TELUGU EDITORIAL 24.12.09

 

Please contact the list owner of subscription and unsubscription at: editorial@samarth.co.in 

 

media watch with peoples input                an organization of rastriya abhyudaya

 

Editorial

month december 24, edition 000027, collected by  b. ramesh kumar, managed by durgesh kumar mishra, published by – manish manjul

 

 Editorial is syndication of all daily- published newspaper Editorial at one place.

http://editorialsamarth.blogspot.com

For TELUGU EDITORIAL http://editorial-telugu-samarth.blogspot.com

For ENGLISH EDITORIAL http://editorial-eng-samarth.blogspot.com

 

******************************************************************************************

EENADU

 EDITORIAL

-¬Çª-A -¯ç-™Âí-¯Ã-L!

 

-«Ü £¾É-B-Žª'à "„¾èy-J-LxÊ …"C-¿h-Ž-™Åî ÂíEo XêÃ-™Õ'à ªÃ†¾Zª Æ{Õd-œ¿Õ-¿Ù-ÅîªC. ®¾XçÕi¿u, XäªÃp-{Õ-XÃ-ŸÄ™ Æœ¿-¿-Åçh-ªŒ©ð ¤ò¿-Íç-¿ˆ©Ç Ê™Õ-'¹Õ-ŽÕÊo ªÃ†¾Zª©ðÐ ¦µÇXî-Ÿäy'¹ …Ÿ¿u-«Ö™ å®'¹™Õ ¤ñ'¹™Õ ‡„¾Ûpœ¿Õ ‡©Ç …„¾-¬Á-NÕ-²Äh§çÖ ÅçL-§½ÕE Ÿ¿Õ®ÏnÅä ƒ¯Ão@ÁÚx ªÃèu-XäÕ-LªC! 'Å癪-'ú ªÃ†¾Z \ªÃp{Õ "„¾"Â˧½Õ "¤ÄªŒª-Gµ²ÄhªÑ ƪ{Ö œË宪-ÿªŒÕ ÅíNÕt-CÊ êª"Ÿ¿ £¾Çôª¬Ç-È-«Õª"A *Ÿ¿ª-ÿªŒª Íä®ÏÊ Â̙¿ "„¾Â¿-{Ê Ÿ¿J-NÕ©ÇÐ Å癪-'Ã-º©ð ‚ªŸî-@ÁÊ …„¾-¬Á-NÕª-ͽ'Ã, ®Ô«Öª-"Ÿµ¿©ðx ®¾XçÕi¿u …Ÿ¿u«Õª éªÂ¿ˆ-N-„¾pœ¿ª ÅçL-®ÏªŸä. £¾Çôª«Õª"A "„¾Â¿-{Ê Xç™Õ-«œ¿f ƒªŒ-Xçj-¯Ã-™Õ-'¹_ª-{-©ðx'à "„¾ŸµÄÊ ¤ÄKd-™Â¿Ù ÍçªCÊ «ªŸ¿-«Õª-C-ÂË-å„j'à ®Ô«Öª"Ÿµ¿ ‡XçÕt-©äu™Õ ªÃ°-¯Ã-«Ö™Õ ®¾«Õ-Jpª-ͽœ¿ª ¿F-NF ‡ªŒÕ-'¹-EŸä. Æ„¾p-šË-ÊÕª* N¬Áy-N-ŸÄu-™-§½Ö™Õ «âŽ-„¾œË ®Ô«Öª"Ÿµ¿ >©Çx-™-EoªšÇ ŠÂ¿˜ä ®¾XçÕi¿u D¿~™ Æ™-èœË. ®Ô«Öª"Ÿµ¿ ¯äŽ™ ŠAh-œËÂË Å½©óT_ Å癪-'ú "„¾Â¿-{-Êå„j \ «Ö"Žª ¦ã®Ï-T¯ÃÐ «â¿Ù-«ÕtœË ªÃ°-¯Ã-«Ö-™Åî ªÃ•Çuª'¹ ®¾ªÂ~Œª Åë⠮¾%†Ïd-²Äh-«ÕÊo ÅçªÃ®¾ å£Çͽa-J-¿™ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ð XÃÅÃ-«-ªŒºª «ÕJªÅ½ …"C-¿h-¦µŒ-J-Ž-XçÕiªC. ¨ „¾J-®Ïn-Žթðx Æ¿ˆœÄ ƒÂ¿ˆœÄ ‚ªŸî-@Á-Ê-™ÊÕ …„¾-¬Á-NÕª-„¾-•äæ® ¦ÇŸµ¿uŽ êª"ŸÄ-E-Ÿä-ÊE ªî¬Á§½Õu "„¾¦µŒÕ-Žy«â Å½Ê „¾J-NÕ-ŽÕLo ®¾p†Ôd-¿-Jª-*ªC. ƪŸ¿-JÂÌ ‚XçÖ-Ÿ¿-§çÖ-'¹uª'à «ÕL "„¾Â¿-{Ê …ª{Õª-Ÿ¿E Âê"é'®þ ÆCµ-³Äeʪ Xꌪ "ÂËŽXäÕ Æ¦µŒ-§½Õ-NÕ-*a¯Ã ŸÄE ªŒÖ„¾Û-êª-È-™-å„j¯ä ®¾ªŒy"Åà …Žˆªª¸Œ! '£¾Çôª¬ÇÈ "„¾Â¿-{Ê Å½ªŒ-XÃŽ ªÃ-†¾Zª-©ð „¾-J®Ïn-A -«Ö-Jª-Ÿ¿-E, „¾-™Õ ªÃ-èÂÌ-§½Õ„¾Â~Ã-™Õ -¨ -ƪ-¬Áª -OÕ-Ÿ¿ -<-L-¤ò-§½Ö-ѧ½Õ-E êª"Ÿ¿ª ÅÕÇ'à "„¾Â¿-šËª-*ªC. '-N®¾h%-Ž ®¾ª-"„¾-Aª„¾Û-™Â¿Ù -O-™Õ'à -Æ-Eo-Íî-šÇx -‚ª-Ÿî-@Á-Ê-™-ÊÕ -NªŒ-NÕª-ÍÃÑ-™-E êª"Ÿ¿ª Nèc„Ïh Íä²òhªC. ªÃ†¾Zª©ð, Ÿä¬Áª©ð \ª 誌-'Ã-™¯Ão ŸÄEÂî "„¾•Ç-²Äy«Õu "„¾"Â˧½Õ …ªC. ÆEo-ÍîšÇx ‚Xä-¬Á-ÂÃ-Xä--³Ä™Õ Ž'¹Õ_-«áȪ „¾šËd, ¬ÇªA-§½áŽ „¾J-®Ïn-Å½Õ™Õ ¯ç™-Âíª˜ä Ž„¾p \ "„¾•Ç-²Äy«Õu "„¾"Â˧½Õ ƪá¯Ã ®¾•Ç-«Û'à „¾šÇd-™-éÂ-¿ˆŸ¿Õ. êª"Ÿ¿ "„¾Â¿-{-Ê-©ðE ƪŒn ÅÃŽp-ªÃu™Õ Åç™Õ®¾Õ-ÂíE ƪŸ¿ªŒÖ ‚ªŸî-@Á-ÊLo NªŒ-NÕª-ÍÃL!

"„¾Åäu¿ Å癪-'Ã-ºå„j Ê«ª-ÿªŒÕ 29Ê ê®Ô-‚ªý Ž™-å„-šËdÊ EªŒ-¬ÁÊ D¿~, ŸÄEo XçÊoªšË ²ÄTÊ NŸÄu-ªŒÕn™ ‚ªŸî-@ÁÊ ®¾ªŸ¿-ªŒs´ª'à ƦµÇ-'¹Õu-©ãª-Ÿ¿ªî ‚Xä-¬ÁªÅî ‚Å½t ÿL-ŸÄ-¯Ã-™Â¿Ù ¤Ä™p-œÄfªŒÕ. ®Ô«Öª--"Ÿµ¿©ðxÊÖ ÆŸä «uŸµ¿. ®¾XçÕi¿u ¦µÇ«-Ê-™Â¿Ù ŽÖ{Õx ¤ñœ¿Õ-®¾Õh-¯Ão-ªŒª{Ö EªŒ-®¾-Ê™Õ, ‚«Õ-ªŒ-º-D-¿~™Õ, £ÏǪ²ò-Ÿäy-'Ù Xç™Õx«! Æ{Ö, ƒ{Ö ÆªŸ¿ªŒÖ «ÖšÇx-œ¿Õ-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ÂÃF ‡«-J-«ÖšÇ ‡«ªŒÖ NʪŒÕ. ‡šËd „¾J-®Ïn-ŽÕ-©ðxÊÖ XçÊÂˈ Ž'¹_-ªÃ-Ÿ¿Êo ƒªŒÕ-«-ªÃ_™ ŸµîªŒ-ºËÅîÐ ªÃ†¾Zª©ð "„¾«Ö-Ÿ¿-¿ªŒ "„¾A-†¾dª-¦µŒÊ ¯ç™-ÂíªC. œË宪-ÿªŒÕ ÅíNÕt-CÊÐ Åç™x-XÃ-JÅä ê®Ô-‚ªý ‚ªî'¹uª N†¾-NÕª*, NŸÄu-ªŒÕn™ ªÃuM £ÏǪ²Ä-Žt-¿XçÕi ¦µŒ§½Ö-Ê¿ „¾J-®Ïn-Å½Õ™Õ ¯ç™-Âíª-šÇ-§½ÕÊo E„¶¾Ö EXä-C-¿™ å£Çͽa-J-¿™ XäÕªŒÂ¿Ù, „¾J-®Ïn-ŽÕLo ¿ٟ¿Õ-{-„¾-ªŒ-ͽ-œ¿XäÕ ™Â¿~uª'à êª"Ÿ¿ª '"„¾ÅäuÂ¿Ñ "„¾Â¿-{Ê Xç™Õ-«-Jª-*ªC. '¿ªŒ-«-«Õª˜ä ¿„¾p¿٠ÂªÐ Nœ¿-«-«Õª˜ä ¤Ä«á¿٠ÂªÑ-©ÇªšË ƒ„¾pšË ®¾ªÂ¿-{-®Ïn-A©ð ªÃ†¾Z "„¾è-™ª-Ÿ¿J «Õ¯î-¦µÇ-XÃLo «ÕEoª-Íä©Ç êª"Ÿ¿ª ¦µÇK ¿®¾-ªŒÅäh Íä®ÏªC. Å癪-'Ã-ºå„j N®¾h%-Ž-²Änªá ®¾ª"„¾--Aª-„¾Û™Õ ²Ä'ÃLq …ªŸ¿E ƪŸ¿Õ¿٠O™Õ'à ¬ÇªA „¾ÛÊ-ªŒÕ-Ÿ¿l´-ªŒº 誌-'Ã-™F *Ÿ¿ª-ÿªŒª ÅÃ•Ç "„¾Â¿-{Ê „Ï™Õ-„Ï-²òhªC. ¤ÄKd-'¹Å½ ÿªŸµ¿-¯ÃLo ÅçªÍ½Õ-ÂíE "„¾•Ç "„¾A-E-Ÿµ¿Õ-™ªÅà ²ÄnE¿ èÊ «Õ¯î-¦µÇ-XÃ-™Â¿Ù ÆÊÕ-'¹Õ-ºª'à ‡™Õ-é'-ŽÕh-ŽÕÊo ŽªŒÕ-ºª©ðÐ ¤ÄKd-™Â¿Ú XÃJÂÌ ÆªÅ½-ªÃ™Õ Åí™-ê'©Ç ƪŽ-ªŒ_-Žª-'ÃÊÖ Í½ªŒa™ "„¾"Â˧½Õ Xç៿-™Õ-ÂÃ-XÃL. ÆC 誌-'Ã-™ª˜ä êª"Ÿ¿-"„¾-¦µŒÕŽyª ÆGµ-™-†Ï-®¾Õh-Êo{Õx Xç៿{ ÆEo ²Än§½á-©ðxÊÖ ‚ªŸî-@Á-Ê™Õ „¾ÜJh'à …„¾-¬Á-NÕª* ¬ÇªA ¯ç™-Âí-¯ÃL!
XäªÃp{Õ Xß¿Ê, ®¾XçÕi¿u ¦µÇ«Ê 骪œ¿Ö "„¾•Ç-²Äy-«Õu-ÿ-Ÿ¿l´-XçÕi-ÊXä. "„¾è™ ¦µÇXî-Ÿäy-'Ã-™-ÅîÊÖ '¹šËd'à «áœË-«-œË-ÊXä! ƒ©ÇªšË ƪ¬Ç-©ðx¯ä ¤ÄKd™Õ ªÃè-F-A-èc-ŽÅî N†¾-§½ÖLo Æ«-©ð-Â˪-ÍÃL. ¤ÄKd ƪŽ-ªŒ_Ž XäC-¿-™-OÕŸ¿ ¿ڙª-¿-†¾ª'à ͽJaª-ÍÃL. «Õª* Í眿Õ-™ÊÕ N«-Jª* èÊ-²Ä-«Ö-¯ÃuFo •Ç'¹%-Ž-„¾-ªŒ-ÍÃL. ÆD "„¾•Ç-²Äy-«Õu-ÿ-Ÿ¿l´-XçÕiÊ ªÃè-Â̧½Õ "„¾"Â˧½Õ. GµÊo ‚©ð-ͽ-Ê™Õ Â¿™-¦ð-®¾Õ-ÂíE ÿª'¹ªŒÕ ¦µŒN-†¾u-ŽÕhÊÕ CŸ¿Õl-Âî-XÃ-™ª˜äÐ \ ²Änªá-©ðÊÖ ÅíªŸ¿-ªŒ-¤Ä-{Õ¿٠Åë۪-œ¿-¿Ú-œ¿Ÿ¿Õ. '®¾ªÿª-CµÅ½ ÆEo «ªÃ_-™-ÅîÊÖ Å½TÊ Í½ªŒa™Õ, \ÂÃ-Gµ-"¤Ä§½Õ ²ÄŸµ¿Ê, ®¾éªjÊ ®¾«Õ-§½Õª©ð "„¾Åäu¿ Å癪-'ú \ªÃp{Õ „¾J-Q-™ÊÑÐ ƒD ƪá-Ÿä@Áx "ÂËŽª-¯ÃšË §½á.„Ï.‡. ¿F®¾ …«ÕtœË "„¾ºÇ-R-¿-©ðE «á'Çuª¬Áª. ‚ «âœ¿Õ «á¿ˆ©ðx \ ŠÂ¿ˆ-ŸÄFo Âê"é'®þ ®¾"¿-«Õª'à ¯çªŒ-Xä-ªŒa-©ä-Ÿ¿-ÊoC E†¾×eªŒ ®¾Å½uª. "„¾Åäu¿, ®¾XçÕi¿u ¦µÇXÙ …ªŒ-«œË Âê"é'®þ ®¾£¾É ¤ÄKd-™-Eoª-šËF E™Õ-«Û¯Ã <©äa®ÏÐ ªÃ†¾Z Æ宪Hx Æ®Ïh-ÅÃy¯äo "„¾¬Ço-ªŒn¿ª Íä¬Ç¿ ¿ŸÄ „¾J-®ÏnA B"«Å½ ƪŸ¿-JÂÌ ¦ðŸµ¿-„¾-œËªC! Æ宪-Hx©ð BªÃt-Ê«â êª"Ÿ¿ £¾Çôª«Õª"A ÅíL "„¾Â¿-{-ʩ𠦵Ç'¹-XçÕi¯ÃÐ ªÃ†¾Zª©ð „¾J-®ÏnA «ÖJ-¤ò-ªáª-Ÿ¿E, ®¾ª"„¾-Aª-„¾Û™ "„¾"Â˧½Õ©ð ®¾ªÿªCµÅ½Õ™ª-Ÿ¿-JÂÌ Íî{Õ-å„-˜ädª-Ÿ¿Õ¿٠êª"Ÿ¿ª ͽªŒu™Õ B®¾Õ-¿٪-{Õª-Ÿ¿F *Ÿ¿ª-ÿªŒª ÍÃ{Õ-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. Åçê'-ŸÄÂà ©ÇTÅä Åç'¹-šÇ-J-¤ò-§äÕN XçáŽhª ªÃ†¾Zª "„¾§çÖ-è-¯Ã™Õ, Ÿ¿ÕªŒs´ªŒ Æ«-®¾n-™-¤Ä-™-§äÕuC ²Ä«ÖÊu è¯Ã©ä ÂÃÿšËdÐ ¬ÇªA-§½áŽ „¾J-®Ïn-Žՙ „¾J-¿-™pÊ ¯äšË Æ«-®¾ªŒª. «ÖXî •ãœÄª'þ Íç„Ïp-Ê{ÕxÐ Xäªá „¾Ü™Õ N¿-®Ïª-ͽF, Xäªá ‚©ð-ͽ-Ê™Õ ®¾ª„¶¾Õ-J¥ª-ͽF!

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

«Ü-Jª-*... -…®¾ÕqªŒ-E„Ϫ-*...

„Ï.-‚ªý.®Ï. ®Ï-¤¶ÄªŒÕq-™ -BªŒÕ

\ œÄ-C-ÊoªŒ ŽªŒ-XÃŽ ‡{d-êÂ-™Â¿Ù XäÅ½Ê ®¾«-ªŒº ®¾ª„¶¾Õª („Ï.‚-ªý.®Ï.) EXäC¿ ®¾«Õ-Jpª-*ªC. „Ï.‚-ªý.®Ï. ®Ï¤¶Ä-ªŒÕq™Õ …Ÿîu-'¹Õ-™ÊÕ B"« EªÃ-¬Á¿٠'¹ÕJ-Íä¬Çªá. EXä-C-¿ÊÕ ®¾ª«-ŽqªŒª©ð'à Åç„Ïpª-ͽÕ-ÂíE Æ«Õ™Õ Íä²Äh-«ÕÊo "„¾¦µŒÕŽyª £¾ÉOÕE E™-¦ã-{ÕdÂî©ä¿-¤ò-ªáªC.
ͽÕ¿ˆ-™-ʪ-{Õ-ŽÕÊo Ÿµ¿ªŒ™Õ, ¿@Áßx- ¦ãjªŒÕx ¿NÕt-®¾ÕhÊo „Ï™x™ ͽŸ¿Õ«Û™ «u§½Ö™Õ, *Êo-¤ÄšË ªî'Ã-™Â¿Ù ŽœË-®Ï-XçÖ-å„-œ¿-«Û-ŽÕÊo XçjŸ¿u ȪŒÕa-™ÅîÐ ÿŽÕ-¿Ù-ÿª-œË- ©Ç-'¹-©ä¿ …Ÿîu-'¹Õ™Õ N™-N--©ÇxœË-¤ò-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ®¾£¾Ç%-Ÿ¿-§½ÕªÅî ¨ ®¾«Õ-®¾u-™-Eoª-šËF ƪŒnª Í䮾Õ-ÂíE „Ï.‚-ªý.®Ï. ƪŸ¿JÂÌ ÆÊÕ-XçjÊ ®Ï¤¶Ä-ªŒÕq™Õ Í䮾Õhª-Ÿ¿¯ä ƪÅà ¦µÇNª-ÍêŒÕ. Ž¿و-«©ð Ž¿و«Ð êª"Ÿ¿ …Ÿîu-'¹Õ-™Åî ®¾«Ö-ʪ'à ¿F®¾ XäŽ-¯ÃEo ªŒÖ.8,250 ªŒÖ¤Ä-§½Õ-™Õ'ïçj¯Ã EªŒg-ªá-®¾Õhª-Ÿ¿E ‚Pª-ÍêŒÕ. ¿F®¾ XäŽʪ EªŒg-ªáª-Íäª-Ÿ¿Õ¿٠1957¯ÃšË ¯Ã™Õ'¹Õ «ÖªŒ_-Ÿ¿-ªŒz¿ ®¾Ö"ÅÃ-™ÊÕ „Ï.‚-ªý.®Ï. „¾J-'¹-º-Ê©ðê B®¾Õ-Âî-©äŸ¿Õ. œÄ¿dªý ÆÂÃZ-ªáœþ ®¾Ö"B-¿-ªŒº "„¾ÂꌪР«ÕE†Ï ÿA-êª-Ÿ¿Õ¿٠ªîW 2,700 ÂÃu™K™ ‚£¾ÉªŒª Æ«-®¾ªŒª. ‚ "¤ÄA-„¾-C-¿ÊÐ ƒŸ¿lªŒÕ å„Ÿ¿l™Õ, ƒŸ¿lªŒÕ „Ï™x™ÕÊo ¿Ù{Õªÿª ÿAêª-Ÿ¿Õ¿٠ƫ-®¾-ªŒ-XçÕiÊ ‚£¾É-ªŒ-„¾-ŸÄ-ªÃn™ N™Õ«ÊÕ "„¾®¾ÕhŽ Ÿµ¿ªŒ™ "„¾Âꌪ ©ãÂˈæ®hР¿F®¾ X䎯ÃEo ªŒÖ.10,000'à EªŒg-ªáª-ÍÃLq …ª{ÕªC. „Ï™x™ ͽŸ¿Õ«Û™ «u§½Ö™Õ, ‚ªî'¹u ®¾ªÿª-CµÅ½ ȪŒÕa™Õ, ƒÅ½ªŒ «u§½Ö-™ÊÕ ƒªŸ¿Õ¿٠Ɵ¿-ʪ'à èŽ-„¾-ªŒ-ÍÃL. ƒXäO „¾J-'¹-ºËª-ͽE XäÅ½Ê ®¾ª„¶¾Õª "„¾¦µŒÕŽy ‚©ð-ͽ-Ê™Õ, "„¾„¾ªÍ½¦ÇuªÂ¿Ù «ÖªŒ_-Ÿ¿-ªŒz-ÂÙ XäÕªŒê EXä-C-¿ÊÕ «ªœË-XÃ-JaªC.

ʆ¾d-ŸÄ-§½Õ¿ "„¾A-¤Ä-Ÿ¿-Ê™Õ

Xî¾h« „¾J-®Ïn-Žՙ XäÕªŒÂ¿Ù ¿F®¾ª 61¬ÇŽª '„¶Ïšü-XçÕªšüÑ ƒXÃy-™E …Ÿîu-'¹Õ™Õ Â'à „Ï.‚-ªý.®Ï. ê«™ª 27¬ÇŽª «Ö"ŽXäÕ ®Ï¤¶ÄªŒÕq Í䧽Õ-œÄ-EÂË ÂêŒ-ºÇ©äNÕšð ÅçL-§½ÖL. Eÿª-Ÿµ¿-Ê™ "„¾Âꌪ "„¾¦µŒÕŽyª "„¾A ƪá-Ÿä-@Áx-Âî-²ÄJ „Ï.‚-ªý.®Ï. X秽ÖuL. ‚ ©ã¿ˆÊ 1956ÊÕª< ©ã¿ˆ-å„-œËÅä "„¾®¾ÕhŽª „¾Ÿ¿-Âíªœî „Ï.‚-ªý.®Ï. Æ«Õ-™Õ©ð …ªœÄL. ÂÃF, '¹Å½ "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™ EªÃy-ÂÃ-™-«™x ƒ„¾p-šËÂË ÅíNÕtŸî „Ï.‚-ªý.®Ï. «Ö"ŽXäÕ EXä-C¿ ®¾«ÕJpªÍ½'¹-L-TªC.¨ •Ç„¾uª-«™x „¾Ÿ¿-«â-œä@Áx N™ÕXçjÊ ÂéÇEo …Ÿîu-'¹Õ™Õ ʆ¾d-¤ò-§½ÖªŒÕ. ŽŸ¿-ÊÕ-'¹Õ-ºª'à "„¾®¾ÕhŽ „Ï.‚-ªý.®Ï. '„¶Ïšü-XçÕªšüÑ «ªšËN ®¾J-Íä-§½Õ-¿-¤ò'à „¾Ÿä-@Áx-Âî-²ÄJ'ÃF „Ï.‚-ªý.®Ï. X秽Öu-LqÊ Æ«-®¾ªŒª ©äŸ¿-Êo-{Õx'à "„¾A-¤Ä-Cª-*ªC. XäÅ½Ê ®¾«-ªŒº ®¾ª„¶¾Õª EXä-C-¿™ Æ«Õ™Õ "¿«Õª©ð Ž©ãÅäh Æ«-¿-Ž-«-¿-™ÊÕ ®¾J-Íç-§½Öu-LqÊ ¦ÇŸµ¿uŽ "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-EŸä. '¹Å½ª©ð «âœ¿Õ ®¾ªŸ¿-ªÃs´©ðx (1986, 1993, 2005) XäÅ½Ê ®¾«-ªŒº ®¾ª„¶¾Õª ®Ï¤¶Ä-ªŒÕq-©ðxE ©ð¤Ä-™ÊÕ EP-Žª'à „¾J-Q-Lª-Íäª-Ÿ¿Õ¿٠¿N՚̙ÊÕ E§½Õ-NÕª-ÍêŒÕ. …Ÿîu-'¹Õ™ ¿ªšË-ŽÕ-œ¿Õ„¾Û ͽªŒu'à "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™Õ ¨ ¿NÕ-šÌ-™ÊÕ \ªÃp{Õ Íä¬Ç§½ÕÊoC ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ ªŒ£¾Ç®¾uª. OšË ƪŒ-ÂíªŒ ®Ï¤¶Ä-ªŒÕq™ÊÕ å®jŽª „¾ÜJh'Ã Æ«Õ™Õ Í秽Õu-¿-¤ò-«-œ¿ªÅî …Ÿîu-'¹Õ™Õ å„Ÿ¿l-§çÕ-ŽÕhÊ Ê†¾d-¤ò-§½ÖªŒÕ. ÂÃFÐ ÅíNÕtŸî „Ï.‚-ªý.®Ï. «Ö"Žª Æ®¾™Õ Æ«-¿-Ž-«-¿™ÊÕ ®¾J-CŸäl ¿NÕ-šÌ \ªÃp˜ä Æ«-®¾ªŒª ©äŸ¿E ®Ï¤¶ÄªŒÕq Í䧽՜¿ª Ÿ¿ÕªÃtªŒ_ª.
ÅíNÕtŸî XäÅ½Ê ®¾«-ªŒº ®¾ª„¶¾Õª ®Ï¤¶ÄªŒÕq™Â¿Ù êÂ~"Ž-²Änªá Xî¾h-XÃ™Õ "¤ÄA-„¾-C¿ ƪᅪ˜ä ƒªÅ½ ‚ªŸî-@ÁÊ å„™Õx-ÿÕ-êÂC Âß¿Õ. ªÃ†¾Z-XÃu-„¾hª'à å„J-TÊ ƒªšË ÆŸçl-™ÊÕ ¦óAh'à „¾J-'¹-º-Ê-©ðÂË B®¾Õ-Âî-¿٪œÄ å£ÇÍý.-‚-ªý.-‡.ÊÕ §½ÕŸ±Ä-Ž-Ÿ±¿ª'à …ªÍêŒÕ. ƒª"ÂË-XçÕªšü êª{ÕÊÕ «âœ¿Õ ¬ÇÅÃ-EÂË ÿŸ¿Õ™Õ 2.76¬ÇŽª, ‚šð-XäÕ-šËÂú ÆœÄy-¯þq-XçÕªšü ®ÔˆXþÕ 6:12:18:24 ®¾ª«-Žq-ªÃ-™Â¿Ù Âÿ٪œÄ 8:16:24 „¾Ÿ¿l´-A©ð ÂíÊ-²Ä-Tª-ÍÃ-™E XäÅ½Ê ®¾«-ªŒº ®¾ª„¶¾Õª ®Ï¤¶ÄªŒÕq Íä®ÏªC. XçjŸ¿u ȪŒÕa™Õ ƒÿs-œË-«á-ÿs-œ¿-«Û-ŽÕÊo ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ð ƪŸ¿Õ¿٠ÆÊÕ'¹Õºª'à '¹J†¾e „¾J-NÕ-AE 優ÍÃ-™E, œ¿ÿÕs ÍçLxª-ͽ-¿٪-œÄ¯ä XçjŸ¿uª ƪŸ¿ÕÂî'¹™ (ÂÃu†þ-©ã®þ) „¾Ÿ±¿-ÂÃEo "„¾Xä-¬Áå„šÇd™E …Ÿîu'¹Õ™Õ \@Áßx'à ÂÕ-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ÂÃF „Ï.‚-ªý.®Ï. ®Ï¤¶Ä-ªŒÕq©ðx XÚËÂÌ ²Änʪ Ÿ¿Â¿ˆ-©äŸ¿Õ. å„jå„ͽÕa '®¾£¾É-§½Õ¿ ‚ªî'¹u H«Ö „¾Ÿ±¿Â¿ªÑ ŸÄyªÃ …Ÿîu-'¹Õ™Õ Ž«Õ ‚ªî'ÃuEo ÂäÄ-œ¿Õ-Âî-XÙE ®¾™£¾É ƒ²òhªC. ƪŸ¿ÕÂª \šÇ …Ÿîu-'¹Õ©ä XçáŽhª "„ÔNÕ§½ÖEo ÍçLxª-ÍÃ-™F ÍçÿÕ-ÅîªC. «ÕÊ "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™Õ ®¾ªêÂ~«Õ ªÃèu-¦µÇ-«-Ê¿٠ªîV-ªî-VÂ¿Ú ‡ªÅ½ Ÿ¿ÖªŒª Xç@Áß-ŽկÃo§çÖ Íçæ„pª-Ÿ¿Õ¿٠¨ …ŸÄ-£¾Ç-ªŒº ÍÙÕ. ‡«J ‚ªî'¹uª XêŒÕ, ‡«J ®¾ªêÂ~-«Õª- XêŒÕ ͽ֮¾Õ-Âî-XÃ-™Êo "„¾„¾ªÍ½¦ÇuªÂ¿Ù NŸµÄ-¯Ã™Â¿Ù ÆÊÕ-'¹Õ-ºª-'Ã¯ä ƒ©ÇªšË ®Ï¤¶Ä-ªŒÕq™Õ Xç™Õ'¹Õ ͽ֮¾Õh-¯Ão-§½Õ-ÊoC Xî¾h«ª. …*-ÅêŒn ¤ÄJ-Åî-†Ï¿ ("'Ã{ÕušÌ) „¾J-NÕ-AE 3.5™Â¿~-™ ªŒÖ-¤Ä-§½Õ-™ -ÊÕª* \œ¿Õ ™Â¿~-™ ªŒÖ-¤Ä-§½Õ-™Â¿Ù 優ͽœ¿ª ‚£¾Éy-Eª-ͽ-Ÿ¿-T-ÊŸä. ƪá-Ê-„¾p-šËÂÌÐ XäÅ½Ê ®¾«-ªŒº ®¾ª„¶¾Õª "„¾A-¤Ä-Cª-*Ê '¹J†¾eXä-Ž-ʪÅî ©ãÂˈæ®h ¨ „¾J-NÕ-A-«™x …Ÿîu'¹Õ™Õ „¾ÜJh ²Änªá©ð …*-ÅêŒn ¤ÄJ-Åî-†Ï-ÂÃEo ¤ñªŸ¿©äªŒÕ. DE-«™x …Ÿîu'¹Õ™Õ ʆ¾d-¤ò§äÕ Æ«ÂÃ¬Ç©ä ‡Â¿Ùˆ«. «Õªî-«ªÂ¿ «%ŸÄl´-„¾uª©ð ‚ªî'¹u ȪŒÕa™Õ 優ŒÕ-'¹Õ-ŽÕÊo ŽªŒÕ-ºª©ðÐ „Ϫ͵½-ÊÕ-ŸÄ-ªŒÕ-™Â¿Ù XçjŸ¿u «u§½Ö-™-æ„-J{ ¯ç™Â¿Ù ªŒÖ.500™Â¿Ù ÿŸ¿Õ™Õ ªŒÖ.200™ÊÕ «Ö"ŽXäÕ ƒXÃy-™E ®Ï¤¶ÄªŒÕq Í䧽՜¿ª EªÃ¬Á ¿LTªÍäŸä.
"„¾¦µŒÕ-Åîy-Ÿîu-'¹Õ-™å„j å®å„dª-ÿªŒÕ -ŠÂ¿-šË, 2004ÊÕª* ®¾£¾É-§½Õ¿ „Ϫ͵½ÊÕ „¾Ÿ±¿-ÂÃEo ªŒÕŸÄlªŒÕ. …Ÿîu-'¹Õ™ „Ϫ͵½ÊÕ EŸµ¿Õ-™ÊÖ æ†ªý-«Ö骈šðxÂË Å½ªŒ-L-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ¨ „Ϫ͵½ÊÕ „¾Ÿ±¿Â¿ª „¾J-Cµ-©ðÂË «ÕJªÅ½ «ÕªCE B®¾Õ-¿Ù-ªÃ-XÃ-™E «ÕÊ "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-™Â¿Ù "„¾„¾ª-ͽ¦ÇuªÂ¿Ù „¾™Õ ®¾Öͽ-Ê™Õ Íä®ÏªC. ¨ „¾Ÿ±¿-ÂÃEo ªŒŸ¿Õl-Íä-§½Ö™ª{Ö …Ÿîu-'¹Õ™Õ å„Ÿ¿l-§çÕ-ŽÕhÊ ‚ªŸî-@Á-Ê™Õ Í䄾-šÇdªŒÕ. …Ÿîu-'¹Õ™Õ ¿F®¾ª „¾Ÿ¿O NªŒ-«Õº ŽªŒ-XÃ-Åçj¯Ã "„¾¬Çª-Žª'à °NªÍ䪟¿Õ¿٠ÆÊÕ-«Û'à ¨ „¾Ÿ¿l´-AE ªŒŸ¿ÕlÍ䧽֙E „Ï.‚-ªý.®Ï. ®Ï¤¶ÄªŒÕq Íä®Ï …ª˜ä ¦Ç'¹Õª-œäC. ÂÃF Æ©Ç èªŒ-'¹-©äŸ¿Õ. ¦ãª'éü, ꪌ@Á, "A„¾ÛªŒ©ðxE "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™Õ «Ö"ŽXäÕ ¨ „Ϫ͵½ÊÕ „¾Ÿ±¿-ÂÃEo Æ«Õ™Õ Í䧽Õ-¿٪œÄ …Ÿîu-'¹Õ-™-Xçj-„¾ÛÊ E™-ÿ-œÄfªá.

ªÃ†¾Z"„¾¦µŒÕŽy 殫©ðx ƒªÍ½Õ-NÕªÍ½Õ ™Â¿~-«ÕªC ‡¯þ.-‡ª.-‚ªý., CÊ-®¾J ¦µŒÅ½uª, ÅÃÅÈ-L¿, „¾ÜJh-²Än-ªáÐ-ÅÃ-ÅÈ-L¿ ¿ªšËª-•ãª{Õ …Ÿîu-'¹Õ™Õ'à „¾E-Íä-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. '÷ªŒ-«-Xä-Žʪ æ„J{ 1,40,000«ÕªC ƪ'¹-¯þ-XÃ-œÎ™Õ, 55,000«ÕªC "'Ã«Õ æ®«-¿ٙÕ, 10,000«ÕªC ²Ä«Ö->¿ ‚ªî'¹u ÂêŒu-¿-ªŒh™Õ, 60,000«ÕªC NŸÄu-«-™ªšÌªŒÕx ƒ©Ç XçáŽhª'à ®¾Õ«ÖªŒÕ 4,45,000«ÕªC „¾E-Íä-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. Oêª-Âÿ Âê"šÇ¿Ùd „¾Ÿ¿l´A©ð NNŸµ¿ "„¾¦µŒÕŽy ¬ÇÈ™Õ, Âêíp-êª-†¾ÊÕx, „¾Ÿ±¿-ÂÃ-™©ð 4,57,000«ÕªC „¾E-Íä-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. OJ-Åî-¤Ä{Õ „¾EÂË ¤ÄJ-Åî-†Ï¿ª æ„J{ 60Xä™ «ÕªC ‚¬Ç™Õ „¾E-Íä-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. XçáŽhª'à ͽÖæ®h OJ ®¾ªÈu 10.62 ™Â¿~™Õ. OªŒªÅà Ž¿و« XäŽ-¯Ã-™Åî "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-EÂË æ®«-™ª-C-®¾Õh-Êo-XÃêª. OJF „Ï.‚-ªý.®Ï. „¾J-Cµ-©ðÂË B®¾Õ-¿Ù-«*a ¿F®¾ XäŽ-¯Ã™Õ EªŒg-ªáª-ÍÃ-™E ÂîªÃªŒÕ. ¿ªŒ-«Û-¦µŒÅ½uª ÍçLxª-ÍÃ-™E, 'ÇS™ÊÕ "¿«Õ-ÿ-Dl´-¿-Jª-ÍÃ-™E, "„¾¦µŒÕŽy …Ÿîu-'¹Õ-™Õ'à „¾J-'¹-ºËª-ÍÃ-™E OªŒÕ ‡¯îo \@Áßx'à "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-™ÊÕ Æœ¿Õ-'¹Õ-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ªÃ†¾Zª©ð ŸÄŸÄ„¾Û 10Xä™ «ÕªC '˜ãjªæ®ˆ@ÁxÑå„j „¾E-Íä-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. OªŒª-Ÿ¿-JF "¿«Õ-ÿ-Dl´-¿-Jª-ÍÃ-™ª{Ö å„Ÿ¿l-§çÕ-ŽÕhÊ Æ¦µŒu-ªŒn-Ê™Õ Xç™Õ-«-œÄfªá. ÂÃF, …Ÿîu-'¹Õ-™Åî „¾E-Íä-ªáª-ͽÕ-Âî-«-œ¿ª-Ž„¾p XÃJ ®¾«Õ-®¾u™Õ „¾J-†¾ˆJŸÄl«ÕÊo C¬Á'à "„¾¦µŒÕŽyª ‚©ð-Í½Ê Í䧽՜¿ª ©äŸ¿Õ.ÅíNÕtŸî XäÅ½Ê ®¾«-ªŒº ®¾ª„¶¾Ö-ED ÆŸä ¦Ç{ Â뜿ª EªÃ¬Á ¿LTªÍä „¾J-ºÇ«Õª.

…¤Ä-ŸµÄu-§½á™Õ, ¤òM-®¾Õ-™Â¿Ù XçÕªŒÕ-é'jÊ XäÅ½Ê ¦µŒÅÃu-™ÊÕ „Ï.‚-ªý.®Ï. ®Ï¤¶ÄªŒÕq Íä®Ï¯Ã '„¶Ïšü-XçÕªšüÑÊÕ 27¬ÇÅÃ-Eê „¾J-NÕŽª Í䧽Õ-œ¿ª-«™x DªŒ`-ÂÃ-™ª'à „¾E-Íä-®¾ÕhÊo …Ÿîu-'¹Õ-™Â¿Ù å„Ÿ¿l "„¾§çÖ-èʪ …ªœ¿Ÿ¿Õ. Æ"優-šË®þ NŸµÄʪ ªŒŸ¿Õl Í䧽՜¿ª; «Ö®¾dªý 殈™ÕÊÕ 32"ê'œ¿Õ™Õ'à ÂíÊ-²Ä-Tª-ͽœ¿ª; ®ÔE-§½Õªý, WE-§½Õªý XäÅ½Ê «uÅÃu²Ä™ EXÃ-ªŒ-ºÂ¿Ù 'å®d„Ïpª'þ Æ„þÑ „¾Ÿ¿l´A „¾ÛÊ-ªŒÕ-Ÿ¿l´-ªŒº; ÆŸ¿-Ê„¾Û „Ϫ͵½ÊÕ, Ÿ¿£¾ÇÊ «u§½Ö-™ÊÕ ªŒÖ.5,000™ ÊÕª* ªŒÖ.10,000¿٠優ͽœ¿ª; XçjŸ¿u, ‚§½á†þ ¬ÇÈ©ðxE ÂíEo N¦µÇ'éðx „¾E-Íäæ® ¤ÄªÃ-XçÕ-œË-¿©ü ®Ïÿsª-CÂË "¤ÄºÇ-¤Ä§½Õ «á„¾Ûp ¦µŒÅ½uª-«ªšË ÂíEo ²ÄÊÕ-¿ڙ ®Ï¤¶Ä-ªŒÕq™ÊÖ XäÅ½Ê ®¾«-ªŒº ®¾ª„¶¾Õª Íä®ÏªC. ®¾Ön™ª'à „Ï.‚-ªý.®Ï. ®Ï¤¶Ä-ªŒÕq-™ÊÕ „¾J-Q-Læ®h …Ÿîu-'¹Õ-™Â¿Ù ʆ¾d-ŸÄ-§½Õ¿XçÕiÊ ®Ï¤¶Ä-ªŒÕq©ä ÆCµ-¿ª'à …Êo{Õx ®¾p†¾d-«Õ-«Û-ÅîªC.

-Íä-{Õ -Å箾Õh-Êo ®¾ª®¾ˆªŒ-º-™Õ!

®¾ª®¾ˆ-ªŒ-º™ «á®¾Õ-'¹Õ©ð ªÃ†¾Z"„¾¦µŒÕŽyª "„¾„¾ª-ͽ-¦ÇuªÂ¿Ù NŸµÄ-¯Ã-™ÊÕ Æ«Õ™Õ Íä²òhªC. 'ÇS™ÊÕ ¦µŒKh-Íä-²Äh«ÕE '¹Å½ª©ð "„¾Â¿-šËª-*Ê ªÃ†¾Z-"„¾-¦µŒÕŽyª ƒ„¾p-šËÂÌ NNŸµ¿ "„¾¦µŒÕŽy ¬ÇÈ©ðxE ŸÄŸÄ„¾Û ¯Ã™Õ'¹Õ ™Â¿~™ 'ÇS-™ÊÕ ¦µŒKh ‚©ð-ͽ¯ä Í䧽Õ-œ¿ª-©äŸ¿Õ. Âê"šÇ¿Ùd, ÅÃÅÈ-L¿ …Ÿîu-'¹Õ-™ÊÕ "¿«Õ-ÿ-Dl´-¿JªÍÃLqª-C-¤òªáÐ «ÕJªÅ½ …Ÿ¿l´%-Žª'à Âê"šÇ¿Ùd „¾Ÿ¿l´-AE ªÃ†¾Z"„¾¦µŒÕŽyª Æ«Õ™Õ Íä²òhªC. ™Â¿~Âî{x ªŒÖ¤Ä-§½Õ™ ÿœçbšüÊÕ "„¾Xä-¬Áå„{dœ¿ªå„j Ž„¾pÐ „¾E ¦µÇªÃ-EÂË ÆÊÕ-'¹Õ-ºª'à …Ÿîu-'¹Õ™ ®¾ªÈuÊÕ å„ªÍ½-œ¿ªå„j Ÿ¿%†Ïd-å„-{dœ¿ª ©äŸ¿Õ. …Ÿîu-'¹Õ™ XäŽ-¯Ã™ ȪŒÕaÊÕ å„ªÍÃ-Lqª-C-¤òªá Åç'î_-殪Ÿ¿Õê ÆEo "„¾§½Õ-ÅÃo™Ö Íä²òhªC. „¾E¦µÇ-ªŒªÅî ®¾Å½-«Õ-Ž-«Õ-«Û-ŽÕÊo …Ÿîu-'¹Õ-™å„j ªÃè-Â̧½Õ ¯Ã§½Õ-¿ٙ ¦µ÷A-¿-ŸÄ-œ¿Õ™Ö å„J-'êá. ªÃ†¾Z"„¾¦µŒÕŽy NŸµÄ-¯Ã™Õ …Ÿîu'¹Õ™ÊÕ ‚Žt-£¾Ç-Žu™Õ Í䮾Õ-Âí¯ä ®ÏnA-©ðÂË ¯çœ¿Õ-ŽÕ-¯Ãoªá.
ªÃ†¾Zª \ªŒp-œËÊ Å½ªŒ-XÃŽ 1956©ðРŽNÕ-@Á-¯Ãœ¿Õ ŽªŒ-£¾É©ð ‚Js-{K "¤ÄA-„¾-C-Â¿Ê …Ÿîu-'¹Õ-™Â¿Ù °Å½-¦µŒ-ÅÃu-™ÊÕ ÍçLxª-ÍÃ-™E "„¾A-¤Ä-Cª-ÍêŒÕ. ŸÄEå„j …Ÿîu-'¹Õ™Õ å„Ÿ¿l§çÕŽÕhÊ …Ÿ¿u-NÕª-ÍêŒÕ. ŸÄªÅî XÃJ °Å½-¦µŒ-ÅÃu-™ÊÕ ®ÏnK-¿JªÍêŒÕ. "„¾A ÆªáŸ¿Õ ®¾ª«-Žq-ªÃ-™Â¿Ù ŠÂ¿-²ÄJ XäŽ-¯Ã-™ÊÕ „¾ÛÊ-ªŒyu-«-®Ôn-¿JªÍ䪟¿Õ¿٠"„¾¦µŒÕŽyª \ªÃp{Õx Íä®ÏªC. '¹šËd EªŒ-®¾Ê Ÿµ¿yÊÕ™Õ NE-„Ϫ-ÍÃ-¿-'ÃF „Ï.‚-ªý.®Ï. EXä-C-¿ÊÕ ®¾«Õ-Jpª-ͽ-©äŸ¿Õ. ÅíNÕtŸî XäÅ½Ê ®¾«-ªŒº ®¾ª„¶¾Õª ®Ï¤¶ÄªŒÕq™Õ ªÃ†¾Z …Ÿîu-'¹Õ-™Â¿Ù \«Ö"Žª ®¾ªÅ½%„Ïh ¿LTªÍäN'à ©ä«-ÊoC ¿ª¸î-ªŒ-XÃ-®¾h«ª. '¹ÅÃ-ÊÕ-¦µŒ-XÙ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ð "„¾¦µŒÕ-Žyªå„j ŠAhœË B®¾Õ-¿Ù-«æ®h Ž„¾p ®¾«Õ-®¾u™ „¾J-³ÄˆªŒª 誌-'¹Ÿ¿E ®¾p†¾d-«Õ-«Û-ÅîªC.

Ð ‡.N.-¯Ã-ê'-¬Áy-ªŒ-ªÃ«Û

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

Æ-ÊÕ-«Ö-ʪ... -Ÿµ¿-Ê-©Ç-¦µŒª

-‰.-‡®þ.-‰.ÂË ®Ï.-‰.-‡. -E-Ÿµ¿Õ-™Õ!

ÊÖu §½Öªýˆ, XÆϪ-'¹d¯þ Ê'¹-ªÃ-™å„j 2001 å®å„dª-ÿªŒÕ 11Ê …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ™Õ ŸÄœËÂË Åç'¹-ÿ-œËÊ -ŽªŒ-XÃ-AÊÕª*Ð ¤ÄÂË-²Än¯þ '¹Öœµ¿-ÍêŒ ®¾ª®¾n ‰.‡-®þ.-‰.¿٠ÆXçÕ-JÂà '¹Öœµ¿-ÍêŒ ®¾ª®¾n ®Ï.‰.‡. ÂîšÇxC œÄ™ªŒxÊÕ ŸµÄªÃ-@Áª'à ƪŸ¿-•ä-®Ïª-Ÿ¿-E -Æ-XçÕ-JÂà «Ö° ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ©ä Âÿ, "„¾®¾ÕhŽ ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ™Ö ÍçÿÕ-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ¿ªŒœ¿Õ'¹šËdÊ B"«-XÃ-Ÿ¿ÕLo ÿªCµª-*¯Ã, £¾ÇŽ-«Ö-Ja¯Ã ÆXçÕ-JÂà NŸä-¬Çª'¹ ¬ÇÈ Å½'¹Õ ¤ÄJ-Åî-†Ï-ÂÃ™Õ "„¾Â¿-šËª-ͽœ¿ª JXÃV. ÆC ¦Ç£¾É-{ª'à ²Äê' «u«-£¾É-ªŒXäÕ. B"«-XÃ-Ÿ¿ÕLo „¾{Õd-¿Ù-Êo-XÃ-JÂË, ©äŸÄ £¾ÇŽ-«Ö-JaÊXÃJÂË ªŒ£¾Ç-®¾uª'à ŽÊ- «ªÅ½Õ Êè-ªÃ-¯Ã™Õ «á{d-•ã-„¾p-œÄ-EÂË ®Ï.‰.‡. NœË'à ‹ „¾Ÿ±¿Â¿ª ªŒÖ¤ñª-Cª-*ªC. ‚ „¾Ÿ±¿Â¿ª Â˪Ÿ¿ Â¿ÚœÄ ‰.‡-®þ.-‰.ÂË ™Â¿~-©ÇC œÄ™ªŒÕx ƪŸÄ-§½ÕE ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ™Õ Íç¤ÄpªŒÕ.
-Æ-¤¶Ä_E-²Än-¯þ©ð „¾J-®ÏnA ͽ¿ˆ-C-Ÿ¿l-œÄ-EÂË ÆXçÕ-JÂà Í䮾ÕhÊo "„¾§½Õ-ÅÃo-™Â¿Ù ‰.‡-®þ.‰. '¹ªœË-Âí-œ¿Õ-Åîª-Ÿ¿Êo ÆÊÕ-«Ö-¯Ã™Õ ‡„¾p-šË-ÊÕªÍî …¯Ãoªá. ‚ ®¾ª®¾n ¤ÄÂú©ð …Êo -Æ©ü-'ãjŸÄ …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ-™Â¿Ù ‚"¬Á§½Õª ¿Lp-²òhª-Ÿ¿-E ®¾ªŒy-"Åà -N-Ê-«-²òhª-C. ¨ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ð, ‰.‡-®þ.-‰.¿٠®Ï.‰.‡. å„Ÿ¿l XçáÅÃh©ðx EŸµ¿ÕLo ƪC-®¾Õhª-œ¿{ªÐ ÆXçÕ-J-Âéð B"«-²Änªá ͽªŒa-F-§½Öª¬Áª Â뜿ª ®¾£¾Ç-èXäÕ. ƪáÅä, Æ"'¹-ªÃ-•Çu-EÂË ‰.‡-®þ.‰. ®¾£¾É§½Õª Â̙¿ª Â뜿ªÅî ‚ ®¾ª®¾n¿٠EŸµ¿ÕLo ®¾«Õ-¿Úêªa ÂêŒu"¿«ÖEo ÆXçÕ-JÂà ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ™Õ ÂíÊ-²Ä-T-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ¨ Ÿ¿¬Ç-ÿlª©ð …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ™Õ „¾EoÊ "„¾ŸµÄÊ Â¿Ù"{-™Fo ¤ÄÂË-²Än-¯þ-©ðE TJ-èÊ "¤ÄªÅéðx ªŒÖ„¾Û-C-Ÿ¿Õl-¿Ù-ÊoXä ÂÃ-«-œ¿ª, ‚ "¤ÄªÅÙ©ð E„¶¾Ö-å„šËd, ªŒ£¾Ç®¾u ®¾«Ö-ÍÃ-ªÃEo ªÃÿ-{d-œÄ-EÂË -Æ-"'¹ªÃ-èuªÐ Æ¿ˆœ¿ ‰.‡-®þ.‰. ŽªŒ-„¶¾ÛÊ „¾E-Íäæ® ƒ¯þ-¤¶Ä-ªŒtªŒx «u«®¾n OÕŸä "„¾ŸµÄ-ʪ'à ‚ŸµÄ-ªŒ-„¾-œ¿-«-™®Ï ªÃ-«-œ¿ª -ƪ-Ÿ¿Õ¿٠ÂêŒ-ºª. ‰.‡-®þ.‰.ÂË Åëá EŸµ¿Õ™Õ «á{d-•ã-„¾Û-ŽÕÊo ƪ¬Áªå„j •ÇB§½Õ ¦µŒ"Ÿ¿Å½ «Õªœ¿L "„¾A\šÇ ͽªŒa 誌-„¾œ¿ª „¾J-¤Ä-˜ä-ÊE, ‰.‡®þ.‰. BªŒÕå„j ‡Eo ÆÊÕ-«Ö-¯Ã-™Õ¯Ão, ‚ ®¾ª®¾nÂ¿Ù Æ©Ç EŸµ¿Õ™Õ ƒ«yœ¿ª Ž„¾p «Õªî-ŸÄJ ©äŸ¿E E„¶¾Ö «u«-®¾n¿٠ÍçªCÊ «Ö°- Æ-Cµ-ÂÃJ ŠÂ¿ªŒÕ Íç¤ÄpªŒÕ.

¤ÄÂË-²Än¯þ¿٠¨ KA©ð EŸµ¿Õ™Õ ÍçLxª-ͽœÄEÂË '¹Õ{Õdͽ„¾Ûpœ¿Õ Âÿ٪œÄ ªŒÖ¤ñª-Cª-*Ê ‹ NŸµÄʪ Â˪Ÿ¿ Æ„¾pšË ÆŸµ¿u-¿~Ùœ¿Õ •ÇJb- ÿÕ†þ ‚XçÖŸ¿«á"Ÿ¿ Xä¬ÇªŒÕ. "„¾®¾ÕhŽ ÆŸµ¿u-¿~Ùœ¿Õ ÿªÃÂú Š¦Ç«Ö ‚ NŸµÄ-¯ÃEo ƒ„¾Ûpœ¿Ö ÂíÊ-²Ä-T-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ‰.‡-®þ.‰.Åî Ž«Õ ®¾ª®¾n-¿Ù-'¹™ ‚Jn¿ ®¾ªÿª-ŸµÄ™ '¹ÕJª* XÃu'Çu-Eª-ͽ-œÄ-EÂË ®Ï.‰.‡. ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ™Õ AªŒ-®¾ˆ-Jª-ͽœ¿ª N¬ì†¾ª. '¹Öœµ¿-ͽ-ªŒuª©ð ÆXçÕ-JÂÃ, ¤ÄÂË-²Än-¯þ™Õ „¾ªŒ-®¾pªŒª ®¾£¾Ç-¿-Jª-ͽÕ-Âî-XÃ-™E ÆXçÕ-JÂà ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ™Õ ŽªŒÍ½Ö ƪ{Õª-šÇªŒÕ. ƪáÅä, ‚ "¿«Õª©ð …¦µŒ-§½Õ-„¾-Â~Ù «ÕŸµ¿u ‚Jn-¿-„¾-ªŒª'à \ XäÕªŒÂ¿Ù ©ÇXßäO™Õ 誌Õ-'¹Õ-ŽÕ-¯Ão§çÖ XêŒÕ ‡„¾Ûpœ¿Ö Xç™x-œËª-ͽ-©äŸ¿Õ. å®jE-¿ª-'ïä Âÿ, ƒÅ½ªŒ Æ«-®¾-ªÃ™ Âª ¿Ú-œÄ ¤ÄÂË-²Än-¯þ¿٠ÆXçÕ-JÂà '¹œ¿-*Ê ‡E-Ÿä-@Áx©ð 1500 Âî{x œÄ™-ªŒx¿٠å„j'à ®¾£¾É-§½Ö-Eo ƪCª-*ªC. TJ-èÊ "¤ÄªÅéðx ¤ÄÂË-²Än¯þ Å½Ê „¾{ÕdÊÕ E™Õ-„¾Û-Âî-«-œÄ-EÂË O™Õ'à ‚ Ÿä¬Ç-EÂË \šÇ «ªŸ¿-Âî{x œÄ™ªŒx XäÕªŒ ²Ä§½Õª ƪCª-ÍÃ-™Êo "„¾A-¤Ä-Ÿ¿-ÊÊÖ ÆXçÕ-J-¿¯þ Âê"é'®þ ƒšÌ-«™ ‚XçÖ-Cª-*ªC.
¤ÄÂú¿٠Åëá ƪC-®¾ÕhÊo EŸµ¿Õ™Õ, «áÈuª'à ÆÊÕ-«Ö-EŽ B"«-XÃ-Ÿ¿Õ™ ¦µŒªŒÅ½ª „¾{d-œÄ-EÂË ƒ®¾ÕhÊo Êè-ªÃ-¯Ã-™ÊÕ '¦äªŒ-²Ä-ªÃ-™ÕÑ'à „¾J-'¹-ºËª-ÍÃ-™E ®Ï.‰.‡. ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ™Õ ƪ{Õ-¯ÃoªŒÕ. '‚ꪜ¿Õ «ªŸ¿™ «ÕªC …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ-™ÊÕ XêŒÕ „¾{Õd-¿Ù-¯ÃoªŒÕ, ©äŸÄ £¾ÇŽ-«Ö-ªÃaªŒÕÑ ÆE ¤ÄÂË-²Än-F-™Åî '¹Å½ª©ð ¿™®Ï „¾E-Íä-®ÏÊ ®Ï.‰.‡. «Ö° ÆCµ-ÂÃJ ŠÂ¿ªŒÕ ÅçL-¤ÄªŒÕ. '¤ÄÂú, ÆXçÕ-J-ÂÙ "„¾§çÖ-è-¯Ã™Õ ‡™x-ÂÙª Šê ŽªŒ-£¾É©ð …ªœ¿-«-ÊoC EèXäÕ. ÂÃF, ¤ÄÂú-©ðE "„¾¦µŒÕŽyª «Ö¿٠«uA-êª-¿ª'à «ÖJÅä „¾J-®Ïn-Å½Õ™Õ ÆŽuªÅ½ ŸÄªŒÕ-ºª'à Ž§½ÖªŒ-«Û-ÅêáÑ ÆE ‚§½ÕÊ Æ¯ÃoªŒÕ.

‰.‡-®þ.-‰.ÂË ®Ï.‰.‡. EŸµ¿Õ™Õ ƪCªÍä ÂêŒu-"¿«Õª 1980™ ÊÕª< ²Ä'¹Õ-ŽÕ-ÊoŸä. Æ„¾pšðx Ƥ¶Ä_-¯þ-©ðE «á•Ç-£ÏÇ-D¯þ™Â¿Ù ‚Jn-¿ª'à Ÿ¿ÊÕo-E-«y-œ¿ª-Åî-¤Ä{Õ ‚§½á-ŸµÄ-™ÊÕ ®¾«Õ-¿Ú-ªŒa-œÄ-EÂÌ ¤ÄÂú ‚ EŸµ¿ÕLo NE-§çÖ-Tª-ÍäC. Ƥ¶Ä_¯þ ÊÕª--* ¯ÃšË ²òN-§½Õšü å®jE¿ Ÿ¿@Ç™Õ XçÊÕ-C-J-'ÿ 1990™ ÊÕª* ‰.‡®þ.-‰.ÂË ®Ï.-‰.-‡. EŸµ¿Õ™Õ ƪŽ'à ƪŸäN ÂëÛ. ÆXçÕ-J-ÂÃå„j 2001 å®å„dª-ÿ-ªŒÕ©ð …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ™Õ èJ-„ÏÊ ŸÄœË Ÿ¿J-NÕ©ÇÐ ¤ÄÂú '¹Öœµ¿-ÍêŒ ®¾ª®¾n¿٠®Ï.‰.‡. ÊÕª* EŸµ¿Õ™ "„¾Xã¾Çª «ÕS} Xç៿-©ãjªC. …"'¹-XÃ-Ÿ¿ÕLo „¾{Õd-¿ٯÃo, £¾ÇŽ-«Ö-Ja¯Ã Êè-ªÃ-¯Ã™Õ ƒÍäa ªŒ£¾Ç®¾u ÂêŒu-"¿«Õª Â˪Ÿ¿ Â¿ÚœÄ ‰.‡-®þ.-‰.¿٠ÆXçÕ-JÂà ¦µÇK §çÕŽÕh¯ä EŸµ¿Õ™Õ «á{d-•ã-„ÏpªC. Æ©ü-'ãjŸÄ Æ"'¹-¯Ã-§½Õ-Â¿Ù™Õ ÆÿÖ- V-¦ãj-ŸÄÊÕ „¾{Õd-¿Ù-Êoª-Ÿ¿Õ¿٠ÂîšË œÄ™ªŒÕx, ÈMŸþ æ†Âú Xç᣾Ç-«Õt-ŸþÊÕ „¾{Õd-¿Ù-Êoª-Ÿ¿Õ¿٠骪œ¿Õ Âî{x §½Ö¦µãj-™-¿~™ œÄ™ªŒÕx ‰.‡-®þ.-‰.¿٠®Ï.‰.‡. Êè-ªÃ-¯Ã'à ƒ*aª-Ÿ¿E ÆXçÕ-JÂà «Ö° ÆCµ-ÂÃJ ŠÂ¿ªŒÕ Íç¤ÄpªŒÕ. NŸä-¬Ç-©ðxE ƒÅ½ªŒ '¹Öœµ¿-ÍêŒ ®¾ª®¾n-™Â¿Ú ®Ï.‰.‡. EŸµ¿Õ™Õ ƪŸ¿-•ä-®¾Õhª-{ÕªC. ƪáÅä, ‚ ®¾ª®¾n ‰.‡-®þ.-‰.¿٠¦µÇK-§çÕ-ŽÕhÊ ÆªŸ¿-•ä-®¾ÕhÊo EŸµ¿Õ™ „¾J-«Öºª ͽÖæ®hÐ ¤ÄÂË-²Än-¯þÊÕ ÆXçÕ-JÂà ‡ªÅ½ ÂÌ™-¿-Ÿä-¬Áª'à „¾J-'¹-ºË-²òhªŸî ¦ðŸµ¿-„¾-œ¿Õ-ŽժC.

 "é''þ NÕ™xªý

('-Ÿ¿ -XÃ-†Ïª'¹d-¯þ- ¤ò®þdÑ-Åî -"„¾-Åäu¿ -\ªÃp-{Õ)

***************************************

******************************************************************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

శాంతి కోసం సమాధికోద్యమం!

 

జరిగిన దానికి వ్యాకులత చెందకుండా ధైర్యంగా ముందుకు సాగడమే ఉత్తముల లక్షణం. గీతావాక్యం చెబుతున్నది కూడా ఇదే. ప్రత్యేక తెలంగాణా, సమైక్య ఆంధ్ర ఉద్యమాల కారణంగా రాష్ట్రంలో గడిచిన నెలరోజులుగా పరిపాలన స్తంభించింది. ప్రజల దైనందిన సమస్యలు వెనక్కివెళ్ళి, ప్రత్యేక సమస్యలే ప్రాధాన్యం వహిస్తున్నాయి. బంద్‌లు, విధ్వంసకాండల వల్ల రాష్ట్రం ఇప్పట్లో కోలుకోలేని రీతిలో నష్టపోయింది. జరిగిన నష్టం నుంచి ఆర్థికంగాకోలుకోవడానికి ఎంతకాలమైనా పట్టవచ్చు.అయిందేదో అయింది, ఈ సమయంలో అన్ని ప్రాంతాలవారు వాస్తవ పరిస్థితులను దృష్టిలో ఉంచుకుని సమస్యల పరిష్కారంలో కేంద్రానికి చేయూత నివ్వడం తెలుగువారి ప్రయోజనాల రీత్యా అత్యవసరం. ఇక శాంతి కోసం ఉద్యమిద్దాం.

తెలంగాణా రాష్ట్ర సమితి(తెరాస) అధ్యక్షుడు కె.చంద్రశేఖరరావు చెప్పినట్టు ప్రత్యేక రాష్ట్రం డిమాండ్‌ ఆయన పుట్టని పూర్వం నుంచి ఉంది. అప్పటి నుంచిఈ సమస్యపై ఏకాభిప్రాయం లేకపోవడం వల్లనే అది పరిష్కారం కావడం లేదు. తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంపై అన్ని పార్టీలూ ఏకాభిప్రాయాన్ని వ్యక్తం చేయడం వల్లనే ప్రత్యేక రాష్ట్ర ప్రక్రియను ప్రారంభిస్తున్నట్టు కేంద్ర హోం మంత్రి పి.చిదంబరం ఈనెల 9వ తేదీన ప్రకటించారు.అయితే,ఆ తరువాత కొన్ని పార్టీలు తమ వైఖరిని మార్చుకోవడం, కేంద్రం ప్రకటనపై ఇటు కోస్తా,రాయలసీమలలో ప్రజల భావోద్వేగాలు పెల్లుబకడం వల్ల ఈ సమస్యపై మళ్ళీ అందరినీ సంప్రదించి, ఏకాభిప్రాయ సాధన కోసం కృషి చేయవలసిన అవసరాన్ని కేంద్రం గుర్తించింది. ఇదే మాటను బుధవారం (23వతేదీ) రాత్రి చిదంబరం తన తొలిప్రకటనకు వివరణగా సుదీర్ఘ ప్రకటన విడుదల చేశారు.కేంద్రం వైఖరి అప్పుడూ,ఇప్పుడూ ఒకే రీతిగా ఉంది.ఆ మాటకొస్తే,ఆనాడు యుపిఎ అధికారంలోకి వచ్చిన కొత్తలో ప్రణబ్‌ముఖర్జీ నేతృత్వంలో కమిటీని ఏర్పాటు చేసినప్పుడుకూడా ఏకాభిప్రాయ సాధన ద్వారానే తెలంగాణా ఇస్తామని కేంద్రం స్పష్టం చేసింది. అయితే,ఇరు ప్రాంతాల వారూ కేంద్రం ప్రకటనను తమకు అనుకూలమైన రీతిలో అన్వయించుకోవడం వల్లనే ఉద్రిక్తతలు పెరిగి ఉద్యమాలు ఉవ్వెత్తున సాగుతున్నాయి. తొమ్మిదవతేదీన నాటి చిదంబరం ప్రకటనపై తెలంగాణా ప్రాంత నాయకులు విజయోత్సవాలు జరుపుకోవడానికీ, ఇటు సమైక్యాంధ్ర ఉద్యమాన్ని సీమ,కోస్తాప్రజలు ఉధృతం చేయడానికీ కారణాలు ఇవే.

ఏకాభిప్రాయం కుదిరితే తెలంగాణా ప్రక్రియను ప్రారంభిస్తామన్న ప్రకటనకు ఇప్పటికీ కట్టుబడి ఉన్నట్టు చిదంబరం స్పష్టం చేయడంలోని ముఖ్యోద్దేశం ఇదే. వాస్తవాలను పరిగణనలోకి తీసుకుని ఇరుప్రాంతాల నాయకులూ,కార్యకర్తలూ,ప్రజలు ముందు ప్రశాంత వాతావరణం ఏర్పడేందుకు దోహదం చేయడం అత్యవసరం. పరిస్థితులు సర్దుమణిగిన తరువాతనే ఏ సమస్యపైనైనా కేంద్రం దృష్టి కేంద్రీకరించడానికి వీలుంటుంది. రోజుల తరబడి పౌరజీవనం స్తంభించడం ఇటు ప్రజలకు కానీ,అటు ప్రభుత్వానికి కానీ ఎంతమాత్రం మంచిది కాదు. తిరిగి అందరినీ సంప్రదించిన తరువాతనే ఈ సమస్యపై ముందుకు సాగడానికి వీలుంటుంది.ఆవేశకావేశాలు పెల్లుబికినప్పుడు జరిగే సంప్రదింపుల్లో ప్రజాభిమతం వెల్లడి కాదు.అందుకే, పరిస్థితి సర్దుమణిగేందుకు దోహదంచేయాలని కేంద్రం పదేపదే విజ్ఞప్తి చేస్తోంది.ఇది ఎంతో సమంజసమైనదే కాక,వాస్తవ పరిస్థితికి అద్దం పట్టేరీతిలో ఉంది.

ప్రత్యేక రాష్ట్ర ఉద్యమాలు ఇతర రాష్ట్రాల్లోనూ కొనసాగుతున్నాయి.అన్నింటికీ మూలకారణం ప్రాంతీయ అసమానతలే. అయితే, ఇతర రాష్ట్రాల్లో ఈ మాదిరి ఉద్యమాలు ఆయా ప్రాంతాలకు ప్రత్యేక ఆర్థిక సహాయాన్ని సాధించుకోవడానికే పరిమితం అవుతున్నాయి. ఇందుకు మన పక్కనే ఉన్న విదర్భ ప్రత్యేక రాష్ట్ర ఉద్యమమే నిదర్శనం. విదర్భ ప్రాంతాన్ని ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ప్రకటించాలన్న డిమాండ్‌పై ఆ ప్రాంతప్రజలు చాలాకాలంగా ఆందోళన సాగిస్తున్నారు.ఈ ఆందోళనను ఆసరాగా చేసుకుని అక్కడకూడా కొంత మంది నాయకులు రాజకీయ ప్రయోజనం పొందిన మాట నిజమే అయినా, అంతిమంగా వారు ఉద్యమ ఫలితాన్ని సాధించారు. విదర్భప్రాంతానికి పదివేల కోట్ల రూపాయిల ప్రత్యేక ప్యాకేజీని కేంద్రం ప్రకటించింది. తెలంగాణాకు కూడా ప్రత్యేక ప్యాకేజిప్రకటించాలన్న డిమాండ్‌ దివంగత మాజీ ప్రధాని పీవీ నరసింహారావు హయాంలో సిపీఐతో సహా పెక్కుపార్టీలు చేసేవి.అయితే,కేంద్రం నుంచి తగిన స్పందన రాకపోవడం, రాష్ట్రంలోని అన్ని పార్టీలూ కలిసి సమష్ఠిగా కేంద్రం మీద ఒత్తిడి తేలేకపోవడంతో ప్రత్యేక ఆర్థిక డిమాండ్‌ స్థానే ప్రత్యేక రాష్ట్ర డిమాండ్‌ ప్రాధాన్యాన్ని అందుకున్నది.విశాలాంధ్ర కోసం ఎన్నో త్యాగాలుచేసిన భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ కూడా ప్రత్యేక తెలంగాణాకు జై అనవలసి వచ్చింది.సమస్యలు జటిలం కావడం అంటేఇదే.అలాగే,ఉత్తరప్రదేశ్‌, మధ్యప్రదేశ్‌లలోని వెనుకబడిన ప్రాంతాలన్నింటినీ కలిపి బుందేల్‌ఖండ్‌ ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ప్రకటించాలన్న డిమాండ్‌కి ఉత్తరప్రదేశ్‌ ముఖ్యమంత్రి,బిఎస్‌పిఅధ్యక్షురాలు మాయావతితో సహా పలువురు ప్రముఖులు మద్దతు పలికారు. అయితే, ఎఐసిసి ప్రధాన కార్యదర్శి రాహుల్‌గాంధీ ప్రధానమంత్రిని ఒప్పించిబుందేల్‌ఖండ్‌ ప్రాంతానికి రూ.7,000 కోట్ల ప్యాకేజిని సాధించారు.దేశ వ్యాప్తంగా ప్రత్యేక రాష్ట్ర ఉద్యమాలు దాదాపుగా అన్ని చోట్లా ఉన్నాయి. అయితే,అక్కడి వారు తెగే వరకూ లాగకుండా తమప్రాంతాలకు ప్రత్యేక ఆర్థిక సహాయాన్ని సంపాదించడానికి ఈ ఉద్యమాలను ఉపయోగించుకుంటున్నారు.దీని మూలంగా ఆయా ప్రాంతాల అభివృద్ధికి మహత్తర అవకాశం లభించడమే కాకుండా, ప్రజల భావసమైక్యతను కాపాడేందుకు వీలు కలుగుతుంది.మనం కూడా దీనిని స్ఫూర్తిగా తీసుకుని తెలంగాణాకు ప్రాణప్రదమైన ప్రాణహితనూ, ఆంధ్ర ప్రాంతానికి వరప్రసాదమైన పోలవరాన్ని జాతీయ ప్రాజెక్టులుగా కేంద్రం ప్రకటించేట్టు సమష్ఠిగా ఒత్తిడి ఎందుకు తేకూడదు.ఇదే సరైన అవకాశం.సామరస్యంగా విడిపోయేందుకు అనుకూలమైన పరిస్థితులు ఏర్పడే వరకూ రాష్ట్రాభివృద్ధి కోసం కృషిచేయడం తప్పేమీకాదుగా!

 

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

శాంతి,సుస్థిరత్వం గ్రేటర్‌ అభిమతం

 

దేశంలోనే అతి పెద్ద నగరాలలో 5వ స్థానం సాధించిన హైదరాబాద్‌ అన్ని విధాలుగా జనాభా, ఆదాయం, అభివృద్ధిలలో గత మూడు దశాబ్దాలుగా జరిగిన కృషి కారణంగా చెప్పుకోవాలి. ఏ ఒక్క ప్రభుత్వమో, వ్యక్తులు కాదు యావత్‌ రాష్ట్రంలోనే ప్రజానీకం సహకారంతోనే సాధ్యమైంది. ఢిల్లీ, ముంబయి, చెన్నై, కోల్‌కతాలు 1981 నాటికి భారీస్థాయి నగరాలుగా వృద్ధిచెంది అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయాలు ఎ1 సిటీ స్థాయికి చేరాయి. హైదరాబాద్‌ తర్వాత దేశంలోని పెద్ద నగరాలు మాత్రం మన నగరాన్ని దాటిపోకుండా గత రెండు దశాబ్దాలు జరిగిన నగరాభివృద్ధి దోహదపడింది.

అదే సమయంలో రాజకీయంగా కూడా ప్రత్యేక పరిణతితో వ్యవహరిస్తున్నారు. ప్రత్యేకించి 2004 తర్వాత నగరంలో అలజడులు, లేదా వేర్పాటు వాదం, ఏమైనా కాని నగరంలో ప్రశాంతత ఉండాలి ఎవరు ఆ దిశగా పయనిస్తారో వారికే ఓటు వేశారు. ఒక్కసారి 2004 నుండి నిన్నటి గ్రేటర్‌ ఫలితాలను పరిశీలిస్తే వారి మనసులోని ఆలోచన మొదలవుతుంది. 2004లో టిడిపి ప్రభుత్వం హైదరాబాద్‌ను అభివృద్ధి చేసి హైటెక్‌ సిటీ, తదితరాలు చేశామని చెప్పారు. అదే సమయంలో కాంగ్రెస్‌, టిఆర్‌ఎస్‌తో పొత్తు పెట్టుకొని పోటీలో నిలిచింది. బి.జె.పి. జాతీయస్థాయిలో మా ప్రభుత్వం, అలాగే బండారు దత్తాత్రేయ పట్టణాభివృద్ధి మంత్రిగా ఎంతో చేశాం మజ్లిస్‌ నుండి కాపాడతామని చెప్పారు. కాని 2004 అసెంబ్లీ ఎన్నికలలో ప్రజలు ఏకపక్షంగా తీర్పు ఇవ్వలేదు. కారణం టిడిపిపై వ్యతిరేకత, కాంగ్రెస్‌, టిఆర్‌ఎస్‌ పొత్తుపై తొలి సందేహాలు, బి.జె.పి.ని నమ్మకపోవడంతో అలా వచ్చాయి. టిడిపి అత్యధికంగా 27.5 శాతం ఓట్లు తెచ్చుకుని 2 అసెంబ్లీలు పొందగా, కాంగ్రెస్‌ పొత్తు లాభం వలన 25.3 శాతం ఓట్లతో 4, టిఆర్‌ఎస్‌ పార్టీ 10.54 శాతంతో 2 సీట్లు, బి.జె.పి. 10.39తో 1 స్థానం, పాతబస్తీలో ఎంఐఎమ్‌ 18.45 తో 4 స్థానాలు గెలిచింది.

2009 నాటికి పరిస్థితి పూర్తిగా మారిపోయింది. టిడిపి, టిఆర్‌ఎస్‌తో పొత్తు పెట్టుకోవడం, టిఆర్‌ఎస్‌ అగ్రనేతలు ప్రాంతాల మధ్య అంటే ఇక్కడి విద్యా సంస్థలు, ఇతర వాటి గురించి చేసిన ప్రకటనలతో కొంత గందరగోళం ఏర్పడింది. సాధారణంగా పట్టణ ప్రాంతాల్లో పెరిగే సమస్యలు ట్రాఫిక్‌, మంచినీరు, కాలుష్యం, ధరలు, వై.ఎస్‌. ప్రభుత్వంపై విపరీతంగా వచ్చిన అవినీతి ఆరోపణలు ఖచ్చితంగా కాంగ్రెస్‌ను దెబ్బతీయాలి, అలా జరగలేదు. కూటమిలో ఎన్నికల ముందే గొడవలు, వీరు గెలిస్తే ఏమవుతుందో అన్న ఆందోళనలతో గ్రేటర్‌ పరిధిలో ఫలితాలు ఏకపక్షంగా సాగాయి. టిడిపి, టిఆర్‌ఎస్‌, సిపిఐ, సిపిఎం, కూటమికి 21.51 శాతం ఓట్లు వచ్చి ఒకే ఒక్క స్థానం అది కూడా సగం గ్రామీణ ప్రాంతం ఉన్న రాజేంద్రనగర్‌ అసెంబ్లీ దక్కింది. కాంగ్రెస్‌ 28 శాతం ఓట్లతో 14 అసెంబ్లీలు, ఎమ్‌ఐఎమ్‌ 11 శాతం ఓట్లతో 7, బి.జె.పి. పార్టీకి 4 శాతం ఓట్లతో ఒకటి, లోక్‌సత్తా గణనీయంగా ఓట్లు 6 శాతం తెచ్చుకుని 1 స్థానం పొందాయి.

ఇక గ్రేటర్‌లో టిఆర్‌ఎస్‌ పోటీ నుండి తప్పుకుంది. టిఆర్‌ఎస్‌తో తెగతెంపులు చేసుకున్న టిడిపి సెటిలర్లకు రక్షణ కల్పిస్తామన్న భరోసా ఇచ్చింది. కాంగ్రెస్‌ కూడా తెలంగాణ ఊసెత్తకుండా అభివృద్ధి, ప్రజల రక్షణ గురించే మాట్లాడింది.

2009 అసెంబ్లీ ఎన్నికల ఫలితాల ప్రకారం డివిజన్ల వారీగా చూస్తే కాంగ్రెస్‌ 71, ఎఐఎమ్‌ఐఎమ్‌ 38, టిడిపి 12, బి.జె.పి. 14, లోక్‌సత్తా 4, ఎమ్‌బిటి 2, కుర్తార్గపూర్‌లో కాంగ్రెస్‌ రెబల్‌ శ్రీశైలంగౌడ్‌కు 7 స్థానాలు ఇండిపెండెంట్‌గా మెజారిటీ వచ్చింది.

2009 నవంబర్‌ గ్రేటర్‌ ఫలితాలు పరిశీలిస్తే కాంగ్రెస్‌ 52, టిడిపి 45, ఎమ్‌ఐఎమ్‌ 43, బి.జె.పి. 5, పిఆర్‌పి 1, ఎమ్‌బిటి 1, కాంగ్రెస్‌ రెబల్స్‌ 3 వచ్చాయి.

అంటే నగరంలో అందరినీ పరిరక్షిస్తామన్న టిడిపి, కాంగ్రెస్‌ను ఆదరించారు. ఎమ్‌ఐఎమ్‌ యధావిధిగా తన పట్టు నిలుపుకుంది. గ్రేటర్‌లో ప్రజలు శాంతి సమగ్రత కోరుకుంటున్నారు.

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

రాజధాని చుట్టూ రాజకీయ చక్రభ్రమణం

 

రాష్ట్ర రాజకీయాలన్నీ హైదరాబాద్‌ చుట్టూనే తిరుగుతున్నాయి. హైదరాబాద్‌ ఒక రాష్ట్ర రాజధానిగానే కాకుండా ప్రపంచ అభివృద్ధి గమనానికి సూచికగా పరిగణించబడుతోంది. దేశంలోని ఇతర నగరాలన్నింటికంటే హైదరాబాద్‌ అత్యంత వేగంగా అభివృద్ధి చెందింది. ప్రపంచంలో వస్తున్న మార్పులన్నింటినీ అంతే వేగంగా అందిపుచ్చుకుంటోంది. ఐటి రంగానికే కాక అనేక ఇతర రంగాలకు కూడా ఇది హబ్‌గా మారింది. చారిత్రక నేపధ్యం..... సంస్కృతి, సంప్రదాయాల సమ్మిళితం, దేశంలోని దాదాపు అన్ని జాతుల సహజీవనాలతో ఈ నగరం అలరారుతోంది. అందుకే ఈ నగరంపై రాష్ట్ర ప్రజలందరికీ ఎక్కడాలేని మక్కువ ఏర్పడింది. ప్రతి ఒక్కరికీ దీంతో ఆత్మానుబంధం పెనవేసుకుపోయింది.

ప్రత్యేక తెలంగాణా రాష్ట్రం కావాలన్నా.... రాష్ట్రం సమైఖ్యంగా కొనసాగాలన్నా..... ఎవరి వాదన ఏమైనాగానీ... అన్ని హైదరాబాద్‌ను దృష్టిలో ఉంచుకునే. గత పదేళ్ళుగా తెలంగాణా వాదం పెరిగిందన్నది సుస్పష్టం. గతంలో కూడా రెండుమూడుసార్లు ప్రత్యేక ఉద్యమాలు పుట్టినా అవి కొనసాగలేకపోయాయి. కారణాలేమైనా కెసిఆర్‌ ఈ ఉద్యమాలను కొనసాగించాల్సి వచ్చింది. అయినా తెలంగాణా కల సాకారమౌతుందన్న విశ్వాసం తెలంగాణావాదుల్లోనే సంపూర్ణంగా లేదు. తెలంగాణా కాంగ్రెస్‌ నేతలు కూడా ప్రత్యేక వాదాన్ని వినిపించినా దాన్ని ఉద్యమరూపంలోకి మరల్చలేకపోయారు. విభజనవాదాన్ని తమ రాజకీయ ప్రయోజనాలకే పరిమితం చేశారు. పదేళ్ళ పోరాటాన్ని ఆమరణదీక్షవరకు తీసుకెళ్ళడం ద్వారా కెసిఆర్‌ కేంద్రంపై ఒత్తిడి తేవడంలో సఫలీకృతులయ్యారు. చిదంబరం ప్రకటన వెలువడ్డతర్వాతగానీ సీమాంధ్రానేతలకు తామేంకోల్పోతున్నామో అర్ధం కాలేదు. అర్ధమయ్యేసరికి తెల్లారిపోయింది. ఇక ఒక్కొక్కరుగా ఉద్యమబాట పట్టారు. సమైక్యాంధ్ర కొనసాగాలంటూ సీమాంధ్రాను హోరెత్తించారు. మరోపక్క తెలంగాణావాదులు సంఘటితులయ్యారు. పార్టీలకతీతంగా ఏకత్రాటిపైకొచ్చారు. కేంద్రం వెనుకంజవేస్తే విపరీత పరిణామాలు తప్పవని హెచ్చరిస్తున్నారు.

వీరందరి దృష్టంతా ప్రస్తుతం హైదరాబాద్‌పైనే ఉంది. హైదరాబాద్‌లేని ప్రత్యేకరాష్ట్రాన్ని తెలంగాణావాదులు కలలో కూడా ఊహించడంలేదు. హైదరాబాద్‌ లేకుండా మిగిలిన ప్రాంతాలతో సమైక్యవాదాన్ని విన్పించేందుకు సీమాంధ్ర నేతలూ సిద్ధంగా కనిపించడంలేదు. సమైక్యతకోసం పోరాటం చేస్తున్న శ్రేణులన్నీ వరంగల్‌ జిల్లా తాడువాయో, మంగపేటో, కరీంనగర్‌జిల్లా ముత్తారం, మహదేవపూర్‌ వంటి తీవ్రంగా వెనుకబడ్డ ప్రాంతాలకోసం ప్రాకులాడటంలేదు.

తెలుగుదేశం పార్టీ ఆవిర్బావానికి ముందువరకు హైదరాబాద్‌తో సీమాంధ్ర ప్రజలకు ఇంతగా అనుబంధం లేదు. హైదరాబాద్‌ అంటే తెలుగుమాట్లాడరని, ముస్లింల ప్రాంతమన్న భావం ఉండేది. ఎన్‌టిఆర్‌తోనే హైదరాబాద్‌కూడా మనదేనన్న ధీమా ఈ ప్రాంత ప్రజలకు ఏర్పడింది. అప్పట్నుంచే హైదరాబాద్‌లో పెట్టుబడులు పెరిగాయి. నగరాభివృద్ధిలో సీమాంధ్ర కూడా బాగస్వామ్యం వహించింది. నగరంతో అనుబంధాన్ని పెనవేసుకుంది. ఈ కారణంగానే సీమాంధ్రా ప్రజలు హైదరాబాద్‌ను దూరం చేసుకోలేకపోతున్నారు. రాష్ట్రానికి పెద్దన్నయ్యలా భావిస్తూ విభజనకు అంగీకరించడంలేదు. కుటుంబంలో చిన్న తమ్ముడిలా ఉన్న తెలంగాణా ప్రజలుమాత్రం విడిపోయేందుకే సిద్ధపడుతున్నారు. పెద్దన్నకు కలిసి ఉంటే లాభం. మొత్తం ఆస్తిపై పెత్తనం ఉంటుంది. చిన్నోడికి విడిపోతేనే స్వేచ్ఛ లభిస్తుందన్న రీతిలో ఇద్దరి వాదనలు సాగుతున్నాయి. ప్రధానమైన ఆస్ధిగా ఉన్న హైదరాబాద్‌ పంపకంపైనే అసలు చిక్కంతా ముడిపడిఉంది. ఈ నగరంపై యాజమాన్య హక్కులను తేల్చేస్తే సమస్య సానుకూలంగా పరిష్కారమైపోతుందని రాజకీయపక్షాలు భావిస్తున్నాయి. జార్ఖండ్‌, ఛత్తీస్‌గఢ్‌, ఉత్తరాంచల్‌ రాష్ట్రాల ఏర్పాటు సమయంలో రాష్ట్ర రాజధాని నగరాలపై వివాదాలు చెలరేగలేదు. పాట్నా, భోపాల్‌, లక్నోలకు హైదరాబాద్‌కు మధ్య తీవ్రవ్యత్యాసం ఉంది. ఆ నగరాలు కేవలం రాజధానులుగానే ఉన్నాయి. హైదరాబాద్‌కు రాష్ట్రంలోని అన్ని ప్రాంతాలతో ఆత్మీయానుబంధం ఏర్పడింది. రాష్ట్రంలోని ప్రజలందరికీ ప్రత్యక్షంగానో, పరోక్షంగానో హైదరాబాద్‌తో అవినాభావ సంబంధం నెలకొంది.

ఇంతకీ హైదరాబాద్‌ తమదంటే తమదంటూ వాదులాడుకుంటున్న రెండు వర్గాలు కూడా నగరంలో ఉన్న కోటిమందికి పైగా జనాభా ఆకాంక్షలను పరిగణనలోకి తీసుకోవడంలేదు. అక్కడే పుట్టినా, లేక వలస వచ్చినా ఈ ప్రజలంతా హైదరాబాద్‌కు వారసులయ్యారు. వీరి ఇష్టాయిష్టాలను నమోదుచేసి అందుకనుగుణంగా హైదరాబాద్‌పై కేంద్రం నిర్ణయం తీసుకుంటే ఇరువర్గాలకు చెంపపెట్టయ్యే అవకాశం కూడా ఉంది

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

రెచ్చగొడితే ఏమౌతుంది?

 

గాంధీజీ ఏం చెప్పారు? ఒక చెంపమీద కొడితే, అవతలివాడికి రెండో చెంప చూపించమన్నారు. వాడు రెండో చెంప మీద కూడా కొట్టాడు! అప్పుడేం చెయ్యాలి?

''ఓ మహాత్మా.. రెండో చెంపమీద కొట్టాక, ఏం చెయ్యాలో నువ్వు చెప్పలేదు. అందుకని వీడి తాట వలుస్తాను!'' అని చెంపదెబ్బ తిన్నవాడు అవతలివాడి మీదపడి చితకా మతకా ఉతికేస్తాడు! ఇది ఓ సినిమాలోని వ్యంగ్య సన్నివేశం. నిజానికి ఆ సినిమాలో గాంధీజీ ఆదర్శాలు ఇప్పుడైనా -సరైన ఫలితాలనిస్తాయనే పద్ధతిలో తీసి, జనాన్ని మెప్పించారు. మనిషిలో సానుకూల (పాజిటివ్‌) దృక్పథం ఉండాలి కానీ, నెగెటివ్‌ దృక్పథం వల్ల మనలో సానుకూల (పాజిటివ్‌) దృక్పథం ఉండాలి కానీ, నెగెటివ్‌ దృక్పథం వల్ల మనలో అశాంతి మిగులుతుంది తప్ప మరే ప్రయోజనమూ ఉండదని ఆ చిత్ర రచయిత ఉద్దేశం. 'నెగెటివ్‌' అంటే ప్రతికూల ధోరణి మానసికంగా కూడా అనారోగ్యకరమనీ, రక్తపోటు వంటి జబ్బులకు అది దోహదం చేస్తుందని వైద్య నిపుణులు కూడా చెబుతుంటారు. కానీ విషాదం ఏమిటంటే, ఇప్పుడు ఎక్కడ చూసినా 'నెగెటివ్‌' ధోరణులే రాజ్యం చేస్తున్నాయి. కొట్టు, తన్ను, నరుకు, తాట ఒల్చు, నాలుక కొయ్యి వంటి పదాలు యువతరాన్ని సభ్యతా సంస్కారాలవైపు నడిపించవలసిన నేతల నోటమ్మట అతి సులభంగా దొర్లుతున్నాయి.

ఇక సినిమాల్లో చూపే అంశాలు, ముఖ్యంగా అసభ్య అశ్లీల ధోరణుల గురించి ఎంత తక్కువ చర్చిస్తే అంత ఆరోగ్యకరం. ఒక పాటలో అయితే, అమ్మాయి ''నను కొరుక్కు తినవయ్య'' అంటుంది! 'నాన్‌ వెజిటేరియన్‌' సినిమాలని అలాంటి వాటిని విడిగా చెప్పుకోవడం జరుగుతోంది!

కొన్ని దశాబ్దాల క్రితం -తీయబోయే సినిమా కథలో వివదాస్పదమైన అంశాలుంటే, ముందుగా సెన్సారు అధికారికి తమ కథలో ఫలానా పాయింట్‌ ఉంది కాబట్టి తీయవచ్చా? అని అడిగేవారు. సుప్రసిద్ధ దర్శక నిర్మాత బి.ఎన్‌.రెడ్డి గారికి ఒకసారి అలాంటి సందేహం వచ్చింది. నాయిక అవివాహిత. కొన్ని పరిస్థితుల కారణంగా కథా నాయకుడి వల్ల గర్భం ధరిస్తుంది. కథ అలా కొనసాగుతుంది. మరి తీయవచ్చా? అని అప్పుడున్న సెన్సార్‌ అధికారిని అడిగితే ''ఎంతమాత్రం తీయడానికి వీల్లేదు'' అన్నారట. దాంతో బి.ఎన్‌. ఆ సినిమా తీయలేదు! మరి ఇప్పుడొచ్చే 'నాన్‌ -వెజిటేరియన్‌' సినిమాలు కాని ఆయన చూడవలసివస్తే, ఎంతగా గుండెలు బాదుకునేవారో -తేలిగ్గా ఊహించగలం!

'రెచ్చగొట్టడం' అనేది ఇప్పుడొక 'ఆకర్షణ' అయింది. దాన్ని రాజకీయవాదులు, సినిమా వాళ్లూ తమకు ఎంత అనుకూలంగా ఉపయోగించుకుంటున్నారో -దైనందిన పరిస్థితుల్ని చూస్తూ ఉంటే మనకు అర్థమౌతూ ఉంటుంది. ఈ ప్రక్రియలో వాళ్లెవరూ నష్టపోవడం లేదు. అన్ని విధాలా ప్రజలే నష్టాలకు, కష్టాలకు గురవుతున్నారు! ఇవాళ జనాన్ని రెచ్చగొట్టి, అవాంఛనీయ చర్యలకు పురిగొల్పిన నాయకులు -ఇవాళ ఒకరినొకరు -'దుర్మార్గుడు, ద్రోహి, వెన్నుపోటుదారుడు' వంటి పేర్లతో తిట్టుకున్నవారు -రేపు సమీకరణలు మారితే ఏమంటారు?

''రాజకీయాల్లో శాశ్వత మిత్రులు, శాశ్వత శత్రువులు అంటూ ఉండరు. కోపంలో అలా అనుకుంటాం. కుటుంబం అన్న తర్వాత ఇవన్నీ మామూలే కదా'' అని అదే నాయకులు -ఒకరినొకరు పొగుడుకుంటూ ఉంటే, వాళ్లమాటలు విని అంతకుముందు తన్నుకున్న కార్యకర్తలు నోరెళ్లబెట్టుకుని అలా చూస్తూ ఉండిపోవాల్సిందే!

మనం ఇరవై ఒకటవ శతాబ్దంలో రెండో దశాబ్దంలోకి అడుగుపెడుతున్నాం. మనకు స్వాతంత్య్రం వచ్చి ఆరు దశాబ్దాలు దాటినా, పాత రాష్ట్రాలు, ఆ తర్వాత కొత్త రాష్ట్రాలు వచ్చినా -అవన్నీ ఉన్నవాళ్లను మరింత ఉన్నవాళ్లుగా చేయడానికి ఉపయోగపడ్డాయే కాని బడుగు జీవుల పరిస్థితి, నిర్భాగ్యుల జీవన విధానాల్లో ఏమాత్రం మార్పు రాకపోగా, రాను రానూ స్థితిగతులు మరింత దారుణమైపోతున్నాయి. నిత్యావసర వస్తువుల ధరలను అదుపులోకి తీసుకురావడానికి ఎవరూ ఉద్యమించడం లేదు. అంటే పేదవాళ్ల కోసం ఉద్యమాలు నడిపితే 'రాజకీయ లబ్ధి' ఉండదు కదా అని వాళ్ల ఉద్దేశమా? బ్రిటిష్‌ వాళ్లు పాలించే రోజుల్లో ఇలాంటి దారుణ పరిస్థితులు లేవని మన సగటు నాయకులు ఇంత అసభ్యంగా ప్రవర్తించలేదనీ అప్పటివారు అంటూ ఉంటారు.

ఈ మధ్య ఒకరైతే, ''మన దేశాన్ని మళ్లీ మీరే పరిపాలించండి'' అని బ్రిటిష్‌ వారికి ఆహ్వానం పలికారు. అది వ్యంగ్యమే అయినా -మన నాయకులు 'నేల విడిచి సాము చేయడం' ఇలాగే కొనసాగిస్తే, చివరికి విసుగొచ్చిన జనం నిజంగానే అలా అంటారేమో -ఆలోచించండి!

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

ఇది రాజకీయ అవకాశవాదం

 

మనకు రాజనీతిజ్ఞులు లేరు. రాజకీయవేత్తలు మాత్రమే ఉన్నారు. అందులో కూడా పచ్చి అవకాశవాద రాజకీయ నాయకులే అధికం. అందువల్లే తమ రాజకీయ అవసరాలకు అనుగుణంగా ఎవరికివారు వ్యవహరిస్తున్నారు తప్ప వేరొకటి కాదు. ఇది ఏ ఒక్క ప్రాంతానికో పరిమితం కాదు. అన్ని ప్రాంతాలలోను ఇదే పరిస్థితి. నిజానికి మన ఎన్నికల వ్యవస్థలోని లొసుగులు కూడా ఇందుకు దోహద పడుతున్నాయనిపిస్తుంది. ఓట్ల రాజకీయం కోసం ప్రజలకు లేనిపోని భ్రమలు కల్పించడం, వారిని రెచ్చగొట్టడం ఆ తర్వాత తమ పబ్బం గడుపుకుని ప్రజలను గాలికి వదలివేయడం సర్వసాధారణం అయిపోయింది. అయినా గొర్రె కసాయివాడిని నమ్మినట్లు ప్రజలు రాజకీయ నాయకుల పైనే నమ్మకం ఉంచాల్సి వస్తోంది. రాష్ట్రంలో జరుగుతున్న ఉద్యమాలు చూసినా, నేతల ఆందోళనలు చూసినా స్పష్టంగా ఇది కన్పిస్తుంది. తెలంగాణ కావాలని అనేక సంవత్సరాలుగా తెలంగాణ ప్రాంత నాయకులు రకరకాల రూపాలలో వ్యక్తీకరిస్తున్నప్పుడు కోస్తా నేతలు కాని, ప్రజలు కాని సీరియస్‌గా తీసుకోలేదు. రాజకీయ పార్టీలు కూడా అలాగే వ్యవహరించాయి. తీరా తెలంగాణ ఇచ్చే ప్రక్రియ ఆరంభమైందని అనగానే కోస్తా, రాయలసీమ ప్రజలలో అలజడి చెలరేగింది. కోస్తా, రాయలసీమ నేతలంతా పార్టీలకు అతీతంగా ఆందోళన చేపట్టారు. ఇక సవాళ్లు ప్రతి సవాళ్ల పర్వం ఆరంభమైంది. విజయవాడ ఎమ్‌.పి. లగడపాటి రాజగోపాల్‌ నిరశన దీక్ష చేపట్టి, ఆకస్మికంగా అదృశ్యమై, హైదరాబాద్‌ నిమ్స్‌లో ప్రత్యక్షమైన తీరు సంచలనం అయింది. ఆయన ఏ రకంగా వచ్చినా, తనమాట నెగ్గించుకున్నారు. అంతవరకు బాగానే ఉన్నా, పొరపాటున ఆయనకు మార్గమధ్యంలో ఏమైనా అయితే పరిస్థతి ఎంత తీవ్రంగా ఉండేది. ప్రజాప్రతినిధులు ఈ విషయాలను కూడా ఆలోచించాల్సి ఉంటుంది. కెసిఆర్‌ దీక్షలో నిజాయితీ లేదని చెప్పడానికి లగడపాటి ఇంత నాటకీయత సృష్టించాల్సిన అవసరం ఉందా అన్నది ప్రశ్న. అసలే భావోద్రేకాలు పెరుగుతున్న ఈ తరుణంలో ఇది మరిన్ని సమస్యలకు అవకాశం ఇవ్వదా అన్నదానిపై ఆలోచించుకోవాలి. ఇక సినీ నటుడు మోహన్‌బాబు కుమార్తె ఆధ్వర్యంలో జరుగుతున్న సినిమా షూటింగ్‌ను అడ్డుకోవడం అర్థరహితం అయితే, టిఆర్‌ఎస్‌ నేత కెసిఆర్‌ దానిని సమర్థించబోవడం మరీ దారుణం. అది ఆయన నాయకత్వ హోదాకు తగినట్లు లేదు. కెసిఆర్‌ తెలివిగా రెండు నాల్కల ధోరణిలో మాట్లాడుతుంటారు. ఒకపక్క ఆంధ్రులపై ఎలాంటి వ్యతిరేకత లేదంటారు... మరోపక్క ఇలాంటి అనాగరిక చర్యలను పరోక్షంగానో, ప్రత్యక్షంగానో సమర్థిస్తుంటారు. అది ఆయన స్టైల్‌. రెచ్చగొట్టడంలో ఆయనను మించిన నేత మన రాష్ట్రంలో లేరనే చెప్పాలి. అయితే మోహన్‌బాబు -కెసిఆర్‌ను మరింత ఘాటుగా విమర్శించి సవాలు చేయడం కూడా ఆసక్తికరంగానే ఉంది. కాని మోహన్‌బాబు హైదరాబాద్‌ ఇలాగైతే స్మశానం అవుతుందనడం బాగోలేదు. మోహన్‌బాబు కొంతమందికి కొంత స్థైర్యాన్ని ఇచ్చి ఉండవచ్చు. అదే సమయంలో మరింత ఉద్రిక్తతలకు కూడా ఆయన అవకాశం ఇచ్చినవారవుతున్నారు. ఇక ఆ తర్వాత కెసిఆర్‌ హైదరాబాద్‌ మాదని ఎవరైనా అంటే నాలుకలు తెగకోస్తామని రెచ్చిపోయారు. ఇది ఎంతవరకు పద్దతో ఆయనే ఆలోచించుకోవాలి. ఇక్కడ అంతా ఒక విషయాన్ని గమనించాలి. కెసిఆర్‌, లగడపాటి, మోహన్‌బాబు.. ఇలా ఎవరైనా పెద్ద నాయకులు లేదా ప్రముఖులుగా ఉన్నవారు ఏమి మాట్లాడినా, ఆ తర్వాత వీరు కలుసుకున్నప్పుడు అంతా ఆప్యాయం ఉన్నట్లు కనిపిస్తూ మాట్లాడుకుంటారు. కాని ఆ సంగతి తెలియని ఉభయ ప్రాంతాల ప్రజలు అమాయకంగా వీరి ప్రకటనలు చూసి ఉద్రేకం తెచ్చుకునే పరిస్థితులు నెలకొంటున్నాయి. అందుకు ఈమధ్య కొన్ని ఉదాహరణలు కనిపిస్తున్నాయి. హైదరాబాద్‌లో కొందరు అమాయక ఆటోవాలాలు తమ ఆటోలు ఎక్కే ప్రయాణికులను మీరు ఎక్కడివారు అని ప్రశ్నిస్తున్నారు. అంతేకాదు. సీనియర్‌ కాంగ్రెస్‌ నాయకుడు వి.హనుమంతరావు చెప్పినట్లు కొత్త రాష్ట్రం వస్తే, ఇక్కడ ఉన్న ఆంధ్రులను పంపివేస్తారనో, ఉద్యోగాలు ఖాళీ అవుతాయనో తప్పుడు ప్రచారం చేస్తున్నారు. ఇవన్నీ అమాయక ప్రజలను మోసం చేసే విషయాలే తప్ప మరొకటి కాదు. రాష్ట్రం సమైక్యంగా ఉన్నా, విడిపోయినా, సామాన్యులకు ఒరిగేది పెద్దగా లేదు. అంతదాక ఎందుకు ఈ రోజు నిత్యావసర సరకుల ధరలు ఎంత పెరిగాయో చూడండి. అన్నపూర్ణ వంటి ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో కిలో బియ్యం నలభై రూపాయలకు చేరితే కెసిఆర్‌కు కనిపించదు. లగడపాటికి వినిపించదు. సరే ఇక ప్రభుత్వం గురించి చెప్పుకోవడం అనవసరం అన్న భావన కలుగుతోంది. రోశయ్య ముఖ్యమంత్రిగా తన కర్తవ్యాలను ఎంతమేర సమర్థంగా నిర్వహిస్తున్నారన్న ప్రశ్న కూడా జనంలో వినిపించడం ఆరంభమైంది. రోశయ్యకు ఎమ్మెల్యేల మద్దతు లేకపోయినా, అధిష్టానం అండతో ముఖ్యమంత్రి అయ్యారు. అయినా జనం కూడా అంగీకరించారు. కాని ఇటీవలికాలంలో రోశయ్య పనితీరు, మాటమాటకు నిస్సహాయత వ్యక్తం చేస్తున్న వైనం అందరిలోను అసంతృప్తి కలిగిస్తోంది. రోశయ్యకు ఉన్న పరిమితులను అర్థం చేసుకోవచ్చు. కాని ముఖ్యమంత్రి హోదాలో ఉన్నప్పుడు కనీసం కొన్ని విషయాలలోనైనా కఠినంగా ఉండాలి. ప్రజలలో ఒక నమ్మకాన్ని కలిగించాలి. విశ్వాసాన్ని పాదుగొలపాలి. లేకుంటే ఆయనకు వచ్చిన ఈ అరుదైన అవకాశాన్ని వృధా చేసుకున్నవారవుతారు. అదృష్టవశాత్తు రెండు ప్రాంతాలలో జరుగుతున్న ఉద్యమాలు పోలీసు కాల్పుల వరకు వెళ్లలేదు. అదొక్కటే రోశయ్య ప్రభుత్వానికి ఉన్న ప్లస్‌ పాయింట్‌. ఇప్పుడు ఇంకా రాజకీయ నాయకులు తమదైన శైలిలో నాటకాలు నడపడం సరికాదు. ప్రజలలో కాంక్ష ఉంది కనుక తాము ప్రత్యేక వాదులమనో, సమైక్యవాదులమనో చెబుతున్నారు. తప్ప ఈ కారణాల రీత్యా సమైక్యంగా ఉండాలి. లేదా ప్రత్యేకంగా ఉండాలి అని చెప్పగలిగే నేతలు కరవు అవుతున్నారు. కాంగ్రెస్‌ అధినేత్రి సోనియాగాంధీ, తెలుగుదేశం అధినేత చంద్రబాబు నాయుడు గత కొన్నిరోజులుగా మౌనంగా ఉంటే, వారి పార్టీల ఇరు ప్రాంతాల నేతలు తమ, తమ వాదనలు వినిపిస్తూ పోటాపోటీగా మాట్లాడుతున్నారు. సీమాంధ్ర నేతల రాజీనామాలకు పోటీగా, తెలంగాణ ఎమ్‌.పి, ఎమ్మెల్యేలు తామూ రాజీనామా చేస్తామంటున్నారు. సీమాంధ్ర నేతల లాబీకి కేంద్రం తలొగ్గే పరిస్థితి ఉందన్న అనుమానం రాగానే తెలంగాణ నేత మధుయాష్కి తనదైన శైలిలో స్వరాన్ని పెంచి మాట్లాడారు. తెలంగాణపై వెనక్కి తగ్గబోమంటే కోస్తా, రాయలసీమ నేతలు గట్టిగా మాట్లాడతారు. ఇలాంటి సున్నితమైన సమస్యకు పరిష్కారం కనుగొనడం అంత తేలికకాదు. దీంతో కేంద్రంలోని నేతలు తలబొప్పి కట్టింది. అందుకే కేంద్ర నాయకత్వం వాయిదాలపై వాయిదాలు వేస్తూ కాలయాపన చేస్తోంది. టిఆర్‌ఎస్‌ నేత కెసిఆర్‌ ఒక్కరే గట్టుమీద కూర్చుని వినోదం చూస్తుంటే, కాంగ్రెస్‌, తెలుగుదేశం నేతలంతా సముద్రం మధ్యలోపడి కొట్టుమిట్టాడుతున్నారు. ఎవరు పైకి తేలుతారో, ఎవరు మునుగుతారో భవిష్యత్తులో తేలుతుంది. ఇదంతా రాజకీయ నేతల స్వయంకృతాపరాధం. మరొక్కసారి గుర్తు చేసుకుందాం. మనకు రాజకీయవేత్తలు ఉన్నారు కాని రాజనీతిజ్ఞులు లేరు. అది మన ప్రారబ్దం.

***************************************

******************************************************************************************

SAKSHI

EDITORIAL

¨§ýl$ª-»ê-r$MýS$ çÜÐ]l$-Ķæ$…!

 

{ç³fË$, {ç³gê {糆°«§ýl$Ë$, ´ëÈtÌZÏ B{VýS-àÐól-Ô>Ë$ º§ýlª-OÌñæ¯]l AW²-ç³-Æý‡Ó-™èl…Ìê MýS°í³-çÜ$¢¯]l² {ç³çÜ$¢™èl çÜÐ]l$-Ķæ$…ÌZ Æ>çÙ‰ ¿¶æÑçÙÅ-™èl$¢MýS$ çÜ…º…-«¨…_ HMýS-糄ýS °Æý‡~Ķæ$… ™èlÐ]l$ E§ólªÔ¶æ… M>§ýl° MóS…{§ýl {糿¶æ$-™èlÓ… çܵçÙt… ^ólíÜ-¯]l-rt-Ƈ¬…¨. Æ>çÙ‰…ÌZ° {糫§é¯]l Æ>fMîSĶæ$ ´ëÈtË ¯ól™èlË$ D ¯ðlË Hyýl$¯]l B…{«§ýl-{ç³-§ól-ÔŒæ Ð]l¬QÅ-Ð]l$…-{†™ø çÜÐ]l*-Ðól-Ô¶æ-OÐðl$-¯]l-糚yýl$ Ð]lÅMýS¢… ^ólíܯ]l AÀ-{´ë-Ķæ*Ë {´ë†ç³-¨MýS¯ól D ¯ðlË 9¯]l ™éÐ]l¬ {ç³™ólÅMýS ™ðlË…-V>×æ Æ>çÙ‰ HÆ>µr$ {ç³{MìS-Ķæ$¯]l$ {´ëÆý‡…-ÀÝë¢-Ð]l$° {ç³MýS-sìæ…^é-Ð]l$° MóS…{§ýl çßZ…Ð]l$…{† _§ýl…-ºÆý‡… °¯]l²sìæ ÑÐ]l-Æý‡×æ §éÓÆ> çܵçÙt… ^ólÔ>Æý‡$. ´ëÈt-ËMýS$ A¡™èl…V> {ç³fË$, ¯éĶæ$-MýS$-Ë™ø´ër$ Ððl¬™èl¢…V> Ô>çÜ-¯]l-çÜ¿ôæ {´ë…™éË ÐéÈV> `Í´ù-Ƈ¬¯]l ¯ólç³-£ýlÅ…ÌZ MóS…{§ýl {糿¶æ$-™èlÓÐ]lÊ ¨§ýl$ª-»êr$ ÑçÙ-Ķæ$…ÌZ B_™èl*_ Ayýl$-VýS$Ë$ ÐólíÜ…¨.

_§ýl…-ºÆý‡… ™égê {ç³MýS-r¯]l™ø {ç³™ólÅMýS Æ>çÙ‰… M>Ðé-˯ól ™ðlË…-V>×æ Ðé§ýl$-ËMýS$, EÐ]l$Ã-yìl-V>¯ól E…yé-Ë…-r$¯]l² ÐéÇMìS ™èlÐ]l$-™èlÐ]l$ Ðé§ýl-¯]lͲ ºË…V> Ñ°í³…^èl-sê-°MìS MóS…{§ýl {糿¶æ$-™èlÓÐól$ JMýS Ðól¨MýS¯]l$ HÆ>µr$ ^ólíÜ-¯]l-rt-Ƈ¬…¨. A…§ýlÇ Ðé§ýl-¯]lβ ™éÐól$ {ç³™èlÅ-„ýS…V> Ñ…sê-Ð]l$° MóS…{§ýl… D {ç³MýS-r¯]l-ÌZ¯ól çܵçÙt…V> àÒ$ C_a¯]l ¯ólç³-£ýlÅ…ÌZ CMýS-Ò$-§ýlr {´ë…™éË ÐéÈV> FÆý‡*Æ> B…§ø-â¶æ-¯]lË* íßæ…Ýë-Ñ«§ýlÓ…Ýë-Ë-MýS$ çÜÓíÜ¢ ç³ÍMìS ÆøkÐéÈ f¯]l-iÐ]l¯]l… Ķæ$£é-Ñ«¨V> ÝëVóS…§ýl$MýS$ çÜçßæ-MýS-Ç…^é-ÍÞ¯]l »ê«§ýlÅ™èl A…§ýl-ÇÒ$§é E…¨.

Cr$ ™ðlË…-V>×æ Ðé§ýl$-˯]l$& Ar$ çÜOÐðl$MýSÅ Ðé§ýl$-˯]l$ Ô>…†…ç³-gôæ-õÜ…-§ýl$MýS$, íßæ…çܯ]l$ °Æø-«¨…^ól…§ýl$MýS$ E§ólª-Õ…_¯]l MóS…{§ýl {糿¶æ$™èlÓ ™égê {ç³MýS-r¯]l HÐól$-Æý‡MýS$ B Ë„>Å˯]l$ Ý뫨…^èl-VýS-˧ýl¯]l² A…Զ慙ø´ër$... {ç³fË…-§ýlÇ ©Æý‡ƒ-M>-ÍMýS AÀ-Ð]l–-¨®MìS AÐ]l-çÜ-Æý‡-OÐðl$¯]l çÜÆý‡$ª-»êr$Ï, ¨§ýl$ª-»êrÏ Mø×æ… ¯]l$…_ D {ç³MýS-r¯]l¯]l$ ç³ÇÖÍ…-^èl-Ð]l-ËíÜ E…¨. Æ>çÙ‰…ÌZ ç³Çíܦ-™èl$Ë$ ^èlËÏ-ºÆý‡-^èl-rÐól$ Ë„ýSÅOÐðl$¯]l D {ç³MýS-r¯]lMýS$ Ð]l{MýS-¿ê-çÙÅ… ^ðlí³µ yìlòÜ…ºÆý‡$ 9¯ésìæ {ç³MýS-r¯]l-¯]l$…_ MóS…{§ýl {糿¶æ$-™èlÓ… Ððl¯]l-MýS…-fÐól-íÜ…§ýl¯ø... C¨ ™èlÐ]l$ ÑfĶæ$-Ð]l$¯ø Ð]l$Æö-MýSÇ ç³Æ>-fĶæ$-Ð]l$¯ø GÐ]lÆý‡$ ¿êÑ…_¯é A¨ Aç³-Çç³-MýSÓ…, AçÜ-Ð]l$…-fçÜ…. AÀ-{´ë-Ķæ*-ËMýS$ ™øyýl$ {ç³gê-ÝëÓ-Ð]l$Å…, {糿¶æ$-™èlÓ…, Æ>gêÅ…V>-ËÒ$§ýl ™èlÐ]l$-MýS$¯]l² ÑÔ>Ó-Ýë°² {糆 JMýSPÆý‡* °Æý‡*-í³…^èl$-Mø-Ðé-˯]l²§ól _§ýl…-ºÆý‡… {ç³MýS-r¯]l A…™èl-Æ>-Æý‡¦….

Æ>çÙ‰…ÌZ AçÜÎ §ýl$íܦ† G…§ýl$MýS$ ™èlÌñæ-†¢…¨? C…§ýl$MýS$ »ê«§ýlÅ™èl Ð]líßæ…^é-ÍÞ-¯]l¨ GÐ]lÆý‡$ A¯ól {ç³Ô¶æ²Ë$ E§ýl-Ƈ¬-çÜ$¢-¯é²Æ‡¬. ™ðlË…-V>-×æ¯]l$ {ç³™ólÅMýS Æ>çÙ‰… ^ólĶæ*-˯]l² yìlÐ]l*…yýl$ Gç³µ-sìæ-¯]l$…^ø ¯]lË$-VýS$-™èl$-¯]l²§ól. ^éÇ{™èlMýS M>Æý‡-×êË È™éÅ Ð]lÊyýl$ {´ë…™é-Ë$V> Ñ¿¶æ-h™èl-OÐðl$¯]l Æ>ډ밲, MýSÍí³ E…^èl-r…-§éÓ-Æ>¯ól AÀ-Ð]l–¨® Ý뫧ýlÅ-Ð]l$°, ™èl§éÓÆ>¯ól Ððl¯]l-MýS-ºyìl¯]l {´ë…™éË* {ç³fËMýS$ Ððl$Æý‡$-OVðS¯]l ¯éÅĶæ$… A…§ýl-VýS-˧ýl-¯]l²¨ ¨Ð]l…-VýS™èl Ð]l$à¯ól™èl OÐðlG‹Ü AÐ]l$-Ë$-^ól-íܯ]l íܧ鮅™èl…. ™öÑ$Ã-§ólâ¶æ$å D Æ>ډ밲 ´ëÍ…_, BÆó‡-â¶æ$åV> Ñç³-„ýS-¯ól™èl ´ë{™èlÌZ iÑçÜ$¢¯]l² ¯éÆ> ^èl…{§ýl-»êº$¯éĶæ¬-yýl$MýS$ CÌê…sìæ íܦÆ>-À{´ë-Ķæ*Ë$ ÌôæÐ]l#.

Æ>çÙ‰ Ô>çܯ]lçÜ¿¶æ Ýë„ìSV> ™ðlË…-V>-×æ¯]l$ {ç³™ólÅMýS Æ>çÙ‰… ^ólõÜ¢ Ð]l$§ýlª™èl$ CÝë¢-Ð]l$° {ç³MýS-sìæ…_¯]l {糫§é¯]l {糆ç³-„ýS-´ëÈt ¯ól™èl ¯éË$Mý ™öÑ$çø ™ól©¯]l _§ýl…-ºÆý‡… {ç³MýS-r¯]l ÐðlË$-Ð]l-yìl¯]l VýS…rË Ð]lÅÐ]l-«¨-ÌZ¯ól Æð‡…yýl$V> `Í…¨. ™èl§éÓÆ> BĶæ$¯]l Æ>çÙ‰…ÌZ° A°² {´ë…™é-ËÐé-DZ §éÆý‡$-×æ…V> Ððl¯]l$²-´ùr$ ´÷yìl_ Ð]l$Æø ^èlÇ{™èl çÜ–íÙt…_¯]l-rt-Ƈ¬…¨. 2009 G°²-MýS-ËMýS$ Ð]l¬…§ýl$ ™é™éP-ÍMýS Æ>fMîSĶæ$ ˼® HOMðSMýS Ë„ýSÅ…V> VýS$Ìê½ MýS…yýl$-Ðé¯]l$ «§ýlÇ…_¯]l ^èl…{§ýl-»ê-º$-´ëÈt, B G°²-MýSÌZÏ òœ*Æý‡ ç³Æ>-¿¶æÐ]l… ™èlÆý‡-Ðé™é ™ðlË…-V>×æ Æ>çÙ‰… HÆ>µ-r$MóS Ð]l$§ýlª™èl$ ç³Ë$-MýS$-™èl$-¯é²-Ð]l$° {ç³MýS-sìæ…_…¨.

JMýS-Ð]l…MýS MóSïÜ-BÆŠ‡ ©„ýS ÝëVýS$-™èl$¯]l² Ðólâ¶æ& ÉìlÎÏÌZ gê¡Ä¶æ$ Ò$yìlĶæ* VýS$_a-VýS$_a Ayìl-W¯é ™ðlË…-V>-×æMýS$ A¯]l$-MýS*-ËÐól$ A…r* {ç³MýS-sìæ…_¯]l ^èl…{§ýl-»êº$... _§ýl…-ºÆý‡… ™öÍ {ç³MýS-r¯]l ™èlÆý‡-Ðé™èl ™é¯]l$ MýS糚-MýS$¯]l² ™øË$ Ñõ³µ-Ô>Æý‡$. ^èl…{§ýl-»êº$ ¯éĶæ¬yýl$ A¯ól JMýSP Ð]lÅMìS¢ Byìl¯]l Æ>fMîSĶæ$ þ§ýl… Ð]lÌôæÏ ™ðlË$-VýS$-Ðéyýl$ Ýësìæ ™ðlË$-VýS$-Ðé-yìl° §ólÓíÙ…^ól Ðé™é-Ð]l-Æý‡×æ… Ð]l¬¯]l$-ò³-¯]l²yýl* Ìôæ¯]l…-™èlV> Æ>çÙ‰-Ð]l$…-™èlsê ™èlÌñæ-†¢…¨. Æ>çÙ‰…ÌZ° {糫§é¯]l Æ>fMîSĶæ$ 糄ýS…-™ø-´ër$ Mö™èl¢V> ïÜr$Ï çÜ…´ë-¨…^èl$-MýS$¯]l² {ç³gê-Æ>-fÅ… ´ëÈt MýS*yé ™ðlË…-V>-×æMýS$ A¯]l$-MýS*-ËÐ]l$° {ç³MýS-sìæ-çÜ$¢¯]l² ¯ólç³-£ýlÅ…ÌZ Ñ¿¶æ-f¯]l ™èl…™èl$ çÜgê-Ð]l#V> ÝëW´ù-™èl$…§ýl° ¿êÑ…_ MóS…{§ýl {糿¶æ$-™èlÓ… ™èl糚ÌZ M>Ìôæ-íÜ…¨. "Ýë-Ð]l*-hMýS ™ðlË…-V>×æ' A…r* Æ>fMîSĶæ$ {ç³MýS-r¯]l ^ólíܯ]l ï³Bȵ... ™ðlË…-V>×æ {ç³MýS-r¯]l ™èlÆý‡-Ðé™èl ¡{Ð]l VýS…§ýl-Æý‡-Vø-âê-°MìS VýS$OÆð‡... Grt-MóS-ËMýS$ Ýë…™èl…V> Ñ«§é¯]l… Ð]l*Æý‡$a-MýS$…¨. ÐðlÆý‡íÜ AòÜ…½ÏÌZ ÐðlË$Ï-Ððl-†¢¯]l Æ>i¯é-Ð]l*Ë ç³Æý‡Ó…™ø ¡Æ>ï]l… BÐðl*§ýl… çÜ…VýS† Ar$…_ AòÜ…½Ï AíÜ¢-™èlÓÐól$ {ç³Ô>²-Æý‡¦-MýS-Ð]l$Äôæ$Å ç³Çíܦ† ™èlÌñæ-†¢…¨.

MóS…{§ýl çßZ…Ð]l$…{† ™égê {ç³MýS-r¯]l ¯ólç³-£ýlÅ…ÌZ Æ>fMîSĶæ$ ´ëÈtË$, BĶæ* {´ë…™éË ¯éĶæ$-MýS$Ë$, º–…§éË$ ™èlÐ]l$ BÐól-Ô¶æ-M>-Ðól-Úë-˯]l$ ™èlWY…_ º${Æý‡MýS$, º$¨®MìS ç³° ^ðl´ëµÍ. íßæ…çÜ, ѧólÓçÙ…, Ñ«§ýlÓ…Ýë-ËMýS$ ™éÐ]l#-Ìôæ° ç³§ýl®-™èl$ÌZÏ Cr$ Æ>çÙ‰…ÌZ ºËOÐðl$¯]l Æ>fMîSĶæ$ E§ýlÅ-Ð]l*°² ¯]lyýl-ç³-sê-°²& Ar$ MóS…{§ýl {糿¶æ$-™èlÓ… Ò$§ýl J†¢yìl ¡çÜ$-MýS$-Æ>-Ð]l-sê°² GÐ]lÆý‡* ™èl糚-ç³-rtÆý‡$. MóS…{§ýl {糿¶æ$-™èlÓ… çÜÓçßæ-Ýë¢-Ë™ø C_a¯]l çÜ$Ð]l-Æ>~-Ð]l-M>-Ô>°² Eç³-Äñæ*-W…^èl$-Mø-Ð]lr… Æ>fMîS-Ķæ$…-V>¯]l* ÑÐól-MýS-Ð]l$-°í³…^èl$-MýS$…-r$…¨. ™èl¨Â-¯]l²…V> ÝëVýSr…Ð]lËÏ {ç³Äñæ*-f¯é-ËMýS¯é² {ç³fË$ „ýSÑ$…^èlÌôæ° Ñç³-Ç×ê-Ð]l*Ìôæ A«¨MýS…. CMýS-Ò$-§ýlr ™éÐ]l¬ ^èlÇ{™èlÌZ GÌê °Ëºyé-Ë-¯]l²¨ BĶæ* ¯ól™èlÌôæ °Æý‡~-Ƈ¬…^èl$-Mø-Ðé-ÍÞ¯]l MîSËMýS çÜÐ]l$Ķæ$… MýS*yé C§ól.

 

***************************************

SAKSHI

EDITORIAL

""{ç³™ólÅMýS ´ëÅMóSi CÐéÓÍ!''

™ðlË…V>×æ&ïÜÐ]l*…{«§ýl çÜÐ]l$çÜÅMýS$ ™èl„ýS×æ ç³ÇÚëPÆý‡… AÝ뫧ýlÅ…

 

™ðlË…-V>×æ Æ>çÙ‰ yìlÐ]l*…yŠl MóSïÜBÆŠ‡ °Æý‡Ô¶æ¯]l ©„ýS Æý‡*ç³…ÌZ †ÇW Ððl¬§ýlOÌñæ çÜOÐðl$M>Å…{«§ýl E§ýlÅÐ]l$…V> ïÜÐ]l*…{«§ýl {´ë…™èl…ÌZ Æý‡*ç³#¨§ýl$ªMýS$° JMýS Mö™èl¢ Ð]l$Ë$ç³# ¡çÜ$-MýS$¯]l² ¯ólç³-£ýlÅ…ÌZ ÌZMŠSçÜ™é¢ ¯éĶæ$-MýS$yýl$ yéMýStÆŠ‡ ¯éVýS-O¿ñæ-Æý‡Ð]l fĶæ$-{ç³-M>-ÔŒæ ¯éÆ>-Ķæ$-׊æ ÉìlÎÏ ÐðlãÏ ™èl¯]l Ðé§ýl-¯]l-˯]l$ Ñ°í³…_ Ð]l^éaÆý‡$. ĶæÊï³H O^ðlÆŠ‡-ç³Æý‡Þ¯Œl Ýù°Ä¶æ* V>…«©, {糫§é° yéMýStÆŠ‡ Ð]l$¯øÃ-çß毌líÜ…VŠS, {糆糄ýS {ç³Ð]l¬-Q$yýl$ GÌŒæMóS A§éÓ±, MóS…{§ýl- Ð]l$…{† {ç³×æ-»Œæ Ð]l¬QÈj, Æ>çÙ‰ M>…{VðS‹Ü Ð]lÅÐ]l-àÆ>Ë C¯Œl-^éÇj ÒÆý‡ç³µ Ððl¬Æ‡¬-ÎË™ø BĶæ$¯]l ¿ôæsîæ AĶæ*ÅÆý‡$. D çÜ…§ýl-Æý‡Â…V> BĶæ$-¯]l™ø "Ýë„ìS' {糆°«¨ yéMýStÆŠ‡ Vøç³-Æ>k ¯éÆ>-Ķæ$-×æ-Æ>Ð]l# fÇí³¯]l C…rÆý‡*Ó-Å {糫§é-¯é…Ô>Ë$.

Ñ¿¶æ-f¯]l ™èlç³µ Ð]l*Æ>Y…™èlÆý‡… Ìôæ§ýl$ A¯]l² ȆÌZ Æ>çÙ‰… ¯]lË$-Ð]lÊ-ËÌê ç³Çíܦ-™èl$Ë$ Ðólyðl-MìSP-´ù-Ķæ*Ƈ¬. ™èl„ýS×æ MýSÆý‡¢-Ð]lÅ… HÑ$-sìæ?

yìlòÜ…ºÆŠ‡ 21, 1972¯]l ¯ésìæ {糫§é° C…¨Æý‡ ÌZMŠSçÜ-¿¶æÌZ çÜÇV>Y C§ól A…Ô¶æ… Ò$§ýl ^ólíܯ]l Eç³-¯éÅ-Ýë°² {糆 JMýSPÆý‡* ^èl§ýl-Ðé-Ë° ¯ól¯]l$ Ñfqí³¢ ^ólçÜ$¢-¯é²¯]l$. Æ>çÙ‰… ѧólÓ-Úë-Ë™ø Ð]l$…yýl$-™ø…¨. C糚yýl$ ç³ÇÚë-PÆý‡… VýS$Ç…_ BÌZ-_…^é-Ë-¯]l$-Mø-Ð]lyýl… Ð]lÅÆý‡¦…. ¿êÆý‡-™Œl&´ë-MŠS Ķ欧ýl®… fÆý‡$-VýS$-™èl$…sôæ H MöíÜ-W¯Œl Ð]l…sìæ ÐéÆø Ð]l_a H… ^ðlº$-™é-Æý‡$! Ķ欧é®-°MìS GÐ]lÆý‡$ M>Æý‡-×æ-Ð]l$° Ð]l¬…§ýl$ ç³…^é-Ƈ¬¡ ò³rtÆý‡$. GÐ]lÆý‡$ Ð]l¬…§ýl$ Ķ欧ýl®… B´ëÌZ ™ólÌôæa ç³° ò³r$t-MøÆý‡$. Ð]l¬…§ýl$ Ķ欧ýl®… BV>Í. B ™èlÆý‡$-Ðé™èl ç³ÇÚë-PÆý‡… MøçÜ… BÌZ-_…^éÍ. C© A…™ól. Æ>çÙ‰…ÌZ Ô>…†, ¿¶æ{§ýl™èl, Æ>gêÅ…VýS… AÐ]l$Ë$ Ð]l…sìæÑ Ð]l¬…§ýl$ çÜ{MýS-Ð]l$…V> AÐ]l$Ë$ fÆý‡-V>Í. A糚yýl$ ç³ÇÚë-PÆý‡… VýS$Ç…_ Äñæ*_…^éÍ.

çÜÐ]l$çÜÅMýS$ ç³ÇÚë-PÆý‡… BËçÜÅ… M>Ð]lyýl… AÐé…bèl-±Ä¶æ$… MýS§é!

™èlË-MìS…§ýl$-Ë$V> ™èlç³çÜ$Þ ^ólíܯé Ððl…r¯ól ©°MìS ç³ÇÚë-PÆý‡… Ý뫧ýlÅ… M>§ýl$. Ðól$hMŠS Ý÷Ë*Å-çÙ-¯ŒlÞ E…yýl-Ð]l¯ól A¯]l$-MýS$…r$-¯é²¯]l$. AçÜË$ AÌê…sìæ "A§ýl$Â-™éË' MøçÜ… G§ýl$Æý‡$^èl*yýl-yýlÐól$ çÜÇM>-§ýl° ¯é ¿êÐ]l¯]l. Æ>çÙ‰… Ñyìl-´ù-Ð]lyýl… Ð]lËÏ „ýS×ê-ËÌZ A§ýl$Â-™éË$ fÇW´ù-™é-Ķæ$¯]l² {¿¶æ-Ð]l$Ë$ MýS*yé ™èlVýS-Ð]l° A…sê¯]l$. MýSÍíÜ E…yýlyýl… Ð]lËÏ {ç³Ð]l*-§éË$ Ð]l¬…^èl$-Mö-Ýë¢-Ķæ$¯]l² Ðé§ýl¯]l MýS*yé A¯é-ÌZ-_™èl…. AƇ¬™ól çÜÐ]l$çÜÅ çÜ…MìSÏ-çÙt-OÐðl$-¯]l¨. Ar$ ™ðlË…-V>-×æÌZ V>°, Cr$ B…{«§ýl, Æ>Ķæ$-ËïÜÐ]l$ {´ë…™é-ËÌZ V>± Ý뫧é-Æý‡×æ ´ûÆý‡$-yìlMìS Æ>çÙ‰… E°MìS (MýS-ÍíÜ E…§é-/Ñ-yìl-´ù-Ƈ¬…§é) GÌê E…§ýl¯]l² A…Ô¶æ… H Ð]l*{™èl… Ðól$Ë$ ^ólĶæ$§ýl$. Ðéâ¶æÏMìS ç³rt§ýl$. M>± C…™èl Ðólyìl G…§ýl$-MýS…sôæ Ðéâ¶æÏ° Æð‡^èla-Vö-sêtÆý‡$. CÆý‡$ {´ë…™éË ¯]l$…_ MýSÑÓ…ç³#-«§ø-Æý‡-×æ$Ë$ ¡{Ð]l…V> E¯é²Æ‡¬. Ð]l¬…§ýl$ CÐ]l±² ™èlV>Y-Ë° A¯]l$-MýS$…r$-¯é²¯]l$.

™ðlË…-V>×æ Ððl¯]l$-MýS-»êr$™èl¯]l…, ÑÐ]lMýSÛ, òÜ…sìæ-Ððl$…sŒæË VýS$Ç…_ HÐ]l$-¯]l$-Mø-Ðé-Í?

™ðlË…-V>×æ Ððl¯]l$-MýS-»ê-r$-™èl-¯é°² GÐ]lÆý‡* M>§ýl-¯]l-ÌôæÆý‡$. A§ól çÜ…§ýl-Æý‡Â…ÌZ Mö°² ÐéçÜ¢-ÐéË$ VýS$Ç¢…^é-Ë° A…sê¯]l$. G…™èl AÀ-Ð]l–¨® ^ðl…¨¯]l hÌêÏ AƇ¬¯é A…§ýl$-ÌZ¯]l* JMýS {´ë…™èl… Ððl¯]l$-MýS-ºyìl E…r$…¨. G…™èl AÀ-Ð]l–¨® ^ðl…¨¯]l hÌêÏÌZ E¯]l² {V>Ð]l$-OÐðl$¯é §ýlã™èl-Ðé-yýl-ËÌZ Ððl¯]l$-MýS-»ê-r$-™èl¯]l… E…r$…¨. AÀ-Ð]l–-¨®-V>±, Ððl¯]l$-MýS-»ê-r$-™èl¯]l…V>± MýS$ç³µ´ùíÜ-¯]lr$t JMóS-^ør E…yýlÐ]l#. °ËMýS-yýlV> AÌêVóS E…yìl-´ùÐ]l#. Ð]l$¯]l-Ìê…sìæ §ólÔ¶æ…ÌZ B Æð‡…yýl* MýSÍõÜ E…sêƇ¬. {V>Ò$×æ õ³§ýl-ÇM>-°MìS çÜ…º…-«¨…_ Ð]l$¯]l Æ>çÙ‰…ÌZ (1990 {ç³M>Æý‡…) ÑfĶæ$-¯]l-VýSÆý‡… hÌêϨ A{VýS-Ý릯]l…. ™èlÆý‡$-Ðé™èl Ð]lÆý‡$-çÜV> A¯]l…-™èl-ç³#Æý‡…, VýS$…r*Æý‡$, MýSÆý‡*²Ë$, B¨Ìê-»ê-§Šl, Ð]lÆý‡…-VýSÌŒæ, ÑÔ>Q hÌêÏ Ð]l^éaƇ¬.

1997ÌZ fÇW¯]l JMýS çÜÆó‡Ó {ç³M>Æý‡… Ð]lÅÐ]l-ÝëĶæ$…, ´ëÇ{Ô>-Ñ$-M>-À-Ð]l–¨®, Ð]l˜ÍMýS Ð]lçÜ-™èl$Ë MýS˵¯]l ÑçÙ-Ķæ$…ÌZ ¯]lËÏ-Vö…yýl hÌêÏMýS$ Ððl¬§ýlsìæ Ý릯]l… §ýlMìSP…¨. B ™èlÆý‡$-Ðé™èl Æý‡…V>-Æð‡yìlz, _™èl*¢Æý‡$, ¯ðlË*ÏÆý‡$, MýSÈ…¯]l-VýSÆŠ‡, °gê-Ð]l*-»ê-§Šl, Ððl$§ýl-MŠS, MýSyýlç³, ç³ÕaÐ]l$ Vø§é-Ð]lÇ E¯é²Æ‡¬. ÑÐ]l„ýS A¯ól A…Ô>°² MýS*yé ÐéçÜ¢-ÑMýS…V> ^èl*yýlyýl… AÐ]l-çÜÆý‡…. VýS×ê…-M>-˯]l$ ç³#¯é-¨V> ¡çÜ$-MýS$° Ð]l*sêÏ-yýlyýl… AÐ]l-çÜÆý‡…. H {糿¶æ$-™èlÓ-OÐðl$¯é §ólÔ¶æ…ÌZ GMýSPyé H {´ë…™èl… ÑçÙ-Ķæ$…-ÌZ¯]l* ÑÐ]l„ýS ^èl*í³…§ýl¯]l² JMýSP B«§éÆý‡… MýS*yé E…yýl§ýl$. G…§ýl$-MýS…sôæ A…§ýl$MýS$ °f…V> BÝëPÆý‡… Ìôæ§ýl$ M>ºsìæt. çÜÐ]l*-f…ÌZ ç³#r$t-MýS™ø Ð]lçÜ$¢¯]l² ÑÐ]l-„ýSË$ E¯é²Æ‡¬. M>± ´ëËMýS$Ë M>Æý‡-×æ…V> {´ë…¡Ä¶æ$OÐðl$¯]l ÑÐ]l„ýS A¯]l² ¿êÐ]l¯]l {¿¶æÐ]l$.

M>± {糆 Ð]l¬QÅ-Ð]l$…{† ™èl¯]l Æ>Ú‰ë°MìS A¯éÅĶæ$… fÇW´ù-™ø…-§ýl¯ól A…sêyýl$. E´ë«¨ àÒ$ ^èlrtÐól$ E…¨. ©° ÑçÙ-Ķæ$…ÌZ ÑÐ]l„ýS fÇW…-§ýl° JMýSP B«§éÆý‡… ^èl*ç³-Ð]l$-¯]l…-yìl! ^èl*í³…^èlyýl… AÝë-«§ýlÅ-Ð]l$…-sê-¯ól²¯]l$. ¯ólçÙ-¯]lÌŒæ Æý‡*Æý‡ÌŒæ òßæÌŒæ¢ Ñ$çÙ¯Œl E…¨. ©°° ¯ól¯ól Æý‡*´÷…¨…^é¯]l$. C糚yýl$ ©°MìS ò³§ýlª ÑÐ]l$-Æý‡Ø-MýS$-yìl° MýS*yé ¯ól¯ól. M>Æý‡×æ… çÜÇV> AÐ]l$Ë$ M>Ð]lyýl… Ìôæ§ýl$. çÜÆý‡Ó-Õ„ýS AÀ-Ķæ*-¯Œl& H¨ ^èl*íܯé C…™ól. Ð]l$¯]l¨ §ýl$çÙt ´ë˯ól. M>± °º…-«§ýl-¯]lË$ ÑÐ]l-„ýSMýS$ Ð]l*{™èl… ^ør$-°Ð]lÓÐ]l#. D AÐ]l-MýS-™èl-Ð]l-MýS-˱² ÑÐ]l-„ýS™ø M>§ýl$, Aѱ† M>Æý‡-×æ…-V>¯ól. §ólÔ¶æ…ÌZ ÝùçÙ-Íf… Ð]l*sôæ-Ððl*-V>±, Ð]l$¯]l ¯éĶæ$-MýS$-Ë…™é A¯éÅ-Ķæ*Ë ÑçÙ-Ķæ$…ÌZ ÝùçÙ-ÍçÜ$tÌôæ. ÐéÇMìS A…§ýl$ÌZ ¿ôæ§ýl… Ìôæ§ýl$. G…™èl Ððl¯]l$-MýS-ºyìl¯]l {´ë…™èl ¯ól™èl AƇ¬¯é Aѱ†MìS ´ë˵-yýl-™éyýl$. Òâ¶æ$Ï A…§ýl-ÇMîS çÜÐ]l$…V> A¯éÅĶæ$… ^ólÝë¢Æý‡$.

ÉìlÎÏ ÐðlãÏ {糫§é°, ĶæÊï³H O^ðlÆŠ‡-ç³-Æý‡Þ-¯Œl™ø Ð]l*sêÏyìl Ð]l^éaÆý‡$. MóS…{§ýl… HÐ]l*-ÌZ-_çÜ$¢-¯]l²-§ýl-¯]l$-MýS$…r$-¯é²-Æý‡$?

Ð]l¬â¶æÏ-MýS…ç³ Ò$§ýl ºrt ç³yìl…¨. §é°° Jyýl$-ç³#V>, ÝëÐ]l$-Æý‡-çÜÅ…V> †ÇW ¡çÜ$-Mø-ÐéÍ. A…§ýl-ÇMîS ¯éÅĶæ$… fÇVóSÌê ç³ÇÚë-PÆý‡… ^ólĶæ*Í. C…§ýl$MýS$ MóS…{§é-°§ól »ê«§ýlÅ™èl. §ólÔ¶æ IMýSÅ™èl, §ólÔ¶æ…ÌZ A°² Æ>Ú‰ëË Ð]l$«§ýlÅ, {ç³fË Ð]l$«§ýlÅ çÜ$çßæ–-§éÂÐ]l Ðé™é-Ð]l-Æý‡×æ… ¯ðlËMö-¯ól-rr$t ^ólĶæ$yýl… MóS…{§ýl… »ê«§ýlÅ™ól. GÐ]lÇ {ç³Äñæ*-f¯é-ËMýS$ ¯]lçÙt… MýSËVýS§ýl$ A¯]l² ȆÌZ A¨ Ð]lÅÐ]l-çßæ-Ç…^éÍ. Ð]l¬QÅ…V> Æ>gêÅ…VýS Æý‡„ýS×æ §é° Ñ«¨. C¨ JMýS ´ëÈt çÜÐ]l$çÜÅ M>§ýl$. M>…{VðS‹Ü ´ëÈt A…™èl-Æý‡Y™èl çÜÐ]l$çÜÅ MýS*yé M>§ýl$. °f… ^ðl´ëµ-Ë…sôæ ™ðlË$-VýS$-ÐéÆý‡$ JMýSP-ÇMóS çÜ…º…-«¨…_¯]l çÜÐ]l$çÜÅ A¯]l$-MýS$¯é² ™èlõ³µ.

C¨ gê¡Ä¶æ$ çÜÐ]l$çÜÅ. ĶæÊï³H M>Ð]l^èl$a, G±zÄôæ$ M>Ð]l^èl$a. VýS™èl…ÌZ Mö°² ™èlí³µ-§éË$ ^ólÔ>Ƈ¬. C糚yýl$ Ðésìæ VýS$Ç…_ ^èlÆý‡a A¯]l-Ð]l-çÜ-Æý‡-Ð]l$¯ól ¯é AÀ-{´ëĶæ$…. D A…Ô¶æ…ÌZ Ð]l*{™èl… ´ëÈt-ËMýS$ A¡™èl…V> MóS…{§ýl… Ð]lÅÐ]l-çßæ-ÇçÜ$¢…§ýl° ¯ól¯]l$ ¯]lÐ]l¬Ã-™èl$-¯é²¯]l$. §ólÔ¶æ {ç³Äñæ*-f¯éË ç³rÏ ´ëÈtË$, {糿¶æ$-™éÓË$ G…™èl »ê«§ýlÅ-™é-Ķæ¬-™èl…V> Ð]lÅÐ]l-çßæ-Ç…^èl-Ð]l-ËíÜ E…r$…§ø {ç³çÜ$¢™èl… E¯]l² ç³Çíܦ† JMýS Xr$-Æ>Ƈ¬ A¯]l$-MýS$…r$-¯é²¯]l$.

çÜÐ]l$çÜÅ VýS$Ç…_ Ò$ {糆´ë-§ýl-¯]l-Ë$ GÌê E¯é²Æ‡¬?

MóS…{§ýl… JMýS {ç³MýS-r¯]l ^ólíܯ]l ™èlÆý‡$-Ðé™èl Ððl¯]lMìSP ¡çÜ$-Mø-Ð]lyýl… AÝë-«§ýlÅ…. M>ºsìæt gê{VýS-™èl¢V> Ð]lÅÐ]l-çßæ-Ç…^éÍ. D MìSÏçÙt ™èlÆý‡$-×æ…ÌZ MýS*yé C…M> §érÐólõÜ {ç³Ä¶æ$-™èl²… ^ólĶæ$yýl… çÜÇM>§ýl$. Ððl…r¯ól Ð]l$«§ýlÅ…™èlÆý‡ ^èlÆý‡ÅË$ {´ëÆý‡…-À…^éÍ. Ðésìæ° Æ>çÙ‰ {糿¶æ$-™èlÓ… MýSv¯]l…V> AÐ]l$Ë$ ^ólĶæ*-Í. Cç³µ-sìæMóS BËçÜÅ-OÐðl$…§ýl¯]l² ÐéçÜ¢-Ðé°² VýSÐ]l$-°…^èlyýl… C…MöMýS A™èlÅ-Ð]l-çÜÆý‡…. Cç³µ-sìæ-§éM> fÇW¯]l §é°° ºsìæt MóS…{§ýl {糿¶æ$™èlÓ ™èlí³µ§ýl… E…¨ M>ºsìæt ™ðlË…-V>-×æMýS$ {ç³™ólÅMýS ´ëÅMóSi CÐéÓÍ.

C…™èl ÑÐé-§é-°MìS M>Æý‡-×æ-OÐðl$¯]l Oòßæ§ýl-Æ>-»ê-§Šl {ïœgZ¯Œl °º…-«§ýl-¯]l-(14G‹œ)¯]l$ Æý‡§ýl$ª ^ólĶæ*Í. VýS™èl…ÌZ Ð]l*¨ÇV>¯ól {´ë…¡Ä¶æ$ MýSÑ$sîæ °Ä¶æ$-Ñ$…^èlyýl… AÐ]l-çÜÆý‡…. A糚yýl$ °f…V>¯ól A…§ýl$-ÌZ° çÜ¿¶æ$Å-ËMýS$ ÐéçÜ¢-Ðé-«¨-M>-Æ>Ë$ C^éaÆý‡$. ¯éyýl$ ™ðlË…-V>-×æMóS ç³ÇÑ$-™èl-OÐðl$¯]l AÌê…sìæ MýSÑ$sîæ C糚yýl$ Ð]lÊyýl$ {´ë…™é-ËMýS$ ÐólĶæ*Í. hÌêÏ Mú°Þ-ÌŒæÞ ÐólíÜ ç³NÇ¢ »ê«§ýlÅ™èl ÐésìæMóS CÐ]lÓ-Ð]l^èl$a. VýS™èl…ÌZ fÇW¯]l §øí³-yîlË VýS$Ç…`, ´ë˯]lË VýS$Ç…` ™èlÐ]l#Ó-Mø-Ð]lyýl… Ð]lËÏ {ç³Äñæ*-f¯]l… Ð]l*{™èl… E…yýl§ýl$.

^èlÇ{™èl gZÍMìS ´ùMýS$¯é², çÜÐ]l$çÜÅ C…™èl fsìæË… M>Ð]lyýl… VýS$Ç…_ {ç³Õ²…^èl$-Mø-Ð]l-Ëíܯ]l AÐ]l-çÜÆý‡… E…¨ MýS§é!
Ð]l$¯]l¨ JMýS MìSÏçÙt çÜÐ]l*QÅ Æ>gêÅ…VýS Ð]lÅÐ]lçܦ. ÉìlÎÏ ¯éĶæ$-MýS-™èlÓ… °Æý‡Ï-„ýS-Å… Ð]lËÏ Mö°² Æ>Ú‰ëË$, Æ>çÙ‰ ¯éĶæ$-MýS-™éÓË Ð]lËÏ Mö°² hÌêÏË$ Ððl¯]l$-MýS-ºyìl-¯éƇ¬. {´ë…¡Ä¶æ$ ¿êÐ]l…™ø ™èlÌñæ-†¢¯]l çÜÐ]l$-çÜÅ-O¯ðl™ól Æ>fMîSĶæ$ §ýl–íÙt™ø ^èl*yýlyýl… JMýS AËÐé-r$V> Ð]l*Ç…¨. {ç³fËÌZ ¿êÐé-Ðól-Ô>Ë$ ò³Ë$Ï-¼MìS-¯]l-ç³#yýl$ Ô>…†¿¶æ-{§ýl-™èl-Ë$V> ^èl*yýlyýl… C…Mø ^ðlyýl$ çÜ…{ç³-§é-Ķæ$…V> CMýSPyýl ¯ðlËMö…¨. ©°MìS ™øyýl$ Ð]l$¯]l §úÆ>ÂVýSÅ G°²-MýSË Ð]lÅÐ]lçܦ G…™èl {ç³Ð]l*-§ýl-MýS-Æý‡-OÐðl$¯]l çÜÐ]l$-çÜÅ-O¯ðl¯é Kr$ »êÅ…MýS$-Ë$V> Ð]l$Ë$-^èl$-Mø-Ð]l-yé-°MìS A¯]l$-MýS*-Í…^ól-¨V> E…r$…¨. Òsìæ Ð]l$«§ýlÅ °f…V> {ç³fË òœ*çÙ, »ê«¨-™èl$Ë òœ*çÙ Ñ…§é-Ð]l$¯]l² Ķæ$™èl²… C…™èl-Ð]l-Æý‡MýS$ G糚yýl* °gê-Ƈ¬-¡V> fÆý‡-VýS-Ìôæ§ýl$.

¿êÚë {ç³Ä¶æ¬MýS¢ Æ>Ú‰ëË$ Ô>{ïÜ-ˆÄ¶æ$-OÐðl$¯]l ¿êÐ]l¯]l A° C…¨Æý‡ A¯é²Æý‡$. M>± ^éÌê Mø×ê-ËÌZ Ð]l*¨Ç V>¯ól ¯ésìæ ò³§ýlªË$ Fíßæ…^èl° Mö°² çÜÐ]l$-çÜÅË$ C糚yýl$ ™èlÌñæ-™èl$¢-™èl$-¯é²Æ‡¬. ©° VýS$Ç…_...

°fÐól$, B Eç³-¯éÅ-çÜ…-ÌZ¯ól BÐðl$ ¿êÚë {ç³Ä¶æ¬MýS¢ Æ>Ú‰ëË BÌZ-^èl¯]l gê¡Äñæ*-§ýlÅ-Ð]l$…ÌZ ¿êVýS-Ð]l$°, Mö°² E{§ól-M>-˯]l$ ^èl*Ýù, Mö°² {ç³Äñæ*-f¯éË MøçÜÐðl* JMýS Æ>ډ밲 Ñyýl-©Ä¶æ$-Æ>-§ýl¯ól AÀ-{´ë-Ķæ*¯ól² Ð]lÅMýS¢… ^ólÔ>Æý‡$. C糚yýl$ A¯ólMýS M>Æý‡-×ê-Ë™ø Æ>Ú‰ëË-MýS$ çÜ…º…-«¨…_, Ðésìæ IMýSÅ™èl, Ìôæ§é Ñ¿¶æ-f¯]l-ËMýS$ çÜ…º…-«¨…_ Mö°² çÜÐ]l$-çÜÅË$ ™èlÌñæ-†¢¯]l Ð]l*r °f…. M>± Òsìæ° A«¨-VýS-Ñ$…^èlyýl… VýS$Ç…_ MýS*yé Cç³µ-sìæMóS Ð]l$¯]lMýS$ Mö…™èl A¯]l$-¿¶æÐ]l… Ð]l_a…§ýl¯]l² çÜ…VýS-†° VýSÐ]l$-°…^éÍ. Ð]l$¯]l çÜÐ]l*QÅ Æ>gêÅ…V>-°MìS çÜ…º…-«¨…_ Mö°² A¯]l$-¿¶æ-ÐéË$ VýSÐ]l$-°…^èl-§ýl-W¯]l-Ñ-V>¯ól MýS°í³-çÜ$¢-¯é²Æ‡¬. °gê-°MìS A˯ésìæ ™ðlË…-V>×æ {´ë…¡Ä¶æ$ MýSÑ$sîæ HÆ>µr$ (Hï³-BÆŠ‡ïÜ, G‹Ü-BÆŠ‡K 443) AÌê…sìæ A¯]l$-¿¶æ-Ð]lÐól$. 244 (G) °º…-«§ýl¯]l AÝëÞ… §éÓÆ> JMýS ÑÕçÙt A¯]l$-¿¶æ-Ðé°² ¯]lÐðl*§ýl$ ^ólíÜ…¨. Æ>çÙ‰…ÌZ Æ>çÙ‰… HÆ>µ-r$MýS$ çÜ…º…-«¨…_¯]l A¯]l$-¿¶æ-Ð]l-Ð]l$¨. AƇ¬™ól ©°MìS Æ>fMîSĶæ$ çÜ…MýS-˵… M>ÐéÍ. çÜÐ]l$çÜÅ G…™èl ¡{Ð]l-OÐðl$-¯]l-O§ðl¯é H§ø JMýS ç³ÇÚë-PÆý‡… E…r$…§ýl° ¯ól¯]l$ G糚yýl* ¯]lÐ]l¬Ã-™é¯]l$.

D ѧólÓ-ÚëË ¯ólç³-£ýlÅ…ÌZ Æð‡…yýl$ {´ë…™éË ¯ól™èlË*, {ç³fË* GÌê…sìæ ^öÆý‡Ð]l ¡çÜ$-Mø-Ðé-Í?

JMýSÇ »ê«§ýl JMýSÆý‡$ AÆý‡¦… ^ólçÜ$-Mø-Ðé-Ë° ¯ól¯]l$ MøÆý‡$-™èl$-¯é²¯]l$. MýSÍíÜ MýS*Æý‡$a° ^èlÇa…^èl$-MýS$¯ól Ðé™é-Ð]l-Æý‡×æ… MýS͵…^èl$-Mø-ÐéÍ. B AÐ]l-M>-Ô>-°MìS ™èlË$-ç³#Ë$ Ð]lÊòÜ-Ķæ$Å-Æ>§ýl$. AÌêVóS Ð]l$¯]l çÜÐ]l$-çÜÅ-ËMýS$ {糆 çÜ…§ýl-Æý‡Â…ÌZ¯]l$ G§ýl$-sìæ-Ðé-Ç° »ê«§ýl$Å-˯]l$ ^ólĶæ$yýl… çÜÐ]l*-gê-°MóS {ç³Ð]l*-§ýl-MýSÆý‡….

™ðlË…-V>×æ A…Ô¶æ… ¯ólç³-£ýlÅ…ÌZ Æ>{çÙt…ÌZ fÇW¯]l Ñ«§ýlÓ…çÜ…, íßæ…çÜ ÑçÙ-Ķæ$…ÌZ Ò$yìlĶæ* °Æý‡Ó-íßæ…_¯]l ´ë{™èl Ò$§ýl °Õ™èl-OÐðl$¯]l ÐéÅQÅË$ Ñ°í³…^éƇ¬. Ðésìæ VýS$Ç…_ HÐ]l$-¯]l$-MýS$…r$-¯é²-Æý‡$?

D _^èl$a Ò$yìlĶæ* ¡çÜ$-MýS$-Æ>-Ìôæ§ýl$. A…™èl-Ð]l-Æý‡MýS$ ÐéçÜ¢Ð]l…. fÆý‡$-VýS$-™èl$¯]l² Ñ«§ýlÓ…Ýë°², íßæ…çܱ Bç³-yé-°MìS Eç³-MýS-Ç…^ól GÌê…sìæ {ç³Ä¶æ$-™èl²… Ò$yìlĶæ* ^ólĶæ$-Ìôæ-§ýl-¯]l²¨ MýS*yé A…™ól ÐéçÜ¢Ð]l…. fÆý‡$-VýS$-™èl$-¯]l²Ñ ^éÌê _¯]l² _¯]l² çÜ…çœ$-r¯]lË$. M>± ^éÌê ^é¯ðlâ¶æ$Ï Ðésìæ¯ól 24 VýS…rË* {ç³ÝëÆý‡… ^ólíÜ ¿¶æ*Ñ$ º§ýlª-OÌñæ-´ù-™ø…§ýl¯]l² ¿êÐé°² MýS͵…^éƇ¬. C¨ ^ólr$ ^ólíÜ…¨. çÜÓ{ç³-Äñæ*-f¯éË MøçÜ… Ò$yìlĶæ* CÌê…sìæ íܦ†MìS ¨VýS-gê-Ç…§ýl¯]l² ÑÐ]l$Æý‡Ø Æ>Ð]lyýl… »ê«§é-MýSÆý‡…. C糚-yýl$¯]l² Ò$yìlĶæ* «§øÆý‡×ìæ GÌê E…§ýl…sôæ Ðé™é-Ð]l-Æý‡×æ… G…™èl ¡{Ð]l…V> E¯é², §é°MìS »ê«§ýl$ÅË$ GÐ]l-Æý‡$? A¯]l² A¯ólÓ-çÙ-×æMóS {´ë«§é-¯]lÅ… CçÜ$¢-¯]l²¨ ™èlç³µ, Ð]l¬…§ýl$ ¡{Ð]l™èl ™èlWY…^èl-yé-°MìS MýS±çÜ {ç³Ä¶æ$-™èl²… ^ólĶæ$yýl… Ìôæ§ýl$. A…§ýl$MóS AÌê…sìæ ÑÐ]l$-Æý‡Ø¯]l$ G§ýl$-ÆöP…r$-¯]l²¨. A…§ýl$ÌZ ÐéçÜ¢Ð]l… E…§ýl-°í³-çÜ$¢…¨.

´ù±, GÌê…sìæ ç³ÇÚë-PÆ>-°MìS AÐ]l-M>Ô¶æ… E…r$…¨?

H çÜÐ]l$çÜÅ ç³ÇÚë-PÆý‡-OÐðl$¯é GÐ]lÆø MøÆý‡$-MýS$…r$-¯]l²r$t E…yýl§ýl$. C© A…™ól. {ç³gê-ÝëÓ-Ð]l$Å…ÌZ çÜÆý‡$ª-»êr$Ï ™èlç³µÐ]l#. CMýSPyýl ™èlÌñæ™ól¢ çÜ…çœ$-Æý‡Û-×æ-ËÌZ GÐ]lÆý‡* ç³NÇ¢ Ñgôæ-™èl-Ë$V> °Ëºyýl-ÌôæÆý‡$. AÌê-VýS° GÐ]lÆý‡* ç³Æ>-h™èl$-Ë$-V>¯]l* Ñ$WÍ´ùÆý‡$. çÜVýS… Ððl*§ýl… G…™èl ÐéçÜ¢-Ð]lÐðl*, çÜVýS… Rôæ§ýl… MýS*yé A…™ól ÐéçÜ¢Ð]l…. ©°MìS íܧýl®-ç³yìl E…yéÍ.

 

***************************************

SAKSHI

EDITORIAL

A…™èl$Ìôæ° A¯éÅĶæ*Ë ^èlÇ{™èl

 

™ðlË…V>×æ "ÑÔ>Ìê…{«§ýl' A¯ól MýS${rç³NÇ™èl °¯é§é°MìS ºOÌñæ, ™èl¯]l ™ðlË$VýS$™èl¯é°² MøÌZµÆ‡¬, B…{«§ýl {糧ólÔŒæÌZ "ç³Æ>««©¯]l'V> Ð]l*Ç A糚yól 53 Hâ¶æ$Ï VýSyýl_´ùĶæ*Ƈ¬. B…{«§ø§ýlÅÐ]l$… Ð]l*Ķæ$ÌZç³yìl Ý린MýS Ð]l¯]lÆý‡$Ë §øí³yîlMìS Ð]l$¯]l Ðól$«§éÑ Ð]lÆý‡Y… ™èlËË$Ð]l…_¯]l çœÍ™èl…V> HÆý‡µyìl¯]l B…{«§ýl{糧ólÔŒæ Æ>çÙ‰… G¯]l²sìæMîS Ð]l$¯]l¨ M>gê˧ýl° D 53 Hâ¶æÏ A¯]l$¿¶æÐ]l… Ð]l$¯]lMýS$ ´ëuý‡… ¯ólǵ…¨. ¿êÚë{ç³Ä¶æ¬MýS¢ Æ>Ú‰ë˯]l$ JMýS ¿êçÙMýS$ JMóS Æ>çÙ‰… °¯é§ýl…V>, A«¨M>Æý‡ Ñ«§é¯]l…V> HÆ>µr$ ^ólõÜ {MýSÐ]l$…ÌZ A°²sìæ MýS¯é² Ð]l¬…§ýl$ B…{«§ýl{糧ólÔŒæ Ò$§ól MýS¯]l$² G…§ýl$MýS$ ç³yìl…§ýl¯ól¨ VýSÐ]l$°õÜ¢, G¯ø² ÑçÙĶæ*Ë$ ÐðlË$VýS$ÌZMìS Ð]lÝë¢Æ‡¬.

™ðlË…V>×æÌZ° çÜçßæf Ð]l¯]lÆý‡$˯]l$, MýS–Úë~, Vø§éÐ]lÇ ¯]l© fÌê˯]l$ çßæMýS$P ¿¶æ$MýS¢… ^ólçÜ$MøÐ]lyé°MìS B…{«§ýl{糧ólÔŒæÌZ ™ðlË…V>×æ¯]l$ Ñί]l… ^ólíܯ]l OÐðl¯]l… Ð]l$¯]l ™ðlË…V>×æÐéçÜ$Ë MýS…rºyýlMýS$…yé ^ólĶæ$yé°MóS D 糯é²VýS… 糯é²Æý‡$. Ý÷…™èl Æ>çÙ‰… HÆý‡µyìl¯]l Ð]lÊyólâ¶æÏÌZ Qgê¯é ¨Ðéâê ¡Ä¶æ$yýl…, B§éĶæ$ Ð]lÅĶæ*ËMýS$ Ð]l$«§ýlÅ ç³NÇ…^èlÌôæ° AV>«§éË$ HÆý‡µyýlr…, MýSÆý‡*²Ë$ ç³rt×ê°MìS Æ>çÙ‰ Æ>f«§é° M>VýSË Ë„ýS×êË$ MöÆý‡Ð]lyýlr… Ð]l…sìæ A¯ólM>¯ólMýS M>Æý‡×êË È™éÅ ™ðlË…V>×æ¯]l$ MýS»êj ^ólíܯ]l çÜ…VýS† ™ðlË…V>×æ ÐéÆý‡$ ç³íÜVýSrtMýS$…yé ^ólĶæ$yé°MìS M>MýS´ù™ól C…MðS…§ýl$MýS$ ¿êÚë{ç³Ä¶æ¬MýS¢ Æ>çÙ‰ °¯é§ýl….

™ðlË…V>×æ {´ë…™èl…ÌZ çÜ…çœ$ çÜ…çÜPÆý‡¢Ë$, ÝëÓ™èl…{™èlÅ çÜÐ]l$Æý‡Äñæ*«§ýl$Ë$, Æý‡^èlƇ¬™èlË$, MýSÐ]l#Ë$ C™éŨ º$¨®iÐ]l#Ë$ M>…{VðS‹Ü&MýSÐ]lÊÅ°çÜ$t ™ólyéËMýS$ A¡™èl…V> ÑÔ>Ìê…{«§ýl¯]l$ ºËç³Ç^éÆý‡$. Ð]l*yýl´ësìæ çßæ¯]l$Ð]l$…™èl Æ>Ð]l# ¯]l$…_ §ólÐ]l#Ëç³ÍÏ Æ>Ð]l*¯]l$fÆ>Ð]l# §éM>, Æ>Ð]l*¯]l…§ýl¡Æý‡¦ ¯]l$…_ º*Æý‡$YË Æ>ÐŒl$MìSçÙ¯ŒlÆ>Ð]l# §éM> A…§ýlÆý‡* »Z¯ðlMýSP§ýlW¯]lÐéÆó‡. Mø§ésìæ ¯éÆ>Ķæ$×æÆ>Ð]l#, MöÐ]l$Æý‡WÇ ¯éÆ>Ķæ$×æÆ>Ð]l#, G…G‹Ü Æ>fÍ…VýS… Ð]l…sìæ M>…{VðS‹Ü ¯éĶæ$MýS$Ë$ "ÑÔ>Ìê…{«§ýl' HMýSçÜ*{™èl M>Æý‡Å{MýS Ð]l$…V> ç³° ^ólÔ>Æý‡$.
"¯é ™ðlË…V>×æ Møsìæ Æý‡™èl¯éË Ò×æ' A° V>¯]l… ^ólíܯ]l §éÔ¶æÆý‡¤™ø çÜà (JMýSP M>âZi ¯éÆ>Ķæ$×æ Æ>Ð]l#¯]l$ Ñ$¯]làƇ¬õÜ¢) ™ðlË…V>×æ MýSÐ]l#Ë…§ýlÆý‡* ÑÔ>Ìê…{«§ýl¯]l$ ¿¶æ$gê¯]l Ððl*íܯ]lÐéÆó‡. 1937ÌZ EÐ]l$Ãyìl Ð]l$§ýlÆ>çÜ$ Æ>çÙ‰…ÌZ ™öÍ G°²MýSË A¯]l…™èlÆý‡… HÆý‡µyìl¯]l M>…{VðS‹Ü Ð]l$…{†Ð]lÆý‡Y…ÌZ Æ>Ķæ$ËïÜÐ]l$MýS$ çÜÐ]l¬_™èl {´ë«§é¯]lÅ… §ýlMýSPMýS ´ùÐ]lyýl…™ø, ÐéÇÌZ Æý‡VýS$Ë$MýS$¯]l² AçÜ…™èl–í³¢ {ç³™ólÅMýS Æ>Ķæ$ËïÜÐ]l$ Æ>çÙ‰… HÆ>µr$ yìlÐ]l*…yŠlMýS$ §éÇ ¡íÜ…¨. A¯]l…™èlÆý‡… A§ól Hyé¨ }»êVŠS Jyýl…ºyìlMýS §éÓÆ> ïÜÐ]l$ ¯ól™èlË$ ™éÐ]l¬ ´÷…§ýl§ýlË^èl$MýS$¯]l²¨ ´÷…§éÆý‡$. C…§ýl$MýS$ À¯]l²…V> 1956 ¯ésìæ ò³§ýlª Ð]l$¯]l$çÙ$Ë Jç³µ…§ýl… §éÓÆ> ™ðlË…V>×æ {ç³fË$ HÒ$ Ý뫨…^èlMýS´ùV>, ™èlÐ]l$ çÜÆý‡ÓçÜÓ… MøÌZµÄ¶æ*Æý‡$. BĶæ* çÜ…§ýlÆ>ÂËÌZ ™ðlË…V>×æ {´ë…™é°MìS fÇW¯]l A¯éÅĶæ*˯]l$ °Ë©íܯ]l ¯éĶæ$MýS$Ë$ MýSÆý‡$Ð]lÐ]lyýl… Ð]lÊË…V>¯ól D {´ë…™èl {ç³fËMýS$ _Æý‡M>Ë…V> A¯éÅĶæ$… fÆý‡$VýS$™èl* Ð]lçÜ$¢¯]l²¨.

1956ÌZ º*Æý‡$YË Æ>ÐŒl$MìSçÙ¯ŒlÆ>Ð]l# ç³#×êů]l Ððl¬§ýlsìæÝëÇ, 1969&71 Ð]l$«§ýlÅ M>Ë…ÌZ yéMýStÆŠ‡ Ð]l${Ç ^ðl¯é²Æð‡yìlz ç³#×æÅÐ]l* A° Ð]l$ÍÝëÇ, 2001 ¯]l$…_ E°MìSÌZ E¯]l² ™ðlË…V>×æ Æ>çÙ‰ çÜÑ$† Ð]lÅÐ]lÝë¦ç³MýS$yýl$ MýSËÓMýS$…rÏ ^èl…{§ýlÔóæQÆŠ‡Æ>Ð]l# ç³#×êů]l C糚yýl$ †ÇW Ð]lÊyøÝëÇ ™ðlË…V>×æ {ç³fË {ç³™ólÅMýS Æ>çÙ‰ BM>…„ýS ÐéƇ¬§é ç³yýl$™èl* Ð]lçÜ$¢¯]l²¨. A°² §ýlÔ¶æËÌZ ™ðlË…V>×æMýS$ {MýSÐ]l$… ™èlç³µMýS$…yé A¯éÅĶæ$… fÆý‡VýSyé°MìS Ð]lÊÌêË$ ò³§ýlªÐ]l$¯]l$çÙ$Ë Jç³µ…§ýl…ÌZ E¯é²Æ‡¬. D Jç³µ…§ýl… EËÏ…çœ$¯]l fÇW¯]l ¡Æý‡$¯]l$ VýSÐ]l$°õÜ¢, ™ðlË…V>×æ A¯éÅĶæ*Ë ´ëËÐ]lyýl… G…§ýl$MýS…™èl çÜ$Ë$OÐðl…§ø ™ðlË$çÜ$MøÐ]l^èl$a.

Jç³µ…§ýl… EËÏ…çœ$¯]lMýS$ Æ>Ú‰ëÐ]l™èlÆý‡×æ fÇW¯]l Æøgôæ ½f… ç³yìl…¨. Eç³Ð]l¬QÅÐ]l$…{† 糧ýlÑ BÆøÐólË$ Ð]l…sìæ§ýl° ÐéÅRêÅ°…_ ¯ésìæ Ð]l¬QÅÐ]l$…{† ±Ë… çÜ…iÐ]lÆð‡yìlz B 糧ýlÑ° Æý‡§ýl$ª ^ólÔ>Æý‡$.

Jç³µ…§ýl…ÌZ° A†Ð]l¬QÅOÐðl$¯]l A…Ô>ËÌZ JMýSOsñæ¯]l ™ðlË…V>×æMýS$ Eç³ Ð]l¬QÅÐ]l$…{† 糧ýlÑ §ýlM>P˯ól A…Ô¶æ… B Ñ«§ýl…V> Ayýl$VýS…sìæ…¨. ™ðlË…V>×æ {´ë…™èl…ÌZ° Ë„ýSÌê¨ GMýSÆ>Ë ÝëVýS$¿¶æ*Ñ$° B…{«§ýl {´ë…™èl… ¯]l$…_ Ð]lËçÜ Ð]l_a¯]l OÆð‡™èl$Ë$ ™ðlË…V>×æ {´ë…¡Ä¶æ$MýSÑ$sîæ A¯]l$Ð]l$† ÌôæMýS$…yé¯ól Mö¯]l$VøË$ ^ólÔ>Æý‡$. ™ðlË…V>×æ {´ë…™èl…ÌZ E¯]l² E§øÅVýSRêäËÌZ B…{«§ýl {´ë…™èl… ÐéÇ° ò³§ýlªG™èl$¢¯]l °Ä¶æ$Ñ$…^éÆý‡$. Ý린MýS$ËMóS E§øÅV>ÍÐéÓ˯]l² °º…«§ýl¯]l D Ñ«§ýl…V> EËÏ…íœ$…^éÆý‡$. ™ðlË…V>×æ {´ë…™èl…ÌZ E¯]l² ѧéÅ çÜ…çܦËÌZ E¯]l² ïÜrÏ°²…sìæ± D {´ë…™èl… ÐéÇMóS MóSsêƇ¬…_¯é, B…{«§ýl {´ë…™èlç³# ѧéÅÆý‡$¦ËMýS$ ïÜr$Ï C^éaÆý‡$. E§øÅVýS$Ë {ç³Ððl*çÙ¯]lÏ ÑçÙĶæ$…ÌZ çÜ${ï³…MøÆý‡$t ¡Æý‡$µ¯]l$M>§ýl°, Ð]lËçÜ Ð]l_a¯]l B…{«§ýl E§øÅVýS$ËMýS$ 糧ø¯]l²† MýS͵…^éÆý‡$. D Ñ«§ýl…V> °Æ>r…MýS…V> Mö¯]lÝëW¯]l A¯éÅĶæ*˯]l$ ™ðlË…V>×æ {ç³fË$ ¯ésìæ ¯]l$…_ ¯ólsìæ §éM> H§ø JMýS Ýë¦Æ‡¬ÌZ A¯]l$¿¶æÑçÜ*¢¯ól E¯é²Æý‡¯]l²¨ §é^ólõÜ¢ §éVýS° çÜ™èlÅ….
&§öÐ]l*Ãr Ððl…MýSsôæÔŒæ ' ™ðlË…V>×æ ï³ç³#ÌŒæÞ {眅sŒæ

***************************************

 

******************************************************************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

_§æþ…ºÆæÿ… _^èþ$a&2

D§óþÔé°² ´ëÍçÜ¢$¯èþ² ¯óþ™èþËMæü$ Mìü…_™Œþ ÑÐóþMæüÐèþ$* {ç³gêíßý™èþ §æþ–ïÙt E…sôý ¯óþyæþ$ Æ>çÙ‰…ÌZ ç³Çíܦ™èþ$Ë$ D íܦ†Mìü Ðèþ^óþaÑ M>Ðèþ#. G°²MæüË$ fÇW Mö™èþ¢ {糿æý$ ™èþÓ… HÆæÿµyìþ¯èþ BÆæÿ$Ðèþ*ÝëËÌZ¯óþ Æ>çÙ‰{糿æý$™èþÓ… çÜ…„ø¿æý…ÌZ ç³yìþ´ùÆÿ$$, Æ>çى糆 ´ëË ¯èþ ¨ÔèýV> ç³Ç×êÐèþ*Ë$ ÝëVæü$™èþ$¯é²Æÿ$$. Væü™èþ ¯ðþË 29 Ðèþ ™óþ©¯èþ ™ðþË…V>×ý Æ>çÙ‰ çÜÑ$ † ¯éÄæý$Mæü$Ë$ Mðü.^èþ…{§æþÔóýQÆæÿÆ>Ðèþ# BÐèþ$Ææÿ×ý©„æü {´ëÆæÿ…À…_¯èþ ¯ésìý ¯èþ$…_ {糿æý$™èþÓÄæý$…{™é…Væü… çܵ…§æþ¯èþ, ´ë˯èþ fÆæÿ$Væü$™èþ$¯èþ² ¡Ææÿ$ A¯éÅÄæý$…V> E¯é²Æÿ$$. ´ùÎçÜ$ ºËV>Ë$ ™èþç³µ {糿æý$™èþÓ… GMæüPyé Mæü°í³…^èþyæþ… Ìôý§æþ$.

^èþ…{§æþÔóýQÆæÿÆ>Ðèþ# ©„æü™ø ´ër$ EÐðþÓ™èþ¢$¯èþ GVæüíܯèþ ™ðþË…V>×ý ѧéÅÆæÿ$¦Ë E§æþÅÐèþ$…, ÑÑ«§æþ ÐèþÆ>YË ¯èþ$…_ §é°Mìü A…¨¯èþ §øçßý§æþ… M>Ææÿ×ý…V> Æðÿ…yæþ$ ÐéÆ>Ë Mìü…§æþr Móü…{§æþ çßZ… Ðèþ$…{† _§æþ…ºÆæÿ… ™ðþË…V>×ý Æ>çÙ‰ HÆ>µr$ò³O MîüËMæüÐðþ$O¯èþ {ç³Mæür¯èþ ^óþÔéÆæÿ$. Æ>çÙ‰… HÆ>µr$ {ç³{MìüÄæý$ Ððþ$$§æþË$ò³yæþ$™èþ$¯é²Ðèþ$°, AòÜ…½ÏÌZ D Ðóþ$ÆæÿMæü$ ¡Æ>ïèþ… {ç³ÐóþÔèýò³yæþ™éÐèþ$° _§æþ…ºÆæÿ… ^óþíܯèþ {ç³Mæür¯èþ ™ðþË…V>×ýÌZ B¯èþ…§ø™éÞà˯èþ$ °…ç³V>, MøÝ뢅{«§æþ, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ {´ë…™éËÌZ À¯èþ²Ððþ$O¯èþ, ¡{ÐèþÐðþ$O¯èþ {糆çܵ…§æþ¯èþ˯èþ$ MæüÍW…_…¨. Æ>çÙ‰ Ñ¿æýf¯èþ Ðèþ…sìý MîüËMæüÐðþ$O¯èþ °Ææÿ~Äæý*°² AÆæÿ¦Æ>{†Ðóþâæý, çßýyéÐèþ#yìþV> Ðèþ$*yæþ$ Ðèþ$$MæüPËÌZ {ç³Mæüsìý…^èþyæþ…& ™ðþË…V>×ôý™èþÆæÿ {´ë…™éËÌZ B…§øâæý¯èþ¯èþ$ ÆæÿWÍ…_…¨.

{ç³gê{糆°«§æþ$Ë…§æþÆæÿ* Æ>i¯éÐèþ*Ë$ ^óþÔéÆæÿ$. ´ëÈtË$ °Ë$Ðèþ#¯é `Í´ùÄæý*Æÿ$$. AMæüPyæþ Mæü*yé ѧéÅÆæÿ$¦Ë$ E§æþÅÐèþ$»êr ç³sêtÆæÿ$. _§æþ…ºÆæÿ… {ç³Mæür¯èþMæü$ çÜÐèþÆæÿ×ý M>ÐéË°, ¨§æþª$»êr$ {ç³Mæür¯èþ ÐèþõÜ¢¯óþ B…§øâæý¯èþ˯èþ$ ÑÆæÿÑ$Ýë¢Ðèþ$° E§æþÅÐèþ$¯óþ™èþË$ ^óþçÜ¢$¯èþ² òßý^èþaÇMæüËMæü$ Mö¨ªÆøkË$V> Móü…{§æþ {糿æý$™èþÓ… Ððþ$™èþ¢ºyìþ…¨. H§ø JMæü {ç³Mæür¯èþ ^óþíÜ E§æþÅÐèþ*˯èþ$ Ôé…†…ç³gôýÄæý*˯èþ² BÌZ^èþ¯èþ™ø, Ðèþ*rË™ø Mæü$ïÜ¢ç³sìýt {ç³Mæür¯èþ MæüçÜÆæÿ™èþ¢$ ç³NÇ¢^óþíÜ…¨.

_§æþ…ºÆæÿ… Ððþ$$§æþsìý {ç³Mæür¯èþ JMæü ^ør _^èþ$a¯èþ$ ^èþÌêÏÇa, Ðèþ$Æø^ør ÆæÿWÍ…^èþV>, Æðÿ…yø {ç³Mæür¯èþ AMæüPyæþ ^èþÌêÏÇa, CMæüPyæþ _^èþ$a ÆæÿVæüËyé°Mìü M>Ææÿ×ýÐèþ$Ðèþ#™èþ$¯èþ²¨. º$«§æþÐéÆæÿ… ¯éyæþ$ ™ðþË…V>×ý A…™èþsê Ðèþ$äÏ °ÆæÿçܯèþË™ø ¿æýVæüY$Ðèþ$¯èþ² ¨. {ç³gê{糆°«§æþ$Ë Æ>i¯éÐèþ*Ë ç³Ææÿ…ç³Ææÿ Ððþ$$§æþÌñýO…¨. ´ëÈtËMæü$ A¡™èþ…V> ™ðþË…V>×ý {ç³gê{糆°«§æþ$Ë…™é JMæüPrÐèþ#™èþ$¯é²Ææÿ$.

Æ>Ú뉰² Ñ¿æýh…^éË°, JMæüPsìýV> E…^éË° E§æþÅÑ$çÜ¢$¯èþ² Æðÿ…yæþ$ À¯èþ²Ððþ$O¯èþ ÐèþÆ>YËMæü$ BÐðþ*§æþÄñý*VæüÅÐðþ$O¯èþ ç³ÇÚëPÆ>°² Mæü¯èþ$Vö¯èþyæþ… çÜ$Ë¿æýÐóþ$Ò$ M>§æþ$. Móü…{§æþ {糿æý$™èþÓ… Ðèþ$$…§æþ$¯èþ² çÜÐéÌŒý _¯èþ²§óþÒ$ M>§æþ$. M>±, Ððþ$$§æþsìý ¯èþ$…` Mæü*yé D çÜÐèþ$çÜůèþ$ Móü…{§æþ… JMæü {MîüyæþV>¯óþ ^èþ*íÜ…¨ ™èþç³µ, AçÜ…RêÅMæüÐðþ$O¯èþ {ç³fË Ðèþ$¯ø¿êÐéË™ø, BÐóþÔèýM>ÐóþÔéË™ø Ðèþ$$yìþç³yìþ E¯èþ² JMæü ^éÇ{™èþMæü çÜÐèþ$çÜÅV> ç³ÆæÿW×ìý…^èþÌôý§æþ$.

çÜÐðþ$OMæüÅÐé§æþ$Ë$ ¿êÑçÜ¢$¯èþ²rt$ ™ðþË…V>×ý çÜÐèþ$çÜÅ Væü™èþ ¯èþÐèþ…ºÆŠÿ29 ¯éyæþ$ ç³#rt$Mæü$Ðèþ_a¯èþ¨ M>§æþ$. ©ÆæÿƒM>Ë… ¯èþË$Væü$™èþ* E¯èþ² JMæü çÜÐèþ$çÜÅò³O MîüËMæüÐðþ$O¯èþ °Ææÿ~ Äæý$… ¡çÜ$Mø»Z™èþ$¯èþ²ç³šyæþ$& A…§æþ$Mæü$ çÜÐèþ*gê°² çÜ…íܧæþ®… ^óþÄæý$yæþ…, ç³ÆæÿÅÐèþÝë¯é˯èþ$ ç³ÇVæü×ý¯èþÌZMìü ¡çÜ$Mæü$° ÐèþNÅçßý… Ææÿ*´÷…¨…^èþyæþ… Móü…{§æþ… ^óþíÜ E…yæþÐèþËíÜ…¨.

Æ>fÔóýQÆæÿÆðÿyìþz Ðèþ$Ææÿ×ý… ™èþÆæÿ$Ðé™èþ Æ>çÙ‰… ÌZ ¯ðþËMö° E¯èþ² {ç³™óþÅMæü ç³Çíܦ™èþ$Ë M>Ææÿ×ý…V>, Móü…{§æþ… HMæü糄æü…V> ™é¯óþ {ç³™èþÅ„æü HÍMæü¯èþ¯èþ²rt$ ÐèþÅÐèþçßýÇçÜ*¢ Ðèþ_a…¨. B «§øÆæÿ×ìýÌZ¯óþ yìþòÜ…ºÆŠÿ9 AÆæÿ¦Æ>{† çÜÐèþ$Äæý$…ÌZ _§æþ…ºÆæÿ… {ç³Mæür¯èþ ÐðþË$Ðèþyìþ…¨. ™ðþË…V>×ý Æ>Úë‰Ðèþ™èþÆæÿ×ý Mæü¯èþ$^èþ*ç³#Ðóþ$ÆæÿÌZMìü Ðèþ_a…§æþ¯èþ²rt$V> _§æþ…ºÆæÿ… ^óþíܯèþ {ç³Mæür¯èþ& C…™èþM>Ë… ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ*°² ç³sìýt…^èþ$MøMæü$…yé AË„æüüÅ… ^óþíܯèþ ïÜÐèþ*…{«§æþ {´ë…™èþÐéçÜ$Ë$ JMæüPÝëÇV> Ðóþ$Ë$Mæü$¯óþrt$ ^óþíÜ…¨. Æ>çÙ‰ Ñ¿æýf¯èþ fÇW™óþ G§æþ$ÆæÿÄôý$Å ç³ÆæÿÅÐèþÝë¯éË$& ÐéçÜ¢ÐèþÐðþ$O¯èþÐø, ÐéÇ ¿æýÄæý*…§øâæý¯èþ˯èþ$…_ f°…_¯èþÐø& JMæüPÝëÇV> Mæüâñýϧæþ$r Mæü°í³…^èþÝëV>Æÿ$$.

{ç³gê{糆°«§æþ$Ë, Æ>fMîüÄæý$糄>Ë ´ùsê´ùsîý çܵ…§æþ¯èþË$ ïÜÐèþ*…{«§æþ {ç³fË B{VæüàW²Mìü BfÅ… ´ùÔéÆÿ$$. yìþòÜ…ºÆŠÿ ¯ðþË Ððþ$$§æþsìý 糨ÆøkËÌZ E«§æþ–™èþ…V> ÝëW¯èþ ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ*°² Ò$yìþÄæý*ÌZ ^èþ*íܯèþ C™èþÆæÿ{´ë…™éË{ç³fË$ HÐèþ$¯èþ$Mæü$¯é²Æø ™ðþÍÄæý$§æþ$ M>±, _§æþ…ºÆæÿ… {ç³Mæür¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ ™ðþË…V>×ôý™èþÆæÿ {´ë…™éËÌZ fÇW ¯èþ B…§øâæý¯èþ¯èþ$ ™ðþË…V>×ýÐé§æþ$Ë$ E™èþP…uæÿ™ø,¿æýÄæý$…™ø VæüÐèþ$°…^éÆæÿ$.

_ÆæÿM>Ë çÜÓ´ë²°² Ayæþz$Mæü$¯óþ {ç³Äæý$™èþ²… fÆæÿ$Væü$™ø…§æþ¯èþ² MæüËÐèþÆ>°Mìü Væü$Ç AÄæý*ÅÆæÿ$. ¨§æþª$»êr$ {ç³Mæür¯èþ õ³Ææÿ$™ø Móü…{§æþ… çÜÐèþ$çÜůèþ$ †ÇW Ððþ$$§æþsìýMìü ™ðþçÜ¢$…§æþ° ¿æýÄæý$ç³yéz Ææÿ$. M>…{Vðü‹Ü MøÆŠÿMæüÑ$sîý G…™èþsìý gê{Væü™èþ¢ ¡çÜ$Mæü$° Æðÿ…yø {ç³Mæür¯èþ¯èþ$ Ææÿ*´÷…¨…_¯èþç³µsìýMîü, A¨ ™èþÐèþ$Mæü$ ÐèþņÆóÿMæüÐðþ$O¯èþ§æþ° ™ðþË…V>×ýÐé§æþ$Ë$ ¿êÑ…^éÆæÿ$. ™èþ„æü ×ý… {糆çܵ…¨…^éÆæÿ$.

D çÜ…„ø¿ê°Mìü M>…{Vðü‹Ü A«¨Úëx¯èþ… ÐðþOQÇ ™èþ„æü×ý M>Ææÿ×ýÐèþ$¯èþ²¨ °fÐóþ$ AÆÿ$$¯èþç³µsìýMîü, Æ>çÙ‰…ÌZ° ÑÑ«§æþ Æ>fMîüÄæý$ 糄>Ë AÐèþM>ÔèýÐé§æþ ÐðþOQÆóÿ AçÜË$ M>Ææÿ×ýÐèþ$¯èþ²¨ çܵçÙt…. Ðèþ$ÍÑyæþ™èþ ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… Ððþ$$§æþÌñýO¯èþç³µsìý¯èþ$…_, B çÜÐèþ$çÜÅ ¯èþ$ G°²MæüË A…Ôèý…V> Ðéyæþ$MøÐèþyæþ…ÌZ M>…{Vðü‹Ü§óþ ò³§æþªï³r. ™èþÆæÿ$Ðé† M>Ë…ÌZ ™ðþË…V>×ý Æ>çÙ‰ HÆ>µr$¯èþ$ ÐèþņÆóÿMìü…_¯èþ Æ>fÔóýQÆæÿÆðÿyìþz {糆糄æü ¯éÄæý$Mæü$yìþ çßZ§éÌZ¯óþ {ç³™óþÅMæü Æ>çÙ‰ BM>…„æü¯èþ$ ºËçÜÒ$MæüÆæÿ×ýMæü$ Ñ°Äñý*W…^èþ$Mæü$¯é²Ææÿ$. 2004ÌZ ™ðþË…V>×ý Æ>{çÙtçÜÑ$†™ø ´÷™èþ¢$ò³rt$MøÐèþyæþ…, EÐèþ$Ãyìþ Mæü±çÜ M>ÆæÿÅ{MæüÐèþ$…ÌZ ™ðþË…V>×ý A…Ôé°² ^óþÆæÿayæþ…, Æ>çى糆, {糫§é° {ç³çÜ…V>ËÌZ {ç³Ýë¢Ñ…^èþyæþ…& M>…{Vðü‹Ü D çÜÐèþ$çÜůèþ$ GsêÏ Ñ°Äñý*W…^èþ$Mæü$…§ø ™ðþÍÄæý$gôýÝë¢Æÿ$$.

2009 G°²MæüË ¯ésìýMìü ™ðþË$Væü$§óþÔèý… ´ëÈt Mæü*yé ™ðþË…V>×ý A¯èþ$Mæü*Ë ç³„>ËÌZ^óþÇ´ùÆÿ$$…¨. Mö™èþ¢V> AÐèþ™èþÇ…_¯èþ {ç³gêÆ>fÅ… ´ëÈt Mæü*yé Ar* Cr* M>° "ÝëÐèþ*hMæü ™ðþË…V>×ý' °¯é§é°² ^óþç³sìýt…¨. Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† ÆøÔèýÄæý$Å °ÆæÿÓíßý…_¯èþ çÜ¿ê¯éÄæý$Mæü$Ë çÜÐèþ*ÐóþÔèý…ÌZ D Æðÿ…yæþ$ ´ëÈtË* ™ðþË…V>×ý ¡Æ>ïé°Mìü Ýë¯èþ$Mæü*Ë™èþ¯èþ$ ÐèþÅMæü¢…^óþíÜ, _§æþ…ºÆæÿ… {ç³Mæür¯èþ Ðèþ_a¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ Ðèþ*r Ðèþ*Æ>aÆæÿ$.

{ç³™óþÅMæüÆ>çÙ‰ °¯é§é°² Ððþ$$§æþsìý¯èþ$…_ ÐèþņÆóÿMìüçÜ¢$¯èþ² íÜí³G… Ðèþ…sìý ´ëÈtËò³O Gr$Ðèþ…sìý {MìüÄæý*ÖË ÐèþņÆóÿMæü™èþ ^èþ*í³…^èþ° ™ðþË…V>×ýÐé§æþ$Ë$ D ´ëÈtË ÑçÙÄæý$…ÌZ B{VæüàÐóþÔéËMæü$ ÌZ¯èþ$M>Ðèþyæþ…& ÐéÇ §æþÓ…§æþÓ ÐðþOQÇ M>Ææÿ×ý…V>¯óþ. JMæü çÜÐèþ$çÜůèþ$ Æ>fMîüÄæý$˼® MøçÜ… º…V>Ææÿ$»ê™èþ$ ÐèþÌñý Ðéyæþ$MøÐèþyæþ…& ™ðþË…V>×ý {ç³f˯èþ$ ¡{Ðèþ…V> V>Äæý$ç³Ç_…¨. º$«§æþÐéÆæÿ… ¯ésìý _§æþ…ºÆæÿ… {ç³Mæür¯èþ¯èþ$& Ðèþ$Æø §æþV> V> ¿êÑ…^èþyæþ… ÐèþËϯóþ ™ðþË…V>×ý Ðèþ$äÏ ¿æýVæüY$Ðèþ$¯èþ²¨.

{ç³™óþÅMæü Æ>çÙ‰ yìþÐèþ*…yŠþ Ðèþ$…_^ðþyæþzÌôýÐðþ$O¯èþç³µsìýMîü, {ç³fË BM>…„æüË™ø ÐèþÅÐèþçßýÇ…^èþÐèþËíܯèþ 糧æþ®† C¨ M>§æþ$. ™ðþË…V>×ý ÑçÙÄæý$…ÌZ ¯éÐèþ$Ðèþ*{™èþç³# Ðèþ$§æþª™èþ$ ™ðþÍí³™óþ çÜÇ´ù™èþ$…§æþ¯èþ$Mæü$¯èþ² ò³§æþªË$, ™èþÐèþ$Mæü$ C™èþÆæÿ {´ë…™éËÌZ Mæü*yé {ç³Äñý*f¯éË$¯èþ²ç³šyæþ$ AMæüPyìþ {ç³f˯èþ$ Mæü*yé ÑÔéÓçÜ…ÌZMìü ¡çÜ$Mæü$° ¯èþ^èþa^ðþç³µÐèþËíܯèþ »ê«§æþÅ™èþ E…r$…¨. {ç³gê{糆°«§æþ$Ë$ {ç³gêM>…„æü˯èþ$ {糆çœÍ…^èþyæþ…ÌZ Æðÿ…yæþ$ {´ë…™éËÌZ¯èþ* ÑçœËÐèþ$Äæý*ÅÆæÿ$. Ôèý$çÙP AÐèþM>ÔèýÐé§é°² Ðèþ*{™èþÐóþ$ {糧æþÇØ…^éÆæÿ$.

C糚yæþ$ ÆæÿVæü$Ë$™èþ$¯èþ² íßý…Ýë§óþÓÚëËMæü$ {糫§é¯èþ »ê«§æþ$ÅË$ D ´ëÈtË ¯óþ™èþÌôý. Cç³µsìýMðüO¯é, çÜÐèþ$çÜůèþ$ {ç³gêçÜÐèþ$çÜÅV> Væü$Ç¢…_ {ç³fË™ø çÜ…¿êçÙ×ý {´ëÆæÿ…À…^éÍ. BÐóþÔèýM>ÐóþÔé˯èþ$ ÆæÿWÍ…^èþyæþ… M>Mæü, ¯éÅÄæý*¯éÅÄæý*˯èþ$ ç³ÇVæü×ìý…_ f¯éÀ{´ëÄæý*°² ¡Ça¨§éªÍ. ¯óþyæþ$ Æ>çÙ‰…ÌZ ÑÑ«§æþ {´ë…™éË {ç³fË Ðèþ$«§æþÅ ¯ðþËMö°² A´ùçßýË$, §óþÓçÙ¿êÐéË$ ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… ¯èþyìþ_¯èþ 糧óþâæýÏ M>Ë…ÌZ G¯èþ²yæþ* C…™èþ ¡{Ðèþ…V> ÌôýÐèþ#.

Væü™èþ ¯ðþËÆøkË M>Ë…ÌZ Ðèþ*{™èþÐóþ$ CÑ ò³ÇW´ùÄæý*Æÿ$$. {ç³fË Ðèþ$«§æþÅ Ðèþ*¯èþíÜMæüÐðþ$O¯èþ Ayæþz$VøyæþË$ HÆæÿµyìþ´ùÄæý*Æÿ$$. Æ>çÙ‰… JMæüPsìýV> E¯é², Æðÿ…yæþ$ Æ>Úë‰ÌñýO¯é& D Ayæþz$Vøyæþ˯èþ$ Ææÿ*ç³#Ðèþ*ç³yæþ… Ðèþ*{™èþ… AÐèþçÜÆæÿ…. {ç³fË E§óþÓV>Ë™ø ^ðþËV>rÐèþ*yæþyæþ… Æ>fMîüÄæý$糄>Ë* {糿æý$™éÓË* CMæü¯ðþO¯é Ðèþ*¯èþ$MøÐéÍ.

 

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

M>Ë… ÐðþË$Væü$ÌZ C…¨Ææÿ
-&C…§æþÆŠÿ Ðèþ$ÌZá{™é

 

C…¨Ææÿ¯èþ$ Ðèþ$Ç_´ùÐèþyæþ… GÌê Ý뫧æþÅ…? §é§éç³# Æðÿ…yæþ$ ¯ðþËË {Mìü™èþ… B «©Æø§é®™èþ$Æ>Í 25Ðèþ ÐèþÆæÿ¦…† çÜ…§æþÆæÿÂ…V> gê† BÐðþ$Mæü$ çœ$¯èþ…V> °Ðéâæý$ǵ…_…¨. C…¨Ææÿ ¯éÄæý$Mæü™éÓ°Mìü BÐðþ$ iÑ™èþM>Ë…ÌZ H¯éyæþ* ËÀ…^èþ° BÐðþ*§æþ…, {ç³Ôèý…çÜË$ D¯éyæþ$ ËÀçÜ$¢¯é²Æÿ$$. A™èþÅÐèþçÜÆæÿ ç³Çíܦ†° Ñ«¨…_¯èþ…§æþ$Mæü$ C…¨Ææÿ¯èþ$ Gç³µsìýMîü „æüÑ$…^èþMæü*yæþ§æþ° VæüsìýtV> ¿êÑ…_¯èþ ÐéÆæÿ$ Mæü*yé C糚yæþ$ B §æþ$Ææÿ§æþ–çÙtMæüÆæÿ çÜ…çœ$r¯èþMæü$ C…¨Ææÿ™ø ´ër$ fÄæý${ç³M>ÔŒý ¯éÆ>Äæý$׊ý Mæü*yé »ê«§æþ$Åyóþ¯èþ° A…XMæüÇçÜ$¢¯é²Ææÿ$.

C…¨Ææÿ 25 Ðèþ ÐèþÆæÿ¦…† çÜ…§æþÆæÿÂ…V> BÐðþ$ò³O Mö™èþ¢ {Væü…£éÌôýÒ ÐðþË$ÐèþyæþÌôý§æþ$. °gê°Mìü C…¨Ææÿò³O Ðèþ_a¯èþ°² {Væü…£éË$, JMæüP Ðèþ$à™éà V>…«©ò³O Ñ$¯èþà, Ðèþ$Æóÿ ¯éÄæý$Mæü$yìþò³O Æ>Ìôý§æþ$. 1971 ÝëÆæÿÓ{†Mæü G°²MæüËÌZ †Ææÿ$Væü$Ìôý° çœ$¯èþÑfÄæý$…, A§óþ Hyé¨ º…V>ϧóþÔŒý Äæý$$§æþ®…ÌZ ¿êÆæÿ™Œþ ^èþÇ{™é™èþÃMæü ÑfÄæý$… çÜ…§æþÆæÿÂ…V> C…¨Ææÿò³O A¯óþMæü {Væü…£éË$ ÐðþË$ÐèþyézÆÿ$$. 1977 ÝëÆæÿÓ{†Mæü G°²MæüËÌZ GÐèþ$Æðÿj±Þ M>Ææÿ×ý…V> Kyìþ´ùÆÿ$$¯èþ糚yæþ$, 1984ÌZ çßý™éůèþ…™èþÆæÿ… C…¨Ææÿò³O ÐðþË$Ðèþyìþ¯èþ {Væü…£éËMæü$ ÌñýMóüPÌôý§æþ$. D {Væü…£éËÌZ° ÑçÙÄæý*…ÔéË$ ^éÌêÐèþÆæÿMæü$ ÐéçÜ¢ÐéË ò³O M>Mæü Ææÿ^èþÆÿ$$™èþË CÚëtÆÿ$$ÚëtËò³O B«§éÆæÿç³yìþ¯èþÐóþ.

C…¨Ææÿ Ðèþ$¯èþMæü$ ÔéÔèýÓ™èþ…V> §æþ*ÆæÿÐèþ$Æÿ$$¯èþ ´ë†Mæü çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë A¯èþ…™èþÆæÿ… ^èþÇ{™èþ BÐðþ$ ¯óþÑ«§æþ…V> gêqç³Mæü… ^óþçÜ$Mö…sZ…¨? D ÑçÙÄæý*°² ™ðþË$çÜ$Mö¯óþ…§æþ$Mæü$ {ç³×ýÄŒý$ Væü$õ³¢ " Ðèþ$§æþÆŠÿ C…yìþÄæý*' Ðèþ$¯èþMðü…™ðþO¯é ™øyæþµyæþVæü˧æþ$. fÆæÿ²ÍçÜ$t, ¿êÆæÿ¡Äæý$&AÐðþ$ÇMæü¯Œþ AÆÿ$$¯èþ {ç³×ýÄŒý$ Æðÿ…yæþ$ §æþÔé»êªË {Mìü™èþ… C§óþ ÖÇÛMæü™ø C…¨Ææÿ iÑ™èþ…ò³O JMæü ç³#çÜ¢M>°² ÐðþË$ÐèþÇ…^éÆæÿ$.

AÆÿ$$™óþ {ç³çÜ$¢™èþ "Ðèþ$§æþÆŠÿ C…yìþÄæý*' ç³NÇ¢V> Mö™èþ¢ {Væü…£æþ…. C…¨Ææÿ iÑ™èþ…, ÐéÆæÿçÜ™èþÓ…ò³O çÜÐèþ${Væü {Væü…£æþ…. ¿êÆæÿ¡Äæý$ ¯éVæüÇMæü™èþÌZ ™èþÍÏ Mìü ç³ÆæÿÐèþ$ ç³Nf±Äæý$Ððþ$O¯èþ Ý릯èþÐèþ$$¯èþ²…§æþ$¯èþ C…¨Ææÿ iÑ™èþ^èþÇ{™èþMæü$ "Ðèþ$§æþÆŠÿ C…yìþÄæý*'A° õ³Ææÿ$ ò³sìýt¯èþ r$t {ç³×ýÄŒý$ ™ðþÍ´ëÆæÿ$. Ðèþ$§æþª™èþ$§éÆæÿ$Ë™ø´ër$ ÐèþņÆóÿMæü$Ë$ Mæü*yé BÐðþ$¯èþ$ ¿êÆæÿ™èþÐèþ*™èþV> ç³ÇVæü×ìýÝë¢Ææÿ$. C…¨Ææÿ¯èþ$ ÔèýMìü¢° {ç³Ý먅^óþ ™èþÍÏV> AÀÐèþ*¯èþ$Ë$ ¿êÑ…^èþV> ÑÐèþ$ÆæÿØMæü$Ë$ M>äÐèþ*™èþV> ¿êÑ…^éÆæÿ° {ç³×ýÄŒý$ Æ>Ôéyæþ$.

§óþÔèýç³#ÆøÀÐèþ–¨®Mìü C…¨Ææÿ õÜÐèþË$ _ÆæÿçÜÃÆæÿ×îýÄæý$Äæý$Ððþ$O¯èþÑ. AÆÿ$$™óþ BÐðþ$ ^éÌê ™èþ糚Ë$ ^óþÔéÆæÿ$. A…™óþM>Mæü ™èþ¯èþ çÜçßý^èþÆæÿ$Ë$ ^èþrt ÑÆæÿ$§æþ®…V> ÐèþÅÐèþçßýÇ…^èþyé° Mìü Mæü*yé BÐðþ$ A¯èþ$Ðèþ$†…^éÆæÿ$. Òr°²sìý çœÍ™èþ…V> §óþÔèý -{ç³gêÝëÓÐèþ$Å ÐèþÅÐèþçܦMæü$ G…™ø à° fÇW…§æþ° {ç³×ýÄŒý$ çܵçÙt…V> ÑÐèþ$ÇØ…^éÆæÿ$. "C…¨Æ>V>…«© ¿êÆæÿ™èþ§óþÔèýç³# A†ò³§æþª Ðé×ìýfÅ {»ê…yŠþ õ³Ææÿ$. M>…-{Vðü‹Ü ´ëÈtÌZ° BÐðþ$ çÜçßý^èþÆæÿ$Ë$ ™èþÐèþ$ çÜÓ{ç³Äñý*f¯éËMæü$ B -{»ê…yŠþõ³Ææÿ$ ¯èþ$ ^èþMæüPV> Eç³Äñý*W…^èþ$Mæü$¯é²Ææÿ$. ™èþ™èþ¹Í™èþ…V> çÜMæüË Ææÿ…V>ËÌZ Aѱ† »êV>ò³ÇW´ùÆÿ$$…¨. ѧóþÖ Ðèþ$§æþ$ç³#§éÆæÿ$Ë$ ò³§æþª G™èþ$¢¯èþ Ë…^èþ… CõÜ¢ V>° ¿êÆæÿ™ŒþÌZ ò³r$tºyæþ$Ë$ ò³rtyé°Mìü BÝëP Ææÿ… ÌôýMæü$…yé´ùÆÿ$$…¨.

C…¨Ææÿ GÐèþǯèþ$…_ JMæüP ò³OÝë Mæü*yé ç³#^èþ$aMøÌôý§æþ° BÐðþ$ Ðèþ$§æþª™èþ$§éÆæÿ$Ë A…sêÆæÿ$. AÌê ¡çÜ$MøÐèþÍÞ¯èþ AÐèþçÜÆæÿ… BÐðþ$Mæü$ Ìôý§æþ$. G…§æþ$Mæü…sôý ¿êÆæÿ™èþ {糫§é¯èþÐèþ$…-{† & B Ðèþ*rMöõÜ¢ H ¿êÆæÿ™èþ {糫§é° AÆÿ$$¯é çÜÆóÿ& Gr$Ðèþ…sìý ¿o†Mæü ÝûRêÅÌñýO¯é Aç³ÇÑ$™èþ…V> A…§æþ$»êr$ÌZ E…sêÆÿ$$. A¯èþ$§óþªÔèýç³NÆæÿÓMæü…V>¯óþ AÆÿ$$¯èþç³µsìýMîü Aѱ† çÜ…çÜP­–† ¿êÆæÿ™èþ§óþÔé°Mìü C…¨Ææÿ A…¨…_¯èþ M>¯èþ$Mæü.

{ç³×ýÄŒý$ ç³#çÜ¢Mæü…ÌZ ^éÌê ¿êV>°² çÜçßýf…V>¯óþ ¯ðþ{çßý*&V>…«© Ðèþ…Ôèý ^èþÇ-{™èþ B-{MæüÑ$…^èþ$Mö…¨. D Ðèþ…Ôèý… çÜ…Ýë¦ç³Mæü$Æ>Ë$ C…¨Ææÿ. ^éÌê Ðèþ$…¨ ¿êÑçÜ$¢¯èþ²r$t B Ðèþ…Ôé°Mìü Ðèþ$*ËMæüÆæÿ¢ ç³…yìþsŒý ¯ðþ{çßý* M>§æþ$. C…¨Ææÿ ÐéÆæÿçÜ™èþÓ…ÌZ JMæü {糫§é¯èþ A…Ôèý… Æ>fMîüÄæý*ËÌZ Mæü$r$…º ò³™èþ¢¯é°² ¯ðþËMö͵ çÜ$íܦÆæÿ… ^óþÄæý$yæþ…. D A…Ôé°² {ç³×ýÄŒý$ {ç³Ýë¢Ñ…^èþÌôý§æþ$. C…¨Ææÿ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ¯óþ §óþÔèýÐéÅç³¢…V> ç³Ë$Ðèþ# Ææÿ$ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ Æ>fMîüÄæý*˯èþ$ Mæü$r$…º ÐèþÅÐèþàÆ>Ë$V> ¨VæügêÇaÐóþÔéÆæÿ$. AÆÿ$$™óþ BõÜ™èþ$íßýÐèþ*^èþË… -{ç³gê§æþÆæÿ×ý MæüË Æ>fMæü$r$…º… ¯ðþ-{çßý*&V>…«©Ë§óþ¯èþ¯èþyæþ…ÌZ çÜ…§óþçßý… Ìôý§æþ$.

2009 ÝëÆæÿÓ{†Mæü G°²MæüËÌZ M>…{Vðü‹Ü ¯óþ™èþ–™èþÓ…ÌZ° Äæý$$í³H ÑfÄæý$… Ý뫨…^èþyæþ… C…¨Æ>V>…«© ÌoMìüMæüÐé§æþ ÐéÆæÿçÜ™éÓ°Mìü JMæü ÑfÄæý$Ðèþ$° {ç³×ýÄŒý$ ÐéÅRêÅ°…^éyæþ$. "Ýù°Äæý* ÔèýMìü¢Ðèþ$…™èþ$Æ>Ìôý, çÜ…§óþçßý… Ìôý§æþ$. AÆÿ$$™óþ BÐðþ$ ™èþ¯èþ A™èþ¢V>Ææÿ$ Ðèþ*¨ÇV> ¿æýÄæý$…VöÌôýµ ÐèþÅMìü¢ M>§æþ$. C…¨Ææÿ ™èþ¯èþMæü$ ™é¯óþÝësìý. Ar$Ðèþ…sìý ¯éÄæý$Mæü$Æ>Í° Ðèþ$äå Ðèþ$¯èþ… ^èþ*yæþ»ZÐèþ$$'. {ç³×ýÄŒý$ "Ðèþ$§æþÆŠÿ C…yìþÄæý*' §é§éç³# 600 õ³iË E{§æþY…£æþ…. AÆÿ$$™óþ ^éÌêÐèþ$…¨ C…¨Ææÿ iÑ™èþ^èþÇ{™èþM>Ææÿ$Ë Ðèþ*¨ÇV>¯óþ {ç³×ýÄŒý$Mæü*yé º…V>ϧóþÔŒý Äæý$$§æþ® çÜÐèþ$Äæý$…ÌZ ¿êÆæÿ™èþ§óþÔèýç³# ÝëÆæÿÓ¿oÐèþ$™èþÓ…, ¿æý-{§æþ™èþ¯èþ$ ç³ÇÆæÿ„ìü…^èþyæþ…ÌZ C…¨Ææÿ AÐðþ*çœ$Ððþ$O¯èþ Mæü–íÙ, ©„> §æþ„æü™èþË$, {糧æþÇØ…_¯èþ ÐèþNÅà™èþÃMæü §éÆæÿØ°Mæü™èþ¯èþ$ çÜÆðÿO¯èþ Ñ«§æþ…V> ÑÐèþÇ…^èþÌôý§æþ$.

(B…{«§æþgZņMìü {ç³™óþÅMæü…)

 

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

B™èþÃçßý™èþÅËò³O B™èþÃÔZ«§æþ¯èþ

 

B™èþÃçßý™èþÅË$, B™èþÃçßý™éÅ {ç³Äæý$™é²Ë$, B™èþÃçßý™èþÅ »ñý¨Ç…ç³#Ë$ Æ>fMîüÄæý$ Ý뫧æþ¯éË$V> íܦÆæÿç³yìþ´ù™óþ C…§æþ$Mæü$ »ê«§æþ$ÅË$ Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ìê? E§æþÅÐèþ$ íܧ鮅™èþ MæüÆæÿ¢Ìê? M>ÆæÿÅMæüÆæÿ¢Ìê ÌôýMæü ´ë{†MóüÄæý$$Ìê A¯èþ² {ç³Ôèý² ÐóþçÜ$MøÐèþËíܯèþ AÐèþçÜÆæÿ… E…¨.

M>äç³r²… Æ>Ðèþ*Æ>Ðèþ# Ðèþ*ÝëtÆæÿ$ 1986ÌZ JMæü Mæü£æþ Æ>ÔéÆæÿ$. §é° õ³Ææÿ$ Äæý$fq…. B Mæü£æþÌZ JMæü FÇ Ðèþ*Ëç³ÍÏÌZ JMæü ò³§æþª Mæü$r$…º… FÇ ÐéÅ´ëÇMìü ò³§æþª Ððþ$$™èþ¢…ÌZ yæþº$¾ »êMîüü ç³yæþ$™èþ$…¨. D »êMîü JMæüP ÆøkÌZ Ðèþ_a…¨ M>§æþ$. ÆðÿO™èþ$ ºËïßý¯èþç³yìþ ÐéÅ´ëÇ ºËç³yóþ AÀÐèþ– ¨® {MæüÐèþ$…ÌZ Mö°² çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë Ò$§æþ õ³Ææÿ$Mæü$´ùÆÿ$$¯èþ »êMìü A¨. FÇ ò³§æþªË…§æþÆæÿ* MæüÍíÜ A¨ ¯éÅÄæý$Ððþ$O¯èþ »êMìüÄôý$¯èþ° °Ææÿ~Æÿ$$õÜ¢ A¨ A¯éÅÄæý$Ðèþ$° ™ðþÍíÜ Mæü*yé, Ðèþ*r VúÆæÿÐèþ… MøçÜ… Aç³#µMìü…§æþ ¿æý*Ñ$° Ðèþ§æþ$Ë$MøÐèþyé°Mìü Ðèþ*Ë ò³§æþª íܧæþ®ç³yæþ™éyæþ$.

™èþ{yìþ °Ææÿ~Äæý$… ѯèþ² Äæý$$ÐèþMæü$yæþ$, Ððþ…r¯óþ Byæþ$Mæü$¯óþ ÐèþÄæý$çÜ$ÌZ E¯èþ² ™èþ¯èþ Möyæþ$Mæü$° ¯èþÇMìü ÐóþÝë¢yæþ$. ™èþ¯èþ ™èþ…{yìþ ™èþ¯èþ¯èþ$ Mæü*ÍV> Ðèþ*ÆóÿíÜ¯é ™èþ¯èþ$ Ðèþ*{™èþ… ™èþ¯èþ Möyæþ$Mæü$° Mæü*ÎV> G§æþVæüyé°Mìü Jç³#µMøÌôý¯èþ°, A™èþ¯èþ$ 糨Ðèþ$…¨ Ðèþ$$…§æþ$ ^ðþç³µyæþ…™ø Äæý$fq… Ðèþ$$Væü$çÜ$¢…¨. E™èþ¢Ææÿ MøÝ뢅{«§æþ hÌêÏÌZϯóþ M>§æþ$, Ððþ$$™èþ¢…V> ¿êÆæÿ™èþ ÐèþÅÐèþÝëÄæý$ Ææÿ…Væü…ÌZ E¯èþ² çÜ…„ø¿ê°Mìü D Mæü£æþ A§æþª… ç³sìýt…§æþ° BǦMæü Ôéç܈Ðóþ™èþ¢ BÆŠÿ.G‹Ü.Æ>Ðèþ# JMæü ÐéÅçÜ…ÌZ ^ðþ´ëµÆæÿ$.

ÐéÐèþ$糄æü ^ðþO™èþ¯èþÅ…™ø A¯éÅÄæý*°Mìü º§æþ$Ë$ ^ðþç³µyé°Mìü Ðèþ*Æ>YË$ Ððþ§æþ$Mæü$™èþ$¯èþ² Aç³µsìý Äæý$$Ðèþ™èþÆ>°Mìü D Mæü£æþ çÜ…§óþçßý °Ðèþ–†¢ ^óþíÜ…§æþ°, ¨Ôé °ÆóÿªÔèý… ^óþíÜ…§æþ° Aç³µsìýÐéâæý$Ï ^éÌê Ðèþ$…¨ ^ðþ´ë¢Ææÿ$. †ÆæÿVæüºyæþyé°Mìü ÔèýMìü¢ ^éË° Äæý$$ÐèþMæü$yæþ$ ™èþ¯èþ Möyæþ$Mæü$° ^èþ…õ³çÜ$MøÐèþyæþ… B™èþÃçßý™èþÅ ^óþçÜ$MøÐèþyæþÐóþ$. AÆÿ$$™óþ D B™èþÃçßý™èþÅ ÐèþÅÐèþïܦMæü–™èþÐðþ$O¯èþ A¯éÅÄæý*°² BÐðþ*¨…^óþÐéÇ° §øçÙ$Ë$V> °Ë»ñýyæþ$™èþ$…¨. A¯éÅÄæý*°Mìü Ðèþ$*ÌêË$ GMæüPyæþ$¯é²Äñý* Ððþ™èþ$Mæü$Ìêyæþyæþ…, Ððþ$§æþyæþ$, çßý–§æþÄæý$… çÜÆðÿO¯èþ Ý릯éÌZÏ E¯èþ² ÐéÆðÿÐèþÆðÿO¯é ^ðþÄæý$ÅÐèþËíܯèþ ç³° A° ^ðþç³µMæü ^ðþç³#¢…¨. Æ>fMîüÄæý$ çܵ–çßý E¯èþ² Ýëíßý™èþÅ Ý뫧æþ¯èþ…V>, AÐðþ*çœ$…V> ç³°^óþçÜ$¢…¨.

D Mæü£æþ {ç³^èþ$Ç™èþÐðþ$O¯èþ çÜÐèþ$Äæý*°Móü B…{«§æþ{糧óþÔŒýÌZ {´ë…¡Äæý$ AçÜÐèþ*¯èþ™èþËMæü$ ÐèþņÆóÿMæü…V> ™ðþË…V>×ý {ç³™óþÅMæü Æ>çÙ‰ E§æþÅÐèþ$… ç³#sìýt…¨. B…{«§æþ {´ë…™èþ… ¯èþ$…_ Aç³µsìýMóü Mö°² §æþÔé»êªË {Mìü™èþ… ™ðþË…V>×ýMæü$ Ðèþ_a íܦÆæÿç³yìþ, MøÝë¢ hÌêÏË™ø çÜ…º…«§éË$ Ðèþ§æþ$Ë$Mæü$¯èþ² _Ææÿ$§øÅVæü$Ë Mæü$r$…»êË Ðèþ$«§æþÅ ò³ÇW¯èþ ¯éMæü$, Aç³µsìýMìü ^éÌê _¯èþ²™èþ¯èþ…. E§æþÅ Ðèþ$… E«§æþ–™èþ…V> E¯èþ²ç³#µyæþ$, ´ùÎçÜ$ Ìêw §ðþº¾ËMæü$ Væü$ÆðÿO¯èþ º…«§æþ$Ðèþ#Ë Væü$Ç…_ Cç³µsìýMîü Ðèþ* C…sZÏ Mæü£æþË$V> ^ðþç³#µMæü$…sêÆæÿ$. AÌê °Æ>ª„ìü×ýÅ…V> Mösìýt¯èþ ´ùÎçÜ$Ë Ò$§æþ GÌê †ÆæÿVæüºyéÍ A° íÜMìü…{§é»ê§Šþ Mìü…VŠüÞÐóþ §æþÆ>Y §æþVæüYÆæÿ Äæý$$ÐèþMæü$Ë$ ^èþÇa…^èþ$Mæü$…r* E…sôý, Bç³MæüP¯óþ ^ðþÐèþ#Ë$ ÇMìüP…^èþ$Mæü$° ѯèþ yæþ… Cç³µsìýMîü gêqç³Mæü… E…¨.

ѧéÅǦ Æ>fMîüÄæý*Ë Væü$Ç…_ ÝëÐèþ*hMæü Ôéç܈Ðóþ™èþ¢Ë$ Aç³µsZÏ HÑ$ Æ>íÜE…sêÆø¯èþ° Ððþ™èþ$Mæü$P…r* E…yæþV> A¯èþ$MøMæü$…yé JMæü AÐðþ$ÇMæü¯Œþ Äæý$*°ÐèþÇÞ sîý ÌñýO{ºÈÌZ ^óþ†Mìü ™èþWͯèþ JMæü ÐéÅçÜ…ÌZ Æ>çÙ‰ {糿æý$™èþÓ °Ææÿ…Mæü$Ôèý «§øÆæÿ×ìýMìü ÐèþņÆóÿMæü…V> ¯ésìý òßýO§æþÆ>»ê§Šþ Ðóþ$Äæý$ÆŠÿ, EÝëðÄæý* ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$ ÒïÜ Mæü*yé °Ëºyæþyæþ… Væü$Ç…_ ^èþ§æþ$Ðèþ#Mæü$°, C¨ Ðèþ* FÇ ^ðþO™èþ¯èþÅ… A° ™ðþËçÜ$Mæü$¯èþ²ç³#µyæþ$ MæüÍW¯èþ VæüÆæÿÓ… Gç³µsìýMîü Ðèþ$Ça´ùÌôý°¨. Væüyìþ_¯èþ ¯èþË¿ñýOHâæýÏÌZ òßýO§æþÆ>»ê§Šþ ¯èþVæüÆæÿ… B…{«§æþ{糧óþÔŒý A¯óþ Æ>çÙ‰…ÌZ A¯óþMæüÆæÿM>Ë AçÜÐèþ*¯èþ™èþËMæü$ ÐèþņÆóÿMæü…V> ÝëW¯èþ E§æþÅÐèþ*ËMæü$ Ææÿ…Væüçܦ˅V>¯èþ*, ç³r$tVöÐèþ$ÃV>¯èþ* °Ía…§æþ¯èþ² ÑçÙÄæý$… EÝëð Äæý* Äæý$*°ÐèþÇÞsîýÌZ ^èþ§æþ$Ðèþ#Mæü$¯èþ² {糆 JMæüPÇMîü ™ðþË$çÜ$¢…¨.

D E´ù§éƒ™èþÐèþ$…™é ^ðþç³µyé°Mìü M>Ææÿ×ý… D Ðèþ$«§æþÅ M>Ë…ÌZ òßýO§æþÆ>»ê§Šþò³O¯èþ çßýMðüPÐèþǨ A¯èþ² ^èþÆæÿa ç³rÏ ¯éMæü$ ¯èþ² AçÜ…™èþ–í³¢ C…M> Mö…™èþÐèþ$…¨ÌZ E…yæþMæü´ù™èþ$…§é A¯èþ² BÔóý. {ç³ç³…^èþÐèþ$…™èþsê ¯èþVæüÆ>Ë$ Gç³#µyæþ* Mæü*yé ò³r$tºyìþMìü, B«¨ç³™éÅ°Mìü MørÌôý¯èþ¯èþ²¨ G…™èþ °fÐðþ*, ¯èþVæüÆ>Ë$ †Ææÿ$Væü$»êr$ ÔèýMæü$¢ËMæü$ Mæü*yé AËÐéÌêËÐèþ#™éÄæý$¯èþ²¨ Mæü*yé A…™óþ °f…. òßýO§æþÆ>»ê§Šþ ¯èþVæüÆæÿ… ¯èþ$…_ ç³#sìýt¯èþ ^ðþO™èþ¯éÅ°Mìü çßýMæü$P§éÆæÿ$Ë$, ÐéÆæÿçÜ$Ë$ Ðèþ$¯èþÐóþ$¯é A¯èþ² {ç³Ôèý² ÐóþçÜ$MøMæü$…yé CÌê…sìý ¯èþVæüÆ>Ë ¿æýÑ™èþÐéÅ˯èþ$ ^èþÇa…^èþyæþ… ´÷Ææÿ´ër$. ^èþÆæÿa AÌê ÝëVæüyæþ… ÐèþËÏ fÇVóü ¯èþçÙt… A…™é C…™é M>§æþ$.

Væü™èþ 糨õßý¯èþ$ ÆøkË$V> ç³{†MæüÌZÏ sîýÒ ^é¯èþâæýÏÌZ¯èþ$ ™ðþË…V>×ý {ç³™óþÅMæü Æ>çÙ‰ E§æþÅ Ðèþ$… ^éÌê {ç³Ðèþ$$Q…V> Mæü¯èþºyìþ…¨. C…™èþ V>ü {ç³^éÆæÿ…ÌZMìü Ðèþ_a¯èþ E§æþÅÐèþ$… Væü$Ç…_ Ðèþ$¯èþ… ç³{†MæüË §éÓÆ> Ðèþ*{™èþÐóþ$ ™ðþË$çÜ$Mæü$ ¯óþ Ðèþ*sñýO™óþ C…§æþ$ÌZ B™èþÃçßý™èþÅË$, B™èþÃçßý™éÅ {ç³Äæý$™é² Ë$, B™èþÃçßý™èþÅ »ñý¨Ç…ç³#Ë$ ™èþç³µ Ðèþ$ÆóÿÒ$ Ìôý§æþ$ A¯èþ² AÀ{´ëÄæý$… ^éÌê Ðèþ$…¨Mìü MæüËVæüyæþ…ÌZ ™èþç³#µ Ìôý§æþ$.

A…™èþÆæÿY™èþ… V> ^éÌê A¿æý$ŧæþÄæý$ ÔèýMæü$¢Ë$ D E§æþÅÐèþ$…ÌZ E…yìþ E…sê Æÿ$$. M>° ç³{†Mæü ÌZÏ Mæü°í³…_¯èþ¨ Ðèþ*{™èþ… HÑ$sìý? MóüíÜBÆŠÿ çÜ^èþ$ayø ™ðþË…V> ×ý Ðèþ^èþ$ayø A¯èþ²¨ {糫§é¯èþ °¯é§æþ… M>Ðèþyæþ…™ø Ððþ$$§æþÌñýO¯èþ E§æþÅÐèþ$ çœ$rt…, çßýÈ‹ÙÆ>Ðèþ# ò³{sZÌŒý Ò$§æþ ´ùçÜ$Mæü$° M>Ë$aMæü$…sê¯èþ° »ñý¨Ç…^èþyæþ…™ø Fç³…§æþ$Mæü$°, M>Ë$™èþ$¯èþ² }M>…™Œþ ¸ùsZË$ ç³#ÌŒý õ³iË$V> {ç³^èþ$Ç™èþÐèþ$Ðèþyæþ…™ø ç³Æ>M>çÙt ¯èþ…§æþ$Mæü$…¨.

Ððþ$$™èþ¢…V> ™ðþË…V>×ý Æ>fMîüÄæý$ ^ðþO™èþ¯èþÅ… Ðèþ$¯èþ… VæüÇÓ…^èþ§æþVæüY ¨ÔèýV> Ððþãå…¨ A° A¯èþyé°Mìü Ðèþ*{™èþ… çÜ…§óþíßý…^èþÐèþËíÜ ÐèþÝù¢…¨. C¨ õ³Ææÿ$ò³sìýt ^ðþç³#µMøÐèþËíܯèþ GÐèþÆø JMæüǧæþªÆæÿ$ ¯éÄæý$Mæü$˯ø, ç³{†Mæü˯ø, sîýÒ ^é¯èþâæýϯø ÑÐèþ$ÇØ…^èþ$MøÐèþËíܯèþ ÑçÙÄæý$… AÆÿ$$™óþ D ÐéÅçÜ… Æ>Äæý$ÐèþËíܯèþ AÐèþçÜÆæÿÐèþ$$…yóþ¨ M>§æþ$. B™èþÃçßý™èþÅË$, B™èþÃçßý™éÅ {ç³Äæý$™é²Ë$, B™èþÃçßý™èþÅ »ñý¨Ç…ç³#Ë$ Æ>fMîüÄæý$ Ý뫧æþ¯éË$V> íܦÆæÿç³yìþ´ù™óþ C…§æþ$Mæü$ »ê«§æþ$ÅË$ Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ìê? E§æþÅÐèþ$ íܧ鮅™èþ MæüÆæÿ¢Ìê? M>ÆæÿÅMæüÆæÿ¢Ìê ÌôýMæü ´ë{†MóüÄæý$$Ìê A¯èþ² {ç³Ôèý² ÐóþçÜ$MøÐèþËíܯèþ AÐèþçÜÆæÿ… E…¨.

Ðèþ$*yæþ$ ¯ðþËË Mìü…§æþr ÐðþO.G‹Ü. Ðèþ$Ææÿ×ìýõÜ¢ Mö°² Ðèþ…§æþË Væü$…yðþË$ ç³WÌZ, B™èþÃçßý™èþÅ ^óþçÜ$Mæü$¯ø Ðèþ$Ææÿ×ìýõÜ¢ C§óþÌê Ý뫧æþÅ… A° AyæþVæüsê°Mìü, Ý뫧æþÅÐðþ$O™óþ C¨ ç³#¯èþÆ>Ðèþ–™èþ… M>Mæü$…yé H… ^óþÄæý*Í A° AyæþVæüyé°Mìü Ððþ$$çßýÐèþ*rç³yæþyæþ… ™ø Ððþ$§æþÌñýO¯èþ Æ>fMîüÄæý$ çÜ…çÜP–† MóüÐèþË… Æðÿ…yæþ$ ÐéÆ>Ë ÐèþÅÐèþ«¨ÌZ JMæü ™èþ*sê Mæü*yé õ³ËMæü$…yé E§æþÅÐèþ$ {MæüÐèþ$…ÌZ 糧æþ$Ë çÜ…QÅÌZ Ðèþ$…¨ Væü$…yðþ ç³WÌZ B™èþÃçßý™èþÅ ^óþçÜ$Mæü$¯ø Ðèþ$Ææÿ×ìý…^éÆæÿ…sôý ÐéÆæÿ…§æþDZ AÐèþ$ÆæÿÒÆæÿ$Ë gê¼™éÌZ ^óþÆæÿ$aMæü$¯óþ §éMæü Ðèþ_a…¨.

™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ*°² çÜ*¹Ç¢V> ¡çÜ$Mæü$° D Æøk §óþÔèýÐèþ$…™é Ðèþ$Æø 14 E§æþÅÐèþ*Ë$ Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ Ðèþ^éaÆÿ$$. D E§æþÅÐèþ*˱² C§óþ ç³…«§éÌZ ÝëW™óþ C§æþ…™é ™ðþË…V>×ý çÜ*¹Ç¢ A° VæüÇÓ…^èþVæüË$Væü$™éÐèþ*? E§æþÅÐèþ*ËMæü$ Æ>fMîüÄæý$ Ë„>ÅÌôý M>§æþ$ Ýë…çÜP–†Mæü…V> JMæü ò³§æþª »ê«§æþÅ™èþ E…r$…¨. Ððþ$$™èþ¢…V> çÜÐèþ*f… VæüÇÓ…^èþ§æþVæüY ÑË$Ðèþ˯èþ$ BÑçÙPÇ…^èþyæþÐóþ$ B »ê«§æþÅ™èþ.

A¯éÅÄæý$… ¯èþ$…_ ÐèþÅMìü¢Væü™èþ ç³ÇÚëPÆ>Ë$ §öÆæÿMæüMæü °Æ>Ôèý ^ðþ…§óþ Mæü¯é² Möyæþ$Mæü$¯èþ$ ^èþ…ç³#Mæü$° Ýë„ìü AÆÿ$$¯èþ {ç³ç³…^é°² §øíÙV> °Ë»ñýsìýt¯èþ Äæý$fq… Mæü£æþÌZ Äæý$$ÐèþMæü$yìþ ^èþÆæÿÅ Æ>fMîü Äæý$ çÜ*¹Ç¢ ¯èþ$…_ Ðèþ_a…¨ M>§æþ$. Ar$Ðèþ…sìý ^èþÆæÿÅË$ çÜ*¹Ç¢ °Ë»ñýr$tMøÐèþËíܯèþ AÐèþçÜÆ>°² BÑçÙPÇÝë¢Æÿ$$. B AÐèþçÜÆ>°² Væü$Ç¢…_ A¯éÅÄæý*°Mìü E¯èþ² ÝëÐèþ*hMæü ´ëÆ>ØÓ °² ÑyæþÐèþ$Ça Ðèþ$$…§æþ$ §éÇ ^èþ*ç³ÐèþËíܯèþ »ê«§æþÅ™èþ E§æþÅÐèþ*˧óþ.
B™èþÃçßý™èþÅ ™èþç³µ Ðèþ*ÆæÿY… Ìôý§æþ$ A° A¯èþ$Mæü$¯óþ ç³Çíܦ†ÌZ E¯èþ² ÐéÇMìü, ç³Æ>Æÿ$*MæüÆæÿ×ý ™èþr$tMøÌôý¯èþ…™èþ ¡{Ðèþ Ýë¦Æÿ$$ÌZ G§æþ$ÆöP…r$¯èþ² ÐéÇMìü, çÜ…çœ$sìý™èþ…V> E…yæþyæþ… A…sôý HÑ$sZ ^èþ*ç³ÐèþËíܯèþ »ê«§æþÅ™èþ E§æþÅÐèþ*˧óþ. GÐèþÇMìü ÐéÆæÿ$ ò³{sZÌŒý ´ùçÜ$Mæü$° ™èþVæüË»ñýr$tMæü$° AÐèþ$ÆæÿÒÆæÿ$ÌñýO´ùÄôý$ ç³Çíܦ† ç³Ç×ý† ^ðþ…¨¯èþ JMæü E§æþÅÐèþ$ çœ$rt…ÌZ G§æþ$ÆðÿO™óþ, B E§æþÅÐèþ$ Ýë¯èþ$¿æý*†ç³Ææÿ$Ë$, M>ÆæÿÅMæüÆæÿ¢Ë$, íܧ鮅™èþMæüÆæÿ¢Ë$ ´÷Ææÿ´ër$ GMæüPyæþ fÇW…¨ A¯èþ² ÑçÙÄæý$… Væü$Ç…_ ¡{Ðèþ… V> BÌZ_…^èþ$MøÐéÍ. §øçÙ °Æ>®Ææÿ×ý fÇW¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ °Ðèþ–†¢Mìü Ðèþ*Æ>YË$ Ððþ…r¯óþ Ððþ§æþ$MøPÐéÍ.

C¨ H JMæüP ¯éÄæý$Mæü$yø, JMæüP ç³{†Mø M>§æþ$. Ððþ$$™èþ¢… Æ>fMîüÄæý$ ^ðþO™èþ¯èþÅ…ÌZ, E§æþÅÐèþ$ çÜ*¹Ç¢ÌZ, {ç³ÝëÆæÿ Ý뫧æþ¯éË ¡Ææÿ$ ™ðþ¯èþ$²ËÌZ Ðèþ_a¯èþ Ðèþ*Ææÿ$µ. C¨ A…§æþÆæÿ* B™èþÃç³ÇÖ˯èþ ^óþçÜ$Mæü$…sôý M>° ™óþË° ÑçÙÄæý$…. ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ*°Mìü JMæü ^èþÇ{™èþ E…¨. {ç³ç³…`MæüÆæÿ×ý ¯óþç³£æþÅ… E…¨. çÜ–f¯é™èþÃMæü…V> Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ ÐðþâæýÏÐèþËíܯèþ AÐèþçÜÆæÿ… E…¨. Mö™èþ¢ ÑË$Ðèþ˯èþ$ BÑçÙPÇ…^èþÐèþËíܯèþ »ê«§æþÅ™èþ E…¨. Cr$Ðèþ…sìý çÜÐèþ$Äæý$…ÌZ Äæý$fq… Mæü£æþÌZ Äæý$$ÐèþMæü$yìþ Mæü¯èþ² Æðÿ…yæþyæþ$Væü$Ë$ Ððþ¯èþMæü »êr$V> ÐèþÅÐèþçßýÇ…^èþÐèþËíܯèþ AÐèþçÜÆæÿ… G…™èþ Ðèþ*{™èþ… Ìôý§æþ$ A¯èþ² Ðèþ*r JMæüsìýMìü 糨 ÝëÆæÿ$Ï Væü$Ææÿ$¢ ^óþçÜ$MøÐéÍ.

&yé. Ðèþ$Ç…Væü…sìý A¯èþ…™Œþ

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

Ñ¿æýf¯èþ M>…{Vðü‹ÜMæü$ Mæüâæý…MæüÐóþ$

 

125 çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë M>…{Vðü‹Ü ^èþÇ{™èþ Æ>Ðèþ*Äæý$×ý…, Ðèþ$à¿êÆæÿ™èþ… ÌêV> ÔéÔèýÓ™èþ…V> °Í_´ùÄôý$ ^èþÇ{™èþ. D çÜÐèþ$$¯èþ²™èþ ^èþÇ{™èþÌZ M>…{Vðü‹Ü ´ëÈtÄôý$ ™ðþË$Væü$gꆰ `Ía…§æþ¯óþ Ðèþ*r Æ>Ðèþyæþ… ¯éMæü$ CçÙt… Ìôý§æþ$. A°² Æ>fMîüÄæý$ 糄>Ë$ çÜÐðþ$OMæüÅ…V> °Ææÿ~Äæý$… ¡çÜ$Mæü$¯èþ²ç³šyæþ$ C糚yæþ$ Ðèþ$¯èþÐðþ$§æþ$ÆöP…sZ¯èþ² çÜÐèþ$çÜÅMæü$ ç³ÇÚëPÆæÿ… çÜ$Ë¿æýÐèþ$Ðèþ™èþ$…¨.

gê† IMæüÅ™èþ¯èþ$ M>´ëyæþyæþ… °™èþÅ… A†MæüçÙt…™ø Mæü*yìþ¯èþ JMæü Ýë…íœ$Mæü, Æ>fMîüÄæý$ {ç³{MìüÄæý$. "`Í´ù™óþ Mæü*Í´ù™é…, MæüËÐèþVæüÍW™óþ °ËÐèþVæüË$Væü$™éÐèþ$$' A° çÜÆøh± ¯éÄæý$$yæþ$ §æþÔé»êªË {Mìü™èþ… A¯èþ² Ðèþ*rË$ D¯ésìýMîü Ðèþ$¯èþMæü$ ÐèþÇ¢Ýë¢Æÿ$$. §óþÔèý Ñ¿æýf¯èþ ÑÚë§æþ…™ø Ðèþ$¯èþMæü$ ÝëÓ™èþ…{™øŧæþÄæý$… AÆÿ$$…¨. çÜÓ™èþ…{™èþ ¿êÆæÿ™èþ…ÌZ ^ør$^óþçÜ$Mæü$¯èþ² A¯óþM>¯óþMæü Ôèý$¿æý ç³Ç×êÐèþ*ËÌZ JMæüsìý ™ðþË$Væü$ -{ç³fË$ HMæü… M>Ðèþyæþ…. Ðèþ…§æþË çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë {Mìü™èþ… `Í´ùÆÿ$$¯èþ ™ðþË$Væü$ÐéÆæÿ$ B…{«§æþ{糧óþÔŒý BÑÆ>ÂÐèþ…™ø HMæüÐèþ$Äæý*ÅÆæÿ$. ¿êÚë{ç³Äæý$$Mæü¢ Æ>Úë‰Ë¯èþ$ HÆ>µr$ ^óþÝë¢Ðèþ$° ÝëÓ™èþ…{™èþÅ ´ùÆ>rM>Ë…ÌZ §óþÔèý {ç³fËMæü$ M>…{Vðü‹Ü C_a¯èþ çßýÒ$ {ç³M>ÆæÿÐóþ$ ™ðþË$Væü$ÐéÆæÿ$, Mæü¯èþ²yìþVæü$Ë$, Ðèþ$àÆ>{ïÙtÄæý$$Ë$ Ððþ$$§æþÌñýO¯èþ ÐéÇMìü çÜÐðþ$OMæüÅ Æ>Úë‰Ë$ ËÀ…^éÆÿ$$.

Æðÿ…yæþ$¯èþ²Ææÿ §æþÔé»êªË$V> ¿êçÙ, {´ë…™èþ…, Mæü$Ë… Ððþ$$§æþÌñýO¯èþ A…ÔéË$ A«¨M>Ææÿ Ý뫧æþ¯èþMæü$ {´ë†ç³¨MæüË$V> E…r$¯é²Æÿ$$. ™èþ™èþ¹Í™èþ…V> Ðèþ$¯èþ Æ>fMîüÄæý$ iÑ™èþ… ^éÌê çÜ…Mæü$_™èþÐðþ$O´ù™ø…¨. BǦMæü, ÝëÐèþ*hMæü Ææÿ…V>Ë$ ÑçÙÐèþ$ {糿êÐéËMæü$ Væü$ÆæÿÐèþ#™èþ$¯é²Æÿ$$. ÑÑ«§æþ Æ>Úë‰ËÌZ A«¨M>Æ>°Mìü Ðèþ_a¯èþ {´ë…¡Äæý$ ´ëÈtË$ {ç³gê çÜ…„óüÐèþ$…, Ýë…íœ$Mæü¯éÅÄæý$…, §óþÔèý IMæüÅ™èþ ËMæü$ _™èþ¢Ôèý$¨®™ø {´ë«§é¯èþÅÑ$ÐèþÓyæþ… Ìôý§æþ$.

B ´ëÈtËMæü$ AÑ ç³rt° ÑçÙÄæý*Ìôý¯èþ¯é² ™èþ糚 Ìôý§óþÐðþ*. ^èþÇ{™èþM>Ææÿ$ Ë$ JMæü ÑçÙÄæý*°² 糧óþ 糧óþ Væü$Ææÿ$¢ ^óþçÜ$¢…sêÆæÿ$. ´ëMìüÝ릯Œþ çÜ…Ýë¦ç³Mæü$yæþ$ Ðèþ$çßýÐèþ$çŠþ AÎ h¯é² Ðèþ$™é°² ¯èþÑ$ïèþ Ðéyæþ$ M>§æþ$. ¯èþÐèþ*gŒý ^óþíܯèþÐéyæþ$ M>§æþ$. AÆÿ$$™óþ Ðèþ$™èþ… õ³Çr ´ëMìüÝ릯Œþ¯èþ$ yìþÐèþ*…yŠþ ^óþíÜ Ý뫨…^èþ$Mæü$¯é²yæþ$. Ðèþ$à™éà V>…«© Ðèþ$™èþ «§æþÆ>Ã˯èþ$ iÑ™èþ…ÌZ A…™èþÆ>ÂV>Ë$V> ^óþçÜ$Mæü$¯èþ² Ðèþ$çßý±Äæý$$yæþ$. Aº$ÌŒý MæüÌêÐŒþ$ Bg꧊þ Q$Æ>¯ŒþMæü$ ¿êçÙÅ… Æ>Ôéyæþ$. Ðèþ$™é°² ¯èþÑ$ïèþÐéyæþ$. V>…«©, Bg꧊þË$ CÆæÿ$Ðèþ#Ææÿ* °…yæþ$ ÌoMìüMæüÐé§æþ$Ë$. ¿êÆæÿ™èþ§óþÔèý… `Í ´ùMæü*yæþ§æþ°, IMæüÅ…V> E…yéË° BÆ>rç³yìþ¯èþÐéÆæÿ$.

B…{«§æþÆ>çÙ‰… MøçÜ… ´÷sìýt {ÖÆ>Ðèþ$$Ë$ B™èþà ºÍ§é¯èþ… ^óþíܯèþ糚yæþ$ ¯èþ…§æþÐèþ$*Ç ™éÆæÿMæü Æ>Ðèþ*Æ>Ðèþ# Ðèþ${§éçÜ$ÌZ¯óþ E¯é²Ææÿ$. çÜÓÆ>çÙ‰…MøçÜ… E§æþÅÑ$…^éÆæÿ°, ¿êÚë L¯èþ²™èþÅ… Væü$Ç…_ Ðèþ*sêÏyéÆæÿ° M>° GÐèþÆæÿ* ^ðþç³µÌôý§æþ$. A«¨M>Ææÿ… MøçÜ… gê¡Äæý$Ðé§æþ… ¯èþ$…_ ¿êÚë Ðé§é°² Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ ¡çÜ$Mæü$Ðèþ_a A«¨M>Æ>°² ^óþhMìüP…^èþ$Mæü$¯é²Ææÿ$. °f…V> ™ðþË$Væü$ÐéÇ B™èþà VúÆæÿÐèþ… Ò$§æþ ¯èþÐèþ$ÃMæü… M>§æþ$ A¨. A«¨M>Ææÿ… Ò$§æþ Ðèþ$Ðèþ$M>Ææÿ… Ðèþ*{™èþÐóþ$. D ÆæÿMæü…V> §é§éç³# 40 {´ë…¡Äæý$ Æ>fMîüÄæý$ 糄>Ë$ Mæü$Ë…, Ðèþ$™èþ…, ¿êçÙ, {´ë…™èþ… {´ë†ç³¨MæüV> ¯èþyæþ$çÜ$¢¯é²Æÿ$$.

Cr$Ðèþ…sìý ´ëÈtË™ø ¿êÆæÿ™èþ§óþÔèýç³# IMæüÅ ™èþ Ý뫧æþÅÐèþ$Ðèþ#™èþ$…§é? {ç³fË iÐèþ¯èþ íܦ†Væü™èþ$Ë$ Ððþ$Ææÿ$VæüÐèþ#™éÄæý*? Væü™èþ Ôèý™é¼ª ç³NÆ>ÓÆæÿ®…ÌZ Äæý$*Æøí³Äæý$¯Œþ Æ>fMîüÄæý*ËÌZ {糺ͯèþ ¸ëíÜ‹Üt «§øÆæÿ×ý$Ë Ðèþ…sìýÑ C糚 yæþ$ Ðèþ$¯èþ §óþÔèý Æ>fMîüÄæý*ËÌZ¯èþ$ {糺ʹù™èþ$¯é² Æÿ$$. Ðèþ$¯èþ§óþÔèýç³# °Äñý* ¸ëíÜçÜ$tË$ A«¨M>Ææÿ…ÌZMìü Æ>Ðèþyé°Mìü Mæü$ËÐèþ$™éË$, ¿êçÙ, {´ë…¡Äæý*ÀÐèþ*¯é˯èþ$ Ðéyæþ$Mö…r$¯é²Ææÿ$. D «§øÆæÿ×ý$Ë$ Ðèþ$Ç…™èþV> {糺ʹù™óþ Ðèþ$¯èþ ÐèþÅMìü¢Væü™èþ iÑ™é˯èþ$, gê† iÐèþ¯é°² ¸ëíÜf… ç³NÇ¢V> B{MæüÑ$…^èþ$Mö…r$…¨.

CÆæÿ$Væü$´÷Ææÿ$Væü$ {´ë…™éËÐéÇ Ðèþ$«§æþÅ Ñ¿ôý§éË$ ò³ÇW´ù™éÆÿ$$. ÝëÐèþ$ÆæÿçÜÅ… §ðþº¾†…r$…¨. ©° ÐèþËÏ ¯èþçÙt´ùÄôý$¨ õ³§æþ -{ç³fÌôý. °Äñý* ¸ëíÜ‹ÜtË$ {ç³Ðèþ*§æþM>Ææÿ$Ë$. MøsêϨ {ç³fËMæü$ ¯éÄæý$Mæü™èþÓ… Ðèþíßý…^éË…sôý G…™ø Æ>fMîüÄæý$ç³Ç×ý†, Ñfq™èþ, Æ>f±†fq™èþ AÐèþçÜÆæÿ…. {ÖË…MæüÌZ ™èþÑ$âæý$Ë$, íÜ…çßýäÄæý$$Ë Ðèþ$«§æþÅ §æþÔé»êªË$V> A…™èþÆæÿ$ŧæþ®… fÇW…¨. ÐóþÌê¨ {ç³fË$ çßý™èþÐèþ$Æÿ$$´ùÄæý*Ææÿ$. -{ÖË…Mæü çÜÐðþ$OMæüÅ…V> E…yéË° MøÆæÿ$Mæü$¯èþ² Æ>iÐŒþ V>…«©° ´÷rt¯èþ ò³r$tMæü$¯é²Ææÿ$. ¸ëíÜçÜ$t Ðèþ$¯èþçÜ¢™èþÓÐóþ$ D §æþ$Æ>Væü™é°Mìü ´ë˵yìþ…¨. çÜÓÆ>~ËÄæý$…ÌZ †çÙx Ðóþíܯèþ ¼…{§æþ¯Œþ ÐéÌê¯èþ$ ™öËW…^èþyé° Mìü òÜO°Mæü ^èþÆæÿÅ fÇí³…_¯èþ C…¨Æ> V>…«© íÜMæü$PË -{糡M>Æ>°Mìü ºËÆÿ$$´ùÄæý*Ææÿ$. §óþÔèý…MøçÜÐóþ$ BÐðþ$ {´ë×êËǵ…^éÆæÿ$.
1956ÌZ ç³…yìþsŒý ¯ðþ{çßý* ¯éÄæý$Mæü™éÓ¯èþ B¯ésìý ™ðþË$Væü$ ò³§æþªË$ º*Ææÿ$YË Æ>Ðèþ$Mæü–çÙ~Æ>Ðèþ#, ±Ë… çÜ…iÐèþÆðÿyìþz, »ñýfÐéyæþ Vø´ëËÆðÿyìþz, ™ðþ¯óþ²sìý ÑÔèýÓ¯é£æþ…, çßýÄæý${XÐé^éÇ, ÝëÓÑ$ Æ>Ðèþ*¯èþ…§æþ¡Ææÿ¦, fÐèþ$Ìêç³#Ææÿ… MóüÔèýÐèþÆ>Ðèþ#, Æ>Ñ ¯éÆ>Äæý$×ýÆðÿyìþz, çÜ$…§æþÆæÿÄæý$Å Ððþ$$§æþÌñýO¯èþÐéÇ Mæü–íÙ™ø B…{«§æþ{糧óþÔŒý HÆæÿµyìþ…¨. 1969ÌZ ò³Ë$ϼMìü¯èþ E{§óþM>ËMæü$ Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† M>çÜ$ {ºçßýïèþ…§æþÆðÿyìþz ¨W´ùÄæý*Ææÿ$. 1972 ÌZ AÐóþ E{§óþM>ËMæü$ í³.Ñ.¯èþÆæÿíÜ…àÆ>Ðèþ# ¨W´ùÄæý*Ææÿ$. B…{«§æþ{糧óþÔŒý¯èþ$ ´ëÍ…_¯èþ -{糆 Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† {ç³fË ç³Ææÿ…V>¯óþ ç³Ç´ë˯èþ ÝëW…^éÆæÿ$. º*Ææÿ$YË ¯èþ$…_ ÐðþO.G‹Ü. Æ>fÔóýQÆæÿÆðÿyìþz ÐèþÆæÿMæü$ ¿êÚë{´ë«§é¯èþÅ B…{«§æþ {糧óþÔŒý E…yéË° MøÆæÿ$Mæü$¯é²Ææÿ$. ¯ðþ{çßý* MøÆæÿ$Mæü$¯èþ²¨ A§óþ. C…¨Ææÿ AÁçÙtÐèþ$* A§óþ. Æ>iÐŒþ V>…«© BÕ…_…© A§óþ.

C糚yæþ$ M>…{Vðü‹Ü ´ëÈt Ðèþ$$…§æþ$ JMæü çÜÐèþ$çÜÅ E™èþµ¯èþ²Ðèþ$Æÿ$$…¨. (°gê°Mìü C¨ A¯óþMæü çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë$V> E…¨). _¯èþ² Æ>Úë‰Ë HÆ>µr$Mæü$ çÜ…º…«¨…_¯èþ çÜÐèþ$çÜÅ A¨. Ðèþ$Ç _¯èþ² Æ>Úë‰ÌZÏ «§æþ¯èþ…, Mæü$Ë… ÝëÐèþ*¯èþ$Åyìþ° G…™ðþO¯é Cº¾…¨ ò³sôýt ç³Çíܦ† E…r$…¨. C糚yæþ$ B…{«§æþ{糧óþÔŒýÌZ ò³Ë$ϼMìü¯èþ E§æþÅÐèþ*°² Æ>fMîüÄæý$ E§æþÅÐèþ$… Mæü…sôý ѧéÅÆæÿ$¦Ë E§æþÅÐèþ$… A…sê¯èþ$. Mæü_a™èþ…V> M>…{Vðü‹Ü ´ëÈt ¯éÄæý$Mæü™éÓ¯èþ D çÜÐèþ$çÜÅ ç³ÇÚëPÆæÿ… M>ÐéÍ. D ç³ÇÚëPÆæÿ…ÌZ M>…{Vðü‹Ü™ø´ër$ A°² Æ>fMîüÄæý$ 糄>Ë$ ¿êVæü… M>ÐéÍ.

AÌêVóü Ðóþ$«§éÐèþ#Ë* ¿êVæüÝëÓÐèþ$$Ë$ M>ÐéÍ. °Ææÿ~Äæý$… H§ðþO¯é M>°ÐèþÓ…yìþ. A¨ Ôé{çÜ¢º§æþ®…V> fÆæÿV>Í. A¨ Æðÿ…yæþ$ çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>ËÌZ M>Ðèþ^èþ$a, JMæü çÜ…Ðèþ™èþÞÆæÿM>Ë…ÌZ¯óþ ¡Ç´ùÐèþ^èþ$a. MæüËÐèþÐèþ$¯ø, Ñyìþ´ùÐé˯ø GÐèþDZ A¯èþÐèþËíܯèþ ç³°Ìôý§æþ$. M>…{Vðü‹ÜÐé¨V> ¯éMæü$ JMæü BÔèý E…¨. 125 çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë M>…{Vðü‹Ü ^èþÇ{™èþ Æ>Ðèþ*Äæý$×ý…, Ðèþ$à¿êÆæÿ™èþ… ÌêV> ÔéÔèýÓ™èþ…V> °Í_´ùÄôý$ ^èþÇ{™èþ. D çÜÐèþ$$¯èþ²™èþ ^èþÇ{™èþÌZ M>…{Vðü‹Ü ´ëÈtÄôý$ ™ðþË$Væü$gꆰ `Ía…§æþ¯óþ Ðèþ*r Æ>Ðèþyæþ… ¯éMæü$ CçÙt… Ìôý§æþ$. A°² Æ>fMîüÄæý$ 糄>Ë$ çÜÐðþ$OMæüÅ…V> °Ææÿ~Äæý$… ¡çÜ$Mæü$¯èþ²ç³šyæþ$ C糚yæþ$ Ðèþ$¯èþÐðþ$§æþ$ÆöP…sZ¯èþ² çÜÐèþ$çÜÅMæü$ ç³ÇÚëPÆæÿ… çÜ$Ë¿æýÐèþ$Ðèþ#™èþ$…¨.

&´ëËyæþ$Væü$ Ððþ…MæürÆ>Ðèþ#

(ÐéÅçÜMæüÆæÿ¢ GÐðþ$ÃÎÞ, í³íÜíÜ {糫§é¯èþ M>ÆæÿŧæþÇØ)

 

***************************************

******************************************************************************************

 VAARTHA

EDITORIAL

 

ఆన్‌లైన్‌ స్కాలర్‌షిప్‌లు - ఆఫ్‌లైన్‌ చెల్లింపులు

పెర్నా విశ్వేశ్వరరావు

రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్‌ జూనియర్‌ కళాశాలల్లో ఎస్‌సి, ఎస్‌టి, బిసి విద్యార్థులు సుమారుగా 8.50 లక్షల మంది విద్యనభ్యసిస్తున్నారు. అర్హత పొందిన వారికి ప్రభుత్వం ఉపకార వేతనాలు గతంలో సంస్థల అధిపతుల ద్వారా అందజేసేది. వారు విద్యార్థులకు చెల్లించేవారు. అట్టి చెల్లింపుల్లో అక్రమాలు జరుగుతున్నాయని గత సంవత్సరం ప్రభుత్వం 'ఆన్‌లైన్‌ స్కాలర్‌షిప్‌ విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టింది.కసారి గతంలోకి వెళితే 1990-91 సంవత్సరానికి ముందు స్కాలర్‌షిప్‌లు సంస్థల అధిపతులు ట్రెజరీల ద్వారా డ్రాచేసి విద్యార్థులకు నేరుగా నగదు చెల్లించేవారు.

ఈ విధానంలోని లోపాలను సవరిస్తూ 1990-91 సంవత్సరంలో ప్రభుత్వం జి.ఒ.ఎం.ఎస్‌.నెం.90 ద్వారా చెక్కుల పద్ధతిని ప్రవేశపెట్టింది. ట్రెజరీ నుంచి డ్రా చేసి విద్యార్థులకు అకౌంట్‌ పేయీ చెక్కుల ద్వారా విద్యార్థులకు చెల్లించాల్సి ఉంటుంది. ఈ విధానంలో కూడా లోపాలు న్నాయని భావించి, ట్రెజరీ ద్వారా కాకుండా సాంఘిక సంక్షేమశాఖ వారు డ్రా చేసి సంస్త అధిపతుల పేర డిడి లేదా చెక్కు ఇచ్చినట్లయితే దానిని వారు అకౌంట్‌లో వేసి పిల్లలకు చెక్కులిచ్చే పద్ధతి 2007-08 దాకా జరిగింది. అయితే విద్యార్థులకు చెక్కులివ్వటంలో కొన్ని సంస్థల యాజమాన్యాల అధిపతులు, సిబ్బంది అక్రమాలకు పాల్పడుతున్నారని 1008-09 సంవత్సరం నుండి ఆన్‌లైన్‌ విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టింది.

ఈ విధానం ద్వారా విద్యార్థులు స్కాలర్‌షిప్‌ పొందుటకు కావాల్సిన ధ్రువపత్రాలు ఇంటర్నెట్‌ వద్దకు తీసుకొని వెళ్లి తన పేరు ఆన్‌లైన్‌లో నమోదు చేయించుకుని అట్టి దరఖాస్తు ఫారాన్ని కళాశాల కార్యాలయాల్లో అందజేస్తే కళాశాల అధిపతులు ఏకమొత్తంగా (కన్సాలిడేటెడ్‌) చేసి సాంఘిక సంక్షేమశాఖ వారికి పంపుతారు. వారు విద్యార్థుల వివరాలను కళాశాల రికార్డులతో తనిఖీ చేసి అర్హతను నిర్ణయించి తదుపరి విద్యార్థి 'బ్యాంక్‌ ఆకౌంట్‌కు నగదు బదిలీ చేయాలి.

అయితే ఈ విధానం మంచిదే అయినప్పటికినీ, అక్రమాలను మాత్రం అరికట్టలేకపోయింది. విద్యార్థులకు అన్ని బ్యాంకులు ఎటిఎం కార్డులు ఇవ్వలేదు. ఒకవేళ ఇచ్చినా 'రహస్యకోడ్‌ ప్రింట్‌లు రాలేదు. ఒకవేళ వచ్చినా బ్యాంకులు వారికి ఉన్న పని ఒత్తిడి, సిబ్బంది కొరత మరియు స్కాలర్‌షిప్‌ చెల్లింపుల ద్వారా వారికి ఎటువంటి ఆర్థికలాభం లేదని భావించి, ప్రతిపనికి 'లాట్‌లుగా చేస్తు న్నాయి. ప్రతి పని కళాశాలల యాజమాన్యాలే చూసుకుంటున్నాయి. ఎటిఎం కార్డులేకపోవటం వల్ల లేదా యాజమాన్యాల వద్ద ఉండటం వల్ల విద్యార్థులు 'ఓచర్‌ ద్వారా డ్రా చేసుకోవాల్సి వస్తుంది. అక్కడ కూడా విద్యార్థులు కొన్నిచోట్ల దోపిడీకి గురవుతున్నారు. ముఖ్యంగా జూనియర్‌ కళాశాలల్లో ఇదొకటి.

మరొక సమస్య ఏమంటే 2008-09 మొదటి సంవత్సరం విద్యార్థులకు కొన్ని కళాశాలల్లో ఇంతవరకు ఉపకార వేతనాలు అందలేదు. దాదాపు 18 నెలలు కావస్తున్నా స్కాలర్‌షిప్‌లు అందకపోవటం వల్ల విద్యార్థులు బస్‌పాస్‌లు పుస్తకాలు కొనుక్కోలేని పరిస్థితి. విద్యార్థుల సమస్య ఇది అయితే ప్రభుత్వ జూనియర్‌ కళాశాలలది మరొక సమస్య. ఒసి విద్యార్థుల నుంచి స్పెషల్‌ ఫీజులు వసూలు చేస్తారు. ఎస్‌సి, ఎస్‌టి, బిసి విద్యార్థులకు సాంఘిక సంక్షేమ శాఖవారు ఫీజు - సైన్స్‌ విద్యార్థులకు రూ.359/-, ఆర్ట్స్‌ విద్యార్థులకు రూ.248/- మంజూరు చేస్తారు. గతంలో ప్రిన్సిపాల్స్‌కు చెక్కుతోపాటు ఫీజు కూడా వచ్చేది. కాని ఈ నూతన విధానం వల్ల ఫీజు ఇవ్వలేదు. ఇచ్చినా రూ.100లు లేదా రూ.163లు ఇచ్చారు.

ప్రభుత్వం ఫీజు విద్యార్థుల నుంచి వసూలు చేయవద్దని ఉత్తర్వులు ఇచ్చింది. అటు విద్యార్థులు చెల్లించక, ఇటు సాంఘిక సంక్షేమశాఖ వారు ఫీజు రీ-ఎంబర్స్‌మెంట్‌ ఇవ్వక, కనీస వసతులు కల్పించలేని దుర్భర పరిస్థితి ఈనాడు ప్రభుత్వ జూనియర్‌ కళాశాలల్లో నెలకొని ఉంది. కొత్త విధానం వల్ల విధానం సరళీకృతం శాస్త్రీయంగా ఉండాలి కాని, లోపభూయిష్టంగా ఉండకూడదు. ప్రభుత్వం ఈ విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టే ముందు క్షేత్రస్థాయిలో పనిచేసే కళాశాల యాజ మాన్యా లనుగాని, ప్రభుత్వ ప్రిన్సిపాల్స్‌నుగాని విద్యార్థి సంఘాలనుకాని సంప్రదించలేదు, వారి అభిప్రాయాలను తీసుకోలేదు.

విధానంలో లోపాలు

ఈ విధానం వల్ల కనీసం 40 శాతం మంది విద్యా ర్థులు కూడా సకాలంలో స్కాలర్‌షిప్‌లు పొందలేక పోతున్నారు.ద ఒక విద్యార్థి ఇంటర్‌మీడియెట్‌ మొదటి సంవత్సరం ఒక కళాశాలలో చదివి కొంతకాలం తరువాత మానివేస్తే, దరఖాస్తు చేసేనాటికి కళాశాలలో ఉన్నాడు కాబట్టి అతని అకౌంట్‌కు ఉపకార వేతనం జమ చేయబడుతుంది. ఆ విషయం అతనికి తెలియక డ్రా చేసుకోడు. బ్యాంక్‌ నుండి సాంఘిక సంక్షేమశాఖకు తిరిగిపోదు. అది బ్యాంకులు డెడ్‌ అకౌంట్‌లో పడవేస్తారు. దీంతో ప్రభుత్వ ధనం వృధా అవుతుంది.

ఒకటి రెండు సంవత్సరాల తరువాత అదే విద్యార్థి చదువు కొనసాగించదలచిన అతనికి స్కాలర్‌షిప్‌ రాదు.ఎందుకంటే గత సంవత్సరంలో మానివేసిన కాలానికి స్కాలర్‌షిప్‌ వచ్చినట్లు రికార్డుల్లో ఉంటుంది. దానివల్ల విద్యార్థికి నష్టం.

నిజాయితీగా పనిచేస్తున్న ప్రైవేటు యాజమాన్యాలు రీ-ఎంబర్స్‌మెంట్‌పై ఆధారపడి విద్యార్థులను చేర్చుకొని 18 నెలలుగా ఫీజు రాకపోవటం, ఈ లోగా విద్యార్థి మాని వేయటం వల్ల తీవ్రంగా నష్టపోతున్నాయి.ద రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా ఉన్న సహాయ సంక్షేమశాఖాధి   కారి కార్యాలయాల్లో సిబ్బంది కొరత తీవ్ర జాప్యానికి కారణం. ఒకే ఒక జూనియర్‌ అసిస్టెంట్‌ స్థాయి ఉద్యోగి మరియు అధికారి ఉన్నారు కానీ, కొన్ని చోట్ల జూనియర్‌ అసిస్టెంట్లు కూడా లేరు.

విద్యార్థుల సంఖ్య పెరిగి, వసతి గృహాల నిర్వహణ భారమై, ఇతర సామాజిక బాధ్యతలు కూడా వారిపై ఉండటం వల్ల, సిబ్బందికి వృత్తి శిక్షణ కంప్యూటర్‌ పరిజ్ఞానంపై శిక్షణ లేకపోవటం వల్ల సామర్ధ్యం తగ్గిపోతుంది ప్పటికైనా ప్రభుత్వం దృష్టి సారించి ఈ ఆన్‌లైన్‌ విధానంలోని లోపాలను సవరించి పేద విద్యార్థులకు, చిన్న తరహా కళాశాల యాజమాన్యాలకు న్యాయం జరిగేటట్లు చూస్తుందని ఆశిద్దాం

 

***************************************

VAARTHA

EDITORIAL

మరో వంచన

కాంగ్రెస్‌ కోర్‌కమిటీ బుధవారంనాటి ప్రకటన తెలంగాణను మరొకమారు వంచించటమే. హోం మంత్రి చిదంబరం ప్రకటన తర్వాత కొన్ని పార్టీలు మాట మార్చాయని, కనుక పార్టీలతో సంప్రదింపులు కొనసాగించ గలమని చెప్తున్నది.ఇందులో ఇమిడి ఉన్న విషయాలేమిటో ఒకసారి గమనిద్దాం.

చిదంబరం ప్రకటన తర్వాత మాటను మార్చిన పార్టీ ప్రజా రాజ్యం ఒక్కటే. కాంగ్రెస్‌, టిడిపిలు గాని, ఇతర పార్టీలు గాని అధికారికంగా మాట మార్చలేదు. ఇది మొదటి వాస్తవం కాగా, టిడిపిని అట్లుంచి స్వయంగా కాంగ్రెస్‌లోనే తెలంగాణేతర సభ్యులు మొదట సిఎల్‌పిలో తీర్మానించి కూడా అందుకు విరుద్ధమైన ఆందోళనలకు సమ కట్టారు. వారిని అధిష్ఠానం నియంత్రించలేదు. సిఎల్‌పిలో తీర్మానం చేసి తమకు పంపిన తమ పార్టీ సభ్యుల  మాటమార్పు గురించి మాట్లాడకుండా తెలివిగా దాటవేస్తూ ఇతర పార్టీలు మాటమార్చాయంటూ నిందను వాటిపైకి తోస్తున్నారు. ఇదే పాటను తెలంగాణ కాంగ్రెస్‌ నేతలు చిలకలవలె కొందరు వల్లిస్తున్నారు. ఇందులో స్పష్టంగా కన్పించేది వంచనే తప్ప నిజాయితీ కాదు.

తీర్మానానికి ఆమోదంమాట ఈసారి చిదంబరం చేయ లేదు గాని, అసలా విషయాన్ని చూస్తే, అసెంబ్లీలో కాంగ్రెస్‌కు స్వంత మెజారిటీ ఉంది. టిఆర్‌ఎస్‌, బిజెపి, సిపిఐ అను కూలంగా ఉన్నాయి. వాటి మద్దతుతో మెజారిటీ మరింత పెరుగుతుంది. అటువంటి స్థితిలో ఆమోదం సాధ్యమెందుకు కాదు? కాంగ్రెస్‌పార్టీ సభ్యులను అధిష్ఠానం నియంత్రించలేక పోతేనో, నియంత్రించదలచుకోక పోతేనో తప్ప, ఆమోదం సాధ్యంకాకపోవటమనే ప్రసక్తిలేదు.ఇతర పార్టీలలో సంప్రదింపులు కొనసాగిస్తామన్న మాట అంతకన్న వంచనా పూరితమైనది.

ప్రజాస్వామ్యంలో ఏ పార ్లమెంటరీ ప్రక్రియ అయినా, రాజ్యాంగ ప్రక్రియ అయినా మెజారిటీ నిర్ణయంతో జరుగుతాయి. ప్రభుత్వాలు ఏర్పడేది సాధారణ మెజారిటీతో, కొత్త రాష్ట్రాలను సృష్టించే రాజ్యాంగ సవరణే మూడింట రెండువంతులు మెజారిటీలో అయి నపుడు,ఇంతవరకు గత ఆరు దశాబ్దాలకు పైగా ప్రతి నిర్ణయం ఇదే పద్ధతిలో జరుగుతూ వచ్చి నపుడు, ఒక్క తెలంగాణ విషయం వచ్చే సరికి సోకాల్డ్‌ ఏకాభిప్రాయమేమిటి?  
యుపిఎ ప్రభుత్వం తన మొదటి అవతారంలో వేసిన ప్రణబ్‌ కమిటీ సంప్రదింపులు, ఏకాభిప్రాయం కోసమని చెప్పి,ఆ దిశలో చేసిన ప్రయత్నమేమిటో అందరికీ తెలుసు.

అదొక ప్రహసనంగా కాలంగడిపి ముగిసింది. అదే పాచి పళ్ళ పాటను ఇపుడు మరొకసారి సంప్రదింపులంటూ పాడ జూస్తున్నారు. ముందు తమ కాంగ్రెస్‌పార్టీలోనే ఏకాబి µప్రాయం సాధించనివారు, ఇతర పార్టీలతో సంప్రదింపులు చేస్తారట. కేంద్రం అటువంటి ప్రయత్నం చేయగలదన్నదే ప్రణబ్‌ కమిటీ అనుభవాన్నిబట్టి అనుమానాస్పదం.అపుడు రెండునెలల వ్యవధి నిర్ణయించిన ప్రణబ్‌ కమిటీ అయిదేళ్ళు గడిచినా ఏమీ చేయలేదు.ఈసారి చిదంబరం కనీసం అటువంటి గడువ్ఞలైనా పెట్టలేదు. అటువంటి స్థితిలో తిరిగి కాలహరణకు, తెలంగాణను మరోమారు వంచించేందుకు తప్ప ఈ రాజకీయం మరెందుకూ పనికి రాదు.

అందువల్ల కాంగ్రెస్‌కు, కేంద్రప్రభుత్వానికి నిజాయితీ ఎంత మాత్రంఉన్నా చేయవలసింది పార్లమెంటులో బిల్లు ప్రవేశ పెట్టేందుకు అవసరమైన చర్యలు సత్వరం తీసుకోవటమే. రాష్ట్ర విధానమండలి పునరుద్ధరణ నుంచి మొదలుకొని అనేక ఆర్థిక సంస్కరణల బిల్లుల వరకు బిజెపి మద్దతును నిస్సంకోచంగా తీసుకున్న కాంగ్రెస్‌ నాయకత్వం, ఆ పార్టీతోపాటు పలు ఇతర పార్టీల ఓట్లతో తెలంగాణ బిల్లును తేలికగా ఆమోదింపజేయగలదు గనుక ఆ పని ఆరంభిం చటం అవసరం.

చిదంబరం ఏడున్నరకు అధికారిక ప్రకటన చేస్తూ     ''ఏకాభిప్రాయం అన్న మాటకు బదులు ''విస్తృతమైన సంప్ర దింపులు(వైడ్‌ రేంజింగ్‌ కన్సల్టేషన్స్‌) అనే మాట వాడారు.  స్థూలంగా చూసేందుకు ఇది కొంత సడలింపుగా కన్పించినా, దేనివెనుక ఉండి నడిపించేది అయినా రాజకీయమే గనుక, కాంగ్రెస్‌ రాజకీయ నిజాయితీయే సవ్యంగా లేనపుడు, కేవలం మాటల మార్పులవల్ల ఉపయోగం ఉంటుందా? ఈ విధమైన కేంద్రం ధోరణి సహజంగానే తెలంగాణ ప్రజలలో        తీవ్ర నిరసనకు కారణమైంది.

ప్రజల న్యాయపూరితమైన ఆకాంక్షల కన్న ''సంఖ్యాబల నియంతృత్వం (టిరన్నీ ఆఫ్‌ ద మెజారిటీ. ఈ మాటను ఇటువంటి రాష్ట్ర విభజనల సందర్భాన్ని ఉద్దేశించి సాక్షాత్తూ రాజ్యాంగసభ సభ్యులే వాడారు. ఆ టిరన్నీ ప్రమాదం ఉంటుంది గనుకనే రాష్ట్రాలను అభిప్రాయం మాత్రమే కోరాలని నిర్ణయించారు. అందుకే 3వ ఆర్టికల్‌ ఆ విధంగా రూపొందింది.), ధనిక వర్గాల ప్రయో జనాలు ముఖ్యమని కాంగ్రెస్‌ భావించటం చాలా విచార కరమైన స్థితి.

***************************************

VAARTHA

EDITORIAL

 

ఇప్పటికైనా కాంగ్రెస్‌ నిజాయితీని ప్రదర్శించాలి

ప్రొ. చందు సుబ్బారావు

 

ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ఎలా ఏర్పడిందో చరిత్రను స్మరించు కుని ప్రయోజనం లేదు. అలనాటి నాయ కులు తమకు తచినంతలో 'దేశభక్తి తోనే చేసారు తప్ప, స్వార్ధంతోగాని, కుట్రతోగాని విశాల రాష్ట్రాన్ని ఏర్పరచలేదు. కనుకనే వారిది 'పెద్ద మనుషుల ఒప్పందం అయింది. అటువంటి ఒప్పందం ఇపుడు చేసుకోవటానికి 'పెద్ద మనుషులు కరువయ్యారు కాబట్టి వీలుపడదు. సమస్య పుట్టుకకూ, పెరుగుదలకూ, సంక్షోభానికీ సకల పరిణామాలకూ కాంగ్రెసే కర్తా, భర్తాను. 'తెలంగాణకు తీరని ద్రోహం జరుగుతుందని భావిస్తే చెన్నారెడ్డి కాలంలోనే విభజనకు పూనుకోవచ్చు.
లేదా చెన్నారెడ్డి ఉద్యమాన్ని అణచివేసి, ఆయనను దూరంగా పెట్ట వచ్చును. నిజమే. విచ్ఛిన్నకర, స్వార్ధపర, దేశద్రోహశక్తులు ఎప్పుడూ ఉంటాయి. అనేక కారణాలచేత మరణంలేని ఉనికిని ధించుకుంటాయి.ఏలినవర్గాలు వారి ఎడల ఎలా ప్రవర్తించా రన్నదే సమస్య. ఎప్పటికప్పుడు 'కుళ్ళును దుప్పటి కింద నెట్టివేసే తత్వం, 'సకల జాడ్యాలకు జాప్యమే దివ్యౌషధం అనే ఏకైకా ప్రథమ సూత్రానికి కాంగ్రెస్‌ అలవాటు పడింది. అంకిత మైంది. అధికా రంలో అనంతంగా కొనసాగాలన్న ద్వితీయసూత్ర ప్రభావంలో ప్రథమ సూత్రం పనిచేస్తుంటుంది.

తెలుగుదేశాన్ని తనపదం కోసం తీవ్రంగా హింసించిన చెన్నారెడ్డి (ప్రజాసమితి)కి విశాల ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు గౌరవనీయ ముఖ్యమంత్రిని చేసింది. తెలంగాణ కోసం వ్యక్తిగతస్వార్ధంతో పోరాడుతున్న చంద్రశేఖరరావును యావర్భారత కేంద్రమంత్రిగా సత్కరించింది. తిరిగి అతడు కత్తిఝళిపిస్తే ఏం చేయాలో పాలుబోక 'తెలంగాణా యిస్తు న్నానని ప్రకటించింది. అన్నింటికీ సోనియాగాంధీని నిందించి ప్రయోజనమేమిటి? వీరి కార్య, అకార్య, దుష్కార్యా లకు ఆమె కారణమూకాదు, ఫలితమూకాదు. వీరిని రక్షించే గొడుగు మాత్రమే. అన్నివేళలా నిజాయితీని విస్మరించి రాజకీయ చాతుర్యంమేర సమస్యలకు పరిష్కారాలు వెతుకుతుంటే సమస్య కుళ్ళుతుంది.
రాజీల పేర చేసే పంచాయితీలు, వికృత తీర్మానాలు, విచిత్ర జిఒలు కలిసి కాంగ్రెస్‌కి ఈనాటికి తల నొప్పిగా పరిణమించాయి. బయటపడటం ఎలాగో తెలియని బోనులో యిరికించాయి. కానీ, ఇది రాష్ట్రప్రజల సమస్య.కాంగ్రెస్‌ను ఆంతరంగిక సమస్యకాదు. రాష్ట్రంలోనూ, కేంద్రం లోనూ పరిపాలించుతున్నందున వారిని ప్రశ్నించటం తప్ప ఇది అన్నిపార్టీల, అందరి నాయకుల సమస్య. ఒక్క చంద్రశేఖర రావు తప్ప, అందరూ పరిష్కారం కోసం ప్రయత్నించవలసిన బాధ్యత ఉన్నవారే. తెలంగాణ నాయకులు విజేతల పక్కనో, నదికి ఒడ్డునో ఉన్నట్లు భావించటం చాలా తప్పవుతుంది. నిన్నటివరకూ రాష్ట్రనాయకులు, మంత్రులు, కేంద్ర మంత్రులూ ప్రత్యేక తెలంగాణతో సహా నిజమైన పరిష్కారం జరిగి ప్రజలు సుఖంగా ఉండాలనీ, అన్ని ప్రాంతాలూ ముందుకు వెళ్ళాలనీ కోరుకుంటే చిత్తశుద్ధితో ప్రయత్నించవలసిందే.

ముఖ్యంగా కాంగ్రెస్‌లోని తెలంగాణ నాయకులు. 'అంపైర్‌ నిర్ణయమైంది, మేముగెలిచామన్నట్లు స్పందించటం ప్రమాదం. ఇంతవరకూ ఆవగింజంత ముందుకు కదలలేదీ కరి కళేబరం. ఒడ్డున పడవేసేదెలా అని చూడాలి. సమైక్యవాదులు కూడా సహనంతో సంయమనంతో ఆలోచించాలి. గట్టిగా ఎదురు తిరిగితే సోనియా- కాంగ్రెస్‌ అధీనంలోని కేంద్రం చేతులు ముడుచుకుపోతాయి, నాలిక మెలికలు తిరిగిపోతుందని అనుకోకూడదు. అది దోషమవుతుంది. ''కేంద్రాన్నో, సోని యానో ఇరుకును పెడుతున్నాం అని ఏ ప్రాంతం, ఏ వాదం వాళ్ళు భావించినా తాత్కాలిక ఆనందమే తప్ప నష్టపోవటం ఖాయమవుతుంది. లక్షలాదిమంది ప్రజల ఆస్తిపాస్తులు, పెట్టు బడులు రాజధానిలోనూ, తెలంగాణాలోనూ ఉన్నాయి.

వారి భవిష్యత్తును కాపాడటం, మన భావాలు, వాదాలు, ఉద్విగ్న నినాదాలు నెగ్గడంకంటే ముఖ్యం. ఇన్ని దశాబ్దాలుగా తెలంగాణ వాదాన్ని పరిష్కరించకుండా, అటకెక్కించి అసలే లేదంటేఎలా? అలాగే రాజధానిలో పెట్టుబడులు, ఇతర సంస్థలు, నిర్మా ణాలు, గృహాలు కేవలం దోపిడీ కార్యక్రమాలంటే ఎలా? అందరికీ తల్లి అనుకుని కదా కలిసి ఉన్నది. ఇవాళ మాకే తల్లి, నీకు కాదు పో అంటే విడిపోతామని (1956 పెద్ద మనుషుల ఒప్పందం)హెచ్చరించాం.
'ఐక్యతను ప్రయోగాత్మకంగా స్వీకరించాం. ఇక మమ్మల్ని మా తీరున బతకనివ్వండి అన్నప్పుడు ప్రత్యర్థులు ఆలోచించకుంటే ఎలా? ఇపుడు మాకు ఏది ప్రత్యామ్నాయం? ఎలా ఎక్కడ రాజధాని నిర్మించు కోవాలి? ఇంతగా అభివృద్ధి చెందిన హైద్రాబాద్‌ వంటి రాజధానిని నిర్మించటం వెయ్యేళ్ళకు సాధ్యపడుతుందా? దానికి వారేం చేయగలరు?

రాజధానిని చిత్ర విచిత్రంగా అభివృద్ధి చేసిందీ మీరే. విభజనవాదాలకు విత్తులు నాటిందీ మీరే.. పాలుపోసి పెంచిందీ మీరే.. విభజనకు బతిమాలో, బామాలో అధినాయకత్వం చేత తలూపించిందీ మీరే. దోషారోపణమీదే. దోషులూ మీరే.. పరిష్కరించండని కాంగ్రెస్‌ను నిల     దీస్తున్న వారంతా, తాము కూడా పరిష్కారంలో భాగంకావాలి. ఇక కాంగ్రెస్‌ అంటారా? ఒక్కసారైనా సాహసోపేతమైన నిజాయితీ ప్రదర్శించాలి. 'పరిష్కారం లేని సమస్యలు తలెత్తవు అని పెద్దల సూక్తి. ఇది అందరికీ శిరోధార్యమైన వెలుతురు మార్గం

***************************************

******************************************************************************************

PRAJASAKTI

EDITORIAL

హంగ్‌ జార్ఖండ్‌

 

జార్ఖండ్‌ అసెంబ్లీకి జరిగిన ఎన్నికల్లో ఏ పార్టీకి మెజారిటీ లభించలేదు. హంగ్‌ అసెంబ్లీ తధ్యం. 81 సీట్ల అసెంబ్లీలో మ్యాజిక్‌ నెంబరు 41 ఏ కూటమికీ లభించలేదు. 25 సీట్లతో కాంగ్రెస్‌ - జెవిపి అతి పెద్ద కూటమిగా ఎన్నిక కాగా కప్పగంతులు వేసే జెఎంఎం 18 సీట్లు సాధించి కీలక స్థానానికి చేరింది. 20 సీట్లిచ్చి బిజెపికి ఆ రాష్ట్ర ప్రజలు చెంప పెట్టు పెట్టారు.ఇది వారికి మరో తీవ్రమైన దెబ్బ. పార్లమెంటు ఎన్నికల్లో మొదలైన బిజెపి, దాని మిత్రులను ఓడించే పరంపర జార్ఖండ్‌లోనూ కొనసాగింది.గత మేలో జరిగిన పార్లమెంటు ఎన్నికల్లో 14 పార్లమెంటు స్థానాల్లో ఎనిమిదింటిని బిజెపి గెలుచుకోగా, కాంగ్రెస్‌ కేవలం ఒక్క సీటు పొందగలిగింది. ఆరు మాసాలు తిరగకముందే బిజెపికి ఆ రాష్ట్ర ప్రజలు గట్టి షాకునిచ్చారు. ఆ ఎన్నికల్లో ఏ విధంగా నష్టపోయిందో పరిశీలించుకుని మిత్రులను కూడదీసుకోవడం ద్వారా కాంగ్రెస్‌ తన బలాన్ని గణనీయంగా పెంచుకోగల్గింది.

జార్ఖండ్‌ కొత్తగా ఏర్పడిన చిన్న రాష్ట్రం. ప్రకృతి వనరుల్లో సుభిక్షమైన ఆ రాష్ట్రాన్ని పాలించిన వారు నిర్లక్ష్యం చేయడం వల్ల బాగా వెనకిబడిపోయింది. రాష్ట్రం ఏర్పడిన తరువాత వచ్చిన ప్రభుత్వాలు అభివృద్ధిని సాధించలేకపోవడమే గాక అవినీతిని పెంచి పోషించాయి. విశ్వాస తీర్మానం సందర్భంగా శిబుసోరెన్‌ ముడుపులు తీసుకున్నది మొదలు ఇటీవల అతి పెద్ద కుంభకోణంగా బయటపడిన మధుకోడా భాగోతం వరకు జార్ఖండ్‌ అవినీతి కథలు ఇన్నన్ని కావు. మరోవైపు నాణ్యమైన ఇనుప ఖనిజం, బొగ్గుతో పాటు అనేక నిక్షేపాలు అక్కడ ఉన్నాయి. అత్యంత విలువైన అటవీ సంపద ఆ రాష్ట్రంలో ఉంది. వీటిని సద్వినియోగం చేసుకొని అభివృద్ధిని సాధించడంలో పాలకులు విఫలమయ్యారు.అస్థిరతలో జార్ఖండ్‌ అన్ని రాష్ట్రాలకంటె ముందుంది.జెఎంఎం నాయకత్వంలోని సంకీర్ణ ప్రభుత్వం 2005 మార్చిలో మెజార్టీని కోల్పోయింది. 15 రోజుల హైడ్రామా అనంతరం అర్జున్‌ముండా నాయకత్వంలో ఎన్‌డిఎ కూటమి ప్రభుత్వం ఏర్పాటయింది. అది కూడా అత్తెసరు మెజారిటీ కావడంతో ఏడాదిన్నరకల్లా అంటే 2006 సెప్టెంబర్‌లో కూలిపోయింది.

తదనంతరం 'బిందె పోయి చెంబులో దూరిన' చందంగా ఏకైక ఇండిపెండెంట్‌గా ఉన్న మధుకోడా ముఖ్యమంత్రిగా యుపిఎ భాగస్వాముల సంకీర్ణం ప్రభుత్వం ఏర్పాటయింది. అదీ కప్పల తక్కెడ మాదిరిగానే సాగడం, ముఖ్యమంత్రిగా మధుకోడా సాగించిన అవినీతి వెల్లువగా పారడం చూశాము.సంకీర్ణ ప్రభుత్వాలు నడపడంలో కాంగ్రెస్‌ ఇంకా పాఠాలను పూర్తిగా నేర్చుకోలేదు. సీట్ల సర్దుబాటు మొదలు ప్రభుత్వంలో శాఖల కేటాయింపు వరకు పేచీలు పెట్టడమే కాక భాగస్వామ్య పార్టీలను మింగేసే దుర్మార్గ ధోరణి దానిది. ప్రభుత్వ నిర్వహణలోనూ భాగస్వాములకు తగిన పాత్ర, గౌరవం ఇవ్వదు. ఇలాంటి తప్పుల మూలంగానే కర్ణాటకలో బిజెపి గద్దెనెక్కింది. ఇంకా అనేక రాష్ట్రాల అనుభవం కూడా అదే చెబుతోంది. చిన్న రాష్ట్రాల్లో రాజకీయ అస్థిరత ఎక్కువగా ఉంటున్నది.

హఠాత్తుగా ప్రభుత్వాలు పడిపోవడం కొత్తది ఏర్పడిపోవడం అందరికీ తెలుసు.ఐతే వామపక్షాల పాలనలోని త్రిపుర ఇందుకు పూర్తి మినహాయింపు. జార్ఖండ్‌ కొత్త ప్రభుత్వం అక్కడి వనరులను సరిగా వినియోగించుకొని ప్రజలకు సక్రమమైన పాలనను అందించి ఆ రాష్ట్రాన్ని అభివృద్ధి గావించాలి. అందు కోసం రాజకీయ సుస్థిరత చాలా అవసరం. లేనట్లైతే గతంలో మాదిరిగానే ఎవరి మద్దతునైనా సంపాదించి బిజెపి మరలా ఏదో ఒక రూపంలో అధికారానికి వచ్చే ప్రమాదం ఉంది. దాన్ని నివారించడం సెక్యులర్‌ శక్తుల బాధ్యత.

పార్టీల ఫిరాయింపుల్లో, కూటముల కూడికల్లో అదీ ముడుపులతో ముడివేసుకొని సమకాలీన రాజకీయాలలో అగ్రస్థానం జార్ఖండ్‌ ముక్తిమోర్చాదే. అలాంటి పార్టీ ఇప్పుడు ప్రభుత్వ ఏర్పాటులో కీలక స్థితికి వచ్చింది. ఎటు మొగ్గుతుందో, ఎలాంటి ప్రభుత్వం ఏర్పడుతుందో వేచి చూడాలి. బీహార్‌తో కలిసి ఉంటే తాము అభివృద్ధి చెందడం లేదని ప్రత్యేక రాష్ట్ర ఏర్పాటు కోసం సోరెన్‌ నాయకత్వంలో జెఎంఎం ఆందోళన సాగించింది.

ఎన్‌డిఎ హయాంలో ప్రత్యేక రాష్ట్రమూ ఏర్పడింది. కానీ ఈ ఎన్నికలతో సహా ఏ ఎన్నికల్లోనూ జెఎంఎంకు ఆ రాష్ట్ర ప్రజలు స్పష్టమైన మెజారిటీని కట్టబెట్టలేదు. దానిని గుణపాఠంగా తీసుకుని స్థిరమైన రాజకీయ విధానంతోనూ, అవినీతికి దూరంగా ఉంటేనే జెఎంఎం భవిష్యత్తులోనైనా బలపడే అవకాశముంటుంది. అలాగే ఆ రాష్ట్రంలో ఒక స్థిరమైన ప్రభుత్వం కొనసాగే వీలుంటుంది. రానున్న రోజుల్లో కాంగ్రెస్‌ ఆర్‌జెడి, ఇండిపెండెంట్లను కలుపుకోవడం ద్వారా సంకీర్ణ ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయవచ్చు. లేక జెఎంఎంతో తిరిగి సయోధ్యను పెంచుకున్నా ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయవచ్చు. ఎవరితో కలిసి ఏర్పాటు చేసినా సంకీర్ణ ధర్మాన్ని పాటించాలి. జార్ఖండ్‌ అభివృద్ధికి పాటుపడాలి. ప్రజలు తమకు స్పష్టమైన మెజారిటీ ఇవ్వలేదన్న వాస్తవాన్ని గమనంలో ఉంచుకొని విజ్ఞతతో వ్యవహరించాలి. తద్వారా వెనుకబడిన, గిరిజన ప్రాంతాలు అధికంగా గల ఆ రాష్ట్రాన్ని అభివృద్ధి పథంలో ముందుకు నడపాలి.

***************************************

PRAJASAKTI

EDITORIAL

ఎందుకీ గారడీ? ఇంకెన్నాళ్లీ దాగా?

 

ప్రపంచ బ్యాంకు అప్పుతో ఇప్పటికే అటవీశాఖ పరిధిలో కొన్ని పథకాలను ప్రభుత్వం అమలు చేసింది. వనసంరక్షణ సమితులు,పోడు పునరావాస పథకం లాంటి పేరిట తమ భూములపై గిరిజనులకున్న హక్కులను గుంజుకొని ఫారెస్టు,రెవెన్యూ శాఖల పెత్తనం చెలాయించారు. వందల కోట్ల రూపాయల అవినీతి భాగోతం నడిచింది. ఇప్పుడు ఎపి రూరల్‌ పావర్టీ రిడక్షన్‌ ప్రాజెక్టు,ఎపి రూరల్‌ వాటర్‌ సప్లై శానిటేషన్‌ ప్రాజెక్టుల పేరిట కొత్త రుణాలు తీసుకుంటోంది. వాటిలో సమగ్ర గిరిజన ప్రణాళిక గురించి నిబంధన వుంది.రాష్ట్ర ఖజానా డొల్లగా వున్న సమయంలో గిరిజనుల అభివృద్ధి పేరిట 'బ్యాంకు'నుండి రుణం పొందడానికి ప్రభుత్వం చేస్తున్న ప్రయత్నాల్లో భాగంగానే ముసాయిదా పత్రాన్ని విడుదల చేసింది.

ముఖ్యమంత్రి రోశయ్య నవంబర్‌ 26న విశాఖపట్నంలో గిరిజన సాధికారతా విధానాన్ని ప్రకటించారు. 12పేజీలున్న ఆ విధాన పత్రంలో కొత్తదనం ఏమీ లేకపోగా గిరిజనులకు కీలకమైన 1/70 చట్ట అమలును గురించి పట్టించుకున్నదే లేదు. గిరిజనులకు రాజ్యాంగం కల్పిస్తున్న ప్రధాన సాధికారతా అంశం అదే కాగా దాన్ని పట్టించుకోక పోవడం శోచనీయం. రానున్న ఐదేళ్లకు అంటే 2010 నుండి 2015 వరకు చేపడతామనే వివిధ అంశాలను ఏకరువు పెట్టిన ఆ పత్రంలో మాటల గారడీ తప్ప గిరిజనులకు నిజంగా మేలు చేసేవి నామ మాత్రంగా వున్నాయి. ముసాయిదా పత్రంలోని ప్రతిపాదనలపై నెల రోజుల పాటు రాష్ట్రమంతటా చర్చించి తుది రూపమిస్తామని సిఎం ప్రకటించారు. మూడు వారాలు గడచినా రాష్ట్రంలో ఎక్కడా ఎలాంటి చర్చ జరిగిన దాఖలా లేదు.

ఏ ప్రయోజనం కోసం?

''అత్యల్ప వృద్ధి సామర్ధ్యం, స్వల్ప మౌలిక సదుపాయాలు, ఔత్సాహిక దృక్పధం కొరవడడం, సహజ వనరులపై తగినంత నియంత్రణ లేకపోవడం వల్ల గిరిజన ఆర్ధిక వ్యవస్థ కుంటుపడింది.తత్ఫలితంగా, గిరిజన ప్రాంత పురోభివృద్ధి సూచికలు రాష్ట్రంలోని మిగతా ప్రాంతాలలోని సూచికల కంటే అతి దిగువన ఉన్నాయి'' అని మొదటి పేజీలోనే నిర్ధారించేశారు. వాస్తవానికి గిరిజన ప్రాంతాల్లో ఉన్న సహజ సంపదను బహుళ జాతి కంపెనీలకు, బడా పారిశ్రామికవేత్తల ''నియంత్రణ'' లోనికి తేవాలన్నది ప్రభుత్వ అసలు లక్ష్యంగా కనిపిస్తున్నది. కొండల్లోని ఇనుప ఖనిజాన్ని కొల్లగొట్టుకు పోతున్నారు. బెరైటిస్‌ కూడా తరలిపోతోంది. బాక్సైట్‌ను మింగేయాలని ఒకవైపు అన్‌రాక్‌ మరోవైపు జిందాల్‌ కోరలు చాచి ఉన్నాయి. ఏజెన్సీలోని రంగురాళ్ళ నిక్షేపాలను ఘరానాగా తవ్వుకుపోతున్నారు.మరో వంక ప్రాజెక్టుల పేరుతో జల విలయం సృష్టించి గిరిజనులను నిర్వాసితులను గావించ జూస్తున్నారు.మన రాష్ట్ర గిరిజనులు కోరుకుంటున్నది ఈ సమస్యల పరిష్కారాన్ని కాగా ప్రభుత్వం వాటిని మరుగుపరిచి ఇతరేతర విషయాలను బయోస్కోప్‌లా చూపిస్తోంది.

ప్రపంచ బ్యాంకు అప్పుతో ఇప్పటికే అటవీశాఖ పరిధిలో కొన్ని పథకాలను ప్రభుత్వం అమలు చేసింది. వనసంరక్షణ సమితులు,పోడు పునరావాస పథకం లాంటి పేరిట తమ భూములపై గిరిజనులకున్న హక్కులను గుంజుకొని ఫారెస్టు,రెవెన్యూ శాఖల పెత్తనం చెలాయించారు. వందల కోట్ల రూపాయల అవినీతి భాగోతం నడిచింది. ఇప్పుడు ఎపి రూరల్‌ పావర్టీ రిడక్షన్‌ ప్రాజెక్టు,ఎపి రూరల్‌ వాటర్‌ సప్లై శానిటేషన్‌ ప్రాజెక్టుల పేరిట కొత్త రుణాలు తీసుకుంటోంది. వాటిలో సమగ్ర గిరిజన ప్రణాళిక గురించి నిబంధన వుంది.రాష్ట్ర ఖజానా డొల్లగా వున్న సమయంలో గిరిజనుల అభివృద్ధి పేరిట 'బ్యాంకు'నుండి రుణం పొందడానికి ప్రభుత్వం చేస్తున్న ప్రయత్నాల్లో భాగంగానే ముసాయిదా పత్రాన్ని విడుదల చేసింది.

గిరిజనులకు ఐదో షెడ్యూలు,దాని మూలంగా వచ్చిన భూబదలాయింపు నిషేధ (మనం సాధారణంగా పిలుచుకొనే 1/70) చట్టం ప్రాణప్రదమైనది. అది అమలుకాక లక్షలాది ఎకరాల గిరిజన భూమి పెత్తందార్ల కబ్జాలో వుంది. ఏజన్సీలో భూమిని గిరిజనేతర పెత్తందార్లు ఆక్రమణ లేదా కౌలు లేదా అమ్మకం ద్వారా అనుభవిస్తున్నారు. రాజ్యాంగం,చట్టం ప్రకారం గిరిజనులకు దక్కాల్సిన ఆ భూములను వారికి దఖలు పర్చడం ప్రభుత్వ లక్ష్యంగా వుండాలి. కాని ఈ సాధికారతా విధానంలో ఆ ఊసే లేదు. 1/70 చట్టాన్ని సవరించాలని కుట్ర సాగుతోంది.ప్రభుత్వానికి ఏమాత్రం చిత్తశుద్ధి వున్నా దానికి సవరణలుండబోవనీ, చట్టాన్ని పటిష్ఠంగా అమలు చేస్తామనీ విధాన పత్రంలో విస్పష్టంగా ప్రకటించాలి.

నైపుణ్యాలను పెంచేదిలానా?

2015 నాటికి ఒక లక్ష గిరిజన యువతకు నైపుణ్యాలను మెరుగు పర్చడంద్వారా ఉపాధి అవకాశాలను కల్పిస్తామన్నారు. అంతే తప్ప ప్రభుత్వ లేదా ప్రభుత్వ రంగం పరిధిలో ఉద్యోగాలు కల్పిస్తామని మాత్రం చెప్పలేదు. పోనీ ఆ నైపుణ్యాల మెరుగుదల అనేది జరగాలంటే ఇంజనీరింగ్‌,మెడికల్‌, పాలిటెక్నిక్‌, నర్సింగ్‌ లాంటి వృత్తివిద్యా కోర్సులను,కొత్త డిగ్రీ కాలేజీలను గిరిజన ప్రాంతాల్లో ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేయాలి. అలాంటి విషయాలేవీ ఈ పత్రంలో లేవు. నైపుణ్య కల్పన గురించి ఎన్ని మాటలు చెప్తే ఏం ప్రయోజనం? ఏళ్ల తరబడి గిరిజన ఉపాధ్యాయ పోస్టుల్ని ఖాళీగా వుంచారు.జిఒ నెంబర్‌ 3 ప్రకారం ఏజన్సీలో గిరిజనుల్నే ఉపాధ్యాయులుగా నియమించాలి.అందుకు స్పెషల్‌ డిఎస్‌సి నిర్వహించి, ఖాళీలు ఖర్తీ చేయడమే మార్గం. కాని అలా జరిపేది లేదని ప్రభుత్వం ఇటీవల ప్రకటించింది.ఐటిడిఎల్లో దశాబ్దాల తరబడి పని చేస్తున్న గిరిజన ఉద్యోగుల్ని పెర్మినెంటు చేయ నిరాకరిస్తున్నారు.

సుపరిపాలనంటే ఇదా!

'షెడ్యూలు ప్రాంతాల(పిఇఎస్‌ఎ)చట్టాన్ని పంచాయతీరాజ్‌లకు విస్తరించడం' ద్వారా, షెడ్యూలు గ్రామాల యొక్క గ్రామసభలకు సాధికారతను కల్పిస్తారట. రాజీవ్‌ గాంధీ వుండగానే పెసా చట్టం వచ్చింది. అంటే అప్పుడే షెడ్యూలు ప్రాంత పంచాయతీలకు ఆ చట్టం వర్తింపజేయబడింది. ఇప్పుడు కొత్తగా ఏం సాధికారత ఇస్తారు? వాస్తవానికి గ్రామాభివృద్ధి లేదా పునరావాస సందర్భాల్లో గ్రామసభ నిర్ణయాలు తప్పనిసరి ఔతాయి. కాని పోలవరం, బాక్సైట్‌ తదితర సందర్భాల్లో గ్రామసభల అభిప్రాయాన్నే తీసుకోని మాట నిజం కాదా?అంతా గుంజుకొని, వారిని ఊళ్లనుంచి వెళ్లగొట్టి ఇచ్చే సాధికారతేంటి?

గిరిజనులకు నిజమైన సాధికారత వారికి స్వయంప్రతిపత్తి కలిగించినపుడే సాధ్యం. ఆరవ షెడ్యూలు ప్రాంతాలలో అలాంటి విధానం అమలు జరుగుతోంది. మన ఐదవ షెడ్యూలు ప్రాంతంలో కూడా స్వయంప్రతిపత్తి జిల్లాలను ఏర్పాటు చేయాలి. అదే గిరిజనులకు నిజమైన సాధికారతనిస్తుంది. కాని రాజ్యాంగ ప్రకారం షెడ్యూలు ప్రాంతాల పాలన,ఇతర అంశాలను చర్చించి అవసరమైన నిర్ణయాలు,సిఫార్సులు చేయవలసిన గిరిజన సలహా మండలి(టిఎసి) రాష్ట్రంలో ఇప్పుడు లేదు.గిరిజన శాసన సభ్యులతో 2004లో ఏర్పాటు చేసినదాని కాలపరిమితి 2007 డిసెంబర్‌ 13తో ముగియగా దాన్ని అపుడు పొడిగించలేదు. పోనీ కాంగ్రెస్‌ రెండోసారి అధికారానికొచ్చాకైనా ఇంతవరకు నియమించనేలేదు.ఇప్పటికే ఉన్న రాజ్యాంగబద్ధ పనులు చేయని సర్కారు సరికొత్తగా ఇంకేం సాధికారత కల్పిస్తుంది? అత్యధికులు తమ పార్టీ వారే ఐనప్పటికీ కూడా టిఎసిని నియమించలేదంటే గిరిజనుల పట్ల ఎంత నిర్లక్ష్యంగా వుందో ఇట్టే విదితమౌతోంది.

ఐటిడిఎలు అధికార్ల పెత్తనంతో నడుస్తున్నాయి తప్ప గిరిజన ప్రజా ప్రతినిధులకు పరిపాలనలో నిర్ణయాధికారం లేదు. ఆర్ధిక విషయాలతో సహా అన్ని అంశాలపై స్థానిక గిరిజన ప్రజా ప్రతినిధులకు, గ్రామ సభలకు సముచిత ప్రాధాన్యతనివ్వాలి. ఐటిడిఎకు ఐఎఎస్‌ అధికారిని నియమించి రెండేళ్లు పనిచేయిస్తామన్నారు.ఉద్యోగులకు ప్రత్యేక రాయితీ ప్యాకేజి ఇస్తామని పత్రంలో పేర్కొన్నారే తప్ప గిరిజనులకు, గిరిజన ప్రజా ప్రతినిధులకు పాలనలో భాగస్వామ్యం గురించి ఒక్క మాటకూడా అందులో లేదు.

షెడ్యూలు ప్రాంతాల్లో 500 జనాభాకు మించిన జనావాసాలను గ్రామపంచాయతీలుగా ప్రకటిస్తామని పేర్కొన్నారు. వాస్తవానికి 500 జనాభా మించిన తండాలను పంచాయతీలుగా ప్రకటిస్తామని 2004లో కాంగ్రెస్‌ ఎన్నికల ప్రణాళికలో చెప్పింది. 2005 నుండీ సర్క్యులర్లు జారీ చేయడం తప్ప ఒక్క తండాను కూడా పంచాయతీగా చేసింది లేదు. ఇక ఇప్పుడు షెడ్యూలు ప్రాంతాల గిరిజనులకు ఇదో కొత్త హామీ అన్నమాట.

బోగస్‌ సర్టిఫికేట్ల తతంగం

'షెడ్యూలు తెగల పేరిట తప్పుడు కుల ధృవీకరణ పత్రాల జారీని నివారించడానికి వ్యవస్థను పటిష్ఠ పరిచి బాధ్యులపై కఠిన క్రిమినల్‌ చర్యలు తీసుకుంటాం' అన్నారు.కేంద్ర ప్రభుత్వ మరియు ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల్లో షెడ్యూలు తెగల కోటాలో ఉద్యోగాలు పొందిన వారి సర్టిఫికేట్లపై అనుమానాస్పదంగా వున్న వారి జాబితా 516 మందికి సంబంధించినవి 2005 నుండి పెండింగ్‌లో వుండగా వాటిని పరిష్కరించిన స్థితి లేదు. ధృవీకరణ పత్రాల నిగ్గు తేల్చడంలో ముఖ్య పాత్ర నిర్వహించేది గిరిజన సంస్కృతి పరిశోధన, శిక్షణ కేంద్రం (టిసిటిఆర్‌ఐ) లోని ఇన్వెస్టిగేటర్లు. కాగా ఫీల్డ్‌ ఇన్వెస్టిగేటర్‌ పోస్టులు16,రిసెర్చ్‌ ఇన్వెస్టిగేటర్‌ పోస్టులు 10 ఖాళీగా వున్నాయి.అన్ని పోస్టులూ ఖాళీగుంటే ఇక బోగస్‌ సర్టిఫికేట్ల నిగ్గు తేలేదెన్నడు? అవి మూడు పువ్వులు ముఫ్ఫై ఆరు కాయలుగా వర్ధిల్లడమేగా!

అటవీ ఉత్పత్తుల కొనుగోలు ప్రహసనం

గిరిజనుల జీవనోపాధిలో చింతపండు, తేనె, చీపుళ్ళు వంటి చిన్న తరహా అటవీ ఉత్పత్తులు ముఖ్య భాగం. రాత్రి, పగలు కొండ కోనల్లో తిరిగి సేకరించిన ఉత్పత్తులకు న్యాయమైన ధర లభించడం లేదు. దళారులు కారుచౌకగా వారి నుండి కొట్టేసి పట్టణ ప్రాంతాల్లో ఎంతో ఖరీదుకు అమ్ముకుంటున్నారు. అటవీ ఉత్పత్తులను గిరిజనుల నుండి కొనడానికి, వారికి నిత్య జీవితావసర సరుకులను చౌక డిపోల ద్వారా అందించడానికి గిరిజన సహకార కార్పొరేషన్‌ను 60వ దశకంలో ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసింది. కానీ ఆ లక్ష్యాలు క్రమంగా అటకెక్కిపోతున్నాయి. అటవీ ఉత్పత్తుల కొనుగోలుకు సంబంధించి గిరిజన కార్పొరేషన్‌ను ప్రభుత్వం అందించే సహాయం నానాటికి తరిగిపోతుంది. 2006-07 బడ్జెట్‌లో రూ.38 కోట్లు కేటాయించి చెప్పి రు.24.85 కోట్లు మాత్రమే ఇచ్చారు.అదే 2008-09 బడ్జెట్‌లో రు.26.75 కోట్లు కేటాయిస్తామని చెప్పి రు.14.46 కోట్లు మాత్రమే ఖర్చు చేశారు. నిధులను ఇలా కత్తిరించుకుపోతూ 'చిన్నతరహా అటవీ ఉత్పత్తులకు (ఎం.ఎఫ్‌.పి) మార్కెటింగ్‌, పునరుత్పాదన విలువను చేకూర్చడం వంటి అంశాలను పరిష్కరిస్తుంది' అని విధాన పత్రంలో రాసినంత మాత్రాన జనం నమ్మేస్తారా?ఇలా నిర్వీర్యం చేస్తున్నందునే సాధికార పత్రంలో ఎక్కడా గిరిజన కార్పొరేషన్‌ గురించి, దాన్ని పటిష్టం చేయడం గురించి మాట మాత్రం కూడా ప్రస్తావించలేదు.

అటవీహక్కుల గుర్తింపు చట్టం అమలు

ప్రతి గిరిజన కుటుంబానికి 10ఎకరాల వరకు భూములను అందించే విధంగా రాష్ట్రంలోని 25లక్షల ఎకరాల భూములను పంపిణీ చేస్తామని గత ముఖ్యమంత్రి ఘనంగా చెప్పారు.ఇప్పటికి వచ్చేసరికి 1.73 లక్షలగిరిజన కుటుంబాలకు 14 లక్షల ఎకరాల అటవీ భూములకు హక్కు పత్రాలిచ్చామన్నారు. కాని ఇందులో వ్యక్తిగత హక్కు పత్రాలు 1.71లక్షలకుటుంబాల వారికి 4.66 లక్షల ఎకరాలకు మాత్రమే ఇచ్చారు. ఈ మహా ప్రచారమంతా నిజమేనని నమ్మినా కుటుంబానికి సగటున 2.72 ఎకరాలు మాత్రమే దక్కింది.మరి పదెకరాల మాటేమిటి?

స్వయంసహాయ బృందాల మాటల మాటున....

'పొదుపుపై దృష్టి సారిస్తూ ఎస్‌హెచ్‌జిలకు సార్వత్రిక వర్తింపు' అన్నారు. జీవనోపాధి సాగించడమే కనాకష్టంగా వుంటే పొదుపు ఎక్కడి నుండి చేస్తారు? అదీ ప్రతి నెలా బ్యాంకులో డిపాజిట్‌ చేయడం అత్యల్ప ఆదాయాలు గల గిరిజనులకు కష్టసాధ్యం. మండల సమాఖ్యలు,వాణిజ్య బ్యాంకుల రుణాలను అందిస్తామన్నారు.సరళీకరణ విధానాల పర్యవసానంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో బ్యాంకు శాఖలు తగ్గి మహా నగరాల్లో పెరుగుతున్నాయి.అలాంటిది మారుమూల గిరిజన ప్రాంతాల్లో బ్యాంకు సేవల విస్తరణ అంతే సంగతి. గతంలో ట్రైకార్‌ ద్వారా ఇచ్చే రుణాలు కూడా గత ఆరేళ్లుగా ఇవ్వడం లేదు.జిఒ76 తెచ్చి వాటికి కత్తెర వేశారు.మరి ఈ కొత్త హామీలు అమలు జరుగుతాయా?

గిరిజన ఉపప్రణాళిక

గిరిజన ఉప ప్రణాళిక(టిఎస్‌పి)ను ఖచ్చితంగా అమలు చేయడానికి ప్రభుత్వం నిబద్ధత కలిగి వుందన్నారు. అలాగే మళ్లింపునకు వీలుకాని గిరిజనాభివృద్ధినిధిని ఏర్పాటు చేస్తామన్నారు. కాని ఇప్పటివరకు ఏ సంవత్సరంలోనూ గిరిజన జనాభాకు తగినట్లు టిఎస్‌పి ఖర్చు లేదు. అందుకే టిఎస్‌పి నిధులను గిరిజన సంక్షేమ శాఖ (నోడల్‌ ఏజన్సీ) ద్వారా ఖర్చు చేయాలని చాలా కాలంగా ప్రజాసంఘాలు,ప్రతిపక్షాలు కోరుతున్నాయి.ప్రభుత్వం అలా చేయకుండా ఏవేవో చెబుతోంది.ఇక నేరుగా గిరిజన సంక్షేమ శాఖకు కేటాయించిన మొత్తాలను కూడా ఖర్చు చేయడం లేదు.ప్రస్తుత ముఖ్యమంత్రి ఆర్ధిక శాఖను నిర్వహించిన కాలమంతా అదే పద్ధతి. అందుకు భిన్నంగా ఏదో జరిగిపోతుందా?

ఏతావాతా జూస్తే ఈ విధాన పత్రం గిరిజనులకు సాధికారతను కలిగించేదేమీ కనిపించడం లేదు. నేతి బీరలో నెయ్యి చందమే ఔతుంది.ఐతే దీనివెనుక ప్రభుత్వం పొందే ప్రయోజనాలేమిటో నిశితంగా గమనించడం అవసరం.

బి. తులసీదాస్‌

***************************************

******************************************************************************************

SURYA

EDITORIAL

జార్ఖండ్‌లో మళ్ళీ 'హంగ్‌ ' !

 

ఖనిజ సంపద అపారంగా గల జార్ఖండ్‌లో ఉక్కు తదితర పరిశ్రమల స్థాపన, ముడి ఖనిజాల తవ్వకం మూలంగా మూడింట ఒక వంతు మంది జనాభా నిర్వాసితులయ్యారు. వారికి తగిన పునరావాసం కల్పించడం అతి పెద్ద సమస్యగా పరిణమించింది. ఎంతో మంది పెట్టుబడిదారులు జార్ఖండ్‌ ఖనిజ నిక్షేపాలపై దృష్టి పెట్టి ఉన్నారు. మరింత మంది నిర్వాసితులై మరింతగా జీవన విధ్వంసం జరుగుతుందనే భయం అక్కడి ప్రజలలో వేళ్ళూనుకొని ఉన్నది. కొత్తగా ఏర్పడబోయే ప్రభుత్వం ఈ సమస్యను సత్వరం పరిష్కరించవలసి ఉన్నది. సంపద సృష్టికి, అభివృద్ధికి మూలాధారాలైన గనులు విశేషంగా ఉన్న జార్ఖండ్‌, ఒరిస్సా, చత్తీస్‌ఘడ్‌ వంటి రాష్ట్రాలలో దారిద్య్రం కూడా పోగుపడి ఉండడం ఒక విషాద వైరుధ్యం.

దాదాపు ఏడాదిపాటు రాష్టప్రతి పాలన అనుభవించిన జార్ఖండ్‌లో తాజా ఎన్నికల ఫలితాలు మరో అస్థిర రాజకీయ అధ్యాయానికి శ్రీకారం చుట్టాయి. కాంగ్రెస్‌- జె.వి.మ్‌. (జార్ఖండ్‌ వికాస్‌ మోర్చా) కూటమి అతిపెద్ద కూటమిగా అవతరించిందే గాని సొంతంగా ప్రభు త్వాన్ని ఏర్పాటు చేయడానికి అవసరమైనన్ని స్థానాలు గెలుచుకోలేక పోయింది. మొత్తం 81 స్థానాల జార్ఖండ్‌ శాసనసభలో కాంగ్రెస్‌ కూటమి గెలుచుకున్న స్థానాలు 24 మాత్రమే. అయితే 18 స్థానాలు గెలుచుకున్న శిబూసొరెన్‌ సారథ్యంలోని జార్ఖండ్‌ ముక్తి మోర్చా గాని, 5 సీట్లు గెలుచుకున్న రాష్ట్రీయ జనతాదళ్‌ కూటమిగాని కాంగ్రె స్‌కే అనుకూల పక్షాలు కాబట్టి ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసే అవకాశం కాంగ్రెస్‌ కూటమికే లభించగల అవకాశాలు స్పష్టంగా కనిపిస్తున్నాయి.

కాంగ్రెస్‌ కూటమి భాగస్వామ్య పక్షమైన జెవిఎమ్‌ అధినేత, మాజీ ముఖ్య మంత్రి బాబూలాల్‌ మరాండీకి జెఎమ్‌ఎమ్‌ సారథి శిబూ సొరేన్‌కు మధ్య పచ్చిగడ్డి భగ్గుమనే రాజకీయ వైరాలు ఉన్నప్ప టికీ ప్రభుత్వం ఏర్పాటులో అవి సహకరించుకునే సూచనలే కనిపిస్తు న్నాయి. ఆవైపుగా కాంగ్రెస్‌, జెవిఎమ్‌, జెఎమ్‌ఎమ్‌, ఆర్‌జెడిల మధ్య చర్చలు జరుగుతున్నాయని వార్తలు చెబుతున్నాయి. అయితే సొం తంగా 18 స్థానాలు గెలుచుకున్న జెఎమ్‌ఎమ్‌ ముఖ్యమంత్రి పదవి తప్ప మరి దేనికీ అంగీకరించదని బోధపడుతూనే ఉన్నది.

దాని అధి నేత శిబూ సొరేన్‌ గతంలో రెండుసార్లు ముఖ్యమంత్రి పదవి చేపట్టిన ప్పటికీ మొదటిసారి కేవలం 10 రోజులు, రెండోసారి ఆరు మాసాల కంటే తక్కువకాలమే ఆ పదవిలో ఉండగలిగారు. అందుచేత దీర్ఘకా లం రాష్ట్రానికి ముఖ్యమంత్రిగా ఉండాలనే చిరకాం ను నెరవేర్చు కోవాలని ఆయన ఆశించడం సహజం. గత యుపిఎ ప్రభుత్వంలో కేంద్రంలో బొగ్గు, గనుల శాఖ కేబినెట్‌ మంత్రి పదవి నిర్వహించిన సొరేన్‌ ఒక హత్యకేసులో వ్యతిరేక తీర్పు కారణంగా అర్థాంతరంగా రాజీనామా చేయవలసి వచ్చింది.

ఈ ఎన్నికలలో భారతీయ జనతా పార్టీ- జెడియు కూటమి దారు ణంగా దెబ్బతిన్నది. 2005 ఎన్నికలలో 30 స్థానాలు గెలుచుకున్న బిజెపి ఈసారి 20 స్థానాలతో సరిపెట్టుకోవలసి రావడం గమనార్హం. కాంగ్రెస్‌ మద్దతుతో 23 మాసాల దీర్ఘ కాలం ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్న మధుకోడా 2000 కోట్ల రూపాయల భారీ అవినీతి, అక్రమార్జనల కుంభకోణంలో ఇరు క్కున్న అంశాన్ని ఉపయోగించుకొని బిజెపి కూటమి అఖండవిజయాలు సాధిస్తుందని వేసుకున్న అంచనాలు ని రూపణ కాలేదు. పార్టీ టిక్కెట్ల పంపిణీలో జరిగిన లోటుపాట్లే బిజెపి ఓటమికి కారణమని ఆ పార్టీ ఎంపి శత్రుఘ్న సిన్హా చేసిన వ్యాఖ్య గమనించదగినది. తొమ్మిదేళ్ళ క్రితం జార్ఖండ్‌ రాష్ట్రం ఏర్పడిన తోడనే అక్కడ ప్రభుత్వాన్ని నెలకొల్పిన ఎన్‌డిఎ ఇప్పుడు ప్రతిపక్ష స్థానానికి పరిమితమైపోవడం, ఆనాడు ముఖ్యమంత్రిగా అధికారపీఠం అధిష్ఠిం చిన బాబూలాల్‌ మరాండీ ఇప్పుడు జార్ఖండ్‌ వికాస్‌ మోర్చా అధినే తగా కాంగ్రెస్‌ కూటమిలో ఉండడం విశేషం.

రెండు కోట్ల 70 లక్షల మంది జనాభా గలిగిన జార్ఖండ్‌ ముడి ఇనుము, రాగి, మైకా, ఆస్బెస్టస్‌ ఖనిజ సంపదలో దేశంలోనే ప్రథమ స్థానంలో ఉన్నది. ఇంకా బొగ్గు, బాకై్సట్‌, మాంగనీస్‌, గ్రాఫైట్‌ వంటి ఎన్నో రకాల ఖనిజాలకు నిలయం. అయినా వేలాది గ్రామాలకు విద్యుత్‌ సౌకర్యం లేకపోవడం గమనార్హం. ప్రత్యేక రాష్టమ్రై తొమ్మిది సంవత్సరాలుగడిచినా ఉద్యోగాలు, ఉపాధులు లభించక అక్కడి ప్రజ లు దారిద్య్రంతో మగ్గుతున్నారు. 32 తెగల ఆదివాసీలకు నిలయ మైన జార్ఖండ్‌ నక్సల్‌ తిరుగుబాటుకు కేంద్రంగా ఉన్నదంటే అందుకు అక్కడి ప్రజల వెనుకబాటుతనమే కారణ మని ప్రత్యేకించి చెప్పనక్కర లేదు. ఈ ఎన్నికలలో అవినీతి నిర్మూలన, సుస్థిర ప్రభుత్వ స్థాపన ప్రధాన చర్చనీయాంశాలు అయ్యాయి. అయితే అవినీతిపై ప్రచారా నికి కేంద్రబిందువుగా నిలిచిన మాజీ ముఖ్యమంత్రి మధుకోడా భార్య గీత గెలుపొందడం గమనించవలసిన విషయం. మధుకోడా అవినీతి కి కాంగ్రెస్‌ మద్దతు ఉన్నదని బిజెపి చేసిన ప్రచారాన్ని ప్రజలు పట్టిం చుకోలేదని స్పష్టపడుతున్నది. కుల రాజకీయాలే ఎన్నికలలో ప్రధాన పాత్ర పోషించాయని అవగతమవుతున్నది.

వాస్తవానికి జార్ఖండ్‌ జనాభాలో షెడ్యూల్డు తెగల వారు 26 శాత మే. అయినా ఆది నుంచి ఇప్పటివరకూ గిరిజనులే ముఖ్యమంత్రు లవుతూ ఉండడం, వారి కనీస సమస్యలు కూడా పరిష్కారం కాకుం డా పోవడం గమనార్హం. మావో యిజం ఇప్పటికీ బలంగా ఉండడా నికి ఇదే కారణం. ఖనిజ సంపద అపారంగా గల జార్ఖండ్‌లో ఉక్కు తదితర పరిశ్రమల స్థాపన, ముడిఖనిజాల తవ్వకం మూలంగా మూడింట ఒక వంతు మంది జనాభా నిర్వాసితులయ్యారు. వారికి తగిన పునరావాసం కల్పించడం అతిపెద్ద సమస్యగా పరిణమిం చింది. ఎంతోమంది పెట్టుబడిదారులు జార్ఖండ్‌ ఖనిజనిక్షేపాలపై దృష్టి పెట్టి ఉన్నారు. మరింతమంది నిర్వాసితులై మరింతగా జీవన విధ్వం సం జరుగుతుందనే భయం అక్కడి ప్రజలలో వేళ్ళూనుకొనిఉన్నది. కొత్తగా ఏర్పడబోయే ప్రభుత్వం ఈసమస్యను సత్వరం పరిష్కరించవ లసిఉన్నది. సంపద సృష్టికి, అభివృద్ధికి మూలాధారా లైన గనులు విశేషంగాఉన్న జార్ఖండ్‌, ఒరిస్సా, చత్తీస్‌ఘడ్‌ వంటి రాష్ట్రాలలో దారి ద్య్రం కూడా పోగుపడి ఉండడం ఒక విషాద వైరుధ్యం.

 

***************************************

SURYA

EDITORIAL

రంగనాథ్‌ మిశ్రా కమిషన్‌ సిఫార్సులు ముస్లింలకు కొత్త ఆశులు

 

మత ప్రాతిపదికన ఇవ్వ జూపిన ఈ రిజర్వేషన్లకు రాజ్యాంగ సవరణ చేయ వలసి ఉంటుంది. అదే చేయవలసి వస్తే, లోక్‌సభ, రాజ్యసభల సంయుక్త సమావేశంలో సవరణ ఆమోదానికి బిజెపి యేతర పార్టీలతో కలిపి తగినంత సంఖ్యాబలం ఉంది. ఇప్పటికీ మహిళా రిజర్వేషన్‌ బిల్లు- ఒబిసి, మైనారిటీ మహిళలకు కూడా ఎస్సీ, ఎస్టీ మహిళలతో సమానంగా కోటా ఇవ్వాలన్న డిమాండ్‌తో 14 సంవత్సరాలుగా పెండింగ్‌లో ఉంది.
అనేక రోజులుగా ముస్లింలు ఎదురు చూస్తున్న జస్టిస్‌ రంగనాథ్‌ మిశ్రా కమిషన్‌ సిఫార్సులను కేంద్ర ప్రభుత్వం పార్లమెంటు శీతాకాల సమావేశాల చివరి రోజున సభ ముందు ఉంచింది. దేశవ్యాప్తంగా ముస్లింలలో మిగతా మైనారిటీలలో ఈ ప్రక్రియ కొత్త ఆశలను రేకెత్తించింది. అయితే దీని మీద ఎటువంటి చర్చ జరగకుం డానే సమావేశాలు ముగిసి పార్లమెంటు నిరవధికంగా వాయిదా పడింది. అయినా, భారత దేశం నుండి పాకి స్థాన్‌ విడిపోయిన తర్వాత ముస్లింలకు భారత ప్రభుత్వం తరఫున అందుతున్న తొలి కానుకగా దీన్ని భావించవచ్చు. ఇది ఒక రకంగా యుపిఎ ప్రభుత్వం ముస్లింలు, ఇతర మైనారిటీల విషయంలో వేసిన తొలి అడుగు కూడా! ఇన్నాళ్ళూ రెండవ శ్రేణి పౌరులుగా న్యూనతా భావంతో బతుకుతున్న ముస్లింలు ఇతర ఎస్సీ, ఎస్టీ, ఒబిసీ సోదరులతో కలసి తమ హక్కుల గురించి నిర్భయంగా మాట్లాడే పరిస్థితి ఈ చర్య ద్వారా ఏర్పడుతుంది.
గతంలో, మండల్‌ కమిషన్‌ సిఫార్సులను విపి సింగ్‌ ప్రభుత్వం అమలు పరచిన ప్పుడు ముస్లిం రిజర్వేషన్ల విషయం కూడా ప్రస్తావనకు వచ్చింది. ముస్లింలకు 10 శాతం రిజర్వేషన్‌ ఇవ్వటానికి తమ ప్రభుత్వం సుముఖంగా ఉందని విపిసింగ్‌ ప్రకటిం చారు. కాని అప్పుడు ఒబిసిలకు మండల్‌ కమిషన్‌ సిఫార్సు అమలుకు ఇష్టం లేని బిజెపి ఎల్‌కె అద్వానీ సారథ్యంలో రథయాత్ర చేపట్టి బాబ్రీ మసీదునైనా కూల్చుతాము, లేదా విపి సింగ్‌ ప్రభుత్వానై్ననా కూల్చుతామని దేశవ్యాప్తంగా ఆందోళన చేసింది. బిజెపి మీద ఆధారపడిన నేషనల్‌ ఫ్రంట్‌ ప్రభుత్వ అధినేత విపి సింగ్‌ బాబ్రీ మసీదు కోసం తన ప్రభుత్వాన్ని త్యాగం చేశారు. ఆ తర్వాత ముస్లిం ల రిజర్వేషన్‌ అంశం మరుగున పడిం ది. అప్ప టికే రామ్‌విలాస్‌ పాశ్వాన్‌ లాంటి దళిత నేత ముస్లింలకు 10 శాతం రిజర్వేషన్‌ ఇవ్వాలని దళి త సేన, లోక్‌ జన శక్తి లాంటి సంస్థలతో తరచూ ప్రస్తావిస్తూనే ఉన్నారు.

1980లో ఇందిరాగాంధీ హయాంలో వేసిన గోపాల్‌ సింగ్‌ కమిషన్‌ కూడా ముస్లిం లు ఆర్థికంగా, రాజకీయంగా అనేక రంగాలలో వెనుకబడి ఉన్నారని, వారిని ఆదుకో వడానికి ప్రత్యేక చర్యలు అవసరం అని స్పష్టంగా చెప్పింది. కాని ఆమె ఎటువంటి చర్య లు తీసుకోలేదు. ఆ తర్వాత 2004లో మన్మోహన్‌ సింగ్‌ నేతృత్వంలో, సోనియా గాంధీ దర్శకత్వం వహిస్తున్న యుపిఎ ప్రభుత్వం జస్టిస్‌ రాజేంద్ర సింగ్‌ సచార్‌ కమిటీని నియ మించడం, ఆ కమిటీ నివేదిక ఇవ్వడం జరిగింది. అయితే సచార్‌ కమిటీ నివేదిక గోపా ల్‌ సింగ్‌ కమిషన్‌ కంటే ఒక అడుగు ముందుకు వెళ్ళి ముస్లిం సమాజం ఎస్సీ, ఎస్టీ, ఒబిసిలకంటే అనేక రంగాలలో బాగా వెనుకబడి ఉన్నదని, అందుకు ప్రత్యేక రాయి తీలు, పథకాలు, ఆర్థికపరమైన ప్యాకేజీలు అందించాలని, రాజకీయంగా కూడా ముస్లిం లకు ప్రత్యేక హక్కులు, రిజర్వేషన్‌లు ఇవ్వాలని ప్రత్యేక బ్యాంకు శాఖలను కూడా ఏర్పా టు చేూలని సూచించింది. సచార్‌ కమిటీ నివేదిక బహిర్గతమైన తర్వాత ముస్లిం సమాజం పట్ల ఇతర సమాజాలలో కొంత సానుభూతి ఏర్పడింది. అంతేకాక ముస్లిం సమాజం సచార్‌ కమిటీ నివేదిక అమలుపై ఆశలు పెట్టుకుంది. గత ఎన్నికలలో ముస్లిం లు సచార్‌ కమిటీ నివేదికను అమలు చేయాలని, ముస్లింలకు 10 శాతం రిజర్వేషన్లు ఇవ్వాలని రాజకీయ పార్టీలను డిమాండ్‌ చేయటం జరిగింది.

ముస్లింలకు కేటాయించిన 10 శాతం రిజర్వేషన్‌లలో ఏవైనా పోస్టులు మిగిలిపోతే ఇతర మైనారిటీలతో భర్తీ చేయవచ్చునని కమిషన్‌ పేర్కొంది. ఇది పూర్తిగా ముస్లిం వ్యతి రేక నిర్ణయం. ఈ నిబంధన వల్ల ముస్లిం సమాజానికి తీవ్ర నష్టం జరుగుతుంది. సరైన సమయం ఇవ్వక, లేదా సరైన ప్రచారం చేయకుండా ఈ నిబంధన ప్రకారం ముస్లింలకు దక్కవలసిన అవకాశాలను ఇతరులతో భర్తీచేసే ప్రమాదం ఉంది. దీన్ని ప్రభుత్వం సవ రించి ఎస్సీ, ఎస్టీ వలె బ్యాక్‌ లాగ్‌ పోస్టుల భర్తీ విధానాన్ని అవలంబించే పద్ధతిని ప్రవేశ పెట్టాలి. అప్పుడే ముస్లింలకు న్యాయం జరుగుతుంది.

50 శాతం సీలింగ్‌ విధానం ఎత్తి వేయకుండా, ఈ రిజర్వేషన్‌ విధానం ఎత్తివేయ కుండా ముస్లింలకు 10 శాతం, ఇతర మైనారిటీలకు 5 శాతం రిజర్వేషన్‌లు ఇవ్వటం వల్ల ఒబిసీలకు, ముస్లింలకు ఇతర మైనారిటీల మధ్య వివాదం, గొడవలు జరిగే ప్రమాదం ఉంది. అందువల్ల రాజ్యాంగంలో 9 వ షెడ్యూలు ప్రకారం తమిళనాడు, కర్ణా టకలలో రిజర్వేషన్‌ శాతం పెంచేందుకు అనుమతి ఇచ్చినట్లే కేంద్ర ప్రభుత్వం సుప్రీం కోర్టు విధించిన 50 శాతం రిజర్వేషన్‌ పరిమితిని తొలగించి అవసరమైన కోటా ప్రవేశ పెట్టాలి.మండల్‌ కమిషన్‌ సిఫార్సుల అమలుపై అప్పుడు ఒబిసి రిజర్వేషన్‌లను వ్యతిరేకించినవారు సుప్రీం కోర్టులో సవాలు చేసినప్పుడు కోర్టు ఈ 50 శాతం సీలిం గ్‌ను విధించింది.

ఇటీవల సుప్రీంకోర్టు కూడా ఆర్టికల్‌ 9వ షెడ్యుల్‌ ప్రకారం తమి ళనాడు, కర్ణాటక రాష్ట్రాలు పొందుతున్న అధిక రిజర్వేషన్‌ విధానాన్ని సవరించాలని కూడా పేర్కొంది. దీనిపై కేంద్ర ప్రభుత్వం ఎటువంటి చర్య చేపట్టనప్పటికీ, ముస్లింలకు, ఇతర మైనారిటీలకు ఇవ్వ జూపిన రిజర్వేషన్లు ఎలాగూ రాజ్యాంగ సవరణ చేయకుండా అమలు పరచలేదు. కాబట్టి 50 శాతం పరిమితి తొలగించే రాజ్యాంగ సవరణను కూడా ఇదే సందర్భంలో తీసుకువస్తేనే ముస్లింలకు ఇతర మైనారిటీలకు ప్రయోజనం కలుగుతుంది. లేని పక్షంలో ముస్లింలు ఇతర మైనారిటీలు, ఒబిసిల మధ్య గొడవలు జరిగి మొత్తం ప్రక్రియ ఆగిపోయే ప్రమాదం ఉంది.2004లో రాష్ట్రంలో డా వై.ఎస్‌. రాజశేఖర్‌ రెడ్డి ప్రభుత్వం తమ రాష్ట్ర పార్టీ ఎన్నికల హామీ ప్రకారం ముస్లింలకు రిజర్వే షన్లు అమలు పర్చటానికి పూనుకుని, రెండు సార్లు హైకోర్టులో, ఆ తర్వాత సుప్రీం కోర్టులో, ఆ తరువాత సుప్రీంకోర్టు నుండి హైకోర్టులో ఆ కేసును ఎదుర్కొంది. ఇప్పటికీ హై కోర్టు తీర్పు ఇవ్వలేదు.

రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ముస్లింలకు విద్య, ఉద్యోగ రంగాలలో 4 శాతం రిజర్వేషన్లు అమలు పరుస్తోంది. ఇందుకు సుప్రీంకోర్టు మధ్యంతర ఉత్తర్వుల ఆధారంగా ఇది అమలు జరు గుతోంది. ముస్లింలందరికీ ఈ రిజర్వేషన్ల ప్రయోజనం లేదు. ముస్లిం సమాజంలో కులాలు, ఉపకులాలు ఉండవు కానీ రాజ్యాంగ నియమావళి ప్రకారం ముస్లింలలో వెను కబడిన వర్గాల వారిని గుర్తించడానికి వారి ఇంటి పేర్లు ఆధారంగా వర్గీకరణ జరిపింది. ఉదాహరణకు సయ్యద్‌, మొగల్‌, షరీఫ్‌ ఉన్నత కులాల వారు. మహ్మమ్మద్‌, షేక్‌ లాంటి వారు వెనుక బడిన కులాల వారు. ఇలా వర్గీకరించి అమలు జరుపుతున్న విధానం వల్ల సుమారు 50 శాతం మంది ముస్లింలు ఈ 4 శాతం రిజర్వేషన్‌లను అందుకోలేక పోయారు. బిసి-ఇగా పేర్కొంటున్న ముస్లింలకు, ఒసిలుగా గుర్తించిన ముస్లింలకు ఎటువంటి సామాజిక, ఆర్థిక వ్యత్యాసం లేదు. ఒకే కుటుంబంలో మహ్మద్‌లు, సయ్మద్‌లు, షేక్‌లు ఉంటారు. కానీ తమ ఇంటిపేర్లవల్ల వారు అర్హత సంపాదించుకునే అవకా శాన్ని పోగొట్టుకుంటారు. ఇది అశాస్త్రీయ విధానం, రంగనాథ్‌ మిశ్రా సిపార్సులు అమ లు జరిగితే ఈ విభజన, వర్గీకరణ పోయి వెనుకబడిన మొత్తం ముస్లిం సమాజానికి మేలు జరుగుతుంది.

బాబా సాహెబ్‌ అంబేడ్కర్‌ తొలుత దళితులకు ప్రత్యేక దేశం కోరినా చివరకు తన జాతి జనులకు రిజర్వేషన్‌ ఫలాలు అందించి వారు రాజకీయంగా, సామాజికంగా, ఆర్థికంగా పైకి రావటానికి విప్లవాత్మకకృషి చేశాడు.మహ్మద్‌ అలీ జిన్నా ముస్లింలకు ప్రత్యేక దేశం కోరి అటు పాకిస్థాన్‌, బంగ్లాదేశ్‌లలోను, ఇటు ఇండియాలోని ముస్లిం లకూ తీరని నష్టం చేశారు. పాకిస్థాన్‌ ఇప్పటికీ ఉగ్రవాదంతో అట్టుడుకుతూ మత ఛాందసవాదం కోరల్లో విలవిల లాడుతోంది. ఇండియాలో 15 కోట్ల మంది ముస్లింలు దేశ విభజన తర్వాత అనేక రకాలుగా నష్టపోయారు. పాకిస్థాన్‌ సృష్టిస్తున్న ఉగ్రవాదానిి బలవుతూ అనుమానాలు ఎదుర్కొంటున్నారు. ఈ పరిస్థితుల్లో భారతీయ ముస్లింలు ఇక్కడి ఒబిసి వర్గాలతో కలసి రాజకీయ రిజర్వేషన్లకోసం ఉద్యమించాలి. ఎందుకంటే జనాభాలో ఎక్కువ శాతంఉన్న ఒబిసి వర్గాలకు చట్ట సభల్లో రిజర్వేషన్లు లేవు. ఇరువర్గా లు కలసి ఎస్సీ, ఎస్టీ వర్గాల సహకారంతో ఉద్యమాలు నిర్వహిస్తేగాని ఫలితాలు దక్కవు. అప్పుడే రాజకీయ అధికారం దక్కుతుంది.
రాజ్యాధికారం లేనిదే భూమి పై గాని, సంప దపై గాని ఈ వర్గాలకు వాటా దక్కదు. అది దక్కనంత కాలం ఈ వర్గాలు కేవలం ఓటర్లు గానే మిగిలిపోతారు. లోక్‌సభలో కేవలం బిల్లు ద్వారా ఈ ప్రక్రియ సాధ్యం కాకపో వచ్చు. మత ప్రాతిపదికన ఇవ్వ జూపిన ఈ రిజర్వేషన్లకు రాజ్యాంగ సవరణ చేయ వలసి ఉంటుంది. అదే చేయవలసి వస్తే, లోక్‌సభ, రాజ్యసభల సంయుక్త సమావేశంలో సవరణ ఆమోదానికి బిజెపి యేతర పార్టీలతో కలిపి తగినంత సంఖ్యాబలం ఉంది. ఇప్పటికీ మహిళా రిజర్వేషన్‌ బిల్లు- ఒబిసి, మైనారిటీ మహిళలకు కూడా ఎస్సీ, ఎస్టీ మహిళలతో సమానంగా కోటా ఇవ్వాలన్న డిమాండ్‌తో 14 సంవత్సరాలుగా పెండింగ్‌లో ఉంది. యుపిఎ ప్రభుత్వం ముస్లింలకు, ఇతర మైనారిటీలకు 15 శాతం విద్య,ఉద్యోగరంగాల్లో ప్రవేశపెట్టాలనే రిజర్వేషన్ల ప్రక్రియ విజయవంతం కావాలి.

రచయిత ముస్లిం రిప్రజెంటేషన్‌ ఫోరమ్‌ కన్వీనరు

సయ్యద్‌ రఫీ

 

***************************************

SURYA

EDITORIAL

దేశానికి రెండో రాజధాని !

భారతదేశం ఒకే రాజధానితో మనగలదా? ఇప్పుడున్న ఒక రాజధాని ఈ ప్రశ్నకు సమాధానామివ్వలేక పోతోంది. ప్రస్తుత రాజధాని సంతృప్తికరమైన స్థానంలో లేదు గనుకనే రెండవ రాజధాని ప్రశ్నను పరిగణనలోనికి తీసుకోవలసి వస్తున్నది.ఇంగ్లీషు వాళ్ళు వెళ్లిననాటి నుండి భారత దేశానికి ఒక్క ఢిల్లీయే రాజధాని. బ్రిటిష్‌ వాళ్ళ కన్న ముందు భారతదేశానికి ఏ కాలం లోనైనా రెండు రాజధానులుండేవి.మొగలుల కాలంలో ఢిల్లీ, కాశ్మీరులోని శ్రీనగర్‌ రాజధానిగా ఉండేవి. బ్రిటిష్‌ వాళ్లు వచ్చి ననాటినుండి రెండు రాజధానులుండేవి. ఒకటి కలకత్తా అయితే, రెండవది సిమ్లా. వాళ్లు కలకత్తా నుండి ఢిల్లీకి మారాక కూడ సిమ్లా వేసవి రాజధానిగా ఉండేది. బ్రిటిష్‌ వాళె్ళైనా, మొగలులైనా ఈ దేశ ప్రత్యేక వాతావరణ స్థితిలో రెండు రాజధానులు ఉండవలసిన ఆవశ్యకతను గుర్తించారు.

‚ బ్రిటిష్‌ వాళ్ళుకాని, మొగలులుగాని 12 నెలలు ఒకే రాజ ధానిలో గడపటం సాధ్యం కాని పరిస్థితి.అందుకే శ్రీనగర్‌ను వేసవి రాజధానిగా చేసుకోవలసి వచ్చింది. వేసవి నెలల్లో కల కత్తాలో జీవించటం బ్రిటిష్‌ వాళ్ళకు భరింప శక్యంకాలేదు. అందు కే రెండవ రాజధాని స్థాపించుకోవలసి వచ్చింది.అప్పుడు వాతా వరణ కారణంగా అవసరమైన రాజధాని స్థాపనకు ఇప్పుడు ఇంకొక మూడు పరిస్థితులను జోడించవలసి వస్తుంది. మొగలు లుగాని, బ్రిటిష్‌ వాళ్లుగాని పరిపాలించినప్పుడు ఇండియాలో ప్రజామోదిత ప్రభుత్వాలు లేవు. కాని ఇప్పుడున్నది ప్రజలచేత ఎన్నికైన ప్రభుత్వం కనుక ప్రజాసౌకర్యానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వ వలసి ఉంది.

ఢిల్లీ దక్షిణ భారతీ యులకు అత్యంత అసౌ కర్యమైన పట్టణం. ఢీల్లిలో ఉండే చలి తో పాటు దూరం కూడా ఒక పెద్ద కారణం. ఉత్తర భారతీయులకు కూడా ఢిల్లీ వేసవి నెలలు ఇబ్బందికర మైనవే. అయి నా వారు ఎప్పుడూ ఫిర్యాదు చేయ రు. ఎందుకంటే వారికి ప్రాంత సామీప్యతతోబాటు అది అధికార పీఠానికి దగ్గరగా ఉన్నా మనే భావన నిస్తుంది. దక్షి ణ భారతీ యులకు రాజధాని దూరం తోబాటు, ఎంతై నా ఉత్తర భారతీయుల పాలనలో ఉన్నామన్న ఒక భావన బలంగానే ఉంటుంది. అన్నింటి కన్న అతి ముఖ్యమైన మూడవ కారణం- దేశ రక్షణ.

ఢీల్లీ ప్రమాదపు అంచున ఉండే పట్టణం. ఇరుగు పొరుగు దేశాల బాంబింగ్‌ పరిధిలో ఉంటుంది.భారతదేశం ఎంత శాంతి కాముక దేశమైనా ఇతర దేశాలు కూడా ఇంతే శాంతిని పాటిస్తాయనే హామీ లేదు.ఒకవేళ ఏ దేశంతో నైనా యుద్ధం ప్రారంభిస్తే ప్రభుత్వం ఢిల్లీని వదిలి ఇతర ప్రాంతాలకు వెళ్ళ వల సిందే.అటువంటి పరిస్థితుల్లో, భారత ప్రభుత్వం ఎక్కడికి వెడితే బాగుంటుంది? ఈ ఆలోచన వచ్చిన వెంటనే స్ఫురించేది కలకత్తా. కాని కలకత్తా కూడా టిబెట్‌ బాంబింగ్‌ పరిధిలోనే ఉం టుంది కదా! ఇవాళ భారత్‌, చైనాలు మిత్రులు కావచ్చు. కానీ ఈ స్నేహ వాతావరణం ఎంతకాలం కొనసాగు తుందో ఖచ్ఛితంగా చెప్పలేం.భారత, చైనాల మధ్య సంఘర్షణ ఎప్పుడూ ఉండేఉంటుంది. ఒకవేళ కలత్తా కాదనుకున్నా తదుపరి ఆలోచనలోకి వచ్చేది బొంబాయి.

కాని బొంబాయి రేవు పట్టణం కనుక, మన నావికాదళం కేంద్రప్రభుత్వాన్ని రక్షించేంత దీటుగాలేదు.ఇటువంటి పరిస్థితుల్లో ఇంకా ఎదగాల్సిన నాలుగవ పట్టణం ఏది? నా జ్ఞానానికి అందినంత వరకు, హైదరాబాద్‌ కన్న మించిన పట్టణం ఇండియాలో ఇంకొకటి లేదు.అందుకే హైదరాబాద్‌, సికిందరాబాద్‌, బొల్లారంలను కలిపి ముఖ్య కమిషనర్‌ కార్యా లయంగా తీర్చిదిద్దవచ్చు. ఇది ఈ దేశపు యోగ్యమైన రెండవ రాజధాని. ఒక రాజధానికి ఉండవలసిన అన్ని లక్షణాలూ హైదరాబాద్‌కు ఉన్నాయి. హైదరాబాద్‌ దేశంలోని అన్ని ముఖ్య పట్టణాలకు సమాన దూరంలో ఉంది.

రక్షణ విషయంలో కేంద్ర ప్రభుత్వానికి అత్యంత సురక్షితమైన పట్టణం హైదరాబాద్‌. అన్ని పట్టణాలకు సమదూరంలో ఉంటుం ది. దక్షిణ భారతీయులకు తమ ప్రభుత్వం తమ వద్దే ఉందన్న భావనను కలుగజేస్తుంది. ప్రభుత్వం వేసవిలో, శీతాకాలంలో హై దరాబాద్‌లో మనగ లుగుతుంది. వసతు ల విషయంలో ఢిల్లీ కన్నా హైదరాబాద్‌ ఎంతో నయంగా ఉం టుంది. ఢీల్లీ కన్నా వైభవోపేతమైన నగరం.ఇక్కడ అందమైన భవ నాలు చవగ్గా అమ్మ కానికి అవకాశం ఎక్కువ. ఒకటే కొరత ఏమిటంటే పార్లమెం ట్‌ భవనం లేక పోవ డం.

ప్రభుత్వం తల చుకుంటే అందు కో సం అందమైన భవనా న్ని సిద్ధం చేయటం పెద్ద పనేమీ కాదు. ఈ పట్టణంలో ప్రభుత్వం సంవత్సరం పొడు గునా, అన్ని కాలాల్లో ఆటంకం లేకుండా పని చేసు కోవచ్చు.అం దుకు ఢిల్లీ అనువైనస్థానం కాదు. ఇన్ని హంగులు, అవకా శాలున్న పట్టణాన్ని కాదనడానికి ఉన్న ఆంక్ష లేమిటి? అందువల్ల హైదరా బాద్‌ను అత్యవసరంగా రెండవరాజధానిగా, రాష్ట్రాల పునర్విభ జన జరుగుతుండగానే చేయాలి.అందుకే హైదరాబాద్‌, సికిందరా బాద్‌, బొల్లారంలను కలుపుకుని రెండవ రాజధానిని ఏర్పాటు చేయాలి. ఇది మహారాష్ట్రీయులు, ఆంధ్రులతో పాటు,దక్షిణ భారత దేశాన్నంతటినీ సంతృప్తిపరిచే అంశం. ఇది ఉత్తర, దక్షిణ భారత దేశాల మధ్యనున్న ఉద్రిక్తత సడలింపుకు చక్కటి ఉపశమనం.

అనువాదం: కొమ్రన్న

 

పట్టణం ఢిల్లీనుంచి  హైదరాబాద్‌నుంచి 

             (దూరం మైళ్ళలో)

బాంబే  798    440
 కలకత్తా 868    715
 మద్రాసు   1198     330

కర్నూలు     957    275
 త్రివేండ్రం 1521       660
 పాటియాలా 124      990
 చండీఘడ్‌   180    1045
 లక్నో  275   770

 

***************************************

SURYA

EDITORIAL

వర్గ దృక్పథంలో తెలంగాణా సమస్య -2

 

తెలంగాణాకి 10 హామీలు ఇచ్చే పెద్ద మనుషుల ఒప్పందం (జంటిల్‌మెన్స్‌ ఎగ్రిమెంట్‌) తయారైంది (20-2-1956). దానిమీద 2 రాష్టాలనించీ చెరో నలుగురు నాయకులూ సంతకాలు చేశారు.ఆ ఒప్పందం తర్వాతే 2 రాష్ట్రాలూ కలిసి 1956 నవంబరులో, హైదరాబాదు రాజధానిగా ఉమ్మడి రాష్ర్టం ఏర్పడింది. అదే ఆంధ్రప్రదేశ్‌; అదే విశాలాంధ్ర;సమైక్యాంధ్ర.హైదరాబాద్‌ రాష్ట్రంలో అంతవరకూ వున్న కన్నడ, మరాఠా జిల్లాలు, ఆ భాషా రాష్ట్రాలతో కలిశాయి).పెద్ద మనుషుల ఒప్పందంలో తెలంగాణకు ఇచ్చిన హామీల్లో ఇవి కొన్ని: ూ తెలంగాణా ప్రాంత వ్యవసాయ భూముల అమ్మకాలు 'తెలంగాణా ప్రాంతీయ సంఘం' అనుమతితోనే జరగాలి. ూ తెలంగాణా ప్రాంత ప్రభుత్వోద్యోగాలు తెలంగాణా ప్రజలకే లేదా ఇక్కడ పుట్టి 15 సంవత్సరాలుగా ఇక్కడే నివసిస్తున్నవారికే- అనే నిజాం కాలంలోనే ఏర్పడి వున్న ముల్కీ నిబంధన తర్వాత కూడా కొనసాగుతుంది.
ూ తెలంగాణా ప్రాంత విద్యా సంస్థల్లో విద్యార్ధుల ప్రవేశాలు తెలంగాణా వారికే పరిమితం. లేదా, ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో వున్న మొత్తం విద్యాసంస్థల్లో 3వ వంతు (33 శాతం) ప్రవేశాలు తెలంగాణా విద్యార్ధులకే వుంటాయి. తెలంగాణాలో కొత్త విద్యాసంస్థలు నెలకొల్పాలి. ూ తెలంగాణా ప్రాంతంలో, సాంకేతిక విద్యాసంస్థల్లో తెలంగాణా విద్యార్ధులకే అనుమతి వుంటుంది. ూ తెలంగాణాలో ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలు కేవలం తెలంగాణా ప్రాంతానికి దక్కేటట్టు చూడాలి. లేదా, ఉమ్మడి రాష్ట్రం మొత్తంలో లభించే కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలు 2 ప్రాంతాల జనాభా లెక్కల్ని బట్టి ఆ నిష్పత్తిలో వుంటాయి. ూ ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో పరిపాలనా వ్యయాన్ని 2 రాష్ట్రాలూ జనాభా నిష్పత్తి లెక్కన భరించాలి. ూ తెలంగాణా ద్వారా ప్రభుత్వానికి అందిన ఆదాయంలో నించి రాష్ట్ర పరిపాలనా ఖర్చుల కోసం చెల్లించవలసిన వాటా పోగా మిగిలేదాన్ని తెలంగాణా అభివృద్ధి మీదే ఖర్చు పెట్టాలి. ూఉమ్మడి రాష్ట్ర ప్రభుత్వంలోని కీలకమైన పరిపాలనా శాఖల్లో 2 శాఖల్ని తెలంగాణాకు కేటాయించాలి.ూ ఉమ్మడి రాష్ట్రానికి ఆంధ్ర ప్రాంత వ్యక్తి ముఖ్యమంత్రిగా వుంటే, తెలంగాణా వ్యక్తి ఉప ముఖ్యమంత్రిగానూ, తెలంగాణా వ్యక్తి ముఖ్యమంత్రి అయితే, ఆంధ్రా వ్యక్తి ఉప ముఖ్యమంత్రిగానూ వుండాలి.

ఇటువంటి 10 రకాల హామీలతో ఆ పెద్ద మనుషుల ఎగ్రిమెంట్‌ తయారయ్యింది. కానీ కాయితాల మీద సిరా తడి ఆరిపోయినంత తొందరలోనే దాన్ని ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ప్రభుత్వం మరచిపోయింది. తెలంగాణా వ్యవసాయ భూముల్నీ, ఇతర భూముల్నీ ఆంధ్ర ప్రాంతం వారు వచ్చి కొనెయ్యడం, అదీ అతి చవక ధరలతో ప్రారంభమైపోయింది. (ఎకరం ధర వెయ్యి రూపాయలు. దీన్ని లెక్కగడితే గజం ధర 20 పైసలు అవుతుంది. అంత చవక ధరలు!). భూముల రిజిస్ట్రేషన్లు కూడా నిరాటంకంగా జరిగిపోతూ వచ్చాయి.మొదట్లో తెలంగాణా ప్రాంతీయ సంఘం అధ్యక్షుడు ప్రభుత్వానికి ఫిర్యాదులు చేసినా ప్రయోజనం లేకపోయింది. భూముల కొనుగోళ్ళు సాగిపోతూనే వుంటే తెలంగాణా నాయకులు వాటిని చూస్తూ వుండవలసి వచ్చింది. పెద్ద మనుషులందరూ సంతకాలు పెట్టిన పత్రంలో మాటలన్నీ, ఉత్తమాటలే గానీ చట్టాలు కావు. అవి చట్టాలే అయితే కోర్టుల వెంట తిరగాల్సి వచ్చేది. దానికోసం ఏళ్ళూ పూళ్ళూ పట్టేది.అమ్ముకునేవాళ్ళు అమ్ముతోంటే, కొనుక్కునేవాళ్లదేం తప్పు?' అనే వాదనలు బైల్దేరాయి.

ముల్కీ సర్టిఫికెట్లని తప్పుడు దారుల్లో సంపాదించి తెలంగాణా విద్యార్ధులకు అందవలసిన సీట్లని, ఆంధ్రా ప్రాంతాలవాళ్ళు ఆక్రమించడం కూడా జరిగిపోతూనే వుంది. ఉద్యోగాల విషయంలో కూడా తెలంగాణా ప్రజలకు దొరికే వుద్యోగాలు అతి తక్కువ. జనాభా నిష్పత్తుల లెక్కలూ లేవు, ఒప్పందాలూ లేవు, షరతులూ లేవు. అన్నీ బుట్టదాఖలా లయ్యాయి. తెలంగాణా నాయకులు ఎలా ఊరుకున్నారనే ప్రశ్న వస్తుంది.అందరూ ఊరుకోలేదు. ఊరుకున్నవాళ్ళు ఊరుకున్నా, అడిగేవాళ్ళు అడుగుతూనే ఉన్నారు.నిరసనలూ, విజ్ఞప్తులూ సాగుతూనే వున్నాయి. 1969- 70లలో, తెలంగాణా నిరసన పెద్ద ఎత్తున లేచింది.హైదరాబాదులో, వరంగల్‌లో వందలాది మంది తెలంగాణా జనం పోలీసు కాల్పుల్లో మరణించారు.

పెద్దమనుషుల ఒప్పందం ప్రకారం, తెలంగాణ జిల్లాల్లో తెలంగాణా ప్రజలే వుండవలసిన 25 వేల ఉద్యోగాల్లో ఆంధ్రా ప్రాంతాల వారు ఉన్నారని లెక్కలు తేలితే, దానిమీద నిరసనలు సాగితే వాటి ఫలితంగా 36వ నవంబరు జీవో (గవర్నమెంటు ఆర్డర్‌) వచ్చింది 1969లో. ఏమని? ఆంధ్రా ప్రాంతాల ఉద్యోగుల్ని తెలంగాణా నించి, వారి ప్రాంతాలకే బదిలీ చేస్తామని చెప్పిన జీవో అది. (ఆంధ్ర అన్నప్పుడల్లా తెలంగాణా కాని ఇతర ప్రాంతాలన్నీ- అని అర్ధం చేసుకోవాలి. కేవలం గోదావరీ- కృష్ణా జిల్లాలే - అని కాదు).కానీ, ఆ 36 జీవో అమలు జరగలేదు. మళ్ళీ దానిమీద నిరసనలు రేగితే 1975లో 6 సూత్రాల పథకం వచ్చింది. అది, సరిగా అమలు జరగని ముల్కీ పద్ధతిని రద్దు చేసి, జోన్ల పద్ధతిని పెట్టింది. అది మొత్తం ఉమ్మడి రాష్ట్రాన్ని 7 జోన్లుగా విభజించింది. ఏ జోన్‌లో ఉద్యోగాలు ఆ జోన్‌ ప్రజలకే అందాలనే పధకం.కానీ, అదీ ఆచరణలోకి రాకుండా పోయింది.

ఆ తర్వాత 1984లో ఎన్టీ రామారావు కాలంలో 610 జీవో వచ్చింది. తెలంగాణా ప్రాంతంలో అనేక వేల ఉద్యోగాల్లో ఆంధ్ర ప్రాంతంవారు ఉన్నారని మళ్ళీ లెక్కలు తేలడం వల్ల వారికి వారి ప్రాంతాల్లోనే ఉద్యోగాలు కల్పించి ఇక్కడినించి పంపి వెయ్యాలనే ఉత్తర్వు అది. కాయితాల మీద ఉత్తర్వులు ఇచ్చిన తర్వాత, దాన్ని ఆచరణలో కూడా పాటించాలి. అదీ అమలు జరగలేదు. 2, 3 చోట్ల పాటించినా అదీ వెనక్కి తిరిగింది. గవర్నమెంటు ఆఫీసుల్లో, కోర్టుల్లో, స్కూళ్ళలో, గవర్నమెంటు ఆస్పత్రుల్లో, ప్రతీ చోటా తెలంగాణా ప్రజలకు 33 శాతం ఉద్యోగాలు అందాలనే హామీ ఎక్కడా నెరవేరలేదు. ప్రతీచోటా ఆంధ్రా ఉద్యోగులు అతి ఎక్కువగానూ, తెలంగాణా ఉద్యోగులు అతి తక్కువగానూ అయింది. ఆ తక్కువలో కూడా ఎక్కువ భాగం ప్యూనులూ, స్వీపర్లూ, క్లర్కులూ, డ్రైవర్లూ- వంటి ఉద్యోగాలే తెలంగాణాకి దొరికినవి.ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ఏర్పడిన 1956 నించీ ఈ నాటి వరకూ చూస్తే, ఈ 53 సంవత్సరాల కాలంలో దాదాపు 10 అసెంబ్లీలు ఏర్పడ్డాయి. వాటిలో తెలంగాణా వ్యక్తులు ముఖ్యమంత్రి స్థానంలో వున్నది 6 సంవత్సరాల కాలంలోనే. మిగతా సంవత్సరాల్లో ఆంధ్రా నాయకులే ముఖ్యమంత్రులు. ఉప ముఖ్యమంత్రుల షరతు కూడా నడవలేదు. అంటే, తెలంగాణా వారి రాజకీయ హక్కు కూడా సాగలేదు.

తెలంగాణాతో చేసుకున్న ఒప్పందాలు అమలు జరగక పోవడానికి ప్రధాన కారణం, 45 సంవత్సరాలకు పైగా ఆంధ్రా నాయకులే ముఖ్యమంత్రులుగా ఉండడమూ, షరతుల్ని అమలు చెయ్యవలసిన గవర్నమెంటు ఆఫీసుల్లో అధికారులందరూ కూడా ఆంధ్రులుగా వుండడమూ- ఇవే కారణాలని తెలంగాణా వాదులు అంటున్నారు. ఆ వాదులు చెప్పే కారణం నిజమైందా కాదా అని సందేహించడం అనవసరం. జరిగింది అదే. అది అందరికీ కనపడుతూనే వుంది. దాన్ని బట్టి కారణాలు కనిపెట్టాలి.ఈ తెలంగాణా సమస్య గురించి నేను, ఈ సమస్యమీద వచ్చిన పుస్తకాలన్నీ, నాకు దొరికినవన్నీ చదివాను. సమైక్యతకి కట్టుబడి వున్న పార్టీల పుస్తకాలు కూడా చదివాను. పెద్ద మనుషుల ఒప్పందాలూ, హామీలూ అమలు జరగలేదనే మాటే ఈ పుస్తకాలు కూడా చెపుతున్నాయి. కానీ, తెలంగాణాని కలుపుకోవడానికి ఇచ్చిన హామీల్ని అమలు చెయ్యకపోవడాన్ని పెద్ద సమస్యగా, అన్యాయంగా ఈ పార్టీలు భావించలేదు.

ఆ సమస్యని అంతగా పట్టించుకోలేదు. ఆంధ్రా వేపు నించి కూడా ఉమ్మడి ప్రభుత్వాల ఆదాయ-వ్యయాల లెక్కలవీ చూపించే పుస్తకాలకోసం చూశాను. అవి ఉన్నాయో లేవో గాని, ఒక్కటీ దొరకలేదు.చాలా కాలంగా పత్రికల్లో వచ్చే సమైక్యాంధ్ర వాదాలన్నీ తెలుస్తూనే వున్నాయి. వారిలో ఎవ్వరూ ఈ సమస్యలో వున్న పెద్ద మనుషుల ఒప్పందాల గురించీ, జీవోల గురించీ, తెలంగాణా వారికి ఇచ్చిన హామీల్ని పాటించకపోవడం గురించీ మాట్లాడరు. అసలు ఆ మాటలు ఎత్తరు. ఒకవేళ ఎత్తినా, ఒకరో ఇద్దరో చాలా నాజూగ్గా 'ఆ ఒప్పందాలు పాటించి వుంటే బాగుండేది' అని మాత్రం అంటారు. మరి పాటించలేదని తేలింది కదా? అప్పుడేం చెయ్యాలి? అది చెప్పరు. ఎంత సేపూ 'తెలుగు ప్రజలం;సమైక్యం, సమైక్యం' అంటారు.లేదా, 'హైదరాబాదుని చాలా అభివృద్ధి పరిచాం' అంటారు.

అసలు ఉమ్మడి రాష్ట్రం ఏర్పడక ముందే హైదరాబాదు అనేక హంగులతో ఏర్పడి వుంది. అది అలా వుంది కాబట్టే, ఆంధ్రా బూర్జువాలకు కర్నూలు మీద లేని మోజు హైదరాబాదు మీద కలిగింది. ఆంధ్రా బూర్జువాలు హైదరాబాదులోకి ప్రవేశించిన తర్వాత దాని హంగులు మరింత పెరిగి వుండవచ్చు.హంగులే 'అభివృద్ధి' అవదు. నైజాం కాలంలో ఏర్పడిన హంగులైనా, ఆంధ్రా బూర్జువాల కాలంలో ఏర్పడిన హంగులైనా, రేపు తెలంగాణా బూర్జువాల పాలనలో ఏర్పడే హంగులైనా వాటినే 'అభివృద్ధి' అనుకోకూడదు. అభివృద్ధి అనేది ప్రజల జీవన పరిస్థితుల్లో జరగాలి. ఉమ్మడి రాష్ట్రం ఏర్పడక ముందే హైదరాబాద్‌లో ఉన్న ఏర్పాట్లకి, తెలంగాణా ప్రజల శ్రమలే కారణం గానీ, అందులో ఆంధ్రా ప్రాంతాల ప్రసక్తి ఏమీ వుండదు.ఉమ్మడి రాష్ట్రం ఏర్పడిన తర్వాత, ఆంధ్రా బూర్జువాల సినిమా స్టూడియోలూ, ఇతర పరిశ్రమలూ, పత్రికాఫీసులూ వంటివన్నీ చేరాయి. హంగులూ, పరిశ్రమలూ పెరగడం బూర్జువాల అభివృద్ధి.అది శ్రామిక ప్రజల జీవన పరిస్థితుల అభివృద్ధి కాదు.(ఇంకా ఉంది)

రంగనాయకమ్మ

***************************************

 

 

Project By

 

SAMARTH

a trust – of the people by the people for the people

An Organisation for Rastriya Abhyudaya

(Registered under Registration Act 1908 in Gorakhpur, Regis No – 142- 07/12/2007)

Central Office: Basement, H-136, Shiv Durga Vihar, Lakkarpur, Faridabad – 121009

Cell: - 0091-93131-03060

Email – samarth@samarth.co.in, central.office@samarth.co.in

Registered Office: Rajendra Nagar (East), Near Bhagwati Chowk, Lachchipur

Gorakhnath Road, Gorakhpur – 273 015