Friday, December 25, 2009

TELUGU EDITORIAL 21.12.09

Please contact the list owner of subscription and unsubscription at: editorial@samarth.co.in 

 

media watch with peoples input                an organization of rastriya abhyudaya

 

Editorial

month december 21, edition 000024, collected by  b. ramesh kumar, managed by durgesh kumar mishra, published by – manish manjul

 

 Editorial is syndication of all daily- published newspaper Editorial at one place.

http://editorialsamarth.blogspot.com

For TELUGU EDITORIAL http://editorial-telugu-samarth.blogspot.com

For ENGLISH EDITORIAL http://editorial-eng-samarth.blogspot.com

 

******************************************************************************************

EENADU

 EDITORIAL

-Âí-Žh --«Ü„Ï-J

 

²Än E¿ ®¾ª®¾n™ ‡Eo-¿©ðx ‹˜ä-§½Õ-œÄEo Ž„¾p-E-®¾J Í䮾Öh ¬Ç®¾-Ê-®¾-¦µŒ©ð G™Õx "„¾Xä-¬Á-å„šËd ‚XçÖ-Cª-„¾-•ä®ÏÊ Xçá{d-Xçá-Ÿ¿šË ªÃ†¾Zª'à Ÿä¬Áª©ð '¹Õè-ªÃÅý ƪŒÕ-ŸçjÊ „¶¾ÕÊŽ ²ÄCµª-*ªC. '¹«-ªŒoªŒÕ, ªÃ†¾Z-„¾A ‚XçÖ-Ÿ¿-«á"Ÿ¿ X䧽՜¿ª ŽªŒÕ-Xêá Æ«Õ-™Õ¿٠ªÃÊÕªŸ¿ª{ÕÊo N„¾x-XÃ-Žt¿ G™Õx «Õ÷L-¿-™Â¿~uª, «áÈu-«Õª"A Êꪪ-"Ÿ¿-Xç֜Π«Ö{©ðxÐ "„¾•Ç-²Äy«Õu „¾ÛJ-„¾Û†Ïd! ®¾n™, ÂÙ ¦µäŸÄ-™Åî ENÕ-Žhª-©ä-¿٪œÄ èÊ-Íä-Å½Ê è§½Õ-êÂ-Ž-ÊXçÕi ‡'¹-§½Õ-œ¿XäÕ "„¾•Ç-Žª-"ÅÃ-EÂË ‚™ª-ÿÊ. Xî¾h-«ª©ð '"„¾è™ «™Ê "„¾è™ ÍäŽ "„¾è™ ÂíªŒ-¿ÙÑ'à N™-®Ï-©Çx-LqÊ èÊ-²Äy«Õuª ŸäQ-§½Õª'à ¤òÊÕ-¤òÊÕ ¯Ã«Õ-«Ö-"ÅÃ-«-P†¾dª Æ«Û-Åîª-Ÿ¿-Ê-œÄ-EÂË Ÿ¿%³Ädª-ÅÃ™Õ ŠÂ¿šÇ, 骪œÄ? ƪŒÕ|-©ãjÊ ‹{-ªŒx©ð 15Ð20¬ÇŽª «ÕŸ¿l-Åçj¯Ã ©ä¿٪-œÄ¯ä "„¾•Ç-"„¾-¦µŒÕ-ÅÃy™Õ ¯ç™-Âíª-{ÕÊo …Ÿ¿ª-ÅÃ™Õ Æ¯ä¿ª. Ÿä¬Á-XÃu-„¾hª'à NNŸµ¿ ‡Eo-¿©ðx ‚Ê-XÃ-ªá-B'à ÊXçÖ-Ÿ¿-«Û-ŽÕÊo ¨ ŽªŒ£¾É "„¾£¾Ç-®¾-¯Ã-™Â¿Ù EªŒsªŸµ¿ ‹šËª-'¹ÕÅî '¹ªœË-Âí-{d-œ¿XäÕ Å½«Õ Ÿµäu§½Õ-«Õª-{Õ-¯ÃoªŒÕ '¹Õè-ªÃÅý «áÈu-«Õª"A. ÅíL-ƪ-Íç'à „¾ÛªŒ-¤Ä-™Â¿ ®¾ª„¶¾Ö™Õ, Âêíp-êª-†¾ÊÕx, >©Çx ÅÙÖÂà "'ëÕ-„¾ª-ÍÃ-§½Õ-B©ðx ƪŒn-«ª-Ž-XçÕiÊ "¤ÄA-E-Ÿµ¿u-®¾Öp´-JhÂË ‚§½ÕÊ '휿Õ'¹Õ „¾œ¿-ÅÃ-«Õª-{Õ-¯ÃoªŒÕ. ®¾æ£Ç-ŽÕ¿ ÂêŒ-º-XäÕD ©ä¿٪-œÄ¯ä ‹{Õ-£¾Ç¿و NE-§çÖ-Tª-ͽÕ-Âî-E-XÃ-JE E§½Õ-XçÖ-™xª-„¶¾Õ-Ê¿٠¤Ä™p-œ¿f{Õx '¹ÕJhª* Í䄾-šÇd-LqÊ Í½ªŒu-™å„j N„¾Û™ Eÿª-Ÿµ¿-¯Ã-«R ªŒÖ„¾-¿-™p-Ê¿٠ƒ„¾Ûp-œ¿-¿ˆœ¿ ¿®¾-ªŒÅ½Õh 誌Õ-'¹Õ-ÅîªC. ªŒÂ¿-ªŒ-ÂÙ ÂêŒ-ºÇ-™Åî ¿ٯÃ-J-™Õx-ŽÕÊo "„¾•Ç-²Äy-«Öu-EÂË ­„ϪŒÕ-™Ö-Ÿä §½ÕŽoª'à '¹Õè-ªÃÅý ÍíªŒ-«ÊÕ ‚©ð-ͽ-¯Ã-„¾-ªŒÕ-©ãª-Ÿ¿ªî ²Äy'¹-A-²ÄhªŒÕ. •ÇB-§½Õ-²Än-ªá-©ðÊÖ EªŒsªŸµ¿ ‹šËª'þ NCµ-E-æ†-ŸµÄ-™å„j ¿ڙª-¿-†¾ª'à N®¾h%-Ž-ͽªŒa ²Ä'Ã-LqÊ Å½ªŒÕ-º-NÕC.

œç¦ãjs´ Âî{x¿٠å„jÿ-œËÊ ‹{-ªŒxÅî "„¾„¾ª-ͽª-©ð¯ä ÆA-å„Ÿ¿l "„¾•Ç-²Äy«Õu Ÿä¬Áª'à ƙ-ªÃ-ªŒÕ-ÅîªC ¦µÇªŒ-ÅÃ-«E. Ž«Õ "„¾A-E-Ÿµ¿ÕLo ‡ÊÕo-Â¿Ù¯ä „¾N"Ž "¿ŽÕ-«Û©ð ¤Ä©ó_ª-{ÕÊo ‹{ªŒx -E¿ªŒ ¬ÇŽ-XçÕª-Žª˜ä, Ÿ¿Ö®¾Õ-ÂíÍäa ®¾«Ö-ŸµÄ-¯Ã™Õ EXçy-ªŒ-„¾-ªŒÕ-²Ähªá. ®¾yŽª"Ž ¦µÇªŒ-Åý©ð EªŒy-£ÏǪ-*Ê Xç៿šË „¾Ÿ¿-«âœ¿Õ ©ðÂú-®¾¦µŒ ‡Eo-¿©ðx "¤ÄŸ±¿-NÕ¿ £¾Ç¿وÊÕ NE-§çÖ-Tª-ͽÕ-¿ÙÊo ¤ùªŒÕ™ ®¾ªÈu ®¾'¹-{ÕÊ ê«™ª 54.52 ¬ÇŽª! 2004, 2009 ¯ÃšË ¤ÄªŒx-XçÕª{Õ C'¹Õ« ®¾¦µŒ ‡Eo-¿-™Â¿Ù ®¾Õ«ÖªŒÕ 40¬ÇŽª ‹{ªŒÕx Ÿ¿ÖªŒª'à …ªœË-¤ò-§½Ö-ªŒE ‡©ã-¿¥¯þ ¿NÕ-†¾¯þ '¹ºÇªÂ¿ ®¾£ÏÇ-Žª'à EªÃl´-Jª-*ªC. XçáÊo-šËÂË XçáÊo ¤ùªŒÕ™ EJx-„¾h-Ž¿Ù, …ŸÄ-®Ô-Ê-Ž¿٠Ɵ¿lª-„¾-šËdÊ "ê'{ªý å£jÇŸ¿-ªÃ-¦ÇŸþ ‡Eo-¿©ðx ¤òLª'þ 43¬ÇÅÃ-EÂË „¾œË-¤ò-ªáªC. ªÃ†¾Z ªÃè-ŸµÄE, „¾J-®¾ªŒ "¤ÄªÅéðx NŸÄu-«ª-Å½Õ™Õ ®¾«Õ-Cµ-¿ª'à ¤ò'¹Õ-„¾-œË¯Ã ‹šËª'þ ¬ÇŽª ƪŽ- ¯Ã-®Ï'à …ªœ¿{ªÐ «u«-®¾n- XÃ-®ÏE «Õ®¾-¿-¦Ç-êªaŸä. EªŒÕœ¿Õ „¾{d-¦µŒ-"Ÿ¿Õ™ E§çÖ-è-¿«-ªÃ_-EÂË ‡Eo-¿-™-„¾Ûpœ¿Õ •ÇG-Åéð 愪ŒÕx ÊXçÖŸ¿Õ Íäªáª-ͽÕ-¿Ù-Êo-XÃ-J©ð ‹˜äx-®Ï-Ê-XêŒÕÐ Æ¿~-ªÃ©Ç ƒªŒ-Xçj-骪œ¿Õ ¬ÇŽª! ŽªŒ-Ž«Õ ¦µäŸÄ-™Åî ÿJ©ð EL-*-Ê-Ÿ¿ªÅà Šê ®¾ªŒÂ¿Ù Ưä \«-Tª-„¾ÛÅî å„Ÿ¿l-®¾ª-Èu©ð ‹{ªŒÕx ¤òLª'þ "„¾"Â˧½Õ „¾{x EªÃ-®¾ÂËh "„¾Ÿ¿-Jzª-ͽœ¿ªÐ "„¾•Ç-²Äy«Õu «u«-®¾n¯ä „¾J-£¾É-®¾-¦µÇ-èʪ Íä²òhªC. ÆA Ž¿و« ‹{xÅî ¯ç'¹Õ_-Âí-®¾Õh-Êo-XÃJ ‡Eo-¿©ð XçÕ•Ç-JšÌ ‹{ªŒx ÆGµ-«ÕŽª "„¾®¾Õp´{ª Âë-œ¿XäÕ ©äŸ¿Õ. Ÿíª'¹ ‹{xÅî; œ¿ÿÕs, «ÕŸ¿uª, ¿ٙ-«Õ-ÅÙÕ, èÿs-ÿ™ª Ÿ¿ÊÕoÅî '®¾«Õ-ªŒÕn™ÕÑ ƒ³Äd-ªÃ-èuª'à ͽ©Ç-ªáª-ͽÕ-¿٪-{Õ-¯ÃoªŒÕ. «Õª*-XÃ@Áßx ‹šËª-'¹Õ¿٠Ÿ¿ÖªŒª'à …ªœ¿-{XäÕ Í眿f "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™ \ªÃp-{Õ¿٠ŸÄJ B®¾Õhª-Ÿ¿Êo ¬ì†¾¯þ «Ö{ Eè-«ÕE „¾Ÿä-„¾Ÿä ªŒÕV-«-«Û-ÅîªC. «áå„jp´ÂË å„j'à Ÿä¬Ç©ðx Æ«Õ-™-«Û-ŽÕÊo EªŒsªŸµ¿ ‹šËª'þ ÆÊÕ-¦µŒ-XÙ ÊÕª* '¹Õº-¤Ä-ª¸Ã™Õ ®Ôy¿-Jª* ŸäQ§½Õ ®ÏnA-'¹-ŽÕ-™Â¿Ù ÆÊÕ-XçjÊ NCµ-N-ŸµÄ-¯Ã™ ¿ڪŒÕp -Ž¿~-ºÇ-«®¾ªŒª. ‹˜ä-æ®-XÃJ ®¾ªÈu ƒÿs-œË-«á-ÿs-œË'à å„J-Tª-Ÿ¿ª˜äÐ "„¾©ð-¦µÇ-™Åî „¾ÿsª '¹œ¿Õ-„¾Û-Âíª-{Õ-Êo ¯äŽ™Õ ¦Ç«Û-ªŒÕ-«Õ-Ê¿ Ž„¾pŸ¿Õ; ÆD, ‹{Õ ÿ™ª!

¦ãLb§½Õª \¯Ãœî 1892©ð¯ä ‹šËª-'¹ÕÊÕ Å½„¾p-E-®¾J Íä®ÏªC. EªŒsªŸµ¿ ‹šËª-'¹ÕÊÕ '¹šËd'à ®¾«Õ-Jn®¾Öh '¹Õè-ªÃÅý «áÈu-«Õª"A "„¾²Äh-Nª-*Ê ‚æ®Z-L§½Ö 1924©ð ‚ „¾Ÿ¿l´A "„¾Xä-¬Á-å„-šËdªC. Æéªbª-šÌ¯Ã, "¦ã>©ü, *M, „¶Ï>, ®Ïª'¹-„¾Üªý, ¨Â¿y-œÄªý, …ªŒÕê'y ŽC-ŽªŒ Ÿä¬Ç©ðxÊÖ ÂíCl-¤ÄšË ²Änªâ¦µäŸÄ-™Åî Ž„¾p-E-®¾J ‹šËª'þÐ ‡Eo-¿™ „¶¾Õ{dª©ð ‹{ªŒx EªŒg-§½Ö-Žt¿ NXä-ͽ-¯Ã-¬Á-ÂËhE ‡™Õ-é'Ah ÍÃ{Õ-ÅîªC. 'EªŒsªŸµ¿Ñ †¾ªŒÅ½Õ Ÿ¿J-NÕ©Ç Æ¿ˆœ¿ 90¬ÇÅÃ-EÂË å„j'à ‹šËª'þ ÊXçÖ-Ÿ¿-«Û-ŽÕ-Êo-Ÿ¿ª˜äÐ …™xª-„¶¾Õ-Ê-ŸÄªŒÕ-™Â¿Ù -N-Cµ®¾Õh-Êo -P¿~-©ä "„¾ŸµÄ-Ê-ÂÃ-ªŒºª. ‹˜ä-§½Õ-¿-¤òÅä 優ŒÖ©ð èJ-«Ö¯Ã, «Õ©ä-®Ï-§½Ö©ð •ãj™Õ ÆE-XêŒuª. Æ{Õ-«ªšË „¾Ÿ¿l´-ŽÕLo «ÕÂ̈ÂË «ÕÂ̈ ÆÊÕ-®¾-Jª-ͽ-¿٪œÄ, Ÿä¬Á-XÃS ®ÏnA-'¹-ŽÕ-™Â¿Ù Ž'¹_{ÕxÐ ‹˜ä-§½Õ-E-XÃ-JÂË ŠÂ¿šË 骪œ¿Õ-¬ÇŽª ÆCµ-¿-„¾ÊÕo NCµª„¾Û, ꪆ¾¯þ ÂîŽ ©ÇªšË P¿~Lo „¾J-Q-Lª-ͽœ¿ª ®¾«á-*Žª. ®¾æ£Ç-ŽÕ¿ ÂêŒ-ºÇ-™Åî ¤òLª-'¹Õ©ð ¤Ä©ð_-©ä-¿-¤ò-ªá-Ê-XÃ-JÂË NCµ'à NÕÊ-£¾É-ªáª-„¾Û™Õ …ªœÄL. EªŒsªŸµ¿ ‹šËª-'¹ÕÊÕ ÆŸÄyF ƒC-«-ªŒ-©ð¯ä ®¾«Õ-Jnª-ÍêŒÕ. ‡Eo¿©ðx ‹{Õ-Xä-§½Õ-œÄEo, "„¾•Ç-²Äy«Õu "„¾"ÂË-§½Õ©ð ‹{ªŒÕx "Â˧½Ö-Q-™ª'à ¤Ä™Õ-„¾ª-ͽÕ-Âî-«-œÄEo 51Ї ÆCµ-¿-ªŒ-º©ð ÍäªÃa-™E ªÃ•Çuª'¹ ®¾OÕ¿~ ®¾ª„¶¾Õ«â ®¾Ö*ª-*ªC. é'™Õ„¾Û '¹Õ"ªÃ-™å„j ¿¯äo®Ï ƦµŒu-ªŒÕn©ðx "„¾•Ç-æ®Xà ŽŽp-ªŒÅ½, Eÿ-Ÿ¿l´-Ž-™ ®¾ª'¹Åä „¾šËdª-ͽÕ-ÂîE ¤ÄKd™Õ \J-ÂîJ ƧçÖ-'¹Õu™Õ, ÆÊ-ªŒÕ|Lo ‡Eo-¿™ 'îŸÄ©ð ¦ÇªŒÕ™Õ BªŒÕ-®¾Õhª˜äÐ ‹{ªŒÕx ‡«ªî ŠÂ¿-JÂË NCµ'à ‹˜ä®Ï BªÃ-™-Êœ¿ª Æ®¾ª-ÿ-Ÿ¿l´-«ÕÊo Xß¿-Ê™ ®¾«Õª-è-®¾-ÅÃyFo „¾J-Q-Lª-ÍÃL. ¤òšÌ-„¾-œ¿Õ-ŽÕÊo ƦµŒu-ªŒÕn-©ã-«ªŒÖ ÊͽaE „¾Â¿~ª©ð ƪŸ¿Ko AªŒ-®¾ˆ-JªÍä O™Õª-œÄL. ƪŽ-¿Ù-NÕª*, EªŒs´-§½Õª'à Ž„¾p-E-®¾-J'à ‹{Õ-£¾Ç¿و NE-§çÖ-Tª-ͽÕ-Âî-XÃ-™E Æ™-XÃ-{Õ'à „Ï™Õ-„ÏÍäa êª"Ÿ¿‡Eo-¿™ §½Õª"Åê'¹ªÐ ‹{ªŒÕ •ÇG-ÅÙ ®¾«-ªŒ-º™Õ, èÊ-Íçj-ŽÊu ÂêŒu-"¿-«Ö-™-KÅÃu Í䧽Ö-LqªC ƒªÂà ‡ªÅî …ªC. -C-Ÿ¿Õl-¦Ç-{Õ Í½ªŒu™Õ ÿ£¾Ý-«á-Ȫ'à ­„¾ª-Ÿ¿Õ-¿Ù-Êo-„¾Ûpœä, ¦µÇªŒÅ½ "„¾•Ç-²Äy«Õuª Dµ«Ö'à „¾Ûªî-'¹-NÕ-ª-Íä-C!

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

 

¿Ù-@Ǫá -A„Ïp-Åä... ¿-Fo-@ìx!

-ƪ-Ÿ¿-JÂÌ -«Õª-*-FªŒÕ -ƪ-Ÿ¿-E -"ŸÄêÂ~

 

¦µŒÖ OÕtC FªŒÕ ƪŸ¿-JÂÌ ÍçªCªŸÄ ©ä¿ ÂíªŸ¿J ²ñÅÃh ÆÊoŸÄEå„j Âí¯äo@Áßx'à -誌Õ'¹Õ-ŽÕ-Êo ͽªŒa ‡¯îo «Õ™Õ-„¾Û™Õ AJ-TªC. "„¾®¾ÕhŽª ‚ ͽªŒa ÿA-êª-Ÿ¿Õ¿٠FªŒÕ ê«™ª ‹ Æ«-®¾ªŒª «Ö"Ž-Xäկà ©ä¿ «ÖÊXÃR £¾Ç¿و ¿ڜįà ÆÊo «Õ™Õ„¾Û «Ÿ¿l ‚T …ªC. NNŸµ¿ Ÿä¬Ç™ "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™Õ ÿA-êª-Ÿ¿Õ¿٠FªŒÕ ê«™ª ‹ Æ«-®¾ªŒª ÆE BªÃtEªÍ䪟¿Õê ®¾Êo-Ÿ¿l´-«Õ-«Û-ŽÕ-¯Ãoªá. FšËE "„¾è™ "¤ÄŸ±¿-NÕ¿ £¾Ç¿و'à '¹ÕJhæ®h ŸÄEo "„¾è™ªŸ¿JÂÌ Â¿*a-Žª'à ƪŸ¿Õ-¦Ç-{Õ©ð …ªÍÃ-LqÊ ¦ÇŸµ¿uŽÊÕ ¯çAhÊ XçÖ§½ÖLq «®¾Õhª-Ÿ¿-ÊoC "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™ ¦µŒ§½Õª. ƪŸ¿-JÂÌ FªŒªCª-ͽœ¿ª "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™ ¦ÇŸµ¿uÅä ¿ŸÄ ÆE ‡«éªj¯Ã '¹šËd'à ƪ˜ä, ¯äŽ™Â¿Ù Âª ʳÄ-@Ç-E-¿ª-{Õ-ŽժC. Ž«Õ ÂÙ-F-™Â¿Ù «Õª*FšË ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ ®¾J'à 誌-'¹œ¿ª ©äŸ¿ª{Ö XçáÊošËÂË XçáÊo ÿ%£¾Ç¯þ «áªÿªá Ê'¹-ªŒ-¤Ä-™Â¿ ®¾ª®¾n ‡Ÿ¿Õ{ ‚ªŸî@ÁÊ¿٠CTÊ X䙫ժCE ©ÇK¸-™Åî *Ž-¿-¦ÇC ƪŸ¿Õ©ð ŠÂ¿ªŒÕ "¤ÄºÇ™Õ Âî-©ðp-«-œÄ-EÂË ÂêŒ-º-XçÕiÊ „¶¾Õ{ÊÐ ®¾ªÃˆK ‚©ð-ͽ-¯Ã -Xçj-È-J-E ÿ§½Õ-{-å„-šËdªC. ŸÄ£¾ÉJhE ‹ªŒÕa-Âî-©ä¿ "„¾¦µŒÕ-ÅÃyEo "„¾Po®¾Öh ªîœçf-ÂËˆÊ ²Ä«Ö-ÊÕuœËÂË ©ÇK¸-™Åî Ž„¾p èXÃÿÕ Í焾p-©ä-E ®¾ªÃˆªŒÕxÐ FšËE "„¾è™ "¤ÄŸ±¿-NÕ¿ £¾Ç¿و'à '¹ÕJhª-ͽ-¦ð-«ÕE Í焾p-¿¯ä ÍçÿÕ-ŽÕ-¯Ãoªá. «áªÿªá «ªšË «Õ£¾É-Ê'¹ªÃ©ðx¯ä ¨ ŽªŒ£¾É „¾J-®ÏnA …ª˜äÐ Ÿä¬Áª-©ðE *Êo „¾{d-ºÇ-™Õ, "'ÃOÕº "¤ÄªÅÃ™Õ ‡Ÿ¿Õ-ªíˆª-{ÕÊo ¿{-¿{ Í焾p-Ê-™N Âß¿Õ.

-¦µŒ-N-†¾u-ŽÕh -"„¾-¬ÇoªŒn¿ª

®¾J'Ã_ ‚ªŒÕ ¯ç™™ "ÂËŽª ‹ …Ÿ¿§½Õª „¾Ü{... å£jÇŸ¿-ªÃ-¦Ç-Ÿþ „¾šÇ-¯þ-ÍçªŒÕ "¤ÄªÅ½ª©ðE OCµ ¿Ù@ǪáÊÕª* «Õª°ªŒ F@Áx¿٠«ÖªŒÕ'à ‹ ¤Ä«á-„Ï™x ÿÕ®¾Õq-«Õª{Ö ÿ§½Õ-šËÂË «*a ƪŸ¿-JF ¦ãŸ¿-ªŒ-'í-šËdªC. Ÿä¬Áª-©ðE «Õ£¾É-Ê-'¹-ªÃ©ðx «Õª*-FšË EªŒy-£¾Çº ²ñÿ-'¹ÕÊÕ ÍØäª-Ÿ¿Õ¿٠¨ ŠÂ¿ˆ …ŸÄ-£¾Ç-ªŒº ÍÙÕ. "„¾A ŠÂ¿ˆªŒÕ ªîW ¿F®¾ª 骪œ¿Õ-ÊÕª* «âœ¿Õ M{ªŒx FªŒÕ ÅÃ'ÙE ‚ªî'¹u E„¾Û-ºÕ™Õ ƪ{Õª-šÇªŒÕ. OJ ®¾™£¾É ¦Ç'Ã¯ä …ªC ÂÃFР¿Ù@Ǫá©ðx "„¾«-£ÏÇ-®¾ÕhÊo Fêª XçÊÕo©ð «ºÕ-¿Ù- „¾Û-šËd-²òhªC. "¤Äºª E™-¤Ä-LqÊ è™ª "¤ÄºÇª-Ž-¿ª'à „¾J-º-NÕ-®¾ÕhÊo ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ðÐ ‡ªÅ½ FªŒÕ æ®Næ®h ƪŽ Ưêî'¹u«Õ¯ä „¾J®ÏnA ŸÄ„¾ÛJª*ªC. Ÿä¬Áª ¯çAhÊ «Õª*FšË ®¾ªÂ~Œª …ªŒÕ-«á-ÅîªC. «Õª*-FšË «Ê-ªŒÕ™Õ £¾ÇªÃªáª-ͽÕ¿Ù-¤ò-«-œ¿ª ŠÂ¿-Xçj„¾Û, …Êo ÂîϪŽ 虫â ÂÙ-¿Ú{«Õ«Û-ŽÕÊo Ÿ¿ÕªŒ-«®¾n «Õªî-Xçj„¾ÛÐ Ÿä¬Á ¦µŒN-†¾u-ŽÕhÊÕ "„¾¬Ço-ªŒn¿ª Í䮾Õh-¯Ãoªá. ®¾«Õ%-Cl´'à „¾J-¬Áß-"¦µŒ-XçÕiÊ FªŒÕ ÆÊo ‚©ð-ͽ¯ä ÆÅÃu-¬Á'à -«ÖªŒÕ-Åîª-C. Ÿä¬Á-XÃu-„¾hª'à 1952©ð ŠÂîˆ «uÂËhÂË ®¾'¹-{ÕÊ FšË ™¦µŒuŽ \œÄ-CÂË 3,450 „¶¾Õ-Ê„¾Û OÕ{-ªŒÕx; "„¾®¾ÕhŽª ÆC 1800 „¶¾Õ-Ê„¾Û OÕ{-ªŒx¿٠C'¹-•Ç-JªC. 2025¯ÃšËÂË ÆC 1200 „¶¾Õ-Ê„¾Û OÕ{-ªŒx¿٠„¾œË-¤ò-«-ͽÕaÊE ÆŸµ¿u-§½Õ-¯Ã™Õ ®¾p†¾dª Í䮾Õh-¯Ãoªá. «Õªî „¾C-æ£Ç-¯ä@Áx¿٠Ÿä¬Á-"„¾-è©ðx ŸÄŸÄ„¾Û ®¾'¹ª-«ÕªC Ê'¹ªÃ-©ðx¯ä …ªšÇªŒÊo ƪͽ¯Ã™ Xç-™Õ'¹Õ-©ðÐ ÂÌ~ºË®¾ÕhÊo FšË ™¦µŒuŽ ¦ãª¦ä-©ã-Ah-²òhªC. ¦µÇªŒ-B§½Õ ¯ÃºuŽ "„¾«Ö-ºÇ™ N¦µÇ-'¹ª(-G.-‰.-‡®þ.) "¤ÄA-„¾-C-¿™ XäÕªŒÂ¿Ù å„Ÿ¿l Ê'¹ªÃ©ðx „¶¾x†Ïª'þ ®¾Ÿ¿Õ-¤Ä§½Ö™ÕÊo ŠÂîˆ ƒªšËÂË ªîV¿٠200M{ªŒx FšË ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ 誌-'ÃL. *Êo „¾{d-ºÇ©ðxE ƒ@Áx¿٠¿F®¾ª 135M{ªŒÕx ƪŸÄL. E•Ç-EÂË ¦µÇªŒ-B§½Õ Ê'¹-ªÃ©ðx FšË ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ G.‰.-‡®þ. "„¾«Ö-ºÇ-™Â¿Ù ‚«Õœ¿ Ÿ¿ÖªŒª©ð …ªC. ¦µÇªŒ-B§½Õ Ê'¹ªÃ™Õ, „¾{d-ºÇ©ðx 70¬ÇŽª '¹%£¾É™Â¿Ù G.‰.-‡®þ. "„¾«Ö-ºÇ™ "„¾Âꌪ FªŒÕ ƪŸ¿œ¿XäÕ ©äŸ¿Õ. ÿŽ-¿-œÄ-EÂË ‡ªÅ½ FªŒÕ Æ«-®¾ªŒª ÆÊoŸÄEÅî ENÕŽhª ©ä¿٪œÄРƪŸ¿Õ-¦Ç-{Õ©ð …Êo F骪Ž ÆÊo "¤ÄA-„¾-C-¿--¯ä èʪ Ž«Õ °«Ê NŸµÄ-¯ÃEo ®¾ªŒÕl-¦Ç{Õ Í䮾Õ-¿٪-{Õ-¯ÃoªŒÕ. ªîW «ªŸ¿ M{ªŒx FšËE NE-§çÖ-T-®¾ÕhÊoXêŒÕ «áªÿ-ªá©ð 31¬ÇŽª …ª˜äÐ å£jÇŸ¿-ªÃ-¦Ç-Ÿþ©ð 37¬ÇŽª, Æ£¾Çt-ŸÄ-¦Ç-Ÿþ©ð 37.9¬ÇŽª, ÂÃÊÖp-ªý©ð 24.7¬ÇŽª, «ÕŸµ¿Õ-éªj©ð 30.7¬ÇŽª, Âî©ü-¿-Åéð 52.9¬ÇŽª! "„¾„¾ªÍ½¦ÇuªÂ¿Ù EXä-C¿ "„¾Âꌪ Ÿä¬Áª©ð ÆA Ž¿و« FšË ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ 誌Õ'¹ÕŽÕÊo Ê'¹-ªÃ©ðx Íç¯çjo, œµËMx "„¾Ÿ±¿«Õ ²Än¯Ã-™Õ ‚"¿-NÕ-®¾Õh-¯Ãoªá. «áªÿªá, Âî©ü¿ÅÃ™Õ ‚ ŽªŒ-XÃA ²Än¯Ã©ðx E™Õ-®¾Õh-¯Ãoªá. å„ÊÕ-Xä-'¹ªÅî Íî{Õ-Íä-®¾Õ-¿٪-{ÕÊo Ê'¹-K-¿-ªŒº ÂêŒ-ºª'à ¦µÇªŒ-B§½Õ Ê'¹-ªÃ™Õ, „¾{d-ºÇ™å„j N„¾-K-Ž- ŠAhœË „¾œ¿Õ-ÅîªC. «Õ÷L¿ ²ù¿ªÃu™ „¾J-¿-™p-Êå„j "„¾¦µŒÕÅÃy™ Æ"¬ÁŸ¿l´ „¾J-®Ïn-AE «ÕJªÅ½ C'¹-•Ç-ªŒÕ-²òhªC. ¦µÇªŒ-B§½Õ Ê'¹-ªÃ©ðxE 70¬ÇŽª '¹%£¾É™Õ ¿Ù@Ç-ªá-™-OÕŸ¿ ‚ŸµÄ-ªŒ-„¾œË «ÕÊÕ-'¹œ¿ ²ÄT-®¾Õhª˜ä, 21.4¬ÇŽª '¹%£¾É™ °N-¿¿٠¦ðêªx ‚ŸµÄ-ªŒ-ª. ¦Ç«Û™ ͽÕ{Öd Ÿä¬Áª-©ðE 6.7¬ÇŽª ƒ@Áßx Ž«Õ ÿŽÕ¿ÙÊÕ Eêªl-Pª-ͽÕ-¿Ù-¯Ãoªá. «áE-®Ï-„¾©ü ¿Ù@Ç-ªá™å„j ‚ŸµÄ-ªŒ-„¾-œ¿Õ-ŽÕÊo Ê'¹ªŒ "„¾è™ ®¾ªÈu ¦µŒN-†¾u-ŽÕh©ð «ÕJªÅ½ 優Œ-'¹-ÊÕÊo „¾J-®Ïn-ŽթðxРƪŸ¿-JÂÌ «Õª*-FªŒÕ ÆÊo N†¾-§½Õª©ð "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™Õ ‡„¾pšË EªŒx-Â~Ãu¯äo "„¾Ÿ¿-Jz-®¾Õh-¯Ãoªá. 2020¯ÃšË-¿©Çx ¦µÇªŒ-B§½Õ Ê'¹-ªÃ©ðxE ¿Ù@Ç-ªá-™Fo ŸÄŸÄ-„¾Û'à ‡ªœË-¤ò§äÕ ®ÏnA Ž©ã-ŽÕh-Žժ-Ÿ¿E "„¾„¾ª-ͽ-¦ÇuªÂ¿Ù EXä-C¿™Õ å£Ç-ͽa-J®¾Õh-¯Ãoªá. 虫ʪŒÕ™ „¾J-ªŒ-¿~ºÊÕ "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™Õ ¦óAh'à 'ÃLÂË «C-©ä-§½Õœ¿ª, FšË-®¾-ªŒ-„¶¾ªÃ Æ®¾h-«u®¾hª'à «ÖªŒœ¿ª, ÂÙՆ¾uª ¤ò˜ãŽhœ¿ª -«-™x ¦µŒN-†¾uŽÕh©ð FªŒÕ Æ„¾Û-ªŒÖ„¾ «®¾Õh-«Û'à NÕT-L-¤ò-ÊÕª-Ÿ¿-ÊoC E„¾Û-ºÕ™ «Ö{. N„¾-KŽ „¾ªÃu-«-ªŒº «ÖªŒÕp™Åî «ªŒ¥-¤ÄŽª „¾œË-¤ò-ÅîªC. „¶¾L-Žª'à FšË ™¦µŒuŽ ŸÄªŒÕ-ºª'à ŸçÿsAªšðªC. '¹ºÇª-¿-®¾-£ÏÇ-Žª'à ¨ N†¾§½Õª ‡„¾p-šË-¿-„¾Ûpœ¿Õ ªŒÕV-«-«Û-ŽկÃoÐ CŸ¿Õl-¦Ç{Õ Í½ªŒu™ •Çœä ©äŸ¿Õ. ÂÙ-Ÿî†¾ª „¾šËdÊ ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ «u«®¾n™Õ, "„¾¦µŒÕŽy §½Õª"Åê-'¹ª©ð XäÕ{-Xä-®ÏÊ EªŒx¿~uª ÂêŒ-ºª'à -ÅÃ'¹Õ-F-šË ®¾ªŒ„¶¾ªÃ "¤ÄºÇª-Ž-¿ª'à „¾J-º-NÕ--²òhª-C. Ÿä¬Áª-©ðE Ê'¹-ªÃ©ðx ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ Æ«Û-ŽÕÊo FšË©ð ê«™ª 20¬ÇŽª «Ö"ŽXäÕ …„¾-§çÖ-Tª-ͽ-œÄ-EÂË ÆªŒ|«ÕÊoC ¦µŒ§½Õå„œ¿ÕŽÕÊo Í䟿Õ-Eèª. Ÿä¬Áª-©ðE NNŸµ¿ Ê'¹-ªÃ©ðx ÅÃ'¹Õ-FšË Ê«â-¯Ã-™ÊÕ „¾K-ÂË~ª-*Ê ÆŸµ¿u-§½ÕÊ ®¾ª®¾n™ÕÐ ‚ FšË©ð ¨Âí©ãj, †Ïé'©Çx «ªšË "„¾«Ö-Ÿ¿-¿ªŒ ¦ÇuÂÌd-J§½Ö …Êo{Õx EªÃl´-JªÍêá. œç¦ãjs´ ¬ÇÅÃ-E-ÂË-å„j'à XÃuŸµ¿Õ™Â¿Ù FšË ÂÙÕ-†¾uXäÕ ÂêŒ-º-«ÕE ªŒÕV-«-«ÛŽկÃoÐ ®¾ÕªŒ-ÂË~Ž FšË ®¾ªŒ-„¶¾-ªÃÊÕ ®¾ªÃˆªŒÕx ƒ„¾p-šËÂÌ Å½«Õ¿٠®¾ªÿªŸµ¿ª ©äE ƪ¬Áª-'ïä ͽ֮¾Õh-¯Ãoªá. „¾ÛªŒ-¤Ä-™Â¿, Ê'¹-ªŒ-¤Ä-™Â¿ „¾J-Ÿµ¿Õ©ðx ªŒÂË~Ž FšË ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ 誌Õ-'¹Õ-ŽÕ-Êo{Õx å„jÂË ÍçÿÕŽկÃoªŒÕ-'ÃFÐ NNŸµ¿ Ê'¹-ªÃ©ðx «Õª*-FšË E™y šÇuªÂ¿Ù™Õ Ÿ¿Õ«ât-Ÿµ¿ÖS Âí{Õd-¿Ù-¤òŽկÃo „¾šËdª-ͽÕ-¿٪-{ÕÊo ¯ÃŸ±¿Õœ¿Õ ©äœ¿Õ. «Õªî-«ªÂ¿ ¦ðªŒÕ-¦Ç-«Û™ ͽÕ{Öd «áªŒÕ'¹ÕFªŒÕ ÍäJ ¤ñªT-¤ñªŒ™ÕŽժ-œ¿-{ªÅî ªî'Ã™Õ Nè%ª-Gµ-®¾Õh-¯Ãoªá. ¿™Õ-†ÏŽ è©Ç™ ÂêŒ-ºª'à ƒšÌ-«™ å£jÇŸ¿-ªÃ-¦Ç-Ÿþ-©ðE ¦µð™-Âú-„¾Ü-ªý©ð «ªŸ¿-™-®¾ª-Èu©ð "„¾è™Õ Æ®¾y-®¾nŽ¿٠'¹Õéªj-Ê „¶¾Õ{ÊÐ «ÕÊ ªŒÂË~Ž «Õª*-FšË ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ -Æ-«u-«®¾n-ÊÕ Åä{-Åç™xª Íä²òhªC. Âî¾h Æ{Ö-ƒ-{Ö'à Ÿä¬Áª-©ðE ÆEo "„¾ŸµÄÊ Ê'¹ªÃ™D ƒŸä „¾J-®ÏnA. ¿ل¾p-™Õ-Åç-„¾p-™Õ'à °«-Ê-Ÿ¿Õ-™ÊÕ Í䪌Õ-ŽÕÊo ÂÙՆ¾uª FšËE ÂÙ-¿Ú-{ª'à «ÖªŒÕ-²òhªC. œµËMx "„¾è™ «Õª*-FšË «ÊéªjÊ §½Õ«á¯Ã ÊCÐ ¤ÄJ-"¬Ç-NÕ¿ ªŒ²Ä-§½Õ-¯Ã™Õ, «ÖÊ« N®¾-ªŒb-Ê™«™x N†¾-ÂÃ-²Ä-ªŒª'à «ÖªŒÕ-ÅîªC. «Õªî-«ªÂ¿ '¹ª'Ã-Ê-CD ƒŸä „¾J-®ÏnA. XêŒ-ºÇ®Ï Šœ¿ÕfÊ '¹ª'¹ FªŒÕ ¿F®¾ª Æœ¿Õ'¹ÕXçÖ愪-Ÿ¿Õ¿٠å®jŽª „¾EÂ˪ÃEC'à Ž§½Ö-éªjª-Ÿ¿E E„¾Û-ºÕ™Õ \¯Ãœî Åä©äa-¬ÇªŒÕ. ƒ„¾p-šËÂÌ Æ¿ˆœË "„¾è-™Â¿Ù ÆŸä FªŒÕ C¿و. Ê'¹ªÃ-™ÊÕ ‚ÊÕ-ÂíE "„¾«-£ÏǪÍä ÊŸ¿Õ™Õ "„¾è™ ŸÄ£¾É-JhE Bêªa «ªŒ-ŸÄ-ªá-ÊÕ™Õ. ®¾£¾ÇèÅÃyEo Ÿçÿs-B-§½Õ-¿٪œÄ XÚËE •Ç"'¹-Žh'à …„¾-§çÖ-Tª-ͽ-¿-¤òÅä ÆN "¤ÄºÇª-Ž-ÂÃ-™Õ'à „¾J-º-NÕªÍä "„¾«ÖŸ¿ª ¤ñª* …ªC. «áªÿªá, Âî©ü-¿ÅÃ, œµËMx, å£jÇŸ¿-ªÃ-¦ÇŸþ, Íç¯çjo Ê'¹-ªÃ-©ðxE "„¾è™Õ ÂíªÅ½-ÂÃ-™ª'à œ¿§äÕ-J§½Ö, «Õ©ä-J§½Ö, å£Ç„¾-˜ãj-šË®þ «ªšË XÃuŸµ¿Õ-™ ¦ÇJ-Ê- „¾-œ¿Õ-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. «ªŸ¿™ ®¾ªÈu©ð "„¾è™Õ "¤ÄºÇ™Õ Âî©ðp-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. FšË ÂÙÕ-³Äu-Eo E§½Õª"AªÍ½-œ¿ª-Åî-¤Ä{Õ -è-™ NE-§çÖ'¹ª N†¾-§½Õª©ð -Æ-"„¾-«Õ-Žhª'à -«u-«£¾Ç-Jª-ͽ¿-¤ò-Åä ¦µŒN-†¾uŽÕh ƪŸµ¿-ÂÃ-ªŒ-XäÕ-ÊE å£ÇͽaJ®¾ÕhÊo „¾J-ºÇ-«Ö-LN.

-Æ-«'ã¾Ç-Ê ÂÌ-™Â¿ª

¦ÇN ‡ªœË-¤òÅä Ž„¾p FšË N™Õ« ÅçL-§½Õ-Ÿ¿-ÊoC ¯ÃÊÕœË. «ÖÊ-XÃ-RÂË "¤ÄºÇ-«-®¾-ªŒ-XçÕiÊ è™ «Ê-ªŒÕ-™ÊÕ EªŒx¿~uª Í䧽Õ-œ¿ª«™xÐ «Õ£¾É-Ê-'¹ªÃ-™Õ å®jŽª ¯äœ¿Õ 'íª-Åçª-œË¤ò-ŽÕ-¯Ãoªá. "„¾„¾ªÍ½ è¯Ã-¦µÇ©ð „¾Ÿ¿-£¾ÉªŒÕ ¬ÇÅÃ-EÂË ¦µÇªŒ-ÅÃ-«E „¾ÛšËd-E™Õx. ¨ '¹œ¿f-OÕŸ¿ ê«™ª ¯Ã™Õ'¹Õ ¬ÇŽª è™-«-Ê-ªŒÕ™Õ «Ö"ŽXäÕ …¯Ãoªá. \šÇ ÂîšË-ÊoªŒ Í턾ÛpÊ è¯Ã¦µÇ ÂíŽh'à èŽ-„¾-œ¿Õ-ŽÕÊo „¾J-®Ïn-Žթðx FšË Æ«-®¾-ªÃ™Õ ÆÊÖ-£¾Çuª'à å„J-T-¤ò-ŽÕ-¯Ãoªá. FšË ™¦µŒuŽ ŸÄªŒÕ-ºª'à ŽT_-¤ò-ÅîªC. ¨ „¾J-®Ïn-Žթðx ÅÃ'¹ÕFšË NE-§çÖ-'¹ªå„j ®¾ªŒy"Åà ƫ-'Ã-£¾ÇÊ å„ªÍ½œ¿ª, ©ð„¾-ªŒ-£ÏÇŽ ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ «u«-®¾n-™ÊÕ \ªÃp{Õ Í䧽՜¿ª, è™-«-Ê-ªŒÕ-™ÊÕ ¬ÁßCl´„¾ªŒ* NE-§çÖ-'Ã-EÂË ÆÊÕ-«Û'à «ÖªŒaœ¿ª "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™ «áªŸ¿ÕÊo ¦ÇŸµ¿uŽ. ƒC "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-™ê Âß¿ÕÐ «ÖÊ-XÃ-RÂÌ ®¾XÙÕ. «ªŒ¥-Gª-Ÿ¿Õ-«Û--Lo ŠœË-®Ï-„¾šËd „¾C-™-„¾-ªŒ-ͽœ¿ª, FšËE ¤ñŸ¿Õ-„¾Û'à NE-§çÖTªÍ½œ¿ª «ªšË-XÃ-šËå„j è-ÊÍäÅ½Ê ¤ñª'¹Õ™Õ XÃJÅä Ž„¾pÐ ê«™ª "„¾¦µŒÕÅÃy™Õ „¾ÜÊÕ-Âíª˜ä ²ÄŸµ¿u-«Õ§äÕu „¾E-ÂÃ-CC. ƪŸ¿Õ-¦Ç-{Õ©ðE ÊÖÅ½Ê ²ÄªêÂ-A¿ NŸµÄ-¯Ã™Õ, „¾Ÿ¿l´-ŽÕ-™ÊÕ …„¾-§çÖ-Tª* 殟¿u-ªŒª-'¹ª©ð „¾C-ÊÕª* §½Ö¦µãj-¬ÇŽª ŸÄÂÃ, ¤ÄJ-"¬Ç-NÕ-¿-ªŒª-'¹ª©ð Ê™-¦µãj-ÊÕª* Åíª¦µãj-¬ÇŽª ŸÄÂÃ, Ê'¹-ªÃ©ðx «âœî-«ª-ŽÕ-ŸÄÂà FšË NE-«Õ-§½ÖEo ŽT_ª-ͽ-œÄ-EÂË Æ«-ÂìÁª …ª-Ÿ¿-E '¹Å½ª©ð êª"Ÿ¿"„¾¦µŒÕ-ŽyXäÕ ®¾p†¾dªÍä®ÏªC. ÆŸä ®¾Öp´JhÅî ®¾ªÃˆªŒÕx ÂÙÕ- ¿-C-„ÏÅä å„Ÿ¿l-§çÕ-ŽÕhÊ FšË «%Ÿ±ÄÊÕ ÆJ-¿-{d-«Í½Õa. «Õ£¾É-Ê-'¹-ªÃ™¯ä «á„¾Ûp-A-„¾p™Õ å„œ¿Õ-ŽÕÊo -ÅÃ'¹ÕFšË ®¾«Õ®¾uÐ "'ÃOÕº ¦µÇªŒ-ÅëEE \ ²Änªá©ð ¿٪'¹-D-²òhªŸî -Xäêª Í焾p-Ê-«-®¾ªŒª ©äŸ¿Õ. FšË «Ê-ªŒÕ™ ƪŸ¿Õ-¦Ç-{Õ-©ä¿ Ÿä¬Áª-©ðE ™Â~à ƪŒXçj ƪá-Ÿ¿Õ-Xä™ "'Ã«Ö™Õ ƒ„¾p-šËÂÌ -¯Ã-™Õ¿ „Ïœ¿Í½- ¿-{Õd-¿Ù-¤ò§äÕ ®ÏnA-©ð¯ä «Õ'¹Õ_-ŽÕ-¯Ão-§½ÕÊo ÍäŸ¿Õ EèªÐ «ÕŽÕh©ð •ð'¹ÕŽÕÊo ®¾ªÃˆªŒx¿٠͵½ªÃo-Âî-©Ç ͽªŒÕ„¾Û ÂÃXÃL.

Ð …©Ça™ £¾ÇJ-"„¾-²Ä-Ÿ¿-骜Ëf

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

 

«Ö-Ê-«£¾Ç¿و-™å„j -«â'¹-¯î-«á

²òx©ð ¯î¦ã©ü ¬ÇªA ÿ£¾Ý-«ÕAE ®Ôy¿-J®¾Öh, ÆXçÕ-JÂà Ɵµ¿u-¿~Ùœ¿Õ ÿªÃÂú Š¦Ç«Ö NÊ-²ñª-å„jÊ «Ö{™Õ Íéǯä Íç¤ÄpªŒÕ. ÿªÃt©ð «ÖÊ« £¾Ç¿و™ „¾J-ªŒ-¿~-ºÂ¿Ù Êœ¿Õª GTª-*Ê -‚ª'þ-²Ä¯þ ®¾ÖÂÌ «ªšË …Ÿ¿u-«Õ-ÂêŒÕ™ „¶¾ÕÊ-ŽÊÕ ÍÚǪŒÕ. "„¾¦µŒÕŽy Ÿ¿«Õ-Ê-Âê-œ¿Â¿Ù X窌-«Â¿ÙªœÄ ‡Eo-¿©ðx Ž«Õ ‹{Õ £¾Ç¿و NE-§çÖ-Tª-ͽÕ-¿ÙÊo >ª¦Ç¦äy ‹{ªŒx ŸµçjªŒu²Ä£¾Ç²Ä™ÊÕ -"„¾®¾Õh-Aª-ÍêŒÕ. ƒªÃ¯þ©ð ™Â¿~™ ®¾ªÈu©ð "„¾è™Õ OŸµ¿Õ-©ðx-Âí*a, «Õ÷ʪ'à EªŒ-®¾Ê "„¾Ÿ¿-ªŒzÊ™Õ EªŒy-£ÏǪ-ÍÃ-ªŒE '¹ÕªŒÕh Íä¬ÇªŒÕ. ¨ Xꌪ Xç៿šðx ÂíEo Xä™-«ÕªC ƒªÃ-E-§½ÕÊÕx N¬Áy-N-ŸÄu-™-§½Ö™ "¤Äª'¹-ºÇ©ðx EªŒ-®¾Ê "„¾Ÿ¿-ªŒzʙ¿٠C'êŒÕ. Ÿä¬Ç-Ÿµ¿u¿~ÙœË'à «Õ£¾ÇtŸþ Æ£¾ÇtD¯ç•ÇŸþ ‡Eo-éÂjÊ BªŒÕÊÕ "„¾Po®¾Öh Æ¿ˆœ¿ W¯þ©ð-ÊÖ Xä©Ç-C-«ÕªC å„Ÿ¿l-§çÕ-ŽÕhÊ EªŒ-®¾Ê ÂêŒu-"¿-«Ö™Õ EªŒy-£ÏǪ-ÍêŒÕ. ‚ ŽªŒ-XÃŽ, '¹º-F-§½Õ-XçÕiÊ ®¾ªÈu©ð ƒªÃ-E-§½ÕÊÕx ¤Ä©ó_Êo EªŒ-®¾Ê ÂêŒu-"¿-«Ö™ÕÐ ¨ Xꌪ N¬Áy-N-ŸÄu-™§½Ö©ðx èJ-T-ÊXä.

Æ£¾ÇtD¯ç•ÇŸþ ‡Eo¿ Æ"¿-«Õ-«Õª{Ö W¯þ©ð ‡™Õ-é'AhÊ ƒªÃ-E-§½Õ¯þ EªŒ-®¾-Ê-ÂÃ-ªŒÕLo "„¾„¾ª-ͽª-©ðE Ÿä¬Ç-™Fo "„¾¬Áª-®Ïª-Íêá. Š¦Ç«Ö XÚËÅî 'íªÅ½Õ ¿™-„¾-©äŸ¿Õ. ÆXçÕ-JÂÃ, ƒªÃ¯þ -«Õ-Ÿµ¿u ƪŽªÅ½ «Ö"Žª'à …Êo ®¾ªÿªŸµÄ™ Ÿ¿%³ÄduÐ ‚ EªŒ-®¾ÊÂêŒÕ-™Â¿Ù «ÅÃh®¾Õ „¾L-ÂËÅä ÆC ƒªÃ¯þ ‚ªÅ½-ªŒª-T¿ «u«-£¾É-ªÃ©ðx ÆXçÕ-JÂà •ð¿uª Í䮾Õ-¿٪-šðª-Ÿ¿Êo ¦µÇ«Ê ¿L-T-®¾Õhª-Ÿ¿E, ÆC «Õª*C Âß¿E ‚§½ÕÊ Æ„¾pšðx Íç¤ÄpªŒÕ. XÃJÂË ‹¦Ç«Ö ¦Ç£¾É-{ª'à «ÕŸ¿lÅ½Õ ÅçL-„ÏÅä, ‚ EªŒ-®¾-Ê-ÂÃ-ªŒÕ-™å„j ÆXçÕ-JÂà ÅíŽÕh-™E ƒªÃ¯þ «á"Ÿ¿ X䧽Õ-«-ͽÕa-Ê-ÊoC ¬ìyŽ-²ù-Ÿµ¿ª ‚ªŸî-@ÁÊ ÂëͽÕa. ©äŸÄ, ˜ã£¾Ç-ªÃ¯þ Í䄾-šËdÊ ÆºÕ ÂêŒu-"¿-«ÖEo Eªî-Cµª-Íäª-Ÿ¿Õ¿٠ÆXçÕ-JÂà Í䮾ÕhÊo ¿%†ÏÂË ‚{ªÂ¿ª ¿™Õ-'¹Õ-Žժ-Ÿ¿E Xçjšü-£¾Ç÷®þ ¦µÇNª* …ªœ¿-«Í½Õa.
ŠÂ¿-Xçj„¾ÛР骪œ¿Õ §½áŸÄl´™Õ ²ÄT®¾Öh ¬ÇªA ÿ£¾Ý-«Õ-AE ‚§½ÕÊ ÆªŸ¿Õ-Âî-«œ¿ª Âß¿Õ Æ®¾™Õ Nœ¿ÖfªŒª. ‚§½ÕÊ «ÖÊ« £¾Ç¿وLo „¾šËdª-ͽÕ-Âî-¿-¤ò-«-œ¿XäÕ Íuª. ¬ÇªA Âª ¿{Õd-ÿ-œËÊ ÆŸµ¿u-¿~ÙœË'à Íçj¯Ã ÊÕª* ®¾ÖœÄ¯þ «ªŒÂ¿Ù; NÕ§½Õ-¯Ãtªý ÊÕª* ƒªÃ¯þ «ªŒÂ¿Ù ÆEo Ÿä¬Ç™Ö "„¾¬Áª-®Ïª-*Ê Š¦Ç«Ö «u«-£¾ÉªŒ ®¾ªŒRÐ «ÖÊ« £¾Ç¿و™ „¾J-ªŒ-¿~º „¾{x ÆXçÕ-JÂà EÿŸ¿l´Å½¯ä "„¾¬Ço-ªŒn¿ª Íä²òhªC. J„¾-Gx-¿ÊÕx, œçXçÖ-"ÂÃ{x©ð ‡«ªŒÕ ÆCµ-ÂÃ-ªŒª©ð …¯Ão ÆXçÕ-J-ÂÃ-©ðE "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™ÕР¿F®¾ª >OÕt ÂêŒdªý £¾Ç§½Ö-«á- -ŸÄÂÃÐ «ÖÊ« £¾Ç¿و™Â¿Ù å„Ÿ¿l-„Ô{ Xä¬Çªá. ¨ N†¾-§½Õª©ð Š¦Ç«Ö ƒ„¾p-šË-«-ªŒÂ¿Ù Íä®ÏÊ Â¿%†Ï Ž¿وXä. •ÇJb œ¿ÿÕxu.-ÿÕ†þ ¿ª˜ä GµÊoª'à «u«-£¾Ç-Jª-ÍÃ-™¯ä Š¦Ç«Ö …Ÿäl-¬Á-«Õ-ÊoC ®¾Õ®¾p†¾dª. «ÖÊ« £¾Ç¿و™ ƪ¬ÇEo ÿÕ†þ ƒªÃÂú §½áŸ¿l´ªÅî «áœË-å„šËd "¦µŒ†¾×d-„¾-šËdª-ÍêŒÕ. E§½Õª-Ž%Žy Ÿä¬Ç©ðx "„¾•Ç-²Äy-NÕ¿ «u«®¾n™Õ \ªŒpœ¿{XäÕ Å½«Õ ‚Âê¿~ ÆÊo{Õx'à ‚§½ÕÊ «u«-£¾Ç-Jª-Íä-XêŒÕ. NŸä-¬Ç©ðx "„¾•Ç-²Äy-«Öu™Õ \ªŒp-œÄ-™E ƪŽ '¹šËd'à Í焾p-¿-¤ò-ªá¯ÃÐ NNŸµ¿ Ÿä¬Ç©ðx "„¾•Ç-²Äy-NÕ¿ «u«®¾n™ „¾J-„¾Û†ÏdÂË Ÿî£¾ÇŸ¿ª Íäæ® ÂêŒu-"¿-«Ö-™Â¿Ù EŸµ¿Õ™Õ ƪC-²Äh-«ÕE Š¦Ç«Ö Xç៿šðx …ŸÄ`-šËª-ÍêŒÕ. ƒ„¾Ûpœ¿Õ "„¾•Ç-²Äy«Õuª '¹ÕJª* ‚§½ÕÊ '¹šËd-'Ã¯ä «ÖšÇx-œ¿Õ-ŽկÃoªŒE ÆXçÕ-J-¿¯þ ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ™Õ ÍçÿÕ-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ.
«ÖÊ« £¾Ç¿وLo „¾šËdª-ͽÕ-Âî¿٪œÄ «u«-£¾Ç-J-®¾ÕhÊo Ÿ¿Õ†¾d-ªÃ•Çu™ BªŒÕÊÕ ¦Ç£¾É{ª'à Ÿ¿ÕÊÕ-«Ö-œ¿{ª ¿ª˜ä, ‚ Ÿä¬Ç™Õ «ÖÊ« £¾Ç¿و™Â¿Ù ¦µŒª'¹ª ¿™-'¹-F-§½Õ-ªÃ-Ÿ¿Êo ƪ¬Áªå„j Å窌-Xç-Ê¿ ͽªŒa™Õ 誌-„¾œ¿ª «Õª*-Ÿ¿E Š¦Ç«Ö "„¾¦µŒÕ-Žyª-©ðE ÂíªŸ¿ªŒÕ ÆCµ-ÂêŒÕ™Õ ¦µÇN-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ‚ ŽªŒ-£¾É©ð ͽªŒa™Õ 誌-„¾œ¿ª «™xÐ Ÿ¿Õ†¾d ªÃ•Çu™Õ ¿F®¾ª ®¾Ö"Ž-"¤Ä-§½Õª-'Ã-ʯÃo «ÖÊ« £¾Ç¿و™ N†¾-§½Õª©ð ÂíEo ªÃªáB™Õ ¿Lp-²Äh-§½Õ-ÊoC XÃJ ÆGµ-"¤Ä§½Õª. ƺÇy§½á-ŸµÄ™ XÃu„ÏhE Eªî-Cµª-ͽœ¿ª, XÃÅÃ-«-ªŒ-ºª©ð «ÖªŒÕp™Õ «ªšË ®¾«Õ-®¾u-™å„j ÆXçÕ-JÂà ÆÊÕ-®¾-J-®¾ÕhÊo XçjÈJÂË «ÕŸ¿l-ŽÕÊÕ Â¿Úœ¿-'¹-{Õd-Âî-XÃ-™ª˜äÐ «ÖÊ-«-£¾Ç-¿و™ ƪ¬Áª N†¾-§½Õª©ð ‚*-ŽÖ* «u«-£¾Ç-Jª-ÍÃ-™-ÊoC Š¦Ç«Ö …Ÿäl-¬Á-«Õ-E-„Ï-²òhªC. ¨ «Üu£¾Çª „¶¾L-®¾ÕhÊo ŸÄÈ-©Ç™Õ ƒ„¾p-šË-«-ªŒÂ¿Ù ¿E-„Ϫ-ͽœ¿ª ©äŸ¿Õ. Š¦Ç«Ö ƒ{Õ-«ªšË „¾ªŸ±ÄÊÕ ÆÊÕ-®¾-Jª-ͽœ¿ª «™xÐ ƒªÃ¯þ, …ŽhªŒ ÂíJ§½Ö XçÕŽh-ÿœË, Åëá Í䄾-šËdÊ ÆºÕ ÂêŒu-"¿-«ÖLo ‚„Ï-Xä-²Äh-§½ÕEÂÃF, XÃÅÃ-«-ªŒº «ÖªŒÕp™ N†¾-§½Õª©ð ÆXçÕ-J-ÂÃ-Åî- -Íçj-¯Ã ¦µŒÕèª Â¿™Õ-„¾Û-Žժ-Ÿ¿EÂÃF Í焾p-'¹-™«Ö? "„¾•Ç-²Äy-«Õu- £ÏÇ-Åçj-†¾×-™Åî ƪŽ-ªÃb-B§½Õ ²Änªá©ð \ªÃp-˜ãjÊ '"„¶Ôœ¿ª £¾Ç÷®þÑ ®¾ª®¾n œË„¾ÜušÌ ‡Tb-¿Úu-šËXþ œçjéª-¿dªý šÇXþÕ XçÕL§½Ö XÃuÈu™Õ ¨ ®¾ªŸ¿-ªŒs´ª'à '¹«Õ-¯ÃªŒ|ª. '"„¾èLo ƺ-*-Xäæ® NŸµÄ-¯Ã-™ÊÕ ÆÊÕ-®¾-J-®¾ÕhÊo Ÿä¬Ç©ðxÐ Æ¿ˆœË "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-™Â¿Ù «uA-êª-¿ª'à '¹@Á-XçÕ-ŽÕh-ŽÕ-Êo-XÃ-JÂË, "„¾•Ç-²Äy-NÕ¿ Xß¿Õ-™Â¿Ù «®¾Õh-ªŒÖ-„¾ª-©ð¯î, ƒÅ½-ªŒ-"Åïî ƪCªÍä ®¾£¾É§½Õ ®¾£¾Ç-ÂÃ-ªÃ-™Â¿Ù ®¾y®Ïh Í焾pœ¿ª... ƒÅ½ªŒ Æ•ãª-œÄ-™å„j ÆXçÕ-JÂà ƫ-™ª-G-®¾ÕhÊo NŸµÄ-¯Ã-™Â¿Ù ‡©Ç ÿ™ª Íä¿Ú-ªŒÕ-®¾ÕhªC? ÆCµ-ÂêŒ „Ôª¸Œªå„j …Êo-XêŒÕ Æ©Ç ‡ªŸ¿Õ¿٠¦µÇN-®¾Õh-¯Ãoªî ‡ªÅ½ ‚©ð-*ª-*¯Ã ¯Ã¿٠ƪŽÕ-„¾-{dœ¿ª ©äŸ¿ÕÑ ÆE ‚§½ÕÊ Æ¯ÃoªŒÕ. ƪŽ-ªÃb-B§½Õ ®¾«Ö-•Ç-EÂË ÆXçÕ-JÂà 償¿l-C-¿و'à …ªœÄ-™ª˜ä ÆC NNŸµ¿ Ÿä¬Ç-™Â¿Ù ®¾ªÿª-Cµª* 'ªŒÂ¿~-º-«u-«-£¾É-ªÃ™Õ, ÆGµ-«%Cl´, ŸöŽuªÑÐ ¨ «âœ¿Õ ƪ¬Ç-™Â¿Ù å„Ÿ¿l-„Ô{ X䧽Ö-™E ¨ \œÄC 宯äšü NŸäQ «u«-£¾É-ªÃ™ ®¾ª„¶¾Õª ®¾«Ö-Xä-¬Áª©ð NŸä-¬Çª-'¹-«Õª"A £ÏÇ™xK ÂËxª{¯þ Íç¤ÄpªŒÕ. ‚XçÕ æ„ªíˆÊoXÚ˩ð '"„¾•Ç-²Äy«ÕuªÑ ÆÊo ƪ¬Áª ©ä¿-¤ò-«œ¿ª '¹«Õ-¯ÃªŒ|ª.

'¹Å½ª©ð¿ª˜ä ‡Â¿Ùˆ-«'à ®¾ÖœÄ-¯þÅî ®¾Eo-£ÏÇ-Žª'à XçÕLê' NŸµÄ-¯ÃEo ƒ„¾Ûpœ¿Õ ÆXçÕ-JÂà ÆÊÕ-®¾-J-²òhªC. "„¾è-™å„j Æ¿%-ÅÃu-™Â¿Ù ¤Ä™p-œË-ʪ-Ÿ¿Õ¿٠‚ Ÿä¬ÇCµ-¯ä-ŽÊÕ ²ÄÂ~ÃŽÕh ƪŽ-ªÃb-B§½Õ "ÂËNÕ-Ê©ü ÂÕd ÆGµ-¬Áª-®Ïª-*ª--C. ®¾ÖœÄ-¯þ©ð ¤Ä™-Â¿Ù™Õ «ÖÊ-«-£¾Ç-¿وLo ŸÄªŒÕ-ºª'à …™xª-„¶ÏÕ-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ÆC „¾šËdª-ͽÕ-Âî-«-™-®ÏÊ Æª¬ÁXäÕ Âß¿-Êo-{Õx'ÃÐ ‚ "¤ÄªÅ½ª©ð ÆXçÕ-JÂà "„¾Åäu¿ ªÃ§½Õ-¦Ç-J'à E§½Õ-NÕ-ŽÕ-©ãjÊ "ê'†¾¯þ «ÖšÇx-œ¿Õ-ŽկÃoªŒÕ.

NÕ§½Õ-¯Ãtªý N†¾-§½Õª-©ð-ÊÕ ÆXçÕ-JÂà „¾ªŸ±Ä©ð «ÖªŒÕp «*aªC. ‚ Ÿä¬Áª-©ðE å®jE¿ ¤Ä™-¿-«á-ª¸ÃÊÕ \ÂÃ-ÂËE Í䧽Õ-œÄ-EÂË ‚ªÂ¿~™ Æ«Õ™Õ, O²Ä-™å„j E憟µ¿ª ŽC-ŽªŒ ͽªŒuLo B®¾Õ-Âî-«œ¿ª ƒ„¾p-šË-«-ªŒÂ¿Ù ÆXçÕ-JÂà "„¾¦µŒÕŽyª ÆÊÕ-®¾J®¾Öh «*aÊ NŸµÄʪ. ƒ„¾Ûpœ¿Õ Æ¿ˆœË å®jE-¿-¤Ä-™-¿Ù-™Åî ¯äªŒÕ'à ͽªŒa™Õ 誌-¤Ä-™E Š¦Ç«Ö ƪ{Õ-¯ÃoªŒÕ.

ƒšÌ-«™ Íçj¯Ã©ð „¾ªŒu-šËª-*Ê Š¦Ç«ÖРƪŽ-ªÃb-B§½Õ ªÃè-ÂÌ-§½Ö©ðx Íçj¯Ã EJyJh-®¾ÕhÊo ¤Ä"ŽÊÕ ÂíE-§½Ö-œÄªŒÕ. ƪáÅä, «ÖÊ-«-£¾Ç-¿و™ „¾J-ªŒ-¿~-º©ð Íçj¯Ã ÆŸµÄy-ʪ'à «u«-£¾Ç-J-®¾ÕhÊo ƪ¬ÇEoÂÃF, …§ýÕ-'¹ªý©ð EªŒ-®¾-¯î-Ÿ¿u-«Õª©ð ¤Ä©ó_-Êo-XÃ-JE H>ª'þ EªÃl-ÂË~-ºuª'à ƺ-*-Xä-®ÏÊ N†¾-§½ÖEoÂÃF Š¦Ç«Ö "„¾²Äh-Nª-ͽ-¯ä-©äŸ¿Õ.

NNŸµ¿ Ÿä¬Ç©ðx "„¾•Ç-²Äy-NÕ¿ «u«®¾n Âª, «ÖÊ-«-£¾Ç-¿و™ …™xª-„¶¾Õ-Ê¿٠Ɯ¿Õf-¿{d X䧽՜¿ª Âª ƒªÅ½Â¿Ù «áªŸ¿J ÆŸµ¿u-¿~Ù™Õ '¹šËd'à ¿%†Ï Íä¬ÇªŒÕ. -‚§½Ö Ÿä¬Ç©ðx "„¾•Ç-¿ª-{-¿Ù-©ãjÊ ¤Ä™-¿ÙLo CµÂ¿ˆ-Jª*, •ãj™Õ ¤Ä™-ªáÊ …Ÿ¿u-«Õ-ÂÃ-ªŒÕLo Nœ¿Õ-Ÿ¿™ Íäæ®©Ç Æ¿ˆœË "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-™å„j XêŒÕ Åç*aÊ ŠAhœË „¶¾Lª-*Ê ®¾ªŸ¿-ªÃs´™Ö …¯Ãoªá. …ŸÄ-£¾Ç-ªŒ-ºÂ¿ÙÐ ¨>„¾Ûd "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-EÂË «uA-êª-¿ª'à '¹@Á-XçÕ-AhÊ Æªá-«Ö-¯þ- ÊÖ-ªýÊÕ 2005©ð £¾Çô®Ôo «á¦Ç-ªŒÂú "„¾¦µŒÕŽyª Nœ¿Õ-Ÿ¿™ Íä®Ïª-Ÿ¿ª˜ä ƪŸ¿Õ¿٠Âꌺª ÿÕ†þ ͽքÏÊ ÍíªŒXä. ‚ ŽªŒ-XÃŽ Æ{Õ-«ªšË ÍíªŒ« Š¦Ç-«Ö©ð ÂíªŒ-«-œ¿-{ªÅî ƪá-«Ö-¯þ- ÊÖ-ªýÊÕ ¨>„¾Ûd ®¾ªÃˆªŒÕ «ÕS} ÂêÃ-'Ã-ªŒª©ð ÿªCµª-*ªC.

'«ÖÊ-«-£¾Ç-¿و-™ÊÕ …™xª-„¶ÏÕªÍä Ÿä¬Ç-™ÊÕ ®¾éªj-Ê-ŸÄ-JÂË «ÕRxªÍä "¿«Õª©ð XÚËE \ÂÃ-¿ÙLo Í䧽Õ-œ¿ª-Åî-¤Ä{Õ ÿÕèb-Tª-ͽœ¿ª; "¤òÅÃq-£¾Ç-ÂÃ™Õ ƒ«y-œ¿ª-Åî-¤Ä{Õ XÚËå„j ŠAh-œ¿Õ™Õ Åä«-œ¿-«Õ-ÊoC Cy«á-È-«Üu£¾Çª. «ÖÊ-«-£¾Ç-¿و™Õ „¾J-œµ¿-N©äx©Ç ͽ֜¿-šÇ-EÂË ‚ «Üu£¾ÉEo ®¾«Õ-Åö-™uªÅî Æ«Õ™Õ Í䧽ÖLÑÐ ÆE ‹²òx©ð "„¾®¾ª-T®¾Öh Š¦Ç«Ö ƯÃoªŒÕ. ‚ «Ö{ ‚§½ÕÊ E™-¦ã-{Õd-¿٪-šÇ-ªŒ¯ä ‚PŸÄlª.

 •Ç†¾×Xà ¿٪Ãxª-šËbÂú('©Ç®þ \ª•ã-L®þ ˜ãjXþÕqÐ XÆϪ-'¹d¯þ ¤ò®þdÑÅî "„¾Åäu¿ \ªÃp{Õ)

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

ªŒ«Õº «Õ£¾ÇJ¥

Ž NÕ-@Á-¯Ãœ¿Õ©ðE ƪŒÕ-ºÇ-ͽ-™ª©ð ªŒ«Õ-º-«Õ-£¾ÇJ¥ ‚"¬Á«Õª -…ªC. ‚§½Õ-ÊÊÕ Ÿ¿Jzª-ͽÕ-Âî--«-œÄ-EÂË ‡ªŸ¿ªî >•Çc-®¾Õ-«Û™Õ «Íäa-XêŒÕ. ‡ªÅî-«ÕªC NŸä-Q-§½á--™Ö ªŒ«ÕºÕE ¦ðŸµ¿-™Â¿Ù ‚¿-J¥-ŽÕ-©ãj- «-Íäa-XêŒÕ. "„¾A-XêŒÖ '«Ö¿٠Ÿçj« ²ÄÂ~Ã-ÅȪŒª ÂÃXÃL... ÍéÇ-ÂÃ-™ª'à ²ÄŸµ¿Ê Í䮾Õh¯Ãoª...Ñ ÆE Íçæ„p-XêŒÕ. ªŒ«Õ-ºÕ™Õ ÍÃ©Ç EªÃ-œ¿ª-ÿ-ªŒÕ™Õ. «Õ÷ÊXäÕ ‚§½ÕÊ ¦µÇ†¾. ‡„¾Ûp-œçj-¯Ã, ÆŽu-«-®¾ªŒª ƪáÅäР骪œ¿Õ, «âœ¿Õ «Ö{™Õ Íçæ„p-XêŒÕ. NÕŽ-¦µÇ†Ï. P†¾×u-™Â¿Ù ‚§½ÕÊ ÊÕª-* •Çc¯ÃEo ƪŽšËF "'¹£ÏǪ-ÍÃ-™E ÂîJ¿. ŸÄE-Âª ¤òšÌ„¾œä-XêŒÕ.

å„Ÿ¿l'à ͽŸ¿Õ«Û ®¾ªŸµ¿u™Õ ©äE ŠÂ¿ ¦µŒÂ¿Ùhœ¿Õ... '²ÄyOÕ ÆªÅ½-ªÃuNÕ Æª˜ä \NÕšË?Ñ ÆE ÆœË-'Ãœ¿Õ.

ªŒ«Õº «Õ£¾Ç-J¥ÂË ‚¬ÁaªŒuª ¿-L-Tª-C. ‡ªŸ¿ªî «²ÄhªŒÕ, \NÕ-˜ä-NÕšð Æœ¿Õ-'¹Õ-ÅêŒÕ. ƒªÅ½ èšË-™-XçÕiÊ "„¾¬Áo ŠÂ¿ ²Ä«Ö-ÊÕu--œË-ÊÕª-* ªÃ«{ª ‚§½ÕÊÕo ÂíªÍçª Â¿C-Lª-*ªC. «Õ£¾ÇJ¥ ‚§½ÕÊÕo ŠÂ¿ "„¾¬Áo Xä-¬ÇªŒÕ. '¯Ã§½Õ¯Ã! ÊÕXçy-„¾Ûp--œçj-¯Ã '®¾ªÃyª-Ž-ªÃuNÕÑ ÆÊo «Ö{ N¯ÃoXÃ?Ñ ÆE ÆœË-'êŒÕ.

'‚ ¦µŒ'¹-«ª-Ž՜¿Õ ®¾ªÃyª-Ž-ªÃuNÕ ÆF, ‚§½ÕÊ ÆEoÍîšÇx -…ªšÇ-œ¿F... «Ö ­J ªÃ«Õ-«Õª-C-ªŒª©ð £¾ÇJ-ŸÄ-®¾Õ- Í焾p'à N¯ÃoÊÕ ²Äy-OÕ!Ñ ÆE NÊ-§½Õª'à Íç¤Äp-œÄ -"'Ã-«Õ-®¾Õhœ¿Õ.

'ƪŽšÇ -…ªšÇ-œ¿E ÅçL-®Ïª-C- ¿ŸÄ! ƪ˜ä, F©ð Â¿ÚœÄ -…ªšÇœ¿Õ. *Êo *Êo'à ¿ªšËÂË Â¿-E-„Ϫ-ͽ-ʪŽ ®¾Ö¿~t ªŒÖ„¾ª©ð ƪŸ¿-J©ð …ªšÇœ¿Õ. ƪáÅä ÆšÇx -…ªšÇ-œ¿E «Õʪ "'¹£ÏǪͽª, '¹ÕJhªÍ½ª. F¿٠ÅçL-§½Õ-¿٪œÄ, F©ð ƺÕ-ªŒÖ-„¾ª©ð …Êo ¬ÁêÂh ƪŽ-ªÃuNÕ... ƒªÅ½-¿ª˜ä \ª ©äŸ¿Õ. «œ¿x-Tª-è©ð G§½Õu„¾Û Tªè...Ñ Æ¯ÃoªŒÕ ªŒ«Õ-ºÕ™Õ *ªŒÕ-Ê«Ûy Ê«ÛyŽÖ.
‚ ®¾«Ö-ŸµÄ-¯Ã-EÂË ‚ •ÇÊ-„¾-Ÿ¿Õœ¿Õ ®¾ªÅî-†Ïª*Ð ƒªÅ½ *Êo N†¾§½Õª Í焾p--œÄEÂË «Ö ­@ðx, ͽÕ{Öd „¾Â¿ˆ™ ­@Á}©ðx -…Êo „¾ªœË-ŽÕ--©ãª-Ÿ¿ªî... 'ÆC å„Ÿ¿l XäŸÄªÅ½ N†¾§½Õª. F¿ªŒnª Âß¿Õ©ä ¤ò! ¤òªá F „¾E ͽ֮¾ÕÂîÐ ÆE ¿®¾Õ-ªŒÕ-¿Ù-¯ÃoªŒÕ ²ÄyOÕ!Ñ Æ¯Ãoœ¿Õ.

'ÅçL-®ÏÊ N†¾-§½ÖEo, ƒªÂí-¿-JÂË Í焾p--œÄ-EÂÌ ÆŸ¿%†¾dª -…ªœÄLÑ Æ¯ÃoªŒÕ ²ÄyNÕ.

'¦Ç'à ƪŒnª ƪáªC ²Äy-OÕ! ¨ "„¾„¾ª-ͽª©ð Âî{x Âí™C «ÕÊÕ-†¾×™Õ, èªÅ½Õ-«Û™Õ, "¤ÄºÕ™Ö -…¯Ãoªá. ƪŸ¿-J-©ðÊÖ Ê™-¿ªÅ½ ƪŽ-ªÃuNÕ -…¯Ãoœ¿Õ. ¯äÊÕ „¾ªœËª-*Ê ŸµÄÊu ªÃP©ð "„¾A «œ¿x-Tª-è-©ðÊÖ ‹ G§½Õu„¾Û Tªè -…Êo{Õx... ƒ„¾Ûpœ¿Õ ¯Ã¿٠¦Ç'à ƪŒnª ƪáªC ²Äy-OÕ!Ñ ÆE ®¾ªÅî-†¾ªÅî XçRx-¤ò-§½Öœ¿Õ ‚ éªjŽÕ.

'ƒÂ¿ˆœ¿ ªîW ®¾Å½qª-'Ã-EÂË «Íäa P†¾×u-©ã-«y-JÂÌ ÆªŒnª ÂÃE N†¾§½Õª, ‚ Æ«Ö-§½Õ¿ éªjŽÕ¿٠ƫ-'Ã-£¾Ç-Ê- -ƪáª-C. E•Ç-EÂË ÆŽœä ¯Ã "„ϧ½Õ P†¾×uœ¿Õ. OÕªŒªÅà 償¿l å„Ÿ¿l "'¹ªŸ±Ä™Õ ͽCN, ®¾ª¬Á-§½Ö-™Åî ¯Ã Ÿ¿'¹_-ªŒÂ¿Ù «²ÄhªŒÕ. BªÃ ¯äÊÕ Íç„ÏpªC ƪŒnª Âéä-Ÿ¿-E ®¾ÅÃ-ªá-²ÄhªŒÕ. ÆŽE «ÕÊ®¾Õq Åç™x-ÂÃ-TŽª ©ÇªšËC. ¯äÊÕ å„Eq©üÅî ŠÂ¿ Xÿuª ªÃ§½Õ-'Ã¯ä ®¾yͽa´ª'à ¿E-„Ï-²òhªC. OÕ XäÕŸµ¿- CÊ-„¾-"A-¿-©Çxª-šË-C, ŸÄE OÕŸ¿ \ª ªÃ®Ï¯Ã Æ¿~-ªÃ--©ðx ¿L-®Ï-¤ò-ŽժC 'ÃF ®¾p†¾dª'à ¿E-„Ϫ-ͽŸ¿Õ...Ñ Æ¯ÃoªŒÕ ªŒ«Õ-ºÕ™Õ.

Æ¿ˆ-œ¿ÕÊo „¾ªœË-ŽՙÕ, ¦µŒÂ¿Ùh™Õ, ²ÄŸµ¿-¿Ù-™Õ, ŸµÄu¯Ã-EÂË «*a-Ê-XêŒÕ ƪŸ¿ªŒÖ ®Ï'¹Õ_Åî Ž™-«ª-ͽÕ-¿Ù-¯ÃoªŒÕ.
'®¾«Õ-®¾uÊÕ OÕªŒÕ èšË™ª Í䮾Õ-¿٪-{Õ-¯ÃoªŒÕ. OÕªŒÕ 骪œ¿Õ éª@Áßx ¯Ã™Õ'¹Õ ÆÊÕ-¿٪-{Õ-¯ÃoªŒÕ. ÂÃF ÆŽÊÕ éªªœ¿Õ-©ðª* 骪œ¿Õ Bæ®--¬Çœ¿Õ. ¬ì†¾ª ®¾Õ¯Ão. ƪŸ¿Õê ÆŽÊÕ ÆªÅ½ ®¾ªÅî-†¾ª'à Xç@Áx-'¹--L'Ã-œ¿Õ... ‡„¾Ûpœ¿Ö ®¾«Õ-®¾uLo, ÆÊÕ-«Ö-¯ÃLo ŽT_ª-ͽÕ-ÂËÑ Æ¯ÃoªŒÕ ªŒ«Õ-ºÕ™Õ.

Ð ªÃŸµÄ-«Õ-¯î-£¾Ç-ªŒ¯þ

***************************************

******************************************************************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

అటు ఉద్యమాల హోరు - ఇటు ధరల జోరు

 

సమైక్యాంధ్ర కోసం కోస్తా, రాయలసీమలలో సాగుతున్న ఆందోళన పెట్టుబడిదారులు డబ్బులిచ్చి జరిపిస్తున్న ఉద్యమంగా తెలంగాణా రాష్ట్ర సమితి (తెరాస) అధ్యక్షుడు కె. చంద్రశేఖరరావు అభివర్ణించడం రెండు ప్రాంతాలవారినీ అవమానించడమే. సమైక్యాంధ్ర కోసం సాగుతున్న ఉద్యమంలో పెట్టుబడిదారులు, సంపన్న వర్గాలు ఉండి ఉండవచ్చు. అలాగే, తెలంగాణా ఉద్యమాన్ని నడిపించింది కూడా వర్గాలేనని సీమాంధ్ర ప్రజలు చేస్తున్న ప్రత్యారోపణ కూడా నిరాధారం కాదు. ప్రజల భావోద్వేగాలను అడ్డు పెట్టుకుని రాజకీయంగా, సామాజికంగా ఎదగడానికి పెట్టుబడిదారులు, సంపన్న వర్గాలు ప్రయత్నించడం ఒక్క మన రాష్ట్రంలోనే కాక, అన్ని చోట్లా ఉన్నదే. ప్రజల్లో అసంతృప్తి లేనిదే ఎవరెంతగా రెచ్చగొట్టినా వారు వీధుల్లోకి రారు. కొద్ది రోజుల క్రితం తెలంగాణా ఉద్యమంలోనూ, ఇప్పుడు సమైక్యాంధ్ర ఉద్యమంలోనూ పాల్గొంటున్నవారిలో అధిక సంఖ్యాకులు స్వచ్ఛందంగా ముందుకు వచ్చిన వారే. అయితే, ర్యాలీలు, ప్రదర్శనలకు డబ్బులిచ్చి జనాన్ని సమీకరించడం ఈమధ్య కాలంలో అన్ని పార్టీలకూ అలవాటుగా మారిన మాట నిజమే అయినా, ప్రాంతీయ ఉద్యమాల్లో పాల్గొనే వారంతా భావోద్వేగాలకు గురైన వారేనన్నది ముమ్మాటికీ నిజం.

ఆంధ్ర, రాయలసీమ ప్రాంతాల్లో గతంలో ప్రత్యేకాంధ్ర ఉద్యమం సాగింది. ఇప్పుడు సమైక్యాంధ్ర కోసం ఆందోళన సాగిస్తున్నారు. సమైక్యత కోసం ఉద్యమం సాగించడం అనేది బహుశా దేశ చరిత్రలోనే ఇదే ప్రథమం కావచ్చు. ప్రజలంతా కలిసి మెలిసి ఉండాలని ఆకాంక్షించడంలో, అందుకోసం ప్రయత్నించడంలో తప్పు లేదు. కలిసి ఉండాలనే భావన కోసం డబ్బులివ్వనవసరం లేదు. విభజన కోసం ఉద్యమాలు నడిపేటప్పుడే డబ్బుల ప్రస్తావన వస్తుంది. విషయం అందరికీ తెలుసున్నదే. అయినా, తెరాస అధ్యక్షుడు, పార్టీ నాయకులు సమైక్యాంధ్ర ఉద్యమకారులనూ, నాయకులనూ రెచ్చగొట్టేందుకు ఇలాంటి ప్రకటనలు చేస్తున్నారు. తెలంగాణా ఉద్యమంలో కన్నా, సీమాంధ్ర ఉద్యమంలో హింస, విధ్వంసకాండ చాలా తక్కువగా ఉందన్న వాస్తవాన్ని పోలీసు ఉన్నతాధికారులే వెల్లడిస్తున్నారు. ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ఆస్తుల ధ్వంసం ఎక్కడ జరిగినా, స్థాయిలో జరిగినా అటువంటి ధోరణులను ఖండించవలసిందే. ఆస్తులను సమకూర్చుకోవడం కష్టం కానీ, ధ్వంసం చేయడం కష్టం కాదు. ప్రాంతీయ ఉద్యమాల వల్ల ప్రజలకు ఒరిగిందేమీ లేదు. ప్రజల భావోద్వేగాలను అడ్డు పెట్టుకుని కొద్ది మంది నాయకులు, వ్యక్తులు ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్ఆస్తుల ధ్వంసానికి పూనుకుంటున్నారు. విధ్వంసాన్ని ప్రజలెవరూ సమర్థించరు. విధ్వంసం వల్ల తమపై అదనపు భారం పడుతుందన్న బెరకు, భయం అన్ని ప్రాంతాల ప్రజల్లోనూ ఉంది. ఉదాహరణకు ఆర్టీసి బస్సుల దగ్ధం, ధ్వంసం వంటి సంఘటనల వల్ల చార్జీలు పెరుగుతాయేమోనన్న భయం ప్రజలను పట్టిపీడిస్తున్నది. అలాగే, బ్యాంకులు, వాణిజ్య సంస్థలు రోజుల తరబడి స్తంభించడం వల్ల పనులు పూర్తి కాక ప్రజలు ఎన్ని అవస్థలు పడుతున్నారో ఒక్క నాయకుడూ ఒక్క సారి కూడా ఆలోచించినట్టు లేదు. ప్రత్యేక, సమైక్య ఉద్యమాల పేరిట గత నెల 29 నుంచి రాష్ట్రంలో పౌర జీవనం పూర్తిగా స్తంభించిపోయింది. ప్రభుత్వ కార్యాలయాల్లో మామూలు రోజుల్లోనే పనులు జరిగేవి కావు. ఇప్పుడు అసలే జరగడం లేదు. నిత్యావసర వస్తువుల ధరలకు రెక్కలొచ్చి రాకెట్వేగంతో పెరిగిపోతున్నాయి. రాజకీయ పార్టీలన్నీ ప్రత్యేక, సమైక్య ఉద్యమాల్లో పోటాపోటీగా పాల్గొంటుండడం వల్ల తమ గోడు ఎవరికి చెప్పుకోవాలో తెలియని దిక్కుతోచని స్థితిలో ప్రజలు విలవిలలాడుతున్నారు. నాయకుల్లో, కార్యకర్తల్లో ప్రత్యేక, సమైక్య తేడాలు ఉన్నాయి కానీ, ధరలకు మాత్రం తేడాలు లేవు. అలాగే, వాటిని పెంచేస్తున్న వర్గాలకు కూడా లేవు. ఉద్యమాలు చేసే వారంతా వర్తక, వాణిజ్య వర్గాల నుంచే విరాళాలు వసూలు చేస్తూ ఉంటారు. హైదరాబాద్, సికిందరాబాద్వంటి నగరాల్లో అయితే, వర్తక, వాణిజ్య వర్గాలు వీరూ వారూ అనే తేడా లేకుండా అందరికీ విరాళాలు ఇస్తున్నారు. విరాళాలు ఇచ్చిన సొమ్ముకు అంతకు అంతా వసూలు చేసుకోవడానకి వ్యాపార వర్గాలు సహజంగానే ధరలను పెంచి వేస్తున్నారన్నది జనాభిప్రాయం. కారణం ఏమైనా, ఇందుకు బాధ్యులు ఎవరైనా, అంతిమంగా ప్రజలే భారాన్ని మోయవలసి వస్తున్నది. ఉద్యమాలు వచ్చి ఉన్న గోడు పోయిందని బాధపడని వారు లేరు. వ్యవస్థీకృత రంగంలోని వారికి రోజుల తరబడి ఆఫీసులు మూతపడినా వేతనాలు వస్తాయన్న ధీమా ఉంటుంది. రెక్కాడితే కానీ డొక్కాడని శ్రామిక, కార్మిక వర్గాల పరిస్థితి నానాటికీ దయనీయంగా పరిణమిస్తోంది. వీరిని గురించి మాట్లాడడం మాట అటుంచి కనీసం ఆలోచించేవారే లేరు. గతంలో కమ్యూనిస్టు పార్టీలు ధరలపై ఉద్యమాలు, ఆందోళనలూ నడిపేవి. ప్రభుత్వాలు చీమ కుట్టనట్టు వ్యవహరిస్తూండడంతో పార్టీలు కూడా ఇప్పుడు ధరల గురించి ఆందోళనలు జరపడం మానివేశాయి. విభజన, సమైక్య ఉద్యమాల ప్రజల బతుకులను మరింత భారం చేశాయి. బియ్యం, పప్పు ధాన్యాలు, ఇతర నిత్యావసర వస్తువుల ధరలు అందనంత ఎత్తుకు పెరిగిపోవడంతో ఒక్క పూటకు కూడా తిండికి నోచుకోని వారి సంఖ్య నానాటికీ పెరిగి పోతున్నది. పార్లమెంటు శీతాకాల సమావేశాల్లో ధరలపై వామపక్షాలు ప్రభుత్వాన్ని నిలదీసినప్పుడు ఒక నెల రోజుల్లో ధరలు అదుపులోకి వస్తాయని ప్రభుత్వం ఎప్పటి మాదిరిగానే సమాధానమిచ్చింది. ధరలను అరికట్టే బాధ్యత తమది కాదన్నట్టుగా కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు వ్యవహరిస్తున్నాయి. తరచుగా జరిగే బంద్ వల్ల పనులు కోల్పోయి నిరుపేద వర్గాలు మాటల్లో వర్ణించలేని దుర్భర జీవితాన్ని అనుభవిస్తున్నాయి. ఉద్యమాలు నిర్వహిస్తున్న నాయకులు ఒక్క క్షణం ఆలోచించవలసిన అతిముఖ్యమైన విషయం ఇది.

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

తెలంగాణపై కేంద్రనిర్ణయం తోందరపాటు ప్రకటన

 

గౌహతి, డిసెంబర్20: ప్రత్యేక తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పాటు గురించి కేంద్రం చేసిన ప్రకటనను నియంతృత్వం, తొందరపాటు'తో కూడుకున్నదని సిపిఎం ప్రధాన కార్యదర్శి ప్రకాశ్కరత్ఆదివారం ఆక్షేపించారు. భాషా ప్రాతిపదిక రాష్ట్రాల సూత్రం నుంచి పక్కకు మళ్ళుతూ సరికొత్తగా రాష్ట్రాల పునర్విభజన ప్రక్రియకు పూనుకోవడాన్ని తమ పార్టీ వ్యతిరేకిస్తున్నదని కరత్తెలియజేశారు. ధరల పెరుగుదలకు వ్యతిరేకంగా తన పార్టీ చేపట్టిన ఉద్యమం తొలి దశ ముగింపు సందర్భంగా గౌహతిలో నిర్వహించిన ర్యాలీలో కరత్ప్రసంగిస్తూ, "ప్రత్యేక తెలంగాణ రాష్ట్రం ఏర్పాటు గురించి నిరంకుశంగా, తొందరపాటుతో కేంద్రం ప్రకటన చేసిన తరువాత దేశాన్ని అనేక చిన్న రాష్ట్రాలుగా విభజించాలని ఆకాంక్షిస్తున్నవారికి ప్రోత్సాహం లభించింది' అని అన్నారు. వెనుకబడిన ప్రాంతాలను

శీఘ్రంగా అభివృద్ధి చేయడం కోసం అక్కడి బాధిత ప్రజల సంక్షేమం కోసం ప్రత్యేక యంత్రాంగాన్ని ఏర్పాటు చేయాలని కరత్సూచించారు. మధ్యప్రదేశ్, బీహార్రాష్ట్రాలను విభజించి ఛత్తీస్గఢ్, ఝార్ఖండ్రాష్ట్రాలను ఏర్పాటు చేసిన తరువాత కొత్త రాష్ట్రాలు బహుళ జాతీయ సంస్థ (ఎంఎన్సి)లకు సంపద కొల్లగొట్టే క్షేత్రాలుగా మారిపోయిన విషయాన్ని ఆయన సందర్భంగా ప్రస్తావించారు. "ఆంధ్ర ప్రదేశ్ను విభజించడానికి, అసోంను విభజించి బోడోలాండ్, కాంతాపూర్రాష్ట్రాలు ఏర్పాటు చేయడానికి మేము వ్యతిరేకం' అని కరత్స్పష్టం చేశారు. బోడోలాండ్లేదా కాంతాపూర్ప్రత్యేక రాష్ట్రాల ఏర్పాట చేసే బదులు వెనుకబడిన ప్రాంతాల అభివృద్ధి కార్యక్రమాన్ని వేగిరపరచే దిశగా కృషి జరపాలని ఆయన సూచించారు. ఇది ఇలా ఉండగా, సామాన్య కుటుంబాలపై ధరల పెరుగుదల ప్రభావం గురించి సిపిఎం నేత విస్తృతంగా ప్రస్తావించారు. వచ్చే మార్చిలో బడ్జెట్సమావేశాల సమయంలో పార్లమెంట్ముందు ర్యాలీ నిర్వహించడానికి వారు ఒక తేదీని నిర్ణయిస్తారు.

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

తెలుగు సాహిత్య విమర్శలో విభిన్న ధోరణులు

తెలుగు సారస్వతంలో ప్రాచీన కవులనుంచి ఇప్పటి ఆధునిక కవుల కావ్యాంశాలను విమర్శించిన, వ్యాఖ్యానించిన కవి కోవిదులు విభిన్న ధోరణులతో సాహిత్య విమర్శని ఉవెత్తున అంతర్జాతీయ ఖ్యాతిని తెచ్చిపెట్టారు.

కవికోకిలగా ప్రసిద్ధిగాంచిన దువ్వూరి రామిరెడ్డి గొప్ప విమర్శనా శక్తితో సాహిత్య వ్యాసాలు కళా సౌందర్య థృక్పథంతో సాహిత్య విమర్శ కృషిని 'కవి తత్వ నిరూపణకు' పూనుకున్నారు. 1922-23లలో పాకాల రాజమన్నారు సంపాదకత్వంలో 9 వ్యాసాలు రచించారు. 'ఎడ్గార్ఎలెన్పో' చెప్పిన 'పొయిట్రీ ఈజ్ రిథమిక్క్రియేషన్ఆఫ్బ్యూటీ' అనేది దువ్వూరి వారికి ప్రేరణ. అందుకే ఎలెన్పోను 'అమెరికాదేశ పండితరాయలు'గా అభివర్ణించారు.

కాని అంతకముందే తొలి విమర్శ గ్రంథరచయితగా కందుకూరి వీరేశలింగం 1876 విగ్రహతంత్ర విమర్శనంతో వాసికెక్కాడు. అయినప్పటికీ తెలుగుభాషను పోషించి, గ్రంథపరిష్కరణ చేసి తెలుగుసారస్వతాన్ని పునాదులు నుంచి ఈనాటి తరం దాకా అందించిన మహానుభావుడు. తన వివేక వర్థిని పత్రికలో సాహిత్యవిమర్శకు శ్రీకారం చుట్టారు. తన అభాగ్యోపాఖ్యానంలో హాస్య ప్రబందంలో స్త్రీ సంగమం, వ్యభిచారాన్ని ఖండించాడు. తారాశశాంకవిజయంలో, వసుచరిత్రాదులలో, ముద్దుపళని రాధికా స్వాంతనము లోని శృంగార చాష్టలను ఈయన ఖండించాడు. వీటన్నింటిని దృష్టిలో పెట్టుకొని 'సరస్వతీ నారదవిలాపం' ఇది స్పెన్స్ర్స్వ్రాసిన 'ది టీర్స్ఆఫ్మ్యుజెస్' ప్రేరణ కావచ్చని అట్లే ఆంధ్రకవుల చరిత్రకు కూడా జాన్సన్వ్రాసిన 'లైఫ్స్ఆఫ్పొయట్స్'కి అనువాదాలుగా విమర్శకులు విశ్లేషించారు. అసలు నిజమైన విమర్శ ఉన్నతమైన సాహిత్యాభిరుచి ఏర్పడటానికి దోహదపడాలని తొలి విమర్శకుడిగా, సాహిత్య విమర్శకు ఆద్యుడయ్యాడు.

ఛార్లెస్ఫిలిప్బ్రౌన్గ్రంథ పరిష్కార విమర్శకు ఆద్యుడని చెప్పవచ్చు. ఆయనతో పాటుగా వేటూరి ప్రభాకరశాస్త్రి గారి లాంటి ప్రాచీన - ఆధునిక తెలుగుసారస్వతానికి నిజమైన వారథిగా, సాహిత్య శ్రామిక జీవిగా వినుతకెక్కి ఎన్నో గ్రంథాలకు పరిష్కరణ, ముద్రణ చేయించారు. అందులో చెప్పుకోతగింది శ్రీనాథుని శృంగార నైషథం మీద ''శృంగార శ్రీనాథము'', ''భాసుని నాటక చక్రం'', ''చాటుపద్యమంజరి'', ''తెలుగు వెలుగులు-మీగడ తఱగలు'', ''ప్రబందరత్నాకరం'' లాంటివి ఎన్నో గ్రంథాలకు గ్రంథపరిష్కార విమర్శకులు.

అట్లే రాళ్ళపల్లి అనంతకృష్ణశర్మ కూడా ఇంగ్లీషు సాహిత్యంలోని 'కోల్రిడ్జ్' జార్జిశాంతాయన వంటివారి విమర్శనా నైపుణ్యాన్ని అలవర్చుకుని, వేర్వేరు అర్థాలతో ఒకే వాక్యంలో వచన-రచనతో వినూత్న సౌందర్యాన్ని సంతరించి వేమన జీవితాన్ని పరిశోథించారు. అట్లే ''నిగమ శర్మ అక్క'', ''రాయలనాటి రసికత'', ''నాచన సోమన-ఎర్రన్న'' మధ్య ఉన్న కవితా భేదాన్ని వివరించుతూ ఎర్రన్న గొప్పతనాన్ని వివరించడం, ''తిక్కన తీర్చిదిద్దిన సీతమ్మ''లో కవిబ్రహ్మ తిక్కన గారి ''నిర్వచనోత్తర రామాయణాన్ని'' అద్భుతంగా గ్రంథవిమర్శచేశారు. 1930లోనే ''సారస్వతోపన్యాసాలు'', 1954లో ''సారస్వతలోకం'', ''నాటకోపన్యాసాలు'', త్యాగయ్యగారి రాగకృతులపై ''త్యాగయ్యగారి నాద సుధారసం'' సంగీత రూపక విమర్శతో విమర్శాగ్రే సరుడైనాడు. అట్లే మానవల్లి రామకృష్ణ కవిగారు కూడా గ్రంథవిమర్శకు తోడ్పడ్డారు.

కట్టమంచి రామలింగారెడ్డి 1899లోనే సి.పి. బ్రౌన్సంకలనమైన ''ముసలమ్మ మరణం'' అనే సాహిత్య విమర్శనా సంకలనం 1941లోనే తెలుగు సాహిత్య లోకంలోనే ఒక పెనుతుఫాను అయ్యింది, ''నవయామిని'', ''వ్యాసమంజరి'' మొదలైన సాహిత్య విమర్శకాలు, కట్టమంచి రామలింగారెడ్డిగారి 'కవితత్వ విచారము' పింగళి సూరన్నగారి 'కళాపూర్ణోదయం' కావ్యమందు సాధించిన ప్రతిభాపరిణితిని గొప్పగా ప్రశంసించి, 'ప్రభావతి ప్రద్యుమ్నంలో' కవి ప్రతిభ పలచబారటాన్ని నిరసించారు. భావనేశక్తి కవిత్వానికి ప్రాణం అన్నాడు. ఆయన విమర్శలో అదిక్షేప ధోరణి కూడా కనపడుతుంది. అక్కిరాజు ఉమాకాంతం, కాళూరి వ్యాసమూర్తి శాస్త్రి, నోరి నరిశింహంగారు, కురుగంటి వారి ''నవ్యాంధ్ర సాహిత్యవీథుల్లో'' విమర్శకులు కవిత్తత్వ విచారాన్ని విమర్శిస్తూ ప్రతివిమర్శ రచనలు చేశారు. 'పాశ్చాత్య సులోచనాలతో భారతీయ సాహిత్యాన్ని దర్శించిన పర్యవసానమే కవిత్తత్వ విచారం అని విమర్శించి, విమర్శారీతులలో కొత్త థృక్పథం కల్పించి నవ్యసాహిత్యానికి కొత్త థోరణులను తవ్వారు.'

అట్లే తొలి నవలా విమర్శకుడిగా 1896లోనే కాశిభట్ల బ్రహ్మయ్యశాస్త్రి 'వివేకచంద్రిక' విమర్శనము, 1899లో 'మను -వసు చరిత్ర' రచనా విమర్శనం తొలి తులనాత్మక విమర్శకర్తగా వెన్నేటి రామచంద్రరావుగారు. 1898లోనే 'ఆంధ్రప్రసన్న రాఘవ నాటక విమర్శనము' తొలి నాటక విమర్శనారచయితగా వేదం వెంకటరాయశాస్త్రి, 1910లో నన్నయ్యపై తొలి విమర్శ గ్రంథకర్తగా వణప్పాకం సుభ్రమణ్య అయ్యర్, కోరాడ రామకృష్ణయ్యగారి 'మహాభారతం - కవిత్రయం', కేతవరపు రామకోటి శాస్త్రిగారి 'తిక్కన కవితా శిల్పం', ఇంద్రగంటి హనుమత్శాస్త్రి గారి 'సారమతి - నన్నయ్య' ఇవి ఒక అద్భుత వ్యాఖ్యాన -విమర్శనా గ్రంథాలుగా చరిత్రలో నిలచాయి.

''తెలుగుసాహిత్య విమర్శని గ్రంథపరిష్కార విమర్శతోపాటు, కవి జీవిత కావ్యసమన్వయ విమర్శ, చారిత్రక విమర్శ, ప్రకృతివాద విమర్శ, ప్రతీకవాద విమర్శ, మార్క్సిస్ట్విమర్శ, నైతిక విమర్శ, సాంఘీక విమర్శ, కళావిమర్శ, రూపవిమర్శ, ఆర్కిటైవల్విమర్శ, అభిరుచి విమర్శగా విభిన్న ధోరణులతో తెలుగుసారస్వతాన్ని మన కవులు కొంగ్రొత్త విమర్శనా రీతులతో పండిత - పామరజనాలకు కూడా అర్థమయ్యేలా, సంస్కృత గ్రంథాలను, ఆధునిక కావ్యాంశాలను సునిశిత థృక్కోణాలతో ఆరోగ్యకర విమర్శనా థోరణులతో పోషించారు.''

కవి జీవిత కావ్యసమన్వయ విమర్శకు మెకంజీ వద్ద పనిచేసిన కావలి సోదరులు రచించిన దక్కన్కవుల చరిత్ర, కల్పలతా పత్రికా సంపాదకుడు గురజాడ శ్రీరాంమూర్తి 'కవిజీవితములు' అలాగే చాగంటి శేషయ్య కవి తరంగిణి, ఆరుద్ర సమగ్రాంథ్ర సాహిత్య విస్తృత రీతిలో కవిజీవితాలను ఆవిష్కరించారు. అట్లే దువ్వూరి - గురజాడ జీవిత సాహిత్యలపై కె.వి.రమణారెడ్డి కవిజీవితాల సమన్వయ విమర్శగా చెప్పుకోవచ్చు. పరిశోదకుడిగా ఆరుద్ర గురజాడను మళయాళి సాహితీవేత్త కుమారన్ఆసన్తోను, పంజాబీ గ్రంథకర్త పూరన్సింగ్లతోను పోల్చాడు. అలాగే వీరేశలింగం బ్రహ్మవివాహం ప్రహసనానికి, గురజాడ కన్యాశుల్కానికి మధ్య ఉన్న పోలికలను పరిచయం చేశాడు. ఆచంట సాంఖ్యాయన శర్మ గారి 'విశాఖ' కథే తెలుగుకథలో మొదటిదని, గురజాడ దిద్దుబాటు కథలని తులనాత్మకంగా పరిశీలించి నిరూపించాడు. చలంగారి పాటలను, అధివాస్తవిక కవిగా శ్రీరంగం నారాయణ బాబుకు ఉన్న గొప్పతనాన్ని, వేమన జీవితంపై 'వేమనవేదం' అనే ఏడు వ్యాసాలను, శ్రీశ్రీతో తను సాగించిన సాహిత్యోపనిషత్తు అభ్యుదయ వాదిగా ఆరుద్రను గొప్ప సాహిత్య విమర్శకుడిగా, చెప్పుకోవచ్చు. అట్లే కె.వి.ఆర్శ్రీశ్రీ కవిత్వాన్ని సాధికారక స్థాయిలో 6 సంపుటాలుగా విశ్లేషించాడు.

అట్లే చారిత్రక విమర్శను 16 శతాబ్దంలోనే ఇంగ్లీషులో టానర్, మెకంజీ నారు - నీరు పోశారు. 18 శతాబ్దంలో డెడ్రన్, డా. జాన్సన్, థామస్వార్టన్విమర్శనా విధానాల వైవిద్యాన్ని చూపించారు. ఇది జర్మనీ, ఫ్రాన్స్వంటి దేశాల్లో గొప్ప ప్రచారం పొంది 20 శతాబ్దంలో ఆచార్య పింగళి లక్ష్మీకాంతంగారి, సాహిత్య శిల్ప సమీక్షలో ఆయన సాధించిన అలంకార శాస్త్ర అవగాహన, ప్రాగ్నన్నయ, శివకవులు, తిక్కన, ఎర్రన్న, శ్రీకృష్ణదేవరాయల ప్రబంద సాహిత్య చరిత్రను తన 'ఆంధ్రసాహిత్య' చరిత్రలోను, నోరు నరిశింహశాస్త్రిగారు తన ''కవిసార్వభౌమ''లో శ్రీనాథుణ్ణి, ''రుద్రమ్మదేవి''లో తిక్కన రసౌచితౌనిత్యాన్ని, ''నారాయణభట్టు''లో నన్నయ ఆదికవిత్వాన్ని, ''మల్లారెడ్డి''లో ఎర్రన్న కవితాంశని, ''ధూర్జటి''లో భక్తి తత్వాన్ని తన విమర్శనా థృక్పథంతో చారిత్రక విమర్శకు నిలుటద్దమయ్యారు.

ఆచార్య జి.వి. సుబ్రమణ్యం కూడా సమకాలీన సాహిత్యంలో 'కాలాన్ని జయించి నిలిచే రచనలను చేసిన లిటరరీ జీనియస్డా.జీ.వి.యస్. అని నారాయణరెడ్డిగారితో కొనియాడబడి తన ''ఆంధ్ర సాహిత్య విమర్శ-ఆంగ్ల ప్రభావం'' అనే సాహిత్య విమర్శతో కేంద్రసాహిత్య అకాడమీ పురస్కారాన్ని అందుకున్న గొప్ప సాహితీ విమర్శకుడు. తన 'వీరరస' గ్రంధంలో కూడా ''ఆంధ్ర సాహిత్యంలో వీరరస పోషణ'' అనే అంశంపై 1960లోనే సాహిత్య విమర్శ చేసాడు. పురాణ వాజ్మయం మీద లోతైన పరిశోధన చేస్తూ మారనగారి ''మార్కండేయ పురాణాన్ని ప్రధమాంధ్ర మహా పురాణంగా'' నిరూపించాడు. ఆయన సంపాదకత్వంలో ''మహతీ వ్యాస సంకలనం'' ప్రతి సాహితీ ప్రియుడి ఇంట్లో వుండవలసిన విమర్శనా సంకలనం. దువ్వూరి-రాళ్ళపల్లి మీద పాశ్చాత్య మీమాంశ ప్రభావం వుందన్నాడు, విశ్వనాథ మీద ఎలియట్నుండి న్యూ క్రిటిక్స్వరకు సాగిన పాశ్చత్య విమర్శా ప్రభావం ఆయన అర్ష సంప్రదాయపు భారతీయ దర్శనంలో లీనమై దేశీయతను సవిమర్శకంగా శిల్పానుశిలన యుగాన్ని ప్రారంభించాడు. సమన్వయ యుగ చైతన్యాన్ని కూడా పింగళి, జి.వి.కృష్ణారావు, నారాయణరెడ్డి, ఆర్.ఎస్.సుదర్శనం ఎలా వైవిధ్యంతో విమర్శను పోషించారో తెలుపుతూ, 'సాహిత్య చరిత్రలో చర్చానీయాంశాలు' అనే 136 వ్యాసాల గ్రంథం తెలుగుసాహిత్య విమర్శలో ''శివభారతం'', ''వందేమాతరం'' వంటి మహాకావ్యాలు తిరిగి చర్చనీయాంశాలు అయ్యాయి. 1995లో జీ.వి.ఎస్. వెలువరించిన 22 వ్యాసాల 'విశ్వనాథ నవ్య సంప్రదాయం' తెలుగు సాహిత్య విమర్శాక్షేత్రంలో అగ్రపీఠాన్ని అధిరోహించాడు. ''సజీవ సాహిత్య విజ్ఞాన సర్వస్వం'' జి.వి.యస్మా తరంలో వేళ్ళ మీద లెక్కించదగిన పరిశోధన విమర్శకుడిగా సంయమనం, సమతుల్యం ఉన్న విమర్శకుడిగా, విశ్లేషకుడిగా కొనియాడబడ్డాడు చేకూరి రామారావు గారిచే.

అట్లే 'విశ్వనాథ సారస్వత విజ్ఞాన సర్వస్వంగా' కోవెల సంపత్కుమారా చార్యులు విశ్వనాథ సాహిత్యంలోని అంతస్తత్వాన్ని అర్థం చేసుకున్న అతికొద్దిమంది మహావిమర్శకుల్లో ఈయన మొత్తం సత్యనారాయణగారి అన్ని రచనలపైన తన జీవితాన్ని ఎక్కుపెట్టి సాధికార విమర్శనా థోరణులతో అద్బుతమైన విశ్లేషణలు చేశాడు. ఆయన కాకతీయ విశ్వవిద్యాలయం నుంచి 'తెలుగుసాహిత్య విమర్శ - సాంప్రదాయక రీతి'పై డాక్టరేట్పట్టాపొందాడు. కట్టమంచి, శ్రీశ్రీల విమర్శక వ్యక్తిత్వాన్ని గురించికూడా లోతైన పరిశీలన చేసి కట్టమంచి ఆధునిక సాహిత్య తొలి విమర్శకుడిగా పేర్కొన్నాడు. 1892లోనే పి.దక్షిణామూర్తి (పింగళి సూరన్న) మీద తొలి కవి విమర్శకుడని నిరూపించాడు. అట్లే దువ్వూరి వారి కవితా సౌందర్యాన్ని, అభ్యుదయ సాహిత్యోద్యమంలోని వైభవ పతనాల వెనక వున్న రాజకీయ నేపథ్యాన్ని గురజాడ కన్యాశుల్కం నాటకాన్ని, వచన పద్యం - లక్షణ చర్చ పేరుతో పుస్తక రూపకంగాను, తెలుగు చందోవికాసంపై అనేక విలువైన వ్యాసాలను అందించిన సద్విమర్శకుడు.

ఇలాంటి వ్యక్తులను తన అద్భుత రచనలతో ప్రభావితం చేసిన విశ్వనాథ వారు సాహిత్య విమర్శలో శిల్పరీతికి ప్రాధాన్యతనిచ్చి 1949లోనే 'ఋషివంటి నన్నయ్య రెండవ వాల్మీకి' ఆయన రచనలపై ''ప్రసన్న కథా కవితార్థయుక్తి'', అల్లసాని పెద్దన్న గారిపై 'అల్లసాని వాని అల్లిక జిగిబిగి'లో ఆయన కవిత 'ఇక్షురసం' వలె ఉంటుందని, 1962లోనే పెద్దన్న గారి కావ్య కళామర్మజ్ఞతను వివరించారు. అట్లే రామాయణ కల్పవృక్ష అవతారికలో తెలుగుసాహిత్య వినీలాకాశంలో శుక్రగ్రహం లాంటివాడు నా అన్న నాచన సోమన్న అంటూ 'ఒకడు నాచన సోమన్న' 1970లోనే విమర్శాగ్రంథాన్ని నవీన గుణసనాథుడిపై తన అభిమానాన్ని చాటుకున్నాడు. విశ్వనాథ 'సాహిత్య సురభి' అనే వాఖ్యాన గ్రంథం మన రాజనీతి, సాహిత్య కోవిదుడు పి.వి.నరిశింహారావుగారికి అంకితం ఇచ్చారు. అట్లే 'ఋతుసంహార' నాటకాన్ని కట్టమంచివారికి, ఆంధ్రప్రశస్తి తెలుగుల చరిత్ర పరిశోధకులు శ్రీ మల్లంపల్లి సోమశేఖర శర్మగారికి అంకితమిచ్చిన విమర్శాగ్రేసుడు. కాళిదాస - భవభూతల రసానుభూతల తారతమ్యాలను, భారతీయ అలంకారికుల కావ్యరీతులను అనువర్తిత విమర్శద్వారా వ్యాఖ్యానిస్తూ కాళిదాసుపై 1960లోనే జయంతి పత్రికలో 'శాకుంతలము యొక్క అభిజ్ఞానత' గొప్ప విమర్శకు తార్కాణము. అందుకే విశ్వనాథ గొప్ప రసవాది, కాబట్టే తన కల్పవృక్ష అవతారికలో 'ప్రాగ్వి పశ్చిమన్మంతంబున రసము వేయి రెట్లు' గొప్పదని చాటుతూ తెలుగు సాహిత్యవిమర్శలో కొంగ్రొత్త రీతులను తన ''కావ్యానందం'' అనే విమర్శనా గ్రంథంతో తెలగులో సాహిత్య విమర్శకు విశ్వరూప దర్శనం గావించి, సుప్రసన్నా, వడలి మందేశ్వరరావు, ముదిగొండ వీరభద్రయ్యలాంటి సాహిత్య విమర్శకులు తమ జీవిత కాలంలో విశ్వనాథగారి సాహిత్యంపై సమగ్రపరిశోధనకు, సాహిత్యవిమర్శకు మార్గదర్శకుడయ్యారు. అందుకే ''శ్రీశ్రీ'' ''మాట్లాడేవెన్నెముక, పాటపాడే సుషుమ్న, నిన్నటి నన్నయ్య భట్టు, ఈనాటి మన కవిసామ్రాట్'' విశ్వనాథ అని అభివర్ణించారు.

కోవెల సుప్రసన్నాచార్యులు గారు తన ''సాహిత్య తత్త్వవివేచన'' అనే ప్రామాణిక సాహిత్య విమర్శ గ్రంథంతో అలరించి, 1960లలో వసుచరిత్ర ప్రబంధంపై పరిశోధన చేసి సుప్రసన్నా చార్యులగారు ''చేతనావర్తం'' అనే విమర్శకా థోరణితో శ్రీ అరవింద మహర్షి, వివేకానంద, సద్గురు శివానందమూర్తి సాత్విక ఆలోచనాథోరణులపై భారతీయ మూలాలను గురించి గొప్పగా విశ్లేషిస్తూ, 'ప్రాగూృప విమర్శనా' థృక్పథంతో మాలపిల్ల నవలను విశ్లేషించిన విధానం గొప్ప విమర్శనారీతిగా కొనియాడబడింది. ఆయన 'సహృదయ - చక్రము', 'చందన శాఖి', 'అధ్యయనం' వంటి వ్యాససంకలనాలతో ప్రతీకాత్మకవాద విమర్శకుడిగా సాంస్కృతిక - థార్మిక రాయబారిగా సుప్రసన్న తెలుగుసాహిత్య విమర్శనాథోరణిని చాటారు. ''భావుకసీమ'' అనే విమర్శక వ్యాస సంకలనాన్ని వెలవరించారు.

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

ప్రకాశం జిల్లా రచయితల సంఘం ఆహ్వానం

 

ప్రకాశం జిల్లా రచయితల సంఘం 2010 జనవరి 8, 9, 10 తేదీలలో ఒంగోలులో 6 రాష్ట్ర స్థాయి మహాసభలు నిర్వహిస్తున్నట్లు సంఘం అధ్యక్షులు బి.హనుమారెడ్డి తెలిపారు. మహాసభలలో పాల్గొను రచయితలకు ఉచిత భోజన, వసతి ఏర్పాట్లు చేసినట్లు తెలిపారు. మూడు రోజులు రాష్ట్రంలోని ప్రముఖ సాహితీవేత్తలచే ఉపన్యాసాలు ఏర్పాటు చేస్తున్నామన్నారు. ప్రతినిధులుగా పాల్గొను రచయితలచే మూడు రోజులు కవి సమ్మేళనాలు ఏర్పాటు చేస్తున్నట్లు తెలిపారు. ప్రతినిధులుగా పాల్గొను రచయితలకు ముగింపు సభలో జ్ఞాపిక, ప్రశంసా పత్రంతో సత్కరిస్తామన్నారు. ప్రతినిధి రుసుం రూ 50 /-లు. పాల్గొనదలచిన రచయితలు తమ అంగీకారాన్ని పొన్నూరు వేంకట శ్రీనివాసులు, ప్రధాన కార్యదర్శి, ప్రకాశం జిల్లా రచయితల సంఘం, ఇంటి నెంబరు, 33-1-5, తిరువెంగళం పిళ్లై వారి వీధి, ఒంగోలు, సెల్నంబర్లు: 94404 32939, 96666 90377 కు తెలియజేయవలసిందిగా కోరారు.

***************************************

 

******************************************************************************************

SAKSHI

EDITORIAL

¯éÑ$° Ð]l$sìæt-´ë§ýl…...

Ð]l$-çßæ-Ð]l$çŠl Q©-ÆŠ‡-»êº$

 

C§ýlªÆý‡$ ¼yýlzË ™èlÆ>Ó™èl íܯ]lMýSP Ð]l$âêÏ A…r$ ™èlí³µ…¨. A¨ O§ðlÐ]l-°-Æý‡~Ķæ$….

M>°-&B çÜ…VýS† ™ðlÍ-Ķæ$MýS íܯ]lMýSP MýSâ¶æ-Ð]lâ¶æ‡ ç³yìl…¨.™èlÍÏ™ø ^ðl糚-MýS$…sôæ B ™èlÍÏ »ŸÆø-Ð]l$° Hyìla& ±MðS…-§ýl$MýS$ MýS*™èlÆ> Ƈ¬…M> ¼yýlzË$, ±MýS$¯]l² MýSĶæ$ÅË$ V>Ë-Ð]lË$ ç³…^èl$-MýS$-¯ól-§é-°M>... ¯éÐ]l*-sìæ° A°² Ððl§ýl$-Æ>-MýS$Ë$ ±â¶æÏÌZ Eyýl-MýS-»ñæsìæt ™éW MýSyýl$-ç³#ÌZ E¯]l² ¼yýlz° ¯ólË-Æ>-Ìôæa-Ķæ$ÅÐ]l*à A° çÜËà C_a…¨.

íܯ]lMýSP B 糯ól ^ól§éª-Ð]l$-¯]l$-MýS$…¨. Ððl§ýl$-Æý‡$-´÷§ýl §éM> ÐðlãÏ Ððl§ýl$Æ>-MýS$Ë$ §ýl*íÜ B ™èlÆ>Ó™èl ^ól™èl$Ë$ Æ>MýS Ð]l¬Rê°² MýS糚-Mö° §ýl$MýSP-ç³-yìl…¨.

BÐðl$MýS$ Ð]l$¯]l… Æý‡$×æ-ç³yìl E¯é²Ð]l¬. BÐðl$ ¯éÑ$-°MìS f¯]lÃ-°-Ð]lÓyýl… Ð]lËÏ ™ðlË$VýS$ Ýëíßæ™èlÅ… BÐðl$MýS$ Æý‡$×æ-ç³-yìl…¨. ™èl¯]l f¯]lÃMýS$ M>Æý‡×æ… E…§ýl° {VýSíßæ…-_¯]l ¯éÑ$°, MýSË… ç³r$t-Mö°, »êíÜ…Ððl$r$t ÐólçÜ$-Mö°,
ç³^èla-¯éMýS$ Ýë„ìSV>... MýS™èlË$ ^ðlí³µ çÜÐ]l$çÜ¢ ™ðlË$-VýS$-´ë-uý‡-MýS$Ë$ ™èl¯]lMýS$ Æý‡$×æ-ç³yìl E…yólÌê ^ólçÜ$-MýS$-¯é²yýl$.
¯éÑ$° B ™èlÆ>Ó™èl A§ól Ð]lÆý‡$-çÜÌZ íܯ]lº¾ MýS™èlË$, Ñ$r*tÆøyìl MýS™èlË$ Æ>íÜ FÆý‡$-MýS$-¯é²yýl$. M>° BĶæ$¯]l ¯ésìæ¯]l W…fË$ E†¢¯ól ´ùÌôæ§ýl$. ™øÐ]l ^ólçÜ$-Mö° ™èlË G†¢ °Ë-º-yézƇ¬. A…™èl-ÌZ¯ól ¨rt…V> MöÐ]l$ÃË$ ÐólÔ>Ƈ¬. ç³^èlaV> Æð‡Ð]l$ÃË$ ™öyìlV>Ƈ¬. Ð]l$Ç-Mö-¯é²-â¶æÏMýS$ A…™ól ç³#íÙtV>, BÆø-VýSÅ…V> çœÌê-˯]l$ A…¨…-^éƇ¬.
§ýlÆ>Y-Ñ$rt MýS™èlË$, CÌôæÏ-Æý‡Ð]l$à MýS™èlË$, ´ùÌôæ-Æý‡-Ð]l$Ã-º…yýl MýS™èlË$, {ç³â¶æ-Ķæ$-M>-ÐólÇ MýS™èlË$, ©ç³… ^ðlí³µ¯]l MýS™èlË$, Ð]l* FÇ »êVø™èl… MýS™èlË$, Ð]l* ÐólÐ]l¬-Ë-Ðéyýl MýS£ýlË$, ç³çÜ-Ë-ç³Nyìl MýS™èlË$, ¿¶æsìæt-{´ùË$ MýS™èlË$, ¿¶æf…-{¡Ë MýS™èlË$, †Æý‡-ç³-†-Mö…yýl MýS™èlË$.... CÐ]l±² ¯éÑ$° ¨…í³¯]l Fyýl-˯]l$ ç³r$t-Mö° FVýS$-Ìê-yìl¯]l MýS™èlË$.
¯éÑ$-°¨ Ð]l$sìæt-´ë§ýl…. AÑ$™èl ÝëÆý‡… E¯]l² ´ë§ýl…. ¯]lË$VýS$Æý‡* Ððl…r ¯]lyýl-Ð]l-§ýlVýSY ´ë§ýl…. ¯éË$VýS$ M>ÌêË ´ër$ ¯éË$VýS$ MýS™èl-˯]l$ ¯ér$-MýS$…r* ¯]lyìl^ól ´ë§ýl….

¯éÑ$° D ´ë§ýl…™ø, MýSĶæ$ÅÌZ º$Æý‡§ýl A…sìæ¯]l ´ë§ýl…™ø, íܯ]lMýSP Mö…VýS$ ç³r$t-Mö° ¯]lyìl-_¯]l ´ë§ýl…™ø, ¯]lrt ¯]lyðl…-yýl¯]l ^ðl糚Ë$ ÌôæMýS-´ù-Ƈ¬¯é VýSyólÆý‡… ^èl*yýl-sê-°MìS CçÜ*PÍ ¯]l$…_ ç³Ç-VðS-†¢¯]l ´ë§ýl…™ø çÜÆ>-çÜÇ ™ðlË$VýS$ MýS£é-Ýë-íßæ-™èlÅ…ÌZ Ð]l_a °Ë-º-yézyýl$. Æ>Ð]lyýl… Æ>Ð]l-yýlÐól$ JMýS ^ól™ø¢ Æó‡MýS$-yýl-»ê¾¯]l$, Ð]l$Æø ^ól™ø¢ Ððl*™èl-MýS-{Æý‡¯]l$ ç³r$t-Mö° yýlÐ]l$-yýl-Ð]l$-Ð]l$° ^èl糚yýl$ ^ólçÜ*¢ A…™èl-Ð]l-Æý‡MýS* ™ðlË$VýS$ MýS£é-Oò³Æý‡$Oò³ ÐéÍ MýSÐ]l$ÃV> ´ëË$ ™éVýS$-™èl$¯]l² VýS$Ð]lÓ˯]l$ MýSM>-Ñ-MýSË… ^ólÔ>yýl$.

D VýS$Ð]lÓË$ A…™èl-§éM> H… MýS£ýlË$ ^ðl´ëµÆ‡¬? OÆð‡™èl$¯]l$ GÌê ^èl*í³…-^éƇ¬? OÆð‡™èl$ MýS£ýl-˯]l$ GÌê MýS͵…-^éƇ¬? Ð]l$sìæt A…r-MýS$…yé, º$Æý‡§ýl A…r-MýS$…yé, ´÷Ìê-ËMýS$ fÌôæÏ GÆý‡$Ð]l# A…r-MýS$…yé, MýSË$ç³# ¡õÜ Byýl-Ð]l$-°íÙ ¯øsìæ¿êçÙ A…r-MýS$…yé, ¯éVýSÍ í³yìl ç³r$t-MýS$…sôæ AÆý‡-^ól-†MìS ç³sôæt ^ðlÐ]l$r A…r-MýS$…yé, Ð]l$«§éÅçßæ²… ç³Nr VýSr$t Ò$§ýl MýS*Æý‡$a° BMýS-ÍMìS BºV> Vö…™èl$-ÌZMìS MýS$MýS$P-MýS$¯ól çÜ…VýSsìæ Ð]l¬§ýlª Æý‡$_ A…r-MýS$…yé, ç³NË-ç³NË Møyìl-ò³rt `Ìôæa gñæ{Ç-í³ËÏ Ð]l¬MýSPË Ýû…§ýlÆý‡Å ½¿¶æ™èlÞ… A…rMýS$…yé... MýSyýlV> °Ë-ºyìl... §ýl*Æý‡…V> °Ë-ºyìl... Ð]l¬MýS$PMýS$ VýS$yýlzË$ MýSr$t-Mö° ¯ér-MîS-Ķæ$…V> MýS–{†-Ð]l$…V> FçßæMýS$ A×ìæW-Ð]l$-×ìæ-W-¯]l-r$tV> D VýS$Ð]lÓË$ ^ðlí³µ¯]l ™ðlË$VýS$ OÆð‡™èl$ MýS£ýlË$ GÌê E…yólÑ? ^éÌê-Ð]l$-r$MýS$, C…^èl$Ñ$…^èl$V>, ç³Ç-çÙ™Œl ¯ér-M>-ËMýS$ çÜÇ-´ùÄôæ$ MýS£ýlË$. {yéÐ]l* E¯]l² MýS£ýlË$.

¯éÑ$° Ð]l_a, Æ>Ð]l-yýl…-™øsôæ D {yéÐ]l*¯]l$ ¡íÜ ç³MýSP¯]l »ñæsôæt-Ô>yýl$. A…™èl-Ð]l-Æý‡MýS* H ´ë{™é ç³Ë-MýS° AçÜ-OÌñæ¯]l ¿êçÙ¯]l$ ç³ÌñæÏ çÜÓÆý‡-õ³-sìæ-MýSË ¯]l$…_ ç³sìæt ™ðl^éayýl$. H ´ë{™é Ð]lÅÐ]l-çßæ-Ç…-^èl° AçÜ-OÌñæ¯]l çÜ°²-Ðól-Ô>-˯]l$ Ñ$r*tÆý‡$ VýSyýl-ç³-ÌZÏMìS ¡çÜ$-MðSãÏ MýSâ¶æÏMýS$ MýSsìæt…-^éyýl$. Æøf…™é MýSçÙt… ^ólíÜ Ð]l_a, Ð]l*ç³-sôæË Ý벯éË VýS¨ÌZ MýS*Æý‡$a°, JMýS OÆð‡™èl$ ¿êÆý‡Å& Eyýl$-MýS$-yýl$MýS$ ±â¶æ$Ï Ðö…sìæ Ò$§ýl ´ùçÜ$-MýS$…-r*&^ólõÜ Ð]lÊË$Y¯]l$ Ððl¬§ýl-sìæ-Ýë-ÇV> A…§ýl-ÇMîS Ñ°-í³…-^éyýl$. §ýl$¯ól² Ô¶æMìS¢-Ìôæ° BÐ]l#-˯]l$ Ð]l¬Ë$-VýS-{Æý‡™ø ´÷yìl_ Ðésìæ MýSÚët°² ^èl*yýl-ÌôæMýS §ýl$@Q-ç³yól ¯éÆý‡-ç³µ-¯é-Ķæ¬-yýl$-Ìê…sìæ ºMýSP-OÆð‡™èl$ A{Ô¶æ$-Ð]l#-Ë-ÌZ° VøÆý‡$-Ððl-^èla-§ýl-¯é°² ^èl*í³…-^éyýl$.

ÐéçÜ¢-Ðé-°MìS C§ýl…™é E…¨. B¨-Ķæ$…§ýl$ E…¨. A…™èl… Ð]lÆý‡MýS* E…r$…¨.

M>MýS-´ù™ól ¯]lyìl-Ð]l$-«§ýlů]l ¯éÑ$° ©°° Ð]lyólíÜ ç³r$t-MýS$-¯é²yýl$. ¯]lVýS²…V>, ºÇ-¼-™èl¢-ËV> MýS™èlË$ ^ðlç³µyýl… ¯ólÆ>ayýl$. Æó‡... C¨Æ> MýS™èl…sôæ A° ´÷VýS$-Æý‡$V> ^èl*í³-¯éyýl$. MýS͵™èl ´ë{™èlË MýS–{†Ð]l$ MýSçÜ-Æý‡-™èl$¢Ë Ð]l$«§ýlÅ Ð]l* AÐ]l$Ã, Ð]l* ¯éĶæ$¯]l, ¯ól¯]l$, ºMýSP™èl¢, F§øyýl$, MýS™ðl¢-Æý‡-ç³-ÌêÏ-Ķæ$¯]l, Ð]l*¨-VýS-ç³ÍÏ ¯éVýS-Æ>k... Òâ¶æÏ…-§ýl-DZ, AçÜ-OÌñæ¯]l ´ë{™èl-Ë° ¡çÜ$-Mö_a MýS£é-Æý‡…-VýS…ÌZ °çÙP-ËÃ-çÙ…V> °Ë-»ñæ-sêtyýl$. H {´ë…í³t…VýS* AMýSP-Æý‡-Ìôæ° B ´ë{™èlË$ ™èlÐ]l$MýS$ ™éÐ]l¬V> Ð]l*sêÏ-yýl$-MýS$-¯é²Æ‡¬. ™èlÐ]l$MýS$ ™éÐ]l¬V> MýS™èlË$ ^ðl糚-MýS$-¯é²Æ‡¬. ¯]lÐéÓƇ¬. HyéaƇ¬. BMýS-ÌôæõÜ¢ MýSyýl$-ç³#ÌZ M>â¶æ$Ï Ð]l¬yýl$-^èl$-MýS$° ç³yýl$-MýS$-¯é²Æ‡¬.

¯éË$VýS$ Æý‡*MýS-Ë$¯]l² Æøk¯]l Ð]l*…çÜ… ™ðl^èl$a-MýS$°, _Ķæ$ÅͲ ¯]lÑ$Í, B ™èl–í³¢™ø MýS¯]lM>…-º-Æ>Ë ç³NË-™ør Ð]l*¨-ÇV> MóSä-Ñ-Ìê-çÜ…V> MýSâ¶æ-MýS-â¶æ-Ìê-yìl-´ù-Ķæ*Ƈ¬. BÔ¶æaÆý‡Å… HÑ$-r…-sôæ& AÑ H… ^ólõÜ¢ ´ëuý‡-MýS$Ë$ AÑ ^ólÔ>Æý‡$. ¯]lÑÓ™ól ¯]lÐéÓÆý‡$. HyìlõÜ¢ HyéaÆý‡$. AÆý‡-^ól-†ÌZ º*yìl§ýl ÐólçÜ$-Mö° ç³â¶æ$Ï ™øÐ]l¬-MýS$…sôæ B Ððl$™èl¢sìæ VýSÆý‡$-MýS$¯]l$ A¯]l$-¿¶æ-Ñ…-^éÆý‡$. ¨¯]l… Æøk ò³sôæt Ð]lyýl-˯]l$ Mö…VýS$¯]l MýSr$t-Mö° Ð]l_a ò³yìl™ól
Aç³#-Æý‡*-ç³…V> †° BMýSÍ ¡Æý‡$a-MýS$-¯é²Æý‡$. ´ëuý‡-MýS$Ìôæ ´ë{™èl-Ë$V> ´ë{™èlÌôæ ´ëuý‡-MýS$-Ë$V> MýSË-VýS-Í-íÜ-´ù-Ƈ¬¯]l Ñ…™èl... ™öÍ Ñ…™èlMýS$ A^ðla-Æý‡$Ðö…-§éÆý‡$.

A…™èl-sìæ™ø FÆý‡$-Mø-Ìôæ§ýl$ ¯éÑ$°. {ç³MýS–† Ð]l*sêÏyól ¿êçÙ¯]l$ ÑMýS–-†V>, º*™èl$V>, A§öMýS ¯ér$V> A…™èl-Ð]l-Æý‡MýS* ^èl*í³¯]l §ö…VýS-VýS$-Ð]lÓ˯]l$ §ýlyìl-í³…_, ™èl¯]l A„ýSÆý‡… A„ýS-Æ>°² Ð]l*…yýl-Í-MýSç³# ´ëË çÜÐ]l¬-{§ýl…ÌZ MýSyìlW ¡Ô>yýl$. §øíÜyýl$ Ñ$Æý‡ç³-M>-Ķæ$Ͳ ´ëÑ$ B Ð]l*r-ÌZÏ° M>Æý‡… ¯éË$-MýS-ËMìS ™èlWÍ…-^éyýl$. BOò³-¯]l& gñæ…sìæ-ÌŒæ-Ðól$-¯ŒlË ¿êçÙ¯]l$ GVýS-™éã ^ólíÜ MìS^èl-MìS^é ¯]lÐ]l#Ó-MýS$-¯é²yýl$.

¯éÑ$° ^éÌê Ð]l$…¨ FçßæMýS$ A…§ýl-¯]l…™èl ò³§ýlª MýSÐ]l$-ÇÛ-Ķæ$ÌŒæ OÆð‡rÆŠ‡. JMýS M>ÏíÜMŠS Æý‡^èl¯]l ^ólíÜ, B
Æý‡^èl-¯]l™ø MýS*yé A…™èl-Ð]l$…¨ ´ëuý‡-MýS$-˯]l$, MîSÇ¢°, yýlº$¾¯]l*, AMýSPÆý‡ ç³yìl¯]l Ðólâ¶æ ç³Ç-VðS-™èl$¢-MýS$…r* Ð]l^óla B™èlÃ-º…-«§ýl$-Ð]l#-˯]l$ çÜ…´ë-¨…-^èl$-Mø-Ð]l-^èla° °Æý‡*-í³…-_¯]l Æó‡ÆŠ‡OÆð‡rÆŠ‡.

ç³^èla-¯éMýS$ Ýë„ìSV>... Ð]l_a ´ë†-MóS-â¶æÏ-Ƈ¬Å…¨. ¯éÑ$° Ð]l$sìæt-´ë§ýl… ÐéÐ]l$-¯]l$yìl Ð]l$à-´ë-§ýl-Ð]l$…™èl G¨-W-´ù-Ƈ¬…¨. A¨ çܧé MýS–{†Ð]l$ Æý‡^èl-¯]lË ÕÆý‡-çÜ$Þ-˯]l$ GMýS$P-ò³sôæt E…r$…¨. °MýSP-OÐðl$¯]l {糆 Ð]l$…_ MýS£ýl G§ýl$sê Æó‡×æ$-Ð]l#Ìê Ð]l*Ç {ç³×æ-Ñ$-Ë$Ï-™èl*¯ól E…r$…¨.

¯éÑ$-°MìS gôægôæ. ¯é VýS$Æý‡$-Ð]l#MìS gôægôæ.

***************************************

SAKSHI

EDITORIAL

çÜ$MýSÑ iÑ…^èl$ {ç³fË ¯éË$MýSËĶæ$…§ýl$

 

¿êÐ]l-MýS-Ñ™ø-§ýlÅÐ]l$… Ð]l¬Ð]l$Ã-Æý‡…V> ÝëVýS$-™èl$¯]l² ÆøkÌZÏ ÑÔ¶æÓ-Ð]l*-¯]lÐ]l Ýû{¿ê™èl–-™èlÓ…, °Æý‡Ã™èl, °Æ>j† çÜ…çœ$… ¯é B§ýl-Æý‡Ø… A…r* Açܵ–-Ô¶æÅ-™èl¯]l$ °Æý‡-íÜ…_, "MýS$-ËÐ]l$-™éË$ XçÜ$-MýS$¯]l² X™èlË gŸ_a ç³…fÆ>¯]l MýSr$t-ç³-yýl¯]l$ ¯ól¯]l$' A° ™ðlVóSíÜ ^ðlí³µ¯]l A¿¶æ$Å-§ýlĶæ$ MýSÑ VýS$‚æ<… gêçÙ$Ðé. AçÜ-Ð]l*-¯]l-™èlË$ Ìôæ° çÜÐ]l*-f…, Ð]l*¯]l-Ð]l™é «§ýl–MýSµ£ýl… ç³ÇÉýl-ÑÌôæÏ {ç³ç³…^èl…, Ð]lÊÉýl ÑÔ>Ó-ÝëË$ Ìôæ° çÜ…çÜP–†, ï܈ËMýS$ E¯]l²™èl Ý릯]l…, {ç³fqMýS$ VýS$Ç¢…ç³# MøÆý‡$-MýS$¯]l² ¯]lÐ]l-Ķæ¬VýS MýSÑ^èl-{MýS-Ð]lÇ¢ VýS$‚æ<… gêçÙ$Ðé. VýS$…r*Æý‡$ hÌêÏ Ñ¯]l$-Mö…yýlÌZ 1895ÌZ ç³#sìæt¯]l BĶæ$¯]l 1971ÌZ Ð]l$Æý‡-×ìæ…_¯é "çÜ$-MýSÑ iÑ…^èl$ {ç³fË ¯éË$-MýS-ËĶæ$…§ýl$' A° BĶæ$¯]l ç³ÍMìS-¯]lr$t ™èl¯]l Æý‡^èl-¯]l-Ë™ø °Æý‡…-™èlÆý‡… BĶæ$¯]l iÑ…^ól E…sêÆý‡$.

I™ól MýSÚët-ËMýS$ ¿êÐ]l#-MýS-™èl¯]l$ gêçÙ$-ÐéÌZ Ð]l$Æø Mø×æ… MýS*yé E…¨. BĶæ$¯]l ™èl¯]l àçÜÅ ^èl™èl$-Æý‡-™èl™ø »ê«§ýl-˯]l$ Ð]l$Æý‡-í³…_ ¯]lÐ]l#Ó-˯]l$ ç³…^èl-VýS-ËÆý‡$. _{™èl-Ìôæ-Q¯]l… ^ólĶæ$-VýS-ËÆý‡…-r$¯é²Æý‡$ gêçÙ$Ðé Æð‡…yø MýS$Ð]l*Æð‡¢ MöMðSP-ËVýSyýlz 糨ð. ™ö…O¿ñæÄñæ* §ýlÔ¶æ-MýS…ÌZ Ayýl$-VýS$-ò³-sìæt¯]l BÐðl$ ™èl¯]l ™èl…{yìl gêçÙ$Ðé VýS$Ç…_ ^ðlí³µ¯]l ÑçÙ-Ķæ*Ë$.....
Ð]l* ¯é¯]l²-V>Æý‡$ _¯]l²-糚yýl$ ^éÌê AËÏÇ ^ólõÜ-ÐéÆý‡$. G°Ñ$§ø ™èlÆý‡-VýS† (ѯ]l$-Mö…yýl {糿¶æ$™èlÓ ´ëuý‡-Ô>-ËÌZ) ^èl§ýl$-Ð]l#-™èl$-¯]l²-糚yýl$ Ðéâ¶æÏ ™èlÆý‡-VýS-†MìS K E´ë-«§éÅ-Ķæ¬yýl$ Ð]lçÜ$¢…yól-ÐéÆý‡$. BĶæ$-¯]lMýS$ í³ËMýS E…yól¨. K Æøk »ZÆý‡$z Ò$§ýl í³ËMýS Ð]l*ÚëtÇ »ŸÐ]l$ï]l$ XÔ>-Æ>-Ķæ$¯]l. Ð]l*ÚëtÆý‡$ Ð]l_a "GÐ]l{yé... D »ŸÐ]l$Ã-Ðól-íÜ…¨... B Mö…sñæ Ððl«§ýlÐ]l gêçÙ$-Ðé-V>-yól¯é...' A° †r$Ï Ë…íœ$…^èl$-MýS$-¯é²Æý‡$. CÌê…sìæ çÜ…çœ$-r¯]lË$ ^éÌê¯ól E¯é²Æ‡¬. M>MýS-´ù™ól G…™èl AËÏÇ ^ólõÜ-ÐéÆø A…™èl »êV> ^èl¨Ðól-Ðé-Æ>-Ķæ$¯]l. ¯érM>Ë$, 糧éÅË$, Q…yýl M>ÐéÅË$ Æ>õÜ BĶæ$-¯]lÌZ Ð]l$Æø O¯ðlç³#-×æÅ… E…¨. ´ùçÜ$t-M>-Æý‡$zË Ò$§ýl Vøsìæ™ø »ŸÐ]l$Ã-Ìôæ-õÜ-ÐéÆý‡$. Ðésìæ° AÐðl$-ÇM> Ðéâ¶æ$Ï KÝëÇ ^èl*íÜ ¯]lÐ]l$ÃMýS… MýS$§ýl-Æý‡MýS çÜÓĶæ$…V> gêçÙ$-Ðé¯]l$ MýSÍíÜ §ýlVýSY-Æý‡$…yìl »ŸÐ]l$Ã-Ìôæ-Ƈ¬…^èl$-MýS$-¯é²Æý‡$.
G糚yýl* ¯]lÐ]l#Ó™èl*... ¯]lÑÓçÜ*¢ E…yól BĶæ$¯]l ™èl¯]l õܲíßæ-™èl$yìl MýS$Ð]l*-Æý‡$yýl$ ^èl°´ù-Ƈ¬-¯]l-糚yýl$ Ô¶æÃÔ>-¯]l-Ðé-sìæMýS Q…yýl-M>-Ð]lÅ…ÌZ "C^øa-r¯ól MýS§é çÜ™èlP-Ò…{§ýl$Ë MýSÐ]l$ð MýSËÐ]l¬ °ç³š-ËÌZ MýSÍíÜ-´ùÄôæ$....' 糧éÅ°² Æ>Ô>Æý‡$. °gê-°MìS Ðól$… íßæ…§ýl*-Ð]l#-Ë-Ðól$ AƇ¬¯é ^èl§ýl$-Ð]l#-MøçÜ… BĶæ$¯]l {MìS-íÜt-Ķæ*-°sîæ ç³#^èl$a-MýS$-¯é²Æý‡$. Ð]l$™èl {ç³^éÆý‡… ^ólçÜ*¢ Ð]l* C…sìæ-Mö-_a¯]l Ñ$çÙ-¯]lÈ Ðéâ¶æ$Ï, Ðól$… ^èl¨ÑÝ뢅 M>± ¯]l$Ð]l#Ó Ð]l*{™èl… Ð]l$™èl… Ð]l*Æ>Í A° °º…-«§ýl¯]l ò³sêtÆý‡$. BĶæ$¯]l J糚-MýS$° Ð]l$™èl… Ð]l*Æ>Æý‡$. "Ð]l$™èl í³_a-V>± Ð]lÆø-~¯]l²-†V>±... ¯é MýS–™èl$-Ë…-§ýl$…yýl§ýl$' A° ™èlÆ>Ó™èl M>Ë…ÌZ BĶæ$¯]l ™èl¯]l Æý‡^èl-¯]lË VýS$Ç…_ ^ðl´ëµÆý‡$. {»êçßæÃ-×æ$-ËMýS$ Ð]l*{™èlÐól$ ^èl¨Ðól AÆý‡á™èl E…§ýl° ¿êÑ…^ól çÜ…çÜP–™èl {VýS…£é-˯]l$ B Æøk ÌZÏ GÐ]lÆý‡* ^èl*yýl-MýS$…yé Æ>{†â¶æ$Ï Ð]l$ïܧýl$ MðSãÏ ^èl¨Ðól-ÐéÆý‡$ gêçÙ$Ðé. G°Ñ$§ø ™èlÆý‡-VýS-†ÌZ ^èl§ýl$Ð]l# Bõ³-íܯ]l BĶæ$¯]l, ™èlÆ>Ó™èl E¿¶æĶæ$ ¿êÚë {ç³Ò×æ E¡¢-Æý‡$~-ËĶæ*ÅÆý‡$.

CMýS MýS$r$…º… VýS$Ç…_ ^ðl´ëµ-Ë…sôæ Ð]l* AÐ]l$à Ððl¬Æ>-ÄŒæ$ çÜçßæ-¯]l-ÖÍ. ¯é¯]l²¯]l$ MýSËÐ]l-yé-°MìS Æøþ G…™ø Ð]l$…¨ Ð]lçÜ$¢…yól-ÐéÆý‡$. ÐéÆý‡…-§ýl-ÇMîS Ð]l…yìl ò³rt-yýlÐól$ BÑyýl-ç³°. Æøf…™é Ð]l…rVýS-¨ÌZ¯ól VýSyìl-õ³-Ðé-Æ>Ððl$. BÐðl$ ^èl°´ù-Ƈ¬-¯]l-糚yýl$ ¯é¯]l² Ð]l…r VýS¨ÌZMìS ™ö…W^èl*íÜ Aç³µsìæ Ð]lÆý‡MýS* Bç³#-MýS$¯]l² §ýl$@Rê°² MýS±²â¶æÏ Æý‡*ç³…ÌZ ºÄ¶æ$-rò³-sêtÆý‡$. Ðól$… I§ýl$-VýS$Æý‡$ í³ËÏË…. Ð]l*^ðlÍÏ õßæÐ]l$-Ë™èl ËÐ]l×æ… ({ç³-Ð]l¬Q Æý‡^èl-Ƈ¬{†) VýS™èl Hyé¨ MóS¯]lÞ-ÆŠ‡™ø MýS¯]l$² Ð]lÊíÜ…¨. Ñ$Wͯ]l ÐéÆý‡$ BÐðl$-MýS…sôæ Ð]l¬…§ól ´ùĶæ*Æý‡$. CMýS ¯ól¯ö-MýSP-§é¯ól² º™èl$-MýS$-¯é²¯]l$. Ð]l*¯é¯]l² ÕÐéi {糺…«§ýl… Æ>çÜ$¢¯]l² ÆøkÌZÏ ¯ól¯]l$ ç³#sêt¯]l$. ÕÐéi ™èlÍÏ-õ³Æý‡$ 糨ð. A§ól õ³Æý‡$¯]l$ BĶæ$¯]l ¯éMýS$ ò³sêtÆý‡$.

àÝëÅ°² ç³…yìl…^èl-yýl…ÌZ BĶæ$°² Ñ$…_¯]l ÐéÆý‡$ ÌôæÆý‡$. AÌêVóS ™èl糚-^ólõÜ¢ Ð]l*{™èl… »êV> Mösôæt-ÐéÆý‡$. BĶæ$-¯]l-^ólõÜ {糆§é-°ÌZ K ^èlÐ]l$-™éPÆý‡… E…yól¨. E™èl¢-Æ>Ë$ Æ>Ķæ$yýl… BĶæ$-¯]l-MðS…™ø CçÙt…. KÝëÇ ¯éMø E™èl¢Æý‡… Æ>Ô>-Æ>-Ķæ$¯]l. A…§ýl$ÌZ "fÓÆý‡… Ð]l_a... ¯éË$-VýS$-Æø-kË ™èlÆ>Ó™èl ¯é™ø E…yýl-ÌôæMýS fÓÆ>-°MìS ¿¶æĶæ$-Ðól$íÜ ´ëÇ´ù-Ƈ¬…¨' A° Æ>Ô>Æý‡$. 糄ýS-Ðé™èl… Ð]l_a Bçܵ-{†ÌZ E¯]l²-糚yýl$ MýS*yé ™èl¯]l Ð]l*rË™ø, ^ólçÙt-Ë™ø A…§ýl-DZ ¯]lÑÓ…^ól-ÐéÆý‡$. Ýë…íœ$-MýS…V>, BǦ-MýS…V> G¯ø² MýSÚëtË ¯ðl§ýl$-ÆöP¯]l² gêçÙ$Ðé »ê«§ýlͲ ÌñæMýSP-^ðl-Ķæ$Å-MýS$…yé 糧ýlÅ-Æý‡-^èl¯]l ÝëW…^éÆý‡$. A…r* 糨ð, 糧ýlÃ-¿¶æ*-çÙ-×æ$yýl$ gêçÙ$-Ðé™ø ™èl¯]l-MýS$¯]l² A¯]l$-º…-«§é°² ¯ðlÐ]l$-Æý‡$-Ðól-çÜ$-MýS$-¯é²Æý‡$.

gêçÙ$Ðé VýS$Ç…_ Ð]l$ÇMö°² çÜ…VýS-™èl$Ë$...

gêçÙ$Ðé ™èl¯]l Ð]l$¯]l$-Ð]l$-Æ>-Í° "°Ô¶æغª VýS…§ýl-Æý‡-Vø-ã°' A° Ð]l¬§ýl$ªV> í³Ë$-^èl$-MýS$-¯ól-ÐéÆý‡$. A…sôæ Oò³MìS ÝûÐ]l$Å…V> MýS°í³çÜ*¢ AËÏÇ ^ólõܨ A°AÆý‡¦…. BÐðl$ VýS$Ç… _ GÐ]l-ÇO¯ðl¯é Ayýl-V>-ÍÞ-Ð]lõÜ¢ "H©.. B °ËĶæ$ MýSËçßæ-M>-Ç×ìæ' A° Ayìl-VóS-ÐéÆý‡$.

VýS$…r*Æý‡$ {糿¶æ$-™éÓ-çܵ-{†ÌZ MýS$yìl-M>Ë$, MýS$yìl-^ólƇ¬ ç³°^ól-Ķæ$° íܦ†ÌZ E¯]l²-糚yýl$ ™èl¯]l-MýS$¯]l² ´÷VýS-™éVóS AËÐér$ Ð]l*¯]l$-Mø-ÌôæMýS Ð]l$¯]l$-Ð]l$-Æ>-Í° í³Í_ "´ë´ë... ´ëç³…-^ðl-ÄŒæ$... JMýS íÜVýS-Æð‡sŒæ CÄŒæ$' A…r* ^èlÐ]l$-™èlP-Ç…^é-Æ>-Ķæ$¯]l.
gêçÙ$-ÐéMýS$ Bçܵ-{†ÌZ OÐðl§ýlÅ… ^ólíܯ]l yéMýStÆŠ‡ Mø§ýl…-yýl-Æ>-Ð]l$Ķæ$Å KÝëÇ gêçÙ$-Ðé™ø "Ò$Æý‡$ Ð]l$Æý‡Ìê M>Ð]lÅ… Æ>Ķæ*-ÍMýS-§é! Ò$ MýS$yìl-^ól-†° ™èlÓÆý‡V> »êVýS$-^ól-çÜ$-Mø…yìl. ^ðlí³µ¯]l ÐéÅĶæ*-Ð]l*Ë$ ^ólĶæ$…yìl' A° A¯é²Æý‡$. A糚yýl$ gêçÙ$Ðé ^èlÐ]l$-™éP-Æý‡…V> "™èlç³µ-MýS$…yé »êVýS-Ð]l#-™èl$…¨ ¯ól¯]l$ ™èlÆ>Ó™èl Æ>õÜ M>Ð]lÅ… õ³Æý‡$ Mø§ýl…-yýl-Æ>-Ð]l$Ķæ$Å' A…r* ¯]lÐólÓ-Ô>Æý‡$.

gêçÙ$Ðé ò³§ýlª-MýS*-™èl$Æý‡$ M>…™é-Ð]l$×ìæ A¯é-Æø-VýSÅ… Ð]lËÏ ç³NÇ¢V> MìS…¨MìS J…W ¯]lyýl$-çÜ$¢…yól-ÐéÆý‡$. BÐðl$¯]l$ º…«§ýl$-Ð]l#-ËMýS$ ç³Ç^èlĶæ$… ^ólĶæ*ÍÞ Ð]l_a-¯]l-糚yýl$ "DÐðl$ ¯é ò³§ýlª MýS*™èl$Æý‡$... ¯éMýS…sôæ Æð‡…yólâôæÏ ò³§ýlª-'A° gêçÙ$Ðé ^ðl¼™ól A…™é JMýSP-Ýë-ÇV> BÔ¶æa-Æý‡Å-´ù-Ķæ*Æý‡$.

™èlÐ]l¬Ãyýl$ C{gê-Äñæ$ÌŒæÌZ ^èl°´ù-Ƈ¬-¯]l-糚yýl$ "Òyðl-糚yýl* ¯éMýS…sôæ Ð]l¬…§ól-¯]l…-sêyýl$ C糚yýl$ MýS*yé...' A° gêçÙ$Ðé ¿ê«§ýl-ç³-yézÆý‡$.

bèl…§ýl-çÜ$Þ¯]l$ AÑ$-™èl…V> CçÙt-ç³yól gêçÙ$Ðé ÝëÐ]l*-¯]l$Å-ËMýS$ çÜ$Ë$-Ð]l#V> AÆý‡¦-Ð]l$-Äôæ$ÅÌê bèl…§ýl-çÜ$Þ¯]l$ Ð]l*Æ>aÆý‡$. A™èlÅ…™èl çÜÆý‡-â¶æ…ÌZ MýS*yé Vöç³µ-¿ê-Ðé°² CÐ]l$-yýla-VýS-ËÐ]l$° °Æý‡*-í³…^éÆý‡$.
&C…rÆý‡*ÓÅ: »Z×æ… VýS×ôæ‹Ù

 

***************************************

 

******************************************************************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ìê?
&Æ>Ðèþ$ ^èþ…{§æþ Væü$çßý

 

1940 §æþÔèýMæü…ÌZ° ^ðþO¯é Æ>fÅ ÐèþÅÐèþçܦ Mæü¯é²ý2009ÌZ° ¿êÆæÿ™èþ Æ>fÅÐèþÅÐèþçܦ ^éÌê ÔèýMìü¢Ðèþ$…™èþÐðþ$O¯èþ¨. Ðèþ$¯èþ {ç³gêÝëÓÐèþ$Å ÐèþÅÐèþçܦÌZ G°² ÌŸçÜ$Væü$Ë$ E¯èþ²ç³µsìýMîü Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ ¯èþyìþõ³ HMæü ´ëÈt {糿æý$™èþÓ ÐèþÅÐèþçܦ Mæü¯é² ºçßý$âæý ´ëÈt {ç³gêÝëÓÐèþ$Å Ñ«§é¯é¯óþ² A™èþÅ«¨Mæü ¿êÆæÿ¡Äæý$$Ë$ MøÆæÿ$Mö…r$¯é²Ææÿ$. Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$t˯èþ$ Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ë$V> ç³ÇVæü×ìý…^èþyé°² Ðèþ*¯èþ$MøÐéÍ. ÐéÆæÿ$ Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ë Mæü¯é² ^éÌê ™èþMæü$PÐèþ, Ý뫧éÆæÿ×ý ¯óþÆæÿçÜ$¢Ë Mæü¯é² ^éÌê GMæü$PÐèþ.

JMæü ç³#çÜ¢M>°² Ðèþ$äå Ðèþ$äå ^èþ§æþÐéË° {õ³Ææÿ×ý MæüÍW…^óþ§óþÑ$sìý? B Ææÿ^èþ¯èþÌZ° Mæüâê™èþÃMæü™èþ; Ðèþ$ÆøÝëÇ ^èþ§æþÐèþyæþ… §éÓÆ> Mö™èþ¢ ÑçÙÄæý*°² ™ðþË$çÜ$MøÐèþ^èþa¯óþ ¿êÐèþ¯èþ. Ðèþ$à Ææÿ^èþÆÿ$$™èþ sêÌŒýÝëtÄŒý$ AfÆ>Ðèþ$Ææÿ ¯èþÐèþË "çÜÐèþ$Ææÿ…&Ôé…†'° Äæý$ÐèþÓ¯èþ…ÌZ ^èþ¨Ñ¯èþ糚yæþ$ ´÷…§óþ A¯èþ$¿æý*† JMæü Ñ«§æþ…V> E…sôý, ¯èþyìþ ÐèþÄæý$çÜ$ÞÌZ ^èþ¨Ñ¯èþ糚yæþ$ MæüÍVóü {糿êÐèþ… Ðèþ$ÆøÌê E…r$…§æþ° Ýëíßý™èþÅ í³´ëçÜ$Ë$ A…sêÆæÿ$. Ýëíßý™óþÅ™èþÆæÿ {Væü…£é˯óþ ¯óþ¯èþ$ GMæü$PÐèþV> ^èþ§æþ$Ðèþ#™èþ$…sê¯èþ$. ¯ðþÑÌñýÏ M>Ææÿz‹Ü, h.òßý^Œþ. àÈz, Ðèþ$à™éà V>…«©, Ððþ{ÇÄæý$ÆŠÿ GÍÓ¯Œþ, çÜÎÐŒþ$ AÎ, ÍÄñý*¯éÆŠÿz FÌŒý¹Ë B™èþÃMæü£æþË$ ¯óþ¯èþ$ 糧óþ 糧óþ ^èþ¨Ðóþ {Væü…£éËÌZ Ðèþ$$QÅÐðþ$O¯èþÑ. gê¡Äæý$Ðé§æþ…ò³O ÆæÿÒ…{§æþ$° _Ææÿ${Væü…£é°² Ðèþ$*yæþ$, ¯éË$Væü$ÝëÆæÿ$Ï ^èþ¨Ðé¯èþ$; íÜ. GÌŒý. BÆŠÿ. gôýÐŒþ$Þ ÑÆæÿ_™èþÐðþ$O¯èþ " ¼Äæý*…yŠþ G »o…yæþÈ'° Mæü±çÜ… {糆 Æðÿ…yóþâæýåMæü$ JMæüÝëÇ ^èþ§æþ$Ðèþ#™èþ$…sê¯èþ$.

Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$t E§æþÅÐèþ$… ò³ÇW´ù™èþ$…yæþyæþ… Væü$Ç…_ D Ðèþ$«§æþÅ »êV> BÌZ_çÜ$¢¯é²¯èþ$. GÐèþÈ Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$? §óþ°Mìü ÐéÇ ´ùÆ>r…? çßZ… ÔéQ A«¨M>Ææÿ$Ë$ ^ðþº$™èþ$¯èþ²r$tV> ÐéÆæÿ$ ¿æýÄæý$…MæüÆæÿ¯óþÆæÿçÜ$¢Ë$, çßý…™èþMæü$Ìôý¯é? Ìôý§é Mö…™èþÐèþ$…¨ ÐéÐèþ$糄æü Ðóþ$«§éÐèþ#Ë$ {ç³çÜ$¦†çÜ$¢¯èþ²r$Ï §øí³yîþÆæÿíßý™èþ çÜÐèþ*gê°² °ÇÃ…^óþ Ë„>üÅ°Mìü °º§æþ$®ÌñýO¯èþ Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ìê? D {ç³Ôèý²ËMæü$ çÜÐèþ*«§é¯èþ… MøçÜ… ´ë†Móüâæýå Mìü…§æþr ^èþ¨Ñ¯èþ JMæü ç³#çÜ¢M>°² Ðèþ$äå ^èþ¨Ðé¯èþ$. A¨ C.gñý.໌ýÞ»êÐŒþ$ Æ>íܯèþ "º…yìþsŒýÞ' . "º…yìþsŒýÞ' ç³#¯èþ@ç³uæÿ¯èþ… §éÓÆ> & Ý뫧éÆæÿ×ý ¯óþÆæÿçÜ$¢ËMæü$, ໌ýÞ»êÐŒþ$ AÀÐèþÇ~…_¯èþ "ÝëÐèþ*hMæü º…¨´ùrÏ' ( ÝùçÙÌŒý º…yìþsŒýÞ)Mæü$ Ðèþ$«§æþÅ Ðèþ$$QÅÐðþ$O¯èþ ™óþyé E…§æþ° ™ðþË$çÜ$Mæü$¯é²¯èþ$.

Ý뫧éÆæÿ×ýþ ¯óþÆæÿçÜ$¢Ë¯èþ$ Ìôý°ÐéÆæÿ$, E¯èþ²ÐéÆæÿ$ JMóü Ñ«§æþ…V> DçÜyìþÝë¢Ææÿ$. "ÝëÐèþ*hMæü º…¨´ùr$Ï ¯éÅÄæý$/ çÜÐèþ*f ºíßýçÙP–™èþ$ÌñýO¯èþ ÆðÿO™èþ$Ë$. {糿æý$ ™èþÓ… ÐéÇ° ¯óþÆæÿçÜ$¢Ë$V> ç³ÇVæü×ìýÝù¢…¨. AÆÿ$$™óþ ÐéÆæÿ$ ÆðÿO™èþ$ ÐèþÆæÿY…ÌZ ¿êVæü…V>¯óþ E…sêÆæÿ$. {V>Ò$×ý$Ë$ ÐéÇ° ™èþÐèþ$Mæü$ fÆæÿ$Væü$™ø¯èþ² A¯éÅÄæý*Ëò³O G§æþ$Ææÿ$†ÇW ´ùÆ>yæþ$™ø¯èþ² ÐéÇV> VúÆæÿÑÝë¢Ææÿ$' A° ໌ýÞ»êÐŒþ$ Æ>ÔéÆæÿ$. Ðèþ$Æø Q…yæþ…ÌZ°, Ðèþ$Æø Ôèý™éºª…ÌZ° ÐèþÅMæü$¢Ë Væü$Ç…_ ໌ýÞ»êÐŒþ$ Æ>ÔéÆæÿ$. AÆÿ$$¯èþç³µsìýMîü BÄæý$¯èþ {Væü…£æþ… ÐèþÆæÿ¢Ðèþ*¯èþ ¿êÆæÿ™èþ… Væü$Ç…_ Ðèþ*sêÏyæþ$™èþ$…§æþ° ^ðþç³µÐèþ^èþ$a. ໌ýÞ»êÐŒþ$ C…M> CÌê Æ>ÔéÆæÿ$:"AyæþÐèþ#ËÌZ¯èþ$, Mö…yæþ Væü$çßýÌZϯèþ$, ç³_aMæü Ððþ$O§é¯éËÌZ¯èþ$ ÐéÆæÿ$ õÜÓ^éeÄæý$$™èþ…V>, ÑÔèý–…QË…V> iÑ…^éÆæÿ$.

Ðèþ$°òÙ™èþ$¢ ™èþ$´ëMæü$Ë™ø¯èþ$, ¯èþyæþ$Ðèþ$$Mæü$ Mæür$tMæü$¯èþ² »ñýË$tÌZ Æðÿ…yæþ$ í³çÜtâæýå™ø¯èþ$, ¿æý$f…ò³O Ðèþ$…§æþ$Væü$…yæþ$ ÝëÐèþ*{W ç³rM>™ø¯èþ$ çÜ…^èþÇ…^óþÐéÆæÿ$. Væü$º$Ææÿ$ Ò$ÝëË™ø Mæü°µ…^óþ ÁMæüÆ>M>Ææÿ$Ë$. GÐèþÆæÿ* ™èþÐèþ$¯èþ$ ç³r$tMøÌôýÆæÿ° «©Ðèþ*™ø E…yóþÐéÆæÿ$. Ôèý{™èþ$Ðèþ#Ë$, õܲíßý™èþ$ËÌZ ™èþÐèþ$Mæü$Ðèþ#¯èþ² õ³Ææÿ$ -{ç³RêÅ™èþ$Ë çܵ–çßý ÐéÇMìü »êV> E…yóþ¨' D ÐèþÆæÿ~¯èþ çÜÓ˵ Ðèþ*Ææÿ$µË™ø ç³ÕaÐèþ$»ñý…V>ÌŒý {糿æý$™éÓ°Mìü ¡{Ðèþ AÆÿ$$çÙ$tyæþ$, MìüçÙ¯Œþi A¯óþ Ðèþ*Ææÿ$õ³Ææÿ$™ø {ç³íܧæþ$®yðþO¯èþ Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$t ¯éÄæý$Mæü$yìþMìü çÜÇV>Y çÜÇ´ù™èþ$…¨. {ç³ç³…^é°Mìü ™èþ¯èþ¯èþ$ ™é¯èþ$ ^ér$MøÐèþyé°Mìü A™éÅ«§æþ$°Mæü Ý뫧æþ¯éÌñýO¯èþ òÜÌŒý¸ù¯Œþ, sîýÒ MðüÐðþ$Æ>¯èþ$ A™èþ¯èþ$ »êV>¯óþ Ñ°Äñý*W…^èþ$ Mö…r$¯é²yæþ$. AÆÿ$$™óþ BÄæý$¯èþ Ðèþ*sêÏyóþ ¡Ææÿ$, ÐèþÅÐèþçßýÇ…^óþ Ñ«§æþ… Ðèþ$«§æþÅÄæý$$V>Ë Äæý$*Æøí³Äæý$¯Œþ ÝëÐèþ*hMæü º…¨´ùr$ §æþÆæÿµ…, B™éÃÀÐèþ*¯é°² Væü$Ææÿ$¢Mæü$ ™ðþÝù¢…¨. B Äæý$*Æøí³Äæý$¯Œþ Ðèþ*¨ÇV>¯óþ MìüçÙ¯Œþ i Mæü*yé õÜÓ^éeÄæý$$™èþ$yæþ$.

´ùÎçÜ$Ë$ ™èþ¯èþ¯èþ$ Gç³µsìýMîü ç³r$tMøÌôýÆæÿ° ¿êÑçÜ$¢¯é²yæþ$. ÑÑ«§æþ §óþÔéËÌZ, ^éÇ{™èþMæü Äæý$$V>ËÌZ ÝëÐèþ*hMæü º…¨´ùr$Ï Ñç³ÏÐé™èþÃMæü Æ>fMîüÄæý$ ´ùÆ>sêËÌZ ´ëÌŸY¯é²Ææÿ° ໌ýÞ»êÐŒþ$ õ³ÆöP¯é²Ææÿ$. "{ç³gêÝëÓÐèþ$Å, ÝëÐèþ$ÅÐé §æþ, AÆ>^èþMæüÐé§æþ çÜ…MìüÏçÙt™èþ˯èþ$ AÆæÿ¦… ^óþçÜ$Mö° ÐéÆæÿ$ B ´ùÆ>sêËÌZ ´ëÌŸY¯èþÌôý§æþ$; õ³§æþ {ç³fË ™èþÆæÿçœ#¯èþ ÝëVæü$™èþ$¯èþ² B ´ùÆ>sêË$ ¯éÅÄæý$Ððþ$O¯èþÐèþ° ÑÔèýÓíÜ…^èþyæþ… ÐèþËÏ, Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ë °ÝëÓÆæÿ¦ §æþ–íÙt, Ë„>üÅ°Mìü °º§æþ®Ððþ$O Gr$Ðèþ…sìý ™éÅV>Ë$ ^óþÄæý$yé°MðüO¯é ÐéÇ çÜ…íܧæþ®™èþ, ÐèþÅMìü¢Væü™èþ iÑ™èþ…ÌZ °Æ>yæþ…ºÆæÿ™èþ Ððþ$$§æþÌñýO¯èþ Ðésìý™ø BMæüÇÛ™èþ$ÌñýO ÐéÆæÿ$ Ñç³ÏÐèþ Æ>fMîüÄæý*ËÌZ ´ëÌŸY¯èþyæþ… fÇW…¨'. òÜO°Mæü õÜÐèþË$, gñýOâæý$å ^éÌê Æ>fMîüÄæý$ ç³ÇÐèþÆæÿ¢¯èþËMæü$ M>Ææÿ×ýÐèþ$Äæý*ÅÄæý$° Mæü*yé çßý»ŒýÞ»êÐŒþ$ Æ>ÔéÆæÿ$.

D ™èþÆæÿ… ¯èþMæüÞÌñýOrÏÌZ Ðèþ$«§æþÅÄæý$$V>Ë ÝëÐèþ*hMæü º…¨´ùrÏ™ø ™èþ$ËÅÐðþ$O¯èþ Ë„æü×ê˯èþ$ ^èþ*yæþyæþ… ò³§æþª MæüçÙtÐóþ$Ò$ M>§æþ$. ¯èþMæüÞÌñýOrÏ iÐèþ¯èþÔðýOÍ °Ææÿ$õ³§æþ ÆðÿO™èþ$, JMæü WÇf¯èþ$yìþ iÐèþ¯èþÔðýOÍMìü À¯èþ²…V> E…yæþ§æþ$. ÐéÆæÿ$ †¯óþ BàÆ>¯óþ² ÒÆæÿ* ¡çÜ$Mæü$…sêÆæÿ$; ÐéÆæÿ$ «§æþÇ…^óþ ÐèþÝëˆË Ðèþ…sìý Ðésìý¯óþ ÒÆæÿ* «§æþÇÝë¢Ææÿ$. ¯èþVæüÆæÿ iÑ™èþ BMæüÆæÿÛ×ýË$, ÝûRêÅ˯èþ$ ç³NÇ¢V> ™èþÅh…_¯èþÐéÆæÿ$ ¯èþMæüÞÌñýOr$Ï. CÌê A×ýV>ǯèþ ÐèþÆ>YËÐéÇ™ø Ðèþ$Ðóþ$MæüÐèþ$Ðèþ#™èþ* º*ÅÆ>{M>sŒý, Æ>fMîüÄæý$Ðóþ™èþ¢, ´ùÎçÜ$ A«¨M>Ç Mæü…sôý À¯èþ²…V> Mæü°µ…^èþyæþ… ÐèþÌôýÏ ¯èþMæüÞÌñýOr$Ï õ³§æþ {ç³f˯èþ$ BMæüÇÛ…^èþVæüË$Væü$™èþ$¯é²Ææÿ$. ç໌ýÞ»êÐŒþ$ õ³ÆöP¯èþ² A…Ôèý… B«§éÆæÿ…V> 1960 §æþÔèýMæü… ¯ésìý¯èþ$…_ Ðèþ$¯èþ§óþÔèý…ÌZ Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$t ¿êÐèþgêË… ÐéÅí³¢Mìü M>Æ>V>Æ>Ë$ MîüËMæü {糧óþÔéË$V> E¯é²Äæý$° ^ðþç³µÐèþ^èþ$a. ^éÇ{™èþMæü ´ùÍMæüË$ Mæü_a™èþÐðþ$O¯èþÑ M>Ðèþ#. Mö°² Ñ«§éË$V> ¿êÆæÿ¡Äæý$ Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ B«§æþ$°Mæü Äæý$*Æø‹³ ™öͯéâæýå ÝëÐèþ*hMæü º…¨´ùrÏ Ðèþ…sìýÐéÆæÿ$.

AçÜÐèþ*¯èþ™èþË$, Aѱ†Mìü {糆çܵ…§æþ¯èþV>¯óþ Ðèþ$¯èþ Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË* BÑÆæÿÂÑ…^éÆæÿ$. õ³§æþË çÜÐèþ$çÜÅË ç³ÇÚëPÆæÿ… ç³rÏ {糿æý$™éÓË E§éïܯèþ™èþ™ø «§æþÆæÿà {õ³Ç™èþ$ÌñýO¯èþ ÐèþÅMæü$¢Ë$ Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ Ðèþ_a õ³§æþË™ø Ðèþ$Ðóþ$MæüÐèþ$Äæý*ÅÆæÿ$. CMæüPyìþ™ø Äæý$*Æøí³Äæý$¯Œþ ÝëÐèþ*hMæü º…¨´ùr$Ï Ðèþ$¯èþ Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË Ðèþ$«§æþÅ ´ùÍMæüË$ BW´ù™éÆÿ$$. GÐèþÆø JMæü ÐèþÅMìü¢ MøçÜÐðþ* Ìôý§é JMæü {V>Ðèþ$… MøçÜÐðþ* M>Mæü Äæý*Ðèþ™Œþ çÜÐèþ*gê¯óþ² çÜÐèþ$*Ë…V> Ðèþ*ÇaÐóþÄæý$yé°Mìü ç³N¯èþ$Mæü$¯èþ²ÐéÆæÿ$ Ðèþ$¯èþ Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$. ÐéÇ BÔèýÄæý$… ^éÌê ÑÔéËÐðþ$O¯èþ¨. E§éçßýÆæÿ×ýMæü$ ¨Ðèþ…Væü™èþ$yðþO¯èþ ÒÆæÿç³µ¯Œþ BÔèýÄæý$… Mæü…sôý ^éÌê ÑÔéËÐðþ$O¯èþ¨. B ™èþÑ$âæý Æ>¼¯Œþçßý$yŠþ MóüÐèþË… JMæü Mö…yæþ {´ë…™èþ…ÌZ¯óþ ™èþ¯èþ M>ÆæÿÅMæüÌê´ë˯èþ$ ÝëW…^èþV> Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË M>ÆæÿÅMæüÌê´ëË$ ç³Ë$ Æ>Úë‰ËÌZ ÐéÅí³…_Ðèþ#¯é²Æÿ$$. ໌ýÞ»êÐŒþ$ ÝëÐèþ*hMæü º…¨´ùrÏ Væü$Ç…_ CÌê Æ>ÔéÆæÿ$: "ÐéÆæÿ$ {MìüÄæý*ÖË M>ÆæÿÅMæüÆæÿ¢Ë* M>Ææÿ$;òÜO§é®…†MæüÐóþ™èþ¢Ë* M>Ææÿ$; {ç³ÐèþMæü¢Ë* M>Ææÿ$.

ÝëÐèþ*hMæü, Æ>fMîüÄæý$ ÐèþÅÐèþçÜ¦Ë ç³#¯èþDzÆ>Ã×ê°Mìü çÜ…º…«¨…_ Mö™èþ¢ §éÆæÿØ°Mæü™èþË$, M>Æ>Å^èþÆæÿ×ý ç³£æþM>ËMæü$ AÐèþçÜÆæÿÐðþ$O¯èþ çÜ*¹Ç¢° ÐéÇ°…_ Ðèþ$¯èþ… ´÷…§æþÌôýÐèþ$$'. C…§æþ$Mæü$ À¯èþ²…V> Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ ™èþÐèþ$¯èþ$ ™éÐèþ$$ òÜO§é®…†Mæü Ðóþ™èþ¢Ë$V>, {ç³ÐèþMæü¢Ë$V> Mæü*yé ç³ÇVæü×ìý…^èþ$Mö…r$¯é²Ææÿ$. Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË §éÆæÿØ°Mæü™èþ, M>Æ>Å^èþÆæÿ×ý ç³£æþM>Ë$ C™èþÆæÿ §óþÔéË Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ë çÜ*¹Ç¢ f°™éÌôý A° Ðèþ$¯èþ… ÑçÜÃÇ…^èþMæü*yæþ§æþ$. JMæü ¯ésìýMìü ÝëÄæý$$«§æþ ´ùÆ>r… §éÓÆ> ¿êÆæÿ™èþ {糿æý$™éÓ°² Kyìþ…_, ÉìþÎÏÌZ A«¨M>Æ>°² MðüOÐèþçÜ… ^óþçÜ$MøVæüËÐèþ$° Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ BÕçÜ$¢¯é²Ææÿ$. Ðèþ*Ðø BÆæÿ$ §æþÔé»êªË Mìü…§æþr ½h…VŠüÌZ A«¨M>Æ>°² ÝëÓ«©¯èþ… ^óþçÜ$Mö¯èþ² Ñ«§æþ…V>¯óþ ™éÐèþ$$ ¿êÆæÿ™èþ ´ëËMæü$Ë… M>VæüËÐèþ$° Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ ¿êÑçÜ$¢¯é²Ææÿ$. D ÑÔéË Ë„æüüÅÐóþ$ ÐéÇ° ÒÆæÿç³µ¯Œþ Ðèþ…sìý ÐèþÅMæü$¢Ë ¯èþ$…_ ÐóþÆæÿ$ ^óþÝù¢…¨. GMðü 47 ™èþ$´ëMæü$Ë$, Ðèþ$…§æþ$ ´ë™èþÆæÿË Ðèþ…sìý Ðèþ*Ææÿ×êÄæý$$«§é˯èþ$ MæüÍWÐèþ#…yæþyæþ… §éÓÆ> Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ ÒÆæÿç³µ¯Œþ ™èþÆæÿà ÐèþÅMæü$¢ËMæü$ ç³NÇ¢V> À¯èþ²Ððþ$O¯èþ ÐéÆæÿ¯èþ²¨ çܵçÙtÐóþ$.

CMæü Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË íßý…ÝëÆ>«§æþ¯èþ Væü$Ç…_ ^ðþõ³µ§óþÐèþ$$…¨? ѧæþ$Å™Œþ {ç³ÝëÆæÿ ™èþ…{™èþ$Ë$({sꯌþÞÑ$çÙ¯Œþ ÌñýO¯ŒþÞ), ÆðÿOÌôýÓ õÜtçÙ¯èþϯèþ$ õ³Ía ÐóþÄæý$yæþ…ÌZ¯èþ$, ç³r$tºyìþ¯èþ ´ùÎçÜ$Ë ™èþËË$ ¯èþÇMìüÐóþÄæý$yæþ…ÌZ¯èþ$, ´ùÎçÜ$ C¯é¹ÆæÿÃÆæÿ$ÏV> A¯èþ$Ðèþ*°çÜ$¢¯èþ²ÐéÇ° çßý™èþÐèþ*Ææÿayæþ…ÌZ¯èþ$ Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ Vöç³µ B¯èþ…§é°² ´÷…§æþ$™èþ$¯é²Ææÿ$. Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË Ñç³ÏÐèþ çÜÓ´ë²Ë$ {¿æýÐèþ$Ìôý. 1940§æþÔèýMæü…ÌZ° ^ðþO¯é Æ>fÅ ÐèþÅÐèþçܦ Mæü¯é² 2009ÌZ° ¿êÆæÿ™èþ Æ>fÅÐèþÅÐèþçܦ ^éÌê ÔèýMìü¢Ðèþ$…™èþÐðþ$O¯èþ¨. Ðèþ$¯èþ {ç³gêÝëÓÐèþ$Å ÐèþÅÐèþçܦÌZ G°² ÌŸçÜ$Væü$Ë$ E¯èþ²ç³µsìýMîü Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$tË$ ¯èþyìþõ³ HMæü ´ëÈt {糿æý$™èþÓ ÐèþÅÐèþçܦ Mæü¯é² ºçßý$âæý ´ëÈt {ç³gêÝëÓÐèþ$Å Ñ«§é¯é¯óþ² A™èþÅ«¨Mæü ¿êÆæÿ¡Äæý$$Ë$ MøÆæÿ$Mö…r$¯é²Ææÿ$.

D M>Ææÿ×ý…V> (C…M> C™èþÆæÿ M>Ææÿ×êË ÐèþÌêÏ)Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$t˯èþ$ Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ë$V> ç³ÇVæü×ìý…^èþyé°² Ðèþ$¯èþ… Ðèþ*¯èþ$MøÐéÍ. ÐéÆæÿ$ Ñç³ÏÐèþM>Ææÿ$Ë Mæü¯é² ^éÌê ™èþMæü$PÐèþ. AÆÿ$$™óþ °çÜÞ…§óþçßý…V> Ý뫧éÆæÿ×ý ¯óþÆæÿçÜ$¢Ë Mæü¯é²ý ^éÌê GMæü$PÐèþ. Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$t˯èþ$ E™èþ¢Æ>«§æþ$°Mæü™é Äæý$$Væüç³# (´ù‹Üt&Ððþ*yæþÆæÿ¯Œþ HgŒý) ÝëÐèþ*hMæü º…¨´ùr$Ï V> Ðèþ$¯èþ… ç³ÇVæü×ìý…^èþÐèþ^éa? Ðèþ$«§æþÅÄæý$$V>Ë Äæý$*Æøí³Äæý$¯Œþ ÝëÐèþ*hMæü º…¨´ùrÏ ÐèþÌôý A«¨M>Ææÿ…ÌZ E¯èþ²ÐéÇ° ™öËW…^óþ ÝëÐèþ$Ææÿ¦Å… ÌôýMæü´ùÆÿ$$¯èþç³µsìýMîü ÐéÇ° AÑ$™èþ…V> _M>Mæü$ç³Ææÿ^èþVæüË ÔèýMìü¢Ðèþ$…™èþ$Ë$V> Ðèþ*ÐøÆÿ$$çÜ$t˯èþ$ ¿êÑ…^èþÐèþ^éa?

(B…{«§æþgZņMìü {ç³™óþÅMæü…)

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

ò³§æþª Æ>çÙ‰… ò³§æþªËMóü Ìê¿æý…

 

ò³§æþª Æ>Úë‰Ë$ Gç³#µyæþ$ ´ëËMæü ÐèþÆ>YËMóü Ðóþ$Ë$ MæüÍÝë¢Æÿ$$. ÐéÇMóü Ìê¿êË ç³…r˯èþ$ ç³…yìþÝë¢Æÿ$$. A…§æþ$Móü ´ëËMæüÐèþÆ>YË$, ÔéçܯèþçÜ¿æý$ÅË$, ´ëÆæÿÏÐðþ$…r$çÜ¿æý$ÅË$ Æ>çÙ‰ Ñ¿æýf¯èþ¯èþ$ ÐèþņÆóÿMìüçÜ$¢¯é²Ææÿ$. {ç³ç³…`MæüÆæÿ×ý, ºçßý$âæý gê† çÜ…çܦË$ {ç³fË…§æþÇ° Ðèþ$àÐèþ*Äæý$ÌZ ç³yæþÐóþçÜ$¢…yæþV> Ðèþ$¯èþ… çÜÓ˵ ÑçÙÄæý*Ëò³O çܵçÙt™èþ ò³…^èþ$MøMæü´ù™óþ GÌê?

™ðþË$Væü$ {ç³fËMæü$ Æðÿ…yæþ$ Ìôý§é Ðèþ$*yæþ$ Æ>Úë‰Ë$ E…sôý ¯èþçÙt… HÑ$sìý? A«¨M>Ææÿ ÑMóü…{©MæüÆæÿ×ý AÀÐèþ–¨®Mìü Ýù´ë¯èþ…V> E…r$…¨. Ìñý°¯Œþ Ððþ$$§æþË$Mö° A…»ôýyæþPÆŠÿ, Æ>ÐŒþ$ Ðèþ$¯øçßýÆŠÿ ÌZíßýÄæý* ™èþ¨™èþÆæÿ Ðèþ$à¯éÄæý$Mæü$Ë$ G…§æþ Æø D ÑçÙÄæý*°² Ôéï܈Äæý$…V> ÑÐèþÇ…_ ^ðþ´ëµÆæÿ$. ¯éyæþ$ G±t Æ>Ðèþ*Æ>Ðèþ# ™éË*M> ÐèþÅÐèþçܦ¯èþ$ Ææÿ§æþ$ª ^óþíÜ Ðèþ$…yæþÌê˯èþ$ HÆæÿµÇ_¯èþç³#µyæþ$ Ayæþ$zç³yìþ¯èþr$Ðèþ…sìý ÔèýMæü$¢Ìôý ¯óþyæþ$ _¯èþ² Æ>Úë‰ Ë HÆ>µr$¯èþ$ ÐèþņÆóÿMìüçÜ$¢¯é²Æÿ$$. Ýë{Ðèþ*fÅÐé§æþ §øí³yîþ Ðèþ$¯èþçÜ¢™èþÓ… E¯èþ²ÐéÆóÿ A«¨M>Ææÿ ÑMóü…{©MæüÆæÿ×ý¯èþ$ CçÙtç³yæþÆæÿ$. Ðèþ$…yæþË ÐèþÅÐèþçܦ §éÓÆ> Æ>çÙ‰…ÌZ G…™èþ ÝûMæüÆæÿÅ… MæüÍW…§ø A…§æþÆæÿ… ^èþ*çÜ$¢¯èþ²§óþ. CÌêVóü _¯èþ² Æ>Úë‰Ë$ Mæü*yé ÝëÐèþ*¯èþÅ {ç³fËMæü$ Ðóþ$Ë$ ^óþÝë¢Æÿ$$.

Ðèþ$$QÅÐèþ$…{†, Ðèþ$…{™èþ$Ë$, ¸ùÏÆŠÿ ÎyæþÆŠÿÞ, ™ðþË…V>×ý ÔéçܯèþçÜ¿æý$ÅË$ Ñ$¯èþà §é§éç³# {糫§é¯èþ ´ëÈtË ÔéçܯèþçÜ¿æý$ÅË…§æþÆæÿ* Æ>i¯éÐèþ* ÌôýQË$ çÜÐèþ$ǵ…^éÆæÿ$. C¨ °f…V> {ç³gêÁçÙtÐóþ$¯é? ÌôýMæü HÆæÿµyæþ»ZÄôý$ Mö™èþ¢ Æ>Úë‰ÌZÏ Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† ï³uæÿ… §æþMìüP…^èþ$MøÐèþyé°Mìü ÐóþçÜ$¢¯èþ² G™èþ$¢Væüyæþ¯é? Ìôý§é ÐéÇ BçÜ$¢Ë¯èþ$, ÐéÅ´ëÆ>˯èþ$ Ææÿ„ìü…^èþ$MøÐèþyé°Mìü ^óþçÜ$¢¯èþ² {ç³Äæý$™èþ²Ðèþ* A¯èþ²¨ VæüÐèþ$°…^éÍ. Ðèþ$¯èþ {ç³gê {糆°«§æþ$Ë$ {糆 ç³°° {ç³fË AÁçÙt… Ðóþ$ÆæÿMæü$ ^óþÝë¢Ææÿ¯èþ$MøÐèþyæþ…ÌZ G…™èþ °fÐèþ$$…§ø Mæü*yé VæüÐèþ$°…^éÍ. C…™èþ ¡{Ðèþ °Ææÿ~Äæý*°² ÐéÆæÿ$ G…§æþ$Mæü$ ¡çÜ$Mæü$¯èþ²r$t? A°² {´ë…™é˯èþ$ MöËÏ Vösìýt çÜ…´ë¨…_¯èþ ÒÇ BíÜ¢´ëçÜ$¢Ë ±² òßýO§æþÆ>»ê§ŠþÌZ E¯é²Æÿ$$. C¨ MóüÐèþË… BçÜ$¢Ë$ Mæü*yæþ»ñýsìýt ¯èþ Æ>fMîüÄæý$ Ðé§æþ$Ë §æþ$Væüª, E{MøÔèý… ™èþç³µ C…MóüÒ$ M>§æþ$. A{Mæü Ðèþ$ çÜ…´ë§æþ¯èþ Ææÿ„ìü…^èþ$MøÐèþyé°Móü ÐéÆæÿ$ Æ>i¯éÐèþ*ËMæü$ ´ë˵yìþ…¨. D çÜÐðþ$OMæüÅ B…{«§æþ Æ>fMîüÄæý*Ë$ ^óþçÜ$¢¯èþ²¨.

™ðþË…V>×ý ÐéÆæÿ$ Ò$ Ýë…Væü™èþÅ… Ðèþ§æþ$ª A° DçÜyìþ…_ ^ðþç³#¢ ¯é² "Ðóþ$Ðèþ$$ Ò$™ø¯óþ MæüÍíÜ E…sê…', "™ðþË…V>×ý Ðèþ§æþ$ª çÜÐðþ$OM>Å…{«§é Ðèþ$$§æþ$'ª A° ò³§æþª »êůèþÆæÿ$Ï ç³r$tMö° «§æþÆ>²Ë$ ^óþÄæý$ yæþ…, ^óþÆÿ$$…^èþyæþ…ÌZ AÆæÿ¦… HÑ$sZ A…§æþÇMìü çÜ$Ë$Ðèþ#V>¯óþ AÆæÿ¦… AÐèþ#™èþ$¯èþ²¨. ÒÇ ^èþÆæÿÅ˯èþ$ B…{«§æþ, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ {´ë…™èþ {ç³gê çÜ…çœ*Ë$, Ðóþ$«§éÐèþ#Ë$, Ææÿ^èþÆÿ$$™èþË$, MæüÐèþ#Ë$, MæüâêM>Ææÿ$Ë$ G…§æþ$Mæü° ÑÔóýÏíÙ…^èþyæþ… Ìôý§æþ$. B {´ë…™èþ…ÌZ º$¨®iÐèþ#Ìôý ÌôýÆ>? ÐéÆæÿ$ Mæü*yé ´ëËMæü ÐèþÆ>YË õÜÐèþMðüO òßýO§æþÆ>»ê§Šþ ™èþÇÍ Ðèþ^óþaÔéÆ>! ÝëÃÌŒý DgŒý º*Åsìýçœ#ÌŒý, _¯èþ² Mæü$r$… º… _…™èþË$ Ìôý° Mæü$r$…º… A¯óþ Ðésìý° Ððþ$^èþ$aMæü$¯óþÐéÆæÿ$ _¯èþ² Æ>Úë‰Ë¯èþ$ G…§æþ$Mæü$ Ðèþ§æþª…sêÆæÿ$.

"ÐðþÄôý$Åâæý$Ï¯é² ÐóþÆæÿ$ ™èþç³#µ§æþ$, ¯èþ*Æóÿâæý$Ï¯é² ^éÐèþ# ™èþç³µ§æþ$' A¯óþ ÝëÐðþ$™èþ Ðèþ$¯èþMæü$ E…yæþ¯óþ E¯èþ²¨. EÐèþ$Ãyìþ Mæü$r$…»ê˯èþ$ G§æþÆæÿ$ MøÆæÿ$MøÐèþyæþ… Ìôý§æþ$. ò³ãÏ AÐèþV>¯óþ ò³ãÏ Mæü*™èþ$Ææÿ$™ø çÜà A…§æþÆæÿ* ÐóþÆæÿ$ M>ç³#Ææÿ… ò³r$tMøÐèþyæþÐóþ$ Ðóþ$Ë$ A° ¯èþÐèþ$$Ùèþ$¯èþ² M>Ë… C¨. D M>Ë…ÌZ _¯èþ² Æ>Úë‰Ë¯èþ$ G…§æþ$Mæü$ Ðèþ§æþª¯èþyæþ…? ò³§æþª Æ>Úë‰Ë$ Gç³#µyæþ$ ´ëËMæü ÐèþÆ>YËMóü Ðóþ$Ë$ MæüÍÝë¢Æÿ$$. ÐéÇMóü Ìê¿êË ç³…r˯èþ$ ç³…yìþÝë¢Æÿ$$. A…§æþ$Móü ´ëËMæüÐèþÆ>YË$, ÔéçܯèþçÜ¿æý$ÅË$, ´ëÆæÿÏÐðþ$…r$çÜ¿æý$ÅË$ Æ>çÙ‰ Ñ¿æýf¯èþ¯èþ$ ÐèþņÆóÿMìüçÜ$¢¯é²Ææÿ$. {ç³ç³…`MæüÆæÿ×ý, ºçßý$âæý gê† çÜ…çܦË$ {ç³fË…§æþÇ° Ðèþ$àÐèþ*Äæý$ÌZ ç³yæþÐóþçÜ$¢…yæþV> Ðèþ$¯èþ… çÜÓ˵ ÑçÙÄæý*Ëò³O çܵçÙt™èþ ò³…^èþ$MøMæü´ù™óþ GÌê? ÝëÐèþ«§é¯èþ §æþ–íÙt™ø Äñý*_õÜ¢ _¯èþ² Æ>Úë‰Ë$ {ç³fËMæü$ Ðóþ$Ë$ MæüÍWÝë¢Äñý*, Cº¾…§æþ$Ë$ ™ðþ_aò³yæþ™éÄñý* ™ðþË$çÜ$¢…¨. Æ>fMîüÄæý$ Ðé§æþ$Ë Ðé§æþ¯èþ˯èþ$, ^èþÆæÿÅ˯èþ$, Äæý$«§é™èþ£æþ…V> ¯èþÐèþ*ÃÍÞ¯èþ AÐèþçÜÆæÿ… Ìôý§æþ$.

Ðóþ$«§éÐèþ#Ë$, Ææÿ^èþÆÿ$$™èþË$, MæüÐèþ#Ë$, MæüâêM>Ææÿ$Ë$ ÝëÐèþ«§é¯èþ…V> BÌZ_…_ f¯é˯èþ$ Ñfq™èþ ÐðþOç³# ¯èþyìþí³…^éÍ. G…§æþ$Mæü…sôý D ç³°^óþÄæý*ÍÞ¯èþ Æ>fMîüÄæý$Ðé§æþ$Ë ™ø ´ër$ A°² Æ>fMîüÄæý$ ´ëÈtË$ ÑçœËÐèþ$Äæý*ÅÆÿ$$ M>ºsìýt. Æ>fMîüÄæý*Ë õ³Ææÿ$™ø A«¨M>Æ>°² A¯èþ$¿æýÑçÜ$¢¯èþ²¨ H ÐèþÆ>YË$, Mæü$ÌêË$? H {´ë…™é°Mìü ^ðþ…¨¯èþ, H Mæü$ÌêË$ Æ>fMîüÄæý* Ë ÐèþËÏ Ìê¿æýç³yæþ$™èþ$¯é²Æÿ$$ A¯óþ¨ VæüÐèþ$°…^éÍ. ™ðþË…V>×ý ÐéÆæÿ$ B Æðÿ…yæþ$ hÌêÏË$ A° Byìþ´ùçÜ$Mæü$…sêÆæÿ$. °f…V> B Æðÿ…yæþ$ hÌêÏÌZ° {ç³fË…§æþÆæÿ$ ^ðþyæþzÐéÆóÿ¯é? M>§æþ$ Mæü§é! B hÌêÏË ¯èþ$…_ A† Mö¨ªÐèþ$…¨ ºyé ¯éÄæý$Mæü$Ë ÐèþËÏ B hÌêÏËMæü$ ^ðþyæþzõ³Ææÿ$ ÐèþçÜ$¢¯èþ²§æþ¯óþ¨ B hÌêÏËÌZ° ÝëÐèþ*¯èþÅ f¯èþ$ Ë$ G…§æþ$Mæü$ AÆæÿ¦… ^óþçÜ$MøÆæÿ$. B ¯éÄæý$Mæü$˯èþ$ ÐéÆæÿ$ G…§æþ$ Mæü$ Eõ³„ìüçÜ$¢¯é²Ææÿ$. Ðèþ$*yæþ$ Æ>f«§é° ¯èþVæüÆ>Ë$. Ðèþ$*yæþ$ ÔéçܯèþçÜ¿æýË$, Ðèþ$*yæþ$ çßýMøÆæÿ$tË$ G…™èþ AÀÐèþ–¨®MæüÆæÿÐðþ$O¯èþ BÌZ^èþ¯èþ! ç³ÕaÐèþ*íÜÄæý*ÌZ Ðèþ$¯èþ Æ>çÙ‰…ÌZ° JMæü Ðèþ$…yæþË… Mæü¯é² _¯èþ² §óþÔéË$¯é²Æÿ$$.

Äæý$*Ææÿ‹³ÌZ Ðèþ$¯èþ hÌêÏ A…™èþsìý §óþÔéË$ G¯ø² E¯é²Æÿ$$. 30 MørÏ f¯é¿ê E¯èþ² AÐðþ$ÇM>ÌZ §é§éç³# 60 Æ>Úë‰Ë$¯é²Æÿ$$. Ðèþ$¯èþ §óþÔèý…ÌZ¯óþ A¯èþ…™èþç³#Ææÿ… hÌêÏ A…™èþsìý ÑïÜ¢Ææÿ~… E¯èþ² Æ>Úë‰Ë$¯é²Æÿ$$ Mæü§é. C…™èþ ò³§æþª Æ>çÙ‰… Æðÿ…yæþ$V> Ñyìþ´ù™óþ ¯èþçÙt… HÑ$sìý? ç³Ç´ë˯èþMæü$, {ç³fË Æ>Mæü´ùMæüËMæü$ Æ>f«§é° §æþVæüYÆæÿÌZ E…yé˯èþ² ÒË$¯èþ$ ^èþ*yéÍ. A…™óþ ™èþç³µ ¯éMæü$ Cº¾…¨ AÐèþ#™èþ$…¨, ¯é Mæü$r$…»ê°Mìü Cº¾…¨ AÐèþ#™èþ$…¨ A¯èþ$Mæü$° Æ>çÙ‰ Ñ¿æýf¯èþ¯èþ$ Ðèþ§æþ$ª A¯èþ$MøÐèþyæþ… MóüÐèþË… ÝëÓÆæÿ¦ BÌZ^èþ¯èþ. }M>Mæü$âæý…, _™èþ*¢Ææÿ$ hÌêÏ ¯èþ$…_ JMæü ´ûÆæÿ$yæþ$ ™èþ¯èþ º¨Î MøçÜ… Ìôý§é Væür$t ç³…^éÆÿ$$¡ MøçÜ… òßýO§æþÆ>»ê§ŠþMæü$ Æ>Ðèþyæþ… ÌZ G…™èþ Cº¾…¨ E…§ø VæüÐèþ$°…^éÍ.

Æ>fMîüÄæý*ÌZÏMìü Æ>V>¯óþ Mö…§æþÆæÿ$ Hyé¨, Æðÿ…yóþâæýÏÌZ¯óþ AÐèþ*…™èþ… MøsîýÔèýÓÆæÿ$ Ë$ GÌê AÐèþ#™èþ$¯é²yæþ$? òßýO§éÆ>»ê§ŠþÌZ BçÜ$¢Ë$ GÌê Mæü*yæþ»ñýr$tMæü$…r$¯é²Ææÿ$? Æ>çÙ‰ ç܅糧æþÌZ §é§éç³# 50Ôé™èþ… ç܅糧æþ¯èþ$, BçÜ$¢Ë¯èþ$ Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ GÌê çßýçÜ¢Væü™èþ… ^óþçÜ$Mæü$¯é²Ææÿ$? C°² HâæýÏÌZ JMæü Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$yìþ C…sìýÒ$§æþ Mæü*yé C¯ŒþMæüÐŒþ$ sêMŠüÞ ÐéÆæÿ$ G…§æþ$Mæü° §éyìþ ^óþÄæý$Ìôý§æþ$. Ððþ$$Rê°Mìü Ææÿ…Væü$ç³NçÜ$Mæü$° Æ>{† ç³VæüË$ ™óþyé ÌôýMæü$…yé ¯èþsìý… ^óþ íܱ MæüâêM>Ææÿ$Ë CâæýÏò³O, FÆæÿ$V>° FÆæÿ$ ÐðþãÏ E§øÅV>Ë$ ^óþõÜ A«¨M>Ææÿ$Ëò³O §éyìþ^óþçÜ$¢¯èþ² C¯ŒþMæüÐŒþ$sêMŠüÞ ÔéQ ÐéÇMìü Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ë íÜÇç܅糧æþË$ Mæü°í³…^èþÐé? Ý뫧éÆæÿ×ý…V> JMæü GÐðþ$ÃÌôýÅ BçÜ$¢Ë ÑË$Ðèþ Ðèþ…§æþË MørÏMæü$ ™èþMæü$PÐèþV> E…yóþ AÐèþM>ÔèýÐóþ$ Ìôý§æþ$. D Æ>çÙ‰…ÌZ JMæü Ý뫧æþÆæÿ×ý ´ûÆæÿ$yæþ$ iÑ™èþÐèþ$…™é MæüçÙtç³yìþ™óþ CÆæÿÐðþO AÆÿ$$§æþ$ Ë„æüË Ææÿ*´ëÄæý$Ë$ Ðèþ*{™èþÐóþ$ çÜ…´ë¨…^èþVæüËyæþ¯èþ²¨ Ôéï܈Äæý$ A…^èþ¯é. ÐðþÆÿ$$Å MørÏ Ææÿ*´ëÄæý$Ë BíÜ¢ E¯èþ² Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ Æ>çÙ‰…ÌZ ÐðþÆÿ$$ÅMìü Ðèþ$…¨Mìüò³OV> E…sêÆæÿ$.

C…™èþ ç܅糧æþ ÐéÇ Ðèþ§æþª GÌê çÜÐèþ$Mæü*Ææÿ$™èþ$¯èþ²¨? ÐéÇ çÜ…´ë§æþ¯èþMæü$ Aѱ†Mìü A…™èþ… Ìôý§é? ÒÇ A{MæüÐèþ*Ë ÑçÙÄæý$Ððþ$O ÝëÐèþ*¯èþÅ gê¯é°Mìü ™ðþÍÄæý$gñýç³µyæþ…ÌZ Ò$yìþÄæý*, Aѱ† °Æø«§æþMæüÔéQ ç³NÇ¢V> ÑçœËÐðþ$OÄæý*ÅÆÿ$$. ÒÇ° GÐèþÆæÿ$ AyìþsŒý ^óþÄæý*Í? CÌê…sìý ÐéÇ ÑçÙÄæý*˯èþ$ GÐèþÆæÿ$ ç³sìýt…^èþ$MøÐèþ§æþ$ª A…sôý ò³§æþª Æ>Úë‰Ë$…yéÍ. {ç³fË$ GÐèþÇ VöyæþÐèþÌZ ÐéÆæÿ$ E…yéÍ. ÒÇ ^óþ†ÌZ A«¨M>Ææÿ… Móü…{©Mæü–™èþ… M>ÐéÍ. AyìþVóüÐéâæýÏ…§æþÇ ¯øâæý$Ï, Mæüâæý$Ï Ðèþ$*Æÿ$$…^èþVæüËV>Í. CÌê…sìý AÀÐèþ–¨® °Æø«§æþMæü$Ë$ {ç³fË Ý÷Ðèþ$$à §ö…WÍ…^èþyé°Mìü AËÐér$ç³yìþ¯èþ ÐéÆóÿ _¯èþ² Æ>Úë‰Ë¯èþ$ Ðèþ§æþª…r$¯é²Ææÿ$. {ç³fË$ ©°² Væü$Æðÿ¢ÇW _¯èþ² Æ>Úë‰Ë¯èþ$ ÝëÓVæü†…^éÍ.

™ðþË$Væü$ÐéÇMìü Æðÿ…yæþ$ Ðèþ$*yæþ$ Æ>Úë‰Ë$ E…yæþyæþ…ÌZ A¯ú_™èþÅ… HÑ$ Ìôý§æþ$. JMæü Æ>çÙ‰… ¯èþ$…_ C…Mø Æ>Ú뉰Mìü Æ>Ðèþyé°Mìü ´ë‹Ü´ùÆæÿ$t AÐèþçÜÆæÿ… Ìôý§æþ$. íܦÆæÿ °ÐéÝëË$ HÆ>µr$^óþçÜ$MøÐèþyé°Mìü GÐèþÇ ç³ÇÃçÙ¯Œþ AÐèþçÜÆæÿ… Ìôý§æþ$. GÐèþÇ CçÙtÐðþ$O¯èþ ^ør ÐéÆæÿ$ E…yæþÐèþ^èþ$a. ´÷Ææÿ$Væü$ Æ>Úë‰Ë ÐéÇ™ø ÑÄæý$ÅÐèþ$…§æþÐèþ^èþ$a. Ýù§æþÆæÿ ¿êÐèþ…™ø Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ Mæü§æþËÐèþ^èþ$a. A…§æþÆæÿ$ MæüÍíÜ AÀÐèþ–¨® Ý뫨…^èþÐèþ^èþ$a. Cç³#µyðþO¯é Gç³µsìýMðüO¯é _¯èþ² Æ>Úë‰Ë$ A«¨M>Ææÿ ÑMóü…{©MæüÆæÿ×ýMæü$ {ç³fËMæü$ Ðóþ$Ë$ ^óþÝë¢Æÿ$$. ©°° Ñfq™èþ VæüË {ç³fË$ ÝëÓVæü†…^éÍ.

&§æþ$ÆæÿY… ÆæÿÒ…§æþÆŠÿ

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

§æþã™èþ$Ë {ç³Ôèý²Ë$&2009

 

M>Ææÿ…^óþyæþ$, ^èþ$…yæþ*Ææÿ$ ^óþ§æþ$ A¯èþ$¿æýÐéË Mæü¯é² C糚yæþ$ A{Væü Mæü$ÌêË$ ¯èþyìþí³Ýù¢¯èþ² {ç³™óþÅMæü, çÜÐðþ$OMæüÅ B…§øâæý¯èþË$ §æþã™èþ$ËMæü$ HÐðþ$O¯é À¯èþ²Ððþ$O¯èþ çœÍ™éË°Ýë¢Äæý*? ™ðþË…V>×ý B™èþÃVúÆæÿÐèþ… Væü$Ç…_ VæüÇjçÜ$¢¯èþ² A{VæüMæü$Ë Æ>fMîüÄæý$ ¯óþ™èþË$ A§óþ ™ðþË…V>×ýÌZ° §æþã™èþ$Ë B™èþÃVúÆæÿÐé°² Væü$Ç¢çÜ$¢¯é²Æ>?

A{VæüÐèþÆæÿ~ ÝëÐèþ*hMæü ÐèþÆ>YË$ ¯èþyìþí³çÜ$¢¯èþ² {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V> ×ý, çÜÐðþ$OM>Å…{«§æþ B…§øâæý¯èþͲ §æþã™èþ$Ë$ GÌê AÆæÿ¦… ^óþçÜ$MøÐéÍ? Æ>çÙ‰…ÌZ §éÇ{§æþÅ ÆóÿQMæü$ ¨Væü$Ðèþ#¯èþ E¯èþ² f¯é¿êÌZ 70 Ôé™é°Mìü ò³OV> E¯èþ² §æþã™èþ$˯èþ$ ´ùsîý ç³yìþ íßý…íÜ… ^óþ ÝëÐèþ*hMæü ÐèþÆ>YÌôý {ç³™óþÅMæü, çÜÐðþ$OMæüÅ E§æþÅÐèþ*ËMæü$ ¯éÄæý$Mæü™èþÓ… ÐèþíßýÝù¢¯èþ² ¯óþç³£æþÅ…ÌZ ò³O {ç³Ôèý² ^èþÆæÿa±Äæý*…ÔèýÐðþ$O…¨. GÐèþÆðÿO¯é " Ðèþ$¯èþ…' A¯óþ Ðèþ*r ÐéyæþV>¯óþ A°²…sìý± Ðèþ$Ææÿ_´ù Æÿ$$ MæüÍíÜ´ùÄôý$ Ðèþ$¯èþçÜ¢™èþÓ… §æþã™èþ$˨. A…§æþ$ÌZ¯èþ* G糚 yæþ* §æþã™èþ$Ͳ AçÜíßýÅ…^èþ$Mö¯óþ A{VæüMæü$ÌêË$ D Ðèþ*r Ðéyìþ™óþ ÝëÐèþ*¯èþÅ §æþã™èþ$Ë$ ç³#ËMìü…_´ù™éÆæÿ$.

AÆÿ$$™óþ A{VæüMæü$ÌêË$ "Ðèþ$¯èþ…, Ðèþ$¯èþ¨' A° EÐèþ$ÃyìþV> ^ðþí³µ¯èþ {糆 çÜ…§æþÆæÿÂ…ÌZ¯èþ* AÆðÿçÜtÄôý$Ũ, A…VæüÑMæüË$ÆæÿÄôý$Ũ, ^èþ°´ùÄôý$¨ Ðèþ*-{™èþ… §æþã™èþ$Ìôý! Æ>gêÅ…Væü º§æþ®…V> §æþã™èþ$ËMìü Æ>ÐéÍÞ¯èþ Æ>Æÿ$$¡Ë$, ÐésêË$ Æ>Mæü$…yé ™ðþÆæÿÐðþ¯èþ$Mæü Ayæþ$zMö¯óþ A{VæüMæü$ÌêË ÐéÆóÿ D {ç³™óþÅMæü, çÜÐðþ$OMæüÅ E§æþÅÐèþ*˯èþ$ ¯èþyìþí³çÜ$¢¯é²Ææÿ¯óþ ÐéçÜ¢Ðé°² ÑçÜÃÇ…^èþyæþ… GÌê? MóüïÜBÆŠÿ ©„æü™ø Ðèþ$ÆøÝëÇ ºË…V> ™ðþÆæÿ ò³OMìü Ðèþ_a¯èþ ™ðþË…V> ×ý A…Ôèý…, §é°Mìü ÐèþņÆóÿMæü…V> ò³Ë$Ϻ$Mæü$™èþ$¯èþ² çÜÐðþ$OM>Å…{«§æþ B…§øâæý¯èþ™ø Æ>çÙ‰… Ar$tyæþ$Mæü$™èþ$¯èþ²¨. Æðÿ…yæþ$ 糄>Ë Ðé§æþ&{糆Ðé§æþ¯èþË$ Mö™èþ¢ ´ùMæüyæþË$ ´ù™èþ$¯é²Æÿ$$. ™èþÐèþ$ çÜÐèþ$çÜÅË ¯èþ$ ™ðþÍõ³ B™èþà VúÆæÿÐèþ…, ÑÐèþ„æü, §øí³yîþ, Ððþ¯èþ$Mæü»êr$™èþ¯èþ… Ððþ$$§æþÌñýO¯èþ Ðèþ*r˯èþ$ AMæüÝëÙèþ$¢V> sîýÒ MðüÐðþ$Æ>Ë Ðèþ$$…§æþ$ A{VæüMæü$ÌêËÐéÆæÿ$ MæüMæü$P™èþ$…sôý §æþã™èþ$Ë$ Ðèþ$$Mæü$P ¯èþ ÐóþÌôýçÜ$Mæü$…r$¯é²Ææÿ$.

"MæüÍíÜÐèþ#…sôý Mæü˧æþ$çÜ$Q…' A…r$¯èþ² A{VæüMæü$ÌêͲ ^èþ*íÜ &"Cç³µsìýMîü MæüÍõÜ Mæü§éÐèþ#¯é²…&Ðèþ$Ç Ðèþ* çÜ$Q… GMæüPyìþMìü´ùÆÿ$$…§é?' A° §æþã™èþ$Ë$ ÑçÜ$¢´ù™èþ$¯é²Ææÿ$. D E§æþÅÐèþ*Ë ÐèþËÏ {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý Ðèþ_a¯é Æ>Mæü´ùÆÿ$$¯é, çÜÐðþ$OM>Å…{«§æþ E¯é² ´ùÆÿ$$¯é §æþã™èþ$ËMæü$ JÇVóü§óþÑ$ sìý? CMæüPyæþ A°²sìý± °Ææÿ~Æÿ$$…^óþ¨ Mæü$Ë Ðóþ$ AÆÿ$$¯èþ糚yæþ$ §æþã™èþ$Ë$ D E§æþÅÐèþ*ÌZÏ G…§æþ$Mæü$ ´ëÌŸY¯éÍ? ÝëÓ™èþ…{™éÅ°Mìü Ðèþ$$…§óþ §æþã™èþ$Ë ¿æýÑçÙÅ™èþ$¢¯èþ$ °Ææÿ~Æÿ$$…^èþÐèþ$° A…»ôýyæþP ÆŠÿ AyìþV>Ææÿ$. AÆÿ$$¯é gê¡Äæý$ (M>…{Vðü‹Ü) ¯éÄæý$Mæü$Ë$ J糚MøÌôý§æþ$. ÝëÓ™èþ…-{™èþÅ… Ðèþ_a¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ A…™é Ðèþ$¯èþ§óþ, A糚 yæþ$ §æþã™èþ$Ë çÜÐèþ$çÜÅË$ ç³ÇçÙPÇÝë¢Ðèþ$¯é²Ææÿ$. ÝëÓ™èþ…{™èþÅ… A° ^ðþç³µºyóþ "A«¨M>Ææÿ Ðèþ*ǵyìþ' fÇW BÆæÿ$ §æþÔé»êªË$ Væüyìþ_´ùÄæý*Æÿ$$.

Mæü$Ë A…™èþÆ>Ë$, A…rÆ>°™èþ¯èþ… A¯óþMæü Ææÿ*´ë ÌZÏ C…M> AÐèþ$ËÐèþ#™èþ*¯óþ E¯é²Æÿ$$. Ðèþ${§éçÜ$ Æ>-{çÙt… ¯èþ$…_ Ñyìþ´ùÆÿ$$ ™ðþË$Væü$Ðéâæý$å B™èþÃVúÆæÿÐèþ…™ø -{º™èþMæü Ðèþ^èþ$a A¯é² Ææÿ$. ™ðþË$Væü$ §æþã™èþ$Ë B™èþÃVúÆæÿÐèþ… M>Ææÿ…^óþyæþ$, ^èþ$…yæþ*Ææÿ$Ë ÌZ °Ë$Ðèþ#¯é ¯èþÇMìüÐóþÄæý$ºyìþ…¨. B Æðÿ…yæþ$ ^óþ§æþ$ A¯èþ$¿æýÐéË Mæü…sôý C糚yæþ$ A{VæüMæü$ÌêË$ ¯èþyìþí³Ýù¢¯èþ² {ç³™óþÅMæü, çÜÐðþ$OMæüÅ B… §øâæý¯èþË$ §æþã™èþ$ËMæü$ HÐðþ$O¯é À¯èþ²Ððþ$O¯èþ çœÍ™éË°Ýë¢Äæý*? HÒ$ E…yæþÐèþ¯óþ çÜÐèþ*«§é¯èþ… §æþã™èþ$Ë Mæü…sôý D B…§øâæý¯èþͲ ¯èþyìþí³Ýù¢¯èþ² A-{VæüMæü$Ë Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$ËMóü »êV> ™ðþË$çÜ$.

™ðþË…V>×ý B™èþÃVúÆæÿÐèþ… Væü$Ç…_ VæüÇjçÜ$¢¯èþ² A{VæüMæü$Ë Æ>fMîüÄæý$¯óþ™èþË$ A§óþ ™ðþË…V>×ýÌZ° §æþã™èþ$Ë B™èþÃVúÆæÿÐé°Mìü Væü$Ç¢çÜ$¢¯é²Æ>? "± »ê…^èþ¯Œþ §öÆæÿ' A¯óþ ç³Çíܦ† ¯èþ$…_ Ayæþ$VðüO¯é Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ ÐóþÔéÆ> ™ðþË…V>×ý §æþã™èþ$Ë$? D Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ {´ë†°«§æþÅ… ÐèþíßýÝù¢¯èþ² ÝëÐèþ*hMæü ÐèþÆ>YË ^óþ™èþ$ÌZÏ §æþã™èþ$Ë$ {糆Æøl AÐèþÐèþ*¯éËMìü, A™éÅ^éÆ>ËMìü, ÑÐèþ„æüMæü$ Væü$ÇM>Ðèþyæþ… ÐéçÜ¢Ðèþ… M>§é? A…™é JMæü {´ë…™èþ… ÐéÆðÿO¯é B™èþÃVúÆæÿÐèþ… Ðèþ*{™èþ… A…^ðþË…^ðþË$V> Mæü$Ë… Ððþ$rÏ Ò$§æþ¯óþ E…§æþ¯óþ ÑçÙÄæý$… °f… M>§é? Æðÿ…yæþ$ V>ÏçÜ$Ë Ðèþ*sôýÑ$sìý? G…§æþ$Mîü §æþÓ…§æþÓ {ç³Ðèþ*×êË$? BǦMæü, Æ>fMîüÄæý$ AÐèþçÜÆ>ËMøçÜ… §æþã™èþ$Ë çÜÐèþ$çÜÅͲ ™èþÐèþ$ çÜÐèþ$çÜÅË$V> ^èþ*í³çÜ$¢¯èþ² Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ͳ G…§æþ$Mæü$ ¯èþÐèþ*ÃÍ? ™ðþË…V>×ý òÜ…sìýÐðþ$…r$ Mæü…sôý §æþã™èþ$Ë Ðèþ*¯èþ {´ë×êË$, B™èþÃVúÆæÿÐèþ… GMæü$P Ðø M>§ø ^ðþº$™éÆ>? çÜÐðþ$OMæüÅÐé§æþ$Ë$ Ðèþ$¯èþÐèþ$…™é JMæüsôý¯èþ…r$…sôý B çÜ…Væü† ™èþÐèþ$Mæü$ ™ðþÍÄæý$§æþ…r$¯é²Ææÿ$ MøÝë¢, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ §æþã™èþ$Ë$. çÜÐðþ$OMæüÅ™èþÌZ E¯èþ² IMæüÅ™èþ° ^èþ$…yæþ*Ææÿ$, M>Ææÿ…^óþyæþ$, 糨ÇMæü$ç³µ…, Ðóþ…ò³…r òœ*Æ>˯èþ$ §æþã™èþ$Ë$ C…M> Ðèþ$Ææÿ_´ùÌôý§æþ$.

çÜÐðþ$OMæüÅ E§æþÅÐèþ*°Mìü ¯éÄæý$Mæü™èþÓ… ÐèþíßýÝù¢¯èþ² A{VæüMæü$Ìê Ë$ §æþã™èþ$Ͳ G°² Ñ«§éË$V> íßý…íÜÝë¢Äñý* GÐèþÇMìü ™ðþÍÄæý$ §æþ$? Ðèþ$Ç çÜÐðþ$OMæüÅÐé§æþ… A…§æþÇMøçÜÐèþ* ÌôýMæü MóüÐèþË… D A{VæüMæü$Ë ¯éÄæý$Mæü$Ë MøçÜÐèþ*? §æþã™èþ, B¨ÐéïÜ, ºËïßý¯èþ ÐèþÆ>YËMìü M>çÜ¢…™èþ A…yæþV> E¯èþ² ÇfÆóÿÓçÙ¯èþÏ° ÐèþņÆóÿMìü…^èþyé°Mìü H ¿ôý§æþ… ÌôýMæü$…yé Æ>{çÙ‰…ÌZ° Ðèþ$*yæþ$ -{´ë…™éË A-{VæüMæü$Ìê˱² HMæüÐðþ$O G…™èþ VæüsìýtV> Mæü–íÙ ^óþÝë¢Äñý* ™ðþÍÄæý$° çÜ…Væü† M>§æþ$. C糚yæþ$ " Ðèþ$¯èþ {´ë…™èþ… ÐéâæýÏ…™é JMæüsìý A…sôý B {´ë…™èþ A{Væü Mæü$ÌêͲ, Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ͳ ¯èþÐèþ*ÃÌZ Ðèþ§øª §æþã™èþ$Ìôý ™óþË$aMøÐéÍ. ÝëÐèþ*hMæü, {ç³gêÝëÓÑ$Mæü ™ðþË…V>×ýMæü$ Ðèþ$§æþª™èþ$ ™ðþË$ç³#™ø¯èþ² §æþã™èþ$ ÌZÏ {ç³Væü†ÖË Ðóþ$«§éÐèþ#Ë$ AÄñý*Ðèþ$ Äæý$… çÜ–íÙt…^éÆæÿ°í³çÜ$¢…¨.

MóüïÜBÆŠÿ ©„æü° ÑÆæÿÑ$…ç³ gôýÄæý$yé°Mìü _§æþ…ºÆæÿ… ^óþíܯèþ {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý {ç³Mæür¯èþ MóüÐèþË… ¿oVøãMæü ™ðþË…V>×ýMìü Ðèþ*{™èþÐóþ$ çÜ…º…«¨…_¯èþ§æþ° A…§æþÇMîü ™ðþË$çÜ$. Ar$Ðèþ…r糚yæþ$ sìýBÆŠÿG‹Ü ÑfÄñý*™èþÞÐèþ Ðóþyæþ$MæüÌZÏ Ñç³ÏÐèþ Ææÿ^èþÆÿ$$™èþË$, MæüÐèþ#Ë$ B ´ëÈt ¯óþ™èþË™ø Ðóþ¨MæüË$ ç³…^èþ$Mö° E糯éÅÝëË$ CÐèþÓyé°² GÌê AÆæÿ¦… ^óþçÜ$MøÐéÍ? {ç³Væü†ÖË Ðé§æþ$Ë$ ^ðþº$™èþ$¯èþ² {ç³gêÝëÓÑ$Mæü, ÝëÐèþ*hMæü ™ðþË…V>×ý, ¿oVøãMæü ™ðþË…V>×ý™ø MæüËV>ç³#ËVæüÐèþ$Æÿ$$, f¯èþ…ÌZ JMæü Væü…§æþÆæÿVøâê°² çÜ–íÙt…_, _ÐèþÆæÿMìü sìýBÆŠÿG‹ÜMóü Eç³Äñý*Væüç³yìþ¯èþrtÆÿ$$…¨. _ÐèþÆæÿV> JMæü {ç³Ôèý² " Ðèþ* ç³Çíܦ† HÑ$sìý? A° çÜÐèþ*gê°² §æþã™èþ$Ë$ {ç³Õ²…^éÍÞ¯èþ AÐèþçÜÆæÿ…Ìôý° Æøk Ðèþ^óþa§ðþ糚yæþ$?

&-{Ö糆 Æ>Ðèþ$$yæþ$

(ÐéÅçÜMæüÆæÿ¢ òßýO§æþÆ>»ê§Šþ Móü…{©Äæý$ ÑÔèýÓѧéÅËÄæý$…ÌZ AÝùíÜÄôý$sŒý {´÷òœçÜÆŠÿ)

 

***************************************

******************************************************************************************

 VAARTHA

EDITORIAL

జవాబివ్వని చంద్రబాబు

 

తన ''విశ్వసనీయతకు ఇటీవలి ఎన్నికలలో ఒక తీవ్రమైన పరీక్షను ఎదుర్కొన్న తెలుగుదేశం అధినేత చంద్రబాబు, ప్రస్తుత రాష్ట్రవిభజన ప్రతిపాదనాంశంపై మరొకపరీక్షకు గురవు తున్నారు. తాము తెలంగాణరాష్ట్రం ఏర్పాటుకు అనుకూ లమా, కాదా అన్నది ఆయనకు ఎదురవుతున్న సూటిప్రశ్న. గత కొద్దిరోజులుగా ప్రశ్నను వేర్వేరు వర్గాలు వేస్తున్నాయి గాని ఆయన నుంచి సమాధానం రావటంలేదు. తన వద్ద సమాధానం ఉందో లేదో కూడా తెలియటం లేదు.

మౌనం, లేదా దాటివేత ధోరణి తనకే ప్రమాదకర మన్నది చంద్రబాబు గ్రహించవలసిన విషయం. ఎందు వల్లనో అనుభవజ్ఞుడు విజ్ఞుడు అయిన ఆయనకు వివరించ నక్కర లేదు. దాని ఫలితాలను తను ఇటీవలి ఎన్నికలలో చవి చూసారు. 2004 నాటి ఎన్నికల సమయానికే ప్రజలలో కోల్పోయిన విశ్వసనీయత 2009 వరకు ఆయనను వెన్నా డింది. ఎన్టీఆర్ప్రవేశపెట్టిన పలు సంక్షేమ పథకాలను రద్దు చేయటం లేదా తగ్గించటం, అదిగాక ప్రపంచ బ్యాంకు ఆదేశాల ప్రకారమో, ఆర్థిక సంస్కరణలను దేశంలోనే ఎవరూ చేయ నంతగా భుజానకెత్తుకోవటం వల్లనో ఆయన తీసుకున్న చర్య లతో ప్రజలలో చాలా నిరాదరణకు గురయ్యారాయన. అదే తన విశ్వసనీయతను దెబ్బతీసింది. కోణాన్ని వైఎస్రాజశేఖరరెడ్డి బాగా గ్రహించి పదేపదే ప్రచారం చేసారు. అది పనిచేసిందనటానికి దృష్టాంతాలు అనేకంఉన్నాయి.

దీని నుంచి బయట పడేందుకు తెలుగుదేశం అధ్యక్షుడు పలు హామీలు ఇవ్వటంతో పాటు ఎంతో ఆకర్షణీయమైన నగదు బదిలీ పథ కాన్ని ప్రకటించారు. కాని, లోగడ ఉండిన పథకాలనే రద్దు పరచిన వ్యక్తి దీనిని అమలుపరచగలరని ఎక్కువ మంది నమ్మ లేదు. చంద్రబాబుకు విశ్వసనీయత లేనందున దీనిని కూడా నమ్మవద్దని వైఎస్చేసిన ప్రచారం ప్రభావం చూపింది. లేనట్లయితే తెలుగుదేశానికి ఓట్లు, సీట్లు తప్పకుండా పెరిగేవి. గెలిచినా ఆశ్చర్యం ఉండేదికాదు. ఒక నాయకునికి ప్రజలలో విశ్వసనీయత ఎంత కీలకమైనదో దానిని బట్టి చంద్రబాబు గ్రహించి ఉండాలి.

ఎన్నికలు జరిగిన అర్ధసంవత్సరానికి మళ్ళీ అదే పరిస్థితి కనిపిస్తున్నది. రాష్ట్ర విభజన అంశంపై నిర్ణయం మనం అను కున్నంత తేలికైనది కాదనటంలో సందేహంలేదు. అంశంపై తెలంగాణ ప్రజలకు ఒక హామీఇచ్చి తర్వాత మాటమార్చిన అవిశ్వసనీయ చరిత్ర కాంగ్రెస్పార్టీకి సైతం ఉంది. నిజం చెప్పా లంటే అవకాశ వాదంలో వారిని మించినవారులేరు. పార్టీ నిజాయితీ గలదయితే తెలంగాణ సమస్య తలెత్తేదికాదు. ఇన్ని దశా బ్దాల కాలం సాగేదికాదు. ప్రస్తుతం కూడా పార్టీ వారు శాసనసభాపక్ష సమావేశంలో ఏకగ్రీవ తీర్మానం చేసి తమ అధిష్ఠానానికి పంపారు. వారి పార్లమెంటు సభ్యులు ఢిల్లీలో పార్టీ నాయకత్వానికి అదేవిధమైన మాటిచ్చారు.

చిదంబరం ప్రకటన తర్వాత ఉన్నట్లుండి తమ అవకాశవాదాన్ని ప్రదర్శి స్తున్నారు. అందువల్లనే, శాసనసభాపక్షంలో మొదట ఎందుకు తీర్మానించారన్న కోర్కమిటీ సభ్యుల ప్రశ్నలకు జవాబివ్వలేక తలలు దించుకుంటున్నారు. అటువంటి రెండు నాల్కల వారికి తెలుగుదేశంను ప్రశ్నించే నైతిక హక్కులేదు. అట్లా ప్రశ్నించే ముందు, తామెందుకు రెండునాల్కల ధోరణితో వ్యవహరిస్తు న్నారో, తమ విశ్వసనీయత ఏమిటో వారు వివరించవలసి ఉంటుంది. తమ తీర్మానాన్ని ఒక ఆధారంగా చేసుకుంటూ తమ కేంద్రనాయకత్వమే ఒక నిర్ణయం తీసుకుని ప్రకటించిన అనంతరం అందుకు వ్యతిరేకంగా ఇంత పట్టుబట్టడం తమ విశ్వసనీయతను నిలబెట్టే విషయమవుతుందా? అందువల్ల, కాంగ్రెస్ను పక్కన ఉంచితే, ఇతరత్రా ప్రజల నుంచి ఎదురవు  తున్న విశ్వసనీయత ప్రశ్నకుమాత్రం చంద్రబాబు సమాధాన మివ్వవలసి ఉంటుంది.

తెలంగాణ విషయమై ఆయన తీసుకుంటూ వస్తున్న వైఖరి ఏమిటో తెలిసిందే. 2009 ఎన్నికలకు ముందు వరకు తెలుగుదేశం సమైక్యవాదపక్షం. ఎన్నికలలో టిఆర్ఎస్తో పొత్తుపెట్టుకుంటూ కొత్త రాష్ట్రం ఏర్పాటుకు అనుకూల వైఖరి తీసుకుంది. మాట ఎన్నికల మేనిఫెస్టోలో పేర్కొని ఇతరత్రా కూడా మాట్లాడారు. ప్రణబ్ముఖర్జీ కమిటీకి తమ పోలిట్బ్యూరో తీర్మానం ప్రతిని పంపారు. తెలంగాణ ప్రజలకు ఇచ్చిన మాటతప్పారంటూ కాంగ్రెస్ను విమర్శించారు. తాము అధికారానికివస్తే శాసన సభలో తీర్మానంద్వారా ప్రక్రియను ప్రారంభిస్తామన్నారు. కేంద్రమే ప్రారంభిస్తే మద్దతునిస్తా మన్నారు. చివరకు ఇటీవల ముఖ్యమంత్రి రోశయ్య నిర్వ హించిన అఖిల పక్ష సమావేశంలోనూ, అసెంబ్లీలో తీర్మానం ప్రతిపాదిస్తే బలపరుస్తామని చెప్పారు. ఇన్నిన్ని జరిగిన తర్వాత వారందుకు కట్టుబడి ఉండగలరన్న అభిప్రాయం సర్వత్రా ఏర్పడింది.

కాని, కేంద్ర హోంమంత్రి నుంచి ప్రకటన వెలు వడటమే ఆలస్యం మాటమార్చారు. అర్థరాత్రి ప్రకటన అని, అందరిని సంప్రదించలేదని, ప్రజలతో మాట్లాడ లేదని విచిత్రమైన అసత్యపు సాకులన్నీ వెతుకుతున్నారు. అవేవీ పరిశీలనకు నిలిచేవికాదని చంద్రబాబు గ్రహించలేదా? ఇపుడాయన నాయకులు, కార్యకర్తలూ కోస్తాలో వ్యతిరేకంగా, తెలంగాణలో అనుకూలంగా చేస్తున్నారు. ఇది నాయకత్వం పనుపున జరుగుతున్నదనే అభిప్రాయం కలుగుతున్నది. అధికారం కోసం అవకాశవాదం. విశ్వసనీయత మరోమారు ప్రశ్నార్థకమవుతున్నది అందువల్లనే. ఇది తమను మరొకమారు పెద్ద దెబ్బతీయగలదని చంద్రబాబుకు బోధపడటంలేదా?

***************************************

VAARTHA

EDITORIAL

 

 

కసబ్కు హక్కులుంటాయా?

కె జి కన్నబిరాన్

 

ఎలక్ట్రానిక్మీడియా ఎస్ఎంఎస్ ద్వారా సేకరి స్తున్న సెల్జనాభిప్రాయం అజ్మల్కసబ్ని ఉరి తీయాలని కోరుతోంది. విషయంలో కేసు విచారణ పేరిట జాప్యం సెల్జనాగ్రహానికి కారణమౌతోంది. ప్రాముఖ్యమున్న సమస్యలను చర్చించే సందర్భాల్లో మనం తరచుగా ఇలా అనుకుంటుంటాం మమ్మల్నే కనుక సమస్య పరిష్కరించమంటే మేము ఇలా వ్యవహరించే వాళ్ళం కాదు. పరిష్కారంలో జాప్యం జరగనిచ్చే వాళ్ళం కాదు అనుకుంటాం. పాకిస్తాన్హోం మంత్రినిగానీ, టెర్ర రిస్టులనుగానీ ఎలక్ట్రానిక్మీడియా ఇంటరాగేట్చేసే టప్పుడు, కసబ్కేసు గురించి చర్చించేటప్పుడు తరహా ధోరణి తలెత్తుతుంది.

కసబ్కేసులో మానవ హక్కులకు పాత్ర వుందని మనం నమ్మం. కేసులో ముద్దాయి హక్కులను కాపాడుతూ కేసును నిష్పక్షపాతంగా విచారించాలన్న సంస్కారాన్ని మనం ప్రదర్శించం. దేనికని? ఒక జీవిత మార్గంగా మానవ హక్కులది 60సంవత్సరాల వయస్సు. భారత రాజ్యాంగా నికి అంతకన్న ఒక్క ఏడాది మాత్రమే తక్కువ. కానీ మనం సాంస్కృతికంగా మానహక్కులను అంతర్భాగం చేసుకోలేక  పోయాం. మానవ హక్కుల నిగ్గు తేలే సందర్భాల్లో సైతం అత్యున్నత న్యాయస్థానం కూడా ప్రజల పక్షం వహించలేదు. ఎమర్జెన్సీ కాలం 'హెబియస్కార్పస్కేసుగా ప్రఖ్యాతిగాంచిన 'ఎడియం, జబల్పూర్కేసులో సుప్రీంకోర్టు వైఫల్యం సదా గుర్తుండిపోయే ఘటన. అంతకు మూడేళ్ళ ముందటి 'కేశవానంద భారతి కేసు లో  మొదటి దఫా సుప్రీంకోర్టు ప్రజాన్యాయం కోసం కొంత మేరకు ప్రయత్నించింది.

రాజ్యాంగాన్ని సవరించేందుకు పార్ల మెంటుకు మేరకు అధికారం ఉంది అనే చర్చ కేసులో లేవనెత్తబడింది.పార్లమెంటు పరిమిత అధికారాన్ని తీర్పు స్పష్టం చేసింది. క్రింది స్థాయిలోని న్యాయ స్థానాలు రాజ్యాంగాన్ని అర్థం చేసుకునేందుకు కొంత సమయం పట్టవచ్చు. రాజ్యాంగ నైతికతనూ, రాజ్యాంగ సంస్కృతినీ అర్థం చేసుకునేందుకు మనకు చాలా కాలం పట్టడం దురదృష్టకరం. కసబ్కేసులో ప్రజల అపరిణిత అభిప్రాయాలదే పైచేయిగా కనిపిస్తుంది.

ఒక సమాజంలో క్రిమినల్న్యాయవ్యవస్థ నడవడి సమాజంలో సభ్యుల సాంస్కృతిక స్థాయిని సూచిస్తుంది.శిక్ష ద్వారా వ్యక్తి సంస్కరణను మాత్రమే కాక, సంస్కృతిని కూడా ప్రభావితం చేసేందుకు క్రిమినల్న్యాయవ్యవస్థ ఉద్దేశించబడింది. అది పౌరుడినేకాక, వ్యక్తిని కూడా పట్టించుకుంటుంది.వ్యక్తి స్వేచ్ఛను కూడా పట్టించు కుంటుంది. నేరంలో అనుమానితుడిని పట్టుకున్నప్పటి నుంచి కేసులో తీర్పు చెప్పే వరకూ మొత్తం క్రమం నిష్పాక్షికంగా ఉండాలి. తన పట్ల కక్ష లేదా అపోహ ఉన్నది అనే భావన అనుమానితుడికి కలుగరాదు. విశ్వమానవ హక్కుల ప్రకటనలో అంతర్జాతీయ పౌర రాజకీయ హక్కుల ఒడంబడికలో కూడా వీటి గురించిన నిబంధనలను, హక్కు లను చేర్చారు. నాగరిక ప్రజాస్వామిక పరిపాలన ఉన్న అన్ని దేశాల క్రిమినల్న్యాయవ్యవస్థలో ఇవి పొందు పర్చబడ్డాయి.

మన రాజ్యాంగం పరిపాలన భిన్నమైనది కాదు. శాసనాపరంగా, రాజ్యాంగ పరంగా మన దేశంలో క్రిమినల్న్యాయవ్యవస్థకు ప్రాథమిక మూలా ధారాలు ఇవే. కానీ, కసబ్కేసులో అటు కోర్టులోనూ, ఇటు జనంలోనూ వీటిని పట్టించుకుంటున్నట్టుగా అనిపించడం లేదు. ఇక మీడియాది అదే దారి. 26/11 ముంబై దాడుల కేసులో కసబ్పై విచారణ మొదటి నుంచీ తప్పుడు మార్గంలోనే నడుస్తోంది. అనుమా నితుల్లో బ్రతికి బట్టకట్టింది అతనొక్కడే.కేసు కాగితాలను అతనికి తెలిసిన ఉర్దూ భాషలో ఇవ్వడానికి నిరాకరించారు. కోర్టులో అధికారిక భాష మరాఠీ. బహు భాషా సంప్రదా యమున్న మనదేశంలో ఒక వ్యక్తి వేరే దేశానికి చెందినవాడు కాబట్టి అతని దేశంలోని అధికార భాషలో కేసు కాగితాల నకళ్ళను ఇవ్వరాదని భావించడం సబబేనా? ఇలాంటి విషయాలు ఎలక్ట్రానిక్మీడియాకు పట్టవు. పత్రికలు ఆసక్తి చూపవు. బాల్ధాకరే మాదిరిగా న్యాయస్థానాలు వ్యవహ రించాలని కోరుకోవడం మహా ప్రమాదకర ధోరణి.   

వయస్సును నిర్థారించే వైద్యపరీక్షలు చేయించమని కసబ్కోరినా తప్పుగా భావించారు. పెద్ద చర్చనీయాంశం చేశారు. మరాఠ జనం, కాస్త తక్కువగా అయినా లాయర్లు నిరసన గళం విప్పారు. కసబ్తరపు డిఫెన్స్లాయర్సైతం బెదిరింపుల పాలయ్యాడు. ఆయనకూ న్యాయమూర్తికి డిసెంబర్1 జరిగిన వాగ్వివాదం గురించి చిలవలు పలవలుగా ప్రచారమైంది. కోర్టులో  అలాంటి వివాదాలు అసాధారణం కాదు. అతని నియామకాన్ని రద్దు చేస్తూ అతని అసిస్టెంట్ను డిఫెన్స్లాయర్గా నియమిస్తూ న్యాయమూర్తి ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు. సంఘటనలు ఉద్దేశపూర్వకమైనవి కావని మాత్రమే ఆశించగలం. కసబ్పై త్వరత్వరగా కసికసిగా విచరణ జరిపి అతనికి మరణశిక్ష విధించాలని సెల్జనులు తొందరపడుతున్నారు. ముద్దా యికి డిఫెన్స్లాయర్దొరకడం సైతం కష్టమైన వ్యతిరిక్త పరిస్థితులలో కేసు విచారణ ముగిసింది.

తీర్పు త్వరగా చెప్పాలనే వత్తిడి న్యాయమూర్తిపై ఉంది. తీర్పు వెలువడ్డాక మనం కసబ్చుట్టూ చేరవచ్చు. అతని రక్తం కళ్ళారా చూసేందుకు ప్రయత్నించవచ్చు.నేరారోపణలను కలగాపులగం చేయడం వల్ల నిందితుడు కోర్టులో నేరం ఒప్పుకొంటూ చేసిన ప్రకటనపై ఆధారపడి శిక్ష విధించలేకపోయారని అలా కేసులో జాప్యం జరిగిందని కొందరు వాపోతున్నారు. ఇలా వాదించేవారు నేర విచారణ సక్రమంగా జరగాలనే ప్రకృయా న్యాయాన్ని విస్మరిస్తు న్నారు. రాజ్యాంగంలోని 21 అధికరణను గాలికి వదిలేస్తున్నారు. అధికరణ ఉల్లంఘన జరిగితే ప్రాసి క్యూషన్ను కొట్టిపారవేస్తూ పై కోర్టులు తీర్పు చెప్పవచ్చని మర్చిపోతున్నారు. శాసనం ద్వారా నిర్మితమైన ప్రకృయాకు లోబడే సంస్కృతిని అలవర్చేందుకు కూడా 21 అధికరణ ఉద్దేశించబడింది. అయినా ప్రకృయా న్యాయం దేశ జీవితంలో, సంస్కృతిలో భాగం కాకపోవడం శోచనీయం. నేరం వప్పుకోలు పై మాత్రమే  ఆధారపడి శిక్ష ప్రక టించడం కూడా న్యాయస్థానాలు చేయాలని లేదు. ఒప్పుకోలును న్యాయస్థానం ఆమోదించాలని లేదు. దానిపై చాలా తీర్పులున్నాయి.

నాటి పరిస్థితి దృష్ట్యా విచారణ జరుగుతున్నది. కసబ్పైనే కాదు, న్యాయమూర్తి పైనా, రాజ్యాంగంపైనా కూడా. శాసనపాలన, ప్రకృయా న్యాయం సైతం అదే చోట విచారణకు గురౌతున్నాయి. అప్పుడప్పుడూ జరిగే ఎన్నికలు మాత్రమే ప్రజాస్వామ్యంగా పొరపడటం జరుగుతోంది. ప్రజాస్వామ్యం అంటే ఇంకా ఎన్నో ఉన్నాయి.రాజ్యాంగం, దాని విలువల ప్రకారం నడిచే ప్రభుత్వాలు, కోర్టులూ, రాజ్యాంగ సంస్కృతిని వంటబట్టించుకున్న ప్రజలూ-ఇవన్నీ కూడా ప్రజాస్వామ్యంలో భాగమే. మనదేశ పౌరులు కాని వారికి కూడా రాజ్యాంగం కొన్ని హక్కులను గుర్తించింది. ఒక వ్యక్తి పౌరుడా కాదా అనే దానితో నిమిత్తం లేకుండా జీవించే హక్కు, నేర విచారణలో ప్రకృయా న్యాయం పొందే హక్కు రాజ్యాంగం గుర్తించింది. ఎలాంటి సందేహాలకు తావు లేకుండా నేరం చేశాడన్న నిర్థారణకు కోర్టులు రావాల్సి ఉంది.

అందుకు చేసే ప్రయత్నమే కేసు విచారణ. ఇది నాగరిక న్యాయ సూత్రం. మరణశిక్షకు ఒక శిక్ష పద్ధతిగా తీవ్ర వ్యతిరేకత రావడానికి కారణం కూడా వ్యక్తి దోషిత్వానికి సంబంధించిన సందేహాలు మిగిలి ఉండే అవకాశం ఎప్పుడూ ఉంటుంది కాబట్టి. ఇస్లామిక్మిశ్రవాద భూతానికి సంబంధించిన చిత్త భ్రమలూ, భయాలవల్లా, బాల్ధాకరే తరహా మూర్ఖ    రాజ కీయ కార్యాచరణవల్లా 26/11 ఘటనలకు ఫాసిజానికి సన్ని హితమైన అహేతుక స్పందన ఉత్పత్తి అవుతుంది. దానిని అనుమతించ రాదు. కసబ్కేసు విచారణ యుద్ధకాల మిలిటరీ కోర్టులో  విచారణలాగా మారరాదు.కసబ్పై కేసు విచారణకు అంతర్జాతీయ కోణం ఉంది. కేసు విచారణలో అంతర్జాతీయ మానవ హక్కుల ప్రమాణాలను పాటించాలి.

***************************************

VAARTHA

EDITORIAL

ఎక్కడ ఉన్నాయి పౌర హక్కులు?

యేటూరు భాస్కర్

దివంగత వ్యక్తులను కీర్తించటం ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఉంది. కవులు శోకతప్త హృద యంతో గీతాలు రాయటంకద్దు.ఇలాంటి కవనాలు ఆంగ్లసాహిత్యంలో ఎలిజీలుగా ప్రసిద్ధికెక్కి ప్రత్యేక స్థానాన్ని అలంకరిం చాయి. రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి, ఒక పౌర హక్కుల నేత మర ణించి నపుడు మన ప్రజలు, రచయితలు చక్కగా స్పందిం చారు. ఒక్కొక్కసారి, కొందరు అతిగారాసారని అనిపిం చింది. అతశయోక్తులు చోటుచేసుకున్నాయి. మరణించిన వ్యక్తులను అతిగా కీర్తించటాన్ని, లేక కీర్తిస్తున్న వారిలో కొందరు స్వలాభాన్ని ఆశించి కీర్తిస్తున్నారా అని అంచనా వేయటాన్ని, సహించగలిగే ఔదార్యస్థితికి మన సమాజం ఇంకా చేరుకోలేదు.

కాబట్టి వ్యాస లక్ష్యం అది కాదు. మన జోతిష్యులు, సంఖ్యా శాస్త్రజ్ఞులు నేతల పుట్టిన తేదీలను, వివాహతేదీలను, పదవీ ఆరోహణావరోహణ తేదీలను మదించి వారెన్నేళ్లు, ఎన్ని నెలల, ఎన్ని రోజుల, ఎన్ని గంటల, ఎన్ని నిముషాలు పదవిలో ఉంటారో లెక్కించి చేయవలసిన యజ్ఞాలు, యాగాలు, వ్రతాలను అన్నిటినీ చేయించి, తమకు రావలసిన వస్తు వాహనాలు, ధన కనకాలను పుచ్చుకుంటారు.

నేతల ఆప్తజ్యోతిష వాక్య శ్రవణం, వారి అనుయాయులకు ఉద్దీపనం కలిగిస్తుంది సరే. వర్ధంతుల నాడు ఎలక్ట్రానిక్మీడియాకు పాత క్లిప్పింగులను ప్రసారం చేయటం నల్లేరు మీద బండికాబట్టి కొన్ని ఏళ్లపాటు మనం చూసిందే చూడటం, వినిందే వినటం చేయవలసి ఉంటుంది. సామాన్యుల సంగతి అలాకాదు. వీరిలో దుఃఖ భాగులు అనే వారి పరిస్థితి మరీ ఘోరం. చిన్నయసూరి 'మిత్రలాభంలో రాసిన దుఃఖ భాగులు, ఈర్ష్యాళువు, జుగుప్సావంతుడు, నిస్సంతోషి, క్రోధనుడు, నిత్య శంకితుడు, పరిభాగ్యోపజీవి. వారందరు వ్యక్తిగత కారణాల వల్ల దుఃఖభాగులైన వారు. తమని తాము సంస్కరించు కుంటే వారు తమ దుఃఖాన్ని తగ్గించుకోవచ్చు. నేటి దుఃఖ భాగులు సమాజం ఇనుపకౌగిలిలో గాయపడిన వాళ్ళు.

ఒక ఉదాహరణ చూస్తే నిన్నటి వరకు మృణ్మయ పాత్రలను చేసి గ్రామానికి సేవ చేసేవాడు. నిన్నటి వరకు చేనేత మగ్గం నేతగాడు గ్రామం మొత్తం బట్టల అవసరాన్ని తీర్చే వాడు. వాడి కుటుంబానికి ఆకలి సమస్య ఆనాడు పూర్తిగా పరిష్కారం కాకపోయినా నాటి కమ్మరి, కుమ్మరి, వండ్రంగి, సాలె, చర్మకారుడు బజారుపాలు కాలేదు. నేడు వారి తప్పేమీలేకపోయినా గ్రామంలో వారి ముఖం చేసే వారు నానాటికీ కరవవుతున్నారు. నగరాల్లో సైకిల్రిక్షా తొక్కేవారి పరిస్థితి, ఎద్దుబండ్లు, గుర్రపు బండ్లను నడిపే  వారి పరిస్థితి అలానే తయారైంది. ప్రధాని మన్మోహన్సింగ్, ఆయన అనుచరగణం ఒక ఉచిత సలహా పారేశారు. ఇది 'మా ప్రపంచీకరణలో ఒక భాగం. మా సంస్కరణల్లో ఒక భాగం. మీరు కాలం చెల్లిన నైపుణ్యాలను వదిలి కొత్త యంత్రాలను నడపటానికి సిద్ధం అవండి అనే సలహా చేతిరిక్షాలు, కుండలుచేసేవారు, చేనేత వారికిగాని అందిం దని అర్ధం అయింది అనుకోలేం.
ఫలితంగా వేలాది మంది ఆకలి చావులపాలయ్యారు. కొందరు ముష్టివాళ్లుగా మారారు. వీరి చరిత్రను ఎవరు రాస్తారు? నెహ్రూ, ఎడ్వినా మౌంట్బాటన్ మధ్య సంబంధాల గురించి వందల పేజీల పుస్తకం రాస్తే ప్రచురించే పబ్లిషర్లు కూడా ఉన్నారు. పౌర హక్కులనగా నక్సలైట్లవే, మావోయిస్టులవే, హెబి యస్కార్పస్లు, పంచనామాలు, విప్లవాలు వంటి చుట్టూ మాత్రమే పౌర హక్కులు పరిభ్రమించాలి అనే మేధోతత్వ శాస్త్రం మన మేధావుల్లో కొంత వ్యాప్తిలో ఉంది. సమా జంలో వారి తప్పు లేకుండా బాధలకు గురవుతున్న వారందరూ పౌర హక్కులను కోల్పోతున్న వారేననే విష యాన్ని గుర్తించే దిశగా మనం పురోగమించాలి. ఇలాంటి దుఃఖభాగులైన  వారి గురించి ఆలోచిద్దాం.

తెల్లవారు నీగ్రోలను పశ్చిమ ఆఫ్రికా నుంచి యూరప్ఉత్తర అమెరికాలకు నౌకల్లో పశువుల్లా బంధించి రవాణా చేసి వేలం వేయటాన్ని ఏడుతరాలు (రూట్స్) నవలలో ఎలెక్స్హేలీకళ్లకు కట్టినట్టుగా వర్ణించాడు. అలాగే వ్యభి చార గృహాలకు అమ్మటానికి గ్రామాల నుంచి నగరాలకు రవాణా చేయబడుతున్న మహిళలు రకమైన పౌర హక్కులను పొందుతున్నారు? పాలమూరు జిల్లా నుండి కూలీలను తరలింపబడుతున్న వారికి ఏవైనా పౌర హక్కులున్నాయా? యావజ్జీవశిక్ష పడిన ఖైదీలను విడిపించ టానికి రాజకీయ నాయకులు, కమ్యూనిస్టు నేతలు, పౌర హక్కులనేతలు హడావిడి చేయటం తెలుసు. చేసిన నేరానికి పడే అత్యధిక శిక్షకన్నా ఎక్కువకాలం జైళ్లల్లో మగ్గుతున్న వారు ఎన్ని వేల మంది? అగ్నిప్రమాదాల్లో, వరదల్లో సమస్యను గుర్తు చేసుకుంటూంటారు. అద్దెవాసులకు పౌర హక్కులు లేవంటే యజమానులకు కోపం. యజమానులకు పౌర హక్కులు లేవంటే మున్సిపాల్టీలకు, కార్పొరేషన్లకు కోపం.

అందరికీ పౌర హక్కులను ఇప్పించే పోలీసులకే పౌర హక్కులు లేవు. ఆర్డర్లీగా ఢిల్లీకి పంపిన మురళీనాథ్మృతి మన పోలీసు ఉన్నతాధికారులకు కళ్లు తెరిపిం చిందా? తమకే పౌర హక్కులు లేని పోలీసులు లాకప్హత్యలు, ఎన్కౌంటర్లకు పాల్పడక ఏమిచేస్తారుపౌర హక్కులు అనుభవిస్తున్న తల్లిదండ్రులు, అనుభవించని తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లల పౌర హక్కుల గురించి పట్టించుకోరు. వీరు తమ పిల్లలను అధికారుల ఇళ్లల్లోకి, టీస్టాళ్లు, హోటల్లో పనిచేయడానికి పంపటం అన్నిచోట్లా కనిపిస్తుంది.

ఇక కాంట్రాక్టు కూలీలు, తాత్కాలిక ఉద్యోగులు మన జనాభాలో ఎంత శాతం? యజమానికి కోపం వచ్చినా నౌకరే బయటకు పోవాలి. బెడ్డుపై రోగులు - వర్గం మధ్యనే ఆవిర్భవించింది. బిల్లుకట్టనిదే యాజమాన్యం హాస్పటల్ను వీడనివ్వదు.ఎన్నాళ్లుండాలో, డబ్బులు ఎలా వస్తాయో తెలియని కుటుంబీకులు. టెయిలెండ్రైతులు - ఇది త్రిశంకు నరకం. ఎగువ రైతుకు ఉన్న పౌర హక్కులు మాకెందుకు పౌర హక్కుల నేతలు ఇప్పించరు? అని మధనపడుతుండటం వారికి తెలియదు. కాబట్టి పౌర హక్కులనేవి మిధ్య.

***************************************

******************************************************************************************

PRAJASAKTI

EDITORIAL

భీమరావ్బాడ తీర్పు హర్షణీయం

 

 హైదరాబాదు గాంధీ భవన్కు ఆనుకొని ఉన్న భీమ్రావు బాడలో దశాబ్దాల తరబడి నివాసం ఉంటున్న పేదలను తొలగించి దానిని కాంగ్రెస్పార్టీ ఆఫీసు అవసరాలకు విక్రయించటం చెల్లదని రాష్ట్ర హైకోర్టు శుక్రవారం నాడు ఇచ్చిన తీర్పు హర్షణీయం. అధికారంలో ఉన్న వారు అడ్డగోలుగా వ్యవహరించటానికి వీలులేదని వేసిన చెంపదెబ్బగా దీనిని పరిగణించవచ్చు. ఇలాంటి సమస్యలే ఉన్న పేదల ఇళ్ల స్థలాలను దక్కించుకొనేందుకు తీర్పు కారుచీకటిలో కాంతిరేఖలాంటిది. దుర్మార్గంగా కూల్చివేసిన ఇళ్ల స్థానంలో గతంలో అక్కడున్న పేదలకు తిరిగి నివాసయోగ్యమైన ఇళ్లను ప్రభుత్వం ఉచితంగా కట్టించి ఇవ్వాల్సి ఉంది. కూల్చివేత సమయంలో జరిగిన నష్టానికి పరిహారాన్ని కూడా చెల్లించాలి. తమది పేదల పార్టీ అని, ఇందిరమ్మ రాజ్యం తెచ్చినట్లు ఊరూవాడా ఊదరగొట్టిన పార్టీ చివరికి పేదలనోట మట్టి గొట్టి తాను నిర్మించుకొనే కార్యాలయానికి అందాలను సమకూర్చటానికి పాల్పడిన దుర్మార్గం ఇప్పటికే కాంగ్రెస్కు ఉన్న అనేక ప్రజావ్యతిరేక మచ్చల సరసన మరో చెరిగిపోని మచ్చగా చేరింది. 2008 డిసెంబరు 27 తెల్లవారు జామున శతృదేశంపై దాడి చేసిన మాదిరి మున్సిపల్, పోలీసు మూకలు పేదల నివాసాలను బుల్డోజర్లతో కూల్చివేశారు. బిజెపి కార్యాలయం కోసం అంతకు ముందు తెలుగుదేశం ప్రభుత్వం కూడా ఇదే మాదిరి పేదల ఇళ్లను కూల్చివేసిందని, ఇప్పుడు భీమరావ్బాడ ప్రాంతాన్ని ఖాళీ చేసేందుకు పేదలు అంగీకరించారని, వారికి ప్రత్యామ్నాయంగా ఇళ్లు నిర్మించి ఇచ్చామని నాడు సమర్థించుకున్న కాంగ్రెస్పెద్దలు ఇప్పుడు మొహాలు ఎక్కడ పెట్టుకుంటారు? ఒక వేళ అదే నిజమైతే ఆనాడు ప్రతిపక్షంలో ఉండి అడ్డుకోకుండా గుడ్డిగుర్రానికి పళ్లుతోముతూ కూర్చున్నారు? లేక తాము ఎప్పటినుంచో కన్నేసిన భీమరావ్బడా స్థలాన్ని కాజేయటానికి దాన్ని సాకుగా చూపుదామని అవకాశం కోసం చూశారా?

     తీర్పు మరో అంశాన్ని ముందుకు తెచ్చింది. అధికారంలో ఎవరున్నా చట్టాలను అమలు జరపాల్సిన, ప్రజా ప్రయోజనాలను కాపాడాల్సిన అధికారం యంత్రాంగం పాత్రను కూడా సమీక్షించాలి. తప్పు చేసిన వారిని శిక్షించకపోతే ఇలాంటి అక్రమాలు పునరావృతం అవుతాయి. ప్రభుత్వ ఆదేశాలను అమలు జరిపేమాటున రక్షణ పొందవచ్చన్న కారణంతోనే ఇలాంటి ప్రజావ్యతిరేక చర్యలకు హౌసింగ్బోర్డు, రెవెన్యూ, పోలీసు యంత్రాంగం పాల్పడుతోంది. చట్టం ముందు అందరూ సమానులే. చట్టాన్ని అమలు జరపాల్సిన యంత్రాంగమే ఉల్లంఘనకు పాల్పడినట్లు హైకోర్టు తన తీర్పుద్వారా నిర్ధారించింది. అందుకు బాధ్యులైన వారిని శిక్షించాల్సిన అవసరం లేదా? ఉదంతంలో పేదలకు వ్యతిరేకంగా వ్యవహరించిన పౌర,పోలీస్యంత్రాంగం ఇప్పుడు తమ చర్యలను ఎలా సమర్థించుకుంటుంది. పుష్కరకాలం నివాసం ఉన్న పేదలకు దానిపై హక్కులు ఏర్పడతాయన్న విషయం అధికారయంత్రాంగానికి తెలియదా? అక్కడ పేదలు 90 సంవత్సరాల నుంచి నివశిస్తున్నారు. అవసరం లేకపోయినా కాలయాపనతో అడ్డుకొనేందుకు న్యాయసలహా పేరుతో నివేదించే వారు సమస్యలో ఎందుకు తీసుకోలేదు? కనీస పరిజ్ఞానం కూడా లేనివారు అధికారులుగా పనిచేసేందుకు అర్హులేనా? వందమంది నేరస్థులైనా తప్పించుకోవచ్చు గాని ఒక నిరపరాధికి అన్యాయం జరగకూడదని చెప్పేన్యాయవ్యవస్థ 83 కుటుంబాలకు జరిగిన అన్యాయాన్ని ఎలా సరిదిద్దుతుంది? తెల్లవారు జామున విద్యుత్ను నిలిపివేసి కారుచీకటిలో పిల్లలు, మహిళలు, వృద్ధులు ఆర్తనాదాలు చేస్తున్నా రాక్షసుల మాదిరి వ్యవహరించటాన్ని ప్రజాస్వామిక వ్యవస్థ సహించాల్సిందేనా? మాదేముంది ప్రభుత్వ ఆదేశాలను పాటించటం తప్ప బలౌతున్నది పేదలా, చేస్తున్నది అన్యాయమా కాదా అని విచక్షణ చూపే అధికారం తమకు లేదని అధికార యంత్రాంగం అంటే కుదరదు. ఒక ఘర్షణ సందర్భంలోనో, మరో సమయంలోనో అదుపు తప్పి శాంతి భద్రతలకు భంగం కలిగించేవారిపై చర్యతీసుకున్నామంటే దానికి కూడా పాటించాల్సిన పద్దతులను అమలు జరపాల్సిందే తప్ప అడ్డగోలుగా వ్యవహరిస్తే కుదరదు. ఇక్కడ సందర్భం అది కాదు. నిద్రపోతున్నవారిని, నిరాయుధులను దౌర్జన్యంగా మెడపట్టి గెంటి ఇళ్లు కూల్చివేశారు. దీనికి యంత్రాంగానికి విధించే శిక్ష ఏమిటి? ఏం చేసినా తాము నిమిత్తమాత్రులమని అంటే అందుకు పురికొల్పిన రాజకీయనాయకత్వంపై అయినా ఏదో ఒక చర్య తీసుకోవాలి. వారికి అలా అయినా బుద్ధి రావచ్చు. ఇలాంటి దుర్మార్గాలు పునరావృతం కాకుండా హైకోర్టు రక్షణ కల్పించాలి. అందుకు ఎవరూ కోరనవసరం లేదు, కోర్టే స్వయంగా ఆదేశించవచ్చు.

    ఇళ్ల స్థలాల కోసం పోరాడిన వేలాది మందిని అరెస్టులు చేసి, కేసులు పెట్టించిన కాంగ్రెస్పెద్దలు అసలు మేము ఇళ్లే కట్టిస్తుంటే కమ్యూనిస్టులు స్థలాలు అడుగుతున్నారని హేళనగా మాట్లాడుతూ సమస్యను పక్కదారి పట్టించేందుకు ప్రయత్నించారు. తీరా ఇప్పుడు చూసుకుంటే ఇందిరమ్మ ఇళ్లు కాగితాలపై మాత్రమే ఉన్నాయి. ఎన్నికలు అయిపోయి అవసరం తీరింది కనుక ఇప్పుడు అసలు వాటి గురించి మాట్లాడటమే లేదు. రాష్ట్రంలో రేషన్కార్డులు లేనివారికి కొత్త కార్డులు ఇమ్మంటే ఉన్నవాటిలోనే దొంగకార్డులున్నాయని వాటిని తొలగించిన తరువాతే ఇస్తామని కాలంగడుపుతున్నది. గత ఆరునెలలుగా ప్రభుత్వం లేదూ, పనిలేదు. ప్రజలను సమస్యలనుంచి పక్కదారులు పట్టించేందుకు పాలకపక్షం రాష్ట్ర విభజన సమస్యను మరోసారి ముందుకు తెచ్చింది. రెండువైపులా తామే ఛాంపియన్లమని పోజు పెట్టేందుకు పాలకపక్షం పెద్దలు లాలూచీ కుస్తీపట్లకు దిగారు. దానికి సిపిఎం మినహా అవకాశవాదవైఖరులు తీసుకున్న ఇతర ప్రతిపక్ష పార్టీలు కూడా జతకట్టాయి. ధరలు తారాజువ్వల్లా పైకిపోతున్నాయి. ఆర్థిక మాంద్యం రాష్ట్రంపై ప్రభావం చూపి పేదల బతుకులను అతలాకుతలం చేస్తున్నది. ప్రభుత్వ పాలన స్థంభించింది. హైకోర్టు తీర్పు వచ్చినందున ఒక్క భీమరావ్బాడ పేదల విషయంలోనే కాదు, ఇళ్ల స్థలాల సమస్యపై ప్రభుత్వం తన వైఖరి ఏమిటో స్పష్టం చేయాలి. లేకుంటే తీర్పిచ్చిన నైతిక స్థైర్యాన్ని అదనపు ఆయుధంగా పేదలు ఉద్యమిస్తారు.

***************************************

PRAJASAKTI

EDITORIAL

ప్రాంతాలూ, పాలకులూ, పార్టీలూ స్వార్థ వ్యూహాలకు సంయమనమే సమాధానం

 

అన్ని చోట్ల చెలరేగిన ఉద్రిక్తతల చాటున రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తన బాధ్యతలనుంచి తప్పుకొంటోందని సిపిఎం చేసిన విమర్శ పూర్తిగా సమయోచితమైంది. ధరల పెరుగుదల, పిఆర్సి నివేదిక, కరువు వరద సహాయక చర్యలు వంటివి వేగవంతం చేసి ప్రజలను ఆదుకోవడానికి ఇవి ఆటంకం కానవసరం లేదు. వాటిపై పోరాడవలసిన బాధ్యత కూడా రాజకీయ పార్టీలకు వుంది. సిపిఎం ఆయా ప్రాంతాలలో వచ్చిన ఉద్యమాలలో మరింత క్రియాశీలంగా వ్యవహరించాలని కొందరు అంటున్నారు. మహబూబ్నగర్లో దళితుల సమస్యపై సదస్సు జరిగినా కర్నూలులో వరదబాధితుల ధర్నా అయినా హైదరాబాదులో ఒకేరోజు మూడు చోట్ల కార్మికుల సమస్యలపై ధర్నాలు జరిగినా ఇవన్నీ ప్రజల దృష్టిని అసలైన సమస్యల వైపు మరలించేందుకు దోహదం చేస్తున్నాయి.

    ఆంధ్ర ప్రదేశ్ను సంక్షోభంలోకి నెట్టిన అధిష్టానం గురించి గత ఆదివారం వ్యాసంలో చెప్పుకున్న తర్వాత ఇప్పటి వరకూ అది తగ్గుముఖం పట్టింది లేదు. తమ అవకాశవాదం పెట్టిన చిచ్చును చల్లార్చే ప్రయత్నం ఇంతవరకూ చేసింది లేదు. వారిని కలిశామనే వారు చెప్పే రకరకాల మాటలు తప్ప అధికారికంగా అధినేతలు పెదవి విప్పింది లేదు. వారి వీర విధేయులుగా రాష్ట్ర పాలన చేస్తున్న ముఖ్యమంత్రి, ఆయన ప్రభుత్వం కూడా అనిశ్చితిలో కొట్టుమిట్టాడుతున్న దురవస్థ. సిపిఎం తప్ప తక్కిన ప్రధాన పార్టీలన్ని రాజకీయ గందరగోళంలో చిక్కుకుని ప్రాంతాల వారీగా గొంతు వినిపిస్తున్న విచిత్ర వికృత పరిస్థితి. కాంగ్రెస్మంత్రులే ప్రాంతాల వారీగా సమావేశాలు జరుపుకోవడంపైన తీవ్ర విమర్శలు వచ్చాక మొక్కుబడిగా కలసి సమావేశం అనిపించారు. మరుసటి రోజునే తెలంగాణా మంత్రులు విడిగా సమ్మేళనంలో పాల్గొని స్వంత రాగం పాడారు. మరో వైపున తక్కిన ప్రాంతాలలోనూ కాంగ్రెస్నేతలు, ఎంపిలు, ఎంఎల్ఎలతో సహా నిరాహారదీక్షలు వగైరాలు సాగిస్తూనే వున్నారు. భారీ ప్రచారంతో హంగు దర్పాలతో రంగంలోకి దిగిన లగడ పాటి రాజగోపాల్ జాబితాలో ముఖ్యుడు. తెలుగు దేశం నేతలు అక్కడ చాలా చురుగ్గా వ్యవహరిస్తుంటే తెలంగాణా దేశం నేతలు తాము విభజనకే కట్టుబడి వున్నామంటూ ప్రకటనలు గుప్పిస్తున్నారు. చంద్రబాబు నాయుడు ఎందుకు రాజీనామా చేయలేదని కాంగ్రెస్నేతలు సవాలు చేస్తుంటే పార్టీకి చెందిన జె.సి దివాకరరెడ్డి వంటివారు ఉద్యమానికి ద్రోహం చేస్తున్నారని తెలుగు దేశం నేతలు ధ్వజమెత్తుతున్నారు. లోగా ప్రజారాజ్యం అధ్యక్షుడు చిరంజీవి కూడా రాజీనామా చేసి సమైక్య ఆంధ్ర ఉద్యమం చేపట్టారు. కాగా తన వ్యూహాత్మక మౌనం పాటిస్తున్న కె.చంద్రశేఖర రావు చిరంజీవి కున్న విలువ చంద్రబాబుకు లేదని తీవ్ర భాషలో విమర్శించారు. కేంద్రం ప్రకటన తర్వాత తెలంగాణాలో ఉద్రిక్తత తగ్గిందని ఇతర ప్రాంతాల్లో వుద్యమం వూపందుకుందని ముఖ్యమంత్రి రోశయ్య చేసిన వ్యాఖ్యలను కూడా ఆయన తప్పు పట్టారు. లోక్సభలో జగన్తెలుగుదేశం ఎంపీలతో కలసి ప్లకార్డులు ప్రదర్శించారని పార్టీ ఎంపీలు( గతంలో ఆయనను బలపర్చిన వారితో సహా) విమర్శ చేయడం మరొక ఘటన. తర్వాత ఆయన కూడా తెలుగుదేశం పైనే విమర్శ చేసి బాగా ప్రచారంలో పెట్టారు. మరో వైపున వైఎస్సోదరుడు వివేకానంద తదితరులు కూడా నిరాహార దీక్షలతో ఆందోళన పెంచడమూ కనిపిస్తోంది.

    తెలంగాణాకు సంబంధించి కేంద్రం చేసిన ప్రకటనలో చాలా అస్పష్టత వుందనేది వాస్తవం. ఇది హోంమంత్రి, ముఖ్యమంత్రి పరిపరి విధాల మాట్టాడ్డంలోనే స్పష్టమైంది. దాన్ని కొనసాగించడమే కాంగ్రెస్వ్యూహంగా కనిపిస్తోంది. శాసనసభలో తీర్మానం రావలసిందేని, అందుకు విప్జారీ చేసేది లేదని ప్రణబ్: ముఖర్జీ చెప్పినట్టు చెబుతున్న వ్యాఖ్యలలో చాలా అర్థముంది. టిఆర్ఎస్నేతలు కూడా దాన్ని విమర్శించకుండా తెలుగుదేశంపై దాడి కేంద్రీకరించడంలోనూ వ్యూహాత్మక కోణాలున్నాయి. లగడపాటి చిరంజీవి చంద్రబాబు ముగ్గురూ ఆంధ్ర ప్రాంతంలో ఆధిపత్యం కోసమే పాకులాడుతున్నారనేది కాంగ్రెస్టిఆర్ఎస్ ప్రధాన ఆరోపణ. పార్టీలు, వాటి నాయకులూ అధికార కాంక్షలూ లేకుండా వ్యవహరిస్తున్నారని కితాబులివ్వనవసరం లేదు. కాని కొలబద్ద టిఆర్ఎస్కూ కాంగ్రెస్కూ వర్తిస్తుంది. తెలుగుదేశం రాజకీయ గందరగోళం ఒకటైతే సర్వాధికారాలు సంఖ్యాబలమూ గల కాంగ్రెస్ఎందుకు నిర్ణయాత్మకంగా వ్యవహరించలేకపోయింది? ప్రాంతాల వారీగా రాజీనామాల ప్రహసనం ఎందుకు ప్రారంభించింది? అసలు అఖిల పక్ష సమావేశంలో తమ వైఖరి ముందే చెబితే స్వంత పార్టీలోనే ముసలం పుడుతుందన్న భయమే అందుకు కారణం.. కేంద్ర రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలలోనూ వివిధ ప్రాంతాలలోనూ వున్న కాంగ్రెస్నాయకులు వంద గొంతుల గందరగోళం వినిపిస్తూ అదంతా తమ అంతర్గత ప్రజాస్వామ్యం అని నమ్మమంటున్నారు. ఉచ్చులో చిక్కిన తెలుగు దేశం ప్రజారాజ్యం పార్టీలు కూడా ప్రాంతాల వారీగా మాట్టాడుతున్నాయి.

     సందర్భంలోనే రకరకాల పొరబాటు మాటలు కూడా వినిపిస్తున్నాయి. కోస్తా రాయల సీమల్లో సాగుతున్న ఉద్యమం పెట్టు బడిదారుల కుట్ర అనే ఆరోపణ వాటిలో దారుణమైంది. పాలక పక్ష ప్రముఖుల ఆశలూ అవకాశ వాదాలూ ఏమైనా కావచ్చు. తెలంగాణాలో కోస్తాలో రాయల సీమలో ఎక్కడైనా సరే ప్రజల బాధలూ భావాలూ తప్పక గౌరవిం చాల్సిందే. ఎక్కడ ఎవరి ప్రాణమైనా ఎవరి రక్తమైనా విలువైందే. ఎక్కడ లాఠీచార్జి జరిగినా ఖండిం చవలసిందే. ఆత్మాహుతికి పాల్పడితే అడ్డుకోవలసిందే. ఉద్యమాలలో పాల్గొనే అశేష జనం పట్ల గౌరవం ప్రజాస్వామ్యాన్ని గౌరవించేవారి కనీస ధర్మం. అలాగే తెలంగాణా వెనకబాటుకు సంబంధించి ఇచ్చిన హామీల ఉల్లంఘనకు సంబంధించి అవన్నీ అసత్యమేనన్నట్టు లగడపాటి వంటివారు మాట్టాడ్డం కూడా అనుచితమే. తెలంగాణాలోని అనేక ప్రాంతాలతో సహా రాష్ట్రంలో ఇతర చోట్ల కూడా వెనకబాటు తనానికి బాధ్యత అత్యధిక కాలం పాలించిన పాలిస్తున్న కాంగ్రెస్ది, తర్వాత తెలుగుదేశంది. రెండు పార్టీలే ఇటూ అటూ చేరి రెండు గొంతులతో మాట్లాడ్డం హాస్యాస్పదం..

    అన్ని చోట్ల చెలరేగిన ఉద్రిక్తతల చాటున రాష్ట్ర ప్రభుత్వం తన బాధ్యతలనుంచి తప్పుకొంటోందని సిపిఎం చేసిన విమర్శ పూర్తిగా సమయోచితమైంది. ధరల పెరుగుదల, పిఆర్సి నివేదిక, కరువు వరద సహాయక చర్యలు వంటివి వేగవంతం చేసి ప్రజలను ఆదుకోవడానికి ఇవి ఆటంకం కానవసరం లేదు. వాటిపై పోరాడవలసిన బాధ్యత కూడా రాజకీయ పార్టీలకు వుంది. సిపిఎం ఆయా ప్రాంతాలలో వచ్చిన ఉద్యమాలలో మరింత క్రియాశీలంగా వ్యవహరించాలని కొందరు అంటున్నారు. మహబూబ్నగర్లో దళితుల సమస్యపై సదస్సు జరిగినా కర్నూలులో వరదబాధితుల ధర్నా అయినా హైదరాబాదులో ఒకేరోజు మూడు చోట్ల కార్మికుల సమస్యలపై ధర్నాలు జరిగినా ఇవన్నీ ప్రజల దృష్టిని అసలైన సమస్యల వైపు మరలించేందుకు దోహదం చేస్తున్నాయి. వీటికి స్పందన కూడా బాగా ఉంది.అసలైన సమస్యలపై పోరాడ్డమే అవాంఛనీయ శక్తులకు సరైన సమాధానం.స్వార్థ పూరిత విధనాలకు సంయమనంతో చేసే ఇలాటి సమరశీల పోరాటాలే సమాధానం. గోదావరి తీరంలో జయప్రదంగా ముగిసిన జనవిజ్ఞాన వేదిక మహాసభ, గుంటూరు జిల్లాలో త్వరలోజరగనున్న అఖిలభారత రైతు మహాసభ వంటివి ప్రజా సంఘాల కర్తవ్యబోధకాలుగా కళ్లముందున్నాయి. రాష్ట్ర భవిష్యత్తుకు సంబంధించిన దీర్ఘకాలిక రాజ్యాంగ రాజకీయ సమస్యలపై నిరర్థకమైన ఆవేశకావేశాలలో మునిగితేలడం కాక అసలైన సమస్యలపై అర్థవంతమైన కార్యాచరణకు జనాన్ని మరలిస్తే అన్నిచోట్లా అందరికీ మంచిది.

    రాష్ట్ర విభజనకు శాసనసభ ఆమోదం అవసరమే లేదని కొందరు చేస్తున్న వాదన సాంకేతికమైందే గాని వాస్తవికమైంది కాదు. అందులోనూ ఇంత పెద్ద రాష్ట్రాన్ని చరిత్ర గల రాష్ట్రాన్ని ఏకపక్షంగా విభజిస్తూ కేంద్రం ఏకపక్షంగా పార్లమెంటులో బిల్లు తీసుకురావాలని కోరుకోవడం కూడా ప్రజాస్వామ్య సమాఖ్య స్పూర్తికి విరుద్ధమైన విషయం. సంబంధిత ప్రాంతాలతో పార్టీలతో ప్రజా వేదికలతో సంప్రదింపుల ప్రక్రియ లేకుండా ఢిల్లీకి సర్వాధికారాలు దఖలు పరిస్తే రేపు తాము కోరే కొత్త రాష్ట్రానికి కూడా మంచిది కాదని విభజన వాదులు అర్థం చేసుకోవలసి వుంది. తమిళనాడు, ఆంధ్రప్రదేశ్, కర్ణాటక, పశ్చిమ బెంగాల్, పంజాబ్వంటి భాషా రాష్ట్రాలు ఏర్పడ్డాక వాటి నుంచి విభజన ఇంత వరకూ జరగలేదు. ఈశాన్య రాష్ట్రాల ఏర్పాటు నేపథ్యం పూర్తిగా భిన్నమైంది. అలాగే బిజెపి ఏర్పాటు చేసిన మూడు కొత్త రాష్ట్రాలూ హిందీ మాట్టాడేవే. అంతకు ముందే భాష మాట్టాడేవారు అనేక రాష్ట్రాలలో వున్నారు. మాట్టాడే వారి సంఖ్య ఎక్కువగా వుండటంతో పాటు ఇతర చారిత్రిక కారణాలు కూడా దీని వెనక వున్నాయి. వాటిలో చాలా భాగం అంతకు ముందే పెద్ద సంస్థానాలుగా వున్నాయి. వాటిలో మాట్టాడే హిందీ పేరుకు ఒకే భాష గాని అనేక తేడాలతో వుంటుంది. గుజరాత్, హర్యానాలను విడదీయడం కూడా భ్రాష ప్రాతిపదికనే జరిగింది. ఆంధ్ర ప్రదేశ్విభజన కోరేవారు రాజ్యాంగ రాజకీయ చరిత్రకు సంబంధించిన వాస్తవాలను విస్మరించకూడదు.

    చిన్న రాష్ట్రాల ఏర్పాటు సర్వరోగ నివారిణి అనుకుంటే అప్పుడు ఈశాన్య రాష్ట్రాల అనుభవం మనముందు వుండనే వుంది. సిపిఎం పాలించే త్రిపుర మినహా అన్ని చోట్లా అస్థిరత్వం,అవినీతి, అభివృద్ధి లేమి వెన్నాడుతున్నాయి.(దానికీ సమస్యలు లేకపోలేదు) కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన జార్ఖండ్,చత్తీస్ఘర్, ఉత్తరాంచల్ పరిస్థితి కూడా అంతే. రకరకాల మాఫియాలు తీవ్రవాద శక్తులు వాటిని అతలాకుతలం చేస్తున్నాయి. జార్ఖండ్లో ఒక మాజీ ముఖ్యమంత్రి శిబు సొరేన్హత్యకేసులో నిందితుడు కాగా మరో మాజీ మధు కోడా దేశంలోనే అతి పెద్ద అవినీతి పరుల్లో ఒకరుగా పట్టుబడ్డారు. చిన్న రాష్ట్రాల ఏర్పాటులో కనిపించే పెద్ద పాఠాలను ఎవరూ కప్పిపుచ్చలేరు. అభివృద్ధి చిన్నా పెద్దా అని గాక విధానాలను బట్టి వుంటుందని చెప్పనవసరం లేదు. చిన్నవైన కొద్దీ శక్తి తగ్గుతుంది. ప్రజల పోరాటాలకూ కేంద్రంపై తెచ్చే వత్తిడికి కూడా తీవ్ర పరిమితులు ఏర్పడతాయి. పార్లమెంటులో రెండు ప్రాంతాల ఎంపిల విడివిడిగా మాట్లాడుతున్న దృశ్యం అందుకో సూచన మాత్రమే.

    ఇప్పటికైనా సంక్షోభ కారకులైన కేంద్ర కాంగ్రెస్పాలకులు పరిస్థితిని చక్కదిద్దే చర్యలు చేపట్టాలి. రాజీనామాలు ఉపసంహరింపచేసి రాష్ట్రంలో రాజకీయ ప్రక్రియను పునరుద్ధరించడమే ఇందుకు ఏకైక మార్గం. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా అచేతనావస్థ నుంచి బయట పడి సమస్యలపై దృష్టి సారించాలి. కమ్ముకొస్తున్న ఆర్థిక సంక్షోభాన్ని నివారించి ప్రజా సంక్షేమ చర్యలపై దృష్టి పెట్టాలి. బాధ్యతలు వదిలి ప్రాంతాల వారీ ప్రయోజనాల కోసం పాకులాడుతున్న అమాత్యవర్యులను,అధికార పక్ష సభ్యులను దారికి తేవాలి. ప్రతిపక్షాలు కూడా తమ వైఖరిని స్పష్టంగా నిర్వచించుకుని నిర్ణయించుకుని అన్ని చోట్లా ప్రశాంతతను స్థాపించేందుకు ప్రథమ ప్రాధాన్యత నివ్వాలి. మీడియా, మీడియా ప్రతినిధులు కూడా వివాద గ్రస్త వాతావరణాన్ని ఉద్రిక్తతలను చల్లబర్చడంలో బాధ్యతగా వ్యవహరించాలి. అలాగే మీడియాపైన గాని మరెవరిపైన గాని బెదిరింపులు వుండే వాతావరణం తొలగి భద్రతకు భరోసా లభించాలి. అలాటి స్థితి ఏర్పడ్డాక గాని సమస్యలపై సావధానంగా సాకల్యంగా సంప్రదించుకుని అంగీకృత పరిష్కారాలు అన్వేషించడం సాధ్యమవుతుంది. ఇది రాష్ట్ర ప్రజల క్షేమం కోసం పోటీ పడాల్సిన తరుణం తప్ప రాజకీయ లబ్బి కోసం కాదు. అందుకు విరుద్ధమైన భాషణాలు, భావావేశాలు ఎవరు కనపర్చినా పొరబాటవుతుంది.

 

***************************************

******************************************************************************************

SURYA

EDITORIAL

కొత్త కమలనాథులు

 

దేశాన్ని పట్టి పీడిస్తున్న అనేక సమస్యల మీద నిరుద్యోగం, అధిక ధరలు, పేదరికం వంటి కరడుగట్టిన ప్రజా సమస్యల మీద మెరుగైన విధానాలతో భారతీయ జనతా పార్టీ అన్ని వర్గాల ప్రజలను ఆకట్టుకునే శక్తిగా ఎదిగితే ఎంతో బాగుంటుంది. అందుచేత ఇప్పటికైనా అది మతతత్వాన్ని విడనాడాలి. ఆర్ఎస్ఎస్కు ప్రాధాన్యం పెరగడం అటువంటి మంచికి తావు కలుగుతుందనే ఆశలను తృంచి వేస్తున్న పరిణామం.

సోనియాగాంధీ యుపిఎ చైర్పర్సన్అయితే లాల్కృష్ణ అద్వానీ బిజెపి పార్లమెంటరీ పార్టీ చైర్మన్అని చెప్పుకోవడానికి బాగా నే ఉంటుందిగాని ఆమె హోదా వీరభద్రుడు వంటిదైతే విఫల మనోరథ యా త్రికుడైన ఈయనది ఉత్త భద్రుడు వంటిది. సగౌరవంగా సాగనంపడానికి రాష్ట్రీయ స్వయం సేవక్సంఘ్సూత్రధారులు అద్వానీకి సరికొత్త ఉత్త చైర్సృష్టించారన్నది సుస్పష్టం. పార్టీ నియమావళిని సవరించి మరీ పార్ల మెంటరీ పార్టీ చైర్మన్పదవిని సృష్టించారు. దీనికి కేబినెట్హోదా వంటిది ఉండదు. కేంద్ర పెద్దమంత్రి హోదాలోని లోక్సభలో ప్రతిపక్ష నేత పదవి నుంచి అద్వానీని తప్పించడమంటేనే పార్టీ బాధ్యతల నుంచి రిటైర్మెంట్ప్రసాదించడం. ఎప్పటికైనా ప్రధాని కాగలననే ఆశతో సాగిన అద్వానీ నిరీ క్షణకు ఇది అర్థంతరమైన ముగింపు అన్నది సుస్పష్టం. అటు లిబర్హాన్కమిషన్వాతలు ఇటు ఈమాదిరి నిష్ర్కమణ ఆయన సుదీర్ఘ రాజకీయ జీవితానికి సార్థకతను కల్పించేవి కావని భావించక తప్పదు.


సెక్యులర్ప్రజాస్వామిక దేశంలో భిన్న మత వర్గాల ప్రజల మధ్య సామరస్యాన్ని పెంపొందించే రీతిలో నడవవలసిన రాజకీయాన్ని ఆర్ఎస్ఎస్సిద్ధాంతం ప్రకారం మెజారిటీ మతవర్గంలో మతపరమైన భావజాలా న్ని అన్యమత ద్వేషాన్ని రెచ్చగొట్టి మత జాతీయతను నెలకొల్పే వైపు మతస్థుల ఓట్లను నడిపించి అధికారాన్ని బిజెపి హస్తగతం చేయించడం లో కీలక పాత్ర పోషించిన అద్వానీ అనంతర కాలంలో దేశ ప్రజలు మత తత్వ రాజకీయాలను తిరస్కరించడంతో ఇప్పటి దయనీయ నిష్ర్కమ బాట పట్టవలసింది. ఇప్పటి వైఫల్యం భారతీయ జనతాపార్టీకి ఇప్పటికీ మతతత్వ టానిక్కునే తాగిస్తున్న ఆర్ఎస్ఎస్ది కాగా దాని చేదు ఫలితాన్ని అద్వానీ అనుభవించవలసి వచ్చింది.

సోమనాథ్దేవాలయం నుంచి అయోధ్య వరకు రథయాత్ర చేపట్టి అద్వానీ సృష్టించిన మతకల్లోలాగ్నుల నుంచి పుట్టిన అధికార కమ లాన్ని అందుకుని దేశ ప్రధాని పదవిలో పూర్తి కాలం కొనసాగిన వాజ్పేయి అం దరికీ ఆమోదయోగ్యుడైన మితవాదిగా, హితవాదిగా పేరు తెచ్చుకొని నిష్ర్కమించగా, 'లోహ పురుషుడు' మాత్రం పాకిస్థాన్వెళ్ళి మహమ్మ ద్అలీ జిన్నాను కీర్తించి వచ్చినా హిందుత్వ తీవ్రవాది ముద్రను చెరుపు కోలేకపోయాడు.

సమయానుకూలంగా వైఖరులను మార్చుకొని స్పష్టా స్పష్ట వ్యక్తీకరణలతో అందరి చేత ఔననిపించుకునే తత్వం కరవైనందునే, అయోధ్య రథయాత్ర తర్వాత అటువంటి కళ ప్రదర్శించే అవకాశమూ అడుగంటినందునే అద్వానీ వాజ్పేయికి విరుద్ధమైన నాయకుడనిపించు కున్నాడు. సర్వామోద యోగ్యతను పొందలేక పోయాడు. 2004, 2009 ఎన్నికలలో పరాజయ బాధ్యతను వాజ్పేయి, అద్వానీలపై నెట్టేసి స్వీయ సైద్ధాంతిక వైఫల్యాన్ని కప్పిపుచ్చుకోజూస్తున్న బిజెపి గాని దాని మేథా జనని ఆర్ఎస్ఎస్గాని రాజకీయ ఆలోచనను మార్చుకోకుండా నాయక పీఠాలలోని వ్యక్తులను మార్చడం ద్వారా దేశాధిపత్యాన్ని తిరిగి సంపాదిం చుకోవడం కష్టమనే సంగతిని గ్రహించాలి.

అద్వానీ స్థానంలో లోక్సభలో ప్రతిపక్ష నేతగా సుష్మాస్వరాజ్ను నియ మించిన ఆర్ఎస్ఎస్గుప్పెటలోని బిజెపి, పార్టీ జాతీయ అధ్యక్ష స్థానం నుంచి రాజ్నాథ్సింగ్ను తొలగించి మహారాష్ట్ర పార్టీ సారధిగా ఉన్న నితి న్గడ్కారీని నియమించింది. 52 ఏళ్ళ గడ్కారీ దేశ ప్రజలకు అంతగా పరి చయమున్న వాడుకాదు.కాకపోతే ఆర్ఎస్ఎస్ఆశీస్సులున్నవాడు. ద్వానీ, రాజ్నాథ్ తర్వాత బిజెపి సారధ్య పగ్గాలు చేపట్ట గలవారి ప్రచా రంలో ఉంటూ వచ్చిన వారెవరూ కాకుండా సరికొత్త ముఖం ముందుకు రావడం గమనార్హం.వాజ్పేయి, అద్వానీ సీనియర్ల ద్వయం నిష్ర్కమణతో వృద్ధతరం తొలగిపోయి సాపేక్షంగా యువతరం అనదగినవారు పగ్గాలు చేపట్టడం గడ్కారీ, సుష్మాస్వరాజ్ నియామకాలలో ప్రస్ఫుటం.

ఆర్ఎస్ఎస్పెద్దలు తరచూ నాయకత్వ మార్పు గురించి చేస్తూ వచ్చిన ప్రకటన లు విధంగా కార్యరూపం ధరించాయి. ఇంత కాలం పూర్తిగా వెనుక ఉండి బిజెపిని నడిపిస్తూ వచ్చిన ఆర్ఎస్ఎస్ఇప్పుడు అత్యంత బాహాటం గా ముందుకు వచ్చి దాని వ్యవహారాలను చక్కదిద్ద బోతున్న దృశ్యం కళ్ళ కు కట్టింది. బిజెపి నడతకు నడకకు తానే బాధ్యత స్వీకరిస్తున్నట్టు అది చర్య ద్వారా చాటింపు వేసింది.అయితే అసలు చిక్కల్లా ఓటర్లను ఆకట్టు కొని పార్లమెంట్లో మెజారిటీ సీట్లు సాధించుకోవడం దగ్గరే ఎదురవుతుంది.

రామ జన్మభూమి వివాదాన్ని రగిలించి మెజారిటీ మతస్థుల మనోభా వాలను రెచ్చగొట్టి సాధించిన నాటి విజయం తర్వాత వరుసగా రెండు ఎన్నికలలో బిజెపికి మొగం చాటేసిన చేదు సత్యం ఎట్ట ఎదుట ఉన్నది. తర్వాత రగిలించబోయిన రామ సేతు వంటి వివాదాలు పూర్వపు ఫలితా లు ఇవ్వలేదు.మత జాతీయతా వాదం పునాదుల మీద నిర్మితమై ఉన్న ఆర్ఎస్ఎస్బిజెపికి మత తీవ్రవాదం పాలే తాగిస్తుంది.ఆర్థిక రంగంలో నూ అమెరికా అనుకూల, ధనిక వర్గ హిత మైన విధానాలనే ఆశ్రయించే లా చేస్తుంది. కొంతకాలం ఇలాగే నడిపించి ఎన్నికలు చేరువయ్యే సమ యంలో గుజరాత్ముఖ్యమంత్రి నరేంద్ర మోడీ వంటి జనాకర్షణ గల వ్యక్తిచేతికి పార్టీ పగ్గాలు ఇచ్చే అవకాశాలు లేకపోలేదు.

కాంగ్రెస్పార్టీ ఒకిం వామ కేంద్రక పార్టీ అనుకుంటే అది పాలక పక్షంగా ఉన్నప్పుడు ప్రతిపక్షంగా పూర్తి మితవాద ఆర్థిక రాజకీయ విధానాలు అవలంబించే శక్తి ఉండినా లేక స్థానంలో వామ పక్షాలు ఉన్నా బాగుండేది. అలా కా కుండా కేవలం మతతత్వమే మూల విధానంగా ఉండి ఆర్థిక రంగంలో పాలకపక్ష విధానాలకు మాత్రం భిన్నం కాని పార్టీ జాతీయ ప్రతి పక్షం గా కొనసాగడం శ్రేయస్కరం కాదు. దేశాన్ని పట్టి పీడిస్తున్న అనేక సమ స్యల మీద నిరుద్యోగం, అధిక ధరలు, పేదరికం వంటి కరడుగట్టిన ప్రజా సమస్యల మీద మెరుగైన విధానాలతో భారతీయ జనతా పార్టీ అన్ని వర్గా ప్రజలను ఆకట్టుకునే శక్తిగా ఎదిగితే ఎంతో బాగుంటుంది. అందుచేత ఇప్పటికైనా అది మతతత్వాన్ని విడనాడాలి.ఆర్ఎస్ఎస్కు ప్రాధాన్యం పెరగడం అటువంటి మంచికి తావు కలుగుతుందనే ఆశలను తృంచి వేస్తున్న పరిణామం.

 

***************************************

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Project By

 

SAMARTH

a trust – of the people by the people for the people

An Organisation for Rastriya Abhyudaya

(Registered under Registration Act 1908 in Gorakhpur, Regis No – 142- 07/12/2007)

Central Office: Basement, H-136, Shiv Durga Vihar, Lakkarpur, Faridabad – 121009

Cell: - 0091-93131-03060

Email – samarth@samarth.co.in, central.office@samarth.co.in

Registered Office: Rajendra Nagar (East), Near Bhagwati Chowk, Lachchipur

Gorakhnath Road, Gorakhpur – 273 015

 

No comments:

Post a Comment