Please contact the list owner of subscription and unsubscription at: editorial@samarth.co.in
media watch with peoples input an organization of rastriya abhyudaya
Editorisal
month november26, edition 000006, collected by b. ramesh kumar, managed by durgesh kumar mishra, published by – manish manjul
Editorial is syndication of all daily- published newspaper Editorial at one place.
http://editorialsamarth.blogspot.com
For TELUGU EDITORIAL http://editorial-telugu-samarth.blogspot.com
For ENGLISH EDITORIAL http://editorial-eng-samarth.blogspot.com
******************************************************************************************
ENNADU
EDITORIAL
Xçj‡æ®q ¿ªŒh ¿ªŒt "Â˧½Õ
ƒ ÊÕ„¾ «á¿ˆÊÕ ƒ˜äd ‚¿-J¥-®¾ÕhªC Ƨ½Õ-²ÄˆªÅ½ª. Xä™-Âî{x ªŒÖ¤Ä-§½Õ™ N™Õ-«-Íäæ® ƒÊÕ„¾ ÈEè '¹ÊÕLo Æ©Çê' ‚¿-J¥ª*, Æ"¿«Õ Ž«y-ÂÙ •ðªŒÕ-'Ã-Lå„j N„¾-Â~Ù N«Õ-ªŒzLo N¿-J¥ª*, Ê ¦µŒÖÅî... ©ÇªšË ¿٪¦µŒ-Âî-ºÇ-EÂË ÂêŒ-º-XçÕiªC Xçj‡-²ÄˆªÅ½ª! 2004Ð'05 ÊÕª* '¹Å½ ¯ç©Ç-ȪŒÕ ¯ÃšËÂË ‹ÿÕ-@Ç-„¾ÛªŒª XçÕiEª'þ ¿ªå„-F(-‹-‡ª®Ô) ŸÄŸÄ„¾Û 27™Â¿~™ {ÊÕo™ ƒÊÕ„¾ ÈEèª Å½«y-ÂÙ ŸÄyªÃ ªŒÖ.5800 Âî{x XÃu¤ÄªŒª Íä®Ï-Ê{Õx ÍÃ{Õ-ŽÕ-¯Ãoªá ®¾ªÃˆK ©ã¿ˆ™Õ. Xçj.‡®þ. ƦµŒ§½Õ £¾Ç®¾hª Fœ¿Ê ‡œÄ-å„œÄ ²ÄTÊ Æ"¿«Õ Ž«y-ÂÙ Æ®¾™Õ N™Õ-XçªÅî E'¹Õ_-Ÿä-™a-'¹-™-XÃ-éª-«ªŒÕ? '‚ªî-„¾-º™Õ Íäæ®h ‚ŸµÄ-ªÃ™Õ ͽք¾ªœË... Xî¾h-XÃ-™Õª˜ä NÍÃ-ªŒº èJ-„ϲÄhªÑ ƪ{Ö Æ™-XÃ-˜ãjÊ ‡Ÿ¿Õ-ªŒÕ-ŸÄ-œËÅî N„¾-Â~Ù ¯îªŒÕ ¯íÂˈ, ƒ³Äd-ªÃ-èuª'à ªÃ†¾Z ®¾ª„¾Ÿ¿ ™ÖšÌÂË ©Ç¿Ù-©ã-AhªC Xçj.‡®þ. è«Ö¯Ã! Xçj.‡®þ. ͽ™-«Åî œ¿™Õ CTÊ XçÕiEª'þ «Ö„¶Ï-§½Ö¿٠ªÃ•Çuª'¹ ͽšÇd™Õ, E§½Õ«Õ Eÿª-Ÿµ¿-Ê-™ª˜ä ©ãÂÈ, è«Ö? ¿F-NF ‡ªŒÕ-'¹E ÆN-FA 'XÚÇÑ-«-ªŒ-ºÇEo ¿™x-¦óLx ÂêŒ-ºÇ-™Åî ¿„Ïp-„¾Ûͽa ͽ֮ÏÊ '¹Å½ \L-¿™ EªÃy-ÂÃ-™Â¿ÙÐ êª"Ÿ¿ ²ÄCµ-ÂêŒ ®¾NÕA EXä-C¿ Æ¿~-ªÃ©Ç Í窄¾-å„{Õd. ªÃ†¾Z-"„¾-¦µŒÕŽyª ÊÕª* ‚PªÍä E³Äp-ÂË~-¿Ž, Eÿ-Ÿ¿l´Å½, E•Ç-§½Õ-B-™-ÊoN „¶¾Õ𪌪'à ©ð„Ϫ-ͽœ¿ª C"'Ãs´ª-Ž-¿-ªŒ-«ÕÊo ²ÄCµ-ÂêŒ ®¾NÕAÐ Æ"¿«Õ Ž«y-ÂÙ '¹Õ{Õd-«Õ-{xÊÕ …AÂË ‚êª-®ÏªC. ‹‡ª®Ô Æ"¿«Õ Ž«y-ÂÃ-™Â¿Ù ¤Ä™p-œ¿-©ä-Ÿ¿ª{Ö ªÃ†¾Z-"„¾-¦µŒÕŽyª EªÃl´-ªŒ-ºÂ¿Ù «*aÊ BªŒÕ ©ð„¾¦µŒÖªá-†¾eª'à …ªŸ¿F ‡™Õ-é'-AhªC. NXÃ-ŸÄ-®¾pŸ¿ '¹ÊÕ©ðx Ž«y-ÂÃLo EL-æ„-§½Ö-™F, ƒ„¾p-šËê ŽNyÊ ÈE-•ÇFo ªŒXÃºÇ Í秽Õu-¿٪œÄ Eªî-Cµª-ÍÃ-™F ®¾Õ"„Ôª-Âî-ªŒÕd¿٠®¾p†¾dª'à EXä-Cª-*Ê ²ÄCµ-ÂêŒ ®¾NÕAÐ ‚ XäÕªŒÂ¿Ù ªÃ†¾Z-®¾-ªÃˆ-ªŒÕ¿٠©äÈ ªÃæ®h-¯ä-'ÃE ƒÂ¿ˆœ¿ ÂêÃu-ͽ-ªŒº ͽժŒÕ-¿ª-Ÿ¿Õ-Âî-©äŸ¿Õ. ŽNyÊ ÈEè ªŒXÃ-ºÇå„j ‚ªÂ¿~™Õ ŽŸ±¿u-«ÕE Åä™-œ¿ªÅî ªÃ"AÂË ªÃ"A ®¾ªŒ-¿ÙÊÕ ®¾ÕªŒ-ÂË~Ž ²Än«-ªÃ-™Â¿Ù ŽªŒ-Lª-*Ê Æ"¿-«Ö-ªŒÕˆ™ £¾Ç®¾h-©Ç-„¶¾Õ«ª Í焾p-Ê-™-N-Âß¿Õ. --‡„¾p-šË-éÂj¯Ã ¨ ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ Ÿî„ϜΠ‚'¹Õ-ŽժŸÄ Æ®¾™Õ?
'²ÄCµ-ÂêŒ ®¾NÕ-AE ®¾Õ"„Ôª-ÂÕd ƩǪšË EXä-C¿ ƒ«y-«Õ-Ê-©äŸ¿Õ ÂÃÿšËd, ÆC ¯Ãu§½Õ-„¾-J-Cµ-©ðE «u«-£¾ÉªŒª Âïä Âß¿ÑE 'ÃL è¯Ã-ªŒl-Ê-骜Ëf ®¾Ö"B-¿-Jª-ÍêŒÕ. ªÃ•Çuª'¹ «u«-®¾n™ N™Õ« ÅçL-§½ÕE 'ÃL «Ö{Lo „¾Â¿ˆ-Ê-å„-œËÅäÐ Æ"¿-«Ö-ªŒÕˆ-™Â¿Ù ®Ïª£¾Ç-®¾y-„¾oª'à ²ÄCµ-ÂêŒ ®¾NÕA "„¾²Än-¯Ã-EÂË \œ¿Õ-Êo-êª@Áßx! 2002 å®å„dª-ÿ-ªŒÕ©ð êª"Ÿ¿ „¾ªÃu-«-ªŒº, Æ{-O-¬ÇÈ •ÇK-Íä-®ÏÊ é'>šü ¯îšË-„¶Ï-êÂ-†¾¯þ ŸÄyªÃ \ªÃp-˜ãjÊ ²ÄCµ-ÂêŒ ®¾NÕAÐ ®¾ªîy-ÊoŽ ¯Ãu§½Õ-²Än-¯Ã-Eê èXÃ-ÿÕ-ŸÄK! ®¾«Õ®¾u B"«Å½, Ž¿~-ºÇ-«-®¾-ªÃLo Ÿ¿%†Ïd©ð …ªÍ½Õ-ÂíE ‚§½Ö ꮾթðx «ÕŸµ¿uª-ŽªŒ …Žh-ªŒÕy™Õ •ÇK-Íäæ® ÆCµ-Âꌪ Â¿ÚœÄ ®¾NÕ-AÂË …ªC! 'ÃL '¹ÊÕ™ '¹MV ¦Ç'î-Žª©ð ²ÄCµ-ÂêŒ ®¾NÕA Ÿ¿%†Ïd-²Ä-Jª-*ªC ê«™ª ¯Ãºä-EÂË ŠÂ¿-Xçjæ„! Æ{O ¦µŒÖ«á™Õ, MV™Õ, Æ"¿«Õ Ž«y-ÂÙ «u«-£¾É-ªÃLo ¿Ù@Áx-Tª* ƒªÅ½-ÂÙª ¯äŽ™Õ „¾ÜœËaÊ E•ÇLo ®¾NÕA ÿ§½Õ-{-å„-šËdªC. 2004¿٠«áªŸ¿Õ 'ÃL ²òŸ¿-ªŒÕ-™-¿ÙÊo ÈEè '¹ÊÕ™ MV N®ÔhªŒgª ®¾Õ«ÖªŒÕ 46 å£ÇÂÃdªŒÕx. Xçj.‡®þ. ÆCµ-ÂÃ-ªŒª-©ðÂË «ÍÃa¿ 2006 V©ãj©ð ‚ªŒÕ-ÊoªŒ å£ÇÂÃdªŒÕx, 2007 W¯þ©ð ŠêÂ-ªî-VÊ ÿŸ¿-©Ç-ªáª-*ªC ®¾Õ«ÖªŒÕ 108 å£ÇÂÃdªŒÕx. Æ{O, XçÕiEª'þ ¬ÇÈ©äo 'ÃL ®¾ª®¾n-™Â¿Ù Åæä-ŸÄ-ªŒÕx'à «ÖJa ͽšÇdLo, Eÿª-Ÿµ¿-ÊLo Žժ'¹©ð ÅíÂˈ Xçj.‡®þ. ‚œËª-*Ê è'¹-¯Ão-{-¿ª©ð ®¾J-£¾Ç-Ÿ¿Õl™Õ ÍçJ-T-¤ò-§½Öªá. Âíªœ¿ '¹ÕªŒÕh'à …Êo ®¾ÕªÂ¿Ù-™«Õt '¹ÕœÎ ¯ä™-«Õ-{d-XçÕiªC. ‚ Ÿ¿ÕªÃt-ªŒ_ªå„j „¾"AÂà ¿Ÿ±¿-¯Ã™Õ ‡™Õ-é'-AhÅä «"¿--¦µÇ³Äu-™Åî Xçj.‡®þ. NªŒÕ-ͽÕ-¿Ù-„¾-œÄfªŒÕ. 'ƒ„¾Ûpœ¿Õ ªŒÂË~Ž Æ{O "¤ÄªÅ½ª©ð '¹ÊÕ-™Fo MV-ÂË-Íäa-®ÏÊ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ð ®¾ÕªÂ¿Ù-™«Õt ŸäXÃ-™§½Õª ÆÊÕ-«Õ-Aª-*Ê MV "¤ÄªÅÃ-™Â¿Ù Xç™Õ-„¾™ …ªœË BªÃL... ÆC \XçÕi-Ê{Õd?Ñ ÆE E™-D-®ÏÊ ²ÄCµ-ÂêŒ ®¾NÕA Xçj.‡®þ. \™Õ-ÿ-œË-©ðE È'EèÑ Ÿî„Ï-œÎE E™-D-²òhªC. ŸÄEÂË ®¾«Ö-ŸµÄʪ Í焾p-œ¿XäÕ Âß¿Õ, Æ"¿-«Ö™ MVLo ªŒŸ¿Õl-Íä®Ï ªÃ†¾Z ®¾ª„¾-Ÿ¿ÊÕ ÂäÄ-œÄ-LqÊ ¦ÇŸµ¿uÅà -¯ä-šË "„¾¦µŒÕ-Žyªå„j …ªC!
ÆN-FÅä ªÃͽ-¦Ç-{'à ªÃ"AÂË ªÃ"A EJt-Ž-XçÕiÊ ÆŸÄl-™-XäÕ-œ¿©ä ÍçÿÕ-ÅêáÐ Æ"¿-«Ö-ªŒb-Ê™ 'ÃL «áœ¿Õ-„¾Û-™-¤Ä§½Õ C¬Á'à «ÕR}ª-Ÿ¿E! Xçj‡æ®q ¿ªŒh ¿ªŒt "Â˧½Õ'à ²ÄT-¤ò-ªáÊ ‹‡ª®Ô MV™ «u«-£¾É-ªŒª©ð N¿%Ž ÂîºÇ™Õ ‡ÊoE? H‰-‹„Ô, Xçj‡ª ®¾¯þq, ‹‡ª-®Ô-™Â¿Ù êšÇ-ªáª-*Ê '¹ÊÕ™ «ÕŸµ¿u ‡«-JÂÌ êšÇ-ªáª-ͽE Æ{O "¤ÄªÅ½ª ¿*a-Žª'à …ªŸ¿E, Æ¿ˆœ¿ Æ"¿«Õ Ž«y-ÂÃ™Õ ²Ä'¹Õ-Å½Ö¯ä …¯Ão-§½ÕF ²ÄCµ-ÂêŒ ®¾NÕA ®¾p†Ôd-¿-Jª-*ªC. Æ®¾™Õ MV êšÇ-ªáª-„¾Û-©ðx¯ä ²ÄTÊ ŸÄªŒÕº ÆN-FA •ðL-éÂ-@Á}E ®¾NÕAÐ ‚ª"Ÿµ¿-"„¾-Ÿä¬ü Æ{O N¦µÇ'¹ª "„¾§½Õ-ÅÃo-™Fo ‹‡ª®Ô Æ"¿-«Ö-™Â¿Ù XçÊÕo ÂÃæ®-N'à …¯Ão-§½ÕE ¿٪œ¿ ÿŸ¿l-™Õ-Âí-šËdªC. Æ{-O-¬ÇÈ «áÈu ®¾ªªŒ-¿~-ºÇ-Cµ-ÂÃ-J'à Ʈ¾t-D-§½áºËo \J ÂîJ ƪŸ¿-™-XçÕ-Âˈª-*Ê Xçj.‡®þ., ‚ "¿«Õª©ð E§½Õ«Õ Eÿª-Ÿµ¿-ÊLo -Åî®Ï-ªÃ-è-¯ÃoªŒÕ. êª"Ÿ¿ „¾J-¤Ä-™¯Ã w˜ãjÿÕu-Ê©ü ‚ E§½Ö-«Õ-ÂÃEo Åî®Ï-„¾Û-*a¯Ã „¾{Õd-ÿšËd ÆŽ-'úäo ÂíÊ-²Ä-Tª-*Ê å„Ÿ¿l-«Õ-E†ÏÐ Æœ¿f-'î™Õ NŸµ¿yª-²Ä-EÂË \¯Ãœî ªÃè-«á"Ÿ¿ Xä¬ÇªŒÕ. ÆEoªšÇ Åïçj Nͽa-™-NœË Ÿî„Ï-œÎÂË ªÃͽ-¦Ç-{™Õ „¾ªŒ-*Ê Xçj.‡®þ. «Õ£¾É ¿٪¦µŒ-Âî-ºª©ðÐ ²ÄCµ-ÂêŒ ®¾NÕA ‚êÂ~„Ï-®¾Õh-ÊoC ŠÂ¿ ƪÂïäo! ƒ„¾p-šËÂË ®¾ªÃˆªŒÕ '¹ºÇª-ÂÙ "„¾ÂÃ-ªŒXäÕ Í½Ö®Ï¯Ã, '¹ÊÕ™ Ž«y¿ª ŸÄyªÃ 'ÃL ¤òê'-®ÏªC ªŒÖ.5800Âî{Õx ÂÃ'Ã, ªÃ§½ÕMd ªŒÖæ„ºÇ ªÃ†¾Z È•Ç-¯Ã¿٠Ÿ¿È-™Õ-„¾-œËªC ê«™ª ªŒÖ.58Âî{Õx! •ÇA ®¾ª„¾-Ÿ¿ÊÕ ƒ©Ç Æ®¾t-D-§½á-™Â¿Ù Ÿî*-å„-šËdÊ Xçj.‡®þ. ¤Ä™Ê ‡«ªŒÖ '¹ºËª-ͽ-©ä-ʪŽ ÆN-FA '¹E. ²ÄCµ-ÂêŒ ®¾NÕ-A©Ç E¿ˆ-*a'à Ÿ¿ªÃu„¾Ûh èJ-„Ï-Åä¯äÐ ÆN-FA œíªÂ¿™ ‚ÊÕ-¤Ä-ÊÕ™Õ Xç™Õ-'¹Õ-©ð-Âí-²Ähªá. ƪŸ¿Õ¿٠GµÊoª'à ªÃ†¾Zª "„¾A-¤Ä-C-®¾ÕhÊo ®Ï.G.‰. Ÿ¿ªÃu„¾ÛhÐ Æ"¿«Ö-ªŒÕˆ-™Â¿Ù Æ¿~-ªÃ©Ç ‚{-N-œ¿Õ„¾Û!
***************************************
ENNADU
EDITORIAL
‚-Ÿ¿-«Õ-Jæ®h... -Æ-Ÿä ¿-Ÿ±¿
-Xçª--šÇ-œ¿Õ-ŽÕ-Êo „Ô-œ¿Â¿-™
®¾ J'Ã_ \œÄC Â˪Ÿ¿{ Ÿä¬Á XúËèu ªÃè-ŸµÄE «áªÿ-ªá©ð «á†¾ˆ-ªŒÕ™Õ ®¾%†Ïdª-*Ê «ÖªŒ-º-£¾Çô«Õª ÅÙÖ¿٠"„¾Â¿ª-„¾-Ê™Õ •ÇA èÊÕ™ '¹Õªœç©ðx '¹ÕÿÕ™Õ êª„¾Û-Å½Ö¯ä …¯Ãoªá. ƪŽ¿٠骪œä@Á} «áªŸ¿Õ-ÊÕª< Ÿä¬Á-XÃu-„¾hª'à «ªŒÕ-®¾-Xçª-ÿœË Íî{Õ-Íä-®¾Õ-¿ÙÊo ¦ÇªÿÕ æ„™Õ@Áßx, „¾Ÿ¿Õ™ ®¾ªÈu©ð Æ«Ö§½Õ¿ٙ «ÕªŒ-ºÇ-™Â¿ÙÐ «áªÿªá «ÖªŒºÂꜿ „¾ªÃÂƾe. …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ™ ªŒÂ¿h-"ÂÌ-œ¿ÊÕ "„¾²ÄªŒ «ÖŸµ¿u«Ö™ ŸÄyªÃ ͽ֮ÏÊ Ÿä¬Á-"„¾è ¿ª„Ϫ-*-¤ò-ªáªC. ‚ ¦µŒ§½ÕXäÕ èʪ ÿŽÕ¿ٙ¿٠¤Ä™-Â¿Ù™Õ \«Ö"Žª ¦µŒªî²Ä ƒ«y-'¹-™-ªŒÊo «Õ÷L¿ "„¾¬ÁoÊÕ XÃJ©ð ©ä«-¯ç-AhªC. «áªÿªá „¶¾Õ{Ê¿٠\œÄC ŽªŒXÃÅà ¨ "„¾¬Áo «ÕÊ «ÕÊ-®¾Õ™ÊÕ ƒªÂà Åí™Õ-®¾Öh¯ä …ªC. ‡„¾Ûpœ¿Õ ‡Â¿ˆœ¿ Å½ÖšÇ æ„™Õ-ŽժŸîÊÊo ¦µŒ§½Õª X窚Ç-œ¿Õ-Å½Ö¯ä …ªC. ‚¬Áa-ªŒu-¿-ªŒª'à ¨ ®¾ª«-Žq-ªŒ-ÂÃ-™ª©ð XëÕ-„¾Â¿~ B"«Xß¿ª ÅÙÖÂ¿Ú £ÏǪ®¾ Ž„¾p, Ÿä¬Áª©ð …"'¹Xß¿ NŸµ¿yª-®¾-Âê-œ¿Â¿Ù ®¾ªÿª-Cµª-*Ê ®¾ª„¶¾Õ-{-Ê™Õ ŠÂ¿ˆšÌ ÊXçÖŸ¿Õ Âÿ-¤ò-«-œ¿ª -N--¬ì-†¾ª! ƒŸç©Ç ²ÄŸµ¿u-XçÕiª-Ÿ¿Êo "„¾¬Áo¿Ù'ÃE, ¨ "„¾¬Çª-ŽŽ ‡ªÅ½-ÂÙª ÂíÊ-²Ä-'¹Õ-Žժ-Ÿ¿Êo ®¾ªŸä-£¾É-E-ÂË-'ÃEÐ ‡«-J-«ŸÄl ®¾«Ö-ŸµÄʪ ©äŸ¿Õ. «á†¾ˆ-ªŒÕ™ ŸÄœË ¯äJpÊ '¹Õº-¤Ä-ª¸Ã™Õ, Xç™Õx-Xç-AhÊ N«ÕªŒz™ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ð "„¾¦µŒÕŽyª B®¾Õ-¿ÙÊo ͽªŒu©ä ¨ "„¾¬Çª-Ž-Ž¿٠ÂêŒ-º«Ö? «Üu£¾É-Žt¿ ‡Å½Õh'¹œ¿©ð ¦µÇ'¹ª'à …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ™Õ ¯ç«Õt-Cª-ÍêÃ? ƒN-Âÿ ƒÅ½êªÅ½ªŒ ÂêŒ-ºÇ-™Õ-¯Ão§½Ö?
¦µÇªŒ-Ž-Ÿä¬Áª 愪ŒÕ ÍçG-Åä¯ä ¤ÄÂË-²Än¯þ, ŸÄE '¹Öœµ¿ÍêŒ ®¾ª®¾n ‰.‡-®þ.‰. N†¾ª ¿¿و-Åêá. è«ât-ÂÃ-Qt-ªý©ð ¿©ðx™ª ®¾%†Ïdª-Íäª-Ÿ¿Õ¿٠‰.‡-®þ.‰. 骪œ¿Õ Ÿ¿¬Ç-¦Çl™ ÊÕª* Ưä¿ ¿Ù"{™Õ „¾EoªC. Xç៿šðx ªŒ£¾Ç-®¾uª'Ã Å½Ê ÂêŒu-¿-©Ç-¤Ä-™ÊÕ ²ÄTª*¯Ã, Âí¯äo-@Áßx'à ÆC ¦Ç£¾É-{ª-'ïä NŸµ¿yª®¾ ªŒÍ½Ê ²ÄT-²òhªC. ŠÂ¿šË 骪œ¿Õ …"'¹-Xß¿ ®¾ª®¾n-™Åî Xç៿-©ãjÊ «ÖªŒ-º-£¾Çô«ÕªÐ ¬Ç'ð-„¾-¬Ç-È-™Õ'à N®¾h-Jª*ªC. ®¾J-£¾ÇŸ¿Õl ‚«L ÊÕª* ƪŸ¿Õ-ŽÕÊo «ÕŸ¿l-ŽÕÅî ‡Â¿ˆ-œË-¿-¿ˆœ¿ ²ÄnE¿ …"'¹-Xß¿ «áª¸Ã™Õ „¾Û{Õd-Âí-®¾Õh-¯Ãoªá. Ÿä¬Áª©ð «ªŒÕ®¾ æ„™Õ@Á}Åî H¦µŒÅ½qª ®¾%†Ïd-®¾ÕhÊo ƒªœË-§½Õ¯þ «á•Ç-£ÏÇ-D¯þ (‰.‡ª.) Æ{Õ-«ªšË «áª¸Ã¯ä! «áªÿªá «ÖªŒ-º-Âê-œ¿Â¿Ù ‚ªŒÕ ¯ç™™ «áªŸ¿Õ «ªŒÕ-®¾'à •ãj„¾Üªý, ¦ãª'¹Õ-@ÁÚªŒÕ, Æ£¾Çt-ŸÄ-¦ÇŸþ, '÷£¾ÇA, œµËMx Ê'¹-ªÃ©ðx ¨ «áª¸Ã æ„™Õ-@Á}¿٠¤Ä™pœËªC. 215 «ÕªCE ÿL'íªC. ®¾ÅÃh-…ª˜ä ÿªCµª-ͽ-«Õª{Ö "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-EÂË ÿ£ÏÇ-ªŒª'¹ ®¾XÃ™Õ N®ÏJ æ„™Õ@Áßx èJ-„ϪC. ƒªœË§½Õ¯þ «á•Ç£ÏÇD¯þ™ '¹Õ{Õd ªŒ{Õd Í䧽Õ-œÄ-EÂË "„¾¦µŒÕŽyª Ưä¿ "„¾§½Õ-ÅÃo™Õ Íä®Ï¯ÃÐ Â̙¿ EªC-Å½Õ™Õ «Ö"Žª Ž„ÏpªÍ½Õ¿٠¤ÄJ-¤ò-§½ÖªŒÕ. ÆŸä-®¾-«Õ-§½Õª©ð «áªÿªá «ÖªŒ-º-£¾Çô«Õª …"'¹Xß¿Õ™ Ÿµ¿yª®¾ªŒÍ½-ÊÊÕ ÂíŽh «Õ™Õ„¾Û A„ÏpªC. Ÿä¬Á-XÃu-„¾hª'à "„¾è©ðx EªŒ-®¾Ê Xç™Õx-Xç-AhªC. "„¾•Ç-"'¹-£¾ÉEo '¹«Õ-Eª-*Ê êª"Ÿ¿-®¾-ªÃˆªŒÕÐ …"'¹-XÃ-Ÿ¿ªå„j ¤òªŒÕ¿٠®¾«Õ"'¹ «Üu£¾É™Åî «áªŸ¿Õ¿٠«*aªC.
«áªÿªá „¶¾Õ{Ê Å½ªŒXÃŽ ƪŽ-ªŒ_Ž ¦µŒ"Ÿ¿Å½ «u«-£¾ÉªÃ©ðx êª"Ÿ¿-®¾-ªÃˆªŒÕ D˜ãjÊ Í½ªŒu™Õ B®¾Õ-Âî-«œ¿ª "¤ÄªŒª-Gµª-*ªC. …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ-™å„j ¤òªÃ-œäª-Ÿ¿Õ¿٠\ªÃp{Õ Íä®ÏÊ '¯ä†¾-Ê©ü å®Â¿Úu-JšÌ 'êýfq (‡¯þ.-‡-®þ.>.)Ñ Ÿ¿@Á êª"ŸÄ-™ÊÕ Ÿä¬Áª-©ðE ¯Ã™Õ'¹Õ "„¾ŸµÄÊ Ê'¹-ªÃ-™Â¿Ù N®¾h-Jª-ÍêŒÕ. …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ™ ŸÄœË ®¾«Ö-Íꌪ ƪŸ¿-'ïä XçÕªŒÕ„¾ÛXä'¹ªÅî ‡Ÿ¿Õ-ªŒÕ-ŸÄœË èJ-愪-Ÿ¿Õ¿٠O™Õ'à ¨ \ªÃp{Õ Íä¬ÇªŒÕ. …"'¹-Xß¿ ®¾ª„¶¾Õ-{-Ê™å„j Ÿ¿ªÃu„¾ÛhÊÕ Xä'¹-«ªÅ½ª Íä殪-Ÿ¿Õ¿٠'•ÇB§½Õ Ÿ¿ªÃu„¾Ûh ®¾ª®¾n (‡¯þ.-‰.‡.)Ñ \ªÃp˜ãjªC. ªÃ³ÄZ™ «ÕŸµ¿u E„¶¾Ö ®¾«Ö-ÍÃ-ªÃEo „¾ªÍ½Õ-¿Ù-¯äªŸ¿Õ¿٠‡„¾Ûpœî "„¾A-¤Ä-Cª*Ê '«ÕMd \èFq 宪{ªý («ÖÂú)Ñ™ÊÕ Âî¾hªÅ½ "Â˧½Ö-Q™ª Íä¬ÇªŒÕ. DªÅî-¤Ä{Õ •ÇB§½Õ²Änªá©ð E„¶¾Ö «u«-®¾nÊÕ ÿ©ð-æ„Žª Íä殪-Ÿ¿Õ¿٠ÆGµ-«%Cl ÍçªCÊ Ÿä¬Ç™ ŽªŒ£¾É©ð '•ÇB§½Õ …"'¹-Xß¿ «uA-êªÂ¿ êª"Ÿ¿ª(-‡-¯þ.-®Ï.-šË.®Ï.)ÑE ²Än„ϪÍä "„¾§½ÕÅÃo™Â¿Ù ¡Âꌪ ͽ՚ÇdªŒÕ. B"«Xß¿ ÆÊÕ-«Ö-E-ŽÕ-™ÊÕ 180 ªîV™ «ªŒÂ¿Ú ÆŸ¿Õ-„¾Û©ð …ªÍ½œÄ-EÂË O™Õ'à 'ͽ{d-«u-A-êªÂ¿ ÂêŒu-¿-©Ç-¤Ä™ ͽ{dªÐ2008Ñ ®¾«ªŒºÂ¿Ù ¤ÄªŒx-XçÕª{Õ ‚XçÖŸ¿ª ™Gµª-*ªC. ¦µŒN-†¾u-ŽÕh©ð «áªÿªá ŽªŒ£¾É ŸÄœ¿Õ™Õ 誌-'¹-¿٪œÄ BªŒ "¤ÄªÅ½ª©ð ¦µŒ"Ÿ¿-ŽÊÕ Â¿{Õd-C{dª Íä¬ÇªŒÕ. ¯öÂÃ-Ÿ¿-@Ç-EÂË ÍçªCÊ BªŒ-"¤ÄªÅ½ ¦µŒ"Ÿ¿Åà Ÿ¿@Ç-™ÊÕ «ÕJªÅ½ ÿ©ð-æ„Žª Íä¬ÇªŒÕ. «âœä@Á} "ÂËŽª¯ÃšË 'XçÕéªj¯þ ¤òM-®þ-æ®d†¾ÊxÑ \ªÃp{Õ "„¾A-¤Ä-Ÿ¿ÊÊÕ ‚ͽ-ªŒº©ðÂË B®¾Õ-Âí-ÍÃaªŒÕ. …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ-™å„j ¤òªÃ{ NŸµÄ-¯Ã-™ÊÕ ¤òM®¾Õ P¿~-º©ð "„¾Åäu¿ ¤Äª¸Ãuª-¬Áª'à "„¾Xä-¬Á-å„-šÇdªŒÕ. ÂÃE-æ®d-ÿÕ©ü ÊÕª* ‰.„Ï.-‡®þ. «ªŒÂ¿Ù NCµ'à DEo ¦ðCµ-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ƒªÂà ²ÄªêÂ-A¿ E„¶¾Ö «u«®¾nÊÖ XçÕªŒÕ'¹Õ-„¾-ªŒÕ-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ƪŽ-ªŒ_Ž ¦µŒ"Ÿ¿Å½ N†¾-§½Õª©ð £¾Çôª «Õª"A *Ÿ¿ª-ÿªŒª ÍíªŒ« "„¾¬Áª²ÄªŒ|XäÕ! ÂÃF, ƒ«Fo ƒªÂà ÂêŒu-ªŒÖ-„¾ª-©ðÂË ªÃXÃLq …ªC. OšË©ð ÍéÇ-«-ªŒÂ¿Ú „¶¾Õ{Ê èJ-TÊ Å½ªŒ-XÃŽ ͽªŒu™Õ B®¾Õ-Âî-«-œÄ-EÂË …„¾-¿J²Ähªá Ž„¾p NŸµ¿yª-²ÄEo Eªî-CµªÍä «u«-®¾n™Õ ÂëÛ. …ŸÄ-£¾Ç-ªŒ-ºÂ¿Ù ‡¯þ.-‡-®þ.>. ¿XçÕªœî™ ‚„¾-êª-†¾¯þ …"'¹-Xß¿Õ™Õ NŸµ¿yª-²Ä-EÂË C'ÿ Xç៿-™-«Û-ŽժC. ‡¯þ.-‰.‡. Â¿ÚœÄ Ÿ¿ÕªŒ`-{Ê Å½ªŒXÃŽ ÂêŒ-Â¿Ù™Õ ‡«-ªŒ-¯äC Åä©äaªŸ¿Õ¿٠…„¾-§çÖ-'¹-„¾-œ¿Õ-ŽժC. «ÕÊ¿٠Âë™-®ÏªC *ÂËŽq Âß¿Õ... EXÃ-ªŒº. ŸÄœ¿Õ™Õ 誌-'¹-¿٪œÄ Eªî-CµªÍä ®¾«Õ"'¹, ®¾«ÕªŒn «u«-®¾n™Õ ƒ„¾Ûpœ¿Õ Ÿä¬Ç-EÂË Å½Â¿~ºÇ«®¾ªŒª. ‚ C¬Á'à ƒªÂà Ɯ¿Õ-'¹Õ™Õ „¾œ¿{XäÕ ©äŸ¿Õ. ÆŽuªÅ½ "„¾ŸµÄ-Ê-XçÕiÊ '«ÖÂúÑ™Õ „¾ÜJh-²Än-ªá©ð „¾E-Íä-§½Õ-œ¿ª-©äŸ¿Õ. B"«-Xß¿ ÂêŒu-¿-©Ç-¤Ä-™Â¿Ù Æœ¿Õf¿{d X䧽Ö-™ª˜ä êÂ~"Ž-²Änªá E„¶¾Ö ÍÃ©Ç Æ«-®¾ªŒª. ƒªŸ¿ÕÂª Ÿä¬Á-XÃu-„¾hª'à ‚§½Ö ªÃ³ÄZ©ðxE "„¾Åäu¿ N¦µÇ-'Ã-™ÊÕ ¬ÁÂËh-«ÕªÅ½ª Í䧽ÖL. ÂÃF, ‚ C¬Á'à B®¾Õ-¿ÙÊo ͽªŒu™Õ «Ö"Žª ŸÄŸÄ„¾Û ¬ÁÚÊuª.
"„¾¦µŒÕŽyª B®¾Õ-¿ÙÊo ͽªŒu™Õ Xî¾h-XÃ-EÂË …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ-™ÊÕ Æœ¿Õf-Â¿Ù¯ä ²Änªá©ð ©ä«-ÊoC EJy-Xß¿ª. ƪá¯Ã "„¾®¾ÕhŽ "„¾¬Çª-ŽŽ XçÊÕ¿ …"'¹Xß¿Õ™ ‚ªÅ½-ªŒu-XäÕ-NÕ-{ÊoŸä "„¾¬Áo. «áªÿªá „¶¾Õ{Ê Å½ªŒXÃŽ "„¾„¾ª-ͽ-XÃu-„¾hª'à ¤ÄÂË-²Än¯þå„j ŠAhœË å„J-TªC. «Õªî-„¾Â¿ˆ ÆXçÕ-JÂÃÅî¤Ä{Õ ¤Ä¬ÇaŽu Ÿä¬Ç©ðx NŸµ¿yª²ÄEÂË èªŒÕ-'¹Õ-ŽÕÊo ¿Ù"{™ «â©Ç™Õ ¤ÄÂË-²Än-¯þ©ð ÿ§½Õ-{-„¾-œ¿Õ-ŽÕ-¯Ãoªá. ƒšÌ-«™ ÆXçÕ-JÂà Æ骮¾Õd Íä®ÏÊ å£ÇœÎx, ªÃºÇ™ …Ÿ¿ªÅÃ™Õ ƒªŸ¿Õ¿٠EŸ¿-ªŒzʪ. ¦µÇªŒ-Åý©ð ‡„¾Ûpœ¿Õ …"'¹-Xß¿ „¶¾Õ{Ê Íî{Õ Í䮾Õ-¿ÙÊo "„¾A-²ÄJ ˜ã"ªŒ-J-®¾Õd-™Åî Ž«Õ¿٠‡{Õ-«ªšË ®¾ªÿªŸµ¿ª ©äÊo-{Õx'à ¤ÄÂú «u«-£¾Ç-Jª-ÍäC. ƪÅä-Âß¿Õ, ŸÄœ¿Õ-™ÊÕ ÈªœË®¾Õh¯ÃoÊE XçᮾL ¿FoªŒÕ ÂÃêªaC. ÆXçÕ-JÂÃ, ƒÅ½ªŒ „¾Pa«Õ Ÿä¬Ç™Õ å®jŽª ¤ÄÂú ®¾ªÃˆªŒÕ "„¾Â¿-{-Ê--Lo ƪÅî-ƒªÅî ÊXäÕtN. «áªÿªá©ð NŸµ¿yª®¾ª ®¾%†Ïdª-*Ê «á†¾ˆ-ªŒÕ™Õ ¤ÄÂú ÊÕª* «*a-Ê-XÃ-êª-ÊE ¦µÇªŒÅý AªŒÕ-'¹Õ-©äE ²ÄÂ~Ãu™Õ ͽքϪ-ͽœ¿ªÅî „¾J-®Ïn-Žթðx «ÖªŒÕp «*aªC. ¤Ä¬ÇaŽu Ÿä¬Ç™ ÊÕª* ‡Ÿ¿Õ-ªŒ-«Û-ŽÕÊo ŠAh@Áx ÂêŒ-ºª'ÃÐ ¦µÇªŒÅý©ð «Õªî Ÿ¿¤¶Ä NŸµ¿yª-²Ä-EÂË ¤Ä™pœËÅä „¾J-®ÏnA N¿-šË-®¾Õhª-Ÿ¿Êo …Ÿäl-¬ÁªÅî …"'¹-Xß¿ «áª¸Ã™Õ Ž«Õ «â¿-™Â¿Ù ÅÃÅÈ-L-¿ª'à ¿@ë}ª X䮾Õh-¯Ãoªá. «Õªî-Xçj„¾Û ¤ÄÂË-²Än-¯þ-©ðÊÖ „¾J-®Ïn-Å½Õ™Õ C'¹-•Ç-ªÃªá. ÅÃL-ÿÊÕx EŽuª Í䮾ÕhÊo ŸÄœ¿Õ-™Åî ¤ÄÂú '¹Õ¿ˆ-A-„¾Ûp-Âî-©ä-¿-¤ò-ÅîªC. ¨ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª©ð ¤ÄÂú 優*-¤ò-†Ï-®¾ÕhÊo …"'¹-Xß¿ ŽªœÄ™Õ ¦µÇªŒÅý©ð NŸµ¿yª-®¾-Âꜿ¿٠ÅÃÅÈ-L¿ NªÃ«Õª "„¾Â¿-šËª* …ªœíͽÕa!
®¾ÕP-ÂË~ŽÕ-©ãjÊ 2500 «ÕªC …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ™Õ ®¾J-£¾Ç-Ÿ¿Õl™Õ ŸÄšË ¦µÇªŒ-Åý-©ðÂË ÍíªŒ-ÿ-œäª-Ÿ¿Õ¿٠®ÏŸ¿l´ª'à …¯Ão-ªŒE å®jE¿ Ÿ¿@Ç™ "„¾ŸµÄ-¯Ã-Cµ-ÂÃJ D„¾-Âú-¿-„¾Üªý Íä®ÏÊ å£Çͽa-J¿Р®¾J-ÂíŽh "„¾«Ö-Ÿ¿-„¶¾Õª-šË¿. OJ©ð ÅÃLÿÊÖx …¯Ão-ªŒE ‚§½ÕÊ "„¾Â¿-šËª-ÍêŒÕ. Oêª-Âß¿Õ.... ®¾J-£¾ÇŸ¿Õl ‚«™ ÊÕª* ‚Ÿä-¬Ç™Õ ƪCÊŸä Žœ¿-«Û'à NŸµ¿yª®¾ª ®¾%†Ïdª-Íäª-Ÿ¿Õ¿٠'E"ŸÄº «â¿™Õ (®Ôx„¾ªý 宩üq)Ñ ®ÏŸ¿l´ª'à …¯Ãoªá. OªŒª-Ÿ¿J ‚{™Ö ¿šËdªÍÙª˜äÐ E„¶¾Ö «u«-®¾nÊÕ «ÕJªÅ½ „¾šË†¾eª'à BJa-C-ŸÄlL. ƒªŸ¿Õ-Âª ªÃ³ÄZ™ «ÕŸµ¿u ®¾«Õ-Êy§½Õª 優Œ-'ÃL. ‡Â¿Ùˆå„šËdÊ ¦Çºª ™Â¿~uª ÍäCµª-Íä©Ç …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ™ „Ôͽ-«ÕºÍ½œÄ-EÂË ÆEo «u«-®¾n™Õ ͽժŒÕ-¿Ù'à ®¾«Õ-Êy-§½ÕªÅî „¾E-Íä-§½ÖL.
«ÕÊ-Ÿä-¬Áª©ð "„¾Â¿-{ʙ¿Ù, „¶¾LÅÙ¿٠«ÕŸµ¿u Ÿ¿ÖªŒªÐ Æ¿~-ªÃ©Ç ‹ NŸµ¿yª-®¾-«ÕªÅ½! …ŸÄ-£¾Ç-ªŒ-ºÂ¿ÙÐ «áªÿªá „¶¾Õ{Ê Å½ªŒXÃŽ ŽE-&™Õ EªŒy£ÏǪÍä ¤òM®¾Õ™Õ ÿÕ©ãx-šü-"„¾Ü„¶þ •ÇéÂ{Õx X䮾Õ-¿Ù-¯ä©Ç ͽªŒu™Õ B®¾Õ-¿Ù-¯ÃoªŒÕ. «ÕÊ ªÃ†¾Zª©ð «áÈuª'à ‰.‡-®þ.‰. "æ„êª-„ÏŽ …"'¹-XÃ-Ÿ¿Õ-™Â¿Ù ÆœÄf'à «ÖJÊ ªÃè-ŸµÄE å£jÇŸ¿-ªÃ-¦Ç-Ÿþ-©ðÊÖ DEo ¤ÄšËª-ÍêŒÕ. ƪáÅä ƒŸ¿ªÅà ÂíCl-ÂÙª £¾ÇœÄ-«Û-œË'à NÕT-LªC. ÿÕ©ãxšü "„¾Ü„¶þ •ÇéÂ{Õx Æ{-éÂ-ÂȪá. «ÕÂÈ-«Õ-®Ô-Ÿ¿Õ©ð æ„™Õœ¿Õ èJT 骪œä@ÁxªáÊ ®¾ªŸ¿-ªŒs´ª'à EªŒÕœ¿Õ XäÕ 18Ê ¤ÄŽ-ÿ-®Ôh©ð \ªÃp{Õ Íä®ÏÊ ÿªŸî-ÿ-®¾Õh©ð ÿÕ©ãx-šü-"„¾Ü„¶þ •ÇéÂ{Õx ¿Ê-ÿ-œ¿-©äŸ¿Õ ®¾J-¿ŸÄÐ ¤òM-®¾Õ™ ÍäŽթðx ‡Â¿ˆœÄ ‚§½áŸµ¿ª •Çœ¿ Â¿ÚœÄ ©äŸ¿Õ. ê«™ª ©ÇK¸-™Åî Âľ©Ç Âî¾ÕhÊo ¤òM-®¾Õ™å„j B"«-XÃ-Ÿ¿Õ™Õ ŽդÄ-¿Ù-™Åî ÂÙÕp™Õ èJ-¤ÄªŒÕ. ‚ ®¾ª„¶¾Õ-{-Ê©ð ‹ £¾Çôª'êŒÕf «ÕªŒ-ºËª-ͽ'à å£Çœþ-ÂÃ-E-æ®d-ÿÕ©ü B"«ª'à 'ç½Õ-„¾-œÄfœ¿Õ. ‰.‡-®þ.‰. B"«-XÃC NÂÃ-ªŒÕ-Dl-¯þÊÕ „¾{Õd-Âî-«-œÄ-EÂË ÂÃE-æ®d-ÿÕ@Áßx ŠšËd-Íä-ŽÕ-™Åî Xç@ÇxªŒÕ. NÂÃ-ªŒÕ-Dl¯þ ÂÙÕp™Õ èJ„Ï ¤ÄJ-¤ò§½Öœ¿Õ. ƪŸ¿ÕêÂРƪŽ-ªŒ_Ž ¦µŒ"Ÿ¿-Žå„j "„¾¦µŒÕŽyª «Ö{-™Â¿Ù „¾J-NÕŽª Âÿ٪œÄ D˜ãjÊ Í½ªŒu™Õ B®¾Õ¿٪˜ä¯äÐ «áªÿªá „¶¾Õ{Ê Å½ªŒXÃŽ Ÿä¬Á-XÃu-„¾hª'à ¯ç™-ÂíÊo "„¾®¾ÕhŽ "„¾¬Çª-ŽŽ ¬Ç¬Áy-Ž-«Õ-«Û-ŽժC. "„¾è™ °NªÍä £¾Ç¿و¿٠¦µŒªî²Ä \ªŒp-œ¿Õ-ŽժC.
-«-™²Ä-™ -OªŒ-¦µŒ-"Ÿ¿ª
***************************************
ENNADU
EDITORIAL
F--A-HªŒ-™Â¿Ù -¯î-¦ã-©ü
''ê Dµ°ÂË, Xç៿ÕlQÊÕÂË …Êo ¤òL-¿-©äªšË?Ñ
'‡Ÿ¿XÃ, ¯Ã§½Õ-¿Ù-œ¿-Êo-XÃœ¿Õ CÊ-„¾-"A-¿™Õ Ž„¾p¿ ͽŸ¿-XÃL. 'êDµ 愪ŒÕ¯Ã, Xç៿Õl QÊÕ æ„ªŒÕ¯Ã Â¿ÚœÄ êª†¾¯þ ÂêŒÕf™Õ¯ÃoªáÑ'XÃ@ÁxÂ¿Ú EÅÃu-«-®¾-ªÃ-™Õª-šÇªá ¿Ÿ¿-Êo§½Öu, ²ÄK ²ÄK, XÃ@Áß} «ÕªŒºËªÍêŒÕ ¿ŸÄ! ͽE-¤ò-ªáÊ XÃ@Áx¿٠ŽCl-¯Ã-™-„¾Ûpœ¿Õ Ž„¾p Æ«-®¾ªŒª …ªœ¿Ÿ¿Õ. ÆD-Â¿ÚœÄ XÃ@Áß} ®¾y§½Õª'à B®¾Õ-ÂÕ. Eè-XäÕ-'ÃF, XÃJ ¿Ù{Õª-¦Ç-™Â¿Ù?Ñ
'¿Ù{Õª-ÿª©ð ÿA-¿Ù-Êo-XÃ@Á} 愪ŒÕÊ ÂêŒÕf …ªœÄL. £¾Ý, ꪆ¾-¯þ-ÂêŒÕf •ÇK ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ™ ™Â¿~-ºÇ™Õ ¦Ç'à ¿E-„Ï-®¾Õh-¯Ão-ªáªÃ F©ð, \Ÿî©Ç …Ÿîu-'¹-NÕ-„Ïp²Äh... ¤òÑ
'ƪá-Ÿä-@Á}-Âî-²ÄJ šËéšü Âª ¤ÄKd©ð å„jªŒ-O™Õ, "„¾ÍêŒ ¤òªÃ-šÇ™Õ, ¿³Äd™Õ, ÂêŒu-¿-ªŒh-™Åî æ„<™Õ. ÿA-«Ö-™-šÇ™Õ, Æÿ-ŸÄl™Õ. ‡Å½Õh-™Â¿Ù å„j ‡Å½Õh™Õ. ‡Eo-¿™ Eÿª-Ÿµ¿-¯Ã™Õ. ¤òLª-'¹ÕÐ-L-{Õ-¿ٙÕ. Â÷ªšËª-'þÐ-šËª-'¹Õ™Õ. BªÃ ‹œË-¤òÅä ÆŸî-'î™. «ÕSx \Ÿî Âêíp-êª-†¾¯þ „¾Ÿ¿N Âª ¤ÄKd ͽÕ{Öd "„¾Ÿ¿-ÂË~-ºÇ™Õ, …ŽhÐ-ªÃ™Õ. ƒ«-Eo-šË-¿ª˜ä ‹ …Ÿîu'¹ª, ƪ˜äÐ ÆCµ-ÂÃJ „¾Ÿ¿Xä £¾Éªá. ¯Ã§½Õ-Â¿Ù™Õ «²ÄhªŒÕ, ¤òÅêŒÕ. ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ™Õ «Ö"Žª ©Çª'þ LXþ! *ªŒª-°-«Û™Õ. ®¾Å½-Ž-£¾Ç-J-ŽՙÕ. Ÿµ¿Ê-ͽ-J-ŽՙÕ, ÆŸä©äÐ Ÿµ¿Êu-ͽ-J-ŽՙÕ. ƒ„Ïpª-Íä§ýÕ ÆÊo§½Öu. ÆCµ-ÂÃªî ªŒÂ¿~A ªŒÂË~ŽÓ. ÆCµ-ÂÃJ Ưç-œË-XÃœ¿Õ "A®¾¦µŒu ¿NÕšÌXÃœçj ŽÊ¿٠®ÔšË-„Ïpª-*Ê ¯Ã§½Õ¿ٺËo ÂäÄ-œ¿ÕÊÕ. ÆD ®¾£¾Çè ¯Ãu§½Õª. Æ©Ç EÊÕo ÂäĜä FXÃœËE ŠÂ¿ºËo …ªšÇ-Ê-Êo§½ÖuÑ
'‹J F ÅçLN, ƒÊÕ„¾ '¹E ©Ç'à ŽNy-Ê-ÂíDl ÿ§½Õ-{-„¾-œ¿Õ-Žժ-CªÃ!Ñ
'‡ªÅçj¯Ã F Ž«átºËo ¿Ÿ¿-Êo§½Öu. ÆŸä „¾êª-³Ä¯þ ÂêŒÕf™ ®Ô{Õ ¯Ã¿٠ƒ„ÏpªÍ½Õ. XÃMtÂË ÊÕª* C'¹ª-ÿªŒ ¿«Û™ ŸÄÂÃ, ¦Çÿªý ÊÕª* «Õ÷ªšü-¦Ç-˜ã¯þ ŸÄÂÃ, ªŒ—ÇFq ™ÂÌ~t-¦Çªá ÊÕª* ²òE-§½Ö° ŸÄÂà ÅÃu'¹-Ÿµ¿-ÊÕ™Õ, §çÖ'¹Õ™Õ, «Õª"Žՙ «ªšË ¦µð'¹Õ™Õ... ƒ©Ç ƪŸ¿-JÂÌ êª†¾¯þ ÂêŒÕf-L*a, XÃ@Á} ªŒÕºª BªŒÕa-¿٪-šÇÊÕÑ
'¦Ç¯ä …ªC-'Ã-¯í-ꪧýÕ. ƒ„¾Ûpœ¿Õ ¯ä¯äª Íç¤ÄpL. «ÕÊ «Õª"A-'Ãꪪ ÍçÿÕ-ÅêŒÕ. ‡©Ç ªÃ ¦ÇÿÖ DE-©ðª* ÿ§½Õ-{-„¾-œ¿{ª?Ñ
'‡ªÅ½-«Ö-§½Õ-¿Ù-œË-«-Êo§½Öu! å„Ÿ¿l-™ÊÕ Í½Ö®Ï ¯äªŒÕa-¿٪˜ä ¦Ç«Ûª-{ÕªC ¿ŸÄ?Ñ
'\ å„Ÿ¿l-™ÊÕ Í½Ö®Ï! \ª ¯äªŒÕa-Âî-«Í½Õa!Ñ
'ÆC Íçæ„p «áªŸ¿Õ E¯ío¿ "„¾¬Áo Æœ¿Õ-'¹Õ-ÅÃÊÕ ÆÊo§½Öu. "„¾„¾ª-ͽª©ð ÆA ¤ñœ¿XçjÊ «áªŒÕ-'¹Õ-ŸíœËf, ÆŸä©äÐ «ÕªŒÕ-'¹Õ-ŸíœËf ‡Â¿ˆ-œ¿ÕªC?Ñ
'å„Ÿ¿l «ÕªŒÕ-'¹Õ-ŸíœËf, N¬Ç™XçÕiÊ «ÕªŒÕ-'¹ÕŸíœËf, ¬Áß"¦µŒXçÕiÊ «ÕªŒÕ-'¹Õ-ŸíœËf ƪ˜ä ƪŒnXçÕiªC-'ÃE, ¤ñœ¿XçjÊ «ÕªŒÕ-'¹Õ-ŸíœËf! ‡Â¿ˆ-œ¿Õª-Ÿ¿¦Çs?Ñ
'ÆD, ¦µÇªŒ-Ž-Ÿä-¬Á„¾Û éªj™Õ «ÖªŒ_-«Õ-{-Êo§½ÖuÑ
'ÿ©äª-šð-@ÁßxªÃ. éªj™Õ-ÿªœË ªÃÊ-„¾Ûpœ¿Õ, „¾šÇd™ „¾Â¿ˆÊ ÂÃ™Õ «áœ¿Õ-ͽÕ-¿٪˜ä ŸÄE-Â˪Ž ªŒÍÃa? «Õª* „¾Ÿ¿l´A Â߿ժà Ž«átœ¿ÖÑ
'ÆŸä ÆÊo§½Öu, «ÕSx ‡«ªŒÖ £¾É²Äu-©Ç-œ¿-¿٪œÄ, «ÕÊLo Xä©ãAh ͽք¾-¿٪œÄ …ªœÄ-™ª˜ä \ª Í䧽ÖL? «ÕÊXäÕ Xä™ÕE «ÕÊ-Xçj„¾Û A„¾Ûp-Âî-XÃLÑ
'ÆŸäª"šÇ! Ÿíª'¹-XÃœä Ÿíª'¹ Ÿíª'¹ ÆE ƪŒ-*-ÊšÇd?Ñ
'‡ªÅ½ «Ö{ ƯÃo-«-Êo§½Öu? ƒ„¾Ûpœ¿Õ ÊÕ«yÊo «Ö{ «ÕÊ êª"Ÿ¿-«Õª-"A-'Ã-JÂË Å½T-LªC Åç™Õ²Ä?Ñ
'ÆŸäª-"šð§ýÕ, ‹ÿÕ-©Ç-¤Ä-§½Õ¿Ú, ƒœ¿Õ-„¾Û™ „¾ÛªÃ-EÂË ™ªé 儚Ëd-Ê{Õd ‡šËoª-Íçšð ©Ç'ëÛ?Ñ
'ÆŸä «ÕJ. ªîV CÊ-„¾-"A-¿™Õ ͽŸ¿-XÃL. êª"Ÿ¿ „¾ªÃu-«-ªŒº «Õª"A-'Ã-êª-«Õ-¯Ãoªî Åç™Õ²Ä? «áJÂË, ÍçÅÃh-Íç-Ÿ¿ªÃ©ðx ¯î¦ã©ü ÿ£¾Ý-«ÕA ©ÇªšË-Ÿ¿Õª˜ä ÆC ¿*a-Žª'à ¦µÇªŒ-Åýê «®¾Õhª-Ÿ¿E „þa, ¤Ä„¾ª, ‚Xä-Ÿ¿-ÊÅî ƯÃo-{d©äÑ
'ÂÃF, E•Ç™Õ Š„¾Ûp-Âî-«-{ª©ð ‡ªÅçj¯Ã «Õ¯î@ì} „¶¾ÕÊÕ-™ÕªÃ Ž«átœ¿ÖÑ
'Eè-XäÕ--ʯÃo§ýÕ. æ„Ÿ¿ "„¾è-™Â¿Ù ‚ „¾Ÿ±¿-ÂÃ™Õ Æ«Õ™«{ª-©ä-Ÿ¿E ‡ª„Ô 'ꌪ-šÇªŒÕ! Âî¬Áª©ð EŸµ¿Õ-©äx-«E «Õª"A-'êŒÕ Ÿµ¿¯Ã-Ÿµ¿-¯Ã-«Õª-šÇªŒÕ. §½á«-ªÃ-V-'êŒÕ "„¾è™ æ„Ÿ¿J-¿«á Í½Ö®Ï ¦ðªŒÕ-«Õª-šÇªŒÕ. Ÿä¬Áª ¿³Äd©ðx …ªŸ¿E ÆCµ-¯ä-"A-§½Ö° HŸ¿ N«Ö-ʪ©ð Xç@Á-ÅêŒÕ. Æ®¾-©ãªÅ½ „¶¾ÕÊXçÕiÊ, ÅÃu'¹XçÕiÊ, ®¾Å½uXçÕiÊ FBE•Ç-§½Õ-B™Õ!Ñ
'FBE•Ç-§½Õ-B™ ®¾ª'¹A ®¾êª-'ÃE ƯÃo§ýÕ, "„¾è™Õ ‡ÊÕo-¿٪C E•Ç™Õ ÍçÿÕÅ½Ö Â¿ÚÍî-šÇ-E-ê¯Ã?Ñ
Eèª-¿-¯Ão '턾p-Ÿä-«áª-CªÃ? ÆC Š„¾Ûp-Âî-«{ª, Š„¾Ûp-ÂíE Í焾Ûp-Âî-«-{ª-¿ª˜ä '턾p-Ÿäª-{-®¾™Õ?Ñ
'ƪ˜ä «ÕÊE Ÿç„¾Ûp-Âî-«-{«Ö? Æ©Çé'jÅä, Æ®¾M ¿Fo@Áßx Í½Ö®Ï ¯Ã§½Õ-Â¿Ù™Õ F@Áß} ÂêŒ-šÇ-EÂË ÂꌺXçÕiÊ E•Ç-©äªšð Â¿ÚœÄ Í焾Ûp-Âíª˜ä, Í焾Ûp-ÂíE Ž„¾Ûp-Âíª˜ä, ²ÄK, Š„¾Ûp-Âíª˜ä 'î™-¤ò-ŽժC ¿Ÿ¿-Êo§½Öu?Ñ
'Eè-XäÕ-'ÃE „ÏLx XçÕ@ð} '¹ª{ ¿{d-œÄ™Õ ©ä«Û. ¯îЦã©üq. ‹Fx ¯î¦ã©ü „Ôx•üÑ.
Ð °N
***************************************
ENNADU
EDITORIAL
ƪ-ŽªÃu-NÕ
ÆGµ-æ†Â¿ª
'©ð ÂÃ-®¾q-«Õ²Äh ®¾Õq"-¯î-¦µŒ-«ªÅ½ÕÑÐ ©ð¿ª-©ðE XꌪÅà ®¾ÕȪ'à …ªœÄ-™ª˜ä Ÿä¬ÇEo «Õª*«u¿Ùh-™Åî ÆGµ-æ†-Â˪-ÍÃL. Ÿµ¿ªÃt-ŽÕt-™Åî …Å½h-«á-™Åî ®¾Å½Õp-ªŒÕ-†¾×-™Åî Ÿä¬Áª «Jl´©ÇxL. Ÿä¬Áª-©ðE "„¾A-¤ù-ªŒÕ-œ¿Ö Ÿä¬Á-æ®-«-Âª Å½Ê NŸ¿uÊÕ ÿ©ÇEo Ÿµ¿¯ÃEo XäÕŸµÄ-¬Á-ÂËhE ²Ä«Õ-ªÃnuEo NE-§çÖ-Tª-ÍÃL. ¦µÇªŒ-Ž-«ÖŽ ͽªŒ-ºÇ-™Â¿Ù ¦µŒÂËh N¬Çy-²Ä-™Åî Ê«Õ-®¾ˆ-Jª-ÍÃL.
Ÿä¬Á ¿-©Çu-ºª-Âª ƪŸ¿ªŒÖ ¿L-®Ï-XçÕ-™®Ï °Nª-ÍÃ-™E, ‚©ð-*ª-ÍÃ-™E, ¿™®Ï „¾ÊÕ™Õ Í䮾Õ-Âî-XÃ-™E -Xä-Ÿ¿ª …Ÿîs-Cµª-*ªC. ƪŸ¿ªŒÖ ®¾«ÖÊ «ÕÊ-®¾Õˆ™Õ ÂÃXÃ-™E "„¾¦ð--Cµª-*ª-C. ƪŸ¿Õ-«-™x -«Õ-E-†Ï °«-Ê-®¾Ö"Žª ®¾ÕŸ¿%-œµ¿-«Õ-«Û-ŽժC. «uÂËh-'¹Å½ ÂêÃu-©ðx ®¾yŽª-"Žª'à „¾E-Íä-§½ÖL. ªÃ†¾Z ²Ä«Ö->¿ ÂêÃu--©ðx ¿™®Ï „¾E-Íä-§½Ö-™E «Õ£¾ÇJ¥ «ÕÊÕ«Û '®¾ªN-ŸµÄʪѩð ªÃè-"„¾-•Ç-Ÿµ¿-ªÃt--©ðx N«-Jª-ÍêŒÕ.
«uÂËh-¿ª˜ä ®¾«Öèª '턾pC. ®¾«Ö-•Ç-E-¿ª˜ã ªÃ†¾Zª '턾pC. ªÃ³ÄZ-E-¿ª˜ä Ÿä¬Áª '턾pC. Ÿä¬Á-êÂ~-«Ö-EéÂj «ÕÊ ‚©ð-ͽ-Ê™Õ N¬Ç-™ª'à …ŸÄ-Žhª'à …ªœÄL. «Õʪ èEtª-*Ê ¦µŒÖNÕÂË "„¾Å½u-¿~ª'à 殫-Íäæ® ¦µÇ'¹uª «ÕÊ¿٠™Gµª-*ªC. ŸÄEo "„¾A-¤ù-ªŒÕ-œ¿Ö ®¾Cy-E-§çÖ'¹ª Í䮾Õ-Âî-XÃL. Ÿä¬Á-Ÿµ¿ªŒtª ®¾ªîy-Žh«Õ Ÿµ¿ªŒtª. Ÿä¬Á-¦µŒÂËh ®¾ªîy-Žh«Õ ¦µŒÂËh. Ÿä¬Á ªÃ†¾Z £ÏÇÅÃ-™Â¿Ù NÕª*Ê ÂêŒuª «Õªí¿šË ©äŸ¿Õ. Ÿä¬Á-¦µŒ-¿Ùh-™ª-Ÿ¿ªŒÖ ®¾ª„¶¾Õ-šËŽª ÂÃXÃL. ™Â~ÃuEo ²ÄCµª-ÍÃL. ‚ ™Â¿~uª Âª «ÕÊ-«ÕªÅà \¿-«Õ-Ê-®¾Õˆ©ãj ®¾ªÂ¿-©ÇpEo ®¾„¶¾™ª Í䮾Õ-Âî-XÃ-™E X䟿-«Õª-{ÕªC. ƒC Ÿä¬Á-Ÿµ¿-ªÃt-™Â¿Ù ®¾ªÿª-Cµª-*Ê …èby-™-XçÕiÊ Å½„¾®¾Õq. ƒC „¶¾Lª-ÍÃ-™ª˜ä Ÿä¬Áª-Âª ƪŸ¿ªŒÖ *Žh-¬Áß-Cl´Åî ÅÃu'¹-¦µÇ-«ªÅî ‚©ð-*ª-ÍÃL. ƪŽ-ªÃ-§½Ö™Õ ‡Ÿ¿Õ-éªj¯Ã ‚T-¤ò-¿Ú-œ¿-Ÿ¿E, Nè-§½ÖEo ²ÄCµª-ÍäªÅ½«ªŒÂ¿Ù N"¬Á-Nժͽ¿ڜ¿-Ÿ¿E X䟿 ªŒÕ†¾×™-¯ÃoªŒÕ.
Ÿä¬Áª©ð ²Ä«Ö-ÊÕuœ¿Õ «ÖÊ-®Ï-¿ª'à ²Ä«Ö->-¿ª'à ‚Jn-¿ª'à ‡Cê' Æ«-ÂÃ-¬ÇEo X䟿ª ¿Lp-®¾ÕhªC. ‚X䟿-ÊÅî -…Êo-XÃ-JE ÆÂ¿ÙˆÊ Í䪌Õa-Âî-XÃL. ®¾«Õ-®¾u-™Åî ¦ÇŸµ¿-„¾-œä-XÃ-JÂË „¾J-³ÄˆªŒ «ÖªÃ_Eo ͽ֤ÄL. DÊÕ-™ÊÕ Ÿ¿ÕÓ"-ŽÕ-™ÊÕ Â¿ªŒÕ-ºËª-ÍÃL. ƒŸä «ÖÊ-«Åà Ÿµ¿ªŒtª. Æ„¾Ûpœä «ÕE†Ï ‚¬Ç-XÃ-C'à °N-²Ähœ¿Õ. ꪄ¾-šË- ªî-V-Âª ‡Ÿ¿Õ-ªŒÕ-ͽÖ-²Ähœ¿Õ. EªÃ-¬Ç E®¾p%-£¾Ç-™Â¿Ù Æ«-ÂÃ-¬Á-NÕ-«yœ¿Õ. ªÃ¦ð§äÕ °«Ê ®¾Ö"Žª©ð ƒNÕ-œË-¤ò-ÅÃœ¿Õ. ®¾«Ö-è-«Õ¯ä „¾Ü™-«-ʪ©ð „¾J-«Õ-R-²Ähœ¿Õ. ƒŸ¿ªÅà „¶¾Lª-ÍÃ-™ª˜äÐ -‡-«-JÂË-XêŒÕ Ÿä¬Á-£ÏÇ-ŽXäÕ «ÕÊ-£ÏÇ-Žª'à ¦µÇNª-ÍÃL. ƪŸ¿Õ¿٠ŽTÊ XÃÅÃ-«-ªŒ-ºÇEo \ªÃp{Õ Í䮾Õ-Âî-XÃL. ®¾£¾Ç-°-«-¯ÃEo Xê*µª-ÍÃL. ²Ä«Õ-ªŒ-²ÄuEo ÂÕ-Âî-XÃL.
®¾«Ö-誩ð ŠÂ¿ªŒÕ å„Ÿ¿l-XêŒÕ «Õªí-¿ªŒÕ *Êo-XÃ-ªŒ¯ä ÅäœÄ ©ä¿٪œÄ ÆÊo-Ÿ¿-«át™Õ Æ¿ˆÍç©ãx@Á}-©Ç -ƪ-Ÿ¿ªŒÖ «Õ®¾-™Õ-Âî-XÃ-™E X䟿ª …„¾-Ÿä-P-®¾ÕhªC. N¦µä-ŸÄ™Õ ©äE ®¾«Ö-•ÇEo EJtª-ͽÕ-Âî-XÃ-™ª˜ä ƪŸ¿Õ¿٠®¾ŸÄs´-«Ê, ®¾£¾Ç%-Ÿ¿§½Õª ÂÃXÃL. Ÿäy†¾ª-©äE £¾Ç%Ÿ¿§½Õª Ÿ¿§½Õ¿٠ŸÄŽ%-ÅÃy-EÂË E™-§½Õ-«Õ-«Û-ŽժC. ƪŸ¿-JÅî "æ„«Õ-„¾Ü-ªŒy-¿ª'à Ÿµ¿ªÃt-ÊÕ-²Ä-ªŒª'à §½ÕŸ±Ä-§çÖ-'¹uª'à «u«-£¾Ç-Jª-ÍÃ-™E X䟿-Xä-Žh-™-¯ÃoªŒÕ. ªŒÕ†¾×™Õ «ÕÊ¿٠®¾«Ö-誩ð °Nª-ͽ-œÄ-EÂË ®¾ªÿª-Cµª-*Ê °«Ê ®¾Ö"ÅÃ-™--Fo -Åç-L-§½Õ-•ã-¤ÄpªŒÕ. «ÕE†Ï ‡„¾Ûp--œ¿Ö Ž„¾Ûp-Íä-§½Õ-¿٪œÄ …ªœäª-Ÿ¿Õ¿٠Âë-™-®ÏÊ FA E§½Õ-«Ö-™ÊÕ "„¾¦ð-Cµª-ÍêŒÕ. «Õª* «u¿Ùh-™Åî ¨ Ÿä¬Á-'÷-ªŒ«ª ƒÊÕ-«Õ-œËª-ÍÃL. ƪŸ¿Õ¿٠ƪŸ¿ªŒÖ ¿™®Ï ¦ÇŸµ¿u-ŽÅî „¾E-Íä-§½ÖL.
«uÂËh-'¹-Žª'à Nè-§½ÖEo ²ÄCµª-ͽ-©ä-EN ƪŸ¿-JÅî ¿L®Ï ²ÄCµª-ͽ-«Í½Õa. ƪŸ¿ªŒÖ ¿L®Ï „¾E-Íäæ®h ®¾«Ö-Ê-Ÿµ¿-ªŒt-«Õ-«Û-ŽժC. ¿%†Ï „¶¾L-®¾ÕhªC. «uÂËh-'¹Å½ "„¾§çÖ-è-¯Ã-™-¿ª˜ä ²Ä«Ö->¿ "„¾§çÖ-è-¯Ã™Õ N¬Ç-™-XçÕi-ÊN.
«ÕÊ-„¾Ü-ªŒÕy™Õ ©ð¿-£ÏÇ-Žª-Âª XÃJ «uÂËh-'¹Å½ ®¾ÕÈ-®¾ª-Åî-³Ä-™ÊÕ ÅÃu'¹ª-Íä-¬ÇªŒÕ. «ÖÊ« ®¾«Ö-è-"¬ì-§½Õ-ª -Âª EªŒª-ŽªŒª "¬ÁNÕª* «ÕÊ¿٠¬ÁߦµÇEo ƪCª-ÍêŒÕ. "„¾•Ç-®¾Õ-'ÇEo ÂêÂË~ªÍäXÃJÅî ¨ Ÿä¬ÇEo ÆGµ-æ†-Â˪-ÍÃ-™E Ž„Ϫ-ÍêŒÕ. «Õ£¾É-ŽÕt™Õ ÊœË-*Ê «ÖªŒ_ª©ð «ÕÊ«â Êœ¿-XÃ-™E ¬Ç®¾Y-Ÿµ¿-ªÃt--™Õ -«Õ-Ê¿٠…„¾-Ÿä-P®¾Õh-¯Ãoªá.
-œÄ¿dªý ®¾ªŸµÄu-«ª-Ÿ¿Êª ™ÂÌ~t-ŸäN
***************************************
******************************************************************************************
ANDHRAPRABHA
EDITORIAL
ఒబామా హామీలు ఒట్టి మాటలు కారాదు!
ప్రధాని మన్మోహన్సింగ్ మంగళవారంనాడు వాషింగ్టన్లో అమెరికా అధ్యక్షుడు బరాక్ ఒబామాతో జరిపిన చర్చల్లో పాకిస్థాన్కి ముకుతాడు వేయాలంటూ తెచ్చిన ఒత్తిడి కొద్ది గంటల్లోనే ప్రతిఫలించింది.డెమోక్రటిక్ పార్టీ నాయకుడు బరాక్ ఒబామా అధ్యక్ష పదవిని స్వీకరించిన తరువాత ఆయన ఆహ్వానంపై మన్మోహన్సింగ్ అమెరికాలో పర్యటించడం ఇదే మొదటిసారి.వెనుకటి అధ్యక్షుడు,రిపబ్లికన్ పార్టీ నాయకుడు అయిన జార్జి బుష్తో ఏ తీరులో అయితే నిర్మొహమాటంగా మాట్లాడారో మన్మోహన్ ఇప్పుడూ అదే తీరులో పాకిస్థాన్ విషయంలో మాట్లాడారు. ముంబై దాడులు జరిగి ఏడాది కావస్తున్నా, ఈ దాడుల సూత్రధారులపై తగిన చర్యలు తీసుకునేందుకు ఆధారాలు అందజేసినా, పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వం ఇంతవరకూ ఏ విధంగానూ స్పందించకపోవడాన్ని మన దేశం తీవ్రంగా పరిగణిస్తోంది. ఇదే విషయాన్ని ఆయన ఢిల్లీలో పలు సందర్భాల్లో పేర్కొన్నట్టే, ఒబామా తో చర్చల సందర్భంగా స్పష్టం చేశారు. దాంతో ముంబై దాడుల సూత్రధారుల్లో ఒకరైన లష్కర్ ఎ తోయిబా కమాండర్ జాకీఊర్ రెహమాన్ లఖావీపైనా, మరో ఆరుగురి పైనా పాకిస్థాన్ ప్రత్యేక కోర్టు బుధవారంనాడు అభియోగాలు మోపింది. ఈ ఏడుగురే కాక, ఈ దాడుల్లో పాల్గొని సజీవంగా పట్టుబడిన అజ్మల్ అమీర్ కసబ్తో సహా 16 మందిని నేరస్థులుగా ప్రకటించింది. లఖావీ ప్రభృతులు పెట్టుకున్న బెయిల్ దరఖాస్తులను తోసిపుచ్చింది. ఒబామాతో మన్మోహన్ చర్చలు జరిపిన కొద్ది గంటల్లోనే లఖావీపై అభియోగాలు మోపడం కాకతాళీయమని అనుకోలేం. ఉగ్రవాదులపై చర్యల విషయంలో కానీ, ఉగ్రవాద సంస్థలపై దాడుల విషయంలో కాని పాక్లో ఏమాత్రం కదలిక వచ్చినా అది అమెరికా ఒత్తిడిపైనేనన్నది కొత్త విషయం కాదు.
మాజీ సైనిక పాలకుడు పర్వేజ్ ముషార్రఫ్ 2004 జనవరిలో లష్కర్ఎతోయిబా, జైష్ ఎ మహ్మద్ వంటి ఉగ్రవాద సంస్థలను నిషేధించింది కూడా ఆనాటి అమెరికా అధ్యక్షుడు జార్జి బుష్ ఒత్తిడి పైనేనన్న విషయం మరచిపోరాదు. పాక్కి సైనిక, ఆర్థిక సాయాన్ని అందించడమే కాకుండా, ఆఫ్ఘనిస్థాన్ సరిహద్దుల్లో, వాయవ్య సరిహద్దు ప్రాంతాల్లో తాలిబన్లపై మానవరహిత విమానాల ద్వారా క్షిపణి దాడి జరిపిస్తున్నది అమెరికాయే.పాకిస్థాన్ విషయంలో అమెరికన్ పాలకులు సామ,దాన,భేద,దండోపాయాలను అనుసరిస్తున్న సంగతి జగద్విదితం. అదే ప్రమాణంలో పాక్లో అమెరికా వ్యతిరేకత నానాటికీ పెరుగుతున్న సంగతీ యదార్థమే. ముంబై దాడుల సూత్రధారులపై చట్టప్రకారం విచారణ జరిపించేట్టు పాక్పై ఒత్తిడి తేవడంలో మన్మోహన్ కృషి కొంతవరకూ ఫలించింది. అయితే, విచారణ పూర్తి అయి దోషుల నిర్ధారణ జరిగి, వారికి శిక్షలు పడేంతవరకూ భారత్ డిమాండ్ నెరవేరినట్టు కాదు. ఎందుకంటే, గత ఏడాది డిసెంబర్లో మన దేశం తెచ్చిన ఒత్తిడిపైనే పాక్ ప్రభుత్వం జమాత్ ఉద్ దవా అధ్యక్షుడు హఫీజ్ మహ్మద్ సయీద్ని గృహనిర్బంధంలో ఉంచింది. అయితే, అతడి నేరాన్ని రుజువు చేసేందుకు తగిన ఆధారాలతో కూడిన సమాచారాన్ని మన దేశం అందజేసినప్పటికీ, అతడిపై పాక్ పోలీసులు దాఖలు చేసిన చార్జిషీట్ పేలవంగా ఉండటం వల్ల సయీద్ని లాహోర్ హైకోర్టు విడుదల చేసింది.ఇప్పుడు లఖావీ ప్రభృతుల విషయంలో కూడా అలాగే జరిగే అవకాశం ఉంది. ఈ ఏడుగురిపై అభియోగాలు చాలా పేలవంగా ఉన్నాయని వారి తరఫు న్యాయవాది షాబాజ్ రాజ్పుట్ అప్పుడే వ్యాఖ్యానించడమే ఇందుకు నిదర్శనం. అంటే, మన దేశం అమెరికా ద్వారా ఎంత తీవ్రమైన ఒత్తిడి తెచ్చినా మొక్కుబడి చర్యలు తీసుకుంటోందన్న విషయం దీనిని బట్టి స్పష్టమవుతోంది.
ఇరుగుపొరుగు దేశాలైన భారత్,పాక్ల మధ్య ఉద్రిక్తతలు తొలగి పోయి సాధారణ సంబంధాలు నెలకొనాలన్న అమెరికా హితోక్తి సమంజసమైనదే.అయితే, సంఘీభావం, సామరస్యం అనేవి ఇరుదేశాల్లో ఉన్నప్పుడే అది సాధ్యమవుతుంది. ఏకపక్షం కావడం వల్లనే మన దేశం ఎంత కృషి చేసినా ఫలించడం లేదు. అమెరికా పర్యటన సందర్భంగా వాషింగ్టన్ పోస్టు పత్రికకూ, సిఎన్ఎన్ న్యూస్ చానల్కీ ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూల సందర్భంగా మన్మోహన్సింగ్ పేర్కొన్నట్టు పాక్లో ఎవరితో మాట్లాడాలన్నది ఎప్పటికీ అంతు చిక్కని ప్రశ్న. గతంలో సైనిక ప్రభుత్వం ఉండేది. ఇప్పుడు పీపుల్స్ పార్టీ ప్రభుత్వం అధికారంలో ఉన్నా అది పేరుకి మాత్రమే ప్రజాప్రభుత్వం. పెత్తనం అంతా సైన్యం చేతుల్లోనే ఉంది. పాక్ అధ్యక్షుడు,పీపుల్స్ పార్టీ అధ్యక్షుడు ఆసిఫ్ ఆలీ జర్దారీ కీలు బొమ్మ కన్నా బలహీనుడు. తన దేశంలో ఏం జరుగుతోందో ఆయనకే తెలియదు. ఉగ్రవాదంపై అంతర్జాతీయ స్థాయిలో పోరు సాగిస్తున్నట్టు అమెరికా చెప్పుకుంటున్నప్పటికీ,ఎంపిక చేసిన ప్రాంతాలలోనే అది పోరు సాగిస్తోంది. మిగిలిన చోట్ల చూసీ చూడనట్టు వ్యవహరిస్తోంది. ఆఫ్ఘనిస్థాన్లోనూ, ఆఫ్ఘన్ సరిహద్దుల్లోని పాక్ గిరిజన ప్రాంతాల్లోనూ తాలిబన్లపైనే అమెరికా దృష్టిని కేంద్రీకరించింది. తాలిబన్ల తాట తీయాల్సిందే, కానీ, అదే సందర్భంలో భారత్లోకి జిహాదీల పేరిట ఉగ్రవాదులను పంపుతున్న లష్కర్,జైష్ వంటి సంస్థల గురించి పట్టించుకోవడం లేదన్నది యదార్థం. మన్మోహన్సింగ్ ఒబామాతో చర్చల సందర్భంగా ఇదే విషయాన్ని నిష్కర్షగా స్పష్టం చేశారు.ఈ రెండు ఉగ్రవాద సంస్థలూ పాక్లో సమాంతర ప్రభుత్వాన్ని నడుపుతున్నాయంటూ వస్తున్న వార్తలు నిరాధారం కాదు. పాక్ రహస్య గూఢచార సంస్థ ఐఎస్ఐ ప్రోద్బలంతోనే ఈ సంస్థలు పని చేస్తున్నాయన్నది కూడా బహిరంగ రహస్యం. అల్ఖైదా, తాలిబన్ ఉగ్రవాదులపై విరుచుకుని పడినట్టు అమెరికా ఈ రెండు సంస్థలపైనా విరుచుకుని పడకపోవడానికి కారణం ఇదే.
పాక్లో అణ్వస్త్రాలు ఉగ్రవాదుల చేతుల్లోకి వెళ్ళే ప్రమాదం గురించి కూడా ఒబామాతో మన్మోహన్ ప్రస్తావించి, ఈ విషయమై ఒబామా నుంచి స్పష్టమైన హామీని పొందడం ముదావహం. అలాగే,అణ్వస్త్ర వ్యాప్తి నిరోధక చట్టం(ఎన్పిటి)పై సంతకం చేయకపోయినా, భారత్ అణు విధానాన్ని ఏ ఒక్కదేశమూ తప్పు పట్టలేదని అగ్రరాజ్యాధినేతకు మన్మోహన్కి నిర్మొహమాటంగా స్పష్టం చేసిన తీరు మెచ్చుకోదగిందే.అయితే,పాక్ తీసుకునే చర్యలు మొక్కబడి కాకుండా చూసినప్పుడే అమెరికా ఇచ్చిన హామీలు అమలు జరిగినట్టు.
***************************************
******************************************************************************************
SAKSHI
EDITORIAL
26/11... B ™èlÆ>Ó™èl...
Ð]l¬…O»ñæ Ð]l$à¯]lVýSÆý‡… E{VýSÐé§ýl Æ>º…§ýl$Ë ÐéyìlVøâ¶æÏMýS$ _MìSP ÑËÑËÌêyìl ¯ðl™èl$¢Æøyìl¯]l ¿¶æÄñæ*¨ÓVýS²çœ$r¯]l fÇW ¯ólsìæ™ø Hyé¨! A…™èlMýS$Ð]l¬…§ýl$ G¯ól²â¶æ$ÏV>¯ø E{VýSÐé§ýl$Ë §éyýl$Ë$ fÆý‡$VýS$™èl* Ð]l…§ýlË çÜ…QÅÌZ AÐ]l*Ķæ$MýS$Ë {´ë×êË$ ºÍVö…r$¯é², gê† Ð]l$¯øçœËMýS…Oò³ 26/11 Ðólíܯ]l Ð]l¬{§ýl ÐólÆý‡$. {ç³fËOò³, {糿¶æ$™éÓËOò³ ^èl*í³¯]l {糿êÐ]l… ÐólÆý‡$. E{VýSÐé§ýlç³# E¯]lÙèl¢ Æý‡*´ë°² A† ¿¶æĶæ*¯]lMýS…V>, A† ½¿¶æ™èlÞç³NÇ™èl…V>, A† ò³§ýlª çÜÐéË$V> B çœ$r¯]l Ð]l$¯]l Ð]l¬…§ýl$ BÑçÙPÇ…^èlyýlÐól$ M>§ýl$; Ð]l$¯]l ò³¯]l$°§ýl$ªÆý‡ Ð]l§ýlËVösìæt…¨. çÜÐéË$¯]l$ ©r$V> G§ýl$ÆöP¯ól çÜ…MýS˵gêÓ˯]l$ Ð]l$¯]lÌZ A¯ólMýS Æð‡r$Ï Æý‡WÍ…_…¨.
G…™ø °º§ýl®™èl, çÜÐ]l$Æý‡®™èl MýSÍW¯]l E{VýSÐé§ýl Ð]lņÆó‡MýS §ýlâ¶æ… A«¨ç³† õßæÐ]l$…™Œl MýSÆý‡PÆó‡, A§ýl¯]lç³# ´ùÎ‹Ü MýSÑ$çÙ¯]lÆŠ‡ AÔZMŠS M>Ðól$t, Ð]l$Æø ´ùÎ‹Ü E¯]l²™é«¨M>Ç ÑfÄŒæ$ çÜÌêçÜPÆŠ‡ çÜà 183 Ð]l$…¨ ´ûÆý‡$˯]l$ çßæ™èlÐ]l*Ça¯]l D §éÆý‡$×æ §ýl$Æý‡…™èl…, {糫§é°™ø Ķæ*Ð]l§ólªÔ>°MîS „ýSÐ]l*ç³×æ ^ðlí³µ…_…¨. Ð]l¬QÅÐ]l$…{† ï³u>°² MýS¨Í…_, MóS…{§ýl…ÌZ çßZ…Ð]l$…{† Ð]l*Æý‡$µ¯]lMýS$ §éǡƇ¬…_…¨. A糚yól, "26/11 ™èlÆ>Ó™èl H Ð]lÅÐ]làÆ>OÌñæ¯é Ððl¯]lMýSsìæÌê fÆý‡VýSyýl… Ý뫧ýlÅ…M>§ýl'° ¯]l*™èl¯]l çßZ…Ð]l$…{† í³._§ýl…ºÆý‡… ^ólíܯ]l ÐéÅQÅ f¯]lÐ]l$¯ø¿êÐé˯ól {糆¼…¼…_…¨.
gê† Ððl¬™é¢°MìS §ýl$çÜÞÓç³²…V> ç³Ç×æÑ$…_¯]l 26/11 ™èlÆ>Ó™èl D Hyé¨ M>Ë…ÌZ Ð]l¬…O»ñæ Ð]l¬çÙPÆý‡$˯]l$ ç³sìæt º…«¨…^èlyýl…ÌZ, E{VýSÐé§ýl °Æø«§ýlMýS ^èlÆý‡ÅÌZÏ Ð]l$¯]l "{´ù{VðS‹Ü M>ÆŠ‡z'ÌZ G°² Ð]l*Æý‡$PË$ ç³yézĶæ$¯]l² {ç³Ô¶æ² çÜçßæf…V>¯ól ™èlÌñæ™èl$¢™èl$…¨. Ð]l$¯]l ¿¶æ{§ýl™èl, ´ùÎ‹Ü C…sñæÍgñ毌lÞ Ð]lÅÐ]lçܦËÌZ iÇ~…^èl$MýS$¯]l² AÐ]lÅÐ]lçܦ¯]l$, çÜÐ]l$¯]lÓĶæ$ Æ>íßæ™éÅ°², Ð]l¯]lÆý‡$Ë ÌôæÑ$° ^èlMýSP¨§ólª {ç³Ä¶æ$™èl²…ÌZ {糿¶æ$™èlÓ… ^èl$Æý‡$V>Y Ayýl$VýS$Ë$ Ðólíܯ]l Ð]l*r °f…. gê¡Ä¶æ$ §ýlÆ>Åç³#¢ Hgñæ±Þ(G¯ŒlIH) HÆ>µr$, ^èlrtÑÆý‡$§ýl® M>Æý‡ÅMýSÌê´ëË (°Æø«§ýlMýS) ^èlsêt°MìS 糧ýl$¯]l$ ò³rtyýl…, 7,600 MìSÌZÒ$rÆý‡Ï ¡Æý‡{´ë…™èl ¿¶æ{§ýl™èl¯]l$ ç³sìæçÙt… ^ólõÜ ^èlÆý‡ÅË$ {´ëÆý‡…À…^èlyýl…, GMýSPyýl E{VýSÐé§ýl$Ë §éyìl fÇW¯é, AMýSPyìlMìS 30 °Ñ$ÚëÌZÏ ^ólÆý‡$MøVýSË Ñ«§ýl…V> Mö™èl¢V> G¯ŒlG‹Üi (¯ólçÙ¯]lÌŒæ òÜMýS*ÅÇsîæ V>ÆŠ‡zÞ) MýSÐ]l*…yø MóS…{§é˯]l$ ¯ðlËMö˵yýl…, ºyðljsŒæÌZ ¿¶æ{§ýl™èlMýS$ MóSsêƇ¬…ç³# Æý‡*. 24 ÐólË MørÏ ¯]l$…_ Æý‡*. 36 ÐólË MørÏMýS$ ò³…^èlyýl… çÜÐ]l$çÜÅ ¡{Ð]l™èl ç³rÏ {糿¶æ$™èlÓ…ÌZ MýSÍW¯]l çÜÇMö™èl¢ VýS$Ç¢…ç³#¯]lMýS$ A§ýlª…ç³sêtƇ¬.
26/11 ™èlÆ>Ó™èl D Hyé¨ M>Ë…ÌZ E{VýSÐé§ýl ^èlÆý‡Å H© fÆý‡VýSMýS´ùÐ]lyýl… çÜÓ˵ ÑfĶæ$… M>§ýl$. C°² Ð]l*ÝëÌZÏ 13 E{VýSÐé§ýl MýS${r˯]l$ Ð]l$¯]l Hgñæ±ÞË$ ¿¶æVýS²… ^ólĶæ$VýSÍW¯]lr$Ï çÜÐ]l*^éÆý‡…. AÐðl$ÇM>MýS$ ^ðl…¨¯]l G‹œ½I Ð]l…sìæ çÜ…çܦ˙ø Ð]l$¯]l C…sñæÍgñ毌lÞ Ð]lÅÐ]lçܦ °™èlÅçÜ…ç³Æý‡P…ÌZ E…yýlyýl… G…™ø ÌêÀ…_…§ýl±; ´ëMŠS gê¡Ä¶æ¬OÌñæ¯é ѧólÖ ´ûÆý‡çÜ™èlÓ… MýSÍW¯]l yólÑyŠl MøÌŒæÐ]l$¯Œl òßæyîlÏ, ™èlçßæÐ]lNÆŠ‡ çßæ$õÜÞ¯Œl Æ>×êË E{VýS Ð]lNÅà˯]l$ ból¨…_¯]l çœ$¯]l™èl G‹œ½I§ól AƇ¬¯é, §é°° A…¨ ç³#^èl$aMýS$° Ð]l$¯]l VýS*Éýl^éÇ Ð]lÆ>YË* Ð]l$Ç…™èl çÜÐ]l*^éÆý‡… ™èlÑÓ ¡Ä¶æ$VýSÍV>Ķæ$± ^ðlº$™èl$¯é²Æý‡$. {糿¶æ$™èlÓ… ç³N°MýS çܵçÙt…V> MýS°í³çÜ$¢¯é² ´ùÎçÜ$Ë$ Cç³µsìæMîS B«§ýl$°MýS Ý뫧ýl¯]l ç܅糆¢MìS §ýl*Æý‡…V>¯ól E¯é²Æý‡±; çÜÇçßæ§ýl$ªËÐ]l§ýlª A{MýSÐ]l$ ^öÆý‡»êr$Ï fÆý‡$VýS$™èl*¯ól E¯é²Ä¶æ$±; CsîæÐ]lË E™èl¢Æý‡ MöÇĶæ*, {¸ë¯ŒlÞËMýS$ ^ðl…¨¯]l ¯úMýSË$ ¿êÆý‡™èl fÌêËÌZMìS A{MýSÐ]l$…V> {ç³ÐólÕ…^èlyýl… ¡Æý‡{´ë…™èl A¿¶æ{§ýl™èl¯]l$ ç³sìæt CÝù¢…§ýl± ò³§ýlÑ ÑÆý‡$çÜ$¢¯]l²ÐéÆý‡* E¯é²Æý‡$. Hyé¨ çÜÓ˵M>Ë…ÌZ çÜÐ]lÊË ç³ÇÐ]lÆý‡¢¯]l Ð]lçÜ$¢…§ýl° BÕ…^èlyýl… A™éÅÔóæ M>Ð]l^èl$aM>±, G†¢¯]l MýS†¢° Gsìæt ç³Çíܦ™èl$ÌZϯ]l* ¨…^èlMýS*yýl§ýl¯]l² òßæ^èlaÇMýS Ð]l*{™èl… A™èlÅÐ]lçÜÆý‡….
Ð]l¬…O»ñæ E{VýSÐé§ýl$Ë Ayýl$VýS$gêyýlË$ ´ëMìSÝ릯Œl ¿¶æ*¿êVýS…ÌZMóS ÑçܢDž_¯]l çÜ…VýS† B §éyýl$Ë Ððl¯]l$Ððl…r¯ól çÜÝë„ýSÅ…V> ÐðlËÏOyðl¯é; M>§ýl$, Ìôæ§ýl…r* §ýl$Ëç³Ç…^èl$MýS$…r* Ð]l_a¯]l ¡Æý‡$ Ð]l$Æø §éÆý‡$×æ…. AƇ¬¯é ç³r$tÐ]l§ýlËMýS$…yé Ar$ A…™èlÆ>j¡Ä¶æ$…V> §ú™èlÅÐ]l*Æý‡Y…ÌZ, Cr$ O§ðlÓ´ë„ìSMýS Ð]l*Æý‡Y…ÌZ J†¢yìl ™ðl_a Mö…™èlÐ]lÆý‡MýS$ ´ëMŠSÐðl$yýlË$ Ð]l…^èlVýSÍV>…. 糨Ð]l$…¨ E{VýSÐé§ýl$ÌZÏ {´ë×êË™ø _MìSP¯]l JMóS JMýSyýl$ AfÃÌŒæ AÒ$ÆŠ‡ MýSçÜ»Œæ ´ëMŠS gê¡Ä¶æ¬yól M>yýl° Ððl¬§ýlr »Ÿ…MìS, B ™èlÆ>Ó™èl J糚MýS$¯]l² ´ëMìSÝ릯Œl, Ð]l¬…O»ñæ §éyýl$ËMýS$ MîSËMýS çÜ*{™èl«§éÆý‡$yýl$V> VýSsìæt B«§éÆ>Ë$ _MìSP¯]l fÐ]l*™Œl&E§Šl&§ýl$Ðé A«¨¯ól™èl çßæïœgŒæ Ð]l$çßæçŠl çÜƇʧŠl AÆð‡‹Üt ÑçÙĶæ$…ÌZ¯]l* MýSç³rº$¨®¯ól °íÜÞVýS$YV> ^ér$MýS$…¨.
Hyé¨ ™èlÆ>Ó™èl C糚yýl$ ™égêV>, fMîSÐ]l#ÆŠ‡ Æð‡çßæÐ]l*¯Œl ËMîSÓ™ø çÜà Ð]l$Æø Hyýl$VýS$Æý‡$ MýS${r§éÆý‡$ËOò³ ^éÆŠ‡jïÙsŒæ §éQË$ ^ólíÜ…¨. ´ëMìSÝ릯Œl¯]l$ Ð]l$¯]l… ç³NÇ¢V> §éÇMìS ™ólMýS´ùÐ]l^èl$a. ™ðl_a¯]l Ðól$Æý‡MýS$ {糿¶æ$™èlÓ… MýS–íÙ° VýS$Ç¢…^èlMýS ™èlç³µ§ýl$. çÙÆý‡ÃÌŒæ õÙMŠS E§ýl…™èl… Ð]l…sìæ JMýSsìæ Æð‡…yýl$ ^ól§ýl$ A¯]l$¿¶æÐéË$¯é², ¿êÆý‡™Œl Ð]lņÆó‡MýS E{VýSÐé§ýl ^èlÆý‡ÅËMýS$ F™èlÑ$Ð]lÓyýl… Ð]l*¯]l$MýS$…sôæ ™èlç³µ ´ëMŠS™ø ^èlÆý‡aË$ fÇõ³¨ Ìôæ§ýl¯]l² OÐðlQÇMìS {糿¶æ$™èlÓ… MýSr$tºyìl E…yìl, ´ëMŠS {糿¶æ$™èlÓ…ÌZ J†¢yîl, Ðólyîl ò³…^èlVýSË$VýS$™ø…¨. A§ýlÌê E…yýlV>, Ð]l$Æø 26/11 çÜ…¿¶æÑõÜ¢ §é°° çÜÐ]l$Æý‡®…V> †í³µMöyýl™éÐ]l$¯]l² çßZ…Ð]l$…{† ™égê ÐéÅQÅÌZ Esìæt ç³yìl…¨ D Hyé¨ M>Ë…ÌZ ç³#…kMýS$¯]l² B™èlÃÑÔ>ÓçÜÐól$. B Ñ«§ýl…V> 26/11 JMýS §ýl$Æý‡ÂÆý‡ ÑÚë§ýlÐól$ M>§ýl$, Ð]l$¯]l ¿¶æ{§ýl™é çܯ]l²§ýl®™èlMýS$ JMýS Ðól$Í Ð]l$Ë$ç³# MýS*yé.
***************************************
SAKSHI
EDITORIAL
´ëMŠSMýS$ Ð]l¬MýS$™éyýl$ J»êÐ]l* Ñ«¨
E{VýSÐé§ýl §éyýl$Ë »ñæyýl§ýl C…MðS…™èl M>Ë…?
°f… ^ðl´ëµ-Ë…sôæ §ólÔ¶æ…ÌZ fÇW¯]l A¯ólMýS §éyýl$Ë Ð]l*¨ÇV>¯ól Ð]l¬…O»ñæ §éyýl$-ËMýS$ çÜ…º…-«¨…_ MýS*yé A¯ólMýS {ç³Ô¶æ²Ë$ çÜÐ]l*-«§é¯]l… ÌôæMýS$…yé¯ól Ñ$WÍ E¯é²Æ‡¬. Ð]l¬…O»ñæ MýS${r-§é-Æý‡$-˯]l$ »Z¯]l$ÌZ °Ë»ñæ-rt-Ð]l-ËíÜ…-§ól-¯]l¯]l² ™èl¯]l Ðé§ýl-¯]lMýS$ AÐðl$-ÇM> A«§ýlÅ-„ýS$yýl$ ºÆ>-MŠS J»êÐ]l* MýSr$t-ºyìl E¯]l²r$t BĶæ$¯]l C_a¯]l {ç³MýS-r¯]l çܵçÙt… ^ólçÜ$¢¯]l²¨. Ð]l$¯]l {糫§é° yéMýStÆŠ‡ Ð]l$¯øÃ-çß毌l íÜ…VŠS G§ýl$r J»êÐ]l* ™èlÐ]l$ OÐðlQÇ° ç³#¯]l-Æý‡$-§éƒ-sìæ…^éÆý‡$.
"AfÃÌŒæ MýSçÜ-»Œæ¯]l$ C…™èl-Ð]l-Æý‡MýS$ G…§ýl$MýS$ EÇ ¡Ä¶æ$-Ìôæ-§ýl$? ÑMøt-ÇĶæ* sñæÇÃ-¯]l‹Ü G§ýl$r G糚yø EÇ ÐólĶæ*-ÍÞ…¨'.... 26/11 §éyýl$-Ë$V> {ç³íÜ-¨®-MðS-MìSP¯]l Ð]l¬…O»ñæ §éyýl$Ë$ fÇW çÜ…Ð]l-™èlÞÆý‡… VýSyìl-_¯]l çÜ…§ýl-Æý‡Â…V> »êÏVýS-ÆŠ‡Þ Æý‡MýS-Æý‡-M>Ë AÀ-{´ë-Ķæ*Ë$ ÐðlÍ-º$-^èl$a-™èl$-¯é²Æý‡$. A…§ýl$ÌZ Ð]l¬…O»ñæ-S»êÏ-VýSÆŠ‡ JMýSÆý‡$ Ðð â¶æÏVýS-MìSP¯]l B{VýS-çßæ-Ñ$¨. °gê-°MìS D çÜ…§ýl-Æý‡Â…V> Ð]l¬…O»ñæ Ð]l$–™èl$-ËMýS$ °Ðéã õ³Æý‡$™ø §ólÔ¶æ-ÐéÅ-ç³¢…V> E{VýS-Ðé§ýl §éyýl$-ËMýS$ VýS$OÆð‡¯]l ¯]lVýS-Æ>Ë ¯]l$…_ CÌê…sìæ B{MøÔ¶æÐól$ ÐðlË$Ï-Ððl-™èl$¢-™èl$¯]l²¨. °fÐól$, ´ë†MóSâ¶æ$Ï MýS*yé °…yýl° 糨 Ð]l$…¨ E{VýS-Ðé-§ýl$Ë$, AÆý‡OÐðl VýS…rË´ër$ ¿êÆý‡™èl BǦMýS Æ>f«§é° Ò$§ýl ç³yìl ÝëW…_¯]l Ð]l*Æý‡-×æ-M>…yýl¯]l$, Ñ«§ýlÓ…Ýë°² Ð]l$Æý‡-_´ù-Ð]lyýl… A…™èl çÜ$Ë¿¶æ… M>§ýl$.
2008 ¯]lÐ]l…-ºÆŠ‡ 26¯]l ¿êÆý‡™èl BǦMýS Æ>f«§é-°V> õ³Æý‡$ ´÷…¨¯]l Ð]l¬…O»ñæ Ð]l$à¯]l-VýSÆý‡… Ò$§ýl 糨 ^ørÏ §éyýl$Ë$ fÇV>Ƈ¬. AÆý‡OÐðl VýS…rË ´ër$ ¿êÆý‡-™èl-§ól-Ô>°², Ķæ*Ð]l-™Œl {ç³ç³…-^é°² E™èlP…uý‡™ø Ðól«¨…_¯]l ™èlÆý‡$-Ðé™èl 29Ð]l ™ól©¯]l ¿¶æ{§ýl-™é-§ýl-âêË "OòÜ°MýS ^èlÆý‡Å'™ø BV>Ƈ¬. Ð]l$–™èl$-ËÌZ GMýS$PÐ]l Ð]l$…¨ Ý뫧é-Æý‡×æ ´ûÆý‡$Ìôæ. Ððl¬™èl¢… Ð]l$–™èl$Ë$ 183 A° ™ólËV>, A…§ýl$ÌZ §ólÔ¶æ ѧól-Ô>-ËMýS$ ^ðl…¨¯]l Ý뫧é-Æý‡×æ ´ûÆý‡$Ë*, Ð]l$¯]l ¿¶æ{§ýl-™é-§ýlâ¶æ íܺ¾…© MýSÍí³ 163 Ð]l$…¨ E¯é²Æý‡$. 308 Ð]l$…¨ „ýS™èl-V>-{™èl$-Ë$V> Ñ$WÌêÆý‡$.
§é§éç³# ¯]lËO¿ñæ JMýSP MørÏ Æý‡*´ë-Ķæ$Ë BíÜ¢ ¯]lçÙt… fÇW…¨. §éyìlMìS ™ðlVýS-ºyýlz 糨 Ð]l$…¨ E{VýS-Ðé-§ýl$-ËÌZ ™öÑ$Ã-¨Ð]l$…¨ ^èl°´ùV> JMýSÆý‡$ çÜiÐ]l…V> ç³r$t-ºyézÆý‡$. A™èlyól AfÃÌŒæ MýSçÜ-»Œæ (Ð]l$-çßæ-Ð]l$Ã-§Šl AfÃÌŒæ AÒ$ÆŠ‡). Æ>{† G°Ñ$¨ VýS…rË {´ë…™èl…ÌZ AÆó‡-¼Ä¶æ* çÜÐ]l¬-{§ýl… ¯]l$…_ Ð]l¬…O»ñæ VýSyýlz Ò$§ýl Ayýl$-VýS$-ò³-sìæt¯]l E{VýS-Ðé-§ýl$Ë$ JMýS AÆý‡-VýS…r ™èlÆý‡$-Ðé™èl Æý‡MýS¢-MóS-ãl BÆý‡…-À…^éÆý‡$.
ç³r$t-ºyìl¯]l MýSçÜ-»Œæ C_a¯]l Ýë„>-Å°²ºsìæt D §éyýl$Ë Ððl¯]l$MýS ´ëMìS-Ý릯Œl MóS…{§ýl…V> ç³°^ólõÜ ËçÙPÆó‡ ™øƇ¬»ê E¯]l²r$t çܵçÙt-OÐðl$…¨. D çÜ…çܦ¯]l$ ¿êÆý‡-™Œl™ø´ër$ AÐðl$-ÇM>, {¼r¯Œl MýS*yé °õÙ-«¨…^éƇ¬. Ð]l¬…O»ñæ §éyýl$Ë$ C糚yýl$ ^èlÇ{™èlÌZ ¯ðl™èl$¢Ç…MìS¯]l JMýS ç³#r. M>± E{VýS-Ðé-§ýl$Ë$ Ð]lNÅçßæ… Ð]l*Ça BǦMýS Æ>f«§é-°° MóS…{§ýl…V> ^ólçÜ$-MýS$¯]l² ™èlÆý‡$-Ðé™èl Ð]l$¯]l °çœ* Ð]lÅÐ]l-çܦ-ËÌZ, {糿¶æ$-™èlÓ… ¡çÜ$-MýS$¯]l² ^èlÆý‡Å-ËÌZ VýS$×ê-™èlÃ-MýS-OÐðl$¯]l Ð]l*Æý‡$µ HO§ðl¯é E…§é? ¯ólÆý‡$a-MýS$¯]l² VýS$×æ-´ëuý‡… HOÐðl$¯é E…§é?
§éyìl fÇW¯]l ¡Æó‡ JMýS ´ëuý‡…
B Æ>{† G°Ñ$¨ VýS…rË Ðólâ¶æ Ð]l¬…O»ñæ çÜÒ$-ç³…ÌZ ÝëVýSÆý‡… Jyýl$z¯]l ¨W¯]l E{VýS-Ðé-§ýl$Ë$ "Ò$ ç³° Ò$Æý‡$ ^èl*çÜ$-Mø…yìl!' A° AMýSPyìl gêËÆý‡Ï¯]l$ òßæ^èla-Ç…_ Ð]l$È Æý‡…VýS…ÌZMìS §ýl*M>Æý‡° §ýlÆ>Å-ç³#¢ÌZ ™ólÍ…¨. ¯]lVýSÆý‡… Ò$§ýl §éyìl Ë„ýS-Å…™ø Ð]l_a¯]l E{VýS-Ðé-§ýl$Ë$ MýSÆ>` ¯]l$…_ ºÄ¶æ$-Ë$-§ólÇ AÆó‡-¼Ä¶æ* çÜÐ]l¬-{§ýl… Ò$§ýl$V> Ð]l^éaÆý‡$. ¿êÆý‡-¡Ä¶æ$ gêËÆý‡$Ï ^ólç³Ë ÐólrMýS$ Eç³-Äñæ*-W…^ól "MýS$-»ôæÆŠ‡' A¯ól Ð]l$Æý‡ ç³yýl-Ð]l¯]l$ Eç³-Äñæ*-W…^èl$-MýS$°, JMýS Æý‡º¾ÆŠ‡ yìl…X Ò$§ýl Jyýl$zMýS$ ^ólÇ D ´ë™èl-M>-°MìS Jyìl-VýS-sêtÆý‡$. VýSyýl-_¯]l I§ólâ¶æÏ ¯]l$…` ¿êÆý‡-¡Ä¶æ$ gêËÆý‡Ï¯]l$ A{MýS-Ð]l$…V> °Æý‡¾…«¨…^èlyýl…, ç³yýl-Ð]l-˯]l$ ÝëÓ«©¯]l… ^ólçÜ$-Mø-Ð]lyýl… ´ëMìS-Ý릯Œl A«¨-M>-Æý‡$Ë$ ^ólçÜ*¢Ð]lçÜ$¢¯é²Æý‡$. ¿êÆý‡-¡Ä¶æ$ gêËÆý‡$Ï ™èlÐ]l$ fÌê-ËÌZ A{MýS-Ð]l$…V> {ç³Ðól-Õ…^é-Æý‡…r* ´ëMìS-Ý릯Œl ^ólçÜ$¢¯]l² AÆð‡çÜ$t˯]l$ Ð]l$¯]l A«¨-M>-Æý‡$Ë$ ç³sìæt…^èl$-Mø-Ìôæ-§ýl¯]l² ÑÐ]l$Æý‡Ø E…¨.
D ¯ólç³£ýlÅ…ÌZ 糨Ð]l$…¨ JMýS Æý‡º¾ÆŠ‡ yìl…XÌZ ¡Æý‡… Ððl…ºyìl Ð]l_a Ð]l¬…O»ñæ Ð]l$à¯]lVýSÆ>°² AËÏMýSÌZÏË… ^ólÔ>Æý‡…sôæ BÔ¶æaÆý‡Å… HÐ]l¬…¨? Ð]l$¯]lMýS$ ÑÔ>-ËOÐðl$¯]l ÝëVýS-Æý‡-¡Æý‡… E…yýl-Ð]l^èl$a. AƇ¬¯é Ð]l¬…O»ñæ Ð]l…sìæ ¯]lVýS-Æý‡…-ÌZMìS C…™èl çÜ$¯é-Ķæ*-çÜ…V> E{VýS-Ðé-§ýl$Ë$ {ç³Ðól-Õ…^èl-VýS-ËVýSyýl… iÇ~…^èl$-Mø-Ìôæ° A…Ô¶æ…. M>± Ððl¯]l$²ÌZ ^èlÍ ç³#sìæt…^ól C…™èl §éÆý‡$×æ çÜ…çœ$-r¯]l fÇW¯]l çÜ…Ð]l-™èlÞÆý‡… ™èlÆý‡$-Ðé™èl C糚-Oyðl¯é Ð]l$¯]l ¡Æý‡… ¿¶æ{§ýl-Ðól$¯é A¯]l² {ç³Ô¶æ²MýS$ çÜOÆð‡¯]l çÜÐ]l*-«§é¯]l… ËÀ…^èl-§ýl° Mö…§ýlÆý‡$ °ç³#-×æ$Ë$ °ÆöÃ-çßæ-Ð]l*-r…V> ^ðlç³µyýl… B…§ø-â¶æ¯]l MýSÍW…^ól A…Ô¶æÐól$. ÑÑ«§ýl °çœ* çÜ…çÜ¦Ë Ð]l$«§ýlÅ çÜÐ]l$-¯]lÓĶæ$… MöÆý‡-Ð]l-yýlyýl… C…Mø ÐéçÜ¢Ð]l…. M>± C糚yýl$ MýS*yé A§ól ç³Çíܦ† Mö¯]l-Ýë-VýSyýlÐól$ Ñ^éÆý‡MýSÆý‡….
Ð]l¬…O»ñæ ¯]lVýSÆý‡… Ò$§ýl 26/11 ™èlÆý‡à §éyýl$-ËMýS$ C…M> AÐ]l-M>Ô¶æ… E…§ýl° D Ð]l$«§ýlůól °çœ* Ð]lÅÐ]l-çܦË$ {ç³MýS-sìæ…^èlyýl…, Hyé¨ M>Ë…ÌZ ç³Çíܦ†ÌZ VýS$×ê™èlÃMýS…V> Ð]l*Æý‡$µ Æ>Ìôæ§ýl° çÜ*_çÜ$¢¯]l²¨. C糚yýl$ CÌê…sìæ §éyýl$Ë$ fÇW™ól Ðésìæ° °Æø-«¨…^ól AÐ]l-M>Ô¶æ… E…§é? A° {ç³Õ²…^èl$-MýS$…sôæ Ð]l$äÏ °Æ>Ô¶æ MýSÍW…^ól çÜÐ]l*-«§é-¯]lÐól$ ѯ]lMýS ™èlç³µ-§ýl¯]l² Ðé§ýl¯]l MýS*yé E…¨. M>ÖÃ-ÆŠ‡ÌZ Ð]l$…^èl$ MýSÇVóS M>Ë…ÌZ E{VýS-Ðé-§ýl-§é-yýl$Ë$ GMýS$P-OÐðl-¯]lr$t, Hsê AMøt-ºÆŠ‡ A…™èl…ÌZ çÜÐ]l¬-{§ýl… {ç³Ô>…™èl…V> E…yól çÜÐ]l$-Ķæ*-°MìS §éyýl$Ë$ fÇVóS A…Ô>°² Mösìæt ´ëÆó‡-Ķæ$-Ìôæ-Ð]l$° ç³Ë$-Ð]l#Æý‡$ °ç³#-×æ$Ë$ ^ðlç³µyýl… B…§ø-â¶æ¯]l MýSÍWçÜ$¢…¨.
AMøt-ºÆŠ‡ Ððl¬§ýlË$, Ðól$ ¯ðlË Ð]lÆý‡MýS$ MýS$»ôæÆŠ‡ ™èlÆý‡à "§ýl…yýl Ķæ*-{™èl'Ë$ fÆý‡-VýS-yé-°MìS A°² AÐ]l-M>-Ô>Ë$ ´÷…_ E…sê-Ķæ$° °ç³#-×æ$Ë$ ^ðlº$-™èl$-¯é²Æý‡$. Ð]l$¯]l {糿¶æ$-™éÓË$, A«¨-M>-Æý‡$Ë$ 26/11 çœ$r¯]l ¯]l$…_ H… ¯ólÆý‡$a-MýS$-¯é²Æø M>±, E{VýS-Ðé-§ýl$Ë$ D §éyìl A¯]l$-¿¶æ-Ð]l…™ø Ð]l$Ç…™èl ç³MýS-yýl¾…©V> §éyýl$-ËMýS$ ¨VóS AÐ]l-M>-Ô>Ë$ MýS°í³-çÜ$¢-¯é²-Ķæ$° 糧ýlÒ ÑÆý‡-Ð]l$×æ ^ólíܯ]l ¯úM>-§ýlâ¶æ E¯]l²™é«¨M>Æý‡$Ë$ AÀ-{´ë-Ķæ$-ç³-yýl$-™èl$-¯é²Æý‡$. C糚yýl$ º…V>Ï-§ól-ÔŒæ MóS…{§ýl…V> ç³°^ól-çÜ$¢¯]l² ËçÙPÆó‡ ™øƇ¬»ê E{VýS-Ðé§ýl$Ë$ MýS*yé çÜÐ]l¬-{§ýl-Ð]l*-Æý‡Y… G…^èl$-MýS$° §éyýl$-ËMýS$ ´ë˵yól AÐ]l-M>Ô¶æ… E…§ýl° ^ðlº$-™èl$-¯é²Æý‡$.
Ð]l¬QÅ…V> §ólÔ¶æ ç³ÕaÐ]l$ ¡Æý‡… CÌê…sìæ §éyýl$-ËMýS$ ºËÄôæ$Å AÐ]l-M>-Ô>Ë$ çܧé E¯é²-Ķæ$-¯]l²§ól ÐéÇ Ðé§ýl¯]l. ¯úM>-§ýl-â¶æ…ÌZ A¯]l$-¿¶æÐ]l… E¯]l² ÐéÆý‡$ D A…Ô>°² C…™èlV> Éýl…M> ºgê-Ƈ¬…_ ^ðlç³µ-yé-°MìS M>Æý‡-×êË$ E¯é²Æ‡¬. ¡Æý‡ {´ë…™é-ËÌZ VýSïÜ¢° Ð]l¬Ð]l$ÃÆý‡… ^ólĶæ$-yé-°MìS ¿êÆý‡™èl {糿¶æ$-™èlÓ… ^èlÆý‡ÅË$ ¡çÜ$-Mø-MýS$…yé E…yýlr…Ìôæ §ýl¯]l²¨ °f…. Hyýl$-ÐólË Ð]l$…¨ íܺ¾…¨™ø, yðlO»ñæÂ-ÄŒæ$ ¯úMýS-Ë™ø ¿êÆý‡™èl ¡Æý‡ VýSïÜ¢ §ýlâ¶æ… ç³° ^ólçÜ$¢-¯]l²¨. ©°° Ð]l$Ç…™èl ºÌZ-õ³™èl… ^ólĶæ$-yé-°MìS {糿¶æ$-™èlÓ… íܺ¾…¨°, ¯úMýS-˯]l$ Æð‡sìæt…ç³# ^ólĶæ$-»Z-™èl$-¯]l²¨. AƇ¬™ól 2015MýS$ V>± C…§ýl$MýS$ çÜ…º…-«¨…_¯]l °«§ýl$Ë$ Ð]l$…þÆý‡$ M>Ð]l#.
D çÜ…VýS† GÌê E¯é² ¡Æý‡ VýSïÜ¢-§ýl-âê°² Æð‡sìæt…ç³# ^ólõÜ¢ ^é˧ýl°, ¯éË$VýS$ Æð‡r$Ï ò³…^é-˯]l²¨ °ç³#-×æ$Ë AÀ-{´ëĶæ$…. ¿êÆý‡™èl ¯úM>-§ýl-âê-°MìS MýS*yé VýSïÜ¢ AÐ]l-çÜ-Æ>-Ë™ø Mö™èl¢ Æý‡*ç³# CÐéÓ-˯]l² AÀ-{´ëĶæ$… MýS*yé E…¨. M>± C…§ýl$ÌZ ™öͧýlÔ¶æ A…sôæ VýSïÜ¢ §ýlâê°² Æð‡sìæt…ç³# ^ólĶæ$-yýl-Ð]l$¯ól {ç³{MìSĶæ$ ç³NÇ¢ M>Ð]l-yé-°MóS C…Mø BÆó‡â¶æ$Ï ç³yýl$™èl$…§ýl…r$¯é²Æ‡¬ {糿¶æ$™èlÓ Ð]lÆ>YË$.
´ëMŠS OÐðlQÇ Ð]l*Ç…§é?
MýSçÜ-»Œæ Ð]l¬…§ýl$- ¯]l$…` ™éÐ]l¬ ´ëMìS-Ýë¦-¯ŒlÌZ Õ„ýS×æ ´÷…¨¯]l E{VýS-Ðé-§ýl$-ËÐ]l$° (™èl¯]l ™èl…{yól ËçÙPÆó‡ ™øƇ¬»ê çÜ…çܦMýS$ ™èl¯]l¯]l$ AÐól$Ã-Ô>-yýl° A™èlyýl$ ^ðlí³µ-¯]lr$t Csîæ-Ð]lÌôæ Ò$yìl-Ķæ* ÐðlËÏyìl…_…¨) ^ðl´ëµyýl$. ç³£ýlMýS Æý‡^èl¯]l, AÐ]l$Ë$ A…™é A™èl¯ól ÑÐ]l-Ç…^éyýl$. AƇ¬™ól Ð]l¬…O»ñæ §éyìl E{VýS-Ðé-§ýl$Ë$ ™èlÐ]l$ gê¡Ä¶æ¬-Ìôæ-¯]l¯]l² ÐéçÜ¢-Ðé°² A…XMýS-Ç…^èl-yé-°MìS ´ëMìS-Ý릯Œl Ò$§ýl AÐðl$-ÇM> çÜà A¯ólMýS §ólÔ>Ë$ J†¢yìl ™ólÐ]l-ËíÜ Ð]l_a…¨. 2009, f¯]l-Ð]lÇ 7¯]l Ððl¬§ýl-sìæ-ÝëÇ ´ëMìS-Ý릯Œl çÜÐ]l*-^éÆý‡ Ð]l$…{† òÙÇ Æð‡àïŒl MýSçÜ-»Œæ ´ëMŠS gê¡Ä¶æ¬-yól-¯]l° A«¨-M>-ÇMýS…V> A…XMýS-Ç… ^éyýl$.
AÐðl$-ÇM>, ¿êÆý‡-™Œl A¯ólMýS Ýë„>-Å«§é-Æ>Ë$ ^èl*í³¯]l ™èlÆý‡$-Ðé™èl M>çÜ¢ Ððl$™èl¢-ºyìl MýS${r Mö…™èl Ðól$Æý‡ ´ëMìS-Ýë¦-¯ŒlÌZ fÇW…-§ýl° VýSyýl-_¯]l íœ{º-Ð]l-ÇÌZ B…™èl-Æý‡…-WMýS Ð]lÅÐ]l-àÆ>Ë Ð]l$…{† Æð‡àïŒl Ð]l*ÍMŠS çܯé²Æ‡¬ ¯öMýS$PË$ ¯öM>PÆý‡$. C…§ýl$MýS$ »ê«§ýl$Å-OÌñæ¯]l BÆý‡$-VýS$-Ç° AÆð‡çÜ$t ^ólíÜ-¯]lr$t, {ç³™ólÅMýS MøÆý‡$t Ñ^é-ÇçÜ$¢-¯]l²r$t MýS*yé ^ðl´ëµÆý‡$. Ð]l¬…O»ñæ MýS${r-§é-Æý‡$-˯]l$ H Ñ«§ýl…V> Ñ^é-ÇçÜ$¢-¯é²Æø çܵçÙt…V> ^ðl´ëµ-Ë° D Ð]l$«§ýlÅ AÐðl$-ÇM> ´ëMìS-Ýë¦-¯Œl¯]l$ °Ë©íÜ…¨.
Ð]l¬…O»ñæ §éyýl$Ë ™èlÆý‡$-Ðé™èl M>ÖÃ-ÆŠ‡ Ñ$¯]là Ñ$Wͯ]l ^ørÏ ´ëMŠS {õ³Æó‡-í³™èl E{VýS-Ðé-§ýl$Ë §éyýl$Ë$ {糫§é-¯]l…V> HÒ$ ¯]lÐðl*§ýl$ M>Ìôæ§ýl$. C¨ ´ëMìS-Ýë¦-¯Œl {糿¶æ$-™èlÓ… E{VýS-Ðé-§ýl$Ë Ò$§ýl {´ëÆý‡…-À…_¯]l Ķ欧ýl®… M>Æý‡-×æ…V> Ð]l_a¯]l ÐðlçÜ$-Ë$-»êr$ ™èlç³µ, ¿êÆý‡-™Œl Ò$§ýl E{VýS-Ðé-§ýl$Ë §éyýl$Ë$ BW´ù-Ķæ*-Ķæ$° VýSsìætV> ^ðlç³µ-yé-°MìS Ìôæ§ýl$. E{VýS-Ðé-§ýl$-Ë™ø ´ëMìS-Ý릯Œl çÜ…º…-«§é-˯]l$ ™ðl…ç³#-MýS$…§ýl¯]l² ÑÔ¶æÓ-çÜ-±Ä¶æ$-OÐðl$¯]l ÐéÆý‡¢ ÐðlË$-Ð]l-yìl™ól ™èlç³µ E{VýS-Ðé-§ýl$Ë §éyýl$Ë$ ¿êÆý‡-™Œl Ò$§ýl BVýS$-™é-Ķæ$° ¿êÑ…^èl¯]lÐ]lçÜÆý‡…-Ìôæ§ýl$.
Ð]l¬VýS$-çÜ$¢¯]l² Ñ^é-Æý‡×æ
Ð]l¬…O»ñæ §éyýl$Ë$ fÇW çÜ…Ð]l-™èlÞÆý‡… AÐ]l#-™èl$¯]l² çÜ…§ýl-Æý‡Â…ÌZ¯ól A…sôæ D ¯]lÐ]l…-ºÆŠ‡ 26¯ól B çœ$r¯]lOò³ °Ä¶æ$-Ñ$…_¯]l Ñ^é-Æý‡×æ çÜ…çœ$… ™èl¯]l §ýlÆ>Å-ç³#¢¯]l$ MýS*yé Ð]l¬W…^èl-»Z-™èl$-¯]l²¨. CsîæÐ]lÌôæ ´ëMŠSÌZ ç³#sìæt¯]l AÐðl$-ÇMýS¯Œl gê¡Ä¶æ¬yýl$ yólÑyŠl MøËïŒl òßæyîlÏ E§ýl…™èl… ÐðlË$-VýS$-ÌZMìS Ð]l_a…¨. C™èlyýl$ §éyýl$-ËMýS$ Ð]l¬…§ýl$ Ð]l¬…O»ñæ Ð]l^éa-yýl-¯]l²¨ çÜÐ]l*-^éÆý‡…. C™èlyól Æð‡…yýl$ ç³Æ>Å-Ķæ*Ë$ ™égŒæ çßZrÌŒæÌZ ºçÜ ^ólÔ>-yýl° C糚yýl$ ºÄ¶æ$-rç³-yìl…¨.
C§ðlÌê fÇW…§ø Ñ^é-Æý‡×æ çÜ…çœ$… ^ðlç³µ-»Z-™èl$-¯]l²-§é? C…™èl ò³§ýlª ¯ólÆý‡-V>yýl$ A…™èl ò³§ýlª çßZrÌŒæÌZ ºçÜ ^ólíÜ¯é ™ðlÍĶæ$-Ìôæ-§ýl…sôæ, °çœ* OÐðlçœ-ËÅ… VýS$Ç…_ Ñ^é-Æý‡×æ çÜ…çœ$… HÑ$ ^ðlç³µ-»Z-™èl$-¯]l²-¨? 9/11 §éyýl$Ë ™èlÆý‡$-Ðé™èl A™èlÅ…™èl ç³MýS-yýl¾…© Ð]lNÅçßæ…™ø ÝëW¯]l D §éyýl$Ë VýS$Ç…_ MýSçÜ-»Œæ ^ðlõ³µ-íܯ]l §é° MýS…sôæ GMýS$P-Ð]lV> HOÐðl$¯é Ð]l$¯]l °çœ* Ð]lÅÐ]l-çܦË$ ^ðlº$-™é-Ķæ*? õßæÐ]l$…-™Œl MýSÆý‡PÆó‡ Ð]l…sìæ ´ùÎçÜ$ A«¨-M>-Ç° ^èl…í³-¯]l¨ E{VýS-Ðé-§ýl$Ë$ M>§ýl…r* ¯ésìæ MóS…{§ýl-Ð]l$…{† HBÆŠ‡ A…™èl*Ìôæ C_a¯]l ÑÐé-§é-çܵ§ýl {ç³MýS-r¯]lMýS$ D Ñ^é-Æý‡×æ °Ðól-¨MýSÌZ çÜÐ]l*-«§é¯]l… §öÆý‡$-MýS$-™èl$…§é? °f… ^ðl´ëµ-Ë…sôæ §ólÔ¶æ…ÌZ fÇW¯]l A¯ólMýS §éyýl$Ë Ð]l*¨ÇV>¯ól Ð]l¬…O»ñæ §éyýl$-ËMýS$ çÜ…º…-«¨…_ MýS*yé A¯ólMýS {ç³Ô¶æ²Ë$ çÜÐ]l*-«§é¯]l… ÌôæMýS$…yé¯ól Ñ$WÍ E¯é²Æ‡¬. Ð]l¬…O»ñæ MýS${r-§é-Æý‡$-˯]l$ »Z¯]l$ÌZ °Ë»ñæ-rt-Ð]l-ËíÜ…-§ól-¯]l¯]l² ™èl¯]l Ðé§ýl-¯]lMýS$ AÐðl$-ÇM> A«§ýlÅ-„ýS$yýl$ ºÆ>-MŠS J»êÐ]l* MýSr$t-ºyìl E¯]l²r$t BĶæ$¯]l C_a¯]l {ç³MýS-r¯]l çܵçÙt… ^ólçÜ$¢¯]l²¨. Ð]l$¯]l {糫§é° yéMýStÆŠ‡ Ð]l$¯øÃ-çß毌l íÜ…VŠS G§ýl$r J»êÐ]l* ™èlÐ]l$ OÐðlQÇ° ç³#¯]l-Æý‡$-§éƒ-sìæ…^éÆý‡$.
°gê-°MìS AÐðl$-ÇM> »ê«§ýlÅ™èl C…™èl-sìæ™ø ¡Ç´ù-Ìôæ§ýl$. ™èlÐ]l$ §ólÔ¶æ… ¯]l$…_ Ððlãϯ]l °«§ýl$-Ë™ø ´ëMìS-Ý릯Œl H… ^ólçÜ$¢-¯]l²§ø VýS$Ç¢…^èl-yé-°MìS AÐðl$-ÇM> MýSr$t¨rtOÐðl$¯]l ^èlÆý‡ÅË$ ^ólç³sêtÍ. ´ëMŠS {õ³Æó‡í³™èl E{VýSÐé§ýl »ñæyýl§ýl ¿êÆý‡™ŒlMýS$ ™öËV>Ë…sôæ C§öMýSPsôæ Ð]l*Æý‡Y….
yéMýStÆŠ‡ Vøç³Æ>k ¯éÆ>Ķæ$×æÆ>Ð]l#
VýSÐ]l$°MýS
°¯]l² C§ól õ³iÌZ {ç³^èl$-Ç…_¯]l "H¨°-f…-'ÌZ.-.."-"-°-Æý‡…-™èlÆý‡… ¯]lÚë-tË™ø °rt-°Ë$-Ð]l#¯é Ð]l¬°W E¯]l² "D¯éyýl$' {VýS*ç³# ™èlÐ]l$ çÜ…çÜ¦Ë ÑË$-Ð]l¯]l$ Æý‡*. 4,600 Mør$ÏV> °Æý‡~-Ƈ¬…_, 2008 f¯]l-Ð]l-ÇÌZ ™èl¯]l 100 Æý‡*´ë-Ķæ$Ë õÙÆŠ‡¯]l$ Æý‡*. 5,28,830MýS$ AÑ$Ã-'…-§ýl° {ç³^èl$-Ç…^é…. B ÐéM>Å°² ""°Æý‡…-™èlÆý‡… ¯]lÚët Ë™ø °rt-°Ë$-Ð]l#¯é Ð]l¬°W E¯]l² "D¯éyýl$' {VýS*ç³# ™èlÐ]l$ çÜ…çÜ¦Ë ÑË$-Ð]l¯]l$ Æý‡*. 6,000 MørÏMýS$ Oò³V> °Æý‡~-Ƈ¬…_, 2008 f¯]l-Ð]l-ÇÌZ ™èl¯]l 100 Æý‡*´ë-Ķæ$Ë õÙÆŠ‡¯]l$ Æý‡*. 5,28,730MýS$ AÑ$Ã-'…-§ýl° ^èl§ýl$Ð]l# -Mø-Ðé-ÍÞ…¨V> Ð]l$¯]lÑ.
***************************************
SAKSHI
EDITORIAL
Æ>fVýS$-Æý‡$Ð]l# "Ð]l*-Æý‡Y-§ýl-ÇØ'MìS G°² Ððl¬sìæt-M>-Ķæ$-ÌZ!
VýS™èl Mö¨ª ÆøkË$V> Æ>Ððl*-iÆ>Ð]l# ¯ó ™èl–™èlÓ…ÌZ° {í³…sŒæ, GË{M>t-°MŠS Ò$yìl-Ķæ*Ë$ Kº$-Ìê-ç³#Æý‡… OÐðl$°…VŠS MýS…ò³± (KG…ïÜ) Ð]lÅÐ]l-àÆ>-˯]l$ A† ò³§ýlª ÝëP…V> _{†çÜ*¢ ç³#…Rê-¯]l$-ç³#…Rê-Ë$V> MýS£ýl-¯é-˯]l$ {ç³^èl$-ÇçÜ$¢-¯é²Æ‡¬. Ò$yìlĶæ* A¯]l² ™èlÆý‡$-Ðé™èl GMýSPyýl A¯éÅĶæ$… fÆý‡$-VýS$-™èl$¯é², {ç³fË EÐ]l$Ãyìl BçÜ$¢-ËMýS$, Æ>çÙ‰ {ç³Äñæ*-f¯é-ËMýS$ ¯]lçÙt… Ðésìæ-Ë$Ï-™èl$¯é² Ðésìæ° {ç³fË Ð]l¬…§ýl$…^èlyýl… MýS±çÜ »ê«§ýlÅ™èl. AƇ¬™ól, B »ê«§ýlÅ-™èl¯]l$ "Æ>-fVýS$-Æý‡$-Ð]l#-Ë'ÐéÇ sîæÒ, ç³{†-MýSË$ H Ñ«§ýl…V> Ð]l…yìl Ð]lyìlz-çÜ$¢-¯é²-Ķæ$-¯]l²¨ {ç³fË…™é VýSÐ]l$-°çÜ$¢-¯é²-Æý‡-¯]l²¨ Ð]l$Æý‡-_´ù-™èl$-¯]l²-r$t-¯é²Æý‡$. G…§ýl$-MýS…sôæ, Æ>Ððl*-iÆ>Ð]l# {ç³gê iÑ™èl…ÌZ HMýS M>Ë…ÌZ Æð‡…yýl$ ÑÀ-¯]l² ´ë{™èl-˯]l$ A† Æý‡…kV> ´ùíÙ-çÜ$¢-¯é²Æý‡$.
JMýS-sìæ& "D¯é-yýl$-'{VýS-*ç³# Ò$yìlĶæ* Ýë{Ð]l*-gêÅ-°MìS A«¨-ç³-†V>, Æð‡…yýl$& Ð]l*Æý‡Y-§ýlÇØ, EÚù-§ýlĶæ*, íœÍ…íÜsîæ, {í³Ä¶æ* ç³^èlaâ¶æ$Ï Ð]l…sìæ MýSâ¶æ$Ï Ñ$Æý‡$-Ñ$r$Ï VöÍõ³ ´ëÇ{Ô>-Ñ$MýS çÜ…çÜ¦Ë Ä¶æ$fÐ]l*-°V> "™ðl-Ë$VýS$' ™èlÐ]l¬Ãâ¶æÏ A…yýl-§ýl…-yýl-Ë™ø †Æý‡$-VýS$-Ìôæ° A«¨-M>-Æ>°² ^ðlÌê-Ƈ¬…^èlyýl…. D {MýSÐ]l$…ÌZ ™èl¯]lMýS$ Wrt°, ¯]l^èla°, ÌŸ…VýS° ÐéÇOò³ MýSr$t-MýS-£ýl-Ë™ø "{ç³-gê-{ç³-Äñæ*-f¯éË' Ð]l¬çÜ$-VýS$ÌZ ™èl¯]l Ò$yìlĶæ* §éÓÆ> ç³™éMýS ÖÇÛ-MýS-ËMðS-MìSP…_, ¯]lĶæ*¯ø² ¿¶æĶæ*¯ø² ÌŸ…VýS-©çÜ$-Mø-Ð]lyýl… Æ>Ððl*-iV>Æý‡$ JMýS MýSâ¶æ-V>¯ól B^èl-ÇçÜ$¢-¯é²Æý‡$. A…§ýl$MóS BĶæ$¯]l, BĶæ$¯]l A¯]l$-Ķæ*-Ķæ¬Ë$ A{MýS-Ð]l$…V> MýS*yýl-»ñæ-sìæt¯]l BçÜ$¢-ËMýS$ çÜ…º…-«¨…_ G°² BÆø-ç³-×æË$, ¯éÅĶæ$-ç³-Æý‡-OÐðl$¯]l AÀ-Ô¶æ…-çÜ-¯]lË$ G§ýl$-OÆð‡¯é AÑ ™èlÐ]l$ Ò$yìl-Ķæ*ÌZ MýS±çÜ Ýë¦Æ‡¬ÌZ MýS*yé ™ö…W ^èl*yýlÐ]l#.
C糚yýl$, KG…ïÜ ÑÐé-§ýl…Oò³ çÜ${ï³…MøÆý‡$t °Ä¶æ$-Ñ$…_¯]l "Ýë-«¨-M>Æý‡ MýSÑ$sìæ' MøÆý‡$tMýS$ çÜÐ]l$-ǵ…_¯]l °Ðól-¨MýS¯]l$ Ð]l*{™èl… "çÜ$-{ï³… MøÆý‡$t ¡Æý‡$µ' A¯]l² Ýë¦Æ‡¬ÌZ _{†çÜ*¢ ´ëuý‡-MýS$Ͳ ç³MýSP-§éÇ ç³sìæt-çÜ$¢-¯é²Æý‡$. C§ól çÜ*{™é°² Æ>Ððl*i ¯ól™èl–-™èlÓ…ÌZ° ´ëÇ{Ô>-Ñ$MýS Ýë{Ð]l*-gêÅ-°MìS G…§ýl$MýS$ Ð]lÇ¢…ç³ ^ólĶæ$-yýl…-Ìôæ-§ýl-¯]l²¨ ¯éÌê…sìæ ´ëuý‡-MýS$-ËMýS$ AÆý‡¦…M>° {ç³Ô¶æ²! _sŒæ-眅-yŠl ÐéÅ´ë-Æ>-°MìS çÜ…º…-«¨…_ §ólÔ¶æ…ÌZ AÐ]l$-Ë$ÌZ E¯]l² A°² ^èlsêt-˯]l* M>ËÆ>_ Æ>Ððl*-iÆ>Ð]l# "Ð]l*-Æý‡Y-§ýlÇØ' Ð]lÅÐ]l-àÆ>-˯]l$ ¯]lyìl-í³-çÜ$¢-¯é²-Æý‡° ÌZMýS… MøOyðl MýS*íÜ…¨. ¯é…ç³ÍÏ {MìS-Ñ$-¯]lÌŒæ MøÆý‡$t Ýë¦Æ‡¬ ¯]l$…_ Æ>çÙ‰ OòßæMøÆý‡$t, A™èl$Å-¯]l²™èl ¯éÅĶæ$-Ýë¦-¯]l-OÐðl$¯]l çÜ${ï³…MøÆý‡$t Ð]lÆý‡MýS* Ð]l*Æý‡Y-§ýlÇØ Ð]lÅÐ]l-àÆ>-ËOò³ "õÜt' CÐ]lÓ-yé-°MìS °Æ>-MýS-ÇçÜ*¢, Ð]l*Æý‡Y-§ýlÇØ õ³Æý‡$™ø °Æý‡Ó-íßæ-çÜ$¢¯]l² ÐéÅ´ë-Æ>ÌZÏ A¯ólMýS A{MýS-Ð]l*Ë$, ^èlrt-ç³-Æý‡-OÐðl$¯]l AÐ]l-MýS-™èl-Ð]l-MýSË$ fÆý‡$-VýS$-™èl$-¯]l²r$t {´ë£ýl-Ñ$MýS Ýë„>-ÅË$ E¯é²-Ķæ$° «§ýl–ÒMýS-Ç…_, A°² Æý‡M>Ë {MìS-Ñ$-¯]lÌŒæ {´÷ïÜ-yìl…VŠSÞ Ä¶æ$£é-Ñ«¨V> Mö¯]l-Ýë-V>-Ë° B§ól-Ô>Ë$ gêÈ ^ólõÜ¢& ^èlsêtË$, {ç³gê-{ç³-Äñæ*-f¯éË$ Æ>fVýS$-Æý‡$-Ð]l#Ë Ò$yìlĶæ* {ç³ç³…-^é-°MìS H §ýlÔ¶æ-ÌZ¯]l* VýS$Æý‡$¢MóS Æ>Ìôæ§ýl$.
Oò³V>, OÐðlG‹Ü ¯ól™èl–-™èlÓ…ÌZ° Æ>çÙ‰ M>…{VðS‹Ü {糿¶æ$-™èlÓ… "D¯éyýl$' {VýS*ç³# Ò$yìlĶæ* A«¨-¯ól-™èlV> Ð]lÅÐ]l-çßæ-ÇçÜ$¢¯]l² ™èl¯]lOò³ MýS„ýS-Ýë-«¨…ç³#-¯]lMýS$ ç³N¯]l$-MýS$…sZ…§ýl±, ç³{†M> õÜÓ^èle¯]l$ çßæÇ…^ól {ç³Ä¶æ$-™èl²… ^ólÝù¢…§ýl± çÜ${ï³…MøÆý‡$t «§ýlÆ>Ã-çÜ-¯é¯ól² ™èl糚-§øÐ]l ç³sìæt…^èl-yé-°MìS {ç³Ä¶æ$-†²…^éÆý‡$. §é°Oò³ çÜ${ï³…MøÆý‡$t çܵ…¨…_¯]l ¡Æý‡$ ^èlÇ{™é-™èlÃ-MýS-OÐðl$-¯]l-§ól-M>MýS, Æ>Ððl*i AçÜË$ çÜÓÆý‡*-´ë-°²& "HMýS M>Ë…ÌZ Æð‡…yýl$ sZï³Ë$ «§ýlÇ…_¯]l Ð]lÅMìS¢' A…r* 糧ýl$-O¯ðl¯]l 糧ýl-gê-Ë…™ø ºrt-ºÄ¶æ$Ë$ ^ólíÜ…¨. AƇ¬¯é, BĶæ$¯]l A§ýl-Æý‡yýl$, »ñæ§ýl-Æý‡yýl$. H ™èl糚¯]l* J糚-MýS$° {ç³fËMýS$ „ýSÐ]l*-ç³-×æË$ ^ðlç³µyýl$.
™èl¯]l A{MýSÐ]l$ ÐéÅ´ëÆý‡ Ýë{Ð]l*fÅ M>Æý‡Å-MýS-Ìê-´ë-˯]l$ A…VýS$â¶æ… Ðól$Æý‡-MýS*yé Bç³yýl$. M>±, BĶæ$¯]l ç³{†-MýSÌZÏ ™èl¯]lMýS$ Wrt° ÐéÇOò³ HMýS-ç³-„ýS…V> A^öa-†¢¯]l A°² BÆø-ç³-×æ-˯]l$ Ýë„>-Å«§é-Æ>-Ë$V> ¿êÑ…_ MóS…{§ýl, Æ>çÙ‰ {糿¶æ$-™éÓË$ ¯]lyýl$-^èl$-Mø-Ðé-Ë° «§ýlÆøÃ-ç³-¯éÅ-ÝëË$ ^ólĶæ$-yýl-Ðól$-M>MýS, {ç³fË*, ´ëuý‡-MýS$Ë* ¯]lÐ]l*Ã-Ë° çßæ*…MýS-ÇçÜ$¢…sêÆý‡$. §é°MìS ç³Æ>-M>-õÙ-t& Æ>çÙ‰ {ç³fË {í³Ä¶æ$-™èlÐ]l$ ¯éĶæ$-MýS$Ë*, ¨Ð]l…-VýS™èl Ð]l¬QÅ-Ð]l$…{† OÐðlG‹Ü °Ë$-Ððl™èl$¢ ¸ùsZ¯]l$ Ð]l¬{¨…_, "D¯éyýl$' ç³…yìl…_¯]l KG…ïÜ VýS¯]l$Ë A{MýS-Ð]l*-˯]l$ B Ð]l$à¯]l$-¿ê-Ð]l#-°MìS A…rVýSsôæt {ç³Ä¶æ$-™èl²… ^ólĶæ$-yýl…! ^èl°´ù-Ƈ¬¯]l ÐéÇOò³¯é HMýS-ç³-„ýS…V> "º$-Æý‡§ýl' ^èlËÏ-VýS-ÍW¯]l ±^é-°MìS Jyìl-VýS-rt-yé°² {ç³fË$ „ýSÑ$…^èl-Æý‡-¯]l²¨ Cç³µ-sìæ-OMðS¯é "Æ>-fVýS$-Æý‡$-Ð]l#Ë$ VýSÐ]l$-°õÜ¢ Ð]l$…_¨.
yé-MýStÆŠ‡ G….yìl.-Ç-Ķæ*-gŒæ AçßæÃ-§Šl ' ÑÔ>Qç³r²…
***************************************
******************************************************************************************
ANDHRAJOUTHI
EDITORIAL
ÑÚë§é°Mìü Hyé¨
Ðèþ$$…ºÆÿ$$ ¯èþVæüÆæÿ…ò³O E{VæüÐé§æþ… ç³…gê ÑíÜÇ ¯óþsìýMìü Hyé¨. C™èþÆæÿ §óþÔé˯èþ$ òÜO™èþ… MæüËÐèþÆæÿç³Ææÿ_¯èþ D ¿æýÄæý*¯èþMæü çœ$rt… §é§éç³# 170 Ðèþ$…¨° ºÍ ¡çÜ$Mæü$…¨. Ayæþ´ë§æþyæþ´ë »ê…º$ õ³Ë$âæýå™ø, Ðèþ$™èþ E{¨Mæü¢™èþË ™ø ™èþËÏyìþË$Ï™èþ$¯èþ² §óþÔé°² D §éyìþ Ðèþ$Ç…™èþ Ðèþ×ìýMìü…ç³ ^óþíÜ…¨. Æ>»ZÄôý$ ç³Ç×êÐèþ*Ë$ GÌê E…sêÄñý*¯èþ¯óþ B…§øâæý¯èþ MæüÍW…_…¨. AÆÿ$$™óþ Ý뫧éÆæÿ ×ý {ç³gê±Mæü… D çÜ…§æþÆæÿÂ…V> {糧æþÇØ…_¯èþ Væü$…yðþ °º¾Ææÿ… AÝ뫧éÆæÿ×ýÐðþ$O… ¨. §óþÔèý {ç³fË$ Ðèþ$$…ºÆÿ$$ ÑÚë§æþ… ¯èþ$…_ BÔèýaÆæÿÅMæüÆæÿÐðþ$O¯èþ ȆÌZ A† ™èþÓÆæÿ V> ™óþÆæÿ$MøVæüÍV>Ææÿ$. D ÑÚë§æþ çœ$r¯èþ ¯èþ$…_ Ðèþ$¯èþ… HÐðþ$O¯é Væü$×ý´ëuæÿ… ¯óþÆæÿ$aMæü$¯é²Ðèþ*, ´÷Ææÿ´ësôýÏÐðþ$O¯é E…sôý ^èþMæüP¨§æþ$ªMæü$¯é²Ðèþ* A¯óþ çÜÒ$„æü §óþÔèý ÐéÅç³¢…V> ÝëVæü$™èþ$¯èþ²¨. Ðé×ìýfÅ Æ>f«§é° AÆÿ$$¯èþ Ðèþ$$…ºÆÿ$$ÌZ Væü™èþ ¯èþÐèþ…ºÆŠÿ 26Ðèþ ™óþ©¯èþ fÇW¯èþ §éyìþ A™èþÅ…™èþ ¿æýÄæý*¯èþMæüÐðþ$O¯èþ Mö™èþ¢ A«§æþÅÄæý*°Mìü ¯é…¨ ç³ÍMìü…¨.
Aç³µ sìý ÐèþÆæÿMæü$ »ê…º$ õ³Ë$âæýåMóü ç³ÇÑ$™èþÐðþ$O¯èþ E{VæüÐé§æþ$Ë$ {ç³™èþÅ„æü §éyæþ$ËMæü$ ¨V>Ææÿ$. ™égŒý çßZrÌŒý™ø ´ër$ Ðèþ$$…ºÆÿ$$ ¯èþVæüÆæÿ…ÌZ° G°Ñ$¨ {糧óþÔéËÌZ HMæü¼W¯èþ §éyæþ$Ë$ {´ëÆæÿ…À…^éÆæÿ$. E{VæüÐé§æþ$Ë$ G…§æþÆæÿ$, §éyæþ$Ë$ fÆæÿ$Væü$™èþ$¯èþ²¨ G°² ^ørÏ, Ððþ$$™èþ¢… ¯èþVæüÆæÿÐóþ$ E{VæüÐé§æþ §éyìþÌZ E…§é A¯óþ B…§øâæý¯èþ™ø Ððþ$$§æþsìý Æøk Æ>{† ÝëW´ùÆÿ$$…¨. Æ>í³yŠþ Äæý*MæüÛ¯Œþ ¸ùÆŠÿÞ, Ððþ$ÆðÿO¯Œþ MæüÐèþ*…yø‹Ü, gê¡Äæý$ ¿æý{§æþ™é V>Ææÿ$zË$ Ææÿ…Væü…ÌZ ¨Væüyæþ…™ø 29Ðèþ ™óþ© ¯ésìýMìü ç³Çíܦ† A§æþ$ç³#ÌZMìü Ðèþ_a…¨ . E{VæüÐé§æþ ÐèþņÆóÿMæü §æþâꫨ糆 õßýÐèþ$…™Œþ MæüÆæÿPÆóÿ, GíÜí³ AÔZMŠü M>Ðóþ$t Ðèþ…sìý ´ùÎçÜ$ E¯èþ²™é«¨M>Ææÿ$Ë$ D ´ùÆ>r…ÌZ {´ë×êË$ MøÌZµÄæý*Ææÿ$.
1993 Ðèþ$$…ºÆÿ$$ õ³Ë$âæýÏ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ Ðèþ$äå A…™èþV> {ç³f˯èþ$ Mæü¨Í…_¯èþ §æþ$Ææÿƒr¯èþ D E{VæüÐé§æþ {ç³™èþÅ„æü §éyæþ$Ìôý. Cr$Ðèþ…sìý ÑÚë§éË$ ç³#¯éÆ>Ðèþ–™èþ… M>Mæü*yæþ§æþ…sôý Æðÿ…yæþ$ Ñ«§éË ^èþÆæÿÅË$ AÐèþçÜÆæÿÐèþ$¯óþ AÀ{´ëÄæý$… ÐèþÅMæü¢Ððþ$O…¨. JMæüsìý& E{VæüÐé§æþ §éyæþ$˯èþ$ °Äæý$…{†…^óþ…§æþ$Mæü$ ¿æý{§æþ™é ÐèþÅÐèþçܦ¯èþ$ B«§æþ$±MæüÇ…^èþyæþ…. C™èþÆæÿ §óþÔéË™ø çÜÐèþ$¯èþÓÄæý$…™ø ÐèþÅÐèþçßýÇ…^èþyæþ…. Æðÿ…yæþÐèþ¨ Ðèþ$Ç…™èþ ÑçÜ¢–™èþ…V> BÌZ_…_ E{VæüÐé§æþ… ™èþÌñý™èþ¢Mæü$…yé Ñ«§é¯èþç³ÆæÿÐðþ$O¯èþ ^èþÆæÿÅË$ ¡çÜ$MøÐèþyæþ…. gê¡Äæý$ ¿æý{§æþ™é ^èþrt… ^óþÄæý$yæþ…, ´ûÆæÿ$Ë…§æþÇMîü Væü$Ç¢…ç³# M>Ææÿ$zË$ A…§æþ^óþÄæý$yæþ…, ´ùÎçÜ$ ÐèþÅÐèþçܦ¯èþ$ B«§æþ$±MæüÇ…^èþyæþ… Ðèþ…sìý BÌZ^èþ¯èþË$ Móü…{§æþ {糿æý$™éÓ°Mìü A…™èþMæü$ Ðèþ$$…§æþ$ ¯èþ$…^óþ E¯é²Æÿ$$.
Ðèþ$$…º Æÿ$$ §éyæþ$Ë ¯óþç³£æþÅ…ÌZ ÒsìýMìü B^èþÆæÿ×ý Ææÿ*ç³… CÐèþÓyé°Mìü ç³N¯èþ$Mæü$¯èþ²¨. ¿æý{§æþ™é §æþâêË çܵ…§æþ¯èþÌZ gêç³Å…, Væü*Éæþ^éÆæÿ ÐðþOçœËÅ…, ÑÑ«§æþ §æþâêË Ðèþ$«§æþÅ çÜÐèþ$¯èþÓÄæý$ ÌZç³…ò³O ÑÐèþ$ÆæÿØË$ Ðèþ_a¯èþ ¯óþç³£æþÅ…ÌZ Móü…{§æþ, Æ>Úë‰Ë$ A¯óþMæü ^èþÆæÿÅË$ ¡çÜ$Mæü$¯é²Æÿ$$. Móü…{§æþ, Æ>çÙ‰ Ýë¦Æÿ$$ÌZÏ Ðèþ$Ît Hgñý±Þ òÜ…rÆæÿ$Ï HÆæÿµyézÆÿ$$. ¡Ææÿ{´ë…™èþ ¿æý{§æþ™èþ¯èþ$ Ðèþ$Ç…™èþ Mæür$t¨rt… ^óþÔéÆæÿ$. Ðèþ$àÆ>çÙ‰ {糿æý$™èþÓ… "¸ùÆŠÿÞ Ðèþ¯Œþ' A¯óþ §æþâê°Mìü Ææÿ*ç³Mæü˵¯èþ ^óþíÜ…¨. §éyìþ ^óþíܯèþ E{VæüÐé§æþ$ËÌZ JMæüÆæÿ$ _MæüPyæþ…™ø ¡Væü B«§éÆæÿ…V> yö…Mæü…™é Mæü¨Í…^óþ {ç³Äæý$ ™èþ²… ÝëW…¨. D §éyæþ$Ëò³O §æþÆ>Åç³#¢ Cç³µsìýMóü Ðèþ$$WÄæý$Ðèþ_a…¨. ©…™ø Ìê…bèþ¯èþ…V> ¯óþyæþ$ Ðèþ$$W§éªÐèþ$° §æþÆ>Åç³#¢ A«¨M>Ææÿ$Ë$ °Ææÿ~Æÿ$$…^éÆæÿ$.
AÆÿ$$ ™óþ yóþÑyŠþ òßýyŠþÎ ç³r$tºyæþyæþ… ™èþ¨™èþÆæÿ çœ$r¯èþË$ E{VæüÐé§æþ Ðèþ$$u> ÑçÜ¢–†Mìü Ðèþ$Æø °§æþÆæÿدèþ…V> §æþÆ>Åç³#¢ A«¨M>Ææÿ$Ë$ ^ðþº$™èþ$¯é²Ææÿ$. E{VæüÐé§æþ$Ë™ø ´ùÆ>yæþ$™èþ* {´ë×êË$ Aǵ…_¯èþ õßýÐèþ$…™Œþ MæüÆæÿPÆóÿMæü$ çÜ…º…«¨…_ BÄæý$¯èþ ¿êÆæÿÅ MæüÑ™èþ MæüÆæÿPÆóÿ, AÔZMŠü M>Ðóþ$t ÑçÙÄæý$Ððþ$O Ñ°™èþ M>Ðóþ$t Ðóþíܯèþ {ç³Ôèý²Ë$ Ðèþ*{™èþ… çÜÐèþ*«§é¯èþ… ÌôýMæü$…yé Ñ$WÍ´ùÄæý*Æÿ$$. AÔZMŠü M>Ðóþ$t {´ë×ê˯èþ$ ç³×ý…V> ò³sìýt ´ùÆ>yéÆæÿ±, M>± ò³OÝë¦Æÿ$$ÌZ °º§æþ®™èþ MöÆæÿÐèþyæþyæþ… ÐèþËϯø, çÜÐèþ$¯èþÓÄæý$… ÌôýMæü´ùÐèþyæþ… ÐèþËϯø ÐéÆæÿ$ ºÍ M>Ðé ÍÞ Ðèþ_a…§æþ± BÄæý$¯èþ ¿êÆæÿÅ MæüÑ™é M>Ðóþ$t A¯èþ$Ðèþ*¯èþ…. BÐðþ$ ™èþ¯èþ ¿æýÆæÿ¢ ´ù‹ÜtÐèþ*Ææÿt… °Ðóþ¨Mæü MøçÜ… çÜÐèþ*^éÆæÿ çßýMæü$P ^èþsêt°² B{ÔèýÆÿ$$…^éÍÞ Ðèþ_a…¨.
´ë{†MóüÄæý$$Æ>Ë$ Ñ°™èþ §óþÔŒýÐèþ$$RŒü™ø MæüÍíÜ BÐðþ$ ™èþ¯èþ ¿æýÆæÿ¢ Ðèþ$Ææÿ×ê°Mìü çÜ…º…«¨…_ "r$ ¨ Ìê‹Üt º$ÌñýÏsŒý' A¯óþ ç³#çÜ¢Mæü… Æ>ÔéÆæÿ$. ™èþ¯èþ ¿æýÆæÿ¢ V>Äæý$ç³yìþ¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ 40 °Ñ$ÚëË ´ër$ {´ë×êË™ø E…yìþ Mæü*yé A§æþ¯èþç³# ºËV>Ë$ Ððþ…r¯óþ Æ>Mæü´ùÐèþyæþ… ÐèþËÏ Ðèþ$Ææÿ×ìý…^éÆæÿ° BÐðþ$ ÐðþËÏyìþ…^é Ææÿ$. MæüÑ™èþ MæüÆæÿPÆóÿ Mæü*yé ™èþ¯èþ ¿æýÆæÿ¢ ´ùÆ>yóþç³#µyæþ$ ÐóþçÜ$MøÐéÍÞ¯èþ º$ÌñýÏsŒý {ç³N‹œ gêMðüsŒý HÐðþ$O…§æþ° ™ðþË$çÜ$MøÐèþyé°Mìü çÜÐèþ*^éÆæÿ çßýMæü$P ^èþsêt°² B{ÔèýÆÿ$$…^éÆæÿ$. AÆÿ$$¯é B ÑÐèþÆ>˯èþ$ Ðèþ*{™èþ… ™ðþË$çÜ$MøÌôýMæü´ùÄæý*Ææÿ$. Ðèþ*i C¯ŒþòܵMæütÆŠÿ f¯èþÆæÿÌŒý G‹Ü. Ðèþ$${íÙ‹œ "çßý* MìüÌŒýyŠþ MæüÆæÿPÆóÿ' A¯óþ ç³#çÜ¢Mæü… Æ>ÔéÆæÿ$. C…§æþ$ÌZ BÄæý$¯èþ Ðèþ$Ææÿ×ý… Ððþ¯èþ$Mæü H§ø fÇW…§æþ¯óþ A¯èþ$Ðèþ*¯èþ… ÐèþÅMæü¢… ^óþÔéÆæÿ$.
Ðèþ$$…ºÆÿ$$ §éyæþ$Ëò³O §óþÔèý…ÌZ° A°² ÐèþÆ>YË çܵ…§æþ¯èþ JMóü Ñ«§æþ…V> Ìôý§æþ$. D §æþ$Ææÿƒr¯èþ ¯èþVæüÆæÿ ç܅糯èþ² ÐèþÆ>Y°², Äæý$$Ðèþ™èþ¯èþ$ GMæü$PÐèþV> Mæü§æþÍ…_…¨. ÐéÇÌZ Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü™èþÓ… ç³rÏ B{Væüçßý… ò³Ë$ϼMìü…¨. sîýÒÌZϯèþ*, C…rÆŠÿ ¯ðþsŒý §éÓÆ> D çܵ…§æþ¯èþ GMæü$PÐèþV> ÐèþÅMæü¢Ððþ$O…¨. M>Ë… Væüyìþ ^óþ Mö©ª D BÐóþÔèý… ^èþÌêÏÇ´ùÆÿ$$…¨. Ý뫧éÆæÿ×ý {ç³gê±Mæü…ÌZ A°² ÆæÿM>Ë Ðèþ$™èþÐé §æþ… ç³rÏ HÐèþW…ç³# {ç³çÜ$¹r…V> Mæü°í³…_…¨. A¨ Æ>fMîüÄæý$…V> D Hyé¨ÌZ A¯óþ çÜ…§æþÆ>ÂËÌZ ÐèþÅMæü¢Ððþ$O…¨. AÄñý*«§æþÅ çœ$r¯èþ A¯èþ…™èþÆæÿ Æ>fMîüÄæý*ËMæü$, Ðèþ$$…ºÆÿ$$ §éyæþ$Ë ™èþÆæÿ$Ðé™èþ ç³Çíܦ†Mìü çܵçÙtÐðþ$O¯èþ ™óþyé E…¨. Ðèþ$$…ºÆÿ$$ §éyæþ$Ë ÐèþËÏ ´ëMìüÝ릯Œþ™ø çÜ…º…«§éË$ Ðèþ$äå §ðþº¾†¯é²Æÿ$$.
AÆÿ$$™óþ Ðèþ$äå A¯èþ†M>Ë…ÌZ¯óþ Æðÿ…yæþ$ §óþÔéË$ ^èþÆæÿaË AÐèþçÜÆ>°² Væü$Ç¢…^é Æÿ$$. M>± C§óþ M>Ë…ÌZ ´ëMìüÝ릯ŒþÌZ AíܦÆæÿ™èþ Ðèþ$Ç…™èþ ò³ÇW…¨. E{VæüÐé §æþ…& AÐðþ$ÇM> ´ùÆæÿ$ A¸ëƒ¯Œþ çÜÇçßý§æþ$ª §ésìý ´ëMìüÝ릯ŒþÌZMìü {ç³ÐóþÕ…_…¨. D ç³Ç×êÐèþ*Ë ¯èþ$…_ E{VæüÐé§é°² Ñyæþ©íÜ ^èþ*yæþÌôýÐèþ$$. A…™èþÆ>j¡Äæý$ ç³Ç×êÐèþ*Ë$ Ðèþ$¯èþ ^óþ†ÌZ E…yæþMæü ´ùÐèþ^èþ$a. AÆÿ$$™óþ §óþÔèý…ÌZ E{VæüÐé§é°² Mæürtyìþ ^óþÄæý$yé°Mìü {ç³Äæý$™é²Ë$ ÝëW…^éÍÞ…§óþ.
C…§æþ$MøçÜ… ^èþsêtË$ 糧æþ$¯ðþM>PÆÿ$$. ºËV>Ë$ ºÌZõ³™èþÐèþ$Äæý*ÅÆÿ$$. AÆÿ$$™óþ ç³r$tÐèþ$° 糨 Ðèþ$…¨ E{VæüÐé§æþ$Ë$ ѧóþÔéË ¯èþ$…^óþ Æ>¯èþÐèþçÜÆæÿ… Ìôý§æþ$. §óþÔèý…ÌZ¯óþ ç³#r$tMæü$ Ðèþ_a MæüÌZÏË… çÜ–íÙt…^èþÐèþ^èþ$a. Ìôý§é Ðèþ$Ç…™èþ ÐèþÅÐèþïܦMæü–™èþ…V> íßý…ÝëM>…yæþ f°…^èþÐèþ^èþ$a. A…§æþ$ÐèþËÏ E{VæüÐé§é°Mìü F™èþ… ËÀ…^èþ° ÝëÐèþ*hMæü ,BǦMæü ç³Çíܦ™èþ$Ë$ ¯ðþËMö˵yæþ…ò³O §æþ–íÙtÝëÇ…^éÍ. Ñ«§é¯èþç³ÆæÿÐðþ$O¯èþ Ðèþ*Ææÿ$µË §éÓÆ>¯óþ C¨ Ý뫧æþÅç³yæþ$™èþ$…¨.
***************************************
ANDHRAJOUTHI
EDITORIAL
ºçßý$Ðèþ$$Q {ç³gêqÔéÍ
Æ>fMîüÄæý*ËÌZ¯èþ*, C™èþÆæÿ Ææÿ…V>ËÌZ¯èþ*, çÜÓÄæý$…Mæü–íÙ™ø, MæüíÙt…_, çÜÐéâæýϯèþ$ ïÜÓMæüÇ…_, çÜÐèþ$çÜÅ˯èþ$ G§æþ$ÆöP°, ÑfÄæý*˯èþ$ Ý뫨…_, ÐèþÅMìü¢™éÓ°² ¡Ça¨§æþ$ªMæü$¯èþ² ÐèþÅMæü$¢Ë¯ðþ…§æþǯø Ðèþ$¯èþ… ^èþ*çÜ*¢ Ðèþ#…sê…. B ÐèþÆ>Y°Mìü ^ðþ…¨¯èþÐéÆóÿ ç³ÆæÿÓ™èþ¯óþ° Eõ³…{§æþ...BÄæý$¯èþ iÑ™èþ… E™óþ¢fMæüÆæÿ çÜ…çœ$r¯èþËÐèþ$Äæý$…. EfÓË ÑfÄæý*Ë ç³Ææÿ…ç³Ææÿ. ÑË„æü×ý Ë„æü×êË ™øÆæÿ×ý…. »êËÅ… ¯èþ$…yóþ ^èþ$Ææÿ$Mæü*, ^öÆæÿÐé ç³#×ìýMìü ç³#^èþ$aMæü$¯èþ² Eõ³…{§æþ ™èþ¯èþ 13Ðèþ Hr¯óþ Ý÷…™èþ*ÇÌZ "ѧéÅǦ Ñgêq¯èþ ÑM>çÜ Ðèþ$…yæþÍ' õ³Ææÿ$™ø JMæü ѧéÅǦ çÜ…çܦ¯èþ$ Ýë¦í³…^èþyæþ…™ø BÄæý$¯èþ °Æ>Ã×ýç³sìýÐèþ$ Ððþ$$§æþsìýÝëÇV> ÐðþË$Væü$ ^èþ*íÜ…¨.
1951& 53 Ðèþ$«§æþÅM>Ë…ÌZ ÁÐèþ$ÐèþÆæÿ…ÌZ yæþº$ÏÅ.h.¼ (ç³çÜ$¢™èþ… yìþ.G¯Œþ.BÆŠÿ) MæüâêÔéËÌZ C…rÆŠÿÒ$yìþÄñý$sŒý ^èþ§æþ$Ðèþ#™èþ$¯èþ² ÆøkÌZÏ, 糨õßý¯èþÐèþ Hr, {ç³™óþÅMæü B…{«§æþ Æ>çÙ‰… MøçÜ… ÝëÓÑ$ ïÜ™éÆ>… ^óþç³sìýt¯èþ çÜ™éÅ{Væüçßý…ÌZ Eõ³…{§æþ ^èþ$Ææÿ$Mæü$V> ´ëÌŸY¯é² Ææÿ$. ™èþ¯èþ Æ>fMîüÄæý*¯èþ$¿æýÐé˯èþ$ ¯ðþÐèþ$Ææÿ$ ÐóþçÜ$Mæü$…r* 1992ÌZ {ç³^èþ$Ç…_¯èþ "Væü™èþ…&çÜÓVæü™èþ…' A¯óþ ç³#çÜ¢Mæü…ÌZ B¯ésìý çÜÖ™èþ$Ͳ Eõ³…{§æþ CÌê Ðèþ#ÌôýÏS…^éÆæÿ$. "ÁÐèþ$ÐèþÆæÿ…ÌZ ^èþ§æþ$Ðèþ#Mæü$¯óþ ÆøkÌZϯóþ Æ>fMîüÄæý$ ^ðþO™èþ¯èþÅ… ¯éÌZ Ððþ$$VæüY ™öyìþW…¨. ¯é Æ>fMîüÄæý$ B§æþÆ>ØËMæü$ ¯é…¨ ç³ÍMìü…¨.
{ç³™óþÅMæü B…{«§æþ Æ>çÙ‰… MøçÜ… ÝëÓÑ$ ïÜ™éÆ>… ^óþç³sìýt¯èþ çÜ™éÅ{Væüçßý…ÌZ ¯óþ¯èþ$ çܵ…¨…_ ´ëÌŸY¯é²¯èþ$. çÜ™éÅ{Væüçßý$Ͳ ´ùÎçÜ$Ë$ Bí³, AÆðÿçÜ$t ^óþíÜ ÝëÄæý$…M>Ìê°Mìü Ðèþ¨ÌôýõÜÐéÆæÿ$. BçÜ…§æþÆæÿÂ…V> A¯óþMæüÝëÆæÿ$Ï ¯óþ¯èþ$ Mæü*yé AÆðÿçÜtÄæý*ůèþ$'. "_™èþ¢… M>Ìôýi Ò$§æþ, º$¨® Æ>fMîüÄæý*Ë Ò$§æþ' A¯èþ² ÝëÐðþ$™èþV> Ðèþ#…yóþ¨ ¯é ç³Çíܦ†. JMæü Æøk ÁÐèþ$ÐèþÆæÿ… òÜ…rÆŠÿÌZ ò³§æþª ºíßýÆæÿ…Væü çÜ¿æý fÇW…¨. §é§éç³# 糨ÐóþË Ðèþ$…¨ f¯èþ… àfÆðÿO¯èþ çÜ¿æý A¨. ÐèþMæü¢Ë…§æþÇ™ø´ër$ ¯óþ¯èþ$ Mæü*yé "Væü…ÁÆø糯éÅçÜ…' ^óþÔé¯èþ$. ^óþíÜ, Ðóþ¨Mæü ¨V>¯ø Ìôý§ø, G§æþ$r Ðèþ* Ðóþ$¯èþÐèþ*Ðèþ$ Vø´ëËÆ>Ðèþ#V>Ææÿ$ íÜ…çßý…Ìê °Ëºyìþ Mæü°í³…^éÆæÿ$. AMæüPyìþMæüPyóþ, A…™èþÐèþ$…¨ÌZ¯èþ*, ¯é ^ðþ…ç³Ë$ ÐéÄæý$VösêtÆæÿ$.
"Ðóþ$Ðèþ$…™é MæüçÙtç³yìþ ^èþ§æþ$Ðèþ# ^ðþí³µçÜ*¢ Ðèþ#…sôý, ±Mæü$ Æ>fMîüÄæý*Ë$ M>ÐéÌê?' A…r* ™é¯ø "Væü…ÁÆø糯éÅ çÜ…' ^óþÔéÆæÿ$. ¯é´ëÍr A§öMæü Ððþ$Ææÿ$ç³# §ðþº¾! ^ðþ…糧ðþº¾Ë$ ™èþWÍ™óþÄôý$… V>Mæü&¯é Æ>fMîüÄæý$ ÐéÅçÜ…V>°Mìü B¯éyóþ Væüsìýt ç³#¯é¨ ç³yìþ…¨'. 1957ÌZ MæüËMæü™é¢ÌZ° BVóü²Äæý$ ÆðÿOÌôýÓ Móü…{§æþ M>Æ>ÅËÄæý$…ÌZ, {ç³gê çÜ…º…«§éË ÔéQÌZ fÆæÿ²ÍçÜ$tV> Eõ³…{§æþ E§øÅVæü ç³ÆæÿÓ…ÌZ {ç³ÐóþÕ…^éÆæÿ$. C…XÏçÙ$, ™ðþË$Væü$, »ñý…V>Î, íßý…©, JÇÄæý* ¿êçÙÌZÏ ÐðþË$Ðèþyóþ BVóü²Äæý$ ÆðÿOÌôýÓ Ý뫨M>ÆæÿMæü ç³{†MæüËMæü$ BÄæý$¯èþ çÜ…´ë§æþMæü™èþÓ ¿êÆæÿ… Ðèþíßý…^éÆæÿ$. Eõ³…{§æþ õÜÐé°Ææÿ†° Væü$Ç…_ ѯèþ² M>…{Vðü‹Ü A«§æþÅ„æü$Ë$ §éÐðþ*§æþÆæÿ… çÜ…iÐèþÄæý$ÅV>Ææÿ$ "Ò$Ææÿ$ E§øÅV>°Mìü Æ>i¯éÐèþ$ ^óþíÜ ÐèþõÜ¢ HË*Ææÿ$ ´ëÆæÿÏÐðþ$…rÈ °Äñý*fÐèþÆæÿY… ¯èþ$…_ Ò$Ææÿ$ ´ùsîý^óþõÜ AÐèþM>Ôèý… Cí³µÝ뢯èþ$' A° ÐèþÆæÿ¢Ðèþ*¯èþ… ç³…´ëÆæÿ$.
Aç³µsZÏ B Ý릯é°Mìü ™èþÐèþ$ ò³§æþ¯é¯èþ² MöÐèþ*ÃÆðÿyìþz çÜ*ÆæÿůéÆ>Äæý$×ýV>Ææÿ$ {´ë†°£æþÅ… ÐèþíßýçÜ*¢ Ðèþ#…yæþyæþ…™ø B {糆´ë§æþ¯èþ¯èþ$ Eõ³…{§æþ BÐðþ*¨…^èþÌôýMæü´ùÄæý*Ææÿ$. Eõ³…{§æþMæü$ _¯èþ²™èþ¯èþ… ¯èþ$…^óþ Æ>fMîüÄæý*Ë ç³rÏ Ðèþ$Mæü$PÐèþ GMæü$PÐèþV> Ðèþ#¯é² 1982ÌZ } ¯èþ…§æþÐèþ$*Ç ™éÆæÿMæüÆ>Ðèþ*Æ>Ðèþ#V>Ææÿ$ ™ðþË$Væü$§óþÔèý… ´ëÈt Ýë¦í³…^èþyæþ… ™ø {MìüÄæý*ÖË Æ>fMîüÄæý*ÌZÏMìü {ç³ÐóþÕ…^é˯óþ ™èþ糯èþ MæüÍW…¨. í³ËÏË…™é C…M> ^èþ§æþ$Ðèþ#Mæü$…r$¯é²Ææÿ$. ÐéÆæÿ…™é iÑ™èþ… íܦÆæÿç³yæþÌôý§æþ$. AÆÿ$$¯é, AÐóþÒ$ BÌZ_…^èþMæü$…yé Eõ³…{§æþ 1982 BVæüçÜ$tÌZ ™ðþË$Væü$§óþÔèý…ÌZ ^óþÆæÿyæþ… §éÓÆ>, {ç³™èþÅ„æü Æ>fMîüÄæý*ÌZÏMìü §æþ*M>Ææÿ$.
"^ðþO™èþ¯èþÅ Ææÿ£æþ…'ÌZ } Æ>Ðèþ*Æ>Ðèþ#V>Ç™ø ´ësôý ç³ÆæÿÅsìýçÜ*¢ BàÆæÿ °{§æþË$ ´ësìý…^èþMæü$…yé AËçÜr ÌôýMæü$…yé, Æøl 350 MìüÌZÒ$rÆæÿ$Ï {ç³Äæý*×ý… ^óþçÜ*¢ 100ÆøkÌZÏ 35,000 MìüÌZÒ$rÆæÿ$Ï ^èþ$sìýt B…{«§éÐèþ°ÌZ "™ðþË$Væü$§óþÔèý…' ºË…V> Ðóþâæý*ϯèþyé°Mìü G…™èþV>¯ø Mæü–íÙ ^óþÔéÆæÿ$... 1983ÌZ ÑfÄæý$ÐéyæþÌZ fÇW¯èþ ™öÍ Ðèþ$à¯éyæþ$ÌZ, çÜçßýf…V>¯óþ, Eõ³…{§æþ ´ëÈt ™öÍ {糫§é¯èþ M>ÆæÿŧæþÇØV> G°²MðüO 1985 ÐèþÆæÿMæü* ™èþ¯èþ ѧæþ$ÅMæü¢ «§æþÆ>ð² çÜÐèþ$Ææÿ¦Ðèþ…™èþ…V> °ÆæÿÓíßý…^éÆæÿ$.
1983ÌZ ÑfÄæý$ÐéyæþÌZ ¯é…¨ ç³ÍMìü ™èþ§æþ¯èþ…™èþÆæÿ… ÉìþÎÏ, }¯èþVæüÆŠÿ, MæüËMæü™é¢ ¯èþVæüÆ>ÌZÏ °ÆæÿÓíßý…_¯èþ {糆糄æü Mæü*rÑ$ çÜÐèþ*ÐóþÔéË$ Eõ³…{§æþ {糆¿ê Ðèþ#Å™èþµ™èþ$¢ËMæü$ {ç³ºË {糡MæüË$. 1983 íœ{ºÐèþÇÌZ fÇW¯èþ íßýÐèþ*Äæý$™Œþ¯èþVæüÆŠÿ ÔéçܯèþçÜ¿æý Eç³ G°²MæüÌZ fÇW¯èþ ÇWY…VŠü çœÍ™èþ…V> ç³Æ>fÄæý$… ´÷…¨¯é, 1984 H{í³ÌŒýÌZ Eõ³…{§æþ Æ>fÅçÜ¿æý çÜ¿æý$Å°V> G°²MðüO¯éÆæÿ$. 1984&89 Ðèþ$«§æþÅ M>Ë…ÌZ ´ëÆæÿÏÐðþ$…r$ÌZ A† ò³§æþª {糆糄æü ´ëÈtV> Ææÿ*´÷…¨¯èþ ™ðþË$Væü$§óþÔèý… ´ëÆæÿÏÐðþ$…rÈ ´ëÈt ¯éÄæý$Mæü$°V> Eõ³…{§æþ G…™ø çßý$…§éV>, çÜÐèþ$Ææÿ¦Ðèþ…™èþ…V> ÐèþÅÐèþçßýÇ…^éÆæÿ$.
¯óþçÙ¯èþÌŒý {眅sŒý M>ÆæÿŧæþÆæÿ$ØÌZÏ JMæüÆæÿ$V> Eõ³…{§æþ 1989 Ý뫧éÆæÿ×ý G°²MæüËÌZ {眅r$ G°²MæüË {ç³×êãMæüMæü$ Ææÿ*´÷…¨…^èþyæþ…ÌZ, G°²MæüË ÐèþNÅà°² Ææÿ_…^èþyæþ… ÌZ {ç³Ðèþ$$Q ´ë{™èþ Ðèþíßý…^éÆæÿ$. G°²MæüÌZÏ ¯óþçÙ¯èþÌŒý {眅sŒý VðüÍ_ } Ñ.í³.íÜ…VŠü {糫§é¯èþÐèþ$…{† AÄæý*ÅÆæÿ$. çÜÐèþ*^éÆæÿ, {ç³ÝëÆæÿÔéQ, ´ëÆæÿÏÐðþ$…rÈ ÐèþÅÐèþàÆ>Ë ÔéQÐèþ$…{†V> A™èþÅ…™èþ MîüËMæüÐðþ$O¯èþ gZyæþ$ 糧æþÐèþ#Ͳ çÜÐèþ$Ææÿ¦Ðèþ…™èþ…V> °ÆæÿÓíßý…_ Eõ³…{§æþ õ³Ææÿ$ {糆çÙt˯èþ$ çÜ…´ë¨…^èþ$Mæü$¯é²Ææÿ$. Eõ³…{§æþ õܲçßýÖÍ. JMæüÝëÇ ç³Ç^èþÄæý$Ððþ$O¯èþ ÐèþÅMìü¢ BÄæý$¯èþ™ø iљ酙èþ… çÜ™èþÞ…º…«§éË$ MæüÍWÐèþ#…sêÆæÿ$. ¯éÅÄæý$çÜÙèþÐðþ$O¯èþ ÐésìýMøçÜ… ´ùÆ>yóþ…§æþ$Mæü$ çÜÆÿ$$™èþ… BÄæý$¯èþ Ððþ¯èþ$M>yæþÆæÿ$.
™èþ$ÆæÿÏ´ësìý Mæü$r$…ºÆ>Ðèþ#
(Eõ³…{§æþ çÙíÙt ç³NÇ¢ E™èþÞÐéË çÜ…§æþÆæÿÂ…V> Æ>íܯèþ ÐéÅçÜ…ÌZ° Mö°² ¿êV>Ë$)
***************************************
ANDHRAJOUTHI
EDITORIAL
BÔèýÄæý$… JMæüPsôý IMæüÅ™èþ H©?
¯éÄæý$Mæü$Ìôý »ê°çÜË$V> Ðèþ*ǯèþ糚yæþ$ {ç³f˯èþ$ ´ëÍ…^óþ çßýMæü$P Mæü*yé ¯ðþO†Mæü…V> MøÌZµ™éÆæÿ$. C糚yðþO¯é Ðóþ$Ë$MøMæü´ù™óþ ç³Çíܦ† ^óþÆÿ$$§érÐèþ^èþ$a. ™ðþË…V>×ý ^èþÇ{™èþ ¿æýÑçÙÅ ç³#rÌZÏ Ò$Ææÿ$ §øçÙ$Ë$V> Ñ$WÍ´ù™éÆæÿ$ çÜ$Ðèþ*! MðüíÜBÆŠÿMæü*yé ™é¯èþ$ Ðèþ*{™èþÐóþ$ {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý¯èþ$ Ý뫨…^èþVæü˯èþ¯èþ² ¿êÐèþ¯èþ¯èþ$ Ñyæþ¯éyéÍ. E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$Ë$ A…§æþDZ çÜÒ$MæüÇ…^éÍ. çÜ…çœ$sìý™èþ… ^óþÄæý*Í. HMæü{™ésìýò³O ¯èþyìþí³…_ Mö™èþ¢ ^èþÇ{™èþMæü$ ¯é…¨ ç³ËM>Í. ÌôýMæü´ù™óþ MæüÑ A…§ðþ{Ö A¯èþ²r$Ï GÐèþÇMìü ÐéÆóÿ {Væü*ç³#Ë$ Mæür$tMæü$…r*´ù™óþ Ðèþ$¯èþÐèþ$…™é AËÏÇ´ëËÐèþ#™é….
EÐðþÓ™èþ$¢¯èþ Ìôý^óþ ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ*ËMæü$ Fí³Ç HÐèþ$¯é²
BW´ùÆÿ$$…§é HÑ$? Cç³#yæþ$ EË$Mæü* Ìôý§æþ$ ç³Ë$Mæü* Ìôý§æþ$
GÐèþÇMìüÒÆóÿ {Væü*ç³#Ë$ Mæür$tMæü$…sñýrÏ!
Ðèþ$¯èþÐèþ$…™é JMæü Væü$…ç³#V> Ðèþ*ÆæÿMæü´ù™óþ
Ðèþ$¯èþ Ôèý{™èþ$Ðèþ#Ë$ Ðèþ$$…ç³#Mæü$ Væü$ÆæÿÄôý$ŧðþç³#µyæþ*? ....
CMæü¯ðþO¯é ^óþ™èþ¯èþ Móü™èþ¯éËÐðþ$OMö™èþ¢ ^èþÇ{™èþMæü$ Fí³Ææÿ$Ë*§éª…'
... A…§ðþ{Ö MæüË… ¯èþ$…_ gêË$Ðéǯèþ D MæüÑ™èþÓ… ™ðþË…V>×ý çÜÓVæü™èþ…. {糆 ™ðþË…V>×îýÄæý$$yìþ° B™èþÃÑÐèþ$ÆæÿØ ^óþçÜ$MøÐèþyé°Mìü ç³#ÇVöÌôýµ A„æüÆæÿ çÜ™éÅËÑ. A…™èþMæü$Ñ$…_ A…«§æþM>Ææÿ…ÌZ MörtÑ$sêtyæþ$™ø¯èþ² ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$ËMìü JMæü Ðóþ$Ë$MöË$ç³#. ^ðþO™èþ¯èþÅ MæüÆæÿ©í³Mæü. Væü™èþ Ðèþ$$ò³Oµ HâæýåÌZ {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý Ý뫧æþ¯èþMæü$ 52 çÜ…çœ*Ë$ ç³#r$tMö_a¯éÆÿ$$. C…M> ÐèþÝë¢Æÿ$$. C…§æþ$ÌZ BÔèýaÆæÿÅ… Ìôý§æþ$. Ñ_{™èþÐóþ$Ñ$r…sôý ÒÆðÿÐèþÆæÿ* JMæüÇMìü JMæüÆæÿ$ MæüËÐèþÆæÿ$. JMæüÆæÿ…sôý JMæüÇMìü ç³yæþ§æþ$. JMæüÐóþâæý MæüÍíܯé JMæüÇMìü JMæüÆæÿ…sôý A糯èþÐèþ$ÃMæü…. Ðóþ$Ðóþ$ °fÐðþ$O¯èþ ™ðþË…V>×ý Ðé§æþ$ËÐèþ$¯óþ ¿êÐèþ¯èþ™ø E…sêÆæÿ$. AíÜ¢™éÓ°² M>´ëyæþ$Mö¯óþ {ç³Äæý$™é²ËÌZ M>Ë… gêÇ´ù™ø…¨. GÐèþÇMìü ™ø_¯èþ Ñ«§æþ…V> ÐéÆæÿ$ ¿êÐéË$, AÀ{´ëÄæý*Ë$ -{ç³MæüsìýçÜ$¢…sêÆæÿ$.
{ç³gê E§æþÅÐèþ$ M>ÆæÿÅ{MæüÐèþ*Ë$ GÐèþÇMìü ÐéÆóÿ Ææÿ*´÷…¨…^èþ$Mö…r$…sêÆæÿ$. CÐèþÓ±² M>§æþ° §é§éç³# 糨 çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë Mìü…§æþr ™ðþË…V>×ý Æ>çÙ‰ çÜÑ$† õ³Ææÿ Æ>fMîüÄæý$ E§æþÅÐèþ$ çÜ…çܦ HÆæÿµyìþ…¨. A…§æþÆæÿ* G…™ø çÜ…™øçÙ ç³yéz Ææÿ$. Ðèþ$…_M>Ë… Ðèþ_a…§æþ¯èþ$Mö¯é²Ææÿ$ ™ðþË…V>×ý -{ç³fË$. Æ>fMîüÄæý$ ´ëÈt A¯èþ²ç³šyæþ$ A«¨M>Æ>°² A…§æþ$MøÐèþyæþÐóþ$ §é° ç³ÆæÿÐèþ*Ðèþ«¨ Mæü§é. Ðèþ$Ç sìýBÆŠÿG‹Ü Æ>fMîüÄæý*Ë$ Mæü*yé A«¨M>Ææÿ… ^èþ$r*t †ÆæÿVæüÝëV>Æÿ$$. ©…™ø E§æþÅÐèþ$ çÜ*¹Ç¢° ÆæÿWÍ…^èþyæþ…ÌZ sìýBÆŠÿG‹Ü ÑçœËÐðþ$O…¨. çœÍ™èþ…V> B ´ëÈtÌZ ^óþǯèþ E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$ÌZÏ AçÜÐèþ$Æ ¯ðþËMö° _ÐèþÇMìü ÐóþÆæÿ$ç³yìþ GÐèþÇMìü ÐéÆæÿ$ ÐóþÆæÿ$ Mæü$…ç³r$Ï ò³r$tMøÐèþËíÜÐèþ_a…¨.
Kr$ »êÅ…MŠü Æ>fMîüÄæý*Ë™ø E§æþÅÐèþ*˯èþ$ °ÇÃ…^èþÌôýÐèþ$° ^éÌê BËçÜÅ…V> ™ðþË$çÜ$Mæü$¯èþ² sìýBÆŠÿG‹Ü A«¨¯éÄæý$Mæü™èþÓ… ™èþ¯èþ ç³…«§é¯èþ$ Ðèþ*Ææÿ$aMæü$¯èþ²r$ÏV>¯óþ Mæü°µÝù¢…¨. AÆÿ$$™óþ A«¨¯óþ™èþ HMæü…V> BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ©„æü A¯óþ {ºàÃÝ눰² {ç³Äñý*W…^èþrÐóþ$ BÌZ_…ç³ ^óþõܨV> E…¨. {ç³gêÝëÓÐèþ$Å E§æþÅÐèþ*Ë AÐèþ$$ÃË ´÷¨ÌZ BÐèþ$Ææÿ×ý ©„æü A¯óþ¨ BQÇ Aç܈… A° ¯é AÀ{´ëÄæý$…. JMæüÐóþâæý D {ºàÃç܈… Mæü*yé ÑçœËÐèþ$Æÿ$$™óþ sìýBÆŠÿG‹ÜMæü$ A°² §éÆæÿ$Ë* Ðèþ$*çÜ$Mæü$´ùÆÿ$$¯èþsôýϯèþ° ^ðþç³µÐèþ^èþ$a. ÝûÐèþ$Å… V> Ððþ$$§æþÌñýO¯èþ G¯ø² _Ææÿ$ E§æþÅÐèþ*Ë$ {糿æý…f¯èþ…V> Ðèþ*Ç ç³MæüP§øÐèþ ç³sìýt¯èþ E§æþ…™éË$ MøMöËÏË$.
M>ÖÃÆŠÿ ¯èþ$…_ Mæü¯éÅMæü$Ðèþ*Ç ÐèþÆæÿMæü$ {ºçßýÃç³#{™é ÌZÄæý$ ¯èþ$…_ £éÆŠÿ GyéÇ ÐèþÆæÿMæü$ {糆 Æ>çÙ‰…ÌZ¯èþ* AíÜ¢™èþÓ E§æþÅÐèþ* Ë$ H¯ésìý¯èþ$…^ø ^ðþËÆóÿVæü$™èþ*¯óþ E¯é²Æÿ$$. EÐðþÓ™èþ$¢¯èþ GWíÜç³yìþ¯èþ E§æþÅÐèþ*Ë$ Væü™èþ^èþÇ{™èþMæü$ ™éÆ>P×êË$V> Ñ$WÌêÆÿ$$. Mö°² ÆæÿM>¢°² _…¨…^éÆÿ$$. Ðèþ$$QÅÐèþ$…{™èþ$ Ë$ Mæü*Í´ùÄæý*Ææÿ$. C§æþªÆæÿ$ {糫§é¯èþ Ðèþ$…{™èþ$Ë$ {´ë×êË$ MøÌZµÄæý*Ææÿ$. C…§æþ$Mæü$ M>Ææÿ×ê˯èþ$ {ç³™óþÅMæü…V> ÑyæþÐèþ$Ça^ðþç³µ¯èþÐèþçÜÆæÿ… Ìôý§æþ$. H §óþÔé°MðüO¯é, H {´ë…™é°MðüO¯é A¯óþM>¯óþMæü çÜÐèþ$çÜÅË$ E…yæþyæþ… çÜçßýf…. B çÜÐèþ$çÜÅ˯èþ$ H §æþ–MøP×ý… ¯èþ$…_ ^èþ*çÜ$¢¯é²Ðèþ$¯óþ §é°² ºsìýt Ðésìý ç³ÇÚëPÆæÿÐèþ$* E…r$… ¨.
§æþ$Ææÿ§æþ–çÙtÐóþ$Ñ$r…sôý Ðèþ$¯èþ ´ëËMæü$Ë$ {ç³fË çÜÐèþ$çÜÅË° MóüÐèþË… ´ë˯éç³ÆæÿÐðþ$O¯èþ çÜÐèþ$çÜÅË$V>¯óþ ¿êÑ…^èþ yæþ…. GÐèþÆæÿ$ A«¨M>Ææÿ…ÌZMìü Ðèþ_a¯é Cr$Ðèþ…sìý ÐðþOQÇ ^èþ*ç³yæþ… çÜÆæÿÓÝ뫧éÆæÿ×ýÐðþ$O´ùÆÿ$$…¨. {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý çÜÐèþ$õÜÅ C…§æþ$MöMæü †Ææÿ$Væü$Ìôý° E§éçßýÆæÿ×ý. ™ðþË…V>×ýMæü$ {ç³™óþÅMæü Æ>çÙ‰ -{糆糆¢° çÜÐèþ$Mæü*ÆæÿayæþÐèþ$¯óþ ÑçÙÄæý*°² Ðèþ$¯èþ ´ëËMæü$Ë$ MóüÐèþË… ´ë˯é ç³ÆæÿÐðþ$O¯èþ çÜÐèþ$çÜÅV>¯óþ ^èþ*çÜ$¢¯é²Ææÿ$. D AçÜ…º§æþ® ÐðþOQÇ M>Ææÿ×ý…V> MøÝë¢ B…{«§æþ, ™ðþË…V>×ý {´ë…™éË Ðèþ$«§æþÅ ¡{Ðèþ Ñ¿ôý§éËMæü$ M>Ææÿ×ýÐèþ$Æÿ$$…¨. {ç³çÜ$¢™èþ… A«¨M>Ææÿ…ÌZ E¯èþ² M>…{Vðü‹Ü Væü™èþ… ÌZ {ç³™óþÅMæü Æ>{Úët°Mìü EÐðþÓ™èþ$¢¯èþ GVæüíܯèþ -{ç³gê E§æþÅÐèþ*˯èþ$ ÝëÐèþ$ §é¯èþ ¿ôý§æþ §æþ…yø´ëÄæý*Ë™ø A×ý_ÐóþíÜ…¨.
C糚yæþ$ Mæü*yé ™èþ¯èþ ´ë™èþ 糧æþ®†¯óþ A¯èþ$çÜÇçÜ*¢ Ðèþ$ÆøÝëÇ ™ðþË…V>×ý {ç³fËMæü$ A¯éÅÄæý$… ^óþÄæý$yé°Mìü íܧæþ®Ðèþ$Æÿ$$…¨. °gê°Mìü Ðèþ$¯èþ§óþÔèý… G§æþ$ÆöP…sZ¯èþ² A°² çÜÐèþ$çÜÅËMæü* Ðèþ$*ËM>Ææÿ×ý… M>…{Vðü‹Ü ´ëÈtÄôý$ A¯óþ¨ °ÇÓÐé§é…Ôèý…. Aç³µsìýMìü Cç³µsìýMìü M>…-{Vðü‹Ü ´ëÈtÄôý$ ™ðþË…V>×ýMæü$ Ayæþ$z A¯óþ¨ A…§æþÇMîü ™óþr™ðþËÏÐèþ$Ðèþ#™ø…¨. AÆÿ$$™óþ {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý Ý뫧æþ¯èþ MøçÜ… Mæü…Mæü×ý… Mæür$tMö¯èþ² sìýBÆŠÿG‹Ü Ðèþ*{™èþ… C…M> M>…{Vðü‹Ü¯óþ ¯èþÐèþ$$Ùø…¨. Ððþ*çÜ´ù™ø…¨. Ððþ$$§æþsìýÝëÇ Ððþ*çÜ´ù™óþ AÐèþ*Äæý$Mæü$yæþ¯èþ$MøÐèþ^èþ$a; Æðÿ…yæþÐèþÝëÇ Ððþ*çÜ´ù™óþ í³^øayæþ¯èþ$MøÐèþ^èþ$a; 糧óþ 糧óþ Ððþ*çÜ´ù™óþ ç³°Mìü Ðèþ*ͯøyæþ°í³…^èþ$MøÐèþyæþÐóþ$ M>§æþ*? C§óþ sìýBÆŠÿG‹Ü ÑçÙÄæý$…ÌZ Cç³µsìýÐèþÆæÿMæü* fÆæÿ$Væü$™èþ* ÐèþÝù¢…¨.
E§æþÅÐèþ$ ¯éÄæý$Mæü$Ë ÐèþÅMìü¢™éÓ˯èþ$ {¿æýçÙ$t ç³sìýt…^èþyæþÐèþ$¯óþ ¨ MóüÐèþË… M>…{Vðü‹Ü ¯éÄæý$Mæü$Ë™ø¯óþ {´ëÆæÿ…¿æý…M>Ìôý§æþ$. A°² ´ëÈtË ¯éÄæý$Mæü$Ë* A…§æþ$Mæü$ ´ë˵yæþ$™èþ$¯é²Ææÿ$. °f… ^ðþ´ëµË…sôý A¨ {糆 çÜÐèþ*f…ÌZ¯èþ* E¯èþ² ÐèþÅÐèþàÆæÿÐóþ$. {糆 E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$yìþ ^èþÇ{™èþÌZ Ë„æüüÅ -{¿æýçÙ$tyæþ$ M>ÐèþyæþÐèþ$¯óþ¨ Ñ«¨V> E…yóþ K A«§éÅÄæý$…. A…™èþÐèþ*{™é¯èþ E§æþÅÐèþ*Ë$ BW´ù™éÄæý*? {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… ÑçÙÄæý$…ÌZ M>…{Vðü‹Ü ÐéÆæÿ$ çÜÇV>Y Cr$Ðèþ…sìý ´÷Ææÿ´ër$ç³yæþ$™èþ$¯é²Ææÿ$ çÜ$Ðèþ*! MæüÑ A…§ðþ{Ö A¯èþ²r$tV> ÐèþÅMìü¢ ÝëÓÆæÿ¦… G糚yæþ* ÐèþÅÐèþïܦMæü–™èþ ¯óþÆæÿ… M>§æþ$. M>…{Vðü‹Ü ¯éÄæý$Mæü$Ë$ Ðèþ$à™èþ$ð çÜÖ†Mìü Aç³^éÆæÿ… ^óþÝù¢¯é²Ææÿ$; ™ðþË…V>×ý ™èþÍÏMîü {§øçßý… ^óþÄæý$yé°Mìü Ððþ¯èþ$M>yæþsôýϧæþ$.
MóüÐèþË… MðüíÜBÆŠÿ ÐèþÅMìü¢Væü™èþ ºËïßý¯èþ™èþË° G†¢^èþ*ç³#™èþ* ™ðþË…V>×ýMæü$ Ayæþ$z ç³yæþr… G…™èþ ÐèþÆæÿMæü$ çܺº$? ™ðþË…V>×ý A…sôý MðüíÜBÆŠÿ JMæüPÆóÿ M>§æþ$; ™ðþË…V>×ýÌZ BÄæý$¯èþ JMæüPyóþ Ìôýyæþ$. BÄæý$¯èþ MóüÐèþ Ë… JMæü Æ>fMîüÄæý$ ´ëÈtMìü ¯éÄæý$Mæü$yæþ$ Ðèþ*{™èþÐóþ$. ™ðþË…V>×ý {ç³™óþÅMæü Æ>{çÙt…V> HÆæÿµyìþ¯èþ A¯èþ…™èþÆæÿ… C™èþÆæÿ ´ëÈtË* A«¨M>Ææÿ… MøçÜ… ´ùsîý ç³yæþ™éÆÿ$$. C糚yæþ$ Móü…{§æþ…ÌZ¯èþ*, Æ>çÙ‰…ÌZ¯èþ* M>…{Vðü‹Ü {糿æý$™éÓÌôý A«¨M>Ææÿ…ÌZ E¯é²Æÿ$$. ™ðþË…V>×ý HÆæÿµyìþ™óþ M>…{VðüõÜÞ Mö™èþ¢ Æ>{çÙt…ÌZ A«¨M>Ææÿ…ÌZMìü Ðèþ^óþa AÐèþM>ÔèýÐèþ$$…r$…¨. AÆÿ$$™óþ M>…{Vðü‹Ü ÔéÔèýÓ™èþ…V>, B Ðèþ*rMöõÜ¢ Ðèþ$Æóÿ ´ëÈt Mæü*yé A«¨M>Ææÿ…ÌZ E…yæþ»Z§æþ$. {ç³fË$ E…^èþ Ææÿ$ Mæü*yé.
D çÜ™èþÅ… M>…{Vðü‹Ü ¯éÄæý$Mæü$ËMæü$ ™ðþÍÄæý$…§é? M>¯óþM>§æþ$. M>Mæü´ù™óþ sìýBÆŠÿG‹Ü {ç³fË Ðèþ$§æþª™èþ$¯èþ$ ç³NÇ¢V> ÝëÓÄæý$™èþ¢… ^óþçÜ$Mö…sZ…§ø¯èþ° ÐéÆæÿ$ ¿æýÄæý$ç³yæþ$™èþ$¯é²Ææÿ$ M>»ZË$! Ar$Ðèþ…r糚yæþ$ ™ðþË…V>×ý {´ë…™èþ M>…{Vðü‹Ü ¯éÄæý$Mæü$Ìôý E§æþÅÐèþ*°Mìü ¯éÄæý$Mæü™èþÓ… Ðèþíßý…^èþÐèþ^èþ$a. AÌê ^óþÄæý$Mæü´ùV> ™èþÐèþ$ ´ëÈtMìü ^ðþ…¨¯èþ C™èþÆæÿ {´ë…™éË ¯éÄæý$Mæü$Ìôý ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$Ëò³O AÐéMæü$Ë$ ^èþÐéMæü$Ë$ õ³Ë$™èþ$…sôý {õ³„æüMæü ´ë{™èþ ÐèþíßýçÜ$¢¯é²Ææÿ$! C¨ ™ðþË…V>×ý {´ë…™èþ M>…{Vðü‹Ü ¯éÄæý$Mæü$Ë »ê°çÜ Ðèþ$¯èþçÜ¢™éÓ°Mìü A§æþª… ç³yæþ$™ø…¨. JMæüÆæÿ$ MðüíÜBÆŠÿ¯èþ$ gZMæüÆŠÿV> ÐèþÇ~õÜ¢ Ðèþ$ÆöMæüÆæÿ$ HMæü…V> ™èþ$´ëMæü$ÍÐèþÓÐèþ$° Ayæþ$Væü$™èþ$¯é²Ææÿ$. Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ ¯éÄæý$Mæü$yæþ$ JMæüÆæÿ$ Ðèþ$Ç Mö…™èþ Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ Ððþãå ¿êVæüůèþVæüÆæÿ…ÌZ ™éÐèþ$$ò³sìýt¯èþ ò³r$tºyæþ$˯èþ$ †ÇW CÐèþÓÐèþ$° AyìþV>Ææÿ$.
AÐèþ#¯èþ$ C¨ ^éÌê ¯éÅÄæý$º§æþ®Ððþ$O¯èþ yìþÐèþ*…yŠþ. ÐéÆæÿ$ ò³sìýt¯èþ ò³r$tºyæþ$Ëò³O çÜ…´ëÆÿ$$…^èþ$Mæü$¯èþ² Ìê¿ê˯èþ$ Ñ$¯èþàÆÿ$$…_ ¯éÅÄæý$… V> ÐéÇMìü Æ>ÐèþËíܯèþ ò³r$tºyæþ$˯èþ$ C^óþaÄæý*Í. ™ðþË…V>×ý {ç³™óþÅMæü Æ>{çÙt…V> HÆæÿµyìþ¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ B ¯éÄæý$Mæü$° yìþÐèþ*…yŠþ¯èþ$ ¯ðþÆæÿÐóþÆ>aÍ. B ¯éÄæý$Mæü$yæþ$ çÜÓ™éàV> ÐéÅ´ëÆæÿçÜ$¢yæþ$ M>ºsìýt Cr$Ðèþ…sìý yìþÐèþ*…yŠþ ^óþÄæý$yæþ… BÄæý$¯èþ ¯ðþOf… A° A¯èþ$MøÐèþyæþ… ´÷Ææÿ´ër$M>§æþ$ Mæü§é. ™ðþË…V>×ý yìþÐèþ*…yŠþ ^éÌêÐèþ$…¨ M>…{Vðü‹Ü ¯éÄæý$Mæü$ËMæü$ MæüÍíÜ Ðèþ_a…§æþ° ^ðþ´ëµÍ. {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý¯èþ$ ÐèþņÆóÿMìü…_¯èþ -{糆 ÐéÇMîü Ðèþ$¯èþ ¨Ðèþ…Væü™èþ Ðèþ$$QÅÐèþ$…-{† H§ø JMæü 糧æþÑ C^éaÆæÿ$. ©…™ø A…§æþÆæÿ* çÜÐðþ$OMæüÅ™éÆ>Væü… A…§æþ$Mæü$¯é²Ææÿ$. C糚yæþ$ EË$Mæü*ç³Ë$Mæü* Ìôý§æþ$.
CÌê 糧æþÐèþ#ËMøçÜ… ò³OçÜË MøçÜ… Ðèþ$¯èþ AíÜ¢™éÓ˯èþ$ AÐèþ$$ÃMæü$¯èþ²…™èþ M>Ë… ™ðþË…V>×ý Æ>Ðèþyæþ… MæüËÏ. A¨ Gç³µsìýMîü JMæü çÜÓç³²…V>¯óþ Ñ$WÍ´ù™èþ$…¨. ¯éÄæý$Mæü$Ìôý »ê°çÜË$V> Ðèþ*ǯèþ糚yæþ$ {ç³f˯èþ$ ´ëÍ…^óþ çßýMæü$P Mæü*yé ¯ðþO†Mæü…V> MøÌZµ™éÆæÿ$. C糚yðþO¯é Ðóþ$Ë$MøMæü´ù™óþ ç³Çíܦ† ^óþÆÿ$$§érÐèþ^èþ$a. ™ðþË…V>×ý ^èþÇ{™èþ ¿æýÑçÙÅ™Œþç³#rÌZÏ Ò$Ææÿ$ §øçÙ$Ë$V> Ñ$WÍ´ù™éÆæÿ$ çÜ$Ðèþ*! çÜÆóÿ MðüíÜBÆŠÿMæü*yé ™é¯èþ$ Ðèþ*{™èþÐóþ$ {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý¯èþ$ Ý뫨…^èþVæü˯èþ¯èþ² ¿êÐèþ¯èþ¯èþ$ Ñyæþ¯éyéÍ. E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$Ë$ A…§æþDZ çÜÒ$MæüÇ…^éÍ. çÜ…çœ$sìý™èþ… ^óþÄæý*Í. HMæü{™ésìýò³O ¯èþyìþí³…_ Mö™èþ¢ ^èþÇ{™èþMæü$ ¯é…¨ ç³ËM>Í. ÌôýMæü´ù™óþ MæüÑ A…§ðþ {Ö A¯èþ²r$Ï GÐèþÇMìü ÐéÆóÿ {Væü*ç³#Ë$ Mæür$tMæü$…r*´ù™óþ Ðèþ$¯èþÐèþ$…™é AËÏÇ´ëËÐèþ#™é…. ™èþÍÏ ™ðþË…V>×ý §éçÜÅ Ôèý–…QÌêËÌZ¯óþ E…yìþ´ùVæü˧æþ$.
&{Ö«§æþÆŠÿ «§æþÆ>Ãçܯèþ…
(™ðþË…V>×ý ÑÐðþ*^èþ¯èþ çÜÑ$†)
***************************************
ANDHRAJOUTHI
EDITORIAL
"A{VæüÆ>fÅ…' Ææÿ„æü×ý CÌêVóü¯é?
C…§æþÆŠÿ Ðèþ$ÌZá{™é
C糚yæþ$ Ðèþ$¯èþ ÐðþOÐèþ*°Mæü §æþâæý…ÌZ 39 ÝëPÓ-{yæþ¯èþ$Ï E…yæþV> 30 Ðèþ*-{™èþÐóþ$ òœOsìý…VŠü ÝëPÓ-{yæþ¯ŒþÞ. Òsìý çÜ…Qůèþ$ Æ>»ZÄôý$ Æðÿ…yæþ$ çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>ËÌZ 28Mìü ™èþWY…^èþ¯èþ$¯é²Ææÿ$. "{ç³ç³…^èþ A-{VæüÆ>fÅ…'V> BÑÆæÿÂÑçÜ$¢¯é²Ðèþ$° Vöç³µË$ ^ðþ糚MøÐèþyæþ…ÌZ Ðèþ$¯èþ E™éÞçßý… HÐèþ*{™èþ… ™èþVæüYÌôý§æþ$ çÜ$Ðèþ$…yîþ!
çÜÇçßý§æþ$ªË Ææÿ„æü×ý ÑçÙÄæý$…ÌZ çÜÐèþÅ…V> ÐèþÅÐèþçßýÇ…^èþMæü´ùÐèþyæþ… Ðèþ$¯èþ ^éÇ{™èþMæü ÐéÆæÿçÜ™èþÓ… M>»ZË$! ÐðþOÐèþ*°Mæü §æþâæý Eç³ -{糫§é¯é«¨M>Ç GÆÿ$$ÆŠÿ Ðèþ*ÆæÿÛÌŒý í³.Mðü.»êÆø¾Æ> ™èþ¯èþ A«¨M>Ææÿ »ê«§æþÅ™èþË ç³Ç«¨ÌZMìü Æ>°, AÆÿ$$ ™óþ §óþÔèý Ææÿ„æü×ýMæü$ çÜ…º…«¨…_ A™èþÅ…™èþ {´ë«§é¯èþÅ… MæüË ÑçÙÄæý*Ëò³O ºíßýÆæÿ…Væü…V> ÑÐèþ$ÆæÿØË$ ^óþÔéÆæÿ$. C¨ A«¨M>Ææÿ, A¯èþ«¨M>Ææÿ ÐèþÆ>YËMæü$ G…™ðþO¯é ¨{V>Â…† MæüÍY…_…¨. AÆÿ$$™óþ BÄæý$¯èþ ^óþíܯèþ {糆 ÑÐèþ$Æ>Ø A„æüÆæÿ çÜ™èþÅ… M>§é? Ðèþ$íßýâê (òœOrÆŠÿ) ò³OÌñýrÏ ÑçÙÄæý$Ððþ$O »êÆø¾Æ> ÐéÅQÅËò³O ¯ðþËMö¯èþ² ÑÐé§é°² ç³ÇçÙPÇ…^óþ A…Ôé°² ÐéÄæý$$õܯèþMóü Ðèþ¨ÍÐóþ§éª….
AÆÿ$$™óþ BÄæý$¯èþ {ç³Ýë¢Ñ…_¯èþ MîüËMæü çÜÐèþ$çÜÅ& gê¡Äæý$ Ææÿ„æü×ý ÐèþÅÐèþàÆ>ËÌZ Æ>fMîüÄæý$Ðóþ™èþ¢ Ë$, E§øÅVæüÝëÓÐèþ$Å ÐèþÅÐèþçܦ (º*ÅÆ>{MæüïÜ) Ñ$†Ò$ǯèþ gZMæüÅ…& ÑçÙÄæý$Ððþ$O Ðèþ$¯èþ… CMæü GÌê…sìý M>ËÄæý*糯èþ ^óþÄæý$Mæü$…yé -{Ôèý§æþ® ^èþ*ç³ÐèþËíܯèþ AÐèþçÜÆæÿÐèþ$$…¨. Ææÿ„æü×ý Ææÿ…Væü…ÌZ ç³Çíܦ™èþ$Ë$ E…yéÍÞ¯èþ Ñ«§æþ…V> ÌôýMæü´ùÐèþyé°Mìü C…M> C™èþÆæÿ M>Ææÿ×êË$ ÌôýMæü´ùÌôý§æþ$.òÜO¯èþÅ… ©ÆæÿƒM>ÍMæü {ç³×êãMæüË$ Ææÿ*´÷…¨…^èþ$MøÐèþyé°Mìü çÜ…íܧæþ®…V> ÌôýMæü´ùÐèþyé°² CMæüPyæþ E§æþçßýÇ…^èþÐèþ^èþ$a. ©°Mìü ™øyæþ$ {†Ñ«§æþ §æþâêË$ ™èþÐèþ$Mæü$ AÐèþçÜÆæÿÐðþ$O¯èþ òÜO°Mæü ÝëÐèþ*{W ÑçÙÄæý$Ððþ$O ™èþÆæÿ^èþ$ {糿æý$™éÓ°² Mö™èþ¢ yìþÐèþ*…yæþ$Ï ^óþÄæý$yæþ… ç³Çíܦ†° Ðèþ$Ç…™èþ çÜ…MìüÏçÙt… ^óþÝù¢…¨.
ÝëÄæý$«§æþ ºËV>Ë A«¨M>Ææÿ$ Ë$, Ææÿ„æü×ý Ðèþ$…{†™èþÓ ÔéQ ´ûÆæÿ A«¨M>Ææÿ$Ë Ðèþ$«§æþÅ ÑÑ«§æþ A…ÔéËò³O Ðèþ$$QÅ…V> BÄæý$$«§éË Mö¯èþ$VøâæýåMæü$ A¯èþ$çÜÇ…^éÍÞ¯èþ Ñ«¨ Ñ«§é¯éËò³O Ñ¿ôý§éË$ ç³Çíܦ™èþ$˯èþ$ G…™ðþO¯é AçÜ¢ÐèþÅçÜ¢… ^óþçÜ$¢¯é²Æÿ$$. "Ææÿ„æü×ý ç³ÇÔZ«§æþ¯èþ, AÀÐèþ–¨® çÜ…çܦ' (yìþBÆŠÿyìþK) {ç³ÔèýçܦÐðþ$O¯èþ õÜÐèþË$ A…¨…_¯èþç³µsìýMîü {糫§é¯èþ Äæý$$§æþ®sêÅ…Mæü$, ™óþÍMæü´ësìý Äæý$$§æþ® ÑÐèþ*¯éË (GÌŒýíÜG) ÑçÙÄæý$…ÌZ ™èþ¯èþ ÝëÐèþ$Æ>¦üÅ°² °Ææÿ*í³…^èþ$MøÐèþyæþ…ÌZ C…™èþÐèþÆæÿMæü$ çÜçœË… M>ÌôýMæü´ùÆÿ$$…¨. ÐéÄæý$$õܯèþÌZ Ñ$VŠü&21 Äæý$$§æþ® ÑÐèþ*¯éË Ý릯èþ…ÌZ {ç³ÐóþÔèýò³sôýt…§æþ$Mæü$ yìþBÆŠÿyìþK C…™èþÐèþÆæÿMæü$ 450Mìü ò³OV> GÌŒýíÜG ÑÐèþ*¯é˯èþ$ Ææÿ*´÷…¨…_…¨. AÆÿ$$™óþ ÐésìýÌZ JMæüP§é±² Ðèþ$¯èþ ÐéÄæý$$õܯèþÌZ {ç³ÐóþÔèýò³rtÌôý§æþ$.
ÐðþOÐèþ*°Mæü §æþâæý Ðèþ*i {糫§é¯é«¨M>Ç JMæüÆæÿ$ çÜÓÄæý$…V> JMæü GÌŒýíÜG¯èþ$ çÜÓÄæý$…V> ¯èþyìþí³ çÜ…™èþ–í³¢ ÐèþÅMæü¢… ^óþÔéÆæÿ$. B ¯èþÐèþ$*¯é GÌŒýíÜG¯èþ$ Mæü*yé ÐéÄæý$$ õܯèþÌZ {ç³ÐóþÔèýò³rtÌôý§æþ$! §óþÖÄæý$ E™èþµ™èþ$¢Ë¯èþ$ Ñ°Äñý*W…^èþ$MøÐèþyæþ… M>Mæü ѧóþÖ òÜO°MæüÝëÐèþ*{W° ¨Væü$Ðèþ$† ^óþçÜ$MøÐèþyé°Móü Ðèþ$¯èþ -{†Ñ«§æþ §æþâêË A«¨M>Ææÿ$Ë$ Ððþ$$Væü$Y ^èþ*ç³#™èþ$¯é²Ææÿ$. Ðèþ$Ç 62 çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë ÝëÓ™èþ…{™èþÅ… ™èþÆæÿ$Ðé™èþ Mæü*yé Ðèþ$¯èþ òÜO°Mæü ÝëÐèþ*{WÌZ 70 Ôé™èþ… ¨Væü$Ðèþ$† ^óþçÜ$Mæü$¯èþ²§óþ AÐèþyæþ…ÌZ BÔèýaÆæÿÅÐóþ$Ðèþ$$…¨? Ææÿ„æü×ý ÐèþÅÐèþàÆ>ËÌZ °Ææÿ~Äæý*Ë$ ¡çÜ$MøÐèþyæþ…ÌZ ¡-{Ðèþ gê´ëÅ°Mìü -{糫§é¯èþ M>Ææÿ×ý… Æ>fMîüÄæý$ç³ÆæÿÐðþ$O¯èþ§æþ¯èþyæþ… °ÇÓÐé§é…Ôèý…. çÜÇçßý§æþ$ªÌZÏ ^ðþO¯é, ´ëMìüÝ릯Œþ òÜO¯éÅË Mæü§æþÍMæüËò³O °Ææÿ…™èþÆæÿ… °çœ* E…^éÍÞ¯èþ ™èþÆæÿ$×ý…ÌZ Ðèþ$¯èþ òÜO°Mæü ºËV>ËMæü$ AÐèþçÜÆæÿÐðþ$O¯èþ òÜO°Mæü ÝëÐèþ*{W MöÆæÿÐèþyìþ…§æþ¯èþ²¨ JMæü MæüuøÆæÿ ÐéçÜ¢Ðèþ….
D ÔZ^èþ±Äæý$ íܦ†Mìü JMæü Ýë¦Æÿ$$ÌZ Ðèþ$¯èþ Æ>fMîüÄæý$ çÜ…çÜP–™óþ M>Ææÿ×ýÐèþ$° ^ðþç³µÐèþ^èþ$a. H ´ëÈt A«¨M>Ææÿ…ÌZ E¯é², {ç³™èþÅǦ 糄æü… òÜO°Mæü ÝëÐèþ*{W Mö¯èþ$VøâæýåMæü$ çÜ…º…«¨…_ {糿æý$™èþÓ… ¡çÜ$Mæü$¯óþ °Ææÿ~Äæý*˯èþ$ ÐèþņÆóÿMìü…^èþyæþ… Mæü§æþ$ª. CÌê ÐèþņÆóÿMìü…_¯èþ ´ëÈt A«¨M>Ææÿ…ÌZMìü Ðèþ_a¯èþ糚yæþ$ -{ç³™èþÅǦ 糄æü… ¯èþ$…_ A§óþ ÐèþņÆóÿMæü™èþ Æ>Ðèþyæþ… ç³Ç´ësìý. Ææÿ„æü×ý ÝëÐèþ*{W° çÜÐèþ$Mæü*Ææÿ$aMøÐèþyæþ…ÌZ ò³§æþª G™èþ$¢¯èþ Aѱ† ^ør$^óþçÜ$Mö…sZ…¨. Ðèþ$$yæþ$ç³#Ë$ Ðèþ…§æþË MørÏ Ææÿ*´ëÄæý$ËÌZ ^óþ™èþ$Ë$ Ðèþ*Ææÿ$™èþ$¯é²Æÿ$$. AÆÿ$$™óþ Aѱ†Mìü M>ÆæÿMæü$yðþO¯èþ H Æ>fMîüÄæý$ Ðóþ™é¢, òÜO°M>«¨M>È, ´ûÆæÿ A«¨M>È, BÄæý$$«§æþ ÐéÅ´ëÇ C…™èþÐèþÆæÿMæü$ ^èþsêt°Mìü ç³r$tºyæþÌôý§æþ$. ç³r$tºyìþ¯é Õ„æüMæü$ Væü$ÇM>Ðèþyæþ… fÆæÿVæü¯óþÌôý§æþ$.
1989ÌZ Æ>iÐŒþ V>…«© KrÑ$ Mìü §éÇ ¡íܯèþ »Z¸ùÆŠÿÞ Ðèþ$$yæþ$ç³#Ë MóüõÜ C…§æþ$MöMæü E§éçßýÆæÿ×ý. Ææÿ„æü×ý ÐèþÅÐèþàÆ>ËÌZ° Aѱ† Mæü$…¿æýMø×êË ÑçÙÄæý$…ÌZ Ðèþ$¯èþ… G…™èþ °Äæý$Ðèþ$ ÑÆæÿ$§æþ®…V> ÐèþÅÐèþçßýÇçÜ$¢¯é²Ðèþ$¯óþ§é°Mìü »Z¸ùÆŠÿÞ ÐèþÅÐèþàÆæÿÐóþ$ JMæü ™éÆ>P×ý…. »Z¸ùÆŠÿÞ Ôèý™èþíœ$² Mö¯èþ$VøË$ÌZ Aѱ† ^ør$^óþçÜ$Mö…§æþ¯èþyæþ…ÌZ GÐèþÇMîü çÜ…§óþçßý… Ìôý§æþ$. B Aѱ† ÑË$Ðèþ MóüÐèþ Ë… 64 MørÏ Ææÿ*´ëÄæý$Ìôý. C糚yæþ$ ÐóþË MørÏ Ææÿ*´ëÄæý$Ë ÌZ fÇW¯èþ Aѱ† ç³rÏ Ðèþ*{™èþÐóþ$ {ç³fË$ B-{VæüàÐóþÔéË$ ÐèþÅMæü¢… ^óþçÜ$¢¯é²Ææÿ$!). »Z¸ùÆŠÿÞ Mæü$…¿æýMø×ý… ÐðþË$Væü$ÌZMìü Ðèþ_a¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ Móü…{§æþ…ÌZ Hyæþ$ {糿æý$™éÓ Ë$ Ðèþ*Æ>Æÿ$$. JMæü -{糿æý$™èþÓÐèþ$Æÿ$$™óþ ™éÐèþ$$ A«¨M>Ææÿ…ÌZMìü Ðèþ_a¯èþ 15 ÆøkËÌZV> »Z¸ùÆŠÿÞ §øçÙ$˯èþ$ »Z¯èþ$ GMìüPÝë¢Ðèþ$° {ç³Mæüsìý…_…¨.
AÆÿ$$™óþ A«¨M>Ææÿ…ÌZ E¯èþ² 11 ¯ðþËË M>Ë…ÌZ B {糿æý$™èþÓ… »Z¸ùÆŠÿÞ MóüçÜ$ §æþÆ>Åç³#¢ÌZ JMæüP A…Væü$âæý… Mæü*yé Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ Ððþâæýå ÌôýMæü´ùÆÿ$$…¨. C§óþ {糿æý$™èþÓ…ÌZ° ÐéÆæÿ$ B ™èþÆæÿ$Ðé™èþ BÆóÿâæý$å Móü…{§æþ…ÌZ A«¨M>Ææÿ…ÌZ E¯èþ²ç³µsìýMîü »Z¸ùÆŠÿÞ §øçÙ$ÌñýÐèþÆø °Æ>®Ç…^èþ ÌôýMæü´ùÆÿ$$…¨. »Z¸ùÆŠÿÞ Mæü£æþ C…™èþsìý™ø Ðèþ$$WÄæý$Ìôý§æþ$. B Ôèý™èþíœ$² Mö¯èþ$VøË$ÌZ Mö…§æþÆæÿ$ Ý÷Ðèþ$$à ^óþçÜ$Mæü$¯èþ² ÑçÙÄæý$… °f…. AÆÿ$$™óþ M>ÇYÌŒý Äæý$$§æþ®…ÌZ B Ôèý™èþíœ$² {ç³Ôèýçܦ…V> ç³°^óþíÜ… ¨. AÆÿ$$™óþ JMæü ¨{V>Â…†MæüÆæÿÐðþ$O¯èþ ÐéçÜ¢Ðé°² CMæüPyæþ {ç³Ýë¢Ñ…^èþÐèþÍÞÐèþ#…¨.
»Z¸ùÆŠÿÞ Mæü$…¿æýMø×ý… ºíßýÆæÿY™èþÐðþ$O¯èþ糚yæþ$ B Ôèý™èþíœ$² Mö¯èþ$Vøâæýå¯èþ$ °Íí³ÐóþÔéÆæÿ$. §é°Mìü çÜ…º…«¨…_¯èþ Ñyìþ¿êV>Ë$, §é°™ø {ç³Äñý*W…^óþ íœÆæÿ…W Væü$…yæþ$Ï Ððþ$$§æþÌñýO¯èþ õ³Ë$yæþ$ ÝëÐèþ*{W Mö¯èþ$Vøâæýå¯èþ* °Íõ³ÔéÆæÿ$. M>ÇYÌŒý Äæý$$§æþ®… çÜÐèþ$Äæý$…ÌZ Ôèý™èþíœ$² Ñyìþ¿êV> Ë$, Ðèþ$…§æþ$Væü$…yæþ$ ÝëÐèþ*{W AÐèþçÜÆæÿÐèþ$Äæý*ÅÆÿ$$. B Ôèý™èþíœ$² ™èþÄæý*ȧéÆæÿ$ AÆÿ$$¯èþ ïÜÓyìþ‹Ù Mæü…ò³±ò³O B…„æüË$ Ñ«¨…_¯èþ…§æþ$¯èþ AÐèþçÜÆæÿÐðþ$O¯èþ ÝëÐèþ*{W° AçÜË$ «§æþÆæÿMæü$ Ðèþ$*yæþ$ ¯éË$Væü$ Æðÿr$Ï GMæü$PÐèþ ò³sìýt §æþ„ìü×ê{íœM> ¯èþ$…_ Mö¯èþ$VøË$ ^óþçÜ$MøÐèþÍÞ Ðèþ#…¨. Ðèþ$Ç C糚yæþ$ »Z¸ùÆŠÿÞ Ñyìþ¿êV>Ë$, Ðèþ$…§æþ$Væü$…yæþ$ ÝëÐèþ*{W ÑçÙÄæý$…ÌZ ç³Çíܦ† Ððþ$Ææÿ$V>Y E…§é A¯óþ¨ °Õa™èþ…V> ™ðþÍÄæý$§æþ$.
Ææÿ„æü×ý ÐèþÅÐèþàÆ>ÌZÏ °Ææÿ~Äæý*Ë$ ¡çÜ$MøÐèþyæþ…ÌZ fÆæÿ$Væü$™ø¯èþ² gêç³Å… Ææÿ„æü×ý Ðèþ$…-{† Ýë¦Æÿ$$ÌZ¯óþ -{´ëÆæÿ…¿æýÐèþ$Ðèþ#™èþ$…§æþ¯óþ¨ JMæü ÐéçÜ¢Ðèþ…. Ææÿ„æü×ý ÔéQ¯èþ$ °ÆæÿÓíßý…_¯èþ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ A…§æþÆæÿ* Ððþ$Ææÿ$VðüO¯èþ õÜÐèþË$ A…¨…^èþÌôý§æþ$. A…§æþÇÌZMìü {糆¿êÐèþ…™èþ$yðþO¯èþ Mæü–çÙ~ Ò$¯èþ¯Œþ ™èþ¯èþ Açßý…M>Ææÿç³NÇ™èþ ÐèþÅÐèþàÆæÿ ÔðýOÍ™ø ^éÌê à° ^óþÔéÆæÿ¯èþ²¨ JMæü ^óþ§æþ$ çÜ™èþÅ…. 1962 Äæý$$§æþ®… çÜÐèþ$Äæý$…ÌZ §æþ$Æ>{MæüÐèþ$×ý§éÆæÿ$˯èþ$ ´ëÆæÿ{§øËyæþ…ÌZ Mæü…sôý Mæü–çÙ~Ò$¯èþ¯Œþ¯èþ$ Ææÿ„æü×ý ÔéQ ¯èþ$…_ ÝëVæü¯èþ…ç³yé°Móü §óþÔèý… ™èþ¯èþ ÔèýMìü¢° GMæü$PÐèþV> Ñ°Äñý*W…_…¨! Mö…™èþÐèþ$…¨ -{糫§é¯èþÐèþ$…-{™èþ$Ë$ Ææÿ„æü×ý ÔéQ¯èþ$ Mæü*yé ^óþç³ sìýt B ÔéQ ÐèþÅÐèþàÆ>˯èþ$ JMæü l°Äæý$ÆŠÿ Ðèþ$…{†Mìü Ðèþ¨ÍÐóþÄæý$yæþ… §éÓÆ> ç³Çíܦ™èþ$˯èþ$ Ðèþ$Ç…™èþV> ¨VæügêÆ>a Ææÿ$.
Æ>iÐŒþ çßýÄæý*…ÌZ Ææÿ„æü×ý ÔéQMæü$ çÜàÄæý$ Ðèþ$…{†V> E¯èþ² AÆæÿ$׊ý íÜ…VŠü çÜÐèþ$Ææÿ$¦yæþ$. AÆÿ$$™óþ Æ>iÐŒþ™ø BÄæý$¯èþMæü$ Ñ¿ôý§éË$ HÆæÿµyézÆÿ$$. í³.Ñ. Ææÿ„æü×ý ÔéQ ÐèþÅÐèþàÆ>˯èþ$ Ðèþ$ÍÏM>Ææÿ$j¯ŒþMæü$ Ðèþ¨ÍÐóþÔéÆæÿ$. òÜO°Mæü ÐèþÅÐèþàÆ>Ëò³O Ðèþ$ÍÏM>Ææÿ$j¯ŒþMæü$ Mæü±çÜ AÐèþV>çßý¯èþ E…§æþ° BÄæý$¯èþ çÜ°²íßý™èþ Ñ${™èþ$Ë$ Mæü*yé GMæüPyé ^ðþç³µÌôý§æþ$ Ðèþ$Ç. {ç³çÜ$¢™èþ Ææÿ„æü×ý Ðèþ$…{† G.Mðü. B…sZ° M>…{Vðü‹Ü ´ëÈt ïÜ°Äæý$ÆŠÿ ¯éÄæý$Mæü$yæþ$. Ææÿ„æü×ý Ðèþ$…{†™èþÓ ÔéQ™ø çÜ…º…«§æþ… Ìôý° ´ëÈt ÐèþÅÐèþàÆ>˯èþ$ °ÆæÿÓÇ¢…^éÍÞ¯èþ »ê«§æþÅ™èþ Mæü*yé BÄæý$¯èþò³O E¯èþ²¨. AÆÿ$$™óþ gê¡Äæý$ ¿æý{§æþ ™é ÐèþÅÐèþàÆ>ËMæü$ çÜ…º…«¨…_ BÄæý$¯èþ AÐèþV>çßý¯èþ, A¯èþ$¿æýÐèþÐèþ$* ç³ÇÑ$™èþÐðþ$O¯èþÑ.
BÄæý$$«§æþ ÝëÐèþ*-{W Mö¯èþ$Vøâæý$å Ððþ$$§æþÌñýO¯èþ ÐésìýÌZ Ðèþ$Ç…™èþ ´ëÆæÿ§æþÆæÿØMæü™èþ E…yéË ¯èþ² ÑçÙÄæý$Ððþ$O BÄæý$¯èþ ^èþ*õ³ ç³r$t§æþË °Ææÿ~Äæý*Ë$ ¡çÜ$MøÐèþyæþ…ÌZ °ÆæÿÐèþ«¨Mæü gê´ëÅ°Mìü §éÇ¡Ýù¢…¨. D ¯óþç³£æþÅ…ÌZ °Ææÿ~Äæý*ÌZÏ gêç³Å… ÐèþËÏ Gr$Ðèþ…sìý ¯èþçÙt… fÆæÿ$Væü$™èþ$…§ø ™ðþÍÄæý$gôýõÜ JMæü E§æþ…™é°² ÐðþËÏyìþÝ뢯èþ$. Ðéfõ³Æÿ$$ {糿æý$™èþÓ çßýÄæý*…ÌZ §óþÔé°Mìü AÐèþçÜÆæÿÐðþ$O¯èþ (ºçßý$âæý Ñ«§æþ$Ë$ °ÆæÿÓÇ¢…^óþ) 126 Äæý$$§æþ® ÑÐèþ*¯éË$ Mö¯èþ$VøË$ ^óþÄæý*Ë° °Ææÿ~Æÿ$$…^éÆæÿ$. B ™èþÆæÿ$Ðé™èþ A«¨M>Ææÿ…ÌZMìü Ðèþ_a¯èþ Äæý$$í³ H {糿æý$™èþÓ… Mæü*yé A…XMæüÇ…_… ¨. AÆÿ$$™óþ Ðèþ$¯èþ ÐðþOÐèþ*°Mæü §æþâê°Mìü G…™ø AÐèþçÜÆæÿÐðþ$O¯èþ B 126 A™éÅ«§æþ$°Mæü Äæý$$§æþ® ÑÐèþ*¯éË Mö¯èþ$VøË$ ÐèþÅÐèþàÆæÿ… JMæüP A…Væü$âæý… Mæü*yé Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ ÝëVæüÌôý§æþ$.
ç³#×ýÅM>Ë… Væüyìþ_´ù™èþ$…yæþV> ÑÐèþ*¯éË «§æþÆæÿË$ Ðèþ$Ç…™èþV> ò³ÇW´ùÄæý*Æÿ$$. gê¡Äæý$ ¿æý{§æþ™èþ¯èþ$ ç³sìýçÙt… ^óþõÜ…§æþ$MðüO ÐéÄæý$$õܯèþÌZ 64 ÝëPüÓ{yæþ¯èþÏ ¯óþÆ>µr$ ^óþÄæý*Ë° ÐéÄæý$$õܯèþ¯èþ$ çÜÐèþ$Mæü*Ææÿ$aMøÐéË° Ðèþ$¯èþ {糿æý$™èþÓ… 1963ÌZ °Ææÿ~Äæý$… ¡çÜ$Mö…¨. °«§æþ$Ë MöÆæÿ™èþ Ðèþ$*Ë…V> 45 ÝëPüÓ{yæþ¯èþÏ™ø çÜÇò³r$tMö…¨. C糚yæþ$ Ðèþ$¯èþ ÐðþOÐèþ*°Mæü §æþâæý…ÌZ 39 ÝëPüÓ-{yæþ¯óþÏ E¯é²Æÿ$$. ÒsìýÌZ 30 Ðèþ*-{™èþÐóþ$ ´ùÆ>r §æþâêË$ (òœOsìý…VŠü ÝëPüÓ-{yæþ¯ŒþÞ) Òsìý çÜ…Qůèþ$ Æ>»ZÄôý$ Æðÿ…yæþ$ çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>ËÌZ 28Mìü ™èþWY…^èþ¯èþ$¯é²Ææÿ$. AÆÿ$$¯é "{ç³ç³…^èþ A-{VæüÆ>fÅ…'V> BÑÆæÿÂÑçÜ$¢¯é²Ðèþ$° Vöç³µË$ ^ðþ糚MøÐèþyæþ…ÌZ Ðèþ$¯èþ E™éÞçßý… HÐèþ*{™èþ… ™èþVæüYÌôý§æþ$ çÜ$Ðèþ$…yîþ!
(B…{«§æþgZņMìü {ç³™óþÅMæü…)
***************************************
ANDHRAJOUTHI
EDITORIAL
Ðèþ«§æþÅÕËò³O {糿æý$™èþÓÆæÿ…Væü çÜ…çܦË$
Móü…{§æþ…ÌZ° Äæý$*ï³H {糿æý$™èþÓ… {糿æý$™èþÓ Ææÿ…Væü çÜ…çܦ˯èþ$ Ðèþ«§æþÅÕËò³OMìü ¯ðþyæþ$™ø…¨. A°² {糿æý$™èþÓ Ææÿ…Væü çÜ…çܦÌZÏ° 10Ôé™èþ… Ðésê˯èþ$ AÐèþ$ÃM>°Mìü ò³rtyæþ… »ê«§æþÅ™éÆæÿíßý™èþÐðþ$O¯èþ ^èþÆæÿÅ. {§æþÐèþÅÌZr$¯èþ$ ç³Nyæþ$aMæü$¯óþ ÝëMæü$™ø 1991ÌZ, ÝëÐèþ$Ææÿ¦Å… ò³…^óþ õ³Ææÿ$™ø G±zH çßýÄæý*…ÌZ, ÝëÐèþ*hMæü Ææÿ…V>ÌZÏ °«§æþ$Ë$ AÐèþçÜÆæÿ… A¯óþ õ³Ææÿ$™ø {ç³çÜ$¢™èþ ´ëËMæü$Ë$ "yìþh¯ðþÓ‹ÜtÐðþ$…sŒý'¯èþ$ §óþÔèý…ò³O Ææÿ$§æþ$ª™èþ* ÐèþçÜ$¢¯é²Ææÿ$. Væü™èþ §æþÔ麪 M>Ë…ÌZ {糿æý$™èþÓ Ææÿ…Væü çÜ…çÜ¦Ë ç³°¡Ææÿ$ »êV> Ððþ$Ææÿ$Væü$ç³yìþ…§æþ¯èþ²¨ GÐèþÆæÿ* M>§æþ¯èþÌôý° ÐéçÜ¢Ðèþ…. Æ>çÙ‰ ѧæþ$Å™Œþ »ZÆæÿ$zË$ òÜO™èþ… ™èþÐèþ$ "´ëÏ…sŒý ÌZyŠþ ¸ëÅMæütÆŠÿ'¯èþ$ §óþÔèý Ýë¦Æÿ$$ÌZ 1990&91 ¯ésìý 54 Ôé™èþ… ¯èþ$…_ 2007&08 ¯ésìýMìü 79 Ôé™é°Mìü ò³…^èþ$Mæü$¯é²Æÿ$$.
çÜ…çÜ¦Ë ç³°¡Ææÿ$ Ððþ$Ææÿ$Væü$ç³yéË…sôý AÑ {糿æý$™èþÓ Ææÿ…Væü…ÌZ E¯é² Äæý*, {ò³OÐóþsŒý Ææÿ…Væü…ÌZ E¯é²Äæý* A¯èþ²¨ {´ëÐèþ*×ìýMæü… M>§æþ$. çÜ…çܦËMæü$ °Ææÿ~Äæý$ õÜÓ^èþe, fÐéº$§éÈ™èþ¯èþ…, íܺ¾…¨Mìü {´ù™èþÞàM>Ë$ E…yóþ H çÜ…çܦ AÆÿ$$¯é Ðèþ$…_ çœÍ™éÌôý Ý뫨çÜ$¢…¨. Ðèþ˜ÍMæü çܧæþ$´ëÄæý*Ë Mæü˵¯èþ, MîüËMæü Ææÿ…V>ÌZÏ Ýë…Móü†Mæü AÐèþçÜÆ>Ë$ ¡Æóÿa…§æþ$Mæü$ {糿æý$™èþÓ Ææÿ…Væü çÜ…çܦË$ »êV> Eç³Äñý*Væüç³yæþ™éÆÿ$$. {糿æý$™èþÓ… D ÐéçÜ¢Ðé°² ÑçÜÃÇÝù¢…¨. {糿æý$™èþÓ Ææÿ…Væü çÜ…çܦÌZÏ 10 Ôé™èþ… ÐésêË ÐèþËÏ ÝëtMŠü Ðèþ*ÆðÿPsŒý »ôýàÆæÿ$Ë$ »êVæü$ç³yæþ™éÆæÿ$.
Ðèþ*ÆðÿPsŒý Ðèþ*Äæý*gêË…ÌZ ç³yìþ ÝëÐèþ*¯èþ$ÅË$ ^óþ™èþ$Ë$ M>Ë$aMæü$…sêÆæÿ$. ÝëÐèþ*hMæü Ææÿ…V>ÌZÏ °«§æþ$Ë AÐèþçÜÆ>ËMóü yìþh¯ðþÓ‹ÜtÐðþ$…sŒý A¯èþ² {糿æý$™èþÓ Ðé§æþ¯èþ çÜ™èþŧæþ*Ææÿ…. G…§æþ$Mæü…sôý çÜÆæÿÓÕ„> AÀÄæý*¯ŒþMæü$ MóüsêÆÿ$$…_¯èþ °«§æþ$Ë$ Ñ°Äñý*Væü… M>Mæü$…yé Ðèþ$$ÇW´ù™èþ$¯é²Æÿ$$. {糫§é¯èþ Ðèþ$…{† {V>Ò$×ý çÜyæþMŠü Äñý*f¯èþMæü$ °«§æþ$Ë MöÆæÿ™èþ E…¨. M>ºsìýt {糿æý$™èþÓ yìþh¯ðþÓ‹ÜtÐðþ$…sŒý BÌZ^èþ¯èþ ç³MæüP¯èþ»ñýsìýt A…™èþÆæÿY™èþ Ðèþ¯èþÆæÿ$Ë õÜMæüÆæÿ×ýMæü$ íܧæþ®ç³yéÍ. B§éÄæý*Ë$…sôý Ìê¿æý§éÄæý$MæüÐðþ$O¯èþ ´÷§æþ$ç³#Mæü$ AÐèþM>ÔéË$ ÌôýMæü òܵMæü$ÅÌôýsìýÐŒþ ÐèþÅÐèþàÆ>ËMæü$ ¨Væü$™èþ$¯èþ² {ç³gê±Mæü… ¿êÆæÿ™èþ §óþÔèý…ÌZ ™èþMæü$PÐóþÒ$ Ìôý§æþ$. {糿æý$™èþÓ… çÜÆðÿO¯èþ AÐèþM>ÔéË$ Mæü͵õÜ¢ CÌê…sìý °«§æþ$˱² ÝëÐèþ*hMæü Ææÿ…V>ËMæü$ Ðèþ$ãÏ…^èþyæþ… Ý뫧æþÅÐóþ$.
&G. Ææÿçœ$$¯é£æþÆðÿyìþz, Mæüyæþç³
¯ésìý Vø»êÅMŠü ¯óþsìý ¿êVø
D ¯ðþË 24¯èþ "B…{«§æþgZņ'ÌZ "¿êVø A¯èþ²¨ Mö™èþ¢ °¯é§æþ… M>§æþ$' A° A° A°™èþ ÐðþË$º$_a¯èþ AÀ{´ëÄæý*Ë™ø ¯óþ¯èþ$ HMîü¿æýÑçÜ$¢¯é²¯èþ$. 1953&55 Ðèþ$«§æþÅ M>Ë…ÌZ B…{«§æþ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ çÜ–íÙt…_¯èþ "ÑÔéÌê…{«§æþ' Æ>çÙ‰… HÆæÿµyé˯èþ² °¯é§é°² ™ðþË…V>×ý {ç³fË$ ¡{Ðèþ…V> {糆çœ$sìý…^éÆæÿ$.
¯ésìý òßýOçÜ*PÌŒý ѧéÅǦV> "ÑÔéÌê…{«§æþ' HÆ>µr$Mæü$ ÐèþņÆóÿMæü…V> Ò«§æþ$ÌZÏ VøyæþËò³O Æ>íܯèþ G¯ø² °¯é§éË$ ¯éMæü$ Cç³µsìýMîü gêqç³Mæü…. "ÑÔéÌê…{«§æþ AMæüPÆæÿ Ìôý§æþ$' "B…{«§é Vø »êÅMŠü' A¯óþ °¯é§éË$ ÐèþÆæÿ…VæüÌŒý VøyæþË °…yé Æ>ÔéÐèþ$$. Mæü¯èþ$Mæü "¿êVø' A¯èþ² °¯é§æþ… "Vø »êÅMŠü' A¯èþ² §é°Mìü ÐóþÆóÿ Ææÿ*ç³Ðóþ$.
&yé. Mðü. ÌZMóü…§æþÆŠÿÆ>Ðèþ#
M>ÌôýhÄôý$sŒý Gyæþ$ÅMóüçÙ¯Œ gêÆÿ$$…sŒý yðþOÆðÿMæütÆŠÿ (ÇsñýOÆŠÿz)
çÜÐèþÆæÿ×ý:
D ¯ðþË 25Ðèþ ™óþ©¯èþ "ѧóþÓçÙ… Ñyæþ¯éyéÍ' A¯èþ² }°Ðé‹Ü ^èþËÝë° ÐéÅçÜ…ÌZ "Ðèþ* ™ðþË$Væü$™èþÍÏ'° Ñ«¨V> {糆 ´ëuæÿÔéËÌZ ´ëyéË° B§óþÕ…_¯èþ iÐø 86° Æ>çÙ‰ ÐéÅç³¢…V> M>¯ðþÓ…rÏ ¯èþ$…_ WÇf¯èþ ´ëuæÿÔéËË ÐèþÆæÿMæü* JMóü Ȇ¯èþ AÐèþ$Ë$ ç³Ææÿ^éË° Ðèþ*™èþ–¿êÚëÀÐèþ*¯èþ$Ë$ MøÆ>Í' A¯óþ ÐéMæüÅ… E…¨. §é°° "AçÜË$ Ðèþ$$…§æþ$ iÐø ¯ðþ….86° Æ>çÙ‰…ÌZ G.íÜ M>¯ðþÓ…rÏ™ø çÜà, WÇf¯èþ ´ëuæÿÔéËË ÐèþÆæÿMæü* JMóü Ȇ¯èþ AÐèþ$Ë$ç³Ææÿ^éË° Ðèþ*™èþ–¿êÚëÀÐèþ*¯èþ$Ë$ MøÆ>Í.' A° ^èþ§æþ$Ðèþ#MøVæüËÆæÿ$.
GyìþrÆŠÿ
***************************************
******************************************************************************************
VAARTHA
EDITORIAL
లిబర్హాన్ అర్థసత్యాలు
బాబ్రీ మసీదు కూల్చివేతకు బాధ్యత సంఘ్ పరివార్దని ప్రకటించిన జస్టిస్ లిబర్హాన్ కమిషన్ ఎంత నిజం చెప్పిందో, ఆ ఉదంతంలో అప్పటి ప్రధాన మంత్రి పి.వి.నరసింహారావు ఎంత మాత్రం దోషి కాదంటూ అంత అసత్యమాడింది. ఆ విధంగా ఈ నివేదిక తయారీలో రాజకీయాలు ఉన్నాయనే విమర్శకు ఆస్కారం ఏర్పడుతున్నది.
ఘ్ పరివార్ బాధ్యత గురించి కమిషన్ చెప్పిన దానిలో నిజానికి కొత్త ఏమీలేదు. ఆ వెయ్యి పేజీల నివేదికను వివరంగా తిరగవేస్తే మనకు తెలియని విషయాలు కొన్ని కనిపించవచ్చు. ఆ వివరాలను అట్లుంచితే సారాంశ రూపంలో తేల్చింది మాత్రం కొత్త కాదు. బిజెపితో సహా సంఘ్ పరి వారీయులపై ఆయన కఠినమైన పదజాలాన్ని కొంత ఉపయో గించారు. తను అటువంటి భాషా ప్రయోగం చేయగలవారేనని సోమవారంనాడు చండీగఢ్లో తనను కలిసేందుకు వెళ్ళిన పాత్రికేయుల పట్ల ఉపయోగించిన పదజాలాన్నిబట్టే అర్థ మైంది. కనుక, వాజపేయి కొంత ఉదారవాది అనే నమ్మకానికి భిన్నంగా తనను సూడో లిబరల్ అనటంలోనూ ఆశ్చర్యంలేదు. నిజానికి వాజపేయితో సహా పరివారీయు లందరి అజెండా అంతిమంగా హిందూ రాష్ట్ర స్థాపనే. బాబ్రీ సమీదు కూల్చివేత సదరు అజెండాకు ఉపయోగపడే అంశమని వారు దశాబ్దాలుగా భావిస్తున్నారు.
పరిస్థితులు కలిసిరాలేదు గాని లేనట్లయితే ఈ సరికి కాశీ, మథురలలోనూ మసీదుల కూల్చివేత జరిగి ఉండేదే. హిందూ మతమన్నది ఒక జీవన విధానమని, తమది సాంస్కృతిక జాతీయతావాదమే తప్ప మతజాతీయతా వాదం కాదని, అన్ని మతాలను సమానంగా గౌరవిస్తామని, అది హిందూ సంస్కృతిలో మొదటి నుంచి ఉన్నదేనని పరివారీయులు ఆత్మరక్షణ వాదనలు కొన్ని చేస్తున్నారు గాని వాటిని విశ్వసించే వారు తక్కువ. బిజెపి తొలుత జనసంఘ్ అవతారంలో ఉండగా దేశంలోని కొన్ని భాగాలలో ఒకవెలుగు వెలిగిందిగాని పురోగతిలేదు. అటువంటి స్థితిలో కాంగ్రెస్ క్షీణతవల్ల ఏర్పడిన శూన్యాన్ని ప్రజలను మతంపేరిట రెచ్చగొట్టటం ద్వారా తాము పూరించవచ్చునని, అది క్రమంగా హిందూ రాజ్యస్థాపనకు దారితీయ గలదని వారు గట్టిగా నమ్మారు. అద్వానీరథయాత్ర అందుకు మొదటి అడుగుకాగా, బాబ్రీమసీదుకూల్చివేత రెండవది అయింది.
క్రమంలో బిజెపి నాయకత్వం జస్టిస్ లిబర్హాన్ అభిప్రాయపడినట్లు అధికారం కోసం అంతా బుద్ధిపూర్వకంగానే చేసింది. ఆర్ఎస్ఎస్కు, బిజెపికి కూడా హిందూత్వకాంక్ష ఎంతున్నదో, అధికారకాంక్ష కూడా అంతున్నది. వారూ మానవ మాత్రులే మరి. అప్పటి నుంచి కొన్ని దశాబ్దాలు గడిచి అధికారానికి, ధనానికి ప్రాముఖ్యతలు పెరిగేసరికి బాబ్రీ కాలం వచ్చింది. రథయాత్ర, బాబ్రీ విధ్వంసాలు అధికారానికి సోపా నాలుగా కన్పించాయి. దానితో వెనుక ముందులు ఆలోచించ వలసిన అవసరం ఎవరికీ లేకపోయింది. వాజపేయిగాని, ఆయన మిత్రగణంగా భావించే కొందరు ఉదారవాదులుగాని జరుగుతున్నదేమిటోసమాచారమే తెలియనివారో, జరగ నున్నదేమిటో ముందుగా తెలియనివారో కాదు. తెలియదని వారంటే అసత్యమాడుతున్నారన్నమాట.జరిగినదానిపట్ల తాను చింతించినట్లు అద్వానీవంటి చెప్పటమైతే కాపట్యానికి పరాకాష్ఠ అవుతుంది.కనుక వీరందరిపై కమిషన్వ్యాఖ్యలలో ఆమోదించ దగిందితప్ప ఆక్షేపించవలసిందిఏమీలేదు. కాని పైన అనుకు న్నట్లు ఇదంతా ఇంతకాలం మనంఅనుకున్నదేతప్ప కొత్త లేదు.
అదే పద్ధతిలో నరసింహారావు పాత్ర కూడా అనుకున్నదే. కాకపోతే ప్రస్తుతకమిషన్కు అధ్యక్షత వహించిన న్యాయ మూర్తిగారు ఆయనను కాపాడదలచుకున్నారు. ఆ విధంగా తను కూడా 'నిజం అనే ఒక బాబ్రీ మసీదును ఈ నివేదిక ద్వారా కూల్చివేయజూసారు. బాబ్రీ మసీదు అయితే కూలిందిగాని నిజాలు కూలవు గదా. ప్రధాన మంత్రిగా అపు డున్న వ్యక్తికి ముందుగా తెలిసిందేమిటో తెలియనిదేమిటో, తను కూల్చివేత నిరోధానికి చేసిందేమిటో చేయనిదేమిటో లోకానికి వెల్లడి కావాలంటే బహుశా ముంబాయి అల్లర్ల నివేదిక రాసిన జస్టిస్ శ్రీకృష్ణ వంటి వారు మాత్రమే ఆ పని చేయగలరు. నరసింహారావు నిష్క్రియాపరత బుద్ధిపూర్వక మైనదని, ఆయన కాంగ్రెస్లో ఉండినా, ప్రధాన మంత్రి వంటి స్థానంలో ఉన్నా మనసులో హిందూవాది అని భావిస్తే తప్పుండబోదు. తాను కోరుకున్నది కూడా మసీదు కూల్చివేతనే. ఆ రోజులలో తన కపటమైన వ్యవహరణను తర్వాత కాలంలో అప్పటి హోంమంత్రి ఎస్బి చవాన్తో పాటు కేబినెట్ కార్యదర్శి దేశ్ముఖ్, హోం కార్యదర్శి గాడ్బోలేల మాటలు, రాతలే బహిర్గతం చేసాయి. అందువల్ల, అటువంటి దోషిని కాపాడజూసిన జస్టిస్ లిబర్హాన్ తన నివేదికకు ఒక మచ్చను సృష్టించుకుని విలువను తగ్గించుకున్నారు.
ఇక ఆయన చేసిన సిఫారసులు పైకి చూసేందుకు గొప్పగా తోచవచ్చుగాని చాలా వరకు ఆచరణ సాధ్యం కానివే. పైగా, బిజెపి అజెండా పరిమితులను దేశ ప్రజలే గత రెండు ఎన్నికలుగా రుజువు చేస్తున్నారు. ప్రభుత్వ చర్యల ద్వారా పరివార్ అజెండాల నియంత్రణ జరగటం సందేహాస్పదం. దేశంలో సెక్యులరిజం పెంపొందటానికి సోకాల్డ్ సెక్యులర్ పార్టీలు సైతం నినాదాలకు మించి చేస్తున్నది స్వల్పం కావటమే అన్నిటికి మించి విచారాన్ని కలిగిస్తున్న స్థితి.
***************************************
VAARTHA
EDITORIAL
తుపాకుల నీడలో చర్చలు సాధ్యమా?
వి. హనుమంతరావు
(నిన్నటి తరువాయి)
రే, మావోయిస్టులకు బుద్దొచ్చి ఆయుధాలు వదిలి జనజీవన స్రవంతిలోకి వచ్చారే అనుకుందాం. అలా వస్తే వాళ్లకు కనిపిం చేదేమిటి? ప్రభుత్వం దృష్టిలో జన స్రవంతి అంటే తుపాకులు శాశ్వతంగా వదలిపెట్టి, బహి రంగంగా ప్రజలమధ్య పనిచేసి, ఎన్నికల్లో పాల్గొనండి.ప్రజలు మా పక్షాన్నే ఉన్నారని అంటున్నారు కదా. అలాంటపుడు ప్రజలు మీకే ఓటు చేస్తారు. మీరే అధికారంలోకి రాండి అని అంటారు. ప్రస్తుత పాలకులు ఎన్నికలంటే ఏమిటో, ఎలా జరిగాయో మొన్నమొన్ననే జరిగిన ఎన్నికల్లో తాజాగా గ్రేటర్ హైదరాబాద్ ఎన్నికల్లో మహారాష్ట్రలో జరిగిన ఎన్నికల్లో చూశాం మనమంతా ఔరా! అని ముక్కుమీద వేలేసుకున్నాం. ఎన్నికల్లో పోటీ చేసింది, గెలిచింది మిలియనీర్లు, బిలియనీర్లు. ఎన్నికలంటే ఏమిటోఎన్నికల కమిషన్ నిర్వచనం మార్చాలి. మందు పోయించటం, డబ్బు పంచిపెట్టడం, గూండాలను, నేరస్తులను ఎన్నికల బరిలోకి దించటం, వారినే అభ్యర్థులుగా నిలబెట్టడం అని ఎన్నికల నిర్వచనం మార్చాలి.
ఆగండి ఈ ఎన్నికల్లో ఒక కొత్త ఆయుధం ప్రయోగించారు. అభ్యర్థులు పార్టీలు పత్రికల్లో స్పేస్ను కొనేసి, కొంత మంది జర్నలిస్టులను డబ్బుతో ప్రలోభపెట్టి, పేజీలకు పేజీలు తమకనుకూలంగా రాయించి, పత్రిక యాజమాన్యులకు లక్షలు చెల్లించి ప్రచారం చేసుకోవటం. ఈ జనస్రవంతి అనే రొచ్చులోకేనా మావోయి స్టులను ఆహ్వానిస్తున్నది? ఆనాడు పరిటాల రవిని జనజీవన స్రవంతిలో వుండగానే చంపేశారు. దేశం, కాంగ్రెస్ వారి వారి పాలనలో ప్రత్యర్థులను చంపేశారని ఒకరినొకరు విమర్శించు కొన్నారు. రాయలసీమ జిల్లాలో అయితే ఆయుధాలు పట్టుకొని బహిరంగంగానే తిరుగుతుంటారు. అంటే జనజీవన స్రవంతిలో ఆయుధాలతోనే బహిరంగంగా తిరవచ్చునా? వీళ్లు ఇలా తిరుగుతూంటే, మీరు ఆయుధాలు కింద పెట్టండి అని మావోయిస్టులకు షరతు విధించటం సబబా? తాగటానికి మంచినీరు దొరకదు, పని చేద్దామంటే ఉపాధి లభించదు. అంతరాలు పెరుగుతున్నాయి. ఈ జన స్రవంతిలోకేనా మావో యిస్టులను రమ్మంటున్నది? చూస్తూ చూస్తూ అడుసులో ఎవరైనా కాలు పెడతారా?
చైనా ఆయుధాలను సరఫరా చేస్తుందని కొత్త ఆరోపణ. అరుణాచల్ ప్రదేశ్ మాదని చైనా డిమాండ్ చేస్తుండగా, ఆ దేశాన్ని ఇరకాటంలో పెట్టి దానికి ఈ ఆరోపణను సృష్టించారా? డిప్లమసిలో ఇలాంటివన్నీ మామూలే. కేంద్ర హోం కార్యదర్శి ఈ ఆరోపణ చేస్తూ, మావోయిస్టులలో చర్చలకు సిద్దమవు తుందని ఒక పక్క చెబుతూ, ఆ చర్చలకు ప్రభుత్వం మోహ రించిన వేల బలగాలు అడ్డురాబోవని అంటున్నారంటే, చైనాతో సంబంధాలు దారిన పడుతున్న నేపథ్యంలో ఈ ఆరోపణ చేసారంటే, ఈ ఆరోపణ వెనుక పెద్ద రాజకీయం ఉందని అనుకోవాలి. మావోయిస్టులకు చైనా స్మగ్లర్ల నుంచి అందుతు న్నాయా లేక అధికారికంగా అందుతున్నాయా అనే ప్రశ్నకు సమాధానాన్ని దాటవేసారని పత్రికల్లో వచ్చిన వార్త తెలియ చేస్తుంది. పొరుగు దేశాల నుంచి ఆయుధాలొస్తున్నాయనే ఆరోపణ కొత్తదేమీకాదు. ఇదివరకు నేపాల్ నుంచి బంగ్లాదేశ్ నుంచి వస్తున్నాయనే వార్తను ప్రచారంలో పెట్టారు. మావో యిస్టులకు దక్షిణాసియా దేశాలతో సంబంధం పెట్టుకొని ఒక పథకం తయారు చేస్తున్నారనే వార్త కూడా పత్రికల్లో చదివాం. ఇటీవల చైనా గురించి రకరకాల నీలి వార్తలు ప్రచారంలోకి వచ్చాయి. అబ్బే అలాంటిదేమీ లేదన్న ప్రధాని, ఇపుడు అలాంటి నీలి వార్తను తన ప్రభుత్వం చేతనే ప్రచారంలో పెట్టించిందెందుకు? తీగ లాగితే డొంకంతా కదిలిందన్నట్లు ఈ ఆరోపణ వెనుక ఏదో ఉందనిపిస్తుంది. ఏదేమైనా, పత్రికలకు కావాల్సినంత మేత దొరికింది.
నక్సలిజం 1960వ దశకం చివరి దశలో పుట్టినప్పటి నుంచి ఇది శాంతిభద్రతల సమస్య కాదు, సామాజిక సమస్య అని శాంతి కాముకులు అంటూ వచ్చినా, ప్రభుత్వమే ఆ విషయాన్ని అంగీకరించినా, ఆచరణలో అది శాంతిభద్రతల సమస్యగానే పరిగణించి పోలీసు బలగాలతో అణచివేయటమే ఆయుధంగా ఉపయోగిస్తూ రావడమే జరిగింది. సామాజిక సమస్యగా పరిష్కరించివుండి ఉంటే మావోయిస్టులు సోదిలోకి రాకుండా పోయేవారు. కోతిపుండు బ్రహ్మరాక్షసై కూర్చొంది. అటవీ ప్రాంతంలోకి పారామిలిటరీ దళాన్ని దించారు. అడవుల్లోకి తిండి పంపండి, పోలీసులను కాదు అని మహాశ్వే తాదేవి ప్రభుత్వాన్ని హెచ్చరించారు. బలగాలను పంపించ డమంటే, గిరిజనులను మావోయిస్టుల కౌగిలిలోకి పంపడమే. ఈ యుద్ధ ప్రయత్నాలకు అసలు సిసలు కారణాన్ని బుకర్ ప్రైజ్ గ్రహీత అరుంధతిరా§్ు వివరించారు. అడవుల్లో, కొండ కోనల్లో ఖరీదైన ఖనిజ రాసులున్నాయి. వీటి మీద బహుళజాతి సంస్థల, కార్పోరేట్ల కన్నుపడింది. ఉదాహరణకు ఒక్క ఒరిస్సా లోనే బహుళ జాతి సంస్థలపరమవుతున్న బాక్సైట్ నిల్వల విలువ 2.27 ట్రిలియన్ డాలర్లు. అంటే మన రూపాయల్లో ఒక లక్ష కోట్లు. ఇది 2004 ధరల ప్రకారం మన దేశ బిడి పితో సమానం. ప్రభుత్వంపై సంస్ధల ఒత్తిళ్లకు తలవంచింది. ఆ ప్రాంతాల్లో అనాదిగా నివసిస్తున్న గిరిజనులను నిరాశ్ర యులను చేస్తోంది.
యుద్ధ ప్రయత్నాలకు ఈ లొంగుబాటే కారణం అనడానికి జూన్ 18న పార్లమెంటులో ప్రధాని మాట్లాడుతూ 'ఖనిజ సంపద అపారంగా ఉన్న ప్రాంతాల్లో వామపక్ష తీవ్రవాద కార్యకలాపాలు కొనసాగితే, దేశంలోకి వచ్చే పెట్టుబడుల ప్రవాహానికి ప్రతికూల పరిస్థితులేర్పడతాయి. ఈ అణచివేత కార్యక్రమాన్ని ప్రధాని చిదంబరానికి అప్పగించారు. ఈ చిదం బరం నేపథ్యం ఏమిటి? అరుంధతి మాటల్లోనే 'చిదంబరం న్యాయవాదిగా తన వృత్తి జీవితాన్ని కార్పొరేట్ లాయర్గా ప్రారంభించారని పలు మైనింగ్ సంస్థల తరపున న్యాయస్థానాల్లో వాదించారన్న వాస్తవాన్ని మనమెలా అర్థం చేసుకోవాలి? ఆయన వేదాంత - ఒరిస్సా బాక్సైట్ సంపదపై హక్కు పొందిన బహుళజాతి సంస్థ బోనాన్ ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్గా ఉండేవారని, 2004లో కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి బాధ్య తలను చేపట్టిన వెంటనే డైరెక్టర్ పదవికి రాజీ చేసారన్న వాస్తవాన్ని మనమెలా అర్థం చేసుకోవాలి? ఆర్థిక మంత్రిగా విదేశీ ప్రత్యక్ష పెట్టుబడులను ఆయన ఇచ్చిన మొదటి అనుమతి వేదాంత గ్రూప్ భాగస్వామి అయిన స్టెర్లైట్ వాటాలను మారిష స్కు చెందిన ట్విన్స్టార్ హోల్డింగ్స్ కొనుగోలు చేయటానికే అన్న వాస్తవాన్ని మనమెలా అర్థం చేసుకోవాలని ప్రభుత్వం యుద్ధ ప్రయత్నాల వెనుకనున్న అసలు రహస్యం ఇదే. ఆ ప్రయత్నాన్ని కొనసాగించే సారధి ఎవరో పైనే చెప్పుకొన్నాం. అలాంటి చరిత్ర ఉన్న మంత్రి చర్చించుకొందాంరా అంటే మావోయిస్టులు నమ్మాలా? నమ్మాలంటే ముందుగ ప్రభుత్వ దళాలను ఉపసంహరించి, మావోయిస్టుల రాకకు మార్గం సుగమం చేయాలి.
పశ్చిమ బెంగాల్, జార్ఖండ్ పరిసర ప్రాంతాల్లో మావోయిస్టులు బలం సంపాదించారు. ఆ ప్రాంతాల్లో వారు జనంతోపాటు నివసిస్తున్నారు.యుద్ధమే జరిగితే, మావో యిస్టులే కాదు. గిరిజనులు కూడా వందల మంది చనిపోతారు. ఇతర గిరిజన ప్రాంతాల్లో అటువంటి పరిణామం ఎటువంటి స్పందన కలిగిస్తుందో, మైదాన ప్రాంతాల్లో ప్రజాసంఘాలు ఎలా స్పందిస్తారో ఊహించలేని విషయం కాదు. దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ మాంద్య పరిస్థితి నుంచి ఇపుడిపుడే కోలుకొంటున్న నేపథ్యంలో ప్రభుత్వం ప్రకటించిన యుద్ధం ఆర్థిక వ్యవస్థను మళ్లా మాంద్య పరిస్థితుల్లోకి నెట్టుతుందేమో. ఏమి జరగబోతోంది? చర్చలా, యుద్ధమా? కేంద్రం చర్చలకు సిద ్ధమేనంటోంది. కాని పశ్చిమ బెంగాల్ ముఖ్యమంత్రి మావో యిస్టులతో చర్చించే సమస్యే లేదంటున్నారు. కేంద్రం చేతుల్లో రకరకాల ఆర్థిక ఆయుధాలుంటాయి కాబట్టి, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం మెడలు వంచి ఒప్పించిందే అనుకొందాం. చర్చలకు కూర్చొంటే మావోయిస్టులు మొట్టమొదటగా భూమి సమస్య లేవనెత్తు తారు. కార్పొరేట్, బహుళజాతి సంస్థలు అటవీ ప్రాంతంలో అడుగుపెట్టడాన్ని నిషేధించమంటారు. ఆ సంస్థలకు దేశ సహజ వనరులను తాకట్టు పెట్టిన ప్రభుత్వానికి ఈ డిమాండ్లు ససేమిరా మింగుడుపడవు. ఇద్దరూ బుజం మీద పంచె విదిల్చి వెళ్ళిపోతారు. కాగా జరిగేదల్లా తాత్కాలిక యుద్ధ విరమణే. వీరిద్దరి మధ్య నలిగిపోయేది గిరిజనులే.
ఇదంతా చదివి నువ్వు మావోయిస్టుగా మాట్లాడుతున్నావే అని ఎవరైనా అనవచ్చు. మీరలా అనుకొంటే మీరు నన్ను దేశంలో అగ్రస్థాయి మేధావుల సరసన నిల్చోబెట్టిన వారవుతారు. నేనంత విజ్ఞుణ్ణి కాదు. ఇటు మావోయిస్టులనుగాని అటు ప్రభుత్వాన్ని గాని నేను బుజాన వేసుకోవటంలేదు.ఇరుపక్షాల ప్రకటనలను విశ్లేషిస్తు న్నానంతే. ఆ మధ్య ఒక పోలీసు అధికారిని మావోయిస్టులు ఘోరంగా చంపేస్తే పత్రికలన్నీ ముక్తకంఠంతో ఖండించాయి. కాని అదే పత్రికలు పోలీసుల రాక్షస ప్రవర్తన గురించి పల్లెత్తు వార్త కూడా వారి పత్రికల్లో కనపడవు. ఉదాహరణకు గత నెల అక్టోబర్ 10, 12 తేదీల్లో పియుసిఎల్, పియుడిఆర్ వనవాసి చేతన ఆశ్ర§్ు, హ్యూమన్ రైట్స్ లానెట్ వర్క్, పక్షన్ ఎయిడ్ మన్నా అధికార్, జిల్లా ఆదివాసీ ఏకతా సంఘం ప్రతినిధుల బృందం దంతవడ ప్రాంతాన్ని సందర్శించి ఇటు గిరిజనులను, అటు కలెక్టర్ను ఎస్పిని కలుసుకొని, ఈ బృందం తరపున షర్మిలా పురతాయస్థ, అశేష్గుప్తా, హిమాంశుకుమార్ విడుదల చేసిన ప్రకటన విడుదల చేశారు.
గాచనపల్లిలో సెప్టెంబరు 17న భద్రతాదళాలు ఒక స్త్రీ వక్షోజాలుకోసి తర్వాత చంపాయి. మదకంసుల్లా అనే అతన్ని అతని భార్య సమక్షంలో పొడిచి చంపారు. అన్ని ఇళ్లపైనా దాడిచేసి తగులబెట్టారు. సింగనపల్లి గ్రామానికి చెందిన మాద్విదేవ అనే యువకుడి శవం చింతగుంట పోలీస్స్టేషన్ ఆవరణలో పడి ఉంది. ఒంధేర్పర గ్రామంలో 60ఏళ్ల వృద్దుడిని సెప్టెంబర్ 17న చెట్టుకొమ్మకు తలకిందులుగా వేలాడదీసి చెట్టు కింద కుండలో నూనె మర గించి అందులో అతనిని పడేశారు. తర్వాత బయటకు లాగి చల్లటి నీళ్లు చల్లారు. గాయాలు పురుగులు పట్టాయి. ఇంకా జబ్బుతో ఉన్నాడు. మాద్విబజార్ అనే అతని మనుమణ్ణి (రెండేళ్లు) నాలుగు వేళ్ళను నరికించేసి పళ్లూడగొట్టి నాలుకను కత్తిరించారు. గృహ దహనాలు, దోపిడీ, వేధింపులు, చిత్రహింసలు షరా మామూలే. పోలీసు అధికారిని చంపేసిన వార్తను పై సంఘటనలతో పోల్చి చూడండి. వార్త వివరా లివ్వటం నాపని, ఓ అభిప్రాయానికి రావటం మీ వంతు.
***************************************
VAARTHA
EDITORIAL
ఆదివాసీలపై సర్కార్ కత్తి
పల్లా త్రినాథరావు
ఆదివాసీల అటవీ భూమి హక్కులకు భంగం కలిగించే చర్యలకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పూను కుంది. అటవీ హక్కుల గుర్తింపు చట్టం కింద హక్కు పత్రాలు పంపిణీ చేసిన ప్రభుత్వమే తిరిగి వన సంరక్షణ సమితిల (విఎస్ఎస్) పేరిట భూముల నుంచి ఆది వాసీలను తొలగించేందుకు సన్నాహాలు చేస్తుంది. ఆదివాసీల సాముదాయక అటవీ హక్కులను అటవీ చట్టం కింద గుర్తించడానికి బదులు విఎస్ఎస్ల పేరిట హక్కు పత్రాలను ప్రభుత్వం జారీ చేస్తుంది. ప్రపంచ బ్యాంకు అనుకూల నిర్ణయాలు తీసుకునే క్రమాన్ని రెండోసారి ఎన్నికైన తర్వాత కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం వేగవంతం చేసింది. ఆ చర్యలు ఇటీవల కేంద్ర ప్రభుత్వం తీసుకువచ్చిన ఆదివాసీల అనుకూల అటవీ హక్కుల గుర్తింపు చట్ట నియమాలకు పూర్తి విరుద్దంగా ఉన్నాయి.
తెలుగుదేశం పార్టీ అధినేత చంద్రబాబు నాయుడును ప్రపంచ బ్యాంకు జీతగాడిగా గతంలో కాంగ్రెస్ పార్టీ ఎద్దేవా చేసింది. అదే బ్యాంకు షరతులకు అనుగుణంగా ప్రస్తుతం కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వం పాలన కొనసాగిస్తుంది. తెలుగుదేశం ప్రభుత్వ హయాంలో అటవీ రంగంలో తీసుకున్న ప్రపంచ బ్యాంకు అనుకూల నిర్ణయాలే ప్రస్తుత ప్రభుత్వం అమలు చేస్తుంది. ఈ ఏడాది జూలై నెలలో జరిగిన అటవీ, గిరిజన సంక్షేమ శాఖాధికారుల సమావేశ నిర్ణయాలు ప్రపంచ బ్యాంకు షరతుల బాటను కాంగ్రెస్ పాలన సైతం వీడలేదని విస్పష్టంగా చెప్పడానికి ఉద్దేశించినవిగా ఉన్నాయి. ఆదివాసీల అటవీ భూ హక్కులు కాలరాసేవిగా ఉన్నాయి.
లపై వ్యక్తిగత, కమ్యూనిటీ హక్కులు గుర్తిస్తూ అటవీ హక్కుల గుర్తింపు చట్టం 2006లో కేంద్ర ప్రభుత్వం తీసుకువచ్చింది. హక్కు కోరేవారు డిసెంబర్ 13,2005 నాటికి అటవీ భూములపై వినియోగం, అనుభవం ఉండాలి. అయితే డిసెంబర్ 13, 2005 నాటికే రాష్ట్రంలో వన సంరక్షణ సమితులు ఏర్పాటైన కారణంగా అటువంటి అటవీ భూములపై వ్యక్తులుగా హక్కు కోరే వీలుండదని సమావేశం నిర్ణయించడం విశేషం. వనసంరక్షణ సమితులు ఏర్పాటు చేసిన ఏరియాలో వచ్చే అటవీ ఫలసాయంలో 50 శాతం వనసంరక్షణ సమితి సభ్యులకు మిగిలిన సగం తదుపరి వన సంరక్షణ సమితి అభివృద్ధికి, ప్రభుత్వం వెచ్చిస్తుందని ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. వన సంరక్షణ సమితి ప్రాంతాల్లో వన సంరక్షణ సభ్యుల ప్రమేయంతో అటవీ కార్యకలాపాలు ప్రభుత్వం సాగిస్తాయని తేల్చి చెప్పింది. టేకు, సరుగుడు.
యూకలిప్టస్, సిల్వరీ ఓక్ వంటి చెట్లను ప్రపంచ బ్యాంకు ఇతర ప్రభుత్వ పథకాల కింద ఉన్న షరతుల ప్రకారమే కార్యక్రమాలు చేపట్టాలని నిర్ణయించింది. కమ్యూనిటీ హక్కు లను అటవీ భూములపై అటవీ హక్కుల చట్టం కల్పించి నప్పటికీ వన సంరక్షణ సమితులు ఏర్పాటైన ప్రాంతాల్లో జెఎఫ్ఎమ్ ప్రాజెక్టు షరతులు ప్రకారమే నిర్వహణ జరగాలనీ వన సంరక్షణ సమితి సభ్యులకే ఫలసాయం చెందాలనీ సమావేశం తేల్చి చెప్పింది. సమావేశ నిర్ణయాల చట్టబద్దతను అటవీ హక్కుల గుర్తింపు చట్టంకింద విశ్లేషించాల్సి ఉంది.ఎన్నో ఏండ్లుగా అటవీ ప్రాంతాలలో ఆదివాసీలు, ఇతర సంప్ర దాయక అటవీ నివాసితులు జీవిస్తున్నారు. అటవీ ప్రాంతా లలో ఆవాసాలు ఏర్పర్చుకొని అటవీ భూమి సాగుచేసుకుంటూ అటవీ ఫలసాయ సేకరణతో జీవనోపాధి సాగిస్తున్నారు. అడవులలో ఉండే జలాశయాలలో చేపలు పట్టుకొని జీవనోపాధి పొందుతున్నారు.
సంప్రదాయకంగా మరికొందరు సంచార జీవనం గడుపుతూ, పచ్చిక బయళ్ళు వినియోగించు కొని పశువులు పెంపకం చేపట్టి జీవిస్తున్నారు. అలా జీవించే వారి అటవీ వాసుల హక్కులు గుర్తించటంలో ప్రభుత్వాలు చారిత్రక అన్యాయానికి గురి చేసాయి. శతాబ్ది కాలం నుండి జరిపిన ఆదివాసీ ఉద్యమాల ఫలితంగానే అటవీ హక్కుల గుర్తింపు చట్టం 2006 వచ్చింది. అడవులలో నివశిస్తున్న ఆదివాసులు, ఇతర సంప్రదాయక అటవీ వాసుల వ్యక్తిగత లేదా ఉమ్మడి ఆధీనంలో ఉన్న అటవీ భూములపై హక్కును చట్టం గుర్తించింది. గ్రామ పరిధి లోపల, బయట లభించే సంప్రదాయక చిన్న తరహా అటవీ ఉత్పత్తుల సేకరణ, వినియోగం, అమ్ముకొనే యాజమాన్యపు హక్కు, చిన్న తరహా అటవీ ఉత్పత్తులు అంటే వెదురు, చిన్న చిన్న పొదలు, కట్టులు, పిలకలు, పట్టుపురుగు, తేనె, మైనం, లక్క, బీడీఆకు, ఔషద మొక్కలు, వేర్లు, దుంపలు, మరియు అటవీ మొక్కలు. చిన్న తరహా అటవీ ఉత్పత్తులను జీవనోపాధి కోసం సైకిళ్ళు, లాగుడు బండ్లు, తలమోపుతో తరలించుకొనే హక్కును అటవీ హక్కుల గుర్తింపు చట్టం కల్పించింది.
ఇప్పటి వరకూ వర్గీకరించని, సరిహద్దులు గుర్తించని అడవులు, రక్షిత, రిజర్వుడు అడవులు, అడవులుగా పేర్కొన బడుతున్న ఇతర అటవీ భూములు, అభయారణ్యాలు, మరియు జాతీయ పార్కుల అటవీ భూములపై ఆదివాసీలు హక్కు కోరవచ్చు. అటవీ హక్కుల గుర్తింపు చట్టం అమలు వన సంరక్షణా సమితులు ఏర్పాటు కాబడ్డ అటవీ ప్రాంతాలకు ఎటువంటి మినహాయింపు ఇవ్వలేదు. రాష్ట్రంలో ప్రపంచ బ్యాంకు 650 కోట్ల రూపాయల ఆర్థిక సాయంతో ఉమ్మడి అటవీ యాజమాన్య పథకం అమలు చేసింది. తర్వాత పథకం పేరును కమ్యూనిటీ ఫారెస్టు మేనేజ్ మెంటుగా మార్చింది. వాస్తవానికి ఆదివాసులు అభీష్టంతో సంబంధం లేకుండానే పథకం అమలు చేసి అటవీ సాగు నుంచి ప్రభుత్వం తొలగించింది. అటవీ భూములలో అటవీ పునరుద్ధరణ మరియు పరిరక్షణ పేరుతో 'వనసంరక్షణ సమి తులు(విఎస్ఎస్) ఏర్పాటు చేసింది. విశాఖ అటవీ పరిధిలోనే గిరిజనులు సాగుచేసుకుంటున్న సుమారు 38వేల హెక్టార్లకుపైగా అటవీ భూములను ఈ పథకం కిందకు తీసుకు వచ్చి ఆదివాసీలను నిర్వాసిత్వానికి ప్రభుత్వం గురి చేసిన విషయం మనకు తెలుసు. గతంలో ఉమ్మడి అటవీ యాజ మాన్యం పేరుతో అటవీ భూముల సాగు నుంచి తొలగించబడ్డ ఆదివాసీలకు ఎటువంటి ప్రత్యామ్నాయ భూమి మరియు నష్టపరిహారాన్ని ప్రభుత్వం చెల్లించి ఉండలేదు. 2003 నాటికే రాష్ట్రంలో 7200 గ్రామాల్లో సుమారు 17.41 లక్షల హెక్టార్ల అటవీ భూమిని జెఎఫ్ఎమ్ పథకం కింద ప్రభుత్వం తీసుకు వచ్చింది. అయితే నూతన అటవీ హక్కుల గుర్తింపు చట్టం కింద 13, డిసెంబర్ 2005 నాటికి అటవీ భూముల అనుభవం నుంచి అక్రమంగా తొలగింపు లేదా ఎటువంటి పునరావాసం కల్పించకుండా నిర్వాసితులు కాబడ్డవారు కూడా పునరావాసం, ప్రత్యామ్నాయ భూమిపొందే హక్కు ఉందని స్పష్టం చేస్తుంది.
ఇదిలా ఉండగా జెఎఫ్ఎమ్ పథకం కింద ఏర్పడ్డ వన సంరక్షణ సమితిలకు అటవీ భూముల నిర్వహణకోసం అప్పగించిన భూములపై కమ్యూనిటీ హక్కులు కోరవచ్చనీ అలాగే వ్యక్తుల ఆధీనంలో ఉండే అటవీ భూములను ఉమ్మడి వినియోగంలోకి ప్రభుత్వం తీసుకువస్తే అటువంటి భూములపై కూడా అటవీ హక్కుల గుర్తింపు చట్టం కింద వ్యక్తి గత హక్కును కోరవచ్చని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం జిఓ 16ను ఆగస్టు 2008లో విడుదల చేసింది. వన సంరక్షణ సమితి ప్రాంతాలలో వ్యక్తిగత హక్కులు లేకుండా వన సంరక్షణా సమితిలకు కమ్యూనిటీ హక్కులే ఉంటాయని ప్రభుత్వం తీసుకున్న ఇటీవలి నిర్ణయం ఏడాది క్రితం ప్రభుత్వం జారీ చేసిన ఆ ఉత్తర్వులకు కూడా విరుద్ధం గానే ఉంది. వన సంరక్షణ సమితులు ఆదివాసీ గ్రామ ప్రజలం దరికీ ప్రాతినిధ్యం వహించేవిగా లేవు. ప్రపంచ బ్యాంకు జెఎఫ్ఎమ్ పథకం అమలు కోసం అటవీశాఖ ఏర్పర్చిన వన సంరక్షణా సమితిలకే పథకం కింద ఉన్న అటవీ భూమిపై హక్కులు ఉంటాయని తీసుకున్న ప్రభుత్వ సమావేశ నిర్ణయం ఆదివాసీ హక్కులకు భంగకరంగా మారింది.
విఎస్ఎస్ పేరిట అటవీ హక్కులు గుర్తించాలనే నిబంధన అటవీ హక్కుల చట్టంలో ఎక్కడా పేర్కొనలేదు. అటవీ భూములపై వ్యక్తులు మరియు ప్రజల ఉమ్మడి హక్కును మాత్రమే గుర్తించాలని అటవీ హక్కుల చట్టం స్పష్టం చేసింది. అయితే రాష్ట్రంలో ఒక్క అదిలాబాద్ జిల్లాలోనే 2.66 లక్షల ఎకరాల అటవీ భూమిపై 34 విఎస్ఎస్లకు అటవీ హక్కుల చట్టం కింద హక్కు ఇవ్వడం జరిగింది. అదే జిల్లాలో సాముదాయక అటవీ హక్కులకు సంబంధించిన 67 దరఖాస్తులను ఆమోదించి కేవలం 3542 ఎకరాలకు మాత్రమే హక్కు పత్రాలు ఇవ్వడం జరిగింది.దీనినిబట్టి ఆదివాసీ ప్రజల సాముదాయక అటవీ హక్కులు గుర్తించకుండా ప్రపంచ బ్యాంకు పథకం అమలుకోసం ఏర్పడి విఎస్ఎస్లకు అటవీ ప్రాంతంపై హక్కులు గుర్తించడమనేది అటవీశాఖ అటవీ భూములపై ఆధిపత్య ధోరణి స్పష్టమవుతుంది. ఆదివాసీల అటవీ ఉమ్మడి వనరుల వినియోగంపై విఎస్ఎస్ల పేరిట ఆంక్షలు విధించి నియంత్రించాలని ప్రభుత్వం చూస్తుంది.
రాష్ట్ర షెడ్యూల్డు ప్రాంతంలో ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసిన వన సంరక్షణ సమితి సభ్యులలో గిరిజనేతర్లు కూడా ఉండటం గమనించాలి.అందువల్ల అటవీ భూములపై విఎస్ఎస్లకు హక్కు పత్రాలు ఇవ్వడమనేది షెడ్యుల్డు ప్రాంత 1/70 భూమి బదలాయింపు నిబంధనలను అతిక్రమించినట్లవుతుంది. ఆదివాసీల అటవీ భూమి వినియోగ హక్కు పరాయీకరణ చెందుతోంది. అదేవిధంగా అటవీ అభివృద్ధి పేరుతో రబ్బరు, సిల్వర్ ఓక్, యూకలిప్టస్, టేకు వంటి వాణిజ్య పంటల ప్రోత్సాహం కోసం తీసుకున్న నిర్ణయం ఆదివాసీల జీనోపాధి హక్కును కాలరాసేదిగా ఉంది. అందువల్ల విఎస్ఎస్ పేర నమోదు కాబడిన అటవీ హక్కులను రద్దు చేసి ఆ ప్రాంత ఆదివాసీ ప్రజలకు సాముదాయక అటవీ హక్కు ఇవ్వాలి. అటవీ హక్కుల గుర్తింపు చట్టం లక్ష్యానికి మరియు స్ఫూర్తికి వ్యతిరేకంగా తీసుకున్న ప్రభుత్వం నిర్ణయాలను ఉపసంహరించుకోవాలి.
***************************************
Project By
SAMARTH
a trust – of the people by the people for the people
An Organisation for Rastriya Abhyudaya
(Registered under Registration Act 1908 in Gorakhpur, Regis No – 142- 07/12/2007)
Central Office: Basement, H-136, Shiv Durga Vihar, Lakkarpur, Faridabad – 121009
Cell: - 0091-93131-03060
Email – samarth@samarth.co.in, central.office@samarth.co.in
Registered Office: Rajendra Nagar (East), Near Bhagwati Chowk, Lachchipur
Gorakhnath Road, Gorakhpur – 273 015
No comments:
Post a Comment