TELUGU EDITORIAL 27.12.09

 

Please contact the list owner of subscription and unsubscription at: editorial@samarth.co.in 

 

media watch with peoples input                an organization of rastriya abhyudaya

 

Editorial

month december 27, edition 000030, collected by  b. ramesh kumar, managed by durgesh kumar mishra, published by – manish manjul

 

 Editorial is syndication of all daily- published newspaper Editorial at one place.

http://editorialsamarth.blogspot.com

For TELUGU EDITORIAL http://editorial-telugu-samarth.blogspot.com

For ENGLISH EDITORIAL http://editorial-eng-samarth.blogspot.com

 

******************************************************************************************

EENADU

 EDITORIAL

é'™Õ„¾Û „ϙՄ¾Û

'é' ™Õ„¾Ü ‹{-NÕÂË «ÕŸµ¿u ¤òšÌ å„œËÅä ‹{XäÕ «áªŸ¿Õ é'™Õ-®¾ÕhªCÑ ÆE Íçj¯Ã ®¾ÖÂËh. "„¾A Nè-§½Ö-EÂÌ XçÊ¿ -‹ ‹{NÕ …ª{ÕªC. ¦ÇN ŽXäy-XÃ-œË ÍäAÂË -Åí-™Õ-Ž «Õ˜äd ƪ{Õ-¿٪-{ÕªC. ¬ÁKªŒª Ž„¾p «Õêª ‚ŸµÄªŒª ©äE °«-•Ç-©Ç-EÂË ¤òªÃ-œ¿-{ª, ‡©Ç-é'j¯Ã ÿŽ-ÂÃ-™¯ä ‚ªÃ{ª NÕÊ£¾É é'™Õ„¾Ü ‹{-«á™Ö „¾{d«Û. ¿†¾d-„¾œË ¿{Õd-¿ÙÊo '¹Öœ¿Õ ÍçC-Jª-Ÿ¿E

 ²ÄMœ¿Õ \¯Ã-œçj¯Ã ‚ÅÃt-£¾ÝA Í䮾Õ-¿٪ŸÄ? ‡ªœ¿™Õ «ÕªœË-¤ò-Žժ˜ä «ÕS} *ÊÕ-Â¿Ù™Õ „¾œË Í窌Õ-«Û™Õ Eª-œä-ŸÄÂà ¿„¾p™Õ ÿªœ¿™ «ÕŸµ¿u ªîV™Õ '¹œ¿Õ-„¾Û-ÅêáÂÃF, '¹Õªœç™Õ „¾TL Íë«Û. QÅî-³Äg™Ö, ªÃ"Aª-ÿ-«@Áß}, <¿šË Xç™Õ-'¹Õ™Ö -«Ö-Cêª é'™Õ„¾Ü ‹{-«á™Õ! ªÃªáE ªÃAÅî ÂíšËd ‡«ªŒÖ ¯äªŒp-¿٪-œÄ¯ä E„¾ÛpÊÕ „¾ÛšËdª-*-Ê-„¾p-šË-ÊÕª<, ͽª"Ÿ¿-«Õª-œ¿™ª OÕ-C FšË •Çœ¿™Õ „¾{Õd-¿ÙÊo ŸÄÂà Ʈ¾™Õ ‹{-«Õª˜ä ÅçL-§½Õ-¿٪-œÄ¯ä ¯ç{Õd-Âí-ÍÃaœÄ -«Õ-E-†Ï? Æ«Õt ¿œ¿Õ-„¾Û©ð „¾œËÊ Â¿~ºªÊÕªÍä «ÕE-†ÏÂË „¾K-¿~™Õ Xç៿-™-«Û-Åêá. ŠLª-„Ï¿Ùq „¾ªŒÕ-'¹Õ-„¾ª-Ÿçª©ð Xç៿{ «*aÊ N•äŽ Â¿ÚœÄ ÿÕœË-ÿÕœË Æœ¿Õ-'¹Õ™ «§½Õ-®¾Õ©ð ‡¯îo-²ÄªŒÕx Žœ¿-ÿœË „¾œË-¤ò-§äÕ …ªšÇœ¿Õ. '„¾ªŒÕ'ľ¿ „¾-§½Õ-Eª-ͽ-Xç -Ž-™„¾Û--™ -¯Ã--«/ 验-šÇ-™Â¿Ù -Ž-™-«ª-*-Åç -ŸíªŒÂ¿-Ÿ¿Õ -Åî-«...Ñ ÆE ‹ ®ÏF-¿N -Æ-Êo-DР¿³Äd™ XêŒ-Cµ ŸÄšË-Ê-XÃ-@Áxê ƫ-ªî-ŸµÄ™ DN-©ðE '‚ʪŸ¿ ECµÑ ²ñªÅ½-«Õ-«ÛŽժ-Ÿ¿E -ÍÃ-{-œÄ-EêÂ. '«ÕE†Ï ‡Eo ¬Ç²ÄY™Õ ͽCN „¾Ûºu-ÂÃ-ªÃu™Õ ‚ͽ-Jª-*¯Ã "¤Äºª «áªŸ¿Õ Æ«Fo Ž%º-"¤Ä-§½ÕXäÕÑ-Ê-Êo-C «Õ£¾ÇJ¥ §½Öèc-«-™Õˆuœ¿Õ XçÕi"Åä-ªáÂË ¦ðCµª-*Ê °«Ê®¾Ö"Žª. "¤Äºª ƪŽ B„Ï Â¿Ê-¿¯ä Æ«Õ%Žª Âª -ŸÄ-§½Ö-C XçjªÃEo å®j-Žª „¾Â¿ˆ-Ê-å„šËd ÂÌ~ªŒ-²Ä-'¹-ªŒ-«Õ--Ÿ±¿¯Ã-EÂË „¾ÜÊÕ-¿Ù-¯ÃoªŒÕ Ÿä«-ŸÄ-Ê-«Û™Õ. ²ÄÂ~ÃÅý «Õ%ŽÕu®¾yªŒÖ-„¾Û-œçjÊ §½Õ«Õ-Ÿµ¿-ªŒt-ªÃ•ä Ÿ¿ªœ¿ªÅî "¤ÄºÇ™Õ £¾ÇJª-ͽ-šÇ-EÂË «*a¯Ã P«-Lª-'ÃEo „¾{Õd-¿ÙE «Ÿ¿-™-©äŸ¿Õ «ÖªŒˆª-œä-§½áœ¿Õ!
å„-Ÿ¿l-™Õ '•ÇŽ®¾u «ÕªŒºª -"Ÿµ¿Õ«XþÕÑ --Æ-¯ÃoªŒ-E ÍäA UŽ-™ÊÕ Íä•ä-Å½Õ©Ç ÍçJ-æ„-®¾Õ-Âî-XÃ-™-ÊÕ-Âî-«œ¿ª „ÏJ-ÂË-Ž-ÊXäÕ Æ«Û-ŽժC. «ÕÊ "„¾XäÕ-§½ÕªÅî «Õʪ „¾ÛšÇd«Ö... «ÕÊ "„¾XäÕ-§½Õª-Åî¯ä ¤ò«-šÇ-EÂË? ŽLx ÅíNÕt-C-¯ç-™™Õ XçÖ®Ï -è-Êt-Eæ®h Žª"œË „¾ª-Ÿí-NÕt-Ÿä-@Áßx ¿ªšðx å„{Õd-¿ÙE 優*Ê ¬ÁKªŒª ƒC. «ÕÊ ‚{-¤Ä-{-™Â¿Ù, «áŸ¿Õl «áͽa-{x¿Ù, ®¾Õ-È®¾ª-Åî-³Ä-™Â¿Ù -XÃ-@Áx °N-ÅÃ-™ÊÕ ÍÃCÅä Íä«-Ÿä-JÊ Ÿä£¾Çª ƒC. '‚ÂìÁª, Xç½á«Û, ÆTo, FªŒÕ, ¦µŒÖNÕ -ƪá-Ÿ¿Õ ¦µŒÖÅÙÕ. XÃÂú ¤ÄºË ¤ÄŸ¿ ¤Ä§½â„¾®¾n-™¯ä -ƪá-Ÿ¿Õ ¿êªtª-"C-§½Ö™Õ, ŽyÂú-ͽ¿~Ù "¬ðŽ >£¾Éy-"„¶¾Ö-ºÇ-™¯ä -ƪá-Ÿ¿Õ •Çc¯äª-"C-§½Ö™Õ... «Õ¯î-ÿÕCl´ *ÅÃh-£¾Çª-ÂÃ-ªÃ-™¯ä ƪŽÓ-¿-ªŒº ͽŽÕ-†¾d§½ÕªÅî ¿L®Ï „¾ª-ŸíNÕtC«ÕªC Ÿä«-Ž™ ‚X «ÕE†Ï ¬ÁKªŒªÑ ÆE "„¾¬ðo-„¾-E-†¾-ŽÕh 愪툪-C. -Æ-C ¬Ç²òY-¿h-XçÕiÊŸÄ, ÂÃŸÄ Æ¯ä Xß¿-Ê-ÊÕ „¾Â¿ˆ-Ê-å„-šËd¯Ã ¯äšË ²Ä«Ö->¿ °«-Ê-ªŒª-'¹ª©ð \ «uÂËh °NŽ-«â …L-„Ï¿˜ãd «ÖCJ Šª{-J'à ²Äê'-{ª-Ÿ¿Õ¿٠O™Õ-©ä-EC. '„¾Û-{¿-ÑF-C, -ÍÃ-«Û-F-C, -ÿ-ŽÕ¿ª-Åà -Ÿä--¬Ç-E-CÑ -ƪ-{Ö -©ðÂú-¯Ã-§½ÕÂú -è-§½Õ-"„¾ÂÃ-¬ü -¯ÃªÃ-§½Õ-ºý¿٠-"„¾-•Ç¿-N ÂÃ@ð° -E-XÃ-@Áß-™-Jpª-ÍÃ-ªŒÕ. -«Õ-Ê -ÿ-ŽÕ¿ª-Åà -Ÿä-¬Ç-E-C -Æ-E„Ϫ-ͽÕ¿Ù-¯äª-Ž'à Âÿ-¤òªá-¯Ã -Æ-CР¿F®¾ª «ÕÊ Â¿Êo-XÃ-JC, «Õʪ ¿ÊoXÃJC, «ÕÊLo Ê«át-¿ÙE ÿŽÕ-¿Ù-ŽÕÊoXÃJC ÆE ƪá¯Ã Š„¾Ûp-Âí-EB-ªÃL! AªœËÂË -G-œ¿f ŠÂ¿ˆ-„¾Ü{ ¤Ä™Õ-«Ö-LÅäÐ ¤Ä™Õ ¿ٜË-„ÏÊ Å½Lx ªí«át ‡©Ç Ž™x-œË-Lx-¤ò-ŽժŸî Åç™Õ²Ä! ‚ÂÃ-¬Áª©ð ÆÂÙ ͽÕ¿ˆ ¤ñŸ¿Õl-«Û-ÅÃ-œ¿E Âß¿Õ'à ¿Êo Žª"œË ¿ªœ¿Lo ÍÃC Gœ¿fÊÕ Íç{dªÅ½-XúËo Íä®ÏªD! '¯ÃA ͽªÃNÕÑ ÆE ƒ*aÊ £¾ÉOÕE ÊNÕt ‹ Gœ¿f¿٠ŽLx'à «ÖJÊ „Ï*a-ŽLx 'Æ«Öt! ¯Ã¯äoœä!Ñ ÆE ‚ Gœ¿f ÆœË-TÅä ÿŸ¿Õ-©äNÕ ÍçÿÕ-ŽժC?
„¾ª{ ¤ñ©Ç™Õ ‡ªœË-¤ò-§½Ö-§½Õ¯î, "æ„NÕª-*Ê „Ï™xÂË Xäêª -Æ-¦Çsªá-Åî å„R} ƪá-¤ò-ªáª-Ÿ¿¯î, …Ÿîu'¹ª ­œË ÿ-ŽÕÂ¿Ú „¾ªŒÕ«Ü ÿ•ÇªŒo „¾-œÄf-§½Õ-¯î, ²ÄdÂú «Ö骈šü ¿ل¾p-¿ÚL 憪ŒÕx '¦äªýÑ «Õ¯Ão-§½Õ¯î, ÆGµ-«ÖÊ Â¿Ÿ±Ä-¯Ã-§½Õ-Â¿ÙœË ®ÏE«Ö Xç៿šË ‚{¿٠šËéˆ{Õx ŸíªŒ-¿-©ä-Ÿ¿¯î, «ÖªŒÕˆ™Õ ÊÖšËÂË ÊÖªŒÕ ªÃ©ä-Ÿ¿¯î, ƒ†¾d-XçÕiÊ "„¾•Ç-¯Ã-§½Õ-¿ٜ¿Õ £¾Çª¸Ã-ŽÕh'à ¤ò§½Ö-œ¿¯î, "ÂËéšü {yªšÌ20©ð «ÕÊ-XÃ@Áß} ‹œË-¤ò-§½Ö-ªŒ¯î, EªÃ-£¾É-ªŒ-D-¿~-™Â¿Ù ¿ڪŒÕaÊo "„¾•Ç-"„¾-A-E-Ÿµ¿Õ™Õ E«Õt-ªŒ®¾ª ÅÃ'Ã-ªŒ¯î, ÅÃ'¹-©ä-Ÿ¿¯î "¤ÄºÇ™Õ E³Äˆ-ªŒ-ºª'à B®¾Õ-¿ٯä -ŸµîªŒ-ºÕ-™Õ ®¾-«Ö-èª-©ð "¿«Õ-"¿-«Õª'à å„J-T-¤ò-«œ¿ª ‚ªŸî-@ÁÊ Â¿L-T--²òhªC. Ÿä¬Á-XÃu-„¾hª'à -EªŒÕ-œ¿Õ 1.22™Â¿~™ «ÕªC ‚Žt-£¾Ç-Žu-™Â¿Ù ¤Ä™p--œÄfªŒÕ. ŠÂ¿ˆ ‚ª"Ÿµ¿-"„¾-Ÿä¬ü-©ð-¯ä 14,224 «ÕªC ÿ™-«-Êt-ªŒºª -¤Ä-™-§½ÖuªŒÕ. ®¾y£¾Ç-Ê-ÊXäÕ ®¾«Õ-®¾u-™Â¿Ù „¾J-³ÄˆªŒª ÂÃ-Ÿ¿Õ. N®¾Õ-'¹ÕÂÌ ‹{-NÕÂÌ …®¾ÕªŒÕ B®¾Õ-Âî-«{ª NªŒÕ-'¹Õœ¿Õ ÂÃ-¯äÂÃ-Ÿ¿Õ. -°-«-Ê ®¾-«ÕªÃª'¹-ºª-©ð §çÖŸµ¿Õ-™Õ'à «ÖJ "„¾A Æœ¿Õ-'¹ÕÊÖ ‹ DÂ~à PG-ªŒª©Ç «ÖªŒÕa-Âî-XÃ--L. -Šœ¿Õ„¾Û'à «Õ™Õ„¾Û B®¾Õ-Âî-«œ¿ª «ÕJ-*-¤ò-ʪ-Ž-ÂÙª «ÕÊ "„¾§½Ö-ºÇ-Eo \ «ªÂ¿ªŒ šËªÂ¿ªŒ -«Õ-™Õ„¾Ü ‚„¾-©ä-Ÿ¿E Åç™Õ-®¾Õ-Âî-XÃL. 'Æ„¾-è-§½Ö™Õ ¿L-TÊ Íî˜ä é'™Õ„¾Û „ϙՄ¾Û NE-„Ï-®¾ÕhªC...Ñ Æ¯ä ¤Ä{ ƪŒnª -Šª{-„¾-šËdª-ͽÕ-Âíª˜ä «Õª*C.

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

'-Ÿµ¿ªÃÑ-Ž-™-¦µÇªŒª -Ž-œË®Ï- XçÖå„-œ¿Õ

-Íî-Ÿ¿uª -ͽ֮¾Õh-Êo ®¾ªÃˆªŒÕ

å„ ªŒÕ'¹Õ-ŽÕÊo Ÿµ¿ªŒ-™Â¿Ù „¾'¹_ª Xäæ® Æª¬ÇEo §½á.„Ï.‡. "„¾¦µŒÕŽyª 'ÃLÂË «C-©ä-®ÏªŸÄ? ‚£¾ÉªŒ "Ÿ¿Xîu-™sºª JÂêŒÕf ²Änªá©ð 20¬ÇÅÃEo ÍäªÃ¿ "„¾¦µŒÕ-Žyª-©ðE …ÊoŽ ²ÄnªáÂË ÍçªCÊXêŒÕ ®¾pªCª-*Ê BªŒÕÊÕ ÿšËd Æ©Çê' ÆE-„Ï-²òhªC! -Ÿµ¿ªŒ-™Õ „¾-{d„¾'Ã_-™Õ -©ä¿٪-œÄ å„-J-T-¤ò-«-œ¿ª„¾-{x "„¾è™Õ ‚"'¹-£¾É-Xä-¬Ç™Õ «u¿h-„¾-ªŒÕ-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ‚Jn-¿-ªŒª-'¹ªå„j \ªÃp-˜ãjÊ ¤ÄªŒx-XçÕª{Õ ²Änªâ®¾ª„¶¾Õª å®jŽª ¨ N†¾-§½Õª©ð "„¾¦µŒÕ-ÅÃyEo Ž„¾Ûp „¾šËdªC.

-E-§½Õª-"Ž-ºå„j -E-"†Ïˆ-§½Ö„¾ªŒ-Žyª

‚£¾ÉªŒ EªŒy-£¾Çº NŸµÄ-¯Ã™ „¾{x …ŸÄ-®Ô-ʪ'à «u«-£¾Ç-J-®¾ÕhÊo ‚Jn¿, «u«-²Ä§½Õ -¬Ç-È-™ «Õª"Å½Õ™Õ "„¾®¾ÕhŽ „¾J-®Ïn-AÂË ªÃ³ÄZLo EªC-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. Ê™x-ÿ-•ÇªŒÕ «ªŒh-¿ٙ OÕŸ¿, Æ"¿«Õ E™y-ŸÄ-ªŒx-å„jÊ NªŒÕ-ͽÕ-¿ل¾-œÄ-™ª-{Õ-¯ÃoªŒÕ. '¨ Ÿ¿¬Á©ð "„¾Åäu-¿ª'à ÆŽu-«-®¾ªŒ ͽªŒu™Õ B®¾Õ-Âí-Ê-«-™-®ÏÊ Æ«-®¾ªŒª ©äŸ¿ÕÑ ÆE ‚Jn¿ ÂêŒu-Ÿ¿Jz ƬðÂú ÍÃXÃx ƯÃoªŒÕ. -"„¾-¦µŒÕ-Žyª-©ð-E «u¿Ùh™Õ -ƒ-©Ç ®¾pª-Cª-ͽ-œ¿ª -N-œ¿ÖfªŒª'à -…ª-C. '‚XþÕ ‚DtÑÂË Æ«-®¾-ªŒ-XçÕiÊ ‚£¾ÉªŒ „¾ŸÄ-ªÃn-™ÊÕ ®¾ÂÃ-™ª©ð, ®¾éªjÊ KA©ð, ®¾"¿-«Õª'à ƪŸ¿-•ä-®¾Õh-¯Ão-«Õª-{ÕÊo "„¾¦µŒÕŽy Xß¿-Ê-©ðE œí™x-Ž-¯ÃEo -¨ -XÃu-Èu-™Õ „¾šËd-®¾Õh-¯Ão-ªá. ‚£¾ÉªŒ "Ÿ¿Xîu-™sºª ¯ç«Õt-C'à §½Ö«Åý ‚Jn¿ «u«-®¾nÊÕ Ÿ¿Õ"†¾p-¦µÇ-NŽª Íä²òhªC. ŸÄE-«™x XçáŽhª "Ÿ¿Xîu-™sºª å„Jê' "„¾«ÖŸ¿ª …ªC. šð¿٠Ÿµ¿ªŒ™ ®¾Ö* (œ¿ÿÕxu.-„Ï.‰.) "Ÿ¿Xîu-™sºª 4.78 ¬ÇÅÃ-EÂË Í䪌-œ¿XäÕ ƒªŸ¿Õ¿٠EŸ¿-ªŒzʪ. Ÿµ¿ªŒ™ 優ŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿™ ŠÂ¿ ®¾«Õæ®u Âß¿-Êo{Õx ªÃè-Â̧½Õ„¾Â~Ã™Õ «u«-£¾Ç-J-®¾Õh-¯Ãoªá. ¨ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ðÐ Ÿµ¿ªŒ™ 優ŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿-™Â¿Ù '¹™ ÂêŒ-ºÇ™Õ, ®¾«Õ®¾u „¾J-³ÄˆªŒ «ÖªÃ_™ '¹ÕJª* ͽJaª-ÍÃ-LqÊ Æ«-®¾ªŒª …ªC.

®¾ªŒ-„¶¾-ªÃ-„¾-ªŒ-XçÕiÊ ŠAh@Áßx ‚£¾ÉªŒ "Ÿ¿Xîu-™s-ºÇ-EÂË ŸÄJ-B-®¾Õh-¯Ãoªá. NŸµÄ-Ê-„¾-ªŒ-XçÕiÊ Í½ªŒu™ ŸÄyªÃ ŸÄEo ‡Ÿ¿Õ-ªíˆ-Ê-©ä-¿-¤ò-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. „¶¾L-Žª-'ïäÐ ŠÂ¿-Xçj„¾Û ‚£¾ÉªŒ ŸµÄ¯Ãu™ E™y™Õ, «Õªî-Xçj„¾Û Ÿµ¿ªŒ-™Ö å„J-T-¤ò-ŽÕ-¯Ãoªá. 骪œ¿Õ ¯ç™©ðx Ÿµ¿ªŒ™Õ N„¾-K-Žª'à å„J-'êá. œË宪-ÿªŒÕ Xç៿šË XêÃ-EÂË 11 \@Áx©ð ‡Êoœ¿Ö ©äʪŽ ÆCµÂ¿ ²ÄnªáÂË Í䪌Õ-¿Ù-¯Ão-§½ÕN. ƪŽ¿٫᪟¿Õ Xꌪ 17.47¬ÇŽª'à …Êo ‚£¾ÉªŒ ŸµÄ¯Ãu™ Ÿµ¿ªŒ™Õ, \¿ª'à 19.95 ¬ÇÅÃ-EÂË Í䪌Õ-Âî-«œ¿ª ÆÊÖ£¾Çuª. ÂíEo ¯ç™™ "ÂËŽª «ªŒÂ¿Ù G§½Õuª, „¾„¾Ûp ŸµÄ¯Ãu-™ê „¾J-NÕ-Ž-XçÕiÊ Ÿµ¿ªŒ™ å®'¹ ƒ„¾Ûpœ¿Õ '¿Õ-«ÕÂ¿Ú ÅÃÂ˪C. …ŽhªŒ ¦µÇªŒ-B-§½á™ ‚£¾ÉªŒ Æ«-®¾-ªÃEo "„¾ŸµÄ-ʪ'à BªŒÕ-®¾Õh-ÊoN '¿Õ-«Õ©ä. ƒN Âë-™-®Ï-ʪ-Ž'à ƪŸ¿Õ-¦Ç-{Õ©ð …¯Ãoªá. ƪá-Ê-„¾p-šËÂÌ ÆA Ž¿و« ªŒÂ¿ª '¿Õ-«Õ™ Ÿµ¿ªŒ å®jŽª ÂË©ð 20 ªŒÖ¤Ä-§½Õ-™Â¿Ù Í䪌Õ-Âî-«-œÄEo ÿšËd „¾J-®Ïn-AE ƪͽ¯Ã X䧽Õ-«Í½Õa. G§½Õuª, '¿Õ-«Õ™Õ, …„¾Ûp, „¾„¾Ûp™Õ, „¾ªœ¿Õx, ¿ڪŒ-'Ã-§½Õ™Õ... ŠÂ¿-˜ä-NÕšË ÆEo-ªŒ-ÂÙ ‚£¾ÉªŒ „¾ŸÄ-ªÃn™ Ÿµ¿ªŒ™Õ NÕÊoª-šÇªá. XçáŽhªOÕŸ¿ ‚£¾ÉªŒ -"Ÿ¿Xîu™sºª ŸÄŸÄ„¾Û 20¬ÇÅÃ-EÂË ÍäJªC. "„¾«Ö-Ÿ¿-¿ªŒ „¾J-®ÏnA ƒC. ²ÄŸµÄ-ªŒ-ºª'à ²Ä«Ö-ÊÕu-™-¿ª-Ÿ¿-JÂÌ ÆªŸ¿Õ-¦Ç-{Õ©ð …ªœä ÿª'Ã-@Ç-Ÿ¿Õª„¾ Ÿµ¿ªŒ 102 ¬ÇŽª 優ŒÕ-'¹Õ-Žժ-Ÿ¿E ‡Êo-œçj¯Ã ÆÊÕ-Âí-¯Ão«Ö? ¨ „¾J-®Ïn-AE ‡Ÿ¿Õ-ªîˆ-«-œÄ-EÂË "„¾¦µŒÕŽyª \ª Íä²òhªC? ¦µÇªŒÅ½ ‚£¾ÉªŒ ®¾ª®¾n (‡„¶þ.®Ï.‰.) 'îŸÄ-«á©ðx G§½Öu-EÂË Â퟿X䪩䟿Õ. ƪá-Ê-„¾p-šËÂÌÐ C'¹Õ-«ÕA ˜ãªœ¿ªŒÕx Å窌-«-œÄ-EÂË "„¾¦µŒÕŽyª "„¾§½Õ-Ao-²òhªC.

"„¾¦µŒÕŽyª «áªŸ¿ÕÊo «ÖªÃ_™Õ „¾J-NÕ-Ž-XçÕi-ÊN. ƪá--¯Ã, æ„Ÿ¿Lo ªŒÂË~ª-ͽ-œÄ-EÂË ÆC ÂêÃu-ͽ-ªŒ-ºÂ¿Ù „¾ÜÊÕ-Âî-«-™-®ÏÊ Æ«-®¾ªŒª …ªC. ‚Jn-¿-«Õª"A «Ö"Žª Ÿµ¿ªŒ™ 優ŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿™-ÊÕ ‡Êoœ¿Ö B"«-XçÕiÊ Æª¬Áª'à „¾J-'¹-ºËª-ͽ-©äŸ¿Õ. Æ"¿«Õ E™y-™ª{Ö ŠÂ¿šË 骪œ¿Õ Íî{x ŸÄœ¿Õ™Õ 誌-„¾œ¿ª, Æ„¾Ûp-œ¿-„¾Ûpœ¿Ö \Xî ÂíEo ªŒÂÙ ‚£¾ÉªŒ ŸµÄ¯Ãu-™ÊÕ C'¹Õ-«ÕA Í䮾Õ-Âî-«{ª, *«-JÂË ®¾«Õ®¾u ƪŽ-šËÂÌ Âꌺª ªŒÕŽÕ-„¾-«-¯Ã™ Xçj„¶¾-™uXäÕ ÆE Åä©äa-§½Õœ¿ª. Ÿµ¿ªŒ™ 優ŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿™ 骪œä-@Áx-¯Ãœä "¤ÄªŒª-¦µŒ-XçÕi-Ê-„¾p-šËÂÌ "„¾¦µŒÕŽyª ƒ„¾Ûpœ¿Õ Í䮾Õh-ÊoC ƒŸä. «áÈuª'à ‚ªŒÕ ¯ç™-™Õ'à Ÿµ¿ªŒ™Õ N„¾-K-Žª'à 優ŒÕ-'¹Õ-ŽÕ-¯Ãoªá. ¨ 骪œ¿Õ ¯ç™-©ðx-¯çjÅä ‚£¾ÉªŒ "Ÿ¿Xîu-™sºª „¾ÜJh'à Ɵ¿Õ„¾Û Ž„ÏpªC. §½áŸ¿l´-²Än-ªá©ð ¨ ®¾«Õ-®¾uÊÕ ‡Ÿ¿Õ-ªîˆ-«-™-®ÏÊ "„¾¦µŒÕ-Žy-XäÕXçÖ Íuª ͽֲòhªC. XçáÊo V©ãj©ð ªŒÕŽÕ-„¾-«-¯Ã™Õ '¹A Ž¤Äpªá. ‚£¾É-ªŒ-ŸµÄ-¯Ãu-™Â¿Ù ÂíªŒÅ½ \ªŒp-œËªC. Æ„¾Ûpœ¿Õ êª"Ÿ¿ ‚£¾ÉªŒ, «u«-²Ä§½Õ ¬ÇÈ «Õª"A ¬ÁªŒ-Ÿþ-„¾-XêýÐ ‡„¶þ.-®Ï.‰. 'îŸÄ-«á©ðx ŽT-ÊEo ‚£¾ÉªŒ E™y™Õ …¯Ão-§½ÕE, «Ö骈šðx ‚£¾ÉªŒ ŸµÄ¯Ãu-™Â¿Ù ÂíªŒÅ½ …ªœ¿-Ÿ¿E "„¾è-™Â¿Ù £¾ÉOÕ ƒÍÃaªŒÕ. G§½Õuª, '¿Õ-«Õ™ Ÿµ¿ªŒ™Õ EªŒª-ŽªŒª 優ŒÕ-'¹Õ-ŽÕÊo„¾pšËÂÌ, ‚ E™y™ŸÄyªÃ "„¾¦µŒÕŽyª ²ÄCµª-*ª-Ÿä-NÕšË?

C'¹Õ-«Õ-Žՙ ŸÄyªÃ ®¾ªŒ-„¶¾-ªÃ-™ÊÕ å„ª¤ñª-Cª* ‚£¾ÉªŒ ŸµÄ¯Ãu™ Ÿµ¿ªŒ™Õ ŽT_-²Äh-«ÕE ‚Jn¿-¬Ç-È «Õª"A "„¾º¦ü «áÈKb ƯÃoªŒÕ. G§½Õuª C'¹Õ-«ÕA ŸÄyªÃ ‚Jn¿«Õª"A ²ÄCµª-ͽ-Ÿ¿-™-ͽÕ-Âí-Êo-Ÿä-NÕ-{-ÊoC ²Ä«Ö-ÊÕu-™ê Âß¿Õ, Ž™-„¾ª-œËÊ ‚Jn-¿-Xä-Žh-™Â¿Ú ƪŒnª Â뜿ª ©äŸ¿Õ. ªŒÕŽÕ-„¾-«-¯Ã™Õ N„¶¾-™-XçÕi-Ê-„¾p-šËÂÌ Ÿä¬Áª©ð G§½Öu-EÂË ÂíªŒÅ½ ©äŸ¿Õ. 2009Ð10 ÈK-„¶þ©ð -‚ªŒÕÂî-{x94-™Â¿~-™ -§½Ö¦µãj-Xä-™ {ÊÕo™ G§½Õuª …ŽpAh Æ«Û-Žժ-Ÿ¿E Ê«ª-ÿ-ªŒÕ©ð «áªŸ¿®¾Õh ƪͽ¯Ã Xä®ÏÊ «u«-²Ä§½Õ «Õª"A-Žy-¬ÇÈ, œË宪-ÿªŒÕ Xç៿šË Xꌪ©ð ‚ ƪͽ-¯ÃÊÕ ®¾«-Jª-*ªC. ÆÊÕ-Âí-Êo-ŸÄEo NÕª* -\-œ¿ÕÂî-{x 16-™Â¿~-™ §½Ö¦µãj-Xä-™ {ÊÕo™ XäÕªŒÂ¿Ù G§½Õuª …ŽpAh Æ«Û-Žժ-Ÿ¿E 愪툪C. ªŒH©ð «Õªî Âî-šÌ-§½Ö-¦µãj-™Â¿~-™ {ÊÕo™ G§½Õuª …ŽpAh Æ«Û-ŽժC. EªŒÕšË JÂêŒÕf ²Änªá …ŽpAh ¿¯Ão ¨ \œÄC ÈK-„¶þ©ð ŸÄŸÄ„¾Û 10™Â¿~™ {ÊÕo™Õ Ž¿و«'à G§½Õuª …ŽpAh Æ«Û-Žժ-Ÿ¿ª-{Õ-¯ÃoªŒÕ. DE-«™x æ®Â¿-ªŒº ŽT_-Ê-„¾p-šËÂÌ, êª"Ÿ¿ ‚£¾ÉªŒª E™y©äOÕ Â¿J-T-¤ò«Û. ¦µÇªŒÅ½ ‚£¾ÉªŒ ®¾ª®¾n (‡„¶þ.-®Ï.‰.), ªÃ†¾Z ®¾ª®¾n™Õ 2009Ð10 «Ö骈-šËª'þ ®Ôè¯þ (ÆÂîdÿªŒÕÐå®å„dª-ÿªŒÕ)©ð 136.43 ™Â¿~™ {ÊÕo™ G§½Õuª æ®Â¿-Jª-Íêá. 2008Ð09©ð ƒŸäÂÙª©ð æ®Â¿-Jª-*Ê 132.79 ™Â¿~™ {ÊÕo™ ¿¯Ão ƒC 2.74¬ÇŽª ‡Â¿Ùˆ«. ƒ©ÇªšË „¾J-®Ïn-Žթðx \ ªŒÂ¿-XçÕiÊ ÂíªŒÅ½ '¹ÕJª* "„¾º¦ü «ÖšÇx-œ¿Õ-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ?

C'¹Õ-«ÕA Í䮾Õ-Âî-Ÿ¿-™-*Ê «®¾Õh-«Û™ Ÿµ¿ªŒ™Õ ŸäQ§½Õ Ÿµ¿ªŒ™ ¿¯Ão Ž¿و«'à …Êo-„¾Ûpœ¿Õ, EªŒ-¦µŒuª-ŽªŒª'à C'¹Õ-«Õ-Å½Õ™Õ Í䮾Õ-Âî-«Í½Õa. "„¾¦µŒÕŽyª œË宪ÿªŒÕ ¯ç©Ç-ªŒª-¦µŒª©ð G§½Õuª C'¹Õ-«ÕAÂË ®¾ªÿª-Cµª* ˜ãªœ¿ªŒÕx „ÏL-*ªC. XÃšË "„¾Âꌪ 372 ÊÕª* 598 œÄ™-ªŒx¿٠{ÊÕo Í턾ÛpÊ «ÕÊ¿٠G§½Õuª ™Gµ-®¾ÕhªC. ÆC «ÕÊ êª«Û©ðxÂË CT, "„¾è-™Â¿Ù Íäꪮ¾-JÂË Ÿµ¿ªŒ ŽœË®Ï XçÖå„-œ¿-«Û-ŽժC. ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ -N„¾-ºË-©ð ŸäQ§½Õ G§½Õuª ¿¯Ão ‡Â¿Ùˆ« Ÿµ¿ªŒ „¾LÂ˯à ‚¬ÁaªŒuª ©äŸ¿Õ. ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ «Ö骈--šðx Æ«Õt-ÂÙ „¾Ÿ±¿Â¿ª Â˪Ÿ¿ êª"Ÿ¿"„¾¦µŒÕŽyª 10-™Â¿~-™ {ÊÕo™ G§½Õuª êšÇ-ªáæ®h, ªÃ³ÄZ™Õ ƪŸ¿Õ©ð ê«™ª 70Xä™ {ÊÕo™Õ «Ö"ŽXäÕ B®¾Õ-Âí-¯Ãoªá. ‡„¶þ.-®Ï.‰. Íç„ÏpÊ Ÿµ¿ªŒ ÆCµ-¿ª'à …ªœ¿-{XäÕ ÆªŸ¿Õ¿٠Âꌺª. '¿Õ«Õ™ N†¾-§½Õª-©ðÊÖ ŸÄŸÄ„¾Û ƒ©Çê' èJ-TªC. ‚£¾ÉªŒ ŸµÄ¯Ãu™Õ å„Ÿ¿l ²Änªá©ð E™y …¯Ão§½Õª-{ÕÊo "„¾¦µŒÕŽyª, Âí¯äo@Áx©ð ®¾ªŒ-„¶¾-ªÃ™Õ 優*, Ÿµ¿ªŒ™ ®¾«Õ-®¾uÊÕ ‡ªŸ¿Õ¿٠„¾J-†¾ˆ-Jª-ͽ-©ä-¿-¤ò-ªáªC? -NN-Ÿµ¿ -«Õª-"A-Žy-¬Ç-È-™- «Õ-Ÿµ¿u -‚--§çÖ-«Õ-§½Õª -¯ç-™Âí-Ê-œ¿ª-Åî-¤Ä-{Õ, ®¾-«Õ-Êy-§½Õ-«â „¾Ü-Jh'à -©ð„Ϫ-*ª-Ÿ¿-Ê-œÄ-EÂË -ƒ-C -E-Ÿ¿ªŒz-ʪ. -‚£¾ÉªŒ -ŸµÄ-¯Ãu-™ -EªŒy£¾Ç-ºÂ¿Ù ®¾ª-ÿª-Cµª-* -"„¾-¦µŒÕ-Žy -N-ŸµÄ-ʪ -©ð„¾-¦µŒÖªá-†¾eª'à -…ª-œ¿-{ªÐ -Ÿµ¿ªŒ-™ „¾J®Ïn-A -N-†¾-NÕª-ͽ-œÄ-EÂË -"„¾-ŸµÄ-Ê ÂêŒ-ºª. -"„¾®¾Õh-Žª "„¾¦µŒÕŽyª «Ÿ¿l ‚£¾ÉªŒ E™y™Õ Æ«-®¾-ªÃEo NÕª* …¯Ãoªá. ÂíŽh „¾ª{ «²òhªC. ƒ©Çª-{-„¾Ûpœ¿Õ "„¾•Ç „¾ª„ÏºÌ ªŒª'ÃEo „¾ÛÊ-ªý-«u-«-®Ôn-¿-Jª-ͽ-œ¿ªÅî ¤Ä{Õ E™y™ EªŒy-£¾Çº, ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ NŸµÄ-¯ÃLo "¿«Õ-ÿ-Dl´-¿-Jª-ÍÃ-LqÊ "„¾¦µŒÕŽyªÐ G§½Õuª C'¹Õ-«Õ-AÂË ®Ï-Ÿ¿l´„¾-œ¿-{ª-©ð \XçÕi¯Ã ƪŒnª …ªŸÄ? „¾-J®Ïn-A-E -ͽ¿ˆ-C-Ÿ¿l--œÄ-EÂË -¤Ä-™-Ê„¾ªŒ-XçÕi-Ê -ͽªŒu-™Õ -B®¾ÕÂî-«-œ¿ª -Ž¿~-ºÇ-«®¾ªŒª. ªŒH©ð „¾ª{™ N®ÔhªŒgª "¤òÅÃq-£¾Ç-¿ªŒª'à …ªC. Ê«ª-ÿªŒÕ ¯ç©Ç-È-ªŒÕ¿٠'¿Õ«Õ „¾ª{ N®ÔhªŒgª ÆªáŸ¿Õ ¬ÇŽª å„JT 137™Â¿~™ å£ÇÂÃd-ªŒx¿٠Í䪌'Ã, „¾„¾ÛpŸµÄ¯Ãu™ „¾ª{ N®ÔhªŒgª ŠÂ¿ ¬ÇŽª å„J-TªC. ÂÃFР¿ªC-„¾„¾Ûp, å„®¾-ªŒ-„¾„¾Ûp «ªšËN "„¾ŸµÄʪ'à ÈK-„¶þ-©ð¯ä „¾ªœ¿Õ-Åêá. XÃšË …ŽpAh ƒ„¾p-šËê ŽT_-¤ò-ªáªC. ‚£¾ÉªŒ "Ÿ¿Xîu-™sºª å„jå„jÂË Í䪌-œÄ-EÂË ¨ „¾„¾Ûp™ Ÿµ¿ªŒ©ðx 優ŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿©Ç «áÈu ÂêŒ-ºXäÕ. ªŒH©ð ‚£¾ÉªŒ ŸµÄ¯Ãu™Õ ¦Ç'à „¾ªœ¿{ª «™x ÈK-„¶þ©ð ¿Ê-ÿ-œËÊ ©ð{Õ „¾Üœä Æ«-ÂìÁª …Êo-„¾p-šËÂÌ, „¾„¾Ûp-™Â¿Ù "„¾ÅÃu-«Öo§½ÕXäÕD ©äʪ-Ÿ¿Õ-«™x ‚£¾ÉªŒ Ÿµ¿ªŒ©ðx 優ŒÕ-'¹Õ-Ÿ¿™ ÂíÊ-²Äê' Æ«-ÂÃ-¬Ç©ä ‡Â¿Ùˆ«.
-C'¹Õ-ÿ-œ¿Õ-™ 優„¾Û-Ê¿٠-ͽªŒu-™Õ

ÅÃÅÈ-L¿, …ŸÄ-®ÔÊ NŸµÄ¯Ã™ «™x, \ ®¾«Õ²Äu „¾J-³ÄˆªŒª Âß¿-ÊoC Âí¯äo@Áx ÆÊÕ-¦µŒ«ª. "Ÿ¿«u NŸµÄ-ʪ©ð «ÖªŒÕp™ «™x ®¾ªŒ-„¶¾-ªÃ-™Â¿Ù ®¾ªÿª-Cµª-*Ê ®¾«Õ®¾u BªŒ-¿-¤ò-ªá¯Ã, Æ"¿«Õ E™y™Â¿Ù, ®¾šÇd XÃu¤Ä-ªÃ-EÂË Å½T-ÊEo EŸµ¿Õ™Õ ƪŸ¿Õ-¦Ç-{Õ©ð ©ä¿٪œÄ ¤òÅêá. ƪŽ-«-ªŒÂ¿Ù ÆC ‚£¾Éy-Eª-ͽ-Ÿ¿'¹_ „¾J-ºÇ-«ÕXäÕ. "Ÿ¿«u ®¾ªŒ-„¶¾-ªÃÊÕ E§½Õª-"Aª-ͽ-œ¿ªÅî¤Ä{Õ Æ"¿«Õ E™yŸÄªŒÕ-™å„j-Ê, Ê™x-ÿ-•ÇªŒÕ XÃu¤Ä-ªŒÕ-™å„j-Ê NªŒÕ-ͽÕ-¿Ù-„¾œË, -ÿ£ÏǪŒª'¹ -N„¾-ºË-©ð -Æ-«ÕtÂÃ-™Õ -N®¾h%-Ž-«Õ-§äÕu-©Ç -ͽÖ-œÄ-L. -ŸÄ-E-«-™xÐ Ÿµ¿ªŒ™Õ …Êo-„¶¾-@ÇÊ CT-ªÃ-¿-¤ò-ªá¯Ã ¿F®¾ª «ÕJªÅ½ 優Œ-'¹Â¿ÙªœÄ¯çj¯Ã …ªšÇªá. "„¾¦µŒÕŽyª G§½Õuª, '¿Õ«Õ™ÊÕ «ÕJªÅ½'à ŸäQ§½Õ «Ö骈{x©ðÂË Nœ¿Õ-Ÿ¿™ Í䧽Õ-«-™-®ÏÊ Æ«-®¾ªŒª …ªC. ÂÃuG-¯çšü ÂêŒu-Ÿ¿Jz ®¾Ö*ª-*Ê NŸµ¿ª'ÃÐ C'¹Õ-«ÕA -Í䮾Õ¿٪-{Õ-Êo ͽ鈪Œå„j XÃušü ©ãO ŽT_ª*, ͽ鈪Œ Ÿµ¿ªŒ-™Â¿Ù ¿@ëxª X䧽ÖL. „¾„¾Ûp™ «ªšË ‚£¾ÉªŒ „¾ŸÄªÃn™Â¿Ù ŽªŒÍ½Ö ÂíªŒÅ½ \ªŒp-œ¿Õ-ÅîªC. XÚËE '¹ÕJhª-ÍÃL. «â™ ®¾«Õ-®¾u-©ä-NÕšð ¿ÊÕ-'í-¯ÃL. XÚËE „¾J-†¾ˆ-Jª*, C'¹Õ-ÿœ¿Õ™Õ 優ͽ-œ¿ªå„j Ÿ¿%†Ïd ²ÄJª-ÍÃL. ¦µÇªŒ-Åý©ð ŠÂ¿-„¾Ûpœ¿Õ ¤Ä™Â¿Ù ÂíªŒ-Ž'à …ªœäC. ÆXçÕ-JÂà ÊÕª* ¤Ä™-¤ñœË C'¹Õ-«ÕA Í䮾Õ-¿Ù-¯äC. ƒ„¾Ûpœ¿Õ "„¾„¾ª-ͽª-©ð¯ä ÆA-å„Ÿ¿l ¤Ä™ …ŽpAhŸÄªŒÕ'à -‡-C-Tª-C. ÅíNÕtŸî Ÿ¿¬Á-¿ª©ð ‚Jn¿ ®¾ª®¾ˆ-ªŒ-ºLo «áªŸ¿Õ¿٠B®¾Õ-éÂ-@Áxœ¿ª ŸÄyªÃ ¦µÇªŒÅ½ ¤ÄJ-"¬Ç-NÕ¿ ªŒª'Ã-EÂË «Õ£¾Ç-ªŒl¬Á ¿Lpª-*Ê «Õ¯ît-£¾Ç¯þ®Ïª'þ, ƒ„¾Ûpœ¿Õ «u«-²Ä§½Õ ªŒª'¹ª©ð ®¾JÂíŽh ÆŸµÄu-§½Ö-EÂË ¡Âꌪ ͽ՚ÇdL. '‚XþÕ ‚DtѧäÕ Å½«Õ •ãªœÄ, Æ•ãªœÄ ÆE Í焾Ûp-¿٪-{ÕÊo "„¾¦µŒÕŽyª, ²Ä«Ö-ÊÕuºËo Ÿ¿£ÏÇ-®¾ÕhÊo ‚£¾ÉªŒ Ÿµ¿ªŒ™ «Õª{ÊÕ ‚êªpª-Ÿ¿Õ¿٠Ž¿~ºª Êœ¿Õª GTª-ÍÃL.

(ªŒÍ½-ªáŽ ¦µÇªŒ-B§½Õ éªjŽծ¾ª„¶¾Ö™ ®¾«ÖÈu Ð ®Ï.‰.-‡-„¶þ.‡. "¤Ä•ãÂúd œçjéª-¿dªý)

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

«áÂîˆšË \ÂÃ-Ÿ¿P

\ ÂÃ-Ÿ¿P ¡£¾Ç-JÂË "„ÔA-¿-ªŒ-XçÕiÊ ªîV. ®¾ª«-Žq-ªŒ-ÂÃ-™ª©ð «Íäa ƒªŒ-Xçj-¯Ã-™Õ'¹Õ \ÂÃ-Ÿ¿-¬Áß-™©ð "¬Ç«º, ÂÃKh¿, «ÖªŒ_-PªŒ «Ö²Ä©ðx «Íäa \ÂÃ-Ÿ¿-¬Áß™Õ «áÈu-XçÕi-ÊN. O{-Eo-šË-¿ª˜ä Ÿµ¿ÊÕ-ªÃt-®¾ª©ð ¬Áß¿x-„¾-¿~ª©ð «Íäa \ÂÃ-Ÿ¿P "¬ì†¾eXçÕiªC. D¯äo Xçj¿٪ª¸Œ \ÂÃ-Ÿ¿P, «áÂîˆšË \ÂÃ-Ÿ¿P ƪšÇªŒÕ. «áÂîˆšË Ÿä«-Ž-©ãjÊ "ÿ£¾Çt, «ªŒÕº, ƒª"Ÿ¿, ªŒÕ"Ÿ¿ '¹ºÇ™Õ ªÃ¿~-®¾Õ-™å„j N觽ժ ²ÄCµª-ͽ-œÄ-EÂË ¡«Õ-£¾É-N-†¾×g«Û ÆÊÕ-"'¹£¾Çª ÂîJ Xçj¿٪ª¸Œ …Žh-ªŒ-ŸÄyªŒª '¹ÕªœÄ "„¾Xä-Pª*, ‚§½ÕÊ Ÿ¿ªŒz-Ê-"¤Ä„Ïh ¤ñªCÊ „¾ªŒy-Cʪ. ®¾ÖªŒÕuœ¿Õ Ÿµ¿ÊÕ-®¾Õq©ð "„¾Xä-Pª-*Ê Æʪ-ŽªŒª «Õ¿ªŒ ®¾ª"¿-«Õºª «ªŒÂ¿Ù èJê' '«ÖªŒ_RÑ «ÕŸµ¿u «áÂîˆšË \ÂÃ-Ÿ¿P «®¾ÕhªC. …Žh-ªÃ-§½Õº „¾Ûºu-ÂÃ-©Ç-EÂË «áªŸ¿Õ «áÂîˆšË Ÿä«-Ž-™Åî ¿ڜË--…-Êo «Õ£¾É-N-†¾×g-«ÛÊÕ ¨ªîV …Žh-ªŒ-ŸÄyªŒª ÊÕª-* "„¾Xä-Pª* Ÿ¿Jzæ®h, ‰£ÏÇ¿ ®¾Õ'Ç-™-Åî-¤Ä{Õ ®¾yªŒ_-"¤Ä„Ïh ™Gµ-®¾Õhª-Ÿ¿E ¦µŒÂ¿Ùh™ N¬Çy®¾ª.
ªÃ¿~-®¾Õ-™Â¿Ù, Ÿä«-Ž-™Â¿Ù §½áŸÄl´™Õ 誌-'¹{ª, ®¾ªCµ "„¾§½Õ-ÅÃo™Õ Í䧽Õ{ª, ¡«Õ-£¾É-N-†¾×g«Û NNŸµ¿ Æ«-ÅÃ-ªÃ-©ãAh ªŒÂ¿ˆ-®¾Õ™ ®¾ª£¾Ç-Jª*, Ÿä«-Ž-™ÊÕ ÂäÄ-œ¿{ªÐ -‡---¯îo²ÄªŒÕx -è-J-Tª-Ÿ¿-E „¾ÛªÃ-ºÇ-™Õ -Íç-ÿÕ-ŽÕ-¯Ãoªá. '«áªŒÑ Æ¯ä ªÃ¿~-®¾Õœ¿Õ Ÿä«-Ž-™ÊÕ ¦ÇŸµ¿-å„-œ¿Õ-ŽÕ-Êo-„¾Ûpœ¿Õ, Ÿä«-Ž™Õ Xçj¿٪ª¸ŒXî¾Õ-œçjÊ ¡Âê-ŽÕEÂË Xç᪌-å„-{Õd-Âí-¯ÃoªŒÕ. N†¾×g-«Û¿٠¦µŒ§½Õ-„¾œË «áªŒ è™-Cµ©ð ŸÄÂíˆ-¯Ãoœ¿Õ. Ɵ䮾«Õ-§½Õª©ð ‚³Ä--œµ¿¬Áß¿x \ÂÃ-Ÿ¿P ÊÕª* ÂÃKh¿ ¬Áß¿x \ÂÃ-Ÿ¿P «ªŒÂ¿Ù ¡«Õ-£¾É-N-†¾×g«Û ŠÂ¿ '¹Õ£¾Ç©ð §çÖ'¹-E-"ŸÄ-„¾-ªŒ-«-¬Áß-œ¿-§½Öuœ¿Õ. ¨ N†¾§½Õª ÅçL-®ÏÊ '«áªŒÑ N†¾×g-«Ûå„j ŸÄœËÂË ªÃ'Ã, «Õ£¾É-™ÂË~t Ÿ¿ÕªÃ_-®¾y-ªŒÖ-„¾ªÅî «áªŒÊÕ ®¾ª£¾Ç-Jª-*-Ê{Õx „¾ÛªÃ-ºÇ™Õ «*-®¾Õh-¯Ãoªá. ¡«Õ-¯Ão-ªÃ-§½Õ-ºÕœ¿Õ '¹ªŒÕ-œ¿-XÃ-£¾Ç--¯ÃªŒÖ-œµ¿Õœçj Ÿ¿ªŒz-Ê-NÕ*a ‚XçÕ¿٠'\ÂÃ-Ÿ¿PÑ GªŒÕŸ¿Õ ƒÍÃa--œ¿E "„¾BA.

«áªŒ '¹ÕJª* Xç᪌-å„-šËdÊ «áÂîˆšË Ÿä«-Ž™ \ÂÃ-Ÿ¿-P¯ä Xçj¿٪ª¸Œ \ÂÃ-Ÿ¿P ƪšÇ-ªŒE „¾Ÿ¿t-„¾Û-ªÃºª ÍçÿÕ-ÅîªC. ‚ ªîV «áªŒ Æ¯ä ªÃ¿~-®¾Õœ¿Õ G§½Õuª©ð ŸÄ¿وª-šÇ-œ¿E, ƪŸ¿Õê G§½ÕuªÅî Íä®ÏÊ \ „¾ŸÄªŒnª AÊ-¿٪œÄ …ªœÄ-™E ƪšÇªŒÕ. \ÂÃ-Ÿ¿-Q-"«Å½ª Íäæ® "„¾A "¬ÁŸÄl´-@Áß«Û ‚¯Ãœ¿Õ …„¾-X, •Ç'¹-ªŒº, £¾ÇJ-¯Ã«Õ ®¾ªÂÌ-ªŒhÊ, „¾ÛªÃ-º-„¾-ª¸ŒÊª, 脾, Ž¤Ä-Ÿ¿Õ™Õ EªŒy-£ÏÇ-²ÄhªŒÕ. '¦µŒ'¹-«-D_ÅÃÑ „¾Û®¾h-¿-ŸÄʪ Íä²ÄhªŒÕ. Xçj'Ç-Ê-®¾Õœ¿Õ Æ¯ä ªÃV „ÏŽ%-Ÿä-«-Ž-™Â¿Ù ʪŒ-¿-¦Ç-Ÿµ¿™ ÊÕª-* N«áÂËh ¿-L-TªÍ½-œÄ-EÂË „¾ªŒyŽ «Õ£¾ÇJ¥ ‚Ÿä¬Áª XäÕªŒÂ¿Ù «áÂîˆšË \ÂÃ-Ÿ¿P "«Å½ª Íä®Ï-Ê{Õx ‚ŸµÄ-ªÃ-™Õ-¯Ãoªá.

-«áÂîˆ-šË -\ÂÃ-Ÿ¿-P-¯Ã-œ¿Õ AªŒÕ-«Õ-™-©ðE ¡Xäª-¿-˜ä-¬Áy-ªŒ-²ÄyNÕ «ÕªC-ªŒª-©ðÊÕ, ŽNÕ-@Á-¯Ã-œ¿Õ-©ðE '¹ÕªŒÕ-XÃ-§½âªŒÕ ¡Â¿%-†¾g-Ÿä-XÃ-™-§½Õª-©ðÊÕ, ¡ªŒª-'¹ª-©ðE ¡ªŒª-'¹-¯Ã-Ÿ±¿-²ÄyNÕ ŸäXÃ-™-§½Õª-©ðÊÕ "„¾Åäu¿ „¾Üè™Õ, …Žq-XÃ™Õ EªŒy-£ÏÇ®¾Öh, ¦µŒÂ¿Ùh™ Ÿ¿ªŒzʪÂª …ŽhªŒ ŸÄyªÃ™Õ Å窌* …ªÍ½Õ-ÅêŒÕ. «Ö«â™Õ ªîV©ðx …ŽhªŒ ŸÄyªÃ™Õ «â®Ï …ªÍ½Õ-ÅêŒÕ. ¦µŒÂ¿Ùh™Õ ®¾ÖªîuŸ¿§½Ö-EÂË -«áª-Ÿä ²Äo¯Ã-Ÿ¿Õ™Õ «áTª-ͽÕ-ÂíE …Žh-ªŒ-ŸÄy-ªŒª-'¹ÕªœÄ XçR} ¡XÃJ Ÿ¿ªŒzʪ Í䮾Õ-Âíª-šÇªŒÕ. ¨ªîV ¡XÃ-JE Ÿ¿Jzª-ͽÕ-Âíª˜ä „¾ªŒ-«ÖŽt ®¾ª„¾ÜªŒg ÆÊÕ-"'¹£¾Çª ™Gµ-®¾Õhª-Ÿ¿-E -¦µŒÂ¿Ùh-™ -N-¬Çy®¾ª. ¦µŒ"ŸÄ-ͽ-™ª-©ðÊÕ …Žh-ªŒ-ŸÄyªŒ Ÿ¿ªŒzʪ …ª{ÕªC. AªŒÕ-«Õ-™©ð ¡XÃJ ÿª'êŒÕ XÃÂË-L©ð •ä'¹ª-{™ÕÊo ®¾n©Ç-EÂË ‡œ¿-«Õ-„¾-¿ˆÊ '«áÂîˆšË "„¾Ÿ¿-ÂË~ºªÑ ÆE ªÃ®Ï …ª{ÕªC. «â™-N-ªÃ-{Õd¿٠ͽÕ{Öd …Êo "¤ÄÂÃ-ªÃ-EÂË «Õªî ®¾«Öª-ŽªŒ "¤ÄÂꌪ …ªC. ‚ ¯Ã™Õ'¹Õ '-™Â¿Ù, ¨ ¯Ã™Õ'¹Õ '-™Â¿Ù «ÕŸµ¿u©ð …Êo "„¾Ÿ¿-ÂË~-ºÇ-Âꌄ¾Û ŸÄJ¯ä '«áÂîˆšË "„¾Ÿ¿-ÂË~ºªÑ ƪšÇªŒÕ.

"ÿ£¾ÉtC Ÿä«-Ž™Õ ¡XÃ-JÂË C«u-®¾Õh-Å½Õ™Õ Í䮾Õhª-šÇªŒÕ. X䟿, XäŸÄª'¹, „¾Ÿ¿, "¿«Õ, …„¾-E-†¾-ŽÕh-™ÊÕ, ²Ä«Õ-'Ã-¯Ã-™ÊÕ Í䮾Õhª-šÇªŒÕ. ŸµÄuÊ E«Õ-'¹Õo-©ãjÊ §çÖ'¹Õ™Õ «ÕÊ-®¾Õq-©ð¯ä ¡XÃJ C«u-«Õª-'¹@Á N"'¹-£¾ÉEo Ÿ¿Jz-®¾Õhª-šÇªŒÕ. Æ{Õ-«ªšË ¡«Õ-£¾É-N-†¾×g«Û -¤Ä-ŸÄ-™-ÊÕ ÂÌ~ªŒ-²Ä-'¹-ªŒª©ð ™ÂÌ~t-ŸäN ŠÅ½Õh-ŽÕ-Êo-„¾Ûpœ¿Õ, N†¾×g-Ÿä-«ÛE ¯ÃGµ-ÊÕª-* …Ÿ¿s´-Nª* „¾Ÿ¿tª©ð EL-*Ê "ÿ£¾Çt-Ÿä-«ÛEÅî¤Ä{Õ ¡Æ-ʪŽ „¾Ÿ¿t-¯Ã-¦µŒÕ--œË'ÃÊÕ, ¬ì†¾-Ž-™pªå„j E"CªÍä ªŒÖ„¾ª©ð …ªœä ¡ªŒª-'¹-¯Ã-Ÿ±¿Õ-E-'ÃÊÕ, '«áÂîˆšË \ÂÃ-Ÿ¿PÑ ªîV Å½Ê ®¾ª„¾ÜªŒg ²ÄÂ~Ã-ÅÈ-ªÃEo ƪC-²Ähœ¿Õ.

ŠÂ¿-¯Ãœ¿Õ ®¾ÖªŒu-«ª-¬Á-V-œçjÊ ªŒÕÂÃtª-'¹Ÿ¿ «Õ£¾É-ªÃV, "ÿ£¾Çt «ÖÊ-®¾-„¾Û-"A-¿-§çiÕÊ XçÖ£ÏÇF «¬Áßœçj -…ª-œË Â¿ÚœÄ '\ÂÃ-Ÿ¿QÑ"«ÅÃEo Å½Ê ªÃèuª©ð ƪŸ¿-J-Íä-Åà èJ-„Ϫ* ¡«Õ-£¾É-N-†¾×g«Û¿٠"„ÔA-¤Ä-"ŽÕ-œ¿-§½Öuœ¿Õ. N†¾×g-¦µŒ-¿Ùh©ðx Æ"'¹-'¹-ºÕu-œ¿-§½Öu-œ¿E "ÿ£¾Étª-œ¿-„¾Û-ªÃºª Åç™Õ-„¾Û-ÅîªC.

Ÿ¿¬Á-NÕ-¯Ãœ¿Õ \¿-¦µŒÕ¿hª (ŠÂ¿ „¾Ü{ ¦µðèʪ), \ÂÃ-Ÿ¿-P-¯Ãœ¿Õ …„¾-X …ªœË, ŸÄyŸ¿-P-¯Ãœ¿Õ ÆÊo-ŸÄʪ Íä®ÏÊ Å½ªŒXÃŽ ¦µðªÍäæ®h ¡£¾ÇJ „¾Ÿ¿-"¤Ä„Ïh 誌Õ-'¹Õ-Žժ-Ÿ¿-E -Ê-«át-ÅêŒÕ. ŠÂ¿-ªîV ¦µðèʪ Í䧽Õ¿ ŽªŒ-XÃA ªîV Í䧽՜¿ª «™Ê >£¾Çy¿٠¦µðèʪ ªŒÕ* Åç™Õ-®¾ÕhªC. ¬ÁKªŒª ƯÃ-ªî'¹uª ÊÕª* ÿ§½Õ-{-„¾œË ‚ªî-'¹uª'à …ª{ÕªC.
Ð -œÄ¿dªý «Öœ¿Õ-'¹Õ™ ¦µÇ®¾ˆ-ªŒ-¬ÁªŒt

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

„¾Û-ºu-¦µŒÖ-NÕ
-Æ-œ¿Õ'¹ÕÂî 'ê-ŸµÄ-J Âí-œ¿Õ¿Ù...

'ͽ {dª Å½Ê „¾E ÅÃÊÕ Í䮾Õ-¿Ù-¤ò-ŽժC!ÑÐ Æ©Ç-'¹E Âí¯äo-@Áßx'à ¯Ã§½Õ-¿-'¹ºª å®™-N-«yœ¿ª, Æ«Ö-§½Õ-¿-èʪ Íç«Û-™-„¾p-Tª-ͽœ¿ª „¾J-¤ÄšË ƪáªC. Eèª-'ïä ͽ{dª Å½Ê „¾E ÅÃÊÕ ®¾•Ç-«Û'à Í䮾Õ-¿Ù-¤ò-Žժ˜äРƯÃu-§½Õ-XçÕi-¤ò-§½Ö-«ÕE '¹'î_™Õ 儘äd-XÃ@Áßx Ÿä¬Áª©ð ¿ل¾p™Õ Å焾p-™Õ'à ‡ªŸ¿Õ-¿٪-šÇªŒÕ? ͽšÇd™ Æ«Õ™Õ Â¿{Õd-C-{dª'à 誌Õ-'¹Õ-Å½Ö¯ä …ª˜ä ©ã¿ˆÂ¿Ù NÕÂˈL ¯äªÃ™Õ „¾Ÿä-„¾Ÿä ‡ªŸ¿Õ¿٠„¾ÛÊ-ªÃ-«%-Ž-«Õ-«Û-Åêá? ͽšÇdLo „¾J-ªŒ-ÂË~ª-ÍÃ-Lq-Ê-XÃ@ìx ¤ùªŒ-£¾Ç-¿وLo, «ÖÊ-«Åà N™Õ-«Lo *µ"Ÿ¿ª Í䮾Õhª˜ä èÊ-²Ä-«Ö-¯Ãu-EÂË ƒªéÂ-«ªŒÕ C¿و? £¾ÇªÃu-¯Ã©ð ‹ „¶¾Õ𪌠¯äªŒª èJ-TÊ „¾ªŸí-NÕt-Ÿä@Áx ŽªŒ-XÃŽ Xç™Õ-«œ¿f ÂÕd BªŒÕp, Ÿî†ÏŽyª EªŒÖ-„Ï-Ž-«Õ-§½Öu¿ ¤òM®¾Õ «Ö° …Êo-ÅÃ-Cµ-ÂÃ-JÂË NCµª-*Ê Â¿ªšË-ŽÕ-œ¿Õ„¾Û P¿~Ð ©ä«-¯ç-ŽÕh-ŽÕÊo ®¾ÖšË "„¾¬Áo-LN.

‚ Æ«Ötªá 愪ŒÕ ªŒÕ*Âà Tªî|"ÅÃ. ˜ãEo®þ "ÂÌœ¿©ð ͽժŒÕ-éÂj-ÊC. „¾ŸÄo-™Õ-ê'@Áx «§½Õ-®¾Õ©ð ‚XçÕ ŠÂ¿ «ÖÊ« «Õ%'¹ª ¤Ä™-ÿœË ÆÅÃu-ÍÃ-ªÃ-EÂË '¹ÕªŒ-ªáªC. ƒC èJ-TªC 1990 ‚'¹-®¾Õd©ð. ƪŽ¿٠ƪá-Ÿä-@Áx-«áªŸ¿Õ ¤òM®¾Õ ¬ÇÈ¿٠ƪCª-*Ê NP-†¾d-æ®-«-™Â¿Ù '¹ÕJhª-„¾Û'à "„¾A-³Äe-Žt¿ „¾Å½Â¿ª ¤ñªCÊ ‡®þ.-„Ï.-‡-®þ.-ªÃ-Ÿ±îœþ Å½Ê °NŽª ¯Ã¬Áʪ Íä¬Ç-œ¿E ªŒÕ-*¿ Xç™x-œËª-ÍÃ¿Р®¾¦µŒu-®¾-«Öèª «ÕJª-Ž'à Ž™-Cª-ͽÕ-Â¿Ù¯ä ŸÄªŒÕ-ºÇ™Õ «ªŒ-®¾'à Íî{Õ-Íä-®¾Õ-¿Ù-¯Ãoªá. ¤òM®¾Õ §½Õª"Åê'¹ª ŠAh-@Áxª˜ä ‚³Ä-«Ö†Ô «u«-£¾É-ªŒ«Ö? ªŒÕ*-¿ÊÕ ¤Äª¸Œ-¬Ç-™-ÊÕª* ÿ™-«ª-ÅÃÊ „¾ª„Ϫ-Íä-¬ÇªŒÕ. ªÃŸ±îœþ «ÕÊÕ-†¾×™Õ ‚ ƦµÇ-'¹Õu-ªÃL ƒªšËå„j ªÃ@Áx-ŸÄ-œËÂË Åç'¹-ÿ-œÄfªŒÕ. EXÃ-®¾ª-«áªŸ¿Õ EªŒ-®¾Ê "„¾Ÿ¿-ªŒz-Ê™Õ ®¾êª-®¾J. ªŒÕ*¿ ÅîÿÕ-{Õd«Û ‚¬Áßå„j „¾Ÿ¿-Âíªœ¿Õ Ž„¾Ûpœ¿Õ ê®¾Õ™Õ ÿ¯Ã-ªáª-ÍêŒÕ. ªÃŸ±îœþ ŸöªŒb-¯ÃuEo ÿ£ÏÇ-ªŒ_Žª Íä®ÏÊ ¤Ä¤Ä-EÂË Å½Ê Â¿Ù{Õª-ÿ-®¾-¦µŒÕu™Õ ¯Ã¯Ã ƒÂ¿ˆ-{x-¤Ä™Õ Â뜿ª Í½Ö®Ï Å½{Õd-Âî-©ä¿ 1993©ð ªŒÕ*¿ ‚Žt-£¾ÇŽu Í䮾Õ-¿٪C. ¿ÚŽÕJ ÍëÛ, Â휿ÕÂˈ ¤òM®¾Õ XäCµª-„¾Û-™Åî «ÕÊ®¾Õ NJ-TÊ Â¿Ù{Õªÿª Xäêª Íî{Õ¿٠ŽªŒ-L-¤ò-ªáªC. ƒŸ¿ªÅà "„¾Å½u-¿~ª'Ã Í½Ö®Ï Â¿ÙŽ-¿ÙŽ …œË-ÂË-¤ò-ªáÊ ªŒÕ*¿ "¤Äº-NÕ-"ŽÕ-ªÃL ¿Ù{Õªÿª ÍÃXî-êªXî Åä™Õa-Âî-«-œÄ-EÂË ¯Ãu§½Õ-¤ò-ªÃ{ª "¤ÄªŒª-Gµª-*ªC. ¦ãC-Jª-„¾Û™Õ, XäCµª-„¾ÛLo „¾ªšË G'¹Õ-«ÛÊ E¦µÇ-ªá®¾Öh ƒ¯äo-@Áx-¤Ä{Õ ²ÄTª-*Ê XÃJ ¤òªŒÕ¿٠„¶¾L-Žª'ÃÐ Xꌪ-"ÂËŽª ®ÔH‰ å®p†¾©ü XäÕ>-æ®Zšü BªŒÕp Xç™Õ-«-œËªC. „¾ŸÄo-™Õ-ê'@Áx ¦ÇL-¿ÊÕ ©ãjªT¿ XäCµª-„¾Û-™Â¿Ù '¹ÕJ-Íä®Ï, ‚XçÕ ‚Žt-£¾Ç-Žu¿٠ÂêŒ-¿Ù-œçjÊ ªÃŸ±î-œþ¿٠„¾œËÊ P¿~Ð ‚ªŒÕ ¯ç™™ ÂêÃ-'Ã-ªŒ-X, Xçªáu ªŒÖ¤Ä-§½Õ™ èJ-«Ö¯Ã! £¾ÇªÃu¯Ã œÎ°-„Ô'à „¾Ÿ¿O Xçj¦µð'¹ª Xç™-'¹-¦ãšËd Ÿ¿ªÃb'à J˜ãj-éªjÊ ªÃŸ±îœþ ‚ BªŒÕpå„j Æ„Ôp™Õ §½ÕÅÃo©ðx Ž™-«á-Ê-¿©ãj …¯Ãoœ¿Õ. ®¾Å½yªŒ ¯Ãu§½Õª KÅÃu ªŒÕ*¿ ꮾթ𠮾Žy-ªŒ«â ©äŸ¿Õ, ¯Ãu§½Õ«â ©äŸ¿Õ. ‡ªÅî …èby™ ¦µŒN-†¾uŽÕh ¿L-TÊ "„¾A-¦µÇ-«ª-ŽÕ-ªÃ-LE ƪÃl´ª-Ž-ªŒª'à ¤ñ{dÊ å„{Õd-¿Ù-Êo-XÃœË Â˪Ã-Ž-¿-ÅÃy-EÂË ‚ ¿Ù{Õª-ÿXäÕ *µ¯Ão-Gµ-Êo-XçÕiªC. N«-ªÃ™Õ ÿ£ÏÇ-ªŒª-'¹XçÕi „¶¾Õ𪌠ƯÃu-§½Õªå„j è¯Ã-"Âî¬Áª Xç™Õx-Xç-ÅÃh¿Рêª"Ÿ¿-®¾-ªÃˆªŒÕ ®¾pªCª-*ªC. ¤òM®¾Õ XçÕœ¿©ü XçÊÂˈ ©ÇÂîˆ-XÃ-™E, ÆŽ-'ÃœË „Ϫ͵½ÊÕ Åç'î_-§½Ö-™E §çÖ*-²òhªC. ƒªÅ½ÂÌ, ªŒÕ*¿ ¿Ù{Õª-¦Ç-EÂË ¯Ãu§½Õª èJ-Tª-Ÿ¿ª-šÇªÃ?

ªŒÂ¿~¿ Ÿ¿@Ç-Cµ-ÂÃJ Ƨ½áuªœÎ Âë֪-Ÿµ¿Õœçj ¦ÇL-¿ÊÕ ©ãjªT-¿ª'à XäCµª*, Å½Ê æ„ªŒÕ ¦ãjšË-Âí-*aª-Ÿ¿Êo Æ¿ˆ-®¾ÕÅî Æœ¿f-'î™Õ ê®¾Õ™Õ ÿ¯Ã-ªáª* ƒ¯äo-@Áx-¤Ä{Õ EêÂ~-„¾ª'à ¯ç{Õd-¿Ù-ªÃ-«œ¿ªÐ ªÃŸ±îœþ '턾p-Ž-Ê-XäÕOÕ Âß¿Õ. ÆC «u«-²Än-'¹-Žª'à ƪCÊ ÅîœÄp{Õ «Õ£ÏÇ«Õ! ÆÅÃu-ÍÃ-ªÃ-EÂË ŠœË-'¹-šËdÊ JÂÃ-ªŒÕfÅî ENÕŽhª ©ä¿٪œÄ „¾Ÿî-Êo-Å½Õ™Õ ®¾ª¤Ä-Cª-ͽ-œ¿«â «Ö{©Ç? ¤òM-®¾Õ-¬ÇÈ "„¾A-†¾eÊÕ ¯ä™-«Õ{dª Íä®ÏÊ ªÃŸ±î-œþÊÕ …J-B-§½Ö-™E N„¾-Â~Ã™Õ '¹@Á-XçÕ-AhÅä, ÂÌͽ¿ …Êo-ÅÃ-Cµ-ÂÃ-JÂË ªÃè-Â̧½Õ ƪœÄ Ÿ¿ªœÄ EêÂ~-„¾ª'à ™Gµª-ÍÃ-§½ÕE ªŒÕ*¿ Žª"œË ‚ªî-„Ï-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ªÃŸ±îœþ Ž„¾Ûp-Íä®Ô ƪŽ'à éª*a-¤ò-«œ¿ª XçÊ¿ £¾ÇªÃu¯Ã «Ö° «áÈu-«Õª"A ‹ª"„¾-Âìü Í÷ÅÃ©Ç ¤Ä"Ž …ªŸ¿ª˜äÐ ŸäO-©Ç©ü ŽÊ-§½áœ¿Õ ®¾æ®-Nժà Š„¾Ûp-Âî-«-œ¿ª-©äŸ¿Õ. ÆŽ-œËÂË „¾Ÿî-Êo-Å½Õ™Õ Â¿{d-¦ã-šËdªC ¦µŒè-¯þ-©Ç©ü, ÿFq-©Ç©ü ƪ{Ö Ÿ¿Õ™-„¾-Jª-Íä-®¾Õ-¿٪-{Õ-¯ÃoªŒÕ. Å½Ê è«Ö-¯Ã©ð ªÃŸ±î-œþ¿٠\Ÿçj¯Ã XäÕ™Õ ŠÊ-'¹Ö-œËª-Ÿ¿ª˜ä ÆŸ¿ªÅà ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ-™-«©äx Ž„¾p ÅÃÊÕ ENÕ-Žh-«Ö-"ŽպËo ƯäC Í÷ÅÃ©Ç Â¿Ÿ±¿Êª. ŽÊ-êÂOÕ "„¾XäÕ§½Õª ©äŸ¿E ¦µŒè-¯þ-©Ç©ü œµ¿ªÂà ÿ•Ç-ªá-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. 'ç½Õ-„¾-œËÊ '¹Õªœç™Õ Æ®¾Å½uª „¾™-¿«Û; Ÿ¿¦Ç-ªáª-ÍäC Ÿî†¾×©ä. ªŒÂ¿~¿ Ÿ¿@Á «u«®¾n „¾ªŒÕ-«ÛÊÕ ÿ•Ç-ªŒÕ-ÂÌ-œËaÊ «uÂËhE ¦ð¯ç-Âˈª-ÍÃ-LqªC ¤òªáÐ „¾Ÿî-Êo-ŽÕ-™Åî «áŸ¿Õl Íä®ÏªC ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ©ð, ¯Ã§½Õ-¿٩𠃄¾Ûpœ¿Õ Ÿä¬Á-«Õª-Ž-šËÂÌ Åç™Õ®¾Õ. ‡«-éª-„¾Ûpœ¿Õ ÆCµ-ÂÃ-ªŒª©ð …¯Ãoªî, ‡«-éª-«J ‚Q-®¾Õq-™Åî ªÃŸ±îœþ ͽ©Ç-ªáª-ͽÕ-¿Ù-¯Ãoœî ¯äœË¿ «â®Ï-å„-{d-'¹-L-ê'-Ÿç-«ªŒÕ? ªÃŸ±îœþ Ÿ¿Õ¬Áa-ªŒuLo EªÃl´-J®¾Öh Æ„¾pšË œÎ°„Ô ‚ªý.-‚ªý.-®Ïª'þ ƒ*aÊ EXä-C-¿ÊÕ \@Áx-Ž-ªŒ-ÿœË Æ{-éÂ-Âˈª-ͽ-œ¿ª©ð A©Ç-¤Ä„¾ª Ž©Ç „ÏœË-éÂœ¿Õ! „¶ÏªÃuŸ¿Õ «*aÊ Å½Â¿~ºª ê®¾Õ ÊXçÖŸ¿Õ Íä®Ï-…ª˜ä, ªÃŸ±îœþ \¯Ãœî •ãj™Õ ­Í½™Õ ©ãÂˈª-ÍÃLq «ÍäaŸä. ÆŽ-'Ã-œËå„j -"¤Ä-Ÿ±¿-NÕ¿ ®¾«Ö-ÍêŒ EXä-C¿ (‡„¶þ.-‰.-‚ªý.) ÊXçÖŸ¿Õ Âë-œÄ-Eê ÅíNÕtC ®¾ª«-Žq-ªÃ™Õ „¾šËdªC. ‚ XäÕªŒÂ¿Ù ªÃŸ±î-œþå„j ͽªŒu-™Â¿Ù ®Ï¤¶ÄªŒÕq Íä®ÏÊ ¯ÃšË …Êo-ÅÃ-Cµ-ÂÃJ ‚ªý.-‚-ªý.-®Ïª'þ å®jŽª B"« ¦ãC-Jª-„¾Û-™Â¿Ù '¹ÕJ-Âÿ Ž„¾p-©äŸ¿Õ. ªÃè-Â̧½Õ ŠAh-@Áx-«©äx ê®¾Õ ÊXçÖŸ¿Õ ƯÃo@ÁÚx ²ÄŸµ¿uª Âéä-Ÿ¿E Æ„¾pšðx £¾Çôª¬ÇÈ ÂêŒu-Ÿ¿-Jz'à „¾E-Íä-®ÏÊ •ã.éÂ.-Ÿ¿Õ-'¹_©ü ÍçÿÕ-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. Å窌 XçÊ¿ ¬Á¿Ùh™Õ ŠÂ¿šÌ 骪œ¿Ö Âß¿E, ªÃŸ±îœþ 殫©ð ‡ªŸ¿ªî „¾ÛF-ŽÕ-™-§½Öu-ªŒ-ÊoC ®¾Õ®¾p†¾dª. "„¾ŸµÄÊ ¯äªŒ-'Ã-œËÂË ÆªŒ-ÂíªŒ P¿~, ŽÂˈ-Ê-XÃ-@Áx¿٠ÆD ©äŸ¿Õ!

¯Ãu§½Õ-N-ÍÃ-ªŒº ƒ©Ç ®¾ª«-Žq-ªÃ™ ŽªŒ-ÿœË ÂíÊ-²Ä-'¹œ¿ª Ÿ¿ÕªŒ-¯Ãu-§½Õ-«Õª-{ÕÊo êª"Ÿ¿-«Õª"A XçáªáMÐ ¨ ŽªŒ£¾É ꮾÕ-™Â¿Ù ¤¶Ä®þd-"šÇÂú ¯Ãu§½Õª ÆÊÕ-®¾-ªŒ-ºÌ-§½Õ-«Õª-{Õ-¯ÃoªŒÕ. Âß¿-¯ä-Ÿç-«ªŒÕ? ‚«ÕŸµ¿u «ÕÊ-ªÃ-†¾Zª-©ðÊÖ «Õ£ÏÇ-@Á-™å„j XäCµª-„¾Û™ Eªî-ŸµÄ-EÂË Q"„¶¾Õ-ŽªŒ \ªÃp-{xå„j Æ«Ö-ŽÕu™Õ Íä®ÏÊ ®¾ªŸ¿œË «âœî-¯Ãœä «Ö{Õ «ÕºË-TªC. "„¾Åäu¿ ¤òM®¾Õ N¦µÇ'¹ª \ªÃp{Õ ÆB-'¹B ©äŸ¿Õ. ‚œ¿-„Ï-™xLo XäCµª-*-Ê-XÃ-Jå„j ª÷œÎ-†Ô{Õx Å窌Õ-²Äh-«ÕÊo ®¾ª'¹A «Õª"A-éÂj¯Ã '¹ÕªŒÕhªŸî ©äŸî! ªÃŸ±îœþ ꮾÕÊÕ ®ÔH‰ ©ðŽÕ'à ŽªŒ-*-ͽÖ-œÄLq …ªŸ¿ª-{ÕÊo XçáªáM Š„¾Ûp-Âî™Õ ²ÄÂË~'ÃÐ NNŸµ¿ ƪÍç©ðx ªÃè-Â̧½Õª ¤ÄŸ¿ª XçքϪ-Ÿ¿-ÊoC „¾*a-Eèª. ¤òM®¾Õ NŸµ¿Õ©ðx ªÃè-Â̧½Õª ÍíªŒ-ÿ-œË-Åä, ªŒÂ¿~-Â¿Ù©ä ¦µŒÂ¿~-¿Ù-©ãj-ÅäÐ ªŒÕ*-¿-™Â¿Ù, ‚§äÕ-³Ä-™Â¿Ù Â퟿-Xä-«áªC?
‚§äÕ³Ä Oժà Ÿ¿§½Õ-F§½Õ 'ß±¿Â¿Ù «ÕÊ-ªÃ-†¾ZXäÕ XäC¿. £¾É®¾d©ü '¹C©ð Æ«Ö-ÊÕ†¾ £¾ÇÅÃu-Íꌪ ꮾթð Æ„¾pšË «Õª"A-«-ªŒÕu™ ®¾OÕ-„¾-ÿª-Ÿµ¿Õ-«Ûå„j ‡¯çoEo ‚ªî-„¾-º™Õ '¹Õ„¾Ûp-«Õ¯ÃoРꮾÕÊÕ ²ÄŸµ¿u-XçÕi-ʪŽ'à FªŒÕ ÂêŒa-œ¿ª©ð ¤òM-®¾Õ™ ÆN-ªŒ@Á ¿%†Ï Í焾p-Ê-™N Âß¿Õ. XçáÊo-šËÂË XçáÊo ‚ª"ŸµÄ "ÂËéšü ®¾ª„¶¾Õª '÷ªŒ« ÂêŒu-Ÿ¿-Jzå„j ©ãjªT¿ XäCµª-„¾Û™ ‚ªî-„¾-ºLo ÍäŽ-¯çj-ʪ-Ž'à ŸÄJ «ÕRxª-ͽ-œÄ-EÂË èJ-TÊ N®¾h%Ž §½ÕŽoª èʪ ¿@Áßx ŸÄšË-¤ò-©äŸ¿Õ. ͽšÇdLo EªŒs´-§½Õª'à ƫÕ-™Õ-„¾-ªŒ-ÍÃ-LqÊ ¤òM®¾Õ §½Õª"Åê-'¹XäÕ UŽ ŸÄšË Æ{Õ-Xçj„¾Û XçÖ£¾Ç-J-®¾ÕhÊo …Ÿ¿ª-ÅÃ™Õ Âí™x™Õ. Ž™-ͽÕ-Âî-XÃ-©ä-'ÃEÐ ¤òM-®¾Õ™Õ \XçÕi¯Ã Í䧽Õ-'¹-™ªŒÕ. Xç៿Õl-QÊÕ Æʪ-Ž-„¾ÛªŒª •ãj©ðx \«Õ-§½Öuœ¿Õ? ¯çŽÕh-ªŒª-šËÊ ÍäŽÕLo ¯Ã™Õ-'¹Õ-'î-œ¿™ «ÕŸµäu ¿œË-ê'-§½Õ-'¹-™ªŒÕ. ‡Â¿ˆ-œË-¿-¿ˆœ¿ „¾Ÿ¿Õl™Õ ®¾J-W®Ï ͽ¿-ͽÂà „¾J-†¾ˆ-Jª-Íä-§½Õ-ÊÖ-'¹-™ªŒÕ. ªÃ†¾Z-XäÕ-Ÿçj¯Ã, ͽ{dª Å½Ê „¾E ÅÃÊÕ Í䮾Õ-Âî-E-«yE ¤ò¿-œ¿™Õ Æœ¿Öf ‚„¾Ü ©ä¿٪œÄ "„¾èy-J-™Õx-Žժ˜äÐ ‡«-JÂË ªŒÂ¿~º …ª{ÕªC? Ž„¾Ûp Íä®Ï-Ê-XÃ-@Áx¿٠P¿~ „¾œË-Åä¯ä «u«-®¾nå„j "„¾è-™Â¿Ù N¬Çy®¾ª E™-ÿ-œäC. Ÿ±Ä§ýÕ-©Çªœþ ©ÇªšË-Íî{x ÆN-F-A-å„j¯Ã Æ"¿-«Ö-™-OÕŸÄ AªŒ-'¹-ÿœË èʪ Í䄾-œ¿Õ-ŽÕÊo «Õ£¾Çô-Ÿ¿u-«Ö™Õ «u«-²Än-'¹Å½ „¾J-«-ªŒh-Ê¿٠Ÿî£¾Ç-Ÿ¿-„¾-œ¿Õ-ŽÕ-¯Ãoªá. ƒÂ¿ˆ-œ¿ ͽÕ{Öd ‡ªÅ½šË ŸöªŒbÊuª, Ÿ¿ÕªŒ-¯Ãu-§½Ö™Õ „¾'¹-™-ÿ-œ¿Õ-ŽÕ-¯Ão§çÖ èʪ „¾šËdª-ͽÕ-Âî-Ê-¯Ão@ÁßxÐ XäÕªŒ-OÕ-êª-XÃ-@Áx¿٠Â™Õ Xçá™Õ-ͽÕ-Âí-®¾Öh¯ä …ªšÇªá. "„¾è©ðx E„¾Ûp-¿-ºXçÕi ªŒT-LÊ ‚"Âî-¬ÁXäÕ êª"ŸÄ-Eo-„¾Ûpœ¿Õ ªÃŸ±î-œþå„j ͽªŒu-™Â¿Ù ¿C-L-²òhªC. ¦µŒÕ«Ê ¦µŒ«-Ê„¾Û ¦Ç«Û-šÇ'à å„jÂË ©äÍä ®¾p%£¾Ç, "„¾„¾ª-ÍÃ-ToÂË ®¾NÕ-Ÿµ¿-¯í-¿ˆšË ‚£¾Ý-AÍäa ÍäŽÊ, N¬Áy-«%-†ÏdÂË Æ"¬Áß-Xí-¿ˆšË ŸµÄªŒ-¤òæ® ¦ÇŸµ¿uŽ ¤ùªŒ-®¾-«Ö-誩ð "„¾®¾Õp´-šËª-ͽ-œ¿XäÕÐ ÂÌͽ¿ ®¾ªÅ½-AÂË «ÕªŒ-º-¬Ç-®¾Êª!

Ð ¦Ç™Õ

***************************************

******************************************************************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

నిలకడ లేని పార్టీలూ,నీరుగారుతున్న లక్ష్యాలు

 

దే శ ప్రయోజనాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని జాతీయ పార్టీలు నిర్ణయాలు తీసుకుంటాయి. ప్రాంతీయ పార్టీలకు ఆయా ప్రాంతాల అభివృద్ధి, అవసరాలే ముఖ్యం. వాటిని దృష్టిలో ఉంచుకునే అవి నిర్ణయాలు తీసుకుంటాయి. ఆ విషయంలో వాటిని తప్పు పట్టడానికి లేదు. జాతీయ పార్టీల నిర్ణయాలను వాటి రాష్ట్ర శాఖలు పాటించడం సర్వసాధారణం. కానీ, ఆయా ప్రాంతాల అవసరాలు, లేదా ప్రయోజనాల మేరకు జాతీయ పార్టీల రాష్ట్ర శాఖలు నిర్ణయాలు తీసుకోవడం కూడా తప్పు కాదు. అలా తీసుకోవడం వాటి ధర్మం కూడా. విభజనోద్యమాలపై జాతీయ పార్టీలకు నిర్దిష్టమైన అవగాహన, వైఖరి ఉంటాయి. ఒక చోట లేదా ఒక రాష్ట్రంలో ఒత్తిడికి లొంగితే మిగిలిన చోట్ల నుంచి కూడా ఒత్తిడులు వస్తాయి కనుక అవి ప్రాంతీయ పార్టీల మాదిరిగా తేలికగా నిర్ణయాలు తీసుకోలేవు. అంతమాత్రాన వాటికి నిర్దిష్టమైన వైఖరి లేదనుకోవడం పొరపాటు. జాతీయ పార్టీల వైఖరిని బట్టి తాము స్పందిస్తామని ప్రాంతీయ పార్టీల నాయకులు ప్రకటించడం వితండమే అవుతుంది. ప్రత్యేక తెలంగాణా రాష్ట్రం విషయంలో కాంగ్రెస్‌ అధ్యక్షురాలు సోనియా గాంధీ వైఖరి వెల్లడైన సెకన్లలోనే తమ పార్టీ అధ్యక్షుడు నారా చంద్రబాబు నాయుడు తమ వైఖరిని తెలియజేస్తారంటూ తెలుగు దేశం సీనియర్‌ నాయకుడు డాక్టర్‌ నాగం జనార్దనరెడ్డి చేసిన ప్రకటన విడ్డూరంగా ఉంది. తెలంగాణాపై సోనియా వైఖరి వెల్లడి కావాలని పట్టుపట్టడం కప్పదాటు సమాధానమే. ఒక జాతీయ పార్టీ అధ్యక్షురాలిగా సోనియా తన వైఖరిని తొందరపడి ప్రకటించరు. అలా ప్రకటించనవసరం లేదు. కానీ, తెలుగు జాతి ఐక్యత కోసం పుట్టిన ప్రాంతీయ పార్టీగా తెలుగు దేశం తన వైఖరిని ప్రకటించడానికి ఎటువంటి సందేహమూ అవసరం లేదు. దేశ ప్రయోజనాలు జాతీయ పార్టీలకు ఎంత ముఖ్యమో, జాతి, ప్రాంత ప్రయోజనాలు ప్రాంతీయ పార్టీలకు అంత ముఖ్యం. తెలుగు జాతిని సంఘటితంగా ఉంచడం కోసమే, వెండితెర వేలుపు దివంగత మాజీ ముఖ్యమంత్రి ఎన్‌.టి. రామారావు తెలుగు దేశం పార్టీని నెలకొల్పారు. 'తెలుగు జాతి మనది నిండుగ వెలుగు జాతి మనది' అనే పాటతో సినిమాలో జనాన్ని సమ్మోహితులను చేసినట్టే, రాజకీయ రంగంలోనూ తెలుగు జాతిని ఏకతాటిపై నిలిపిన ఘనత ఆయనదే. తెలుగు జాతి ఐక్యత కోసమే తెలుగు దేశం పార్టీ ఆవిర్భవించింది. ఆ విషయాన్ని ఆ పార్టీ వారు సగర్వంగా చెప్పుకోవచ్చు. వోట్ల కోసం, సీట్ల కోసం ఆ పార్టీ తన వైఖరిని మార్చుకోనవసరం లేదు. ప్రాంతీయ ఉద్యమాలు ప్రాంతీయ పార్టీలకు బలమైన పునాదిగా ఉపయోగపడుతున్నట్టే, వాటి అస్తిత్వాన్ని సవాల్‌ చేసే క్లిష్ట పరిస్థితులను కూడా సృష్టిస్తాయి. గత ఏప్రిల్‌ ఎన్నికల ముందు తెలుగు దేశం పార్టీ రాజకీయ ప్రయోజనం కోసం తెలంగాణా విషయంలో తన వైఖరిని మార్చుకోవడం వల్ల ఇప్పుడు చిక్కులను ఎదుర్కొంటోంది.

2004 ఎన్నికల్లో సమైక్య రాష్ట్ర నినాదం తమ కొంప ముంచిందని భావించిన ఆ పార్టీ నాయకత్వం గత ఏప్రిల్‌ ఎన్నికల్లో సీట్లు, వోట్ల సాధనే లక్ష్యంగా ప్రత్యేక తెలంగాణాకు మద్దతు పలికింది. దాని వల్ల ఆ పార్టీ ఆశించిన రీతిలో ఎక్కువ సీట్లను పొంది ఉండవచ్చు. తెలంగాణా రాష్ట్ర సమితితో పొత్తు వల్ల తెలుగు దేశమే ఎక్కువ లాభపడింది. తెలుగు దేశంతో పొత్తు వల్ల తెరాసకు ఏమీ ఒరగకపోగా, సీట్లు తరిగాయి. అది వేరే విషయం. తెలంగాణా విషయంలో తెలుగు దేశం ద్వంద్వ వైఖరిని అనుసరిస్తోందన్న కోపంతోనే నాగం జనార్దనరెడ్డిపై దాడి చేశారన్న వార్తలు వచ్చాయి. అయితే, ఆయనపై తాము దాడి చేయలేదని ఉస్మానియా విద్యార్థి సంఘాల సంయుక్త కార్యాచరణ కమిటీ (జెఎసి) ఖండించింది. జనార్దనరెడ్డిపై దాడి చేసిన నాగరాజు అనే తెరాస నాయకునితో పాటు నలుగురిని పోలీసులు శనివారం అరెస్టు చేశారు. అందువల్ల విద్యార్థి సంఘాల జెఎసి చెప్పింది నిజమేనని స్పష్టమవుతోంది. తెలుగు దేశం ద్వంద్వ వైఖరిని అనుసరిస్తోందన్న అనుమానం తెరాస వారికీ, జెఎసికీ ఉన్న మాట యథార్థమే. అంతమాత్రాన వారే దాడి చేశారని ఆరోపించడం భావ్యం కాదు. నాగంపై దాడిని ఎవరూ సమర్థించరు. సభ్య సమాజానికి తలవంపులు తెచ్చిన ఆ సంఘటన పీడకలగానే మిగిలిపోతుంది. నాగంపై తెరాస వారు దాడి చేశారు కనుక ఆ పార్టీ ఏర్పాటు చేసిన సంయుక్త కార్యాచరణ కమిటీలో తాము చేరబోమని మొదట ప్రకటించిన తెలుగు దేశం నాయకులు, తెలంగాణాకు ద్రోహం చేసిన కాంగ్రెస్‌ భాగస్వామిగా ఉన్న కమిటీలో తాము చేరబోమని మరో రీతిలో ప్రకటించారు. చివరిగా, సోనియా గాంధీ తన వైఖరిని స్పష్టం చేసిన కొద్ది సెకన్లలో చంద్రబాబు తన వైఖరిని ప్రకటిస్తారనడం పచ్చి అవకాశవాదం.

తెలుగు భాష, జాతి ఔన్నత్యాన్ని కాపాడడమే ప్రధాన లక్ష్యంగా ఏర్పడిన తెలుగు దేశం ఒక జాతీయ పార్టీ వైఖరిని బట్టి తన వైఖరిని ప్రకటిస్తాననడం హాస్యాస్పదం. రాజకీయ ప్రయోజనం కన్నా, జాతి ప్రయోజనానికే తెలుగు దేశం ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలి. అలా ఇస్తే ఆ పార్టీ పట్ల తెలుగు ప్రజల ఆరాధనా భావం పెరుగుతుంది. రాజకీయంగా తాత్కాలిక నష్టం వాటిల్లినా, తమ పార్టీ వ్యవస్థాపకుడు ఎన్‌టిఆర్‌ ఆశయాల కోసం కట్టుబడిన పార్టీగా ప్రజల విశ్వాసాన్ని చూరగొంటుంది. అలాగే, కాంగ్రెస్‌ కూడా రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ అంశాన్ని పరిశీలించడం కోసం రెండవ ఎస్సార్సీని ఏర్పాటు చేయాలన్న తన తొలి వైఖరికి కట్టుబడి ఉండడం ఎంతైనా అవసరం. భాషా ప్రాతిపదిక రాష్ట్రాలను విచ్ఛిన్నం చేయవద్దని మార్క్సిస్టు పార్టీ కేంద్రాన్ని హెచ్చరించింది. అదే సందర్భంలో తెలంగాణాపై అందరినీ సంప్రదిస్తామన్న హామీని అమలులో పెట్టేందుకు కేంద్రం తగిన చర్యలు తీసుకోవాలని సిపిఎం పోలిట్‌ బ్యూరో డిమాండ్‌ చేసింది. అంటే, భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాలకు నాంది పలికిన ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌ను విభజించవద్దని అంటూనే, తెలంగాణాపై సంప్రదింపులు ప్రారంభించాలనడం గందరగోళంగానే ఉంది. తెలంగాణాపై జాతీయ, ప్రాంతీయ పార్టీలు పరస్పర విరుద్ధమైన వైఖరులను తీసుకోవడం, ప్రకటనలు చేస్తూ ఉండడం వల్ల పరిస్థితి మరింత గందరగోళంగా తయారవుతోంది.

మరో వంక నెల రోజుల పైగా రాష్ట్రంలో పరిపాలన స్తంభించిపోయి నిత్యావసర వస్తువుల ధరలు ఆకాశాన్ని అంటుతున్నాయి. పరిస్థితిని ఆసరాగా తీసుకుని సరకులను దాచి పెట్టేవారిపైనా, కృత్రిమ కొరతను సృష్టించేవారిపైనా గట్టి చర్యలు తీసుకోవాలని ముఖ్యమంత్రి కె. రోశయ్య అధికారులను ఆదేశించినప్పటికీ, ఎవరూ పట్టించుకున్నట్టు లేదు. వరుసగా వంతులవారీ ఉద్యమాల వల్ల రాష్ట్రంలో ప్రజల పరిస్థితి అన్నీ ఉన్నా అల్లుడి నోట్లో శని అనే రీతిలో ఉంది. ఈ పరిస్థితి నుంచి రాష్ట్ర ప్రజలను దేవుడే కాపాడాలి.

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

వెనకటికి ఒకాయన బెర్నార్డ్‌ షా నాటకాల్లో నీకు నచ్చిందేమిటని నాటకాల అభిమానిని అడిగాడట.

''ఆండ్రోకిస్‌ అండ్‌ ది లైన్‌'' అన్నాడట అభిమాని.

''అందులో నీకు నచ్చిన పాత్ర?''

తడువుకోకుండా సమాధానం చెప్పాడట అభిమాని ''సింహం'' అని.

మా పెద్దబ్బాయి కిందటివారం చైనా వెళ్ళాడు. అక్కడి చలిని అనుభవించాలని. తీరా వచ్చాక పైన చెప్పిన నాటకాల అభిమానిలాగ -అతనికి నచ్చిన విషయాలు -చక్రవర్తుల కోట (ఫర్‌బిడెన్‌ సిటీ), ప్రపంచ అద్భుతాల్లో ఒకటైన చైనా గోడ -600 సంవత్సరాల క్రితం 8852 కిలోమీటర్ల రాతిగోడ. ఇవేమీ కాదు. విచిత్రంగా ప్రభుత్వ పాలన గురించి, ప్రభుత్వ చర్యల గురించి, అసలు రాజకీయాల గురించి ప్రజలు ఎవరూ నోరెత్తకుండా జీవించడం.

''మీ గవర్నమెంట్‌ సంగతేమిటీ?'' తనతోవచ్చిన చైనా గైడ్‌ని అడిగాడట.

ఆమె సమాధానం -భుజాలెగరేసి పెదాలు నొక్కుకుందట.

''ప్రభుత్వం చేస్తున్న కార్యక్రమాలు?

అదే సమాధానం.

బీజింగ్‌లో తినామిన్‌ స్క్వేర్‌ మరో అద్భుతం. అంతకుమించి 1989 లో విద్యార్థి ఆందోళనను ప్రభుత్వం అణచివేసిన తీరు ఇంకా నిశ్చేష్టకరం. గైడ్‌ని అడిగాడట -ఆ విషయం గురించి. నాకేమీ తెలియదంది ఆ అమ్మాయి. దాదాపు 2000 మంది విశ్వవిద్యాలయం విద్యార్థులు తమ 7 డిమాండ్లను తీర్చాలంటూ ఆందోళనకి దిగారు. ప్రభుత్వం ఏమీ చెప్పలేదు. తినామిన్‌ స్క్వేర్‌లోకి టాంకులు వచ్చాయ్‌. 2000 మంది యువత మీద బాంబుల వర్షాన్ని కురిపించాయి. రక్తం ఏరులయిపారింది. ఈ వార్తని చైనా పేపర్లు చెప్పలేదు. చైనా ప్రజలు మాట్లాడలేదు. 20 సంవత్సరాల తర్వాత చైనా గైడ్‌ పెదవి విప్పలేదు. అప్పుడు చైనాలోవున్న విదేశీ వార్తా సంస్థలు తమ దేశాల్లో చెప్పుకున్నాయి. వారి వారి దేశాల్లో వారి ప్రజలు ముక్కుల మీద వేళ్ళేసుకున్నారు. తర్వాత ఒక్కసారి, ఒక్కసారి కూడా ఎవరూ ఎలాంటి ప్రతిఘటనా జరపలేదు.

చైనాలో వంద కిలోల బంగారంతో నడిరాత్రి ప్రయాణం చేసినా ఏమీ భయం లేదు. ఎవరైనా నేరం చేసి పట్టుబడ్డాడా? కేవలం మూడు రోజులే విచారణ. శిక్ష టాంక్‌ ముందు అతన్ని నిలబెట్టడం. ఎవరైనా ప్రతిఘటిస్తున్నారా? అతన్నీ నిలబెట్టండి టాంకుల ముందు. ''ఎనీబడీ?''

విప్లవానికి గుర్తు- 20 ఏళ్ళ కుర్రాడు కాలేజీ సంచీతో టాంక్‌కి ఎదురుగా నిలబడిన దృశ్యాన్ని నేను మరిచిపోలేను అన్నారు అమితాబ్‌ బచ్చన్‌ ఒకసారి.

క్రమశిక్షణని సాధించడానికి రెండే మార్గాలు. 1. అద్భుతమైన సంస్కారం. 2. భయం. ఈ మధ్య మరో అనధికారికమైన కథని కిందటి వారమే సింగపూర్‌ వెళ్ళినప్పుడు విన్నాను. మలేషియాలో భయంకరమైన మాఫియా (గూండా) శక్తులు ఉండేవట. చాలా దారుణంగా దోచుకునేవారట. ప్రభుత్వం వారి అరాచకాన్ని అరికట్టలేక వారిని రహస్యంగా పిలిచి ''బాబూ మమ్మల్ని ప్రశాంతంగా బతకనివ్వడానికి ఏం చెయ్యమంటారు?'' అని అడిగిందట. ''మాకంటూ ఒకప్రాంతాన్నిచ్చెయ్యండి'' అన్నదట మాఫియా. ఆ విధంగా సింగపూర్‌ వారికి దక్కింది. దౌర్జన్యకారుల మధ్య ఉన్న క్రమశిక్షణ అనూహ్యం. తప్పు చేస్తే ప్రాణానికి ముప్పు అని అందరికీ తెలుసు కనుక. ఆ భయంలోంచి, వారి క్రమశిక్షణలోంచి ఒక నీతి, ఒక సంప్రదాయం ఏర్పడి ప్రస్తుత పాలనా వ్యవస్థకు పునాది అయిందట. ఈ కథని ఓ తెలుగు మిత్రుడు నన్ను చాంగీ విమానాశ్రయంలో దింపుతూ చెప్పాడు. ఈ కథ ఏ చరిత్ర పుస్తకానికీ ఎక్కదు. బహుశా ఇది కథ కావచ్చు. అయితే ఆలోచిస్తే ఈ కథకి కాళ్ళూ చేతులూ ఉన్నాయి. మా అబ్బాయిని చైనాలో ఆనందపరిచిన ఈ కట్టుబాటు నన్ను భయపెట్టింది. కాని ఈ నిరంకుశత్వం విలువ తెలిసివచ్చే అరాచకం మొన్ననే మనదేశంలో వెలుగులోకి వచ్చింది.

హర్యానాలో రుచిక అనే 14 ఏళ్ళ అమ్మాయిని ఓ ఇన్‌స్పెక్టర్‌ జనరల్‌ మానభంగం చేశాడు. ఆ పిల్ల ఆ పరాభవాన్ని తట్టుకోలేక, కుమిలి మరో రెండేళ్ళకి ఆత్మహత్య చేసుకుంది. ఈ కేసు కోర్టులో 19 సంవత్సరాలు నడిచింది. ఈ 19 సంవత్సరాలూ ఆ ఆఫీసరు సుఖంగా నిమ్మకు నీరెత్తినట్టు గడిపారు. అంతేకాదు తన అధికారబలంతో కేసును మలుపులు తిప్పి వీలయినంత సాగదీశారు. ఆ కుటుంబాన్ని ముప్పుతిప్పలూ పెట్టి గతిలేక ఊరు వదిలి వెళ్ళిపోయేటట్టు చేశారు. 19 సంవత్సరాల తర్వాత న్యాయస్థానం వారికి కేవలం వెయ్యి రూపాయల జరిమానా, వారి వయస్సును దృష్టిలో వుంచుకుని 6 నెలలు జైలు శిక్షని విధించింది. చిరునవ్వుతో ఈ ఆఫీసరు బెయిల్‌కి కోర్టుని ఆశ్రయించారు. ఘనత వహించిన న్యాయస్థానం వారికి బెయిల్‌ మంజూరు చేసింది. ఇదీ మనదేశంలో చట్టాలు, న్యాయస్థానాల నిర్వాకం.

తినామన్‌ స్క్వేర్‌లో టాంకులు ఎంత త్వరగా ఈ ఆఫీసర్ల మీదా, ఈ వ్యవస్థ మీదా గురిపెడితే అంత ఉపకారం జరుగుతుందనిపించింది. 19 సంవత్సరాలు అదనంగా ఆ ఆఫీసరుకి బతికే అవకాశం కల్పించి, చట్టం ఈ దేశంలో గాజులు తొడుక్కుందని కొన్ని వందల సార్లు నిరూపణ అవుతున్న నేపథ్యంలో మా అబ్బాయి ఆనందానికి అర్థం కనిపించింది.

న్యాయానికి చట్టం గంతలు కట్టి కాలదోషం పట్టిస్తోంది ఒకచోట. ప్రతిఘటన పేరెత్తకుండా ప్రజల్లో ''భయా''న్ని ప్రతిష్టించడం మరొకచోట. ఆలోచనలూ, ఆవేశమూ ఉక్కిరి బిక్కిరి చేస్తున్నాయి. నిస్సహాయతతో రక్తం మరుగుతోంది. ఏమిటి కర్తవ్యం? సమాధానాన్ని ఆచరణలో పెట్టింది చైనా.

ఊహించలేని నైతిక పతనానికి ఒక్కొక్కపుడు ''భయం'' కూడా పరిష్కారమంటోంది మన పొరుగు దేశం.

 

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

ఇలా ఎంతకాలం?

కేం ద్ర ప్రభుత్వం తెలంగాణా ఉద్యమాన్ని సముచితంగా పరిష్కరించలేనంత బలహీనంగా ఉందా? లేక ఇంకా మార్గాన్వేషణలోనే కొట్టుమిట్టాడుతుందా? ఈ రెండు ప్రశ్నలకు సరైన సమాధానం దొరక్క ఆంధ్రప్రదేశ్‌ తలబాదుకొంటూ ఉంది. ఇప్పుడు దేశం మొత్తం దృష్టి ఆంధ్రప్రదేశ్‌ మీదే ఉంది. ఇలా ఎన్నాళ్ళు? అన్న ప్రశ్న ప్రతిపౌరుణ్ణీ వేధిస్తోంది.

విధ్వంసం జడలు విరబోసుకొని కదం త్రొక్కుతూ శాంతిభద్రతలను కాలరాస్తూ ఉంది. స్వార్థమే పరమార్థంగా భావించే కొందరు నేతలు సత్యానికి సంకెళ్ళు వేసేందుకు ప్రయత్నం చేస్తున్నారు. అది సాధ్యం కాదని వాళ్ళు ఎంత త్వరగా గ్రహిస్తే అంత మంచిది.

ఆమరణ దీక్షలు ఆకతాయి చేష్టలుగా మారాయి. ఈ దీక్షలు చేస్తున్న వారంతా ప్రాణత్యాగానికి సిద్ధపడే చేస్తున్నారా? లేక వార్తల్లో వ్యక్తులుగా చలామణి అయ్యేందుకు నాటకాలాడుతున్నారా? అమరజీవి పొట్టి శ్రీరాములు ఒక మహోన్నత ఆశయసిద్ధి కోసం ప్రాణాలను తృణప్రాయంగా త్యాగం చేశాడు కాబట్టే ప్రజల హృదయాల్లో చిరంజీవిగా నిలిచిపోయాడు.

దేశభక్తి...ప్రాంతీయ తత్వానికి అతీతమైంది. అది సహజంగా మనస్సులో నుండి ఆవిర్భవించాలి గాని ఒంటినిండా పులుంకొని దీక్షకు కూర్చున్నంత మాత్రాన ప్రతినేతా మహాత్మాగాంధీ అవుతాడా? కాషాయం కట్టిన ప్రతివ్యక్తీ ఋషి పుంగవుడవుతాడా? కాడు. ఈ నిజం మన నాయకులకు తెలియదంటారా? తెలిసి కూడా దేశ సంక్షేమాన్ని ప్రక్కన బెట్టి ఎవరికివారే యమునా తీరుగా వ్యవహరిస్తున్నారు. ఎందుకని? ఆత్మపరిశోధన లేక. అంతరాత్మ అబద్ధం చెప్పదు. తప్పుడు సలహాలివ్వదు.

నాయకుల్లో భిన్నాభిప్రాయాలుండటం తప్పుకాదు. కానీ, అందులో నిజాయితీ ఉండాలి. లక్ష్యం ఎంత గొప్పదైనా దాని సాధనకు అడ్డదారులు ద్రొక్కకూడదు. గమ్యం కన్నా గమనం ముఖ్యమన్నారు పెద్దలు. మహాకవి గురజాడ దేశమును ప్రేమించుమన్నాడు. అన్ని రాష్ట్రాలు దేశంలో అంతర్భాగాలే. మనం ముందుగా భారతీయులం. ఆ తర్వాతే రాష్ట్రీయులం. సింహాన్ని బోనులో బంధించ గలిగిన మానవుడు తన యావచ్ఛక్తిని దారవోసినా పుష్పాన్ని వికసింప చేయలేడు. అందువలన కండబలం, కారుకూతలు విజయానికి సోపానాలు కావు.

కాబట్టి ప్రతి వ్యక్తీ దేశ కాల పరిస్థితులను దృష్టిలో ఉంచుకొని సందర్భోచితంగా వ్యవహరించాలి. కేంద్ర ప్రభుత్వం కూడా అవసరమైనప్పుడు అధికార దండాన్ని ఝళిపించి ''దండం దశ గుణం భవేత్‌'' అన్న నానుడిని సార్థకం చేయాలి. కలుషిత రాజకీయాలు ఎన్ని వంకలు తిరిగినా కథ సుఖాంతం కావాలి. ఆ కథకు ప్రజలే ముందుమాట రాయాలి. ఇది నా భావన కాదు. భారత మాత ఆవేదన.

 

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

నిరంతర బంద్‌లు-నిరవధిక ఇబ్బందులు

 

ఆం ధ్రప్రదేశ్‌ అభివృద్ధిలో అగ్రస్థానం... ఇతర రాష్ట్రాలకు ఆదర్శప్రాయం... అది నిన్నటి మాట! నేడు ప్రాంతీయ ఉద్యమాలతో రాష్ట్రం అట్టుడికిపోతోంది. నిత్యం ఆందోళనలు, బంద్‌లు కొనసాగుతున్నాయి. దీంతో రాష్ట్రంలో జనజీవనం స్తంభించిపోయింది. దాదాపు నెల రోజులుగా రాష్ట్రంలో ఇదే పరిస్థితి నెలకొంది. త్వరలో బంద్‌ భయం కూడా ఉంది. గతంలో ఎన్నడూ లేని విధంగా రాష్ట్రంలో ప్రాంతీయ ఉద్యమాలు ఉవ్వెత్తున ఎగిసిపడుతున్నాయి. ఉద్యమాలలో భాగంగా ప్రజాప్రతినిధులు తమ పదవులకు రాజీనామాలు చేసి ఉద్యమంలో క్రియాశీలక పాత్ర పోషిస్తుండటంతో రాష్ట్రంలో పాలన పూర్తిగా స్తంభించిపోయిందని అన్నివర్గాలు వాపోతున్నాయి. మంత్రి పుంగవులు సైతం ఉద్యమాలకు బాహాటంగా మద్దతు పలుకుతుండటంతో పరిస్థితి మరింత దిగజారింది, రాష్ట్రంలో రాజకీయ అనిశ్చితి నెలకొంది. ఈ నేపథ్యంలో రాష్ట్రంలో పాలన స్థంభించిపోయింది. ఓ వైపు ధరలు ఆకాశాన్నంటుతున్నాయి. మరోవైపు బంద్‌లు, ఆందోళనలతో రవాణ పూర్తిగా నిలిచిపోవడంతో నిత్యావసరాల ధరలు పైపైకి ఎగబాకుతున్నాయి. ధరల భారం అటు పట్టణ వాసులకు, ఇటు గ్రామీణులకు ఒకేరకంగా ఉన్నా గ్రామీణులు మాత్రం విపత్కర పరిస్థితులను ఎదుర్కొంటున్నారు. వ్యవసాయాధారిత ఉత్పత్తులు రవాణ కాక రైతన్నలు పెద్దఎత్తున నష్టపోతున్నారు.

ప్రాంతీయ ఉద్యమాలలో విద్యార్థులు క్రియాశీలక పాత్ర పోషిస్తుండటంతో విద్యా సంస్థలు చాలా వరకు మూతపడ్డాయి. ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు పాఠశాలలు మొదలుకొని విశ్వవిద్యాలయాల వరకు దాదాపు నెల రోజుల నుంచి విద్యాబోధన సాగలేదు. అర్ధవార్షిక పరీక్షలు కూడా నిర్వహించలేని పరిస్థితి నెలకొంది. విద్యార్థుల చదువు మధ్యలోనే ఆగిపోయే పరిస్థితులు నెలకొన్నాయి. విద్యార్థుల తల్లిదండ్రులు ఆందోళన చెందుతున్నారు. ఈ ఉద్యమాలు ఎప్పుడు ఆగుతాయి, తమ పిల్లల చదువు సాగుతుందా? లేదా అనే ఆతృత విద్యార్థుల తల్లిదండ్రులలో నెలకొంది. ప్రైవేటు విద్యాసంస్థలపై కూడా ఉద్యమాల ప్రభావం స్పష్టంగా కనిపిస్తోంది. ఉద్యోగ నియామకాలకు సంబంధించి ఎపిపిఎస్సీ, తదితర కాంపిటీటివ్‌ ఎగ్జామ్స్‌ కూడా వాయిదా పడ్డాయి. ఇలా వాయిదాల పడుతూ వస్తే తమ వయస్సు మీరిపోయి ఉద్యోగ అర్హత కోల్పోతామోమనని ఆయా కాంపిటీటివ్‌ పరీక్షలకు పోటీపడుతున్న అభ్యర్థులు, వారి తల్లిదండ్రులు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.

ఇదిలా వుండగా రాష్ట్రంలో నెలకొన్న ప్రాంతీయ ఉద్యమాల వల్ల ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం వివిధ ప్రైవేటు పెట్టుబడిదారులతో ఎంఒయు కుదుర్చుకున్న కంపెనీలు కూడా తమ పెట్టుబడులను ఇతర ప్రాంతాలకు తరలిస్తున్నారు. రాష్ట్రంలో ప్రాంతీయ ఉద్యమాలు ప్రారంభమైన ఈ నెలరోజుల్లోనే దాదాపు రూ.3 వేల కోట్ల మేర పెట్టుబడులు పొరుగు రాష్ట్రాలకు తరలిపోయాయని రాష్ట్ర భారీ పరిశ్రమ శాఖ ఉన్నతాధికారి ఒకరు పేర్కొన్నారు. ఈ అంశంపై శాఖా పరంగా ఉన్నతస్థాయి సమీక్షా సమావేశం కూడా నిర్వహించినట్లు తెలిసింది.

ఉపాధిపైనా ప్రభావం

ఆశయం సరైనదే అయినా... ఆచరణను బట్టే సత్వర ఫలితాలు వుంటాయంటారు. రాష్ట్రంలో దాదాపు నెల రోజులుగా ప్రజలకు కంటిమీద కునుకు కరువైంది. ప్రశాంతత లేదు. ప్రాంతీయ, 'ప్రత్యేక' ఉద్యమాలు ముఖ్యంగా సామాన్యుల బతుకులను ఛిద్రం చేస్తున్నాయి. ముఖ్యంగా పేద, మధ్యతరగతి కుటుంబాలపై పెనుప్రభావం చూపుతున్నాయి. ఉద్యమాల పేరుతో నిర్వహించే బంద్‌ల వల్ల పెద్ద ఎత్తున నష్టం వాటిల్లుతోంది. ఇది పైకి కనిపించక పోయినా నిశితంగా గమనిస్తే సామాన్యుల బతుకులు ఛిద్రమైపోతున్నాయనే విషయం స్పష్టమవుతుంది. అయితే పల్లెలో ఉండే బడుగు జీవులు రోజు కూలీతో తప్ప బతకలేని వారి పరిస్ధితి మరో వైపు కడుదయనీయంగా మారింది. గ్రామాల నుండి పని కోసం చాలా మంది గ్రామీణులు పట్టణాలకు రోజు వచ్చి పోతుంటారు. రవాణా వ్యవస్ధ లేక హమాలీలు చాలా చోట్ల పని లేక పస్తులు ఉండవల్సిన దుస్ధితి దాపురించింది. చిన్న చిన్న వ్యాపారుల నుంచి మొదలు బడా వ్యాపారుల వరకు తమ స్ధాయికి తగట్లు సరుకులు నిల్వ చేసుకుంటూ సరుకులును అమ్ముకోలేక చిన్న చిన్న వ్యాపారులు పడుతున్న వేదన అంతా ఇంతా కాదు. వ్యాపారం కోసం తెచ్చిన రుణానికి వడ్డీ ఓ వైపు పెరుగుతుండడం ఉద్యమాల పేరిట రోజు బంద్‌ కావడంతో రవాణ వ్యవస్ధ చిన్నాభిన్నం కావడం సమయానికి అందుబాటులో లేని ధరలను చూసి గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఉండే రోజు వారి కూలీ మీద ఆధారపడిన బడుగు జీవుల మీద ప్రతాపం చూపిస్తుంది. ధరలను అదుపు చేయడంలో పూర్తిగా ప్రభుత్వం విఫలం కావడంతో బడుగు జీవుల పరిస్ధితి అడకత్తెరలో పోకచందంగా దాపురించింది. కొత్తరకం హంస బియ్యం కిలో 18నుండి 20రూపాయలు కాగా, సోన 20నుండి 30రూపాయలుగా మార్కెట్‌లో లభిస్తున్నాయి. దీనికి తోడు కూరగాయల ధరలు అమాంతంగా పెరగడంలో సామాన్యుడు కొనలేని పరిస్ధితి దాపురించింది. కిలో టమాట రూ.20లు, చిక్కుడుగాయ కిలో రూ.40, బీర కాయ కిలో రూ.30లు, ఆలుగడ్డ కిలో రూ.20లు, వంకాయలు కిలో రూ.20లు, చింతపండు కిలో రూ.60లు పలుకుతోంది.

 

***************************************

 

******************************************************************************************

SAKSHI

EDITORIAL

A…™èlÆý‡Y™èl ¿¶æ{§ýl™èlMýS$ A…yé§ýl…yé!

 

A…™èl-Æý‡Y™èl ¿¶æ{§ýl-™èl¯]l$ MýSr$t-¨rt… ^ólõÜ ¨Ô¶æV> MóS…{§ýl…ÌZ° ĶæÊï³H {糿¶æ$-™èlÓ… Ayýl$-VýS$Ë$ ÐólÝù¢…¨. gê¡Ä¶æ$ Ýë¦Æ‡¬ÌZ E{VýS-Ðé§ýl °Æý‡*Ã-˯]l Ð]lÅÐ]lçܦ HÆ>µ-r$¯]l$ MóS…{§ýl çßZ…Ð]l$…{† _§ýl…-ºÆý‡… ¯éË$VýS$ ÆøkË {MìS™èl… {糆´ë-¨…^éÆý‡$. §ólÔ¶æ…-ÌZ° {ç³fͲ, {糿¶æ$-™éÓ°² Ë„ýSÅ…V> ^ólçÜ$-MýS$° ÝëW…^ól GÌê…sìæ E{VýS-Ðé§ýl M>Æý‡Å-MýS-Ìê-´ë-¯]l²-Ƈ¬¯é ™èl$§ýl-Ð]l¬-sìæt…^ól…§ýl$MýS$ çÜ…º…«¨™èl Ð]lÅÐ]l-çܦ-˱² JMóS Vöyýl$-VýS$-±yýl-ÌZMìS Æ>Ðé-˯]l²¨ ¯ólçÙ-¯]lÌŒæ Mú…rÆŠ‡ sñæ{Æý‡-Çf… òÜ…rÆŠ‡-(G¯Œl.-íÜ.-sìæ.-íÜ.)° HÆ>µr$ ^ólĶæ*-˯]l² _§ýl…-ºÆý‡… {糆´ë-§ýl-¯]lÌZ Ð]l˜ÍMýS Ë„ýSÅ…. °Æý‡$yýl$ ¯]lÐ]l…-ºÆý‡$ÌZ Ð]l¬…O»ñæ §éyýl$-ËMýS$ çÜ…º…-«¨…_ Ð]l¬…§ýlçÜ$¢ çÜÐ]l*-^éÆý‡… õÜMýS-Ç…^èl-VýS-ÍW¯é ÑÑ«§ýl Ô>QËÐ]l$«§ýlÅ çÜÐ]l$-¯]lÓĶæ$ ÌZç³Ðól$ E{VýS-Ðé§ýl §éyìl° °Æø-«¨…^èl-Ìôæ-MýS-´ù-Ð]l-sê-°MìS Ð]lÊËM>-Æý‡-×æ-Ð]l$° B¯éyól ÐðlËÏ-yýl-Ƈ¬…¨.

MóS…{§ýl-&Æ>çÙ‰ {糿¶æ$-™éÓË A«©-¯]l…-ÌZ° °çœ*, ¿¶æ{§ýl™èl Ð]lÅÐ]l-çÜ¦Ë Ð]l$«§ýlÅ çÜÐ]l$-¯]lÓĶæ$ Æ>íßæ-™éÅ°² çÜÐ]l*-«§é-¯]l-ç³-Æý‡-^ólÌê çÜ…«§é¯]l çÜ…çܦ HÆ>µr$ AÐ]l-çÜ-Æ>°² VýS$Ç¢…_¯]l {糫§é° Ð]l$¯øÃ-çß毌l, H¯éyø B ç³°° ™èl¯]l gê¡Ä¶æ$ ¿¶æ{§ýl™èl çÜËà§éÆý‡$ G….MðS.-¯é-Æ>-Ķæ$-×æ-¯ŒlMýS$ Aç³µ-W…^éÆý‡$. AÐðl$-ÇM>-ÌZ° Mú…rÆŠ‡ sñæ{Æý‡-Çf… òÜ…rÆŠ‡ ™èlÆý‡-àÌZ E{VýS-Ðé§ýl °Æø«§ýl…, °Æý‡*Ã-˯]lÌôæ HOMðSMýS M>Æý‡Å-{MýS-Ð]l$-OÐðl$¯]l Ð]lÅÐ]l-çܦ¯]l$ Ð]l$¯]l §ólÔ¶æ…-ÌZ¯]l* Æý‡*´÷…¨…^é-Ë° ¯éÆ>-Ķæ$-×毌l ÝëÆý‡Ó-{†MýS G°²-MýSË çœÍ™éË$ ÐðlË$-Ð]l-yýlMýS Ð]l¬…§ól {糫§é-°MìS °Ðól-¨…^éÆý‡$. ¯éÆ>-Ķæ$-×毌l çÜ*_…_¯]l G¯Œl.-íÜ.-sìæ.íÜ. Ð]lÅÐ]l-çܦ¯]l$ Ð]l$¯]l §ólÔ¶æ…ÌZ HÆ>µr$ ^ólĶæ$-sê-°MìS çÜ…º…-«¨…_ Ý뫧éÅ-Ýë-«§éÅ-˯]l$ ç³ÇÖÍ…-_¯]l ™èlÆý‡-Ðé™èl, D {糆´ë-§ýl-¯]l¯]l$ ¿¶æ{§ýl-™èlMýS$ çÜ…º…-«¨…_¯]l M>ż¯ðl-sŒæ MýSÑ$-sîæMìS °Ðól-¨…^é-ÍÞ…¨V> çßZ… Ð]l$…{†™èlÓÔ>Q¯]l$ {糫§é° Aç³µ-sZϯól MøÆ>Æý‡$. G¯Œl.-íÜ.-sìæ.íÜ. HÆ>µ-r$MýS$ çÜ…º…-«¨…_ çßZ…Ð]l$…{† _§ýl…-ºÆý‡… ™égêV> ^ólíܯ]l {ç³MýS-r¯]lMýS$ ç³NÆý‡Ó-Æý‡…-VýS-Ñ$¨.

_§ýl…-ºÆý‡… {糆´ë-§ýl-¯]lË$ Ððl¬™èl¢…V> §ólÔ¶æ…ÌZ ¿¶æ{§ýl™èl Ð]lÅÐ]l-çܦ¯]l$, çßZ… Ð]l$…{†™èlÓÔ>Q¯]l$ ç³#¯]l-Dz-ÇÃ…^èl-sê°² Ë„ìS-çÜ$¢-¯é²Æ‡¬. Æ>gêÅ…VýS… {ç³M>Æý‡… Ô>…†¿¶æ{§ýl-™èlË °Æý‡Ó-çßæ×æ, A…§ýl$MýS$ M>Ðé-ÍÞ¯]l Ð]lÅÐ]l-çÜ¦Ë HÆ>µr$, çÜ…º…-«¨™èl ^èlsêtË °Æ>Ã×æ…, Ðésìæ çÜÐ]l-Æý‡-×æ& CÐ]l±² Æ>Ú‰ëË »ê«§ýlÅ-™èlË$. ¯ólyýl$ §ólÔ¶æ… G§ýl$-ÆöP…r$¯]l² ¿¶æ{§ýl™èl ç³Æý‡-OÐðl$¯]l çÜÐé-â¶æåMýS$ ©r$V> fÐéº$ CÐ]lÓ-VýS-ËV>-Ë…sôæ Ððl¬™èl¢…V> ´ùÎçÜ$ Ð]lÅÐ]l-çܦÌZ M>Ìê-¯]l$-VýS$-×æ-OÐðl$¯]l çÜ…çÜP-Æý‡-×æË$ fÆý‡-V>-˯]l²¨ _§ýl…-ºÆý‡… {糆´ë-§ýl-¯]lÌZÏ Ððl¬§ýl-sìæ¨. A§ól çÜÐ]l$-Ķæ$…-ÌZ& gê¡Ä¶æ$ ¿¶æ{§ýl-™èl¯]l$, ´ûÆý‡$Ë Æý‡„ýS-×æ¯]l$ {ç³Ô>²-Æý‡¦-MýS…V> Ð]l*Æý‡$çÜ*¢ ÑçÜ¢-ÇçÜ$¢¯]l² E{VýS-Ðé-§é°² Ððl…sêyìl Ðólsê-yé-Ë…sôæ.... C糚yýl$ çÜÐ]l*…™èlÆý‡ Æó‡QÌêÏ çÜ…º…«§ýl… ÌôæMýS$…yé ¯]lyýl$-çÜ$¢¯]l² °çœ*, ´ùÎçÜ$, Mú…rÆŠ‡ sñæ{Æý‡-Çf… Ð]lÅÐ]l-çܦ-Ë°²…sìæ± JMóS bèl{™èl ^éĶæ$MìS ¡çÜ$-MýS$-Æ>-Ðé-˯]l²¨ MóS…{§ýl çßZ…Ð]l$…-{† {糆´ë-§ýl¯]l.

^èl$r*t "Ñçœ-ËOÐðl$¯]l Æ>gêÅË' Ð]l$«§ýlÅ E¯]l² C…yìlĶæ* {ç³ç³…-^èl…ÌZ A™èlÅ-«¨-MýS…V> E{VýS-Ðé§ýl… Ð]l¬ç³š¯]l² §ólÔ>ÌZÏ JMýSsìæ. ´ëMìS-Ý릯Œl, º…V>Ï-§ól-ÔŒæ, ¯ól´ëÌŒæ, }Ë…MýS... CÌê ´÷Æý‡$VýS$ VýSyýlzÌZÏ GMýSP-yìl-¯]l$…_ AƇ¬¯é E{VýS-Ðé-§ýl$Ë$ §ólÔ¶æ…-ÌZMìS {ç³Ðól-Õ…_ Ñ«§ýlÓ…Ýë-ËMýS$ ´ë˵yól ÒË$…§ýl° §ýlÔ>-»êª-Ë$V> çܵçÙt-Ð]l$-Ð]l#-™èl*¯ól E…¨. ïÜÐ]l*…™èlÆý‡ E{VýS-Ðé§ýl…, E{VýS-Ðé-§ýl$Ë ^öÆý‡-»êr$Ï, M>ÖÃ-Æý‡$-¯]l$…_ MýS¯éÅ-MýS$-Ð]l*Ç Ð]lÆý‡MýS$ ÐéÆý‡$ HÆ>µr$ ^ólçÜ$-MýS$¯]l² ¯ðlsŒæÐ]l-ÆŠ‡-PË$ {ç³fË…™é H¯é-sìæ-¯]l$…^ø GÇW¯]lÐól.

{糿¶æ$™èlÓ Ð]lÅÐ]l-çÜ¦Ë Ð]l$«§ýlÅ çÜ…«§é¯]l… çÜÐ]lÅ…V> ÌôæMýS-´ù-Ð]lr… Ð]lÌôæÏ Ð]l¬…O»ñæ §éyýl$Ë A¯]l…-™èlÆý‡… HÆ>µr$ ^ólíܯ]l ¯ólçÙ-¯]lÌŒæ C¯ðlÓ-íÜt-VóS-çÙ¯Œl Hgñæ±Þ Ð]l…sìæÑ Ð]lÅÆý‡¦ çÜ…çܦ-Ë$V> ^ðlyýlz-õ³Æý‡$ ™ðl^èl$a-MýS$…r$-¯é²Æ‡¬. CÌê…sìæ AÆý‡-yýl-f¯]l$ çÜ…çܦͲ G¯Œl.-íÜ.-sìæ.íÜ. ç³Ç«¨-ÌZMìS ¡çÜ$-MýS$-Ð]l-_a; Æ>(ÈòÜÆŠ‡a A…yŠl G¯éËíÜ‹Ü Ñ…VŠS), ïܽI Ð]l…sìæ Ðésì ´ë{™èlͲ ç³#¯]l@-ç³-ÇÖÍ…_ çßZ… Ð]l$…{†™èlÓÔ>Q ç³°¡Æý‡$MýS$ Ððl$Æý‡$-VýS$Ë$ ¨§éª-˯]l²¨ _§ýl…-ºÆý‡… çÜ…MýS-˵….
Ð]l$Æø Hyé-¨ÌZV> G¯Œl.-íÜ.-sìæ.-íÜ.° HÆ>µ-r$ -^ól-Ķæ*-˯]l²¨ çßZ…Ð]l$…{† BM>…„ýS. E{VýS-Ðé§ýl °Æø-«§é-°MìS çÜ…º…-«¨…_ §ólÔ¶æ…ÌZ A™èl$Å-¯]l²™èl Ñ¿ê-VýS…V> HÆ>µ-rÄôæ$Å G¯Œl.-íÜ.-sìæ.-íÜ.MìS †Æý‡$-VýS$-Ìôæ° {sê-MŠS ÇM>Æý‡$z E¯]l² ´ùÎçÜ$ Ìôæ§é OòÜ°MýS A«¨-M>-Ç° A«¨-ç³-†° ^ólĶæ*-˯]l²¨ BĶæ$¯]l {糆´ë-§ýl¯]l. §ólÔ¶æ…-ÌZ° E{VýS-Ðé§ýl "°Æ>Ó-çßæ-MýS$-Ë'¯]l$ ™èl$§ýl-Ð]l¬-sìæt…^ól M>Æý‡Å-{MýS-Ð]l*°² MýS*yé D çÜ…çܦMýS$ Aç³µ-W…^é-Ë° BĶæ$¯]l A…r$-¯é²Æý‡$. A…sôæ {糆´ë-¨™èl G¯Œl.-íÜ.-sìæ.íÜ. M>Æý‡Å-MýS-Ìê-´ëË ç³Ç«¨ E{VýS-Ðé-§ýl$Ë ™èlĶæ*È MóS…{§é-Ë$V> E¯]l² ç³Æ>-Ƈ¬-VýS-yýlz-ËMýS$ MýS*yé ÑçÜ¢-Ç…^èl-¯]l$…-§ýl-¯]l²¨ ©° ™é™èlµ-Æý‡Å…. E{VýS-Ðé§ýl §éyýl$Ë °Æø«§ýl…, §éyìl ÐéÅí³…^èl-MýS$…yé AÇMýS-rtr…, §éyìl ^ólíܯ]l E{VýS-Ðé-§ýl$Ë$ Ð]l*{™èlÐól$ ç³Æý‡Å-Ð]l-Ýë-¯é°² A¯]l$-¿¶æ-Ñ…^ólÌê ^èl*yýl-rÐ]l$-¯]l²Ñ _§ýl…-ºÆý‡… {糆´ë-¨çÜ$¢¯]l² G¯Œl.-íÜ.-sìæ.íÜ. {糫§é¯]l Ë„>ÅË$.

Ððl¬™èl¢…V> ^èl*õÜ¢, Ð]l¬…O»ñæ §éyýl$-˯]l$ {糿¶æ$-™èlÓ… G…™èl ¡{Ð]l…V> ç³ÇVýS-×ìæ…_…-§ø... §ólÔ¶æ ´ûÆý‡$Ë ¿¶æ{§ýl™èl MøçÜ… M>Ìê-¯]l$-VýS$×æ Ð]lÅÐ]l-çÜ¦Ë ™èlĶæ*-ÈMìS A¨ G…™èlsìæ _™èl¢-Ô¶æ$-¨®° MýS¯]l-ºÆý‡$-Ýù¢…§ø D {糆´ë-§ýl-¯]lË §éÓÆ> Ð]l$Æø-ÝëÇ ÐðlËÏ-yýl-Ƈ¬…¨. E{VýS-Ðé-§é°² ÑÑ«§ýl §ýlÔ¶æÌZÏ G§ýl$-ÆöP-¯ól…§ýl$MýS$ C糚-yýl$¯]l² Ð]lÅÐ]l-çܦͲ Ð]l$Ç…™èl Ððl$Æý‡$V>Y ¡Ça-¨¨ª, çÜÐ]l$-¯]lÓ-Ķæ$…-È™éÅ JMóS A«¨-M>Æý‡ ç³Ç«¨-ÌZMìS ¡çÜ$-MýS$-Æ>-Ðé-˯]l-r…ÌZ À¯é²-À-{´ë-Ķæ*Ë$ ÌôæÐ]l#. _§ýl…-ºÆý‡… {糆´ë-§ýl-¯]lÌZÏ Mö°²…sìæ-Ò$§ýl ÐólÆý‡$ Ðé§ýl-¯]lË$ Ñ°í³…_¯é, A…†Ð]l$…V> ç³°Ð]l$…-™èl-OÐðl$¯]l Ð]lÅÐ]lçܦ Ð]l^óla çÜ…Ð]l-™èlÞ-Æý‡…-ÌZ¯ól AÐ]l$-Ë$-ÌZMìS Æ>¯]l$…yýlr… Ô¶æ$¿¶æ ç³Ç×êÐ]l$Ðól$.

 

***************************************

SAKSHI

EDITORIAL

M>…{VðS‹Ü GsŒæ 125

¯]lyýl$çÜ$¢¯]l² ^èlÇ{™èl

 

çÜ¿¶æMýS$ Ð]l_a¯]l {糆 {糆°«¨-ÌZ¯]l$, {ç³çÜ…-W…_¯]l {糆 Ð]lMýS¢-ÌZ¯]l$ §ólÔ¶æ… MøçÜ… C糚yól JMýS ÐéçÜ¢-ÑMýS-OÐðl$¯]l M>Æý‡Å-{MýSÐ]l$… Ððl¬§ýl-OÌñæ…§ýl¯]l² ÑÔ>ÓçÜ… MýS°í³…_…-§ýl° D çÜ…çœ$-r¯]l¯]l$ ¯]lÐðl*§ýl$ ^ólíܯ]l MýSËMýS™é¢ ÐéÆý‡-ç³-{†MýS "Æý‡-Æ‡Ê‹Ü A…yŠl Æý‡Ä¶æ$Å-™Œl' ÐéÅRêÅ-°…^èlyýl… çÜ™èlÅ-§ýl*Æý‡… M>§ýl$.

Mö°² Ô¶æ™é-»êªË Ð]l$à Ð]l˜¯]l… ™èlÆý‡$-Ðé™èl A…MýS$-Ç…_¯]l ¿êÐ]l O^ðl™èl-¯éÅ°² Ð]lÅMîS¢-MýS-Ç…^èl-yé-°MìS ^éÇ{™èlMýS ç³Çíܦ-™èl$Ë$ çÜ–íÙt…_ C_a¯]l AçÜ-Ð]l*¯]l Ðól¨MýS ¿êÆý‡™èl gê¡Ä¶æ$ M>…{VðS‹Ü. gê¡Ä¶æ$ M>…{VðS‹Ü BÑÆ>ÂÐ]l… A…sôæ ^èlÇ{™èl-MýS…-§ýl° ï³yýl¯]l Ò$§ýl Ñ°í³-çÜ$¢¯]l² Ð]l…§ýl-Ìê¨ ï³Ë VýSâê-˱² Ð]l¬MýS¢-MýS…-uý‡OÐðl$ VýSÇj…^èl-yé-°MìS gê†ÌZ B™èlÃ-Ô¶æ-MìS¢° §ýlsìæt…_, IMýSÅ-™èl¯]l$ A¨ª¯]l A§ýl$Â-™èl-çœ$rt…. çÜÓÆ>fÅ çÜÐ]l$-Æý‡…ÌZ BÆý‡$ Ô¶æ™é-»êª-ËMýS$ Oò³V>, çÜÓ™èl…-{™èl ¿êÆý‡-™èl…ÌZ C…Mø BÆý‡$ Ô¶æ™é-»êª-ËMýS$ Oò³V> M>…{VðS‹Ü °Æý‡Ó-íßæ…_¯]l ´ë{™èl B«§ýl$-°MýS ¿êÆý‡™èl ^èlÇ{™èlÌZ íÜ…çßæ-¿ê-VýSÐól$ AÐ]l#-™èl$…¨.

gê† ÝëÓ™èl…-{™èlÅ ´ùÆ>-sê-°MîS, BOò³ §ólÔ¶æ °Æ>Ã-×ê-°MîS Ð]l…§ólâ¶æÏ ´ër$ Ð]l¬…§ýl$ °Í_¯]l çÜ…çܦ gê¡Ä¶æ$ M>…{VðS‹Ü. A…§ýl$MóS ÝëÓ™èl…-{™èlÅ ´ùÆ>-r…ÌZ, ÝëÓ™èl…-{™éÅ-¯]l…-™èlÆý‡ ¿êÆý‡-™èl-§ól-Ô¶æ…ÌZ M>…{VðS‹Ü {ç³Ýë¢-Ð]l¯]l Ìôæ° JMýSP ^èlÇ{™èl ÐéM>Å°² Fíßæ…^èlyýl…, Æ>Ķæ$yýl… MýS*yé Ý뫧ýlÅ…M>-§ýl-¯]l²¨ GÐ]l-ÇMìS G°² Ñ¿ôæ-§éË$ E¯é² A…XMýS-Ç…^èl-Ð]l-Ë-íܯ]l ÐéçÜ¢Ð]l…. B Ð]l$à çÜ…çܦ 125Ð]l çÜ…Ð]l-™èlÞ-Æý‡…ÌZ Ayýl$VýS$ò³yýl$-™èl$¯]l² ¯ólsìæ çÜ…§ýl-Æý‡Â… MýS*yé AÝë-«§é-Æý‡-×æ-OÐðl$-¯]l§ól.

BÑÆ>ÂÐ]l…

 

gê¡Ä¶æ$ M>…{VðS‹Ü BÑÆ>ÂÐ]l…, ç³Ç×êÐ]l$… ç³ÇÖÍõÜ¢-"-ç³…-^èl-™èl…-{™èl…'ÌZ ¯]l*MýSË MìS…§ýl Ð]lË ç³°²¯]l ÑçÙĶæ$… ™ðlÍĶæ$MýS ÐéÍ, ™èlÆý‡$-Ðé™èl MýSÍíÜ-MýS-r$tV> Ð]lË™ø çÜà BM>-Ô¶æ…-ÌZMìS GWÇ´ù-Ƈ¬¯]l MýS´ù-™éË$ VýS$Æý‡$¢MýS$ Ð]lÝë¢Æ‡¬. ™èl*Æý‡$µ C…yìlĶæ* MýS…ò³±, {¼sìæ-‹Ù C…yìlĶæ* {糿¶æ$-™èlÓ… ¿êÆý‡-¡Ä¶æ¬-ËMýS$ C…XÏçÙ$ A¯ól VýSÐé„ýS… §éÓÆ> {ç³ç³…-^é°² ^èl*õÜ AÐ]l-M>Ô¶æ… C_a…¨. ™éÐ]l¬¯]l² ç³Çíܦ-†° çÜÒ$-„ìS…^èl$-MýS$¯ól AÐ]l-M>Ô¶æ… MýS͵…_…¨. C…XÏçÙ$ ¯ólÇa¯]l ™öÍ™èl-Æ>-°MìS Ððl¬§ýlsZÏ Mö°² {¿¶æ-Ð]l$Ë$ E¯é²Æ‡¬. AÑ ™öÍW¯éMýS, C…XÏçÙ$ C_a¯]l O^ðl™èl-¯]lÅ…™ø¯ól {¼sìæ-‹Ù ÐéÇ {糿êÐ]l… ¯]l$…_ ¿êÆý‡-¡Ä¶æ¬Ë$ GWÇ´ù-Ķæ*Æý‡$.

AÌêVóS M>…{VðS‹Ü ™öÍ™èlÆý‡… ¯ól™èlË$ {¼sìæ-‹Ù C…yìlĶæ* Ò$§ýl Mö°² {¿¶æ-Ð]l$Ë$ ò³…^èl$-MýS$-¯é²Æý‡$. ™èlÆý‡$-Ðé™èl AÑ ^ðl¨Ç´ùMýS ™èlç³µ-Ìôæ§ýl$. A…§ýl$MóS "A…-™èl$-_MýSP° Mö°² ç³Çíܦ-™èl$-ËÌZ' ¿êÆý‡™èl gê¡Ä¶æ$ M>…{VðS‹Ü BÑÆý‡Â-Ñ…_…¨ A° yéMýStÆŠ‡ ¿ZVýS-Æ>k ç³sêt-ÀïÜ-™é-Æ>-Ð]l$Ķæ$Å, "M>…{VðSçÜ$ ^èlÇ{™èl'ÌZ A¯]lyýl… çܺ»ôæ A°í³-çÜ$¢…¨. A…§ýl$MýS$ 糄ìS-Ô>-ç܈-kqyýl$ AÌñ毌l BMóSÏ-ÑĶæ$¯Œl çßæ*ÅÐŒl$-¯]l$ G…^èl$-Mø-Ð]lyýl… AÌê…sìæ-§ól-¯]l-°í³-çÜ$¢…¨. {¼sìæ-‹Ù C…yìlĶæ* Ð]lÅÐ]l-ÝëĶæ$ Ô>Q M>Æý‡Å-§ýlÇØ ç³§ýl-Ñ° MøÌZµ-Ƈ¬¯]l íÜÑÌŒæ çÜÆð‡Ó…sŒæ çßæ*ÅÐŒl$ gê¡Ä¶æ$ M>…{VðS‹Ü çÜ…çܦMýS$ Æý‡*ç³#-°^éayýl$. §é§é¿ê-ÄŒæ$ ¯úÆøi, ¨¯éÛ G§ýl$Îj Ðé^é, EÐól$-ÔŒæ-^èl…{§ýl »ñæ¯]lÈj, Ð]l$¯øÃ-çß毌l òœ*‹Ù, ÑÍĶæ$… Ððlyýl-ÆŠ‡-²ºÆŠ‡² MýS*yé çÜ…çܦ Ð]lÅÐ]l-Ýë¦-ç³-MýS$-Ë$V> ѯ]l$-†MðS-M>PÆý‡$.

M>…{VðS‹Ü "A«¨-M>-ÇMýS ^èlÇ{™èl-M>-Æý‡$yýl$' ç³sêtÀ ÐéÅQÅ °fÐól$ AƇ¬-¯]lr$t ÔóæÓ™èl-gê-¡Ä¶æ¬yól AƇ¬¯é çßæ*ÅÐŒl$ (ÝëP-sêÏ…yŠl ÐéíÜ) ¿êÆý‡-¡Ä¶æ¬-Ë…™é JMóS {™ésìæ-Oò³MìS Ð]l_a ´ùÆ>-yýl-yé-°MìS Ððl¬§ýl-sìæ-ÝëÇ G…§ýl$MýS$ Æý‡…VýS… íܧýl®… ^ólÔ>-yýl$? OÐðl{Ô>-ÄŒæ$ ÌêÆŠ‡z yýl{휯Œl BÖçÜ$Þ-Ë™ø¯ól çßæ*ÅÐŒl$ M>…{VðS-‹Ü¯]l$ HÆ>µr$ ^ólƇ¬…^éyýl$. G…§ýl$-MýS$? 1885 ¯ésìæMìS Mö°² {ç³Ð]l*-§ýl-MýSÆý‡ çÜ…MóS-™éË$ {¼sìæ-‹Ù {糿¶æ$-™èlÓ… ^èl*yýl-Ð]l-ËíÜ Ð]l_a…¨. A…§ýl$ÌZ A…™èl-Æý‡Y-™èl-OÐðl$-¯]l¨ & Aç³µsìæ WÇf¯]l, OÆð‡™é…VýS ´ùÆ>-sêË ¡{Ð]l™èl. D {ç³Ð]l*§ýl… VýS$Ç…_ ïÜIyîl °Ðól-¨MýSË$ ¿¶æĶæ$-ò³-sêtƇ¬. °gê-°MìS 1857&58 {ç³£ýlÐ]l$ ÝëÓ™èl…-{™èlÅ çÜ…{V>Ð]l$…, ™èlÆý‡$-Ðé™èl ÐéçÜ$-§ólÐ]l ºËÓ…™Œl ¸ëyólP (1879) Æ>Ððl*íÙ OÆð‡™é…VýS ´ùÆ>r… ^èl§ýl$-Ð]l#-MýS$¯]l² Ð]l$«§ýlÅ ™èlÆý‡-VýS-†ÌZ Ð]lçÜ$¢¯]l² {糆MýS*Ë §ýl–MýSµ-£é-°MìS çÜ…MóS-™èl…V> B {糿¶æ$-™èlÓ… ¿êÑ…_…¨.

B眃-¯ŒlÌZ ™èlÐ]l$ gZMýSÅ… Ð]lËÏ B{VýS-çßæ…™ø E¯]l² gêÇ‹Üt Æý‡ÚëÅ §éyìl ^ólĶæ$-Ð]l-^èl$a-¯]l¯]l² ¿¶æĶæ$… MýS*yé {¼sìæ-‹Ù ÐéÇ° M>…{VðS‹Ü Ýë¦ç³-¯]lMýS$ ç³#ÇMö-͵…§ýl¯]l² Ðé§ýl¯]l E…¨. 1885 Ð]l*ÇaMìS "Æý‡-ÚëÅ VýS$º$Ë$' ™éÆý‡-Ýë¦-Ƈ¬MìS ^ólÇ…¨. JMýS-Ðólâ¶æ A¨ fÇW™ól {ç³f˯]l$ HMýS…^ólíÜ JMýS Æý‡„ýS×æ MýSÐ]l-^èl…V> Ð]l$Ë$-^èl$-Mø-Ð]l-yé-°MìS JMýS gê¡Ä¶æ$ Ýë¦Æ‡¬ çÜ…çܦ AÐ]l-çÜ-Æý‡-Ð]l$¯]l² ç³£ýlMýS… MýS*yé M>…{VðS‹Ü ç³#¯é-§ýl$-ËÌZ E…¨. CÌê…sìæ {ç³Ð]l*§ýl… JMýSsìæ ´÷…_ E…§ýl° ™èl¯]lMýS$ A¡™èl-Ô¶æ-MýS$¢Ë$ ^ðlº$-™èl$-¯é²-Ķæ$° çßæ*ÅÐŒl$ {ç³^éÆý‡… ^ólõÜ-Ðéyýl$. AƇ¬™ól §ólÔ¶æ…ÌZ ^ðl§ýl$-Æý‡$-Ð]l$-§ýl$-Æý‡$V> Ñ°í³-çÜ$¢¯]l² °Æý‡-çܯ]l VýSâê-˯]l$ HMýS… ^ólĶæ$-yé-°MìS JMýS çÜ…çܦ¯]l$ ¯ðlËMö-Ìêµ-Ë° ¨Ð]lÅ-gêq¯]l çÜÐ]l*-f… Aç³µ-sìæMóS JMýS BÌZ-^èl-¯]lÌZ E¯]l²r$t, çßæ*ÅÐŒl$ §éÓÆ> A¨ M>Æý‡Å-Æý‡*ç³… §éÍa-¯]lr$t MýS*yé ^ðlº$-™éÆý‡$.

""C…yìl-Ķæ*-ÌZ° OÐðl{Ýë-ÄŒæ$ BÖÆ>Ó-§ýlÐ]l¬ ´÷…¨¯]l ™èlÆý‡$-Ðé™èl çßæ*ÅÐ]l¬ ïÜÐ]l$MýS$ ÐðlãÏ, -M>…{VðSçÜ$ Ýë¦ç³-¯]l-Ð]l¬¯]l$ VýS*Ça Çç³µ¯]l$, yýlÌoáïÜ {糿¶æ$-Ð]l#-˯]l$ MýS*yé çÜ…{ç³-†…^é-yýl°' ç³sêtÀ JMýS-^ør ^ðlº$-™éÆý‡$. "çßæ*Å-ÐŒl$ M>…{VðS-‹ÜMýS$ ¸ë§ýlÆŠ‡. yýl{휯Œl V>yŠl¸ë-§ýlÆŠ‡' A° yýlº$Ï-ÅíÜ »ñæ¯]lÈj »êàr…-V>¯ól ^ðl´ëµÆý‡$. ÌêÌê Ëfç³-†Æ>-ÄŒæ$ C…Mø Ayýl$VýS$ Ð]l¬…§ýl$-MóSíÜ "M>…{VðS‹Ü B…VýSÏ çÜ–íÙt, yýl{휯Œl MýS´ùË MýS͵-™èl…-' A¯é²-Æý‡$.- çßæ*Å-ÐŒl$, yýl{íœ-¯ŒlË E§ólª-Ô>Ë$ HOÐðl$¯é CÌê…sìæ JMýS çÜ…çܦ HÆ>µ-r$MýS$ ¯ésìæ ç³Çíܦ-™èl$Ë$ ^éÌê A¯]l$-MýS*-Ë…V> E¯é²Æ‡¬. {ºçßæà çÜÐ]l*-f…, BÆý‡Å çÜÐ]l*-f…, Æ>Ð]l$-MýS–çÙ~ Ñ$çÙ¯Œl Ð]l…sìæ çÜ…çܦË$ ¿êÆý‡-¡Ä¶æ¬Ë _…™èl-¯]lÌZ ™ðl_a¯]l Ð]l*Æý‡$µË$ E¯é²Æ‡¬. Ýë…çÜP–-†MýS ç³#¯]l-Æý‡$-ij-Ð]l-¯]l…™ø ¿êÆý‡-¡Ä¶æ$ çÜÐ]l*-f…ÌZ ç³#Çsìæ-¯ö-糚Ë$ Ððl¬§ýl-OÌñæ-¯éƇ¬. Æ>fMîSĶæ$ AÐ]l-çÜ-Æ>Ë* E¯é²Æ‡¬.

HMýS-OÐðl$¯]l VýSâêË$

¿êÆý‡-™èl-§ól-Ô>-°MìS {´ë†°«§ýlÅ {糿¶æ$-™èlÓ… M>Ðé-Ë° Aç³µ-sìæMóS C…VýSÏ…yŠlÌZ¯]l$, CMýSPyýl MýSÍí³ ç³¨MìS-Oò³V> çÜ…çܦË$ yìlÐ]l*…yŠl¯]l$ Ñ°í³-çÜ$¢-¯é²Æ‡¬. »ñæ…V>ÌŒæ {¼sìæ-‹Ù C…yìlĶæ* Ý÷OòÜsîæ, {¼sìæ-‹Ù C…yìlĶæ* Ý÷OòÜsîæ, »ê…»ôæ AÝù-íÜ-Äôæ$-çÙ¯Œl, Ë…yýl¯Œl C…yìl-Ķæ$¯Œl Ý÷OòÜsîæ, Ð]l${§é‹Ü ¯ólsìæ-ÐŒl AÝù-íÜ-Äôæ$-çÙ¯Œl, ç³N¯é ÝëÆý‡Ó-f°MýS çÜ¿¶æ, Ð]l${§éçÜ$ Ð]l$à-f¯]l çÜ¿¶æ, C…yìlĶæ* ÎVŠS Ð]l…sìæÑ CÌê…sìæÐól. gê¡Ä¶æ$ Ýë¦Æ‡¬ÌZ JMýS çÜ…çܦ HÆ>µ-r$MýS$ fÆý‡$-VýS$-™èl$¯]l² {ç³Ä¶æ$-™é²-°MìS D çÜ…çÜ¦Ë MýS–íÙ ç³#¯é-¨V> Eç³-Äñæ*-VýS-ç³-yìl…¨. çœÍ™èl…V> çßæ*ÅÐŒl$ MýSËMýS™é¢ ÑÔ¶æÓ-ѧéÅ-ËĶæ$… Ýë²™èl-Mø-™èlÞ-Ð]l…ÌZ C_a¯]l í³Ë$-ç³#™ø 1884ÌZ C…yìl-Ķæ$¯Œl ¯ólçÙ-¯]lÌŒæ ĶæʰĶæ$¯Œl çÜ…çܦ BÑÆý‡Â-Ñ…-_…¨. 1885ÌZ ¯úÆøi çÜ*^èl¯]l Ðól$Æý‡MýS$ A§ól C…yìl-Ķæ$¯Œl ¯ólçÙ-¯]lÌŒæ M>…{VðS-‹ÜV> õ³Æý‡$ Ð]l*Æý‡$a-MýS$…¨. Ððl¬§ýlr ç³N¯é ¯]lVýS-Æý‡…ÌZ çÜÐ]l*-Ðól-Ô>Ë$ fÆý‡-´ë-Ë° A¯]l$-MýS$¯é² çßæu>-™èl$¢V> MýSËÆ> ÐéÅí³…^èl-yýl…™ø Ðól¨MýS »ê…»ôæ ¯]lVýS-Æ>-°MìS Ð]l*Ç…¨.

yìlòÜ…ºÆŠ‡ 28&31, 1885¯]l yýlº$Ï-ÅíÜ »ñæ¯]lÈj A«§ýlÅ-„ýS$-°V> gê¡Ä¶æ$ M>…{VðS‹Ü ™öÍ çÜÐ]l*-Ðól-Ô>Ë$ VøMýS$-ÌŒæ-§é‹Ü ™ólgŒæ´ëÌŒæ çÜ…çÜP–™èl MýSâê-Ô>-ËÌZ fÇV>Ƈ¬. ç³N¯é ÝëÆý‡Ó-f°MýS çÜ¿¶æ D »ê«§ýlÅ-™èl¯]l$ ¿¶æ$gê-ËMðS-™èl$¢-MýS$…¨. AÌê JMýS ÑÔ>Ë {´ë†ç³-¨MýS™ø, ÑçÜ¢-–™èl ^èlÆý‡a A¯]l…-™èlÆý‡… ¿êÆý‡™èl gê¡Ä¶æ$ M>…{VðS‹Ü Æý‡*ç³#-§é-Ía…¨. ™öÍ Ð]l$àçÜ-¿¶æ-ËMýS$ àfOÆð‡¯]l 72 Ð]l$…¨ {糆°«§ýl$-ËÌZ ¿êÆý‡-¡Ä¶æ$ Ýë…íœ$MýS iÐ]l-¯]l…ÌZ ç³Ë$ Ñ«§é-Ë$V> {ç³íÜ-§ýl$®Ìôæ E¯é²Æý‡$.

¯úÆøi, íœÆø-gŒæÚë Ððl$çßæ™é, çßæ*ÅÐŒl$, hh AV>-Æý‡PÆŠ‡, MðSsìæ ™ðlÌê…VŠS, í³. Æý‡…VýS-Ķæ$Å-¯é-Ķæ¬yýl$, G‹Ü. çÜ${º-çßæÃ×æÅ AĶæ$ÅÆŠ‡, h. çÜ${º-çßæÃ×æÅ AĶæ$ÅÆŠ‡, GÐŒl$. ÒÆý‡-Æ>-çœ$-Ðé-^é-Æý‡$ÅË$ Ð]l…sìæ ¯éĶæ$-MýS$-Ë™ø ´ër$ Ð]l$çßæ-§ólÐ]l VøÑ…§ýl Æð‡¯]lyól (Ô>-çÜ-¯]l-çÜ¿¶æ çÜ¿¶æ$Åyýl$, ç³N¯é), MðS. çÜ$…§ýl-Æý‡-Æ>-Ð]l$¯Œl, BÆŠ‡h ¿¶æ…yé-Æý‡PÆŠ‡ (ç³…-yìl-™èl$-Ë$-),B-ÆŠ‡.-Æý‡-眬-¯é-£ýl-Æ>Ð]l# (yìl-ç³NÅsîæ MýSÌñæ-MýStÆŠ‡, Ð]l${§éçÜ$) ÐéÇÌZ Mö…§ýlÆý‡$. CMýSP-yýlMýS$ Ð]l_a¯]l {糆 {糆°«¨-ÌZ¯]l$, {ç³çÜ…-W…_¯]l {糆 Ð]lMýS¢-ÌZ¯]l$ §ólÔ¶æ… MøçÜ… C糚yól JMýS ÐéçÜ¢-ÑMýS-OÐðl$¯]l M>Æý‡Å-{MýSÐ]l$… Ððl¬§ýl-OÌñæ…§ýl¯]l² ÑÔ>ÓçÜ… MýS°í³…_…-§ýl° D çÜ…çœ$-r¯]l¯]l$ ¯]lÐðl*§ýl$ ^ólíܯ]l MýSËMýS™é¢ ÐéÆý‡-ç³-{†MýS "Æý‡-Æ‡Ê‹Ü A…yŠl Æý‡Ä¶æ$Å-™Œl' ÐéÅRêÅ-°…^èlyýl… çÜ™èlÅ-§ýl*Æý‡… M>§ýl$. AƇ¬™ól ¿êÆý‡-¡Ä¶æ$ çÜÐ]l*-f…ÌZ ò³Ë$Ï-º$-MýS$-™èl$¯]l² B{VýS-à°² MýS*yé "õÜïœt ÐéË$Ó' §éÓÆ> A…sôæ ^èlrt-º§ýl®-OÐðl$¯]l Ð]l*Æ>Y-ËÌZ °Æý‡-çÜ-¯]l¯]l$ Ð]lÅMýS¢… ^ólõÜ {ç³{MìSĶæ$ §éÓÆ> ™éÐ]l¬ A¯]l$-MýS$-¯]l²-r$tV> Ð]l$Ë^é-˯]l² ÔóæÓ™èl-gê† Ð]lNÅçßæ… Ð]l*{™èl… A§ýl$Â-™èl…V> AÐ]l$-OÌñæ…¨.

A˯ésìæ BÔ¶æ-Ķæ*Ë$

"§ólÔ¶æ ç³#Æø-ÀÐ]l–-¨®MìS MýS–íÙ ^ólõÜ M>Æý‡Å-MýS-Æý‡¢Ë Ð]l$«§ýlÅ õܲçßæ-Ýû-à{Æý‡ª ¿êÐé-˯]l$ ¯ðlËMö-˵-yýlÐól$' {糫§é¯]l Ggñæ…yéV> çÜÐ]l*-Ðól-Ô>Ë$ {´ëÆý‡…-¿¶æ-OÐðl$-¯éƇ¬. MýS$Ë, Ð]l$™èl, {´ë…¡Ä¶æ$ §ýl$Æý‡-ÀÐ]l*-¯é-˯]l$ ™öËW…_ gê¡Ä¶æ$ çÜOÐðl$-MýSÅ-™èl¯]l$ Ý뫨…^èlyýl…, Ýë…íœ$MýS çÜÐ]l$-çÜÅË Ò$§ýl ѧéÅ-Ð]l…-™èl$Ë$ ™èlÐ]l$ AÀ-{´ë-Ķæ*-˯]l$ ÐðlËÏ-yìl…^èlyýl…, D çÜÐ]l$-çÜÅË ç³ÇÚë-PÆ>-°MìS Ð]l*Æ>YË$ A¯ólÓ-íÙ…^èlyýl… M>…{VðS‹Ü Ë„>-ÅË$. M>± G…™èl Ð]l$à {ç³Ä¶æ*-×æ-OÐðl$¯é JMýSP Ayýl$-VýS$-™ø¯ól {´ëÆý‡…-¿¶æ-Ð]l$-Ð]l#-™èl$…¨. Æð‡…yýlÐ]l Ð]l$àçÜ¿¶æË$(1886) MýSËMýS-™é¢ÌZ fÇV>Ƈ¬. A糚yól D çÜ…VýS† Æý‡$kOÐðl…¨. ©°MìS àfOÆð‡¯]l 436 Ð]l$…¨ {糆°«§ýl$Ë$ Ý린MýS {ç³gê çÜ…çœ*Ë ¯]l$…_ G…í³OMðS Ð]l_a-¯]l-ÐéÆó‡. M>…{VðS‹Ü §ólÔ¶æ ÐéÅç³¢-OÐðl$…¨. Æ>gêÅ…VýS, BǦMýS çÜ…çÜP-Æý‡-×æË ¯]l$…_, çÜÓÆ>-fÅ…,çÜ…-ç³NÆý‡~ çÜÓÆ>-fÅ… Ð]lÆý‡MýS$ A…^ðl-Ë…-^ðl-Ë$V> BÌZ-^èl-¯]l-˯]l$ ÑçÜ¢-Ç…_…¨.

MýSËMýS™é¢ M>…{VðS-‹ÜÌZ Ð]l${§éçÜ$, »ê…»ôæ VýSÐ]l-Æý‡²ÆŠ‡ Mú°Þ-â¶æÏÌZ ¿êÆý‡-¡Ä¶æ$ {´ë†°«§ýlÅ… ò³Æý‡-V>-˯]l² yìlÐ]l*…yŠl¯]l$ Ð]l¬…§ýl$MýS$ ™ólÐ]l-yýlÐól$ C…§ýl$MýS$ °§ýl-Æý‡Ø¯]l…. C…Mø ÑÔóæçÙ… HÑ$-r…sôæ M>…{VðS‹Ü BÑÆý‡Â-Ñ…-_¯]l I§ýl$ çÜ…Ð]l-™èlÞ-Æ>-ËMóS B Ðól¨MýS ¯]l$…_ JMýS ï܈ {ç³çÜ…-W…_…¨. BÐðl$ MýSËMýS™é¢ ÑÔ¶æÓ-ѧéÅ-ËĶæ$… ™öÍ ç³rt-¿¶æ-{§ýl$-Æ>Ë$ M>§ýl…-¼± VýS…VýS*Í. çÜÆøh±§ólÑ, A°¼òÜ…sŒæ ™èlÆý‡$Ðé™èl M>Ë…ÌZ çÜ…çܦÌZ MîSËMýS ´ë{™èl Ð]líßæ…^éÆý‡$. ™öÍ™èlÆý‡… ¯ól™èl-Ë…™é {¼sìæ-‹Ù ´ë˯]lMýS$ A¯]l$-MýS*-Ë$Æó‡. {¼sìæ-‹Ù ´ë˯]lÌZ ¿êÆý‡-¡Ä¶æ$ {´ë†°«§ýlÅ… ™ðl^èl$a-Mø-Ð]lyýl… Ð]lÆý‡MýS$ Ð]l*{™èlÐól$ ç³ÇÑ$-™èl-OÐðl$¯]l ÐéÆý‡$.

D §ýl–MýSµ-£é-°MìS {´ë†°«§ýlÅ… Ð]líßæ…_¯]l Ñ$™èl-Ðé-§ýl$Ë ¯éĶæ$-MýS-™èlÓ… ÌZ¯ól 1885 ¯]l$…_ 1905 Ð]lÆý‡MýS$ M>…{VðS‹Ü ¯]lyìl-_…¨. ÒÆý‡…™é »êÆð‡-sêÏË$, {´÷òœ-çÜÆý‡$Ï, ç³{†M> Æý‡^èl-Ƈ¬-™èlË$, {糫§é-¯ø-´ë-«§éÅ-Ķæ¬Ë$. "^èl-§ýl$-Ð]l#-MýS$-¯]l²-ÐéÆý‡$ C…XÏçÙ$ ÐéÇMìS Ñ${™èl$-Ìôæ-V>°, Ô¶æ{™èl$-Ð]l#Ë$ M>Æý‡$' A…sêÆý‡$ M>…{VðS‹Ü ¯ól™èl B¯]l…-§ýl-Ððl*-çß毌l »Z‹Ü. A…§ýl$MóS ¿êÆý‡-¡Ä¶æ¬-ËMýS$ E§øÅ-V>-Ð]l-M>-Ô>Ë$ CÐéÓ-˱, {´ë†°«§ýlÅ çÜ…çܦ-ËÌZ çÜ¿¶æ-Å™èlÓ… MýS͵…^é-˯]l² yìlÐ]l*…yŠlMóS ÒÆý‡…™é GMýS$P-Ð]lV> MýSr$t-ºyìl E…yól-ÐéÆý‡$. M>± CÆý‡OÐðl çÜ…Ð]l-™èlÞ-Æ>Ë E§ýlÅ-Ð]l$…ÌZ ÒÆý‡$ ò³§ýlªV> Ý뫨…_¯]l-§ólÒ$ Ìôæ§ýl¯]l² ÑÐ]l$Æý‡Ø E…¨. »ñæ…V>ÌŒæ Ñ¿¶æ-f¯]l A†Ðé-§ýl$-ËMýS$ f¯]lÃ-°_a…¨.

1907, ™öÍ `ÍMýS

Ñ$™èl-Ðé-§ýl$Ë$, A…sôæ Æ>gêÅ…VýS º§ýl®…V> ѯ]l-†ç³-{™é-Ë™ø¯ól {糿¶æ$-™éÓ°² ÌŸ…VýS-©Ä¶æ*-˯]l$-MýS$¯]l² Ð]lÆý‡Y… BÌZ-^èl-¯]l¯]l$ ç³NÇ¢V> Ð]lņÆó‡-MìS…^ól Ð]lÆý‡Y… JMýSsìæ M>…{VðS-‹ÜÌZ ™èlÌñæ-†¢…¨. ÒÆó‡ ¡{Ð]l gê¡Ä¶æ$-Ðé-§ýl$Ë$. C…§ýl$ÌZ Ñ$™èl-Ðé-§ýl$-ËMýS$ Vø´ë-ËMýS–çÙ~ VøQÌôæ, ¡{Ð]l gê¡Ä¶æ$-Ðé-§ýl$Ë$ Ìôæ§é A†Ðé-§ýl$-ËMýS$ »êËVýS…-V>-«§ýlÆý‡ †ËMŠS ¯éĶæ$-MýS-™èlÓ… Ð]líßæ…^ól-ÐéÆý‡$. D Æð‡…yýl$ Õ¼Æ>Ë Ð]l$«§ýlÅ {糫§é-¯]l-OÐðl$¯]l ¿ôæ§ýl… E…¨. A¨& {¼sìæ-‹Ù {糿¶æ$-™éÓ-°MìS Ñ«§ól-Ķæ$™èl. Ð]l$¯]l ç³#Æø-VýS-†MìS {¼sìæ-‹Ù ´ë˯]l A°Ðé-Æý‡Å-Ð]l$° Ñ$™èl-Ðé§ýl Ð]lÆý‡Y {糆°«¨ Æ>‹Ü ¼àÈ òœ*‹Ù AÀ-{´ëĶæ$…. ¿êÆý‡-¡Ä¶æ¬-ËMýS$ ™èlÐ]l$¯]l$ ™éÐ]l¬ ´ëÍ…^èl$-MýS$¯ól çÜ™é¢ Ìôæ§ýl° BĶæ$¯]l °Õa-™é-À-{´ëĶæ$….
M>± {¼sìæ-‹Ù {糿¶æ$-™èlÓ… Ñ$™èl-Ðé-§ýl$Ë ç³rÏ Ððl¬§ýlr õܲçßæ…V> E¯é² ™èl§ýl$-ç³Ç °Æý‡Ï-„>-Å°² {糧ýl-ÇØ…_…¨. Ñ$™èl-Ðé§ýl… ç³°^ól-Ķæ$-Ìôæ§ýl$. A†Ðé-§ýl$Ë §ýl–íÙt ÐólÆý‡$. õ³ÏVýS$ Ð]l…sìæ M>rM>-ËÌZ {糿¶æ$-™èlÓ… AÐ]l*-¯]l$çÙ OÐðlQÇ, ѧól-Ô>-ËÌZ E¯]l² ¿êÆý‡-¡Ä¶æ¬-˯]l$ ïßæ¯]l…V> ^èl*yýlyýl…, G…™èl ѯ]l²-Ñ…_¯é »ñæ…V>ÌŒæ Ñ¿¶æ-f¯]lMóS {糿¶æ$-™èlÓ… Ððl¬VýS$Y ^èl*ç³yýl…, °Æý‡$-§øÅVýS…, AÐ]l*-¯]l-ÒĶæ$ ^èlsêtË$ Ð]l…sìæÑ M>…{VðS-‹Ü-ÌZ¯ól Mö…§ýlÇ Ð]l$¯]l-çÜ$¯]l$ ÑÇ^ól-Ô>Ƈ¬. Ñ$™èl-Ðé-§ýl$-ËMýS$ çÜÓÆ>-fÅ… A…sôæ »ê«§ýlÅ-™é-Ķ欙èl {糿¶æ$-™èlÓ…, A†Ðé-§ýl$-ËMýS$ çÜ…ç³NÆý‡~ ÝëÓ™èl…-{™èl-Å….
D ¯ólç³-£ýlÅ…ÌZ fÇW¯]l§ól 1907 çÜ*Æý‡-™Œl M>…{VðS‹Ü. D çÜ¿¶æË A«§ýlÅ„ýS 糧ýl-ÑMìS †ËMŠS ´ùsîæ ^ólĶæ$-§ýl-Í^éyýl$. ©°° Ayýl$z-MýS$¯ól {MýSÐ]l$…ÌZ AMýSPyýl VýS…§ýl-Æý‡-Vøâ¶æ ç³Çíܦ-™èl$Ë$ HÆý‡µ-yìl-¯éƇ¬. çÜ¿¶æ Æý‡Ýë-¿êçÜ AƇ¬…¨. M>…{VðS‹Ü `Í´ù-Ƈ¬…¨. Aç³µsìæ ¯]l$…_ 1915 Ð]lÆý‡MýS$ ÝëÓ™èl…-{™ø-ŧýlÅÐ]l$ Æ>fMîS-Ķæ*-ËÌZ JMýS "Ô¶æ*-¯]lÅ…' HÆý‡µ-yìl…¨. ©°° ç³NÇ…_¯]l-Ðéyýl$ Ð]l$çßæ-Ð]l$Ã-§éÎ h¯é². ËMø² Jç³µ…§ýl…™ø BĶæ$¯]l M>…{VðS‹Ü Æð‡…yýl$ 糄>-˯]l$ MýSËç³-yýl…™ø ´ër$, Ð]l¬íÜÏ… ÎVŠS-¯]l$ M>…{VðS-‹ÜMýS$ Ð]l$§ýlª-™èl$V> ¡çÜ$-MýS$-Æ>-VýS-ÍV>yýl$.

V>…«©-Ķæ¬VýS…
1915ÌZ V>…«©i ¿êÆý‡-™èl-§ólÔ¶æ… Ð]l^éaÆý‡$. 1919ÌZ M>…{VðS‹Ü ¯éĶæ$-MýS-™èlÓ… ^ólç³-sêtÆý‡$. °gê-°MìS BĶæ$¯]l gê¡Ä¶æ$ M>…{VðS-‹ÜMýS$ B«§éÅ-†ÃMýS °Æó‡-ªÔ¶æ-MýS$yýl$ Ð]l*{™èlÐól$. çÜ¿¶æ$Åyýl$ M>Æý‡$. üÌê-çœ-™Œl E§ýlÅ-Ð]l*°² Ð]lņÆó‡-MìS…^èlyýl… §éÓÆ>, V>…«© çÜàĶæ$ °Æ>-MýS-Æý‡×æ E§ýlÅ-Ð]l*°² °Æ>-MýS-Ç…^èlyýl… §éÓÆ> h¯é² M>…{VðS-‹ÜMýS$ §ýl*Æý‡-OÐðl$-¯éÆý‡$. "Æ>-fMîS-Ķæ*-Ë…sôæ ò³§ýlª-Ð]l$-¯]l$-çÙ$Ë {MîSyýl' A¯]l²¨ h¯é² AÀ-Ð]l$™èl…. 1920 ¯éVýS-ç³NÆŠ‡ M>…{VðS-‹Ü™ø h¯é² M>…{VðS-‹Ü¯]l$ Ñyýl-¯é-yéÆý‡$. AƇ¬™ól V>…«©i Ñ$™èl-Ðé-§ýl$Ë Ð]l*Æ>Y°², A†Ðé-§ýl$Ë ç³…£é-˯]l$ çÜ…ç³N-Æý‡~…V> A¯]l$-çÜ-Ç…^èl-MýS$…yé {ç³fË Ð]l$§ýlª™èl$ MøçÜ… M>…{VðS-‹ÜMýS$ Mö™èl¢ Æý‡*ç³… C^éaÆý‡$. 1907, 1915, 1920 çÜÐ]l*-Ðól-Ô>Ë ™èlÆý‡$-Ðé™èl ^èlÇ{™èlÌZ {ç³íÜ-¨®-V>…_¯]l çœ$r¯]l ÌêçßZÆŠ‡ çÜÐ]l*-Ðól-Ô>Ë$. fÐ]l-çßæ-ÆŠ‡-ÌêÌŒæ ¯ðl{çßæ* A«§ýlÅ-„ýS-™èl¯]l 1929ÌZ fÇW¯]l D çÜ¿¶æ-ËÌZ çÜ…ç³NÆý‡~ çÜÓÆ>-fÅ… °¯é§ýl… Ñ°í³…^é-Æý‡$.-

1923 ¯ésìæ M>MìS-¯éyýl çÜÐ]l*-Ðól-Ô>Ë$ MýS*yé "Ð]l…-§ól-Ð]l*-™èlÆý‡…' ÑÐé-§ýl…™ø ^èlÇ{™èl {ç³íÜ-§ýl®-OÐðl$-¯éƇ¬. OòÜÐ]l$¯Œl MýSÑ$-çÙ¯Œl Vø »êÅMŠS E§ýlÅÐ]l$…, §ýl…yìl çÜ™éÅ-{VýS-çßæ…, Æú…yŠl sôæº$ÌŒæ çÜÐ]l*-Ðól-Ô>Ë$, MýSÐ]lÊÅ-¯]lÌŒæ AÐéÆý‡$z, {MìS-‹³Þ Æ>Ķæ$-»êÆý‡…, MìSÓsŒæ C…yìlĶæ* E§ýlÅÐ]l$… Ð]l…sìæ {糫§é¯]l çœ$sêt-˱² V>…«©i ÝëÆý‡-£ýlÅ…ÌZ¯ól M>…{VðS‹Ü °Æý‡Ó-íßæ…_…¨. V>…«© iÑ™èl ^èlÇ{™èl™ø ´ër$, M>…{VðS‹Ü ^èlÇ{™èl-ÌZ¯ól Ð]l$Æø {ç³Ð]l¬Q çœ$rt… {†ç³#Æý‡ M>…{VðS‹Ü (1939) A«§ýlÅ„ýS G°²MýS. ^úÈ^úÆ> çßæ™éÅ-M>…yýl™ø V>…«©i çÜàĶæ$ °Æ>-MýS-Æý‡×æ E§ýlÅ-Ð]l*°² °Íí³- Ðól-Ķæ$yýl… gê¡Ä¶æ$ çÜ…„ø¿¶æ… A° {ç³MýS-sìæ…_ Aç³µsìæ ¯]l$…_ A†Ðé§ýl Ð]l¬{§ýl™ø M>…{VðS-‹ÜÌZ Mö¯]l-Ýë-W¯]l çÜ$¿ê-‹Ù »Z‹Ü B çÜ…Ð]l-™èlÞÆý‡… M>…{VðS‹Ü A«§ýlÅ„ýS 糧ýl-ÑMìS ´ùsîæ ^ólÔ>Æý‡$.

BĶæ$-¯]lOò³ M>…{VðS‹Ü ¯éĶæ$-MýS-™èlÓ… Ìôæ§é V>…«©i Ð]lÆý‡Y… ¿ZVýS-Æ>k ç³sêt-ÀïÜ-™é-Æ>-Ð]l$-Ķæ$ů]l$ °Íí³…¨. ç³sêtÀ Kyìl-´ù-Ķæ*Æý‡$. "ç³-sêtÀ KrÑ$ ¯é KrÑ$' A° {ç³MýS-sìæ…_ V>…«©i ¡{Ð]l çÜ…^èl-˯]l… çÜ–íÙt…^éÆý‡$. †ËMŠS, h¯é², }°Ðé‹Ü AĶæ$Å…V>ÆŠ‡ (1929ÌZ çßZ…Æý‡*ÌŒæ M>MýS$…yé çÜ…ç³NÆý‡~ ÝëÓ™èl…-{™èl-Å… Møǯ]l…-§ýl$MýS$ M>…{VðS‹Ü ºíßæ-çÙP-Ç…_…¨) »êrÌZ¯ól »Z‹Ü M>…{VðS‹Ü °Æ>-§ýl-Æý‡-×æMýS$ VýS$Æý‡-Ķæ*ÅÆý‡$.

1969 `ÍMýS & 1977 KrÑ$

1947ÌZ ÝëÓ™èl…-{™èl-Å… Ð]l_a-¯]l-ç³µsìæ ¯]l$…_ §ólÔ¶æ ¯éĶæ$-MýS-™èlÓ… M>…{VðS‹Ü ^ól†ÌZ¯ól E…¨. V>…«©, BĶæ$¯]l {糫§é¯]l A¯]l$-^èl-Æý‡$yýl$ Ð]lËÏ-¿Œæ»êÄŒæ$-ç³-sôæÌŒæ M>…{VðS‹Ü AÐ]l-çÜÆý‡… ç³NÆý‡¢-Ƈ¬…§ýl° ¿êÑ…_, Æý‡§ýl$ª ^ólĶæ$yýl… Ð]l$…_§ýl° AÀ-{´ë-Ķæ$-ç³-yézÆý‡$. AƇ¬¯é çÜÓ™èl…{™èl ¿êÆý‡-™èl-§ól-Ô¶æ…ÌZ A§ól {糫§é¯]l Æ>fMîSĶæ$ 糄ýS…V> °Ëºyìl…¨. Ððl¬§ýlr ¯ðl{çßæ*, ™èlÆý‡$-Ðé™èl ÌêÌŒæ ºçßæ-§ýl*ÆŠ‡ Ô>í܈, ™èlÆý‡$-Ðé™èl C…¨Æý‡ {糫§é-¯]l$-ËĶæ*ÅÆý‡$. °gê-°MìS çÜÓ™èl…{™èl ¿êÆý‡™èl§ólÔ¶æç³# Ñ«§é-¯éË$ BĶæ* çÜ¿¶æ-ËÌZ M>…{VðS‹Ü ^èlÇa…^èl$-MýS$…r*¯ól E…yól¨. A…rÆ>-°™èl¯]l…, {V>Ò$×æ BǦMýS Ð]lÅÐ]lçܦ, ï܈ ÑÐðl*-^èl¯]l, ѧéÅ-Æý‡…VýS…, Ð]lÅÐ]l-ÝëĶæ$ Ñ«§é¯]l…, ¿êÚë-{ç³-Ķæ¬MýS¢ Æ>Ú‰ëË$, ѧól-Ô>…VýS Ñ«§é¯]l… CÐ]l±² AÌê JMýS Æý‡*´ë-°MìS Ð]l_a-¯]lÐól.

{ç³ç³…-^èl…ÌZ Ð]lçÜ$¢¯]l² Ð]l*Æý‡$µ-˯]l$ A¯]l$-çÜ-Ç…_ M>…{VðS‹Ü ÒsìæMìS Æý‡*ç³… CçÜ*¢ E…yól¨. ¿êÆý‡-™èl-§ól-Ô>-°MìS ÝëÓÐ]l$Å-Ðé§ýl Ð]lÅÐ]lçܦ E…yé-Ë° 1955 ¯ésìæ BÐ]lyìl çÜÐ]l*-Ðól-Ô>-ËÌZ °Æý‡~-Ƈ¬…^èlyýl… AÌê…sìæ§ól. AÌêVóS 1969 ¯ésìæ `ÍMýSMýS$ C…Mø ÑÔóæçÙ… E…¨. gêMîSÆŠ‡ çßæ$õÜÞ¯Œl çßæu>-¯]lÃ-Æý‡-×æ…™ø fÇW¯]l Æ>çÙ‰-糆 G°²MýS §ýlVýSYÆý‡ Ð]l_a¯]l ÑÐé-§ýlÐól$ M>…{VðS‹Ü `ÍMýSMýS$ M>Æý‡-×æ-OÐðl$…¨. M>…{VðS‹Ü ´ëÈt-(íÜ…yìl-MóS-sŒæ) ±Ë… çÜ…iÐ]l-Æð‡-yìlz° A¿¶æ-ÅǦV> °Íí³…¨. AƇ¬™ól C…¨Æý‡ A«¨-Úë-x¯]l… °Æý‡~-Ķæ*°² Ððl¬§ýlr A…XMýS-Ç…_ ™èlÆý‡$-Ðé™èl ÒÒ WÇ° ´ùsîæ A¿¶æ-ÅǦV> °Ëç³yýl… ÑÐé-§é-çܵ-§ýl-OÐðl$…¨.

MýSÐ]lÊÅ-°çÜ$tË A…yýl ™ø WÇ VðSÍ^éÆý‡$. MýSÐ]lÊÅ-°çÜ$tË$ A…yýl-°Ð]lÓ-yé-°MìS C…Mø ÑÔóæ-çÙ-OÐðl$¯]l M>Æý‡×æ… E…¨. C…¨Æý‡ 糧é²-Ë$VýS$ gê¡Ä¶æ$ »êÅ…MýS$-˯]l$ gê¡Ä¶æ$… ^ólíÜ AÝë-«§é-Æý‡-×æ-OÐðl$¯]l °Æý‡~Ķæ$… ¡çÜ$-MýS$-¯é²Æý‡$. AÌêVóS Æ>f¿¶æ-Æý‡-×êË Æý‡§ýl$ª °Æý‡~Ķæ$… MýS*yé ^èlÇ{™é-™èlÃMýS…. WÇ ¯ðlWY¯é íÜ…yìl-MóS-sŒæ Ð]l¬Q$ÅË$ Ððl¬Æ>Èj §ólÔ>-ÄŒæ$, °fÍ…-VýSç³µ, M>Ð]l$-Æ>-gŒæ ¯éyéÆŠ‡ ¯éĶæ$-MýS-™èlÓ…ÌZ M>…{VðS‹Ü Ñyìl-´ù-Ƈ¬…¨. Ð]lÅÐ]lÝë¦ M>…{VðS‹Ü, C…¨Æ> M>…{VðS‹Ü A糚yól HÆý‡µ-yìl-¯éƇ¬. AƇ¬™ól 1971 G°²-MýS-ËÌZ "VýS-Ƚ çßæsêÐø' °¯é-§ýl…™ø ™èlÆý‡$-Ðé™èl M>…{VðS‹Ü G°²-MýS-ËÌZ çœ$¯]l ÑfĶæ$… Ý뫨…_…¨.

íÜ…yìl-MóS-sŒæ ^èlÇ{™èlÌZ ¿êVýSOÐðl$ ´ùƇ¬…¨. AƇ¬™ól D G°²-MýS-ËÌZ¯ól Æ>Ķæ$-ºÆó‡Î °Äñæ*-fMýS- Ð]l-Æý‡Y…ÌZ Mö°² "A{MýS-Ð]l*-ËMýS$' ´ë˵-yìl¯]l BÆø-ç³-×æOò³ C…¨Æý‡MýS$ Ð]lņÆó‡-MýS…V> AËà»ê-§Šl OòßæMøÆý‡$t ¡Æý‡$µ¯]l$ C_a…¨. ©° Ððl…r Ð]l_a¯]l ç³Ç×ê-Ð]l*Ë$ C…¨Æý‡ ^ól™èl §ólÔ¶æ…ÌZ ™öÍÝë-ÇV> 1975ÌZ A™èlÅ-Ð]l-çÜÆý‡ ç³Çíܦ† {ç³MýS-sìæ…^ól-rr$t ^ólÔ>Ƈ¬. ™èlÆý‡$-Ðé™èl C¨ ™èlí³µ-§ýl-Ð]l$° C…¨Æý‡ çÜÓĶæ$…V> A…XMýS-Ç…^éÆý‡$. CÆý‡OÐðl Hyýl$ çÜ…Ð]l-™èlÞ-Æ>Ë ™èlÆý‡$-Ðé™èl Ððl¬§ýl-sìæ-ÝëÇ M>…{VðS‹Ü A«¨-M>Æý‡… MøÌZµ-Ƈ¬…¨. °gê-°MìS A™èlÅ-Ð]l-çÜÆý‡ ç³Çíܦ† ½gôæï³ BÑÆ>Â-Ðé-°MìS ç³Æø-„ýS…V> ½f… ÐólíÜ…¨. B Ñ«§ýl…V> §ólÔ¶æ…ÌZ JMýS {糫§é¯]l {糆糄ýS… BÑÆ>Â-Ðé-°MìS M>…{VðS‹Ü ÒË$ MýS͵…_…¨.
21Ð]l Ô¶æ™é-ºª…ÌZMìS

¯ðl{çßæ* ç³…^èlÐ]lÆý‡Û {ç³×êãMýS˯]l$ ÝùÑĶæ$sŒæ Æý‡ÚëÅ çÜ*¹Ç¢™ø ç³Ç^èlĶæ$… ^ólÔ>Æý‡$. ´ëÇ{Ô>Ñ$MîSMýSÆý‡×æMýS$ ¿êÈ fË {´ëgñæMýS$tËMýS$ {´ë×æ… ´ùíܯ]l¨ BĶæ$¯ól. C…¨Æý‡ A×æ$Ô¶æMìS¢° A…¨…^éÆý‡$. ™èlÆý‡$-Ðé™èl {糫§é° AƇ¬¯]l Æ>iÐŒl V>…«© §ólÔ>°² 21Ð]l Ô¶æ™é-ºª…ÌZMìS ¯]lyìl-í³…^é-˯]l² Ð]l$çßZ-¯]l²-™èl-OÐðl$¯]l °¯é§ýl… C^éaÆý‡$. §ólÔ>°² Ýë…MóS-†MýS…V> Ð]l¬…§ýl$MýS$ ¯]lyìl-í³…^éÆý‡$. ´ëÇ{Ô>-Ñ$MýS Ñç³Ï-Ð]l…ÌZ ¿êVýS-ÝëÓÑ$ M>Ìôæ-MýS-´ù-Ƈ¬¯]l ¿êÆý‡-™èl-§ólÔ¶æ… Isîæ Ñç³ÏÐ]l… §éÓÆ> B ¯]lÚë-t°² ¿¶æÈ¢ ^ólçÜ$-Mø-Ð]l-yé-°MìS Ð]l*Æý‡Y… ^èl*í³¯]l ÐéÆý‡$ Æ>iÐŒl V>…«©Äôæ$. Ýù°Ä¶æ*V>…«© ÒÇ BÔ¶æĶæ*˯]l$ Ð]l¬…§ýl$MýS$ ¡çÜ$MýS$ Ððlâ¶æ$™èl$¯é²Æý‡$.

H M>Ë…ÌZ AƇ¬¯é E™é¦-¯]l-ç³-™èl-¯éË$ gê¡Ä¶æ$ M>…{VðS-‹ÜÌZ çÜçßæf ç³Ç×ê-Ð]l*-Ë$V> MýS°í³-Ýë¢Æ‡¬. Ñ¿ôæ-§éË$ çÜçßæf B¿¶æ-Æý‡-×ê-Ë$V> ¿êíÜçÜ*¢ E…sêƇ¬. M>…{VðS‹Ü JMýS {糫§é¯]l Æ>fMîSĶæ$ {çÜÐ]l…-†V> ¿êÆý‡™èl ¿¶æ*Ñ$ A…™èlsê {ç³Ð]l-íßæ…^èl-VýS-ÍW…-§ýl…sôæ A…§ýl$MýS$ M>Æý‡×æ… {ç³gê-ÀÐ]l*¯]l…, {ç³gê-ÝëÓ-Ð]l$Å… A¯ól Æð‡…yýl$ VýSrϯ]l$ JÆý‡$-çÜ$-MýS$…r* ÝëVýS-VýS-ËVýS-yýlÐól$. `ÍMýS-Ë™ø Ñyìl-´ù-Ƈ¬¯é, Mö™èl¢ ´ëĶæ$Ë ^ólÇMýS™ø Ð]l$äÏ ç³Æý‡-Ð]lâ¶æ$Ï ™öMýSPyýl… JMýSP M>…{VðS-‹ÜMóS Ý뫧ýlÅ-Ð]l$¯]l² Ð]l*r M>§ýl-¯]l-Ìôæ° ÐéçÜ¢Ð]l….

&yéMýStÆŠ‡ Vøç³Æ>k ¯éÆ>Ķæ$×æÆ>Ð]l#

 

***************************************

******************************************************************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

ç³Ôèý$Ðèþ#ò³O Äæý*íÜyŠþ §éyìþ fÇW™óþ..
&Ðóþ$¯èþM> V>…«©

ç³Ôèý$Ðèþ#Ëò³O ™èþÆæÿ^èþ$V> Äæý*íÜyŠþ §éyæþ$Ë$ ÝëVæü$™èþ$¯é²Æÿ$$. ™øç³#yæþ$ º…yæþÏò³O Mæü*ÆæÿV>Äæý$Ë$ AÐóþ$ÃÐéÆæÿ$ Mö…§æþÆæÿ$ ™èþÐèþ$ Ðèþ§æþª Äæý*íÜyŠþ ïÜÝëË$ ò³r$tMæü$…r$¯é²Ææÿ$. BMæüÍ™ø Mæü*ÆæÿV>Äæý$Ë$ †¯èþyé°Mìü Ðèþ_a¯èþ BÐèþ#Ë$, Mø™èþ$Ëò³O Äæý*íÜyŠþ ^èþË$Ï™èþ$¯é²Ææÿ$.

¯óþ¯èþ$ CsîýÐèþË ¯é °Äñý*fMæüÐèþÆ>Y°Mìü Ððþãå¯èþç³#µyæþ$ ºÆóÿÎ {V>Ðèþ$… ¯èþ$…_ ¸ù¯Œþ Ðèþ_a…¨. ™èþÐèþ$ {V>Ðèþ$…ÌZ° ÆðÿOÌôýÓ {sêMŠü ç³MæüP¯èþ JMæü G§æþ$ª ç³yìþ E…§æþ±, Äæý*íÜyŠ §éyìþ fÆæÿVæüyæþ… ÐèþËÏ B G§æþ$ª Ðèþ$*yæþ$ ÆøkË ¯èþ$…_ V>Äæý$…™ø »ê«§æþç³yìþ çܵ–çßý MøÌZµÆÿ$$…§æþ° {V>Ðèþ$çÜ$¢yæþ$ ^ðþ´ëµyæþ$. Aç³#µyæþ$ çÜÐèþ$Äæý$… Æ>{† G°Ñ$¨¯èþ²Ææÿ. ¯óþ¯èþ$ Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ë ™ø, Ý린Mæü ÐðþO§æþ$ÅË™ø Ðèþ*sêÏyé¯èþ$. ¿êÆæÿ¡Äæý$ ç³Ôèý$ Ñgêq¯èþ A«§æþÅÄæý$¯èþ çÜ…çܦ (IÑBÆŠÿI) Ôéç܈Ðóþ™èþ¢Ë™ø Ðèþ*sêÏyé¯èþ$. ÉìþÎÏÌZ° Ðèþ* Bçܵ{†Mìü ¸ù¯Œþ ^óþíÜ »ê«§é °ÐéÆæÿ×ý ™èþ¨™èþÆæÿ LçÙ«§éË$ ™ðþí³µ…^é¯èþ$.

™èþ§æþ$ç³Ç _Mìü™èþÞ MøçÜ… G§æþ$ª¯èþ$ IÑBÆŠÿIMìü ™èþÆæÿÍ…^é…. M>± _ÐèþÆæÿMæü$ B G§æþ$ª {´ë×ý… MøÌZµÆÿ$$…¨. G§æþ$ª¯èþ$ ´ù‹ÜtÐèþ*Ææÿt… ^óþíܯèþç³#µyæþ$ ™ðþÍíÜ…§óþÑ$r… sôý, B §æþ$…yæþVæü$yæþ$ G§æþ$ª Ðèþ$Ë §éÓÆæÿ…ÌZ Mæü*yé Äæý*íÜyŠþ ´ùÔéyæþ$. ©…™ø G§æþ$ª G…™èþ Ðèþ$Ææÿ×ý Ðóþ§æþ¯èþ A¯èþ$¿æýÑ…_…¨. Äæý*íÜyŠþ ´ùíܯèþ ÐèþÅMìü¢ ´ùÎçÜ$Ë$ AÆðÿçÜ$t ^óþÄæý$VæüÍV>Ææÿ$. M>± B G§æþ$ª ç³yìþ¯èþ Äæý*™èþ¯óþ ¯èþÆæÿMæü{´ëÄæý$Ððþ$O…¨. ç³Ôèý$Ðèþ#Ëò³O ™èþÆæÿ^èþ$V> Äæý*íÜyŠþ §éyæþ$Ë$ ÝëVæü$™èþ$¯é²Æÿ$$. ™øç³#yæþ$ º…yæþÏò³O Mæü*ÆæÿV>Äæý$Ë$ AÐóþ$ÃÐéÆæÿ$ Mö…§æþÆæÿ$ ™èþÐèþ$ Ðèþ§æþª Äæý*íÜyŠþ ïÜÝëË$ ò³r$tMæü$…r$¯é²Ææÿ$.

BMæüÍ™ø Mæü*ÆæÿV>Äæý$Ë$ †¯èþyé°Mìü Ðèþ_a¯èþ BÐèþ#Ë$, Mø™èþ$Ëò³O Äæý*íÜyŠþ ^èþË$Ï™èþ$¯é²Ææÿ$. Ðèþ*…çÜ… Ñ{Móü™èþË$ Mö…§æþÆæÿ$ Ðèþ*…çÜ… AÐèþÔóýÚë Ë$ †¯èþyé°Mìü Ðèþ_a¯èþ Mæü$MæüPËò³O Äæý*íÜyŠþ §éyìþ ^óþçÜ$¢¯é²Ææÿ$. Mö…§æþÆæÿ$ ´÷Ææÿ$Væü$ÐéÇò³O VæüË Mø´ë°² ÐéÇ Mæü$MæüPËò³O Äæý*íÜyŠþ Mæü$Ðèþ$ÃÇ…^èþyæþ… §éÓÆ> ¡Ææÿ$aMæü$…r$¯é²Ææÿ$. Äæý*íÜ yŠþ §éyìþ ÐèþËÏ f…™èþ$Ðèþ#Ë$ ¡{Ðèþ V>Äæý*ËMæü$ Væü$ÆæÿÐèþ#™éÆÿ$$. V>Äæý*Ë$ ç³#âæý$ÏV> Ðèþ*Ç Ðèþ$Ç…™èþ »ê«§æþò³yæþ™éÆÿ$$. Äæý*íÜ yŠþ A™èþÅ…™èþ »ê«§éMæüÆæÿÐðþ$O¯èþ¨. Ðèþ$¯èþ$çÙ$Ëò³O §éyìþ fÇW™óþ ÐéÇMìü™øsìý ÐéÆæÿ$ õÜÐèþË…¨Ýë¢Ææÿ$.

M>± ç³Ôèý$Ðèþ#ËMæü$ D çÜ${Ôèý*çÙ A…§æþ§æþ$. A¯óþMæü V>Äæý$Ë$,ÆøV>Ë™ø »ê«§æþç³yìþ Ðèþ$Ææÿ×ìý…^éÍÞ…§óþ. Ðèþ$¯èþ §óþÔèý…ÌZ GMæü$PÐèþV> ¯óþ˯èþ$ ™èþ$yìþ^óþ ÆæÿÝëÄæý*¯éË ¯èþ$, »êÅrÈ Äæý*íÜyŠþ¯èþ$, òßýO{yøMøÏÇMŠü Äæý*íÜyŠþ¯èþ$, çÜË*¹ÅÇMŠü, ¯ðþO{sìýMŠü Äæý*íÜyŠþÞ¯èþ$ §éyæþ$ËMæü$ Eç³Äñý*WÝë¢Ææÿ$. Äæý*íÜ yŠþ MæüâæýåÌZ ç³yìþ™óþ Ððþ…r¯óþ ^èþ*ç³# ´ù™èþ$…¨. C™èþÆæÿ ^ørÏ ç³yìþ™óþ Ððþ$$§æþr G{ÆæÿV> Mæü…¨ ´ù™èþ$…¨. ¡{ÐèþÐðþ$O¯èþ Ðèþ$…r ÌôýçÜ$¢…¨. ÆæÿÝëÄæý$¯èþ{糿êÐèþ… ç³yìþ¯èþ ^ør¯óþ M>Mæü$…yé, C™èþÆæÿ {™é çÜÐèþ$çÜÅËMæü* §éÇ ¡çÜ$¢…¨. ¼í³ ™èþVæüYyæþ…, Mæüâæý$å Ðèþ$…§æþW…^èþyæþ…, Mæü…yæþÆ>Ë$ ç³rtyæþ… Ðèþ…sìý çÜÐèþ$çÜÅË$ ™èþÌñý™èþ¢Ðèþ^èþ$a. Væü$…yðþ BW´ùÐèþ^èþ$a.

ç³Ôèý$Ðèþ#ò³O Äæý*íÜyŠþ §éyìþ fÇW¯èþ Ððþ…r¯óþ ÐðþO§æþ$ÅË$ §öÆæÿMæü Mæü ´ùÐèþ^èþ$a. A…§æþ$ÐèþËÏ {ç³£æþÐèþ$ _Mìü™èþÞ ^óþÄæý$yæþ… ™ðþË$çÜ$Mö° E…yéÍ. Äæý*íÜyŠþ ç³yìþ¯èþ ^ør Ððþ$$§æþr ç³ÇÔèý${¿æýÐðþ$O¯èþ ±sìý™ø MæüyæþV>Í. Ìôý§é Ðóþyìþ ^óþíÜ, ^èþÌêÏÇa¯èþ ±sìý™ø MæüyæþV>Í. ÒÌñýO¯èþ…™èþ Ðóþ$Ææÿ ÔèýÈÆæÿ…ò³O ¯èþ$…_ ÆæÿÝëÄæý$¯èþ… ™öËW´ùÄôý$Ìê gê{Væü™èþ¢V> MæüyæþV>Í. MæüyìþVóüç³#µyæþ$ ^èþÆæÿÃ… ™öËW´ùMæü$…yé gê{Væü™èþ¢ ç³yéÍ. §é§éç³# 290 °Ñ$ÚëË ´ër$ Ððþ$ËÏV> Mæüyæþ$Væü$™èþ$…yéÍ. ™èþ$yæþÐèþyé°Mìü §æþ*¨ Ðèþ$$§æþªË$ Eç³Äñý*W…^èþÐèþ§æþ$ª. §æþ*¨ ´ùVæü$Ë$ ^èþÆ>ðMìü A™èþ$Mæü$P´ù™éÆÿ$$.

Äæý*íÜyŠþ ç³yìþ¯èþ ^ør MæüyìþW¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ »ñýsêyðþO¯Œþ BÆÿ$$…sŒýÐðþ$…sŒý, íÜÌñýÓÆðÿMŠüÞ, íÜËÓÆŠÿ çÜ˹ƊÿyæþÄæý*gñýO¯Œþ, Ýù{¸ëÐðþ$OíÜ ¯Œþ, ºÆ>²ÌŒýËÌZ H§ø JMæüsìý gê{Væü™èþ¢V> ç³NÄæý*Í. yðþsêÌŒý, ÝëÐéϯŒþ Ðèþ…sìýÑ Eç³Äñý*W…^èþ Ðèþ§æþ$ª. Òsìý ÐèþËÏ M>ͯèþ ^ør Ðèþ$…r ç³#yæþ$™èþ$…¨. ´ûyæþÆŠÿ Mæü*yé ^èþËÏÐèþ§æþ$ª. ^èþÍÏ™óþ ^èþÆ>ðMìü A™èþ$Mæü$P´ùÆÿ$$ Ðèþ$Ç…™èþ §æþ$Ææÿ§æþ, Ðèþ$…r ç³#yæþ$™èþ$…¨. H Ðèþ$…§æþ$ A…§æþ$»êr$ÌZ ÌôýMæü ´ù™óþ Möº¾Ç ¯èþ*¯ðþ¯èþ$ Æ>Äæý$Ðèþ^èþ$a. »ê«§é °ÐéÇ×ìýV> {MøíܯŒþ Ìôý§é M>…¼¸ëÏÐŒþ$ Eç³Äñý*W…^èþÐèþ^èþ$a. Äæý*…sîý GËÈj MøçÜ… AÑÌŒý Eç³Äñý*W…^èþÐèþ^èþ$a.

GËÈj ¯èþ$…_ ¯öí³µ ¯èþ$…_ ™èþ„æü×ý Eç³ÔèýÐèþ$¯èþ… MøçÜ… Ððþ$ÌŸ¯ðþMŠüÞ »êV> ç³°^óþçÜ$¢…¨. D Eç³ÔèýÐèþ$¯èþ ^èþÆæÿÅË$ ¡çÜ$Mö¯èþ² ™èþÆæÿ$Ðé™èþ ÐðþO§æþ$Åyìþ MøçÜ… Ìôý§é ç³Ôèý$ÐðþO§æþ$Åyìþ MøçÜ… Ððþ§æþM>Í. ¼ M>…ò³ÏMŠüÞ¯èþ$, íÜ´ëÏMŠüÞ, BVðüÃ…sìý¯Œþ Ðèþ…sìý Äæý*…sîý ºÄæý*sìýMŠüÞ¯èþ$ MæüÍí³ òÜÌñýO¯Œþ Væü*ÏMøgŒý A…¨…^éÍ. ç³Ôèý$Ðèþ#¯èþ$ Ððþ^èþa° Ðé™éÐèþÆæÿ×ý…ÌZ E…^éÍ. _¯èþ² V>Äæý*ËMæü$ H Ðèþ$…§æþ$ §öÆæÿMæüP´ù™óþ BÌZÐóþÆ> Eç³Äñý*W…^èþÐèþ^èþ$a. Æøl ™óþ¯ðþ Æ>Äæý$Ðèþ^èþ$a. º…V>âæý §æþ$…糯èþ$ Ðèþ$$§æþª ^óþíÜ Mæü*yé Eç³Äñý*W…^èþÐèþ^èþ$a. Møyìþ Væü$yæþ$zÌZ° ™ðþËÏ° 糧éÆ>¦°² ç³NÄæý$Ðèþ^èþ$a.

V>Äæý$ç³yìþ¯èþ ^èþÆæÿÃ… Ý릯óþMö™èþ¢^èþÆæÿÃ… ÐèþçÜ$¢¯èþ²ç³#µyæþ$ A¨ §ðþº¾ †¯èþMæü$…yé gê{Væü™èþ¢V> ÐèþÅÐèþçßýÇ…^éÍ. Äæý*íÜyŠþ MæüâæýÏÌZ ç³yìþ™óþ Ððþ…r¯óþ òÜÌñýO¯Œþ Ý÷Ë*ÅçÙ¯Œþ™ø M>± òÜtÆðÿOÌŒý ÐérÆŠÿ™ø M>± Ôèý${¿æý… ^óþÄæý*Í. °Äñý*ÝùµÇ¯Œþ IÝ÷Ë*ÅçÙ¯Œþ¯èþ$ Eç³Äñý*W…^éÍ. V>Äæý$¡{ÐèþÐðþ$O™óþ Ðèþ*¯èþyé°Mìü Mö…™èþ M>Ë… ç³yæþ$™èþ$…¨. ´ùçÙMæü 糧éÆ>¦Ë$ VæüË {§éÐèþM>˯èþ$ A…¨çÜ*¢ E…yéÍ. ç³Ôèý$Ðèþ# MøË$Mæü$¯óþ ÐèþÆæÿMæü* õÜÐèþ ^óþÄæý*Í. AÆÿ$$™óþ Äæý*íÜyŠþ §éyìþ ^óþíܯèþ ÐèþÅMìü¢° Ððþ§æþMìü ç³r$tMøÐèþyæþ… Ðèþ$Ç_ ´ùÐèþ§æþ$ª çÜÐèþ*!

(B…{«§æþgZņMìü {ç³™óþÅMæü…)

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

ѧéÅÆóÿ¦ E§æþÅÐèþ$ ™ðþË…V>×ý Fí³Ç

 

BÆŠÿtüÞ M>Ìôýh ¿æýÐèþ¯èþ… ѧéÅÆæÿ$¦Ë °Ææÿçܯèþ ´ërË$, °¯é§éË™ø çßZÆðÿ™èþ¢yæþ… Æ>fMîüÄæý$ ^ðþO™èþ¯èþÅÐèþ$$¯èþ² ÐèþÅMæü$¢ËMæü$ G…™ø B¯èþ…§æþ… MæüÍW…^óþ ÑçÙÄæý$…. AÆÿ$$™óþ Ñ$™èþÐé§æþ ѧéÅǦ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ M>ÚëÄæý$ gñý…yé˯èþ$ Fç³#™èþ* Ðóþ¨Mæü Ò$§æþMìü Æ>Ðèþyæþ… ¡{Ðèþ Ñ^éÆ>°² MæüÍY…^óþ ÑçÙÄæý$…. G…§æþ$Mæü…sôý ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… C…™èþÐèþÆæÿMæü$ H Æ>fMîüÄæý$ ´ëÈtMìü A¯èþ$º…«§æþ…V> Ìôý§æþ$.

yìþòÜ…ºÆŠÿ 10& G. çÜÓÆ>fÅ…Mæü$ ^èþ…§æþÐèþ*Ðèþ$ A…¨¯èþ Æøk! BÆæÿ$ 糧æþ$Ë ÐèþÄæý$çÜ$ÞÌZMìü {ç³ÐóþÕ…^èþ¯èþ$¯èþ² çÜÓÆ>fÅ…Mæü$, ™èþ¯èþ Äæý$ÐèþÓ¯èþ M>Ë çÜÓç³²Ððþ$O¯èþ {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý JMæü ÐéçÜ¢Ðèþ… M>¯èþ$¯èþ²§æþ¯óþ ¿æýÆøÝë MæüÍW¯èþ Æøk A¨. 15 Hâæýå _Ææÿ${´ëÄæý$…ÌZ BÄæý$¯èþ ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$…ÌZ ´ëË$ ç³…^èþ$Mæü$¯é²Ææÿ$. AÆÿ$$™óþ Ë„æüüÅÝ뫧æþ¯èþ fÆæÿVæüMæü$…yé¯óþ E§æþÅÐèþ$… JMæü çÜÖ†V> Ñ$WÍ´ùÐèþyæþ…™ø ™èþ¯èþ çÜÓç³² ÝëM>Ææÿ…ò³O BÄæý$ ¯èþ BÔèýË$ Ðèþ§æþ$Ë$Mæü$¯é²Ææÿ$. C糚yæþ$ Ðèþ$äå {ç³fÓÇÍϯèþ ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$…ÌZ ´ëÌŸY…r$¯èþ² JMæü ѧéÅǦ™ø ´ër$ çÜÓÆ>fÅ…¯èþ$ MæüË$çÜ$Mæü$¯é²¯èþ$.

"´ùÎçÜ$Ë$ ѧéÅÆæÿ$¦Ëò³O °Æ>ª„ìü×ýÅ…V> fÆæÿ$ç³#™ø¯èþ² Ìêw ^éÇj (JMøP ѧéÅǦ° G°² ÝëÆæÿ$Ï Mösìýt¯èþ¨ Mæü*yé Mæü_a™èþ…V> ÌñýMæüP Mæüsôýt Ñ«§æþ…V> sîýÒ ^é¯ðþÌŒýÞÌZ çܵçÙt…V> Mæü°µ…_…¨)° ^èþ*íܯèþ糚yæþ$ Ðèþ* ÆøkË$ ™èþËç³#¯èþMæü$ Ðèþ^éaÄæý$'° BÄæý$¯èþ A¯é²Ææÿ$. Vöç³µ ÐèþMæü¢Ë$, ©„> §æþ„æü$ÌñýO¯èþ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ G…™ø Ðèþ$…¨° BÄæý$¯èþ B E§æþÅÐèþ$…ÌZ ^èþ*ÔéÆæÿ$. AÆÿ$$™óþ ÐéÆæÿ$ {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý Ý뫧æþ¯èþÌZ Mæü…sôý A«¨M>Ææÿ Æ>fMîüÄæý*ËÌZ¯óþ GMæü$PÐèþ {Ôèý§æþ® ^èþ*í³¯èþ糚yæþ$ ™é¯èþ$ "{§øà°Mìü' Væü$ÆæÿÆÿ$$¯èþr$t çÜÓÆ>fÅ… »ê«§æþç³yézÆæÿ$.

_Ðèþ$ÃrË$ Mösìýt¯èþ béÄæý*_{™èþ…Ìê BÄæý$¯èþ Ðèþ$¯ø¯óþ{™èþ…ÌZ E¯èþ² 1969 E§æþÅÐèþ$…, C糚yæþ$ Ðèþ$äå ™ðþË…V>×ý A…™èþ sê ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ †ÆæÿVæüºyæþyé°² ^èþ*íܯèþ糚yæþ$, A糚yóþ ^ør$^óþçÜ$Mö…sZ¯èþ² çÜ…çœ$r¯èþÌê BÄæý$¯èþMæü$ B E§æþÅÐèþ$… Mæü¯èþç³yæþÝëW…¨. "1969ÌZ E§æþÅÐèþ*°² BÆæÿ…À…_¯èþÐéÆæÿ$ ѧéÅÆæÿ$¦Ë$. B ™èþÆæÿ$Ðé™óþ Æ>fMîüÄæý$Ðóþ™èþ¢Ë$ E§æþÅÐèþ$…ÌZMìü Ðèþ^éaÆæÿ$. D ÝëÇ JMæü Æ>fMîüÄæý$ ´ëÈt E§æþÅÐèþ*°² {´ëÆæÿ…À…_…¨. ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ {ç³ÐóþÕ…_ §é°MöMæü °ÇªçÙt Ææÿ*ç³#°^éaÆæÿ$. A糚yæþ$ ¯óþ¯èþ$ BÆŠÿtüÞ A…yŠþ òÜO¯ŒþÞ MæüâêÔéËÌZ ѧéÅǦ°.

Ðèþ$ÍÏM>Ææÿ$j¯èþÆ>Ðèþ# G…¼¼G‹Ü ѧéÅǦ. ò³§æþª Ò$ÝëË™ø G…™ø BMæüÆæÿÛ×îýÄæý$…V> E…yóþÐéyæþ$. ¯èþ¯èþ$² G…™èþV> BMæür$tMæü$¯é²yæþ…sôý ¯óþ¯èþ* ò³§æþª Ò$ÝëË™ø Mæü°í³…^èþÝëV>¯èþ$. Ðèþ$ÍÏM>Ææÿ$j¯Œþ E§óþÓVæü¿æýÇ™èþÐðþ$O¯èþ {ç³çÜ…V> Ë$ ^óþõÜÐéyæþ$. {ÔZ™èþË$ A™èþ° Ðé§æþ¯èþË™ø ç³NÇ¢V> HMîü¿æýÑ…^óþÐéÆæÿ$. A…™èþ ÔèýMìü¢Ðèþ$…™èþ…V> E…yóþÑ AÑ. {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý yìþÐèþ*…yŠþ™ø sìýBÆŠÿG‹Ü DÝëÇ Ææÿ…Væü {ç³ÐóþÔèý… ^óþíܯèþ糚yæþ$ E§æþÅÐèþ$… ™öͧæþÔèýÌZ ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ GÐèþÆæÿ* ´ëË$ç³…^èþ$MøÐèþyé°² ¯óþ¯èþ$ ^èþ*yæþÌôý§æþ$. Mðü íÜ BÆŠÿ A…™èþMæü$Ðèþ$$…§æþ$ M>ÆæÿÅMæüÆæÿ¢ËMæü$ ^ðþç³µMæü$…yé¯óþ E§æþÅÐèþ*°² °Íí³ÐóþÄæý$yæþ… fÇW…¨.

sìýBÆŠÿG‹ÜÌZ `ÍMæüË$ Ðèþ_a¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ B ´ëÈtMìü Ðèþ$§æþª™èþ$ °ÐèþÓyæþ… °Íí³ÐóþÔé¯èþ$. ™ðþË…V>×ý H¯ésìýMðüO¯é ÐèþçÜ$¢…§æþ¯óþ BÔé¿êÐèþ… ¯éÌZ A…™èþÇ…^èþÌôý§æþ$. 1969ÌZ Ðóþ$Ðèþ$$ B E§æþÅÐèþ$…ÌZ ¡{Ðèþ E¨ÓVæü²™èþ™ø ´ëÌŸY¯é²Ðèþ$$. "gñýO ™ðþË…V>×ý'A° °¯é§éË$ ^óþçÜ*¢ ÆøyæþÏò³O †ÇVóüÐéâæýå…. ´ùÎçÜ$Ë$ Ðèþ$Ðèþ$$Ã˯èþ$ _™èþMæü»ê§óþÐéÆæÿ$. Ðóþ$Ðèþ$$ GËÏ糚yæþ* Ðèþ* gôýº$ÌZÏ EÍÏ´ëÄæý$Ë$ E…^èþ$Mæü$¯óþÐéâæýå…. Ðèþ$Ç ´ùÎçÜ$Ë$ Ðèþ* °Ææÿçܯèþ -{糧æþÆæÿدèþËò³O G糚yæþ$ »êçÙµÐéÄæý$$Vøâê˯èþ$ {ç³Äñý*WÝë¢Æø ™ðþÍÄæý$§æþ$ Mæü§é. Ðèþ* E§æþÅÐèþ$…ÌZMìü {MæüÐèþ$…V> M>…{Vðü‹Ü ÐéÆæÿ$ Mæü*yé ^óþÆ>Ææÿ$.

Ôé…™é»êÆÿ$$, DÔèýÓÈ»êÆÿ$$, ËMîü‡ »êÆÿ$$, Æ>ÐŒþ$§é‹Ü, ¯éVæü… Mæü–çÙ~ ™èþ¨™èþÆæÿ$Ìñý…§æþÆø. çÜÆóÿ, {ç³fË$ E§æþÅÑ$…_¯èþ ^ør M>âZi ÌôýMæü$…yé GÌê E…sêÆæÿ$? BÄæý$¯èþ ´ërË$, ÐéÅÝëË$, {ç³çÜ…V>Ë$ {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$…ÌZ A…™èþÆ>ÂV>Ë$. C…M> ^éÌê Ðèþ$…¨ E§æþÅÐèþ*°Mìü ™øyæþµyézÆæÿ$. Ððþ*…yé Ðèþ*ÆðÿPsŒýÌZ° çÜ…™ø‹Ù ïÜÓsŒý çßo‹Ü B ÆøkÌZÏ ™èþ¯èþ ¿æýÐèþ¯èþ… Ððþ$$§æþsìý A…™èþçÜ$¦ÌZ° JMæü àË$¯èþ$ Ðèþ*Mæü$ C^óþa¨. B àË$ÌZ Ðóþ$Ðèþ$$ çÜÐèþ*ÐóþÔéË$ °ÆæÿÓíßý…^èþ$Mö¯óþÐéâæýå…. ÐðþOGÐŒþ$íÜG (¯éÆ>Äæý$×ýVæü*yæþ), Æ>çى糆 ÆøyŠþ ... Ððþ$$§æþÌñýO¯èþ {糧óþÔéËÌZ ´ùÎçÜ$ M>Ë$µË¯èþ$ G§æþ$ÆöP¯é²Ðèþ$$. ^éÌêÐèþ$…¨ ѧéÅÆæÿ$¦Ë¯èþ$ MøÌZµÄæý*Ðèþ$$.

§é§éç³# I§æþ$ Ðèþ…§æþË Ðèþ$…¨ ^èþ°´ùÄæý*Ææÿ$. Æ>×îýVæü…gŒýÌZ° V>…«© Ñ{Væüçßý… Ðèþ§æþª Ðèþ$ÍÏM>Ææÿ$j¯Œþ BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ©„æüMæü$ Mæü*Ææÿ$a¯é²Ææÿ$. ç³Ë$Ðèþ#Ææÿ$ ÇÌôý °Æ>àÆæÿ©„æüËÌZ ´ëÌŸY¯é²Ææÿ$. AÆÿ$$™óþ Mö…™èþÐèþ$…¨ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ ™èþÐèþ$ çÜÓ…™èþ {ç³Äñý*f¯éË$ ^èþ*çÜ$MøÝëV>Ææÿ$. ^ðþ¯é²Æðÿyìþz° C…¨Æ>V>…«© ™èþ¯èþ 糄æü… ÐðþOç³# †ç³šMö…¨. B ™èþÆæÿ$Ðé™èþ BÄæý$¯èþ¯èþ$ Ðèþ$$QÅÐèþ$…{†° ^óþíÜ…¨. §æþÇÑ$Ìê çÜÐðþ$OM>Å…{«§æþ Væü$Ç…_ Ðèþ*sêÏyæþÝëV>yéÄæý$¯èþ. Ar$Ðèþ…sìý ç³Ç×êÐèþ*Ìôý C糚yæþ* ^ør$^óþçÜ$Mø¯èþ$¯é²Äæý* A¯óþ¨ ¯èþ¯èþ$² ¿æýÄæý$ò³yæþ$™ø¯èþ²¨. Aç³µsZÏ ™ðþË…V>×ý {ç³gê çÜÑ$† ™ðþË…V>×ýÌZ JMæüPsìý Ñ$¯èþà A°² ÌZMŠüçÜ¿ê Ý릯é˯èþ$ VðüË$^èþ$Mö…¨. Ðèþ$ÍÏM>Ææÿ$j¯èþÆ>Ðèþ# Ðèþ$…-{† AÄæý*ÅÆæÿ$.

™èþ¯èþ Æ>fMîüÄæý$ iÑ™èþÐèþ$…™é BÄæý$¯èþ H§ø JMæü Ðèþ$…{† 糧æþÑÌZ¯óþ E¯é²Ææÿ$. ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… §éÓÆ>¯óþ ÐéÆæÿ$ E¯èþ²™èþ Ý릯éËMæü$ ÐðþâêåÆæÿ$. AÆÿ$$ ™óþ E§æþÅÐèþ*°² çßý™èþÐèþ*Æ>aÆæÿ$. Æðÿ…yæþ$ çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë ´ër$ G…™ø E«§æþ–™èþ…V> fÇW…¨. ¯éÄæý$Mæü$Ë °Æ>ÓMæü…™ø ±Ææÿ$V>Ç´ùÆÿ$$…¨. C糚yæþ$ ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ Ðèþ$äå çÜ…RêůóþMæü…V> E§æþÅÐèþ$…ÌZMìü Æ>Ðèþyæþ… ^èþ*_ ¯é Mæüâæýå¯èþ$ ¯óþ¯óþ ¯èþÐèþ$ÃÌôýMæü´ù™èþ$¯é²¯èþ$. ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ CÌê E§æþÅÑ$…^èþyæþ… ^éÌê Vöç³µ ÑçÙÄæý$…. Æ>fMîüÄæý*Ë$, A«¨M>Ææÿ… GÐèþǯðþO¯é Mö¯èþVæüËÐóþÐðþ*V>± ѧéÅÆæÿ$¦Ë¯èþ$ Ðèþ*{™èþ… M>§æþ$.

Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ GÌê ÐèþÅÐèþçßýÇçÜ$¢¯èþ²ç³µsìýMîü ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ ™èþÐèþ$ ´ùÆ>sê°² çÜÓ^èþe…§æþ…V> Mö¯èþÝëWçÜ$¢¯é²Ææÿ$. {糿æý$™èþÓ… E§éïܯèþ™èþ, °ÆæÿÏ„æüüÅ… ^èþ*ç³#™ø…¨. ¯èþË ¿ñýO Hâæýå {Mìü™èþ… E§æþÅÐèþ$ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ Ðèþ$$Ðèþ$$Ã˯èþ$ Ððþ*çÜ… ^óþÔéÆæÿ$. AÆÿ$$ ™óþ GrtMóüËMæü$ B E§æþÅÐèþ$ Ë„æüüÅ ç³Çç³NÇ¢ fÇVóü Ôèý$¿æý çÜ*^èþ¯èþË$ Mæü°µçÜ$¢¯é²Æÿ$$. {ç³çÜ$¢™èþ… ™ðþË…V>×ý ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ fÆæÿ$ç³#™ø¯èþ² ´ùÆ>r… ÑfÄæý$Ðèþ…™èþ… M>ÐéË° MøÆæÿ$Mö…r$¯é²¯èþ$'. AÐèþ#¯èþ$, Ðèþ–§é®ç³Å…ÌZ E¯èþ² çÜÓÆ>fÅ… {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý MøçÜ… BÔé¿êÐèþ…™ø G§æþ$Ææÿ$^èþ*çÜ$¢¯é²Ææÿ$.

^èþÇ{™èþ ç³#¯èþÆ>Ðèþ–™èþÐèþ$Ðèþyé±² ^èþ*yæþÐèþ^èþ$a. HÐèþ$…sôý ÔéçܯèþçÜ¿æý$ÅË$, Ðèþ$…{™èþ$Ë$ Æ>i¯éÐèþ* ^óþíÜ¯é ™égê Mæü£æþ Mæü…_Mìü ^óþÆóÿ çÜ*^èþ¯èþË$ M>¯èþÆ>Ðèþyæþ… Ìôý§æþ$! MæüâêÔéËË, ÑÔèýÓѧéÅËÄæý*Ë Ñ§éÅǦ± ѧéÅÆæÿ$¦ Ìôý ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ*°Mìü Ððþ¯ðþ²Ðèþ$$MæüV> E…yæþyé°Mìü ѧéÅÆæÿ…Væü…ÌZ ™ðþË…V>×ý Ððþ¯èþ$Mæü»êr$™èþ¯èþ… JMæü {糫§é¯èþ M>Ææÿ×ý…. C…§æþ$MöMæü E§éçßýÆæÿ×ý-- Æ>çÙ‰ ÐéÅç³¢…V> 682 {糿æý$™èþÓ l°Äæý$ÆŠÿ MæüâêÔéËË$ E…yæþV> ÐésìýÌZ 184 Ðèþ*{™èþÐóþ$ ™ðþË…V>×ýÌZ E¯é²Æÿ$$. M>V> C糚yæþ$ {ç³fÓÇË$Ï™ø ¯èþ² E§æþÅÐèþ$… ѧéÅÆæÿ$¦Ë Ðèþ$*Ë…V>¯óþ JMæü °ÇªçÙt Ææÿ*ç³# ¡çÜ$MøÐèþyæþ… Ððþ¯èþ$Mæü Mæü*yé JMæü Mæü_a™èþÐðþ$O¯èþ M>Ææÿ×ý… E…¨. °Ææÿ„æüÆ>çÜÅ™èþ ™ðþË…V>×ý¯èþ$ JMæü Ôéç³…Ìê ï³yìþÝù¢…¨.

B Ôéç³… ¯èþ$…_ ÑÐèþ$$Mæü$¢ËÆÿ$$, MæüâêÔéË, ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$ Ýë¦Æÿ$$Mìü ^óþǯèþ ÐéÆæÿ$ G§æþ$ÆöP¯óþ çÜÐèþ$çÜÅË$ A´ëÆæÿ…. A«§éÅç³Mæü$Ë$, Ðóþ$«§éÐèþ#ËÌZ A™èþÅ«¨Mæü$ Ë$ ™ðþË…V>×ý Ýë…íœ$Mæü& BǦMæü Ððþ¯èþ$Mæü»êr$™èþ¯èþ…, Æ>fMîüÄæý$ ^èþÇ{™èþ Væü$Ç…_ ѧéÅÆæÿ$¦Ë¯èþ$ ^ðþO™èþ¯èþÅç³Ç^óþÐéÆóÿ. D ^ðþO™èþ¯éÅ°Mìü ™øyæþ$ °™èþÅ iÑ™èþ…ÌZ ™éÐèþ$$ G§æþ$ÆöP…sZ¯èþ² ÑÐèþ„æü, AÐèþÐèþ*¯éË$ ™ðþË…V>×ý ѧéÅÆæÿ$¦Ë¯èþ$ E§æþÅÐèþ$ ÔèýMæü$¢Ë$V> ¡Ça ¨§éªÆÿ$$. JMæü C…f±Ææÿ$ ™èþ¯èþ E§øÅV>°² Ðèþ¨Í EÝëðÄæý* ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$ {´ë…Væü×ê°Mìü Ðèþ_a ѧéÅÆæÿ$¦ËMæü$ çÜ…ïœ$¿êÐèþ… ™ðþË$ç³yæþ… AÆæÿ$§ðþO¯èþ çœ$r¯èþ G…™èþ Ðèþ*{™èþ… M>§æþ$. AÌêVóü AÐðþ$ÇM>ÌZ E¯èþ² ™ðþË…V>×ý ѧéÅÐèþ…™èþ$yæþ$ E§æþÅÐèþ$…ÌZ ^óþÆóÿ…§æþ$Mæü$ B §óþÔèý… ¯èþ$…_ †ÇW Ðèþ^óþaÄæý$yæþÐèþ$* AÆæÿ$§æþ$ M>§æþ$.

™èþÐèþ$ Mæü¯èþ²Væüyæþz "™ðþË…V>×ý' ç³rÏ E¯èþ² Ðèþ$Ðèþ$M>ÆæÿÐóþ$ ÐéÇ°Ìê ^óþÆÿ$$Ýù¢…¨. D¯ésìý ™ðþË…V>×ý Äæý$$Ðèþ™èþÆæÿ…ÌZ E¯èþ² Æ>fMîüÄæý$ ^ðþO™èþ¯èþÅ…, Æ>fMîüÄæý*Ë ç³rÏ ( ™é†ÓMæü, ¿êÐèþgêË Mø×êËÌZ ) ç³Çç³NÆæÿ~ AÐèþV>çßý¯èþ¯èþ$ Væü$Ç¢…_ CÐèþÓÐèþËíܯèþ {´ë«§é¯éÅ°² CÐèþÓyæþ… Ìôý§æþ° ^ðþç³µÐèþ^èþ$a. ^éÌê M>Ë… ™èþÆæÿ$Ðé™èþ BÆŠÿtüÞ M>Ìôýh ¿æýÐèþ¯èþ… ѧéÅÆæÿ$¦Ë °Ææÿçܯèþ ´ërË$, °¯é§éË™ø çßZÆðÿ™èþ¢yæþ… Æ>fMîüÄæý$ ^ðþO™èþ¯èþÅÐèþ$$¯èþ² ÐèþÅMæü$¢ËMæü$ G…™ø B¯èþ…§æþ… MæüÍY…^óþ ÑçÙÄæý$…. AÆÿ$$™óþ Ñ$™èþÐé§æþ ѧéÅǦ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ M>ÚëÄæý$ gñý…yé˯èþ$ Fç³#™èþ* Ðóþ¨Mæü Ò$§æþMìü Æ>Ðèþyæþ… ¡{Ðèþ Ñ^éÆ>°² MæüÍY…^óþ ÑçÙÄæý$…. G…§æþ$Mæü…sôý ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… C…™èþÐèþÆæÿMæü$ H Æ>fMîüÄæý$ ´ëÈtMìü A¯èþ$º…«§æþ…V> Ìôý§æþ$.

A§óþ §é° ºË…. ѧéÅÆæÿ$¦Ë E§æþÅÐèþ$… ç³rÏ {糿æý$™èþÓ… {糆çܵ…¨…_¯èþ ¡Ææÿ$ {ç³gêÝëÓÐèþ$ÅÄæý$$™èþÐóþ$¯é? EÝëðÄæý* {´ë…Væü×ê°² ´ùÎçÜ$Ë™ø °…í³ÐóþíÜ…¨. ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$…ÌZ ѧéÅÆæÿ$¦Ë Mæü…sôý ´ùÎçÜ$Ìôý GMæü$PÐèþÆÿ$$´ùÄæý*Ææÿ$. Ôé…†Äæý$$™èþ…V> °Ææÿçܯèþ ™ðþÍ õ³ çßýMæü$P ѧéÅÆæÿ$¦ËMæü$ Ìôý§é? ÐéÇ °Ææÿçܯèþ¯èþ$ Ôé…† ¿æý{§æþ™èþË çÜÐèþ$çÜÅV> {糿æý$™èþÓ… G…§æþ$Mæü$ ç³ÇVæü×ìýçÜ$¢¯èþ²¨? MðüíÜBÆŠÿ BÐèþ$Ææÿ×ý ©„æü™ø Ðèþ$$Ðèþ$ÃÆæÿÐðþ$O¯èþ E§æþÅÐèþ$…ÌZ ѧéÅÆæÿ$¦Ë ´ë{™èþ AÑçÜÃÆæÿ×îýÄæý$Ððþ$O¯èþ¨. JMæü Æ>fMîüÄæý$ Ë„>üÅ°² C…™èþ çܵçÙt…V> ^ésìý¯èþ E§æþÅÐèþ$… D Æ>çÙ‰…ÌZ ^ør$^óþçÜ$MøÐèþyæþ… ^éÌêM>Ë… ™èþÆæÿ$Ðé™èþ C§óþ Ððþ$$§æþsìýÝëÇ.

Ò$yìþÄæý*ÌZ {糆¼…¼™èþÐèþ$Ðèþ#™ø¯èþ² Äæý$$Ðèþ™èþÆæÿ… ¡Ææÿ$™ðþ¯èþ$²Ë$, EÝëðÄæý* ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$…ÌZ «§æþÆ>² ^óþçÜ$¢¯èþ² ѧéÅÆæÿ$¦Ë ÐðþOQÆæÿ$ËMæü$ Ðèþ$«§æþÅ G…™èþ ™óþyé? A§óþ çÜÐèþ$Äæý$…ÌZ Ðóþ™èþ¯é˯èþ$ ò³…^éË° MøÆæÿ$™èþ* ™èþÆæÿ^èþ* çÜÐðþ$ÃMæü$ ¨Vóü l°Äæý$ÆŠÿ yéMæütÆæÿ$Ï , ´ùÎçÜ$ ÌêwË™ø V>Äæý$ç³yìþ¯èþ ѧéÅÆæÿ$¦ËMæü$ Ðèþ$…§æþ$ÍÐèþÓyæþ… Ò$yìþÄæý* §éÓÆ> ¯óþsìý Äæý$$Ðèþ™èþÆæÿ… ò³O Ðèþ$¯èþ… HÆæÿµÆæÿ^èþ$Mö…sZ¯èþ² ¿êÐéËMæü$ ç³NÇ¢V> À¯èþ² Ððþ$O¯èþ¨ M>§é? ™ðþË…V>×ý çÜ…Äæý$$Mæü¢ M>Æ>Å^èþÆæÿ×ý çÜ…çœ$… çÜ¿æý$Åyæþ$ f…gñýÆæÿÏ ÆæÿÐóþ$‹Ù CÌê A¯é²Ææÿ$: "{ç³çÜ$¢™èþ ´ùÆ>r… 1969 E§æþÅÐèþ$…ÌZ Ðèþ…§æþÌê¨ Ñ§éÅÆæÿ$¦Ë ºÍ§é¯èþ… ¯èþ$…_ çÜ*¹Ç¢ ´÷…¨…¨.

H Æ>fMîüÄæý$ 糄>°Mìü C¨ A¯èþ$º…«§æþ… M>§æþ$. Æ>fMîüÄæý$ 糄>ËMæü$ Ý÷…™èþ Ggñý…yéË$ E¯é² Æÿ$$. _™èþ¢Ôèý$¨®Ìôý° Ðésìý Æ>fMîüÄæý$ ѯéÅÝëË ÐèþËÏ ™ðþË…V>×ý HÆ>µr$ÌZ C…™èþ gêç³Å… fÇW…¨. C¨ {ç³gê E§æþÅÐèþ$…. ™ðþË…V>×ý HÆæÿµyóþ…™èþÐèþÆæÿMæü$ C¨ Mö¯èþÝëVæü$™èþ$…¨'. ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ §æþ–Éæþ °ÔèýaÄæý$…™ø E¯é²Ææÿ$. °…yæþ$ ÑÔéÓçÜ…™ø E¯é²Ææÿ$. AÆÿ$$™óþ Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ ÐèþÅÐèþçßýÇÝù¢¯èþ² ¡Ææÿ$¯èþ$ ç³ÇÖÍçÜ$¢…sôý ÐéÆæÿ$ MóüÐèþË… ™ðþË…V>×ý Äæý$$Ðèþ ¡ Äæý$$ÐèþMæü$Ë ¿æýÑçÙÅ™èþ$¢™ø¯óþM>Mæü Ððþ$$™èþ¢… {ç³gêÝëÓÐèþ$Å ÐèþÅÐèþçܦ™ø¯óþ BrÌêyæþ$Mö…r$¯é²Ææÿ¯óþ ¿êÐèþ… MæüËVæüyæþ… Ìôý§é?

& BÆŠÿ. EÐèþ* Ðèþ$õßýÔèýÓÇ

 

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

Ðèþ$¯èþÐèþ$…™é B…{«§æþ$ËÐóþ$

 

B…{«§æþ{糧óþÔŒý Æ>çÙ‰… çÜçßýf íܧæþ®…V>¯èþ$, ^éÇ{™èþMæü…V>¯èþ$ ™ðþË$Væü$ Ðèþ*sêÏyóþ B…{«§æþ$˯óþ {ç³fË…§æþÇMìü ^ðþ…¨¯èþ¨. §é° Æ>f«§é° òßýO§æþÆ>»ê§Šþ Mæü*yé A…§æþÇMìü ^ðþ…¨¯èþ¨. MøÝë¢ ÌôýMæü Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ {´ë…™èþ ÐéçÜ$˯óþ B…«{§æþ$Ë$V> ÐèþÇ~…_, ÐéÇ ^éÇ{™èþMæü Æ>f«§é° ¯èþ$…_ ÐðþãÏ´÷Ðèþ$ïèþyæþ… AÆæÿ¦Ææÿíßý™èþ…. A§óþ Ñ«§æþ…V> ™ðþË$Væü$ Ðèþ*sêÏyóþ A°² {´ë…™éË {ç³fË…§æþÇMìü òßýO§æþÆ>»ê§Šþ Ò$§æþ çÜÐèþ*¯èþ çßýMæü$P E…¨.

™ðþË…V>×ý A…sôý HÑ$sìý? B…{«§æþ{糧óþÔŒýÌZ° H {´ë…™èþ… ÐéÇMðüO¯é òßýO§æþÆ>»ê§Šþ Ò$§æþ {ç³™óþÅMæüÐðþ$O¯èþ çßýMæü$PË$¯é²Äæý*? B…{«§æþ$Ë$ ™ðþË…V>×ý {ç³fË$ ÐóþÆæÿ$ ÐóþÆæÿ$ gê™èþ$Ìê? ™ðþË…V>×ý ÐéçÜ$Ë$ B…{«§æþ$Ë$ M>§é? B…{«§æþ {´ë…™èþ…, ™ðþË…V>×ý {´ë…™èþ… B…{«§æþ{糧óþÔŒýV> AÐèþ™èþÇ…^èþyé°Mìü çÜÐèþ$…fçÜÐðþ$O ¯èþ ¯éÅÄæý$ç³NÇ™èþ, ^éÇ{™èþMæü M>Ææÿ×êË$¯é²Äæý*? 2000 çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë {Mìü™èþ… ™ðþË$Væü$ Ðèþ*sêÏyóþ {ç³f˯èþ$ ^èþÇ{™èþÌZ B…{«§æþ$Ë$ V> Væü$Ç¢…^èþyæþ… fÇW…¨. A…sôý §æþMæüP¯èþ$ ï³uæÿ¿æý*Ñ$ÌZ Ðèþ$$íÜÏ… Æ>gêÅË Ýë¦ç³¯èþMæü$ 1500 çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë ç³NÆæÿÓÐóþ$ D õ³Ææÿ$ Ðéyæþ$MæüÌZ E¯èþ²¨.

™ðþË$Væü$ Ðèþ*sêÏyóþÐéÆæÿ…§æþÇ°, {ç³çÜ$¢™èþ… ™ðþË…V>×ýÌZ °ÐèþíÜ…^óþ ÐéÇ° çÜíßý™èþ…, B…{«§æþ$Ë$V> ç³ÇVæü×ìý…^èþyæþ… ^èþÇ{™é™èþÃMæü çÜ™èþÅ…. ¿êÆæÿ™èþ ^èþÇ{™èþÌZ B…{«§æþgê† Væü$Ç…_ Æ>ÔéÆóÿ M>°, ™ðþË…V>×ý gê† Væü$Ç…_ Gç³#µyæþ* Æ>Äæý$Ìôý§æþ$. Ñ$Væü™é {ç³Ôèý²ËMæü$ çÜÐèþ*«§é¯èþ… MøçÜ… 285 çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë {Mìü™èþ… ^èþÇ{™èþ ç³ÇÖÍ…^éÍ. ÉìþÎÏ Ððþ$$çœ$ÌŒý §æþÆ>¾Ææÿ$ "AçÜ‹œ gê' A¯óþ ¼Ææÿ$§æþ$ MæüÍW¯èþ Ò$ÆŠÿ MæüÐèþ$$Ææÿ$©ª¯Œþ A¯óþ òÜO¯éÅ«¨ç³†° Ððþ$$çœ$ÌŒý Ýë{Ðèþ*fÅ…ÌZ ¿êVæüÐðþ$O¯èþ, §æþMæüP¯èþ$ çÜ$»ê‹ßýMæü$ "°gê… EÌŒý Ðèþ$$ÌŒýP' A¯óþ õ³Ææÿ$™ø çÜ$»ôý§éÆæÿ$V> °Äæý$Ñ$…_…¨.

1724ÌZ BÄæý$¯èþ ÉìþÎÏ §æþÆ>¾Ææÿ$ ¯èþ$…_ ™èþ¯èþ¯èþ$ çÜÓ™èþ…{™èþ$yìþV> {ç³Mæüsìý…^èþ$Mö° {ç³çÜ$¢™èþ Ðèþ$àÆ>çÙ‰ÌZ° LÆæÿ…V>»ê§æþ$¯èþ$ Æ>f«§é°V> ^óþçÜ$Mö° ç³Ç´ë˯èþ Mö¯èþÝëW…^éyæþ$. D Ñ«§æþ…V> "AçÜ‹œ gêíßý' Ðèþ…Ôèý… °gê… EÌŒý Ðèþ$$ÌŒýPV> õ³Æö…¨¯éÆæÿ$. D §æþMæüP¯èþ$ çÜ$»ê‹ßýÌZ ™ðþË$Væü$, Mæü¯èþ²yæþ, Ðèþ$Æ>w ¿êçÙË$ Ðèþ*sêÏyóþ {ç³fË$ E…yóþÐéÆæÿ$. B¯ésìý Ðèþ$$íÜÏ… ´ëËMæü$Ë$ ™ðþË$Væü$ Ðèþ*sêÏyóþ {´ë…™é°² D¯ésìý ™ðþË…V>×ý™ø ´ër$ D¯ésìý E™èþ¢Ææÿ çÜÆ>PÆæÿ$ Ìôý§é B…{«§é, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ {´ë…™é˯èþ$ Mæü*yé "™ðþË…V>×ý'V> ÐèþÅÐèþçßýÇ…^óþÐéÆæÿ$.

Ððþ$$çœ$ÌŒý Ýë{Ðèþ*fÅ…ÌZ JMæü ç³Ç´ëË¯é ¿êVæü… çÜ$»ê‹ßý AÆÿ$$™óþ A…§æþ$ÌZ JMæü Eç³ ¿êVæü… "çÜÆ>PÆæÿ$' A° í³Í^óþÐéÆæÿ$. {ç³çÜ$¢™èþ… MøÝë¢ hÌêÏÌZÏ& Væü$…r*Ææÿ$ hÌêϯèþ$ Mö…yæþÒyæþ$ Ìôý§é Ðèþ$$Ý뢸ë¯èþVæüÆŠÿ, Mæü–Úë~ hÌêϯèþ$ Mö…yæþç³ÍÏ, ç³ÕaÐèþ$ Vø§éÐèþÇ hÌêϯèþ$ HË* Ææÿ$, ™èþ*Ææÿ$µ Vø§éÐèþÇ hÌêϯèþ$ Æ>fÐèþ$…{yìþ, ÑÔéQç³ r²…, ÑfÄæý$¯èþVæüÆæÿ…,}M>Mæü$âæý… hÌêÏ˯èþ$ _M>MøÌŒý çÜÆ>PÆæÿ$Ë$V> í³Í^óþÐéÆæÿ$. 1748 ÌZ Ððþ$$§æþsìý °gê… Ò$ÆŠÿ MæüÐèþ$$Ææÿ$©ª¯Œþ Ðèþ$Ææÿ×ê¯èþ…™èþÆæÿ… BÄæý$¯èþ ÐéÆæÿçÜ$ËÌZ Äæý$$§æþ®… fÇW…¨.

D Äæý$$§æþ®…ÌZ {òœ…^Œþ D‹Üt C…yìþÄæý* Mæü…ò³± Ðèþ$§æþª™èþ$™ø, {¼sîý‹Ù D‹Üt C…yìþÄæý* Mæü…ò³± Ðèþ$§æþª™èþ$ MæüÍW¯èþ Äæý$$ÐèþÆ>k¯èþ$ Kyìþ…_ çÜÌ꺙Œþ f…VŠü Æðÿ…yæþÐèþ °gê…V> Væü§ðþª¯ðþM>Pyæþ$. BÄæý$¯èþMæü$ Ðèþ$§æþª™èþ$ °_a¯èþ…§æþ$Mæü$V>¯èþ$ MøÝë¢, çÜÆ>PÆæÿ$˯èþ$ {òœ…^Œþ D‹Üt C…yìþÄæý* Mæü…ò³±Mìü «§éÆ> §æþ™èþ¢… ^óþÔéyæþ$. 1756ÌZ C…V>Ï…yæþ$, {¸ë¯èþ$Þ §óþÔéË Ðèþ$«§æþÅ Hyæþ$ Hâæý$Ï Äæý$$§æþ®… fÇW…¨. §é° M>Ææÿ×ý…V> C…yìþÄæý*ÌZ {¼sîý‹Ù D‹Üt C…yìþÄæý*, {òœ…^Œþ D‹Üt C…yìþÄæý* Ðèþ$«§æþÅ Äæý$$§æþ®… fÇW…¨. §é° çœÍ™èþ…V> {òœ…^Œþ D‹Üt C…yìþÄæý* Mæü…ò³±° Kyìþ…_ Væü$…yæþÏMæüÐèþ$à ¯èþ¨ ¯èþ$…_ Væü…gê… (JÇÝëÞ)ÌZ° _ÌêPÌôýMŠü ÐèþÆæÿMæü$ {¼sîý‹Ù D‹Üt C…yìþÄæý* Mæü…ò³± 1759 çÜ…Ðèþ™èþÞÆæÿ…ÌZ ÝëÓ«©¯èþ… ^óþçÜ$Mæü$¯èþ²¨.

M>° ÐéÆæÿ$ º…§æþÆæÿ$ ç³rt×ý…, Mør ™èþç³µ Ñ$Væü™é§æþ…™é †ÇW Æðÿ…yæþÐèþ °gê…Mæü$ C^óþaÔéÆæÿ$. 1763ÌZ çÜÌ꺙Œþ f…VŠü A¯óþ Æðÿ…yæþÐèþ °gê… ™èþ¯èþ Æ>f«§é°° Cç³µ sìý Ðèþ$àÆ>çÙ‰ÌZ° LÆæÿ…Væü»ê§æþ$ ¯èþ$…_ òßýO§æþÆ>»ê§ŠþMæü$ Ðèþ*Æ>ayæþ$. Aç³µsìý ¯èþ$…_ ™ðþË$Væü$ {ç³fËMæü$ òßýO§æþÆ>»ê§Šþ Æ>f«§é° AÆÿ$$…¨. 1765ÌZ Æ>ºÆŠÿt MðüOÏÐŒþ Ððþ$$çœ$ÌŒý Æ>gñýO¯èþ Úë BË… ¯èþ$…_ E™èþ¢Ææÿ çÜÆ>PÆæÿ$ hÌêÏËò³O D‹Üt C…yìþÄæý* Mæü…ò³±Mìü ç³Ç´ë˯èþ çßýMæü$P CçÜ*¢ E¯èþ² çœÆ>ïèþ$ ™ðþ^èþ$aMö¯é²yæþ$. Ððþ$$çœ$ÌŒý Æ>kË ¯èþ$…_ çÜÓ…™èþ…{™èþ$yìþV> ¿êÑ…^èþ$Mö¯èþ² Æðÿ…yæþÐèþ °gê… D çœÆ>ïèþ$ †ÆæÿçÜPÇ…^éyæþ$. çœÍ™èþ…V> {¼sîý‹Ù ÐéÆæÿ$ °gê…Mæü$ ^ðþ…¨¯èþ Mæü–Úë~ hÌêÏÌZ° Mö…yæþç³ÍÏ Mørò³O §éyìþ^óþíÜ ÝëÓ«©¯èþç³Ææÿ$^èþ$Mö¯é²Ææÿ$.

1766 ¯èþÐèþ…ºÆŠÿ 12¯èþ {¼sîý‹Ù ÐéÇ D‹Üt C…yìþÄæý* Mæü…ò³±™ø °gê… ¯èþÐé º$ çÜ…«¨ Mæü$§æþ$Ææÿ$aMö°, E™èþ¢Ææÿ çÜÆ>PÆæÿ$ò³O ç³Ç´ë˯髨M>Æ>°² Jç³#µMö¯é² yæþ$. ©°Mìü º§æþ$Ë$V> °gê…Mæü$ Äæý$$§æþ®…ÌZ íÜ´ëÆÿ$$˯èþ$, ™èþ$´ëMæü$˯èþ$ CÐèþÓyé°Mìü {¼sîýçÙ$ÐéÆæÿ$ Jç³#µMö¯é²Ææÿ$. JMæüÐóþâæý H çÜ…Ðèþ™èþÞÆæÿ…ÌZ AÆÿ$$¯é Òsìý AÐèþçÜÆæÿ… ÌôýMæü´ùÆÿ$$¯èþrtÆÿ$$™óþ ™öÑ$è Ë„æüË Ææÿ*´ëÄæý$Ë ÐéÇÛMæü Ææÿ$çÜ$… ^ðþÍÏ…^èþyé°Mìü Jç³#µMæü$¯é²Ææÿ$. 1768 çÜ…Ðèþ™èþÞÆæÿ…ÌZ Ðèþ$ÆöMæü çÜ…«¨ ^óþçÜ$Mö° ©°° Hyæþ$ Ë„æüË Ææÿ*´ëÄæý$ËMæü$ ™èþWY…^éÆæÿ$. 1779ÌZ Ðèþ$$Æ>u> õ³ÚëÓ™ø¯èþ*, Ððþ$OçÜ*Ææÿ$ òßýO§æþ ÆŠÿ AΙø Mæü${r ç³°² {¼sîý‹Ù ÐéÇ Ò$§æþ °gê… Äæý$$§æþ®… {ç³Mæüsìý…_ Kyìþ´ùÄæý*yæþ$.

Aç³µsìý ¯èþ$…_ D‹Üt C…yìþÄæý* Mæü…ò³±ÐéÆæÿ$ JMæü ÆðÿíÜyðþ…sŒý¯èþ$, BÈÃ, ™èþ$´ëMæü$˯èþ$, Væü${Æ>˯èþ$ òßýO§æþÆ>»ê§Šþ FÆæÿ$ ºÄæý$rò³sêtÆæÿ$. A§óþ D¯ésìý íÜMìü…{§é»ê§Šþ. 1781ÌZ {ç³çÜ$¢™èþ ¯ðþË*ÏÆæÿ$, {ç³M>Ôèý… hÌêÏ˯èþ$ BÆ>Pr$ ¯èþÐéº$ ¯èþ$…_ {¼sîý‹Ù D‹Üt C…yìþÄæý* Mæü…ò³± ÐéÆæÿ$ ¡çÜ$Mæü$¯é²Ææÿ$. 1788 çÜ…Ðèþ™èþÞÆæÿ…ÌZ Væü$…r*Ææÿ$ hÌêϯèþ$ {¼sîý‹Ù ÐéÆæÿ$ ¡çÜ$Mæü$¯é²Ææÿ$. 1800ÌZ ºâêÏÇ, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$¯èþ$ °gê… {¼sîý‹Ù ÐéÇ Mìü C^óþaÔéyæþ$. 1883ÌZ E™èþ¢Ææÿ çÜÆ>PÆæÿ$ hÌêÏ˯èþ$ °gê… D‹Üt C…yìþÄæý* Mæü…ò³±Mìü AÑ$ÃÐóþÔéyæþ$. ™èþÆæÿ$Ðé™èþ D {´ë…™éË°²…sìý° ÐéÆæÿ$ Ðèþ${§éçÜ$ {ò³íÜyðþ±ÞÌZ MæüÍí³ÐóþÔéÆæÿ$. 1947 ÐèþÆæÿMæü$ {¼sîý‹Ù ÐéÆæÿ$ D {´ë…™é°² ç³Ç´ëÍ…^éÆæÿ$.

{ç³çÜ$¢™èþ ™ðþË…V>×ý, B…{«§é, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$Ë$ JMæü Æ>fÅ…ÌZ ¿êVæü…V> E…yìþ, 1823ÐèþÆæÿMæü$ ÐéÇ Æ>f«§é° òßýO§æþÆ>»ê§Šþ ¯èþVæüÆæÿÐèþ$° BÄæý* {´ë…™éË ¯èþ$…_ ÕçÜ$¢Ë §éÓÆ> Ðèþ^óþa B§éÄæý*°² òßýO§æþÆ>»ê§ŠþMæü$ ç³…´ëÆæÿ° ^èþÇ{™èþÌZ çÜ$çܵçÙt…V> ™ðþÍÄæý$gôýÄæý$ºyìþ…¨. {¼sîý‹Ù ´ëÆæÿÏÐðþ$…r$ C…yìþÄæý$¯Œþ C…yìþò³…yðþ¯ŒþÞ Äæý*Mæü$t §éÓÆ> 1947ÌZ C…yìþÄæý*Mæü$ ÝëÓ™èþ…{™èþÅ… C_a…¨. B Äæý*Mæü$tÌZ M>ÏgŒý 7 òÜ„æü¯Œþ 1 (¼) {ç³M> Ææÿ…& {¼sìý‹Ù {糿æý$™éÓ°Mìü "¿êÆæÿ¡Äæý$ Æ>gêÅË'Mæü$ Ðèþ$«§æþÅ VæüË Jç³µ…§éË$, »ê«§æþÅ™èþË$, A«¨M>Æ>Ë$, çßýMæü$PË$ Ææÿ§æþªÄæý*ÅÆÿ$$.

D M>ÏgŒý Ðèþ$*Ë…V> °gê… çÜÆ>PÆæÿ$Mæü$ {¼sîý‹Ù ÐéÇMìü E™èþ¢Ææÿ çÜÆ>PÆæÿ$, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$, ¯ðþË*ÏÆæÿ$ò³O fÇW¯èþ Jç³µ…§éË$, AÐèþ$ÃM>Ë$ Ææÿ§æþªÆÿ$$ B {´ë…™éË$ †ÇW °gê… Æ>fÅ…ÌZMìü Ðèþ^èþ$a¯èþ° °gê… {糫§é¯èþÐèþ$…{† ËÆÿ$$¯èþ ÌñýOMŠüBÎ çÜÆ>ªÆæÿ$ ÐèþËÏ¿êÄŒý$ ç³sôýÌŒýMæü$ ÌôýQ Æ>Ôéyæþ$. ÝëÓ™èþ…{™èþÅ çÜÐèþ$Äæý$…ÌZ ™èþ¯èþ Æ>gêÅ°² ÐóþÆóÿ §óþÔèý…V> Væü$Ç¢…^éË° °gê… {¼sîý‹Ù {糿æý$™éÓ°² MøÆ>yæþ$. ©°° {¼sîý‹Ù ÐéÆæÿ$ Jç³#µMøÌôý§æþ$. °gê… Væü$Ç¢…ç³# MøçÜ… IMæüÅÆ>fÅ çÜÑ$†Mìü Mæü*yé JMæü º–…§é°² ç³…´ëyæþ$. A§óþ çÜÐèþ$Äæý$…ÌZ ¿êÆæÿ™èþ çÜÆ>PÆæÿ$™ø ^èþÆæÿaË$ fÆæÿ$ç³#™èþ*, ÆæÿçßýçÜÅ…V> ´ëMìüÝ뢯Œþ™ø MæüËç³yé°Mìü Ðèþ$…™èþ¯éË$ ^óþÔéyæþ$.

C¨ {Væüíßý…_ 1948 òÜò³t…ºÆŠÿ 17¯èþ Bç³ÆóÿçÙ¯Œþ ´ùÌZ õ³Çr {¼VóüyìþÄæý$ÆŠÿ gñý.G¯Œþ.^ú§æþÇ B«§æþÓÆæÿÅ…ÌZ ¿êÆæÿ¡Äæý$ òÜO¯èþÅ… òßýO§æþÆ>»ê§Šþ Ò$§æþ §éyìþ ^óþíÜ "òßýO§æþÆ>»ê§Šþ A…yŠþ ½Æ>Ææÿ$' A¯óþ Æ>gêÅ°² ¿êÆæÿ™ŒþÌZ A…™èþÆ>ÂVæü… ^óþíÜ…¨. D ÌZV> B…{«§æþ Æ>çÙ‰… MøçÜ… Ðèþ${§é‹Ü {ò³íÜyðþ±ÞÌZ E§æþÅÑ$…^èþyæþ… ÐèþËÏ 1953ÌZ çÜÆ>PÆæÿ$, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ hÌêÏË™ø B…{«§æþ Æ>çÙ‰… HÆæÿµyìþ…¨. 1956ÌZ °gê… Æ>fÅ…ÌZ° Ðèþ$Æ>w {´ë…™é˯èþ$ {ç³çÜ$¢™èþ Ðèþ$àÆ>çÙ‰ÌZ¯èþ$, Mæü¯èþ²yæþ {´ë…™é˯èþ$ {ç³çÜ$¢™èþ MæüÆ>~rMæüÌZ¯èþ$ MæüÍ´ëÆæÿ$.

™ðþË$Væü$ Ðèþ*sêÏyóþ {´ë…™é˱² MæüÍíÜ "B…{«§æþ{糧óþÔŒý' AÐèþ™èþÇ…_…¨. B…{«§æþ{糧óþÔŒý A…sôý B…«{§æþ$Ë$…yóþ {´ë…™èþÐèþ$° AÆæÿ¦…. D Ñ«§æþ…V> °gê… AÑ$ïèþ ÌôýMæü C_a¯èþ E™èþ¢Ææÿ çÜÆ>PÆæÿ$, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ {´ë…™éË$ BÆ>PsŒý ¯èþÐéº$ C_a¯èþ ¯ðþË*ÏÆæÿ$, J…VøË$ {´ë…™éË$ 133 çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë ™èþÆæÿ$Ðé™èþ †ÇW JMæüsñýO¯èþÑ. M>ºsìýt B…{«§æþ{糧óþÔŒý Æ>çÙ‰… çÜçßýf íܧæþ®…V>¯èþ$, ^éÇ{™èþMæü…V>¯èþ$ ™ðþË$Væü$ Ðèþ*sêÏyóþ B…{«§æþ$˯óþ {ç³fË…§æþÇMìü ^ðþ…¨¯èþ¨.

§é° Æ>f«§é° òßýO§æþÆ>»ê§Šþ Mæü*yé A…§æþÇMìü ^ðþ…¨¯èþ¨. MøÝë¢ ÌôýMæü Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ {´ë…™èþ ÐéçÜ$˯óþ B…«{§æþ$Ë$V> ÐèþÇ~…_, ÐéÇ ^éÇ{™èþMæü Æ>f«§é° ¯èþ$…_ ÐðþãÏ´÷Ðèþ$ïèþyæþ… AÆæÿ¦Ææÿíßý™èþ…. A§óþ Ñ«§æþ…V> ™ðþË$Væü$ Ðèþ*sêÏyóþ A°² {´ë…™éË {ç³fË…§æþÇMìü òßýO§æþÆ>»ê§Šþ Ò$§æþ çÜÐèþ*¯èþ çßýMæü$P E…¨. B…{«§æþ{糧óþÔŒý Æ>Ú뉰² Ðèþ$$MæüPË$ ^óþõÜ çßýMæü$P H ´ëÈtMìü V>°, H Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$yìþV>¯èþ$ H Ðèþ*{™èþ… Ìôý§æþ$.

&ÕÕÆŠÿ ^èþËÝë°

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

"çÜÐðþ$OMæüÅ™èþ' GÐèþÇ MøçÜ…?

 

 

B…{«§æþ ÑÔèýÓ Ñ§éÅËÄæý$… Ðèþ…sìý Mö°² ^ørÏ A×ýV>ǯèþ Mæü$Ë&ÐèþÆ>YË Ñ§éÅÆæÿ$¦Ë$, »Z«§æþ¯èþ, »Z«§æþ¯óþ™èþÆæÿ íܺ¾…¨ çÜÐðþ$OMæüÅ B…{«§æþ A…r* E§æþÅÐèþ$…ÌZ Ðèþ$$…§æþ$¯èþ²ç³µsìýMîü, °gê°Mìü D E§æþÅÐèþ$… §éÓÆ> ÐéÆæÿ$ »êÐèþ#Mæü$¯óþ¨ HÒ$ Ìôý§æþ$. çÜÐðþ$OMæüÅ…V> E…yæþyæþ… ÐèþËÏ ÐéÆæÿ$ ´÷…§æþ$™èþ$¯èþ² {ç³™óþÅMæü {ç³Äñý*f¯éË$ HÑ$sZ, ™ðþË…V>×ý {ç³™óþÅMæü Æ>çÙ‰… Æ>Ðèþyæþ… ÐèþËÏ D {ç³™óþÅMæü {ç³Äñý*f¯éËMæü$ GsêÏ Væü…yìþ ç³yæþ$™èþ$…§ø K ç³sêt¯èþ AÆæÿ¦… M>Ðèþyæþ… Ìôý§æþ$.

™ðþË…V>×ý {ç³™óþÅMæü Æ>çÙ‰ {ç³{MìüÄæý$¯èþ$ Ððþ$$§æþË$ ò³yæþ™éÐèþ$° Móü…{§æþ çßZ… Ðèþ$…{† _§æþ…ºÆæÿ… Ððþ$$§æþr {ç³Mæüsìý…_¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ MøÝ뢅{«§æþ, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ ¯éÄæý$Mæü$Ë$, {ç³fË Ñ°í³…_¯èþ Ðé§éË$, ^óþç³sìýt¯èþ ^óþçÙtË$ BÔèýaÆæÿÅ… MæüÍW…^éÆÿ$$. Ðèþ$ͧæþÔèý… {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… BÆæÿ…¿æýÐðþ$O¯èþ §æþVæüYÆæÿ ¯èþ$…_ H¯éyæþ$ Ðèþ$^èþ$aMðüO¯é Ñ°í³…^èþ° çÜÐðþ$OMæüÅ Ðé§æþ… Cç³#µyæþ$ G…§æþ$Mæü$ C…™èþ {糺˅V> Ñ°í³çÜ$¢¯èþ²¨? {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ*°Mìü ÐèþņÆóÿMæü…V> M>±, çÜÐðþ$OMæüÅ Ðé§é°Mìü Ðèþ$§æþª™èþ$V> M>± Mæü±çÜ… K Ò$sìý…VŠü ò³rtyæþ…, K _¯èþ² ´ë§æþÄæý*{™èþ fÆæÿç³yæþ… ^óþÄæý$° MøÝ뢅{«§æþ, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ ¯éÄæý$Mæü$Ë$, {ç³fË$ Cç³#µyæþ$ ¿êÈ G™èþ$¢¯èþ ºÄæý$rMö_a °Ææÿçܯèþ ÐèþÅMæü¢… ^óþÄæý$yæþ…ÌZ BÕçÜ$¢¯èþ² {ç³Äñý*f¯éÌôýÑ$sìý? AçÜË$ çÜÐðþ$OMæüÅÐé§æþ E§æþÅÐèþ$… {ç³fË ¯èþ$…_ Ðèþ_a…§é ÌôýMæü BǦMæü, Æ>fMîüÄæý$, ÝëÐèþ*hMæü ºÌêË$¯èþ² Mö…§æþÆæÿ$ ÐèþÅMæü$¢Ë$ Ý뵯èþÞÆŠÿ ^óþíÜ…§é? CsîýÐèþË ÔèýMìü¢Ðèþ…™èþ…V> fÇW¯èþ ѧéÅǦ E§æþÅÐèþ$… ÐèþËϯóþ ™ðþË…V>×ýMæü$ Móü…{§æþ… {X¯Œþ íÜVæü²ÌŒý Ðèþ_a…¨ A¯èþ$Mæü$…sôý ´÷Ææÿ´ësôý.

A…™èþMæü$ Ðèþ$$…§æþ$ G°²MæüËÌZ sìýBÆŠÿG‹Ü Ðèþ$Ç…™èþ ºË…V> E¯é² Móü…{§æþ… G…§æþ$Mæü$ Ýë¯èþ$Mæü*Ë™èþ ^èþ*ç³Ìôý§ø AÆæÿ¦… ^óþçÜ$MøÐéÍ. ÐðþO.G‹Ü. Ðèþ$Ææÿ×ý…, ^èþ…{§æþ»êº$ A«¨ M>Ææÿ ÌôýÑ$ {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ýMæü$ Ðèþ*ÆæÿY… çÜ$VæüÐèþ$… ^óþÔéÆÿ$$. B…{«§æþ ÑÔèýÓ Ñ§éÅËÄæý$… Ðèþ…sìý Mö°² ^ørÏ A×ýV>ǯèþ Mæü$Ë&ÐèþÆ>YË Ñ§éÅÆæÿ$¦Ë$, »Z«§æþ¯èþ, »Z«§æþ¯óþ™èþÆæÿ íܺ¾…¨ çÜÐðþ$OMæüÅ B…{«§æþ A…r* E§æþÅÐèþ$…ÌZ Ðèþ$$…§æþ$¯èþ²ç³µsìýMîü, °gê°Mìü D E§æþÅ Ðèþ$… §éÓÆ> ÐéÆæÿ$ »êÐèþ#Mæü$¯óþ¨ HÒ$ Ìôý§æþ$. çÜÐðþ$OMæüÅ…V> E…yæþyæþ… ÐèþËÏ ÐéÆæÿ$ ´÷…§æþ$™èþ$¯èþ² {ç³™óþÅMæü {ç³Äñý*f¯éË$ HÑ$sZ, ™ðþË…V>×ý {ç³™óþÅMæü Æ>çÙ‰… Æ>Ðèþyæþ… ÐèþËÏ D {ç³™óþÅMæü {ç³Äñý*f¯éËMæü$ GsêÏ Væü…yìþ ç³yæþ$™èþ$…§ø K ç³sêt¯èþ AÆæÿ¦… M>Ðèþyæþ… Ìôý§æþ$.

AÆÿ$$™óþ ÐéÇMìü ™ðþË$Ýù, ™ðþÍÄæý$§ø M>± JMæüP ÑçÙÄæý$… Ðèþ*{™èþ… °f…. çÜÐðþ$OMæüÅ B…{«§æþ E§æþÅÐèþ$… Ððþ¯èþ$Mæü A{VæüMæü$ÌêË$¯é²Æÿ$$. Ðèþ$$QÅ…V> B Mæü$ÌêËÌZ BǦMæü…V> ºËç³yìþ¯èþ ÐèþÆ>YË ÐéÇ {ç³Äñý*f¯éË$¯é²Æÿ$$. òßýO§æþÆ>»ê§ŠþÌZ, §é° ^èþ$r*t E¯èþ² {´ë…™éËÌZ ºrtË ÐéÅ´ëÆæÿ… §æþVæüYÆæÿ ¯èþ$…_, òœOÐŒþÝëtÆŠÿ çßZrÌŒýÞ, Ýë‹œtÐóþÆŠÿ Mæü…ò³±Ë$, Úëí³…VŠü Ðèþ*ÌŒýÞ, ÇÄæý$ÌŒý GõÜtsŒý ÐéÅ´ëÆæÿ…, Ò$yìþÄæý* & Ðèþ…sìýÑ MøÝ뢅{«§æþ, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ ÐéÇ ^óþ†ÌZ E¯é²Æÿ$$. ÒÇ ÐéÅ´ëÆæÿ Ýë{Ðèþ*gêÅËÌZ ç³°^óþõÜ E§øÅ VæüçÜ$¢ËÌZ Mìü…¨ {Ôóý×ìý° ™èþí³µ…_ E¯èþ²™èþ, Ðèþ$«§æþÅ {Ôóý×ý$ËMæü$ ^ðþ…¨¯èþ ÐéÇ ÝëÐèþ*hMæü, {´ë…¡Äæý$ _sêt ¡õÜ¢ Aç³#µyæþ$ ™ðþË$çÜ$¢…¨, B ÐéÅ´ëÆæÿ A«¨ç³™èþ$ËÌZ õ³Ææÿ$Mæü$ ´ùÆÿ$$¯èþ Mæü$Ë, {´ë…¡Äæý$ ™èþ™èþÓ….

Ðèþ$Ç E¯èþ²™èþ Mæü$ÌêË ÐéÆæÿ$ °ÆæÿÓíßýçÜ$¢¯èþ² ÐéÅ´ëÆ>ËÌZ , çÜ…çܦËÌZ ™èþÐèþ$Mæü$ E§øÅV>Ë$ Mæü*yé CÐèþÓ° A{VæüMæü$Ë ÐèþÆ>YË$ ¯èþyìþí³çÜ$¢¯èþ² çÜÐðþ$OMæüÅ E§æþÅÐèþ$…ÌZ A×ý_Ðóþ™èþMæü$ Væü$Ç M>ºyìþ¯èþ Mæü$Ë ÐèþÆ>YË ÐéÆæÿ$ íÜ´ëÆÿ$$Ë$V> G…§æþ$Mæü$ Ðèþ*Æ>ÌZ AÆæÿ¦… M>Ðèþyæþ… Ìôý§æþ$. òßýO§æþÆ>»ê§ŠþÌZ, ¯èþVæüÆæÿ ÕÐéÆæÿ$ÌZ çÜ…çÜP–† MæüâæýË õ³Çr, AÀÐèþ–¨® ÐéÅ´ëÆ>Ë õ³Çr E¯èþ²™èþ ÐèþÆ>YËMæü$ Mæürt»ñýsìýt¯èþ ÐóþÌê¨ GMæüÆ>Ë _sêt¯èþ$ ºÄæý$rMæü$ ¡õÜ AÐèþM>Ôèý… {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý Æ>çÙ‰… §éÓÆ> Ðèþ*{™èþÐóþ$ Ý뫧æþÅÐèþ$Ðèþ#™èþ$…¨. A¨ Ý뫧æþÅÐðþ$O¯èþ Æøk¯èþ A¯éÅÄæý$…V> Mæürt»ñýsìýt¯èþ , A{MæüÐèþ$… V> B{MæüÑ$…^èþ$Mæü$¯èþ² ¿æý*Ðèþ$$˯èþ$ {糿æý$™èþÓ… ¡çÜ$Mæü$° ™ðþË…V>×ýÌZ A×ýV>ǯèþ Mæü$Ë&ÐèþÆ>YËMæü$, A{VæüMæü$ÌêËÌZ° õ³§æþËMæü$ ç³…^èþyé°Mìü Ðèþ*ÆæÿY… çÜ$VæüÐèþ$… AÐèþ#™èþ$…¨.

™ðþË…V>×ý Æ>çÙ‰… HÆ>µr$ ÐèþËÏ Ððþ$O¯éÇsîýË Ææÿ„æü×ýMæü$ ¿æý…Væü… MæüË$Væü$™èþ$…§æþ¯óþ Ðé§æþ¯èþ¯èþ$ Mö…§æþÆæÿ$ Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ ™ðþçÜ$¢¯é²Ææÿ$. C¨ ™èþç³#µyæþ$ {ç³^éÆæÿ…. °gê… ^èþÇ{™èþ¯èþ$ ç³ÇMìüõÜ¢& Ðèþ…§æþË Hâæý$åV> òßýO§æþÆ>»ê§Šþ çÜ…Ý릯èþ…ÌZ À¯èþ² Ðèþ$™éË ÐéÆæÿ$ ÝëÐèþ$ÆæÿçÜÅ…™ø iÑ…^éÆæÿ$. òßýO§æþÆ>»ê§Šþ, íÜMìü…§æþÆ>»ê§ŠþËÌZ¯óþ M>§æþ$ ™ðþË…V>×ýÌZ° ç³Ë$ ^ørÏ {MðüOçÜ¢Ðèþ §óþÐéËÄæý*Ë$ °gê… M>Ë…ÌZ °ÇÙèþÐèþ$Äæý*ÅÆÿ$$. ™ðþË…V>×ý HÆæÿµyìþ¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ Ððþ$O¯éÇsîýË Ôé™èþ… ò³ÇW Ðèþ$Ç°² {ç³Äñý*f¯éË$ Ý뫨…^èþ$MøÐèþ^èþ$a. G‹Ü.íÜ, G‹Ü.sìý, ¼.íÜ, Ððþ$O¯éÇsîýË$ çÜÐðþ$OM>Å…{«§æþ Ðé§é°² ÐèþņÆóÿMìü…_, {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ýMæü$ Ðèþ$§æþª™èþ$ ™ðþË$ç³ÐèþËíÜ E…¨.

C…§æþ$Mæü$ ™èþW¯èþ M>Ææÿ×êË$¯é²Æÿ$$. MøÝ뢅{«§æþÌZ ѧéÅ ÐèþÅÐèþçܦ AÀÐèþ–¨® ^ðþ…§æþyæþ… ÐèþËÏ D {´ë…™èþ…ÌZ° Mìü…¨ Mæü$Ë&ÐèþÆ>YËÐéÆæÿ$ Mö…§æþÆæÿÆÿ$$¯é ѧæþÅ ¯óþÆæÿ$aMæü$° E§øÅV>Ë$ ^óþÄæý$VæüË$Væü$™èþ$¯é²Ææÿ$. M>± ѧéÅÀÐèþ–¨® A…™èþV> Ìôý° ™ðþË…V>×ýÌZ Mìü…¨ Mæü$Ë&ÐèþÆ>YË ÐéÆæÿ$ A«¨MæüÔé™èþ… C…M> ÐèþÅÐèþ ÝëÄæý$…ò³O¯óþ B«§éÆæÿç³yìþ iÑçÜ$¢¯é²Ææÿ$. Mæü–Úë~ Vø§éÐèþÇ Ðèþ…sìý iÐèþ¯èþ§æþ$Ë$ ™èþÐèþ$ Ðèþ$$…Wsôý {ç³Ðèþ íßýçÜ$¢¯èþ²ç³µsìýMîü Ðésìý° ™èþÐèþ$ ´÷ÌêÌZÏMìü Ðèþ$ãå…^èþ$MøÌôýMæü ´ù™èþ$¯é²Ææÿ$. ™ðþË…V>×ý ÐèþõÜ¢ ÐéÇ Ðèþ$$…WsZÏ ç³ÆæÿÐèþâæý$Ï ™öMæü$PMæü$…r* ´ëÆóÿ ¯èþ© {ç³Ðéà˯èþ$ ™èþÐèþ$ ´÷ÌêËMæü$ Ðèþ$ãÏ…^èþ$Mæü$…sêÆæÿ$. Mö™èþ¢ Æ>çÙ‰… A…sôý {糿æý$™èþÓ…ÌZ° {糆 ÔéQ¯èþ$ {ç³™óþÅMìü…_ HÆ>µr$ ^óþÄæý$ÐèþËíÜ E…r$… ¨.

©° ÐèþËÏ E§øÅV>ÐèþM>ÔéË$ ËÀÝë¢Æÿ$$. ©°ÌZ G‹ÜíÜ, ¼íÜ, G‹Üsìý, Ððþ$O¯éÇsîýËMæü$ ™èþÐèþ$ Møsê GÌêVæü* E…r$…¨. A…»ôý§æþPÆŠÿ, BÄæý$¯èþ A¯èþ$Äæý*Äæý$$Ë _ÆæÿM>Ë çÜÓç³²… §æþã™èþ B¨ÐéïÜ ºçßý$f¯èþ Ððþ$O¯éÇsîý ÐèþÆ>YË ÐéÇMìü Æ>gêÅ«¨M>Ææÿ…. Cç³µsìý ÐèþÆæÿMæü$ Æðÿ…yæþ$ Mæü$ÌêË ÐéÆóÿ A°² ´ëÈt˯èþ$ Væü$ò³µsZÏ ò³r$tMæü$° ´ëÍçÜ$¢¯é²Ææÿ$. ™ðþË…V>×ýÌZ ºçßý$ çÜ…QÅÌZ E¯èþ² §æþã ™èþ, B¨ ÐéïÜ, Ððþ$O¯éÇsîýË$ EÐèþ$ÃyìþV> Æ>gêÅ«¨M>Æ>°² {ç³gêÝëÓÐèþ$Š糧æþ®†ÌZ ^óþhMìüP…^èþ$Mæü$¯óþ JMæü çÜ$ÐèþÆæÿ~ AÐèþM>Ôé°² ™ðþË…V>×ý Æ>çÙ‰… Mæü͵çÜ$¢…¨. A…§æþ$Móü ¯éÅÄæý$º§æþ®Ððþ$O¯èþ ™ðþË…V>×ý Æ>çÙ‰ E§æþÅÐèþ*°² çÜÐèþ$Ǧ…^èþÐèþËíܯèþ »ê«§æþÅ™èþ A×ý_Ðóþ™èþMæü$ Væü$ÆæÿÐèþ#™èþ$¯èþ² Mæü$Ë&ÐèþÆ>YË {ç³fËò³O E…¨.

& Ýë…ºÄæý$Å Væü$…yìþÐðþ$yæþ

(ÐéÅçÜMæüÆæÿ¢ Væü$…r*Ææÿ$ hÌêÏ ÐéçÜ¢Ðèþ#Åyæþ$, Ë…yæþ¯Œþ ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$…ÌZ ´ù‹Üt yéMøtÆæÿÌŒý òœÌZ)

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

ç³#çÜ¢M>Ë$ ç³NÇ¢V> ^èþ§æþÐéÍ

 

yìþòÜ…ºÆŠÿ 20 B¨ÐéÆæÿ… ¯ésìý B…{«§æþgZņÌZ bandits ç³#çÜ¢M>°² {ç³Ýë¢ÑçÜ*¢ Æ>Ðèþ$^èþ…{§æþ Væü$çßý Æ>íܯèþ ÐéÅçÜ… ^èþ¨ÐéÐèþ$$. Æÿ$$…™èþMîü bandits ç³#çÜ¢M>°² Æ>Ðèþ$^èþ…{§æþ Væü$çßý ç³NÇ¢V> ^èþ¨ÐéÆ>? ^èþ§æþÐèþÌôý§óþÐðþ* A° Ðèþ*Mæü$ A°í³çÜ$¢¯èþ²¨. ^èþ¨Ñ¯é AÆæÿ¦… M>¯èþ…™èþ Væü$çßýÅÐðþ$O¯èþ ÑçÙÄæý*Ë$ Äôý$Ò$ A…§æþ$ ÌZ ÌôýÐèþ#. {糆 òßýOçÜ*PÌŒý ѧéÅȦ çÜ$Ë¿æý…V> A…§æþ$MøVæüË AÆæÿsìýç³…yæþ$ bandits ç³#çÜ¢Mæü…. Ððþ$$™èþ¢… 150 õ³iË Æÿ$* ç³#çÜ¢Mæü…ÌZ MóüÐèþË… Ððþ$$§æþsìý õ³i, _ÐèþÇ ºÏÆŠÿ¾ ¯èþ$…_ Ðèþ*{™èþÐóþ$ Æ>Ðèþ$^èþ…{§æþ Væü$çßý ™èþ¯èþ Ðèþ#ÌôýÏQ¯èþ˱² ´ëuæÿMæü$Ë Ðèþ$$…§æþ$ Ðèþ#…^éÆæÿ$.

º$MŠü òÙÌŒý¹ ¯èþ$…_ ^óþ†Mìü A…¨¯èþ ç³#çÜ¢Mæü Æ>gê°² ºÄæý$rMæü$ ÌêW B ÐéÆ>°Mìü M>ËÐŒþ$ Væüyìþõ³ 糧æþ®† Æÿ$* Ðèþ$«§æþÅ Ðèþ$È Äñý$Mæü$PÐèþÆÿ$$…¨. ò³OV> Äñý$ç³µsìýMæü糚yæþ$ ¯èþÐèþÅ™èþ ^èþ*í³…^éÍÞ¯èþ AVæü™èþÅ…ÌZ ç³yìþ ™ðþÍÄæý$° ÑçÙÄæý*ËÌZ òÜO™èþ… ÐóþË$ ò³rtyæþ…! ´ëuæÿMæü$Ë ç³rÏ ^èþ$ËMæü¯èþ ¿êÐèþ… ™èþç³µ ©¯èþ²…™é Æÿ$$…MøÌê Äñý$sêÏ AÆæÿ¦… ^óþçÜ$MøVæüË…? ç³NÆæÿÓ… §æþ$Ç„>°Mìü Væü$ÆðÿO¯èþ糚yæþ$ {V>Ðèþ*ËMæü$ {V>Ðèþ*Ë$ MæüÆæÿ$Ðèþ# §éyæþ$Ë$ ^ðþÄæý$Åyæþ…V> {´ëÆæÿ…¿æýÐðþ$O¯èþ ÝëÐèþ$*íßýMæü Ìôý§é ÝëÐèþ*hMæü º…¨´ùr$ ™èþ¯èþ… Äôý$Ñ«§æþ…V> ÐöMæü ÐðþOÄæý$Mìü¢Mæü º…¨´ùr$ AÐèþ™èþÇ…^èþyé°Mìü M>Ææÿ×ýÐðþ$O…§ø B ^éÇ{™èþMæü {MæüÐèþ*°² ÝëÐèþ«§é¯èþ…V> ç³ÇÖÍ…_¯èþ ¯é¯Œþ íœMæüÛ¯Œþ bandits.

£æþVæü$YË* í³…yéÈË* A¯óþ ºçßý$Ðèþ^èþ¯èþ… ¯èþ$…_ Æ>¼¯Œþ çßý$yŠþ, òÜ¢´ë¯Œþ Æ>h¯Œþ A¯óþ Äôý$MæüÐèþ^èþ¯éË$ Ððþ$$ËMðü™óþ¢ ç³Ç×êÐèþ*°² AÆæÿ¦… ^óþçÜ$Møyé°Mìü {ç³Äæý$†²…_¯èþ -{Væü…£æþ… bandits. Æÿ$* ç³#çÜ¢Mæü… ç³NÇ¢V> ^èþ§æþÐèþyæþ… ÐèþËÏ Ðèþ$¯èþ ™ðþË$Væü$ Væüyæþzò³O Ðèþ$íßýÐèþ$ VæüË Væüf§ö…Væü ç³…yæþVæü ÔéÄæý$¯èþ² Ðèþ…sìý Ðéâæý$å Äæý*§æþ–_eM>Ë$ M>§æþ± ^èþÇ{™èþ ç³Ç×êÐèþ${MæüÐèþ*°Mìü çÜ*_Mæü˱ ™ðþË$çÜ$¢…¨. Ðèþ$¯èþ ´ëËÐèþ$*Ææÿ$ ç³…yæþVæü ÔéÄæý$¯óþ² -{»ñýhÌŒýÌZ ÌŸ…í³Äæý*ÐøV> Ðèþ$¯èþMæü$ §æþÆæÿدèþÑ$Ýë¢yæþ$.

BÄæý$¯óþ CrÎÌZ WÄæý$* ÍÄæý*¯ø! M>ÇÞMæü¯Œþ ©ÑÌZ ÆöÐèþ*¯ðþsîý! çßý…VóüÈÌZ Ýë…§æþÆŠÿ ÆøgŒý! ^ðþO¯éÌZ _Äôý$ ^ðþ¯Œþ! ÝëÐèþ*hMæü ^èþ˯èþçÜ*{™éË$ {ç³ç³…^èþÐèþ$…™é Ðèþ$¯èþ$çÙ$˯èþ* ÐéÇMìü {´ë†°«§æþÅ… Ðèþíßý…^óþ _à²Ë¯èþ* Äôý$ Ñ«§æþ…V> ÝëÐèþ*hMæü A¯èþ$Ðé§æþ… ^óþÝë¢Äñý* Æÿ$* {Væü…£æþ Ææÿ^èþÆÿ$$™èþ C. gôý.໌ýÞ»êÐŒþ$ ^ðþç³µMæü ^ðþº$™éyæþ$. GÇMŠü gôý ໌ýÞ»êÐŒþ$ 1968ÌZ Æ>íܯèþ bandits ç³#çÜ¢Mæü… çÜÐèþ${VæüÆæÿ*ç³… ™ðþÍÄæý*Ë…sôý A§óþ Ææÿ^èþÆÿ$$™èþ 1959ÌZ Æ>íܯèþ primitive rebels ™èþç³µMæü$…yé ^èþ§æþÐéÍ (ç³NÇ¢V>).

A糚yæþ$ ໌ýÞ»êÐŒþ$ A¯óþÓçÙ×ý Äôý$Ñ$sZ çܹsìýMæü çܵçÙt…V> ™ðþË$çÜ$¢…¨ ´ëuæÿMæü$yìþMìü. Ðèþ*ÇPÞf… -{糿êÐèþ…™ø ÝëÐèþ*hMæü E§æþÅÐèþ*Ë$ Ððþ$$§æþË$V>° M>Ìê°Mìü çÜ…º…«¨…_¯èþ ÝëÐèþ*hMæü çÜÐèþ$*àË/ ÐèþÅMæü$¢Ë ÐèþÅÐèþàÆæÿ… bandits ç³#çÜ¢Mæü…ÌZ° ÐèþçÜ$¢Ðèþ#. Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$t˯èþ$ AÆæÿ¦… ^óþçÜ$Møyé°Mìü bandits ^èþ¨Ðé¯èþ$ A° Æ>çÜ$¢¯é²yæþ$ Æ>Ðèþ$^èþ…{§æþ Væü$çßý. BÄæý$¯èþ Ðèþ*rͲ Äæý$£é™èþ£æþ…V> Æÿ$$MæüPyæþ Æÿ$$çÜ$¢¯é²…. "Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$t E§æþÅÐèþ$… ò³ÇW´ù™èþ$…yæþyæþ… Væü$Ç…_ D Ðèþ$«§æþÅ »êV> BÌZ_çÜ$¢¯é²¯èþ$.

GÐèþÈ Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$? §óþ°Mìü ÐéÇ ´ùÆ>r…? çßZ… ÔéQ A«¨M>Ææÿ$Ë$ ^ðþº$™èþ$¯èþ²r$tV> ÐéÆæÿ$ ¿æýÄæý$…MæüÆæÿ ¯óþÆæÿçÜ$¢Ë$, çßý…™èþMæü$Ìôý¯é? Ìôý§é Mö…™èþÐèþ$…¨ ÐéÐèþ$糄æü Ðóþ$«§éÐèþ#Ë$ {ç³çÜ$¢†çÜ$¢¯èþ²r$Ï §øí³yîþÆæÿíßý™èþ çÜÐèþ*gê°² °ÇÃ…^óþ Ë„>Å°Mìü °º§æþ$®ÌñýO¯èþ Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ìê? D -{ç³Ôèý²ËMæü$ çÜÐèþ*«§é¯èþ… MøçÜ… ´ë†Móüâæýå Mìü…§æþr ^èþ¨Ñ¯èþ JMæü ç³#çÜ¢M>°² Ðèþ$äå ^èþ¨Ðé¯èþ$. A¨ C. gñý.໌ýÞ»êÐŒþ$ Æ>íܯèþ "º…yìþsŒýÞ'. Aà, Æ>Ðèþ$^èþ…{§æþ Væü$à. Ðóþ$«§éÐèþ#ËMæü$ MæüÆæÿ©í³Mæü ¯ðþ™é¢Ðèþ#. Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$t˯èþ$ AÆæÿ¦… ^óþçÜ$Møyé°Mìü Ðèþ*Ðø¯èþ$ ^èþ§éÐé˯èþ$Mæü$¯óþ Ðóþ$«§éÐèþ#ËMæü$ Mæü¯èþ$Ñ糚 MæüÍW…^éÐèþ#.

Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË Væü$Ç…_ ™ðþË$çÜ$MøÐéË…sôý º…¨´ùrÏ Væü$Ç…_ ^èþ§æþÐé Í. Ðèþ$Ç º…¨´ùrÏ Væü$Ç…_ ™ðþË$çÜ$MøÐéË…sôý Ðèþ*Ðø¯èþ$ ^èþ§æþÐéÍ M>»ZË$! Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË Væü$Ç…_ Äôý$¯éyæþ* ç³sìýt…^èþ$Mø° Æ>Ðèþ$^èþ…-{§æþ Væü$çßý Ìê…sìý °Äñý* C…yìþÄæý$¯Œþ G…»ñýyðþyŠþ fÆæÿ²ÍçÜ$tË$ çßýu>™èþ$¢V> Æÿ$$Ìê BÌZ_…^èþyé°Mìü M>Ææÿ×ýÐóþ$Ñ$sZ ™ðþÍÄæý$¯èþ¨ M>§æþ$. A¨ Æÿ$$sîýÐèþË AÆæÿ$…«§æþ¡Æ>ÄŒý$ çÜ–íÙt…_¯èþ Ðóþ$«§éÐèþÆæÿ×ý… {糿êÐèþ…! ™öÑ$çø ™óþ© ¯èþÐèþ…ºÆŠÿ 2009¯èþ this land is mine A° bèþ¡¢‹ÜVæüÉŠþ B¨ÐéïÜË ç³„>¯èþ &_§æþ…ºÆæÿ…ò³O ÐéÆŠÿ {ç³MæüsìýçÜ*¢&AÐèþ#sŒýË$MŠü MæüÐèþÆŠÿ õ³i Ò$§æþ AÆæÿ$…«§æþ¡Æ>ÄŒý$ {ç³™èþÅ„æü… M>Ðèþyæþ…! ©…™ø Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË M>ËÐŒþ$Þ ºÄæý$Ë$§óþÆ>Æÿ$$.

´ëuæÿMæü$Ë$ B çÜÐèþ*^éÆæÿ… MøçÜ… Ððþ™èþMæüyæþ… GMæü$PÐðþO… ¨. Æÿ$* çÜÐèþ*^éÆæÿ… Æÿ$$ÐèþÓyæþ… ¯èþ$…_ Äñý$ÐèþÆæÿ$ ™èþí³µ…^èþ$Mæü$¯é² AÐèþ#sŒý yóþsŒý AÆÿ$$´ùÄôý$ ç³Çíܦ† Ðö_a…¨. V>Íç³sêË$ ^ðþÄæý$Åyæþ… Æ>°Ðéyæþ$ Mæü*yé V>Íç³sêË M>Ë… Ðèþ_a¯èþ糚yæþ$ V>Íç³sêË$ AÐèþ$$ÃMøÐéÍ. M>± Cç³µsìýMìü糚yæþ$ Ðèþ*ÇPüÞfÐðþ* Ðèþ*ÐøÆÿ$$fÐðþ* ^èþ¨Ñ AÆæÿ¦… ^óþçÜ$Mæü$° ÑÔóýÏíÙ…^éË…sôý iÑ™èþ M>ËÐŒþ$ ÌôýsñýO B ÆðÿOË$ Ððþãå ´ù™èþ$…¨. A…§æþ$Mæü° Äñý$ÐèþÇMîü ™ðþÍÄæý$° ÐöMæü MæüÑÍMæürt ¯èþ$…_ Äôý$§ø ¡íÜÆ>íÜ ÐðþÆðÿOsîýV> ÐéRêÅ°õÜ¢ A§öMæü Ëçœ$$Ðèþ#! Væü…yæþ… Væüyæþ$çÜ$¢…¨.

Æÿ$$…™èþ Ððþ*ÆæÿÌŒý lyø ByéÍÞ¯èþ ç³Çíܦ† §éç³#Ç…_¯èþ…§æþ$Mæü$ Æ>Ðèþ$^èþ…{§æþ Væü$çßý B™èþÃÌZ BÔèýaÆæÿÅ´ùÆÿ$$ Ðèþ#…yö^èþ$a. Äñý$…§æþ$ Mæü…sôý Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ë$ A…sôý Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ AÆÿ$$Ðèþ#…yéÌê A¯óþ ™èþÆæÿà {ç³Ôèý²Ë$ çÜ…«¨…^èþyæþ… BÄæý$ ¯èþ ÔðýOÍ. M>± ™èþ¨Â¯èþ²…V> Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ìê A° †ÆæÿVóüÔéyæþ$. ™èþ¯èþ ÔðýOÍ° Æÿ$$…™èþV> º…¨´ùr$Ï -{糿êÑ™èþ… ^ðþÄæý$ÅVæüËÆæÿ° ºçßý$Ôé Æ>Ðèþ$^èþ…{§æþ Væü$çßý Äñý$¯èþ²yæþ* ÐèþNíßý…_ Ðèþ#…yæþyæþ$.

& Ýû§é AÆæÿ$×ý

("Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ìê?' ÐéÅÝë°Mìü çܵ…§æþ¯èþ)

***************************************

******************************************************************************************

 VAARTHA

EDITORIAL

 

 

ఒక చీకటి కోణం హిట్లర్‌

ఎస్‌ దుర్గాప్రసాద్‌

ఒక దుర్మార్గుడి గురించి తెలుసు కోవడం ఎందుకంటే ఆ రకమైన దుర్మార్గం మరెక్కడా తలెత్తకుండా జాగ్రత్తపడటానికి. అందువల్లనే జాతి దురంహకారంతో వ్యవహ రించి మానవాళిపై కక్షగట్టి, అత్యంత పాశవికంగా వ్యవహ రించిన హిట్లర్‌ గురించి తెలుసుకోడం అవసరం. హిట్లర్‌లు ఇప్పుడు లేరు, కానీ అలాంటి దుర్మార్గం చెలామణీలోనే వుంది. జాతుల్ని నిర్మూలించే వైఖరి, కొన్ని జాతుల పట్ల ఏహ్యభావం మిగిలే వుంది. ఆధిపత్యంతో, అహంకారంతో సాగిస్తున్న యుద్ధాలకు అంతులేదు.

శాంతి గురించి వల్లిస్తూనే భయంకరమైన మారణాయుధాలు తయారుచేసి ప్రపంచంమీదకి వదులుతున్న దేశాల్లో హిట్లర్‌ను పోలిన వారెందరో వున్నారు. దుర్మార్గానికీ, జాత్యాహంకారానికీ, పాశవికతకు మారుపేరుగా నిలిచిన హిట్లర్‌ గురించి ఈతరానికి గుర్తుచేశారు రమాదేవి చేలూరు. హిట్లర్‌ గురించి తెలుసుకోడానికి ఆమె అనేక పుస్తకాలు చదివారు. సినిమాలుచూశారు.

హిట్లర్‌ ప్రస్తావనలున్న అంశాల్ని తరచి చూశారు.ఈ అధ్యయన ఫలితంగా రూపుదిద్దుకున్నదే ఆమె రాసిన 'జాత్యహంకారి హిట్లర్‌. బాలగోపాల్‌కి అంకిత మిచ్చిన ఈ పుస్తకాన్ని స్వేచ్ఛాసాహితి ప్రచురించింది. హిట్లర్‌ అంటే ఇరవయ్యో శతాబ్దంలోని ఒక చీకటి అధ్యాయం. భయంకరమైన మారణకాండకి చిహ్నం.

వివక్ష, దురహంకారం మానవ జీవితాన్ని దుర్భరం చేస్తాయి. అందుకే ఈ పుస్తకానికి రాసిన ముందుమాటలో ''జాతి,కుల, మతవివక్షలేని ప్రభుత్వాలను రూపొందిం చుకునే బాధ్యత మనందరి మీదుంది. చరిత్ర పునరావతం కాకూడదంటే ఈ చరిత్రచదవాలి అని రచయిత్రి చెప్పారు.
ఈ కారణంగానే మన సమీప చరిత్రలోని ఒక చీకటి కోణాన్ని గురించి ఆసాంతం తెలుసుకొని ఈ పుస్తకం రాశారు. హిట్లర్‌ దుర్మార్గానికి గల నేపథ్యం ఏమిటో ఈ పుస్తకం చదివితే బోధపడుతుంది. హిట్లర్‌ నిరంకుశంగా, నిర్దయునిగా, జాతి దురహంకారిగా రూపొందడానికి గల నేపథ్యాన్ని రచయిత్రి చాలా వివరంగా రాశారు. ఆనాటి జర్మన్‌ సామాజిక, రాజకీయ, ఆర్థిక పరిస్థితులని విశ్లేషిం చారు. ఏయే తత్వవేత్తలు హిట్లర్‌ ఆలోచనావిధానాన్ని ప్రభావితంచేశారో చెప్పారు.

నాజీపార్టీ సిద్ధాంతాలు, సూత్రాలు, దురహంకారంతో కూడిన విధానాలు, 1933 నాటికి హిట్లర్‌ జర్మన్‌ ఛాన్సలర్‌ అయ్యే పరిస్థితులు ఏ విధంగా పరిణమించాయో వివరంగా రాశారు. ఈ పరిణామాల పరంపరని అర్థం చేసుకున్నప్పుడు హిట్లర్‌ అనే జాత్యాహంకారి తయారవడానికి గల పూర్వరంగం అవగతమవుతుంది. హిట్లర్‌ అనే అమానవుడు ఈ భూమ్మీదకి ఆకాశం నుంచి ఊడిపడలేదు. నాటి దుర్మార ్గమైన పరిస్థితులు అతణ్ణి తయారుచేశాయి. ఒక దుర్మా ర్గానికి ప్రభుత్వాధికారం లభిస్తే అది ఎలాంటి విపరిణా మాలకు దారితీస్తుందో చాన్సలర్‌ అయ్యాక హిట్లర్‌ పరిపాలన చెబుతుంది.

ఇంతటి దుర్మార్గానికి కారణమైన జాత్యాహంకారం హిట్లర్‌ చనిపోయిన అరవై ఏళ్ళ తర్వాత కూడా సమసిపోలేదనే బాధ వంటి భావాలు ముప్పిరి గొంటాయి. ఇవాళ ఇరాక్‌, అఫ్ఘానిస్థాన్‌లలో జరుగుతున్న విధ్వంసం, పొరుగున శ్రీలంకలో కొనసాగుతున్న జాతి వైషమ్యాలు హిట్లర్‌ నాటి దుర్మార్గపు ఆలోచనలకి కొన సాగింపు గానే చూడాలి. ఈ దుర్మార్గాల్ని నిరసించాలని చెప్పే పుస్తకమిది.         

***************************************

VAARTHA

EDITORIAL

వ్యవసాయానికి సాయం చేసే రచన

ఎంఇవి

వ్యవసాయాన్ని క్షేత్ర స్థాయిలో పరిశీలించి అధ్యయనం చేసి సేంద్రియ వ్యవసాయ ఉద్యమానికి ఆద్యుడిగా గౌరవం పొందిన  సర్‌ ఆల్బర్ట్‌ హవార్డ్‌ (1873-1947) రాసిన పుస్తకం 'యాన్‌ అగ్రికల్చరల్‌ టెస్ట్‌మెంట్‌ను సంక్షిప్తంగా అనువాదించి 'జీవితానికి మూలాధారమైన వ్యవసాయం అనే ఈ పుస్తకాన్ని పర్మనెంట్‌ గ్రీన్‌ అనే సంస్థ ప్రచురించింది.ఆరోగ్యం అన్ని జీవుల హక్కుగా భావించిన హవార్డ్‌ ఇది నేలలకు, మొక్కలకు, పశువులకు, మనుషులకు కూడా వర్తిస్తుందని, ఈ నాల్గింటి మధ్య అవినాభావ సంబంధం ఉన్నదని, ఒకదాని ఆర్యోగంతో మరొకటి ముడిపడి ఉన్నదని ఈ పుస్తకం  ద్వారా నిర్ధారించారు.

నేల అనారోగ్యానికి గురి అయితే మొక్కలు ఆరోగ్యంగా ఉండలేవని, మొక్కలు ఆరోగ్యంగా లేకపోతే పశువుల ఆరోగ్యం క్షీణిస్తుందని, అలా క్షీణించిన ఆరోగ్యం మనుషుల ఆరోగ్యాన్ని క్షీణింప చేస్తుందని రచయిత నిరూపించారు. 1905-1931 వరకు ఇండియాలో గడిపిన రచయిత ఇంపీరియల్‌ కెమికల్‌ బొటానిస్టుగా పనిచేసారు. ఇన్సిస్ట్యూట్‌ ఆఫ్‌ ప్లాంట్‌ ఇండస్ట్రీ సంచాలకులుగా కూడా ఉన్నారు. క్షేత్రస్థాయిలో తన అనుభవాలను గుదిగుచ్చి  ఆయన రెండు ముఖ్యమైన పుస్తకాలు రాసారు.

ఈ పుస్తకం మొదటిది  రెండో పుస్తకం 'ద సాయిల్‌ అండ్‌ హెల్త్‌ 1945లో రాసారు. ఇయన రెండు పుస ్తకాలూ మానవాళి ఆలోచనను బాగా ప్రభావితం చేసాయి. ప్రకృతి నుంచే మనిషి నేర్చుకోవాలని, ప్రకృతి భూమి యాజమాన్య పద్ధతిని చాలా చక్కగా అనుసరిస్తున్నదని, కొత్తగా మనిషి చేయాల్సింది ఏమీ లేదని ఆ మార్గాన్ని అనుసరిస్తే సరిపోతుందని ఈ శాస్త్రవేత్త భావిం చారు. ప్రకృతిలో మోనోక్రాపింగ్‌ ఉండదని, ప్రకృతి ధర్మం ప్రకారం మిశ్రమ పంటలు, మిశ్రమ వ్యవసాయమే సరైన విధానమన్నది ఆయన నమ్మకం. ప్రకృతి వర్షాన్ని, సూర్యకాంతిని, ప్రకృతిని వినియోగించుకోవడాన్ని మనిషి చూసి నేర్చుకోవాలని కోరారు.

అడవి తనకుతానే ఎరువును తయారు చేసు కుంటుందని, హ్యుమస్‌ తయారీ సమయంలో ఎటువంటి వాసన ఉండదని ఆయన గుర్తు చేస్తున్నారు. నేలలో ఎప్పుడూ పెద్ద మొత్తంలో భూసారం నిల్వ ఉంటుందన్నది రచయిత అభిప్రాయం. అడవిని మొదటిసారి నరికి పంటలు సాగుచేసినప్పుడు ఈ నిల్వ భూసారనిల్వలు ఎంత ఉన్నాయో అర్థం అవుతుందని, పదిసంవత్సరాలుపాటు ఎటువంటి ఎరువు అవసరం లేకుండా పంటలు పండించవచ్చునని రచయిత అంటున్నారు. 'జీవించి ఇతరులను జీవించనివ్వుఅనే ప్రకృతిసూత్రాన్ని మనిషి తవ్యవసాయంలో ఉపయోగిం  చాలన్నది రచయిత అభిప్రాయం.

పెట్టుబడిదారీ వర్గంమంచి వ్యవసాయానికి వ్యతిరేకం అయిందని, కాని పెట్టుబడి దారి వర్గ ప్రయోజనాలే రాజ్యం ఏలు తున్నాయని, నిజానికి అన్నింటికంటే ప్రజలు ముఖ్యమని, ప్రజలు ఆరోగ్యం, శక్తితో విరాజిల్లితే మిగిలినవన్నీ వాటంతట అవే వస్తాయి. పెట్టుబడిదారి వ్యవస్థకు బలం ఎప్పుడూ సంపన్న, తోషభరిత  గ్రామీణ ప్రాంతాలు అనడంలో సందేహం లేదు. వ్యవసాయం, పెట్టుబడి రాజీకుదుర్చుకోవాలని, అలా రాజీకుదుర్చుకోవడంలో రెండు విఫలం కావడం వల్లనే రెండు రంగాలు శిధిలం అయిపోయాయని హవార్డ్‌ పేర్కొంటున్నారు.
ప్రాచ్య దేశాల వ్యవసాయ పద్ధతులు కాల పరీక్షకు నిలబడ్డాయని, ఇక్కడ చిన్న కమతాల్లో భూసారం తగ్గకుండా దీర్ఘకాలం ఉత్పత్తి సాగు తోందని రచయిత చెబుతున్నారు. ఇండియాలో గేదెలకు పెటేమేతతో అవి బతికి ఉండటమే కాకుండా దండిగా పాలిస్తాయని, యూరప్‌, అమెరికాలో ఇదే మేతను పాడి ఆవులకు ఇస్తే అవి ఆకలికి మాడుతాయని, ఉష్ణప్రాంతాలకు అలవాటు పడ్డ గేదె భూసారాన్ని పెంచడమే కాకుండా ప్రజలకు పోషహాకరాన్ని అందిస్తుం దన్న వాస్తవాన్ని మన దృష్టికి తెస్తారు రచయిత.  లోతుగా దున్నేె పద్ధతిని ఆయన వ్యతిరేకించారు.

లోతుగా దున్నడం వల్ల నిల్వ ఉన్న ఎరువు ఆక్సీకరణం ద్వారా నష్టపోయి భూసారాన్ని కోల్పోతుందని అంటున్నారు. హవార్డ్‌ భారతీయ వ్యవసాయదారులు ప్రతి ఒక్కరు సూర్యోదయం నుంచి సూర్యాస్తమయం వరకు పనిచేస్తారని, కృత్రిమ ఎరువు లను కాకుండా సహజ ఎరువులను వాడటం వల్ల రైతులు భూమి సారాన్ని కాపాడుకుంటున్నారని పేర్కొన్నారు. కాని ఇదే రచయిత 2009లో భారతీయ రైతాంగంలో అత్యధికులు ఎంత సోమరులుగా మారారో, రసాయనాలపై ఎంతగా ఆధారపడుతున్నారో చూస్తే తప్పకుండా విచారి స్తారు. ఇంతటి మంచి పుస్తకాన్ని తెలుగులో అందించినందుకు పబ్లిషర్లను అభినందించాలి. సురేష్‌ అనువాదం అర్థవంతంగా ఉంది. వ్యవసాయ రంగంలో మౌలికాంశాలను అవగాహన చేసుకోవాలనుకునేవారు తప్పక చదవాల్సిన పుస్తకం.

***************************************

******************************************************************************************

PRAJASAKTI

EDITORIAL

ప్రతిష్టంభన

 

అధికారపార్టీలో అంతర్‌కలహాలు, వేర్పాటువాదుల ఆందోళనలతో రాష్ట్రంలో ప్రభుత్వ పాలన స్తంభించింది. సెప్టెంబర్‌ రెండున వైఎస్‌ మరణించిన తర్వాత ప్రారంభమైన సంక్షోభం నేటికీ కొనసాగుతోంది. గత నెల 29న కెసిఆర్‌ దీక్ష మొదలుకొని రాష్ట్రంలో ఏదొక ప్రాంతంలో బంద్‌లు, రాస్తారోకోలు, విధ్వంసాలు జరుగుతున్నాయి. ఇటు ప్రత్యేక తెలంగాణాకాని, అటు సమైక్యరాష్ట్రంకాని ఏదైనా ఈ ఆందోళనలన్నీ ఒక ప్రాంతప్రజలకు మరో ప్రాంత ప్రజలపై విద్వేషం రగిలించడానికి కారణమవుతున్నాయి. ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలన్నీ ప్రాంతీయ గొడవల్లో తలమునకలై ప్రజలను, వారు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలను కట్టకట్టి అటకెక్కించాయి. నెల రోజులుగా కోస్తా, రాయలసీమ, తెలంగాణాలో జరుగుతున్న ఆందోళనలకు తిలాపాపం తలాపిడికెడు అన్నట్టు సిపిఎం తప్ప మిగిలిన అన్ని పార్టీలూ తరతమస్థాయిల్లో భాగం పంచుకుంటున్నాయి.

ఈ ఆందోళనల్లో అగ్రభాగాన నిలిచింది కాంగ్రెస్‌పార్టీ. ఒకపక్క ప్రభుత్వాన్ని నడుపుతున్న ఆపార్టీ ప్రాంతాలవారీగా విడిపోయి 'ఉద్యమాల'కు నాయకత్వం వహిస్తోంది. వేర్పాటు వాదాన్ని ఎగదోసిన తనకే సమస్యను సామరస్యపూర్వకంగా పరిష్కరించాల్సిన బాధ్యత ఉందని అందుకు చొరవ చూపించాల్సిందికూడా తానేనన్న స్పృహ కాంగ్రెస్‌కు ఏ కోశాన లేదు. అదేంటంటే తమ ప్రాంత ప్రజల మనోభీష్టానికి తగ్గట్టు నడుచుకుంటున్నానని తప్పించుకోచూస్తోంది. కేవలం పార్టీ నేతలకే కాదు ఎమ్మెల్యేలు, ఎంపీలు, ఎమ్మెల్సీలు చివరికి మంత్రులకు సైతం ఈ జాఢ్యం అంటుకుంది. ఎమ్మెల్యే పదవులకు రాజీనామాచేసి రాజకీయ సంక్షోభానికి తెరతీశారు. ఒత్తిళ్లొస్తున్నాయంటూ ఇరవై మంది మంత్రులు రాజీనామా చేస్తామని ప్రకటించి విరమించుకున్నారు. ఈ నెల 9న చిదంబరం ప్రకటన రావడంతో 'సమైక్య' ఆందోళనకు కోస్తా, సీమ ఎమ్మెల్యేలు రాజీనామా చేయగా, వారిని శాంతింపచేయడానికి ఈ నెల 23న చిదంబరం మరో ప్రకటన చేశారు.

తొలి ప్రకటన కోస్తా, సీమలో ఉద్రేకం కలిగించగా మలి ప్రకటన తెలంగాణాను అట్టుడికిస్తోంది. యుపిఎ ప్రభుత్వం చేసిన ప్రకటనలు రాష్ట్ర పరిస్థితిని చక్కదిద్దడానికి ఉపయోగపడకపోగా పరిస్థితిని మరింత దిగజార్చాయి.

రెండవ ప్రకటన తర్వాత తెలంగాణాలో కూడా కాంగ్రెస్‌ ఎమ్మెల్యేలు రాజీనామా ఇచ్చారు. పదమూడు మంది మంత్రులు రాజీనామా చేశారు. ఒకే పత్రంపై సంతకాలు చేసి పార్టీ అధిష్టానానికి పంపారు. కోస్తా, సీమ మంత్రులు రాజీనామా చేస్తామని బెదిరించి రాజ్యాంగ సంక్షోభం వస్తుందేమో, రాష్ట్రపతి పాలన విధిస్తారేమోనన్నంతగా ఉద్రిక్తం కావించారు. 'తెలంగాణా' మంత్రులు వినతిపత్రంవలే సోనియాకు ఫ్యాక్స్‌ చేశారు. అప్పుడు ఇప్పుడు కాంగ్రెస్‌తోపాటు ఇతరపార్టీల ఎమ్మెల్యేలూ రాజీనామా చేశారు. అధికారపార్టీ ఎమ్మెల్యేలు రాజీనామా చేస్తే ప్రభుత్వం కుప్పకూలుతుంది. అయినా రాజీనామాల డ్రామా నడపడం జుగుప్సాకరం. మంత్రులదైతే మరీ వైపరీత్యం.

పరిపాలన అందించాల్సిన బాధ్యతాయుత స్థానంలో ఉండి ప్రాంతీయ విద్వేషాలు రెచ్చగొడుతున్నారు. నిజంగా రాజీనామా చేశారా అంటే అదీలేదు. ఆ ప్రాంతంవారు బెదిరించి ఊరుకోగా ఈ ప్రాంతంవారు అధిష్టానానికి పంపారు. మంత్రుల రాజీనామాలు ఆమోదించాల్సింది ముఖ్యమంత్రికదా అంటే సమాధానంలేదు. గేమ్‌ ప్లే చేస్తున్నారు. ప్రతిపక్షాలకంటే ముందుండాలన్న యావతప్ప పాలన అందించే బాధ్యత వారి స్పురణకు రావడంలేదు. వైఎస్‌ మృతి చెందిననాటి నుండి మంత్రులు పాలనను వదిలేశారు. తమతమ శాఖల సమీక్షలు నిర్వహించట్లేదు. మొదట్లో సిఎం నిర్వహిస్తున్న సమీక్షా సమావేశాలకూ గైర్హాజరయ్యారు. నెల రోజుల నుండి ప్రాంతాలవారీ భేటీలతో కాలం వెళ్లదీస్తున్నారు. మంత్రులు సచివాలయానికి దూరమయ్యారు. ఫైళ్లు మూలకు నెట్టారు. ఇటీవలి ఆందోళనల పుణ్యమా అని సిఎం కూడా అభివృద్ధి, సంక్షేమ కార్యక్రమాలపై కంటే శాంతిభద్రతలపై ఎక్కువ దృష్టి పెట్టారు.

ఫిబ్రవరిలో అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టబోయే బడ్జెట్‌ రూపకల్పన ఆలస్యమయ్యే పరిస్థితి దాపురించింది. మంత్రులు పాలి'ట్రిక్స్‌'లో నిమగం కావడం అధికారులకు ఆటవిడుపుగా మారింది. తెలంగాణా, ఆంధ్రా చర్చలతో కాలం గడుపుతున్నారు. రాష్ట్ర పరిపాలనా కేంద్రం సచివాలయంలో సగం కుర్చీలు ఖాళీగా ఉంటున్నాయి. ఉద్యోగుల పెన్‌డౌన్‌ల వల్ల పని కుంటు పడింది.

ప్రభుత్వం గొప్పగా చెప్పుకున్న పింఛన్లు, ఇందిరమ్మ ఇళ్లు, పావలావడ్డీ, ఆరోగ్యశ్రీ, ఉపాధిహామీ, విద్యార్థులకు స్కాలర్‌షిప్పులవంటి సంక్షేమ పథకాల ఊసేలేదు. జలయజ్ఞం అంతే సంగతులు. నిత్యావసర వస్తువుల ధరలు ప్రజల బతుకులో సునామీ సృష్టించాయి. ధరల నియంత్రణను అమాత్యులు గాలికొదిలిపెట్టారు. కరువు, వరద బాధిత ప్రజలకు సహాయచర్యలు నామమాత్రం. రైతులకు ఇన్‌పుట్‌ సబ్సిడీ అడ్రస్‌ లేదు. రబీ ప్రణాళిక కాగితాల్లో ఉంది. సబ్సిడీ విత్తనాలు, పంట రుణాలను పట్టించుకొనేనాథుడు లేడు.

పిఆర్‌సి ప్రతిపాదనలు తమకు ఆమోదయోగ్యం కాదని ఉద్యోగుల జెఎసి ఆందోళన బాటపట్టింది. ఆర్టీసీ కార్మికులు తమ వేతనాలు సవరించాలని సమ్మె చేస్తామంటున్నారు. విద్యార్థి నర్సులు, వివిధ వర్గాల ప్రజలు తమ కనీస డిమాండ్ల పరిష్కారం కోసం రోడ్డెక్కారు. ఈ సమస్యలను పరిష్కరించే తీరిక ఓపిక అమాత్యులకు లేకపోయింది. ఇటీవలి ఆందోళనలవల్ల ప్రభుత్వ ఆదాయానికి గండి పడింది. అసలే ఆర్థిక మాంద్యంతో రెవెన్యూ వసూళ్లు తగ్గుతాయని అంచనా వేయగా మూలిగే నక్కపై తాటిపండు పడ్డట్టు తాజా 'ఉద్యమాలు'లతో ఖజానా మరింత బక్క చిక్కింది. రోజుకు వంకోట్ల నష్టం వస్తోందని సిఎం ప్రకటించారు. ఆర్టీసీకి నష్టం మరో వందకోట్లన్నారు. వ్యవసాయంతోపాటు పారిశ్రామిక రంగం ఖాయిలా పడిందని, పెట్టుబడులు ఆగిపోయాయని సిఐఐ, ఫ్యాప్సీ వంటి సంస్థలు ఆందోళన చెందుతున్నాయి. ప్రజలు సంయమనం పాటించాలని చెబుతున్న మంత్రులు, ఎమ్మెల్యేలు తామే ఆ పని చేయట్లేదని గుర్తెరిగితే మంచిది.

ప్రభుత్వంలో నెలకొన్న సంక్షోభాన్ని పరిష్కరించాలన్న ఉద్దేశం జాతీయ, రాష్ట్ర కాంగ్రెస్‌కు లేనట్టుంది. విత్తం లేనప్పుడు ప్రజలు సమస్యలపై ఉద్యమిస్తే ప్రమాదమని భావించి వేర్పాటు ఆందోళనలను మరికొన్ని రోజులు సాగదీస్తే మంచిదన్న ఆలోచనలో ఉన్నట్టుంది. సంక్షోభం ఎదుర్కోడానికి రాష్ట్రపతి పాలనే శరణ్యమని సంకేతాలొస్తున్నాయి. అదే జరిగితే ప్రజలు మరింతగా ఇబ్బందుల్లో పడతారు. రాజకీయ ప్రయోజనాలను ఆశించి ప్రాంతీయ తేనెతుట్టెను కదిపిన కాంగ్రెసే పరిష్కారం కొనుగొనాలి. తాను చెప్పినట్టు చర్చల ప్రక్రియను ప్రారంభించాలి. సాగదీతవల్ల పరిస్థితి మరింత జఠిలమవుతుంది. మంత్రులు, ఎమ్మెల్యేలు బాధ్యతెరిగి సంకుచిత రాజకీయాలు కట్టిపెట్టి ప్రజా సమస్యలపై, పాలనపై దృష్టి సారించాలి. తమను ఎన్నుకున్న ప్రజలను గాలికి వదలకుండా బాధ్యతాయుతంగా వ్యవహరించాలి.

***************************************

PRAJASAKTI

EDITORIAL

 

 

ధరల దరువు - ప్రజలకేదీ ఆదరువు ?

·         ధరలను అదుపుజెయ్యాలన్న ధృడసంకల్పం గాని, చిత్తశుద్థి గాని ప్రభుత్వాలకు లేకపోవడమే దీనికంతటికీ అసలుకారణం. ఆర్థికమాంద్యం నుండి బయట పడేందుకు ప్రభుత్వం ఆర్భాటంగా ప్రకటించిన స్టిములేషన్‌ ప్యాకేజి ఖర్చుకు, రీగా పనులకు ఖర్చు జేసిన డబ్బును దొడ్డిదోవన పేదల నుండి రాబట్టు కోవాలని ప్రభుత్వం జూస్తున్నది. తన చేతికి మురికి అంటకుండా ఈ పని పూర్తిజెయ్యగల సాధనంగా ద్రవ్యోల్బణాన్ని ప్రభుత్వం చూస్త్తున్నది. అందుకే ధరల నియంత్రణ కోసం తొందరపడడం లేదు. పకడ్బందీ చర్యలు తీసుకోవడంలేదు.

నిత్యజీవితావసర సరుకుల ధరలు భగ్గుమంటున్నాయి. బియ్యం, పప్పులు, పంచదార, కూరగాయలు, టీ, బంగాళదుంపలు, ఉల్లిపాయలు ఇలా ప్రతిదీ సామాన్యుడికి అందుబాటులో లేకుండా పోయాయి. డిసెంబరు మొదటి వారంలో ఆహార పదార్థాల ద్రవ్యోల్బణం 20శాతానికి చేరింది. గత 11 సంవత్సరాలలో ఎప్పుడూ ఇంత వేగంగా ధరల పెరుగుదల సంభవించలేదు. ప్రభుత్వం ప్రకటిస్తున్న ద్రవ్యోల్బణం అంకెలు వాస్తవ పెరుగుదలను మరుగుపర్చి చూపిస్తున్నాయి. 1993-94 సంవత్సరాన్ని బేస్‌గా తీసుకున్నందున ఇలా జరుగుతున్నది. ప్రభుత్వం నియమించిన కమిటీలే ఈవిషయాన్ని పరిశీలించి ధరల పెరుగుదలను, వాస్తవంగా ప్రతిబింబించేట్లు 2004-05 సంవత్సరాన్ని బేస్‌గా తీసుకోవాలని ప్రతిపాదించినా, యు.పి.ఏ ప్రభుత్వం ఎటువంటి చర్య తీసుకోలేదు. తప్పుడు సూచికలతో ధరల పెరుగుదలను కప్పిపెట్టకపోతే ఆహార ద్రవ్యోల్భణం పెరుగుదల ఇంకా ఎంతో ఎక్కువగా ఉంటుంది.

ఆహార వస్తువుల ధరలు పెరుగుదల మూలంగా గత ఏడాదిలో 10కోట్ల మంది ప్రజలు దారిద్య్ర రేఖ దిగువకు నెట్టబడ్డారు. పేదల ఆదాయంలో 60-70శాతం ఆహారం కోసం ఖర్చు చేస్తారు. నిత్యజీవితావసర సరుకుల ధరలు పెరగడంతో వారి పరిమిత ఆదాయమంతా ఆహారానికే చాలడం లేదు. ఆహార దినుసుల ధరలు పెరగడమంటే సామాన్య ప్రజల నుండి ప్రభుత్వం చెప్పకుండా పన్ను వసూలు చేసుకోవడంలాంటిదే.

ధరల పెరుగుదల ప్రజలకు భరించలేని భారం అయితే కొందరికి అపరకుబేరులుగా మారడానికి సులువైన మార్గం అయింది. టోకు ధరలకు, చిల్లర ధరలకు వ్యత్యాసం చూస్తే మధ్య దళారులు ఎలా ప్రజలను దోచు కుంటున్నారో విదితమవుతుంది. కిలో పంచదార తయారీ ఖర్చు రూ.16 అయితే బహిరంగ మార్కెట్‌లో కిలో రు.40లకు అమ్ముతున్నది. వినియోగ దారుడి నుండి మధ్య దళారీ వ్యవస్థ ఎంత దోచుకుంటుందో దీంట్లో చూడవచ్చు. బడా బహుళజాతి కంపెనీలు తమ బ్రాండెడ్‌ ఆహార ఉత్పత్తులపై వచ్చే సూపర్‌ లాభాలను వదులుకోడానికి సిద్ధంగా లేవు. ధరను అలాగే వుంచి పరిమాణాన్ని తగ్గించి అమ్ముతున్నారు.

ఆహార సంబంధ వ్యాపారం చేసే కంపెనీల వాటాలపై వచ్చేరాబడిని పరిశీలిస్తే దిగ్భ్రాంతి కల్గుతుంది. ప్రజలు ఆహారం కొనుక్కోలేక పస్తులుండే పరిస్థితి వుంటే పెద్ద కంపెనీల వాటాలపై రాబడి 150 నుండి 340శాతం వరకు పెరిగింది. నల్ల బజారు వ్యాపారస్తులకు, మోసగాళ్ళకు, అక్రమ నిల్వలు జేసేవారికి ధరల పెరుగుదల కనక వర్షం కురిపిస్తున్నది. వీళ్ళతో కుమ్మక్కయి నిబంధనలను సడలిస్తూ.చట్టాలను అమలుజెయ్యకుండా సహాయ పడే పాలక పార్టీల నాయకులకు భారీగానే ముడుపులు ముడుతున్నాయి.

గత సంవత్సరం నుండి ఆహార పదార్ధాల ధరలు శరవేగంగా పెరుగుతుంటే కేంద్రంలో యుపిఏ ప్రభుత్వం, రాష్ట్రంలో కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వమూ చోద్యం చూస్తున్నాయి. ప్రభుత్వ ప్రతినిధులు ఇచ్చే వివరణలు బాధ్యతారహితంగా వుంటున్నాయి. ధరల పెరుగుదల ప్రపంచవ్యాప్తంగా వుందని తమ చేతులు దులుపుకుంటున్నారు.

వ్యవసాయమంత్రి శరద్‌పవార్‌ ధరల పెరుగుదలకు వాతావరణ మార్పులే కారణమని అసందర్భమైన వ్యాఖ్య జేశారు. వర్షాభావం, వరదల వలన ఉత్పత్తి తగ్గివుండవచ్చు. దేశంలో వడ్ల ఉత్పత్తిలో కోటి టన్నుల లోటు ఏర్పడింది. రాష్ట్రంలో 37లక్షల టన్నుల ఆహారధాన్యాల ఉత్పత్తి తగ్గింది. సరఫరాలో దీని ప్రభావం వున్నా ఈ పరిస్థితి ముందుగా ఊహించలేనిదికాదు. ధరలను నియంత్రించడానికి ముందస్తు చర్యలు తీసుకోవడం ఏమంత కష్టమైన పని కాదు. కాని ప్రభుత్వం బాధ్యతను రుతుపవనాలపై నెట్టి వేసి తమ నిష్క్రియాపరత్వాన్ని సమర్థించుకోజూస్తున్నది. ప్రధాన మంత్రి ఆర్థిక సలహాదారు ఒకరు ఉపాధిహామీచట్టం ద్వారా పనులు కల్పించి ఖర్చుపెట్టడం వలన ఆహారానికి డిమాండ్‌ పెరిగి ధరలకు రెక్కలొచ్చాయని అంటున్నారు. ఆహారం తినకుండా పస్తులు ఉండటమే ధరల పెరుగుదల నివారించడానికి పరిష్కారం అన్నట్లు మాట్లాడుతున్నారు.

అన్నివైపుల నుండి వచ్చిన విమర్శల తర్వాత ప్రభుత్వం తీసుకున్న అరకొర చర్యలు ధరల పెరుగుదలపై పెద్ద ప్రభావం జూపలేదు. వంటనూనెలపై దిగుమతి సుంకం తగ్గింపు, బాసుమతి బియ్యం ఎగుమతిపై నిషేధం, మొక్కజొన్నపై సుంకం తగ్గింపు, పప్పుల ఎగుమతిపై నిషేధం వగైరా చర్యల వల్ల ఫలితం రాలేదు. ధరలు పెరుగుతూనే వున్నాయి.

ధరల నియంత్రణకు అవసరమైతే ద్రవ్య చలామణిని నియంత్రిస్తామని, వడ్డీరేట్లు పెంచుతామని ప్రధాన మంత్రి ఆర్థిక సలహాదార్లు, రిజర్వుబ్యాంకు ప్రతినిధులు చెబుతున్నారు. డబ్బును ఆర్థిక కార్యకలాపాల నుండి ఉపసంహరించుకోవడం ద్వారా ధరలను అదుపుజేయాలన్నది వీరి ఆలోచన. దీని పర్యవసానంగా ప్రజల కొనుగోలు శక్తి తగ్గుతుంది. ధరల పెరుగుదలే కాదు, ధరలు తగ్గించే చర్యల వల్ల కూడా సామాన్యుల మీదనే భారమన్నమాట!

ధరల పెరుగుదలకు మూలమైన అంశాలను తాకడానికి, కఠినమైన నిర్ణయాలు తీసుకోవడానికి ప్రభుత్వాలు సిద్ధంగా లేవు. వ్యవసాయోత్పత్తులలో భవిష్య వ్యాపారం (ప్యూచర్స్‌) ధరల పెరుగుదలకు ఒక ముఖ్యమైన కారణం. ఈ వ్యాపారాన్ని నిషేధించడానికి కేంద్రప్రభుత్వం సిద్ధం కావడంలేదు. విమర్శలు రావడంతో గత సంవత్సరం కొన్ని సరుకులపై నిషేధం విధించారు. కొద్దికాలంలో బంగాళదుంపలపై నిషేధం ఎత్తివేశారు. భవిష్య వ్యాపారం వల్ల ధరలు పెరుగుతున్నాయా ? లేదా? అన్న విషయం పరిశీలించడానికి ప్రభుత్వం నియమించిన అభిజిత్‌సేన్‌ కమిటీ పాము చావకుండా, కర్ర విరగకుండా ఎటువంటి నిర్దిష్ట సిఫార్సులు చేయకుండా నివేదిక సమర్పించింది. ఫ్యూచర్స్‌ మార్కెట్టు కమిషన్‌ అధ్యక్షులు వ్యవసాయోత్పత్తుల భవిష్య వ్యాపారంపై నిషేదం విధించే ప్రసక్తే లేదని ఈ నెలలోనే ప్రకటించారు.

ప్రభుత్వం ఎగుమతుల, దిగుమతుల నిర్వహణను కూడా ధరల నియంత్రణకు సక్రమంగా వినియోగించుకోలేదు. ప్రజా అవసరాలను బట్టి కాకుండా, వ్యాపారుల ప్రయోజనాలను బట్టి నిర్ణయాలు తీసుకుంటున్నది. గతంలో కిలో పంచదారను రూ.12రూపాయలకే ఎగుమతి చేసి కొద్ది మాసాల్లోనే 23 రూపాయలకు దిగుమతి చేసుకున్నది. ప్రభుత్వ హ్రస్వదృష్టికి ఇదొక ఉదాహరణ.

కాంగ్రెస్‌పార్టీ ధరల సర్ధుబాటు నిధిని ఏర్పాటు చేస్తామని ఎన్నికలకు ముందు చేసిన వాగ్దానం ఇప్పటికీ కార్యరూపం దాల్చలేదు.

దొంగ నిల్వలను అరికట్టేందుకు అవసరమైన చర్యలను కూడా ప్రభుత్వం తీసుకోవడం లేదు. వ్యాపారస్తులకు గిడ్డంగులలోని నిల్వలపై బ్యాంకులో భారీగా రుణాలు ఇస్తున్నాయి. ఎంత సరుకు నిల్వ ఉంటే అంత ఎక్కువగా రుణాలు పొందే అవకాశం ఉండడంతో వ్యాపారస్తులు నిల్వలను ఎక్కువగా పెట్టి కృత్రిమ కొరతను సృష్టించి ధరలను విపరీతంగా పెంచి వేస్తున్నారు. రిజర్వుబ్యాంకు నిల్వలపై ఇచ్చే రుణసదుపాయన్ని పరిమితం చేసి ధరలను నియంత్రించటానికి పునుకోకపోవడం శోచనీయం. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా రైస్‌ మిల్లర్లు ఎక్కువ బియ్యాన్ని నిల్వ ఉంచుకునేందుకు అనుమతించింది. గతంలో 5శాతం కన్నా మించి నిల్వ ఉంచుకొనేందుకు లేదు. ఇప్పుడు ఆ పరిమితిని 10 శాతానికి పెంచింది. గతంలో అంతర్‌జిల్లా రవాణాకు ఆంక్షలు ఉండేవి. వాటిని తొలగించింది. దీనితో బియ్యం సరిహద్ధు జిల్లాలకు చేరి అక్కడి నుండి దొంగ రవాణాకు మార్గం సులవయ్యింది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నగంగా వ్యాపార ప్రయోజనాల కోసం నిలబడడం దారుణం.

ఆహార ఉత్పత్తులకు నిజంగా కొరత ఏర్పడినా ప్రజాపంపిణీ వ్యవస్థ సక్రమంగా పనిజేస్తుంటే సామాన్య ప్రజలపై ధరల పెరుగుదల భారాన్ని పడకుండా కొంత మేరకు చూడవచ్చు. కాని యు.పి.ఎ ప్రభుత్వం ప్రజా పంపిణీ వ్యవస్థను ఒక క్రమ పద్ధతిలో బుద్ధిపూర్వకంగా బలహీనపరుస్తూ వస్తున్నది. రాష్ట్రాలకు ఇవ్వాల్సిన కోటాలను తగ్గిస్తున్నది. ప్రతి నెలా మన రాష్ట్రానికిచ్చే బియ్యం కోటాలో 45,000 మెట్రిక్‌ టన్నుల కోత విధించింది. సంవత్సరానికి 5లక్షల 40వేల మెట్రిక్‌ టన్నులను మార్కెట్‌లో కొని రేషన్‌ దుకాణాలకు సరఫరాజేెయాల్సిన పరిస్థితి రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి ఏర్పడింది

ఎన్నికలకు ముందు రాష్ట్రంలో కొత్తగా జారీచేసిన 40 లక్షల రేషన్‌ కార్డులకు బియ్యం ఇవ్వడం లేదు. తెల్ల రేషన్‌ కార్డుకిచ్చే బియ్యం కోటా ప్రస్తుతం ఉన్న 25 కిలోల నుండి 35 కిలోలకు పెంచుతామని చేసిన ప్రకటన ఎన్నికలు పూర్తయి 8నెలలు గడుస్తున్నా అమలు జరగలేదు. ఇది అమలు జరిగితే ధరల పెరుగుదల నుండి పేదలకు కొంత ఊరట కలిగేది. చౌక దుకాణాలకు సరఫరా అయిన రేషన్‌ బియ్యంలో 30 శాతం నల్ల బజారుకు తరలుతుందని ప్రభుత్వ నిఘా వర్గాలు అంచనా వేస్తున్నాయి. ఈ అక్రమాల్ని అరికట్టడానికి ప్రభుత్వ చర్యలు నామమాత్రమే. ప్రతి రేషన్‌ కార్డుకి కిలో కందిపప్పు అన్నారు. అప్పుడప్పుడు అక్కడక్కడ నాసిరకం కందిపప్పును సరఫరాచేసి చేెతులు దులుపుకుంటున్నారు. ప్రతి కార్డుకు కిలో పంచదార ఇవ్వాలి. ఇవ్వడం ఆపివేశారు. ఒకసిలిండరున్న వారికిస్తామన్న కిరోసిన్‌ ఇవ్వడం లేదు. దీపం పథకం కింద గ్యాస్‌ కనెక్షన్‌లు ఇవ్వడం నిలిపి వేశారు. రైతు బజార్లు తదితరచోట్ల ప్రభుత్వ విక్రయ కేంద్రాల ద్వారా బియ్యం కందిపప్పు, ఉల్లిపాయలు, చింతపండు వంటి నిత్యజీవితావసర సరుకులను అమ్ముతున్నామన్న మాటల్లో ప్రచారం ఎక్కువ, అమలు తక్కువ. .

100 కోట్ల జనాభా కల్గిన మన దేశానికి ఆహార భద్రత ప్రాధాన్యం గురించి ప్రత్యేకంగా నొక్కి చెప్పనవసరం లేదు. గత రెండు దశాబ్దాల నుండి తలసరి ఆహార ఉత్పత్తి పడిపోతున్నా ప్రభుత్వం వ్యవసాయం గురించి పట్టించుకోలేదు. పెట్టుబడులను తగినంతగా పెంచి నీటిపారుదల తదితర మౌలిక సాదుపాయాలను సమకూర్చడానికి పూనుకోలేదు. రుతుపవనాల దయాదాక్షిణ్యాలమీద ఆధారపడే స్థితిని అధిగమించేందుకు కృషి చేయలేదు. పై పెచ్చు వాణిజ్య వ్యవసాయం పేరుతో సాగుభూములను ఆహార పంటలనుండి ఇతర పంటలకు, ఇతర అవసరాలకు మళ్లిస్తున్నారు. ఆహారోత్పత్తి తరుగుదలకు కారణమైన పాలకులే ఉత్పత్తి తగ్గుదలను ధరల పెరుగుదలకు సాకుగా చూపించటం విడ్డూరం.

ధరలను అదుపు జెయ్యాలన్న ధృడసంకల్పంగాని, చిత్తశుద్థిగాని ప్రభుత్వాలకు లేకపోవడమే దీనికంతటికీ అసలుకారణం.

ఆర్థికమాంద్యం నుండి బయట పడేందుకు ప్రభుత్వం ఆర్భాటంగా ప్రకటించిన స్టిములేషన్‌ ప్యాకేజి ఖర్చుకు, రీగా పనులకు ఖర్చు జేసిన డబ్బును దొడ్డిదోవన పేదల నుండి రాబట్టు కోవాలని ప్రభుత్వం జూస్తున్నది. తన చేతికి మురికి అంటకుండా ఈ పని పూర్తిజెయ్యగల సాధనంగా ద్రవ్యోల్బణాన్ని ప్రభుత్వం చూస్త్తున్నది. అందుకే ధరల నియంత్రణ కోసం తొందరపడడం లేదు. పకడ్బందీ చర్యలు తీసుకోవడంలేదు.

ధరల పెరుగుదల సామాన్య మధ్యతరగతి ప్రజల జీవన ప్రమాణాలను తీవ్రంగా దెబ్బతీస్తున్నది. ఆర్థిక మాంద్యం సమయంలో ఉపాధి తగ్గి ఆదాయం తగినంతగా రాక బాధపడుతున్న ప్రజలకు ధరల పెరుగుదల పుండు మీద కారం చల్లినట్లుగా ఉంది. కేంద్ర రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు యుద్ద ప్రాతిపాదికన చర్యలు తీసుకోకపోతే ప్రజల పరిస్థితి ఇంకా విషమిస్తుంది.

ధరల పెరుగుదల

(కిలో ఒక్కింటికి రూపాయల్లో)

వివరరాలు 2008 2009

డిసెంబరు డిసెంబరు

బియ్యం 25 40

కందిపప్పు 45 90

మినపపప్పు 43 80

పెసరపప్పు 44 90

చింతపండు 26 45

చక్కెర 21 35

ఉల్లి 12 25

 

***************************************

******************************************************************************************

SURYA

EDITORIAL

అమెరికన్లు ఆరోగ్యశ్రీ

మొత్తం ఈ వ్యవహారంలో డాక్టర్‌ దగ్గరికి వెళితేనే ఇల్లు గుల్ల అయిపోయే అమెరికన్‌ వైద్య విపణిలో నిస్సహాయులై ఉన్న నిరుపేదలకు ఆరోగ్య భద్రత కల్పించాలనే మహత్తర ఆశయం దాగి ఉన్నందునే ఒబామా ఈ పథకాన్ని ముందుకు తీసుకుపోతున్నందుకు చరితార్ధుడవుతున్నాడు. ఆరోగ్య బీమా రంగంలో ప్రభుత్వం పెద్దఎత్తున ప్రవేశిస్తే తమ లాభాలు తగ్గిపోతాయన్న భయంతో ప్రైవేటు కార్పొరేట్‌ బీమా సంస్థలు ఒబామా ఆలోచనను అటకెక్కించడానికి బరి తెగించాయి. నల్ల మేకను నల్ల కుక్క అనిపించి అమెరికన్లు తిరస్కరించేలా చేయ ప్రయత్నించాయి. అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన అమెరికాలో పాలక వ్యవస్థలు, కుబేరవర్గాల లాభాల వేటకు ఇచ్చే ప్రాధాన్యాన్ని సగటు పౌరుల కనీస అవసరాలకు ఇవ్వవనే కఠోర వాస్తవం ఒబామా హెల్త్‌ కేర్‌ బిల్లు సాగిస్తున్న ఎదురీతలో మరింతగా ప్రస్ఫుటమవుతున్నది.

కార్పొరేట్‌ ఇన్సూరెన్స్‌ కంపెనీల కబంధ హస్తాల నుంచి సగ టు అమెరికన్ల వైద్య అవసరాలకు విముక్తి ప్రసాదించి, దేశ ప్రజలందరికీ ఆరోగ్య ధీమాను కలిగించడానికి ఉద్దేశించిన చరిత్రాత్మ కమైన హెల్త్‌ కేర్‌ బిల్లును ఈ నెల 24న సెనెట్‌ ఆమోదించడంతో ప్రెసి డెంట్‌ బరాక్‌ ఒబామా చిరస్వప్నం సాఫల్యం దిశగా మరో కీలకమైన మైలు రాయిని దాటింది. అమెరికన్లందరికీ ఆరోగ్య భద్రత కల్పించే జాతీయ విధానం ఒకటి రూపొందాలని గత 75 ఏళ్ళుగా పెక్కుమంది అమెరికా అధ్యక్షులు ఆశిస్తూ వచ్చారు. ఆ మహత్తర లక్ష్యాన్ని ఒబామా చేరుకుంటూ ఉండడం వెనుక అమెరికా అనుభవిస్తున్న వర్తమాన ఆర్థిక సంక్షోభం పాత్ర ఉన్నదని అంగీకరించక తప్పదు. ఫ్రాంక్లిన్‌ డి రూజ్‌ వెల్ట్‌, హారీ ఎస్‌.ట్రూమన్‌ వంటి అధ్యక్షులకు సాధ్యం కాని పనిని సాధి స్తూ డెమొక్రాట్ల చిరకాల ఆశయాన్ని ఆచరణలోకి తెస్తున్న ఘనత ఒబా మా ఖాతాలో చేరుతున్నది. ఆరోగ్య భద్రత పథకానికి వచ్చే పదేళ్ళలో ఖర్చు పెట్టదలచుకున్న 900 బిలియన్‌ డాలర్ల విత్తం ఇరాక్‌, అఫ్ఘాన్‌ యుద్ధాల కింద మనం పెడుతున్న వ్యయం కంటె బహు తక్కువ అంటూ ప్రెసిడెంట్‌ ఒబామా ఈ పథకానికి అనుకూలంగా జనాభిప్రాయాన్ని కూ డగట్టేందుకు ప్రయత్నించారు.

అయినప్పటికీ రిపబ్లికన్ల నుంచి ఎదురైన తీవ్ర వ్యతిరేకత ఆయన జనామోద రేటింగ్‌ను కొల్లగొడుతూ వచ్చింది. అంతిమంగా అమెరికాలోని పారిశ్రామిక, వాణిజ్య సంస్థల యాజమా న్యవర్గాలు కూడా అసాధారణంగా పెరిగిపోయిన వైద్య ఖర్చులకు భయ పడి ఒబామా సంకల్పానికి మద్దతు ఇవ్వాలని నిర్ణయించుకోవడంతో ఉభయ సభలలో పథకానికి అనుకూల వాతావరణం ఏర్పడింది. ఒబా మా పథకానికి అంత సుముఖంగా లేని కొంతమంది డెమొక్రాట్లు కూడా అనుకూలంగా మారవలసి వచ్చింది. బిల్లులపై ఓటింగ్‌లో విప్‌ల సంప్ర దాయం లేని అమెరికాలో స్వపక్ష సభ్యుల ఆమోదాన్ని పొందడానికి కూడా ప్రభుత్వం ప్రయాసపడవలసి వస్తుంది. చివరికి డెమొక్రాట్లంద రి మద్దతుతో బిల్లును ఉభయ సభలలో ఆమోదింపచేసుకోవడంలో ఒ బామా ప్రభుత్వం కృతకృత్యురాలయింది.
గత నెల 7వ తేదీన అమెరికా ప్రతినిధుల సభ కేవలం ఐదుగురు సభ్యుల (220-225) మెజారిటీతో బిల్లుకు ఆమోదం తెలపగా క్రిస్మస్‌ ముందు రోజు మొన్న డిసెంబర్‌ 24వ తేదీనాడు సెనేట్‌ 60-39 తేడాతో సై అన్నది. అయితే రిపబ్లికన్ల అండదండలను సైతం సాధించి ఉభయా మోదంతో పథకాన్ని అమలులోకి తేవాలని ఒబామా చేసిన ప్రయత్నం ఫలించలేదు. 1935లో సోషల్‌ సెక్యూరిటీస్‌ బిల్లుకు, 1965లో 65 ఏళ్ళు నిండిన వృద్ధులకు మాత్రమే పరిమితమైన మెడికేర్‌ బిల్లుకు అటు వంటి ఉభయపక్ష ఆమోదం లభించింది. అయితే ఇదంతా జరిగిన తర్వాత కూడా మొత్తం వ్యవహారం పండగనాడు ఇల్లు అలికే దశ వరకే వచ్చింది. ఒబామా మౌలిక ప్రతిపాదనల మీద ప్రతినిధుల సభలోని డెమొక్రాట్లు తమదైన స్వరూపంతో ఒక ప్రత్యేక బిల్లును రూపొందించి ఆమోదింపచేయగా సెనేట్‌లోని డెమొక్రాట్లు మరో తరహా బిల్లును రూపొందించి ఆమోదింపజేశారు. ప్రతినిధుల సభ బిల్లు అల్పాదాయ వర్గాల ప్రజలు కావాలనుకుంటే ప్రభుత్వ బీమాను ఎంచుకునే అవకా శం కల్పిస్తుండగా సెనేట్‌ బిల్లులో దాని ప్రస్తావన లేదు.

అలాగే గర్భస్రా వం చేయించుకోదలచే వారికి బీమా సౌకర్యం కల్పించే విషయంలో కేథలిక్‌ మతవర్గాల నుంచి ఎదురయ్యే వ్యతిరేకత దృష్ట్యా భిన్న వ్యూహా లు, ఆలోచనలను రెండు బిల్లులో పొందుపరిచారు. అంతిమంగా ఉభయ సభల భాగస్వామ్యంతో ఏర్పడే సంయుక్త సంఘం పరిశీలన తర్వాత ఏకాభిప్రాయంతో రూపొందే బిల్లుపై దేశాధ్యక్షుడు సంతకం చేయవలసి ఉంటుంది. అదే ఆచరణకు నోచుకుంటుంది.

అమెరికా జనాభాలో 36 మిలియన్లు అంటే మూడు కోట్ల అరవై లక్షలమందికి ఆరోగ్య భద్రత లేదు. వీరందరినీ బీమా పరిధిలోకి తేవాల న్నది ఒబామా ఆకాంక్ష. అందుకు ప్రభుత్వం కూడా ఒక ఆరోగ్య బీమా సంస్థను నెలకొల్పి నిరుపేదల వైద్య అవసరాలకు పూచీ వహించాలన్నది ఆయన సంకల్పం. అలాగే ప్రైవేటు వ్యాపార, పారిశ్రామిక సంస్థల యాజమాన్యాలు తమ వద్ద పనిచేసే వారికి విధిగా ఆరోగ్య బీమా సౌక ర్యం కల్పించేలా చూడడం కూడా ఒబామా ప్రతిపాదనలో కీలకాంశం.

ప్రభుత్వం కల్పించే బీమాకు వారి వద్ద నుంచి విత్తం వసూలు చేసే నిబంధనను బిల్లులో చేర్చారు. పాతిక అంతకంటె ఎక్కువమంది సిబ్బం ది గల సంస్థల యాజమాన్యాలు పూర్తి కాలపు ఉద్యోగికి సాలీనా 750 డాలర్లు, పార్ట్‌ టైమర్‌కు 350 డాలర్లు చెల్లించేలా ఈ నిబంధనను రూ పొందించారు. అయితే బిల్లు అంతిమ రూపాన్ని సంతరించుకుని చట్టం కావడం, ప్రతి ఒక్క అమెరికన్‌ ఆరోగ్య బీమా కవచాన్ని పొందడం సుదీ ర్ఘ ప్రక్రియ అనేది మాత్రం వాస్తవం. అయి నా ప్రైవేటు ఆరోగ్య బీమా వ్యాపార సంస్థలు, వారి రాజకీయ వత్తాసుదార్ల బాహాటమైన వ్యతిరేక ప్రచారాన్ని తట్టుకొని జాతీయ ఆరోగ్య భద్రత పథకానికి ఉభయ సభల ఆమోదాన్ని పొందడం ఒబామా సాధించిన ఘన విజయమని అంగీక రించవలసి ఉన్నది.

మొత్తం ఈ వ్యవహారంలో డాక్టర్‌ దగ్గరికి వెళితేనే ఇల్లు గుల్ల అయిపోయే అమెరికన్‌ వైద్య విపణిలో నిస్సహాయులై ఉన్న నిరుపేదలకు ఆరోగ్య భద్రత కల్పించాలనే మహత్తర ఆశయం దాగి ఉన్నందునే ఒబామా ఈ పథకాన్ని ముందుకు తీసుకుపోతున్నందుకు చరితార్ధుడవుతున్నాడు. ఆరోగ్య బీమా రంగంలో ప్రభుత్వం పెద్ద ఎత్తున ప్రవేశిస్తే తమ లాభాలు తగ్గిపోతాయన్న భయంతో ప్రైవేటు కార్పొరేట్‌ బీమా సంస్థలు ఒబామా ఆలోచనను అటకెక్కించడానికి బరి తెగించా యి. నల్ల మేకను నల్ల కుక్క అనిపించి అమెరికన్లు తిరస్కరించేలా చేయ ప్రయత్నించాయి. అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన అమెరికాలో పాలక వ్యవ స్థలు, కుబేరవర్గాల లాభాల వేటకు ఇచ్చే ప్రాధాన్యాన్ని సగటు పౌరుల కనీస అవసరాలకు ఇవ్వవనే కఠోర వాస్తవం ఒబామా హెల్త్‌ కేర్‌ బిల్లు సాగి స్తున్న ఎదురీతలో మరింతగా ప్రస్ఫుటమ వుతున్నది.

 

***************************************

SURYA

EDITORIAL

విభజన కూడదు, ఎందుకంటే...

 

ఇంత తేలికగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌ను భారత ప్రభుత్వం విభజించాలను కుంటుంటే అది రాజకీయ అలసటతో బాధపడుతున్నదని అర్థం చేసుకోవాలి. అంతర్గత, బహిర్గత సమస్యలను ఎదుర్కొనేందుకు అవసరమైన బలం లేదన్నమాట. అంతకు ముందు పంజాబ్‌, అస్సాం, కాశ్మీర్‌, ఈశాన్య రాష్ట్రాల నుంచి వచ్చిన సమస్యలను, సవాళ్ళను ఎదుర్కొనేందుకు ప్రభుత్వం శక్తిని ప్రదర్శించింది. నేడు ఈ చర్యకు పాల్పడడమనేది దేశానికి మంచి సందేశాన్ని ఇవ్వదు. ఫాస్ట్‌ ఫుడ్‌ పరిష్కారాలు, ఫోటో సెషన్లు ప్రస్తుత రాజకీయ శైలిగా అనిపిస్తోంది. నిత్యం నిర్వహించే విలేకరుల సమావేశాలే అన్నిం టికన్నా ఎక్కువ ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకుంటున్నాయి. ఇలా చూస్తే సమస్య ఆంధ్రది కాదు, మన దేశంలో నెలకొన్న వ్యవస్థది అనే భావన కలగడం సహజం.

ఆంధ్ర రాష్ట్రంలో నెలకొన్న రాజకీయ సంక్షో భాన్ని మీడియా- అభివృద్ధి చెందిన ఆంధ్ర, వెనుకబడిన తెలంగాణ అం శంగా పరిగణిస్తున్నట్టు కనిపిస్తోంది. అయితే కోస్తా ఆంధ్రలోని పశ్చిమ గోదావరి జిల్లాలో ఓటు హక్కు కలిగి, హైదరాబా ద్‌లో కొద్ది ఆసక్తి కలిగిన వ్యక్తిగా ఈ 'వెనుకబడిన తెలంగాణ', 'అభివృద్ధి చెందిన కోస్తా ఆంధ్ర' వాదన విని దిగ్భ్రాంతికి లోనయ్యాను. ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌ను రెం డు కాదు మూడు రాష్ట్రాలుగా విభజించినా సమస్యలేదు. అయితే, ఆ విషయంపై తొందరపాటు నిర్ణయం తీసుకొని ప్రకటించకుండా కాస్త నిగ్రహం పాటించి ఉండవలసింది.
ఆంధ్ర నుంచి తెలంగాణను వేరు చేసే విధానమే కొంత భిన్నంగా ఉంది. గతంలో కొత్త రాష్ట్రాలు ఏర్పడినప్పుడు ఒక పద్ధతి ఉండేది. బాగా వెనుకబడిన కొద్ది ప్రాంతం, తక్కువ సంఖ్యలో జనాభా వేరుపడి రాజధాని కోసం అన్వేషించి ఏర్పరచేవారు. ఈ పద్ధతిలోనే బీహార్‌ నుంచి జార్ఖండ్‌, ఉత్తరప్రదేశ్‌ నుంచి ఉత్తరాఖండ్‌, మధ్యప్రదేశ్‌ నుంచి ఛత్తీస్‌గఢ్‌ ఏర్పడ్డాయి. యాభై సంవత్సరాల కిందట మహరాష్ట్ర నుంచి గుజరాత్‌ వేరుపడినప్పటికీ ముంబై పెద్ద రాష్ట్రానికి రాజధానిగా ఉండగా, గుజరాత్‌ కొత్త రాజధానిని ఏర్పాటు చేసుకుంది.

ఆంధ్రప్రదేశ్‌ వ్యవహారమే కొంత ప్రత్యేకంగా ఉన్నది. రాష్ట్రంలోని అత్యధిక జనాభాను పంపివేసి, తక్కువ జనాభా అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన, భారత్‌లోని నాలుగవ మెట్రోపాలిటన్‌ నగరమైన హైదరా బాద్‌ను ఉంచుకుంటామంటున్నారు. ఇది గత విభజనలకు భిన్న మైంది. రాష్ట్రంలో అధిక ప్రాంతాన్ని, జనాభాని కలిగిన ఆంధ్ర ఉత్త మ భాగాన్ని కోల్పోతుంది. తెలంగాణ వెనుకబడి ఉండవ చ్చు కానీ ఆంధ్ర నిజంగానే అభివృద్ధి చెందిందా? తెలంగాణ దగ్గర లేనిది కోస్తా ఆంధ్ర వద్ద ఏముంది? కొన్ని కొలబద్దలు చూద్దాం.

కోస్తా ఆంధ్ర ఉత్త కాలనీ మాత్రమే. హైదరాబాద్‌ మెట్రోపాలిటన్‌ నగరం. సహజంగానే మెట్రోపాలిటన్‌కే ప్రభుత్వం నుంచి కానీ ఇత రత్రా కానీ ప్రాముఖ్యత లభిస్తుంది. కాలనీకి లభించేది స్వల్పమే. విశ్వ విద్యాలయాలు ఆంధ్ర ప్రాంతం కన్నా ఎక్కువ సంఖ్యలో తెలంగాణలోనే ఉన్నాయి. రాష్ట్రంలోని సెంట్రల్‌యూనివర్సిటీ కూడా తెలంగాణలోనే ఉంది. ఐఐటి, నేషనల్‌ ఇనిస్టిట్యూట్‌ ఆఫ్‌ టెక్నాలజీ వంటి అత్యుత్తమ సంస్థలు తెలంగాణలోనే ఉన్నాయి.
కోస్తా ఆంధ్రలో ఏమున్నాయి? ఆంధ్ర యూనివర్సిటీని మూడు విశ్వవిద్యాలయాలుగా విభజించారు. సాఫ్ట్‌వేర్‌ పరిశ్రమ మొత్తం హైదరాబాద్‌లోనే స్థిరపడింది. మేధోపెట్టుబడులలో 80శాతం కోస్తా ఆంధ్రకు చెందినవే అయినా మౌలిక సదుపాయాలన్నీ పూర్తిగా హైదరాబాద్‌లోనే ఉన్నాయి.

హైదరాబాద్‌లో అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం ఉన్నది. దీనినే రాష్ట్ర ప్రజలంతా వినియోగించుకోవలసి ఉంటుంది. అలాగే రైల్వే జంక్షన్‌ కూడా హైదరాబాదే. గత 15 రైల్వే బడ్జెట్‌లలో కోస్తా ఆంధ్రకు ఒక్క ఎక్స్‌ప్రెస్‌ రైలును కూడా మంజూరు చేయలేదు. గుండె ఆపరేషన్‌ అయినా, కాన్సర్‌ చికిత్స అయినా రాష్ట్ర ప్రజలు హైదరాబాద్‌కు వెళ్ళవలసిందే. రాజధానిలో ఉన్న నిమ్స్‌ లేదా ఆపోలోస్థాయి ఆసుపత్రి ఆంధ్రలో ఒక్కటి కూడా లేదు. వెనుకబ డటం అంటే ఇదేనా?

ప్రపంచ ప్రసిద్ధి చెందిన తెలుగు సినిమా పరిశ్రమ ఉన్నది హైదరాబాద్‌లోనే. ఈ రంగం లక్షలాది మందికి ఉపాధి కల్పిం చడమే కాక కోట్లాది మందికి వినోదాన్ని అందిస్తోంది. ఆంధ్రలో సినిమా పరిశ్రమ లేదు.

అన్ని ఆనకట్టలలో తెలంగాణకు భాగం ఉంటుంది. పశ్చిమ గోదావరి జిల్లాలో గోదావరి నది పై ఒక పెద్ద ఆనకట్ట నిర్మిస్తున్నారు. నాలుగు లక్షల మంది ప్రజలు నిర్వాసితులవుతున్నారు. తెలంగాణ ప్రజలకు కూడా దీనినుంచి నీరు అందుతుంది. చైనాలో నిర్మించిన త్రీ గార్జెస్‌ ఆనకట్ట నిర్మాణ సందర్భం తర్వాత ఇంత భారీ స్థాయిలో ప్రజలు నిర్వాసితులు కావడం ఇక్కడే. హైదరాబాద్‌ సౌభాగ్యంతో తుల తూగేందుకు కోస్తా ఆంధ్ర ప్రజలు కష్టపడవలసి వస్తోంది.ఈ సమయంలో ఆంధ్రను తెలంగాణ నుంచి విడదీయకూడదు అనడానికి అనేక కారణాలు ఉన్నాయి.

1.ప్రభుత్వం రాష్ట్రాన్ని విభ జించాలని నిర్ణయం తీసుకున్నప్పుడు ఆంధ్రకు చెందిన వారు అక్క డ ఎవరూ లేరు. ప్రధాని మన్మోహన్‌ సింగ్‌, సోనియా గాంధీ, ప్రణబ్‌ ముఖర్జీ, ఎ.కె.ఆంథోని, పి.చిదంబరం, అహ్మద్‌ పటేల్‌, వీరప్ప మొయిలీ మాత్రమే ఉన్నారు.

2. మళ్ళీ రాష్ట్రం విడిపోతే గత 50 ఏళ్ళలో కోస్తా ఆంధ్ర ప్రజలు నాలుగు రాజధానులను చూసి నట్టు! చెనై్నతో ప్రారంభమై, తరువాత కర్నూలు, ఆ తదుపరి హైదరాబాద్‌ రాజధానులుగా ఉన్నాయి. తెలంగాణ నుంచి విడిపోతే తిరిగి మరో రాజధాని కోసం వారు వెతుక్కోవలసి ఉంటుంది. దేశం లో ఏ ప్రాంత ప్రజలు ఇంతటి అవమానం పొంది ఉండరు.

3. రాష్ట్ర విభజన అంటే మూడు లేదా నాలుగు ప్రాం తాలుగా విడి పోవడమని అనేకమంది ఆంధ్రులకు తెలుసు. అందుకే వారు ప్రస్తు తం ఆంధ్రవాసులంతా సమైక్యతను కోరుకుంటున్నారు. కాని విభజన అంటూ జరిగితే అది కేవలం రెండింటితో మాత్రమే ఆగిపోదు.

4. కోస్తా ఆంధ్ర గోదావరి, కృష్ణ నదులపై ఆధారపడుతుంది. నదీ జలాల హక్కులను స్పష్టంగా స్థిరీకరించనంతవరకు తెలంగాణ నుంచి ఆంధ్రను వేరు చేయకూడదు. చైనా బ్రహ్మపుత్ర నదిపై ఆనకట్ట నిర్మిస్తోందన్న ఆలోచనతోనే భారతీయులుగా మనం ఎంత ఆందోళన చెందుతున్నట్టే, నదీ ప్రవాహాలను అడ్డుకుంటారనే భయంతో ఆంధ్రులుఉన్నారు. ఈ అంశంపై ఎంతో జాగ్రత్తతో తీర్పు నివ్వవలసి ఉంటుంది.

5. ఆంధ్ర ప్రాంతం ఉత్తరాఖండ్‌ లేదా జార్ఖండ్‌ వంటిది కాదు. కోస్తా ఆంధ్ర లక్షలాది మంది సాఫ్ట్‌వేర్‌ నిపుణులను ఉత్పత్తి చేసిం ది. ఐఐటిలలో ప్రతి సంవత్సరం ప్రవేశించేవారిలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు చెందిన వారు ఇరవై శాతంమంది ఉంటారు. నిర్మితమైన మేధోపర మైన మౌలిక సదుపాయాలను హఠాత్తుగా ధ్వంసం చేయరాదు. దేశంలోని ఏ రాష్ట్రంలోనూ ఇంతటి మేధోపరమైన పెట్టుబడి లేదు.

6. దేశంలో ఎదుగుతున్న వాణిజ్యవేత్తలలో నేడు కమ్మ కులస్థులు, ఇతరులు ఉన్నారు. రాష్ట్ర అభివృద్ధిలో వారు కీలకపాత్ర పోషించారు. ఆంధ్రలో ఆర్థిక బూమ్‌కు కారణం కమ్మవారే. ఐటి రంగం, సినిమా, నిర్మాణం, విద్యుత్తు, మెడికల్‌, విద్యారంగం ఎదు గుదలకు చొరవ తీసుకున్నారు. వారు సాహసంతో, సృజనతో విజ యవంతం అయ్యారు. రాష్ట్రాన్ని విభజిస్తే వారి పరిస్థితి దుర్భ రమౌతుంది. వాణిజ్యవర్గమంతా ప్రస్తుతం హైదరాబాద్‌లోనే స్థిరపడి ఉంది. దీనితో ఆంధ్ర ప్రాథమికంగా దెబ్బతినే అవకాశ ముంది.

7. అర్థరాత్రి చేసిన ప్రకటన కారణంగా జాతీయ రాజకీ యాలలో ఆంధ్ర స్థాయిని తగ్గించాలని కొన్ని రాజకీయవర్గాలు యత్నిస్తున్నాయనే భావన నెలకొంది. ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు 42 మంది ఎంపీలు ఉన్నారు. గతంలో ఎబి వాజ్‌పేయి ప్రభుత్వాన్ని నిలబెట్టింది ఆంధ్ర ఎంపీలే. ప్రస్తుతం మన్మోహన్‌ సింగ్‌ ప్రభుత్వం నిలబడేందుకు కారణం వారే. ఒకవేళ రాష్ట్రాన్ని రెండు లేదా మూడు చెక్కలుగా విడగొడితే రాజకీయంగా ఎంపీలు తమ ప్రాధాన్యతను కోల్పోతారు.

8. గత 60 ఏళ్ళలో ఆంధ్రులు మూడు భిన్న రాజధానులను నిర్మించారు. కాని ఆంధ్రలో ఎటువంటి మౌలిక సదుపాయాలు లే వు. హఠాత్తుగా వెలువడిన నిర్ణయంతో నూతన రాష్ట్ర ఏర్పాటు విషయంలో హోం మంత్రిత్వ శాఖ ఏ మేరకు కసరత్తు చేసి ఉంటుందనే అనుమానాలు, ప్రశ్నలు ఈ కారణంగా తలెత్తాయి.

9. హిందీ తర్వాత దేశంలో అత్యధికులు మాట్లాడే భాష తెలుగు. గత 50 సంవత్సరాలలో హైదరాబాద్‌ తెలుగు సినిమాలకు, సంగీతానికి, మీడియాకు, భాషకు సంబంధించిన ప్రతి అంశానికి కేంద్రం అయింది. ఇలా హఠాత్తుగా విడగొట్టడమనేది మానసి కమై న సమస్యలను, బాధను కొనితెస్తుంది. యాభై ఏళ్ళ అనుబంధాన్ని మర్చిపొమ్మని ప్రజలను అడగలేరు.

ఇంత తేలికగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌ను భారత ప్రభుత్వం విభజించాలను కుంటుంటే అది రాజకీయ అలసటతో బాధపడుతున్నదని అర్థం చేసుకోవాలి. అంతర్గత, బహిర్గత సమస్యలను ఎదుర్కొనేందుకు అవసరమైన బలం లేదన్నమాట. అంతకు ముందు పంజాబ్‌, అస్సాం, కాశ్మీర్‌, ఈశాన్య రాష్ట్రాల నుంచి వచ్చిన సమస్యలను, సవాళ్ళను ఎదుర్కొనేందుకు ప్రభుత్వం శక్తిని ప్రదర్శించింది. నేడు ఈ చర్యకు పాల్పడడమనేది దేశానికి మంచి సందేశాన్ని ఇవ్వదు. ఫాస్ట్‌ ఫుడ్‌ పరిష్కారాలు, ఫోటో సెషన్లు ప్రస్తుత రాజకీయ శైలిగా అనిపిస్తోంది. నిత్యం నిర్వహించే విలేకరుల సమావేశాలే అన్నిం టికన్నా ఎక్కువ ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకుంటున్నాయి. ఇలా చూస్తే సమస్య ఆంధ్రది కాదు, మన దేశంలో నెలకొన్న వ్యవస్థది అనే భావన కలగడం సహజం.

ఈ నేపథ్యంలో విడాకులు తీసుకోవడమే తప్పనిసరి అయితే అది గౌరవప్రదంగా, ఆచితూచి ఉండాలి. ఇది హిమాలయాలంత పెద్ద తప్పు అని అంగీకరించగల వ్యక్తి ఢిల్లీలో ఎవరైనా ఉన్నారా అన్నదే ప్రశ్న. తప్పు జరిగిందని అంగీకరించేందుకు ఎవరైనా ఉన్నారా? దానిని అంగీకరించడమనేది భారత రాజకీయ వ్యవస్థ సత్తాను చూపే విషయం.

***************************************

SURYA

EDITORIAL

భావ సమైక్యత రాలేదు, రాదు !

 

'పోరాడు, ఓడించు' అనే సూత్రం స్థానంలో 'గెలువు, గెలిపించు' అనే సూత్రంతో, నైపుణ్యంతో, చైతన్యంతో నిరంతరం ఎదుగుతుండాలి. అప్పుడే కోస్తాంధ్ర రాష్ట్రం, రాయలసీమ రాష్ట్రం, తెలంగాణ రాష్ట్రం ప్రజలు వేగవంతంగా ఎదుగుతారు.

కలసి ఉండడానికైనా, కలసి జీవించడానికైనా భావైక్యత, స్వేచ్ఛ, సమానత్వం, సోదరత్వం, ఆత్మీయత అవసరం. ఎదుటి వారిని సమానంగా గౌరవించడం, స్వీకరించడం అవసరం. వారి ఎదుగుదలకు- ఎదిగినవారు, చైత న్యం ఉన్నవారు త్యాగం చేయడం, కృషి చేయడం అవసరం. సమైక్య రాష్ట్రంలో ఇది పూర్తిగా లోపించింది. తెలం గాణ భాషను కించపరుస్తారు. తెలంగాణ ప్రజలది భాషే కాదంటారు. మళ్ళీ తెలుగు భాష ఒక్కటే, తెలుగువాళ్ళమంతా ఒక్కటే అంటారు. భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రంగా ఏర్పడిందంటారు. ఎవరి భాష? తెలంగాణ భాషా, ఆంధ్ర భాషా? ఒకరి భాష ఒకరు అర్ధం కాలేదంటారు. తెలంగాణ భాషలో రాస్తే అర్ధం కాలేదని, ప్రూఫ్‌ రీడింగ్‌ చేయడం సాధ్యం కావడం లేదని తెలంగాణ రచనలను పత్రికలు ఎన్ని సార్లు తిప్పి రాయించలేదు? వెనక్కి పంపలేదు? ఇది ఒకే భాష ఎలా అవుతుంది; తెలంగాణ సంస్కృతిని కించపరుస్తారు. మళ్ళీ తెలుగు వాళ్ళమంతా ఒక్కటి అంటారు.

బతుకమ్మ పండుగ గురించి, తెలంగాణలో సంక్రాంతి పండుగ చేసుకునే తీరు గురించి, తెలంగాణలో హిందువులు- ముస్లింలు కలసి చేసుకునే మొహర్రం పీర్ల పండుగ గురించి పాఠ్య పుస్తకాల్లో అందరికీ తెలియజేసింది ఎప్పుడు? తెలంగాణ చరిత్రను, సాంస్కృతిక విశిష్టతలను పాఠ్య పుస్తకాల్లో, పత్రికల్లో, సినిమాల్లో, టీవీల్లో, రేడియోల్లో సాధికారికంగా గౌరవించింది ఎప్పుడు? ఏ రీత్యా గత 53 ఏళ్ళుగా తెలంగాణ, ఆంధ్ర ప్రాంతాల సఖ్యత కోసం తెలంగాణ సాధికారతను ఏ రంగంలో సమానంగా గౌరవించారు, విస్తరించారు? ఇన్నేళ్ళుగా సాధ్యం కాని ఈ భావైక్యత తెలంగాణ రాష్ట్రం కావాలని తిరిగి 14 ఏళ్ళుగా నిరంతరంగా ఉద్యమిస్తున్న సందర్భంలో ఎలా సాధ్యం? ఈ కాలంలో తెలంగాణ నీళ్ళను, నిధులను ఇతర ప్రాంతాలకు మరింత వేగంగా దారి మళ్ళించడమే జరిగింది తప్ప తెలంగాణ విద్యారంగాన్ని, వ్యవసాయ రంగాన్ని, ఉపాధి రంగాన్ని అభివృద్ధి పరచింది ఎక్కడ? నిజానికి వెనుకబడిన ప్రాంతంలో, దేశంలో ఏం జరగాలి? అక్కడి ఉత్పత్తి విధానం అభివృద్ధి చెందాలి. ఉత్పత్తి సంబంధాలు అభివృద్ధి చెందాలి. అందుకు ఖనిజాల వెలికితీత, ఆధునిక పారిశ్రామికీకరణ, ఆధునిక విద్య, రవాణా, సమాచార, ప్రసార, ప్రచార సాధనాలు వేగవంతం కావాలి. అందువల్ల వెనుకబడిన ప్రాంతాల్లో జాతీయ బూర్జువా పారిశ్రామిక వేత్తలు పారిశ్రామిక రంగాల్లో అభివృద్ధి చెందే దృక్పథంతో ఉద్యమాలు అవసరం.
అభివృద్ధి చెందిన ప్రాంతాల్లో పీడిత వర్గ దృక్పథంతో ఉద్యమించాలి. తెలంగాణలో ఇందుకు భిన్నంగా పీడిత వర్గ దృక్పథంతో ఉద్యమించడం, ఆంధ్ర ప్రాంతంలో జాతీయ బూర్జువా పారిశ్రామిక అభివృద్ధికి అనువుగా ఉద్యమించడం వల్ల తలకిందుల వ్యవహారం సాగింది. ఇలా జరగడానికి ప్రధాన కారణం, ఇందుకు సైద్ధాంతిక భూమికను ఇచ్చినది కోస్తాంధ్ర నాయకత్వం కావడమే.ఈ తలకిందుల దృక్పథాలను సరిచేయడానికి తెలం గాణ రాష్ట్ర ఉద్యమం మళ్ళీ మళ్ళీ ముందుకు రావడం అని వార్యమైంది. తెలంగాణ ప్రాంతంలో జరగాల్సింది అభివృద్ధి వనరుల స్థానిక వినయోగం, ఉపాధి కల్పన. అంతేగాని వాటిని తరలించుకు పోవడం గాని, ఇతరులు ఆ ఉపాధి అవకాశాలను తీసుకోవడం గాని కాదు. ఇదంతా జరగడానికి తెలంగాణలో తమదైన స్వయం పరిపాలనా రాష్ట్రం అవసరం. కొందరు నాయకుల రాజకీయ నిరుద్యోగంలో భాగంగా తెలంగాణ రాష్ట్ర సమస్య ముందుకు వస్తోందని అంటున్నవాళ్ళు మోసగాళ్ళో, స్వార్ధపరులో తప్ప వారికి మేధావులుగా గాని, రాజకీయ నాయకులుగా గాని ఎటువంటి అవగాహనా లేదని చెప్పక తప్పదు.

రాజకీయ అధికారం అవసరం లేకుండా స్వయం శక్తితో పారిశ్రామిక వేత్తలుగా, విద్యావంతులుగా, కాంట్రాక్టర్లుగా ఎదిగే సత్తా ఎవరికైనా ఉంటుందా? రాజకీయాధికారాన్ని చేజిక్కించుకున్నందువల్లనే సీమాంధ్ర అగ్రకుల సామాజిక వర్గాలు అలాంటి శక్తి సామర్ధ్యాలను స్వాతంత్య్రానంతరం 60 ఏళ్ళనుంచి సాధించుకోగలిగాయి. రాజకీయ అధికారం ఆసరా లేకుండా స్వయం శక్తితో ఎదగగలిగే సత్తా ఉంటే సుబ్బిరామిరెడ్డి, లగడపాటి, చిరంజీవి, మోహన్‌ బాబు, చంద్రబాబు నాయుడు కలిసి ఒకే రాష్ట్రంగా ఉండాలని ఎందుకు భావించాలి, ఎందుకు ప్రచారం చేయాలి? తాము ఎదగడంపట్ల నమ్మకంఉంటే 45ఏళ్ళపాటు సీమాం ధ్రులే ముఖ్యమంత్రులుగా ఉన్నవిధంగా, రాబోయే 50 ఏళ్ళదాకా తెలంగాణవారే ముఖ్యమంత్రులుగా ఉండే ఒప్పందం అవసరం. పాఠ్యపుస్తకాల్లో, రేడియో, సినిమా, టీవీ ప్రసార మాధ్యమాల్లో 50 ఏళ్ళపాటు తెలంగాణ భాష, సంస్కృతిని ఆచరిస్తామని ప్రకటించడం అవసరం. ఇవి స్వార్ధపూరిత రాజకీయాలద్వారా, రాజకీయ అధికారం ద్వా రా సంపన్నులుగా, పారిశ్రామికవేత్తలుగా, కాంట్రాక్టర్లుగా, వ్యాపారులుగా ఎదిగినవారికి అసాధ్యమైన విషయం.

అందువల్ల సీమాంధ్ర ప్రజలు కార్పొరేట్‌ రాజకీయ భావ జాల ప్రచారానికి బలిపశువులు కాకూడదు. అందువల్లతాము కూర్చున్న కొమ్మనే తాము నరుక్కున్నవాళ్ళు అవుతారు. అందరూ కలిసి స్థానికంగా, ప్రాంతీయంగా ఎదగాలి. అందులో అందరికీ సమానమైన వాటా సాధించుకునే చాతుర్యం, నైపుణ్యం సాధించుకోవాలి. అందుకు 'పోరాడు, ఓడించు' అనే సూత్రం స్థానంలో 'గెలువు, గెలిపించు' అనే సూత్రంతో, నైపుణ్యంతో, చైతన్యంతో నిరంతరం ఎదుగుతుండాలి. ఎదగడంలో పోటీ పడుతుం డాలి.అప్పుడే కోస్తాంధ్ర రాష్ట్రం, రాయలసీమ రాష్ట్రం, తెలం గాణ రాష్ట్రం ప్రజలు వేగవంతంగా ఎదుగుతారు.

 

***************************************

SURYA

EDITORIAL

వర్గ దృక్పథంలో తెలంగాణా సమస్య -5

 

ప్రత్యేక తెలంగాణా వంటి సమస్యల్లో మ్యూనిస్టుల పాత్ర ఏ పరిమితుల్లో ఉండాలంటే, ఆ సమస్యనీ ఆ ఉద్యమాన్నీ పరిశీలించడమూ, వాటిలో పొరపాట్లనీ తప్పుల్నీ విమర్శిస్తూ ప్రజల్ని హెచ్చరించడానికీ, తమ సూచన లివ్వడానికీ, తమ పత్రికల్లో వివరించే వ్యాసా లు రాయడమూ - వంటి వాటికి పరిమితమై ఉండాలి.

17. కావాల్సింది అగ్ర వర్ణాల ఆధిపత్యం ఉండే దొరల తెలంగాణా కాక, చిన్న కులా లకు రాజకీయాధికారాన్నిచ్చే సామాజిక తెలంగాణా కావా లని కొందరూ, ధనిక వర్గాలకే మేలు చేసే తెలంగాణాకా క, శ్రామిక ప్రజలందరికీ అనుకూలమైన 'ప్రజాస్వా మిక' తెలంగాణా కావాలని కొందరూ అంటున్నారు. ఇది సాధ్యమేనా?

జ. సమైక్యాంధ్రలో ఎలాంటి సామాజిక న్యాయ మూ, ప్రజాస్వామ్యమూ పరిఢవిల్లుతున్నాయో, రేపు ప్రత్యేక తెలంగాణాలో కూడా అవే అవతరిస్తాయి. శాసన సభలో, మంత్రి వర్గంలో చిన్న కులాల వారికి, వాళ్ళ జనాభా బట్టి పదవుల పంపకం జరిగినా, శ్రామి క వర్గ కుటుంబాల నుంచి వచ్చిన వారికి అధికార పీఠాలు అప్పజెప్పినా, ఇప్పుడున్న బూర్జువా రాజ్యాంగ పరిధిలో ఎవరైనా శ్రమ దోపిడీనీ, అసమాన శ్రమ విభజననీ, నిరుద్యోగాన్నీ, నిర్బంధ విధానాల్నీ అమలు చేయవల్సిందే. ప్రైవేటీకరణనూ, సెజ్‌ల విధానాన్నీ కొన సాగించవల్సిందే. పెద్ద కులాల దొరల పక్కన, చిన్న కులాల దొరలు తయారవుతారు. ధనిక వర్గ ప్రజాస్వా మ్యవాదుల పక్కన, శ్రామిక వర్గ దొరలు (లేబర్‌ అరిస్టోక్రసీ) తయారవుతారు.ఈ ఆర్థిక వ్యవస్థ ఇలా ఉంటూ ఉండగానే, ప్రజాస్వామిక తెలంగాణా అని నినాదం ఇవ్వడం విప్లవ పద వాగాడంబరమే.

18. బతుకమ్మ సంస్కృతిని కొందరు కమ్యూనిస్టు లు కూడా అదేదో గొప్ప సంస్కృతి అయినట్టు సమ ర్ధించడమూ, కేసీఆర్‌ నిరాహార దీక్ష సమయంలో, మ్యూనిస్టులు కూడా వెళ్ళి పలకరించి అభినందనలు తెల్పడమూ వంటివి జరిగాయి. దీన్ని ఏమనాలి?

జ. 'పనికి మాలిన చేష్టలు' అనాలి. అడ్డదారుల ద్వారా ప్రచారం సంపాదించాలని ప్రయత్నించడం అనాలి.

19. ప్రత్యేక రాష్ట్ర ఉద్యమం రాజ్యాంగ యంత్రా నికి (స్టేట్‌కి) వ్యతిరేక పోరాటం అని కొందరు కమ్యూ నిస్టులూ, ఈ పోరాటాన్ని ఆ పోరాటంగా మలచవ చ్చని మరి కొందరూ భావిస్తున్నారు. అదెలా సాధ్యం ?

జ. అది అర్ధం లేని భ్రమ. ప్రత్యేక తెలంగాణా సమ స్య ఎందుకు తలెత్తిందంటే, ప్రభుత్వాధికారంలో ఉన్న ఒక గ్రూపు, ఇంకో గ్రూపు మీద ఆధిపత్యం నెరపడం వల్ల తలెత్తింది. ఆ రెండు గ్రూపుల సిద్ధాంతమూ ఒక టే. తెలంగాణా ఉద్యమకారుల, బూర్జువా రాజ్యాం గ యంత్రానికీ, బూర్జువా చట్టాలకీ వ్యతిరేకులు కారు. రేపు ప్రత్యేక రాష్ట్రం ఏర్పడితే, అక్కడ కూడా అదే రకం రాజ్యాంగ యంత్రం ఉంటుంది. అక్కడ కూడా పాలక వర్గంలో గ్రూపులు ఉంటాయి.

ఆ గ్రూపులు తమలో తాము ఎంత కలహాలతో ఉన్నా, తమ ఘర్షణల్ని, బూ ర్జువా రాజ్యాంగం మీదే పోరాటంగా మార్చరు. అలా మార్చాలంటే, ఈ తెలంగాణా ఉద్యమకారులం దరూ కమ్యూనిస్టులవ్వాలి. వారిలో ఒరో ఇద్దరో అలా మారవచ్చు గానీ, నాయకత్వంలోఉన్న బూర్జువా గ్రూ పు అంతా అలా మారదు. కాబట్టి, ఈ పోరాటం, స్టేట్‌కి వ్యతిరేక పోరాటంగా ఎప్పటికీ మారదు. అయితే, అ లాంటి పోరాటాన్ని మనం సమర్ధించడం ఎందుకు అం టారా? ఆ ప్రజలు ప్రస్తుత సమస్యల నుంచి తేరుకో వడం కోసం. అది న్యాయం కాబట్టి, మన సమర్ధన ఆ న్యాయం కోసం. అది ప్రజలకు మేలు చేస్తుంది.

20. కొన్ని విప్లవ కమ్యూనిస్టు గ్రూపుల వారు కూ డా, వర్గ పోరాటానికి అడ్డు వచ్చే ప్రత్యేక రాష్ట్ర పోరా టం చేస్తున్నారు. వర్గపోరాటాల ద్వారా ప్రజలను కది లించడం గాక, అడ్డ దారిలో రావడం కాదా ఇది?

జ. ఎవరైనా ఎక్కడైనా ఒక పోరాటం చేస్తున్నా రంటే, అది అసలు ఎందుకో, వారి సమస్య ఏమిటో చూడాలి కదా? 'అసమానత' అనేదీ, 'ఆధిపత్యం' అనేదీ, 'అన్యాయం' అనేదీ ఎక్కడ ఉన్నా వాటి మీద పోరాటం, వర్గ పోరాటానికి వ్యతిరేకం అవదు. అది ప్రజల చైతన్యాన్ని పెంచుతుంది కాబట్టి, అది వర్గ పోరాటానికి అనుకూలమే అవుతుంది. ప్రత్యేక తెలం గాణా సమస్యలో అయితే, ఆ ప్రజలకు జరిగిన అన్యా యాన్ని ప్రశ్నించడమే సరైన దారి. అది అడ్డ దారి కా దు. వర్గ పోరాటం అనేది, కేవలం జీతాల పెంపు దల కో, సమ్మెలకో, ఆ రకం చర్యలే కాదు; వర్గభేదాల వల్ల సమాజం నిండా అనేక కోణాల్లో పుట్టుకొచ్చే ఏ అన్యాయం మీద పోరాటం అయినా, న్యాయం వైపు సాగడానికే అవసరమవుతుంది.

తెలంగాణా సమస్యనే తీసుకుంటే, బూర్జువా గ్రూపుల్లోనే ఒక గ్రూపు ఇంకో గ్రూపు మీద చేసే ఆధిపత్యం వల్ల, కోట్ల మంది ప్రజ లు బాధల్లో ఇరుక్కుపోయిన సమస్య. వాళ్ళ ఉద్యో గాలు వాళ్ళకే, వాళ్ళ నీళ్ళు వాళ్ళకే, వాళ్ళ చదువులు వాళ్ళకే అందితే, అవి వాళ్ళకు ఉపశమ నాలు అవుతాయి. ఆ పరిమిత ప్రయోజనం కోసమే ఆ పోరా టం. బూర్జువా నాయకత్వం గల పోరాటాల్లో, పాలక వర్గాలు, ప్రాంతీయ అసమానతల్నీ, కులాల మధ్యా మతాల మధ్యా చిచ్చుల్నీ ఎలా, ఎందుకు సృష్టిస్తాయో ప్రజలకు వివరించడమూ, ఆ అసమానతల వల్ల వచ్చే సమస్యల మీద జరిగే పోరాటాలకు మద్దతు ఇవ్వడ మూ చాలా అవసరం.ఏ పోరాటంలో అయినా బూర్జువాల నాయకత్వం ఉన్నప్పుడు, ఆ నాయకులు ప్రజలకు అసలు కార ణాల్ని వివరించరు. తమ నాయకత్వం నిలబ డడానికే ప్రజల సమస్యల్ని ఉపయోగించుకుంటారు. అటువం టి నాయకుల ప్రవర్తనల్లో దగా ధోరణుల్నీ, రాజీ ధోర ణుల్నీ ప్రజలకు వివరించలేకపోతే, బూర్జువా నాయ కుల లక్ష్యానికీ, కమ్యూనిస్టు నాయకుల లక్ష్యానికీ, తేడా కనపడదు.

బూర్జువాలు నడిపే ఉద్యమాల్లో, ఆ పార్టీల వర్గ స్వభావాల గురించీ, ఆ ఉద్యమానికి ఉన్న తప్పొప్పుల గురించీ సరైన పరిశీలనతో ప్రజలకు వివరిస్తూ, న్యాయమైన సమస్యకి మద్దతు ఇవ్వాలి. ఒక కమ్యూ నిస్టు పార్టీ నిరంతరంగా చెయ్యవలసిన వర్గ పోరాట కార్యక్రమాల్ని పక్కన బెట్టి, ప్రత్యేక రాష్ట్ర సమస్యల వంటి వాటి కోసం తమ సర్వ శక్తులూ ఉపయో గించ నక్కరలేదు. ఆ రకంగా చేస్తే, ఆ ప్రత్యేక రాష్ట్ర పోరాటం పేరుతో, తాము ప్రచారం సంపాదించాలనే అడ్డ దారే అవుతుంది అది. మద్దతు ఇవ్వడం అంటే, ఆ పోరాటాన్ని తమ కార్యక్రమంగా తీసుకోవడం కాదు. ప్రత్యేక తెలంగాణా వంటి సమస్యల్లో మ్యూనిస్టుల పాత్ర ఏ పరిమితుల్లో ఉండాలంటే, ఆ సమస్యనీ ఆ ఉద్యమాన్నీ పరిశీలించడమూ, వాటిలో పొరపాట్లనీ తప్పుల్నీ విమర్శిస్తూ ప్రజల్ని హెచ్చరించడానికీ, తమ సూచన లివ్వడానికీ, తమ పత్రికల్లో వివరించే వ్యాసా లు రాయడమూ - వంటి వాటికి పరిమితమై ఉండాలి.

(అయిపోయింది)

***************************************

 

 

 

 

 

Project By

 

SAMARTH

a trust – of the people by the people for the people

An Organisation for Rastriya Abhyudaya

(Registered under Registration Act 1908 in Gorakhpur, Regis No – 142- 07/12/2007)

Central Office: Basement, H-136, Shiv Durga Vihar, Lakkarpur, Faridabad – 121009

Cell: - 0091-93131-03060

Email – samarth@samarth.co.in, central.office@samarth.co.in

Registered Office: Rajendra Nagar (East), Near Bhagwati Chowk, Lachchipur

Gorakhnath Road, Gorakhpur – 273 015