ÆŸä «ÖªÃ_Eo ‡ªÍ½Õ¿ٯÃoªŒÕ.
"„¾„¾ª-ͽª-©ðE æ„Ÿ¿ Ÿä¬Ç©ðx ¯ä¤Ä©ü ŠÂ¿šË. ƪá-ŸÄªŒÕ ¯ç™-™Õ'à «ªŒÕ-®¾'à 誌Õ-'¹Õ-ŽÕÊo ‚ªŸî-@Á-Ê-™Åî ‚ Ÿä¬Áª Æ{Õd-œ¿Õ-¿Ù-ÅîªC. ¿«âu-E®¾Õd ¤ÄKd ‚„¶þ ¯ä¤Ä©ü (§½âE-儶jœþ «ÖJˆq®¾Õd ©ãE-E®¾Õd) ²ÄªŒC±, "„¾ŸµÄE «ÖŸµ¿Xþ ¿٫֪ý ¯ä¤Ä©ü™ ¯äŽ%-Žyª-©ðE "„¾¦µŒÕ-ÅÃyEo '¹Ÿçl CªÍäª-Ÿ¿Õ¿٠"„¾AÊ „¾ÜEÊ "„¾Í½ªœ¿Ð …Ÿ¿u-«ÖEo Ÿ¿¬Á-™-XÃ-K'à Ÿ¿'¹_-ªŒÕªœË ÊœË-„Ï-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. "¤ÄªB§½Õ ²Änªá©ð ®¾«Öª-ŽªŒ "„¾¦µŒÕÅÃy™ \ªÃp{Õ Âª Í䄾-šËdÊ ²ÄªŒy-"A¿ ®¾XçÕt £ÏǪ²Ä-Žt-¿ª'à «ÖJªC. ¤ÄKd ÂêŒu-¿-ªŒh™Õ OŸµ¿Õ©ðx OªŒª'¹ª ®¾%†Ïdª-ÍêŒÕ. £ÏǪ²Ä-Žt¿ „¶¾Õ{-Ê-™å„j «ÖÊ« £¾Ç¿و™ ¿NÕ-†¾¯þ «u¿h-„¾-ªŒ-*Ê ‚ªŸî@ÁÊ ÆªŒºu ªîŸ¿Ê'ïä NÕT-LªC. •ÇB§½Õ "„¾¦µŒÕŽyª \ªÃp{Õ Í䧽Ö-™E «ÖXî-ªá-®¾Õd™Õ œË«Öªœ¿Õ Í䮾Õh-¯ÃoªŒÕ. «âœ¿Õ ªîV™ ®¾XçÕt «áT-®Ï-Ê„¾pšËÂÌ «ÕJEo ‚ªŸî-@ÁÊ ÂêŒu-"¿-«Ö-™ÊÕ Í䄾-œ¿-ÅÃ-«ÕE "„¾Â¿-šËª-ͽœ¿ª ŸÄyªÃ «ÖŸµ¿Xþ ¿٫֪ý ‚Ÿµ¿y-ªŒuª-©ðE 22 ¤ÄKd™ ®¾ªÂ̪Œg "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-EÂË Â¿ªšË OÕŸ¿ ¿ÙÊÕ¿٠-©ä¿٪-œÄ Í䧽Ö-™-ÊoC "„¾Í½ªœ¿ …Ÿäl¬Áª. å®j¯Ãu-Cµ-„¾A E§½Ö-«Õ-¿ªå„j ÆŸµ¿u-¿~Ù-œËÅî N¦µä-ŸÄ™ ÂêŒ-ºª'à ¨ \œÄC XäÕ©ð "„¾ŸµÄE „¾Ÿ¿-NÂË ªÃ°-¯Ã«Ö Íä®Ï-Ê-„¾pšË ÊÕª* "„¾Í½ªœ¿ E„¾Ûp™Õ ¿¿و-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ®¾ªÂ̪Œg "„¾¦µŒÕ-ÅÃyEo '¹Ÿçl CªÍ½Õ-ÅÃ-ÊE "„¾A-èc -Íä®Ï-Ê ‚§½ÕÊ ‚ C¬Á'à ¤Ä«Û™Õ ¿Ÿ¿Õ„¾ÛŽկÃoªŒÕ. '¹Å½-¯ç--©ðx ¤ÄªŒx-XçÕª--{Õ-ÊÕ «á{d-œËª-ÍêŒÕ. -ÅÃ-•Ç ‚ªŸî-@Á-Ê-™Ö ƪŸ¿Õ©ð ¦µÇ'¹XäÕ. '¹Å½ ÆÂîd-ÿ-ªŒÕ©ð Íçj¯Ã „¾ªŒu-{Ê Æʪ-ŽªŒª "„¾Í½ªœ¿ XçjÈ-J©ð '¹º-F-§½Õ-XçÕiÊ «ÖªŒÕp ¿-Ê-ÿ-œ¿Õ-Åîª-C. ®¾ªÃˆ-ªŒÕÊÕ '¹Ÿçl CªÍäª-Ÿ¿Õ¿٠Æ¿ˆœä «Üu£¾Ç ªŒÍ½Ê èJ-Tª-Ÿ¿Êo ÆGµ-"¤Ä§½Õª …ªC. Ÿ¿¬Ç-¦Çl-E-ÂË-å„j'à «ÖXî-ªá-®¾Õd™Õ ²ÄTª*Ê £ÏǪ²ÄÂꜿ¿٠16Xä™Â¿Ù å„j'à "¤ÄºÇ™Õ 'ÃL©ð ¿L-®Ï-¤ò-§½Öªá.
ÊÖuœµË-MxE ÆÊÕ-«Öʪ'à ͽ֜¿{ª «ÖXî-ªá-®¾Õd-™ ¯çjèª. ÆŸµ¿u-¿~Ùœ¿Õ ªÃXþÕ ¦µŒªŒºý §½ÖŸ¿Xþ, "„¾ŸµÄE «ÖŸµ¿Xþ ¿٫֪ý ¦µÇªŒÅ½ ®¾ªÅ½AÂË ÍçªC-Ê-XêŒÕ Â뜿ª "„¾Í½ª-œ¿Â¿Ù NÕª'¹Õ-œ¿Õ-„¾-œ¿-{ª -©ä-Ÿ¿Õ. Ž«Õ ¤Ä™-Â¿Ù™Õ ¦µÇªŒÅý ÍäA©ð ÂÌ™Õ-¦ó-«Õt-™E N«Õ-Jzª-ͽœ¿ª ‚§½Õ-Ê¿٠„¾J-¤Ä-˜ãjªC. ÂÌ™-¿-XçÕiÊ ÆŸµ¿u¿~, "„¾ŸµÄE „¾Ÿ¿-«Û©ðx ŠÂ¿ˆšÌ Ž«Õ ¤ÄKdÂË Ÿ¿Â¿ˆÂ¿ ¤ò«œ¿ª ‚§½Õ--ÊÕo Æ®¾-£¾Ç-¯Ã-EÂË '¹ÕJ-Íä-²òhªC. ƪŸ¿Õ-«©äx, ¯ä¤Ä©ü "„¾¦µŒÕŽyª ¦µÇªŒ-Åý-Xçj„¾Û Xçá'¹Õ_ ͽք¾Û--Åîª-Ÿ¿-E -ƪŒl´-ªŒ£ÏÇ-Ž -‚ªî„¾-º-™Õ '¹Õ„Ïp®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. «ÖŸµ¿Xþ ¿٫֪ý "„¾¦µŒÕŽyª Íçj¯ÃÅîÊÖ ®¾Å½qª-ÿªŸµÄ™Õ ¯çªŒ-„¾Û-ÅîªC. œË宪-ÿªŒÕ 16Ê Íçj¯Ã XäÕèªý èÊ-ªŒ©ü >§½Ö >§½Ö-Lª'þ, ¯ä¤Ä©ü ÅÃÅÈ-L¿ å®j¯Ãu-Cµ-„¾A ÅíªÃ¯þ Vª'þ ÿ£¾Ç-Ÿ¿Öªý ®Ïª'þ «ÕŸµ¿u å®jE¿ ²Ä§½Ö-EÂË ®¾ªÿª-Cµª* 'Ç{tª-œ¿Õ©ð Š„¾pªŸ¿ª ¿ÙC-JªC. ¯ä¤Ä©ü å®jE-ÂÃ-Cµ-„¾A ͵½"Ž-«Ö¯þ ®Ïª'þ '¹ÕªŒÕª'þ ¦µÇªŒÅý „¾ªŒu-{-Ê©ð …ªœ¿-'Ã¯ä ¨ Š„¾pªŸ¿ª ¿ٟ¿-ªŒœ¿ª '¹«Õ-¯ÃªŒ|ª. 2005©ð ªÃV •Çc¯äª-"Ÿ¿Â¿Ù …ŸÄy-®¾Ê ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ð ¯ä¤Ä-©ü¿٠‚§½áŸµ¿ ®¾ªŒ-„¶¾-ªÃÊÕ EL-„Ï-Xä-®ÏÊ ¦µÇªŒÅýÐ -‚ -"„¾-"ÂË-§½Õ „¾ÛÊÓ-"¤Ä-ªŒª--¦µÇ-EÂË ƒšÌ-«©ä ƪU-¿-Jª-*ªC. ƪá-Ê-„¾p-šËÂË Íçj¯ÃÅî ªŒÖ.22Âî{x XäÕªŒÂ¿Ù ¯ä¤Ä©ü ªŒÂ¿~º «Õª"A NŸÄu ¦µŒªœÄK Š„¾pªŸ¿ª ¿ٟ¿Õ-ªŒÕa-Âî-«œ¿ª N¬ì†¾ª. ¨ ¯ç™ 26 ÊÕª* ‚ªŒÕ ªîV™ ¤Ä{Õ "„¾ŸµÄE «ÖŸµ¿Xþ ¿٫֪ý Íçj¯Ã „¾ªŒu-{-Ê¿٠Xç@Áß-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. Xî¾h-XÃ-EÂË ÆÂîd-ÿ-ªŒÕ-©ð¯ä ‚§½ÕÊ „¾ªŒu-{-Ê¿٠Xç@ÇxLq …ªC. ƪáÅä Íçj¯Ã "„¾ŸµÄE Xç¯þ >§½Ö-¦Ç-Xî ÂêŒu-"¿-«Ö™ ŠAhœË ÂêŒ-ºª'à XêáŸÄ „¾œËªC. ‚'¹-®¾Õd©ð ¦µÇªŒ-Åý©ð „¾ªŒu-šËª-*Ê «ÖŸµ¿Xþ ¿٫֪ý XçÊÕ-Xçª-{¯ä Íçj¯Ã „¾ªŒu-{-Ê¿٠®¾ÊoŸ¿l´«Õ-§½ÖuªŒÕ. ¨ Xî¾h-XÃ-™ÊÕ '¹«ÕEªÍ½Â¿ÙªœÄ ƪáÊ ŸÄEÂË ÂÃE ŸÄEÂË ÆŸä „¾E'à ¦µÇªŒ-ÅýÊÕ ‚œË¤ò®¾Õ¿ٯä NŸµÄ-¯Ã-EÂË «ÖXî-ªá®¾Õd ¤ÄKd Ž¿~ºª ®¾y®Ïh „¾™-ÂÃL. Ž«Õ Ÿä¬Á ƪŽ-ªŒ_Ž «u«-£¾É-ªÃ©ðx ¦µÇªŒÅý •ð¿uXäÕ ÅÃ•Ç ªÃè-Â̧½Õ ®¾ªÂ~î-¦µÇ-EÂË ÂêŒ-º-«ÕÊo "„¾Í½ªœ¿ NŽªœ¿ Xß¿Ê N®¾Õh-'í-™Õp-ÅîªC. "„¾ŸµÄE «ÖŸµ¿Xþ ¿٫֪ý ¯ä¤Ä©ü ¯Ã§½Õ-¿-Žyª-©ðE ÆCµ-ÂêŒ ¿«âu-E®¾Õd ¤ÄKd ‚„¶þ ¯ä¤Ä©ü (§½á.‡ª.-‡©ü), «Ö° "„¾ŸµÄE TJ•Ç "„¾²ÄŸþ Âíªá-ªÃ©Ç ¯äŽ%-Žyª-©ðE ¯ä¤ÄM Âê"é'®þ ¦µÇªŒÅý Íç„Ïp-Ê{Õx Êœ¿Õ-®¾Õh-¯Ão-§½ÕÊo Xß¿Ê ƪŒn-ªŒ-£ÏÇŽª. ÆŸä ®¾«Õ-§½Õª©ð ƒÂ¿ˆœË ÂÌ™Õ-¦ó«Õt "„¾¦µŒÕ-ŽyªÅî Âÿ٪œÄ ¯äªŒÕ'à ¦µÇªŒ-Åý-Åî¯ä ͽJa-²Äh-ÊE "„¾Í½ªœ¿ Í焾pœ¿ª XçÊÕ¿ '¹™ ƪŽªŒuª \N՚𠇫-JÂÌ ÆªÅ½Õ-*-¿ˆŸ¿Õ.
"„¾Í½ª-œ¿Â¿Ù ƒªÂà "„¾•Ç-²Äy«Õu „¾Ÿ¿l´-Å½Õ™Õ «ª{-ÿ-šËd-Ê{Õx ©ä«Û. ÅÃÊÕ „¾šËdÊ Â¿ÙªŸä-šËÂË «âœä ÂÃ@Áx-Êo{Õx ‚§½ÕÊ «u«£¾ÉªŒ ¬ëjL …ªšðªC. ¦µÇªŒ-Åý-Åî¯ä Âß¿Õ Ÿä¬Áª-©ðE "„¾ŸµÄÊ ¤ÄKd-™-ÅîÊÕ ‚§½ÕÊ NŸµÄʪ ƒ©Çê' …ª{ÕªC. ¤ÄªŒx-XçÕª-{Õ©ð Å½Ê ¤ÄKdÂË „¾ÜJh XçÕ•Ç-JšÌ ©äE ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ð ‚*-ŽÖ*, ®¾ª§½Õ-«Õ-ʪÅî «áªŸ¿Õ¿٠²Ä'Ã-LqÊ Å½ªŒÕ-ºª©ð ƪŸ¿Õ¿٠GµÊoª'à Ÿ¿Ö¿Ù-œ¿Õ'à «u«-£¾Ç-Jª-ͽœ¿ª «™x ¿L-TÊ ÆÊ-ªŒn-XäÕ-N՚𠃄¾p-šËÂÌ ÆªŒnª Í䮾Õ-Âî-©ä-¿-¤ò-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. „¾{Õd-N-œ¿Õ-„¾Û™ ŸµîªŒºË …ª˜ä ¨ \œÄC XäÕ ¯ç™©ð å®j¯Ãu-Cµ-„¾A E§½Ö-«Õ-ÂÃ-EÂË ®¾ªÿª-Cµª-*Ê NXßÄEo ÆŸµ¿u-¿~Ù-œËÅî ²Ä«Õ-ªŒ-®¾uª'à „¾J-†¾ˆ-Jª-ͽÕ-¿ٯä XêŒÕ. "„¾A N†¾-§½ÖEo Íçj¯Ã Â©ð, Ÿ¿%¿p-Ÿ±¿ªÅî ͽ֜¿{ª «©äx ¨ „¾J-®ÏnA \ªŒp-œ¿Õ-Åîª-C. ¯ä¤Ä-©üÊÕ Å½Ê '¹Õå„pšðx …ªÍ½Õ-Âî-XÃ-™Êo …Ÿäl¬Áª ƒªœË-§½Ö¿٠©äŸ¿Êo Xî¾h-XÃEo "„¾Í½ªœ¿ ‡ªÅ½ ŽyªŒ'à "'¹£ÏÇæ®h ƪŽ «Õª*C. ¯ä¤Ä-©ü¿٠¦µÇªŒÅý Ê«Õt-¿-XçÕiÊ ¯ä®¾hXäÕ Å½„¾p ŸÄEå„j å„Žhʪ Í䧽Ö-™Êo ‚©ð-Í½Ê \¯Ãœ¿Ö ©äŸ¿Õ. '¹Å½ª©ð ªÃͽ-J-ÂÃ-EÂË ÆÊÕ-¿Ú-™ª'à «u«-£¾Ç-Jª-*-Ê-„¾p-šËÂË Æʪ-ŽªŒª "„¾•Ç-Hµ-³Äd-EÂË ÆÊÕ-'¹Õ-ºª'Ã Å½Ê NŸµÄ-¯ÃEo «ÖªŒÕa¿ÙE E•Ç-§½Õ-BÅî «u«-£¾Ç-Jª-*ªC. ÅÃÊÕ ‚§½á-ŸµÄ-™ÊÕ Nœ¿-¯ÃœË èÊ-°-«Ê "®¾«ª-A-©ðÂË ªÃ«-œÄ-EÂË ¦µÇªŒÅý Ÿ¿ÊÕo'à EL-*ª-Ÿ¿Êo Xî¾h-XÃEo …Ÿäl¬Á „¾ÜªŒy-¿ª-'ïä N®¾t-J-®¾Õh¯ÃoªŒÕ. ¦µÇªŒ-Åý©ð *ͽÕa-儘äd …"'¹-X߿ՙ¿٠¯ä¤Ä©ü '¹Å½ª©ð ‚"¬Á§½Õª ƒ*a-Ê-„¾p-šËÂË ÆªÅ½'à „¾šËdª-ͽÕ-Âî-©äŸ¿Õ. ÿŽÕ¿Ù-ÅçªŒÕ«Û Âª ®¾J-£¾Ç-Ÿ¿Õl™Õ ŸÄšË «Íäa EªŒÕæ„Ÿ¿ ¯ä¤ÄM™ „¾{x …ŸÄ-ªŒª'à «u«-£¾Ç-J-²òhªC. Æ«Ö-§½Õ¿ "„¾è™ 愪ŒÕÅî ¯ä¤Ä©ü ÊÕª* «Íäa …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ-™Â¿Ù ÍçÂú 儘ädª-Ÿ¿Õ¿٠ƒšÌ-«™ ÂÙª©ð ®¾J-£¾Ç-Ÿ¿Õl™ «Ÿ¿l '¹šËd E„¶¾Ö \ªÃp{Õx Íä²òhªC. …Žh-ªŒ-"„¾-Ÿä-¬ü-©ðE ‚ªŒÕ >©Çx™ „¾J-Cµ©ð ¯ä¤Ä-©üÅî «ÕÊ¿٠550 ÂË©ð-OÕ-{ªŒx ®¾J-£¾ÇŸ¿Õl …ªC.ƒÂ¿ˆœË ÊÕª* ÍíªŒ-¦Ç{Õx ‡Â¿Ùˆ-«'à …ª{Õ-¯Ãoªá. ªÃ"A Xä@Á©ðx ¨ "¤ÄªÅ½ª©ð ÍíªŒ-¦Ç-{xÊÕ EXÃ-Jª-Íäª-Ÿ¿Õ¿٠NŸ¿ÕuŽÕh D¤Ä-™ÊÕ \ªÃp{Õ Í䧽Ö-™E ®¾J-£¾ÇŸ¿Õl ¦µŒ"Ÿ¿Åà Ÿ¿@Áª EªŒg-ªáª-*ªC. «ÕÊÕ-†¾×™ Æ"¿«Õ ªŒXÃ-ºÇÅî ¤Ä{Õ, ÊÂËM ¿éªFq, ‚§½á-ŸµÄ™ Æ"¿«Õ ªŒXÃ-ºÇÊÕ Æœ¿Õf-¿Ù-¯äª-Ÿ¿Õ¿٠¨ EªŒg§½Õª B®¾Õ-¿Ù-Êo{Õx ®¾J-£¾ÇŸ¿Õl ¦µŒ"Ÿ¿Åà Ÿ¿@Áª ƒ¯þ-å®p-¿dªý èÊ-ªŒ©ü ®¾Å½u-"«Åý ÅçL-¤ÄªŒÕ. ¤ñªŒÕ-'¹Õ-Ÿä-¬Áª'à ¯ä¤Ä©ðx „¾J-®Ïn-Å½Õ™Õ Í½Â¿ˆÿœ¿{ª, ¬ÇªA ¯ç™-Âí-Êœ¿ª, "„¾•Ç-²Äy«Õuª ÿ©ð-æ„Žª Âë-œ¿XäÕ ¦µÇªŒÅý ‚Âê¿~ Ž„¾p Æ¿ˆœ¿ ¤Ä'à X䧽՜¿ª Âïä-Âß¿Õ. ƒ„¾p-šË-éÂj¯Ã Ƥò-£¾Ç-™ÊÕ, ÆÊÕ-«Ö-¯Ã-™ÊÕ OœË '¹Å½ª©ð ¿ÙC-JÊ Š„¾pª-ŸÄEo '÷ªŒ-Nª* ¬ÇªA "„¾"Â˧½Õ ÂíÊ-²Ä-Tª-Íäª-Ÿ¿Õ¿Ù, 2010©ð'à ªÃ•Çuª'¹ ªŒÖ„¾-¿-™p-Ê¿٠"„¾¦µŒÕ-ÅÃy-EÂË "„¾Í½ªœ¿ ®¾£¾Ç-¿-Jª-ÍÃL. ®¾ª'Çu-„¾-ªŒª'à ¤ÄªŒx-XçÕª-{Õ©ð ÆA-å„Ÿ¿l ¤ÄKd ÆCµ-¯ä-Ž'à "„¾è™Õ Å½Ê ¦µŒÕè-®¾ˆª-ŸµÄ-™å„j '¹ÕªŒÕ-ŽªŒ ¦ÇŸµ¿u-Ž™Õ XçÖ¤Ä-ªŒÊo N†¾-§½ÖEo „¾Û†¾p ¿«Õ©ü Ÿ¿£¾Ç©ü ÆL-§½Ö®þ "„¾Í½ªœ¿ N®¾t-Jª-ͽ-ªÃŸ¿Õ. ªÃͽ-J-ÂÃ-EÂË «uA-êª-¿ª'à ¤òªÃ-œËÊ ®¾Öp´JhE ƒ„¾Ûpœ¿Õ Â¿ÚœÄ Â¿Ê-ÿ-ªŒ-ÍÃL. ªÃ•Çuª'¹ ªŒÖ„¾-¿-™pÊ, "„¾•Ç-²Äy«Õu "„¾"Â˧½Õ ²Ä„¶Ô'à ²Äê'ª-Ÿ¿ÕÂ¿Ù Å½Ê «ªÅ½Õ Ÿî£¾Ç-Ÿ¿-„¾-œ¿{ª Ê«-ŽªŒª ¯ä¤Ä©ü ¯äŽ'à ‚§½ÕÊ Â¿ªŒh«uª.
Ð '-ªÃV «Õ™x-„¾-ªÃV
***************************************
EENADU
EDITORIAL
ƪ-ŽªÃu-NÕ
Íç œ¿ÕÊÕ Å½Õª* «Õª*ÂË «Õ¿Ù{ª å„{d-œ¿XäÕ «uÂËh- ¿-ªŒh-«u-«ÕE ¦ðCµªÍä Xç᣾Ç"ªŒª 愪ŒÕ NÊ-'ïäÐ «á®Ïx-«á-™ê Âß¿Õ, «á®Ïx-XäÕ-Ž-ªŒÕ-™Â¿Ù å®jŽª «ÕÊ-®¾Õ-©ð ‚Bt-§½Õ-ÅÃ-¦µÇ«ª Xçá™-éÂ-ŽÕh-ŽժC. «ÕŽ-²Ä-«Õ-ªŒ-²Äu-EÂË, ®¾XçÕi-¿-Žu¿٠ƪŸ¿Õê Xç᣾Ç"ªŒª "„¾B¿. ƒ«ÖXþÕ £¾Ýå®j¯þ 愪ŒÕ ƪŸ¿-JÂÌ '¹ÕªŒÕh-Âí-®¾ÕhªC. Xç᣾Ç"ªŒª ®¾ªŸ¿-ªŒs´ª'à ¿ŽÕh™ 'ä™Êª, ªŒÂ¿h-„¾Û-˜ä-ªŒÕ-™Åî ‡"ªŒ-¦Ç-JÊ Â¿ªŒs©Ç XçÕiŸÄʪ èʪ ¿@Áx «áªŸ¿Õ ¿Ÿ¿-©Ç-œ¿-Åêá. "„¾•Ç-²Äy«Õu „¾J-ªŒ-¿~º Âª ƒ«ÖXþÕ „¾J-Xꌪ ‡Ÿ¿Õ-ªíˆÊo ÆA- ¦µŒ-§½Ö-Ê¿ ¿³Äd™Õ, N„¾-ŽÕh™Õ «ÕÊ ®¾t%A-„¾-Ÿ±¿ª©ð XçÕŸ¿™Õ-Åêá. ¯Ãu§½Õª-Âª ¤òªÃ-œ¿-{ª "„¾A «uÂËh ¿ªŒh-«u-«Õ¯ä ®¾Õp´ªŒº è'¹-ŽÕh¿٠¿™Õ-'¹Õ-ŽժC.
£¾Ç"èÅý ƒ«ÖXþÕ £¾Ýå®j¯þ ªÃͽ-J-ÂÃ-EÂË ‡Ÿ¿Õ-ªŒÕ-A-J-'êŒÕ. Xç᣾Ç"ªŒª «Ö®¾ª „¾Ÿî-ªîV ®¾ª"'Ã-«Õ-ªŒª-'¹ª©ð, "„¾•Ç-®¾ª-êÂ~«Õ ™Â¿~u PȪŒª ÆCµ-ªî-£ÏǪ-ÍÃ-™¯ä ®¾ÕŸ¿%œµ¿ ®¾ªÂ¿™pªÅî N"¿-NÕª* "¤ÄºÇ™Õ ŸµÄªŒ-¤ò-¬ÇªŒÕ. Xç᣾Ç"ªŒª „¾Ÿî-Åä-DE ƒ²Äx-OÕ§½Õ „¾J-¦µÇ-†¾©ð '§½Õ÷XçÕ ‚-†¾ØªÃÑ ÆªšÇªŒÕ. ¤òªÃ{ Ÿµ¿ªŒt-ÂÃ-ªŒuª©ð Íä®ÏÊ "¤Äº-ÅÃu-'ÃEo „¾Ÿî-ªî-VÊ †¾£¾É-Ÿ¿Åý (Æ«Õ-ªŒ-Žyª)'à „¾J-'¹-ºË-²ÄhªŒÕ.
Ÿçj«-"„¾-«Â¿h «á£¾Ç-«ÕtŸþ (®¾) „¾ªŒ-«Õ-„¾-Cª-*Ê Æʪ-ŽªŒª Æêª-G§½Ö Ÿä¬Áª©ð "„¾•Ç-²Äy«Õuª ÆŽÕu-Êo-Žª'à ¬ðGµ-LxªC. Ê™Õ-'¹ÕªŒÕ ÈM-¤¶Ä™Õ ¬ÇªAÂË, ®¾£¾Ç-¯Ã-EÂË, «ÖÊ-«-ÅÃ-XÃ-ŸÄ-EÂË °«ª ¤ò¬ÇªŒÕ. •ÇAÂË ÆŽÕu-ÊoŽ "„¾A†¾e ®¾«Õ-¿ڪÃaªŒÕ. §½Õ°Ÿþ "„¾Xä-¬ÁªÅî ®¾Õ„¾-J-¤Ä-™Ê «ÕK-*¿ ƪáªC. ÆŽœ¿Õ EªŒª-¿٬Á ŸµîªŒ-ºË©ð ªÃ•Çu-Cµ-ÂÃJ Ƨ½Öuœ¿Õ. ªÃè-Â̧½Õ «u«-®¾n¿٠‚Žt "„¾•Ç-²Äy«Õuª. §½Õ°Ÿþ ¤Ä™-Ê-«™x Ÿä¬Áª©ð Íçœ¿Õ "„¾Xä-Pª-*ªC. ŸöªŒb-Êu-Âꜿ Íç™-êª-TªC. ƒ²Äx-OÕ§½Õ ®¾ªêÂ~«Õ ªÃ•Çu-EÂË ®¾ªÿª-Cµª-*Ê ™Â~Ãu™Õ, ͽšÇd™Õ Æœ¿Õ-'¹ÕÊ „¾œË-¤ò-§½Öªá. ¯Ãu§½Õª °Nª-ͽ-œÄ-EÂË ¦ãÅçhœ¿Õ êÂ~"Žª ¿E-„Ϫ-ͽ-©äŸ¿Õ. ªÃèuª ªÃVC, ªÃè-«ª-¬Ç-EC. "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-EÂË Ÿçj«-Hµ-A- ©äŸ¿Õ. ²ùQ-™uª-©äŸ¿Õ. èXÃÿÕŸÄK-Žʪ ©äŸ¿Õ. XÃ'Ãlʤę-Ê- ©äŸ¿Õ. ªÃV-™Â¿Ù Æ£¾Çª-Âꌪ, '¹ªŒyª, ¦µð'¹-©Ç-™®¾Ð "„¾è-™Â¿Ù ¿œ¿-'¹ªœ¿Õx Ÿ¿ÂȪá. ƒ²Äx-OÕ§½Õ NŸµÄ-¯Ã-Êo-ÊÕ-®¾-Jª* "„¾è™Õ Ž«Õ Ÿ¿§½Ö-ŸÄ-ÂË~ºÇu™ OÕŸ¿ ‚ŸµÄ-ªŒ-„¾œä NŸµ¿ª'à ¤Ä™-Â¿Ù™Õ «u«-£¾Ç-Jª-ͽ-ªÃŸ¿Õ. "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-Cµ-ÂÃ-ªŒÕ™Õ, 殯Ã-„¾-ŽՙÕ, ¯Ãu§½Õ-«â-ªŒÕh™Õ ƪŸ¿ªŒÖ ®¾<a´-™Õéªj …ªœÄL. -O-šË-E §½Õ°Ÿþ "„¾¦µŒÕŽyª -N®¾t-Jª-*ª-C.
¨ Ÿ¿¬Á©ð ÆŽÕu-ÊoŽ ®¾Ÿ¿Õ_º ®¾ª„¾-ÊÕo-œçjÊ ƒ«ÖXþÕ £¾Ýå®j¯þ „¾J-®Ïn-AE Æ«-'Ã-£¾ÇÊ Í䮾Õ-Âí-¯ÃoªŒÕ. ‚§½ÕÊ '¹Õªœç Ž£¾Ç-Ž-£¾Ç-©Ç-œËªC. "„¾•Ç-²Äy-«ÖuEo ²ÄyªŒn ªÃèÂ̧½Õ ¬Á¿Ùh™Õ ƪŽ-Xçáª-C-®¾Õhª˜ä, Ÿµ¿ªŒt-¬Ç®¾Yª EªŒx-Â~Ãu-EÂË '¹ÕªŒ-«Û-Žժ-Ÿ¿ª-˜ä ®¾£ÏǪ-ͽ-©ä-¿-¤ò-§½ÖªŒÕ. "„¾•Ç-²Äy-«Õu N™Õ-«Lo PªŒ-²Ä-«-£ÏǪ* ¤ÄLª-*Ê ¯Ã™Õ'î ÈM¤¶Ä £¾Ç"èÅý ÆM ŽÊ-§½áœ¿Õ £¾Ýå®j¯þ. "„¾•Ç-²Äy«Õu „¾ÛÊ-ªŒÕ-Ÿ¿l´-ªŒ-ºÂ¿Ù ¯Ã§½Õ-¿Žyª «£ÏǪ-ͽ-«ÕE "„¾è™Õ £¾Ýå®j-¯þÊÕ Æ¦µŒu-Jnª-ÍêŒÕ. „¾ªÃªŒn "¤Ä„¾-¿Ù--œçj-Ê ƒ«ÖXþÕ £¾Ýå®j¯þ ͽªŒa™Õ, ®¾ª"„¾--Aª-„¾Û™ Âª 72 «ÕªC „¾J-XÃ-ªŒªÅî ªÃè-ŸµÄE ¿ڤ¶Ä „¾{d-ºÇ-EÂË ÿ§½Õ-©äl-ªÃªŒÕ. N†¾§½Õª ÅçL-®ÏÊ §½Õ°ŸþÐ £¾Ýå®j¯þ ͽªŒu-«™x Å½Ê „¾Ÿ¿-NÂË «á„¾Ûp ªÃ'¹-™-Ÿ¿-¯ä ¦µÇ«ÊÅî «ÖªŒ_«ÕŸµ¿uª©ð-¯ä Æœ¿f-Tª-ͽ-œÄ-EÂË «Õ£¾É-å®j-¯ÃuEo „¾ª„Ϫ-ÍÃœ¿Õ.¿ªŒs©Ç ƯäÍî{ å®jÊuª ƒ«ÖXþÕ £¾Ýå®j¯þÊÕ, „¾J-XÃ-ªÃEo Æœ¿f-Tª-*ªC. §½Õ°-ŸþÊÕ ªÃV'à ƪU-¿-Jª-ͽ-«ÕE ¿J¸-¯î-¿Ùh-™Åî EªŒsªŸµ¿ª Íä®ÏªC. '¯äÊÕ ®¾«Õ-ªŒ-Âê-¿~Åî ÿ§½Õ-©äl-ªŒ-©äŸ¿Õ. ͽªŒa™ ENÕŽhª Xç@Áßh-¯ÃoÊÕ. OÕªŒÕ Eªî-Cµª-ͽ-¿ªœË. ¬ÇªAE ÂäÄ-œ¿ªœËÑРƯÃoªŒÕ £¾Ýå®j¯þ. ʪŒ-ªŒÖ„¾ ªÃ¿~-®¾-å®j-¯Ãu-EÂË £¾Ýå®j¯þ «Ö{™Õ ªŒÕ*ª-ͽ-©äŸ¿Õ. ¬Á"ŽÕå®jÊuª §½áŸ¿l´ªÂª XçÖ£¾Ç-Jª-*ªC. £¾Ýå®j¯þ Íä®ÏÊ Ÿµ¿ªît-„¾-Ÿä¬Áª EªŒx¿~uª ¤Ä©ãjªC. ®¾ª„¶¾Õ-ªŒ¥-º-©ðÊÖ ²Ä«Õ-ªŒ-²ÄuEo ®¾%†Ïdª-ͽ-'¹™ ‚§½ÕÊ "„¾§½Õ-Žo-«ÕªÅà N„¶¾-™-XçÕiªC. NÕ"ŽՙÕ, ¿Ù{Õªÿ ®¾¦µŒÕu™Õ, ÿªŸµ¿Õ-«Û™Õ 72 «ÕªC Æ«-"¿-„¾-ªÃ-"¿-«ÕªÅî ªŒº-ªŒª-'¹ª©ð Nè%ª-Gµª-ÍêŒÕ. £¾Ýå®j¯þ Æ®¾-«ÖÊ Oªî-*Ž ²Ä£¾Ç-®¾ªÅî ¤òªÃ-œ¿Õ-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ¬Á"ŽÕ-å®jÊuª ƒ«ÖXþÕ £¾Ýå®j¯þ „¾J-XÃ-ªÃEo «Õª*-FšË Âª „¶¾ªÃÅý ÊCÂË ªÃ¿٪œÄ ‚{ªÂ¿„¾ªŒ-*ª-C. Xç᣾Ç-"ªŒXþÕ „¾Ÿî-ÅäD ¿ªŒs©Ç XçÕiŸÄ-ʪ©ð £¾Ç%Ÿ¿-§½ÖLo ¿™-*-Xäæ® ®¾ª„¶¾Õ-{Ê èJ-TªC. Æ„¾p-šËê „¾J-Xꌪ ƬÁß-«Û™Õ ¦Ç®ÏªC. ƒ«ÖXþÕ £¾Ýå®j¯þ ŠÂ¿ˆêª NÕTL …¯ÃoªŒÕ. ‚ªîV ¬Áß"¿-Xꌪ. ¬Á"ŽÕ-«Û™ ÆÊÕ-«Õ-AÅî ƒ«ÖXþÕ £¾Ýå®j¯þ "¤ÄªŒn-Ê©ð E«Õ-'¹o-«Õ-§½ÖuªŒÕ. ƒŸä ÆŸ¿ÊÕ ÆE ¦µÇNª* Nªî-Ÿµ¿Õ™Õ XçÊÕo-¤ò{Õ ¤ñœË* ͽª¤ÄªŒÕ. £¾Ýå®j¯þ, £¾Ýå®j¯þ „¾J-Xꌪ ‚ ®¾«Õ-ªŒª©ð †¾£ÔÇŸ¿Õ (Æ«Õ-ªŒ-O-ªŒÕ)™§½ÖuªŒÕ.
N†¾§½Õª "'¹£ÏǪ-*Ê "„¾•Ç-²Äy-«Õu-XÃ-Ÿ¿Õ™Õ, ²Ä«Ö-ÊÕu™Õ -E-¬ìa-†¾×d-™-§½ÖuªŒÕ. "„¾è™ -"¬ì-§½ÕªÂî-J ¿ªŒs-©Ç -XçÕi-ŸÄ-ʪ-©ð "¤ÄºÇ-™-Jpª-*Ê Æ«Õ-ªŒ-O-ªŒÕ™Õ EªŒª-¿٬Á ¤Ä™-¿Ù-™Â¿Ù «uA-êª-¿ª'à èJ-„ÏÊ ÆŸ¿Õs´Å½ ®¾«Õ-ªŒ-'Ã-Ÿ±¿- -ƒC. Xç᣾Ç-"ªŒª©ð «á®Ïx-«á--©ðx-E †Ï§½Ö™Õ '«ÖŽXþÕÑ Íä²ÄhªŒÕ. '¹Õªœç-©ð-Žթðx ÊÕª* XçLÂË *NÕtÊ ¬ðÂÃEo ¿ªŒs©Ç OªŒÕ-™å„j ê'§½Ö™ ªŒÖ„¾ª©ð ‚™-„Ï®¾Öh «u¿hª Íä²ÄhªŒÕ. ¨ ê'§½Ö™Õ ÅÃAy¿ Ÿ¿%¿p-Ÿ±ÄEo Xç™xœË Íä²Ähªá. è'¹-Žp-ªŒ-XçÕiÊ ¬Ç¬ÁyŽ ®¾ÅÃuLo "„¾®¾Õp´{ª Íä²Ähªá.
"„¾•Ç-²Äy«Õuª Âª ƒ«ÖXþÕ £¾Ýå®j¯þ, ‚§½ÕÊ „¾J-Xꌪ Íä®ÏÊ "¤Äº-ÅÃu'¹ª -Æ-èªÃ-«ÕªŒª. ¬ÇªA ²ù'Çu™ ®¾Õ®Ïn-ªŒ-Ž¿Ù, "„¾•Ç-²Äy«Õu N™Õ-«™ „¾J-ªŒ-¿~-ºÂ¿Ù "„¾A-«uÂÌh ÅÃu'¹-„¾Ü-JŽ ÊÖŽ-¯î-Åäh-èªÅî «áªŸ¿Õ-¿Ù- ²Ä-'Ã-™E Xç᣾Ç"ªŒª ®¾ªŸä-¬Á-NÕ-²òhªC.
Ð œÄ¿dªý æ†Âú «Õ£¾Ç-«ÕtŸþ «á®¾h¤¶
***************************************
******************************************************************************************
SAKSHI
EDITORIAL
Fí³Æý‡$¯]l²…™èlÐ]lÆý‡MýS* ÐðlË$VýS$±Í¯]l MýSÑ
"If we spoke a different language, we would perceive a some what different world."- L.wittgenstein
""iÐ]lÆ>ÕÌZ JMýSP Ð]l$°íÙÌZ¯ól ºçßæ$Ô> H§ø Ððl͆ E…§ólÐðl*!' A° çÜ…Ô¶æƇ¬…_ B Ððl͆° ç³Nyóla {ç³Ä¶æ$™é²°² ™èl¯]l A„ýSÆ>Ë™ø ©„ýSV> ÝëW…_¯]l "ÐðlË$™èl$Æý‡$ í³rt', "ÐðlË$™èl$Æý‡$ ç³#Ð]l#Ó' Mö™èl¢ç³ÍÏ çÜ™èlÅ}Ð]l$¯é²Æ>Ķæ$×æ AÍĶæ*‹Ü "}Ð]l$¯Œl'.
™ðlË$VýS$ MýSÑ™èlÓ…ÌZ À¯]l²OÐðl$¯]l ¿êçÙ/ ç³Ç¿êçÙ Ð]l*rÌêyìl JMýS À¯]l²OÐðl$¯]l {ç³ç³…^é°² §ýlÇØ…_, çÜ–h…_¯]l "çÜÓÝ릯]l' {ç³ÐéíÜ D MýSÑ.
""™øyýl$V> ¯ólçÜ¢…
ÐðlË$™èl$Æý‡$ ç³#Ð]l#ÓË$
Ððl§ýlfË$Ï™èl* Æ> ¯ólçÜ¢…
Cr$ Æ> ¯ólçÜ¢…!'
Ð]l$°íÙV> G…™èl J…rÆø, MýSÑV> A…™èl çÜ…§ýlyìl, çÜ…Æý‡…¿¶æ… }Ð]l$¯é²Æ>Ķæ$×æ. A…§ýl$MóS A…§ýlDZ Æ>Æý‡Ð]l$Ã…r* í³Ë$Ýë¢yýl$. ™èl¯]l _Ð]lÆ>QÇ ç³#sìæt¯]lÆøk çÜ…ºÆ>°MìS Ð]l¬MýS*PÐðl¬çßæ… ò³§ýlªV> ™ðlÍĶæ$°ÐéÇ° OòÜ™èl… í³Í^éyýl$ "Cr$ Æ> ¯ólçÜ¢…' A…r*. MýSç³r MýSÐ]l#Ͳ, §ö…VýS çœMîSÆý‡Ï¯]l$ OòÜ™èl… í³Í^éyýl$. "çÜÓÝ릯]l' Ô¶æ{™èl$Ð]l#Ͳ, Ð]l¬u>MøÆý‡$Ͳ í³Í^éyýl$ ""ÐðlË$™èl$Æý‡$ ç³#Ð]l#ÓË$ Ððl§ýlfË$Ï™èl* Æ> ¯ólçÜ¢…!' A…r*. CMýSPyól "}Ð]l$¯Œl' C™èlÆý‡ çÜçßæMýSÐ]l#Ë Ò$§ýl Oò³^ólƇ¬ Ý뫨…^éyýl$.
MýSÑV> G…™èl Ð]l*ÇÃMýS$yø, °VýS*Éýl$yø, Ð]l$°íÙV> A…™èl ¿Zâê Ô¶æ…MýSÆý‡$yýl$. ç³íÜí³ËÏÐéyól A^èla…V>. ¯ólçÜ$¢Ë…sôæ ç³…^èl {´ë×êË$. Ýësìæ Ð]l$°íÙ° {õ³Ñ$…^èlyýl…ÌZ BĶæ$¯]l ™èlÆ>Ó™ól GÐ]lOÆð‡¯é! Ð]l*rË$ ¯ólÇa¯]l Ð]l*Ķæ*Ð]l#˯]l$, _Ë$MýS ç³Ë$MýS$Ë$ ç³ÍMóS _Æý‡…™èl¯]l BÔ>Ðé§ýl$˯]l$, ç³Äñæ* Ð]l¬Q ÑçÙ MýS$…¿ê˯]l$ ™ólË$MýS¯é², ´ëÐ]l¬MýS¯é² {ç³Ð]l*§ýlMýSÆý‡…V> "§ö…VýSM>r$' ÐólõÜ ¿¶æĶæ$…MýSÆý‡$˯]l$ OòÜ™èl… çßæ–§ýlĶæ$… Ñí³µ {õ³Ñ$…^èlVýSËVýSyýl…ÌZ ¨rt D "糄ìS Æ>gê'.
Ð]l$¯]lçÜ$ M>W™èl… Ò$§ýl ÌñæMýSPMýS$ Ñ$MìSPÍV> MýSÑ™èlË$ Æ>íܯ]l }Ð]l$¯é²Æ>Ķæ$×æ MýSË… ç³sìæt M>W™èl… Ò$§ýl Æ>íÜ…¨ ºçßæ$Ô> ™èlMýS$PÐ]l. "¯é MýSË…ÌZ ¯ól¯]l$'ÌZ BĶæ$¯ól çÜÓĶæ$…V> A¯é²Æý‡$... "AƇ¬¯é B ÌZçßæç³# Ð]l¬Ð]lÓ ºÆý‡$Ð]l# B í³rt¯]l$ MìS…§ýlMýS$ ¨VýSÌêVýS$™èl*¯ól E…r$…¨' A°. Æ>íܯ]l B Mö°² MýSÑ™èlË* A{ç³Ä¶æ$™èl²…V> Ððl$ËMýS$Ð]lÌZ/MýSËÌZ Æ>íܯ]lÐól ™èlç³µ {ç³Ä¶æ$™èl² ç³NÆý‡ÓMýS…V> Æ>íܯ]lÑ M>Ð]l#. Ððl$™èl¢° Ô¶æĶæ$ÅMøçÜ… §ýl*§ólMýS$ËÐé°V> Ð]l*Ç "sZ…ÄŒæ$ sZ…ÄŒæ$ sZ…ÄŒæ$' A…r* Æ>Ƈ¬V> Ð]l*ǯ]l §ýl*¨° í³rtÌêÏ, í³…fÌêÏ GVýSÆó‡õÜ kÌôæà, ^ðlËÆó‡W ™ólrºyól "Ð]l$Ý뢯Œl' Ð]l$¯]l MýSÑ. ¿¶æVýSÐ]l…™èl$° çÜ°²«¨ÌZ {õ³Ð]l$ ÝëVýSÆ>¯]l KËÌêyýl$™èl*, Ð]l$†¢ÍÏ E…yól ¿¶æMýS$¢yìl° "Ð]l$‹Ü¢' A…r$…¨ çÜ*ïœÐ]l$™èl…. MýSÑ™èlÓ… çÜ°²«¨ÌZ çܧé AÌê KËÌêyìl¯]l "Ð]l$‹Ü¢' Ð]l$¯]l }Ð]l$¯Œl. MýS¯]l²™èl…{yìl ¯éÆ>Ķæ$×æ§éçÜ$ Õ„ýS×æÌZ OÐðlçÙ~Ð]l™èl™éÓ°² J…rç³sìæt…^èl$MýS$¯]l² "°f Æ>Ð]l*¯]l$kyýl$' }Ð]l$¯é²Æ>Ķæ$×æ.
"Ð]l$–™èl$ÅÐ]l#'¯]l$ §ýlÇØ…_¯]l MýSÑV> BĶæ$¯]l¯]l$ ç³sìæt^óla MýSÑ™èlË$ "ÐðlË$™èl$Æý‡$ í³rtË$' (1974/ 2008)ÌZ G¯ø² E¯é²Æ‡¬. "MøsìæÍ…V>Ë Æó‡Ð]l#', "!?.', "G…™èlÌZ G…™èl §éÆý‡$×æ…', "^éÐ]l#', "OÆð‡Ë$&OgñæË$'. "™ðlÍĶæ$Ìô樅M>', "Ð]l$sìæt', "°çÙP–†', "´ë´ë', "»ê«§ýl ò³ÇW ´ù™ø…¨', "°§ýl$Æ>', "¯é§éM> Ð]lçÜ$¢…§é', "çßæ–§ýlĶæ$ Mø×êË$' Ð]l…sìæÑ ÐésìæÌZ Mö°² Ð]l*{™èlÐól$.
""`MýSsìæ VøÇ…sêMýS$™ø/ ÑËÑÌêÏyól/ çÜ…gñæ ^ól™èl$Ë Æ>{™èl$Ë$/ ¯é Ñ${™èl$Ë$' A° çÜ$¯éĶæ*çÜ…V> A¯]lVýSÍW¯]l D MýSÑ ""Ð]l$¯]l@ {ç³ç³…^èl…ÌZ/ FÆý‡$µË Ððl*™èlMîS/ FçßæË ºÆý‡$Ð]l#MîS/ Ð]l$Æý‡ç³#Ô¶æÃÔ>¯]l…/ °çÙP–†' A° MýS*yé A¯é²yýl$. ""A¯]l…™èl™èlÓ… OÐðlç³# Ððlâ¶æÏyé°MìS JMóS JMýS °rt°Ë$Ð]l# §éÇ&¯ólË»êÆý‡$ §éÆý‡ÏMóS Ayýlz§éÆý‡$Ï…sêƇ¬. A…§ýl$MóS Ayýlz§éÆý‡$Ï ™öMýS$P™èl* Oò³MìS Æ>Ð]lyýlÐ]l$¯ól¨ E…r$…§é!' (¯é MýSË…ÌZ ¯ól¯]l$) A° ™èl¯]l¯]l$ ™é¯]l$ {ç³Õ²…^èl$MýS$¯]l² }Ð]l$¯é²Æ>Ķæ$×æ A…§ýl$MýS$ çÜÐ]l*«§é¯]l…V> ""AºË Ð]l§ýl¯]l…ÌZ° A„ýSĶæ$ Ð]l$«§ýl$¼…§ýl$Ð]l#°/ 糧ól 糧ól ^èl$…¼çÜ*¢/ ¯]l¯]l$² ¯ól¯]l$ çÜ–h…^èl$MýS$…sê¯]l$!!' (º*ÅsîæÝëµsŒæ/ çÜÓÝ릯]l Ñ${™èl$yýl$) A° ^ðl糚MýS$¯é²yýl$. ""ç³çÜÆý‡$ ÑÇW/çœMýS$P¯]l ¯]lÑÓ¯]l/ º*Æý‡$M>PĶæ$ ¯]l$…yìl/ ÐðlË$VýS$ Æð‡MýSPË$ ç³#…kMýS$¯]l²/ ½gêË$/ ¨Ô¶æË MöçÜËMìS ç³Æý‡^èl$MøÐ]lyýl…/ G…™èl A§ýl–çÙt…!' A…r* "°…Oyðl¯]l ¯]lÐ]l#Ó'MýS$ Gyýl…V> fÇW¯]l Ð]l$°íÙ ç³ÇÑ$™èl™éÓ°² MýSÑ §ýl$@ü…^éyýl$.
"Æð‡ç³µ´ër…™èl õÜç³#' ÐðlÍW, Ð]l$ÍW¯]l D MýSÑ° A糚yól ™ðlË$VýS$Ðéyýl$ ""¯]l$Ð]l#Ó G§ýl$Æý‡$ç³yézÐólÐðl*!/ G§ýl$Æý‡$ç³yýlÌôæ§ø/ H… ^ðlç³µVýS˯]l$/ °¯]l$² VýS$Æý‡$¢ç³rtÌôæMýS´ù™èl$¯é²¯]l$' A…r$¯é²yýl$.
""»ê«§ýlV> Ð]lÊVýSV>/ ç³sìæt¯]l ÝùyéÌê ¯ól¯]l$/ VøäÒ$§ýl/ `Ë™ø MösêtÍ/ V>Ð]l# MóSMýS ÐólçÜ*¢/ º$çܺ$çÜ ´÷…VóS º$yýlVýSͲ/ H VýSÆý‡â¶æMýS…uý‡$yø/ ç³NÇ¢V> {VøÌêÍ/ Ð]l$äÏ ¯é VýSâ¶æ… VýSËVýSÌê {Ððl*V>Í' A° MýSËVýS¯]l² Ð]l$¯]l M>Ëç³# Ð]l* Ð]l$…_ MýSÑ Ò$§ýl H… Æ>íܯé, G…™èl Æ>íܯé Ñ$WÌôæ¨ A™èl–õ³¢! Ð]l*rË$ ^éËÐ]l# B MýSÑ OÐðlÕÚëtÅ°² BÑçÙPÇ…^ól…§ýl$MýS$. Ð]l*rË$, E™èl¢ Ð]l*rË$, ç³°Ìôæ° Ð]l*rË$.
""Ð]l$–V>Ë$ çÜ…^èlÇÝë¢Æ‡¬/ ¯ðl™èl$¢sìæ yéVýS$Ë$ ç³yìl¯]l AyýlÑ/ gôæÐ]l#ÇçÜ$¢…¨' (Ýû…§ýlÆý‡Å ÝëÓ§ýl¯]l) A¯]lVýSÍW¯]l MýSÑ° Ð]lsìæt Ð]l*rË™ø ™èl*^èlyýl… MýS$§ýlÆý‡° ç³°.
D Hyé¨ ™öÍÆøk¯]l, A…sôæ f¯]lÐ]lÇ 1¯]l Æ>fÐ]l$…{yìl, MøsìæÍ…V>Ë Æó‡Ð]l#ÌZ "¯]lVýS² ÕÔ¶æ$Ð]l#' }Ð]l$¯Œl¯]l$ AW² AMýS$P¯]l ^ólÆý‡$a MýS$¯ólÐ]l¬…§ýl$ ""Ö™èlË çßæÝë¢Ë Ð]l$–™èl$ÅÐ]l#/™èlË °Ñ$Ç…¨ B´ëÅĶæ$… V>! °Ô¶æغª…V>/ç³#Ð]l#Ó Æ>Í…¨/™èlò³µrÏ™ø Ðé¯]l ç³yìl…¨' Ððl¯]lMìSP Ð]l$Æý‡Ìê¯]l$. ""Ð]l$¨ VýS¨ °…yé/Ð]l$«§ýl$Æý‡ÝëË$/gêqç³M>Ë$' Ððl…sê yýlV>. ""ÐðlË$™èl$Æð‡…yìl¯]l ç³{Æý‡ `MýSsìæ°/¯é MýSÑ™èlÓ…ÌZMìS/Ayýl$VýS$ ò³rt±Ä¶æ$¯]l$ çÜçßæ–§ýlĶæ¬ÌêÆ>' A° ^ésìæ ^ðlí³µ¯]l Ð]l$¯]l M>Ëç³# G{gê´û…yŠlMýS$, "G§ýl$Æý‡$ fË$Ï' MýSÑMìS AÍÓ§é ^ðlº$™èl*...
& AçÜ$Æý‡
***************************************
SAKSHI
EDITORIAL
MýS¯]l²yýl MýS£é Ð]l*…{†MýS$yýl$.. Ð]l*íÜ¢
JMýS Ý뫧éÆý‡×æ çÜ…¿êçÙ×æ... JMýS ÝëÐ]l*¯]lÅ çÜ…çœ$r¯]l... í³^éa´ësìæ MýSº$ÆøÏ…_ A§ýl$™èl çÜ°²ÐólÔ¶æ… BÑçÙP–™èlÐ]l$Äôæ$Å ¡Æý‡$... Ð]l*íÜ¢ Ððl…MýSsôæÔ¶æ AĶæ$Å…V>ÆŠ‡ Æ>íܯ]l {糆 MýS¯]l²yýl MýS£ýlÌZ MýS°í³çÜ$¢…¨. Ð]l*íÜ¢ MýS£ýlÌZÏ° Ð]lÅMýS$¢Ë$, ÐéÇ Ð]l*rË$, iÐ]l¯]lOÔðæÍ A±² Ð]l$¯]lMýS$ çÜ$ç³Ç_™éÌôæ A°í³çÜ$¢…sêƇ¬. M>Ð]l$¯]l çß溾§ýl J…§ýl$ MýS™ðl (M>Ð]l¬yìl ç³…yýl$VýS JMýS MýS£ýl), Ððl…MýSrÝëÑ$Ķæ$ {ç³×æĶæ$, Ððl¬çÜǯ]l Ð]l$…VýSÐ]l$à (ò³Æý‡$VýS$ AÑ$Ã), ò³¯]l$Mö…yðlĶæ$ MýS–çÙ~Ð]lÊÇ¢, E{VýSç³µ¯]l EV>¨... D MýS£ýl˱² ™èl¯]l$ ^èl*íܯ]l, ™èl¯]l¯]l$ {糿êÑ™èl… ^ólíܯ]l Ð]lÅMýS$¢Ë ^èl$r*t AÍϯ]l çÜ…çœ$r¯]lË$V>¯ól Ýë„>™èlPÇÝë¢Æ‡¬. G糚yýl$ ^èl¨Ñ¯é B ´ë{™èlË$ çÜiÐ]l…V> ç³ËMýSÇçÜ$¢…sêƇ¬. ÒsìæÌZ M>Ð]l¬yìl ç³…yýl$VýS MýS™èl, ò³Æý‡$VýS$ AÑ$à MýS£ýlË$ Ð]l*íÜ¢ O¯ðlç³#×êÅ°MìS °Ë$Ððl™èl$¢ çÜ…™èlM>Ë$.
A…¨Ð]l_a¯]l A§ýl–çÙt…
B FÆøÏ Hsê M>Ð]l¬° ç³…yýl$V> ^éÌê A§ýl$™èl…V> fÆý‡$VýS$™èl$…¨. Ð]l…r MøçÜÐðl*, C…sìæ °Æ>Ã×æ… MøçÜÐðl* ™ðl^èl$aMýS$¯]l² MýSsñætË$, §ýl*ÌêË$ í³ÌZÏâ¶æÏ MýS…r ç³yýlMýS$…yé ¿¶æ{§ýlç³Æý‡^èl$Møyé°MìS ò³§ýlªË$ G…™èlV> ™éç³{™èlĶæ$ç³yìl¯é, ÐéÆý‡* A…™ól çÜÐ]l$Æø™éÞçßæ…™ø Ðésìæ° ´ùVýS$ ^ólíÜ M>Ð]l$§ýlçßæ¯]l… M>Æý‡Å{MýSÐ]l*°² ArtàçÜ…V> °Æý‡ÓíßæÝë¢Æý‡$. A…™ól M>§ýl$ D ç³…yýl$VýS™ø Ð]l¬yìlç³yìl E¯]l² Ð]l$Æø ™èl…™èl* E…¨. ¿¶æÆý‡¢¯]l$ MøÌZµÆ‡¬¯]l Ñ™èl…™èl$Ð]l# ç³…yýl$VýS Ð]l$Æý‡$¯éyýl$ º*yìl§ýl¯]l$ ¯ðl†¢Oò³ ´ùƇ¬…^èl$MýS$…sôæ Ð]l^óla f¯]lÃÌZ çÜ$Ð]l$…VýSãV> Ð]l$¯]l$VýSyýl ÝëWçÜ$¢…§ýl° B FÇ {ç³fË ¯]lÑ$ÃMýS. "M>Ð]l$¯]l çß溾§ýl J…§ýl$ MýS™ðl'ÌZ MýS°í³…^ól §ýl–Ô¶æÅ… C§ól. JMóS çÜ°²ÐólÔ¶æ… ^èl$r*t †ÇVóS ç³Ë$ ´ë{™èlË Ð]l$¯]lçÜ¢™éÓ˯]l$, ç³…yýl$VýS OÐðl¿¶æÐé°² Ð]l*íÜ¢ çÜÐ]l*…™èlÆý‡…V> õ³¯]l$MýS$…r* ´ùĶæ*Æý‡$. ÝëÑ{™èlÐ]l$Ã í³¯]l² Ð]lĶæ$çÜ$ÌZ¯ól ¿¶æÆý‡¢¯]l$ ´ùVör$tMýS$…¨.
^éÌê M>Ë… MìS…§ýlsìæ Ð]l*r. FÇMìS ÝëÓÐ]l¬Ë$ Ð]lõÜ¢ ÐéÇ Ððl…r BÐðl$ ¿¶æÆý‡¢ Ö° ÐðlãÏ´ùĶæ*yýl$. Hâ¶æ$Ï ç³Nâ¶æ$Ï VýSyìl_¯é gêyýl ™ðlÎÌôæ§ýl$. BíÜ¢ ç³…ç³M>Ë çœ$rt… Ð]l^ólaçÜÇMìS Ö° A¯]l²§ýlÐ]l¬ÃË$ ÝëÑ{™èlÐ]l$ÃMýS$ ¿êVýS… CÐ]lÓyé°MìS ÑÐ]l¬Q™èl ^èl*´ëÆý‡$. BÐðl$ ¿¶æÆý‡¢ Ð]l$Æý‡×ìæ…_ E…sêyýl° ç³#M>Æý‡$Ï ç³#sìæt…^éÆý‡$.. º§ýlÇM>{Ô¶æÐ]l*°MìS Ö°™ø´ër$ Ððlãϯ]l õܲíßæ™èl$yýl$ †ÇW Ð]l^éayýl°, Ö° MýSËMýS™é¢ÌZ Ð]l$Æý‡×ìæ…^éyýl° ™ðlÍĶæ$gôæĶæ$yýl…™ø... ™èl¯]l A§ýl–çÙt… C…™ól A¯]l$MýS$¯]l² ÝëÑ{™èlÐ]l$à љèl…™èl$Ð]l#V> Ð]l*Ç…¨. ¿¶æÆó‡¢ Ð]l$Æý‡×ìæ…^éMýS, BĶæ$¯]l §éÓÆ> çÜ…{MýSÑ$…^éÍÞ¯]l BíÜ¢´ëçÜ$¢Ë$ Ð]l*{™èl… ™èl¯]lMýS$ G…§ýl$MýS° ™ólÍa ^ðlí³µ…¨.
MýS±çÜ… Ð]l^óla f¯]lÃÌZO¯ðl¯é çÜ$Ð]l$…VýSãV> º™èlM>˯]l² MøÇMýS™ø Hsê º*yìl§ýl¯]l$ ¯ðl†¢Oò³ ´ùƇ¬…^èl$MýS$¯ól {Ð]l™é°² ^ólç³sìæt…¨. D ™èl™èl…VýS… fÆý‡$VýS$™èl$¯]l²…™èl õÜç³# í³ËÏË$ ¯øÆý‡$Mör$tMýS$…r* BÐðl$ ^èl$r*t †Æý‡V>Í. Ððl¬§ýlsZÏ ¯]lÐ]l#ÓÌêrV> MýS°í³…^ól D §ýl–Ô¶æÅ… Æ>¯]l$Æ>¯]l* ºÆý‡$ÐðlMýS$P™èl$…¨. ÝëÑ{™èlÐ]l$à {Ð]l™èl °çÙtMýS$ í³ËÏÐéâ¶æÏ VýS$…yðlÌZÏ ™ðlΰ §ýl$@Q… VýS*yýl$MýSr$tMýS$…r$…¨. _Ð]lÆøÏ D ™èl…™èl$ ÝëVýS$™èl$¯]l²ç³šyól Ö° {ç³™èlÅ„ýS… M>Ð]lyýl…™ø MýS£ýl çÜ$Rê…™èlÐ]l$Ð]l#™èl$…¨. MýS£ýl _Ð]lÆøÏ Ö° MýS°í³…^èlyýl….. ÝëÑ{™èlÐ]l$à A…™èl VýS$…ç³# ÌZ¯]l* Ððl…r¯ól ç³íÜVýSsìæt "Ö±...' A…r* VýSsìætV> AÆý‡_ ç³yìl´ùÐ]lyýl….. M>íÜ…™èl ¯érMîSĶæ$…V> A°í³…_¯é, ÝëÑ{™èlÐ]l$à çÜ…MýS˵…, ¯]lÑ$ÃMýS, Ðésìæç³rÏ FÇ Ä¶æ¬Ð]lMýS$ËMýS$ ò³ÇW¯]l VúÆý‡Ð]l… CÐ]l±² MýS£ýl¯é°² ºÌZõ³™èl… ^ólÔ>Ƈ¬.
CMýS M>Ð]l¬yìl ç³…yýl$VýS çßæyéÐ]l#yìl ¯ólç³£ýlÅ…V> ÝëÑ{™èlÐ]l$à iÐ]l¯]lOÔðæÍ° ÑÐ]lÇ…_¯]l Ñ«§é¯]l… A§ýl$™èl…. FÇ _Ð]lÆý‡ fÇW¯]l M>Ð]l$§ýlçßæ¯]l çœ$sêt°² A„ýSÈMýSÇ…_¯]l ¡Æý‡$ A°™èlÆý‡Ý뫧ýlÅ…. "Ððl¯ðl²Ë ÐðlË$VýS$ÌZ M>íÜ…™èl Ð]l$çÜMýSV> MýS°í³…^ól Câ¶æ$Ï, ^ðlrÏOò³ EÐðlÓ™èl$¢¯]l GWõÜ Ð]l$…rË ÐðlË$VýS$Ë$ ç³yýl$™èl$…sôæ C¨ ¿¶æ*ÌZMýSÐ]l*, Ð]l$Æø ÌZMýS…ÌZ E¯é²Ð]l* A¯]l² ¿êÐ]l¯]l Ð]l¬í³µÇVö¯ól¨. M>Ð]l$§ýlçßæ¯]l…ÌZ FÇÌZ° ^ðl™é¢^ðl§éÆý‡… M>Í º*yìl§ýlÐ]lyýlÐól$ M>§ýl$, ç³ÌñæÏ º™èl$MýS$Ë* °Æý‡ÃËÐ]l$Ķæ*ÅƇ¬' A¯]l² ÐéM>ÅË$ ^èl§ýl$Ð]l#™èl$…sôæ B ç³#¯]l²Ñ$ Æ>{† Ðólyýl$MýS¯]l$ Ò„ìS…^ól {ç³fË MýSâ¶æÏÌZÏ ÐðlË$VýS$Ë$ A„ýSÆ>ÌZÏ…_ MýS°í³Ýë¢Æ‡¬.
º™èl$MýS$ ¯érMýS…...
Ð]l$…VýSÐ]l$Ã.. »ñæ…VýS$â¶æ*Æý‡$ çÜÒ$´ë¯]l E¯]l² K ç³ÌñæÏÌZ º™èl$MýS$™èl$¯]l² ÝëÐ]l*¯]lÅ ï܈. Æøþ »ñæ…VýS$â¶æ*Æý‡$MýS$ ò³Æý‡$VýS$, Ð]l$hjVýS ¡çÜ$MðSãÏ AÐ]l¬ÃMøÐ]lyýl… BÐðl$ Ð]l–†¢. ¿¶æÆý‡¢¯]l$ ´ùVör$tMýS$¯é², _¯]l²´ësìæ ÐéÅ´ëÆý‡…™ø Möyýl$MýS$¯]l$ ò³…_, ò³ãÏ ^ólíÜ…¨. Ð]l$¯]lÐ]lyýl$ ç³#sêtyýl$. MýS$r$…º… ò³§ýlªO§ðl…¨, Òsìæ™ø´ër$ çÜÐ]l$çÜÅË*. ç³r²…ÌZ ò³Æý‡$VýS$ Mö¯ól CÌêÏÍMîS Ð]l$…VýSÐ]l$ÃMýS* Ð]l$«§ýlÅ ÝëVóS çÜ…¿êçÙ×ôæ D MýS£ýl. Ð]l$…VýSÐ]l$à {糆Æøþ ò³Æý‡$VýS$™ø´ër$ MýS$r$…º Ð]lÅÐ]làÆ>Ͳ ¯ðl†¢MðS™èl$¢MýS$° ç³sê²°MìS Ð]l^óla¨. B CÌêÏÍMìS Möyýl$MýS$ Møyýlâ¶æÏ °Æ>ÓM>Ë$, Ð]l$¯]lÐ]lyìl Ð]l¬§ýl$ªÐ]l¬^èlar$Ï MýS£ýlË$ MýS£ýlË$V> Ð]lÇ~çÜ*¢ ^ðlõ³µ¨. Ð]l$«§ýlÅÐ]l$«§ýlÅÌZ B CÌêÏÍMìS ¿¶æÆý‡¢¯]l$ GÌê VýS$ò³µsZÏ ò³r$tMøÐéÌZ _sêPË$ ™ðlÍõ³¨.
CÐ]l±² B CÌêÏÍMìS ^éÌê CçÙt…. ÐéÇ Ð]l$«§ýlÅ MóSÐ]lË… ÐéÅ´ëÆý‡ º…«§ýlÐól$ M>§ýl$... õܲçßæ… VýS$»êã…^ól¨. D ¯ólç³£ýlÅ…ÌZ Ð]l$…VýSÐ]l$ÃMýS* MøyýlÍMîS Ð]l$«§ýlÅ ™èlVýSÐ]l# Ððl¬§ýlOÌñæ, _°MìS _°MìS V>ÍÐé¯]lƇ¬…¨. Möyýl$MýS$ M>ÐéÍ, Ð]l$¯]lÐ]lyýl…sôæ Ð]l¬§ýl$ª... MøyýlË$ Ð]l§ýl$ª... C© Ð]l$…VýSÐ]l$à Ð]l$¯]lçÜ$. MøyýlË$ Æð‡…yéMýS$Ë$ GMýS$PÐól ^èl¨Ñ…¨. Ð]l$…VýSÐ]l$à ºËïßæ ¯]l™èl ™ðlË$çÜ$MýS$°, Möyýl$MýS$¯]l$ §ýl*Æý‡… ^ólíÜ…¨. ¿¶æVýS$YÐ]l$¯]l² Ð]l$…VýSÐ]l$à J…rÇ iÐ]l¯é°MìS íܧýl®OÐðl$…¨. AƇ¬™ól A糚yól BÐðl$MýS$ K çÜ™èlÅ… ™ðlÍÝ÷_a…¨... ™èl¯]l$ J…rÇV> º™èlMýSÌôæ¯]l°. AƇ¬¯é MøyýlÍOò³ AËMýS ™èlVýSYMýS J…rÇV>¯ól E…yýlÝëW…¨. D ç³Ç×êÐ]l${MýSÐ]l*°² Gç³µsìæ MýS糚yýl$ ç³r²…ÌZ° B CÌêÏÍMìS OÌñæÐŒl Ç´ùÆý‡$t ^ólõܨ.
MýS£ýl G¯ø² Ð]l$Ë$ç³#Ë$ †ÇW _Ð]lÇMìS Ð]l$¯]lÐ]lyìl M>Æý‡×æ…V>, FÇ {ç³fË ç³…^éƇ¬¡ çœÍ™èl…V> Ð]l$…VýSÐ]l$à Möyýl$MýS*MøyýlÍ™ø´ër$ E… yól…§ýl$MýS$ J糚MýS$…r$…¨. C…™èl Ð]lÆý‡MýS$ MýS£ýl ¯]lyìlí³…_¯]l Æý‡^èlƇ¬™èl _Ð]lÆøÏ A™é¢Møyýlâ¶æÏ Ð]lÅÐ]làÆý‡… ÑÐ]lÇçÜ*¢... "Möyýl$MýS$¯]l$ Ð]l§ýl$Ë$MøÆ> §ýl° Ð]l$…VýSÐ]l$Ã... ¿¶æÆý‡¢¯]l$ Mö…VýS$¯]l MýSsôætçÜ$MøÐé Ë° ¯]l…fÐ]l$Ã&D {ç³ Ä¶æ$™é²ÌZÏ C§ýlªÆý‡* C§ýlª Æó‡. D ¯érMýS… ò³Æý‡$VýS$ AÐól$à Ð]l$…VýSÐ]l$à C…sZÏ ¯ól M>§ýl$ Mö¯ól ™èl…VýSÐ]l$à C…sZϯ]l* MýS°í³çÜ$¢…¨ A…r* Ð]l¬WÝë¢Æý‡$. MýS£ýlÌZ Ð]l$…VýSÐ]l$à çÜVýSr$ ¿êÆý‡¡Ä¶æ$ Ð]l$íßæâ¶æMýS$ {糆°«¨V> °Ë$çÜ$¢… ¨. {糆 §ýlÔ¶æÌZ¯]l*, {糆 §ýl–Ô¶æÅ…ÌZ¯]l* ™èl¯]l Ðé§ýl¯]l, ™èl¯]l iÐ]l¯]l Ñ«§é¯]l…, A…§ýl$ÌZ…_ M>_Ð]lyýl»Zíܯ]l çÜ™éÅ˯]l$ ç³r²…ÌZ° B CÌêÏÍMìS ^ðl×æ$MýS$ÌêÏ ÑçÜ$Æý‡$™èl* ^èlÐ]l$™éPÇV> MýS°í³çÜ$¢…¨.
Ð]l*íÜ¢ OÔðæÍ ÑÔ¶æÓÆý‡*ç³ §ýlÆý‡Ø¯é°MìS D Æð‡…yýl$ MýS£ýlË$ ^éË$. CÑ MóSÐ]lË… çÜ…çœ$r¯]lË$, ´ë{™èlËMóS ç³ÇÑ$™èl… M>Ð]l#. D MýS£ýlÌZÏ° ï܈ ´ë{™èlË$ A† çÜçßæf…V>, çÜiÐ]l…V> Æý‡*ç³#¨§ýl$ªMýS$° MýS¯]l²yýl ÝëÐ]l* hMýS, Ýë…çÜP–†MýS ÐéÆý‡çÜ™éÓ°MìS {糡MýSË$V> °Ë$çÜ$¢¯é²Æ‡¬. A…§ýl$MóS MýS£ýlË$ A¯]lV>¯ól {糆 MýS¯]l²yìlVýS$yìl VýS$…yðl ^èl糚yýl$ÌZ Ñ°í³…^ól Ð]l*r... Ð]l*íÜ¢... MýS¯]l²yýl {ç³fË BíÜ¢.
&BÆŠ‡.Ð]l$«§ýl$çÜ*§ýl¯]lÆ>Ð]l#
***************************************
SAKSHI
EDITORIAL
Vö…™èl$Ìôæ° Ðéâ¶æåMøçÜ…
MìSsìæMìS
Mö°² ç³#çÜ¢M>Ë$ MóSÐ]lË… Æý‡$_ ^èl*yýlsê°MóS ç³°MöÝë¢Æ‡¬. ¯]lÑ$Í Ñ$…W, iÆý‡~… ^ólçÜ$Mø§ýlW¯]lÑ Mö°² Ð]l*{™èlÐól$ E…sêƇ¬.
& {¸ë°Þ‹Ü »ôæMýS¯Œl
"Ðéâñæå…™èl ¿¶æĶæ$…MýSÆý‡…V> E…sêÆø, G…™èl §ýl$Æý‡$çÜ$V> {ç³Ð]lÇ¢Ýë¢Æø, MýSÆý‡ yýl$VýSsìæt¯]l B CÝëÏÑ$MŠS E{VýSÐé§ýl$Ë$ ï܈˙ø AçÜË$ Ð]l*sêÏyýlÆó‡Ððl*... G¯ø² çÜ… §ólàË™ø ¿¶æĶæ$… ¿¶æĶæ$…V> B VýS¨ÌZ Ayýl$VýS$ò³sêt¯]l$. VöË$çÜ$Ë™ø MýSsìætÐðlĶæ$Å ºyìl¯]l B Ð]lÅMìS¢ EÍMìSPç³yìl¯]lr$t ^èl*Ô>yýl$. çÜ…{糧éĶæ$ §ýl$çÜ$¢ÌZÏ ¯]l¯]l$² ^èl*yýlr… Ð]lËϯólÐðl* A™èl° Ð]l¬Q…ÌZ _Æý‡$¯]lÐ]l#Ó MýS¨Í…¨. "AçÜÞÌêÐ]l$OÌñæMýS$ÐŒl$' A…r*Ñ‹Ù ^ólÔ>¯]l$. ¯ól¯]l$ MýSÍíܯ]l Ððl¬§ýlsìæ "sñæ{Æý‡ÇçÜ$t' A™èl¯ól' A¯ól ç³Ç^èlĶæ$…™ø V>Ó…sê ¯]lÐðl* yìlsñæ¯]lÛ¯Œl M>Å…‹³ÌZMìS Ð]l$¯]lͲ {ç³ÐólÔ¶æò³yýl$™èl$…¨ Ð]l$íßæÓ‹Ù Æý‡$M>Þ¯é Rꯌl.
A…™èlÆ>j¡Ä¶æ$ E{VýSÐé§ýl…Oò³ A{VýSÆ>gêÅË$ {ç³MýSsìæ…_¯]l Ķ欧ýl®…ÌZ ç³r$tº yìl¯]l ORñæ©Ë Ýë¦Ð]lÆý‡… A¨. 2001, òÜò³t…ºÆŠ‡ 11¯]l AÐðl$ÇM>Oò³ »ê…º$§éyýl$Ë*, A眃°Ý릯ŒlOò³ NATO Ķ欧ýl®{ç³MýSr¯]l Ð]l…sìæ ç³Ç×êÐ]l*Ë A¯]l…™èlÆý‡… CÝëÏÑ$MŠS E{VýSÐé§ýl$˯ól A¯]l$Ð]l*¯]l…™ø Ð]l…§ýlÌê¨ Ð]l$…¨ A眃¯Œl˯]l$ V>Ó…sê¯]lÐðl* OgñæË$ÌZ º…©Ë¯]l$ ^ólÔ>Æý‡$. Ðéâ¶æåÒ$§ýl çܵçÙtOÐðl$¯]l MóSçÜ$Ë$V>±, Ñ^éÆý‡×æV>± ÌôæMýS$…yé Hâ¶æå™èlÆý‡ºyìl º…«¨…_ò³sìæt _{™èlíßæ…çÜË$ ò³yýl$™èl$¯]l² OÐðl¯]l… {ç³ç³…^é°² MýS$¨í³ÐólíÜ…¨.
A…™èlÆ>j¡Ä¶æ$ Ð]l*¯]lÐ]lçßæMýS$PË çÜ…çÜ¦Ë ^öÆý‡Ð]l™ø º…©Ë ™èlÆý‡ç³#¯]l òß ¼Ä¶æ$‹Ü M>Æý‡µ‹Ü í³sìæçÙ¯]l$Ï ÐólõÜ…§ýl$MýS$ ÌêĶæ$Æý‡Ï çÜ…çœ*Ë$ Ð]l¬…§ýl$Mö^éaƇ¬. Ñ$Ķæ*Ò$ ĶæÊ°Ð]lÇÞsîæÌZ Ìê ѧéÅǦ°V> E¯]l² Ð]l$íßæÓ‹Ù Æý‡$M>Þ¯é Rꯌl MýS*yé A糚yól B yìlsñæ¯]lÛ¯Œl M>Å…‹³ÌZMìS Ayýl$VýS$ò³sìæt…¨. I™ól, º…©ÌZÏ ^éÌê Ð]l$…¨MìS C…WÏ‹Ù Æ>§ýl$&Ðéâ¶æå ¿êçÙ AÐðl$ÇMýS¯Œl ÌêĶæ$Æý‡ÏMýS$ Æ>§ýl$. A眃¯Œl çÜ…{糧éĶæ$ ¿êçÙ "´ëÚù¢'ÌZ Ð]l$…_ {ç³ÐólÔ¶æ… E¯]l² Ð]l$íßæÓ‹Ù Ððl…r¯ól A¯]l$Ðé§ýlMýS$Æ>ÍV> Æý‡…VýS…ÌZMìS ¨W…¨. BÐðl$ ™èlÍϧýl…{yýl$Ë$ ^éÌêM>Ë… MìS…§ýlr A眃°Ý릯Œl ¯]l$…_ AÐðl$ÇM>MýS$ Ð]l_a íܦÆý‡ç³yìl¯]l Ðéâ¶æ$å.
ÌêĶæ$ÆŠ‡V> Ð]l–†¢ç³Æý‡OÐðl$¯]l BçÜMìS¢™ø D OgñæÌZÏMìS Ayýl$VýS$ò³sìæt¯]l Ð]l$íßæÓ‹Ù, Mö¨ªÆøkÌZϯól ORñæ©ËMýS$ B¡ÃĶæ¬Æ>ÍV> Ð]l*Ç…¨. B…§øâ¶æ¯]l™ø, ¿¶æĶæ$…™ø, Ð]l*¯]lÐ]l™èlÓ… Ò$§ól A糯]lÐ]l$ÃMýS…™ø Ð]l¬yýl$^èl$MýS$ ´ùƇ¬¯]l Ðéâ¶æå çßæ–§ýlĶæ*˯]l$ ™èl¯]l õܲçßæ…™ø ™ðlÆý‡Ð]lVýSÍW…¨. Ðéâ¶æ$å Ð]l$¯]lçÜ$Ñí³µ Ð]l*sêÏyýlr… Ððl¬§ýlË$ò³rtV>¯ól BÐðl$ ¨{V>Â…™èl$Æ>OÌñæ ´ùƇ¬…¨. "Ð]lÆŠ‡tÞ B‹œ¨ Ð]lÆŠ‡tÞ' A…r* AÐðl$ÇMýS¯Œl yìlòœ¯ŒlÞ òÜ{MðSrÈ yö¯éÌŒæz Æý‡ÐŒl$ÞòœÌŒæz AÀÐ]lÇ~…_¯]l D "E{VýSÐé§ýl' ORñæ©ÌZÏ A™èlÅ«¨MýS$Ë$ AÐ]l*Ķæ$MýS ´ûÆý‡$Ë° ™ðlÍíÜ ™èlËÏyìlÍÏ ´ùƇ¬…¨. ""OÐðl$ V>Ó…sê¯]lÐðl* OyðlÈ' õ³Çr ORñæ©Ë$ ^ðlí³µ¯]l V>£ýl˯]l$ A„ýSÆý‡º§ýl®… ^ólíÜ…¨.
B OgñæÌZÏ Ð]l$íßæÓ‹Ù MýSÍíܯ]l Ððl¬§ýlsìæ "sñæ{Æý‡ÇçÜ$t' AÎÚë Ð]l˜çÜÒ A¯ól í³ËÏË yéMýStÆý‡$. íÙĶæ* ™ðlVýSMýS$ ^ðl…¨¯]l A眃¯Œl ´ûÆý‡$yýl$. §ólÔ¶æ…ÌZ ™éͺ¯]lÏ ´ë˯]l Ððl¬§ýlËÐ]lr…™ø ™èlÐ]l$MýS$ Æý‡„ýS×æÌôæ§ýl° MýS$r$…º…™ø çÜà CÆ>¯ŒlMýS$ ´ëÇ´ùƇ¬¯]l A™èlyýl$, ™éͺ¯Œl E{VýSÐé¨ õ³Çr AÆð‡çÜtÐ]lyýl… K Ñ_{™èl…. ™éͺ¯]lÏ ´ë˯]l A…™èlÐ]l$Ƈ¬…§ýl¯]l² O«§ðlÆý‡Å…™ø çÜÓ§ólÔ>°MìS Ððlãå¯]l A™èl°² ç³r$tMýS$°, ¯ólÆý‡… J糚Mø Ð]l$° _{™èlíßæ…çÜË$ ò³sêtÆý‡$. `MýSsìæ VýS§ýl$ÌZÏ Ð]l$VýSY»ñæsêtÆý‡$, MýS¯]l$´ëç³Ë$ MýSÇW´ùÄôæ$ ÐðlË$™èl$Æý‡$¯]l$ MýSâ¶æåOò³ ¸ùMýS‹Ü ^ólÔ>Æý‡$. ^ðlÐ]l#Ë$ º§ýlªËÄôæ$Å Ô¶æ»êªË¯]l$ ºËÐ]l…™èl…V> CĶæ$ÆŠ‡¸ù¯]lÏ™ø Ñ°µ…^éÆý‡$, ¯]lVýS²…V> IçÜ$ ¨Ð]l$ÃËOò³ ç³yýl$Mø»ñæsêtÆý‡$ & Ð]lÊyólâ¶æå´ër$ ^ðlç³µÌôæ¯]l°² íßæ…çÜË$.
糄ýSÐé™èl…™ø JMýS ´ëÆý‡ØÓ… ^èl^èl$aç³yìl´ùƇ¬¯]l G¯]l¿¶æÄôæ$Åâ¶æå Ð]l–§ýl$®yýl$ ài ¯]l{çÜ™Œl Rꯌl, Vö{Æð‡Ë$ M>çÜ$MýS$¯ól MýS${Æ>yýl$ ™égŒæ Ð]l$çßæçŠl, MýSÑ Ýù§ýlÆý‡$Ë$ Aº$ªÌŒæ, Æý‡ïßæÐŒl$Ë* & A…§ýlÆý‡* A…™èlÆ>j¡Ä¶æ$ E{VýSÐé§ýl$Ìôæ AÐðl$ÇMýS¯Œl {糿¶æ$™éÓ°MìS. Òâ¶æ$å AÆð‡çÜtƇ¬¯]l Ñ«§é¯é°² Ñ…sôæ Jâ¶æ$å VýSVýS$Æöµyýl$çÜ$¢…¨. E{VýSÐé§ýl$˯]l$ ç³sìæt_a¯]l Ðéâ¶æåMýS$ ºçßæ$Ð]l$™èl$˯]l$ {ç³MýSsìæçÜ*¢ AÐðl$ÇMýS¯Œl {糿¶æ$™èlÓ… A眃°Ý릯ŒlÌZ MýSÆý‡ç³{™éË$ Ððl§ýlfÍÏ…¨. §ýlÔ>»êªË ™èlÆý‡ºyìl Ķ欧é®Ë™ø, §ýlÇ{§ýl…™ø ™èlËÏyìlÌôæÏ {ç³fËMýS$ E{VýSÐé§ýl$Ë Aç³µW…™èl K E´ë«¨ Ð]l*Æý‡YOÐðl$…¨. çÜ$±² & íÙĶæ*Ë OÐðlÆý‡$«§éÅÌZÏ, MýS$r$…º MýSËàËÌZ MýS„ýSÝ뫨…ç³#MýS$ MýS*yé C§ól Ð]l*Æý‡YÐ]l$Ƈ¬…¨ & CMýS V>Ó…sê¯]lÐðl* OgñæË$MýS$ "E{VýSÐé§ýl' ORñæ©Ë {ç³Ðéçßæ… ÝëW…¨.
J»êÐ]l* A«§ýlÅ„ýS$yýlĶæ*ÅMýS V>Ó…sê¯]lÐðl* M>Å…ç³#¯]l$ Ð]lÊíÜÐólÝë¢Ð]l$° C_a¯]l àÒ$ ç³NÇ¢V> ¯ðlÆý‡ÐólÆý‡Ìôæ§ýl$. M>±, Ð]l$íßæÓ‹Ù Ððl¬§ýlË$ ò³sìæt¯]l MýS–íÙ Vöç³µ çœÍ™é˯ól Ý뫨…_…¨. G…§ýlÆø º…©Ë MýS$r$…»ê˯]l$ MýSÍíÜ, Ðéâ¶æå Ð]l$«§ýlÅ ÐéÆý‡«¨V> °Í_…§éÐðl$. CMýS ™èlÐ]l$ "Ð]l™èl¯Œl' Ò$§ýl Ayýl$VýS$ò³rtÌôæÐ]l$¯]l$MýS$¯]l² Ðéâ¶æåÌZ ^éÌêÐ]l$…¨ Ñyýl$§ýlËĶæ*ÅÆý‡$. A°²sìæMýS¯é² Ð]l$QÅ…V> Ð]l$íßæÓ‹Ù Æý‡^èl¯]l Ý뫨…_¯]l çœÍ™èl… Æ>gêÅË {MýS*Æý‡ {ç³Äñæ*f¯éÌZÏ, ^èlsêtË Ä¶æ*…{†MýS Ñ«§é¯éÌZÏ A×æV>Ç´ù™èl$¯]l² Ð]l*¯]lÒĶæ$ çܵ…§ýl¯]l˯]l$ Ðól$ÌŸP˵yýl….""º…©Ë…sôæ E†¢ ¯]l…ºÆó‡Ï¯]l° ¿êÑ…_¯]l¯é²â¶æ*å B Ð]lÅÐ]lçܦÌZ Ð]l*¯]lÒĶæ$™èlMýS$ ^ør$…yýl§ýl$. 1154 A¯ól K ¯]l…ºÆý‡$¯]l$ M>â¶æÏ™ø ™èl¯]l²VýSËÐ]l#, Ð]l¬Q…Oò³ EÐðl$ÃĶæ$ÅVýSËÐ]l#, IçÜ$¨Ð]l$ÃËOò³ ç³yýlÐðlĶæ$ÅVýSËÐ]l#. M>± ¯ðl….1154 A…sôæ yéMýStÆŠ‡ AÎÚë A¯ól K Ð]l$°çÙ¯ól VýS$Ç¢…ç³# ±ÌZ Ð]l*¯]lÐ]l™éÓ°² Ðól$ÌŸPÍí³ ¡Æý‡$™èl$…¨' A¯ól Ð]l$íßæÓ‹Ù Ð]l*rË$ A°² M>ÌêËMýS*, A°² Ð]lÅÐ]lçܦËMýS* Ð]lÇ¢…^ólÐól.
Ķæ¬.G‹Ü.ç³¼ÏMŠS GOòœÆŠ‡Þ §éÓÆ> ÐðlË$Ð]lyìl¯]l D ç³#çÜ¢MýS… Ð]l$¯]l Úëç³#ÌZÏ §öÆý‡$MýS$™èl$¯]l²r$tÌôæ§ýl$. M>±, www.flipkart.com §éÓÆ> Æý‡*.1046 ^ðlÍÏ…_ ™ðlí³µ…^èl$MøÐ]l^èl$a.
& M>™éÅĶæ$°
***************************************
******************************************************************************************
VAARTHA
EDITORIAL
నాగం ఉదంతం
ఉస్మానియా యూనివర్సిటీ విద్యార్థులను పరామర్శిం చేందుకు వెళ్ళిన తెలుగుదేశం నాయకుడు నాగం జనార్ధనరెడ్డిపై జరిగిన దాడి పూర్తిగా గర్హనీయమైనది. ఆ ఘటనపై రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పోలీసు విచారణకు ఆదేశించి నందున, దోషులెవరో వెలికిరాగలదని భావించాలి. అందుకు బాధ్యులపై చట్టప్రకారం తగు చర్యలు అవసరం.విచారణ ఇంకా ముగియకుండానే దాడికి కారకులెవరన్న విషయమై ఒక అభిప్రాయానికిరావటం, అనుమానాలనే వాస్తవాలైనట్లు మాట్లాడటం ఎవరి రాజకీయం వారు చేయడమవుతుంది తప్ప సమంజసమైన ధోరణికాబోదు.
అన్నింటికన్న ముఖ్యంగా గుర్తించవలసింది ఆ దాడిని స్వయంగా విద్యార్థులు ఖండించారు. టిడిపి నేతలకు ఈసారి పువ్వులతో స్వాగతం చెప్తామన్నారు. అదేరోజున కొందరు, ఆ మరునాడు పెద్ద సంఖ్యలో మరికొందరు స్వయంగా ఆయన నివాసానికి వెళ్ళి, క్యాంపస్లో జరిగినదానికి విచారం వ్యక్తపరిచారు. వారితో కలిసి పని చేసేందుకు సంసిద్ధత ప్రకటించారు. విద్యార్థులు ఎంత పరిణతితో ఎంత సంయమనంతో వ్యవహరిస్తున్నారో దీనినిబట్టి ఎవరైనా గ్రహించవచ్చు.
ఈ లక్షణం వారికి ఏ విధంగా అబ్బినట్లు? తమ లక్ష్యం పట్ల వారికి ప్రగాఢత ఉంది. త్రికరణమైన చిత్తశుద్ధి ఉంది. అందరినీ కలుపుకొని పోవటం ఎంత అవస రమో వారికి స్పష్టంగా తెలుసు. ఆలోచన కూడా అదే అయినందున, అందుకు భంగం కలిగించే ఏ పరిణా మాన్ని కూడా వారు ఆమోదించలేరు. అందువల్లనే, నాగం వంటి నాయకునికి కలిగిన బాధను తమబాధగా భావించి ఆ విధంగా స్పందించారు. ఆయన, తన సహచరులు కూడా దీనినంతా సరైన స్ఫూర్తితో స్వీక రించినందువల్లనే విద్యార్థులను విమర్శించలేదు. సరికదా, వారితో కలిసి పనిచేసేందుకు తమకు ఎటువంటి అభ్యంత రాలు లేవని ప్రకటించారు.
దాడి జరిపిందెవరో వీడియో చిత్రాలు, ఇతర సాక్ష్యాల ఆధారంగా పోలీసులు ఇప్పటికే గుర్తించినట్లు చెప్తున్నారు. ఇప్పటికే ఆరంభమైన విచారణలో వాస్తవాలు పూర్తిగా తెలియగలవని భావించాలి. ఇప్పటికి వార్తలు సూచిస్తున్న దానినిబట్టి వీడియోలలో గుర్తించిన వారెవరూ విద్యార్థులు కాదు. ఇతరత్రా తెలంగాణవాదులు, ఉద్యమకారులే అయి ఉండవచ్చుగాక. ఒకవేళ ఇతరత్రా ఉద్యమకారులే అయినప్పటికీ దాడికి సబంధించి మాత్రం వారు చేసినపని నిర్వివాదమైన పొరపాటు. ఉద్యమా లలో ఆవేశాలు సహజమనుకున్నా అవి సంయమనాన్ని తప్పి ఉద్యమానికి హానికరంగా మారకూడదు. ఇది వారు గ్రహించినట్లులేరు. ఒకవేళ వారిది ఉద్యమావేశం మాత్రమే గాక అంతకు మించిన కోణాలు ఏవైనా ఉన్నట్లయితే, అవి ఎటువంటివి అయినప్పటికీ క్షమార్హం కాకుండాపోతాయి. జరుగుతున్న విచారణ అన్నివైపుల నుంచి ఉండగలదని భావించాలి.
ఇంత వరకు వివిధ స్పందనల తీరు సజావుగానే ఉంది. కాని దీనికి అకస్మాత్తుగా మరొక కోణం ఏర్పడింది. దాడి వెనుక టిఆర్ఎస్, కెసిఆర్ ఉన్నట్లు తెలుగుదేశం నాయ కత్వం ఆరోపించటంతో ఈ స్థితి ఏర్పడింది. ఆ మాట నిజమా, కాదా ప్రస్తుతానికైతే మనం చెప్పగల స్థితి లేదు. ఒకవేళ నిజమని విచారణలో తేలితే అపుడు వారు తప్పకుండా ఖండనీయులవుతారు. దానిపై భిన్నాభిప్రా యానికి తావులేదు. కాని, ఇంకా ఏమీ తేలకమునుపే, తాము అయినా ఆధారాలు ఏమీ చూపకుండా, కేవలం రాజకీయపు ప్రకటనలుచేయటం సరైనదేమో పునరా లోచించాలి. సాధారణ సమయాలలోనైతే అదివేరు. అన్ని పార్టీల నేతలూ సంయమనాలు, వివేకాలు లేకుండా పర స్పరం ఎంత తీవ్రమైన ఆరోపణలకైనా, చివరకు దూష ణలకైనా వెనుకాడని రాజకీయ సంస్కృతి మన రాష్ట్రంలో, దేశంలో ఉంది. దానిపట్ల ప్రజలకు వెగటుపుడుతున్నా ఎవ్వరూ తమతీరు మార్చుకోవటంలేదు.
అయితే, ఇదంతా సాధారణ సమయాలలో జరగటంవేరు, ప్రజల మనో భావాలతో ఘనిష్ఠంగా ముడిబడిన ఒక అంశంపై ఉద్వేగ పూరితమైన ఉద్యమాలు సాగుతున్నపుడు జరగటం వేరు. అందువల్ల వాతావరణం దెబ్బతిని అది ఆరోపణలు చేసిన వారికే ప్రతికూలంగా మారే ప్రమాదముంటుంది. కనుక అది విజ్ఞతకాదు. ఉద్యమంలో విడిగా పాల్గొనేందుకు తెలంగాణ టిడిపి నేతలు నిర్ణయించుకోవటం వరకు వాళ్ళ పరిస్థితులనుబట్టి వాళ్ళ నిర్ణయం. రాజకీయపార్టీల జెఎసి నేతలతో పాటు టిఆర్ఎస్ కూడా కోరిన మేరకు జెఎసిలో చేరాలాలేదా అన్న ప్రశ్నపై ఈ సంపాదకీయంలో వ్యాఖ్యా నించనవసరంలేదు. కాని, ఆరోపణలు, వ్యాఖ్యలతో వాతా వరణాన్ని కలుషితం చేసుకోవటం టిడిపికి విజ్ఞత కాద న్నంత వరకు మాత్రం ఇక్కడ చెప్పదలచిన విషయం.
***************************************
VAARTHA
EDITORIAL
సెంటిమెంట్తో సమైక్యానికి దారులుకె వి నాగేంద్రరెడ్డి
ప్రత్యేక తెలంగాణ భావనలకు 60ఏళ్ల చరిత్ర ఉందన్న ప్రణబ్తో సహా చాలామంది వాడుతున్న మాటలకు సమాధానంవెతకాలి. పాలకుల నిర్లక్ష్యం వల్ల తెలంగాణ వెనుకబడిందన్న చిదంబరం మాటలకు సమాధానంకావాలంటే కొంత చరిత్రలోకి వెళ్లాలి.కీ.శే. పొట్టి శ్రీరాములు ఆత్మత్యాగంతో ఏర్పడ్డ ఆంధ్ర రాష్ట్రం, కీ.శే.బూర్గుల రామకృష్ణారావు పదవీత్యాగంలో నేటి రూపం తీసుకొన్న ఆంధ్రప్రదేశ్ ద్వారా తెలుగు ప్రజల చిరకాల వాంఛ నెరవేరింది. ఆంధ్రప్రదేశ్ ఏర్పాటు అనేది భాషా ప్రాతిపదికనేకాకుండా మన రాష్ట్ర నైసర్గిక స్వరూపాన్ని, సమగ్ర అభివృద్ధినీ, ముఖ్యంగా జీవనదులైన క్రిష్ణా, గోదావరిల నీటి వినియోగాన్ని కూడా దృష్టిలో ఉంచుకొని జరిగింది.
నాగార్జున సాగర్ శంకుస్థాపన సమయంలో 'ఈ ప్రాజెక్టు తెలంగాణ, ఆంధ్రలను విడదీయజాలదు అన్న నెహ్రూ మాటలు ఇక్కడ ప్రస్తావనార్హం. కానీ నేడు కాంగ్రెస్, తెలుగుదేశం ఒకరినొకరు దెబ్బతీయా లనుకునే వ్యూహాలతో, ఆ మహనీయుల త్యాగానికి సమాధి కట్టజూస్తున్నారు. అయితే పార్టీలకతీతంగా ప్రజల్లో వెల్లివిరిసిన ఈ చైతన్యం రాజకీయ పార్టీలకు కనువిప్పుకావాలి.
పరిష్కరింపబడని కొన్నిసమస్యల ప్రాతిపదికపైన, హైదరా బాద్లోని విద్యా, ఉద్యోగ, వ్యాపార రంగాలలోని అవకాశాలను అందిపుచ్చుకోవడంలో వెనుకబడటం సమగ్ర అభివృద్ధిలేమి, విద్యార్థులలో కలిగిన 'ఆవేదన నాటి ఉద్యమానకి నేపథ్యం కాగా, తమ రాజకీయ వైకుంఠపాళిలో ఎదురైన పదవీ గండా లతో రాజకీయ నిరుద్యోగులు ముందుకు తెచ్చిన, కాలపరీక్షలో నిలబడలేని 'సెంటిమెంట్ నేటి ఉద్యమానికి నేపథ్యంగా ఉండటం విజ్ఞులైన తెలంగాణ సోదరులు గమనించవలసిన ముఖ్యమైన విషయం.
1969నాటి ఉద్యమంలో నిబద్ధత ఉన్నప్పటికీ, వెనుకబాటు తనానికి కారణం సమైక్యంగా ఉండటంకాదు.ఆంధ్రప్రదేశ్ ఏర్పడటానికి పూర్వం సీమాంధ్ర ప్రాంతాల ప్రజల జీవన విధానానికీ, నైజాం ఇండియన్ యూనియన్లో కలపడానికి ముందు తెలంగాణ ప్రజల జీవన విధానానికీ ఉన్న వైవిధ్యం దానికి కారణం. మనం మార్చలేని, మనచేతల్లోలేని ఆ చారిత్రక నేపథ్యాన్నిపరిశీలిస్తే:-
1. బ్రిటీష్ వారి ఏలుబడిలో ఉన్న సీమాంధ్ర ప్రజలకు, వారి రైత్వారీ విధానం వల్ల సామాన్యులకు కూడా సొంత భూమి అందుబాటులోకి రాగా, నిజాం ఏలుబడిలో ఉన్న తెలంగాణ ప్రాంత ప్రజల చేతిలో నామమాత్రంగానూ, 90% వరకూ భూమి ప్రభుత్వం చేతుల్లోనూ ఉంది.
2. కృష్ణా, గోదావరి, తుంగభద్రలపై ఆనకట్టలు కట్టిన తర్వాత రైతులు సాగునీటిని పొందగలిగారు. ఇక్కడ కాకతీయుల నాటి చెరు వులు మినహా పెద్దగా నీటివసతి కల్పించలేదు.
3. ప్రాజెక్ట్ల ద్వారాసాగైన భూములతో ఇక్కడి రైతులు ఆర్థికంగా బలపడు తుంటే తెలంగాణ ప్రజలు మాత్రం ఆరుగాలం ప్రభువుల బొక్కసం నింపడానికే కష్టపడవలసి వచ్చేది.
4. బ్రిటీషువారి అవసరాల నిమిత్తమైనా విద్యావకాశాలు కల్పించడంతో, సామా న్యులు కూడా ఉన్నత విద్యను అభ్యసించగలిగారు. నిజాం పాలనలో పటేల్, జాగిర్దార్, నవాబుల సంతానానికి మాత్రమే విద్యార్జనకు అవకాశం ఉండేది. సామాన్యులకు నామమాత్రం గానే అవకాశం ఉండేది.
విద్యార్జనవల్ల, వ్యవసాయ మిగులువల్ల రాజధాని నగరంలో ఉద్యోగాల్లోనూ, వ్యాపారాల్లోనూ ఆంధ్రావారు అవకాశాలను అందిపుచ్చుకోగలిగారు. అవకాశాలు సమానంగానే ఉన్నా, పైన పేర్కొన్న చారిత్రక నేపథ్యం వల్ల అవకాశాలను అందిపుచ్చు కోవడంలో తెలంగాణ వారు కొంత వెనుకబడిన మాట వాస్తవం. అయితే ఈ నేపథ్యాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకోకుండా ఆంధ్రా దోపిడీదారులంటూ నిందించడం, ఆంధ్రా పాలకు లంటూ నినదించడం ఎంతవరకు సబబు? ముఖ్యమంత్రి స్థానంలో ఉన్న వ్యక్తికి అభివృద్ధి చేయడంలో ఎంత బాధ్యత ఉందో, తెలంగాణ ప్రజలకు ప్రాతినిధ్యం వహించే ఎమ్మె ల్యేలకు, ఎంపీలకు అంతకంటే ఎక్కువ బాధ్యత లేదా?
నేటి ఉద్యమానికి నేపథ్యం
వరుస కరువులతో తీవ్ర నీటిఎద్దడిని ఎదుర్కొంటున్న రైతులనుపట్టించుకోకుండా, హైటెక్ విధానాలతో, కంప్యూటర్ జపంతో మీడియాలో విహరించిన గత ప్రభుత్వాధినేత పాలనలో వ్యవసాయం గిట్టుబాటుగాక, రైతులకు ఆత్మహత్యలే శరణ్యమయ్యాయి. బోరుబావుల మీద అధికంగా ఆధారపడే తెలంగాణ, రాయలసీమ రైతులు విద్యుత్ సరఫరా సక్రమంగా లేక,పంట సరిగా చేతికిరాక, వచ్చినా గిట్టుబాటుధర లేక పంట సరిగా చేతికి రాక, వచ్చినా గిట్టుబాటుధర లేక అప్పులు తీర్చలేక, విద్యుత్ బిల్లులుకూడా చెల్లించలేని పరిస్థితుల్లో ఆత్మహత్యలను ఆశ్రయించగా, రైతు ఉనికి మీద ఆధారపడ్డ రైతుకూలీ తీవ్రవాదాన్ని ఆశ్రయించాడు.
అటు ప్రజ్వరిల్లుతున్న తీవ్రవాదంతోనూ, తీవ్రవాదాన్ని అణచివేసే విధానాలతోనూ రాష్ట్రం యావత్తూ, ప్రత్యేకించి తెలంగాణ ప్రాంతం అట్టుడికి పోయింది. ఈ నేపథ్యం రాజకీయ నిరుద్యోగులకు చక్కగా ఉపయోగపడింది. తన అమానవీయ పాలన ద్వారా ప్రజలలో ప్రత్యేక రాష్ట్ర 'సెంటిమెంట్ను మేల్కొలపడానికి నాడు ప్రత్యక్షంగానూ, కాంగ్రెస్ పార్టీని ఇరకాటంలో పెట్టే వ్యూహం ద్వారా నేడు ప్రత్యక్షంగా నేటి అనిశ్చితికి చంద్రబాబు కారకుడయ్యాడు.
రాజకీయ నాయకుడురాబోయే ఎన్నికల గురించి ఆలోచిస్తే రాజనీతిజ్ఞుడు రాబోయే తరాల గురించి ఆలోచిస్తాడని నానుడి. కంటి ముందుకనపడేదే అభివృద్ధి అంటూ, అవసరంలేని చోట్ల కూడా అద్దాల మాదిరిగా రోడ్లను మాత్రమే అభివృద్ధి చేసిన గత ప్రభుత్వాధినేత పాలన నుంచి ప్రస్తుత అభివృద్ధి, సంక్షేమంతో బాటు భవిష్యత్ తరాలను దృష్టిలో పెట్టుకొని జలయజ్ఞంలో భాగంగా, అవకాశం ఉన్న చోటల్లా నీటి ప్రాజెక్ట్లు నిర్మిస్తూ, రాష్ట్ర ప్రజల జీవన స్థితిగతులలో ఇప్పుడిప్పుడే మార్పులు తీసుకొచ్చిన దివంగత ముఖ్యమంత్రి వైఎస్ పాలనలోని రాష్ట్రం విభజించటం సహేతుకమా?
సెంటిమెంట్ గురించి ఆలోచిద్దాం
వేర్పాటువాద పార్టీ పుట్టిన నాడు వెనుకబాటుతనాన్ని ముందుకు తెచ్చి అభివృద్ధే అజెండాగా మన ముందుకు వచ్చి నేడుజరిగిన అభివృద్ధిని నిరాకరించలేక, కొత్తగా 'సెంటి మెంట్ను ముందుకు తెచ్చిన క్రమంలో 'సెంటిమెంట్ విశ్వసనీయత పరికిద్దాం.
సమాజంలో ఒకప్రధాన విషయంలో సెంటిమెంట్ అనేది ఎప్పుడూ శాశ్వతంగా ఉండదు. 'గురజాడ బాల్య వివాహాలకు వ్యతిరేకంగా నినదించిన నాడుప్రజలలో అది ఒక బలమైన సెంటిమెంట్. వితంతు వివాహాలకు నడుం బిగించిన కందు కూరి వీరేశలింగం కాలంలో కూడా అది ఒక బలమైన సెంటి మెంటే.. కుటుంబ నియంత్రణ గురించి విపరీత ప్రచారం చేపట్టిన నాడు కూడా అదీ ఒక సెంటిమెంటే. కాబట్టి సమాజ హితాన్ని కోరే రాజనీతిజ్ఞులెవరైనా కాలపరీక్షకు నిలబడలేని సెంటిమెంట్తో ప్రజలను ప్రభావితం చేయాలని అనుకోరు.
దేశానికి ఎంతోమంది ప్రధానులనందించిన ఉత్తరప్రదేశ్ లోని తెలంగాణ, రాయలసీమలకంటే ఎంతో వెనుకబడ్డ ప్రాంతాలు నేటికీ ఉన్నాయి. మన రాష్ట్రాన్ని ఎంతోమంది రాయలసీమ, తెలంగాణలకు చెందినవారు ముఖ్య మంత్రులుగా పాలించారు. వారి పాలనలో ఆయా ప్రాంతాల వెనుకబాటుతనం ఏమాత్రం సమసిపోయింది? మనలో సంకుచిత భావాలు ప్రవేశించిన నాడు - ఉత్తర తెలంగాణ, దక్షిణ తెలంగాణ చివరికి ఎవరికి వారు మా జిల్లా వ్యక్తే ముఖ్యమంత్రిగా ఉండాలనే సెంటిమెంట్ బయలుదేరదా?
ఆంధ్ర పాలకులు
ఈ పదం నిజంగా నిజమైనదేనా? తెలంగాణలోని ఎమ్మెల్యే, ఎంపీల్లాంటి పదవులకు ఆంధ్రావారు ఎన్నిక య్యారా? వివిధ పదవులలో ప్రజలకు ప్రాతినిధ్యం వహించి తమ ప్రాంత అభివృద్ధిని, ప్రజలను తీవ్రంగా నిర్లక్ష్యం చేసిన వారే ఈ పడికట్టు పదాలు వాడుతున్నారు. స్థానిక ఎమ్మెల్యే, ఎంపీలు తమ ప్రాంతాన్ని అభివృద్ధి చేసుకుంటామంటే ఏ ముఖ్యమంత్రి అయినా అడ్డుపడతారా? అడ్డుపడుంటే ఆనాడే ప్రజల తరఫున పోరాటం చేసి ఉండవచ్చుకదా! తెలంగాణ విముక్తికోసం జరిగిన సాయుధ పోరాటంలో కమ్యూనిస్టు, కాంగ్రెస్ పార్టీల తరఫున ఎంతోమంది ఆంధ్రా ప్రాంతానికి చెందిన వారు నేలకొరిగిన సత్యం మరువగలమా?చిన్న రాష్ట్రాలతో సౌలభ్యం ఉంటుందా?
జార్ఖండ్, ఉత్తరాంచల్,ఛత్తీస్గఢ్లలో పాలన ఎవరి చేతుల్లో ఉందో పరికించండి. ఆంధ్రప్రదేశ్ ఆవిర్భావానికి ముఖ్యమంత్రి పదవిని త్యాగం చేసిన బూర్గుల రామకృష్ణారావు వారసత్వం పుణికిపుచ్చుకున్న రాజకీయ నేతలెవరైనా ఉన్నారా? నేటి రాజకీయ నాయకుల మనస్తత్వానికి చిన్న రాష్ట్రాలలో రాజకీయ స్థిరత్వం కప్పల తక్కెడలా ఉండదా? ప్రత్యేక రాష్ట్రం వచ్చి నంత మాత్రాన పాలకులకు మంత్రదండాలు రావుకదా! పైగా మానవ వనరుల, ఆర్థిక వనరుల, ప్రకృతి వనరుల లభ్యతలో పరిధులు తగ్గి, పరిమితులు ఏర్పడతాయి. ఇవి సమగ్ర అభివృద్ధికి, సుస్థిర పాలనకు తీవ్ర ఆటంకం కలిగిస్తాయి.
ఇప్పటికే కర్ణాటక, మహారాష్ట్ర, ఒరిస్సాలతో జలజగడాలతో సతమతమవుతున్న మనం తిరిగి మనలో మనం నీటికొరకు కలహించుకోవాలా? చిన్న రాష్ట్రాలుగా ఉండి ఉంటే మనం ఇన్ని ప్రాజెక్టులు కట్టుకోగలమా?
(ముగింపు రేపు)
***************************************
VAARTHA
EDITORIAL
తిరుగుబాటుకు ముందే తెలంగాణ ప్రక్రియ
కల్లూరి శ్రీనివాసరెడ్డి
(శనివారం తరువాయి)
తమ విశాల రాజ్యకాంక్షను కాపాడుకునే ప్రయ త్నాలు చేస్తూనే ఉన్నాయి. అడ్డుకునే దుర్భుద్ధి మనసులో పెట్టుకొని వారు కుంటిసాకులు వెదుకుతున్నారు. తెలంగాణ ఏర్పాటుకు అర్థరాత్రి గ్రీన్సిగ్నల్ ఇచ్చారంటున్నారు! ఈ దేశానికి తెల్లదొరలు కూడా అర్థరాత్రే స్వతంత్రం ఇచ్చారు మరి దాన్నే మంటారో? ఈ నిర్ణయం అకస్మాత్తుగా జరిగిందం టున్నారు. 5 దశాబ్దాలుగా నలుగుతున్న సమస్య ఇవాళ అకసాత్తు ఎలా అయింది.69 ఉద్యమం జరిగి 40 ఏళ్ళు అయింది. రాజకీయ ప్రక్రియ మొదలై 9ఏళ్ళు అయింది. అది అకస్మాత్తు నిర్ణయం ఎలా అవుతుంది? కుహనా సమైక్య వాదులు, కనీసం మమ్మల్ని సంప్రదించ లేదంటున్నారు.
వీరిని సంప్రదించ కుండానే 2004లో కాంగ్రెస్ పార్టీ తన మానిఫెస్టోలో తెలంగాణ అంశాన్ని రాసిందా? వీరిని సంప్రదించకుండానే, 2008లో తెలుగుదేశంపార్టీ తెలంగాణకు అనుకూలంగా తీర్మానం చేసిందా? ప్రణబ్ముఖర్జీ కమిటికి తెలుగుదేశం అనుకూల లేఖను పంపిందా? కుంటిసాకులు ఎందుకు? తెలంగాణ ఏర్పాటును అడ్డుకోవడమో లేదా హైదరాబాదును కేంద్రపాలిత ప్రాంతం చేయాలని ఒత్తిడి తేవడమో తప్ప కుహనా సమైక్యవాదుల మర్మం మరొకటి కాదు, ఇంకా చెప్పాలంటే, వీరి అనైతిక వాదనలకు మరెన్నో నిదర్శనాలు న్నాయి. ఇపుడు రాష్ట్ర విభజనపై మమల్ని సంప్రదించ లేదంటున్నవారు... అపుడు విలీనం (1956) జరిగినపుడు ఎవరిని సంప్రదించారో చెప్పగలరా? లాబీయింగ్ జరిపి నెహ్రూ ప్రభుత్వాన్ని లోబర్చుకొని విలీనం జరుపుకున్న వీరు, ఆనాడు కనీసం తెలంగాణ ప్రజల అభిమతాన్ని తెలుసుకున్నారా? విలీనం జరిగినపుడు సంప్రదించలేదు.
ఇపుడు విడిపోతు న్నపుడు మాత్రం వారిని సంప్రదించాలట! అయినా ముఖ్య మంత్రి రోశయ్య అఖిలపక్ష సమావేశం ఏర్పరచి అన్ని పార్టీలతో సంప్రదించారు. అన్ని పార్టీలూ తమ అంగీకారం తెల్పాయి. అంగీకారం తెల్పిన పార్టీలే ఇపుడు మాట మారుస్తున్నాయి. కాంగ్రెస్, తెలుగుదేశం, పిఆర్పిలకు చెందిన కోస్తా, రాయలసీమ ప్రజాప్రతినిధులు తమ తమ పార్టీల నిర్ణయాలనే ధిక్కరిస్తూ సమైక్యవాదం చేపట్టారు. వీరికి పార్టీల కట్టుబాట్లు తెగిపోయాయి. వీరు తమ తమ పార్టీల గుట్టును రట్టు చేశారు. వీరి అనైతిక రాజకీయం మొత్తం రాజకీయ వ్యవస్థనే అప హాస్యం చేసింది.
ముఖ్యంగా తెలుగుదేశం అధినేత చంద్రబాబు గుట్టు కూడా రట్టయిపోయింది. ''బయట తెలంగాణవాదం - లోపల సమైక్యవాదం నడిపిన ఆయన నగ్న దృశ్యాలను చూసి సభ్యతగల రాజనీతిజ్ఞులు సైతం సిగ్గుతో తలదించుకుంటు న్నారు. ఇకపోతే, తెలంగాణ ప్రాంతానికి చెందిన ప్రజాప్రతినిధులు తమ తమ పార్టీలు ఇచ్చిన హామీల ప్రకారమే ప్రత్యేక తెలంగాణకు మద్దతు తెల్పుతున్నారు. తెలంగాణ ఆకాంక్షను ప్రతి పార్టీ (మజ్లిస్-సిపిఎం తప్ప) సమర్థించిందే. ఈ అంశానికి ప్రతిపార్టీ తమ తమ మేనిఫెస్టోల్లో స్పష్టంగా హామీ ఇచ్చినవే. కాబట్టి తెలంగాణ ప్రజాప్రతినిధులు పార్టీల కతీతంగా ప్రత్యేక తెలంగాణకు మద్దతుపలకడంలో నైతికత ఉందని అందరూ గమనించాలి. నైతికతను పాతరబెట్టి రాజకీయ వ్యవస్థనే అపహాస్యం చేస్తున్న కోస్తా, రాయలసీమ ప్రజాప్రతినిధులు రాజ్యాంగ ప్రక్రియ ముందు దోషులుగా నిలబడక తప్పదు.
ఒకసారి కాంగ్రెస్ పార్టీ, మరొకసారి తెలుగుదేశం పార్టీ 'తెలంగాణవాదంతో పొత్తు పెట్టుకొని పోటీ చేశాయి.ఈ రెండు పార్టీలకు చెందిన కోస్తా, రాయలసీమ ప్రజాప్రతినిధులు నిజంగానే సమైక్యవాదులైతే, తమ తమ పార్టీలు 'తెలంగాణ వాదంతో పొత్తుపెట్టుకున్నపుడు ఎందుకు వ్యతిరేకించలేదో? ఒకవేళ రాష్ట్ర విభజనకు కోస్తా, రాయలసీమ ప్రజలు వ్యతిరేకు లైతే, తెలంగాణవాదంతో పొత్తుపెట్టుకున్న కాంగ్రెస్ (2004) తెలుగుదేశం (2009)ల నుండి ప్రజాప్రతినిధులను ఎందుకు గెలిపించినట్లు? కాబట్టి టూకీగా చెప్పాలంటే, కోస్తా, రాయలసీమ జనసామాన్యాలకు రాష్ట్ర విభజన పట్ల వ్యతిరేకత లేదనే చెప్పొచ్చు. కొన్ని పెట్టుబడిదారి రాజకీయ శక్తులు తమ విశాల రాజ్యకాంక్షకు 'సమైక్యవాదం ముసుగువేసి అక్కడి జన సామాన్యాలను తప్పుదోవ పట్టిస్తున్నారనడంలో అనుమానం లేదు.
కాబట్టి కేంద్రం ఈ కుహనా సమైక్యవాదుల విశాల రాజ్యకాంక్షను చిత్తు చేస్తూ రాష్ట్రవిభజన వెంటనే చేపట్టడం మంచిది. కావాలంటే, తెలంగాణ ప్రాంత ప్రజాప్రతినిధుల అభిప్రాయాలు మాత్రమే పరిగణలోకి తీసుకొని తెలంగాణ ఏర్పాటు ప్రక్రియ వెంటనే చేపట్టవచ్చు. ఎందుకంటే, రాష్ట్ర అసెంబ్లీలో పెట్టుబడిదారి శక్తులను ఒప్పించి తీర్మానం ఆమో దించడం ఎన్నటికీ సాధ్యం కాదు గనుక. ముందే చెప్పు కున్నట్లు, పెట్టుబడిదారి లాబీలకు కేంద్రం గనుక మరొకసారి లొంగిపోతే తెలంగాణ రగిలిపోతుందనడంలో ఎవరికీ అను మానం ఉండనక్కరలేదు.
తెలంగాణ ఆకాంక్షను బలవంతపు అడ్డుగోడల నడుమ ఇంకా బంధించి ఉంచడం మంచి పరి ణామం కాబోదని ఎవరికి తెలియని విషయం మాత్రంకాదు. ఐదు దశాబ్దాలుగా కొనసాగుతూ వస్తున్న అడ్డుకునే జబర్దస్తీల క్రమం చరమాంకానికి చేరుకున్నదని చెప్పొచ్చు. జబర్దస్తీలపై ప్రజల తిరుగుబాటు మొదలుకాకముందే, కేంద్రం కల్పించుకొని తెలంగాణ ఏర్పాటు ప్రక్రియను వెంటనే చేపట్టడం అన్ని విధాలా మంచి పరిణామం అవుతుంది
***************************************
******************************************************************************************
PRAJASAKTI
EDITORIAL
అమెరికాను వీడని సంక్షోభం
· ప్రపంచ వీక్షణ-2009
గత పద్దెనిమిది నెలల్లో సాధారణ అమెరికన్ కుటుంబాల ఆస్తులు 65 లక్షల కోట్ల డాలర్ల నుంచి 52లక్షల కోట్ల డాలర్లకు తగ్గిపోయాయి. అమెరికాతో సంబంధం ఉన్న ప్రపంచ ద్రవ్య సంస్థలు లక్షకోట్ల డాలర్లు నష్టపోయాయని అంచనా వేసినప్పటికీ వివరాల్లోకి వెళితే ఆ మొత్తం 2.7లక్షల కోట్ల డాలర్లుంటుందని ఐఎంఎఫ్ తాజాగా ప్రకటించింది. కుదేలైన ద్రవ్య వ్యవస్థకు అమెరికా సర్కార్ వివిధ రూపాలలో ప్రకటించిన ఉద్దీపనల మొత్తం 13లక్షల కోట్ల డాలర్లు.
2009 అంతర్జాతీయంగా అనేక సంచలనాలను, విషాదాలను మిగిల్చి కాలగమనంలో కలిసి పోతోంది. ఈ ఏడాది కాలంలో జరిగిన పరిణామాలు, పర్యవసానాలను ఒక్కసారి అవలోకిస్తే ప్రపంచ ఆర్థిక సంక్షోభం నూతన సంవత్సరంలోనూ మరిన్ని ప్రాంతీయ, రాజకీయ ప్రకంపనలకు దారితీసే సూచనలే ఎక్కువగా కనిపిస్తున్నాయి. ప్రపంచ సామ్రాజ్యవాదులు కోరుకున్నట్లుగా మార్కెట్ సరళీకరణ ముందుకు సాగటం లేదు. అనేక దేశాలలో ప్రభుత్వ నియంత్రణ, జోక్యం, రక్షణ చర్యలు ప్రారంభమయ్యాయి. దోహా చర్చలు ఒక్కడుగు కూడా ముందుకు పడకపోవటమే ఇందుకు హిమాలయమంత నిదర్శనం. ప్రపంచ వాణిజ్యం, పెట్టుబడుల ప్రవాహం, వలసలు తగ్గుతున్నాయి. ద్రవ్య వ్యవస్థలకు ప్రభుత్వ రక్షణ కల్పించిన చైనా, భారత్ వంటి దేశాలు కూడా సంక్షోభప్రభావానికి గురైనప్పటికీ ఇతర పశ్చిమదేశాలతో పోల్చుకుంటే వీటి నష్టం తక్కువే. సర్వరోగ నివారిణి జిందాతిలిస్మాత్ అన్నట్లుగా అన్ని సమస్యలకు మేము పరిష్కారం చెబుతామని చెప్పుకున్న ప్రపంచబ్యాంకు, అంతర్జాతీయద్రవ్యనిధి సంస్థలు కూడా చేతులెత్తేశాయి. వాటిని పనిచేయించే సత్తా అమెరికాకు లేదని తేలిపోయింది. అత్యంత సంపన్న దేశాలు, వాటి తరువాత స్థాయికలిగిన దేశాల మధ్య ఎలాంటి సమన్వయం కుదరటం లేదని వాటి సమావేశాల వైఫల్యం వెల్లడించింది. పర్యావరణాన్ని విచ్ఛిన్నం చేస్తున్న కాలుష్య ఉద్గారాల తగ్గింపు ఒప్పందంపై కోపెన్ హాగన్ సదస్సు విఫలమైంది. అమెరికా, తదితర ధనికదేశాలు క్యోటో ప్రోటోకాల్ను ఉల్లంఘించి భారాన్ని వర్దమాన దేశాలపై వేసేందుకు ప్రయత్నించాయి. చట్టబద్దమైన ఒప్పందం కుదరకుండానే ఈ సదస్సు ముగిసింది.
ప్రపంచం ఎదుర్కొంటున్న సంక్షోభానికి అమెరికా అనుసరించిన స్వేచ్చా మార్కెట్ పెట్టుబడిదారీ విధానాలే కారణమని గ్రహిస్తున్నవారి సంఖ్య నానాటికీ పెరుగుతున్నది. తన నిరుద్యోగాన్ని, తన ఆర్థిక సమస్యలను తానే పరిష్కరించుకోలేక అమెరికా సతమతమౌతున్నది. దీనికి పోటీగా ఉన్న ఐరోపాయూనియన్,జపాన్ కూడా నానాటికీ బలహీనం అవుతున్నాయని గతేడాది పరిణామాలు స్పష్టం చేశాయి. ఈ పరిస్థితి ప్రపంచం మరింత అస్థిరం కావటానికి దారితీసే అవకాశం ఉంది. సంక్షోభాన్ని తట్టుకోవటంలోనూ, ప్రత్యామ్నాయ మార్గాన్ని చూపటంలోనూ సోషలిస్టు చైనా తన సత్తా ఏమిటో చూపింది. మాంద్య ప్రభావం తమ ఆర్థిక వ్యవస్థపై తీవ్ర ప్రభావం చూపకుండా చైనా అనుసరించిన పద్ధతులేమిటన్నది ఆసక్తికరంగా మారింది. అందరూ అనుకున్నట్లుగా కేవలం ఎగుమతుల ఆధారంగానే చైనా తన ఆర్థిక వ్యవస్థను నిర్మించినట్లయితే అది ఇప్పటికి కుప్పకూలి పోయి ఉండాలి. అలా జరగలేదు. దాని రహస్యం ఏమిటన్నది వర్ధమాన దేశాల్లో ఆసక్తి కరంగా మారితే ప్రత్యామ్నాయంగా చైనా విధానాన్ని తమ దేశాల్లో కూడా అమలు జరపాలనే డిమాండ్ తలెత్తవచ్చని పశ్చిమ దేశాలు అందోళన పడుతున్నాయి.
గత పద్దెనిమిది నెలల్లో సాధారణ అమెరికన్ కుటుంబాల ఆస్తులు 65 లక్షల కోట్ల డాలర్ల నుంచి 52లక్షల కోట్ల డాలర్లకు తగ్గిపోయాయి. అమెరికాతో సంబంధం ఉన్న ప్రపంచ ద్రవ్య సంస్థలు లక్షకోట్ల డాలర్లు నష్టపోయాయని అంచనా వేసినప్పటికీ వివరాల్లోకి వెళితే ఆ మొత్తం 2.7లక్షల కోట్ల డాలర్లుంటుందని ఐఎంఎఫ్ తాజాగా ప్రకటించింది. కుదేలైన ద్రవ్య వ్యవస్థకు అమెరికా సర్కార్ వివిధ రూపాలలో ప్రకటించిన ఉద్దీపనల మొత్తం 13లక్షల కోట్ల డాలర్లు. ఐరోపా యూనియన్ కేటాయించింది కేవలం 332 బిలియన్ యూరోలు మాత్రమే. అంతమొత్తం కేటాయించిన అమెరికాయే ఎప్పుడు కోలుకుంటుందో తెలియని స్థితిలో ఉండగా ఐరోపా మరింత సంక్షోభానికి గురికాక తప్పదు. అమెరికా ఘనతకు, ఉన్నతికి చిహ్నంగా ఒక వెలుగు వెలిగిన జనరల్ మోటార్స్ దివాళాపిటీషన్ దాఖలు చేసింది. మూడవ పెద్ద ఆర్థిక వ్యవస్థగా ఉన్న జపాన్ జిడిపి 2009లో 6.6శాతం తగ్గుతుందని, వచ్చే ఏడాది మరింత పతనం అవుతుందని అంచనా. చైనాను డిమాండ్ చేయగలిగిన స్థితి నేడు అమెరికాకు లేదు.
దలైలామా అమెరికా పర్యటన సందర్భంగా ఆయనతో భేటీకి ఒబామా సిద్ధం కాలేదు. చైనా తమకు ఒక కీలకమైన భాగస్వామిగా ఉండటంతో పాటు స్నేహపూర్వకమైన పోటీదారుగా కూడా ఉందని ఒబామా పేర్కొన్నాడు. చైనా పురోగమనాన్ని అడ్డుకోవాలని తాము అనుకోవటం లేదన్నారు. ఉభయదేశాల మధ్య ఉన్న ఆర్థిక అసమతూకాన్ని సరిచేయని పక్షంలో అనేక ఇబ్బందులు తలెత్తుతాయని అన్నారు. బ్రిటన్ 315 సంవత్సరాల చరిత్రలో కనిష్టంగా తొలిసారిగా వడ్డీరేటును ఒకశాతానికి తగ్గించింది. బ్రిటన్ మాంద్యంలోకి పోయిందని అధికారికంగా ప్రకటించారు. ఇలాంటి పరిస్థితి వస్తుందని తాను ఊహించలేకపోయానని ప్రధాని గార్డన్ బ్రౌన్ అంగీకరించారు. ప్రస్తుతం ధనిక దేశాలలో కొనసాగుతున్న మాంద్యానికి కనీసం ఐదుకోట్ల మందికి ఉద్యోగాలు ఊడతాయని అంతర్జాతీయ కార్మికసంస్థ(ఐఎల్ఓ) ప్రపంచ ఉపాధి ధోరణుల గురించి ప్రకటించిన నివేదికలో పేర్కొన్నది.మార్పే నా మతం అని వాగ్దానం చేసిన ఒబామా దాన్ని మార్చుతారా? తానే మారిపోతారా? అని ఏడాది ప్రారంభంలో ఉన్న సందిగ్ధాలు ఆప్ఘనిస్తాన్కు అదనపు బలగాలు పంపాలని నిర్ణయించడంతో తొలగిపోయాయి.
ఎనిమిది సంవత్సరాలుగా యుద్ధంతో రగులుతున్న ఆఫ్ఘనిస్తాన్కు ఇప్పుడు 30వేల మంది సైనికులను అదనంగా పంపాడు. దీంతో ఒబామా చెప్పే మార్పు అసలు బండారం బయపటడింది. ప్రపంచంలో కమ్యూనిస్టులు, వామపక్షాలు, జెలయా వంటి కమ్యూనిస్టేతర ఉదారవాదులను కూడా సహించేస్థితిలో అమెరికా లేదు. గతంలో కమ్యూనిజాన్ని అరికట్టే పేరుతో మొరటు పద్దతుల్లో కుట్రలు, తిరుగుబాట్లు చేయించిన అమెరికా ఇప్పుడు కుట్రలను అమలు చేసే రూపాలను మార్చింది. హొండూరాస్లో తనకు నచ్చని అధ్యక్షుడు జలయాను అపహరించి పక్కనే ఉన్న కోస్టారికాలో పడవేయించి, బూటకపు ఎన్నికలు జరిపించి తొత్తు ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయించింది. ఇంటి ముంగిట ముప్పు పేరుతో వెలువడిన పుస్తకంలో అమెరికాకు ఒసామాబిన్ లాడెన్ కంటే ఛావెజ్ నుంచే ఎక్కువ ప్రమాదం ఉందని దానిలో రాశారంటే అమెరికా ఎంతగా మండిపడుతోందో అర్ధం చేసుకోవచ్చు. బెర్లిన్ గోడను కూల్చివేసి తూర్పు జర్మనీని పశ్చిమజర్మనీ కబళించి ఇరవై సంవత్సరాలు నిండాయి. ఈ సందర్భంగా జర్మనీ ప్రభుత్వం గోడకూల్చివేత ఉత్సవాలను అట్టహాసంగా నిర్వహించింది. జర్మన్ ఛాన్సలర్ ఏంజెలా మెర్కెల్, అమెరికా విదేశాంగ మంత్రి హిల్లరీ క్లింటన్, ఫ్రెంచి అధ్యక్షుడు సర్కోజీ, బ్రిటన్ ప్రధాని గార్డన్ బ్రౌన్, సోవియట్ మాజీ అధ్యక్షుడు గోర్బచెవ్ ముఖ్యఅతిధులుగా పాల్గొన్నారు.
లాటిన్ అమెరికాలో మరో ఎర్ర మందారం పూచింది. ఎల్ సాల్వెడార్లో ఒక చారిత్రక ఘట్టం ఆవిష్కృతమైంది. అధ్యక్ష ఎన్నికలలో వామపక్ష ఫారాబుందో మార్టి నేషనల్ లిబరేషన్ ఫ్రంట్(ఎఫ్ఎంఎల్ఎన్) అభ్యర్థి మౌరిసియో ఫ్యూన్స్ విజయం సాధించారు. గత మూడు దశాబ్దాలలో తొలి పోలింగ్లోనే సంపూర్ణ మెజారిటీ సాధించిన తొలి ఈక్వెడార్ అధ్యక్షుడిగా రాఫెల్ కొరియా మరోసారి ఎన్నికయ్యారు. ఉరుగ్వే ఎన్నికలలో వామపక్ష, ప్రజాతంత్ర బ్రాడ్ఫ్రంట్(విశాల వేదిక) నాయకుడు జోస్ ముజికా అధ్యక్షుడిగా ఘనవిజయం సాధించారు. బ్రాడ్ఫ్రంట్లో పన్నెండు వామపక్ష, ప్రజాతంత్ర పార్టీలు భాగస్వాములుగా ఉన్నాయి. వాటిలో కమ్యూనిస్టుపార్టీ కూడా ఒకటి. ఆఫ్రికన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్ పార్లమెంట్లో, తొమ్మిది రాష్ట్రాలకు గాను ఎనిమిదింటిలో సంపూర్ణ మెజారిటీ సాధించింది. తాజాగా ఆఫ్రికన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్ నుంచి విడిపోయి వేరు కుంపటి పెట్టుకున్న పీపుల్స్ కాంగ్రెస్ రెండవ ప్రతిపక్షంగా అవతరించింది. మొత్తం 400 స్థానాలకు గాను ఆఫ్రికన్ నేషనల్ కాంగ్రెస్కు 264 వచ్చాయి.
జర్మన్ పార్లమెంట్ ఎన్నికలు సాంప్రదాయ రాజకీయ అంచనాలను, రాజకీయ పార్టీల ఆశలను తల్లక్రిందులు చేశాయి. ఈ ఎన్నికలలో పూర్వపు కమ్యూనిస్టుపార్టీ భాగంగా ఉన్న లెఫ్ట్ పార్టీ 12శాతం ఓట్లు తెచ్చుకోవటంతో అనేక మంది కమ్యూనిస్టు వ్యతిరేకులు ఉలిక్కిపడ్డారు. ఎంజెలా మెర్కెల్ విజయం సాధించారని సంతోషపడటం కాదు, కమ్యూనిస్టులు గణనీయంగా ఓట్లు సాధించటాన్ని చూడాలని హెచ్చరించారు. అంతకు ముందు మూడు రాష్ట్రాలలో జరిగిన ఎన్నికల ఫలితాలపై ''వామపక్షాలు-మితవాదుల మధ్య సోషలిస్టులు మునిగిపోతున్నారు, జర్మన్ కమ్యూనిస్టు భూతాలు తిరిగి వచ్చాయి '' అని కొందరు వ్యాఖ్యానించారు. ఐరోపా యూనియన్ పార్లమెంట్ ఎన్నికలు ప్రమాద ఘంటికలను మోగించాయి. ఇరవై రెండు కమ్యూనిస్టు, వామపక్ష పార్టీలతో కూడిన యూరోపియన్ లెఫ్ట్, నోర్డిక్ లెఫ్ట్ గ్రూప్ ప్రతినిధులు 41 మంది ఎన్నికయ్యారు. మొత్తం 751 స్థానాలో మితవాద,ఫాసిస్టుశక్తులతో కూడిన ఐరోపా పీపుల్స్ పార్టీకి 288 బ్రిటన్ లేబర్పార్టీతో సహా ఐరోపాలోని పాలక సోషలిస్టు పార్టీల కూటమి 217 లిబరల్స్, డెమాక్రాట్ల పేరుతో వ్యవహరించే మరో గ్రూపుకు 100 సీట్లు, మరో మితవాద కూటమి ఐరోపా దేశాల యూనియన్కు 44, గ్రీన్స్ పార్టీల కూటమికి 43, ఇతరులకు 52 స్థానాలు వచ్చాయి.
ఎం కోటేశ్వరరావు
***************************************
Project By
SAMARTH
a trust – of the people by the people for the people
An Organisation for Rastriya Abhyudaya
(Registered under Registration Act 1908 in Gorakhpur, Regis No – 142- 07/12/2007)
Central Office: Basement, H-136, Shiv Durga Vihar, Lakkarpur, Faridabad – 121009
Cell: - 0091-93131-03060
Email – samarth@samarth.co.in, central.office@samarth.co.in
Registered Office: Rajendra Nagar (East), Near Bhagwati Chowk, Lachchipur
Gorakhnath Road, Gorakhpur – 273 015
No comments:
Post a Comment