TELUGU EDITORIAL 06.12.09

 

Please contact the list owner of subscription and unsubscription at: editorial@samarth.co.in 

 

media watch with peoples input                an organization of rastriya abhyudaya

 

Editorial

month december06, edition 000016, collected by  b. ramesh kumar, managed by durgesh kumar mishra, published by – manish manjul

 

 Editorial is syndication of all daily- published newspaper Editorial at one place.

http://editorialsamarth.blogspot.com

For TELUGU EDITORIAL http://editorial-telugu-samarth.blogspot.com

For ENGLISH EDITORIAL http://editorial-eng-samarth.blogspot.com

 

******************************************************************************************

ENNADU

 EDITORIAL

ÂÙ--•cÇʪ

'¿ ÊÕo Åç-Jæ®h èÊʪР¿ÊÕo-«âæ®h «ÕªŒºªÐ 骄¾p-¤Ä-˜ä-'¹ŸÄ ¨ -"„¾-§½Ö-ºª!Ñ Æ¯Ão-œí¿ ¿N. E•Ç-EÂË Â¿ªšË-骄¾p Âí{Õd-Âî-«-œÄ-EÂË °N-Ž-ÂÙª Æ¿ˆ-êªxŸ¿Õ. 'ÂÙ-„¾-"Žª-OÕŸ¿ ÂéÇ-BŽ ®ÏªÃÅî ªÃ®Ï-Ê-„¾Ûpœ¿Õ \ªŒp-œËÊ *"Žª 愪ŒÕ «ÕE†ÏÑ ÆE ‚ÍêŒu 'î„Ï ‡ªÅ½ '턾p'à Íç„Ïp¯Ã Æ®¾™Õ *"Ž-«ÕªÅà …ÊoC Æʪ-Žª-ÊÕª* Æʪ-Žª-©ðÂË EªŒª-Ž-ªŒª'à ²Äê' ÂÙ °«-"„¾-XÃ-£¾Çª-©ð¯ä! «ÕE†Ï ƪŸ¿Õ-©ðE ‹ Æ™... ÆŽE °N-Ž-ÂÙª ‚ Æ™ ©ä*-„¾-œË-ʪŽ. ‰¯þ-®Ôd¯þ ²Äæ„¿~ ®ÏŸÄl´ªÅ½ª ªÃʪ-Ž-«-ªŒÂ¿Ú ÂÙª ‹ ƪŽÕ-ÿ-{dE NªÅ½! «Õ£¾É-¦µÇ-ªŒ-Žª©ð §½Õ¿~Ùœ¿Õ '®¾ÖªŒÕu-œËE ÊœË-„Ϫ-Íä-Ÿç-«ªŒÕ?Ñ ÆE ÆœË-T-Ê-„¾Ûpœ¿Õ Ÿµ¿ªŒt-ªÃV ®¾«Ö-ŸµÄ-ʪ'à Íç„ÏpÊ '"ÿ£¾ÇtªÑ ƪ˜ä ¨ 'ÂÙªÑ Æ¯ä ¦µÇ«ª. å„ÊÕ N²òp´-{Ê (G'þ-¦Çuª'þ) ®ÏŸÄl´ªÅ½ª "„¾ÂꌪРÂÙª N¬Áyª-Åî-®¾£¾É „¾ÛšËd-ÊC, N¬Áy-«á-ÊoªÅ½ «ªŒÂ¿Ú …ªœäC. 'ÂÙª ÆA-"¿-NÕª-ͽ-©ä-ECÑ Æª{ÕªC XÃMtÂË ªÃ«Ö-§½Õºª. ¿٪ŒÕ-êÂ~"Ž §½áŸ¿l´-®¾-«Õ-§½Õª©ð ²ÄÂ~ÃÅý ¡Â¿%-†¾g-„¾-ªŒ-«Ö-ŽÕt-œ¿ª-Ž-šË-XÃœ¿Ö, Æ®¾h-NÕªÍä ®¾ÖªŒÕu-œËE ‚„¾-©ä¿ ®¾ÕŸ¿-ªŒz-Ê-ͽ"ÂÃEo Æœ¿Õf-å„-šÇdœ¿Õ! ÂÙª «ÕE-†ÏÂË Æ§½Ö-*-Žª'à Ÿ¿ÂËˆÊ «ªŒª. Â-¿٪-œÄ¯ä ŸíJ-ÂËÊ å„EoCµ. '˜ãjXþÕ ¨•ü «ÕFÑ ÆÊ{ª ®¾J-Âß¿Õ. ®¾«Õ-§½Õ-«Õ-¯äC ECµ «ÖCJ ¤òê'-§½Õ-©ä-EC. ÿC-MÂË Â¿ÙŸ¿-ªŒ-EC. AJ-T-ªÃ-EC. '¹œË-§½Ö-ªÃEo ÂíÊ-'¹-™ª-'ÃF, ŸÄE©ðE ÂéÇEo ÂíÊ-'¹-™«Ö? •Çc¯Ã-ªŒb-Ê-Âª ŽÊ-¯Ã-"¬Á-ªáª-*Ê Í½ª"Ÿ¿Õ-EÅî ÿ%£¾Ç-®¾pA 'E•Ç-EÂË ¯Ã¿¯Ão FXä •ÇcEN ¯Ã§½Õ¯Ã!Ñ ÆªšÇœ¿Õ. ŽÊ-«-Ÿ¿l-©äE §½Õ÷«Ê N•Çcʪ ͽª"Ÿ¿ÕE «Ÿ¿l …ªŸ¿E ªŒÕ†Ï ¦µÇ«ª.
'ÂÙ-«Õ-¯äC ©ä¿-¤òÅä ÆEo „¾ÊÕ™Ö ŠêÂ-²ÄJ Í䧽ÖLq «ÍäaC. ‡ªÅ½ ƒÿsªC?Ñ -Æ-E -ͽ-«Õ-Žˆ-Jª-ÍÃ-œ¿Õ ¦ãªÃoªýf ³Ä.

ÂÙª N™Õ« ŠÂíˆ-¿ˆ-JÂË ŠÂîˆ-Xä@Á ŠÂîˆ-ªŒ-¿ª'à …ª{ÕªC. \œÄC N™Õ« „¾K-¿~- ¤ò-ªá-Ê-XÃ-œËÂË Åç™Õ-®¾ÕhªC. ¯ç™ N™Õ« ¯ç™-Ž-¿و« Gœ¿fÊÕ Â¿ÊoŽLxÂË Å½„¾p ƒªéÂ-«-JÂË Åç™Õ-®¾ÕhªC? 'XêŒªÑ XêŒ-„¾-"A-¿-™Â¿Ù ®¾ªŒyª. ªîV ƯäC ªîV-¿Ú-MÂË …¤ÄCµ. '¹ª{ ƪ˜ä „¾K¿~ ªÃæ® NŸÄu-JnÂË, ENÕ-†¾-«Õª˜ä ‚ªÿÕ-©ã-ÊÕq-©ðE ªîTÂË ¦Ç'à Åç™Õ-®¾ÕhªC. ŠLª-„ÏÂúq „¾ªŒÕ-'¹Õ-„¾ª-Ÿä©ðx å®Â¿ª-œ¿Õ©ð Xç§çÖu «ªÅ½Õ ÅäœÄÅî ‹œË-¤ò-ªáÊ "ÂÌœÄ-ÂÃ-ªŒÕ™Õ ÂîÂí-™x™Õ! ­ªŒÕ-ÊÕª* ­JÂË ¤òÅ½Ö ŸÄJ©ð ÂêŒÕ-©ð¯ä O™Õ-Êoª-Ž-«-ªŒÂ¿Ù ‹ ¿ÙÊÕ¿٠©ÇTªÍä 'êDµ-'ÃJ Æ™-XÃ{Õ XçÊ¿ ‡ªÅî 'ÂÙ-"„¾-ºÇ-RÂ¿Ñ …ªœäC. „¾K-¿~- «áªŸ¿Õ å„šËd ¤Äª¸Œª, ŽªŒ-XÃŽ ¯äêªp NªÅ½ '¹ÕªŒÕ«ÛÐ ÂÙª. «Ö«â™Õ «ÕE-†ÏÂË ÂÙª ²Äæ„-ÂË~-¿Ž ‹ „¾šÇdÊ ÆªŒnª Âß¿Õ. N«-ªŒª'à Í焾p-«ÕE XäCµª-Íä-XÃJÂË ‰¯þ-®Ôd¯þ 'ƒ†¾d-XçÕiÊ XÃJ-Âª ‡Ÿ¿Õ-ªŒÕ-ͽÖæ® Xä@Á ¿~º-Xçá-¿- §½á'¹ª... XêŒÕ ‡Ÿ¿Õ-ªŒÕ'à …Êo-Xä@Á §½á'¹-Xçá¿ ¿~ºª'à '¹œ¿-«-{XäÕ ²Äæ„-ÂË~-Â¿Å½Ñ ÆE ®¾ªŒ-ŸÄ'à …ŸÄ-£¾Ç-Jª-Íä-XÃœ¿Õ. ƒªŒ-Xçj -\-@Áx -«-§½Õ®¾Õ-©ð ªîV¿٠ƒªŒXçj¯Ã™Õ-'¹Õ '¹ª-{-™Õ¯Ão ÍÙE ÂÙª, ƪŒ-Xçj©ðx '¹ª{¿٠ƪŒXçj ENÕ-³Ä-™Õ¯Ão '¹œ¿-«{ª ¦µÇªŒª'à ÆE-„Ϫ-ͽ-{XäÕ ²Äæ„-ÂË~-¿Ž ƪšÇªŒÕ 'C±§½ÕK ‚„¶þ ‡Ny-J-C±ª'þÑ EªÃtŽ ®Ôd儶¯þ £¾ÉÂ˪'þ.

'•ÇJ-¤ò§äÕ "„¾A-¿~-ºÇFo «ÖLNÕ Í䮾Õ-Âî-«-œ¿ª-©ð¯ä «ÕE†Ï Eè-XçÕiÊ "„¾èc ŸÄT …ªCÑ Æª{Õ-¯ÃoªŒÕ «uÂËhŽy NÂÃ-®¾-Xä-Žh™Õ. ‹ '¹ª{ £¾Éªá ÂÃXÃ-™ª˜ä ¿ÙÊÕ-¿Ù-Bªá. ªîèªÅà ®¾ÕȪ'à …ªœÄ-™ª˜ä ÂíŽh "„¾Ÿä-¬Ç-EÂË -Xç-@Áßx. \œÄ-Ÿ¿ªÅà \ C'¹Õ™Ö «Ÿ¿lª˜ä \Ÿçj¯Ã ¦ÇuªÂ¿Ù©ð F ®¾ª¤Ä-Ÿ¿Ê ŸÄͽÕÂî. ÆŸä °N-Åꎪ ‚ʪ-Ÿ¿ª'à '¹œ¿-XÃ-™ª˜ä ƒªŒÕ-'¹Õ-¤ñ-ªŒÕ-'¹ÕÅî ¿L-®Ï¤ò ƪ{ÕªC Íçj¯Ã ®¾ÖÂËh. '‚„¾-ÊÕo-™-¯Ã-Ÿ¿Õ-¿٪˜ä ‚ Ÿä«ÛœË N™Õ-XçjÊ ®¾'¹ª ®¾«Õ-§½ÖEo ‚ŸÄ Íä®Ï-Ê{ÕxÑ ÆªšÇªŒÕ «ÕŸ¿ªý Ÿ±ç骲Ä. 'ÍäŸÄlª©ä... ͽ֟Älª©ä ÆÊÕ-Âî-«Ÿ¿Õl. '«ÕE†Ï °N-Ž-ÂÙª 60 \@ìx-'ÃE Xî¾h-«ª'à ͽÖæ®h 13 \@ìxÑ Æª{Õ-¯ÃoªŒÕ 'C ªîœþ-©ã®þ "šÇXç©üÑ ªŒÍ½-ªáŽ ²Äˆšü-å„Âú. ͽŸ¿Õ«Û ®¾ªŸµ¿u-™Â¿Ù ¤ÄA-êÂ@Áß}, „¾E-¤Ä-{-™Â¿Ù ªîV¿٠‡E-NÕC '¹ª{™ Í턾ÛpÊ „¾¯çoª-œä@Áß}; ²ÄoÊ-¤Ä-¯Ã™Õ, ‚£¾É-ªŒ-N-£¾É-ªÃ™Õ, Šªšðx ¦Ç'î-©ä-¿-¤ò-«œ¿ª «ªšË-XÃ-šËÂË «Õªî „¾Ÿä@Áß} ¤ò'ÃÐ NÕT-©äC 13 \@ìx! «Õʪ Íäæ® „¾E©ð "„¾A ‡E-NÕ-Ÿä®Ï ENÕ-³Ä-™Â¿Ù, ‰Ÿ¿Õ ENÕ-³Ä-™Â¿Ù Ž¿و-«-©ä-¿٪œÄ ªîV¿٠¿F®¾ª \œ¿Õ-²ÄªŒÕx ‚{ª-ÂÃ™Õ \ªŒp-œ¿-ÅÃ-§½ÕE ˜ãjª XäÕ¯ä-•ü-XçÕªšü E„¾Û-ºÕ™Õ ƪ{Õ-¯ÃoªŒÕ. ªîW "„¾§½Ö-ºÇ-EÂË ÆªŒ-'¹ª{, 宩ü-¤¶ò-¯þ©ð „¾E-ÂË-ªÃE XçÕæ®-•ü™Õ ͽCN Åí™-Tª-ͽ-šÇ-EÂË ¤Ä«Û-'¹ª{, šÌO JXçÖšü XÃœ¿-ÂÃ-EÂË ¤Ä«Û-'¹ª{. ÆEoª-šË-¿¯Ão «áÈuªÐ ƪá-Ê-ŸÄ-EÂÌ ÂÃE-ŸÄ-EÂÌ ÆÊ-«-®¾-ªŒª'à XÃCª* ‹œË-¤ò-«-šÇ-EÂî, ‹œËª* ‡Ÿ¿Õ-šË-XÃœË ®¾«Õ-§½ÖEo ¤Äœ¿Õ-Íä-§½Õ-šÇ-EÂî 37 ENÕ-³Ä™Õ «ÕE†Ï «%Ÿ±Ä'à XÃœ¿Õ-ŽÕ-¯Ão-œ¿E XÃ@Áß} Xäò-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ‚«Û-Lª-Ž¿٠‚ªŒÕ-å®-¿ÊÕx „¾œ¿Õ-Žժ-Ÿ¿E ‚„¾Û-Âî-©äª-'ÃF, ¨ ÆÊ-«-®¾-ªŒ-XçÕiÊ ÂÙ-§½Ö-„¾-ÊÊÕ ÆŸ¿Õ„¾Û Í䮾Õ-Âî-©ä«Ö? '®¾«Õ-§½ÖEo ®¾«Õ-§½Ö-ÊÕ-¿Ú-™ª'Ã, ŽÊˆ¾d-XçÕiÊ KA©ð "„¾A-¦µÇ-«ª-Žª'à XÃœ¿Õ-Â¿Ù¯ä ²ÄŸµ¿-Ê©ð ²ÄCµªÍä Nè-§½ÕXäÕ «ÕE†Ï Eè-XçÕiÊ ®¾ª„¾Ÿ¿Ñ ƪ{Õ-¯ÃoªŒÕ 'JÍý- œÄ-œþÐ-„¾Ü-ªý- œÄœþÑ ªŒÍ½-ªáŽ Â˧çÖ-²ÄÂË. 'EÊoÑ Íç™xE Íç¿و, 'ꪄ¾ÛÑ ÍäA-ÂË-ªÃE œ¿ÿÕs. ¯äœ¿-¯äŸä «Õʪ Eèª'à XÃœ¿Õ-¿ٯä *™xªŒ! *™x-ªŒ-«Õ-™x-ªŒ'à DEo XÃœ¿Õ-Âî-ªÃ-Ÿ¿¯ä ŸÄEÂË NÕª*Ê ÂÙ•Çcʪ «ÕE-†ÏÂË ƒªêÂ-«áª-{ÕªC?

***************************************

ENNADU

 EDITORIAL

Âí-Žh „¾-K¿~... Âí-Eo ®¾-XÃ-@Áßx

ꪄ¾-šË-ÊÕª-* -¬Ç®¾-Ê®¾-¦µŒ -Q-ŽÂÃ-™ ®¾-«Ö-Xä-¬Ç-™Õ

ªÃ †¾Z ªÃèÂ̧½Ö©ðx ƒ„¾Ûpœ¿Õ "„¾Åäu¿ „¾J-®Ïn-Å½Õ™Õ ¯ç™-Âí-¯Ãoªá. «âœ¿Õ-¯ç-™™ "ÂËŽª «ªŒÂ¿Ú ªÃ†¾Zª©ð Âê"é'®þ ƪ˜ä Xçj.‡®þ. Ž„¾p «Õªî 愪ŒÕ NÊ-„¾-œ¿E „¾J-®ÏnA. ŽÊ-ŸçjÊ „¾ªŸ±Ä©ð XÃ'Ãs-ºÇ™Õ ®¾ªCµª* ‡-CJ-„¾-Â~ÃEo …Âˈ-J-G-ÂˈJ Íä®Ï¯Ã, ²ñªÅ½-¤Ä-Kd©ð ‡Ÿ¿Õ-ªŒ-ÊoŸä ©ä¿٪œÄ Í䮾Õ-Âî-'¹-L-T¯Ã, "„¾A-„¾-¿~-¯ä-Ž'à \¿ª'à ¬Ç®¾-Ê-®¾-¦µŒÕu™ EXî¾ ®¾«á-ŸÄ-§½Õª-ÊÕªÍä EªÃ-£¾ÉªŒ D¿~¿٠¡Âꌪ ͽ՚Ëd¯Ã ÆC Xçj.‡-®þ.ê ÍçLxªC. ‹ Ÿ¿¬Ç-ÿl-ÂÃ-™ª-¤Ä{Õ ªÃ†¾Z Âê"é'®þ©ð N„¾Â¿~ ¯Ã§½Õ-¿Ù-œË'Ã, «áÈu-«Õª-"A'à -C-«ª'¹-Ž Xçj.‡®þ. ͽքÏÊ "„¾¦µÇ-«ª-ÊÕª* ÿ§½Õ-{-„¾œË ®¾yŽª"Ž «uÂËh-ÅÃyEo ÍÃ{Õ-Âî-«œ¿ª ‡«-J-éÂj¯Ã ƪŽ ®¾Õ™¦µŒª Âß¿Õ. £¾Çª¸ÃÅý „¾J-ºÇ-«Ö™ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ð «áÈu-«Õª-"A'à „¾Ÿ¿O ¦ÇŸµ¿u-Ž™Õ ®Ôy¿-Jª-*Ê ÂíºË•äšË ªî¬Á§½Õu ¯äŽ%-Žyª-©ðE "„¾¦µŒÕŽyª ÅíL-²Ä-J'à ꪄ¾-šË-ÊÕª-* ¬Ç®¾-Ê-®¾¦µŒ ®¾«Ö-Xä-¬Ç-™ÊÕ ‡Ÿ¿Õ-ªîˆ-¦ð-ÅîªC. Xçj.‡-®þ.-©äE ¬Ç®¾-Ê-®¾-¦µŒ©ð ªî¬Á§½Õu ®¾ªÃˆªŒÕ ‡©ÇªšË «Üu£¾É-™Åî ¯ç{Õd-Âí-®¾Õhª-Ÿ¿-ÊoC ®¾ªŒy"Åà -"„¾®¾Õh-Žª ‚®¾-ÂËh-¿ªŒª'à «ÖJªC.
-«Õª-"ŽÕ-™ -Ÿäéª-{Õ?

¤ÄKd©ð ƪŽ-ªŒ_-Žª'à ŠAh@Áßx …Êo-„¾p-šËÂÌÐ ÆCµ-³Äeʪ ®¾ª„¾ÜªŒg «ÕŸ¿l-ŽÕÅî Âê"é'®þ ¬Ç®¾-Ê-®¾-¦µÇ-„¾Â¿~ ¯äŽ'à ªî¬Á§½Õu Šœ¿Õ-Ÿí-œ¿Õ-Â¿Ù™Õ ©ä¿٪œÄ¯ä ¤Ä™Ê ²ÄT®¾Õh¯ÃoªŒE Íç¤ÄpL. ¨ Ÿ¿¤¶Ä 誌-'¹-¦ð§äÕ ¬Ç®¾Ê-®¾¦µŒ ®¾«Ö-Xä¬Ç™Õ ‚§½ÕÊ Ÿ¿Â¿~-Ž¿٠Eè-XçÕiÊ ®¾XÃ™Õ N®¾-ªŒ-¦ð-ŽÕ-¯Ãoªá. ®¾«Õ®¾u©ã¯îo ‚§½Õ-ÊÊÕ Í½Õ{Õd-«á-˜ädª-Ÿ¿Õ¿٠ÂÃͽÕ-ÂíE …¯Ãoªá. OšËE ‡Ÿ¿Õ-ªíˆE ®¾ÅÃh ÍÃ{Õ-Âî-«œ¿ª ‚§½ÕÊ ®¾«Õ-ªŒn-Ž¿٠„¾K¿~.«áÈuª'à 骪œ¿Õ ƪ¬Ç™Õ ¨ ®¾«Ö-Xä-¬Ç©ðx "„¾Â¿ª-„¾-Ê™Õ ®¾%†ÏdªÍä Æ«-ÂìÁª ¿E-„Ï-²òhªC. ŠÂ¿šË: "„¾Åäu¿ Å癪'ú ªÃ†¾Zª. 骪œ¿Õ: ‹ÿÕ-@Ç-„¾ÛªŒª '¹ÊÕ™ Æ"¿«Õ Ž«y¿ª «u«-£¾ÉªŒª. ¬Ç®¾-Ê-®¾¦µŒ QŽ-ÂÙ ®¾«ÖXä¬Ç™Õ œË宪-ÿªŒÕ -\-œî-Åä-D-Ê "¤ÄªŒª-¦µŒXçÕi 23Åî «á'¹Õ-²Ähªá. å®™-«Û™Õ ¤òÊÕ ®¾¦µŒ Âí™Õ«Û BêªC 13ªîV-©ä.-

Xçj.‡®þ «Õ%AÂË ®¾ªÅľª Åç™-„¾-œ¿ªÅî ÅíL-ªîV ®¾¦µŒ XêáŸÄ „¾œ¿Õ-ŽժC. ƒÂ¿ NÕTLªC „¾¯çoªœ¿Õ ªîV™Õ. ¨ ÂÙª©ð O©ãj-ÊEo ‡Â¿Ùˆ« ƪ¬Ç™ÊÕ Í½ªŒa¿٠«Íäa©Ç ͽ֜Ä-™E "„¾ŸµÄÊ N„¾Â¿~ª Åç™Õ-'¹Õ-Ÿä¬Áª '¹-šËd'à "„¾§½Õ-Ao-®¾Õhª-Ÿ¿-Ê-œ¿ª©ð ®¾ªŸä£¾Çª ©äŸ¿Õ. ªÃ³ÄZEo ƒšÌ-«™ ¿ªŒ«Û, «ªŒŸ¿ „¾J-®Ïn-Å½Õ™Õ „¾šËd-¿Ù-C-¤Äªá. ¬Ç®¾-Ê-®¾-¦µŒ©ð OšËå„j ͽªŒa èJê' Æ«ÂÃ¬Ç™Õ „¾Û†¾ˆ-™ª'à …¯Ãoªá. ¨²ÄJ XçáŽhª ®¾¦µŒ Å癪-'ú, ‹ÿÕ-@Ç-„¾ÛªŒª Æ"¿-«Õ-'¹-ÊÕ™ Ž«y¿ª ͽÕ{Öd-¯ä AJê' „¾J®ÏnA ¿E-„Ï-²òhªC.

¬Ç®¾-Ê-®¾¦µÇ «u«-£¾ÉªÃ™ «Õª"A'à ªî-¬Á-§½ÕuÐ ®¾¦µŒ©ð N„¾-Â~Ù ‡Å½Õh™Â¿Ù å„j‡-ŽÕh™Õ Xä®Ï, ŠÂ¿-«Ö-{¿٠„¾C-«Ö-{™Õ «œËfªÍ½œÄEÂË ‡„¾Ûpœ¿Ö XçÊÕ-ÂÃ-œ¿-©ä-Ÿ¿Õ. ‚§½ÕÊ Æ™Xî-¿'à «Ö{™ Å½ÖšÇ™Õ "„¾§çÖTª-Íä-XêŒÕ. "„¾¦µŒÕÅÃyEo'ÃF, ŽÊÊÕ'ÃF ‡«ªŒÕ „¾¯ço-ŽÕh-«Ö{ ƯÃoÐ C'¹Õ_Ê ®Ôšðxª* ©äÍäª-Ÿ¿Õ¿٠‚§½ÕÊ ‡„¾Ûpœ¿Ö ®ÏŸ¿l´ª'à -…ª-œä--XêŒÕ. '¹œ¿-*Ê Æªá-Ÿä-@Áx©ð N„¾-¿~- ¯äŽ™Åî, ®¾¦µŒÕu-™Åî NNŸµ¿ ®¾ªŸ¿-ªÃs´©ðx ‚§½ÕÊ B"« Xßî-„¾-XÃ-ŸÄ-™Â¿Ù C'êŒÕ. ®¾y„¾Â¿~ª ŽªŒ-„¾ÛÊ ªî¬Á§½Õu ŠªšË-ÍäÅîh ¤òªÃ{ª ²ÄT²ÄhªŒE Âê"é'®þ ®¾¦µŒÕu™Õ Í焾ÛpÂíª{Õª-šÇªŒÕ. ƒ„¾Ûpœ¿Õ ªî¬Á§½Õu «áÈu-«Õª"A „Ôª¸Œªå„j …¯ÃoªŒÕ. ƒ„¾p-šËÂÌ ‚§½ÕÊ «áÊÕ-„¾šË ‚Xä¬Ç¯äo "„¾Ÿ¿-Jz-²ÄhªÃ ©ä¿ ÂíŽh ªî¬Á§½Õu ¿E-„Ï-²ÄhªÃ ÆÊoC ÆEo ¤ÄKd-™Ö …ŽÕq¿-Ž-Åî '¹-«Õ-E®¾Õh--Êo -ƪ-¬Áª. '¹Å½ª©ð Xçj.‡®þ. «áÈu-«Õª-"A'à …Êo-„¾Ûpœ¿Õ ‚§½ÕÊ ÆÊÕª'¹Õ ®¾£¾Ç-ͽ-ªŒÕ-©ãjÊ «Õª"ŽՙÕ, P†¾×u©ãjÊ ¬Ç®¾-Ê-®¾-¦µŒÕu™Õ ®¾¦µŒ©ð ‡Â¿ˆ-œ¿-©äE Ÿ¿Ö¿ٜ¿Õ ¿Ê-ÿ-ªŒ-Íä-XêŒÕ. Xçj.‡®þ.å„j *Êo-¤ÄšË ‚ªî-„¾º «*a¯Ã A„Ïp-Âí-˜ädª-Ÿ¿Õ¿٠XꌪÅà «áªŸ¿Õ¿٠Ÿ¿ÖêÂXêŒÕ. ®¾¦µŒ©ð ƒ„¾Ûpœ¿Õ «áÈu-«Õª"A «ÖªÃ-ªŒÕ-'ÃF, «Õª"A-«ªŒ_ª «Ö"Žª ¤ÄŽŸä.¨ „¾J-®Ïn-Žթðx ªî¬Á-§½Õu¿٠«Õª"ŽÕ-™-ÊÕª* \XäÕ-ªŒÂ¿Ù ®¾£¾Ç-Âꌪ ƪŸ¿Õ-Žժ-Ÿ¿-ÊoC "„¾¬Ço-ªŒn-¿ª'à «ÖJªC. Ž«Õ¿٠ªî¬Á§½Õu „ÏŽ%-®¾-«Ö-ÊÕ-œ¿E å„jÂË ÍçÿÕ-ŽÕÊo «Õª"ŽՙÕÐ ®¾¦µŒ©ð ‚§½ÕÊ¿٠\XäÕ-ªŒÂ¿Ù ÍäŸî-œ¿Õ'à …ªšÇªŒÕ ÆÊoC ÂíªÅ½ ®¾ªŸä-£¾É-®¾p-Ÿ¿XäÕ. '¹Å½ª©ð ®¾¦µŒ©ð \ ƪ¬Áªå„j ͽªŒa Xç៿©ãj¯Ã ÆC *«-JÂË Xçj.‡®þ, ͽª"Ÿ¿-¦Ç-ÿÕ™ ®¾ªXÃ-Ÿ¿ª-Åî¯ä «áT-æ®C. XÃJ-Ÿ¿lJ XÃ'ÃyŸ¿ª Ưä-¿-²ÄªŒÕx «uÂËh-'¹Å½ N«Õ-ªŒz™Â¿Ú ŸÄJB®ÏÊ ®¾ª-Ÿ¿ªÃs´™Õ-¯Ãoªá. ¨ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ðÐ ƒÂ¿-OÕ-Ÿ¿{ ®¾¦µŒ©ð ªî¬Á§½Õu, ͽª"Ÿ¿-¦Ç-ÿÕ™ «ÕŸµ¿u ‡©ÇªšË XÃÅÃ-«-ªŒºª ¯ç™-Âí-Ê-¦ð-Åîª-Ÿ¿-ÊoC -…-Žˆªª¸Œ ¿-L-Tª-Íä-Ÿä.

ƒšÌ-«L ÂÙª©ð ‡Êo-œ¿Ö-©äE KA©ð ƒ„¾Ûpœ¿Õ Å癪-'ú ÆT_ ªÃV-¿٪C. ²ÄªŒy-"A¿ ‡Eo-¿™ ŽªŒ-XÃŽ ®¾Ÿ¿Õl-«Õ-ºË-Tª-Ÿ¿-ÊÕ-¿ÙÊo Å癪-'ú …Ÿ¿u«Õª ÅçªÃ®¾ ÆCµ-¯äŽ éÂ.ͽª"Ÿ¿-¬ì-È-ªŒ-ªÃ«Û ‚«Õ-ªŒº D¿~Åî AJT ªŒ'¹Õ™Õ¿٪C. …Ÿ¿u-«Ö-EÂË ¨ D¿~ ÂíŽh ­„Ï-ªŒÕ-™Ö-Ÿ¿-œ¿XäÕ Âÿ٪œÄ "¤ÄºÅÃu'Ù ŸÄÂà XçR}ªC. ¨ å®'¹ QŽ-ÂÙ ®¾«ÖXä¬Ç™ÊÖ Åÿ-ÊÕªC. ÅçªÃ®¾, ¦µÇè¤Ä, ®Ï.„Ï.-‰.™Õ ¨ ƪ¬Áªå„j ®¾¦µŒÊÕ ®¾hªGµª-„¾-•ä-殪-Ÿ¿Õ¿٠…Ÿ¿Õu-¿h-«Õ-«Û-ŽÕ-¯Ãoªá. ¨ ¤ÄKd™ ®¾ª'Çu-ÿ™ª Ž¿وXä ƪá-Ê-„¾p-šËÂÌÐ Å癪-'Ã-ºÂ¿Ù ®¾ªÿª-Cµª* \Ÿî ŠÂ¿ «Ö{ Í焾p¿ Ž„¾pE ŠAhœË -XÃ-šË-OÕ-ŸÄ „¾œ¿Õ-ÅîªC. ƒšÌ«L ²ÄªŒy-"A¿ ‡Eo¿©ðx ®Ï.„Ï.-‰.(‡ª) NÕÊ£¾É -NÕ-T-L-Ê ¤ÄKd™Fo Å癪-'Ã-ºÇ¿٠„¾Í½a-•ãªœÄ ­¤Äªá. Å癪-'ú¿٠Âê"é'®þ ¤ÄKd ®¾Ö"Ž-"¤Ä-§½Õª'à ®¾Õ«á-È-XäÕ-ÊE «áÈu-«Õª-"A'à C«ª-'¹Å½ ªÃè-¬ì-È-ªŒ-骜Ëf "„¾Â¿-šËª* ªî¬Á§½Õu ¯äŽ%Žyª©ð ‹ ¿NÕšÌ Xä¬ÇªŒÕ. "„¾®¾ÕhŽ „¾J-®Ïn-Žթðx ¨ ƪ¬Áªå„j '¹@Áª N¤Äp-LqÊ ¦ÇŸµ¿uŽ NÕT-L-Ê-XÃ-J-¿¯Ão ªî¬Á-§½Õu-å„j¯ä ‡Â¿Ùˆ-«'à …ªC. éÂ.®Ï.-‚ªý. D¿~, Æʪ-ŽªŒ „¾J-ºÇ«Ö™ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ðÐ „¾™Õ-«ÛªŒÕ Âê"é'®þ ‡ª„Ô™Õ, ‡XçÕt-©äu™Õ, ®ÔE-§½Õ-ªý-¯ä-Ž™Õ Å癪'ú¿٠ÆÊÕ-¿Ú-™ª'à '¹@Áª N„¾Ûp-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ²òE-§½Öå„j ŠAhœË ÅçÍäaª-Ÿ¿Õ¿٠XêŒÕ ®¾«Õ-§½Ö-Žh-«Õ-«Û-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ¨ „¾J-®Ïn-Žթðx ªî¬Á§½Õu -‡-©Ç -«u-«£¾Ç-J²ÄhªŒ-Êo -ŸÄ-Eå„j -ƪ-Ÿ¿-J -Ÿ¿%-†Ïd êª-"D¿%-Ž-«Õ-«Û-ÅîªC. Å癪-'ú ƪ¬Áª ÆCµ-³Äeʪ ÍäŽÕ-©ðx¯ä …ªŸ¿E ‚§½ÕÊ ƒ„¾p-šËê ÅäLa-Íç-¤ÄpªŒÕ. ÂÃF, ®¾¦µŒ©ð BªÃt-ʪ-Âª „¾{Õd-ÿ˜äd XÃÅÃ-«-ªŒºª «æ®h «Ö"Žª ÆC ªî¬Á§½Õu ®¾«Õ-ªŒn-Ž¿٠®¾XÃ-™Õ-'ïä E™Õ-®¾ÕhªC.

Åç™Õ-'¹Õ-Ÿä¬Áª ¤ÄKd ÆCµ-¯äŽ ͽª"Ÿ¿¦ÇÿÕD ƒªÍ½Õ-NÕª-Í½Õ ƒŸä „¾J-®ÏnA. Å癪-'ú ªÃ†¾Zª-Âª "„¾•Ç-²Äy-«Õu-§½á-Žª'à ²Äê' "„¾"Â˧½Õ¿٠®¾£¾Ç-¿-J-²Äh-«ÕE ƒšÌ-«™ ‡Eo-¿™ ®¾«Õ-§½Õª©ð Åç™Õ-'¹Õ-Ÿä¬Áª -¤Ä-Kd "„¾Â¿-šËª-*ªC. ê®Ô-‚ªý D¿~ ‚ ¤ÄKd ‡XçÕt-©äu-™-å„j¯Ã B"« ŠAhœËÂË ÂêŒ-º-«Õ-«Û-ÅîªC. ƒšÌ-«L Æ宪Hx ‡Eo-¿©ðx ÅçŸä¤Ä¿٠™Gµª-*Ê ®Ô{x©ð ƒªÍ½Õ-NÕªÍ½Õ ®¾'¹ª Å癪-'Ã-º-ÊÕªÍä …¯Ãoªá. ͽª"Ÿ¿¦ÇÿÕ Å½Ê XçjÈêªNÕšð ®¾p†¾dª Í䧽Ö-™E ÅçªÃ®¾ "¬ìºÕ™Õ ƒ„¾p-šËê ŠAhœË Å箾Õh-¯Ãoªá. ÅçªÃ-®¾Åî Åç'¹-Åçª-„¾Û™Õ Í䮾Õ-Âî-«-œ¿ª-«©äx XçáÊošË "ê'{ªý ‡Eo-¿©ðx PXêŒÕ "¤ÄªÅéðx ÅçŸä¤Ä AªŒÕ-'¹Õ-©äE N觽ժ ²ÄCµª-*ª-Ÿ¿Êo ¦µÇ«Ê ‚ ¤ÄKd «ªÃ_©ðx ÿ™ª'à …ªC. Ɵ䮾«Õ-§½Õª©ð Å癪-'Ã-ºå„j Íä®ÏÊ BªÃtʪ ÊÕª* XçÊÂˈ Xç@ì} „¾J-®Ïn-A©ðÊÖ ‚ ¤ÄKd ©äŸ¿Õ. ŸÄªÅî «ÕŸµäu-«ÖªŒ_ª©ð ¯ç{Õd-¿Ù-ªÃ-XÙÊoC ͽª"Ÿ¿-¦ÇÿÕ «Üu£¾Çª'à …Êo{Õx ¦µÇN-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ƒÂ¿, "„¾•Ç-ªÃèuª ¤ÄKd ²Ä«Ö->¿ Å癪-'Ã-ºÂ¿Ù ¿{Õd-ÿœË …Êo{Õx "„¾Â¿-šË-²òhªC. ¤ÄKd-™Fo Å癪-'Ã-ºå„j \Ÿî ŠÂ¿ XçjÈJ "„¾Â¿-šËª-ͽ¿ Ž„¾pE „¾J-®ÏnA "„¾®¾ÕhŽª ¯ç™-ÂíªC.

-Åç-Ÿä-¤Ä -Æ--®¾Y-¬Á²ÄY-™Õ

‹ÿÕ-@Ç-„¾ÛªŒª '¹ÊÕ™ (-Š.-‡ª.®Ï.) Æ"¿-«Ö-™Â¿Ù ®¾ªÿª-Cµª* ¨²ÄJ ®¾¦µŒ Ÿ¿Ÿ¿l-J©äx „¾J-®ÏnA ¿E-„Ï-²òhªC. '¹Å½ª©ð 骪œ¿Õ, «âœ¿Õ „¾ªÃu-§½Ö™Õ ®¾¦µŒ©ð ¨ ƪ¬Áªå„j å„Ÿ¿l§çÕŽÕhÊ Í½ªŒa èJ-TªC. ÂÃF, ¨ Ÿ¿¤¶Ä "„¾¦µŒÕŽyª Æ¿ˆœ¿ XçÕiEª'þÊÕ EL-„ÏXä®ÏÊ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ðÐ -Š.-‡ª.®Ï.-©ð-E -Æ-"¿-«Ö-™å„j -"„¾-¦µŒÕ-Žy -XçÕ-œ¿-™Õ -«ª-ͽ-œÄ-EÂË ¬Ç®¾-Ê-®¾¦µŒ-ÊÕ XäC-¿'à -«Õ--™Õ-ͽÕÂî-XÃ-™-E Åç™Õ-'¹Õ-Ÿä¬Áª ¤ÄKd ¿%-ŽE¬Áa-§½ÕªÅî …ªC. -‹-ÿÕ-@Ç„¾ÛªŒª '¹-ÊÕ-™ -«u-«£¾ÉªŒªå„j ®Ï.G.‰. NÍÃ-ªŒ-ºÂ¿Ù ®¾ªÃˆªŒÕ ‚ŸäPª*ªC. ®¾Õ"„ÔªÂÕd ²ÄCµ-ÂÃ-J¿ ¿NÕšÌ, ªÃ†¾Z"„¾¦µŒÕŽy ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ-™Åî ¿ڜËÊ "A®¾¦µŒu ¿NÕšÌ™Õ ‹ÿÕ-@Ç-„¾Û-ªŒª©ð Æ"¿-«Ö™Õ 誌Õ-'¹ÕŽÕÊo{x ÅäLa- Íç-¤Äpªá. '¹ÊÕ™ §½Õè-«ÖE 'ÃL è¯Ã-ªŒl-Ê-骜ËfÂË, ¿œ¿„¾ ‡ª.„Ï. è'¹-¯ît-£¾Ç-Ê-éª-œËfÂË «ÕŸµ¿u å„Ê-Xä-®¾Õ-¿Ù-¤ò-ªáÊ ‚Jn¿ ©ÇXÃ-Ÿä-O-™Â¿Ù ®¾ªÿª-Cµª*Ê «u«£¾ÉªŒª ®¾¦µŒ©ð N®¾h%-Žª'à "„¾²Äh-«-Ê¿٠«Íäa Æ«-ÂÃ-¬Ç™Õ ÂíšËd-¤Ä-êª-§½Õ-©ä-EN. ‹ÿÕ-@Ç-„¾ÛªŒª '¹ÊÕ™ MV™ ªŒŸ¿ÕlÂª ¬Ç®¾-Ê-®¾-¦µŒÊÕ ®¾hªGµª„¾-•ä-殪-Ÿ¿Õ¿٠Åç™Õ-'¹Õ-Ÿä¬Áª ¬Á²ÄY-²ÄY™ÊÕ ®ÏŸ¿l´ª Í䮾Õ-¿٪-šðªC. ¨ XçáŽhª «u«-£¾É-ªŒª©ð \ª èJ-TªC, ‡«J ¤Ä"Ž -‡ª-Ž …ª-C ÆÊoC Åä©äaª-Ÿ¿Õ¿٠®¾ªÿª-CµÅ½ Ÿ¿²ÄY™EoªšËF ®Ôp¿ªý «áªŸ¿Õª-ÍÃ-™E ¬Ç®¾-Ê-®¾-¦µŒ©ð ‚§½ÕÊ '¹-šËd'à -œË-«Öª--œþ Í䧽Õ-«-ͽÕa. ‹ÿÕ@Ç-„¾ÛªŒª '¹ÊÕ™ MV ªŒŸ¿Õl œË«Öª-œþ¿٠XëÕ-„¾-Â~ÙÕ, "„¾•Ç-ªÃèuª ¤ÄKd-™Ö -Åç-Ÿä-¤Ä--Åî '¹@Áª ¿™Õ-„¾Û-ŽÕ-¯Ãoªá.

ªÃ†¾Z Âê"é'®þ ¯Ã§½Õ-¿-ÅÃy-EÂË ƒC „¾KÂ~î¾-«Õ§½Õª. ŠÂ¿-Xçj„¾Û Å癪-'ú, «Õªî-Xçj„¾Û ‹ÿÕ-@Ç-„¾ÛªŒª -«u-«£¾ÉªŒªÐ ªî¬Á§½Õu Ÿ¿Â¿~-Ž¿٠®¾XÙÕ'à E™Õ-®¾Õh-¯Ãoªá. Xçj.‡®þ. Æʪ-ŽªŒª „¾Ÿ¿O „¾'Ã_™Õ Í䄾-šËdÊ ªî¬Á§½ÕuÐ Â̙¿ ®¾«Õ-§½Õª©ð ªÃ†¾Z Âê"é'®þ «ªÃ_--Lo \ XäÕ-ªŒÂ¿Ù \¿-ÅÃ-šËå„j ʜ˄Ϫ* ¯ç{Õd-¿Ù-ªÃ-'¹-™ÊoC "„¾®¾ÕhŽª ƪŸ¿J Ÿ¿%†ÏdF ‚¿-J¥-®¾ÕhÊo ƪ¬Áª.

Ð ‚ªý.-N-è-§½Õ-¯Ã-ªÃ-§½Õ-º-ªÃ«Û

***************************************

ENNADU

 EDITORIAL

XçÕi-"AÂË -«Õ-Jª-Ž -«-¯ço

-"„¾-ŸµÄ-Ê-«Õª-"A -«Õ-¯ît£¾Ç-¯þ®Ïª'þ -¯ä-šË-ÊÕª-* -«â-œ¿Õ ªî-V-™-¤Ä-{Õ ªŒ-³Äu-©ð „¾ªŒu-šËª-ͽ-ÊÕ-¯ÃoªŒÕ. -¦µÇªŒ-Åý¿٠-*ªŒÂÃ-™ -NÕ-"Ž-Ÿä-¬Á-XçÕi-Ê ªŒ³Äu-Åî ®¾ª-ÿª-ŸµÄ-™-ÊÕ, -XÃ-ºË-èuª-Åî ®¾£¾É -ƒ-ŽªŒ ªŒª'Ã-©ðx ®¾£¾ÇÂêÃ-Eo -¦µÇªŒ-Åý „¾-šË-†¾e„¾ªŒ-ͽÕÂî-«-™®Ï-Ê -BªŒÕ-ÊÕ -N-«-J®¾Õh-Êo -XÃu®¾-NÕ-C...

«â œ¿Õ-ªî-V™ „¾ªŒu-{-Ê-Âª ƒXÃ@Á "„¾ŸµÄ-Ê-«Õª"A œÄ¿dªý «Õ¯ît-£¾Ç-¯þ-®Ïª'þ «Ö²òˆ Xç@Áßh-¯ÃoªŒÕ. ²ÄŸµÄ-ªŒ-ºª-'Ã-¯çjÅä ŸÄ¯îx N¬ì†¾ª \OÕ-©äŸ¿Õ. 骪œ¿Õ- Ÿä-¬Ç™ «ÕŸµ¿u …Êo Š„¾pªŸ¿ª XäÕªŒÂ¿Ù ŠÂ¿ \œÄC ªŒ³Äu ÆCµ-¯äŽ ¦µÇªŒÅý ®¾ªŸ¿-Jzæ®h «ÕªŒÕ-®¾šË \œÄC ¦µÇªŒÅ½ "„¾ŸµÄE ªŒ³Äu©ð „¾ªŒu-šË-²ÄhªŒÕ. ŸÄ¯îx ¦µÇ'¹ª-'Ã¯ä «Õ¯ît-£¾Ç-¯þ-®Ïª'þ ªŒ³Äu Xç@Áßh-¯ÃoªŒÕ. ŠÂ¿-„¾pšË ²òN-§½Õšü §½âE-§½Õ-¯þÅî ¦µÇªŒ-Åý¿٠…Êo ®¾ªÿª-ŸµÄ-™ÂÌ, ƒ„¾pšË ®¾ªÿª-ŸµÄ-™ÂÌ ¦µŒÖ«Öu-ÂÃ-¬Ç-™-¿Ù-ÊoªÅ½ ÅäœÄ …ªC. Æ„¾Ûpœ¿Õ ƒªŒÕ-Ÿä-¬Ç™Ö ÂÙ-„¾-K-¿~¿٠EL-*Ê N¬Çy-®¾-¤Ä-"Ž-XçÕiÊ "¤Äº-NÕ-"ŽՙÕ. ƒ„¾Ûpœ¿Õ ê«™ª '«Üu£¾É-Žt¿ ¦µÇ'¹-²Äy-«á™ÕÑ «Ö"ŽXäÕ. ¦µÇªŒ-Åý©ð ¿«âu-E-®¾Õd™Õ "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-EÂË *¿و™Õ Å箾Õh-¯Ão-ªŒE ‚¯ÃšË "„¾ŸµÄE ƒªC-ªÃ-'êDµ Æ„¾pšË -²ò-N-§½Õ-šü -§½â-E-§½Õ-¯þ -Æ-Cµ-¯ä-Ž "¦ã•ão-Xþ¿٠Í焾Ûp-Âí-Êo-{Õd'à XêŒh™Õ «ÍÃaªá. ÆD ‚¯ÃšË ƒªŒÕ-Ÿä-¬Ç™ ²ÄEo-£ÏÇŽuª. ¤ÄÂË-²Än¯þ-Åî 1971-©ð -§½á-Ÿ¿l´ª -è-J-T-Ê ®¾-«Õ-§½Õª-©ð -«Õ-Ê¿٠-Ÿ¿-ÊÕo'à -E-L-*ª-C Â¿ÚœÄ ªŒ³Äu¯ä. "„¾'Ãœµ¿ XçÕi"B-ÿªŸµ¿ª ²Än¯ä Æ„¾-Ê-«Õt-¿„¾Û XäÕ„¶¾Ö™Õ ¿«át-Âî-«-šÇ-EÂË Âꌺª \ª{E ‚©ð-*ª-Íä-«áªŸ¿Õ «ÕÊ¿٠«Õʪ ‚Žt-„¾-J-Q-™Ê Í䮾Õ-Âî-XÃ-LqÊ Æ«-®¾ªŒ-«áª-C.

²òN-§½Õšü -§½â-E-§½Õ-¯þ „¾Å½-¯Ã-ʪ-ŽªŒª ‚ Ÿä¬Áª „¾E ƒÂ¿ «áT-®Ï-Ê-˜äd-ÊE ¦µÇNª-*Ê ÍÃ©Ç Ÿä¬Ç©ðx -ƒª-œË-§½Ö ¿Ú-œÄ -…ª-C. "„¾Í½a´Êo §½áŸ¿l´ª «áT®Ï \¿--"Ÿµ¿Õ« "„¾„¾ªÍ½ª ‚N-†¾ˆ%-Ž-«Õ-ªáª-Ÿ¿E, ÆXçÕ-JÂà Ž„¾p 'ÆÊuŸµÄ ¬ÁªŒºª ¯Ã®ÏhÑ ÆE ÆÊÕ-Âî-XÃ-LqÊ „¾J-®ÏnA \ªŒp-œËªC. *«-ªŒÂ¿Ù ªŒ³Äu Â¿ÚœÄ ¯Ãšð ¿Ú{-Nթ𠦵Ç'¹-²ÄyNÕ ÂÃXÃLq «*aªC. Æ„¾pšðx ‚Jn-¿ª'à ªŒ³Äu ‡ªÅ½ D¯Ã-«-®¾n©ð …Êo-„¾p-šËÂÌ å®j-E¿ª'Ã, ‚§½áŸµ¿ ®¾ª„¾Ah„¾ªŒª'à ÆXçÕ-J-Âÿ٠\«Ö"Žª B®Ï-¤ò-©äŸ¿Õ. ŸÄE ®¾£¾Çè «Ê-ªŒÕ-™Â¿Ú, «ÖÊ« «Ê-ªŒÕ-™Â¿Ú ©ð{Õ-©äŸ¿Õ. «ÕŸµ¿u ‚®Ï§½Ö Ÿä¬Ç™ ÊÕª* ¿ل¾p-™Õ-Åç-„¾p-™Õ'à ªŒ†¾uÊÖx, NÕL-{K ÿ™-'Ã™Ö XçÊÂˈ «*a¯Ã, XꌪÅà ¬Ç®¾Y ²ÄªêÂ-A-¿-„¾-ªŒ-XçÕiÊ ÆÊÕ-¦µŒ-««â, NŸÄu …Êo-XÃêª. ¨ Ÿ¿%Ty-†¾-§½ÖEo ƪͽ¯Ã ¿{d-{ª©ð -¦µÇªŒ-Åý ®¾£¾É "„¾„¾ª-ͽ-Ÿä-¬Ç™Õ N„¶¾™-«Õ-§½Öuªá. -ÆšÇx «Õʪ ‚©ð-*ª*ʪŸ¿Õ¿٠ªŒ³Äu Â-Tª-ͽÕ-Âî-©äŸ¿Õ. ŸÄE-Âî-„¾«â, ÆÊÕ-«Ö-Ê-«ÕªÅà «ÕÊ-Ÿä¬Áª ƒ„¾p-šËÂÌ ÆXçÕ-J-ÂÃÅî ªÃ®¾Õ-¿Ù-„¾Ü-®¾Õ¿٠AªŒÕ-'¹Õ-ŽÕ-Êoª-Ÿ¿ÕêÂ. 'ÆXçÕ-J-ÂÃÅî «ÕÊ-XçÕi"A ÿ™-„¾-œ¿{ª ƪ˜ä «Õªî Ÿä¬ÁªÅî (ªŒ³ÄuÅî) NœË-¤ò-«{ª ÆE Âß¿ÕÑ ÆE «Õʪ å„jÂË ‡Eo- ¿-ÿÕªŒxªá-¯Ã Í焾p-«Í½Õa. ‚ XäÕªŒÂ¿Ù ªŒ³Äu¿٠ʫÕt¿ª ¿-L-Tª-ͽ-œÄ-EÂË -Ÿö-Žu„¾ªŒª'à -«Õ-ʪ å„Ÿ¿l'à "„¾§½ÕŽoª Íä®ÏªC©äŸ¿Õ. ƪŸ¿Õ-«™x „¾ªŒ-®¾pªŒ Æ„¾-Ê-«Õt-ÂÃ™Õ «ÕJªÅ½ 優ŒÕ-'¹ÕÅ½Ö «®¾Õh-¯Ãoªá. -¨ „¾-J®Ïn-A-E -ͽ¿ˆ-C-Ÿäl ¿%-†Ï-E -Ž¿~--ºª -"¤ÄªŒª-Gµª-ÍÃ-L. ‚ Æ«-ÂÃ-¬ÇEo «Ÿ¿Õ-™Õ-¿٪˜ä ¬Ç¬Áy-Žª'à ƒÂ¿ Íä•Ç-J-ʘäd. ÆXçÕ-JÂà ªŒ³Äu- «ÕŸµ¿u ²Äª"„¾-ŸÄ-§½Õ¿ª'à '¹-™ XçjªŒ N®¾h%A Žê'_-C-Âß¿Õ. Ž֪ŒÕp §½âªŒ-„þ©ð ÆXçÕ-JÂà ‚œ¿Õ-ŽÕÊo ƯäÂïä¿ Ÿíª'Ã-{-ÂÃ™Õ ÆToÂË ‚èuª ¤ò®¾Õh-ÊoXä -Ž„¾p «Õª{Lo ͽ©Çx-êªaN ÂëÛ. -Æ-¤¶Ä_E-²Än-¯þ©ð ÆXçÕ-JÂà …E-ÂË-'ÃF, ÆXçÕ-JÂà Íçj¯Ã ®¾ªÿª-ŸµÄ-™Õ-ÂÃF ªŒ³Äu¿٠‚ʪ-ŸÄEoÍäaN Âïä-ÂëÛ. „¾ÜªŒy„¾Û ²òN-§½Õšü §½âE-§½Õ-¯þ©ð ¦µÇ'¹-²Äy-«á-™Õ'à …ªœË NœË-¤ò-ªáÊ «ÕŸµ¿u ‚®Ï§½Ö Ÿä¬Ç-™Åî ÆXçÕ-JÂà ¯çªŒ„¾Û-ŽÕÊo ¯ç§½Õu-«â ªŒ³Äu¿٠*ªÃ¿٠¿L-Tª-ÍäŸä.Eèª Íç¤Äp-™ª˜ä ¯äšËÂÌ «ÕÊ NÕL-{K §½áŸ¿l´-²Ä-«Ö"T, ²ÄªêÂ-A¿ ²Ä§½Õª, ‚§½á-ŸµÄ©ðx («Õʪ ²ñªÅ½'à ªŒÖ¤ñª-Cª-ͽÕ-¿Ù-ÊoN NÕÊ-£¾É-ªáæ®h) œç¦ãjs´ ¬ÇÅÃ-EÂË å„j'à ªŒ³Äu ƒ*a-ÊXä. ªŒ³Äu¿٠償¿l ‚§½áŸµ¿ N„¾ºË ¦µÇªŒ-Ž-Ÿä-¬ÁXäÕ. Æ©Çê' ¦µÇªŒ--Åý¿٠‚§½á-ŸµÄ™ ͽ«Â¿ Ÿ¿ÕÂúª ªŒ³Äu «Ö"ŽXäÕ. ¦µÇªŒ-Åý©ð ¯Ã™Õ'¹Õ ÆºÕ J§½Ö-¿dªŒx EªÃt-ºª-Åî-¤Ä{Õ "ÿ£¾Çôt®þÂË ²ÄªêÂ-A¿ ²Ä§½Õª, ‰.‡-¯þ-.‡®þ. 'N"¿-«Ö-CŽuÑ ÆºÇy-§½áŸµ¿ N«Ö-Ê-Íî-Ÿ¿Â¿ §½áŸ¿l´-¯ö¿, ‰Ÿî-ŽªŒª •ãšü -§½á-Ÿ¿l´ N«Ö-¯Ã™Õ, ®¾Õ'ð§ýÕ, Æ¿Ù@ÁÐ2... ƒ-©Ç ‚§½áŸµ¿, NÕL-{K ¬Ç®¾Y ²ÄªêÂ-A¿ ªŒª'¹ª©ð ªŒ³Äu ƒ„¾p-šËÂÌ «ÕÊ¿٠-N®¾h%-Ž ²Än-ªá-©ð ²Ä§½Õª -ƪ-C-²òhª-C. ¦µÇªŒ-Åý-„¾{x ªŒ³Äu ͽÖå„-œ¿Õ-ŽÕÊo ÆA-å„Ÿ¿l »ŸÄªŒuª \-NÕ{ª˜äÐ ÆC ‚§½áŸµ¿ ®¾ª„¾-Ah-Åî-¤Ä{Õ XÃšË ÅÙÖ¿٠²ÄªêÂ-A¿ „¾J-•Çc-¯Ã-Fo ‡„¾p-šË-¿-„¾Ûpœ¿Õ «ÕÊ-¿ª-C-®¾Õhª-œ¿-{ª. ŽŸÄyªÃРꪄ¾-šË-ªî-VÊ «Õʪ «ÕSx ªŒ³Äu-OÕŸ¿ ‚ŸµÄ-ªŒ-„¾-œÄ-LqÊ „¾E …ªœ¿Ÿ¿Õ. §½áŸ¿l´ ²Ä«Ö-"TE ¦Ç'¹Õ- Íä-®¾Õ-¿ٯä N†¾-§½Õª©ð Â¿ÚœÄ «ÖšË-«Ö-šËÂÌ ªŒ³Äu-Ÿ¿-'¹_-ªŒÂ¿Ù „¾ªŒÕ-é'-ÅÃh-LqÊ Æ«-®¾ªŒª „¾œ¿Ÿ¿Õ. «Õêª Ÿä¬Á«â «ÕÊ¿٠-¨ -ŽªŒ£¾É-©ð ²ÄªêÂ-A¿ „¾J-•Çc-¯ÃEo ÿCM Í䧽Õ-œ¿ª-©ä-Ÿ¿Õ. ¬ÁßCl´-Íä-®ÏÊ ÆºÕƒªŸµ¿Ê ÿC-M, ƒªŸµ¿Ê ¦µŒ"Ÿ¿Å½ N†¾-§½Õª-©ðÊÖ ƒC-«-ªŒê Š„¾pª-ŸÄ™Õ ¿ÙC-ªÃªá. ƺՃªŸµ¿Êª N†¾-§½Õª©ð Â¿ÚœÄ ªŒ³Äu ÍÃ©Ç …ŸÄ-ªŒª'à "„¾«-Jhª-*ªC. ÆXçÕ-J-ÂÃÅî «ÕÊ "„¾ŸµÄE Í䮾Õ-¿ÙÊo 123 Š„¾pª-ŸÄ-EÂÌ, ªŒ³ÄuÅî Š„¾pª-ŸÄ-EÂÌ Æ®¾™Õ ¤ñªÅ½¯ä ©äŸ¿Õ. ÆºÕ ÿC-MÂË ÆXçÕ-JÂà NCµª-*Ê †¾ªŒ-Žթðx ÊÖªî-«ªÅ½Õ †¾ªŒ-ŽÕLo Â¿ÚœÄ ªŒ³Äu «ÕÊ-å„jÊ XçÖ„¾-©äŸ¿Õ. ŠÂ¿-²ÄJ ƒªŸµ¿Êª ÿCM Ƨ½Öu¿ ƒÂ¿ ªŒ³Äu Æè-«Ö-ªá†Ô, ŽE-&™Õ …ªœ¿«Û. «ÕÊ ¯ÃN-ÂÃ-Ÿ¿-@Ç-EÂË 2011©ð ƪŸ¿-ÊÕÊo ªŒ†¾u¯þ ƺÇu-§½áŸµ¿ è©Çª-Ž-ªÃ_«á™ EªÃtºª „¾ÊÕ™Õ Í½Â¿-ͽÂà èJ-T-¤ò-ŽÕ-¯Ãoªá. ƒ«Fo „¾Â¿ˆ-Ê-å„-œËÅäÐ ²òN-§½Õšü §½âE-§½Õ¯þ N*a´--AhÂË «áªŸ¿ÕÊo ¦µÇªŒÅý „¾J-®ÏnA X䪌Õ, ƒ„¾Ûp-œ¿ÕÊo ¦µÇªŒÅý X䪌Õ. ¨ „¾Ÿçl-E-NÕC ®¾ª«-Žq-ªÃ©ðx ‰šÌ ŽC-ŽªŒ ªŒª'éðx ¦µÇªŒÅý ªÃéÂ-šü©Ç Ÿ¿Ö®¾Õ-¿Ù-¤ò-ªáªC. …Žp-Ah, æ®XÃ-ªŒª-'éðx '¹º-F§½Õ "„¾'¹A ²ÄCµª-*ªC. N®¾h%-Žª'à ®¾£¾Ç-è-«-Ê-ªŒÕLo XÃœ¿Õ-Â¿Ù¯ä ®Ïn-A-©ð ¨¯Ãœ¿Õ ¦µÇªŒÅý …ªC. ÅíNÕtC ¬ÇŽª ®¾Ön™ •ÇB§½Õ …ŽpAh (°œÎ-„Ô)Åî, ƲÄ-ŸµÄ-ªŒº «ÖÊ-«-«-Ê-ªŒÕ-™Åî ÆGµ-«%-Cl´-C-¬Á©ð „¾§½Õ-E-®¾ÕhÊo 骪œî ÆA-å„Ÿ¿l «Ö骈šü ¦µÇªŒÅý. ÿ§½ÕšË å„{Õd-ÿ-œ¿Õ-™Â¿Ù N²Äh-ªŒ-XçÕiÊ Æ«-ÂÃ-¬Ç™Õ …ªœ¿-{-XäÕ- ÂÃ-¿٪œÄ, XÃšË ©Ç¦µÇ-™Â¿Ù „¾Ü<-¿ŽÕh ƒ«y-'¹-Lê' ²Ä«ÕªŒnuª Â¿ÚœÄ ¯äœ¿Õ ¦µÇªŒ-Åý¿٠…ªC. Ÿ¿ÕªŒ-Ÿ¿%-†¾d-«-¬ÇŽÖh ªŒ³Äu ¨ N†¾-§½Õª-OÕŸ¿ Ÿ¿%†Ïd ²ÄJª-ͽ-©äŸ¿Õ. -Æ-CÐ 1990-™-¯Ã-šË ¦µÇªŒ-Ž-Ÿä-¬Ç¯äo ­£ÏǪ-ͽÕ-¿٪-šðªC. ƒC «ÕK "£¾Ç®¾yŸ¿%æ†d-ÊE Í焾p-«Í½Õa. "„¾„¾ªÍ½ ‚Jn¿ ®¾ªÂ~Œª ƒ„¾Ûpœ¿Õ ªŒ³Äu ‚©ð-ͽ-ÊLo ÅêŒÕ-«ÖªŒÕ Íä®ÏªC. ÆC-„¾Ûpœ¿Õ «ÕSx ¦µÇªŒ-Åý-Xçj„¾Û ͽֲòhªC. «Íäa \œÄC¯ÃšËÂË ¦µÇªŒ-ÅýÅî XÃu¤ÄªŒª ¿F®¾ª -Xçªáu Âî-{x ÆXçÕ-J-¿¯þ œÄ™ªŒÕx Í䪌Õ-Âî-XÃ-™E EªŒÕœ¿Õ ƒªŒÕ-Ÿä-¬Ç™Ö Æ«-'Ã-£¾Ç-Ê¿٠«ÍÃaªá. ƒÅ½ªŒ Ÿä¬Ç-™Åî ¤òLæ®h -ƒ-C \ÊÕ'¹Õ „¾ªšËÂË °™-¿"ªŒ ¤òͽ-©Çª-šËC. ªŒ³ÄuÐ ¦µÇªŒ-Åý™ «ÕŸµ¿u ƒC «Õ骯îo éª{Õx …ªœÄ-LqªC. ¿F®¾ª 2015¯ÃšËÂË -‚ „¾-J-«Ö-ºÇ--Eo 骪-œ¿Õ-Xä-™ Âî-{x -œÄ-™ªŒx¿٠優-ÍÃ-™-E ŠÂ¿ Š„¾pª-ŸÄ-EÂË ªÃ«Í½Õa. ‚ C¬Á'à "„¾ŸµÄ-EÅî ªŒ†¾u¯þ ÆŸµ¿u-¿~Ùœ¿Õ XçÕ-Ÿçy-ŸäXþ ¨²ÄJ ͽªŒa™Õ 誌-„¾-«Í½Õa. ‰šÌ ªŒª'¹ª Â¿ÚœÄ ƒªŒÕ-Ÿä-¬Ç-™Â¿Ú ‡ªÅî …„¾-§½á-¿h-«Õ-ªáªC. ¨ C¬Á'à ͽªŒa™Õ 誌-¤ÄLq …ªC. -ƒªŒÕ-Ÿä-¬Ç-™-«ÕŸµ¿u ꪄ¾Û 誌-'¹ÊÕÊo ͽªŒa©ðx «á'Çuª¬Áª …"'¹-Xß¿ ®¾-«Õ®¾u. ¤ÄÂË-²Än¯þ -ÊÕª* «ÕÊ¿٠‡Ÿ¿Õ-ªŒ-«Û-ŽÕÊo …"'¹-XÃ-ŸÄEo ¿{dœË Íäæ®-{Õd'à ¤ÄÂË-²Än-¯þÊÕ Š„ÏpªÍä ¬ÁÂËh ªŒ³Äu¿٠…ªC. ‚ C¬Á©ð «ÕÊ¿٠²Ä§½Õª Í䧽Ö-LqªC'à Ɵµ¿u-¿~Ùœ¿Õ XçÕŸ¿y--ŸçXþ-ÊÕ ¦µÇªŒÅ½ "„¾ŸµÄE Â-«-ͽÕa. ꪄ¾šË ͽªŒa©ðx «ÕJEo ƺÕ-J-§½Ö-¿dªŒÕx („¾C ÊÕª* „¾¯çoªœ¿Õ ŸÄÂÃ) ªŒ³Äu ÊÕª* ¦µÇªŒÅý ¤ñªŸä Æ«-ÂÃ-¬Ç-™Õ-¯Ãoªá. ÆºÕ Š„¾pªŸ¿ª, 'Ãu®þ Š„¾pªŸ¿ª -«ª-šË-N ®¾êª-®¾J. NÕ'¹-ÅÃ-ªŒª-'Ã-©ãjÊ XÃu¤ÄªŒª, XúËèuª Xç៿-©ãjÊ Æª¬Ç©ðx ÍíªŒ« ͽք¾-¿٪˜ä ƒªŒÕ-Ÿä¬Ç™Ö -‹ -«Õª-* -Æ-«ÂÃ-¬Ç--Eo -•ÇªŒ-N-œ¿Õ-ͽÕ¿Ù-Êo-˜äx ÂÃ'¹-™-Ÿ¿Õ. ŸöŽu-„¾ªŒ „¾ŸÄ-œ¿ª-ÿ-ªÃ-™Åî …Å½ÕhAh ͽªŒa™Õ èJ„Ï, ²Äª®¾ˆ%-A-Âî-Žq-Xéðx ¤Ä©ó_E, ¤¶ñšð-™Â¿Ù -¤ò>*a, O„¾Û™Õ ͽªŒÕ-ͽÕ-¿ÙE NªŸ¿Õ-©Ç-ªŒ-Tª-ͽ-šÇ-Eê ¦µÇªŒÅ½ ªŒ³Äu ®¾ªÿª-ŸµÄ™Õ „¾J-NÕ-Ž-«Õ-ªáÅä ƒÂ¿ Íäæ®-Ÿä-OÕ-©äŸ¿Õ.

Ð ¡Ÿµ¿ªý

***************************************

ENNADU

 EDITORIAL

EªŒª-ŽªŒ -²Ä-Ÿµ¿-Ê

«Õ E†Ï ‹{-NÕE '÷ªŒ-Nª-ͽ{ª ¯äªŒÕa-Âî-XÃL. é'™Õ-„¾Û-ÂË-*a-ʪŽ «ÕªÃuŸÄ ƒXÃyL. Nè-§½ÖEo ‚ʪ-Cª-*-ʪ-Ž'à ‹{-NÕF ‚£¾Éy-Eª-ÍÃL. \NÕ-šËC! ‹{-NÕE ‚£¾Éy-Eª-ͽ{ª \NÕšË? '÷ªŒ-Nª-ͽ{ª \NÕšË? «ÕÊ-Xçá¿ N†¾§½Õª '¹ÕJhª-ÍÃL. ‡«-éªj¯Ã ƒŸ¿lªŒÕ «ÕÊÕ-†¾×™Õ ©äŸÄ 骪œ¿Õ „¾Â~Ã™Õ ¤òšÌ „¾œË-Ê-„¾Ûpœ¿Õ ŠÂ¿ªŒÕ ‹œË-¤ò-Åä¯ä 骪œî-XêŒÕ é'™Õ-²ÄhªŒÕ. «Õʪ é'L-ÍÃ-«Õª˜ä Æ«-Ž-L-XÃœ¿Õ ‹œË-¤òªá, é'LÍä Æ«-ÂÃ-¬ÇEo «ÕÊ-ÂË-ÍÃa-œ¿E ƪŒnª. ƪ˜ä «Õʪ ‹{NÕ Æ¯ä-ŸÄEo '÷ªŒ-Nª-ÍÃ-LqªŸä. ‹{-NÕÂË Å½™-«ª* Ê«Õ-®¾ˆ-Jª-ÍÃ-LqªŸä.

‹{NÕ «ÕÊ-©ðE ©ð¤Ä-™ÊÕ ‡Ah-ͽÖ-„¾Û-ŽժC. é'L-„ϪÍä ƪ¬Ç-™ÊÕ Xç™x-œË-Íä-®¾ÕhªC. «ÕJªÅ½ „¾{Õd-Ÿ¿-™'à "„¾§½Õ-AoªÍä ®¾Öp´Jh-E-®¾ÕhªC. ²ÄŸµ¿-Ê©ð N觽ժ ²ÄCµª-ͽ-©ä¿ -«Õ-ʪ ‹{-NÕE ªŒÕ*-ͽÖ-²Ähª. \C-\-XçÕi¯Ã «Õʪ ÆÊÕ-¿Ù-ÊoC, ‚Pª-*-ÊC ¯çªŒ-Xä-ªŒ-¿-¤ò-«-{XäÕ ‹{NÕ. "„¾A-XêŒÖ é'™Õ-„¾Û-Âî-®¾XäÕ "„¾§½ÕŽoª "¤ÄªŒª-Gµ-²ÄhªŒÕ. ƪáÅä, ©ð¿ª©ð ŠÂ¿ AªŒÕ-'¹Õ-©äE ¯Ãu§½Õª -…ªC. «uA-J-¿h-XçÕiÊ, GµÊo-XçÕiÊ Æª¬Ç™Õ Ÿ¿yªŸÄy-™Õ'à ¿L®Ï -…ªœ¿{ª, ¿L®Ï ®¾ª¦µŒ-Nª-ͽ{ª, ¿L®Ï ²Ä'¹{ª. ÆXä... ®¾ÕÈ-Ÿ¿ÕÓ-'Ç™Õ, QÅî-³Äg™Õ, ªÃ"Aª-ÿ-«@Áßx, <¿šË Xç™Õ-'¹Õ™Õ, ÍÃ«Û „¾Û{Õd-¿™Õ. Æ©Çê' é'™Õ„¾Û ‹{-«á™Õ. …ŸÄ-£¾Ç-ªŒ-ºÂ¿Ù ŠÂ¿ \œÄ-C©ð «Õʪ Xçªáu N†¾-§½Ö©ðx "„¾§½ÕŽoª Íäæ®hÐ Xçªâu ‡„¾Ûpœ¿Ö é'™Õ-„¾Û-E-«y«Û. Æ©Ç ƒæ®h é'™Õ-„¾Û©ð ƪŽ ‚ʪ-Ÿ¿-ª -…ªœ¿Ÿ¿Õ. ƪŽ ‚¬Áa-ªŒu-ª …ªœ¿Ÿ¿Õ. ƪŽ ÆŸ¿Õs´-Žª -…ª-œ¿Ÿ¿Õ. ‹{NÕ ªŒÕ* ÅçL-®Ï-Ê-„¾Ûpœä é'™Õ„¾Û «ÖŸµ¿Õ-ªÃuEo ÆÊÕ-¦µŒ-Nª-ͽ-'¹™ª. ¯Ã™Õ'¹Õ ‹{-«á™Õ ŠÂ¿ é'™Õ-„¾ÛÊÕ «ÕJªÅ½ ÆŸ¿Õs´-Žª'à «Õ™Õ-²Ähªá. Æ„¾Û-ªŒÖ„¾ª Íä²Ähªá. ƪá-ʪ-Ž-«Ö-"ÅÃÊ ‹{-NÕE ÂÕ-Âî-XéÇ? ‹{NÕ ƒÍäaC EªÃ-¬ÁÊÖ, ¦ÇŸµ¿¯ä ¿ŸÄ? EèXäÕ. ÂÃF °NŽª ƪ˜ä ƒŸä. °N-ÅÃEo «ÕJªÅ½ ²ùªŸ¿-ªŒu-«ªÅ½ª Íä殪-Ÿ¿Õ¿Ù, °N-ÅÃEo «ÕJªÅ½ ‚®¾-ÂËh-¿ªŒª Íä殪-Ÿ¿Õ¿٠¦µŒ'¹-«ª-Ž՜¿Õ ‹{NÕ Æ¯ä-ŸÄEo ®¾%>ª-ÍÃœ¿Õ. ‹{XäÕ «ÕÊ-Lo é'™Õ-„¾Û-Xçj„¾Û ÊœË-„Ï-®¾ÕhªC. ‹{NÕ «á@ÁxÊÕ \ªŒÕ-¿٪{Ö ¤òÅä¯ä é'™Õ-„¾Û-ŸÄJ ®¾Õ'¹«Õª Æ«Û-ŽժC. DEo ƪŒnª-Íä-®¾Õ-Âî-XÃL. ‹{-NÕE ‡Ÿ¿Õ-ªîˆ-«{ª ¯äªŒÕa-¿٪-˜ä¯ä Â˪Ÿ¿-„¾-œËÊ «Õʪ ©ä* é'™Õ-„¾Û-Xçj„¾Û „¾ÛÊÓ-'¹-«Õʪ Í䧽Õ-'¹-™ª.
‹{NÕ ÂíŽh ÿ©Ç-Eo-®¾ÕhªC. ÂíŽh …ÅÃq-£¾Ç-Eo-®¾ÕhªC. é'™Õ-„¾ÛÊÕ «ÕJªÅ½ ‚¿-ªŒ¥-ºÌ§½Õª Í䮾ÕhªC. «Õʪ «Õ-ÊÕ-†¾×™ª. ‹{-NÕ-ÊÕª-* Âî™Õ-¿Ù-¯äª-Ÿ¿Õ¿Ù, é'™Õ-„¾Û-Xçj„¾Û „¾§½Õ-Eª-Íäª-Ÿ¿Õ¿Ù, "„¾§½Õ-Aoª-Íäª-Ÿ¿Õ¿٠«ÕÊ¿٠ÆEo NŸµÄ©Ç Æ«-ÂÃ-¬Ç-™Õ-¯Ãoªá. ‚©ð-*ªÍä «ÕÊ-®¾ÕªC. ¬ÁKªŒª Ž„¾p «Õªî ‚™ª-ÿÊ ©äE NÕ'¹Åà °«-•Ç™ª ‹{-NÕE ÆŽuªÅ½ ®¾£¾Ç-èª'à B®¾Õ-¿ÙE «ÕSx-«ÕSx "„¾§½Õ-Aoª-ͽ{ª, *«-ªŒÂ¿Ù é'™Õ-„¾ÛÊÕ ²ÄCµª-ͽ{ª -ͽÖæ®hÐ -‡ª-Åî ‚¬Áa-ªŒuª ¿-™Õ'¹Õ-Žժ-C. ŠÂ¿ ²ÄMœ¿Õ ‡Eo-²ÄªŒÕx Å½Ê '¹Öœ¿Õ *µ"Ÿ¿-XçÕi¯Ã „¾ÜJh'à Ʃäx-«-ªŒÂ¿Ù „¾{Õd Nœ¿«Ÿ¿Õ. \œ¿Õ-²ÄªŒÕx ¬Á"ŽÕ-«Û™ ÍäA©ð ‹œË-¤ò-ªáÊ ªÃ-ÿªýd -"ÿÖ®þÐ -Æ-©Çª--šË ²Ä-M-œ¿Õ „¾-{Õd-Ÿ¿-™-ÊÕ -Í½Ö®Ï ®¾Öp´-Jh -¤ñª-ŸÄ-œ¿Õ. «Õªî-²ÄJ -¬Á-"ŽÕ-«Û-™-Åî -Ž-™„¾-œË ®¾„¶¾-M-¿%-ŽÕ-œ¿-§½Öuœ¿Õ.
„¾Â¿~Ù™Õ '¹Öœ¿Õ-¿-{Õd-¿ٯä NŸµÄʪ, <«Õ™Õ „¾Û{d™Õ å„{Õd-¿ٯä NŸµÄʪ, XÚË-©ðE „¾ÂÈ EªÃtº ¬ëjL, ¯çj„¾Ûºuª, ¿@Ç-Žt-¿Ž, ¦µŒ"Ÿ¿Å½... ÆŽuªÅ½ ÆŸ¿Õs´Å½ª. XÃšË N觽ժ XçÊ¿, ²Ä„¶¾™uª XçÊ¿ ‡Eo ‹{-«á™ÕªœÄL!? ÆŸ¿%†¾dª \NÕ-{ª˜äÐ XÚËÂË EªÃ¬Á „¾œ¿{ª ªÃŸ¿Õ. ‹{NÕ Æª˜ä ÅçL-§½ÕŸ¿Õ. XÚËÂË °N-ÅÃEo °Nª-ͽ-{XäÕ Åç™Õ®¾Õ. ŸÄEo E™Õ-„¾Û-Âí¯ä "„¾§½Õ-Žoª©ð *«-J-«-ªŒÂ¿Ù ¤òªÃ-œ¿-{XäÕ Åç™Õ®¾Õ. ‚ ¤òªÃ{ „¶¾©Ç-™ÊÕ ƒÅ½-ªŒÕ™Õ ŸîͽÕ-¿ٯÃo XÚËÂË „¾šËdª-„¾Û-©äŸ¿Õ. ÆD °N-Ž-«Õª˜ä, ÆD ®¾Öp´Jh ƪ˜ä, ÆD é'™Õ-„¾ª˜ä!

‹{-NÕÂË ÆªŒnªÐ ÂÕ-¿Ù-ÊoC ¤ñªŸ¿-©ä-¿-¤ò-«{ª ÂëͽÕa. ÂÃF, é'™Õ-„¾ª˜ä «Ö"Žª ¤ñªŸ¿{ª Âß¿Õ. ¤ñªŸ¿{ª «Ö"ŽXäÕ Âß¿Õ. "„¾§½ÕŽoª. "„¾§½ÕŽoª... *«-J-«-ªŒÂ¿Ú. °«-•Ç-™ª-©ðE «Õªî ÆŸ¿Õs´-Ž-XçÕiÊ Â Ž«Õ ²ÄŸµ¿-Ê „¶¾©Ç-™ÊÕ, ²Ä„¶¾™u „¶¾©Ç-™ÊÕ ‡«ªŒÕ ¤ñªŸ¿Õ-ŽÕ-¯Ão-ªŒ-ÊoC XÚËÂË ‹ ®¾«Õ-æ®u-Âß¿Õ. "„¾§½Õ-ŽoXäÕ XÃšË ‚¬Á§½Õª. "„¾§½Õ-ŽoXäÕ XÃšË °NŽª. <«Õ™Õ å„šËdÊ „¾Û{d©ðx ¤Ä«á™Õ ÍíªŒ-ÿ--œ¿-Åêá. ÂÃÂ¿Ù™Õ Â¿šËdÊ '¹Ö@Áx©ð ÂîÂË-™™Õ '¹Õœ¿Õx å„œ¿-Åêá. ®Ïª£¾Çª ®¾ª¤Ä-Cª-*Ê Xä{ÊÕ Ê¿ˆ™Õ ÆÊÕ-¦µŒ-N-²Ähªá. Åä¯ç-šÌ-'¹™Õ EJtª-*Ê „¾{Õd-©ðª* «ÕÊÕ-†¾×™Õ Åä¯çÊÕ „Ϫœ¿Õ-¿٪-šÇªŒÕ. ÆÊÕ-¦µŒ«ª ¿ª˜ä "„¾§½Õ-ŽoXäÕ XÚËÂË ‚ʪ-ŸÄ-Eo-®¾ÕhªC. °NªÍä ®¾Öp´JhE®¾ÕhªC. E•Ç-EÂË °NŽª ¤ñœ¿Õ-'¹Õ-¯Ã ®¾£¾Ç-èª'à ‡Ÿ¿Õ-ªŒ§äÕu "„¾A ÆÊÕ-¦µŒ-XÃFo ®¾£¾Ç-èª-'Ã¯ä ®Ôy¿-Jª-ͽ-{XäÕ °NŽª... ®¾ÕÈ-XçÕi¯Ã, ¿†¾d-XçÕi¯Ã; é'™Õ-å„j¯Ã, ‹{-XçÕi¯Ã! ¨ ¤Äª¸Ã¯äo «ÕÊ¿٠®¾«Õ®¾h °«-•Ç-™«â Ž«Õ °«ÊNŸµÄʪ ŸÄyªÃ ¯äJp-®¾ÕhªC. E•Ç-EÂË ÆC- XÃšË °NªÍä NŸµÄʪ Âß¿Õ. °NŽª. °N-ŽXäÕ.

«Õʪ ®Ôy¿-Jª-*Ê ‚ŸµÄu-At¿ °N-Žª©ð-ÊÖ ‡¯îo ‚{ª-ÂÙÕ. ‡¯îo ƦµŒuª-Ž-ªÃ™Õ. ‡¯ço¯îo EªÃ-¬Á™Õ. «Õ骯îo ‹{-«á™Õ. ®¾£¾Çèª. Íç{Õd OÕC „¾™-¿-«Ö-JÊ •Ç«Õ-„¾ª-œ¿ÕÊÕ ÂíšÇd-™ª--˜ä... ªÃ@ÁxÅî ÂíšÇdL. ¿"ªŒ-™Åî ÂíšÇdL. «ÕÊ«â ÂíEo ªÃ@Áx Ÿçÿs™Õ A¯ÃL. Â˪Ÿ¿ „¾œÄL. OÕŸ¿ „¾œÄL. ƒÂ¿ „¾ªŒ-«ÖŽt! XÃœËÂË ²ÄšË \«áªC? ŽÖÂÃ-EÂË Å½Ö'¹-E-XÃœ¿Õ. Âí™-Ž-™Â¿Ù ƪŸ¿-E-XÃœ¿Õ. ‡«-JÂÌ Í窟¿-E-XÃœ¿Õ. XúËo ¤ñªŸÄ-™ª˜ä ‡Eo "„¾§½Õ-ÅÃo™Õ Í䧽ÖL! ‡Eo ¯çjªÃ-¬Çu-©ã-Ÿ¿Õ-ªîˆ-XÃL! ‡Eo-²ÄªŒÕx ‹{-NÕE ͽN-ͽÖ-œÄL! ÂÃF "„¾§½Õ-ŽoXäÕ «ÕÊ ²ÄŸµ¿Ê. "„¾§½Õ-ŽoXäÕ «ÕÊ ²ÄŸµ¿¯Ã „¶¾™ª... ÂÃXÃL. «ÕÊ "„¾§½ÕŽoª °N-Žª©ð ‡ªÅ½-«-ªŒÂ¿Ù ²Ä'¹Õ-ŽժŸî ƪŽ-«-ªŒÂ¿Ú ÆC «ÕÊ 'ÇÅÃ-©ð¯ä è«Õ- -Æ-«Û-Žժ-C. -ƪ-Ÿ¿ÕêÂÐ ‹{NÕ "„¾®¾êÂh ©äŸ¿Õ. é'L-Íäª-Ÿ¿Õ¿٠"„¾§½Õ-Aoª-ͽ-{XäÕ... ‡Eo èÊt-©ãj¯Ã!

РͽÂˈ™ª Nè-§½Õ-™ÂË~t

***************************************

******************************************************************************************

SAKSHI

EDITORIAL

ç³Æ>ÅÐ]l"Æý‡×æ' ^èlÆý‡aË$

 

ç³Æ>ÅÐ]lÆý‡×æ ç³ÇÆý‡„ýS×æÌZ ÑÔ¶æÓ çÜ…MýS˵ԶæMìS¢MìS Æó‡ç³sìæ¯]l$…_ Ð]l$Æø AW²ç³È„ýS G§ýl$Æý‡$ M>»Z™ø…¨. Ðé™éÐ]lÆý‡×æ…ÌZ Ð]lçÜ$¢¯]l² à°MýSÆý‡OÐðl$¯]l Ð]l*Æý‡$µË °Æø«§é°MìS ¡çÜ$MøÐ]lËíܯ]l ^èlÆý‡ÅËOò³ {ç³ç³…^èl§ólÔ>Ë$ MîSËMýS Jç³µ…§é°MìS Æ>Ð]lyé°MìS E§ólªÕ…_¯]l ÕQÆ>{VýS ^èlÆý‡aËMýS$ yðl¯éÃÆŠ‡P ¯]lVýSÆý‡… Møò³¯ŒlàVðS¯Œl ™ðlÆý‡¡Ä¶æ$»Z™ø…¨. 糯ðl²…yýl$ ÆøkË´ër$ fÆý‡VýS¯]l$¯]l² D çÜÐól$Ãâ¶æ¯]l…ÌZ A¯]l$çÜÇ…^èl Ð]lËíܯ]l Ð]lNÅàËOò³ Ar$ AÀÐ]l–¨® ^ðl…¨¯]l §ólÔ>Ë*, Cr$ Ð]lÆý‡®Ð]l*¯]l §ólÔ>Ë* Cç³µsìæMóS MýSçÜÆý‡™èl$¢ ^ólÔ>Ƈ¬. ç³Æ>ÅÐ]lÆý‡×æ Ñ«§ýlÓ…Ýë°MìS {糫§é¯]l…V> M>Æý‡×æÐ]l$Ð]l#™èl$¯]l² M>Æý‡¾¯Œl {ç³ÝëÆ>Ë ™èlWY…ç³# ÑçÙĶæ$…ÌZ A°² §ólÔ>Ë Ð]l$«§ýlÅ çÜ*¦Ë…V> HM>À{´ëĶæ$… E¯]l²ç³µsìæMîS; ™èlWY…ç³# ç³ÇÐ]l*×æ…, §é° ç³Æý‡ÅÐ]lÝë¯é˯]l$ Ð]lÆý‡®Ð]l*¯]l §ólÔ>Ë$ çÜÐ]l$Æý‡¦…V> G§ýl$ÆøPÐ]lyé°MìS A…§ýlÐ]lËíܯ]l ÝëĶæ$… ™èl¨™èlÆý‡ ÑçÙĶæ*ËÌZ HMýSÐéMýSÅ™èl ÌZí³…_…¨.

{MýSÐ]l$…V> C¨ ç܅糯]l², Ð]lÆý‡®Ð]l*¯]l §ólÔ>Ë Ð]l$«§ýlÅ §ú™èlŠĶ欧ýl®…V> ç³Ç×æÑ$…_¯]l Ð]l*r ÐéçÜ¢Ð]l…. A…§ýl$MóS ç³Æ>ÅÐ]lÆý‡×æ ç³ÇÆý‡„ýS×æÐé§ýl$ÌZÏ Møò³¯ŒlàVðS¯Œl çÜÐól$Ãâ¶æ¯]l… BÔ¶æ¯]l*, B…§øâ¶æ¯]l¯]l$ MýS*yé Æó‡ç³#™ø…¨.
B†£ýlŧólÔ¶æOÐðl$¯]l yðl¯éÃÆŠ‡P BÑçÙPÇ…_¯]l Ð]l¬ÝëƇ¬§é {糆´ë§ýl¯]lËOò³ Ð]lÆý‡®Ð]l*¯]l §ólÔ>Ë$ Cç³µsìæMóS ò³§ýlÑ ÑÇ^éƇ¬. ç܅糯]l²&Ð]lÆý‡®Ð]l*¯]l §ólÔ>Ë Ð]l$«§ýlÅ Gr$Ð]l…sìæ ™ólyé ^èl*yýlMýS$…yé 2025 ¯ésìæMìS A°² §ólÔ>Ë* M>Æý‡¾¯Œl {ç³ÝëÆ>˯]l$ ™èlWY…^èl$MøÐé˯]l² yðl¯éÃÆŠ‡P {糆´ë§ýl¯]l, Ð]lÆý‡®Ð]l*¯]l §ólÔ>Ë$ çÜ…çœ$sìæ™èlÐ]l$Äôæ$Å ç³Çíܦ†° Ð]l¬…§ól MýS͵…_…¨. ¿êÆý‡™Œl, O^ðl¯é, §ýl„ìS×ê{íœM>, {»ñæhÌŒæ JMýS MýS*rÑ$V> HÆý‡µyìl Ð]lÆý‡®Ð]l*¯]l {ç³ç³…^èl… ™èlÆý‡çœ#¯]l {ç³™éÅÐ]l*²Ä¶æ$ {糆´ë§ýl¯]lË$ ^ólÔ>Ƈ¬.

{ç³ÝëÆ>Ë ™èlWY…ç³#¯]l$ °Æý‡¾…«§ýl… ^ólĶæ$Æ>§ýl±, ™èlWY…ç³# {ç³Ä¶æ$™é²ËMýS$ BǦMýS, Ýë…MóS†MýS ÝëĶæ$… A…¨…^é˱, Ðé™éÐ]lÆý‡×æ… Ð]l*Æý‡$µ °Æø«§ýl… Agñæ…yé¯]l$ Ðé×ìæfÅ ÌêÐé§ólÒË™ø Ð]l¬yìlò³rtÆ>§ýl± ÐésìæÌZ {糫§é¯é…Ô>Ë$. Ð]l$ÆøOÐðlç³#, AÐðl$ÇM>, {¸ë¯ŒlÞ, {¼r¯ŒlË$ MýS*yé Mö°² {糆´ë§ýl¯]lË$ ^ólÔ>Ƈ¬. M>Æý‡¾¯Œl {ç³ÝëÆ>Ë ç³ÇÐ]l*×ê°² ™èlWY…^èl° ¿êÆý‡™Œl Ð]l…sìæ §ólÔ>Ë çÜÆý‡$MýS$ËOò³ M>Æý‡¾¯Œl 糯]l$² Ñ«¨…^é˯]l² AÐðl$ÇM> {糆´ë§ýl¯]lMýS$ {¸ë¯ŒlÞ Ð]l…™èl´ëyýl$™èl$…yýlV>; {¼r¯Œl {糫§é° V>Æý‡z¯Œl {»o¯Œl Ð]lÆý‡®Ð]l*¯]l §ólÔ>Ëç³rÏ Ýë¯]l$¿¶æ*†™ø çܵ…¨…^éÆý‡$. Ð]lÆý‡®Ð]l*¯]l§ólÔ>ËOò³ ç³Æ>ÅÐ]lÆý‡×æ Æý‡„ýS×æ^èlÆý‡ÅËÐ]lËÏ ç³yól ¿êÆ>°² ™èlWY…^èlyé°MìS ç܅糯]l² §ólÔ>Ë$ 100 ¼ÍĶæ$¯Œl yéËÆý‡Ï™ø °«¨° HÆ>µr$ ^ólĶæ*Ë° BĶæ$¯]l {糆´ë§ýl¯]l. Ð]l$ÆøOÐðlç³# Ð]lÆý‡®Ð]l*¯]l§ólÔ>ËÌZ `ÍMýS™ðl^óla {ç³Ä¶æ$™èl²Ð]lÊ fÆý‡$VýS$™ø…¨.

Ððl¬™èl¢…Ò$§ýl, Møò³¯ŒlàVðS¯ŒlOò³ Mö…yýl…™èl BÔ¶æò³r$tMö¯]l² ÐéÇMìS {ç³çÜ$¢™èl Ðé™éÐ]lÆý‡×æ… HÐ]l$…™èl BÔ>Ð]lçßæ…V> Ìôæ§ýl¯ól ^ðlç³µÐ]l^èl$a. A…™èlÆ>j¡Ä¶æ$ ç³Æ>ÅÐ]lÆý‡×æ Ggñæ…yéMýS$ Ððl¬§ýlsìæ¯]l$…` ÕQ…yìlV> ç³Ç×æÑ$…_¯]l ¯ólÆý‡… AÐðl$ÇM>§ól. {ç³ç³…^èlÐéÅç³¢ M>Æý‡¾¯Œl {ç³ÝëÆ>ËÌZ 20 Ô>™é°MìS »ê«§ýlÅ™èl Ð]líßæ…^èlÐ]lËíܯ]l AÐðl$ÇM>, 1992ÌZ ÇÄñæ*yìlgñæ±ÆøÌZ fÇW¯]l ™öÍ ç³–«¥Ó ÕQÆý‡ çÜÐól$Ãâ¶æ¯]l… ¯]l$…` MýS*yé H¯éyýl* ™èl¯]l »ê«§ýlÅ™èl¯]l$ VýS$Ç¢…_ MýSËíÜÆ>Ìôæ§ýl$. MøÅsZ Jç³µ…§ýl…ÌZ ¿êVýSÝëÓÑ$ M>Ìôæ§ýl$. ç³Æ>ÅÐ]lÆý‡×æ ¼Ë$ϯ]l$ C…™èlÐ]lÆý‡MýS$ AÐðl$ÇM> òܯólsŒæ BÐðl*¨…^èlÌôæ§ýl$. A«§ýlÅ„ýS$yýl$ J»êÐ]l* »ê«§ýlÅ™èlV>, °º§ýl®…V> Ð]lÅÐ]lçßæÇÝë¢Ð]l$° ¯]lÐ]l$úË$MýS$™èl$¯]l²ç³µsìæMîS C…™èlÐ]lÆý‡MýS$ VýSsìæt àÒ$ H©Ìôæ§ýl$. ¿êÆý‡™Œl Ð]l…sìæ §ólÔ>Ë™ø ç³…™é°MìS ´ùÄôæ$ í³ËÏ ^ólçÙtË$ Cç³µsìæMîS Ð]l*¯]lÌôæ§ýl$. DĶæÊ C…™èlMýS…sñæ G…™ø »ê«§ýlÅ™èl¯]l*, E§éÆý‡™èl¯]l* ^ér$MýS$…sZ…¨. 14 Ô>™èl… M>Æý‡¾¯Œl {ç³ÝëÆ>ËMýS$ Ð]lÊËOÐðl$¯]l DĶæÊ, A°² §ólÔ>Ë* MýSËíÜÐ]lõÜ¢ 30 Ô>™èl… {ç³ÝëÆ>Ë ™èlWY…ç³#¯]lMýS$ çÜ$Ð]l¬Q™èl Ð]lÅMýS¢… ^ólçÜ$¢…yýlV> AÐðl$ÇM> {ç³MýSsìæçÜ$¢¯]l² Ë„ýSÅ… 17 Ô>™èl… Ð]l*{™èlÐól$.
MýS¯]l$MýS, AÐðl$ÇM> ^öÆý‡Ð]l, §é°° §éÇMìS™ólÐ]lyýl…ÌZ C™èlÆý‡ §ólÔ>Ë$ ^èl*ç³VýSË §ú™èlÅ {ç³fq Møò³¯Œl àVðS¯Œl çÜÐól$Ãâ¶æ¯]l ÑfĶæ$…ÌZ MîSËMýS… M>VýSËÐ]l¯]l²¨ °çÜÞ…§ólçßæ…. AÐðl$ÇM>™ø çÜÐ]l*¯]l…V> M>Æý‡¾¯Œl {ç³ÝëÆ>ËMýS$ »ê«§ýlÅ™èl Ð]líßæ…^èlÐ]lËíܯ]l O^ðl¯é 40 ¯]l$…_ 45 Ô>™èl… Ðól$Æý‡MýS$ Ðésìæ° ™èlWY…^èlMýS$…sê Ð]l$° {ç³MýSsìæ…_…¨. Ð]l$¯]l §ólÔ¶æ…ÌZ M>Æý‡¾¯Œl {ç³ÝëÆ>Ë ç³ÇÐ]l*×æ… O^ðl¯é™ø ´ùÍa™ól AƇ¬§éÆý‡$ Æð‡r$Ï ™èlMýS$PÐ]l. C糚yìl糚yól AÀÐ]l–¨® ç³£ýl…ç³yýl$™èl$¯]l² Ð]l$¯]l… M>Æý‡¾¯Œl {ç³ÝëÆ>Ë ™èlWY…ç³# ÑçÙĶæ$…ÌZ ç܅糯]l² §ólÔ>Ë™ø çÜÐ]l*¯]l »ê«§ýlÅ™èl¯]l$ Ð]líßæ…^èlVýSË íܦ†ÌZ Ìôæ…. AÌêVýS°, ç³Æ>ÅÐ]lÆý‡×æ ç³ÇÆý‡„ýS×æÌZ Ð]l$¯]l Ð]l…™èl$ »ê«§ýlÅ™èl¯]l$ VýS$Ç¢…^èlMýS$…yé¯]l* Ìôæ…. Cç³µsìæMóS Æý‡MýSÆý‡M>Ë C…«§ýl¯]l ´÷§ýl$ç³# M>Æý‡Å{MýSÐ]l* ˯]l$ Ð]l$¯]l… AÐ]l$Ë$^ólçÜ$Mö…r$¯é²….
2012 ¯ésìæMìS 糨ÐólË Ððl$V>ÐérÏ™ø çÜÐ]l*¯]lOÐðl$¯]l C…«§ýl¯é°² ´÷§ýl$ç³# ^ólĶæ$»Z™èl$¯é²…. Ð]l^óla Hyé¨ ¯ésìæMìS §ólÔ¶æÝë¦Æ‡¬ÌZ Hyðl°Ñ$¨ Ô>™èl… Ðól$Æý‡MýS$ C…«§ýl¯]l Ñ°Äñæ*V>°² ™èlWY…^èl$MøVýSË$VýS$™éÐ]l$° A…^èl¯é. VýS™èl 糨õßæ¯ólâ¶æÏÌZ 17 Ô>™é°MìS Oò³V> M>Æý‡¾¯Œl {ç³ÝëÆ>˯]l$ ™èlWY…^èl$MøVýSÍV>…. AƇ¬¯]lç³µsìæMîS 2020 ¯ésìæMìS, 2005 ç³ÇÐ]l*×æ…ÌZ 20&25 Ô>™èl… Ðól$Æý‡MýS$ {ç³ÝëÆ>Ë ™èlWY…ç³# Ë„>Å˯]l$ ç³Æ>ÅÐ]lÆý‡×æ Ð]l$…{† ™égêV> ´ëÆý‡ÏÐðl$…r$ÌZ {ç³MýSsìæ…^éÆý‡$. C™èlÆý‡ ºçßæ$Ð]l¬Q ^èlÆý‡Å˯]l* ÑÐ]lÇ…^éÆý‡$. ÑÐ]l„>ç³NÇ™èlOÐðl$¯]l G¯Œlï³sîæ, ïÜsîæ½sîæ ËOò³ çÜ…™èlM>°MìS °Æ>MýSÇ…_ MýS*yé A×æÓç܈ÐéÅí³¢ °Æø«§ýl…ÌZ _™èl¢Ô¶æ$¨®° ^ér$Mö¯]l² ¿êÆý‡™Œl, ç³Æ>ÅÐ]lÆý‡×æ ÑçÙĶæ$…ÌZ À¯]l²…V> Ð]lÅÐ]lçßæÇçÜ$¢…§ýl¯]l$MøÐ]lyýl… AÆý‡¦Æý‡íßæ™èl…. Ð]lÆý‡®Ð]l*¯]l §ólÔ>Ë™ø Ð]l…™èl$MýS$ ´ùMýS$…yé ç³Æ>ÅÐ]lÆý‡×æ Ggñæ…yé AÐ]l$Ë$ÌZ ç܅糯]l²§ólÔ>Ë$ ÐésìæMìS A°² Ñ«§éÌê ÝëĶæ$… ^ólĶæ$yé°MìS H Ðól$Æý‡MýS$ ¨WÐ]lõÜ¢ B Ðól$Æý‡MýS$ Møò³¯ŒlàVðS¯Œl çÜÐól$Ãâ¶æ¯]l… ÑfĶæ$Ð]l…™èlÐ]l$Ð]l#™èl$…¨.

 

***************************************

SAKSHI

EDITORIAL

""Ð]l$™èl… MýS¯é² gê¡Ä¶æ$™èl Ñ$¯]l²''

 

»ê{½ Ð]l$ïܧýl$ MýS*ÍaÐól™èl fÇW ¯ólsìæMìS 糨õßæyólâ¶æ$Ï

ðlË…V>×æ "ò³§ýlª¯]l²'

 

CsîæÐ]lÍ M>Ë… C§ýlªÆý‡$ Ð]l*¯]lÐø™èl¢Ð]l¬Ë¯]l$ Ð]l$¯]lMýS$ C_a…§ýl°, Æ>fMîSĶæ$ Æý‡…V>°MìS ^ðl…¨¯]l B C§ýlªÇÌZ JMýSÆý‡$ ºÆ>MŠS J»êÐ]l*, Ð]l$ÆöMýSÆý‡$ yéMýStÆŠ‡ OÐðl.G‹Ü. Æ>fÔóæQÆý‡Æð‡yìlz A° A…sêÆý‡$ "™ðlË…V>×æ ÁçÙ$Ãyýl$' ÁÐŒl$Æð‡yìlzçÜ™èlůéÆ>Ķæ$×æÆð‡yìlz. AÐðl$ÇM> §ólÔ>«§ýlÅ„ýS$ ËÌZ J»êÐ]l* A™èl$Å™èl¢Ð]l¬OÌñæ™ól, B…{«§ýl{糧ólÔŒæ Æ>ډ밲 ç³Ç´ëÍ…_¯]l Ð]l¬QÅÐ]l$…{™èl$ËÌZ OÐðlG‹Ü A™èl$Å™èl¢Ð]l¬Ë° A…sêÆý‡$ BĶæ$¯]l. E™èl¢Æý‡{糧ólÔŒæ Ð]l*i VýSÐ]lÆý‡²ÆŠ‡V>, ™öÍ™èlÆý‡… ÝùçÙÍçÜ$t¯ól™èlV>, {ç³™ólÅMýS ™ðlË…V>×æ E§ýlÅÐ]l$M>Æý‡$°V>, ÝëÓ™èl…{™èlÅ çÜÐ]l$Æý‡Äñæ*«§ýl$°V> çÜ$©Æý‡ƒ {ç³gêiÑ™èl… VýSË ¼.çÜ™èlůéÆ>Ķæ$×æÆð‡yìlz Ð]l¬MýS$PçÜ*sìæ§ýl¯é°MìS õ³Æð‡°²MýSVýS¯]l² Æ>fMîSĶæ$ §ýl$Æý‡…«§ýlÆý‡$yýl$.

§ólÔ¶æÐéÅç³¢…V> Ñ${™èl$Ë$ "¿êÆ‡Ê Ýëòß滌æ' A° {õ³Ð]l$V> í³Ë$^èl$MýS$¯ól ÒÇ §ýl–íÙtÌZ ͺÆ>ᯌl MýSÑ$çÙ¯Œl CsîæÐ]lË çÜÐ]l$ǵ…_¯]l °Ðól¨MýS º$rt§éQÌê ^ólĶæ$yé°MìS ™èlç³µ Ð]l$Æð‡…§ýl$MýS* ç³°MìSÆ>§ýl$. {ç³fËÌZ ´ùÆ>rÔ¶æMìS¢ ¯]lÕçÜ$¢¯]l² çœÍ™èl…V> çÜÐ]l*f…ÌZ Ð]l˜ÍMýSOÐðl$¯]l, VýS$×ê™èlÃMýSOÐðl$¯]l ç³ÇÐ]lÆý‡¢¯]l Æ>Ð]lyýl…Ìôæ§ýl°, ©°Ð]l˯]l çÜ¢ºª™èl HÆý‡µyìl Ķæ$£éç³NÆý‡Ó ç³Çíܦ™èl$Ë$ Mö¯]lÝëVýS$™èl$¯é²Ä¶æ$¯]l²¨ BĶæ$¯]l BÐól§ýl¯]l. Ð]l$çßæº*»Œæ¯]lVýSÆŠ‡ hÌêÏ A¯é²Æý‡… {V>Ð]l$…ÌZ° Ð]lÅÐ]lÝëĶæ$ MýS$r$…º…ÌZ 1927 BVýSçÜ$t 21¯]l f°Ã…_¯]l çÜ™èlůéÆ>Ķæ$×æÆð‡yìlz ѧéÅǦ §ýlÔ¶æÌZ¯ól 1942ÌZ MìSÓsŒæC…yìlĶæ* E§ýlÅÐ]l$…ÌZ ´ëÌŸY¯é²Æý‡$.

V>…«©i B^èlÆý‡×æ™ø çÜ*¹Ç¢ ´÷…¨ °gê… Ð]lņÆó‡MýS ´ùÆ>r…ÌZ ´ëÌŸY° 1948ÌZ OgñæË$ Õ„ýS A¯]l$¿¶æÑ…^éÆý‡$. Aç³µsìæMìS BĶæ$¯]l ѧéÅǦ ¯éĶæ$MýS$°V> E¯é²Æý‡$. Oòßæ§ýlÆ>»ê§Šl °gê… M>ÌôæiÌZ ^èl§ýl$Ð]l# ç³NÇ¢^ólíÜ, ™èlÆ>Ó™èl BĶæ$¯]l Mö…™èlM>Ë… ¯éÅĶæ$Ðé§ýl Ð]l–†¢° ^ólç³sêtÆý‡$. ÑÔóæçÙ… HÑ$r…sôæ, BĶæ$¯]l Bf¯]là {ºçßæÃ^éÇ. E§ýlÅÐ]l*ËÌZ ™èlËÐ]l¬¯]lMýSOÌñæ E…yýlr…Ð]lÌôæÏ ÑÐéçßæ… ^ólçÜ$MøÌôæ§ýl…sêÆ>Ķæ$¯]l. ÝùçÙÍ‹Üt ´ëÈt °Æ>Ã×ê°MìS ™èlÐ]l$ Ð]l…™èl$ MýS–íÙ ^ólÔ>Æý‡$. GÐ]l$Æð‡j±ÞÌZ fĶæ${ç³M>‹Ù ¯éÆ>Ķæ$×Šæ ™èlËò³sìæt¯]l çÜ…ç³NÆý‡~ {M>…† E§ýlÅÐ]l$…ÌZ {MìSĶæ*ÖË…V> ´ëÌŸY° OgñæË$ ´ëËĶæ*ÅÆý‡$. OgñæË$ ¯]l$…_ Ð]l^éaMýS f¯]l™é´ëÈtÌZ ^ólÇ 1978ÌZ ™öÍÝëÇ Æ>fÅçÜ¿¶æMýS$ G°²MýSĶæ*ÅÆý‡$.

Æ>ÐŒl$Ð]l$¯øçßæÆŠ‡ ÌZíßæĶæ*, fĶæ${ç³M>‹Ù ¯éÆ>Ķæ$׊æ, A^èl$Å™èl ç³rÓÆý‡®¯Œl Ð]l…sìæ ÝùçÙÍçÜ$tË Ýëçßæ^èlÆý‡Å…ÌZ BĶæ$¯]l Æ>fMîSĶæ$ iÑ™èl… VýSyìl_…¨. 1969ÌZ {ç³™ólÅMýS ™ðlË…V>×æ Æ>çÙ‰… MøÆý‡$™èl*, ™èlÌñ憢¯]l E§ýlÅÐ]l$…ÌZ BĶæ$¯]l MîSËMýS´ë{™èl ´ùíÙ…^éÆý‡$. G±tBÆŠ‡ {´ù§ýl¾Ë…™ø 1984ÌZ Æð‡…yýlÐ]lÝëÇ BĶæ$¯]l Æ>fÅçÜ¿¶æMýS$ ÐðlâêÏÆý‡$. 1990ÌZ BĶæ$¯]l E™èl¢Æý‡{糧ólÔŒæ VýSÐ]lÆý‡²ÆŠ‡V> 糧ýlÒ »ê«§ýlÅ™èlË$ ^ólç³sêtÆý‡$. »ê{½Ð]l$ïܧýl$ MýS*ÍaÐól™èl A¯]l…™èlÆý‡ M>Ë…ÌZ 18 ¯ðlËË´ër$ AÐ]l$Ë$ÌZ E¯]l² Æ>çى糆 ´ë˯]lÌZ, MýSÌZÏË ç³Çíܦ™èl$Ë$ ¯ðlËMö¯]l² ¯ólç³£ýlÅ…ÌZ Æ>ډ밲 MýS…sìæMìS Æð‡ç³µÌê M>´ëyéÆý‡$.

JÇÝëÞ VýSÐ]lÆý‡²ÆŠ‡V> »ê«§ýlÅ™èlË$ °Æý‡ÓÇ¢…_¯]l M>Ë…ÌZ ç³ÕaÐ]l$»ñæ…V>ÌŒæ, ½àÆŠ‡ Æ>Ú‰ëËMýS$ C¯Œl^éÇj VýSÐ]lÆý‡²ÆŠ‡V> Ð]lÅÐ]lçßæÇ…^éÆý‡$. IMýSÅÆ>fÅçÜÑ$† BĶæ$¯]l¯]l$ §ólÔ¶æ…ÌZMðSÌêÏ E™èl¢Ð]l$ VýSÐ]lÆý‡²ÆŠ‡V> VýS$Ç¢…_, VúÆý‡Ñ…_…¨. »ê{½ Ð]l$ïܧýl$ MýS*ÍaÐól™èlMýS$ §éÇ¡íܯ]l ç³Çíܦ™èl$ËOò³ ͺÆ>ᯌl MýSÑ$çÙ¯Œl CsîæÐ]lË MóS…{§é°MìS °Ðól¨MýS çÜÐ]l$ǵ…_¯]l ¯ólç³£ýlÅ…ÌZ, B¯ésìæ E™èl¢Æý‡{糧ólÔŒæ VýSÐ]lÆý‡²ÆŠ‡V> MýS*ÍaÐól™èlOò³, °Ðól¨MýSÌZ° ÑÐé§éçܵ§ýl A…Ô>ËOò³ "Ýë„ìS' {糆°«¨ A…ºsìæ çÜ$Æó‡…{§ýlÆ>k MýS$ C_a¯]l C…rÆý‡*ÓÅÌZ ™èl¯]l Ð]l$¯]lçÜ$ÌZ° Ð]l*r¯]l$ E¯]l²¨ E¯]l²r$tV> ç³…^èl$MýS$¯é²Æý‡$.

»ê{½ Ð]l$ïܧýl$ MýS*ÍaÐól™èl ç³NÆ>Óç³Æ>ËOò³ °Ðól¨MýS íܧýl®… ^ólíܯ]l fíÜt‹Ü ͺÆ>ᯌl, §é° Æý‡*ç³ MýS˵¯]lÌZ Gr$Ð]l…sìæ {ç³Ð]l*×êË$ ´ësìæ…^èlÌôæ§ýl° CsîæÐ]lË Ò$Æý‡$ ^ólíܯ]l ÐéÅQÅ ¡{Ð]l çÜ…^èl˯]l… çÜ–íÙt… _…¨ VýS§é! Ò$Æý‡$ B ÐéÅQÅ ^ólĶæ$yé°MìS VýSË M>Æý‡×êË$ HÑ$sZ ÑÐ]lÇÝë¢Æ>?

fíÜt‹Ü ͺÆ>ᯌl GÐ]lÆð‡Ð]lÇ™ø¯ø Ð]l*sêÏyìl B °Ðól¨MýS ™èlĶæ*Æý‡$ ^ólÔ>Æý‡$. GÐ]lÇ° MýSËÐéÌZ ÐéÇ° MýSËÐ]lMýS$…yé, GÐ]lÇ™ø Ð]l*sêÏyéÌZ ÐéÇ™ø Ð]l*sêÏyýl MýS$…yé ™èlĶæ*Æý‡$ ^ólíܯ]l °Ðól¨MýSMýS$ H… ÑË$Ð]l E…r$…¨? B çÜÐ]l$Ķæ$…ÌZ E™èl¢Æý‡{糧ólÔŒæ VýSÐ]lÆý‡²ÆŠ‡V> E¯]l² ¯]l¯ól² çÜ…{糨…^èlÌôæ§ýl$. §é°°ºsìæt °Ðól¨MýS ™èlĶæ*ÈÌZ BĶæ$¯]l _™èl¢Ô¶æ$¨® HÑ$sZ AÆý‡¦… ^ólçÜ$MøÐ]l^èl$a. ¯]l¯ól² MýS¯]l$MýS BĶæ$¯]l AyìlWÐ]l#…sôæ ^ðlõ³µ Ðé×ìæ~& »ê{½ Ð]l$ïܧýl$ MýS*ÍaÐól™èl GÌê fÇW…§ø! A…§ýl$MýS$ §éÇ¡íܯ]l ç³Çíܦ™èl$Ë$ HÑ$sZ, §é°Oò³¯]l ¯é A…^èl¯éÌôæÑ$sZ ^ðlõ³µÐé×ìæ~. B °Ðól¨MýS MýSÆý‡¢MýS$ °gêƇ¬¡ Ìôæ§ýl$. A…§ýl$MóS A¨ {´ëÐ]l*×ìæMýS… M>§ýl$ A° ^ðl´ëµ¯]l$. C糚yýl$ MýS*yé ¯é AÀ{´ëĶæ$… A§ól.

´ëÆý‡ÏÐðl$…r$ÌZ {ç³ÐólÔ¶æò³sìæt¯]l ͺÆ>ᯌl °Ðól¨MýS ÌZ° A…Ô>Ë {´ë†ç³¨MýSOò³ MóS…{§ýl {糿¶æ$™èlÓ… ^èlÆý‡ÅË$ ¡çÜ$MýS$…r$…§ýl…sêÆ>?
B °Ðól¨MýS ¯éÐ]l$Ð]l*{™èl…. A…§ýl$ÌZ çÜ™é¢ Ìôæ§ýl$. °f°Æ>®Æý‡×æMýS$ MýSÑ$çÙ¯Œl AÐ]lË…¼…_¯]l Ð]l*Æý‡Y§ýlÆý‡ØM> Ë$ BÐðl*§ýlÄñæ*VýSÅ…V> ÌôæÐ]l#. MóS…{§ýl… °Ðól¨MýSÌZ° A…Ô>˯]l$ AÐ]l$Ë$^ólõÜ…§ýl$MýS$ M>±, ^èlÆý‡ÅË$ ¡çÜ$MøÐ]lyé°MìS M>± BÝëPÆý‡… Ìôæ§ýl$. G…§ýl$MýS…sôæ °Ðól¨MýS çÜÐ]l$ǵ…^èlyé°MóS MýSÑ$çÙ¯ŒlMýS$ 17 Hâ¶æ$Ï ç³sìæt…¨. C糚yýl$ A…§ýl$ÌZ° A…Ô>Ë {´ë†ç³¨MýSOò³ ^èlÆý‡ÅË$ ¡çÜ$MýS$…§éÐ]l$¯é² MýS$§ýlÆý‡§ýl$. {´ë£ýlÑ$MýS…V> B °Ðól¨MýSÌZ ÐéçÜ¢ÑMýS™èl MöÆý‡Ð]lyìl…¨. °Ðól¨MýS çÜÐ]l$Æý‡µ×æMýS$ ¡{Ð]l gêç³Å… fÆý‡VýSyýl… JMýS G™èl¢Æ‡¬™ól, A¨ Mö™èl¢V> H JMýSP A…Ô>±² °Æ>®Æý‡×æ ^ólĶæ$ÌôæMýS´ùÐ]l yýl… Ð]l$ÆøG™èl$¢. ©°Ð]l˯]l B °Ðól¨MýS A…†Ð]l$…V> º$rt§éQÌê M>MýS™èlç³µ§ýl$.

A…sôæ ½gôæï³ Ð]l¬Qůól™èlË$ ç³Æø„ýS…V>, B ´ëÈt A¯]l$º…«§ýl çÜ…çÜ¦Ë M>Æý‡ÅMýSÆý‡¢Ë$ {ç³™èlÅ„ýS…V> Ð]l$ïܧýl$ MýS*ÍaÐól™èlÌZ ´ëÌŸY¯]lÌôæ§ýl¯é Ò$ E§ólªÔ¶æ…?

Ðéâ¶æ$Ï ´ëÌŸY¯]lÌôæ§ýl° ^ðlç³µyýl… M>§ýl$ CMýSPyýl ¯é E§ólªÔ¶æ…. MýSÆý‡õÜÐ]lMýS$ËMýS$ {õ³Æý‡×æ MýSÍW…^ól…§ýl$MýS$ ¯éĶæ$MýS$Ë$ {ç³çÜ…V>Ë$ ^ólíܯ]l Ð]l*r °fÐól$. MýSÆý‡õÜÐ]l MýS$Ë$ Ð]l$ïܧýl$ Oò³MìS GMìSP _…§ýl$ÌôæíÜ…© °fÐól$. AçÜË$ çÜ…VýS† HÑ$r…sôæ, MýS*ÍaÐól™èlOò³ VýSÐ]lÆý‡²ÆŠ‡V> ¯ól¯]l$ ¯é Ç´ùÆý‡$t¯]l$ ¯ésìæ {糫§é° ï³Ò ¯]lÆý‡íÜ…àÆ>Ð]l#MýS$ çÜÐ]l$ ǵ…^é¯]l$. A…§ýl$ÌZ A°² ÑçÙĶæ*Ë* ÑÐ]lÆý‡…V> BĶæ$¯]l Ð]l¬…§ýl$…^é¯]l$. ¯é °Ðól¨MýS B«§éÆý‡…V>¯ól ï³Ò ™èlÐ]l$ ™èl§ýl$ç³Ç M>Æý‡ÅÆý‡…V>°² Æý‡*´÷…¨…^èl$ MýS$¯é²Æý‡$.

B °Ðól¨MýSÌZ Ò$Æý‡$ Ððlͺ$_a¯]l AÀ{´ëĶæ* ÌôæÑ$sZ ^ðlº$™éÆ>?

»ê{½ Ð]l$ïܧýl$ ç³#r$tç³NÆøÓ™èl¢Æ>˯]l$ ¯ól¯]l$ B °Ðól¨MýSÌZ ÐðlËÏyìl…^é¯]l$. »ê{½ Ð]l$ïܧýl$ ÐéçÜ¢Ðé°MìS Ð]l$ïܧýl$ M>§ýl$, AMýSPyýl Æ>Ð]l$f¯]lÿ¶æ*Ñ$ õ³Æý‡$™ø BËĶæ$… E…yól¨. »êºÆŠ‡ B §éǯ]l´ù™èl* B {´ë…™èl…ÌZ ¯]lÐ]l*gŒæ ^ólçÜ$MýS$¯é²Æý‡$. M>Ë{MýSÐ]l$…ÌZ »êºÆŠ‡ ¯]lÐ]l*gŒæ ^ólíܯ]l ^ør$ MýS¯]l$MýS AMýSPyýl Ð]l$ïܧýl$ °ÇÃ…^éÆý‡$. B Ñ«§ýl…V> Æ>Ð]l*ËĶæ$… Ð]l$Æý‡$VýS$¯]lç³yìl Ð]l$ïܧýl$V> A¨ Ð]l¬{§ýlç³yìl…¨. C…™é^ólíÜ B Ð]l$ïÜ §ýl$¯]l$ MýSsìæt…¨ »êºÆŠ‡M>§ýl$. ^èlÇ{™èlÌZ §éW¯]l D ÐéçÜ¢ÑMýS Mø×ê°² ¯ól¯]l$ §é°ÌZ ´÷…§ýl$ç³Ç^é¯]l$.

Ð]l$ïܧýl$ MýS*ÍaÐól™èl¯]l$ ¯ésìæ {糫§é° ï³Ò ç³Æø„ýS…V> A¯]l$Ð]l$†…^éÆý‡¯]l² ÑÐ]l$Æý‡Ø E…¨ MýS§é! ©°MìS Ò$Æó‡Ð]l$…sêÆý‡$?
ï³Ò° ™èl糚 ç³rtÐ]lËíܯ]l AÐ]lçÜÆý‡… Ìôæ¯ólÌôæ§ýl$. BĶæ$¯]lMýS$ MýS*ÍaÐól™èl™ø Gr$Ð]l…sìæ çÜ…º…«§ýl… Ìôæ§ýl$.

Ð]l$ïܧýl$ MýS*ͯ]l ^ør †ÇW Æ>Ð]l*ËĶæ$… MýSsêt ˯]l² {糆´ë§ýl¯]l¯]l$ Ò$Æý‡$ A…XMýSÇÝë¢Æ>?
ÐólÆöMýS Ð]l$™é°MìS ^ðl…¨¯]l ÐéÇ °Æ>Ã×ê°² «§ýlÓ…çÜ… ^ólíÜ MýSrtMýS*yýl§ýl¯]l²¨ ¯é AÀ Ð]l$™èl…. Ð]l$ïܧýl$ Õ¤ÌêË$ E¯]l² {´ë…™èl… ÑÐé §éçܵ§ýlOÐðl$¯]l¨ MýS¯]l$MýS AMýSPyýl M>MýS$…yé §é° ç³MýSP¯ól Ìôæ§é §é° ç³ÇçÜÆ>ÌZÏ °Æý‡¿¶æÅ…™èlÆý‡…V> MýSr$tMøÐ]l^èl$a.

Ð]l¬íÜÏ…Ë™ø ´ër$ ÌoMìSMýS&{ç³gêÝëÓÑ$MýSÐé§ýl$ Ë$, ÐéÐ]l$糄ýSÐé§ýl$ËMýS$ Ò$Æý‡$ ^ðlº$™èl$¯]l² A…Ô>Ë™ø HMîS¿êÐ]l… Ìôæ§ýl$ MýS§é! §é°MìS Ò$Æó‡Ð]l$…sêÆý‡$?

Æ>fMîSĶæ$ Æý‡…VýS…™ø´ër$ C™èlÆý‡ Æý‡…V>ËMýS$ ^ðl…¨¯]l ¯éĶæ$MýS$ËÌZ MýS*yé çÜ™èlÅ… Ð]l*sêÏyól O«§ðlÆý‡Å… MöÆý‡Ð]lyýl$™èl$¯]l²¨. A…§ýl$MóS ÐéÆý‡$ ÐéçÜ¢Ðé°MìS Ð]l$íÜç³NíÜ Ð]l*sêÏyýl$™èl$¯é²Æý‡$. ÌoMìSMýSÐé§ýl… A°² Ð]l$™é˯]l$ çÜÐ]l*¯]l…V> ^èl*yýlÐ]l$…r$…§ól ™èlç³µ H§ø JMýS Ð]l$™é°MìS ò³§ýlªï³r ÐólĶæ$Ð]l$° ^ðlç³µ§ýl$. Ð]l¬íÜÏ… A¯]l$MýS*Ë Ñ«§é¯é˯]l$ ÒÆý‡…™é G°²MýSËÌZ ˼® ´÷… §ól…§ýl$MýS$ Ð]l*{™èlÐól$ AÐ]lË…¼çÜ$¢¯é²Æý‡…sê¯]l$.

Ð]l$ïܧýl$ MýS*ÍaÐól™èl fÇW¯]l yìlòÜ…ºÆŠ‡ 6¯]l Ð]l¬íÜÏ…Ë$ {糆Hsê »êÏMŠS yól °Æý‡ÓíßæçÜ$¢¯é²Æý‡$ MýS§é! ©°MìS C™èlÆý‡$Ë$ ò³§ýlª G™èl$¢¯]l Ð]l$§ýlª™èl$ A…¨…^èlyýl…, {ç³™èlÅ„ýS…V> ´ëÌŸY¯]lyýl… ™ðlÍíÜ…§ól. ©°MìS Ò$Æó‡Ð]l$… sêÆý‡$?

Ð]l¬íÜÏ…Ë$V>±, C™èlÆý‡$Ë$V>± ^èlÇ{™èl Ò$§ýl AÐ]lV>çßæ¯]lÌôæMýS D ç³° ^ólçÜ$¢¯é²Æý‡$. CÝëÏ… Ð]l$™é°MìS ^ðl…¨¯]l Ð]l¬íÜÏ…Ë$ ѧýlÅ ÌôæMýS Ð]l$™èl™èl™èlÓ {糿êÐé°MìS ÌZ¯]lÐ]l#™èl$¯é²Æý‡$. ©°Ð]lÌôæÏ Ð]l$¯]l ´÷Æý‡$VýS$§ólÔ¶æ… ´ëMìS Ý릯Œl MóS…{§ýl…V> E{VýSÐé§ýl… Ððl{Ç™èlËË$ ÐólçÜ$¢¯]l²¨. Ð]l¬íÜÏ…ËÌZ õ³§ýlÇMýS… °Æý‡*Ã˯]l fÇW, ÐéÇMìS ^èl§ýl$Ð]l# çÜ…«§ýlÅË$ ^ðlí³µõÜ¢ ™èlç³µ Ð]l$™èl™èl™èlÓ… ÐéÇÌZ Ayýl$VýS…r§ýl$. §ólÔ¶æÑ¿¶æf¯]l MýS*yé Ð]l$™èl{´ë†ç³¨MýSOò³¯ól fÇW…¨. A¨ òœ*Æý‡ ^éÇ{™èlMýS ™èlí³µ§ýl…. Ð]l$™èl… õ³Æý‡$™ø §ólÔ>˯]l$ HÆ>µr$ ^ólĶæ*˯]l$MøÐ]lyýl… ´÷Æý‡ ´ër$. Ð]l$™èl¿êÐ]l¯]lMýS¯é² gê¡Ä¶æ$ ¿êÐ]l¯]l Ð]l¬QÅ…. H §ólÔ¶æ…ÌZO¯ðl¯é A°² Ð]l$™éËÐéÆý‡* çÜÐ]l*¯]l {´ë†ç³¨MýSOò³ MýSËíÜÐðl$ËíÜ E…yýlVýSÍW¯]l糚yól {ç³gêÝëÓÐ]l*Å°MìS ÝëÆý‡®MýS™èl.

íßæ…§ýl*&Ð]l¬íÜÏ…Ë Ð]l$«§ýlÅ ÝëÐ]l*hMýS, BǦMýS ç³Æý‡OÐðl$¯]l OÐðlÆý‡$«§éÅË$ ÌôæÐ]l…sêÆ> Ò$Æý‡$?
ÌôæÐ]l° M>§ýl$. ^éÇ{™èlMýS M>Æý‡×êËÐ]l˯]l E¯é²Æ‡¬. M>± ÐéÇ Ð]l$«§ýlÅ OÐðlçÙÐ]l$Å… Ìôæ§ýl$. çœ$Æý‡Û×æË$ ÌôæÐ]l#. Æ>fMîSĶæ$ ´ëÈtÌôæ ÐéÇ ÝëÓÆý‡®{ç³Äñæ*f¯éË MøçÜ… íßæ…§ýl* Ð]l¬íÜÏ…Ë Ð]l$«§ýlÅ ™èlV>§éË$ çÜ–íÙtçÜ$¢¯é²Æ‡¬. BĶæ* ´ëÈtË ¯ól™èlË$ Ìôæ° AV>«§é˯]l$ ò³…^èl$ ™èl$¯é²Æý‡$. C§ýl…™é AÐ]lM>Ô¶æ Ðé§ýl…ÌZ A…™èlÆ>ÂVýSÐól$.

Æ>fMîSĶæ$ ¯éĶæ$MýS$Ë §ýl–íÙtMø×æ… Ð]l*Æ>˯é Ò$Æý‡¯ól¨?

AÐ]l#¯]l$! _¯é²_™èlM> çÜÐ]l$çÜÅ˯]l$ Ayýlz… ò³r$tMýS$° E§ýlÅÐ]l*Ë$ ^ólíÜ {ç³fË Ð]l$«§ýlÅ Ñ¿ôæ§éË$ çÜ–íÙt…^èlyýl… ™èlVýS§ýl…sê¯]l$. °fOÐðl$¯]l {ç³gêçÜÐ]l$çÜÅË$, §ólÔ¶æ çÜÐ]l$çÜÅË$ VýS$Ç¢…_ Ðésìæ ç³ÇÚëPÆ>°MìS ´ër$ ç³yéÍ. C¨ fÆý‡V>Ë…sôæ, Æ>fMîSĶæ$ ¯ól™èlÌZÏ °f… V>¯ól ÌZO™ðl¯]l Ð]l*Æý‡$µ Æ>Ð]lËíÜ E…r$…¨.

{ç³™ólÅMýS ™ðlË…V>×æ Æ>çÙ‰… HÆ>µr$ E§ýlÅÐ]l$… ÌZ 1969ÌZ Ò$Æý‡$ {ç³™èlÅ„ýS…V> ¯éĶæ$MýS™èlÓ Ý릯]l…ÌZ E¯é²Æý‡$ MýS§é! ™ðlË…V>×æ Æ>çÙ‰… HÆý‡µyýlMýS´ùÐ]lyé °MìS M>Æý‡×æ… HÑ$r° Ò$Æý‡$ ¿êÑçÜ$¢¯é²Æý‡$?

™ðlË…V>×æMýS$ ¯éĶæ$MýS™èlÓ… B¨ ¯]l$…` ºËïßæ ¯]l…V> E…¨. {ç³f˯]l$ MýS¨Í…^ól Ô¶æMìS¢ ¯éĶæ$MýS$ËMýS$ Ìôæ§ýl$. B Ô¶æMìS¢ E¯]l²ÐéÆó‡ ¯éĶæ$MýS$ËÐ]l#™éÆý‡$. B ¯éyýl$ ¯ól¯]l$ _¯]l² Æ>Ú‰ëË íܧ鮅™èl…™ø çÜ*¹Ç¢ ´÷…¨ ™ðlË… V>×æ E§ýlÅÐ]l$…ÌZ ´ëÌŸY¯é²¯]l$. ´ë˯éç³Æý‡…V> A°² Ñ«§éÌê _¯]l² Æ>Ú‰ëË HÆ>µr$ {ç³fËMýS$ Ð]l$…_ ^ólçÜ$¢…§ýl¯]l²¨ ¯é E§ólªÔ¶æ…. C™èlÆý‡ {´ë…™éË ÐéÇMìS ™ðlË…V>×æ E§ýlÅÐ]l$… Ð]lņÆó‡MýS… M>§ýl$, M>Æ>§ýl$.

{ç³çÜ$¢™èl… ¯ðlËMö…r$¯]l² E{¨MýS¢ ç³Çíܦ™èl$Ë ¯ólç³£ýlÅ…ÌZ ™ðlË…V>×æ Æ>çÙ‰… HÆý‡µyól AÐ]lM>Ô¶æ… E…§ýl…sêÆ>?
Ìôæ§ýl$. Ýù°Ä¶æ*V>…«©M>±, Ð]l$¯øÃçß毌líÜ…VŠS M>± ™ðlË…V>×æ C^óla AÐ]lM>Ô¶æ… Ìôæ§ýl$. B ç³Çíܦ† MýS*yé Ìôæ§ýl$. ™ðlË…V>×æ Ð]lõÜ¢ Ð]l$…_§ól, M>± A…§ýl$MýS$ A¯]l$MýS*ËOÐðl$¯]l ç³Çíܦ™èl$Ë$ ÌôæÐ]l#. ™ðlË…V>×æ çÜà _¯]l² Æ>Ú‰ëË$ §ólÔ¶æ…ÌZ HÆý‡µyýlMýS ´ùÐ]lyé°MìS Æ>fMîSĶæ$ ¯ól™èlË ÝëÓÆý‡®Ðól$ Ð]lÊË M>Æý‡×æ…. Ý÷…™èl Ìê¿ê°MìS ÐéÆý‡$ E§ýlÅÐ]l*˯]l$ A×æ_ÐólÔ>Æý‡$.

§ól°OMðS¯é {ç³fÌôæ Ð]l¬QÅ… MýS§é! §ólÔ¶æ ÐéÅç³¢…V> fÆý‡$VýS$™èl$¯]l² A¯ólMýS E§ýlÅÐ]l*Ë ¯ólç³£ýlÅ…ÌZ ÐéÇ çÜ…íܧýl®™èlOò³ Ò$Æó‡Ð]l$¯]l$MýS$…r$¯é²Æý‡$?

{ç³fËÌZ ´ùÆ>yól Ô¶æMìS¢, E™éÞçßæ… „îS×ìæçÜ$¢¯é²Æ‡¬. ÐéÆý‡$ ™èlÐ]l$™èlÐ]l$ Ý÷…™èl 糯]l$ÌZÏ °Ð]l$VýS²OÐðl$ E…r* çÜÐ]l*f VýS†° ç³sìæt…^èl$MøÐ]lyýl… Ð]l*¯ólÔ>Æý‡$. {ç³fË$ A°² ÑçÙĶæ*Ë ç³rÏ °Æ>çÜMýS¢…V> E…r$¯é²Æý‡$. ÐéÇ° Ð]l¬…§ýl$MýS$ ¯]lyìlí³…^ól ¯éĶæ$MýS™èlÓ… ÌôæMýS´ùÐ]lyýl… MýS*yé D §ýl$íܦ†MìS §øçßæ§ýl… ^ólçÜ$¢¯]l²¨.

Ð]lÆý‡¢Ð]l*¯]l {ç³ç³…^èl…ÌZ Ò$Æý‡$ CçÙtç³yól Æ>fMîSĶæ$ ¯éĶæ$MýS$Ë$ GÐ]lOÆð‡¯é E¯é²Æ>? E…sôæ ÐéÆð‡Ð]lÆý‡$?
E¯é²Æý‡$. A…™èlÆ>j¡Ä¶æ$…V> ºÆ>MŠS J»êÐ]l*. AÐðl$ÇM>¯]l$ ´ëÍ…_¯]l A«§ýlÅ„ýS$ËÌZ BĶæ$¯]l "¨ »ñæ‹Üt' A…sê¯]l$. AÌêVóS, Ð]l$¯]l §ólÔ>°MìS Ð]l_a¯]l糚yýl$, CsîæÐ]lÌôæ ¨Ð]l…VýS™èl$OÌñæ¯]l Ð]l$¯]l Æ>çÙ‰ Ð]l¬QÅÐ]l$…{† yéMýStÆŠ‡ OÐðlG‹Ü Æ>fÔóæQÆý‡Æð‡yìlz. {ç³fË çÜ…„óSÐ]l$… MøÇ BĶæ$¯]l G…™ø ^ólÔ>Æý‡$. A…§ýl$MóS BĶæ$¯]l¯]l$ MýS*yé ¯ól¯]l$ "¨ »ñæ‹Üt Ð]l*ůŒl' A…sê¯]l$.

***************************************

SAKSHI

EDITORIAL

Art-yýl$VýS$Ð]lÆ>YË BÔ>-gZņ »ê»ê-Ýë-òßæ-»Œæ A…»ôæ-§ýlPÆŠ‡

 

1956 yìlòÜ…ºÆŠ‡ 6Ð]l ™ól© {´ë™èl@-çÜ-Ð]l$-Ķæ*¯]l ¿êÆý‡™èl gê† VýSÇÓ…^èl-§ýlVýSY Ð]l$à¯é-Ķæ$-MýS$Ë*, ÝëÐ]l*-hMýS-¯éÅĶæ$ ™èl™èlÓ-Ðól™èl¢ yéMýStÆŠ‡ »ê»ê-Ýë-òßæ-»Œæ A…»ôæ-§ýlPÆŠ‡ MýS¯]l$²-Ð]lÊ-Ķæ$-yýl…™ø §ólÔ¶æ… K AÆý‡$-O§ðl¯]l {糆¿ê-Ð]lÊ-Ç¢° MøÌZµ-Ƈ¬…¨. Ķæ*Ð]l-™Œl §ólÔ¶æ… ÔZMýS-çÜ-Ð]l¬-{§ýl…ÌZ Ð]l¬°W´ù-Ƈ¬…¨. MýS$Ìê-«¨MýSÅ çÜÐ]l*-f…ÌZ °™èlÅ… Mö¯]l-ÝëVóS A™éÅ-^é-Æ>-˯]l$ G§ýl$-ÆöP¯ól Ð]l$àÔ¶æMìS¢ A…™èl-Ç…_…¨. ÑË„ýS-×æ-OÐðl$¯]l Ð]lÅMìS¢-™èlÓ…™ø, AÆý‡$-O§ðl¯]l Ðól$£ýl-çÜ$Þ™ø, Æ>iÌôæ° ´ùÆ>-r…™ø ÐðlË$-Vö…¨¯]l Á…Æ>-ÐŒl A…»ôæ-§ýlPÆŠ‡ 1891 H{í³ÌŒæ 14¯]l Æ>…i, ÁÐ]l*-»êƇ¬ §ýl…ç³-™èl$-ËMýS$ f°Ã…^éÆý‡$. Æ>…i §ýl…ç³-™èl$-ËMýS$ MýSÍW¯]l 糧é²-Ë$VýS$ Ð]l$…¨ çÜ…™é-¯]l…ÌZ Á…Æ>-ÐŒl BQÇÐéyýl$. BÆó‡â¶æÏ Ð]lĶæ$-çÜ$ÌZ ™èlÍÏ Ð]l$Æý‡-×ìæ…^èl-yýl…™ø AMýSPË*, Ðól$¯]l™èl¢ Ò$Æ>-»êƇ¬ Á…Æ>-ÐŒl¯]l$ Ð]l…™èl$-ËÐé-ÈV> ò³…^éÆý‡$. Art-yýl$VýS$ §ýlã™èl MýS$Ë…ÌZ f°Ã…_, ѧól-Ô>-ËÌZ ѧýlÅ-¯]l-¿¶æ-ÅíÜ…_ gê¡Ä¶æ$-Ýë¦Æ‡¬ ¯éĶæ$-MýS$-yýl$V> G¨W¯]l ÁÐŒl$-Æ>-ÐŒl Æ>…i A…»ôæ-§ýlPÆŠ‡ ¿êÑ ™èlÆ>-ËMýS$ ^ðlÇW´ù° çÜ*¹Ç¢V> °Í_´ù-Ķæ*Æý‡$.

»êËÅ…ÌZ A¯ólMýS AÐ]l-Ð]l*-¯é-˯]l$ A«¨-VýS-Ñ$…_ {´ë£ýl-Ñ$MýS ѧýlů]l$ ç³NÇ¢ ^ólíܯ]l A…»ôæ-§ýlPÆŠ‡ Ð]l$Æð‡¯ø² §ýl*çÙ-×æ-˯]l$ G§ýl$-ÆöP…r* ç³rt-¿¶æ-{§ýl$-yýl$V> G¨V>Æý‡$. E¯]l²™èl MýS$Ìê-°MìS ^ðl…¨¯]l E´ë-«§éÅ-Ķæ¬yýl$ ÁÐŒl$-Æ>-ÐŒl ™ðlÍÑ™ól-rË-MýS$ Aº$¾-Æý‡-ç³yìl ™èl¯]l-õ³-Æý‡$-ÌZ° "A…-»ôæ-§ýlP-ÆŠ‡'¯]l$ ÁÐŒl$-Æ>-ÐŒl õ³Æý‡$MýS$ gZyìl…^èlyýl… VýSÐ]l$-¯éÆý‡á…. AÌêVóS, A…»ôæ-§ýlP-ÆŠ‡-ÌZ° {ç³gêq-´ë-rÐé-˯]l$ VýS$Ç¢…_¯]l ºÆøyé Ð]l$àÆ>k ѧól-Ô>ÌZÏ E¯]l²™èl ^èl§ýl$-Ð]l#-ËMýS$ BǦMýS çÜàĶæ$… A…¨…_ B§ýl$-MýS$-¯é²Æý‡$. B {MýSÐ]l$…-ÌZ¯ól AÐðl$-ÇM>, IÆø´ë çÜÐ]l*-gêÌZÏ çÜ…¿¶æ-Ñ…_¯]l A¯ólMýS Ð]l*Æý‡$µË$ A…»ôæ-§ýlP-ÆŠ‡MýS$ E™ól¢-gê-°²-^éaƇ¬. 14Ð]l Æ>gêÅ…VýS çÜÐ]l-Æý‡×æ §éÓÆ> AÐðl$-ÇM> ™èl¯]l gê† {ç³fË…-§ýl-ÇMîS çÜÐ]l*¯]l çßæMýS$P-˯]l$ MýS͵…^èlyýl… BĶæ$-¯]l¯]l$ G…™èl-V>¯ø {糿ê-Ñ™èl… ^ólíÜ…¨. ¿êÆý‡-™èl-§ól-Ô¶æ…ÌZ ÝëÐ]l*-hMýS çÜ…çÜP-Æý‡-×æË MøçÜ… AË$-ò³-Æý‡$-VýS° ´ùÆ>r… ^ólíܯ]l A…»ôæ-§ýlPÆŠ‡, ѧéÅ-Ð]l…-™èl$-ËÒ$§ýl G¯ø² BÔ¶æË$ ò³…^èl$-MýS$-¯é²Æý‡$. ÐéÆý‡$ ™èlÐ]l$ ™ðlÍÑ™ól-r Ë™ø çÜÐ]l*-gê°² E§ýl®-ÇÝë¢-Æý‡° BÕ…^éÆý‡$.

A…§ýl$MóS A…»ôæ-§ýlPÆŠ‡ "^èl-§ýl-Ð]l…-yìl-&çÜ…-çœ$-sìæ-™èl-Ð]l$-Ð]l…-yìl-&E-§ýlÅ-Ñ$…-^èl…yìl' A° °¯]l-¨…^éÆý‡$. {糫§é-¯]l…V>, Art-yýl$VýS$ §ýlã™èl Ð]lÆ>Y-˯]l$ ѧéÅ-Ð]l…-™èl$-˯]l$ ^ólĶæ$-yé-°MìS G¯ø² ѧéÅ-çÜ…-çܦ-˯]l$ ¯ðlËMö-ÌêµÆý‡$. Æý‡^èl-Ƈ¬-™èlV>, M>ÇÃMýS ¯éĶæ$-MýS$-yìlV> {ç³f˯]l$ E™ól¢-fç³-Æý‡$çÜ*¢, çÜÓĶæ$…V> JMýS Æ>fMîSĶæ$ ´ëÈt± Ýë¦í³…^éÆý‡$. çÜÐ]l$-M>-ÍMýS$-OÌñæ¯]l C™èlÆý‡ ¯ól™èl-Ë™ø MýSÍíÜ ÝëÐ]l*-hMýS çÜ…çÜP-Æý‡-×æË MøçÜ… AË$-ò³-Æý‡$-VýS° ´ùÆ>r… ÝëW…_, ¿êÆý‡™èl Æ>gêÅ…VýS Æý‡*ç³-Õ͵V> B A¯]l$-¿¶æ-Ðé-˯]l$ A…§ýl$ÌZ ´÷…§ýl$-ç³-Æý‡_ §ýlã™èl$-ËMýS$ A¯ólMýS Æ>Ƈ¬-¡Ë¯]l$ MýS͵…^éÆý‡$.¿êÆý‡™èl ÝëÓ™èl…-{™èlÅ ´ùÆ>r M>Ë…ÌZ íßæ…§ýl$-Ð]l#Ë ¯]l$…_ §ýlã™èl$-˯]l$ ÐólÆý‡$V> õ³ÆöP…r* "°Ð]l$²-Ð]l-Æ>YË' {ç³fËMýS$ {ç³™ólÅMýS Kr$ çßæMýS$P¯]l$ MýS͵…^é-Ë° {糿¶æ$-™èlÓ… °Æý‡~-Ƈ¬…^èlyýl… ò³§ýlª ÑÐé-§ýl…V> Ð]l*Ç…¨. Kr$ çßæMýS$PMýS$ A¯]l$-MýS*-Ë…V> A…»ôæ-§ýlPÆŠ‡, Ð]lņÆó‡-MýS…V> Ð]l$à™éÃ-V>…«© MóS…{§ýl-¼…§ýl$-Ð]l#-Ë$V> °ËÐ]lyýl… ÝëÓ™èl…-{™ø-ŧýlÅÐ]l$ ^èlÇ{™èlÌZ A™èlÅ…™èl {ç³Ð]l¬-QOÐðl$¯]l çœ$r¯]l.

D {MýSÐ]l$…-ÌZ¯ól A…»ôæ-§ýlPÆŠ‡ {ç³ç³…-^èl…-ÌZ° À¯]l² Ð]l$™é-ËMýS$ ^ðl…¨¯]l ÑÔ>Ó-Ýë-˯]l$ A«§ýlÅ-Ķæ$¯]l… ^ólÔ>Æý‡$. Vú™èl-Ð]l$-º$-§ýl$®yìl »Z«§ýl-¯]l-ËMýS$ {糿ê-Ñ™èl$Oyðl, OÐðlĶæ$-MìS¢MýS Ý뫧ýl¯]l, ÝëÐ]l*-hMýS õÜÐ]l-Ë™ø çÜ…çœ*°² çÜ…çÜP-Ç…^èl-yé-°MìS »o§ýl®… Vöç³µ Ý뫧ýl-¯]l-Ð]l$° ¿êÑ…^éÆý‡$. D ¯ólç³-£ýlÅ…ÌZ¯ól 1956ÌZ ¯éVýS-ç³N-ÆŠ‡ÌZ »o§ýl®-Ð]l$-™é°² ïÜÓMýS-Ç…^éÆý‡$. ™èl$¨Ô>ÓçÜ Ñyìl^ól Ð]l¬…§ýl$ Mö¨ª ¯ðlËË {MìS™èl…, 1956 Ð]l*Ça 18¯]l B{V>ÌZ Ë„ýSË Ð]l$…¨° çÜÒ$-MýS-Ç…_ »ê»ê-Ýë-òßæ-»Œæ ™èl¯]l Ggñæ…yé¯]l$ {ç³MýS-sìæ…_¯]l çÜ…§ýl-Æý‡Â…ÌZ Ð]l*sêÏ-yýl$-™èl*& ""¯ól¯]l$ ^éÌê °Æ>Ô> °çܵ-–çßæ-ËMýS$ ÌZ¯]l-Ķæ*ů]l$. A°² Æý‡M>-Ë$V> A×æ-_Ðól-™èlMýS$ VýS$Æú-™èl$¯]l² ¯é çÜÐ]l*-gê-°MìS ¯ól¯]l$ MýS͵…_¯]l Æ>Ƈ¬-¡Ë™ø Ì꿶慴÷…¨¯]l ѧéÅ-Ð]l…-™èl$Ë$ Ñ$Wͯ]l ¯é {ç³f˯]l$ ¡Ça-¨§ýl$ª-™é-Æý‡° BÕ…^é¯]l$.
ÐéÆý‡$ ¯é BÔ¶æ-˯]l$ Ð]lÐ]l¬Ã-^ól-Ô>Æý‡$, ¿¶æ*ÝëÓÐ]l¬Ë ´÷Ìê-ËÌZ {Ô¶æÑ$…_, ç³…rË$ ç³…yìlçÜ*¢ AVú-Æý‡-Ðé-°MìS VýS$Æý‡-Ð]l#-™èl$¯]l² ¯é {ç³f˯]l$ ѧéÅ-Ð]l…-™èl$Ë$ ç³sìæt…^èl$-Mø-Ð]lyýl… Ìôæ§ýl$' A…r* A…»ôæ-§ýlPÆŠ‡ §ýl$@Q…™ø A¯]l² Ð]l*rË$ Ð]l$¯]lMýS$ MýS¯]l$-Ñ糚 M>ÐéÍ. A§ól BĶæ$-¯]lMýS$ °fOÐðl$¯]l °Ðéã.

h.»ê-Ë-ÝëÓÑ$ ' G….G., G….GÌŒæ. A¯]l…-™èl-ç³#Æý‡…

(¯ólyýl$ A…»ôæ-§ýlPÆŠ‡ 53Ð]l Ð]lÆý‡®…†)

***************************************

******************************************************************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

"A×ý$'§éç³ÇMæüÐðþ$…§æþ$Mæü$?
&-Æ>Ðèþ$^èþ…{§æþVæü$çßý

 

Ðèþ$¯èþ ѧæþ$Å™Œþ AÐèþçÜÆ>ËÌZ JMæü A™èþÅ˵ ¿êV>°² Ðèþ*{™èþÐóþ$ A×ý$ C…«§æþ¯èþ çÜ…çܦ ¡ÆæÿaVæüË$Væü$™èþ$…¨. GCíÜ Ðèþ$Ç…™èþ fÐéº$§éÈ™èþ¯èþ…™ø ÐèþÅçßýÇ…^óþÌê ^óþÄæý*Ë {ç³gêíßý™èþ çÜ*¹Ç¢™ø Væü$Ææÿ$´ë§æþÝëÓÑ$ ^óþíܯèþ yìþÐèþ*…yŠþ¯èþ$ ç³#¯èþÆæÿ$§æþ®Ç…^èþyé°Mìü, ¯èþË¿ñýO Æðÿ…yóþâæýå ™èþÆæÿ$Ðé™óþ AÆÿ$$¯èþç³µsìýMîü MæüÆÿ$$V> {ç³Ðèþ*§æþ… ™øyæþµyóþ AÐèþM>ÔèýÐðþ$…™ðþO¯é E…¨.

ÐèþÅÐèþïܦMæü–™èþÐèþ$Æÿ$$¯èþ Vøç³Å™èþ&Ðèþ$¯èþ "A×ý$ C…«§æþ¯èþ çÜ…çܦ' (AsêÑ$MŠü G¯èþÈj MæüÑ$çÙ¯Œþ&GCíÜ). A™èþÅ…™èþ §éç³ÇMæü…™ø ç³°^óþÝù¢¯èþ² çÜ…çܦ A¨. GCíÜ B«§æþÓÆæÿÅ… ÌZ A¯óþMæü ѧæþ$Å™Œþ E™éµ§æþ¯èþ Móü…-{§éË$ E¯é²Æÿ$$. AÆÿ$$™óþ D ѧæþ$Å™óþP…{§éË ç³° ÝëÐèþ$Æ>¦üÅ°², Ðèþ*ÆðÿPsŒý C™èþÆæÿ ç³Ç{ÔèýÐèþ$Ëò³O Ñ«¨…^óþ Ìê¿êË$, fÐéº$§éÈ™èþ¯èþ… Ðèþ…sìý -{ç³Ðèþ*×êË B«§éÆæÿ…V>, A…^èþ¯é ÐóþÄæý$Ææÿ$.A…™óþM>Mæü, {糿æý$™èþÓ B«§æþÓÆæÿÅ… Ìôý§é Äæý*fÐèþ*¯èþÅ…ÌZ° çÜ…çÜ¦Ë ÐèþÌôý AÑ , {糿æý$™èþÓ Ææÿ…Væü çÜ…çܦËMæü$ çÜ…º…«¨…_ ¯èþ ´ëÆæÿÏÐðþ$…rÈ MæüÑ$sîýMìü ™èþ¯èþ M>ÆæÿÅMæüÌê´ëËMæü$ çÜ…º…«¨…_¯èþ ÐéÇÛMæü °Ðóþ¨MæüË$ çÜÐèþ$ǵ…^èþÐèþ#. °gê°Mìü ´ëÆæÿÏÐðþ$…r$ BÐðþ*¨…_¯èþ JMæü ^èþrt… §éÓÆ>¯óþ ´ëÆæÿÏÐðþ$…rÈ MæüÑ$sîýË ç³ÇÖ˯èþ, ç³ÆæÿÅÐóþ„æü×ý ¯èþ$…_ ÐésìýMìü Ñ$¯èþàÆÿ$$…ç³# ËÀ…_…¨.

JMæü ÝëÐèþ*¯èþÅ ´ûÆæÿ$yæþ$ Mæü±çÜ… A×ý$ ѧæþ$Å™óþP…{§éË §æþǧéç³#ÌZÏMìü Mæü*yé ÐðþâæýåÌôýyæþ$; E¯èþ²™èþ Ý릯éËÌZ° ÐèþÅMæü$¢Ë™ø Ðèþ$…_ çÜ…º…«§éË$ E¯èþ² ^èþÇ{™èþM>Ææÿ$yìþMðüO¯é GCíÜ, §é° çÜçßý çÜ…çÜ¦Ë ÇM>Ææÿ$zË$ A…§æþ$»êr$ÌZ E…yæþÐèþ#. AÆÿ$$™óþ JMæüÝëÇ ¯óþ¯èþ$ Äæý*§æþ–_eMæü…V> GCíÜMìü çÜ…º…«¨…_¯èþ E™èþ¢Ææÿ{ç³™èþ$Å™èþ¢Æ>˯èþ$ ^èþ*yæþyæþ… fÇW…¨. C¨ §æþÔ麪… {Mìü…§æþsìý Ðèþ*r. B ç³{™é˯èþ$ fÆ>MŠüÞ ^óþÆÿ$$…_, B ¯èþMæüâæýå¯èþ$ ¯é Ðèþ§æþª E…^èþ$Mæü$¯é²¯èþ$. C¯é²âæýåMæü$ Ðésìý° Ðèþ$äå ºÄæý$sìýMìü ¡Ôé¯èþ$.

G…§æþ$Mæü…sêÆ>? MæüÆÿ$$ V> A×ý$ ѧæþ$Å™óþP…-{§æþ…ÌZ CsîýÐèþË ^ør$^óþçÜ$Mæü$¯èþ² ÎMŠüMæü$ çÜ…º…«¨…_¯èþ ÑÐé§é°² B ç³-{™éË$ ¯óþÆæÿ$V> {ç³Ýë¢ÑçÜ$¢¯é²Æÿ$$! ¯éMæü$ ËÀ…_¯èþ GCíÜ E™èþ¢Ææÿ{ç³™èþ$Å™èþ¢Æ>Ë$ 1967ÌZ fÇW¯èþÑ. M>…{Vðü‹Ü ÐèþÆæÿ$çÜV> ¯éËYÐèþÝëÇ ÝëÆæÿÓ{†Mæü G°²MæüÌZÏ ÑfÄæý$… Ý뫨…_ A«¨M>Ææÿ…ÌZMìü Ðèþ_a¯èþ çÜ…Ðèþ™èþÞÆæÿÐèþ$¨.Móü…{§æþ Ðèþ$…{†ÐèþÆæÿY…ÌZMìü Mö™èþ¢V> -{ç³ÐóþÕ…_¯èþ GÐŒþ$.G‹Ü. Væü$Ææÿ$´ë§æþÝëÓÑ$ A×ý$ C…«§æþ¯èþ Ðèþ$…{†™èþÓ ÔéQ çÜàÄæý$ Ðèþ$…{†V> °Äæý$Ñ$™èþ$ËÄæý*ÅÆæÿ$. Ðóþ$«§æþçÜ$ÞMæü$, BÌZ^èþ¯é ÝëÓ™èþ…{™éÅ°Mìü -{´ë«§é¯èþÅÑ$^óþa -{ç³gê ÝùçÙÍ‹Üt ´ëÈt ¯èþ$…_ M>…{Vðü‹ÜÌZMìü Ðèþ_a ¯èþ ѧéÅ«¨Mæü ¯éÄæý$Mæü$yæþ$ Væü$Ææÿ$´ë§æþÝëÓÑ$. B çÜÐèþ$$¯èþ²™èþ Æ>fMîüÄæý$ çÜ…{糧éÄæý$ çÜ*¹Ç¢™ø BÄæý$¯èþ ™èþ¯èþ Mö™èþ¢ »ê«§æþÅ™èþË °ÆæÿÓçßý×ýMæü$ ç³N¯èþ$Mæü$¯é²Ææÿ$.

GCíÜ B«§æþÓÆæÿÅ…ÌZ° A×ý$ ѧæþ$Å™óþP…{§é˯èþ$ çÜ…§æþÇØ…_, Ôéç܈Ðóþ™èþ¢Ë$,C™èþÆæÿ íܺ¾…¨™ø Væü$Ææÿ$´ë§æþÝëÓÑ$ ÑÑ«§æþ A…ÔéËò³O ^èþÆæÿaË$ fÇ´ëÆæÿ$. B ^èþÆæÿaÌZÏ ÐðþËÏyæþÆÿ$$¯èþ ÑçÙÄæý*Ë$ BÄæý$¯èþMæü$ ¡-{Ðèþ AçÜ…™èþ–í³¢ MæüÍY…^éÆÿ$$. GCíÜÌZ ç³Çíܦ™èþ$Ëò³O ™èþç³ AçÜ…™èþ–í³¢° ™ðþÍÄæý$gôýçÜ*¢ {糫§é° C…¨ÆæÿMæü$ BÄæý$¯èþ JMæü ÌôýQ Æ>ÔéÆæÿ$. "GCíÜMìü Aç³µW…_¯èþ ÑÑ«§æþ 糯èþ$Ë ç³NÇ¢ÌZ ¡{Ðèþ gêç³Å… fÆæÿ$Væü$™ø…¨. íܺ¾…¨ ¯ðþO†Mæü òÜ•¦Æ>Å°² MøÌZµ™èþ$¯é²Ææÿ°' Væü$Ææÿ$´ë§æþÝëÓÑ$ õ³ÆöP¯é²Ææÿ$. D ç³Çíܦ™èþ$˯èþ$ Ððþ$Ææÿ$Væü$ç³Ææÿ^èþyé°Mìü BÄæý$¯èþ Mö°² çÜ*^èþ¯èþË$ ^óþÔéÆæÿ$: " °ÆóÿªÕ™èþ M>Ëç³ÇÑ$†ÌZ 糯èþ$Ë$ ç³NÇ¢^óþÄæý$ yæþ…, E™èþµ†¢, ÐèþÅÄæý$…, Ýë…Móü†Mæü ÝëÐèþ$Ææÿ¦üÅ… C™éŨ ÑçÙÄæý*ËÌZ Ðèþ$¯èþ A×ý$ ѧæþ$Å™óþP…{§éË$ Ðèþ$Ç…™èþ fÐéº$§éÈ™èþ¯èþ…™ø ÐèþÅÐèþçßýÇ…^óþ…§æþ$Mæü$ °ÇªçÙt °Äæý$Ðèþ*Ë$, 糧æþ®™èþ$˯èþ$ Ææÿ*´÷…¨…^éË°' {糫§é¯èþÐèþ$…{†Mìü Æ>íܯèþ ÌôýQÌZ Væü$Ææÿ$´ë§æþ ÝëÓÑ$ õ³ÆöP¯é²Ææÿ$.

GCíÜÌZ° ÌŸçÜ$Væü$˯èþ$ -{糫§é¯èþÐèþ$…{†Mìü ™ðþÍÄæý$gôýíܯèþ í³§æþç³ Væü$Ææÿ$´ë§æþÝëÓÑ$ Ðésìý Væü$Ç…_ ¯óþÆæÿ$V> B çÜ…çܦ ^ðþOÆæÿïŒþ, ¿o†MæüÔé{çÜ¢Ðóþ™èþ¢ Ñ-{MæüÐŒþ$ ÝëÆ>¿êÆÿ$$™ø Ðèþ*sêÏyéÆæÿ$. ÑÑ«§æþ {´ëgñýMæü$tË ÐèþÅÄæý*Ë$, ѧóþÖ Ðèþ*ÆæÿMæü {§æþÐèþÅ…™ø çÜà QÆæÿ$a^óþíܯèþ °«§æþ$Ë$, 糯èþ$Ë ç³NÇ¢ÌZ gê´ëÅ°Mìü M>Ææÿ×êË$, {´ëgñýMæü$tË AÐèþ$Ë$Mæü$ G§æþ$ÆæÿÐèþ#™èþ$¯èþ² AÐèþÆø«§éË$ Ððþ$$§æþÌñýO¯èþ A…ÔéËò³O ÑÐèþÆ>Ë$ çÜÐèþ$ǵ…^éË° ÝëÆ>¿êÆÿ$$° MøÆ>Ææÿ$. ^éÌê Ðèþ$$QÅÐðþ$O¯èþ D ÑÐèþÆ>˯èþ$ "G CíÜ, ÆðÿOÌôýÓ »ZÆŠÿz, ´ù‹Üt A…yŠþ sñýÍ{V>‹œË ™èþ$˯é™èþÃMæü A«§æþÅÄæý$¯é°Mìü' Eç³Äñý*W…^èþ$Mæü$…sêÐèþ$¯óþ BçÜMìü¢MæüÆæÿÐðþ$O¯èþ ÑçÙÄæý*°² ÝëÆ>¿êÆÿ$$Mìü Væü$Ææÿ$´ë§æþÝëÓÑ$ ™ðþÍÄæý$gôýÔéÆæÿ$.

C¨ ^éÌê çÜõßý™èþ$MæüÐðþ$O¯èþ çÜ*^èþ¯èþ. AÆÿ$$™óþ G CíÜÌZ ¡{Ðèþ ¿æýÄæý*…§øâæý¯èþËMæü$ M>Ææÿ×ýÐèþ$Æÿ$$…¨! "Ñ«§é¯èþ °Ææÿ~Äæý*Ë$, Ðésìý° AÐèþ$Ë$ç³Ææÿ^èþyæþ…ÌZ A×ý$ C…«§æþ¯èþ ÔéQ çÜàÄæý$ Ðèþ$…{†Mìü GCíÜ çÜ…Ñ«§é¯èþ… Gr$Ðèþ…sìý ´ë{™èþ CÐèþÓ¯èþ…§æþ$¯èþ çÜ…çܦ M>ÆæÿÅMæüÌê´ëËò³O °Ðóþ¨Mæü˯èþ$ Ò$Mæü$ Ðèþ*{™èþ Ðóþ$ °Ðóþ¨Ý뢯èþ°' çܵçÙt… ^óþçÜ*¢ ÝëÆ>¿êÆÿ$$ {糫§é° C…¨ÆæÿMæü$ ÌôýQ Æ>ÔéÆæÿ$. "Ðèþ$…{†™èþÓ ÔéQ Ýë¦Æÿ$$ÌZ AÐèþçÜÆæÿÐðþ$O¯èþ çÜÐèþ*^éÆæÿ…, çÜ…-{糆…ç³#Ë MøçÜ…', Væü$Ææÿ$´ë§æþÝëÓÑ$ Møǯèþr$tV> "™èþÆæÿ^èþ$ °Ðóþ¨MæüË$ C^óþa {MæüÐèþ$…ÌZ GCíÜ, §é° ^ðþOÆæÿïŒþ, {糫§é¯èþÐèþ$…{† Ðèþ$«§æþÅ E¯èþ² çÜ…º…«§éËÌZ Ðèþ*Ææÿ$µË$ ^ør$^óþçÜ$MøÐèþ yæþ… A°ÐéÆæÿÅÐèþ$Æÿ$$™óþ A¨ ^éÌê §æþ$Ææÿ§æþ–çÙtMæüÆæÿÐðþ$O¯èþ ç³Ç×êÐèþ$… M>Væü˧æþ°' ÝëÆ>¿êÆÿ$$ B ÌôýQÌZ õ³ÆöP¯é²Ææÿ$.

D E™èþ¢Ææÿ{ç³™èþ$Å™èþ¢Æ>Ëò³O ™èþ¯èþ M>ÆæÿŧæþÇØMìü ç³…í³¯èþ JMæü ¯øsŒýÌZ C…¨Ææÿ CÌê ÐéÅRêÅ°…^éÆæÿ$: "Væü$Ææÿ$´ë§æþÝëÓÑ$¨ AÑ$™ø™éÞçßý…. A¨ A¯èþ$_™èþ BçÜMìü¢ A° yéMæütÆŠÿ ÝëÆ>¿êÆÿ$$ ¿êÑçÜ$¢¯é²Ææÿ$' (C…¨Ææÿ çÜÓÄæý$…V> ™èþ¯èþ ^óþ™ø¢ Æ>íܯèþ B ¯øsŒý {糆 JMæüsìý ¯é Ðèþ§æþª E…¨). ¯éË$Væü$ §æþÔé»êªË A¯èþ…™èþÆæÿ…, Væü$Ææÿ$´ë§æþÝëÓÑ$ B¯éyæþ$ ™èþ¯èþ Ñ«§æþ$Ë ÑçÙÄæý$…ÌZ ^èþ*í³¯èþ AÑ$™ø™éÞçßý… ^éÌê çÜÐèþ$$_™èþÐèþ$*, BÐèþÔèýÅMæüÐðþ$O¯èþ§æþ° Ðèþ$¯èþ… Mæü_a™èþ…V> ^ðþç³µVæüË…. G…§æþ$Mæü°? Ðèþ$¯èþ A×ý$ C…«§æþ¯èþ M>ÆæÿÅ{MæüÐèþ$… BǦ Mæü ÐðþOçœËÅÐóþ$ M>Mæü ç³Æ>ÅÐèþÆæÿ×ê°Mìü Vöç³µ ^óþr$ MæüÍW…^óþ§æþ° Mæü*yé çÜÓ™èþ…{™èþ ç³ÇÔZ«§æþMæü$Ë A«§æþÅÄæý$¯éËÌZ ÐðþËÏyæþÆÿ$$…¨. G CíÜò³O AÀÄñý*Væüç³{™èþ… C…™èþsìý™ø ç³NÆæÿ¢Æÿ$$´ùÌôý§æþ$ çÜ$Ðèþ*! B çÜ…çܦ ç³°^óþçÜ$¢¯èþ² ¡Ææÿ$™ðþ¯èþ$²Ë$ ¿êÆæÿ™èþ§óþÔèýç³# {ç³gêÝëÓÑ$Mæü B§æþÆ>Ø˯èþ$ ºËïßý¯èþç³Ææÿ$çÜ$¢¯é²Æÿ$$.

ç³Æ>ÅÐèþÆæÿ×ý ç³ÆæÿÐðþ$O¯èþ A…Ôé˯óþ ¡çÜ$Mø…yìþ. A×ý$ ѧæþ$Å™óþP…{§éË °Æ>Ã×ý… Ðésìý ç³ÇçÜÆ>ÌZÏ° ç³^èþa§æþ¯é°² ç³NÇ¢V> çßýÇ…_ÐóþçÜ$¢…¨. MæüÆÿ$$V> A×ý$ ѧæþ$Å™óþP… {§æþ… Ðèþ$*Ë…V> ç³ÕaÐèþ$ Mæü¯èþ$Ðèþ$ËÌZ° Mö°² {ÔóýçÙxÐðþ$O¯èþ ÐèþÆ>ÛÆæÿ×êÅË$ Væü™èþM>Ëç³# çÜÖ™èþ$ÌñýO´ùÄæý*Æÿ$$. A×ý$ Q°gêÌñýO¯èþ £øÇÄæý$…, Äæý$$Æóÿ°Äæý$… ™èþÐèþÓM>Ë Ðèþ$*Ë…V> B Væü¯èþ$Ë$ E¯èþ² {´ë…™éËÌZ° {ç³fË BÆøVæüÅ… ç³NÇ¢V> §ðþº¾†…sZ…¨. °gê°Mìü Ðèþ$¯èþ §óþÔèý ѧæþ$Å™Œþ AÐèþçÜÆ>ËÌZ MóüÐèþË… 3 Ôé™èþ… Ðèþ*-{™èþÐóþ$ GCíÜ §éÓÆ> ¡Ææÿ$™èþ$¯é² Æÿ$$. C…«§æþ¯èþ Ðèþ¯èþÆæÿ$Ë AÀÐèþ–¨®Mìü MóüsêÆÿ$$çÜ$¢¯èþ² Ððþ$$™èþ¢… °«§æþ$ËÌZ 60 Ôé™èþ… ç³NÇ¢V> A×ý$ C…«§æþ¯èþ…ò³O ç³ÇÔZ«§æþ¯èþMóü Ñ°Äñý*VæüÐèþ$Ðèþ#™èþ$¯é²Æÿ$$.

{ç³çÜ$¢™èþ… A×ý$ C…«§æþ¯èþ Ææÿ… V>°Mìü çÜÐèþ$Mæü*Ææÿ$Ýù¢¯èþ² çÜàÄæý*°² ç³Æ>ÅÐèþÆæÿ×ý M>Ë$çÙÅ M>ÆæÿM>Ë$M>° ÝûÆæÿ, ç³Ðèþ¯èþ ѧæþ$Å™èþ$¢ Ýë…Móü†Mæü™èþË AÀÐèþ–¨®Mìü A…¨…_VæüÍW™óþ §óþÔé°Mìü C™ø«¨Mæü Ðóþ$Ë$ fÆæÿVæü§é? A×ý$ C…«§æþ¯èþ Ææÿ…Væü… çÜÓ™èþíܧæþ®…V> {ç³gêÝëÓÐèþ*Å°Mìü ÐèþņÆóÿMæüÐðþ$O¯èþ¨. ™èþ¯èþMæü$, ÝëÐèþ*¯èþÅ ´ûÆæÿ$° Mìü Ðèþ$«§æþÅ A¨ JMæü ÆæÿçßýçÜÅ Vøyæþ¯èþ$ HÆ>µr$ ^óþÝù¢… ¨. A×ý$ C…«§æþ¯èþÆæÿ…Væü…ò³O -{ç³fË$ G¯èþ$²Mö¯èþ² {糆°«§æþ$Ë AfÐèþ*Æÿ$$ïÙ E…yæþ§æþ$. ÐðþOgêq°Mæü ÌZMæü…ÌZ° çÜÐèþ$Ýë¦Æÿ$$ °ç³#×ý$Ë ç³ÇÖ˯èþMæü$ A×ý$ C…«§æþ¯èþ ç³ÇÔZ«§æþ¯é Ææÿ…Væü çœÍ™é˯èþ$ °Ðóþ¨…^èþÆæÿ$. ^éÌê çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë$V> {ç³fË ¯èþ$…_ Ðèþ_a¯èþ J†¢yìþ Ðèþ$*Ë…V>¯óþ "A×ý$ C…«§æþ¯èþ {MæüÐèþ$º©®MæüÆæÿ×ýþ çÜ…çܦ' (GCBÆŠÿ¼)¯èþ$ -{糿æý$™èþÓ… HÆ>µr$ ^óþíÜ…¨. AÆÿ$$™óþ §é°ÌZ ç³NÇ¢V> GCíÜMìü ^ðþ…¨¯èþ Ðèþ*i E§øÅVæü$˯óþ -{糿æý$™èþÓ… °Äæý$Ñ$…_…¨. çÜÓ™èþ…{™èþ §æþ–Mæüµ£æþ… MæüË Ôéç܈Ðóþ¢™èþË$ GÐèþÆæÿ* A…§æþ$ÌZ °Äæý$Ñ$™èþ$Ë$M>Ìôý§æþ$. çÜçßýf…V> ¯óþ GCBÆŠÿ¼ íܺ¾…¨ ™èþÐèþ$ Äæý$fÐèþ*¯èþ$Ë ™èþ糚˯èþ$ Mæüí³µç³#^èþayé°Móü {ç³Äæý$†²çÜ$¢¯é²Ææÿ$.

D ¡{Ðèþ ç³ÇÑ$™èþ$ËMæü$ ™øyæþ$ JMæü Mö™èþ¢ Ðèþ$$糚 JMæüsìý Ðèþ_a ^óþÇ…¨. E{VæüÐé§æþ §éyæþ$Ìôý B Ðèþ$$糚. A×ý$ ѧæþ$Å™óþP…{§éËò³O E{VæüÐé§æþ §éyæþ$Ë$ fÇVóü AÐèþM>Ôèý… »êV> ò³ÇW´ùÆÿ$$…¨. MæüÆÿ$$V>ÌZ ÎMŠüò³O ÐðþË$Ðèþyìþ¯èþ ÑÐèþ$ÆæÿØ˯èþ$ {™øíÜç³#^èþ$a™èþ* B çÜ…çœ$r¯èþ Ððþ¯èþ$Mæü "ѧóþÖ çßýçÜ¢…' {ç³Ðóþ$Äæý$Ðèþ$$¯èþ²§æþ° A×ý$ ѧæþ$Å™Œþ çÜ…çܦ (G¯Œþí³íÜ) ^ðþOÆæÿïŒþ JMæü sîýÒ C…rÆæÿ*ÓÅÌZ ÐéÅRêÅ°…^éÆæÿ$. AÝ뫧éÆæÿ×ý ¿æý-{§æþ™èþ Ðèþ$«§æþÅ G…™ø ÆæÿçßýçÜÅ…V> ÐèþÅÐèþçßýÇçÜ*¢ Mæü*yé JMæüP ÐérÆŠÿ rÐèþÆŠÿ¯èþ$ MæüË$íÙ™èþ… ^óþÄæý$yé °² AÇMæürtÌôý°ÐéÆæÿ$ ™èþÐèþ$ A×ý$ Móü…{§éËò³O B™éÃçßý$† »ê…º$ §éyæþ$˯èþ$ °ÐéÇ…^èþVæüËÆæÿ° GÐèþÆðÿO¯é GÌê ÑÔèýÓíÜ…^èþVæüËÆæÿ$? ¿êÆæÿ™èþ§óþÔèýç³# A×ý$ C…«§æþ¯èþ çÜ…çܦ JMæü ç³Ñ{™èþ VøÐèþ# (çßZÎ Mú).

A…™óþ M>§æþ$ A¨ JMæü ÔóýÓ™èþþ H¯èþ$Væü$ ( ÐðþOsŒý GÍòœ…sŒý& ´ùçÙ×ýMæü$ ¿êÆæÿÐðþ$O¯èþ¨) Mæü*yé. G…§æþ$Mæü°? çÜ*-{™èþ {´ëÄæý$…V> A¨ Ðèþ$¯èþMæü$ çÜÓÔèýMìü¢™ø A×êÓÄæý$$«§é˯èþ$ çÜÐèþ$Mæü*Ææÿ$çÜ$¢…¨. {糫§é¯èþÐèþ$…{† 糧æþÑ° A«¨íÙx…_¯èþ ÐéÆðÿÐèþÆæÿ* GCíÜ ÐèþÅÐèþàÆ>ËÌZ gZMæüÅ… ^óþçÜ$MøMæü´ùÐèþyæþ… JMæü B¯èþÐéÆÿ$$¡V> ÐèþÝù¢…¨. {ç³fË$ 糯èþ$²Ë Ææÿ*õ³×ê ^ðþÍÏçÜ$¢¯èþ² Ðèþ…§æþË MørÏÆæÿ*´ëÄæý$Ë$ B çÜ…çܦMæü$ ¯ðþOÐóþ§æþÅÐðþ$O ´ù™èþ$¯é²Æÿ$$. BÆæÿ$ §æþÔé»êªË A¯èþ…™èþÆæÿ… Mæü*yé Ðèþ$¯èþ ѧæþ$Å™Œþ AÐèþçÜÆ>ËÌZ JMæü A™èþÅ˵ ¿êV>°² Ðèþ*{™èþÐóþ$ B çÜ…çܦ ¡ÆæÿaVæüË$Væü$™èþ$…¨.

A© ^éÌê A™èþÅ«¨Mæüü«§æþÆæÿMæü$, {ç³™éÅÐèþ*²Äæý$ C…«§æþ¯èþ Ðèþ¯èþÆæÿ$Ë Mæü…sôý A«¨ Mæü {ç³Ðèþ*§éÐèþM>Ôé˯èþ$ çÜ–íÙtçÜ*¢! A×ý$ C…«§æþ¯èþ Ææÿ…V>°² °Äæý$…{†çÜ$¢¯èþ² ÐéÇ° Cç³µsìýMðüO¯é ™èþÐèþ$ ^èþÆæÿÅËMæü$ fÐéº$§éÈ˯èþ$ ^óþõÜ…§æþ$Mæü$ ™èþVæü$ ^èþÆæÿÅË$ ¡çÜ$MøÐéÍ. °gê°Mìü C¨ G糚yø¯óþ fÇWÐèþ#…yéÍÞ…¨. G CíÜ Ðèþ$Ç…™èþ fÐéº$§éÈ™èþ¯èþ…™ø ÐèþÅçßýÇ…^óþÌê ^óþÄæý*Ë° {ç³gêíßý™èþ çÜ*¹Ç¢™ø Væü$Ææÿ$´ë§æþÝëÓÑ$ ^óþíܯèþ yìþÐèþ*…yŠþ¯èþ$ ç³#¯èþÆæÿ$§æþ®Ç…^èþyé°Mìü, ¯èþË¿ñýO Æðÿ…yóþâæýå ™èþÆæÿ$Ðé™óþ AÆÿ$$¯èþç³µsìýMîü MæüÆÿ$$V> {ç³Ðèþ*§æþ… ™øyæþµyóþ AÐèþM>ÔèýÐðþ$…™ðþO¯é E…¨.

(B…{«§æþgZņMìü {ç³™óþÅMæü…)

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

gê¡Äæý$ X™éË$&™ðþË$Væü$ ™èþË$ÏË$

gê¡Äæý$ VóüÄæý$… ™èþç³µMæü E…yéÌôýÞ ÐèþõÜ¢ §é°² GsêÏ , G…§æþ$Mæü$ Ñ°Äñý*WÝ뢅. ^ðþO¯é §æþ…yæþÄæý*{™èþ ^óþíܯèþç³#µyæþ$ íÜ°Ðèþ* àâæýåÌZ f¯èþVæü×ýÐèþ$¯èþ Ñ°í³…^éÆæÿ$. Cç³#µyæþ$ Ìôý§æþ$. ™èþÐé…VŠü Ò$§æþ §æþ…yæþÄæý*{™èþ ^óþõÜ¢ Ðèþ$äÏ Ñ°í³Ýë¢ÆóÿÐðþ*! çÜ¿æýÌZ Ðèþ…§óþÐèþ*™èþÆæÿ…, ÝëÆóÿ fàõÜ, f¯èþVæü×ýÐèþ$¯èþ, ™ðþË$Væü$™èþÍÏ , C…M> ÒËÆÿ$$™óþ Ôèý$M>Ï…ºÆæÿ«§æþÆæÿ… G°² ´ërË$? G…™èþ õÜç³# °ËºyéÍ?

"çßý…Mö Ðèþ$ນŒþ' A¯óþ Mæü£æþ Æ>Ôéyæþ$ ^èþË… V>Ææÿ$. A…§æþ$ÌZ H§ø çÜ…§æþÆæÿÂ… ò³r$tMæü$°, §óþÔé˯èþ$ "Ðèþ*™èþË' õ³Ææÿ$ ™ø §ðþOÒMæüÇ…_ MæüÑ™éÓË$ {ÐéÄæý$sê°² ^ðþ…yæþ$Mæü$ †¯é²yæþ$. "GÐèþÆ> B…{«§æþÐèþ*™èþ! GMæüPyæþ E…¨& H… §óþÐèþ™èþ! GMæüPyæþ E…¨ B §óþÐèþ™èþ ! Mö™èþ¢ §óþÐèþ™èþË$ ç³#yæþ™éÆ>! ´ëMìüÝ릯Œþ Ðèþ*™èþ GMæüPyæþ E…¨! íÜVæü$YÌôý§æþ*! ¿êÆæÿ™èþ Ðèþ*™èþ, ÆæÿÚëÅ í³™èþ , ^ðþO¯é ™é™èþ, ç³ÇíÙÄæý* {¿ê™èþ, AÐðþ$ÇM> Ðèþ*Ðèþ$, ò³Ææÿ$ Ðèþ$Ææÿ§æþË$... H¯ésìýMðüO¯é, Ðèþ$$…§æþ$ Äæý$$Væü…ÌZ¯èþÆÿ$$¯é ¯èþÐèþ#ÓMøÆ>! B íܦ†Mìü Æ>Æ>. Ðèþ$sìýt ° ç³r$tMæü$° Ðèþ* ™èþÍÏ A° Væü…™èþ$Ë$ ÐóþõÜ M>Ìê°² ^èþ*_, °f…V> ^ðþç³#µ, D ´ërË$, 糧éÅËMóü… V>°, B Ðèþ$sìýt ±Mæü$ ™èþÍÏ A°í³…_…§é! HÑ$sZ ç³Ìê²yæþ$ Æ>âæý$år, §é„>Æ>Ðèþ$… ÌZ Væü$âæý$år, VøÌŸP…yæþÌZ VøÈËr, çßý…ï³ÌZ çßýÆ>ÃÅËr, GÐèþÆø Æ>kË$, Æðÿyæþ$Ïr, MæüÐèþ#Ër H õ³Ææÿϱ² Ðèþ$ÆæÿÐèþMæü…yìþÆ> A° AÆæÿ$Ýë¢yæþ$..' A…r* Mæü£æþ ¯ðþç³… ò³r$tMæü$° §æþ$Í´ëyæþ$ ^èþË….

D ^èþË… Ðèþ*rËMæü$ Ðèþ$äå çÜ…§æþÆæÿÂ… Ðèþ_a…¨ç³#yæþ$. ¿êÆæÿ ™èþ Ðèþ*™èþË$, ™ðþË$Væü$ ™èþË$ÏË$, ™ðþË…V>×ý í³¯èþ ™èþË$ÏË$ Ðèþ$¯èþ Mæüâæýå G§æþ$r E§æþÅÐèþ*ÐèþçÜÆæÿ… MøçÜ… Ðèþ$¯èþ ÐèþËÏ ç³#sìýt ÒÆæÿ…Væü… ÐóþçÜ$¢¯é²Ææÿ$. E§æþÅÐèþ*Ë AÐèþçÜÆæÿ… ¡Ç…¨, B §óþÐèþ™èþËMæü$ M>Ë… ^ðþÍÏ…¨. ÐéÇ° Ðèþ$*ÅhÄæý$…ËÌZMìü ÝëVæü¯èþ…ç³ÐèþËíÜ…¨ ´ùÆÿ$$ Mö™èþ¢ §óþÐèþ™èþ˯èþ$ ç³#sìýt…_ ç³Nh…^èþyé°Mìü çÜ™èþÐèþ$™èþÐèþ$Ðèþ#™èþ$¯é²Ææÿ$. AÐèþçÜÆ>Ææÿ¦… ç³#sìýt¯èþ §óþÐèþ™èþ˯èþ$ AÐèþçÜÆæÿ ¯ðþOÐóþ§æþÅ…™ø çÜÇç³#^éaÍ. A…™óþ M>° A¯èþ$Úëx¯èþ ç³#¯èþÔèýeÆæÿ×ýË™ø A¯èþÐèþçÜÆæÿ {´ë×ý {糆çÙt ^óþÄæý$yæþ… Ððþ$$§æþË$ ò³yìþ™óþ ÐéÆæÿ$ §óþÐèþ™èþË$ M>Mæü, MðüíÜBÆŠÿ A¯èþ²r$t §ðþÄæý*ÅËÐèþ#™éÆæÿ$. Æóÿç³# ™ðþË…V>×ý Ðèþ*™èþ AÆÿ$$¯é AsêÏVóü AÐèþ#™èþ$…¨.

gê† JMæü VóüÄæý$… AÐèþçÜÆæÿÐðþ$O™óþ A¨ gê† VúÆæÿÐèþ V>¯èþ…V>, Æóÿç³sìýMìü §éÇ ^èþ*ç³yé°Mìü ¨ÐðþÓV> E…yæþÐèþ^èþ$a. A© §óþÐèþ™èþVæü M>§æþ$. f¯èþVæü×ýÐèþ$¯èþ, Ðèþ…§óþÐèþ*™èþÆæÿ…, ÝëÆóÿ fàõÜ ... G°² X™éË$…sêÆÿ$$! G…™èþ »êVæü$¯é² AÑ AÀÐèþ*¯èþ X™éË$ , §óþÔèý ¿æýMìü¢ X™éÌôý V>° gê¡Äæý$ X™éË$V> Æ>×ìý…^èþÐèþ#. ÝëÓ™èþ…{™øŧæþÅÐèþ$… Ðóþyìþ ^èþÌêÏÆ>Mæü& AÑ Cç³#µyæþ$ çÜÐðþ$OMæüÅ ¿êÐé°² °…ç³ yæþ… Ìôý§æþ$. ¿oVøãMæü ç³ÇÑ$™èþ$ËMæü$ Væü*yé ™èþË$ÏË$ & Ðèþ*™èþË$ ç³#yæþ$™èþ$…sôý {糆 hÌêÏMæü$ JMæü Ðèþ*™èþ ™èþÄæý*Ææÿ$ M>Ðèþ^èþ$a. Væü$…r*Ææÿ$ hÌêϯèþ$ »êV> AÀÐèþ*°…^óþ MæüÌñýMæütÆæÿ$ V>Ææÿ$ Væü$…r*Ææÿ$ hÌêÏ Ðèþ*™èþ _{™èþç³sê°² ÐóþÆÿ$$…^éÆæÿ$. ¯éV>Ææÿ$j¯èþ ÝëVæüÆŠÿ ¯óþç³£æþÅ… & AÐèþ$Æ>Ðèþ† çÜ*¦ç³… & Ñ$Ça, ´÷V>Mæü$& ÐèþÇ Mæü…Mæü$Ë$ AË…MæüÇ…_ _{™èþM>Ææÿ$yæþ$ Ðèþ$…_ Ææÿ*´ë¯óþ² ™ðþ^éayæþ$. º…VæüâêÌZ BÑçÙPÇ…^éÆæÿ$. C¨ Gç³µsìý Væü$…r*Ææÿ$ Ðèþ*™èþ? Mæü–Úë~ hÌêÏÌZ MæüÍíÜ Mö…™èþ M>Ë… E…¨. {ç³M>Ôèý… hÌêÏÌZ Mö…™èþ MæüÍíÜ Mö…™èþM>Ë… E…¨. D Ðèþ*™èþ Gç³µsìý Væü$…r*Ææÿ$! 21 hÌêÏË Ðèþ*™èþË$ B…{«§æþ Ðèþ*™èþÌZ¯èþ* ,A°² Æ>Úë‰Ë Ðèþ*™èþ Ë$ ¿êÆæÿ™èþ Ðèþ*™èþ Mæüyæþ$ç³#ÌZ¯èþ* E¯èþ²r$t _{†õÜ¢, G…™èþ ¯èþVæü$»êr$V> E…r$…¨.

BÌZ_…^èþÐèþ§æþ*ª! B«§éņÃMæü ¿êÐèþ¯èþ˯èþ$ §ðþOÒMæüÇ…^èþ$Mæü$…sôý «§éůèþ Ý뫧æþ¯èþ {ç³Äñý*f¯èþÐðþ$O¯é E…r$…¨. ¿oVøãMæü çÜÇçßý§æþ$ªË¯èþ$ §ðþOÒMæüÇ…^èþ$Mæü$…sôý çÜÇçßý§æþ$ª Äæý$$§é®Ìôý Ñ$Væü$Ë$™éÆÿ$$. Ðèþ$*Ç¢ Mæü˵¯èþ ÐèþËϯóþ Mæü§é "Ðèþ…§óþÐèþ*™èþÆæÿ…' VóüÄæý*°² Ðèþ$$íÜÏ…Ë$ †ÆæÿçÜPÇçÜ$¢¯é²Ææÿ$. Væü×ý±Äæý$ çÜ…QÅÌZ Ðèþ$$íÜÏ…Ë$ E¯èþ² ™ðþË…V>×ýMæü$ Mæü*yé JMæü Ðèþ*™èþ¯èþ$ çÜ–íÙtõÜ¢ & B ¿êÐé°Mìü Ðèþ$$íÜυ˯èþ$ §æþ*Ææÿ… ^óþçÜ$MøÐèþyæþÐóþ$ Væü§é! BÌZ_…^èþ$Mæü$¯é²Æ>! AÄæý$ÅÐéÇ° ^óþÄæý$»Z™óþ Mø†° ^óþíܯèþr$t M>§é! JMæü ÐéçÜ¢Ðé°² Ðèþ$ÆöMæü ÐéçÜ¢Ðèþ…™ø õßý™èþ$º§æþ®…V>¯óþ ´ùÆ>yéÍ. çÜÐðþ$OMæüÅ B…{«§æþ Æ>çÙ‰…& A¯èþ² ÐéçÜ¢Ðé°², {´ë…¡Äæý$ AçÜÐèþ*¯èþ™èþË$ A¯èþ² ÐéçÜ¢Ðèþ…™ø õßý™èþ$º§æþ®…V> ´ùÆ>yéÍ. ÒËÆÿ$$™óþ çÜÐèþ*¯èþ™èþÓ… Ý뫨…^èþ$MøÐéÍ.

AÝ뫧æþÅ…V> ™øõÜ¢ ÐéçÜ¢ÐéË$ {´ë†ç³¨Mæü¯èþ, °gê°gêË B«§éÆæÿ…™ø Ðèþ$ÆöMæü Æ>çÙ‰… MøçÜ… ´ùÆ>yéÍ. JMæü ™ðþË$Væü$ ¿êçÙMæü$ JMóü ™ðþË$Væü$ Æ>çÙ‰… E…yæþyæþÐóþ$ ¿êÚë {ç³Äæý$$Mæü¢ Æ>çÙ‰ çÜ*{™èþ… A¯óþ MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ÐèþÆ>YËÐé§æþ… çÜÐèþ$…fçÜ… M>§æþ$. I§æþ$ íßý…© ¿êÚë Æ>Úë‰ Ë$ E…yæþV> ™ðþË$Væü$ ¿êçÙMæü$ Æðÿ…yæþ$ Ðèþ$*yæþ$ E…yæþyæþ…ÌZ íܧ鮅™èþ ¿æý…Væü… GsêÏ ÐèþçÜ$¢…¨? JMæü Æ>çÙ‰…ÌZ MæüËV>ç³#ËVæü…V> A¯óþMæü ¿êÚë {´ë…™éË$ E…yæþMæü*yæþ§æþ$, A¯èþ²…™èþ ÐèþÆæÿMóü ¿êÚë Æ>çÙ‰ íܧ鮅™èþ….

AÆÿ$$§æþ$ Æ>Úë‰Ë íßý…© {ç³fË$, {糿æý$™éÓË$ ÐóþÆæÿÆÿ$$¯é, A¯øůèþÅ…V> E¯èþ²r$t ™ðþË$Væü$ÐéÆæÿ$ Mæü*yé E…yæþÐèþ^èþ$a& õßý™èþ$º§æþ®, ÝëÐèþ$ÆæÿçÜÅ Ðèþ*ÆæÿY… Ðèþ§æþÍ Ðèþ*™èþË õ³Ææÿ$™ø , X™éË õ³Ææÿ$™ø E{§óþMæü ç³Ææÿ^èþ$MøÐèþyæþ…, ÑÐóþMæü Ðèþ…™èþ$Ë$ Æðÿ…yæþ$ 糄>Ë$V> `Í´ùÆÿ$$ ™èþÐèþ$¯èþ$ ™éÐóþ$ ºËç³Ææÿ^èþ$Mæü$…r* ÐéÅÝëË$ MæüÑ™éÓË$ {ÐéçÜ$Mæü$…r* ´ùÐèþyæþ… 21Ðèþ Ôèý™éºª Ðóþ$«§éÐèþ#ËMæü$ E_™èþÐèþ*! ™ðþË$Væü$ Ðèþ*sêÏyóþ ÐéÆæÿ…™é ™ðþË$Væü$ gê™óþ. ™ðþË$Væü$ Ðèþ*sêÏ yóþ ÐéÆæÿ$ çÜ–íÙt…_¯èþ Ýëíßý™èþÅÐèþ$$ , çÜ…çÜP–†, Ý뫨…_¯èþ çœ$¯èþÑfÄæý*Ë$ A…§æþÆæÿMæü$ EÐèþ$Ãyìþ VæüÆæÿÓM>Ææÿ×êÌôý. Ðèþ$¯èþ A…§æþÆæÿMæü$ 56 A„æüÆ>Ë ™ðþË$Væü$ ¿êõÙ & Ðèþ*™èþ– ¿êçÙ. Ðèþ*™èþ–¿êçÙ A…sôý A¨ AË…M>ÇMæü 糧æþ º…«§æþÐóþ$ M>±, Ðèþ$äå ™èþÍÏ»ŸÐèþ$à ÐóþÄæý$ yæþ… M>§æþ$.

Ðèþ$ÌñýÏ ç³N§æþ…yæþ & ¯èþ$ §æþ$ÆæÿY…«§æþ… Ðèþ^óþa §éM> ¯èþÍí³ÐóþçÜ$¢¯é² Ðèþ$$. A¨ JMæü A…§æþÐðþ$O¯èþ Æ>çÙ‰ ¿æýMìü¢ VóüÄæý$…V> VúÆæÿÑ…^èþÐèþ^èþ$a. Aç³µsZÏ çÜ…§æþÆæÿÂÔèý$¨®V> ¿êÐø§óþÓVæü… ÆæÿWÍa…¨. B AÐèþçÜÆæÿ… ¡Ç…¨. A¨ E§æþÅÐèþ$ VóüÄæý$… Ðèþ*{™èþÐóþ$ M>° gê¡Äæý$ VóüÄæý$… A¯èþr… çÜÐèþ$…fçÜ… M>§æþ$. {糆 {´ë…™èþ… ÐéÆæÿ$ gê¡Äæý$ VóüÄæý$…ÌZ ™èþÐèþ$ {´ë†°«§æþÅ… Ððþ™èþ$MøPÐèþyæþ… gê¡Äæý$ VóüÄæý$ Ë„æü×ý… M>§æþ$. f¯èþVæü×ýÐèþ$¯èþÌZ Mö°² Æ>Úë‰Ë$ ÌôýÐèþ#. Ðèþ* ™ðþË$Væü$ ™èþÍÏ VóüÄæý$…ÌZ Mö°² hÌêÏË$ {´ë…™éË$ ÌôýÐèþ#. gê¡ Äæý$ VóüÄæý$… A°² {´ë…™éË ç³sìýtMæü VóüÄæý$… M>§æþ$.

gê¡Äæý$ VóüÄæý$… ™èþç³µMæü E…yéÌôýÞ ÐèþõÜ¢ §é°² GsêÏ , G…§æþ$Mæü$ Ñ°Äñý*WÝ뢅. ^ðþO¯é §æþ…yæþÄæý*{™èþ ^óþíܯèþç³#µyæþ$ íÜ°Ðèþ* àâæýåÌZ f¯èþVæü×ýÐèþ$¯èþ Ñ°í³…^éÆæÿ$. Cç³#µyæþ$ Ìôý§æþ$. ™èþÐé…VŠü Ò$§æþ §æþ…yæþÄæý*{™èþ ^óþõÜ¢ Ðèþ$äÏ Ñ°í³Ýë¢ÆóÿÐðþ*! çÜ¿æýÌZ Ðèþ…§óþÐèþ*™èþÆæÿ…, ÝëÆóÿ fàõÜ, f¯èþVæü×ýÐèþ$¯èþ, ™ðþË$Væü$™èþÍÏ , C…M> ÒËÆÿ$$™óþ Ôèý$M>Ï…ºÆæÿ«§æþÆæÿ… G°² ´ërË$? G…™èþ õÜç³# °ËºyéÍ? A…§æþ$Mæü° Ðèþ…§óþÐèþ*™èþÆæÿ… & Mæü$¨…_¯èþ ´ëu>¯óþ² V>¯èþ… ^óþçÜ$¢¯èþ²r$t Ðèþ* ™ðþË$Væü$ ™èþÍÏ VóüÄæý$…Mæü*yé Mæü$¨…^éÍ. çÜ$©ÆæÿƒM>Ë… çÜ¿æý ÌZ °Ëºyìþ™óþ AÝûMæüÆæÿÅ…. °ËºyæþMæü ´ù™óþ AVúÆæÿÐèþ…. ©°² çÜ…„ìüç³¢… ^óþÄæý$yæþ… JMæü Ðèþ*ÆæÿY….

gê¡Äæý$ VóüÄæý$… A¯èþ²¨ çÜ…„ìüç³¢…V> E…yéÍ. MæüÆæÿ¢ÐèþÅ {õ³ÆæÿMæü…V> E…yéÍ. gê† çÜÐèþ$íÙt VúÆæÿÐèþ… «§æþÓ°…^éÍ. AÐèþ$Æ>Ðèþ†, ™éÅVæüÄæý$Å, †MæüP¯èþ & ç³sìýtMæüË$ A¯èþÐèþçÜÆæÿ…. AsêÏ…sìý çÜÆ>Ó…{«§æþ$Ë çßý–§æþÄæý$ Ææÿ…fMæüÐðþ$O¯èþ VóüÄæý*°² {ÐéÆÿ$$…^éÍ. Cç³#µyæþ$ E¯èþ²Ñ GÒÓ Æ>çÙ‰ X™éËÆÿ$$¯é, gê¡Äæý$ X™éËÆÿ$$¯é A…§æþ$ MøçÜ… {ÐéíܯèþÑ M>Ðèþ#. G…§æþ$ MøçÜÐðþ* {ÐéõÜ¢ C…§æþ$ MøçÜ… Eç³Äñý*WçÜ$¢¯é²…... G…™èþ M>Ë… ´ëyìþ¯é AÑ "G…§æþ$MøçÜÐðþ*' A¯èþ²sôýt E…sêÆÿ$$. Ðèþ$äå ÐóþÆöMæü gê¡Äæý$ X™èþ… {ÐéÄæý$r… ÆæÿÒ…{§æþ$°Mø, º…Mìü…Mø, Ôèý…MæüÆæÿ…»êyìþ V>ÆæÿÏ Mø Aç³^éÆæÿ… ^óþíܯèþr$t M>§æþ$. JMæü Ðóþâæý Aç³^éÆæÿ Ôèý…Mæü E…sôý AËÐérÆÿ$$¯èþ ç³ËÏÑ° E…^èþ$Mö° ^èþÆæÿ×êË$ ç³#¯èþ@ Ææÿ_…^èþÐèþ^èþ$a. "§óþÔèýÐèþ$$¯èþ$ {õ³Ñ$…^èþÐèþ$¯é²' Ðèþ…sìý çÜÆæÿÓM>ÌZ_™èþ ¿êÐèþ¯èþ¯èþ$ {õ³Æóÿí³…^éÍ.

"f¯èþVæü×ýÐèþ$¯èþ' & "Ðèþ…§óþÐèþ*™èþÆæÿ…' GMæüPyæþ E¯èþ² ¿êÆæÿ¡Äæý$$ËMæüÆÿ$$¯é VúÆæÿÐèþ {糧æþÐðþ$O¯èþr$Ï& B…{«§æþgê† gê¡Äæý$ VóüÄæý$… Mæü*yé B…{«§æþ Æ>çÙ‰…ÌZ¯óþ M>Mæü C™èþÆæÿ Æ>Úë‰Ë B…«{§æþ$ËMæü$ Mæü*yé çÜÐèþ*§æþÆæÿ×îýÄæý$…V> E…yéÍ. B…{«§æþ Æ>çÙ‰… G°² Æ>Úë‰Ë$V> ç³#¯èþÇÓ¿æýh…^èþ$Mæü$¯é² B…{«§æþ gê¡Äæý$ VóüÄæý$… JMæüsìýV>¯óþ E…yéÍ. A¨ B…{«§æþ™éÓ°Mìü VúÆæÿÐèþ ç³™éMæüÐóþ$ M>° ¿oVøãMæü Ðèþ*Ææÿ$µËMæü$ M>§æþ$ Væü§é! B…{«§æþ gê¡Äæý$ ÐèþÅMæü$¢Ë, {´ë…™éË õ³ÆæÿÏMæü$ A¡™èþ…V> {ÐéÄæý$VæüË Ðèþ$àMæüÐèþ#Ë$ Ðèþ$¯èþMæü$¯é²Ææÿ$. çÜÐèþ$íÙt ¿êÐé°² X™èþ…ÌZ BÐéçßý¯èþ… ^óþÄæý*Í. Ðèþ$*Ç¢ Mæü˵¯èþ™ø Ðèþ$äå ÕË$µËMæü$ _{™èþM>Ææÿ$ËMæü$ ç³° ò³rtÆ>§æþ$. & ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$ ÝëÆæÿ£æþ$Ë$ Mæü*yé gê† VúÆæÿÐèþ… JMæüsôý¯èþ° ,ÐóþÆ>µr$ ´ùÆ>r… AçÜÐèþ*¯èþ™èþ˯èþ$ çÜÐèþÇ…^óþ {ç³Äñý*f¯èþ… MøçÜÐóþ$¯èþ° A…XMæüÇÝë¢Ææÿ¯èþ$Mæü$…r$¯é²¯èþ$.

& ÐéÑÌêË çÜ$»ê¾Æ>Ðèþ

 

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

çßýMæü$PË$ çÜÆóÿ, Ðèþ$Æ>ŧæþË$ ´ësìý…^èþÆ>!

Ðèþ$àÆ>çÙ‰ÌZ Ðèþ$Æ>w ¿êõÙ™èþÆæÿ$Ë {糫§é¯èþ…V> ™ðþË$çÜ$MøÐèþËíܯèþ ÑçÙÄæý$…. C¨ Ðèþ$Æ>ŧæþMæü$, ÝëÐèþ$ÆæÿÝëÅ°Mìü çÜ…º…¨…_…§óþ ™èþç³µ çßýMæü$P M>§æþ$. Ðèþ$¯èþMæü$ M>ÐèþËíÜ…¨ çßýMæü$P Væü$Ç…_¯èþ ç³sìýt…´ë ÌôýMæü ÝëÐèþ$ÆæÿçÜÅ… Væü$Ç…_¯èþ ç³sìýt…´ë? çßýMæü$P §æþMìüP ÝëÐèþ$ÆæÿçÜÅ… ´ù™óþ ç³Æ>ÓÌôý§é? D Ðèþ$$QÅÐðþ$O¯èþ A…Ôèý… Ðèþ$àÆ>çÙ‰Móü M>§æþ$ §óþÔèý…ÌZ° A°² {´ë…™éËMæü* ÐèþÇ¢çÜ$¢…¨.

§óþÔèý… G§æþ$ÆöP¯óþ çÜÐèþ$çÜÅËÌZ «§æþ¯èþ Æ>fMîüÄæý*Ë$, {´ë…¡Äæý$ ÐðþOçÙÐèþ*ÅË$ {糫§é¯èþÐðþ$O¯èþÑ. «§æþ¯èþ Æ>fMîüÄæý*Ë$, Væü$×ýÆ>fMîüÄæý*Ë$ Ayæþ$Væü…sìý Ææÿ×ý Æ>fMîüÄæý*Ë, «§æþ¯èþ Æ>fMîüÄæý*Ë gZÆæÿ$ ò³ÇW…¨. Ðèþ$¯èþ Æ>fMîüÄæý$$ËMæü$, Æ>fMîüÄæý$ ´ëÈtËMæü$ íܧ鮅™éË Mæü¯é² «§æþ¯èþÐóþ$ {糫§é¯èþÐðþ$O ´ùÆÿ$$…¨. ©°Mìü M>Ææÿ×ý… «§æþ¯èþ {ç³Ðèþ*§æþ… GMæü$PÐðþO ´ùÐèþyæþÐóþ$. JMæüç³#µyæþ$ G°²MæüÌZÏ ÇWY…VŠü, º*™Œ Ë B{MæüÐèþ$×ý, C™èþÆæÿ A{MæüÐèþ*Ë$ E…yóþÑ. ÔóýçÙ¯Œþ ç³#×ýÅÐèþ* A° Cç³#yæþÑ ^éÌê ÐèþÆæÿMæü$ ™èþV>YÆÿ$$. AÆÿ$$™óþ «§æþ¯èþ {ç³Ðéà°Mìü Ðèþ*{™èþ… Ayæþ$zMæürt ç³yæþÌôý§æþ$.

«§æþ¯èþ {ç³Ðóþ$Äæý$… GMæü$PÐèþ M>Ðèþyæþ… ÐèþËÏ {ç³gêÝëÓÐèþ$Å… ÌôýMæü$…yé ´ù™èþ$¯èþ²¨. G°²MæüË$ AÆæÿ¦… ÌôýMæü$…yé Ðèþ*Ç´ù™èþ$¯é²Æÿ$$. «§æþ¯èþÐèþ…™èþ$Ìôý AòÜ…½ÏËMæü$, ´ëÆæÿÏÐðþ$…r$Mæü$ {ç³™èþÅ„æü… V> ç³Æø„æü…V> G¯èþ$²Møºyæþ$™èþ$¯é²Ææÿ$. CÌê…sìý ç³Çíܦ™èþ$ÌZÏ Æ>çÙ‰ {糿æý$™éÓË$ ºËïßý¯èþ… M>Mæü HÐèþ$Ðèþ#™éÆÿ$$. C¨ Væü™èþ CÆæÿÐðþO HâæýåMæü$ ò³OV> HÆæÿµyìþ¯èþ §æþ$íܦ†. D Mæü$âæý$å Æ>fMîüÄæý*Ë ÐèþËÏ ´ëÈtË$, {糿æý$™éÓË$ ºgêÆæÿ$ ´ëËÐèþ#™èþ* ¯èþVæü$»êrÏ ´ëËÐèþ#™èþ$¯é² Æÿ$$. AÆÿ$$¯é ¯èþÑÓ ´ù§æþ$Ææÿ$ V>Mæü ¯éMóü sìý íÜVæü$Y A° A¯èþ²r$t ´ëÈtË$, {糿æý$™éÓË$ A§óþ ç³°V> Mæü$âæý$å Æ>fMîüÄæý*ËÌZ ™óþÍÄæý*yæþ$™èþ$¯é²Æÿ$$.

Æðÿ…yæþÐèþ {糫§é¯èþ çÜÐèþ$çÜÅ {´ë…¡Äæý$ ÐðþOçÙÐèþ*ÅËMæü$ çÜ…º…«¨…_¯èþ¨. Ðèþ$àÆ>çÙ‰ÌZ JMæü Ôéçܯèþ çÜ¿æý$Åyæþ$ Ðèþ$Æ>w ÌZ M>Mæü$…yé íßý…©ÌZ {ç³Ðèþ*×ýïÜÓM> Ææÿ… ^óþõÜ¢ A™èþ°ò³O Ðèþ$Æ>wË$ ^óþÆÿ$$ ^óþçÜ$Mæü$¯èþ² E§æþ…™èþ…. JMæü Ôéçܯèþ çÜ¿æý$Å yæþ$ íßý…©ÌZ {ç³Ðèþ*×ý ïÜÓM>Ææÿ… ^óþÄæý$yé°Mìü A™èþ°Mìü A„æüÆ>Ë çßýMæü$P E…¨. A™èþyæþÌê ^óþíܯèþ…§æþ$Mæü$ A™èþ°° Mört yæþ… ±^èþÐðþ$O¯èþ ç³°. M>± çßýMæü$P ÐóþÆæÿ$ Ðèþ$Æ>ŧæþ ÐóþÆæÿ$. çßýMæü$PË$ Ðèþ$Æ>ŧæþË$ E…sôý¯óþ ´ësìý…^èþºyæþ™éÆÿ$$.

M>± Ðèþ$Æ>ŧæþË$ ™èþí³µ™óþ ´ësìý…^èþºyæþÐèþ#. C¨ ´ûÆæÿ$Ë…§æþÆæÿ* {Væüíßý…^éÍ. Mö°² §óþÔéËÌZ Cç³µsìýMîü çßýMæü$PË$ ÍS™èþ ç³NÆæÿÓMæü…V> ÌôýÐèþ#. B §óþÔéËÌZ ´ûÆæÿ$Ë…§æþÆæÿ* Ðèþ$Æ>ŧæþ˯óþ çßýMæü$PË$V> ¿êÑÝë¢Ææÿ$. Ðésìý° MæüçÜtÐŒþ$Þ, Mæü¯ðþÓ¯èþÛ¯ŒþÞ, {sñýyìþçÙ¯ŒþÞ A…sêÆæÿ$. Ðèþ$¯èþ §óþÔèý…ÌZ çÜ…{糧éÄæý*Ë$ A…sê…. ÐéÆæÿ$ D çÜ…{糧éÄæý*˯èþ$ ÍS™èþ ç³NÆæÿÓMæü çßýMæü$PË Mæü¯é² Vöç³µÐèþ° ¿êÑÝë¢Ææÿ$. Ðèþ$¯èþ… JMæü C…sìýÌZ E…sôý, B C…sìý ç³MæüPÐéÇ™ø MæüÍíÜ Ððþ$ÍíÜ E…yéË° A…sê…. G…§æþ$Mæü$? G…§æþ$Mæü…sôý MæüÍíÜ Ððþ$ÍíÜ E…yæþMæü ´ù™óþ A¨ MæüËàËMæü$ §éÇ ¡çÜ$¢…¨ Mæü§é! A§óþ çÜ*{™èþ… §óþÔé°Mîü, çÜ…çœ*°Mîü ÐèþÇ¢çÜ$¢…¨.

Ðèþ$àÆ>çÙ‰ÌZ A™èþÅ«¨Mæü$Ë$ Ðèþ$Æ>w ¿êçÙ Ðèþ*sêÏyóþÐéÆóÿ. Ðèþ$Æ>w ÐéÆæÿ$ ™èþÐèþ$ ¿êçÙÌZ Ðèþ*sêÏyóþ C™èþÆæÿ ¿êçÙË ÐéÇ° Mæü*yé ™èþÐèþ$ ÐéÆæÿ° A¯èþ$Mæü$…sêÆæÿ$. ÐéÇ™ø B¡ÃÄæý$…V> E…sêÆæÿ$. A¨ A…§æþÇMîü A°² {´ë…™éË ÐéÇMîü ÐèþÇ¢çÜ$¢…¨. A¨ Ðèþ$àÆ>çÙ‰ÌZ Ðèþ$Æ>w ¿êõÙ™èþÆæÿ$Ë {糫§é¯èþ…V> ™ðþË$çÜ$MøÐèþËíܯèþ ÑçÙÄæý$…. C¨ Ðèþ$Æ>ŧæþMæü$, ÝëÐèþ$ÆæÿÝëÅ°Mìü çÜ…º…¨…_…§óþ ™èþç³µ çßýMæü$P M>§æþ$. Ðèþ$¯èþMæü$ M>ÐèþËíÜ…¨ çßýMæü$P Væü$Ç…_¯èþ ç³sìýt…´ë ÌôýMæü ÝëÐèþ$ÆæÿçÜÅ… Væü$Ç…_¯èþ ç³sìýt…´ë? çßýMæü$P §æþMìüP ÝëÐèþ$ÆæÿçÜÅ… ´ù™óþ ç³Æ>ÓÌôý§é? D Ðèþ$$QÅÐðþ$O¯èþ A…Ôèý… Ðèþ$àÆ>çÙ‰Móü M>§æþ$ §óþÔèý…ÌZ° A°² {´ë…™éËMæü* ÐèþÇ¢çÜ$¢…¨. §óþÔèý…ÌZ A°² ^øsêÏ B {´ë…™èþ ¿êçÙ Ðèþ*™èþ–¿êçÙ M>° ÐéÆæÿ$ G…§æþÆø E¯é²Ææÿ$. Mæü¯èþ$Mæü ÐéÆæÿ$ D ÑçÙÄæý$… Væü$Ææÿ$¢…^èþ$MøÐéÍ.

JMæü {´ë…™èþ…ÌZ E…r* Mæü*yé B {´ë…™èþ ¿êçÙ ¯óþÆæÿ$aMøÐèþ$° , Ðèþ*sêÏyæþÐèþ$° A¯èþyæþ… Mæü*yé gê¡Äæý$ X™é°² M>§æþ¯èþyæþ… Ìê…sìý§óþ. gê¡Äæý$ X™é°² M>§æþ…sôý¯óþÑ$, {´ë…¡Äæý$ ¿êçÙ¯èþ$M>§æþ…sôý¯óþÑ$ ¯é §æþ–íÙtÌZ Æðÿ…yæþ* JMæüPsôý. JMæü ÔéçÜ ¯èþ çÜ¿æý$Å°Mìü Ðèþ$Æ>w {Ðé™èþ ¿êçÙ Æ>§æþ¯èþ$Mæü$…§é…. §é°° ™èþ¯èþ ¿êçÙÌZ {ÐéçÜ$Mæü$° ^èþ§æþÐèþÐèþ^èþ$a. B…{«§æþ {糧óþÔŒýMæü$ G…§æþÆø ™ðþË$Væü$ Æ>° ÐéÆæÿ$ Ðèþ_a "Ýù§æþÆæÿ Ýù§æþÈ Ðèþ$×ý$ÌêÆ>', "¯èþÐèþ$ÝëPÆ> Ë$', "Ðèþ…§æþ¯éË$' Ðèþ$$¯èþ²Væü$¯èþÑ ÐéÇ ¿êçÙÌZÏ {ÐéçÜ$Mæü$° A¯èþyæþ… Ìôý§é? ÆøÐèþ$¯Œþ {íÜPç³#t Äæý$¯èþ$¯èþ° Mæü*yé JMæür$…¨ Mæü§é! §é°ÌZ Æ>çÜ$Mæü$° ^èþ§æþÐèþÐèþ^èþ$a Mæü§é.

ÌôýMæü Mæü±çÜ… ¯éMæü$ Ðèþ$Æ>w ^èþ§æþÐèþyæþ… Æ>§æþ$, Ðèþ*sêÏyæþyæþ… Æ>§æþ$, Mæü¯èþ$Mæü íßý…©ÌZ {ç³Ðèþ*×ý ïÜÓM>Ææÿ… ^óþÝë¢ ¯èþ$, „æüÑ$…^èþ…yìþ A° {´ëÆæÿ…À…^èþÐèþ^èþ$a Mæü§é! Ðèþ$¯èþçÜ$…sôý Ðèþ*ÆæÿYÐèþ$$…r$…¨. Mæü¯èþ$Mæü C^èþr çÜÐèþ$çÜÅ ¿êçÙ Æ>Mæü´ùÐèþyé°Mìü ^ðþ…¨…¨ M>§æþ$. A¨ A„æüÆ>Ìê A^èþsìý ¿êçÙ¯èþ$ VúÆæÿÑ…^èþMæü ´ùÐèþyé°Mìü, Væü$Ç¢…^èþMæü´ùÐèþyé°Mìü ^ðþ…¨…¨. C¨ MæüËà°Mìü M>Ë$ §æþ$ÑÓ¯èþr$Ðèþ…sìý§óþ M>§é? B M>çÜ¢ Ðèþ$Æ>ŧæþ ´ësìýõÜ¢ D VöyæþÐèþË$ Æ>Ðèþ# Mæü§é? Ðèþ$¯èþ §óþÔèý…ÌZ ^éÌê VöyæþÐèþË$ CÌê…sìýÐóþ. òÜMæü$ÅËÇf… Vö…™èþ$ _…^èþ$Mæü$° AÆæÿÐèþyé°Mìü ^ðþ…¨¯èþ¨ M>§æþ$. JMæüÇ çÜ$°²™èþÐðþ$O¯èþ Ðèþ$¯ø¿êÐé˯èþ$ AÆæÿ¦… ^óþçÜ$Mæü$° JMæüÇ çÜ…çÜP–™èþ$˯èþ$, Ðèþ$™é˯èþ$, iÐèþ¯èþ Ñ«§é¯é˯èþ$ Ðèþ$ÆöMæüÆæÿ$ Væü$Ç¢…_ VúÆæÿÑ…^èþ$MøÐèþyé°Mìü çÜ…º…«¨…_¯èþ¨. çßýMæü$PËMæü$ Ñç³È™éÆ>¦Ë$ ¡íÜ ´ùsêÏyæþ$MøÐèþyæþ…, MæüËàËMæü$ M>Ë$ §æþ$ÐèþÓyæþ… M>§æþ$.

& ÐðþÌêaË Mö…yæþË Æ>Ðèþ#

(ÐéÅçÜMæüÆæÿ¢ ™ðþË$Væü$ AM>yæþÒ$ Ðèþ*i çÜ…^éËMæü$Ë$)

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

B¯éyóþ ^ðþí³µ¯èþ A…»ôý§æþPÆŠÿ

_¯èþ² Æ>Úë‰Ë HÆ>µr$MðüO §óþÔèýÐéÅç³¢…V> 30 Mìü ò³OV> {´ë…™éÌZÏ yìþÐèþ*…yŠþ E…¨. Ðèþ$$QÅ…V> ѧæþÆæÿÂ, ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ*Ë$ ¯éË$Væü$ §æþÔé»êªËMæü$ ò³OV> ¯èþyæþ$çÜ$¢¯é²Æÿ$$. {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… 1968 ¯èþ$…_ ¯óþsìýÐèþÆæÿMæü$ ÔèýMìü¢Ðèþ$…™èþ…V> Mö¯èþÝëVæü$™èþ$¯èþ² {ç³gê E§æþÅÐèþ$…. ™ðþË…V>×ý Æ>çÙ‰ Ý뫧æþ¯èþ MøçÜ… Væü™èþ¯ðþË 29¯èþ sìý BÆŠÿ G‹Ü A«¨¯óþ™èþ MæüËÓMæü$…rÏ ^èþ…{§æþÔóýQÆŠÿÆ>Ðèþ# ^óþç³sìýt¯èþ BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ ©„æü™ø Mæü¨Í¯èþ ™ðþË…V>×ý ѧéÅÆæÿ$¦Ë$, E§øÅVæü$Ë$, Ðóþ$«§éÐèþ#Ë$ EÐðþÓ™èþ$¢¯èþ E§æþÅÑ$çÜ$¢¯é²Ææÿ$. 1969 ¯ésìý gñýO ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ*°² ™èþËí³çÜ$¢¯é²Ææÿ$.

ò³§æþª, _¯èþ² Æ>{ÚëtË Ðèþ$«§æþÅ ÐèþÅ™éÅÝëË$ E…yæþyæþ… ÐèþËÏ ™èþÌñý™óþ¢ çÜÐèþ$çÜÅ˯èþ$ Ðèþ$$…§óþ Fíßý…_¯èþ ¿êÆæÿ™èþÆ>gêÅ…Væü °Æ>Ùèþ yéMæütÆŠÿ A…»ôý§æþPÆŠÿ ´ë˯é ÝûË¿æýÅ…, çÜÐèþ${Væü AÀÐèþ–¨® Ý뫧æþ¯èþMæü$ ¿êÆæÿ™èþ§óþÔèý…ÌZ 100 _¯èþ² Æ>{Úët˯èþ$ HÆ>µr$ ^óþÄæý*Ë° çÜ*_…^éÆæÿ$. E™èþ¢Ææÿ, §æþ„ìü×ê¨ {´ë…™éË Ðèþ$«§æþÅ ÐèþÅ™éÅçÜ… Æ>Mæü$…yé E…yóþ…§æþ$Mæü$ ÉìþÎÏ™ø ´ër$ òßýO§æþÆ>»ê§Šþ¯èþ$ Mæü*yé Æ>f«§é°V> ^óþÄæý*Ë° çÜ*_…^éÆæÿ$. çÜ${ï³…MøÆæÿ$t §æþ„ìü×ê¨ ÐéÇMìü A…§æþ$»êr$ÌZ E…yóþ Ñ«§æþ… V> òßýO§æþÆ>»ê§ŠþÌZ çÜ${ï³…MøÆæÿ$t »ñý…^Œþ HÆ>µr$ ^óþÄæý*Ë° Mæü*yé BÄæý$¯èþ {糆´ë¨…^éÆæÿ$.

Æ>gêÅ…Væü…ÌZ° 2, 3 A«¨MæüÆæÿ×ýË §éÓÆ> _¯èþ² Æ>{ÚëtË HýÆ>µr$Mæü$ AÐèþM>Ôèý… Mæü͵…^éÆæÿ$. _¯èþ² Æ>{ÚëtÌZÏ ºyæþ$Væü$, ºËïßý¯èþÐèþÆ>YË$ A«¨M>Æ>°² ^óþç³sìýt¯èþ糚yóþ §óþÔéÀÐèþ–¨® Ý뫧æþÅÐèþ$Ðèþ#™èþ$…§æþ° BÄæý$¯èþ AÀ-{´ëÄæý$ç³yézÆæÿ$. 1954ÌZ Æ>{ÚëtË ç³#¯èþÆæÿÓüÅÐèþïܦMæüÆæÿ×ý MæüÑ$çÙ¯ŒþMæü$ JMæü ÌôýQ Æ>çÜ*¢ ¿êÚë {´ë†ç³¨Mæü¯èþ {ç³™óþÅMæü Æ>{Úët Ë HÆ>µr$ Ôé{ïÜ¢Äæý$ Ñ«§é¯èþ… M>§æþ°, f¯é¿ê {´ë†ç³¨Mæü¯èþ, BÄæý* {´ë…™éË çÜ…çÜP­–†, çÜ…{糧éÄæý*˯èþ$ §æþ–íÙtÌZ ò³r$tMö° E™èþ¢Ææÿ, §æþ„ìü×ê¨ Æ>{ÚëtË Ðèþ$«§æþÅ çÜÐèþ$™èþ$ËÅ™èþ¯èþ$ ´ësìýçÜ*¢ Æ>Úë‰Ë Ñ¿æýf¯èþ¯èþ$ ^óþç³sêtË° çÜ*_…^éÆæÿ$. B¯ésìý ¯ðþ{çßý* {糿æý$™èþÓ… ™èþÐèþ$´ëÈt,ÐèþÆæÿY {ç³Äñý*f¯é˯èþ$ §æþ–íÙtÌZ ò³r$tMæü$° E™èþ¢Æ>¨ B«¨ç³™éÅ°² çÜ$íܦÆæÿ ç³Ææÿ^èþyé°Mìü Mö°² A† ò³§æþªÆ>Úë‰Ë$V>¯èþ*, Mö°² A† _¯èþ² Æ>Úë‰Ë$V>¯èþ* Ñ¿æýf¯èþMæü$ ç³N¯èþ$Mæü$…¨.

B ™èþÆæÿ$Ðé™èþ A«¨M>Æ>°² ^óþç³sìýt¯èþ B ¯ðþ{çßý* Mæü$r$…»ê°Mìü ^ðþ…¨¯èþ C…¨ Æ> V>…«© A§óþ Ñ«§é¯é°² AÐèþË…¼…^éÆæÿ$. B ™èþÆæÿ$Ðé™èþ Æ>iÐŒþV>…«© Mæü*yé C§óþ »êrÌZ¯èþyìþ^éÆæÿ$. Cç³#µyìþMæü Ýù°Äæý* V>…«© Mæü*yé ¿êÆæÿ™èþ Æ>gêÅ…Væü ÑË$ÐèþËMæü$ ÑÆæÿ$§æþ®…V> {ç³gêÀ{´ëÄæý*°Mìü ÐèþņÆóÿMæü…V> ™èþÐèþ$ ÝëÓÆæÿ¦ Æ>fMîüÄæý$ {ç³Äñý*f¯éË MøçÜ… Æ>Úë‰Ë çÜÐèþ$™èþ$ËÅ™èþ¯èþ$ ´ësìý…^èþMæü$…yé , {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý BM>…„æü¯èþ$ VúÆæÿÑ…^èþMæü$…yé Ðèþ…_çÜ$¢¯èþ²¨.

1991ÌZ {´ëÆæÿ…¿æýÐðþ$O¯èþ BǦMæü çÜ…çÜPÆæÿ×ýË çœÍ™èþ…V> ¯ðþËMö¯èþ² ¯èþ*™èþ¯èþ ç³Çíܦ™èþ$Ë §æþ–ÚëtüÅ _¯èþ² Æ>{ÚëtÌZϯóþ ^èþMæüP° ç³Ç´ë˯èþ, çÜÐèþ$¯èþÓÄæý$…, ™èþMæü$PÐèþ ÝëÐèþ*hMæü çÜ…çœ$ÆæÿÛ×ý, GMæü$PÐèþ {ç³Væü† Ý뫧æþÅç³yæþ™éÄæý$° {ç³Ðèþ$$Q BǦMæü Ðóþ™èþ¢Ë$ ÑÐóþMŠü §óþÐŒþÆ>ÄŒý$, ËÒÔŒý »ê…yéÈË$ AÀ{´ëÄæý$ç³yézÆæÿ$. C§óþ Ñ«§æþ…V> _¯èþ² Æ>Úë‰ËÌZ ^èþMæüP° ´ë˯èþ, çÜÐèþ$¯èþÓÄæý$…, ™èþMæü$PÐèþ ÝëÐèþ*hMæü çœ$ÆæÿÛ×ý, GMæü$PÐèþ {ç³Væü† Ý뫧æþÅç³yæþ™éÄæý$° AÀ{´ëÄæý$ç³yézÆæÿ$.

B…{«§æþ {糧óþÔŒý¯èþ$ çÜÓÆ>~…{«§æþV> ^èþ…{§æþ»êº$ ,çßýÇ™é…{«§æþV> ÐðþOG‹Ü Ðèþ*Ææÿ$Ýë¢Ðèþ$° {ç³Mæüsìý…^éÆæÿ$. G…™ø ^óþÔéÐèþ$° ^ðþç³#µMæü$¯é²Ææÿ$. AÆÿ$$¯é ò³O¯èþ õ³ÆöP¯èþ² BǦMæü Ðóþ™èþ¢Ë çÜÆóÿÓ {ç³M>Ææÿ… & 2001ÌZ B…{«§æþ {糧óþÔŒý BÆøVæüÅ Ææÿ…Væü…ÌZ 12Ðèþ Ý릯èþ… Ðèþ˜ÍMæü ÐèþçÜ™èþ$Ë Mæü˵¯èþÌZ 12Ðèþ Ý릯èþ… , Ôé…† ¿æý{§æþ™èþ ÌZ 11Ðèþ Ý릯èþ…,ò³r$tºyìþ Ææÿ…Væü…ÌZ 10 Ðèþ Ý릯èþ…ÌZ E¯é²Æÿ$$. ò³§æþª Æ>Úë‰ÌñýO¯èþ E™èþ¢Ææÿ {糧óþÔŒý, Ðèþ$«§æþÅ {糧óþÔŒý ,½àÆŠÿË$ ^éÌê Ððþ¯èþ$Mæüºyìþ E¯é²Æÿ$$.

yéMæütÆŠÿ »ê»ê Ýëòßý»Œý A…»ôý§æþPÆŠÿ AÀ{´ëÄæý$ç³yìþ¯èþr$t _¯èþ² Æ>Úë‰Ë$ {ç³Væü†Mìü Ýù´ë¯éË$ A¯óþ¨ Ðèþ$¯èþMæü$ AÆæÿ¦Ðèþ$Ðèþ#™èþ$…¨. A…sôý sìýBÆŠÿG‹Ü ™ðþË…V>×ý {ç³fË {ç³gêÝëÓÑ$Mæü yìþÐèþ*…yŠþ MøçÜ… E§æþÅÑ$çÜ$¢¯èþ²§æþ° çܵçÙtÐèþ$Ðèþ#™èþ$¯èþ²¨. Ðèþ$™ø¯éç鰲, §é° §éÓÆ> HÆæÿµyìþ¯èþ Mæü$Ë ÐèþÅÐèþçܦ¯èþ$ ºË…V> ÐèþņÆóÿMìü…_¯èþ A…»ôýyæþPÆŠÿ _¯èþ² Æ>Úë‰Ë¯èþ$ MøÆæÿ$Mæü$¯é²Ææÿ$.

™ðþË…V>×ý HÆæÿµyìþ™óþ Ððþ$$§æþsìý Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† §æþã™èþ$yóþ AÐèþ#™éyæþ° {ç³Mæüsìý…_ Mðü.íÜ.BÆŠÿ. yéMæütÆŠÿ A…»ôý§æþPÆŠÿ Ðèþ*Æ>Y°² G…^èþ$Mæü$¯é²Ææÿ$. §óþÔèý ÐéÅç³¢…V> ç³Ç´ë˯é ÝûË¿æýÅ… MøçÜ… _¯èþ² Æ>Úë‰Ë MøçÜ…, ÝëÐèþ*hMæü ¯éÅÄæý$… MøçÜ… E§æþÅÐèþ*Ë$ ÝëVæü$™èþ$¯é²Æÿ$$. ÝëÐèþ*hMæü ¯éÅÄæý$ÔèýMæü$¢Ë$ Æ>fMîüÄæý$ 糄>Ë Ææÿ*ç³…ÌZ A«¨M>Ææÿ… MøçÜ… Äæý$†²çÜ$¢¯é²Æÿ$$. D ¯óþç³£æþÅ…ÌZ _¯èþ²Æ>Úë‰Ë E§æþÅÐèþ*°² Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ ¡çÜ$Mæü$´ùÐèþËíܯèþ AÐèþçÜÆæÿ… E…¨.

™ðþË…V>×ýÌZ° §æþã™èþ, ºyæþ$Væü$, ºËïßý¯èþ ÐèþÆ>YË$ ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ*°Mìü Ðèþ$§æþª™èþ$ ç³ËM>ÍÞ¯èþ ^éÇ{™èþMæü AÐèþçÜÆæÿ… ¯óþyæþ$ G…™ðþO¯é E…¨. A…»ôý§æþPÆŠÿ Ðèþ$Ææÿ×ìý…_ ¯óþsìýMìü 53 Hâæý$å AÆÿ$$¯é BÄæý$¯èþ MøÆæÿ$Mæü$¯èþ² BÔèýÄæý*Ë$ Ðèþ*{™èþ… C…M> ¯ðþÆæÿÐóþÆæÿÌôý§æþ$. BÄæý$¯èþ ÐèþÆæÿ®…† Æøk¯èþ _¯èþ² Æ>Úë‰Ë E§æþÅÐèþ*°² ^óþç³rtyæþÐóþ$ BÄæý$¯èþMæü$ Ðèþ$¯èþ… A…¨…^óþ °fÐðþ$O¯èþ °Ðéã.

&V>Í Ñ¯ø§Šþ Mæü$Ðèþ*ÆŠÿ

(ÐéÅçÜMæüÆæÿ¢ ™ðþË…V>×ý GïÜÞ, GïÜt Ðóþ$«§éÐèþ#Ë ¸ùÆæÿ… Æ>çÙ‰ Mæü±Ó¯èþÆŠÿ)

(¯óþyæþ$ A…»ôý§æþPÆŠÿ 53 Ðèþ ÐèþÆæÿ®…†)

 

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

fÄæý$ fÄæý$õßý ™ðþË…V>×ý

gê¡Äæý$ X™éËò³O fÆæÿ$Væü$™èþ$¯èþ² ^èþÆæÿaÌZ ™èþÆæÿ^èþ$ "fÄæý$fÄæý$õßý ™ðþË…V>×ý' X™èþ {ç³Ýë¢Ðèþ¯èþ ÐèþçÜ$¢¯èþ²¨. ^éÌêM>Ë…V> {ç³fË ¯éË$MæüËò³O ¯èþÇ¢çÜ$¢¯èþ²ç³µsìýMîü D X™èþ… Cç³µsìý ÐèþÆæÿMæü$ GMæüPyé {ç³^èþ$Ç™èþ… M>Ìôý§æþ$. A…§ðþ} Æ>íܯèþ D X™é°² ™égê ^èþÆæÿ×êË™ø çÜà ´ëuæÿMæü$Ë MøÇMæü Ðóþ$ÆæÿMæü$ {ç³^èþ$ÇçÜ$¢¯é²…. & GyìþrÆŠÿ

fÄæý$ fÄæý$õßý ™ðþË…V>×ý f¯èþ± fÄæý$Móü™èþ¯èþ…
Ðèþ$$MøPsìý Vö…™èþ$MæüË$ JMæüPsñýO¯èþ ^óþ™èþ¯èþ…
™èþÆæÿ™èþÆ>Ë ^èþÇ™èþ VæüË ™èþÎÏ ±Æ>f¯èþ…
糨 hËÏË ± í³ËÏË$ {ç³×ýÑ$Íϯèþ Ôèý$¿æý™èþÆæÿ$×ý…
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý ''fÄæý$ fÄæý$õßý''
"糅糯èþ'Mæü$ f¯èþð_a "º§ðþª¯èþ'Mæü$ 糧æþÅÑ$_a
ÁÐèþ$MæüÑMìü ^èþ¯èþ$»êË ½gê„æüÆæÿÐðþ$O¯èþ ™èþÍÏ
"àË$°' V>£éçÜç³¢Ôèý†Mìü BÄæý$$Ðèþ#Ë*¨¯èþ ¯óþË
º–çßý™èþP£æþË ™ðþË…V>×ý MøsìýÍ…V>Ë Mø¯èþ
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý ''fÄæý$ fÄæý$õßý''
{ç³fË ¿êçÙÌZ M>ÐèþÅ {ç³Ðèþ*×êË$ {ç³Mæüsìý…_¯èþ
™ðþË$Væü$ÌZ ™öÍ {ç³gêMæüÑ "´ëËMæü$ÇP ÝùÐèþ$¯èþ²'
Æ>gêůóþ² «¨MæüPÇ…_ Æ>Ðèþ$$ÌZÇ Væü$yìþ° Mæüsìýt
MæüÑÆ>gñýO ÐðþÍVðü ¨ÔèýË "Mæü…^èþÆæÿÏ Vø糯èþ²'
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý ''fÄæý$ fÄæý$õßý''
M>ã§éçÜ M>ÐéÅËMæü$ ¿êÚëÅ˯èþ$ Æ>íܯèþsìýt
"Ðèþ$Íϯé£æþçÜ*Ç' Ðèþ* Ððþ$™èþ$Mæü$ ïÜÐèþ$ Mæü¯èþ²¼yæþz
«§æþ*ãMæürt ¯óþͯèþsìýt »o§é®°Mìü º…«§æþ$ Ðèþ™èþyæþ$
"¨V>²Væü$°' Mæü¯èþ² ¯óþË «¨M>PÆæÿÐóþ$ f¯èþÃçßýMæü$P
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý ''fÄæý$ fÄæý$õßý''
"´ù™èþ¯èþ'© ç³#ÇsìýVæüyæþz "Ææÿ${§æþÐèþ$'© ÒÆæÿVæüyæþz
Væü…yæþÆæÿVæü…yæþyæþ$ "MöÐèþ$Ææÿ… ÁÐèþ$$yóþ' ± ¼yæþz
M>Mæü¡Äæý$ Mæüâê{糿æýË M>…†ÆóÿQ Æ>Ðèþ$ç³µ
VøË$Mö…yæþ ¯èþÐéº$Ë Vöç³µ ÐðþÍVóü ^éÈïéÆŠÿ
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ýv
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý ''fÄæý$ fÄæý$õßý''
Æ>^èþMö…yæþ HË$ºyìþVæü Ææÿ…hÍϯèþ Æóÿ^ðþÆæÿÏ
"çÜÆæÿÓfq íÜ…Væü¿æý*´ëË$°' º…VæüÆæÿ$ ¿æý*Ñ$
Ðé×îý ¯é Æ>×îý A…r$ °¯èþ¨…_¯èþ MæüÑMæü$Ë ÆæÿÑ
"í³ËËÐèþ$‚ìýÊ í³¯èþÒÆæÿ¿æý{§æþ$yæþ$' Ðèþ*ÌZ Ææÿ${§æþ$yæþ$
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý ''fÄæý$ fÄæý$õßý''
"çÜÐèþ$ÃMæüP'Ë$ "ÝëÆæÿMæüP'Ë$ "çÜÆ>ÓÆÿ$$´ë糯èþ²'Ë$
çܺ¾…yéÐèþÆ>~Ë ÝëçßýÝëË$ Mö°Äæý*yæþ$™èþ$
FÆæÿ*Ææÿ ´ërÌñýO¯èþ "Ò$ÆæÿÝëº$' ÒÆæÿV>£æþ
§æþ…yæþ$¯èþyìþõ³ ´ëËÐèþ$*Ææÿ$ "ç³…yæþ$VøËÏ ÝëÄæý$¯èþ²'
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý ''fÄæý$ fÄæý$õßý''
MæüÑV>Äæý$Mæü ÐðþO™éãMæü MæüâæýÌê Ðèþ$…iÆ>Ë$
yæþç³#µ yæþÐèþ$Ææÿ$MæüÐèþ$$ yæþMìüP ÔéÆæÿ§æþçÜÓÆæÿ¯é§éË$
ç³ËÏÐèþ#Ë _Ææÿ$fË$ÏË {糆 EËÏÐèþ$$ Ææÿ…hËÏV>
A¯èþ$°™èþÅ… ± V>¯èþ… AÐèþ$à ±Ðóþ Ðèþ* {´ë×ý…
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý ''fÄæý$ fÄæý$õßý''
gê¯èþ糧æþ f¯èþiÐèþ¯èþ gêÐèþäË$ gêË$ÐéÆæÿ
gꆰ gêVæü–™èþç³Ç^óþ X™éË f¯èþgê™èþÆæÿ
ÐóþËMö˨V> ÒÆæÿ$Ë$ ¯óþËMöÇW´ù™ðþ¯óþÑ$
™èþÆæÿ$Væü°© ± ™éÅVæü… Ðèþ$Ææÿ$Ðèþ°© {ÔèýÐèþ$Äæý*Væü…
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý ''fÄæý$ fÄæý$õßý''
ºyæþ$ËVæü$yæþ$Ë™ø ç³ÌñýÏË JyæþË$ ç³#ËMæüÇ…^éÍ
ÑÇõÜ f¯èþÑgêq¯èþ… ± MîüÇ¢° ò³…^éÍ
™èþyæþºyæþMæü$…yé fV>¯èþ ™èþË G™èþ$¢Mø° {º™èþ$Mæü
JMæü gê†V> ± çÜ…™èþ† KÄæý$Ðèþ*à ÐðþËV>Í
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý ''fÄæý$ fÄæý$õßý''
Vø§éÐèþÇ Mæü–çÙ~Ðèþ$ÃË$ ™èþÍÏ °¯èþ$² ™èþyæþ$ç³…Væü
ç³^èþa° Ðèþ* ¯óþËÌZÏ ç³íÜyìþ íÜÆæÿ$Ë$ Mæü$ÆæÿÐèþ…Væü
çÜ$QÔé…™èþ$Ë ™ðþË…V>×ý çÜ$À„æü…V> E…yéÍ
{ç³™óþÅMæü Æ>Ú뉯èþ {ç³fË MæüËË$ ç³…yéÍ
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý
gñýO ™ðþË…V>×ý gñýO gñýO ™ðþË…V>×ý ''fÄæý$ fÄæý$õßý''

& A…§ðþ}

 

***************************************

******************************************************************************************

 VAARTHA

EDITORIAL

బాలగోపాల్‌కు నివాళి

కె.రోహిత్‌

ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో మానవ హక్కుల ఉద్యమానికి మరో పేరు బాలగోపాల్‌. నక్సలైట్‌ ఉద్యమంపై నిర్బంధం ప్రారంభమైన రోజుల్లోనే ఆయన పౌరహక్కుల సంఘ నాయకత్వాన్ని చేపట్టారు. ప్రతి బూటకపు ఎన్‌కౌంటర్‌ను ఎండగట్టే పనిలో రాZషమంతా పర్యటించారు. కొన్నిచోట్ల మాత్రమే వున్న హక్కుల సంఘాన్ని చిన్న చిన్న పట్టణాలకు సైతం విస్తరించారు. స్ఫూర్తిదాయకమైన కార్యాచరణ ద్వారా సంస్థకు ఎందరో కార్యకర్తలను సంపాదించారు.

ప్రతి జిల్లాకు సంబంధించిన ప్రత్యేకమైన సమస్యలను గుర్తించి తద్వారా స్థానిక ప్రజల హక్కుల అవగాహనను పెంపొందించారు. వారికి కార్యాచరణనేర్పి, హక్కుల ఉల్లంఘన ఎక్కడ జరిగినా నిర్భయంగా గొంతెత్తే విధంగా సంస్థ నిర్మాణాన్ని తీర్చిదిద్దారు. తాను స్వయంగా నిర్బంధానికి గురైనా చలించలేదు. 1984లో జగిత్యాలలో ఎబివిపి కార్యకర్తల దాడికి గురయినా, 1989లో ఖమ్మం పోలీసులచేత కిడ్నాప్‌కు గుర యినా, 1992లో కొత్తగూడెంలో ప్రాణాంతక దాడికిగురయినా, 1993లో సాక్షాత్తు జాతీయ మానవ హక్కుల కమిషన్‌ ముందు దౌర్జన్యానికి గురయినా తన పనిని ఒక్కనాడూ ఆపలేదు.

తను కిడ్నాప్‌కు గురై విడుదలైన సందర్భంగా తన నిర్బంధంకన్నా, గ్రామీణ ప్రాంతాలలో దాడులకు, ఎన్‌కౌంటర్లకు గురవుతున్న గ్రామీణ ప్రాంత యువకుల హక్కులపై మీడియా స్పందించాలని భావించారు. నక్సలైట్ల పేరు మీద ప్రభుత్వం అమలుచేసిన అణచివేతకు వ్యతిరేకంగా, రాZష ప్రజానీకానికి అండగా పౌరహక్కుల సంఘాన్ని నిలపడంలో బాలగోపాల్‌ విజయం సాధించారు. పట్టణ ప్రాంత మేధావులకు పరిమితమైన హక్కుల చర్చను, కార్యాచరణను విశాల ప్రాతిపదికన విస్తరించడానికి నిర్విరామంగా కషి చేశారు.
ఉన్న హక్కుల వ్యవస్థీకరణకు కషి చేయడం, లేని హక్కుల గురించి పోరాడడం, చట్టాలలో- పరిపాలనలో- ఆలోచనా రీతులలో ప్రజాతంత్ర విలువల సంస్కృతికై కషి చేయడం హక్కుల ఉద్యమం కర్తవ్యంగా ముందుకు తెచ్చారు. స్వతంత్రమైన, విశాలమైన హక్కుల ఉద్యమం ప్రజలకు మాత్రమే జవాబుదారీగా ఉండాలని ప్రతిపాదించారు. ఆ క్రమంలోఏర్పడిన అభిప్రాయ భేదాల కారణంగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌ పౌర హక్కుల సంఘం నుండి బయటకు వచ్చి 1998లో భావ సారూప్యంగల సహచరులతో కలిసి మానవ హక్కుల వేదికను ఏర్పరిచారు.

32 మందితో ప్రారంభమైన సంస్థను పదేళ్ళలో మూడొందల మంది సభ్యులతో కూడిన ప్రభావవంతమైన సంస్థగా మలచటంలోనే బాలగోపాల్‌ కషి దాగి వుంది. పౌర హక్కుల పరిరక్షణ కేవలం విప్లవోద్యమాలకు సంబంధించిన సమస్య మాత్రమే కాదని, సాధారణ రాజకీయ నాయకులతో సహా అందరూ హక్కుల పరిరక్షణకు నడుం బిగించాలని ఆకాంక్షించారాయన.

బాలగోపాల్‌ మానవ హక్కుల నేతగానే కాక ప్రముఖ మార్క్సిస్టు మేధావిగా, సాహిత్య విమర్శకుడిగా, సమకాలీన సామాజిక ఆర్థిక రాజకీయ పరిణామాలపై నిరంతరం వ్యాసాలు రాసే పత్రికా రచయితగా ప్రసిద్ధులు. చరిత్ర రచనలు కొత్త పుంతలు తొక్కిన డి.డి. కోశాంబి చరిత్ర రచనా పద్ధతిని తెలుగు పాఠకులకు పరిచయం చేసే పుస్తకం రాశారు. తెలుగు మాధ్యమంలో చదివే విద్యార్థులకు ఈనాటికీ అది ప్రామాణిక గ్రంథం.

బయటి రాష్ట్రాలలోని మేధావులకు ఈ రాZషంలో జరిగే పరిణామాలపై బాలగోపాల్‌ ఎకనమిక్‌ అండ్‌ పొలిటికల్‌ వీక్లీలో రాసే వ్యాసాలే ఆధారం. ఒక సామాన్యుడిగా, నిరాడంబరుడిగా జీవితం గడిపిన బాలగోపాల్‌ చివరి క్షణం వరకు తాను నమ్మిన ఆశయాలకే కట్టుబడినవాడు. భావితరాలకు ఆయన జీవితం స్ఫూర్తిదాయకంగా ఉంటుందనడంలో ఎలాంటి సందేహం లేదు. కొంతమంది ప్రముఖులు, పరిచయస్తులు బాలగోపాల్‌తో వున్న పరిచయాలను, ఆయన గొప్పదనాన్ని వివరిస్తూ రాసిన వ్యాసాలను తీసుకుని బాలగోపాల్‌కు నివాళిగా ఈ పుస్తకాన్ని తీసుకువచ్చారు. ప్రచారానికి దూరంగా వుండే బాలగోపాల్‌ గురించి, ఆయన గొప్పదనం గురించి తెలుసుకోవడానికి ఈ పుస్తకం ఉపయోగపడుతుంది.

 

***************************************

VAARTHA

EDITORIAL

ద్వారం తెరిచి దృశ్యాలు చూపే 'ఇండియా గేట్‌'

సహజారెడ్డి

 

జిల్లా నుంచి ఢిల్లీ వరకు తిరిగి అధికారపు పీఠాలకు సమీపంలో ఉండే పరిస్థితులను పరిశీలించి అధ్యయనం చేసే అవకాశం అందరికీి లభించదు. అలా లభించిన వారు అందరూ ఆ అవకాశాన్ని సద్వినియోగం చేసుకోలేరు. అటువంటి అవకాశం లభించిన పాత్రి కేయుల్లో అతికొద్ది మంది మాత్రమే తమకు లభించిన అవకాశాన్ని సద్వినియోగం చేసుకొని తాము  అనుభవాన్ని, జ్ఞానాన్ని సంపాదించడమే కాకుండా ఇతరులతో ఆ అనుభవాలను, జ్ఞానాన్ని పంచుకోగలుగుతారు. అలా పంచుకునే ప్రయత్నాన్ని పాత్రికేయుడు ఎ.కృష్ణారావు 'ఇండియా గేట్‌ ద్వారా చేసారు.

ఎమెస్కో ప్రచురించిన ఈ పుస్తకంలో  100 అంశాల మీద ఆయన తన గొంతు విప్పారు. సామాజిక స్వరం, కాంగ్రెస్‌ గమనం, కమలం భ్రమణం, వామపక్ష సమరం, రాష్ట్రీయం, తెలంగానం వంటి ఉపశీర్షికల కింద ఆయన ఈ అంశాలను క్రోడీకరించి దాదాపు 360 పేజీల ఈ పుస్తకాన్ని ప్రజల ముందు ఉంచారు. అనేక పత్రికల్లో 1983 నుంచి పనిచేస్తున్న ఆయనకు డెస్క్‌లోనూ, రిపోర్టింగ్‌లోనూ అనుభవం ఉన్నది. అంతేకాకుండా ఆయన కవి, సాహిత్య విమర్శకుడు కావడంతో భాషపై మంచి పట్టు ఉన్నది. 

2005 నుంచి  ఆంధ్రజ్యోతిలో ఇండియా గేట్‌ కాలంలో వచ్చిన వ్యాసాలే  ప్రస్తుతం ఈ పుస్తక రూపంలో వచ్చాయి. దినపత్రికల్లో వచ్చిన కాలమ్‌లో వచ్చే వ్యాసాలకు తాత్కాలిక విలువే తప్ప శాశ్వత విలువ తక్కువ. అయితే సమకాలీన సంఘటనలను తాత్విక, పాత్రికేయ దృష్టితో చూసే జిజ్ఞాసులు ఎలా స్పందిస్తారో ఈ వ్యాసాలు చదివి అర్థం చేసుకోవచ్చు. 

'ఇండియా గేట్‌ను వర్తమాన చరిత్రగా భావించి కొంత కాలం చదువుకోవడానికి బాగానే ఉంటుంది. కాలగమనంతో ఈ వ్యాసాల విలువ కనుమరుగైపోతుంది. అయితే ఆయా కాలాలలోని రాజకీయ సంఘటనలు, పరిణామ్కక్రమాలను అర్థం చేసుకోవాలనుకునే వారికి  ఈ వ్యాసాలు చక్కగా పనికి వస్తాయి. పత్రికలు ప్రజలకు అవగాహన పెంచే కృషిలో భాగంగా పాత్రికేయులు తమ వంతు పాత్రను చక్కగా నిర్వర్తించగలగాలి. పాత్రికేయులు తాము తెలుసుకొని ఇతరులకు తెలిపే ప్రయత్నం చేస్తున్నారన్న రచయిత అభిప్రాయంతో పూర్తిగా ఏకీభవించవచ్చు.

తాను నిత్యపరిణామక్రమంలో భాగంగా ఉన్నానని, అందువల్ల తన వ్యాసాలను ఈ నేపథ్యంలోనే అంచనా వేయాలని రచయిత చెప్పిన మాటలు విలువైనవి. 2009 మే 20న రాసిన తెలంగానంపై రాసిన వ్యాసంలో 'దౌర్భాగ్యం ఏమిటంటే కెసిఆర్‌ వంటి నేతలతో పాటు పలువురు తెలంగాణ మేధావులు, సంఘాల సభ్యులు, తెలంగాణ సమస్యను ఉద్యమం కన్నా ఉద్యోగంగా ఎక్కువగా భావించారు. తద్వారా విశ్వసనీయతను కోల్పోయారు. ఆశ్చర్యకరం ఏమిటంటే తెలంగాణంపై కెసిఆర్‌ కావచ్చు... ఉగ్రవాదం, మతతత్వంపై బిజెపి కావచ్చు... అనేక జాతీయ సమస్యలపై వామపక్షాలు కావచ్చు... ఊకదంపుడు ఉపన్యాసాలు దంచిన వారందరినీ ప్రజలు పక్కకు పెట్టి కాంగ్రెస్‌ పార్టీని ఆదరించారు.

కాంగ్రెస్‌లోని అవలక్షణాలను కూడా ఈ క్రమంలో వారు పట్టించుకోలేదంటారు రచయిత  ఈ ఒక్క వాక్యంలో రచయిత ఆలోచన క్రమాన్ని, తీరును నిబద్ధతను అర్థం చేసుకోవచ్చు. సామాజిక స్వరంలో రచయిత ప్రస్తావించిన అంశాలకు కొంత శాశ్వతత్వం ఎక్కువగా ఉండే అవకాశాలు ఉన్నాయి. రాజకీయాలపై చేసిన వాఖ్యానాలకు తక్షణ పఠనాసక్తి మాత్రమే ఉంటుంది. ఆర్థిక సంస్కరణల్లో అన్యాయంగా ఉన్న కొన్ని కోణాలను కూడా రచయిత ప్రశ్నించారు. దేశంలో ధరల పెరుగుదల వల్ల ఎదురవుతున్న సమస్యలను చర్చించారు.

మన ఆర్థికవేత్తలు దేశాన్ని ఎవరి ప్రయోజనాలకు అనుగుణంగా తీర్చిదిద్దుతున్నారు, సామాన్యుల హృదయస్పందన వినగల సున్నితత్వం కాని, పట్టించుకోగల సమయం గాని వారికి ఉన్నాయా అని రచయిత ప్రశ్నిస్తున్నారు. నిజానికి ప్రజలకు ఏ పార్టీ పట్ల పెద్ద మోజు ఉండదని, ఒక పార్టీ ప్రభుత్వం సరిగా పనిచేయకపోతే ఆ పార్టీకి వ్యతిరేకంగా ఓటు వేసి మరో పార్టీని గెలిపిస్తున్నారని రచయిత అభిప్రాయం.

తెలుగుదేశం పార్టీ ఏర్పాటు అయినప్పుడు ఆ పార్టీ విధానాలు వేరు, చంద్రబాబునాయుడు అనుసరించిన విధానాలు వేరు అని రచయిత ఎత్తిచూపారు. పార్లమెంటుపై రచయిత చేసిన వాఖ్యానాలు తీవ్రంగా ఉన్నా పాఠకులను అలరిస్తాయనడంలో సందేహం లేదు. పాత్రికేయులకు చాలా మందికి ప్రముఖుల కొటేషన్‌లతో తమ వ్యాసాలను దట్టించడం అలవాటు.

కాని కృష్ణారావు అటువంటి ప్రయత్నం చేయకుండా తాను ఆయా అంశాలను అధ్యయనం చేసి తాను  ముందుగా అవగాహన చేసుకొని పాఠకులకు అర్థం అయ్యేలా చక్కగా తన వ్యాసాలను పేర్చారు. రచయిత ప్రస్తావించిన అంశాల విస్తృతి ఆయన అనుభవానికి అద్దం పడుతున్నది. పాత్రికేయులకు, పోటీపరీక్షలు రాసేవారికి అనువైన పుస్తకం.

 

***************************************

******************************************************************************************

PRAJASAKTI

EDITORIAL

బుష్‌ బూట్లలో ఒబామా కాళ్లు

ఎడమ చేతిని తీసేసి పుర్రచేతిని పెట్టినట్లుంది. అమెరికా అధ్యక్షుడు బరాక్‌ హుస్సేన్‌ ఒబామా వ్యవహారం. నా ఎన్నిక అమెరికాలో మార్పుకు నాంది అని పలికిన ఆ పెద్దమనిషి అధికారానికి వచ్చిన ఏడాదిలోపే తనకు బుష్‌కు పెద్ద తేడా లేదని నిరూపించుకున్నారు. ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌కు మరో 30వేల మంది సైనికులను అదనంగా పంపేందుకు ఆయన తీసుకున్న నిర్ణయం గత నంబరులో అమెరికన్‌ ఓటర్లు ఇచ్చిన తీర్పు, వాంఛకు పూర్తి వ్యతిరేకం. ఈ చర్యను సహజంగానే ఇతర సామ్రాజ్యవాద దేశాలైన బ్రిటన్‌, జర్మనీ,ఫ్రాన్స్‌తో పాటు ఐరోపా యూనియన్‌ కూడా బలపరిచింది. కాగా తమపై దాడుల తీవ్రతను పెంచితే తాము కూడా అదే విధంగా స్పందిస్తామని తాలిబాన్లు ప్రకటించారు. ఒబామా పార్లమెంట్‌ సభ్యుడుగాక ముందు అనేక యుద్ధవ్యతిరేక ప్రదర్శనల్లో పాల్గొన్నారు, ఉపన్యాసాలు చేశారు. సెనెటర్‌గా ఎన్నికైన తరువాత కూడా అదే వైఖరిని కొనసాగించారు.

తాను అధ్యక్షపదవికి పోటీ పడినపుడు చేసిన ప్రసంగాల్లో అనేక సార్లు ఇరాక్‌లో యుద్ధానికి వ్యతిరేకత వ్యక్తం చేశారు. ఇరాక్‌ యుద్ధంపై 2007 మార్చి 31న సిఎన్‌ఎన్‌ జరిపిన ఇంటర్వ్యూలో ఇప్పటివరకు 400 బిలియన్ల డాలర్లు ఖర్చుచేసి, 3,200 మంది ధైర్యవంతులైన అమెరికన్ల ప్రాణాలను బలిపెట్టాము, ఇంతా చేసిన తరువాత అంతా అస్తవ్యస్థం, గందరగోళం, ఈ సమస్యకు పరిష్కారం కనిపించటం లేదని చెప్పారు. అలాంటి ఇరాక్‌ నుంచే ఇంతవరకు ఎప్పుడు అమెరికన్‌ సైన్యాలను ఉపసంహరిస్తారో తెలియని స్థితి ఉంటే మరో 30వేల మందిని ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌కు పంపాలని ఒబామా నిర్ణయం తీసుకోవటం మరికొద్ది మంది అమెరికన్లను బలిపెట్టటం తప్ప మరొకటి కాదు. బుష్‌ హయాంలో ఉన్న సైనికుల కంటే ఇప్పుడు మూడు రెట్లు పెరిగారు. అమెరికా పంపనున్న 30వేల మందికి తోడు మిగిలిన 24 దేశాలు మరో ఏడువేల మందిని పంపుతాయి. గత కొద్దినెలలుగా అమెరికా నాయకత్వంలోని నాటో దళాలు దాడులను తీవ్రతరం చేసిన నాటి నుంచి పరిస్థితి రోజురోజుకూ దిగజారుతోంది తప్ప తాలిబాన్లు అదుపులోకి వచ్చినట్లు కనపడటం లేదు. చివరకు అది కాన్సర్‌ మాదిరి పాకిస్తాన్‌కూ వ్యాపించింది.

గడ్డం లేనివారందరూ కాఫిర్లే అని తాలిబాన్లు చంపుతుంటే గడ్డం ఉన్నవారందరూ తాలిబాన్లే అన్నట్లు అమెరికా నాయకత్వంలోని నాటో సైనికులు ఇప్పటికే వేలాది మంది సామాన్యపౌరులను బలిగొన్నారు. లక్షల మంది నిరాశ్రయులయ్యారు. జనజీవితం కుక్కలు చింపిన విస్తరిలా తయారైంది. తమ దుశ్చర్యలను బయటకు రాకుండా అమెరికా కప్పిపెడుతుంటే, దానికి వంతపాడే అక్కడి పాలకులు కూడా వాస్తవాలను వెల్లడించటం లేదు. తాలిబాన్ల సంగతి సరేసరి. గత ఎనిమిది సంవత్సరాలలో తాలిబాన్ల చేతుల్లో మరణిస్తున్న నాటో కూటమి దళాల సంఖ్య ఏడాది కేడాది పెరుగుతోంది. 2001లో 12మందితో ప్రారంభమై 2009లో ఇప్పటివరకు 487 మందికి పెరిగింది. మొత్తం 1,534 మందిలో 931 మంది అమెరికన్లే ఉన్నారు. ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లో 2011 జూన్‌ నాటికి తాలిబాన్లను అదుపు చేస్తామని ఆ మరుసటి నెలనుంచి అమెరికా సైనికులను ఉపసంహరిస్తామని ఒబామా గడువు కూడా చెప్పేశారు.

అయితే ఈ మాటలను ఎవరూ విశ్వసించటం లేదు అలాగని ఉత్సాహమూ ప్రదర్శించలేదు. ఆఫ్ఘన్‌ అధ్యక్షుడు కర్జారు సర్కార్‌ అవినీతిపూరితమైనదని వర్ణించిన ఒబామా, అక్కడ అమెరికా ప్రయోజనాలను కాపాడేందుకు అదే కర్జారుకు పూర్తి బాధ్యత అప్పగిస్తామని చెప్పటం విశేషం. అయితే గతంలో ఏ అమెరికా అధ్యక్షుడు కూడా ఇలా గడువులను చెప్పిన ఉదంతాలు లేవు. ఒబామా ఎంతో ముందుచూపుతో 2012లో జరిగే ఎన్నికలలో మరోసారి పోటీచేసేందుకు అవసరమైన ప్రచారాన్ని ప్రారంభించే సమయానికి సైనికుల ఉపసంహరణ ప్రారంభించి ఓట్లు పొందాలన్నది ఎత్తుగడగా ఉంది. అమెరికా వైఖరిపై నాటో కూటమి దేశాల మధ్య ఏకాభిప్రాయం లేదని టర్కీ ప్రకటన స్పష్టం చేసింది. అమెరికా పంపితే పంపుకోవచ్చు తప్ప తాము మాత్రం అదనంగా ఆఫ్ఘన్‌కు సైనికులను పంపేది లేదని టర్కీ రక్షణ మంత్రి గోనుల్‌ అన్నారు. ఇంతకు ముందే తామంగీకరించిన మేరకు తాము ఆర్థిక సాయం కొనసాగించటం, ఇప్పటికే అక్కడున్న తమ సైనికులు కాబూల్‌లో భద్రతా విధుల్లో ఉండటం తప్ప ఎలాంటి దాడులలో పాల్గొనటం లేదని చెప్పటం విశేషం.

తాము తాలిబాన్లతో ప్రత్యక్షపోరు జరిపేందుకు సిద్దం కాదని అన్నారు. గడ్డం ఉన్న ప్రతివారూ తాలిబాన్లే అనే తప్పుడు అవగాహనతో ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లోని జర్మన్‌సైనికులు దాడిచేసి పౌరుల ప్రాణాలు తీయటం పెద్ద వివాదమై చివరకు గతవారంలో ఒక మంత్రి రాజీనామా చేయాల్సి వచ్చింది. ఇప్పటికే పంపిన సైనికులను వెనక్కు తీసుకురావాలన్న వత్తిడి క్రమంగా పెరుగుతోంది. ఒక సర్వేలో 69శాతం పౌరులు ఇదే వైఖరిని వెల్లడించారు. తమ పాలకులు వాస్తవాలను వెల్లడించటం లేదని కూడా జనం మండిపడుతున్నారు. జర్మన్‌ పాలకులు అదనపు దళాలకు మద్దతు తెలిపినప్పటికీ అంత ఉత్సాహంగా లేరు.

ఇటీవల జరిగిన ఎన్నికలు ఎంత ప్రహసన ప్రాయంగా జరిగాయో చూస్తే అక్కడ అమెరికా నిలబెట్టిన కీలుబొమ్మ హమీద్‌ కర్జారు సామర్థ్యంపై బహిరంగంగానే అనుమానాలు వ్యక్తం చేస్తున్నారు. అలాంటి వ్యక్తి నాయకత్వంలో అక్కడ అమెరికా ప్రయోజనాలకు గ్యారంటీ ఏమిటన్నది యుద్ధ సమర్థుకుల ప్రశ్న. అమెరికా రూపొందించిన పథకం ప్రకారం అమెరికా, నాటో సైనికుల స్థానంలో అక్కడి ప్రభుత్వాన్ని కాపాడేందుకు,తాలిబాన్లను అదుపు చేసేందుకు రెండున్నరలక్షల మంది పోలీసులు, లక్షన్నర మంది జాతీయ సైనికులను 2011 నాటికి తయారు చేయారు చేయాలి. ఇప్పుడు అమెరికన్‌ సైనికులు నిర్వహిస్తున్న కార్యకలపాలను వారు చేపట్టాలి. ప్రపంచంలో అత్యంత పేదదేశాలలో ఒకటైన ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌కు అంతమంది సైనికులు, పోలీసులను భరించే శక్తి ఉండదని వేరే చెప్పనవసరం లేదు. ఆచరణలో అమెరికా కిరాయిసైన్యం, పోలీసులుగానే వారు ఉంటారు. ఇది ప్రమాదకర పోకడ. తమ పాలకులుగా ఎవరుండాలో నిర్ణయించుకే స్వేచ్ఛ, హక్కు ఆఫ్ఘన్లదే తప్ప ఆ బాధ్యతను అమెరికాకు ఎవరూ అప్పగించలేదు. అందువలన ఇప్పటికైనా ఒబామా తన తప్పుడు నిర్ణయాన్నే కాదు, ఉన్న సైనికులను కూడా తక్షణమే ఉపసంహరించాలి.

 

***************************************

PRAJASAKTI

EDITORIAL

నీటి సంస్కరణలు - రైతాంగం ముందున్న సవాలు

నీటి సంస్కరణలు

2009లో ప్రపంచ బ్యాంకు షరతుల మేరకే నీటి వనరుల రెగ్యులేటరీ కమిషన్‌ చట్టం

2008లో జూలైలో ప్రకటించిన నీటి విధానంలో బ్యాంకు షరతుల అమలుకు యత్నం

2008 ఆగస్టు 4న పంట కాల్వలకు నీటి మీటర్ల బిగింపునకు టెండర్ల పిలుపు.

2007లో ప్రపంచ బ్యాంకు షరతులకు తలొగ్గి జీవో నెంబర్‌ 95 ద్వారా నీటి యాజమాన్య కమిటీ ఏర్పాటు. గతంలో తెలుగుదేశం ప్రభుత్వం విడిచిపెట్టిన దగ్గర నుంచి కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం నీటి సంస్కరణలు మొదలు.

నీటిని వ్యాపార సరుకుగా మార్చేందుకే నీటి మీటర్లు.

ప్రపంచబ్యాంకు ఆధ్వర్యంలో అమలు జరిగే సాగునీటి సంస్కరణలకు నీటి మీటర్లు కొండ గుర్తులు. ఈ గుర్తులు త్వరలో నాగార్జున సాగర్‌ ఆయకట్టు పంటకాల్వల మీద దర్శనమివ్వబోతున్నాయి. ఆయకట్టు పరిధి కిందకొచ్చే ఐదు (నల్లగొండ, ఖమ్మం, కృష్ణా, గుంటూరు, ప్రకాశం) జిల్లాల్లోని అన్ని పంటకాల్వలకు నీటిమీటర్లను బిగించేందుకు కాంట్రాక్టర్ల నుండి 2008 ఆగస్టు 4వ తేదీన దరఖాస్తులను ఆహ్వానిస్తూ ప్రభుత్వం ప్రకటన ఇచ్చింది. ఎన్నికల మూలంగా ఎంపిక ప్రక్రియను ఆలస్యం చేసిన ప్రభుత్వం ఇప్పుడు ఎనిమిది సంస్థల నుంచి వచ్చిన దరఖాస్తులను నవంబర్‌ 21వ తేదీన ఖమ్మంలో పరిశీలించింది. త్వరలోనే ఎంపిక ప్రక్రియ పూర్తి చేయనున్నది. మొత్తం మీటర్లు బిగించడానికి అయ్యే ఖర్చు 108 కోట్ల రూపాయలు. పంట కాల్వలకు మీటర్లు బిగించడం ఇది మొదటి ప్రయత్నం కాదు 2003వ సంవత్సరంలో అప్పటి తెలుగుదేశం ప్రభుత్వం నీటి మీటర్లను బిగించే ప్రయత్నం చేసింది. కొన్ని చోట్ల బిగించింది కూడా. రైతాంగంలో తీవ్ర వ్యతిరేకత రావడంతో నీటి మీటర్లు అమర్చే కార్యక్రమాన్ని ప్రభుత్వం నిలిపి వేసింది.

అప్పుడు వామపక్షాలతో పాటు కాంగ్రెస్‌ కూడా నీటిమీటర్లను వ్యతిరేకించింది. 2009 ఆగస్టులో కూడా నీటిపారుదల శాఖ మంత్రి నీటి మీటర్లు పెట్టే ప్రసక్తి లేదని శాసనసభలో ప్రకటించారు. చెప్పిన మాటలు గాలిలో కలవక ముందే, మూడు మాసాలలోనే మాట తప్పి కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం నీటిమీటర్ల బిగింపు కార్యక్రమాన్ని మరలా ప్రారంభించింది. ఆ రోజు నీటి మీటర్లు బిగింపును వ్యతిరేకించిన కాంగ్రెస్‌, ప్రభుత్వంలోకి వచ్చిన తర్వాత నీటి మీటర్లపై మోజెందుకు పడుతున్నదబ్బా అని కొందరికి ఆశ్చర్యం కల్గవచ్చు. ప్రభుత్వాలు మారినా ఆనాడు, ఈనాడూ మీటర్ల వెనుక కథ నడుపుతున్నది ప్రపంచబ్యాంకు. ప్రపంచబ్యాంకు షరతులకు తలొగ్గిన ప్రభుత్వాలు దాని ఆదేశాలను శిరసావహించాల్సిందే!

పంటకాల్వలకు నీటి మీటర్ల బిగింపులో దాగి వున్న ఆంతర్యం ఏమిటి? ప్రస్తుతం రైతులకు నీరు సరఫరా జేసినందుకు భూమి విస్తీర్ణాన్ని బట్టి, పంట రకాన్ని బట్టి నీటి తీరువా వసూలు జేస్తున్నది.

(మొదటి పంటకు ఇంతని, రెండవ పంటకు ఇంతని అలాగే చెరకు, వరి తదితర పంటలను బట్టి నీటి తీరువా నిర్ణయమవుతుంది) ఈ పద్థతిలో నీటి తీరువా నిర్ణయించడానికి, వసూలు చేెయడానికి నీటి మీటర్లు అవసరం లేదు. నీటిని కొలిచి కొలత ప్రకారం నీటి తీరువా వసూలుజేయడానికి మీటర్లు కావాలి. ముందుగా నిర్ణయించిన కేటాయింపునకు లోబడి నీటిని విడుదల జేయడానికి మీటర్లు అవసరం. (దీనినే వాల్యుమెట్రిక్‌ పద్ధతని పిలుస్తారు). నీటి వ్యాపారం ప్రారంభం అయిన తర్వాత ఎక్కువ కొనుకున్న వారికి ఎక్కువ, తక్కువ కొనుకున్న వారికి తక్కువ నీటిని సరఫరా జేయడానికి, నీటి ధర చెల్లించలేని వారికి నీటి సరఫరా నిలిపివేయడానికి కొలత కొల్చే మీటర్ల్లు అవసరం. అందుకే ఎంతో ముందు చూపుతో సంస్కరణ అమలు ప్రారంభంలోనే మీటర్లు అమర్చాలని ప్రపంచ బ్యాంకు ప్రభుత్వంపై ఒత్తిడిజేస్తున్నది. మీటర్లు బిగిస్తేనే రుణం ఇస్తానని షరతు పెడుతున్నది.

నీటిని ఒక వ్యాపార సరుకుగా మార్చాలనేది ప్రపంచబ్యాంకు విధానం. మనం సాధారణంగా బజార్లో అమ్మకం, కొనుగోలు చేసే అన్ని సరుకుల్లాగా నీటిని కూడా ఒక సరకుగా మార్చి నీటి వ్యాపారాన్ని అభివృద్ధి చేయాలనేది ప్రపంచబ్యాంకు లక్ష్యం. నీటిని వ్యాపారవస్తువుగా చేసినప్పుడే నీటి రంగం లాభదాయకమైనదిగా ప్రైవేట్‌ సంస్థలు భావిస్తాయి. పెద్ద పెద్ద బహుళజాతి నీటి కంపెనీలు ఆసక్తి చూపుతాయి. ఈ బహుళ జాతి నీటి కంపెనీల ప్రయోజనం కోసమే ప్రపంచ బ్యాంకు సంస్కరణలు. నీటి వసతులను, సరఫరాని, పంపిణీని ప్రభుత్వమే నిర్వహిస్తుంటే ప్రైవేట్‌ రంగానికి అవకాశం దొరకదు. ప్రభుత్వం నీటి రంగం నుండి ఉపసంహరించుకొని కేవలం ప్రోత్సాహానికి పరిమితం అయి ప్రైవేటీకరణకు తోడ్పడాలని ప్రపంచ బ్యాంకు అభిప్రాయం. అందుకే ప్రభుత్వం తప్పుకుని వినియోగదార సంఘాలకు, పబ్లిక్‌ -ప్రైవేట్‌ భాగస్వామ్యాలకు నీటిరంగాన్ని వదిలి వెయ్యాలని ప్రపంచ బ్యాంకు షరతులు పెడుతున్నది.

రాష్ట్రంలో ఇప్పటికే పంట కాల్వల నిర్వహణను నీటి వినియోగదార్ల సంఘాలకు బదిలీ జేశారు. రైతుల భాగస్వామ్యం నామ మాత్రం. కాంట్రాక్టర్లదే పెత్తనం. నీటి సంఘాల ఏర్పాటు ప్రైవేటీకరణకు దొడ్డి ద్రోవే.సాగునీటి వ్యాపారీకరణకు, ప్రైవేటీకరణకు ప్రపంచబ్యాంకు ప్రతిపాదించే సంస్కరణలలో ముఖ్యమైన అంశాలు: సాగునీటి వ్యవస్థను పునర్వవస్థీకరించడం (నీటివనరు, సరఫరా, పంపిణీ వ్యవస్థలను వేరు చేయడం) నీటి ఛార్జీలు తదితర అంశాలపై నిర్ణయాలు జేసేందుకు స్వతంత్ర సంస్థను ఏర్పాటు చేయడం, ఖర్చులు పూర్తిగా వచ్చేట్టుగా నీటి తీరువాను పెంచడం, సబ్సిడీలను తగ్గించడం, నీటి మార్కెట్లను అభివృద్ధి చేయడం, నీటి హక్కుల (ఎంటైటిల్‌ మెంట్స్‌) వ్యాపారాన్ని పెంపొందించడం, పబ్లిక్‌- ప్రైవేట్‌ భాగస్వామ్యాన్ని ప్రోత్సహించడం, సంస్కరణలకు అనువుగా చట్టాలను చేయడం. నీరు వ్యాపార సరుకుగా మారాలంటే దానిని ఉత్పత్తి చేసి, సరఫరా చేసే వారికి పూర్తి ఖర్చుతోపాటు అదనంగా లాభం రావాలి.

ప్రైవేటు రంగం సేవా దృక్పథంతో రాదు. దానికి లాభమే పరమావధి. అప్పుడే నీటి రంగంలోకి ప్రైవేటు సంస్థలు ప్రవేశిస్తాయి. అందుకే ప్రపంచబ్యాంకు నీటి సరఫరాపై అయ్యే ఖర్చులన్నింటినీ రాబట్టాలని చెబుతున్నది. అందుకోసం రాజకీయ ప్రమేయం లేకుండా నీటి ఛార్జీలు నిర్ణయించాలని, ప్రతి సంవత్సరం ఖర్చుల పెరుగుదలను బట్టి పెంచుతుండాలని గట్టిగా చెబుతున్నది. ఇందుకోసం ఒక స్వతంత్రమైన నీటి ఛార్జీల సమీక్షా సంస్థ (వాటర్‌ ఛార్జెస్‌ రివ్యూ అథారిటీ) ఏర్పాటు చేయాల్సి వుంటుంది. ప్రైవేటు సంస్థలు నీటి రంగంలోకి రావాలంటే వాటికి అనేక రాయితీలు ఇవ్వాలి. లాభం గ్యారంటీ ఇవ్వాలి. క్రాస్‌ సబ్సిడీ వుండకూడదు. బ్యాంకు రుణాలకు గ్యారంటీ వుండాలి. ఈ రాయితీలన్ని కలిపితే ప్రభుత్వం రైతులను వదిలి ప్రైవేటు సంస్థలకు సబ్సిడీ ఇవ్వడమే అవుతుంది.

ప్రపంచబ్యాంకు తాను ప్రతిపాదిస్తున్న సంస్కరణలను సమర్ధించుకోనేందుకు ప్రభుత్వ నీటి రంగం గురించి అన్యాయంగా చిత్రీకరించి దుష్ప్రచారం చేయడం అనవాయితీ అయింది. నీటి పారుదల శాఖ అసమర్థమైనదని, అవినీతిమయమైనదని, జవాబుదారీతనం లేనిదని, ఆర్థికంగా వనరులను సమకూర్చుకోలేదని, ఆధునిక సాంకేతిక యాజమాన్య నైపుణ్యాలు తక్కువని నిరంతరం దుమ్మెత్తి పోస్తాయి. ఇందువలన రైతులకు సాగునీరు సక్రమంగా అందడం లేదని, నీరువృధా అవుతున్నాయని మాగాణి విస్తీర్ణం తగ్గిపోతున్నదని, దిగుబడి మందగిస్తుందని చెబుతున్నది. ఈ పరిస్థితి మార్చటానికి పరిష్కారాలుగా నీటి రంగం సంస్కరణలు చూపుతున్నది. ప్రపంచ బ్యాంకు ఇప్పటికే అనేక దేశాలలో, ఇతర రాష్ట్రాలలో నీటి సంస్కరణలను అమలు చేయించింది. అక్కడి అనుభవాలు ప్రపంచ బ్యాంకు చెప్పుతున్నట్లుగా లేవు. ప్రభుత్వరంగ సంస్థల కన్న జవాబుదారీ తనంలో, పెట్టుబడిని సమకూర్చుకోవడంలో ప్రైవేటు సంస్థల పనితనం గొప్పగా ఏమీ లేవు. పైపెచ్చు సంస్కరణల వల్ల, ప్రైవేటీకరణ వలన రైతాంగానికి అనేక విధాలుగా నష్టం జరిగింది.

ప్రైవేటు రంగ లాభాల అవసరాలకు తగ్గట్టు నీటి ధర పెరిగిపోయింది. పెరిగిన నీటి ధరను చెల్లించలేని వారికి నీటి సరఫరా ఆగిపోయింది. పేదలకు, సామాన్య పేద రైతులకు నీటిని ఇవ్వాల్సిన సామాజిక బాధ్యతను తీసుకోవడానికి ప్రైవేటు కంపెనీలు సిద్ధం కాలేదు. క్రాస్‌ సబ్సిడీలు తొలగించినందున భూస్వాములకు చవక, పేదరైతులకు నీరు ప్రియం అయింది. ప్రైవేటు సంస్థలు ప్రభుత్వం నుండి రాయితీలు, గ్యారంటీలు పొంది రాష్ట్ర బడ్జెట్‌లకు భారంగా తయారైనాయి. వాస్తవంగా వివిధ రూపాలలో ప్రభుత్వమే వాటికి సబ్సిడీ చేయాల్సి వచ్చింది. ప్రపంచ బ్యాంకు సంస్కరణలను అమలుపరిస్తే మన పరిస్థితి కూడ అలాగే ఉంటుంది.

రాష్ట్రంలో 1996లో ప్రపంచబ్యాంకు మార్కు సంస్కరణలకు అంకురార్పణ జరిగింది. 1997లో ప్రపంచబ్యాంకు తయారు చేసిన 'ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో సంస్కరణలకు ఒక అజెండా' అన్న నివేదికలో నీటి సంస్కరణల పథకాన్ని ప్రపంచ బ్యాంకు ప్రతిపాదించింది. దానికనుగుణంగా ఆనాటి తెలుగుదేశం ప్రభుత్వం అనేక చర్యలు తీసుకుంది. నీటితీరువాను 1997లో మూడు రెట్లు పెంచింది. సాగునీటి సంఘాల ఏర్పాటుకు ఉద్ధేశించిన ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ఫార్మర్స్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌ ఆఫ్‌ ఇరిగేషన్‌ సిస్టమ్స్‌ యాక్ట్‌ను, 1997 లో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ వాటర్‌ రిసోర్స్‌ డెవలప్‌మెంట్‌ కార్పొరేషన్‌ యాక్ట్‌ను, ఆంధ్రప్రదేశ్‌ వాటర్‌ ల్యాండ్‌ అండ్‌ ట్రీస్‌ యాక్ట్‌ను 2002 లో తెచ్చి సంస్కరణలకు చట్టపరమైన హోదా కల్పించింది. 1997 డిసెంబర్‌లో ఈ రకంగా సంస్కరణలకు పునాది వేసుకుంటూ పోతూవున్నా చాలా గోప్యంగా ప్రభుత్వం వ్యవహరించడం వలన ప్రజల దృష్టి విద్యుత్‌ సంస్కరణలపై వుండడం వలన నీటి సంస్కరణల గురించి ప్రజానీకంలో అంత ఆందోళన రాలేదు.

నీటి వినియోగదారుల సంఘాలను ఏర్పాటు చేసి వాటికి రెండు దఫాలు కాలువల మరమ్మత్తుల కోసం నిధులు కేటాయించడంతో మూడు రెట్లు నీటి తీరువా పెంచినప్పటికీ రైతాంగంలో ప్రమాదాన్ని గమనించడం కన్నా భ్రమలు రేకెత్తాయి. అయితే 2003లో నీటి మీటర్లను కాలువలకు బిగించడం ప్రారంభమయినపుడు రైతులు ఒక్కసారిగా ఉలిక్కిపడ్డారు. కొన్ని చోట్ల మీటర్లను తొలగించారు. రైతులలో వ్యక్తమవుతున్న వ్యతిరేకతను గమనించి ప్రభుత్వం, ప్రపంచబ్యాంకు నీటిరంగంలో సంస్కరణల వేగాన్ని తగ్గించి. తెరవెనుకకు నెట్టాయి.

2004 ఎన్నికల తరువాత తెలుగుదేశం ప్రభుత్వం స్థానంలో అధికారానికి వచ్చిన తర్వాత కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం కూడా ప్రపంచబ్యాంకు నుండి 2006లో సర్దుబాటు రుణాన్ని తీసుకుంది. నీటి సంస్కరణలు కొనసాగించాలన్న ప్రపంచబ్యాంకు సూచనకు అనుగుణంగా తెలుగుదేశం హయాంలో మధ్యంతరంగా ఆగిపోయిన నీటిసంస్కరణలు కొనసాగించడానికి సిద్ధమైంది.

ఇందుకు ప్రతిఫలంగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌ నీటి రంగ అభివృద్ధి ప్రాజెక్టు పేరుతో ప్రపంచబ్యాంకు రు. 2000 కోట్ల రుణాన్ని ఇవ్వడానికి సిద్ధమైంది. రుణం మంజూరు కాబోయే ముందే ప్రపంచబ్యాంకు చెప్పిన షరతులను అమలు జరపాలన్నది మనకందరికీ తెలుసు. ఇందుకనుగుణంగానే కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం 2007 జూన్‌లో జి.వో.నెం 95 ద్వారా నీటి యాజమాన్య కమిటి ఏర్పాటు చేసింది. 2008 జూలై లో నీటి విధానాన్ని ప్రకటించింది. ఈ విధానంలో ప్రపంచబ్యాంకు అభిప్రాయాలకు అనుగుణంగా రూపొందించబడింది. అలాగే నీటి వనరుల రెగ్యులేటరీ కమీషను ఏర్పాటు చేస్తూ 2009 ఆగస్టులో చట్టం చేసింది. ఇప్పుడు పంటకాల్వలకు నీటి మీటర్లను బిగించడానికి సిద్ధమవుతున్నది. గతంలో తెలుగుదేశం ప్రభుత్వం నీటి సంస్కరణలు ప్రారంభించి ఎక్కడికొచ్చి ఆగిందో, ఇప్పుడు కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం కూడా సంస్కరణలు ప్రారంభించి అక్కడికే చేరుకున్నది. ప్రపంచబ్యాంకు సంస్కరణలతో ముందుకు పోకుండా తెలుగుదేశం ప్రభుత్వాన్ని ఎలా అడ్డుకోగలిగామో ఇప్పుడు కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వాన్ని అలా అడ్డుకోగలమా? లేదా అనేది రాష్ట్ర రైతాంగం ముందున్న సవాలు.

 

***************************************

******************************************************************************************

SURYA

EDITORIAL

మళ్ళీ మొండి చెయ్యి !

 

అత్యంత సీనియర్‌ నాయకుడైన ఒక బిసి పిసిసికి అధ్యక్షుడుగా ఉండి, గ్రేటర్‌ ఎన్నికలలో హస్తం పార్టీని నడిపించివారు ఒక బిసి మంత్రి అయి ఉండి పార్టీ గెలుచుకున్న డివిజన్‌లలో మూడో వంతుకు పైగా స్థానాలు బడుగు బలహీనవర్గాలు కైవసం చేసుకొని కూడా మేయర్‌ పదవి ఆ వర్గాల వారికి దక్కకపోవడం కంటె

బాధాకరమైన అంశం వేరొకటి ఉండదు. ఓట్లు మావి సీట్లు మీవా అని స్వాతంత్య్రానంతరం అరవై ఏళ్ళకు పైగా

గొంతు చించుకుంటున్న బడుగువర్గాలు సీట్లు అధికంగా గెలుచుకున్నా అధికార పదవులకు దూరంగా

ఇప్పటికీ నెట్టి వేయబడుతున్నారు. అందుకు గ్రేటర్‌ మేయర్‌ పదవి ఎంపికలో

కాంగ్రెస్‌ ఆడిన కుటిల రాజకీయమే నిదర్శనం.

రాష్ట్రంలో బడుగు బలహీన వర్గాలకు మరోసారి తీవ్ర అన్యాయం జరిగిపోయింది. గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌ మేయర్‌ పదవిని మహిళ కు కేటాయించామన్న ముసుగులో పాలక అగ్రవర్ణానికి పళ్ళెంలో పెట్టి అప్పగించిన తీరు కాంగ్రెస్‌ నాయకత్వంలో కరడుగట్టుకుపోయిన బిసి వ్యతిరేకతను సందేహాతీతంగా చాటి చెప్పింది. ప్రధాని, ముఖ్యమంత్రి పదవులు, కీలక మం త్రిత్వ శాఖలు- అధికారాలు, నిధులు దండిగా ఉండే ఐ.ఎ.ఎస్‌, ఐ.పి.ఎస్‌ పీఠాలు ఎలాగూ బడుగుల వశం కాని వ్వడం లేదు. వారికి అత్యంత అప్రధానమైన, అలంకారప్రాయమైన పదవులను విదిలించి చేతులు దులుపుకుంటారు.

గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌ నగర కార్పొరేషన్‌కు జరిగిన ఎన్నికలలో అతిపెద్ద పక్షంగా అవత రించిన పాలక కాంగ్రెస్‌ పార్టీ 52 డివిజన్లు గెలుచుకోగా, బిసిలు, ఎస్‌సిలు, ఎస్‌టిలు అందులో 41స్థానాలకు ఎన్నికయ్యారు. ఆ విధం గా వారు తమ జైత్రయాత్రను అప్రతిహతంగా నిరూపించుకున్నారు. మేయర్‌ పదవి ఈసారి బిసినే వరిస్తుందనే మాటను ప్రచారంలో పెట్టి అంతిమం గా వైఎస్‌ హామీ సెంటిమెంటును ముందుకు తెచ్చి తార్నాక డివిజన్‌ కార్పొరేటర్‌గా ఎన్నికైన బండ కార్తీక రెడ్డికి కట్టబెట్టా రు. దీనికి అధిష్ఠానం అభీష్టం ముసుగును తొడిగారు. సీల్డు కవరు రాజకీయాన్ని రంగరించారు.

నిజానికి ఏ సామాజిక వర్గానికి చెందిన వ్యక్తి అయినా ఒక మహిళ గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌ నగర కార్పొరేషన్‌ మేయర్‌ పదవికి ఎన్నిక కావడం హర్షించవలసిన అంశం. హైదరాబాద్‌ మునిసిపల్‌ కార్పొరేషన్‌ చరిత్ర లో మహిళ మేయర్‌ కావడం ఇది నాలుగోసారి. 1962-63లో హైదరాబాద్‌ మునిసిపల్‌ కార్పొరేషన్‌ మేయర్‌గా రాణి కుముదిని దేవి ఎన్నికయ్యారు. 1965-66లో సరోజిని పుల్లారెడ్డి ఆ పీఠాన్ని అలం కరించారు.1968-69లో కుముద్‌ నాయక్‌కు ఆ గౌరవం దక్కింది. 41 సంవత్సరాల తర్వాత మళ్ళీ ఒక మహిళ అదీ గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌ తొలి మేయర్‌గా ఎన్నిక కావడం ఎంతైనా సంతోషించదగిన అంశమే. ఇందులో వేరు మాటకు తావులేదు. అయితే ఆ మహిళ బడుగు, బల హీన వర్గాలకు చెందిన వారై ఉంటే అది మెజారిటీ మహిళా లోకానికి లభించిన పురస్కారంగా పరిగణన పొంది ఉండేది. మహిళా సాధికార త పరిపూర్ణంగా ప్రతిఫలించి ఉండేది.
అగ్రవర్ణ పాలక వర్గ పురుషులు నేరుగా తామే అధికారం పొందే అవకాశం లేనప్పుడు తమ స్ర్తీల ద్వారా దానిని ఎలా హస్తగతం చేసు కుంటారో గ్రేటర్‌ మేయర్‌ పదవి కార్తీక రెడ్డి పరమైన తీరు రుజువు చేస్తున్నది. వాస్తవానికి గ్రేటర్‌ ఎన్నికలలో గెలిచిన బడుగు, బలహీ నవర్గాలకు చెందిన కాంగ్రెస్‌ కార్పొరేటర్లలో రెండోసారి ఎన్నికైన వారూ ఉన్నారు. అటు వంటి వారికి మేయర్‌ పదవిని కట్టబెట్టి ఉంటే రాష్ట్రంలో బిసిలలో కాంగ్రెస్‌ పార్టీ ప్రతిష్ఠ ఇనుమడించి ఉండేది. కానీ రాష్ట్రంలో ఆ పార్టీని, దాని ప్రభుత్వాన్ని ముందుండి, వెనుక ఉండి నడ ిపిస్తున్న వారికి వెనుకబడిన తరగతుల అభిమానాన్ని చూరగొనడం ద్వారా పార్టీ పునాదులను మరింత గట్టిపరచాలనే తపన బొత్తిగా ఉన్న ట్టు లేదు. అందుకు ఇంతకంటె తార్కాణం అక్క రలేదు. చట్ట సభలలో మహిళలకు కోటా బిల్లు చట్టమైతే ఏమి జరుగుతుందో- ఒకవైపు ధని క అగ్రవర్ణ పురుషులు, వేరొక వైపు కోటా ద్వారా వారి స్ర్తీలు అసెం బ్లీలలోకి, లోక్‌సభలోకి ఎడాపెడా ఎలా ప్రవేశించబోతారో ప్రత్యేకించి వివరించనక్క రలేదు.

అత్యంత సీనియర్‌ నాయకుడైన ఒక బిసి పిసిసికి అధ్యక్షుడుగా ఉండి, గ్రేటర్‌ ఎన్నికలలో హస్తం పార్టీని నడిపించివారు ఒక బిసి మం త్రి అయి ఉండి పార్టీ గెలుచుకున్న డివిజన్‌లలో మూడో వంతుకు పై గా స్థానాలు బడుగు బలహీనవర్గాలు కైవసం చేసుకొని కూడా మేయర్‌ పదవి ఆ వర్గాల వారికి దక్కకపోవడం కంటె బాధాకరమైన అంశం వేరొకటి ఉండదు. ఓట్లు మావి సీట్లు మీవా అని స్వాతంత్య్రానంతరం అరవై ఏళ్ళకు పైగా గొంతు చించుకుంటున్న బడుగువర్గాలు సీట్లు అధి కంగా గెలుచుకున్నా అధికార పదవులకు దూరంగా ఇప్పటికీ నెట్టి వేయబడుతున్నారు. అందుకు గ్రేటర్‌ మేయర్‌ పదవి ఎంపికలో కాం గ్రెస్‌ ఆడిన కుటిల రాజకీయమే నిదర్శనం. తెలంగాణలో, హైద రాబాద్‌ మహానగరంలో జనాభా శాతం పరంగా చూసుకున్నా బిసిల, బడుగు బలహీనవర్గాల జనాభాయే ఎక్కువ. దానికి గుర్తింపుగా నైనా మేయర్‌ పదవి బిసిలకు దక్కేలా చూసి ఉండవలసింది. మొత్తానికి బిసిలకు మొండి చెయ్యే అందింది. వారిపట్ల మోసమే విర్రవీగింది.

గ్రేటర్‌ తొలి మేయర్‌గా, మహిళా మేయర్‌గా మహానగరంలో పని చేస్తున్న వేలాది మంది ఉద్యోగినులకు తగిన భద్రత కల్పించడానికి అగ్రతర ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలని కార్తీక రెడ్డి తీసుకున్న నిర్ణయం అభినం దించదగినది. ఇంటిపని ముగించుకొని ఉరుకులు పరుగులతో కార్యా లయాలకు వెళ్ళే మహిళలకు 'వుమెన్‌ స్పెషల్‌' బస్సులు విరివిగా వేసి క్రమం తప్పకుండా నడిచేలా చేయడం వంటి చర్యలు తీసుకోగలిగితే బాగుంటుంది.

నగరంలో మహిళలకు కలిగించవలసిన ఉమ్మడి సౌక ర్యాలపై దృష్టి సారించవలసి ఉన్నది. కూడళ్ళలో వారి కోసం ప్రతే కించి బహిర్భూముల నిర్మాణానికి ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలి. అర్థరాత్రి అప రాత్రి నగర రోడ్లను ఊడ్చే మహిళా కార్మికుల భద్రతకు, సంక్షేమానికి తగిన చర్యలు తీసుకోవాల్సి ఉన్నది. 150 డివిజన్లతో కూడిన సువి శాలమైన మహానగర జీవనం మరింత సౌకర్యవంతం చేయడానికి ఎన్నో చర్యలు తీసుకోవలసి ఉంది. మురుగు పారుదల, పారిశుద్ధ్యంపై దృష్టి కేంద్రీకిరంచి పురజనులను ముఖ్యంగా మురికి వాడలలోని బడుగు బలహీనవర్గాల పౌరులను వ్యాధుల బారి నుండి కాపాడాలి. మేయర్‌ కార్తీక రెడ్డి, డిప్యూటీ మేయర్‌ జాఫర్‌ హుస్సేన్‌లు, వారి బృందం హైదరాబాద్‌ మహానగరాన్ని నందనవనంగా తీర్చి దిద్దగలరని ఆశిద్దాం.

***************************************

SURYA

EDITORIAL

మళ్ళీ మొండి చెయ్యి !

 

అత్యంత సీనియర్‌ నాయకుడైన ఒక బిసి పిసిసికి అధ్యక్షుడుగా ఉండి, గ్రేటర్‌ ఎన్నికలలో హస్తం పార్టీని నడిపించివారు ఒక బిసి మంత్రి అయి ఉండి పార్టీ గెలుచుకున్న డివిజన్‌లలో మూడో వంతుకు పైగా స్థానాలు బడుగు బలహీనవర్గాలు కైవసం చేసుకొని కూడా మేయర్‌ పదవి ఆ వర్గాల వారికి దక్కకపోవడం కంటె బాధాకరమైన అంశం వేరొకటి ఉండదు. ఓట్లు మావి సీట్లు మీవా అని స్వాతంత్య్రానంతరం అరవై ఏళ్ళకు పైగా గొంతు చించుకుంటున్న బడుగువర్గాలు సీట్లు అధికంగా గెలుచుకున్నా అధికార పదవులకు దూరంగా ఇప్పటికీ నెట్టి వేయబడుతున్నారు. అందుకు గ్రేటర్‌ మేయర్‌ పదవి ఎంపికలో
కాంగ్రెస్‌ ఆడిన కుటిల రాజకీయమే నిదర్శనం.

రాష్ట్రంలో బడుగు బలహీన వర్గాలకు మరోసారి తీవ్ర అన్యాయం జరిగిపోయింది. గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌ మేయర్‌ పదవిని మహిళ కు కేటాయించామన్న ముసుగులో పాలక అగ్రవర్ణానికి పళ్ళెంలో పెట్టి అప్పగించిన తీరు కాంగ్రెస్‌ నాయకత్వంలో కరడుగట్టుకుపోయిన బిసి వ్యతిరేకతను సందేహాతీతంగా చాటి చెప్పింది. ప్రధాని, ముఖ్యమంత్రి పదవులు, కీలక మం త్రిత్వ శాఖలు- అధికారాలు, నిధులు దండిగా ఉండే ఐ.ఎ.ఎస్‌, ఐ.పి.ఎస్‌ పీఠాలు ఎలాగూ బడుగుల వశం కాని వ్వడం లేదు. వారికి అత్యంత అప్రధానమైన, అలంకారప్రాయమైన పదవులను విదిలించి చేతులు దులుపుకుంటారు.

గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌ నగర కార్పొరేషన్‌కు జరిగిన ఎన్నికలలో అతిపెద్ద పక్షంగా అవత రించిన పాలక కాంగ్రెస్‌ పార్టీ 52 డివిజన్లు గెలుచుకోగా, బిసిలు, ఎస్‌సిలు, ఎస్‌టిలు అందులో 41స్థానాలకు ఎన్నికయ్యారు. ఆ విధం గా వారు తమ జైత్రయాత్రను అప్రతిహతంగా నిరూపించుకున్నారు. మేయర్‌ పదవి ఈసారి బిసినే వరిస్తుందనే మాటను ప్రచారంలో పెట్టి అంతిమం గా వైఎస్‌ హామీ సెంటిమెంటును ముందుకు తెచ్చి తార్నాక డివిజన్‌ కార్పొరేటర్‌గా ఎన్నికైన బండ కార్తీక రెడ్డికి కట్టబెట్టా రు. దీనికి అధిష్ఠానం అభీష్టం ముసుగును తొడిగారు. సీల్డు కవరు రాజకీయాన్ని రంగరించారు.

నిజానికి ఏ సామాజిక వర్గానికి చెందిన వ్యక్తి అయినా ఒక మహిళ గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌ నగర కార్పొరేషన్‌ మేయర్‌ పదవికి ఎన్నిక కావడం హర్షించవలసిన అంశం. హైదరాబాద్‌ మునిసిపల్‌ కార్పొరేషన్‌ చరిత్ర లో మహిళ మేయర్‌ కావడం ఇది నాలుగోసారి. 1962-63లో హైదరాబాద్‌ మునిసిపల్‌ కార్పొరేషన్‌ మేయర్‌గా రాణి కుముదిని దేవి ఎన్నికయ్యారు. 1965-66లో సరోజిని పుల్లారెడ్డి ఆ పీఠాన్ని అలం కరించారు.1968-69లో కుముద్‌ నాయక్‌కు ఆ గౌరవం దక్కింది. 41 సంవత్సరాల తర్వాత మళ్ళీ ఒక మహిళ అదీ గ్రేటర్‌ హైదరాబాద్‌ తొలి మేయర్‌గా ఎన్నిక కావడం ఎంతైనా సంతోషించదగిన అంశమే. ఇందులో వేరు మాటకు తావులేదు. అయితే ఆ మహిళ బడుగు, బల హీన వర్గాలకు చెందిన వారై ఉంటే అది మెజారిటీ మహిళా లోకానికి లభించిన పురస్కారంగా పరిగణన పొంది ఉండేది. మహిళా సాధికార త పరిపూర్ణంగా ప్రతిఫలించి ఉండేది.
అగ్రవర్ణ పాలక వర్గ పురుషులు నేరుగా తామే అధికారం పొందే అవకాశం లేనప్పుడు తమ స్ర్తీల ద్వారా దానిని ఎలా హస్తగతం చేసు కుంటారో గ్రేటర్‌ మేయర్‌ పదవి కార్తీక రెడ్డి పరమైన తీరు రుజువు చేస్తున్నది. వాస్తవానికి గ్రేటర్‌ ఎన్నికలలో గెలిచిన బడుగు, బలహీ నవర్గాలకు చెందిన కాంగ్రెస్‌ కార్పొరేటర్లలో రెండోసారి ఎన్నికైన వారూ ఉన్నారు. అటు వంటి వారికి మేయర్‌ పదవిని కట్టబెట్టి ఉంటే రాష్ట్రంలో బిసిలలో కాంగ్రెస్‌ పార్టీ ప్రతిష్ఠ ఇనుమడించి ఉండేది. కానీ రాష్ట్రంలో ఆ పార్టీని, దాని ప్రభుత్వాన్ని ముందుండి, వెనుక ఉండి నడ ిపిస్తున్న వారికి వెనుకబడిన తరగతుల అభిమానాన్ని చూరగొనడం ద్వారా పార్టీ పునాదులను మరింత గట్టిపరచాలనే తపన బొత్తిగా ఉన్న ట్టు లేదు. అందుకు ఇంతకంటె తార్కాణం అక్క రలేదు. చట్ట సభలలో మహిళలకు కోటా బిల్లు చట్టమైతే ఏమి జరుగుతుందో- ఒకవైపు ధని క అగ్రవర్ణ పురుషులు, వేరొక వైపు కోటా ద్వారా వారి స్ర్తీలు అసెం బ్లీలలోకి, లోక్‌సభలోకి ఎడాపెడా ఎలా ప్రవేశించబోతారో ప్రత్యేకించి వివరించనక్క రలేదు.

అత్యంత సీనియర్‌ నాయకుడైన ఒక బిసి పిసిసికి అధ్యక్షుడుగా ఉండి, గ్రేటర్‌ ఎన్నికలలో హస్తం పార్టీని నడిపించివారు ఒక బిసి మం త్రి అయి ఉండి పార్టీ గెలుచుకున్న డివిజన్‌లలో మూడో వంతుకు పై గా స్థానాలు బడుగు బలహీనవర్గాలు కైవసం చేసుకొని కూడా మేయర్‌ పదవి ఆ వర్గాల వారికి దక్కకపోవడం కంటె బాధాకరమైన అంశం వేరొకటి ఉండదు. ఓట్లు మావి సీట్లు మీవా అని స్వాతంత్య్రానంతరం అరవై ఏళ్ళకు పైగా గొంతు చించుకుంటున్న బడుగువర్గాలు సీట్లు అధి కంగా గెలుచుకున్నా అధికార పదవులకు దూరంగా ఇప్పటికీ నెట్టి వేయబడుతున్నారు. అందుకు గ్రేటర్‌ మేయర్‌ పదవి ఎంపికలో కాం గ్రెస్‌ ఆడిన కుటిల రాజకీయమే నిదర్శనం. తెలంగాణలో, హైద రాబాద్‌ మహానగరంలో జనాభా శాతం పరంగా చూసుకున్నా బిసిల, బడుగు బలహీనవర్గాల జనాభాయే ఎక్కువ. దానికి గుర్తింపుగా నైనా మేయర్‌ పదవి బిసిలకు దక్కేలా చూసి ఉండవలసింది. మొత్తానికి బిసిలకు మొండి చెయ్యే అందింది. వారిపట్ల మోసమే విర్రవీగింది.

గ్రేటర్‌ తొలి మేయర్‌గా, మహిళా మేయర్‌గా మహానగరంలో పని చేస్తున్న వేలాది మంది ఉద్యోగినులకు తగిన భద్రత కల్పించడానికి అగ్రతర ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలని కార్తీక రెడ్డి తీసుకున్న నిర్ణయం అభినం దించదగినది. ఇంటిపని ముగించుకొని ఉరుకులు పరుగులతో కార్యా లయాలకు వెళ్ళే మహిళలకు 'వుమెన్‌ స్పెషల్‌' బస్సులు విరివిగా వేసి క్రమం తప్పకుండా నడిచేలా చేయడం వంటి చర్యలు తీసుకోగలిగితే బాగుంటుంది.

నగరంలో మహిళలకు కలిగించవలసిన ఉమ్మడి సౌక ర్యాలపై దృష్టి సారించవలసి ఉన్నది. కూడళ్ళలో వారి కోసం ప్రతే కించి బహిర్భూముల నిర్మాణానికి ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలి. అర్థరాత్రి అప రాత్రి నగర రోడ్లను ఊడ్చే మహిళా కార్మికుల భద్రతకు, సంక్షేమానికి తగిన చర్యలు తీసుకోవాల్సి ఉన్నది. 150 డివిజన్లతో కూడిన సువి శాలమైన మహానగర జీవనం మరింత సౌకర్యవంతం చేయడానికి ఎన్నో చర్యలు తీసుకోవలసి ఉంది. మురుగు పారుదల, పారిశుద్ధ్యంపై దృష్టి కేంద్రీకిరంచి పురజనులను ముఖ్యంగా మురికి వాడలలోని బడుగు బలహీనవర్గాల పౌరులను వ్యాధుల బారి నుండి కాపాడాలి. మేయర్‌ కార్తీక రెడ్డి, డిప్యూటీ మేయర్‌ జాఫర్‌ హుస్సేన్‌లు, వారి బృందం హైదరాబాద్‌ మహానగరాన్ని నందనవనంగా తీర్చి దిద్దగలరని ఆశిద్దాం.

***************************************

SURYA

EDITORIAL

యుగ ప్రవక్త అంబేడ్కర్‌

 

 'నేను హిందువుగా పుట్టాను, అది నా చేతుల్లో లేదు, కాని నేను హిందువుగా మాత్రం చావను. ..ఈ హిందూ మతమూ, సాంఘిక వ్యవస్థ మనల్ని నాశ నం చేశాయి. కాని ఇది అంత టిలో ఆగలేదు ఇది హిందు వులనూ నాశనం చేస్తుంది. చివరికి భారత దేశాన్ని నాశనం చేస్తుంది... వృధాగా హిందూ మతాన్ని నేను నిందించడం లేదు. ఇందులో మిగిలి ఉన్న జీవం ఏమీ లేదు' అని ప్రసంగించి, మాటల వరకే పరిమితం కాకుం డా కార్యాచరణలోకి దిగి 1956 అక్టోబర్‌ 14న బౌద్ధ దమ్మం స్వీకరించి ప్రత్యామ్నాయ జీవన మార్గం చూపిన మహోన్నత వ్యక్తి డా బాబా సాహెబ్‌ అంబేడ్కర్‌. సమకాలీన సమాజంలోని అనేక ఎదురు దెబ్బలను ఎదుర్కొని, అత్యున్నత విద్యాభ్యాసం చేసిన మొట్ట మొదటి వెనకబడిన వర్గాల వ్యక్తి అంబేడ్కర్‌. గొప్ప న్యాయవేత్తగా, బౌద్ధ పండితుడిగా, బహుజనుల నాయ కుడిగా, పీడిత ప్రజల ఆశాజ్యోతిగా, భారత రాజ్యాంగ నిర్మాతగా జగత్ప్రసిద్ధిచెందిన వ్యక్తి భీమ్‌ రావు అంబేడ్కర్‌.

ఏప్రిల్‌ 14, 1891లో మధ్యప్రదేశ్‌లో ఇండోర్‌ సమీపాన గల 'మౌ' గ్రామంలో ఒక విప్లవ శిశువు జన్మించింది. తిమిరంలో సమరం జేయగలగే శక్తిని సంపాదించిందించింది. సమస్త భారత దేశం తరత రాలుగా బానిస బంధాల్లో చిక్కుకొని, ఉక్కు పాదాల కింద నలిగే వేళ చరిత్ర పుటల నుంచి తన్నుకుంటూ ఈ చిన్నారి బిడ్డ పుట్టింది. కుమిలి కుమిలి, కనలి కనలి బానిసత్వంలో నలిగి నలిగి పోయిన జీవితాల విముక్తి కోసం పుట్టిన ఒక ప్రవక్త ఈ బిడ్డ. మీ కోసమే నేను పుట్టానని దేశ భవిష్యత్తుకు వాగ్దానం చేస్తూ ఉదయించిన సూర్యోదయమే- భీమ్‌ రావు రాంజీ అంబేడ్కర్‌. మనమంతా ఆయనను బి.ఆర్‌. అంబేడ్కరని పిలుస్తున్నాం.

తండ్రి రామ్‌జీ సక్పాల్‌ అంటరాని మహర్‌ కులంలో పుట్టినవాడు. తల్లి భీమా బాయి, కబీర్‌ భక్తి మార్గం నుంచి విచ్చేసిన పవిత్ర తల్లి. కులమత మౌఢ్యాలను నిరసించిన కబీర్‌ వారసత్వానికి, రాచరిక వ్యవస్థకు ప్రాతి నిధ్యం వహించే పీష్వాల పాలనకు అంతంపాడే మహర్‌ల పోరాట వార సత్వం తోడుకావడం భీమ్‌ రావుకు లభించిన సువర్ణ అవకాశం. దీనికి తోడు మహాత్మా జ్యోతిరావు ఫూలే దంపతుల సత్యశోధక సమాజ సాంఘి క విప్లవ ధోరణులు! వీటన్నింటి ఫలితమే ఈ నూతన విప్లవ కెరటాల ఉత్తేజనా బీజం. ఏ మాత్రం అనుకూలంగా లేని పరిస్థితుల్లో అంటరా నివాడిగా అవమానాలు ఎదుర్కొంటూ మొక్కవోని ధైర్యంతో దినదిన ప్రవర్త మానమై బుద్ధుడు, కబీర్‌, ఫూలేలను తన గురువులుగా ప్రకటించుకొన్న అసమాన ప్రజ్ఞాశీలి అంబేడ్కర్‌, హైందవ పురోహిత సమాజం.

ఈ దేశ వ్యవస్థపై రుద్దిన దారుణ కుల వివక్షను, మత మౌఢ్యాన్ని క్షణ్ణంగా అధ్యయనం చేసి, జాతీయ, అంతర్జాతీయ సామాజిక పరిస్థితులను నెమరు వేసుకుంటూ ఈ దేశంలో ప్రజాస్వామ్య సంస్కృతి పునరుజ్జీ వనం కావాలని, ఈ దేశ ప్రజలు హేతు బద్ధంగా, వైజ్ఞానికంగా, మానవీయ విలువ లతో జ్ఞానవంతులు కావాలని చిత్తశుద్ధితో ఆకాక్షించిన మహనీయుడు అంబేడ్కర్‌. 1907లో మెట్రిక్యులేషన్‌ పాసవ డమనేది గొప్ప విషయం. అందులో, కింది వర్గాల వారు ఉత్తీర్ణులు కావ డం మరీ ఆశ్చర్యం. ఆ సమయాన మహర్‌ కమ్యూనిటీ వారు అభినందన సభను ఏర్పాటు చేయడం జరిగింది.

ఆ సభకు బ్రాహ్మణ పండితుడు కేలూస్కర్‌ రావడం, అంబేడ్కర్‌ను మెచ్చుకొని 'గౌతమ బుద్ధుని చరిత్ర' గ్రంథాన్ని బహుకరించడమే కాక, బరోడా రాజు శాయాజీ రావు గైక్వాడ్‌ వద్దకు తీసుకొని పోయి ఉన్నత విద్యకోసం సిఫారసు చేశాడు. ఆ తర్వాత బి.ఎ పాసవడం, ఎం.ఎ. ఎకనామిక్స్‌ విద్య కోసం న్యూయార్క్‌లో ఉన్న కొలంబియా యూనివర్సిటీలో చేరడం అంబేడ్కర్‌కు లభించిన గొప్ప అవకాశం. 1913 నుంచి 1916 వరకు అంబేడ్కర్‌ అమెరికాలోనే ఉండి మేధోపరంగా ఎంతో ఎదగ గలిగాడు. ఎందరెందరో మేధావుల ఉపన్యా సాలు, చరిత్రలు ఆయనను ఉత్తేజ పరిచాయి. మానవ శాస్త్రం, ఆర్థిక శాస్త్రం, తత్త్వశాస్త్రం వంటి ఎన్నో శాస్త్రాలను అధ్యయనం చేయగలిగే అవకాశం లభించింది. నవ చైతన్యం తోడయ్యింది. 1913లో ఆయన రాసిన సిద్ధాంత గ్రంథం 'ఖీజ్ఛి ఞటౌఛజ్ఛూఝ ౌజ ఠఞ్ఛ్ఛ' కి డాక్టర్‌ ఆఫ్‌ సైన్సెస్‌ డిగ్రీ లభించింది. 1920లో ఆయన మూక్‌ నాయక్‌ (ఔ్ఛ్చఛ్ఛీట ౌజ ్టజ్ఛి టజీజ్ఛ్టూ) అనే పత్రికను ప్రారంభించాడు. అందులో ఛాందస మైన హిందూ సాంప్రదాయా లనూ, రాజకీయ నాయకులనూ తీవ్రంగా విమర్శించాడు.

కొల్హాపూర్‌ పాలకుడైన సాహు మహారాజ్‌తో కలిసి అంబేడ్కర్‌ దళితుల విద్యాభివృద్ధి కోసం, అంటరానితనం నిర్మూలన కోసం తీవ్ర కృషి చేశాడు. వారి అభివృద్ధి కోసం 'బహిష్కృత హితకారిణి సభ' ఏర్పరిచాడు.1926లో బొంబాయి కౌన్సిల్‌లో నామినేట్‌ అయిన తర్వాత దళిత ఉద్యమాన్ని మరిం తగా అభివృద్ధి చేశాడు. 'మను స్మృతిని' దహనం చేసి, మహడ్‌ చెరువు నీటి పోరాటం చేసి, కాలారామ్‌ మందిర ప్రవేశ ఉద్యమం జరిపి సామాజిక న్యా యం కోసం చారిత్రక పోరాటాలు నిర్వహించిన మహానుభావుడు. 1936 ఐఛ్ఛీఞ్ఛఛ్ఛ్టీ ఔ్చఛౌఠట ్క్చట్టడ ని స్థాపించా డు. 'కుల నిర్మూలన' అనే ప్రఖ్యాత గ్రంథాన్ని ఆయన అప్పుడే రాశారు. 1941-1945లలో సమకాలీన సమస్యలపై ఎన్నో గ్రంథాలు రచించాడు.

'శూద్రులెవరు?' అనే పరిశోధనా గ్రంథాన్ని రాసి అందులో ఆయన హిం దూ కులాల ఆవిర్భావాల గురించి విపులంగా చర్చించాడు. బ్రిటిష్‌ వారి వలస పాలనానంతరం 1947లో రాజ్యాంగ రచనా సంఘానికి అధ్యక్షు డిగా ఎన్నికయ్యాడు. క్యాబినెట్‌ మంత్రిగా బాధ్యతలు తీసుకొన్నప్పటికీ పార్లమెంటులో తాను ప్రవేశపెట్టిన ఏజీఛీఠ ఇౌఛ్ఛీ ఆజీజూజూ ను ఆపినం దుకు నిరసనగా రాజీనామా చేశాడు. 1956లో బౌద్ధదమ్మం స్వీకరించి బౌద్ధ సాంస్కృతిక విప్లవానికి అశోకుని వారసుడిగా చరిత్రలో చిరస్థా యిగా నిలిచిపోయిన యుగప్రవక్త డా అంబేడ్కర్‌. 'బుద్ధుడు మరియు అతని దమ్మం' గ్రంథం రాసి ధన్యుడైన జీవి.ఆ మహాపధ్యాయుడి మహా పరినిర్హాణం డిసెంబర్‌ 6న. ఇది అంబేడ్కర్‌ 53వ వర్ధంతి.

రచయిత ముంబయిలో నివసిస్తున్న ప్రవాసాంధ్రుడు

మచ్చప్రభాకర్‌

 

***************************************

SURYA

EDITORIAL

ఫెయిల్యూర్‌ స్కూళ్ళు !

 

ఆంగ్ల మాధ్యమంలో బోధన అవసరమే. కాని ఒకటవ తరగతి నుంచి ఆంగ్ల మాధ్యమం, ఆంగ్లభాషా బోధనను అమలు చేయాలి. అలా చేయడం వల్ల విద్యార్థులకు విద్యార్జన, అధ్యాపకులకు విద్యాబోధన సులభతరం కాగాలవు. సక్సెస్‌ స్కూళ్ళ పేరుతో లక్షలాది పేద విద్యార్థులను విద్యార్జనకు దూరం చేయడం మానుకోవాలి.ఒక అధికారి ఆలోచన, మరో మహానుభావుడి ఆచరణల పుణ్యమా అని 2008 జూన్‌ నుంచి రాష్ట్రంలోని ఆరువేల ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాలలలో విద్యాబోధన, విద్యార్జనలు అస్థవ్యస్తంగా మారాయి. రాష్ట్ర మొత్తంలో 10 వేల ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశా లలు ఉన్నాయి.

వాటిలో ఆరు వేల పాఠశా లలను 'సక్సెస్‌' స్కూళ్ళుగా ప్రకటించారు. వాటిలో తెలుగు మాధ్యమం స్థానే ఆంగ్ల మాధ్య మం, అలానే రాష్ట్ర సిలబస్‌ స్థానే సి.బి.యస్‌.ఇ. సిలబస్‌లతో బోధించాలని ఆదేశించారు.ఈ స్కూళ్ళలో ఒక్కొక్క స్కూలుకు కోటి రూపాయ లతో అత్యాధునిక సౌకర్యాలు, ల్యాబరేటరి, కంప్యూటర్లు, ఫర్నిచర్‌ సమకూర్చుతామన్నారు. దాదాపు రెండేళ్ళు గడుస్తున్నా ఆచరణలో ఏ ఒక్కటి సాధ్యం కాక సక్సెస్‌ స్కూళ్ళు 'ఫెయి ల్యూర్‌ స్కూళ్ళు'గా, పేద విద్యార్థుల పాలిట శాపంగా పరిణమించాయి.

ఏభై ఏళ్ళ క్రితం తెలుగు వారి కోసం ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌గా ఏర్పడిన నాటి నుండి రాష్ట్రంలో ప్రాథ మిక విద్య నుండి అన్ని స్థాయిలలో విద్యాబోధన తెలుగు మాధ్యమంలో సాగింది. అలా 2007- 2008 విద్యా సంవత్సరం వరకు మాతృభాషలో విద్యార్థులకు ఆశించిన స్థాయిలోనే విద్యా బోధన, విద్యార్జన సాగాయి.రాష్ట్రంలోని ప్రధాన నగరాలలో తప్ప, 90 శాతం మంది రాష్ట్ర విద్యా ర్థులు 10వ తరగతి వరకు తెలుగు మాధ్యమం లోనే చదువుతూ, అద్భుతమైన ఫలితాలు సాధి స్తున్నారు.

అందులో భాగంగానే మన రాష్ట్ర విద్యార్థులు ఇంజనీరింగ్‌, మెడికల్‌, ఐ.ఐ.టి, ఎ.ఐ.ఇ.ఇ.ఇ, బిట్స్‌ (పిలాని), సివిల్స్‌ వంటి అనేక పోటీ పరీక్షలలో మిగిలిన రాష్ట్రాల విద్యా ర్థుల కన్నా మెరుగైన ఫలితాలు సాధిస్తూ ముందంజలో ఉన్నారు. కాని, హఠాత్తుగా 2008లో ఆనాటి ప్రాథమిక విద్యాశాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి ఆలోచనల పుణ్యమా అని సక్సెస్‌ స్కూ ళ్ళుగా ప్రకటించడం, వాటిలో ఇంగ్లీషు మాధ్య మంలో బోధనను, సి.బి.యస్‌.ఇ. సిలబస్‌ను అమలు చేయాలని నిర్ణయించారు. అప్పటి నుండే రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశా లలలో చదువుతున్న లక్షలాది పేద, బడుగు విద్యార్థుల భవితవ్యం సమస్యల సుడి గుండం లో చిక్కుకుపోయింది.

ప్రభుత్వం ఉన్నత పాఠశాలలో, అదీ- ఆరువేల సక్సెస్‌ స్కూళ్ళలో మాత్రమే ఆంగ్ల మాధ్యమం, సి.బి.యస్‌.ఇ. సిలబస్‌లను ప్రవేశ పెట్టింది. సక్సెస్‌ స్కూళ్ళలో చదువుచున్న విద్యా ర్థులంతా ఒకటో తరగతి నుండి 5వ తరగతి వరకు తెలుగు మాధ్యమంలో చదివిన వారు. వారికి ఆంగ్లం తెలియదు.చదువు కూడా అం తంత మాత్రమే. అలాంటి విద్యార్థులు ఆరో తరగతి నుండి ఆంగ్ల మాధ్యమ బోధనను, ఆంగ్లంలో సైన్స్‌, మాథ్స్‌ వంటి క్లిష్టమైన సబ్జెక్టుల ను ఎలా అర్థం చేసుకోగలరు? ఇది విద్యార్థుల సమస్య అయితే, రాష్ట్రంలోని ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాలలలో పనిచేస్తున్న ఉపాధ్యాయులలో 90 శాతం మందికి పైగా, ఆంగ్లమాధ్యమంలో ఒక్క తరగతి అయినా చదివినవారు కాదు.

అలాగే వీరు గత ఐదు దశాబ్దాలుగా తెలుగు మాధ్యమంలోనే బోధన చేస్తున్నారు. వీరికి ఆంగ్లమాధ్యమంలో, అందునా సి.బి.యస్‌.ఇ. సిలబస్‌లోని మ్యాథ్స్‌, సైన్సు సబ్జెక్ట్‌లను అర్థం చేసుకుని, బోధించటం చాలా ఇబ్బందికరమైన సమస్య. అందునా గ్రామాలలోనే ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాలలు, విద్యార్థులు ఎక్కువ. అలాంటి చోట్ల ఆంగ్ల భాషపై పట్టు సాధించడం, ఆంగ్ల మాధ్యమంలో బోధించే స్థాయికి చేరడం దుర్లభమైన పని. హఠాత్తుగా ఈ ప్రభుత్వ నిర్ణయాన్ని ప్రకటించి, అమలు చేయాలను కోవటం అవివేకం కాగలదు.

రాష్ట్రాంలోని గ్రామాలలో గ్రామీణ పాఠ శాలలలో అప్రకటిత అంటరానితనం ప్రభుత్వ విధానాల వల్ల కొనసాగుతోంది. గ్రామాలలో గతంలో ప్రభుత్వ పాఠశాలలే ఉండేవి. కాని ఇప్పుడు గ్రామాలలో సైతం ప్రైవేటు పాఠశా లలు విచ్చల విడిగా నడుస్తున్నాయి. దీంతో ధనికుల, ఉద్యోగుల, ఉపాధ్యాయుల పిల్లలు ప్రైవేటు పాఠశాలలలో విద్యార్జన చేస్తుండగా, దళిత, గిరిజన, బి.సి విద్యా ర్థులు మాత్రమే ప్రభుత్వ పాఠ శాలలో చదువుతున్నారు. వీరందరి తల్లిదండ్రులది రెక్కా డితే గాని డొక్కాడని దయనీ యస్థితి. అక్షరజ్ఞానం లేని వా రు. తమ పిల్లల విద్యార్జన గు రించి ఎలా పట్టించుకోగలరు? అందుకే ప్రభు త్వ స్కూళ్ళలో పనిచేస్తున్న టీచర్లలో అత్యధిక శాతం మంది బోధనా విధులకు స్వస్తి చెప్పారు. టీచర్ల పిల్లలకు మాత్రం ప్రైవేటు విద్యే కావాలి. టీచర్లకు మాత్రం ప్రభుత్వ ఉద్యోగాలు, వేత నాలు కావాలనే ద్వంద నీతిని అత్యధిక టీచర్లు అను సరిస్తున్నారు.

ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠ శాల లు ఈ స్థితిలో నడుస్తూ, టీచర్లు రాక, వచ్చినా విద్యా బోధన గావించని స్థితిలో సి.బి.యస్‌.ఇ. సిల బస్‌ను ఆంగ్ల మాధ్యమాన్ని పేదవిద్యార్థుల నెత్తిన రుద్దడం లక్షలాది పేద విద్యార్థుల విద్యా భవిష్య త్తును అంధకారం గావించటమే. సక్సెస్‌ స్కూళ్ళు అని నామకరణం చేశారు కాని నిధులు, విధులు, బోధన, సౌకర్యాలు వంటి ఏ విషయం లోను ప్రభుత్వం శ్రద్ధ చూపలేదు. జూన్‌లో 2009-10 విద్యాసంవత్సరం ప్రారం భమైతే అక్టోబర్‌లో టీచర్ల నియమకాలు జరి పారు. అర్ధ సంవత్సర కాలం విద్యాబోధన లేకుండా, విద్యార్జన ఎలా సాధ్యం? ప్రభుత్వ పాఠశాలల పనితీరు పట్ల ఎలాంటి శ్రద్ధ చూపని ప్రభుత్వం అర్థం లేని, ఆచరణ సాధ్యం కాని విధానాలతో లక్షలాది పేద విద్యార్థుల జీవితా లతో చెలగాట మాడుతోంది.

రాష్ట్ర విద్యార్థులను అన్ని రంగాలలో ముం దుకు నడిపిస్తున్న రాష్ట్ర సిలబస్‌నే విద్యార్థులకు బోధించే ఏర్పాటు చేయాలి. ఇప్పుడున్న విద్యా శాఖ కార్యదర్శి ఆధ్వర్యంలో టీచర్‌ ఎం.ఎల్‌.సి. లతో, ఉపాధ్యాయ సంఘాలతో సమీక్షలు జరపడం హర్షణీయం. అలాగే యస్‌.సి.ఇ. ఆర్‌.టి. ఆధ్వర్యంలో కూడా సి.బియస్‌.ఇ. సిల బస్‌పై అభిప్రాయ సేకరణ, సర్వేలు జరగడం కూడా మంచి పరిణామమే. ఇప్పటికైనా విద్యా ర్థులకు, లక్షలాది కుటుంబాలకు విద్యార్జనను అందించే మంచి నిర్ణయం కోసం పాఠశాల విద్యాశాఖ ప్రయత్నించడం మంచి పరిణామమే.
ఆంగ్ల మాధ్యమంలో బోధన అవసరమే. కాని ఒకటవ తరగతి నుంచి ఆంగ్ల మాధ్యమం, ఆంగ్లభాషా బోధనను అమలు చేయాలి. అలా చేయడం వల్ల విద్యార్థులకు విద్యార్జన, అధ్యా పకులకు విద్యాబోధన సులభతరం కాగలవు. సక్సెస్‌ స్కూళ్ళ పేరుతో లక్షలాది పేద విద్యా ర్థులను విద్యార్జనకు దూరం చేయడం మాను కోవాలి. ప్రభుత్వం, అధికారులు, ఉపాధ్యా యులు సమైక్యంగా భావిభారత పౌరులు, అందునా పేద విద్యార్థుల పట్ల బాధ్యతతో మెల గాలి. అర్థంలేని, విద్యార్థులకు శాపంగా పరిణ మించే విధానాలకు స్వస్తి చెప్పాలి.

ఇకనైనా పాఠశాలలు ప్రారంభమయ్యే నాటికి పాఠ్య పుస్త కాలను అందించడం, టీచర్ల ప్రమోషన్లు, బది లీలు, కొత్త నియమాకాలను వేసవి సెలవుల లోనే ముగించటం వంటి కనీస విధులను విద్యా శాఖ నిర్వర్తించాలి. అన్ని విధాలుగా విద్యార్జ నకు, విద్యా బోధనకు అనేక అటంకాలు కలుగ జేస్తున్న సి.బి.యస్‌.ఇ. సిలబస్‌ను రద్దుచేసి, రా ష్ట్ర సిలబస్‌తో ఆంగ్ల బోధనను అమలు చేయాలి.

రచయిత సోషల్‌ ఎవేర్‌నెస్‌ కాంపెయిన్‌ కార్యదర్శి

వి. దిలీప్‌ కుమార్‌

 

***************************************

 

 

 

 

 

 

Project By

 

SAMARTH

a trust – of the people by the people for the people

An Organisation for Rastriya Abhyudaya

(Registered under Registration Act 1908 in Gorakhpur, Regis No – 142- 07/12/2007)

Central Office: Basement, H-136, Shiv Durga Vihar, Lakkarpur, Faridabad – 121009

Cell: - 0091-93131-03060

Email – samarth@samarth.co.in, central.office@samarth.co.in

Registered Office: Rajendra Nagar (East), Near Bhagwati Chowk, Lachchipur

Gorakhnath Road, Gorakhpur – 273 015