TELUGU EDITORIAL 25.12.09

 

Please contact the list owner of subscription and unsubscription at: editorial@samarth.co.in 

 

media watch with peoples input                an organization of rastriya abhyudaya

 

Editorial

month december25, edition 000028, collected by  b. ramesh kumar, managed by durgesh kumar mishra, published by – manish manjul

 

 Editorial is syndication of all daily- published newspaper Editorial at one place.

http://editorialsamarth.blogspot.com

For TELUGU EDITORIAL http://editorial-telugu-samarth.blogspot.com

For ENGLISH EDITORIAL http://editorial-eng-samarth.blogspot.com

 

******************************************************************************************

EENADU

 EDITORIAL

¯Ã-™Õ'¹Õ ®¾hª-¦µÇ-©Ç-{!

ªÃ è-Â̧½Õ ÆE-Pa-AÂË «ÖªŒÕ-æ„-ªŒÕ'à ®ÏnªŒ-„¾--œË-Ê •ÇªŒ^ª-œþ©ð Æ宪Hx ‡Eo-¿™ ÅÃ•Ç „¶¾L-ÅÃ™Õ «ÕSx "A¬ÁªÂ¿Ù ®¾¦µŒÊÕ ‚N-†¾ˆ-Jª-Íêá. ƪá-Ÿ¿ª-Íç©ðx «âœ¿Õ XêÃ-™-¤Ä{Õ ²ÄTÊ ¤òLª'þ "„¾"Â˧½Õ ƪA-«Õª'à Xç™Õ-«-Jª-*Ê ‹{ªŒÕ BªŒÕpÐ -«Õ-Sx -¯Ã-™Õ'¹Õ ®¾hª-¦µÇ-©Ç-{¿٠-¦Ç-{-™Õ „¾ªŒ-*ª-C. ‡Ê¦µãj ŠÂ¿ˆ ¬Ç®¾-Ê-®¾¦µÇ ²Än¯Ã-™Â¿Ù EªŒy-£ÏǪ-*Ê ‡Eo-¿©ðx ²ÄŸµÄ-ªŒº XçÕ•Ç-J-šÌÐ "„¾ŸµÄÊ Â¿Ú{-«á™Õ «âœËª-šËÂÌ ƒ„¾Ûpœ¿Õ ƪŸ¿E "ŸÄêÂ~. -è-Ê-ÅÃ-Ÿ¿-@ü(-§½á)-Åî -è-{Õd¿-šËd-Ê Â¿-«Õ-™-¯Ã-Ÿ±¿Õ-™Õ -ÅÃ-«á ®¾y-§½Õª'à -¤ò-šÌ-Íä®Ï-Ê 67 ²Än¯Ã-©ðx -«â-œî-«ª-ŽÕ-¯çj-¯Ã -Íä->Âˈª-ͽÕÂî-©ä¿ -ͽ-AÂË-™„¾-œÄfªŒÕ. -¦Ç-ÿÖ-©Ç-©ü «ÕªÃª-œÎ ²ÄªŒ-Ÿ±¿uª-©ð-E -•ÇªŒ^ª-œþ -NÂîþ -XçÖªÃa (-"„¾-•Ç-Åê-"AÂú)-Åî ¿-L®Ï -ÿ-J-©ðÂË -Ÿ¿ÖÂË-Ê Âê-"é'®þ-XÃ-Ÿ¿Õ-™Õ -¤Ä-A¿ ²Än-¯Ã-©ðx é'-™Õ-¤ñª-ŸÄªŒÕ. ªÃ†ÔZ§½Õ èÊ-ÅÃ-Ÿ¿-@ü¿٠¨²ÄJ Ÿ¿ÂˈªC „¾-{Õd--«Õ-E ÆªáŸ¿Õ ®Ô-{Õx! Ê¿ˆ-Åî¿ ÅíÂˈª-Ÿç-«-ªŒª˜ä E®¾qª-¬Á-§½Õª'à PÿÕ ²ñ骯þ Ưä Íç¤ÄpL. ‡Eo-¿™ ¤ñŸ¿Õl©ð \ ¿Ú{NÕ Ÿ¿JÂÌ Í䪌E •ÇªŒ^ªœþ «áÂËh-XçÖªÃa 79 Íî{x ƦµŒu-ªŒÕnLo E™-¦ãšËd ²ñªÅ½ª'à 18 ²Än¯Ã™Õ ªÃÿ-šËdªC. '•ÇªŒ^ªœþ ªÃ†¾Zª \ªŒp-œÄf¿ ƒŸä '턾p "„¾Ÿ¿-ªŒzÊ...Ñ ÆE ®¾ªÿ-ªŒ-„¾-œ¿Õ-ŽÕÊo •ã.‡ª.‡ª. ¯Ã§½Õ-¿ŽyªÐ PÿÕ ²ñéª-¯þ¿٠«áÈu-«Õª-"AŽyª ¿{d-¦ã-˜äd-XÃ-Jê Ž«Õ «ÕŸ¿lÅ½Õ ÆªC-²Äh-«Õª-šðªC. ÆŸµ¿-«Õ-„¾Â¿~ª 35 ®Ô{Õx Íä>-Âˈª-ͽÕ-¿٪˜ä "„¾¦µŒÕŽy \ªÃp-{Õ¿٠§½ÕAo-²Äh-«ÕÊo ¦µÇè-¤Ä¿٠ÂÃ@Áßx ͽ™x-ÿ-œÄfªá. 2005 ‡Eo-¿©ðx ¦µÇè-¤Ä¿٠30, ŽÊ¿٠ÅíNÕtC ²Än¯Ã™Õ «*a-Ê-„¾ÛpœäРƪŽ ÅäL'Ã_ XÃJÂË Æ«-ÂìÁª Ÿ¿Â¿ˆ-E-«y-¦ð-«ÕÊo Âê"é'®þ 骚Ëdª-*Ê ÿL-NÕÅî ƒ„¾p-šËê ªÃè-Â̧½Õ ¦äªŒ-²Ä-ªÃ©ðx Ž™-«á-Ê-¿-©ãjªC. ®Ôy§½Õ "„¾XäÕ§½Õª ©äEŸä Âí-Žh "„¾¦µŒÕŽyª Âí™Õ«Û BªŒœ¿ª ¿™x ƪ{ÕÊo PÿÕ ²ñ骯þ Å½Ê Â¿™ ¨œäêª Å½ªŒÕºª ‚®¾-Êo-XçÕiª-Ÿ¿E Dµ«Ö'à …¯ÃoªŒÕ. -‚-§½Õ-Ê -¤Ä-™-Ê „¾-™xÂÌ-E -‡-«ªŒÕ ---¦ð-ªâ-™Õ'à XçÖ-§½Õ-ÊÕ---¯ÃoªŒ-Êo-Ÿä -"„¾®¾Õh-ÅÃ-EÂË ®¾å®p-ÊÕq!

•ÇªŒ^ªœþ ¬Ç®¾-Ê-®¾-¦µŒÂ¿Ù 2005 ¯ÃšË ‡Eo-¿©ðx \éÂj¿ ÆA-å„Ÿ¿l ¤ÄKd'à ¦µÇè¤Ä Æ«-Ž-Jª-*¯Ã, Æ„¾pšðx 17 ²Än¯Ã-™Â¿Ù „¾J-NÕ-Ž-XçÕiÊ •ã.‡ª.‡ª. ͽժŒÕ'Ã_ ¤Ä«Û™Õ ¿C-„ϪC. °N-Žª©ð ŠÂ¿ˆ²Ä-éªj¯Ã «áÈu-«Õª"A ÂÃXÃ-™Êo *ªŒ-ÂÙ ®¾y„¾oª Eèª Í䮾Õ-Âî-XÃ-™E „¾ªÅ½ª-„¾-šËdÊ ²ñéª-¯þ¿Ù, ©äE ÿ™ª …ªŸ¿E ÿÕÂêáª--*-Ê '¹«-ªŒoªŒÕ ®Ï¦ãh-ªŒ° ƪœ¿-Ÿ¿ª-œ¿™Õ Å-§½Öuªá. Ÿ¿¦Ç-ªáª-„¾Û-™Åî Ÿ¿È-™Õ-„¾-œËÊ „¾Ÿ¿-O-§çÖ'¹ª ÅíNÕtC ªîV-™ê Âíª-œçÂˈ-Ê --Ÿ¿-J-NÕ©ÇÐ ¦µÇè¤Ä ¯äŽ ƪŒÕb¯þ «áªœÄ 17 ¯ç™-™-¤Ä{Õ, ®¾yŽª"Ž ƦµŒuJn £¾ÇôŸÄ©ð «ÕŸµ¿Õ ÂîœÄ ŸÄŸÄ„¾Û 骪œä@Áßx «áÈu-«Õª-"ŽÕ-™Õ'à ͽ"¿ª A¤ÄpªŒÕ. êª"Ÿ¿ª©ð «Õ¯ît-£¾Ç¯þ ®¾ªÃˆªŒÕ N¬Çy®¾ „¾K¿~ '¹ªœ¿ª '¹œ¿* '¹˜ãd-¿ˆ-œ¿ª©ð Åp-œË-ʪ-Ÿ¿Õ¿٠"„¾A-„¶¾-™ª'ÃÐ «ÕŸµ¿Õ ÂîœÄ ²Än¯ä AJT „¾Ÿ¿O „¾'Ã_™Õ Í䄾-šËdÊ ²ñéª-¯þ¿٠…„¾ ‡Eo-¿©ð Ž™ AJT «áŸ¿l ¯îšðxÂË «*aªC. ¯çT_ BªÃ-LqÊ Å½«Õªý …„¾ ‡Eo-¿©ðx ¦µŒª'¹-¤Ä{Õ Å½ªŒ-XÃŽР'‹œË-¤ò-ªáÊ XçÊÕ-Xçª-{¯ä XçjŸí-™-'Ã-™E ªÃ•Çuª-'¹ª©ð ‡Â¿ˆ-œçj¯Ã …ªŸÄÑ ÆE ‡Ÿ¿ÕªŒÕ "„¾Poª-*Ê '„¶¾ÕÊÅ½Ñ PÿÕ ²ñéª-¯þC. Ž™-Cª-ͽÕ-¿ÙE Ž„¾Ûp-Âî-XÃ-LqªC ¤òªá ¿Ù{Õªÿ ®¾¦µŒÕu-™¯î Æ®¾t-D-§½áºîo ®Ïª£¾É-®¾Êª OÕŸ¿ ¿ڪîa-¦ã-šÇd-™E '¹Å½ èÊ-«-J©ð Ž£¾Ç-Ž-£¾Ç-©Ç-œËªC ‚§½Õ¯ä. «Õªî-Xçj„¾Û, Å½Ê Æ¦µŒu-JnE ‡©Ç-é'j¯Ã '¹Ÿçl-å„jÊ "„¾A-†Ïeª-ÍÃ-™Êo ©Ç™Õ §½ÖŸ¿Xþ „¾{Õd-Ÿ¿-™Åî ¯ç™-ÂíÊo "„¾A-†¾dª-¦µŒÊ ¿œ¿Â¿Ù ªÃ†¾Z-„¾A ¤Ä™Ê N¯Ã '¹Å½uª-ŽªŒª ©äE ®ÏnA-©ðÂË ªÃ³ÄZEo ¯çšËdªC. «áÈu-«Õª-"A'à …„¾ ‡Eo-¿©ð ‹œË ƒªšË-«áȪ „¾šËdÊ -²ñ骯þ \ ¤ÄKdÂÌ N®¾p†¾d ÿ©Ç-CµÂ¿uª ™Gµª-ͽE XÃÅÃ-«-ªŒ-ºXäÕ Å½Ê-ÂË-„¾Ûpœ¿Õ ªÃè-Â̧½Õ œËN-œçªœ¿Õx "„¾²Ä-C-®¾Õhª-Ÿ¿E Ê«át-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. ƒC ¿Ú{-«á™ Âî©Ç-{ª©ð «uÂËh-'¹Å½ "„¾§çÖ-è-¯Ã™ Xä{!

TJ-è-ÊÕ™ ®¾y§½Õª-¤Ä-™-¯Ã-Cµ-ÂÃ-ªÃEo, ‚Âê-¿~™ ²Ä„¶¾-©ÇuEo ²ÄÂꌪ Í䮾Õhª-Ÿ¿-ÊÕ-¿ÙÊo •ÇªŒ^ªœþ ¯äœ¿Õ N¬Áߟ¿l´ ªÃè-ÂÌ-§½Ö-™Â¿Ù «áȪ XÃ*-¤ò-ªáªC. "„¾Åäu¿ ªÃ†¾Zª'à \ªŒp-œÄf¿ •ÇªŒ^ª-œþ©ð èJ-„ÏÊ éªªœ¿Õ ‡Eo-¿™ „¶¾L-ÅÙ ®¾ªŒR ‡™Õ-é'-ŽÕh-ŽÕÊo Xî¾h-«-NÕC. ¤ÄŽ NÕ"Å½Õ™Õ •ã.‡ª.‡ª., ‚ªý.-•ã.--œË.-™ÊÕ «C-©ä®Ï •ÇªŒ^ªœþ NÂÃ-®þ-«Õª-ÍýÅî ®¾ªŒÕl-¦Ç-{Õ¿٠Å窌-B-®ÏÊ Âê"é'®þ ¨«ÖªŒÕ ÿ™ª 優ͽÕ-¿Ù-Êo- «Ö{ Xî¾h«ª. Ê«Õt-¿-"Ÿî-£¾Ý™Õ, Æ«-ÂÃ-¬Á-XÃ-Ÿ¿Õ™ ¤ÄKd'à Âê"é'-®þÊÕ ‡Eo-¿™ "„¾ÍêŒ ®¾«Õ-§½Õª©ð „¾œ¿-A-šËd-¤ò-®ÏÊ PÿÕ-- ²ñ骯þÅî ‚ ¿Ú{-NÕÂË ‡©Ç ¤ñ®¾Õ-'¹Õ-ŽժŸî ͽ֜ÄL. ‚ªŒÕ-ÊÖ-éªj¯Ã Âê"é'-®þÐ-•ã.-N.-‡ª.(„Ï) ®¾ªÂÌ-ªŒgª©ð •ã.‡ª.‡ª. ¦µÇ'¹-²ÄyNÕ Âæð-Ÿ¿E „¾Ÿä-„¾Ÿä ¿٪œ¿ ÿŸ¿l™ÕÂíšËdÊ «ÕªÃªœÎ ¿ªŒÂ¿Ù -Xçj-È-J -"¿-«Õª'à --XçÕ-Žh-ÿ-œ¿Õ-ŽÕ-Êo -*-¯ç-o-™Õ --"„¾®¾Õp´-{-«Õ-«Û-ŽÕ-¯Ãoªá. ªÃ-èÂÌ-§½Õ -Æ-«®¾ªÃ-™Õ --Æ-©Çª-šË-N! ¬Ç®¾-Ê-®¾-¦µŒÊÕ ®¾Õ„¾h-Íä-Ž-¯Ã-«-®¾n©ð …ªÍ½-œÄEo •ÇªŒ^ª-œþ©ð ªÃ†¾Z-„¾-A-¤Ä-™Ê NCµª-ͽ-œÄEo -EªŒ®Ïª-*, ®¾Å½yªŒ ‡Eo-¿-™Â¿Ù œË«Öªœ¿Õ Í䮾Öh «âœ¿Õ ¯ç™™ -"ÂË-Žª ƒªŒ-Xçj-ƒ-Ÿ¿lªŒÕ ¦µÇè¤Ä ‡XçÕt-©äu™Õ ²Ä«â-£ÏÇ¿ ªÃ°-¯Ã-«Ö™Õ ®¾«Õ-Jpª-ÍêŒÕ. ¯äœÄ-²Än-ªá-F -ƪ-Ÿ¿ÕÂî-©ä-E „¾-J-NÕ-Ž ÿ™ª ¿«Õ-™-¯ÃŸ±¿Õ™ ¿ÚLÊ ‚¬Á™ ²ùŸµÄ-EÂË Ÿ¿ªŒpºª „¾-˜äd-Ÿä. ¿ٜË, ‡œ¿-«Õ™ ÅîœÄp-{Õ-ÅîÊÖ "„¾ŸµÄÊ ªÃè-ÂÌ-§½Õ-„¾-Â~Ã™Õ Dµ«Ö'à „¾Ûªî-'¹-NÕª-ͽ-©äE ®ÏnA©ðÐ £¾ÇŽu-êÂ-®¾Õ©ð "¤ÄŸ±¿-NÕ¿ ²ÄÂ~Ãu-ŸµÄ-ªÃ-™Õ-¯Ão-§½ÕE êª"Ÿ¿ «Õª"A-„¾-Ÿ¿-NÂË ÂÃ@óx-*aÊ «uÂËhÂË ®Ïª£¾É-®¾Êª Í䪌ի- ÂÃ-«œ¿ª, "„¾è™ "¤ÄªŒÿl´ª. ªÃ³ÄZ-Cµ-¯äŽ™Õ'à ²ñéª-¯þ™Õ, «ÕŸµ¿Õ- Âî-œÄ™ ƧçÖ-'¹uŽ ªŒÕV-Xçj¯ÃÐ '¹-Žuª-ŽªŒª- ©ä-E Ÿ¿Õ®ÏnA "„¾®¾Õp´-šÌ-¿-J-®¾Õh-Êo-ŸäNÕ{ª˜ä... ƒC "„¾•Ç-Žª-"ÅÃ-Eê å„ÊÕ-"„¾-«ÖŸ¿ª.

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

¿-³Äd-™Õ -«Õ-Ê-Xä... -Ê--³Äd-™Õ -«Õ-ÊêÂ!

-ƒ-ÿsª-Ÿ¿Õ-©ðx ªÃ-†¾Zª

¯ç ™ ªîV-™Õ'à …Ÿ¿u-«Ö™Õ, ‚ªŸî-@Á-Ê-™Åî ‚ª"Ÿµ¿-"„¾-Ÿä¬ü Æ{Õd-œ¿Õ-¿Ù-ÅîªC. ÂîJ-¿™ ²ÄŸµ¿-Ê-Âª Í䄾˜äd …Ÿ¿u-«Ö™ÕÐ ‚®Ïh, "¤Äº, ²Ä«Ö->¿ ʳÄd-™Â¿Ù ÅÃN-«yE KA©ð …ªœ¿{ª -Xê-͵½-F-§½Õª. ªÃ†¾Zª©ð Âíª-ŽÂÃ-™ª'à ÂíÊ-²Ä-'¹Õ-ŽÕÊo ‚ªŸî-@Á-Ê™Õ ÂíEo ÆÊ-ªÃn-™Â¿Ù ŸÄJ-B-®¾Õh-¯Ãoªá. ‚ŸÄ--§½Õª ¦óAh'à ÂíªŒ-«œË B"« ‚Jn¿ ƒÿsª-Ÿ¿Õ-™ÊÕ ‡Ÿ¿Õ-ªíˆª-{ÕÊo ªÃ†¾Z-"„¾-¦µŒÕ-ŽyªÐ ¨ NŸµ¿yª-®¾Â¿ ͽªŒu™Åî «ÕJEo ®¾«Õ-®¾u©ðx ¿ڪŒÕ-¿Ù-¤ò-ÅîªC. -ŸÄEÅî, ªÃ†¾Z È•Ç-¯Ã¿٠ªÃ«-™-®ÏÊ ‚ŸÄ§½Õª ªîV¿٠«ªŸ¿-Âî{x ªŒÖ¤Ä-§½Õ™ Í턾ÛpÊ „¾œË-¤ò-ÅîªC. AJT ¦µÇK å„{Õd-ÿ-œ¿Õ™Õ "„¾«-£ÏÇæ®h Ž„¾p Ÿµ¿yª®¾-XçÕiÊ ‚®¾Õh-™ÊÕ ®¾«Õ-¿Ú-ªŒÕa-Âî-«{ª ²ÄŸµ¿uª Âß¿Õ. ¨©ð'ÃРŽ©ãÅäh ²Ä«Ö->-¿-„¾-ªŒ-XçÕiÊ ®¾«Õ-®¾u™Õ ÆFo-ƒFo ÂëÛ. ŽªŒÍ½Ö Í䄾-œ¿Õ-ŽÕÊo ÿªŸ¿Õ-™-«™x ²Ä«Ö-ÊÕu™ °N-ÅÃ™Õ ÆŽ-©Ç-¿Ù-Ž-™-«Õ-«Û-ŽÕ-¯Ãoªá. „¾ªÃu{¿ª «ªšË „¾™Õ-ªŒª-'Ã™Õ ŸÄªŒÕºª'à Ÿçÿs-Aª-{Õ-¯Ãoªá.
-…-Ÿäy'¹ª... -…-ÅÃp-Žª

‚Jn¿ „¾J-®ÏnA Æ®¾©ä ƪŽª-Ž-«Ö-"Žª'à …ªŸ¿E, ƒ©ÇªšË ŽªŒÕ-ºª©ð ªÃ†¾Zª©ð Íî{Õ-Íä-®¾Õ-¿٪-{ÕÊo „¾J-ºÇ-«Ö™Õ ‚Jn¿ «u«-®¾nÊÕ «ÕJªÅ½ ¿٪'¹-D-²Äh-§½ÕE «áÈu-«Õª"A ªî¬Á§½Õu ¨ ¯ç™ 21Ê «Õª"A-«ªŒ_ ®¾«Ö-Xä-¬Áª©ð B"« ‚Xä-Ÿ¿Ê «u¿hª Íä¬ÇªŒÕ. ‚Jn¿ «Õª"A'à Ưä¿ \@Áx-¤Ä{Õ „¾E-Íä®Ï ƒ„¾Ûpœ¿Ö ‚ ¬ÇÈÊÕ „¾ªŒu-Xä-ÂË~-®¾ÕhÊo ‚§½ÕÊ.. "„¾®¾ÕhŽ „¾J-ºÇ-«Ö-™ÊÕ ‚Jn-¿-„¾-ªŒ-XçÕiÊ Â©ðÊÖ Í½Öœ¿{ª ®¾£¾Çèª. ªÃ†¾Zª©ð ŸÄŸÄ„¾Û ¯ç™-ªî-V-™Õ'à ÿªŸþ™Õ, ªÃ²Äh-ªî-Âî™Õ, NŸµ¿yª-²Ä™Õ ÂíÊ-²Ä-'¹Õ-Å½Ö¯ä …¯Ãoªá. ªÃ†¾Z ®¾ªîy-ÊoŽ ¯Ãu§½Õ-²Änʪ å®jŽª 誌Õ-'¹Õ-ŽÕÊo „¾J-ºÇ-«Ö-™-„¾{x B"« ¿™«ªÃEo «u¿hª Íä®ÏªC. 骪"œîV-™-"ÂËŽª ‹ ¦ãªá©ü „ÏšË-†¾-¯þå„j BªŒÕp ®¾ªŸ¿-ªŒs´ª'ÃÐ ªÃ†¾Zª©ð ÿªŸ¿Õ™Õ, ªÃ²Äh-ªî-Âî™ ÂêŒ-ºª'à ²Ä«Ö-ÊÕu-™Â¿Ù, ªî'¹Õ-™Â¿Ù ‡Ÿ¿Õ-ªŒ-«Û-ŽÕÊo ¿³Äd-™ÊÕ ¯Ãu§½Õ-«â-ªŒÕh™Õ N„¾Û-M-¿-Jª-ÍêŒÕ. ¦Ç„¾Ü° ͽքÏÊ ¬ÇªA-§½áŽ „¾ªŸ±Ä-©ð¯ä EªŒ-®¾-Ê™Õ Åç™-¤Ä-™E £ÏÇŽ«Û „¾L-ÂêŒÕ. ‚Kd®Ô ÿ®¾Õq™ NŸµ¿yª-®¾ª-«™x ʆ¾dª ê«™ª ‚ ®¾ª®¾n¿٠«Ö"ŽXäÕ Âß¿Õ, ªÃ†¾Z-XÃu-„¾hª'à "„¾§½Ö-ºÇ™Õ EL-*-¤òªá ‡ªÅî-«ÕªC B"« ƒÂ¿ˆ{x ¤Ä™-«Û-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. «á-Èuª'à ‚Kd-®Ô-Ž„¾p wå„jXä{Õ ÿ®¾Õq™Õ AªŒ-'¹E "'ÃOÕº ªŒ£¾Ç-ŸÄ-ªŒÕ©ðx "„¾è™ ƒÿsªŸ¿Õ™Õ Í焾p-Ê-™N Âß¿Õ. ‚ªŸî-@ÁÊ ®¾Ÿ¿Õl-«Õ-ºË-T¯Ã Ÿµ¿yª®¾XçÕiÊ ÿ®¾Õq-™-²Än¯ä ÂíŽh-XÃ-šËE "„¾Xä-¬Á儘ädªŸ¿Õ¿٠ÍÃ©Ç ÂÙXäÕ „¾œ¿Õ-ŽժC. ƒ„¾p-šË-«-ªŒÂ¿Ú ‚Kd-®ÔÂË ªŒÖ.75Âî{x¿٠å„j'à ʆ¾dª XÚË-Lx-Ê{Õx ƪͽ¯Ã. ÿªŸ¿Õ™ ÂêŒ-ºª'à ªŒXÃºÇ «u«®¾n ®¾hªGµª* ŽŸÄyªÃ \ªŒpœä ʳÄd™Õ ÆFo ƒFo ÂëÛ. ªÃ†¾Z ªŒ£¾Ç-ŸÄ-ªŒÕ™'¹ÕªœÄ ªîW Xä™ ®¾ªÈu©ð Xã¾Ç-¯Ã™Õ Xç@Áß-Žժ-šÇªá. ƒ«Fo ‡Â¿ˆ-œË-«-¿ˆœ¿ EL-*-¤òÅä ƒÅ½ªŒ ªÃ³ÄZ-™Â¿Ù EÅÃu-«-®¾ªŒ «®¾Õh-«Û™Õ ®¾ÂÃ-™ª©ð Í䪌¿ Æ¿ˆœÄ ®¾«Õ-®¾u™Õ \ªŒp-œ¿-Åêá. ÆŸä-N-Ÿµ¿ª'à ªÃ†¾Z „¾JCµ©ðÊÖ «®¾Õh ªŒXÃºÇ ®¾hªGµª* Ÿµ¿ªŒ™Õ ‚ÂÃ-¬Á-Êoª-{Õ-Åêá. å£jÇŸ¿-ªÃ-¦Ç-Ÿ¿Õ©ð *é¯þ Ÿµ¿ªŒ ƒšÌ-«™ ƫ֪Žª å„J-T-¤ò-ªáªC. ªÃè-ŸµÄ-EÂË Âî@Áx ®¾ªŒ-„¶¾ªÃ ŽT_-¤ò-«-œ¿XäÕ Ÿµ¿ªŒ™ 優ŒÕ'¹Õ-Ÿ¿-™Â¿Ù Âꌺ«ÕE XÃu¤Ä-ªŒÕ™Õ ÍçÿÕŽկÃoªŒÕ. …Lx-¤Ä§½Õ™D ÆŸä ŸÄJ. …Lx ‡Â¿Ùˆ-«'à ƒÅ½ªŒ ªÃ³ÄZ™ ÊÕªÍä ƒÂ¿ˆ-œËÂË ªÃ«™®Ï …ª{ÕªC. ¿ڪŒ-'Ã-§½Õ™ Ÿµ¿ªŒ™Ö …Êo-{ÕxªœË 優ŒÕ-'¹Õ-ŽÕ-¯Ãoªá. „¾ªœËª-*Ê „¾ª{ÊÕ ªŒXÃºÇ Í䧽Õ-©ä¿ éªjÅ½Ö B"«ª'à ʆ¾d-¤ò-ŽÕ-¯Ãoœ¿Õ. Xã¾ÇÊ §½Õè-«Ö-ÊÕ™ ®¾ª„¶¾Ö™Õ ÍçÿÕ-ŽÕÊo ŸÄE "„¾Âꌪ ªŒXÃºÇ ªŒª'Ã-EÂË ƒ„¾p-šË-«-ªŒÂ¿Ú ŸÄŸÄ„¾Û ªŒÖ.2,000Âî{x ʆ¾dª XÚË-LxªC. Æ®¾©ä ¿ªŒ«Û, ‚å„j «ªŒ-Ÿ¿-™-«™x „¾ª{™ C'¹Õ-ÿ-œ¿Õ™Õ Ÿçÿs-AE EÅÃu-«-®¾ªŒ «®¾Õh-«Û™ Ÿµ¿ªŒ™Õ ‡'¹-¦Ç-¿ÙŽկÃoªá. "„¾®¾ÕhŽª ÿªŸ¿Õ™Õ, ªÃ²Äh-ªîÂ™x XÃšË Ÿµ¿ªŒ™Õ ͽÕ¿ˆ-™-ʪ-{Õ-ŽÕ-¯Ãoªá. ªŒXÃºÇ «u«®¾n ®¾hªGµæ®h œÎ>©ü N"¿§½Ö™Õ ŽT_¤òÅêá. ŽŸÄyªÃ XÚËå„j „¾ÊÕo ªŒÖæ„ºÇ "„¾¦µŒÕ-ÅÃy-EÂË ªÃ«™-®ÏÊ ‚ŸÄ§½Õª „¾œË-¤ò-ŽժC. ªÃ†¾Z "„¾¦µŒÕŽy „¾ÊÕo ‚ŸÄ-§½Ö©ðx 60¬ÇÅÃE-ÂË-å„j'à ƫÕt¿ª „¾ÊÕo ŸÄyªÃ¯ä «®¾ÕhªC. ¨ \œÄC ªÃ-†¾Zª „¾ÊÕo ‚ŸÄ-§½Ö-EÂË ®¾ªÿª-Cµª* ¦µÇK ©ð{Õ©ð …ªC. ‚ŸÄ§½Õª ŽT_-¤òÅä ÿœçbšðxE NNŸµ¿ „¾Ÿ±¿-ÂÙ êšÇ-ªáª-„¾Û-™Â¿Ù ÂîŽ-Xä-§½Õ-¿-Ž-„¾pŸ¿Õ. ‚ŸÄ-§½ÖEo ÂíªÅ½XäÕªŒéÂj¯Ã 優ͽÕ-¿Ù-¯äª-Ÿ¿Õ¿٠ÂíEo «®¾Õh-«Û™ „¾ÊÕo-êª-{xÊÕ ‡Â¿Ùˆ« Í䧽Ö-™E ®¾ªÃˆªŒÕ Ž™-¤ò-²òhªC. ƪ˜ä ƪA-«Õª'à ÿªŸ¿Õ™ "„¾¦µÇ«ª ÆEo-ªŒ-ÂÃ-™Õ'à Ž™-¦ó-„Ïp- ¿-šËd-²òhªC ²Ä«Ö-ÊÕuœË¯ä. èÊ "¬ì§½Õª-Âª …Ÿ¿u«Ö™Õ Í䄾-œ¿Õ-ŽÕ-Êo{Õx Í焾Ûp-Âíª-{ÕÊo "¬ìºÕ-™Fo ¨ Xî¾h-XÃEo "'¹£ÏǪ-ÍÃL ¿ŸÄ? ÆEo ¤ÄKd™Ö Ž«Õ …Ÿ¿u«Õª ¬ÇªA-§½áŽ «ÖªÃ_©ðx¯ä ²Ä'¹Õ-ŽÕ-Êo{Õx ÍçÿÕ-Åêá. «ÕJ NŸµ¿yª-®¾-¿ªŒ ®¾ª„¶¾Õ-Ê™ Xçj„¾Û ‡«ªŒÕ, ‡ªŸ¿Õ¿٠«ÕªŒ-™Õ-ŽÕ-Êo{Õx? ÿ®¾Õq™Õ®¾£¾É "„¾¦µŒÕŽy ÂêÃu-™-§½Ö™ÊÕ ÆToÂË ‚£¾ÝA Í䧽Õ-œ¿ª-«™x *«-JÂË Ê†¾d-¤ò-§äÕC "„¾è-©äÊÊo Xî¾h-XÃ-™ÊÕ ‚§½Ö ¤ÄKd™Õ ‡ªŸ¿Õ¿٠Ž«Õ "¬ìºÕ-™Â¿Ù Nœ¿«ÕªŒ* Í焾p-©ä-¿-¤ò-ŽÕ-¯Ãoªá? E•Ç-EÂË ¨ ªŒÂ¿ª'à N«-Jª* Íçæ„p "„¾§½Õ-ÅÃo-™ÊÕ ‡Eo ¤ÄKd™Õ Íä¬Çªá? NŸµ¿yª²Ä™Â¿Ù ¿™Å½ Í窟ä-XÃ-JÂË ‡Ÿ¿ÕªŒ«Û-ŽÕÊo "„¾¬Áo-L-«Fo. "„¾•Ç °N-ÅÃ-EÂË N„¶¾ÖŽª ¿L-TªÍä ŸµîªŒºË «Ÿ¿lE Í焾p-œÄ-EÂË ÿŸ¿Õ-™Õ'ÃÐ œË«Öªœ¿Õx ¯çªŒ-Xä-ªŒa-¿-¤òÅä B"« „¾J-ºÇ-«Ö™Õ Ž„¾p«E ¯Ã§½Õ-Â¿Ù™Õ Â¿Nyª„¾Û „¾Ÿ¿-•Ç™ª …„¾-§çÖ-T-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ƒ©ÇªšË å£Çͽa-J¿©ä §½á«-ŽÊÕ éªÍ½a-'í-œ¿Õ-ŽÕ-Êo{Õx ªÃ†¾Z „¾J-ºÇ-«Ö™Õ ®¾p†¾dª Í䮾Õh-¯Ãoªá. ƒÂ¿ "„¾¬ÇªÅ½ …Ÿ¿u-«Ö™Õ NŸµ¿yª-®¾Â¿ ®¾ª„¶¾Õ-{-Ê-™Â¿Ù ŸÄJ-B-§½Õ-œ¿ª©ð ¤òM®¾Õ™ ¤Ä"Åà ÂíªÅ½ ©ä¿-¤ò-©äŸ¿Õ. DÂ~à PG-ªÃ-™ÊÕ ¦µŒ'¹oª Í䧽՜¿ª Xç៿™ÕÐ Nͽ¿~ºªŒ-£ÏÇ-Žª'à ©ÇK¸-™Â¿Ù „¾E-Íç-„¾pœ¿ª «ªšË-«Fo §½á«Å½ÊÕ £ÏǪ®¾ C¬Á'à "æ„êª-„Ϫ-Íäª-Ÿ¿Õ¿٠ÂíªÅ½-XäÕ-ªŒ-éÂj¯Ã ÂêŒ-º-«Õ-«Û-ŽÕ-¯Ãoªá.

ÂêŒ-ºÇ™Õ \XçÕi-Ê-„¾p-šËÂÌÐ ¯ç™ ªîV-™Õ'à ÂíÊ-²Ä-'¹ÕÊo ‚ªŸî-@Á-Ê™Õ ªÃ³ÄZEo ƒ„¾pšðx Âî™Õ-Âî-©äE NŸµ¿ª'à Ÿçÿs-B-®¾Õh-¯Ãoªá. ÿªŸ¿Õ ƪ˜äÐ ‚§½Ö «ªÃ_™Õ ®¾yͽa´ªŸ¿ª'à NŸµ¿Õ-™ÊÕª* XçjŸíLê'©Ç …ªœÄL. "„¾®¾ÕhŽª ƩǪšË ®¾yͽa´ªŸ¿ ÿªŸ¿Õ-™-¿ª˜ä ÿ™-«ª-Ž„¾Û ÿªŸ¿Õ©ä ÆCµ-¿ª'à ¿E-„Ï-®¾Õh-¯Ãoªá. ŽªŒÍ½Ö XÃu¤Ä-ªÃ™Õ ‚T-¤ò-Žժ-œ¿-{ªÅî «ªŒhÂ¿Ù™Õ Âî™Õ-Âî-©äE NŸµ¿ª'à Ÿçÿs-Aª-{Õ-¯ÃoªŒÕ. NŸÄu™§½Ö-™ÊÕ «â®Ï-X䮾ÕhÊo ÂêŒ-ºª'à NŸÄu-ªŒÕn™Õ B"«ª'à ʆ¾d-¤ò-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ. NNŸµ¿ ¤òšÌ „¾K-¿~™Õ EKgŽ ÂÙ-«u«Cµ©ð èJê' Æ«-ÂìÁª ©ä¿٪œÄ ¤òªáªC. ƒ©ÇªšË „¾J-ºÇ-«Ö™Õ NŸÄu-ªŒÕn©ðx «ÖÊ-®Ï¿ ŠAhœËE 優ͽÕ-Åêá. ®¾ªŸ¿ªŒzÂ¿Ù™Õ Å½T_-¤ò-Žժ-œ¿{ªÅî ªÃ†¾Zª©ð „¾ªÃu-{-¿-ªŒª'¹ª ŸÄªŒÕ-ºª'à Ÿçÿs-Aª-šðªC. AªŒÕ-«Õ™, ¡¬ëj™ª, §½ÖŸ¿-T-J-'¹Õ{d «ªšË „¾Ûºu-êÂ~-"ÅÃ™Õ ‡Êoœ¿Ö ©äE-N-Ÿµ¿ª'à ¦µŒÂ¿Ùh™Õ ©ä¿ Xç™-Xç-™-¦ð-ŽÕ-¯Ãoªá. ‚™-§½Ö-™-OÕŸä ‚ŸµÄ-ªŒ-„¾œË \ªîV ¦µŒÅÃuEo ‚ªîV ®¾ª¤Ä-CªÍ½Õ¿٪{ÕÊo Xä™-«ÕªCÂË „¾®¾Õh™Õ …ªœ¿Â¿ Ž„¾pE „¾J-®ÏnA. ƒÂ¿ ¬ÇªA-¦µŒ-"Ÿ¿-Ž™ «u«-£¾ÉªŒª C'¹-•Ç-ªŒ-œ¿ªÅî ªÃ†¾Zª©ð å„{Õd-ÿ-œ¿Õ™Õ å„{d-Ÿ¿-™-ͽÕ-Âí-Êo-XêŒÕ Xä*ͽÖæ® ŸµîªŒºËE Æ«-™ª-Gµ-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ªÃ³ÄZ-EÂË „¾ªŒu-{-Ê¿٠Xç@ì}-XêŒÕ •Ç"'¹-Žh'à …ªœÄ-™ª{Ö ÆXçÕJ¿¯þ "„¾-¦µŒÕŽyª å®jŽª å£Çͽa-J-¿™Õ •ÇKÍä²òhªC. *"Ž „¾J"¬Á«Ö Ÿçÿs-Aª-šðªC. ÿªŸ¿Õ™«™x ŽªŒÍ½Ö C±§äÕ{ªŒÕx «âŽ-„¾-œ¿Õ-ŽÕ-¯Ãoªá.

®¾ÕEoŽ ƪ¬Ç-™Â¿Ù ®¾ªÿª-Cµª* ÆŸä „¾E'à éªÍ½a-'í˜äd "„¾®¾ª-'Ã™Õ Í䮾Öh ‚ªŸî-@Á-Ê-™ÊÕ NŸµ¿yª-²Ä-™-Xçj„¾Û, ÿªŸ¿Õ-™-Xçj„¾Û ÊœË-„Ï-®¾ÕhÊo ¯äŽ™Õ Xî¾h« „¾J-®Ïn-ŽՙÊÕ ®¾OÕ-ÂË~ª-ͽÕ-Âî-XÃL. ŠÂ¿ £ÏǪ²Ä-Žt¿ „¶¾Õ{Ê èJ-T-Ê-„¾Ûpœ¿Õ ƩǪ-šËN ƒÂ¿OÕŸ¿{ „¾Ûʪë%Žª Âÿ٪œÄ ͽ֮¾Õ-Âî-XÃ-™ª{Ö Íçæ„pª-Ÿ¿Õ¿٠ÿŸ¿Õ™Õ... ƒ©Ç Íäæ®h Ž„¾p "„¾¦µŒÕŽyª CT-ªÃŸ¿Êo{Õx'à ƒÍäa …„¾-¯Ãu-²Ä™Õ ‚ªŸî-@ÁÊ „¾Ÿ±¿ª©ð …Êo-XÃ-JE …"Ÿä¿„¾ªŒ-ͽ¿ «ÖÊ«Û. ÿ®¾Õq™ÊÕ Å½'¹-™-¦ã-šËdÊ XÃJ-ÊÕªÍä èJ-TÊ Ê†¾dª XäÕªŒÂ¿Ù ²ñ«át ªÃÿ˜äd NŸµ¿ª'à "„¾¦µŒÕŽyª ƒšÌ-«©ä ‹ ͽšÇdEo ªŒÖ¤ñª-Cª-*ªC. ƪá¯Ã NŸµ¿yª-²Ä™Õ ‚'¹-©äŸ¿Õ. „¾{Õd-ÿœËÅä ¯Ã§½Õ-Â¿Ù™Õ Å½«ÕÊÕ ê®¾Õ™ ÊÕª* N«á¿hª Íä²Äh-ªŒÊo ŸµçjªŒuª ‚§½Ö "¬ìºÕ©ðx …ªœ¿-{XäÕ ƒªŸ¿Õ¿٠Âꌺª. ªÃ†¾Zª©ð ŠÂ¿ "¤ÄªÅ½ª©ðÐ éªj™Õ „¾šÇd™ÊÕ G'¹-„¾šËd …ªÍä XäÕ¿Ù-™ÊÕ Åí™-Tª-*-Ê{Õx XêŒh™Õ «ÍÃaªá. "„¾®¾ÕhŽ ‚ªŸî-@Á-Ê-™Â¿Ù ¨ „¶¾Õ{Ê¿٠®¾ªÿªŸµ¿ª …¯Ão ©ä¿-¤ò-ªá¯ÃÐ ¨ ¯ä„¾-Ÿ±¿uª-©ð¯ä ƒ©ÇªšË „¶¾Õ{Ê Íî{Õ Í䮾ÕÂî«œ¿ª ®¾£¾Ç-èª-'ïä B"« ®¾ªÍ½™Êª êªéÂAhª*ªC. éªj©äu …ŸîuT ®¾ÂÃ-™ª©ð '¹ÕJhª* éªj™ÕÊÕ ‚„¾-œ¿ª-«™x å„ÊÕ "„¾«ÖŸ¿ª Ž„ÏpªC. „¾J-®Ïn-Å½Õ™Õ ÆŸ¿Õ„¾Û Ž„¾p-œÄ-EÂË ÂêŒ-º-«Õ«ÛÅîªC ¯Ã§½Õ-¿٩ä. ®¾ÕEoŽ «ÕÊ-®¾Õˆ™Õ …Ÿäy-'Ã-™Â¿Ù ©ð¯çj ‚Žt-£¾Ç-Žu-™Â¿Ù ¤Ä™p-œ¿-¿٪œÄ ͽ֜ÄLqÊ ¦ÇŸµ¿uŽ ÆEo ¤ÄKd-™-å„j¯Ã …ªC. éªÍ½a'í˜äd ŸµîªŒ-ºË©ð …„¾-¯Ãu-²Ä™Õ ƒ«y-¿-¤ò««œ¿XäÕ ƒªŸ¿Õ¿٠ŽªŒÕ-ºî-¤Ä§½Õª. ‚Žt-£¾Ç-Žu™ ŸÄyªÃ ¿Ù{ªÿ ®¾¦µŒÕu™ÊÕ B"« Â~ŒÂ¿Ù '¹ÕJÍ䧽Õ-œ¿XäÕ Å½„¾p ²ÄCµª-Íä-ŸäOÕ …ªœ¿Ÿ¿E Nœ¿«ÕªŒ* Í焾p-'¹-™-'ÃL.
-ƪ-Ÿµ¿Âꌪ-©ð -‚-Jn¿-«u-«®¾n

ªÃ†¾Z ‚Jn¿ª ®¾ªÂ~î-¦µŒª©ð …ªC. êª"Ÿ¿ ‚ªÂ¿~™ ÂêŒ-ºª'à ÿœçbšðx ¤ñªŸ¿Õ„¾ªŒ*Ê NŸµ¿ª'à Ƅ¾Ûp™ÊÕ å®jŽª ÅçͽÕa-Âî-©äE „¾J-®ÏnA ªÃ†¾Z ®¾ªÃˆ-ªŒÕC. O{-Eoª-šË-«™x "„¾®¾ÕhŽ ™Â¿~ Âî{x ªŒÖ¤Ä§½Õ™ ÿœçbšðx ªŒÖ.20Xä-™-ÊÕª* ªŒÖ.22Xä™ Âî{x-«-ªŒÂ¿Ù ÂîŽ „¾œä Æ«-ÂìÁª ©ä¿-¤ò-©ä-Ÿ¿E ÆCµ-ÂÃ-ªŒÕ™Õ ¦µÇN-®¾Õh-¯ÃoªŒÕ. ƪŽª-Ž-«Ö-"Žª'à …Êo ‚ŸÄ§½ÕªÐ ÿªŸ¿Õ™Õ, ªÃ²Äh-ªîÂî™ ÂêŒ-ºª'à ŽT_-¤ò«œ¿ª«™x ®¾ªêÂ~«Õ, ÆGµ-«%Cl´ ªŒª'Ã™Õ „¶¾Õ𪌪'à Ÿçÿs-Aª-šÇªá. ƪÅä-ÂÃ-¿٪œÄ «u«-²Ä§½Õ, ¤ÄJ-"¬Ç-NÕ¿, æ®XÃ-ªŒª-'éðx ªÃ†¾Z ®¾Ön™ …ŽpAh (>.‡-®þ.-œË.„Ï.)ŽT_¤òÅîªC. ¨ …ŽpAh «%Cl´-êª{ÕÊÕ ÅíNÕtC ¬ÇÅÃ-EÂË B®¾Õ-éÂ@ÁxœÄEo ÅíL ®¾XÃ-™Õ'à B®¾ÕÂîXÃLq …ªŸ¿EÐ „¾ÜJh-²Änªá ÿœçb-šüÊÕ "„¾Xä-¬Á-å„-œ¿ÕÅ½Ö ‚Jn¿ «Õª"A £¾ÇôŸÄ©ð ªî¬Á§½Õu 愪íˆ-¯ÃoªŒÕ. ‚Jn¿ «ÖªŸ¿uª ÂêŒ-ºª'à EªŒÕœ¿Õ «%Cl´-êª{Õ 5.53¬ÇÅÃ-EÂË „¾œË-¤òªáªC. ƪŸ¿Õ-«©äx ¨ \œÄC «%Cl´-êª{Õ å„ª„¾ÛÊÕ ®¾XÃ-™Õ'à ®Ôy¿-Jª-ÍÃ-™E ªî¬Á§½Õu 愪íˆ-¯ÃoªŒÕ. ªÃ†¾Zª©ð "„¾®¾ÕhŽª ¯ç™-ÂíÊo XÃÅÃ-«-ªŒºª >.‡-®þ.-œË.„Ï. «ÕJªÅ½ ¿٪T-¤ò-§äÕª-Ÿ¿Õ¿٠ÂêŒ-º-«Õ-«Û-ŽÕ-¯Ãoªá. "„¾¦µŒÕŽy ‚Jn¿ «u«-£¾ÉªÃ™Fo ÍéÇXäÕªŒÂ¿Ù >.‡-®þ.-œË.-„Ï.-å„j¯ä ‚ŸµÄ-ªŒ-„¾œË ²Ä'¹Õ-Žժ-šÇªá. …ŸÄ-£¾Ç-ªŒ-ºÂ¿Ù Æ„¾Ûp™Õ ÅçͽÕa-Âî-XÃ-™ª˜ä >.‡-®þ.-œË.-„Ï.©ð ¯Ã™Õ-'¹Õ-¬ÇŽª XäÕªŒ ©ã¿ˆ-'¹-{Õd-Âî-XÃL. >.‡-®þ.-œË.„Ï. Ž¿و-«'à …ª˜ä ªÃ†¾Zª ÅçͽÕaÂ-TÊ Æ„¾Ûp™ XçáŽhª å®jŽª Ž'¹Õ_-ŽժC. éªXçÊÖu ‚ŸÄ§½Õª, «u§½Õª «ªšË- XÃ-{-Eoª-šËÂÌ ƒ„¾Ûpœ¿Õ >.‡-®þ.-œË.-„Ï.§äÕ "¤ÄA-„¾-C¿. «áÊÕtªŸ¿Õ «ÕéªEo ƒÿsª-Ÿ¿Õ™Õ «²Äh-§çÖ-ÊÊo C'¹Õ™Õ "„¾®¾ÕhŽª „¾™Õ «ªÃ_-™ÊÕ Åí™-*-Xä-²òhªC. ÂíEo ÂêŒu-"¿-«Ö-™ÊÕ wå„jXä{Õ, "„¾¦µŒÕŽy ¦µÇ'¹-²Äy«Õu („Ï.„Ï.„Ï.) „¾Ÿ¿l´-A©ð Í䄾-šÇdLq …ª{ÕªC. NŸµ¿yª-²Ä™Õ ÂíÊ-²Ä-TÅä wå„jXä{Õ å„{Õd-ÿ-œË-ŸÄ-ªŒÕ™Õ «áªŸ¿Õ-œ¿Õ'¹Õ X䧽ժŒÕ. ŽŸÄyªÃ NNŸµ¿ „¾Ÿ±¿-ÂÃ™Õ „¾œ¿-êÂ-²Ähªá. ‚Jn¿, ²Ä«Ö->¿ ªŒª'Ã-™å„j "„¾¦µÇ-XÃEo Ÿ¿%†Ïd©ð …ªÍ½Õ-ÂíE N®¾h%Ž "„¾•Ç ®¾ªêÂ~«Õª Ÿ¿%³ÄduÐ ¤ÄKd™Õ, ¯Ã§½Õ-Â¿Ù™Õ ‚©ð-*ª-ÍÃ-LqÊ Å½ªŒÕ-º-NÕC. NŸµ¿yª-²Ä™ ŸÄyªÃ¯ä "„¾¦µŒÕ-ÅÃy™ XçÕœ¿™Õ «ªÍ½-'¹-™«ÕÊo ¦µÇ«Ê ®¾éªjª-CÂß¿Õ. …Ÿ¿u-«Ö-™ÊÕ "„¾¬ÇªÅ½ XÃÅÃ-«-ªŒ-ºª©ð ÊœË-„ϪÍä «ÖªŒÕp "„¾®¾ÕhŽª ¯Ã§½Õ¿٩ðx ÍÃ©Ç Æ«-®¾ªŒª.

Ð „Ï@Çx ²Äªá-¿Ù-«Öªý

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

„¾-Ÿ¿Õl-™Â¿ª-Ÿ¿-E -¤Ä-¤Ä-™Õ

'ƒ ŸäNÕ *"Žª *"Ž-'¹Õ¤Äh! ƒEo-§½á-'Ã-™-ÊÕª* ¨ §½Õ«Õ-Ÿµ¿-ªÃtEo ƒªÅ½ EJy„¶¾Õoª'à EªŒy-£ÏǪ-ͽÕ-Âí-®¾Õh-¯ÃoXäÕ! ®¾«Õ-«Jh Æ¯ä «Ö ÂÌJhÂË «Õͽa «Íäa å„ÊÕ "„¾«ÖŸ¿ª ‡Ÿ¿Õ-éªjªC! ¨ ÆTo-„¾-K-¿~-ÊÕª-* E†¾ˆ-@Áª-¿ª'à ÿ§½Õ-{-„¾œä ŸÄêª-Ÿçj¯Ã …ª˜ä Xçª{¯ä X矿-¿-«§½Öu!Ñ

'Eè-XäÕ-ÂÃF «Õ£¾É-"„¾¦µð! °N-Žª©ð ŠÂ¿ˆ-²Ä-éªj¯Ã E'Ç-éªjqÊ ¤Ä„¾ª Í䧽ÕE ¨ „¾ÛºÇu-ŽÕt-œËÂË ÊªŒ-¿ª©ð EX ¿LpªÍä Eÿª-Ÿµ¿Ê \D ¯Ã „¾J-•Çc-Ê-«á-ÊÂ¿Ù Â¿ÚœÄ ÆªŸ¿-{ª-©äŸ¿Õ §½Õ«Õ-Ÿµ¿-ªŒt-ªÃ•Ç!Ñ

'Æ®¾ª-¦µŒ«ª! ¯Ã™Õ'¹Õ „¾Ÿ¿Õ™Õ EªœËÊ ¨ Ê'¹-ªŒ°N °N-Ž-ÂÃ-™ª©ð ŠÂ¿ˆ ¯äªŒ-XçÕi¯Ã Í䧽Õ-¿٪œÄ ¯äªŒÕ'à ƒ©Ç «ÕÊ «áªŸ¿Õ ¦óªCÅî E™-ÿœË …ªœ¿{ª ‡©Ç ®¾ª¦µŒ«ª? ®¾J'Ã_ *šÇd ͽ֜¿-«§½Öu! \ <«Õ¯î Ÿî«Õ¯î ƪá¯Ã ͽª„¾-¿٪œÄ …ªšÇœÄ?Ñ

'‡"ªŒ-ÿ-®¾Õq™ OÕŸ¿ \ Âꌺª ©ä¿٪-œÄ¯ä ªÃ@Áß}-Xäæ® XÃ@Á} -«áªŸ¿Õ ¨ °N Íä®ÏÊ *ªŒÕ-£ÏǪ®¾ \¤Ä--šËC "„¾¦µŒÖ! <«Õ-™ÊÖ, Ÿî«Õ-™ÊÖ, Ê™Õx-™ÊÖ, XÃuŸµ¿Õ™Õ ¿L-TªÍä \ "ÂËNÕ-ÂÌ-{-ÂÃ-™-¯çj¯Ã ͽª„¾{ª ŠÂ¿ ¯äªŒª'à „¾J-'¹-ºËª-ͽ-ªÃ-Ÿ¿E „¾ªŒ-XäÕ-¬Áy-ªŒÕœ¿Õ ¨«ÕŸµäu «ÕÊ Eÿª-Ÿµ¿-Ê-™©ð ®¾«-ªŒº Íä¬Çœ¿E «ÕªŒ-*-AªÃ «Õ£¾É-"„¾¦µŒÖ!Ñ

'¤òF «ÖÊ-«-è-Êt ‡Ah-Ê-XÃœ¿Õ °N-Žª©ð ŠÂ¿ˆ-²Ä-éªj¯Ã \Ÿçj¯Ã XçÖ²Ä-EÂË ¤Ä™p-œ¿-¿٪œÄ …ªšÇœÄ! ͽ֜¿-«§½Öu!Ñ
'ꪆ¾¯þ ÂêŒÕf-™©ð 'êDµ, 'Ãœäq-™-©ÇªšË XÃ@Á} 愪ŒÕx Â¿ÚœÄ Ÿ¿ÖJa Ê™Õ-'¹Õ-JÂÌ Í½«-¿'à „¾ªÍ½-«-™-®ÏÊ „¾ªÍ½-ŸÄªŒ, G§½Õuª, ÊÖ¯ç™ «ªšË ®¾ªŒ-¿Ù-™ÊÕ -ŠÂ¿ˆêª ¦óêˆ-æ®-XÃ-J-¿¯Ão ¨ ÿ¿ˆ§½Õu Íä®ÏÊ XçÖ®¾ª \¤Ä-šËC §½Õ«Õ-Ÿµ¿-ªŒt-ªÃ•Ç! *Êo *Êo XçÖ²Ä-™Â¿Ù Â¿ÚœÄ P¿~™Õ NCµ®¾Öh ¿ڪîa-XÃ-™ª-™˜ä NŸµ¿Õ™Õ Æ«Õ-™Õ-Íä-殪-Ÿ¿Õ¿٠ŽTÊ ®ÏÿsªC \D! ÂíŽh E§½Ö-«Õ-ÂÃ-™ª˜ä EŸµ¿Õ™Õ ©ä«E Xçá¯äo '¹ŸÄ «ÕÊ Â¿Ù¦ä-ªŒÕ-™-XêŒÕ ¿٪œ¿-ÿ-Ÿ¿l-©ä®Ï å®™-N-*aªD!Ñ

'Æÿ-ŸÄl´-©Ç-œ¿{ª «Õ£¾É-¤Ä„¾ª. ¨ «ÕE†Ï XÙ¿ª ͽÖæ®h EŽu ®¾Å½u-"«Å½ª ‚ͽ-JªÍä ®¾Å½u £¾ÇJ-¬Áaª-"Ÿ¿Õ-œË-©Ç'à \ª ©äœ¿Õ. '¹šËd'à ͽ֜¿Õ!... *šÇd©ð \ *šËd ¤ñšËd Æÿ-Ÿ¿l´-«Ö-œË-Ê-{Õx¯Ão ‹ P¿~ Xä®Ï 儶j™Õ «â殟ÄlªÑ

'©Ç¦µŒª ©äŸ¿Õ §½Õ«Õ-Ÿµ¿-ªŒt-ªÃ•Ç! «Õʪ Æÿ-ŸÄl´Eo ŠÂ¿ ¤Ä„¾ª'à „¾J-'¹-ºËª-ͽ{ª «Ö¯ä®Ï ŠÂ¿ «ÕÊyª-ŽªŒª ŸÄšË-¤ò-ªáªC. ÂËxª{¯þ «ªšË å„Ÿ¿l å„Ÿ¿l Æ"'¹ Ÿä¬Ç-Cµ-¯ä-Ž©ä Æÿ-ŸÄl´-©ÇœË Ž„Ïpª-ͽÕ-¿٪-{Õ-¯ÃoªŒÕ. ¿œ¿Õ-„¾ÛÊ „¾ÛšËdÊ Gœ¿f©äo ²ñªÅ½ ®¾ªÅÃʪ Âß¿E ÿÕÂÃ-ªáªÍä Ž™Õx-™Õ-¯ÃoªŒÕ ¦µŒÖ©ð-¿ª©ð. ‡Eo-¿™ ®¾«Õ-§½Ö©ðx ¯Ã§½Õ-¿Ù-LÍäa XÃ'Ãl-¯Ã™ «áªŸ¿Õ ¨ „Ï*a ÿ¿ˆ§½Õu Íçæ„p *Eo *Êo Æÿ-ŸÄl´™Õ <«ÕªÅ½! §½Õ«Õ Ÿµ¿ªŒt®¾Ö"ÅÙ "„¾Âꌪ ÆN Æ®¾™Õ PÂ~Ã-ªÃ|©ä Âß¿Õ "„¾¦µŒÖ!Ñ
'ƒªÂ¿ ÍÃ™Õ *"Ž-'¹Õ¤Äh! ÍÙÕ... ÍÙÕ...Ñ

'ÆŸä-NÕšË ²ÄyOÕ! ‡Êoœ¿Ö ©äEC ¿@Á}©ðx ‚ F@Áß}?Ñ

'¿ªŒÕœ¿Õ ¿šËdÊ «Õª*-Ž-ʪÅî ¨ ÿ¿ˆ§½Õu ¯Ã ¿@Áx©ð F@Áß} Åç„Ïpª-ÍÃ-œ¿§½Öu! ƒªÅ½šË «Õ£¾É-ŽÕt-œËE «ÕÊ ÊªŒ-¿-©ð¿ª ŸÄÂà Åç*a-ʪ-Ÿ¿Õ¿٠«áªŸ¿Õ ‚ «ÕÊ §½Õ«Õ-Â˪-¿-ªŒÕ-™ÊÕ NŸµ¿Õ-™-ÊÕª--* ÿ£ÏÇ-†¾ˆ-J-®¾Õh-¯ÃoÊÕ!Ñ

'«Ö{ «ÕŸµ¿u©ð Æœíf-®¾Õh-Êoª-Ÿ¿Õ¿٠«ÕEoª-ͽªœË §½Õ«Õ Ÿµ¿ªŒt-ªÃ•Ç. ƒªŸ¿Õ©ð OÕ §½Õ«Õ-Â˪-¿-ªŒÕ™Õ Íä®ÏÊ Å½æ„pOÕ ©äŸ¿ÕÑ

E Æ„¾Ûpœ¿Õ ¯îªŒÕ ÅçJ-ÍÃœ¿Õ ÿ¿ˆ§½Õu.'«Õéª-«-JC Ž„¾Ûp?Ñ

'¯Ã ¿Ÿ±¿ ‚²Äª-Žª -Nª˜ä Ž«Õ-Jê Åç™Õ-®¾ÕhªC «Õ£¾É-"„¾¦µŒÖ! ¯ä¯í¿ ®¾'¹{Õ Ê'¹-ªŒ-°-NE. ÿŽÕ-¿Ù-Åç-ªŒÕ-«Û-Âª „¾EÂË X矿Õ-¿Ù-©Ç-œ¿Õ-Â¿Ù¯ä ªîV ¿ÚME. XçáÊo ¿ªŒ«Û, Æ{Õ XçáÊo 愪ŒÕ-Åç-L-§½ÕE ªî'¹ª. EÊo «ªŒŸ¿. å„J-TÊ Ÿµ¿ªŒ-«-ªŒ-™Åî „¾Ü{ '¹œ¿-«-{XäÕ Â¿{-¿-{'à …ª˜ä 'Õ-ͽÕ{Õd OÕŸ¿ ªî¿-šË-¤ò-{Õ-©Ç'à ªîV «ÖJa ªîV ŸäE-Âî-ŸÄ-EÂË ÿªŸ¿Õ™Õ. „¾E-Ÿí-ªŒ-¿¿ ÿŽÕ-¿Ù-OÕŸ¿ Xç'¹-{Õ-„¾ÛšËd... ÅÃTÊ „¾ÛªŒÕ-'¹Õ-«ÕªŸ¿Õ... ®¾'¹ª "¤ÄºXäÕ B®Ï ͽ*aªC «Õ£¾É-"„¾¦µŒÖ! XçjŸ¿uª Âª Ÿµ¿ªÃt-®¾Õ-„¾-"A-¿E XçRÅä å„Ÿ¿l å„Ÿ¿l «ÕÊÕ-†¾×-™ê „¾œ¿-¿™Õ ÍÙ¿ ƒÿsªC „¾œ¿Õ-Žժ˜ä «ÕŸµ¿u 'ÿÂîˆ-œËN... F¿٠XçjŸ¿u-XäÕªšË... Íuª Âÿ-¤òÅäÑ Æª{Ö é'ª˜ä-¬ÇªŒÕ. ¦ãj{ «ÕªŸ¿Õ™ ³Ä„¾Û-©ð ÂíE NÕªTÊ 'îM©ð \ª 'î™Õ-«Ö-™Õª-Ÿî-'ÃF... §½Õ«Õ-Ÿµ¿-ªŒt-ªÃ•Ç! NÕªU NÕª'¹-¿-«áªŸä... ƒC'î NÕT-LÊ ‚ Âî¾h "¤ÄºÇEo OÕ §½Õ«Õ-¦µŒ-{Õ-©ó*a ƒ©Ç B®¾ÕÂíÍäa¬ÇªŒÕ...Ñ

ÆéªÒ... '‡ªŸ¿Õ¿٠²ÄyOÕ... ƪŽ©Ç '¹Õ¿ˆ-A„¾Ûp-Âî-¿٪œÄ Ê«Ûy-ŽÕ-¯ÃoªŒÕ?!Ñ

'…®¾ÕªŒÕ B§½Ö-LqÊ N†¾«á …®¾ÕªŒÕ B§½Õ-©äŸÄ! ­„ÏJ E™-¤Ä-LqÊ «ÕªŸ¿Õ ­„Ï-J-B-®ÏªŸÄ! ¦µŒ@Ç... ÿ¿ˆ§½Öu! OÕ ¦µÇªŒ-Ž«á ¿œ¿Õ *"Ž-«á'à ÊÕÊoC. F ͽJ-Ž«á ¿œ¿Õ ÂÃXçÕ-œÎ'ÃÊÕÊoC! ÂÃF ¯Ã¿٠ŠÂ¿ª-Ÿ¿Õ-™Â¿Ù «Õ£¾Ç-ŸÄʪ-Ÿ¿-«á'Ã Â¿ÚœÄ …ÊoC... ‚Žt-£¾Ç-ÅÃu-"„¾-§½ÕŽoª «Õ£¾É-¤Ä-„¾-«Õ-E-'¹ŸÄ PÂ~Ã-®¾t%A Í焾Ûp-ͽÕ-ÊoC... F«Û ÂîJ-Ê-N-Ÿµ¿ª-'ïä F¿٠ʪŒ-¿-©ð-¿-«áÊÕ ƒ„¾Ûpœ¿Õ "„¾²Ä-C-®¾Õh-Êoª-Ÿ¿Õ¿٠®¾ªÅî-†¾-«á'ÃÊÕÊoCÑ

'Ÿµ¿ÊÕuºËo §½Õ«Õ-Ÿµ¿-ªŒt-ªÃ•Ç! ¯Ã ÂîJ-¿¿٠«Õªî *Êo ÂíÊ-²Ä-Tª„¾Û Â¿ÚœÄ …ÊoC. ¯Ã¿٠¤Ä„¾Û-™Â¿Ù Ÿ¿ªœ¿-Ê™Õ Æ«Õ-™Õ-Íäæ® Â˪¿-ªŒÕ™ „¾E ƒ„Ïpª-ͽ-«ÕE «ÕÊN!Ñ

Р¿ªŒx-¤Ä-©ãª £¾Ç-ÊÕ-«Õª-ŽªÃ-«Û

***************************************

EENADU

 EDITORIAL

¬ÁߦµŒ- ®¾ª-Ÿä¬Áª

 

ŸÄ ŸÄ„¾Û 骪œ¿Õ-Xä™ ®¾ª«-Žq-ªÃ™ Â˪Ÿ¿šË ®¾ª'¹A. ŠÂ¿ Âíªœ¿-"¤ÄªÅ½ª. ƪŒl´-ªÃ"A ®¾«Õ§½Õª. Ž«Õ 'í"骙 «ÕªŸ¿ÊÕ XäÕ„¾-œÄ-EÂË «CL, «Õª{ X䮾Õ-¿ÙE ͽL-ÂÃ-'¹Õ-ŽÕÊo 'í"骙 Âľ-ªŒÕ™Õ. ƒªÅ½©ð XÃJÂî Xç™Õ'¹Õ ¿E-„Ϫ-*ªC. ®¾yªŒª NE-„Ϫ-*ªC. XêŒÕ ¦µŒ§½ÕªÅî «ºË-ÂË-¤ò-§½ÖªŒÕ. Æ„¾Ûpœ¿Õ XÃJÂî Ÿä«-Ÿ¿ÖŽ ¿E-„Ϫ-*ªC. '¦µŒ§½Õ-„¾-œ¿-¿ªœË, OÕÂí¿ ¬ÁߦµŒ-®¾ª-Ÿä¬Áª. ¦ãÅçxæ£Çª „¾{dºª „¾Ûºuª Í䮾Õ-¿٪C. OÕ EK-¿~º „¶¾Lª-*ªC. OÕ Âª ŠÂ¿ ªŒÂ¿~-¿ٜ¿Õ Æ¿ˆœ¿ èEtª-ÍÃœ¿Õ. ‚ Gœ¿fÊÕ Ÿ¿Jzª-ͽªœËÑÐ ‚ «Ö{™Õ Íç„Ïp Ÿä«-Ÿ¿ÖŽ ÆŸ¿%-¬Áu--XçÕiª-C. ‚ 'í-"骙 ÂľªŒÕ-™Õ ‚ʪ-Ÿ¿ª'à „¾J-é'-ÅÃhªŒÕ. ®¾ªÅî-†¾ªÅî ‚ P¬Áß«ÛÊÕ Ÿ¿Jzª-ÍêŒÕ.

‚§½Õ¯ä -\®¾Õ-"ÂÌ®¾Õh. ‚§½ÕÊ „¾Û{Õd¿ '¹ÕJª* «áªŸ¿Õ'à ©ð¿ª '¹ÕJª* ÅçL-§½ÕE ‚ „¾©ãxXî¾Õ-™Â¿Ù Ÿä«Ûœ¿Õ Å½Ê Ÿ¿ÖŽ-ŸÄyªÃ ÅçL-§½Õ--•ã§½Õu-œ¿ª-©ð¯ä ŠÂ¿ „¾ªŒ-«ÖªŒnª ƒNÕœË «ÛªC. DE-ŸÄyªÃ Ÿä«ÛE "æ„«Õ DÊÕ-™-å„jÊ "„¾®¾-J-®¾Õhª-Ÿ¿¯ä N†¾§½Õª EªŒÖ-„¾º Æ«Û-ŽժC.

¿³Äd-™Åî, X䟿-Ê-™Åî ÿŽÕ-¿ÙLo ¦µÇªŒª'à Xç@Á}-D-®¾ÕhÊo DÊÕ-™Â¿Ù N«áÂËh "„¾²Ä-Cª-ͽ-œÄ-EÂË "ÂÌ®¾Õh ¨ ©ðÂÃ-EÂË Æ«-Ž-Jª*Ê ªî•ä "ÂË®¾t®þ.

"ÂË®¾t®þ „¾ªŒy-Cʪ ®¾ª„¾Ü-ªŒg-ÅÃy-EÂË, ®¾«Õ-ªŒp-ºÂ¿Ù "„¾B-¿'à E™Õ-®¾ÕhªC. Ÿä«Ûœ¿Õ Å½Ê "„ϧ½Õ-¿Ù-«Ö-ªŒÕ-œçjÊ "ÂÌ®¾ÕhÊÕ ¨ "„¾„¾ª-ÍÃ-EÂË ÂÃÊÕ-¿'à ƒ«y-œ¿ª-©ð¯ä ÅÃu'¹ª …ªC, "æ„«Õ …ªC.

ƒŸ¿lªŒÕ NÕ"Å½Õ™Õ "ÂÌ®¾Õh èÊt-®¾n-™-XçÕiÊ ¦ãÅçx-æ£Ç-«á¿٠ÿ§½Õ-™Õ-Ÿä-ªÃªŒÕ. «ÖªŒ_-«Õ-Ÿµ¿uª©ð XÃJÂË «Õªí¿ §½Ö"A-¿ٜ¿Õ ¿L--¬Çœ¿Õ. <¿-šË-„¾-œ¿-{ªÅî ‚ «á'¹Õ_ªŒÖ ŠÂ¿ «®¾A '¹%£¾Çª©ð ÿ®¾-Íä--¬ÇªŒÕ. ‚ ªÃ"A XÃJÅî ¿L-®ÏÊ ‚ §½Ö"A-¿ٜ¿Õ B"«ª'à èÿÕs-„¾-œÄfœ¿Õ. ‚ ƒŸ¿lªŒÕ NÕ"ŽÕ-©ðx Xç៿-šË-XÃœ¿Õ ‚ §½Ö"A-Â¿ÙœË „¾J-®Ïn-AÂË •ÇL-„¾œË ÆŽœ¿Õ Âî™Õ-¿Ù-¯ä-ŸÄÂà 殫-™Õ-Í䮾Öh ‚ «®¾A '¹%£¾Çª©ð …ªœË-¤ò-§½Öœ¿Õ. 骪-œî NÕ"Ž՜¿Õ «Ö"Žª Å½Ê æ®o£ÏÇ-Å½ÕœË Âª Xä*--ͽÖ-œ¿-¿٪œÄ ¦ãÅçx-æ£Ç«á XçR}-¤ò-§½Öœ¿Õ. ‚ „¾{d-ºª©ð ŸäXÃ-™-§½Õª©ð "ÂÌ®¾Õh-è-Êt-CÊ X䜿Õ-¿™Õ A™-Â˪-ͽ-œÄ-EÂË XçR}Ê ‚ Xç៿šË NÕ"ŽÕ-œËÂË, Å½Ê æ®o£ÏÇ-ŽÕ-œËE "ÂÌ®¾Õh Å½Ê ¦Ç£¾Ý-«Û-™Åî £¾ÇŽÕh-¿ÙÊo Ÿ¿%¬Áuª ¿E-„Ϫ* ‚¬Áa-ªŒu-¤ò-§½Öœ¿Õ. ‚ ŸäXÃ-™-§½Õª©ð Å½Ê ÂêŒu-"¿«Õª «áTª-*Ê Æʪ-ŽªŒª ÆŽœ¿Õ Å½Ê "„¾§½Öºª ÂíÊ-²Ä-Tª* ªÃ"A Åëá ÿ®¾-Íä-®ÏÊ «®¾-A-'¹%£¾Çª «Ÿ¿l ‚'Ãœ¿Õ. Å½Ê æ®o£ÏÇ-Ž՜¿Õ ƒªÂà ‚ §½Ö"A-¿Ù-œËÂË ®¾„¾-ªŒu-™Õ- Í䮾Öh ¿E-„Ϫ-ͽ-œ¿ªÅî «ÕJªÅ½ C"'Ãs´ª-AÂË ©ð¯çj 'ƒŸäª N*"Žª, ¯Ã XçÊê ÿ§½Õ-™Õ-ŸäJ, "ÂÌ®¾Õh "„¾¦µŒÕ-«Û-ÊÕ Ÿ¿Jzª*, AJ-T ¯Ã¿¯Ão «áªŸä «ÍÃa--¬ÇXþ...Ñ Æ¯Ãoœ¿Õ. ‚ «Ö{-™Â¿Ù ÆŽœË NÕ"Ž՜¿Õ, 'Æ®¾™Õ ¯äÊÕ ¦ãÅçx-æ£Ç«á Xç@Á}-©äŸ¿Õ...Ñ Æ¯Ãoœ¿Õ. ‚ «Ö{-™Åî «ÕJªÅ½ N®¾t-§½Ö-EÂË ©ðÊ-ªáÊ ‚ «uÂËhÂË "ÂÌ®¾Õh "æ„«Õ-ŽŽyª ƪŒn--XçÕiª-C. ‡Â¿ˆœ¿ DÊÕ-™Â¿Ù, ªî'¹-"'¹-®¾Õh™Â¿Ù 殫 誌Õ-'¹Õ-ŽժŸî Æ¿ˆœ¿ -ÅÃ-ÊÕ …ªšÇ-ʯä "ÂÌ®¾Õh ®¾ªŸä¬Áª Æ«-'¹Å½-XçÕiª-C. 'EÊÕo «©ä F ¤ñªŒÕ-'¹Õ-XÃ-EE "æ„NժͽÕÑÐ ƒC "ÂÌ®¾Õh ®¾«Õ®¾h «ÖÊ-XÃ-RÂË ÆªCª-*Ê ÆŸ¿Õs´-Ž-XçÕiÊ …„¾-Ÿä¬Áª. å„j¿Ÿ±¿ ŸÄyªÃ ƒC «ÕJªÅ½ "„¾®¾Õp´-{ª'à «ÕÊ¿٠ƪŒn-«Õ-«Û-Žժ-C.

«ÕÊ-Âª «Õʪ \ NŸµ¿ª'à „¾J-Ž-„Ï-²ÄhXçÖ Æ©Çê' «ÕÊ ¤ñªŒÕ-'¹Õ-XÃJ '¹ÕJª* ‚©ð-*ª-ͽ-'¹-L-TÅä, ÆŸä EèXçÕiÊ "æ„«Õ.
¬Á-"ŽÕ-«ÛLo "æ„NÕª-ÍÃL. ¬Á„Ϫ-Íä-XÃ-JE ‚Q-ªŒy-Cª-ÍÃL. Ÿäy†Ïª-Íä-XÃ-JÂË ®¾£¾É§½Õª Í秽ÖuL. "ÂÌ®¾Õh ®¾«Õ®¾h èÊÕ-™Â¿Ù ƪCª-*Ê ¨ Xÿو™Õ Æ«Õ%-Ž-ŽÕ-©Çu™Õ. ͽÕ{Öd Ưä¿ ®¾ª„¶¾Õ-ªŒ¥-º™Õ, ®¾«Õ-®¾u™Õ, Æ®¾Ö-§½Õ™Õ …Êo-„¾Ûpœ¿Õ Ÿ¿§½Õ'Ã, "æ„«Õ'à ¬Á-"ŽիÛÅî XçÕ™-'¹œ¿ª ²ÄŸµ¿u«Ö ÆÊo ®¾ªŸä£¾Çª, OÕ«Öª®¾ Nœ¿-¯Ã-œÄL ƪšÇœ¿Õ "ÂÌ®¾Õh... ÂꌺªÐ „¾'¹Åî, "„¾B-ÂÃ-ªŒªÅî ‚ „¾J-®Ïn-ŽÕ-™--ÊÕª* ÿ§½Õ-{-„¾-œ¿-'¹-™«Ö! ƪŸ¿Õê ƪŸ¿-JF "æ„NÕª-ÍÃL. Ÿäy³ÄEo NœË-*-å„-šÇdL.
ŠÂ¿-²ÄJ "ÂÌ®¾Õh P†¾×u-œçjÊ æ„ŽժŒÕ, '"„¾¦µŒÕXÃ, ¯Ã ²òŸ¿-ªŒÕœ¿Õ ¯Ã „¾{x Æ„¾-ªÃ-Ÿµ¿ª- Íäæ®h ‡Eo-²ÄªŒÕx ÆŽ-œËE ¿~NÕª-ÍÃL? \œ¿Õ-²ÄªÃx!Ñ Æ¯Ãoœ¿Õ. ƪŸ¿Õ¿٠§äÕ®¾ÕÐ '\œ¿Õ-²Äêªx Âß¿Õ, œçÿsC \œ¿Õ™ ²ÄªŒÕxÑ Æ¯Ãoœ¿Õ. ƪ˜äÐ ‚§½ÕÊ ÆªÅ½-ªÃªŒnª "æ„«Õ-Åî¯ä ¬Á-"ŽÕÅÃyEo èªáªÍÙE, ¿~NÕªÍä ¬ÁÂËh "æ„«Õ¿٠«Ö"ŽXäÕ …ªŸ¿E.

"ÂÌ®¾Õh, Å½Ê P†¾×u™ ¤ÄŸÄ--™Õ ¿œË-'Ãœ¿Õ. ¿ن¾×eªî-'¹Õ-™ÊÕ "æ„«ÕÅî ®¾pJzª-ÍÃœ¿Õ... ®¾«Öè EªÃ-æ„-¿~¿٠'¹ÕéªjÊXÃJÂË Å½Ê æ®o£¾Ç £¾Ç®¾hª ƪCª-ÍÃœ¿Õ. ¨ „¶¾Õ{-Ê™ ŸÄyªÃ "ÂÌ®¾Õh ŠÂ¿ "æ„«Õ-ŸÄ-Ž'à «ÕÊ¿٠Ÿ¿ªŒz-Ê-NÕ-²Ähœ¿Õ. ®¾yͽa´-XçÕiÊ "æ„«Õ ƒ«y-œ¿ª-©ð¯ä -…ªŸ¿¯ä "æ„«Õ-ªŒ-£¾Ç-²ÄuEo «ÕÊÂ¿Ù Å½Ê ÍäŽ-™-ŸÄyªÃ ÅçL-§½Õ--•ä²Ähœ¿Õ.

'Ÿ¿ÕªÃt-ªŒÕ_-™ÊÕ, «Õª*-XÃ-JE, „¾A-ŽÕ-™ÊÕ, „¾N-"ŽÕ-™ÊÕ ®¾«Ö-Ê-Ÿ¿%-†ÏdÅî "æ„Nժͽ'¹-Lê' C«u-XçÕiÊ «ÕÊ-®¾ÕqÊÕ OÕ©ð "„¾A-†Ïeª-ͽªœË. ƬÇ-¬Áy-Ž-XçÕiÊ Ÿä£¾ÇªÂª ¬Ç¬Áy-Ž-XçÕiÊ ‚ŽtÊÕ ¯Ã¬Áʪ Í秽Õu-¿ªœËÑ.

Ð ƒC "ÂÌ®¾Õh …„¾-Ÿä¬Áª. Ÿä«Ûœ¿Õ ʪŒÕ-œçjÊ "ÂË®¾t®þ „¾ªŒy-Cʪ ƪCªÍä ¬ÁߦµŒ-®¾ª-Ÿä¬Áª.

Ð œÄ¿dªý ‡XþÕ.-®¾Õ-'¹Õ-º-ªÃ«Û

***************************************

******************************************************************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

 

మళ్ళీ చక్రం తిప్పనున్న సోరేన్‌!

 

చిన్న కుటుంబం చింతలు లేని కుటుంబం అనే నినాదం స్ఫూర్తితో చిన్న రాష్ట్రాల వాదాన్ని బిజెపితో సహా పలు పార్టీలు తలకెత్తుకున్నాయి. వెనుకబడిన ప్రాంతాలు అభివృద్ధి చెందాలంటే, చిన్న రాష్ట్రాల ఏర్పాటు తప్పనిసరి అని విశ్వసించడం వల్లే దాదాపు పదేళ్ళ క్రితం బిజెపి నేతృత్వంలోని ఎన్‌డిఎ ప్రభుత్వం జార్ఖండ్‌, ఉత్తరాఖండ్‌, ఛత్తీస్‌గఢ్‌ రాష్ట్రాలను ఏర్పాటు చేసింది. ఈ మూడు రాష్ట్రాలలో అభివృద్ధి మాట అటుంచి ప్రజలకు భద్రత పూర్తిగా మృగ్యమైంది. ఛత్తీస్‌గఢ్‌, జార్ఖండ్‌ ప్రభుత్వాలకు మావోయిస్టులు పెను సవాల్‌గా తయారయ్యారు. ఈ రెండు రాష్ట్రాల్లో గిరిజనులు అధిక సంఖ్యలో ఉన్నారు. గిరిజనులను భూస్వామ్య వర్గాల పీడన నుంచి విముక్తం చేయడానికే సాయుధ పోరాటాన్ని ఎంచుకున్నామని చెబుతున్న నక్సలైట్లు ఈ రెండు రాష్ట్రాల్లో గిరిజనులను హింసించడంలో పోలీసులతో పోటీ పడుతున్నారు. ఛత్తీస్‌గఢ్‌లో మావోల దాడుల్లో మరణిస్తున్న వారంతా గిరిజనులే. జార్ఖండ్‌లోనూ అదే పరిస్థితి. జార్ఖండ్‌ అసెంబ్లీకి ఇటీవల ఎన్నికలను బహిష్కరించమని మావోయిస్టులు పిలుపు ఇచ్చినా 60 శాతం వోటర్లు తమ వోటు హక్కును వినియోగించుకున్నారు. అయితే, రాష్ట్రంలోని రాజకీయ పార్టీల్లో ఏ ఒక్కటీ కూడా గతంలో ఇచ్చిన వాగ్దానాలను నిలబెట్టుకోకపోవడం వల్ల ఈ సారి ఎన్నికల్లో ప్రజలు ఏ ఒక్క పార్టీకీ మెజారిటీ ఇవ్వలేదు. జార్ఖండ్‌లో గత ఎన్నికల్లో కూడా ఇదే పరిస్థితి నెలకొనడంతో సంకీర్ణ ప్రభుత్వాల ఏర్పాటు కోసం రాజకీయ పార్టీలు ఏమాత్రం భావసారూప్యత లేకపోయినా పొత్తు కుదుర్చుకుని అనైతిక చర్యలకు పాల్పడ్డాయి. దేశ చరిత్రలో కనీ వినీ ఎరుగని విధంగా ఒక ఇండిపెండెంట్‌ ముఖ్యమంత్రి అయ్యేందుకు అవకాశం కల్పించాయి. యుపిఎ మద్దతుతో ముఖ్యమంత్రి పదవిని నిర్వహించిన ఇండిపెండెంట్‌ సభ్యుడు మధు కోడా అతిస్పల్ప వ్యవధిలోనే వేలాది కోట్ల రూపాయలను ఆర్జించి విదేశీ బ్యాంకుల్లో దాచుకున్నారు. అవినీతికి చిరునామాగా మధు కోడాను పేర్కొంటున్నప్పటికీ, జాతీయ, ప్రాంతీయ పార్టీలలో సైతం ఆ మాదిరిగా ఆరోపణలు ఎదుర్కొన్నవారు, ఎదుర్కొంటున్నవారు చాలా మందే ఉన్నారు. అయితే, ఆయా పార్టీలు కవచంగా ఉపయోగపడుతూ ఉండడం వల్ల మిగిలిన 'కోడా'లకు అంతగా ప్రచారం లభించడం లేదు.

ఒకప్పుడు బీహార్‌లో అంతర్భాగమైన జార్ఖండ్‌ ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత సాధించిన అభివృద్ధి ఏమీ లేదు. అపారమైన ఖనిజ నిక్షేపాలను కలిగి ఉన్న జార్ఖండ్‌ సహజ వనరులు ఆ రాష్ట్ర ప్రజలకు కాక, వ్యక్తుల ఎదుగుదలకే ఉపయోగపడుతున్నాయి. జార్ఖండ్‌ ప్రత్యేక రాష్ట్రం కోసం దశాబ్దాల పాటు ఉద్యమం సాగించిన శిబూ సొరేన్‌ నేతృత్వంలోని జార్ఖండ్‌ ముక్తి మోర్ఛా (జెఎంఎం) అతి పెద్ద పార్టీగా అవతరించింది. దానితో తిరిగి ముఖ్యమంత్రి పదవిని చేపట్టేందుకు సొరేన్‌ పావులు కదుపుతున్నారు. సొరేన్‌పై లెక్కకు మిక్కిలిగా కేసులు ఉన్నాయి. ఒక హత్య కేసులో జైలుకు వెళ్ళవలసి రావడంతో ఆయన కేంద్ర మంత్రి పదవికి రాజీనామా చేయక తప్పలేదు. జార్ఖండ్‌లో వడ్డీ వ్యాపారస్తుల బారి నుంచి గిరిజనులను రక్షించేందుకు జెఎంఎంను సొరేన్‌ నెలకొల్పారు. ఆయనపై ఎన్ని కేసులు ఉన్నాయో, ఆయనను అభిమానించి, గౌరవించేవారు అంతకు రెట్టింపు మంది ఉన్నారు. ఆయనను గురూజీ అని గౌరవంగా పిలుస్తూ ఉంటారు. మూడున్నర దశాబ్దాల క్రితం నాటి చిరుధి ఊచకోత కేసులో ఆయన కొద్ది కాలం జైలులో ఉన్నారు. తన రాజకీయ వ్యవహారాల కార్యదర్శి హత్య కేసులో మళ్ళీ జైలుకు వెళ్ళడం కోసమే ఆయన కేంద్ర మంత్రి పదవి వదులుకోవలసి వచ్చింది. ఈ కేసులు ఇప్పటికీ పెండింగ్‌లోనే ఉన్నాయి. మళ్ళీ ఆయనే ముఖ్యమంత్రి అయ్యే అవకాశాలూ ఉన్నాయి. గతంలో బిజెపి తరఫున ముఖ్యమంత్రిగా వ్యవహరించిన బాబూలాల్‌ మరాండీ ఆ పార్టీ నుంచి వైదొలగి జార్ఖండ్‌ వికాస మోర్చా (జెవిఎం) పేరిట కొత్త పార్టీని ఏర్పాటు చేశారు. కాంగ్రెస్‌తో పొత్తు కుదుర్చుకున్న మరాండీ పార్టీకి 11 సీట్లు మాత్రమే వచ్చాయి. ఈ రెండు పార్టీలకూ కలిపి 25 సీట్లు రాగా, బిజెపి, జనతా దళ్‌ (యు) కూటమికి 20 సీట్లు మాత్రమే వచ్చాయి. శిబూ సొరేన్‌ నేతృత్వంలోని జెఎంఎంకు 18 సీట్లు వచ్చాయి. గిరిజనాభివృద్ధికి విశేషంగా కృషి చేసిన నాయకునిగా సొరేన్‌ పట్ల అందరికీ గౌరవం ఉంది. అయితే, అదే సందర్భంలో ఆయన తన కుటుంబ సభ్యుల కోసం తనను నమ్ముకున్నవారిని నట్టేట ముంచుతారన్న ఆరోపణలూ ఉన్నాయి. మధు కోడా ఒకప్పుడు ఆయన శిష్యుడే. అలాగే, ఎన్నికల ముందు కాంగ్రెస్‌లో చేరిన స్టీఫెన్‌ మరాండీ వంటి నాయకులు కూడా చాలా కాలం గురూజీకి నమ్మిన బంట్లుగా వ్యవహరించారు. అయితే, ఆయన తమ సేవలను గుర్తించకపోవడం వల్లే వారంతా ఆయనకు దూరమయ్యారు. ఈసారి కూడా ముఖ్యమంత్రి పదవి కోసం పావులు కదుపుతున్న సొరేన్‌కు కేంద్ర మంత్రి పదవినీ, ఆయన కుమారుడు హేమంత్‌ సొరేన్‌కు ఉప ముఖ్యమంత్రి పదవిని విడిచిపెట్టి ముఖ్యమంత్రి పదవిని చేజిక్కించుకునేందుకు కాంగ్రెస్‌ నాయకులు ప్రయత్నాలు సాగిస్తున్నారు. కేసుల పేరిట సొరేన్‌ను లొంగదీసుకునేందుకు వీరు సాగిస్తున్న యత్నాలు ఒకటి రెండు రోజుల్లో కొలిక్కి రావచ్చు. జార్ఖండ్‌ ముఖ్యమంత్రి పీఠాన్ని ఎవరు అధిష్ఠించినా అది ముళ్ళ కిరీటమే. రాష్ట్రంలో ఉన్న సహజ వనరులపై తగిన ఆదాయం లభించకపోవడం, నక్సలైట్ల సమస్య వల్ల పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు మందగించడం వంటి కారణాలతో ఆదాయం బాగా పడిపోయింది. నక్సలైట్లు చీటికీ మాటికీ బంద్‌లకు పిలుపు ఇవ్వడం, మారణకాండ సాగించడం వల్ల రాష్ట్ర ప్రజలు శాంతి భద్రతలకు నోచుకోవడం లేదు. జార్ఖండ్‌ ప్రత్యేక రాష్ట్రం ఏర్పాటు వల్ల ఆ రాష్ట్ర ప్రజల కన్నా నక్సలైట్లే ఎక్కువ ప్రయోజనం పొందుతున్నారన్న విశ్లేషకుల అభిప్రాయం ముమ్మాటికీ నిజం. జార్ఖండ్‌, ఛత్తీస్‌గఢ్‌లలో నక్సలైట్లు సమాంతర ప్రభుత్వాన్ని నడుపుతున్నారు. ఈ రెండు రాష్ట్రాల్లో మాదిరిగా తెలంగాణాలో కూడా తిరిగి పట్టును సాధించుకోవడానికే వారు ప్రత్యేక రాష్ట్ర ఆందోళనకు మద్దతు ఇస్తున్నారన్న అభిప్రాయం నిరాధారం కాకపోవచ్చు.

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

నిర్బంధ ఓటింగే నిండైన ఓటింగ్‌

 

నరేంద్ర మోడి చర్య దేశంలో ప్రజాస్వామ్య పునాదులను మరింత పటిష్ఠం చేయనుంది. స్థానిక సంస్థల ఎన్నికల్లో వోటు వినియోగాన్ని నిర్బంధం చేయడం ద్వారా గత ఐదు దశాబ్దాలుగా ఈ దేశంలోని మేధావులు, ప్రజాస్వామ్యవాదులు ఆశిస్తున్న లక్ష్యాల అమలుకు నరేంద్ర మోడి తొలి బీజం వేసారు. జనాభా అధికంగా గల భారత్‌ వంటి దేశాల్లో నిర్బంధ వోటు హక్కు విధానం అమలు సాధ్యం కాదన్న వాదన కూడా సమాంతరంగా వినిపిస్తూనే ఉంది. అయితే ప్రజల కోసం ప్రజల కొరకు ప్రజల చేత.... అంటూ ప్రజాస్వామ్యానికి ఇస్తున్న నిర్వచనం కొంత కాలంగా మారిపోతోంది. కారణాలేమైనా పోలింగ్‌ శాతం పడిపోతోంది. గ్రామాల కంటే పట్టణాల్లో ఈ దురవస్థ మరీ అధికంగా ఉంది. విద్యాధికులు తరచు ప్రభుత్వ విధానాలను విమర్శించేవారు, ప్రశ్నించేవారు దేశంలో తమకున్న హక్కులన్నిటినీ చక్కగా వినియోగించుకునే వారిలో చాలా మంది పోలింగ్‌ రోజు వోట్లు వేసేందుకు ముందుకు రావడం లేదు. జమ్ము కాశ్మీర్‌ వంటి ఉగ్రవాద పడగ నీడనున్న ప్రాంతాలు, ఛత్తీస్‌గఢ్‌ వంటి తీవ్రవాద ప్రాబల్యంలోని ప్రాంతాల్లో వోటింగ్‌ శాతం తగ్గితే ఎంతో కొంత అర్థం చేసుకోవచ్చు. ఎలాంటి ఇబ్బంది లేకుండా వీధి, వీధికి రెండేసి పోలింగ్‌ బూత్‌లు, పటిష్ఠ రక్షణ చర్యలు తీసుకున్నప్పటికీ హైదరాబాద్‌ నగర కార్పొరేషన్‌ ఎన్నికల్లో కూడా సగం మంది వోటర్లు పోలింగ్‌కు గైర్హాజరయ్యారు. లోక్‌సభ ఎన్నికల నుంచి స్థానిక సంస్థల ఎన్నికల వరకు గైర్హాజరయ్యే శాతం పెరుగుతూనే ఉంది.

వోటింగ్‌కు రాలేకపోయినవారంతా సహేతుక కారణాలున్న వారు కాదు. ఎక్కువ శాతం పోలింగ్‌ రోజు ఖాళీగా కుటుంబ సభ్యులతో గడిపేస్తున్నారు. ఇంకొంత మంది ఊరు ప్రయాణాలు పెట్టుకుంటున్నారు. మరి కొంతమందైతే రకరకాల కాలక్షేపాలు చేస్తున్నారు. హక్కుల కోసం మాట్లాడిన స్థాయిలో వోటు వేయడం కనీస బాధ్యతగా గుర్తించడం లేదు. హైదరాబాద్‌ ఎన్నికలనే తీసుకుంటే వరుస సెలవులు రావడంతో లక్షలాది మంది క్యాంపులకు చెక్కేసారు. అంతేతప్ప నగరాభివృద్ధిని కాంక్షిస్తున్న తాము నగరానికి పాలకులను ఎన్నుకోవడంలో కనీస బాధ్యత నిర్వర్తించాలన్న ఆలోచన లక్షలాది మందిలో కొరవడింది. ఒకప్పుడు జమ్ము కాశ్మీర్‌ రాష్ట్ర ఎన్నికల్లో 20 శాతం పోలింగ్‌ మాత్రమే నమోదైంది. ఒక్కొక్క నియోజకవర్గం నుంచి ముగ్గురు, నలుగురు అభ్యర్థులు పోటీ పడగా, చివరకు ఆరేడు శాతం వోట్లు పొందిన అభ్యర్థులే గెలుపొంది ప్రజా ప్రతినిధులయ్యారు. వోటర్లలో 93 శాతం మంది ఆమోదించని వ్యక్తులు మొత్తం వ్యవస్థకు పాలకులయ్యారు. వీరి నిర్ణయాలు ప్రజాభిప్రాయాన్ని ఏవిధంగానూ ప్రతిబింబించలేవు. అస్సాం, ఒరిస్సా వంటి కొన్ని రాష్ట్రాల్లో కూడా పోలింగ్‌ శాతం అతి తక్కువగా నమోదవుతోంది. ఇటీవల జమ్ము కాశ్మీర్‌తో సహా మరికొన్ని ఉగ్రవాద పీడిత ప్రాంతాల్లో కూడా పోలింగ్‌ శాతం అంచెలంచెలుగా పెరుగుతోంది. వోటింగ్‌ శాతంపై ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్న వర్గాలకు హైదరాబాద్‌ నగర ఎన్నికలు మరింత భయాందోళనలు కలిగించాయి. రకరకాల సాకులతోను, నిర్లిప్తతతోను పోలింగ్‌కు వోటర్లు దూరమవుతుంటే అది ప్రజాస్వామ్య మనుగడకే విఘాతంగా మారుతుంది. ప్రజల ఆమోదంలేని వ్యక్తులు అధికారంలోకి వస్తే వారి చర్యలన్నీ నియంతృత్వానికి దారి తీస్తాయి. స్థానిక ఎన్నికల నుంచి పోలింగ్‌ విధానంలో మార్పు రావల్సి ఉంది. పంచాయతీ బోర్డు సభ్యుడి నుంచి లోక్‌సభ సభ్యుడి వరకు మొత్తం వోటర్లలో 50 శాతానికి పైగా మద్దతు సాధించగలిగితేనే మెజారిటీ వోటర్లు వారిని అంగీకరించినట్లు అవుతుంది. కొన్ని దేశాల్లో ఇప్పటికే 51 శాతం వోట్ల అవసరాన్ని చట్టం చేసినప్పటికీ భారత్‌ వంటి దేశాల్లో ఇందుకు అవకాశాలు లేవు. వోటర్ల సంఖ్యతో పాటు పోటీదారులు కూడా అధిక సంఖ్యలో ఉన్నందు వల్ల ఈ విధానం మన దేశంలో సాధ్యపడే అవకాశాలు లేవు. కనీసం వోటింగ్‌ శాతాన్ని పెంచడం ద్వారానైనా నిజమైన ప్రజాభీష్టాన్ని చట్ట సభల్లో ప్రతిబింబించేందుకు అవకాశం ఏర్పడుతుంది.

నరేంద్ర మోడి రాజకీయ, పాలనా విధానాలు అందరికీ నచ్చినా, నచ్చకపోయినా స్థానిక సంస్థల ఎన్నికల్లో నిర్బంధ వోటింగ్‌ విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా భారత ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థలో భారీ మార్పులకు ఆయన ఆద్యుడయ్యారు. భవిష్యత్‌లో మిగిలిన అన్ని రాష్ట్రాలతో పాటు కేంద్రం కూడా ఈ విధానాన్ని అనుసరించక తప్పదు. ఇది వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛకు అవరోధం అంటూ కొంత మంది చేస్తున్న వితండ వాదన విమర్శల పాలవుతోంది. బాధ్యతలను నిర్వర్తించవలసిందని ఆదేశించడం స్వేచ్ఛను హరించడం కాదు. ఫలానా అభ్యర్థికే వోటు వేయ వలసిందని నిర్దేశించడం మాత్రం స్వేచ్ఛకు అవరోధం అవుతుంది. దేశంలోని పౌరులకు కొన్ని హక్కులతో పాటు బాధ్యతలను కూడా రాజ్యాంగం నిర్దేశించింది. హక్కులను అనుభవిస్తున్న పౌరులంతా బాధ్యతలను విధిగా నిర్వర్తించాలి.

 

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

ఆయింట్‌మెంట్‌ కాదు సెంటిమెంట్‌ను చూడాలి

 

కేవలం 10 రోజులలో రాష్ట్ర రాజకీయ వాతావరణం తలకిందులైంది. రాజకీయ సంక్షోభం తలెత్తింది. ప్రభుత్వం అస్తిరత్వంలో పడింది. స్వతంత్ర భారత చరిత్రలో ఏ రాష్ట్రంలోనూ కనీవినీ ఎరుగని రీతిలో అధికార, ప్రతిపక్ష పార్టీలకు చెందిన ఎంపిలు, ఎంఎల్‌ఎలు, ఎంఎల్‌సిలు, ఇతర ప్రజాప్రతినిధులు రాజీనామా చేశారు. నవంబర్‌ 29వ తేదీ వరకూ రాష్ట్రంలోని మూడు (తెలంగాణా, కోస్తా, రాయలసీమ) ప్రాంతాలూ ప్రశాంతంగా ఉన్నాయి. తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి (టిఆర్‌ఎస్‌) అధ్యక్షుడు కె. చంద్రశేఖరరావు ప్రత్యేక రాష్ట్రం డిమాండు సాధన కోసం ఆమరణ నిరాహార దీక్ష చేపట్ట డంతో అలజడి మొదలయింది. చిదంబరం తెలంగాణా ప్రక్రియ మొదలైందన్న ప్రకటనతో సీమాంధ్ర అంటుకుంది. ఏకాభిప్రాయంతో తెలంగాణా సాధించేందుకు కృషి చేస్తామని మరోసారి ప్రకటించడంతో తెలంగాణా మళ్ళీ భగ్గుమంది. నేతలను కొట్టేదాకా పోయింది పరిస్థితి. కరవమంటే కప్పకు కోపం - విడవమంటే పాముకు కోపం! తెలంగాణా ప్రక్రియ మొదలైంది అంటే ఒకరు, మొదలు పెడదాం నిదానంగా అంటే ఇంకొకరు గుడ్లురుముతున్నారు. 'ఎగదీస్తే బ్రహ్మ హత్య, దిగదీస్తే గోహత్య'! ఆంధ్ర రాష్ట్రం ఏర్పాటుకు సంబంధించిన చారిత్రక నేపథ్యం స్థూలంగా పరిశీలిస్తే... పొట్టి శ్రీరాములు ఆత్మార్పణచేసి అమరజీవి కావడంతో 1953లో భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాల సూత్రం మేరకుకర్నూలు రాజధానిగా ఆంధ్ర రాష్ట్రం ఏర్పడింది. నిజాం పాలన కింద ఉన్న హైదరాబాద్‌ సంస్థానంలోని ప్రాంతం హైదరాబాద్‌ రాజధానిగా వేరే రాష్ట్రంగా ఉండింది. భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాల సూత్రంలో భాగంగా తెలుగు మాట్లాడే తెలంగాణ ప్రాంత రాష్ట్రాన్ని ఆంధ్ర్ర రాష్ట్రంలో విలీనం చేయాలన్న ప్రతిపాదన రావడంతో కొద్దో గొప్పో వ్యతిరేకత ఎదురైనా, ఖాతరు చేయకుండా అప్పట్లో కేంద్రంలో అధికారంలో ఉన్న కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం ప్రోద్బలం మేరకు విలీనం జరిగి హైదరాబాద్‌ రాజధానిగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ఏర్పడింది.ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ఏర్పడి ఇప్పటికి దాదాపు 55 సంవత్సరాలన్నమాట. రాష్ట్ర ప్రస్తుత జనాభాలో 3 వంతులమంది ఆంధ్రప్రదేశ్‌ అవతరణ నాటికి పుట్టలేదు. అంటే, రాష్ట్రంలోని 8 కోట్ల మందిలో మూడు వంతుల మందికి పుట్టుకతోనే వారి రాజధాని హైదరాబాద్‌. ఈ నెల 9వ తేదీ అర్ధరాత్రి కేంద్ర హోం మంత్రి పి.చిదంబరం నోట వెలువడిన ప్రకటనతో రాష్ట్రంలోని రాయలసీమ, కోస్తా ఆంధ్రా జిల్లాలకు చెందిన దాదాపు 5 కోట్లమంది ఇకపై హైదరాబాద్‌ తమకు రాజధానికాదు అన్న భావనకు లోనై కలతచెందడంలో ఆశ్చర్యంలేదు. ఫలితంగా ఆ నాలుగున్నర, లేదా ఐదు కోట్లమంది నివసించే ప్రాంతాలలో అలజడి మొదలైంది.

ప్రత్యేక తెలంగాణా రాష్ట్రం కోరుతూ 1969లో కూడా పెద్ద ఎత్తున ఆందోళన జరిగింది. వందల సంఖ్యలో మరణించారు. కాని, డిమాండుకు పరిష్కారం కాలేదు. అందుకు ప్రధాన కారణాలలో ఆ ఆందోళన హింసాయుతంగా మారడం ఒకటి. ఆ హింసా సంఘటనల సందర్భంగా జుగుప్సాకరమైన సంఘటనలు కూడా చోటుచేసుకున్నాయి. ఫలితంగా అణిచివేతకు గురైంది. ఇప్పుడు జరిగిన 11 రోజుల కెసిఆర్‌ ఆమరణ దీక్ష ఆందోళన సందర్భంగా పెద్దగా హింసా సంఘటనలు లేవు. చంద్రశేఖరరావు ఆరోగ్యం క్షీణించి ప్రాణాలకే ముప్పు వాటిల్లే పరిస్థితి రావడంతో ఎలాగైనా దీక్షను విరమింపచేయాలని 8 కోట్లమంది ఆంధ్రులూ మనస్పూర్తిగా కోరుకున్నారు. దానికి తోడు దాదాపు అన్ని రాజకీయ పార్టీలూ శాసన సభలో తీర్మానం పెడితే మద్దతు తెలుపుతాం అని ప్రకటించాయి. రాష్ట్రంలోని రాజకీయ పార్టీల మధ్య ఈ విషయంలో ఐక్యత ఉన్నందున తాము అడ్డు పెట్టనవసరం లేదని భావించిన కాంగ్రెస్‌ అధిష్ఠానవర్గం తెలంగాణకు అనుకూలంగా నిర్ణయం తీసుకుంది. ఈ తాజా నిర్ణయం 1956లో కేంద్రం తీసుకున్న నిర్ణయానికీ, 1969లో అప్పటి ప్రధాని ఇందిరాగాంధీ తీసుకున్న నిర్ణయానికీ భిన్నమైనది. అన్నిపార్టీలూ తెలంగాణా ఏర్పాటు తీర్మానానికి మద్దతు ఇస్తామని ప్రకటించినప్పటికీ, ఆ రెండు సందర్భాలలో ఉన్న మాదిరే ఈసారి నిర్ణయం కూడా ఉండగలదని సీమ, కోస్తా జిల్లాల ప్రజలు, ప్రజాప్రతినిధులూ చిదంబరం ప్రకటన వెలువడేవరకూ గట్టినమ్మకంతో ఉన్నారు. అందుకు భిన్నమైన నిర్ణయాన్ని కాంగ్రెస్‌ అధిష్ఠానవర్గం తీసుకోవడంతో తమ అభీష్టాన్ని కాంగ్రెస్‌ అధిష్ఠానం ఖాతరు చేయలేదన్న భావనను ప్రజలు మరువకముందే, ఈ నిర్ణయం వెలువడడం పరిస్థితికి ఆజ్యం పోసింది. ఈ పరిస్థితి నుంచి రాష్ట్రంలోని కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం బయటపడి బతికి బట్టకడుతుందా అన్న సందేహాలు సర్వత్రా వినవస్తున్నాయి. ఒక వేళ రాష్ట్రంలోని కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం పతనమైతే కేంద్రంలోని యుపిఎ ప్రభుత్వం అధికారంలో ఉండగలదా! ఈరోజు కాకపోతే మరో రోజైనా తెలంగాణ ఖాయం అన్న భావన చిదంబరం ప్రకటన ద్వారా ఒక్క తెలంగాణా ప్రాంతీయులకే కాక అన్ని ప్రాంతాల వారికీ కలిగిందనడానికి ఆ ప్రాంతాలలో జరుగుతున్న అల్లర్లే ఉదాహరణ. ఈ తాజా పరిణామాల ద్వారా రాజకీయ పార్టీలు నేర్చుకోవలసిన గుణపాఠాలు కూడా చాలా ఉన్నాయి. ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థలకు రాజకీయ పార్టీలు చుక్కాని వంటివి. అలాంటి రాజకీయ పార్టీలలోనే అంతర్గత ప్రజాస్వామ్యం లేని పరిస్థితి మన దేశంలో ఉంది. రాజకీయ పార్టీల వ్యవస్థ అంతర్గత ప్రజాస్వామ్యం సంతరించుకొనేలా కృషి చేయాల్సిన చారిత్రక అవసరాన్ని ఈ పరిణామాలు గుర్తు చేస్తున్నాయి. పార్టీకి చెందిన ప్రజాప్రతినిధులు, కార్యకర్తల అభిప్రాయాలతో నిమిత్తం లేకుండా తీర్మానానికి మద్దతు ఇస్తామని ఆయా రాజకీయ పార్టీల అధినాయకులు ప్రకటించడం అన్నది పార్టీలో అంతర్గత ప్రజాస్వామ్యం ఉంటే సాధ్యం కాదు. కేవలం ఎన్నికలలో గెలుపొంది అధికారంలోకి రావడమే లక్ష్యంగా భిన్న సిద్ధాంతాలూ, దృక్పథాలూ, విరుద్ధ లక్ష్యాలుగల పార్టీలు లేదా సంస్థలతో పొత్తు పెట్టుకోవడం, తరువాత 'ఎవరికివారే యమునాతీరే' అన్నచందంగా ప్రజల మానాన ప్రజలను వదిలివేయడం ఎన్నాళ్ళో సాగదన్న గుణపాఠం కూడా ఈ పరిణామాల నుంచి నేర్చుకోవలసి ఉంటుంది. ఏదేమైనప్పటికీ, ప్రత్యేక తెలంగాణా రాష్ట్రం ఏర్పాటు కోసం చిదంబరం చేసిన ప్రకటన అధికార పక్షం సింహాసనాన్ని కుదిపివేసే పరిస్థితికి దారితీసిందనడంలో సందేహంలేదు.

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

ఎందుకీ దహనకాండ?

 

తెలంగాణ విషయంలో కాంగ్రెస్‌ మళ్ళీ ఏకాభిప్రాయం పాట మొదలు పెట్టింది. చిదంబరం తెలంగాణాపై విస్తృత చర్చ జరగాలని అన్ని ప్రాంతాల నాయకుల్లో ఏకాభిప్రాయం కుదరాలని ప్రకటించారు. అన్ని ప్రాంతాల నాయకుల మధ్య ''ఏకాభిప్రాయం'' అనేది తెలంగాణ విషయంలో ఏనాడు జరుగలేదు. 1953 లో మొదటి రాష్ట్రాల పునర్‌ విభజన కమిషన్‌ అధ్యక్షులు జస్టిస్‌ ఫజల్‌ అలీ నేతృత్వంలోని కమిషన్‌ అనేక సిఫారసులతో 1956లో కేంద్రానికి తన నివేదికను సమర్పించింది. ఆంధ్రా, హైదరాబాద్‌ రాష్ట్రాలను విలీనం చేసే పరిస్థితులు లేవని, రెండు రాష్ట్రాలను విలీనం చేస్తే ఉద్యోగాలలో, జల వనరులలో హైదరాబాద్‌ రాష్ట్రం (తెలంగాణ) పెద్దఎత్తున నష్టపోతుందని పేర్కొంది. హైదరాబాద్‌ రాష్ట్రంలోని కన్నడ, మరాఠీ ప్రాంతాలను సంబంధిత రాష్ట్రాల్లో కలిపి, మిగతా తెలంగాణ ప్రాంతాన్ని హైదరాబాద్‌ రాష్ట్రంగా ఏర్పాటు చేయాలని కమిషన్‌ స్పష్టంగా సిఫారసు చేసింది. తెలుగు మాట్లాడే వారందరికి ఒకే రాష్ట్రాన్ని ఏర్పాటు చేయాలని కేంద్ర ప్రభుత్వం భావిస్తే అయిదేళ్ళ తర్వాత హైదరాబాద్‌ రాష్ట్రంలోని శాసనసభ్యులలో మూడింట రెండు వంతుల మంది అంగీకరిస్తే అప్పుడు సమైక్య రాష్ట్రాన్ని ఏర్పాటు చేసుకోవచ్చునని కమిషన్‌ సూచించింది.

కమిషన్‌ నివేదికలకు విరుద్ధంగా, తెలంగాణ ప్రజల మనోభావానికి వ్యతిరేకంగా నెహ్రూ ప్రభుత్వం హైదరాబాద్‌ రాష్ట్రాన్ని ఆంధ్ర రాష్ట్రంలో విలీనం చేసి నవంబర్‌ 1, 1956 ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్రాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. కొందరు తెలంగాణ నాయకుల స్వార్ధ రాజకీయ ప్రయోజనాల ఫలితంగా ''పెద్ద మనుషుల ఒప్పందం'' పేరుతో కుట్ర పూరితంగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ఏర్పడింది. నాటి నుండి నేటివరకు ఒప్పంద ఉల్లంఘన అన్ని రంగాల్లో జరుగుతూనే ఉంది. మొదటి నుండి మోసానికి గురవుతూనే ఉన్నారు. 1937లో ఉమ్మడి మద్రాసు రాష్ట్రంలో తొలి ఎన్నికల అనంతరం ఏర్పడిన కాంగ్రెస్‌ మంత్రివర్గంలో రాయలసీమకు సముచిత ప్రాధాన్యం దక్కకపోవడంతో వారు ప్రత్యేక రాయలసీమ పోరాటం చేసి శ్రీబాగ్‌ ఒప్పందం ద్వారా సీమ నేతలు లబ్ధి పొందారు. అదేవిధంగా ఆంధ్రానేతలు తమిళుల ఆధిపత్యాన్ని సహించలేక ప్రత్యేక రాష్ట్రం కావాలని పోరాటం చేశారు. 1952 అక్టోబర్‌ 19న పొట్టి శ్రీరాములు ఆమరణ నిరాహార దీక్ష చేపట్టి డిసెంబర్‌ 15న కేవలం ప్రత్యేక ఆంధ్ర రాష్ట్రాన్ని సాధించాలని డిమాండ్‌ అది సాధించకముందే చనిపోయారు. పొట్టి శ్రీరాములు మరణంతో ఆంధ్రులు తమ ఉద్యమాన్ని తీవ్రతరం చేయడంతో కేంద్ర ప్రభుత్వం 1953 అక్టోబర్‌ 1న, ఆంధ్ర రాష్ట్రాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. ఇక్కడ గమనించాల్సిన ముఖ్యమైన విషయం ఏమంటే సమైక్యాంధ్ర కోసం పొట్టి శ్రీరాములు ఏనాడు ఉద్యమం చేయలేదు. ఆయన కూడా ప్రత్యేక వాది మాత్రమే. అయితే నాలుగున్నర కోట్ల తెలంగాణ ప్రజల ఆకాంక్ష గత 53 సంవత్సరాలుగా నెరవేరకపోవడానికి ఇతరులతో పాటు తెలంగాణ నేతలు కూడా అంతే కారణం. 1956 లో బూర్గుల రామకృష్ణారావు వలన మొదటిసారి, 1969-71 మధ్య కాలంలో డాక్టర్‌ మర్రి చెన్నారెడ్డి వలన రెండోసారి, 2009లో కొంతమంది తెలంగాణ అగ్రకుల నేతల వలన మరోసారి మోసపోయింది. ఇప్పుడు గతానికన్నా భిన్నంగా విద్యార్థులు, మేధావులు, సామాన్య ప్రజలు ఉద్యమిస్తున్నారు. బహుజనుల నాయకత్వంలో ఉద్యమం కొనసాగుతున్నందున ఈసారి ఉద్యమం మోసపోయే అవకాశం లేదు. ఇప్పటివరకు జైల్లో ఉన్న విద్యార్థులు, ఉద్యమకారులు బహుజనులే! కాబట్టి కేంద్ర ప్రభుత్వం తెలంగాణ ప్రజలకు ఇచ్చిన మాటను నిలబెట్టుకొని రాజ్యాంగ సంక్షోభాన్ని రాజకీయ సంక్షోభాన్నీ నివారించాలంటే రాష్ట్రంలో రాష్ట్రపతి పరిపాలన విధించడం తప్ప మరో మార్గం లేదు.

భారత రాజ్యాంగ ప్రకారం కేంద్ర ప్రభుత్వానికి మాత్రమే కొత్త రాష్ట్రాలను ఏర్పాటు చేసే అధికారం ఉంది. అసెంబ్లీ తీర్మానం కేవలం సంప్రదాయం మాత్రమే! తాజాగా బుధవారం నాడు చిదంబరం తన గత ప్రకటనను సవరించినా అందులో స్పష్టత లేదు, ఖచ్చితమైన గడువేది చెప్పకపోవడంతో ఇదీ తెలంగాణ వాయిదా ప్రక్రియ మాత్రమేనని అనుమానించాల్సి వస్తోంది. మళ్ళీ ఏకాభిప్రాయం అనడం కూడా కాలయాపనకే.

2004లో తెరాస ఇచ్చిన హామీలో ప్రణబ్‌ కమిటీ గాని రోశయ్య కమిటీగాని పార్టీల మధ్య ఏకాభిప్రాయాన్ని సాధించలేకపోయాయి. డిసెంబర్‌ 7న, తెలంగాణకు అనుకూలం అని ప్రకటించిన రాజకీయ పార్టీలే ప్లేటు ఫిరాయించాయి. మోసం చేసిన వారి మాటలు నమ్మి కాంగ్రెస్‌ మరోసారి తెలంగాణ ప్రజలను మోసం చేయకుండా ఉండాలంటే, రాష్ట్రంలో ఏర్పడిన రాజకీయ సంక్షోభాన్ని నివారించాలంటే రాష్ట్రపతి పరిపాలన విధించి తెలంగాణ రాష్ట్ర ఏర్పాటు ప్రక్రియను ప్రారంభించడమే మంచిది.

 

***************************************

ANDHRAPRABHA

EDITORIAL

ఉద్యమాలు దారితప్పొద్దు

 

రా ష్ట్రంలో ప్రాంతీయ ఉద్యమాలు ఉవ్వెత్తున ఎగిసిపడుతున్నాయి. శాంతిభద్రతల సమస్యలు తలెత్తుతున్నాయి. మరో వైపు గతంలో ఎన్నడూ లేని విధంగా రాష్ట్ర ప్రజలు విపత్కర పరిస్థితులతో కొట్టుమిట్టాడుతున్నారు. ప్రాంతీయ ఉద్యమాలతో జనజీవనం స్థంభించిపోయింది. రవాణా రంగం పూర్తిగా నిలిచిపోయింది. విద్యా సంస్థలు మూతపడ్డాయి. దైనందిన కార్యకలాపాలకు కూడా ఇబ్బందికర పరిస్థితి నెలకొంది. రాష్ట్రంలో నిత్యం భయాందోళనల మధ్య ప్రజలు జీవనం సాగిస్తున్నారు. ఇదిలా వుండగా ప్రజల యోగక్షేమాలు చూడాల్సిన ప్రభుత్వం తమకేమీ పట్టనట్లు వ్యవహరిస్తోందని విమర్శలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి. ప్రాంతీయ ఉద్యమాలు జరుగుతున్న సమయంలో కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు చాలా బాధ్యతాయుతంగా వ్యవహరిస్తూ ప్రజలకు రక్షణ కల్పించాల్సిన ప్రాథమిక బాధ్యత ఉంది. రాష్ట్రంలో జరుగుతున్న పరిణామాలు పరిశీలిస్తే అసలు రాష్ట్రంలో ప్రభుత్వం వుందా? అనే అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. ఉద్యమాల పేరుతో ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు ఆస్తులు ధ్వంసమవుతున్నాయి. ధన, ప్రాణాలకు నష్టం వాటిల్లుతోంది. ఈ విషయంలో ప్రభుత్వం ప్రేక్షక పాత్ర పోషిస్తోందనే విమర్శలు సర్వత్రా వినిపిస్తున్నాయి. దాదాపు నెల రోజుల నుంచి రాష్ట్రంలో విపత్కర పరిస్థితులు నెలకొన్నాయి. రాష్ట్ర ప్రభుత్వంలో క్రియాశీలకంగా వ్యవహరిస్తున్న మంత్రులే ప్రాంతీయ ఉద్యమాలను ప్రోత్సహిస్తుండడంతో పరిస్థితి చేయిదాటిపోయిందనే అభిప్రాయం సర్వత్రా వినిపిస్తోంది. రాష్ట్రం మొత్తానికి జవాబుదారిగా వుండాల్సిన సచివులు సైతం తమ ప్రాంత ప్రజానీకం అభీష్టం మేరకు తాము నడుచుకోవాల్సి వస్తున్నదని సచివులు పేర్కొనడం బాధ్యతారాహిత్యం విమర్శలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి. రాష్ట్రంలో నెలకొన్న విపత్కర పరిస్థితులను చక్కదిద్దడానికి కేంద్ర ప్రభుత్వం చొరవ చూపడంలో అజాగ్రత్తగా వ్యవహరించిందా? లేక అప్పట్లో ఆ పరిస్థితులలో ఆ నిర్ణయం తీసుకోవాల్సి వచ్చిందో తెలియదు కానీ, అగ్నికి ఆజ్యంపోసినట్లుగా ఓ ప్రాంతంలో ఉవ్వెత్తున్న ఎగిసిన ప్రాంతీయ ఉద్యమానికి మద్దతుగా అన్నట్లు నిర్ణయం తీసుకుంటామని కేంద్ర పెద్దలు వెల్లడించడం. ఆ ప్రకటనతో మరో ప్రాంతంలో ఉద్యమం ప్రారంభమైంది. తమ ప్రాంతాలకు అన్యాయం జరిగిందనో, జరుగుతుందనో ఉద్యమం చేయవచ్చు. చేసే హక్కు ప్రజాస్వామ్య దేశంలో ప్రతి పౌరుడుకు వుంది. అయితే ఉద్యమాల పేరుతో ప్రభుత్వ, ప్రైవేటు ఆస్థుల విధ్వంసం, ధన, ప్రాణాలకు నష్టం కలిగించడం ఎంతవరకు సమంజసమో ఉద్యమకారులే సెలవివ్వాలి. ఆర్టీసీ బస్సులు ధ్వంసం, దగ్ధం లాంటి చర్యలతో కోట్ల రూపాయలు ఆర్టీసీ సంస్థకు నష్టం వాటిల్లింది. ఇలా తహసీల్దార్‌, మండల పరిషత్‌, అటవీశాఖ, పోలీస్‌స్టేషన్‌, ఫైర్‌ స్టేషన్‌ తదితర ప్రభుత్వ కార్యాలయాలను, ఫర్నీచర్‌ను ధ్వంసం చేశారు, నిప్పుపెట్టి అగ్నికి ఆహుతి చేశారు. ఇదంతా ప్రజల ఆస్థి, ప్రజల సొమ్ము. ఇవి కాకుండా రాస్తోరోకోలు, బంద్‌లు, ధర్నాలు, ముట్టడి లాంటి కార్యక్రమాలతో జనజీవనం స్థంభించిపోయింది. ఉద్యమంలో మానసిక ఆందోళనకు గురై ఎంతో మంది ప్రాణాలు పోగొట్టుకున్నారు. ఆ కుటుంబాలకు ఉద్యమానికి నాయకత్వం వహిస్తున్న నేతలు కానీ, సంస్థలు కానీ ఆర్థిక సహకారం అందిస్తారే తప్ప ఆ కుటుంబానికి పోయిన వ్యక్తిని తెచ్చి ఇవ్వలేరు కదా. ఆ కుటుంబాలు రోడ్డున పడాల్సిన పరిస్థితులు నెలకొన్న విషయం మన కళ్ల ముందే స్పష్టంగా కనిపిస్తున్నాయి. వీటన్నింటికి ఎవరు కారకులు. ఉద్యమంలో విద్యార్థుల పాత్ర కూడా ఎంతో వుంది. అయితే ప్రాంతీయ ఉద్యమం వల్ల విద్యార్థులకు ఒనగూరే ప్రయోజనాలేమిటో, నష్టాలేమిటో ప్రత్యేకంగా చెప్పడానికేమీ లేదు. అయితే ఉద్యమం ఎలా వుండాలి, మనం మార్గదర్శుకులుగా భావిస్తున్న జాతిపిత మహాత్మాగాంధీ భారతదేశానికి స్వాతంత్య్రం ఎలా తీసుకువచ్చారో ఈ దేశ ప్రజలతో యావత్‌ ప్రపంచానికి తెలియంది కాదు, అలాగే ఆంధప్రదేశ్‌ రాష్ట్ర ఏర్పాటుకు కృషి చేసిన కీర్తిశేషులు పొట్టి శ్రీరాములు చేసిన ఉద్యమం యావత్‌ భారతదేశానికి ఆదర్శప్రాయంగా నిలిచింది. అలాంటి మార్గాలు వదలి, హింసాత్మక మార్గంలో వెళ్లడం ఎంతవరకు సమంజసం. ఇది ఏ ఒక్క ప్రాంతీయ ఉద్యమం గురించి కాదు, రాష్ట్రంలో అన్ని ప్రాంతాలలో జరుగుతున్న ఉద్యమాల తీరుపై సామాన్య ప్రజలు ఎదుర్కొంటున్న ఇబ్బందుల గురించి మాత్రమే. అంతేతప్ప ఉద్యమాలపై వ్యతిరేకం అనేది కాదు. ఉద్యమాలు చేయండి, తమ న్యాయమైన డిమాండ్లు పరిష్కరించుకోండి.

***************************************

******************************************************************************************

SAKSHI

EDITORIAL

BËçÜÅ… A¯éÅĶæ$… MýSËVýSÍíܯ]l ¡Æý‡$µ!

 

""D ç³° ^ólíܯ]lÐéyìl° Æ>â¶æå™ø Mösìæt ^èl…´ëÍ. ºíßæÆý‡…VýS…V> EÇ ¡Ä¶æ*Í' A…r* Ð]l$¯]lÌZ Ð]l$¯]l$çÙ$Ë$ BÐólÔ¶æç³yýlsê°² A糚yýl糚yýl* ^èl*çÜ$¢…sê…. çç³…§öÑ$çólâ¶æå {MìS™èl… K 糧é²Ë$VóSâ¶æå »êÍMýS Ò$§ýl OÌñæ…WMýS Ðól«¨…ç³#ËMýS$ JyìlVýSsìæt, ™èlÆý‡Ðé™èl HMýS…V> B Æ>çÙ‰ yîliï³ ç³§ýlÑ° A…§ýl$MýS$°... BÐðl$ MýS$r$…»ê°², D ÑçÙĶæ$…ÌZ {ç³™èlÅ„ýS Ýë„ìS AƇ¬¯]l BÐðl$ õܲíßæ™èl$Æ>Í MýS$r$…»ê°² A«¨M>Æý‡ ºË…™ø ¯]lÆý‡MýSĶæ*™èl¯]lËMýS$ VýS$Ç^ólíÜ... GrtMóSËMýS$ B »êÍMýS B™èlÃçßæ™èlÅ ^ólçÜ$MýS$¯ól…§ýl$MýS$ M>Æý‡MýS$Oyðl¯]l K Ð]l*¯]lÐ]l Ð]l$–V>°MìS& A„ýSÆ>Ìê B çÜ…çœ$r¯]l fÇW¯]l ç³…§öÑ$çólâ¶æå ™èlÆý‡Ðé™èl ^èl…yîlVýSÉŠlÌZ° ïܽI {ç³™ólÅMýS ¯éÅĶæ$Ý릯]l… "Õ„ýS' Ñ«¨…_…¨.
G‹Ü.í³.G‹Ü.Æ>£øyŠl A¯ól ¯]lÆ>«§ýlÐ]l¬yìlMìS BÆý‡$ ¯ðlËË OgñæË$, ÐðlƇ¬Å Æý‡*´ëĶæ$Ë fÇÐ]l*¯é Ñ«¨çÜ*¢ çܧýlÆý‡$ ¯éÅĶæ$Ý릯]l… ^ðlí³µ¯]l ¡Æý‡$µ¯]l$... Æ>£øyŠlË ÐéÆý‡$ JMýSP °Ñ$çÙ… MýS*yé OgñæË$ÌZ VýSyýl´ëÍÞ¯]l AÐ]lçÜÆý‡… ÌôæMýS$…yé _sìæMðSÌZϯól »ñæƇ¬Ë$ ™ðl^èl$aMýS$¯é²Æý‡¯]l² çÜÐ]l*^éÆ>°² ѯ]l² Ð]l$°çÙ¯]l² H JMýSPÇOMðS¯é ¯ðl™èl$¢Æý‡$yýl$MýS$ ™èl$…¨. ¯éÅĶæ$ Ð]lÅÐ]lçܦÌZ MýSâ¶æåMýS$ VýS…™èlË$ MýSr$tMýS$° M>sê ç³r$tMýS$¯]l²¨ «§ýlÆý‡Ã§ólÐ]l™ól¯é A¯ól A¯]l$Ð]l*¯]l… MýSË$VýS$™èl$…¨. BËÝëÅ°MìS, A¯éÅĶæ*°MìS MóSÆ>‹œ A{yýl‹ÜV> Ð]l*Æý‡$™èl$¯]l² ¯éÅĶæ$ {ç³{MìSĶæ$Ò$§ýl GÐ]lÇOMðS¯é çßæ§ýl$ªÌôæÏ° AçÜçßæÅ… ò³Ë$ϼMìS™ól A…§ýl$ÌZ BÔ¶æaÆý‡ÅÐól$Ð]l¬…¨? «A«¨M>Æý‡ ç³Æý‡…V> Ð]l$¨…_¯]l Ð]l*¯]lÐ]l Ð]l$–V>Ë ¯ólÆ>Ë* òœ*Æ>ËMýS$ ^èlrt…, ¯éÅĶæ$… MýS˵™èlÆý‡$Ð]lN M>Ð]l$«§ól¯]l$ Ð]l#Ë$V> Ð]l*Æ>Ķæ$° Æý‡$_MýS MóSçÜ$ÌZ BËçÜÅ…V> ÐðlË$Ð]lyìl¯]l A¯éÅĶæ$OÐðl$¯]l ¡Æý‡$µ çܵçÙt… ^ólíÜ…¨.

ç³…^ŒlMýS$ÌêÌZ° çßæÆ>ůé Ìꯌl sñæ°²‹Ü AÝùíÜÄôæ$çÙ¯Œl M>Æ>ÅËĶæ$…ÌZ §é° A«§ýlÅ„ýS$yìl çßZ§éÌZ †çÙt Ðólíܯ]l Aç³µsìæ ´ùÎçÜ$ C¯ŒlòܵMýStÆŠ‡ f¯]lÆý‡ÌŒæ G‹Ü.í³.G‹Ü. Æ>£øyŠl MýS¯]l$² AMýSPyýl sñæ°²‹Ü {´ëMîStçÜ$MýS$ Ð]lçÜ$¢¯]l² Æý‡$_M> WÆøá{™é Ò$§ýl ç³yìl…¨. 1990 BVýSçÜ$t 12¯]l... BÐðl$ õܲíßæ™èl$Æ>Ë$, çÜçßæ {MîSyéM>Ç×ìæ A¯]l$Æ>«§ýl¯]l$ AÐ]l™èlËMýS$ ç³…í³ Æ>£øyŠl Æý‡$_Mý ¯]l$ OÌñæ…WMýS…V> Ðól«¨…^éyýl$. Ððl¯]lMýS$PÐ]l_a ^èl*íܯ]l A¯]l$Æ>«§ól D MóSçÜ$ÌZ {ç³™èlÅ„ýS Ýë„ìS. ¯éyýl$ çßæÆ>ůé Ð]l¬QÅÐ]l$…{† çßæ$MýS$…íÜ…VŠS. çßZ…Ð]l$…{† çÜ…ç³™Œl íÜ…VŠS. ¯ésìæ yîliï³ D Ð]lÅÐ]làÆý‡…ÌZ MóSçÜ$ ¯]lÐðl*§ýl$ ^ólĶæ*Ë° çßZ… Ð]l$…{†MìS íܸëÆý‡çÜ$ ^ólíܯé Æ>£øyŠl™ø Ð]l¬yìlç³yìl¯]l ÐéÇ A{MýSÐ]l$ º…«§ýl… MóSçÜ$ FõÜ ÌôæMýS$…yé ^ólíÜ…¨.

Ð]l$ÆøÐ]l…MýS... ™èl¯]lÒ$§ýl íœÆ>ŧýl$ ^ólíܯ]l Æý‡$_MýS C…sìæÒ$¨MìS VýS*…yé˯]l$ EíÜVö˵r…, ^èl§ýl$Ð]l#™èl$¯]l² ºyìl ¯]l$…_ Ððlâ¶æåVösìæt…^èlr…, A¯]l$Æ>«§ýl ™èl…{yìlÒ$§ýl Æð‡…yýl$ yýlf¯]lÏMýS$ Oò³V> AÀÄñæ*V>Ë$ Ððl*ç³r…, Æý‡$_MýS Ýù§ýlÆý‡$yìlÒ$§ýl JMýSsìæ ™èlÆý‡Ðé™èl Ð]l$ÆöMýSsìæ... §é§éç³# yýlf¯]l$ ¯ólÆ>Ë$ Ððl*í³ OgñæË$MýS$ ç³…ç³r…...ç³Æý‡ÅÐ]lÝë¯]l…V> çÜ…¿¶æÑ…_¯]l ç³Ç×êÐ]l*ÍÑ. „ýS×æ„ýS×æ… RêMîS {MúÆ>Å°², A«¨M>Æý‡…ÌZ E¯]l² ÐéÇ AWY òÜVýS¯]l$ ™èlr$tMýS$…r* B ™èlÆý‡Ðé™èl ¯éË$VóSâ¶æå´ër$ _VýS$Æý‡$sêMýS$Ìê Ð]l×ìæMìS¯]l Æý‡$_MýS 糧ðlª°Ñ$¨ {´ëĶæ$…ÌZ¯ól ™èl¯]l {´ë×ê˯]l$ ¡çÜ$MýS$…¨. B ™èlÆý‡Ðé™é Æý‡$_MýS, A¯]l$Æ>«§ýlË MýS$r$…º çÜ¿¶æ$ÅËÒ$§ýl "A«¨M>Æý‡' íßæ…ÝëM>…yýl °Ç²Æø«§ýl…V> ÝëW…¨.

Æý‡$_MýS Ð]lÅÐ]làÆý‡…ÌZ ^èlrt… GÌê Aç³àçÜÅ… ´ëËÐ]l#™èl$¯]l²© Mö°² »ê«§ýlÅ™éĶ欙èlOÐðl$¯]l ç³{†MýSË ç³r$t§ýlË M>Æý‡×æ…V> Mö…™èlƇ¬¯é ÐðlË$VýS$ ^èl*íÜ…¨. GrtMóSËMýS$ ïܽI MøÆý‡$t Ñ^éÆý‡×æMýS$ 2003ÌZ Ýë„>™èl$¢ çÜ${ï³…MøÆó‡t ç³^èlagñæ…yé Fç³r…™ø... A…sôæ çÜ…çœ$r¯]l fÇW¯]l 糧ýlÐ]lÊyólâ¶æåMýS$ Ñ^éÆý‡×æMýS$ AÐ]lM>Ô¶æ… MýSÍW…¨. Æ>£øyŠlÒ$§ýl ^éÇjïÙsŒæ §éQË$ ^ólĶæ$sê°MóS ïܽI MøÆý‡$tMýS$ Æð‡…yólâ¶æ$å ç³sìæt…¨. GrtMóSËMýS$ A¨ ÝùÐ]l$ÐéÆý‡… ÐðlË$Ð]lÇ…_¯]l ¡Æý‡$µÌZ... Æ>£øyŠlMýS$ A…™èl ™èlMýS$PÐ]l Õ„ýS ÐólĶæ$sê°MìS M>Æý‡×ê˯]l* ÑÐ]lÇ…_…¨. Æ>£øyŠl {ç³çÜ$¢™èl Ð]lĶæ$çÜ$¯]l$, MóSçÜ$ Ñ^éÆý‡×æ çÜ$©Æý‡ƒ…V> ÝëVýSsê°² ç³ÇVýS×æ¯]lÌZMìS ¡çÜ$MýS$° D Õ„ýS çÜÇ´ù™èl$…§ýl° ¿êÑ…^éÐ]l$¯]l² ïܽI MøÆý‡$t ÐéÅQÅË$ V>Ķæ$… Ò$§ýl M>Æý‡… Æ>_¯]lr$t¯é²Æ‡¬. çßæÆ>ůé Ð]l¬QÅÐ]l$…{™èl$OÌñæ¯]l ¿¶æf¯ŒlÌêÌŒæ, º±ÞÌêÌŒæ, ^ú™éÌê... A…§ýlÆý‡* Æ>£øyŠl¯]l$ Ððl¯]lMóSçÜ$MýS$Æ>Ð]lr…ÌZ AV>«§ýl Ýë¦Æ‡¬MìS ¨VýSgêÆ>Æý‡¯]l² BÆøç³×æͲ ™øíÜç³#^óla AÐ]lM>Ô>Ìôæ MýS°í³…^èlr… Ìôæ§ýl$.

Æý‡$_MýS _{™èlÐ]l«§ýlMýS$, BÐðl$ MýS$r$…»ê°² §éÆý‡$×æ…V> Ðól«¨…_¯]l…§ýl$MýS$, BÐðl$ õܲíßæ™èl$Æ>Í Ò$§é §ýlÐ]l$¯]lM>…yýl¯]l$ Mö¯]lÝëW…_¯]l…§ýl$MýS$, Ððl¬™èl¢…V> Æ>£øyŠl A«¨M>Æý‡ §ýl$ÇÓ°Äñæ*V>°MìS Õ„ýS ç³yéÍ. C糚yýl$ ïܽI MøÆý‡$t Ñ«¨…_¯]l Õ„ýSMýS$ {´ë†ç³¨MýS A™èlV>yýl$ Æý‡$_MýS¯]l$ OÌñæ…WMýS…V> Ðól«¨…^éyýl¯]l²¨ Ð]l*{™èlÐól$. D A…Ô¶æ…ÌZ¯]l* Iï³ïÜÌZ° 354 òÜMýSÛ¯Œl {ç³M>Æý‡… VýSÇçÙt…V> Æð‡…yólâ¶æ$å OgñæË$ Õ„ýS Ñ«¨…^ól ÒË$…¨. A© fÆý‡VýSÌôæ§ýl$. D MóSçÜ$ÌZ MøÆý‡$t Ñ«¨…_¯]l Õ„ýSMýS$ Ñ$…_ A¨ ´ùÎçÜ$ ^ólíܯ]l õßæĶæ$ ¯ólÆý‡… ç³rÏ ^èl*í³¯]l MýS°MýSÆý‡Ðól$ ¡{Ð]l A¿¶æÅ…™èlÆý‡MýSÆý‡OÐðl$¯]l¨. ´ëÆý‡ÏÐðl$…r$ÌZ¯]l* D Ð]lÅÐ]làÆý‡… ç³ÇÑ$™èl…V>O¯ðl¯é ^èlÆý‡aMýS$ Ð]l_a…¨.

^èlsêtË$ GÌê ^èlr$tº…yýlËÐ]l#™èl$¯é²Äñæ* çÜ¿¶æÌZÏ °r*tÇa FÆý‡$MýS$…sôæ {ç³Äñæ*f¯]l… MýSËVýS§ýl$. OÌñæ…WMýS íßæ…çÜMýS$ çÜ…º…«¨…_ Ð]l$¯]l §ólÔ¶æ…ÌZ ¯]lÐðl*§ýlÄôæ$Å ¯ólÆ>Ìôæ A† ™èlMýS$PÐ]l. »êËÅ… ¯]l$…_ ÐéÆý‡®MýSÅ… Ð]lÆý‡MýS$ ï܈ G…™èlsìæ ¯ólÆ>Ë* òœ*Æ>ËO¯ðl¯é Ð]l˜¯]l…V> ¿¶æÇ…_ FÆý‡$MøÐ]lrÐól$ Ððl$Æý‡$VýS¯ól çÜ…MóS™é˯]l$ ç³…ç³#™èl$¯]l² D ¡Æý‡$µ¯]l$ ™èl§ýl$ç³Ç §ýlÔ¶æÌZO¯ðl¯é ¯éÅĶæ$ Ð]lÅÐ]lçܦ çÜÐ]lÇ…^èlr… A™èlÅÐ]lçÜÆý‡…. Æ>çى糆, ĶæÊï³H A«¨¯ól™èl, ÌZMŠSçÜ¿¶æ ïܵMýSÆŠ‡, ÌZMŠSçÜ¿¶æÌZ Ñ糄ýS ¯ól™èl... C°² E¯]l²™èl Ý릯éÌZÏ ï܈Ë$ MöË$Ð]l#©Ç¯]l §ólÔ¶æ…ÌZ Ð]l*Æý‡$ Ð]lÊ˯]l$¯]l² Ð]l*Ð]lÊË$ Ð]l$íßæâ¶æMýS$ MýS*yé ¿¶æ{§ýl™èl, ¿¶æÆøÝë C^ólaÌê ^èlsêtË$, {ç³{MìSĶæ$Ͳ çÜÐ]lÇ…^èlsê°MìS C…™èlMýS$ Ñ$…_¯]l ™èlÆý‡$×æ… Ð]l$Æð‡ç³šyýl$ ËÀçÜ$¢…¨?

 

***************************************

SAKSHI

EDITORIAL

A°²…sê ÐéǨ Artyýl$VýS$ Ý릯]lÐól$!

Ð]l˜ÍMýS Ð]lçÜ™èl$ËMýS$ §ýl*Æý‡…V> B¨ÐéçÜ$Ë$

 

B¨ÐéçÜ$Ë…sôæ B¨ ¿êÆý‡¡Ä¶æ¬Ë$. ¿êÆý‡¡ Ķæ¬Ë iÐ]l¯]l Ð]lÅÐ]lçܦ˱² B¨ÐéçÜ$Ë ¯]l$…_ AÀÐ]l–¨® ^ðl…¨¯]lÐól. Ð]l¬…yé, ¯éV> ™ðlVýSË$ ´ë…yýlÐ]l#ËMýS$ Ð]lņÆó‡MýS…V> MúÆý‡Ð]l#Ë ç³„>¯]l ¿êÆý‡™èl Ķ欧ýl®…ÌZ ´ëÌŸY¯]l²r$Ï {糡†. ÁÐ]l¬yýl$ WÇf¯]l ™ðlVýSËMýS$ ^ðl…¨¯]l íßæyìl…¼° ò³ãÏ ^ólçÜ$MýS$¯]l² çÜ…VýS† ™ðlÍíÜ…§ól. B ÆøkÌZÏ BÆý‡Å Æ>gêÅË™ø çÜ…º… «§éË$ ò³r$tMýS$¯ól §ýlÔ¶æMýS$ WÇf¯]l$Ë$ ^ólÆý‡$MýS$¯é²Æý‡°, ™ðlVýSË Æ>gêÅË$, BÆý‡Å Æ>gêÅËMýS$ ©r$V> ¯]lyìl^ólÐ]l° ©°°ºsìæt AÆý‡®Ð]l$Ð]l#™èl$…¨. 18Ð]l Ô¶æ™éºª…ÌZ WÇf¯]l$Ë$ †Æý‡$VýS$»êr$Ï ^ólÔ>Æý‡$. D Ô¶æ™éºª… _Ð]lǯéâ¶æÏÌZ ç³àÇĶæ*Ë$, çÜ…™éÌŒæË$, ÀË$ÏË$, Vø…yýl$Ë$ †Æý‡$VýS$»êr$Ï ^ólÔ>Æý‡$. ÝëÓ™èl…{™øŧýlÅ Ð]l$…ÌZ {糫§é¯]l ´ë{™èl Ð]líßæ…_…¨ WÇf¯]l$Ë$. Ð]lÅÐ]lÝëĶæ$… MýS°ò³sìæt…© WÇf¯]l$Ìôæ. Æ>çÙ‰ ¿¶æ*¿êVýS… ÌZ 11 Ô>™èl… ÑïÜ¢Æý‡~…ÌZ ÐéÆý‡$ °Ð]líÜçÜ$¢¯é²Æý‡$.

}M>MýS$â¶æ…, ÑÔ>Qç³rt×æ…, ÑfĶæ$¯]lVýSÆý‡…, ™èl*Æý‡$µVø§éÐ]lÇ, ç³ÕaÐ]l$Vø§éÐ]lÇ, Ð]lÆý‡…VýSÌŒæ, B¨Ìê»ê§Šl hÌêÏËÌZ ÐéÇ BÐéÝëË$ A«¨MýS…. Ððl¬™èl¢… WÇf¯]l$ÌZÏ 70 Ô>™èl… AyýlÐ]l#Ë$, Mö…yýlÌZÏ °Ð]líÜçÜ$¢¯é²Æý‡$. 30 Ô>™èl… Ð]l*{™èlÐól$ OÐðl$§é¯]l {´ë…™èl…ÌZ °Ð]líÜçÜ$¢¯é²Æý‡$. Æ>çÙ‰…ÌZ Ððl¬™èl¢… 33 B¨ÐéïÜ ™ðlVýSË$ E¯é²Æ‡¬.
^èlÇ{™èlç³Æý‡…V> ÐéÆý‡$ G…™ø çÜ…çÜP–†, B™èlà VúÆý‡Ð]l… MýSÍWÐ]l#¯é² C糚yýl$ ÐéÇ E°MìS çÜ…„ø¿¶æ…ÌZ ç³yìl…¨. A¯ólMýS M>Æý‡×êËÐ]lËÏ ÒÆý‡$ BǦMýS…V> ÝëÐ]l*hMýS…V> Ýë…çÜP–†MýS…V> °Æý‡Ï„>Å°MìS VýS$Æý‡Ð]l# ™èl$¯é²Æý‡$. ÒÇÌZ Ð]l¬Q$ÅOÌñæ¯]l Ķæ*¯é§ýl$Ë$ B…{«§ýl {糧ólÔŒæ çÜ…çÜP–†MìS ç³#¯é¨V> E¯é²Æý‡$. òßæÆý‡¾ÆŠ‡t ÇõÜÏ "¨ ï³ç³#ÌŒæÞ B‹œ C…yìlĶæ*' A¯ól {VýS…£ýl…ÌZ ¿êÆý‡™èl§ólÔ¶æ gê™èl$˯]l$ rÆøP&CÆ>°Ä¶æ$¯Œl, C…yø BÆý‡Å¯Œl, íÜP™ø{§ýlÑyìlĶæ$¯Œl, BÆøÅ{§ýlÑyìlĶæ$¯Œl, Ð]l$…VøÌZ {§ýlÑyìlĶæ$¯Œl, Ð]l$…VøÌêƇ¬yŠl {§ýlÑyìlĶæ$¯ŒlË$V> Ñyýl ©Ô>Æý‡$. WÇf¯]l gê™èl$˯]l$ {ç³™ólÅMýS gê™èl$Ë$V> õ³ÆöP¯]lÌôæ§ýl$. MóSÐ]lË… ™ðlVýSË$V>¯ól õ³ÆöP¯é²Æý‡$. AyýlÑ° ÑÝë¢Æý‡…V> Ð]lÅÐ]lÝëĶæ$ ¿¶æ*Ñ$V> Ð]l*Ça…¨ WÇf¯]l$Ìôæ. ÒÇÌZ B¨Ð]l$ ™ðlVýSMýS$ ^ðl…¨¯]l ^ðl…^èl$Ë$ Ð]l$çßæº*»Œæ¯]lVýSÆŠ‡, MýSÆý‡*²Ë$, {ç³M>Ô¶æ… hÌêÏËÌZ A«¨MýS çÜ…QÅÌZ °Ð]líÜçÜ$¢¯é²Æý‡$. A°² Æý‡…V>ÌZÏ ÐéÆý‡$ Ððl¯]l$MýSºyìl E¯é²Æý‡$.

1990ÌZ ^ólíܯ]l 64Ð]l Æ>gêÅ…VýS çÜÐ]lÆý‡×æ §éÓÆ>, òÙyýl*ÅË$z ™ðlVýSËMýS$ {ç³™ólÅM>«¨M>Ç °Ä¶æ*Ð]l$MýS… fÇW…¨. òÙyýl*ÅË$z {´ë…™éËMýS$ çÜ$©Æý‡ƒ ^èlÇ{™èl E…¨. 1874, 1919, 1935ËÌZ ÐéÇ ^èlsêtËMýS$ ½f… ç³yìl…¨. yé'' ½BÆŠ‡ A…»ôæ§ýlPÆŠ‡ ÐéÇ çßæMýS$PË MøçÜ… Ððl¬rtÐðl¬§ýlr GË$VðS†¢ ^ésêÆý‡$. ¿êÆý‡™èl Æ>gêÅ…VýS… °Æó‡ªÕ…_¯]l {ç³M>Æý‡… ¿êÆý‡™èl Æ>çى糆 VýSÐ]lÆý‡²ÆŠ‡ §éÓÆ>, òÙyýl*ÅÌŒæz ™ðlVýSË ¿¶æ*Ð]l¬Ë¯]l$ M>´ëyéÍÞ E…¨. ç³…^éĶæ$¡ GMŠSÞsñæ¯]lÛ¯Œl Ķæ*MŠSt (ï³DDG‹ÜH) 1996 {ç³M>Æý‡… ç³…^éĶæ$¡ËMýS$ MóSsêƇ¬çÜ$¢¯]l² °«§ýl$˯]l$, Ð]lçÜ™èl$˯]l$, òÙyýl*ÅÌŒæz ™ðlVýSË {´ë…™éËMýS$ MýS*yé ÑçÜ¢Ç…ç³ ^ólÔ>Æý‡$. B…{«§ýl §ólÔ¶æ…ÌZ A{VýSMýS$ÌêËMýS$ ^ðl…¨¯]l ¿¶æ*ÝëÓÐ]l¬Ë$ 1&70 Ķæ*MŠSt Æ>MýSÐ]l¬…§ól B¨ÐéçÜ$Ë ¿¶æ*Ð]l¬Ë¯]l$ B{MýSÑ$…^èl$MýS$° A§ól {´ë…™èl…ÌZ ÐéÇ° MýS*ÎË$V> Ð]l*Æ>aÆý‡$. {ç³™ólÅMýS MøÆý‡$tò³sìæt D ¿¶æ*Ð]l¬Ë¯]l$ BĶæ* ™ðlVýSËMýS$ Cí³µ…^èlÐ]lËíÜ E…¨. D M>Æý‡Å{MýSÐ]l*°² ç³MýSP§éÇ ç³sìæt…^èlyé°MìS {糿¶æ$™èlÓ… A¯ólMýS çÜ…§ýlÆ>ÂÌZÏ {ç³Ä¶æ$ †²…^èlyýlÐól$V>MýS D ¿¶æ*´ùÆ>rç³# E§ýlÅÐ]l*˯]l$ ¡{Ð]lÐé§ýl E§ýlÅÐ]l*Ë$V> Ð]l¬{§ýlÐólíÜ WÇf¯]l$˯]l$ A×æ_ ÐólçÜ$¢¯]l²¨.

WÇf¯]l$ÌZÏ ^èl§ýl$Ð]l# Ð]l$«§ýlÅÌZ¯ól Ð]l*¯ólçÜ$¢¯]l² ÐéÇ çÜ…QÅ A«¨MýS…V> E…¨. ©° Ð]l˯]l {´ë£ýlÑ$MýS ѧýlÅÌZ¯]l$, E¯]l²™èl ѧýlÅÌZ¯]l$ 64.8 Ô>™èl… Ððl¯]lMýSºyìl E¯é²Æý‡$. ÐéÇ í³ËÏËMýS$ ѧýlÅ ^ðlí³µ…^ól Ðé™éÐ]lÆý‡ ×ê°² WÇf¯]l VýS*yéÌZÏ {糿¶æ$™èlÓ… MýS͵…^èlÌôæMýS ´ù™ø…¨. 78.24 Ô>™èl… WÇf¯]l {V>Ð]l*ËMýS$ MýSÆð‡…sŒæ Ìôæ§ýl$. A糚yýl$ í³ËÏË$ GÌê ^èl§ýl$Ð]l#™éÆý‡$. {V>Ð]l* ˯]l$ ѧýl$Å©MýSÇ…^èlyýl…ÌZ {糿¶æ$™èlÓ °Æý‡Ï„ýSÅ… ^ðlç³µyé°MìS ÒË$Ìôæ°¨V> E…¨.

WÇf¯]l$Ë ç³rÏ °Æý‡Ï„ýSÅ… ç³Æ>M>çÙtMýS$ ^ólÆý‡yé°MìS M>Æý‡×æ…& OÐðl$§é¯]l{´ë…™èl ÐéçÜ$Ë J†¢â¶æÏMýS$ {糿¶æ$™èlÓ… ™èlËÐ]l…^èlyýlÐól$. AyýlÐ]l#Ìôæ WÇf¯]l$ËMýS$ M>Ð]lËíܯ]l BàÆ>°² A…¨çÜ$¢¯é²Æ‡¬. BàÆý‡…, ç³…yýl$Ï, §ýl$…ç³Ë$, ™ól¯ðl, Ð]l¯]lÐ]lÊÍMýS˯]l$ AyýlÐ]l#Ë ¯]l$…^ól õÜMýSÇçÜ$¢¯é²Æý‡$. D AyýlÐ]l#Ë Ò$§ýl ÐéÇMìS ç³NÇ¢ A«¨M>Æ>Ë$ E…yólÑ. AyýlÐ]l#˯]l$ ÐéÆó‡ Ķæ$«£ól^èleV> Ðéyýl$MøÐ]lyé°² 19Ð]l Ô¶æ™éºª…ÌZ¯ól °õÙ«¨…^éÆý‡$. {¼sìæ‹Ù çÜÆ>PÆŠ‡ ™èlÐ]l$ Ð]lËçÜÌZÏ E¯]l² ArÒ ç܅糧ýl¯]l$, Ð]l–„ýS, f…™èl$ ç܅糧ýl¯]l$, VýS¯]l$˯]l$ ™èlÐ]l$ A«©¯]l… MìS…§ýlMýS$ ™ðl^èl$aMýS$° WÇf¯]l$Ë Ý뫨M>Æý‡™èl¯]l$ §ðlº¾¡Ô>Æý‡$. ÝëÓ™èl…{™èlÅ… Ð]l^éaMýS ¿êÆý‡¡Ä¶æ$ ´ëËMýS$Ë$ §é°² Ð]l$Ç…™èl fsìæË… ^ólÔ>Æý‡$. 1894Ð]l çÜ…Ð]l™èlÞÆý‡…ÌZ ArÒÔ>Q íܺ¾…¨ HÆý‡µyézMýS, 1952ÌZ Ð]l$ÆöMýS ArÒ ç³Ç´ë˯é Ñ«§é¯]l… Ð]l_a…¨.

1894 ¯]l$…_ 1950 Ð]lÆý‡MýS$ 40 Ô>™èl… §ólÔ¶æ f¯é¿ê ò³ÇW…¨. 1952 ¯ésìæ ArÒ Ñ«§é¯]l… WÇf¯]l$Ë çßæMýS$P˯]l$ M>ËÆ>íÜ…¨. Aç³µsìæ ¯]l$…yìl ÐéÇ ç܅糧ýlOò³ A{VýSMýS$ÌêË B«¨ç³™èlÅ… ò³ÇW…¨. WÇf¯]l$˯]l$ ´ùyýl$ Ð]lÅÐ]lÝëĶæ$… ¯]l$…yìl Ý뫧éÆý‡×æ Ð]lÅÐ]lÝëĶæ$…ÌZMìS ç³Ç×æÑ$…ç³ ^ólĶæ$yýl…ÌZ {糿¶æ$™éÓË$ çÜ{MýSÐ]l$…V> Ð]lÅÐ]lçßæÇ…^èlyýl… Ìôæ§ýl$. Ð]lÅÐ]lÝëĶæ$ ç³°Ð]l¬r$Ï, Ñ™èl¢¯éË$, Ððl¬MýSPË$, ç³…yýlÏ Ððl¬MýSPË$, A…r$Ï çÜÆý‡çœÆ> ^ólõÜ HÆ>µr$Ï, ¿¶æ*ÝëÆý‡ ç³ÇÆý‡„ýS×æ, _¯]l² ±sìæ Ð]l¯]lÆý‡$Ë HÆ>µr$MýS$ Æý‡$×êË$, {V>…r$Ï CÐ]lÓyýl… Ð]l…sìæ ÑçÙĶæ*ÌZÏ °Æý‡Ï„ýSÅ… fÇW…¨. C糚yýl$ {ç³MýSsìæçÜ$¢¯]l² {糿¶æ$™èlÓ Ð]lÅÐ]lÝëĶæ$ Ñ«§é¯]l… AÐ]l$Ë$ fÆý‡´ëË…sôæ ™èlç³µMýS ÐéÇ ¿¶æ*Ñ$ ÐéÇMìS CÐ]lÓÐ]lËíÜ E…¨. ¿¶æ*ÝëÓÐ]l¬Ë ÝëÓ«©¯]l…ÌZ E¯]l² ¿¶æ*Ð]l¬Ë¯]l$ ÑÐ]l¬MìS¢ ^ólíÜ ÐéÇ ç³sêtË$ ÐéÇMìS A…¨…^éÍ. ÐéÆý‡$ ºM>Ƈ¬ E¯]l² {糿¶æ$™èlÓ, [Oò³ÐólsŒæ Æý‡$×êË°²…sìæ± Ð]l*ïœ ^ólĶæ*Í.

§ólÔ¶æ ÑïÜ¢Æý‡~…ÌZ WÇf¯]l$Ë$ °Ð]líÜ…^ól {´ë…™èl… 20 Ô>™èl… E…yýlV> B {´ë…™èl…ÌZ¯ól 70 Ô>™èl… {ç³MýS–† Ð]l¯]lÆý‡$Ë$, ArÒ ¿¶æ*Ð]l¬Ë$, fËѧýl$Å™Œl Ð]l¯]lÆý‡$Ë$ E¯é²Æ‡¬. 1981 f¯é¿ê ÌñæMýSPË {ç³M>Æý‡… WÇf¯]l$ÌZÏ 54.93 Ô>™èl… OÆð‡™èl$Ë$V>, 32.67 Ô>™èl… Ð]lÅÐ]lÝëĶæ$ MýS*ÎË$V> VýS$Ç¢…^éÆý‡$. Æ>çÙ‰…ÌZ Mö…yýlÆð‡yìlz, MøÌê…, ^ðl…^èl$, Mö…yýl çܺÆý‡, MøĶæ$, GÆý‡$MýSË, Ķæ*¯é¨ Ð]l…sìæ MýS$ÌêË$ °Æý‡…™èlÆý‡… A×æ_Ðól™èlMýS$ VýS$Æý‡Ð]l# ™èl$¯é²Æ‡¬. {糿¶æ$ ™èlÓ… AÐ]l$Ë$ ^ólõÜ ç³£ýlM>ÌZÏ WÇf¯éÀ Ð]l–¨® çÜÑ$™èl$Ë$, »êÍMýSË Ð]lç܆ VýS–àË$, Ððl${sìæMŠS A¯]l…™èlÆý‡… Eç³M>Æý‡ Ðól™èl¯éË$, ´ùsîæ ç³È„ýSËMýS$ Mø_…VŠSË Ð]l…sìæ Ð]l¬QÅOÐðl$¯]lÑ AÆý‡MöÆý‡V>¯ól AÐ]l$ ËÐ]l#™èl$¯é²Æ‡¬. Æ>çÙ‰… Ððl¬™é¢°MìS MýS±çÜ… 5 ÐólË Ð]l$…¨ GïÜtËMýS$ ´ùsîæ ç³È„ýSË Õ„ýS×æ CÐ]lÓÐ]lËíÜ E…yýlV> MóSÐ]lË… 300 Ð]l$…¨MóS CçÜ$¢¯é²Æý‡$.

GïÜtË {´ë£ýlÑ$MýS ´ëuý‡Ô>ËÌZÏ HMø´ë«§éÅĶæ$ ´ëuý‡Ô>ËÌôæ GMýS$PÐ]l. {´ë£ýlÑ$MýS ѧýlÅ Ððl¬™èl¢…V>¯ól F¼ÌZ E…¨. {ç³Ä¶æ*×æ ÝûMýSÆ>ÅË$ ÌôæMýS E´ë«§éÅĶæ¬Ë$ Hgñæ±ÞMìS Ððlâ¶æÏyé°MìS CçÙtç³yýlr… Ìôæ§ýl$. WÇf¯]l$Ë$ õ³§ýl Ðéâ¶æÏÐ]lyýl… Ð]l˯]l ™èlÐ]l$ í³ËÏ˯]l$ ´ëuý‡Ô>ËËMýS$ ç³…ç³yé°MìS CçÙtç³yýlÆý‡$. ™èlÐ]l$MýS$ ç³°ÌZ ™øyýl$…sêÆý‡° ¿êÑÝë¢Æý‡$. ÐéÇMìS BǦMýS ÐðlçÜ$Ë$»êr$ MýSÍWõÜ¢¯ól B í³ËÏËMýS$ ^èl§ýl$Ð]l# Aº$¾™èl$…¨. 1931MìS WÇf¯]l$Ë A„ýSÆ>çÜÅ™èl 7 Ô>™èl… Ð]l*{™èlÐól$. 1981MìS V>± A¨ 11 Ô>™é°MìS ò³Æý‡VýSÌôæ§ýl$. D Ô>™èl… C…M> ò³…^éË…sôæ WÇf¯]l ѧýlÅ {ç³™ólÅMýS…V> Æý‡*´÷…¨…^éÍÞ E…¨. Ð]lÅÐ]lÝëĶæ$…, ¯]l–™èlÅ…, Ðólr, {MîSyýlË$ Ð]l…sìæ ÐéÇ çÜ…çÜP–†™ø Ñ$ã™èlOÐðl$¯]l ѧýlÅ™ø íÜ˺‹Ü Æý‡*´÷…¨…^éÍÞ E…¨. CË$Ï, ´ëuý‡Ô>Ë, AyýlÑ, ™èlÍϧýl…{yýl$Ë {õ³Ð]l$, {ç³MýS–† ç܅糧ýl™ø MýS*yìl¯]l ÐéÇ iÐ]l¯é°² JMóSÝëÇ Ñyýl©õÜ¢ ÐéÆý‡$ A¿¶æ{§ýl™èlMýS$ VýS$OÆð‡ ç³NÇ¢V> ѧýlÅMýS$ §ýl*Æý‡Ð]l$Ð]l#™èl$¯é²Æý‡$.

§øí³yîl, §ýl$Æý‡ÂÆý‡ §éÇ{§ýlÅ…, {ç³MýS–† OÐðlç³È™éÅË Ð]l˯]l A¯ólMýS §ýl„ìS×ê¨ ™ðlVýSË$ ¯]lÕçÜ$¢¯]l²r$Ï ç³ÇÔZ«§ýl¯]lÌZ ™ðlË$çÜ$¢¯]l²¨. GyéYÆŠ‡ £ýlÆŠ‡çÜt¯Œl, {MýS$MŠSÞ ™èlÐ]l$ {VýS…£éÌZÏ õ³ÆöP¯]l² ™ðlVýSË$ C糚yýl$ MýS°í³…^èlMýS´ùÐ]lyé°² VýSÐ]l$°çÜ$¢¯é²…. Ð]l$…_±Æý‡$, ´ûíÙtM>àÆý‡… ÌôæMýS´ùÐ]lyýl…, A…r$ ÐéÅ«§ýl$Ë$ {糺Ëyýl… Ð]l˯]l WÇf¯]l$Ë$ MøË$MøÌôæMýS´ù™èl$¯é²Æý‡$. ±sìæ´ëÆý‡$§ýlË ÝûMýSÆ>ÅË$ MýS͵…^èlyýl… §éÓÆ> Ð]lÅÐ]lÝëĶæ*°² MýS*yé Ô>ï܈Ķæ$ 糧ýl®™èl$ÌZÏ AÐ]l$Ë$ fÆý‡ç³Ð]lËíÜ E…¨.

WÇf¯]l$Ë$ ¿êÆý‡™èl gê†MìS, ™ðlË$VýS$ gê†MìS Ð]lÊË C…«§ýl¯]l… Ð]l…sìæÐéÆý‡$. gê¡Ä¶æ$ Ð]l*¯]lÐ]l ç܅糧ýl AƇ¬¯]l ÒÇ° AÀÐ]l–¨® ^ólĶæ*Ë…sôæ {糿¶æ$™éÓ°MìS _™èl¢Ô¶æ$¨® ™èlç³µ°çÜÇ. ÐéÇ B™èlÃVúÆý‡Ð]l…, ¿o†MýS, »o¨®MýS, MýSâê, Ýë…çÜP–†MýS, ѧéÅ Æý‡…V>ÌZÏ AÀ°ÐólÔ¶æ…, Ð]l$¯øòÜ•¦Æý‡Å… Ð]l–¨® ^ðl…§éË…sôæ WÇf¯]l ÑÔ¶æÓѧéÅËĶæ$… MýS*yé Ð]l$¯]l… Ýë¦í³…^èl$MøÐ]lËíÜ E…¨. ""¯]lMýSÞOÌñæsŒæ E§ýlÅÐ]l*°² Ô>…†¿¶æ{§ýl™èlË E§ýlÅÐ]l$…V> ^èl*yýlr… Ìôæ§ýl$. ©°² BǦMýS ÝëÐ]l*hMýS E§ýlÅÐ]l$…V>¯ól ^èl*çÜ$¢¯é²Ð]l$°' {糿¶æ$™èlÓ… {ç³MýSsìæ… _…¨. B ¨Ô¶æV> BÌZ_…_¯]lç³#yýl$ ¯]lMýSÞOÌñæsŒæ E§ýlÅÐ]l$… ç³#rtyé°MìS Ð]lÊËM>Æý‡×æOÐðl$¯]l WÇf¯]l$Ë ¿¶æ*Ñ$ çÜÐ]l$çÜů]l$, Câ¶æÏçܦÌêË çÜÐ]l$çÜů]l$, ÐéÆý‡$ E™èlµ†¢ ^ólçÜ$¢¯]l² Ð]lçÜ$¢Ð]l#˯]l$ Ð]l*Æð‡PsŒæ ^ólõÜ çÜÐ]l$çÜů]l$ {ç³gêÝëÓÐ]l$ź§ýl®…V> ç³ÇçÙPÇ…^èlÐ]lËíÜ E…¨.
gê™èl$Ë çÜÐ]l$çÜÅ HO§ðl¯é §é° Ð]lÊË… ÐéÆý‡$ ç³#sìæt¯]l ¯ólË ç³Æ>«©¯]l… M>Ð]lyýl…ÌZ¯ól E…¨. WÇf¯]l$Ë çÜÐ]l$çÜÅË ç³ÇÚëPÆý‡… Ððl¬™èl¢… ¿êÆý‡™èlgê† ÝëÆý‡Ó ¿oÐ]l$™èlÓ ç³ÇÆý‡„ýS×æ çÜÐ]l$çÜÅV> ïÜÓMýSÇ…_ ç³ÇçÙP Ç…^èl$MøÐ]lyýl… Ð]l$¯]l…§ýlÇ MýSÆý‡¢Ð]lÅ…. B ¨Ô¶æV> Cç³µsìæOMðS¯é Ayýl$VóS§éª….
&yé'' MýS†¢ 糧éÃÆ>Ð]l#

Æ>gêÅ…VýS… ÐéÇ "B¨' {VýS…£ýl…

òÙyýl*ÅÌŒæz ™ðlVýSË gê¼™é¯]l$ 342 A«¨MýSÆý‡×æ… §éÓÆ> Æ>çى糆 {ç³MýSsìæÝë¢Æý‡$. Æ>gêÅ…VýS…ÌZ° D A«¨MýSÆý‡×æ… Ð]l$™èl…, gê†, MýS$Ë…, Í…VýS…, f¯]lÃçܦ˅ B«§éÆý‡…V> ÑÐ]l„ýS ^èl*ç³MýS*yýl§ýl°, ÒÇ Ñ§ýlÅ, OÐðl§ýlÅ, BǦMýS AÀ Ð]l–¨®MìS §øçßæ§ýl… ^ólĶæ* Ë° ^ðlº$™èl$…¨. Æ>gêÅ… VýS… A«¨MýSÆý‡×æ… 14(4) E§øÅV>ÌZÏ, çÜÈÓçÜ$ÌZ ÇfÆó‡ÓçÙ¯]l$Ï, A«¨MýSÆý‡×æ… 19(5) WÇf¯]l$Ë BíÜ¢ ç³ÇÆý‡„ýS×æ çßæMýS$P¯]l$ MýS͵… ^éƇ¬. AÌêVóS 23Ð]l A«¨ MýSÆý‡×æ… Ð]l*¯]lÐ]l#Ë {MýSĶæ$ Ñ{MýSĶæ*Ë$, Ððlsìæt^éMìSÈOò³ °õÙ«§ýl… Ñ«¨…_…¨. Æ>gêÅ…VýS…ÌZ 5, 6 òÙyýl*ÅË$ÌZ VýSÐ]lÆý‡²ÆŠ‡MìS E¯]l² A«¨M>Æ>Ë §éÓÆ> ÒÇ AÀÐ]l–¨® fÆý‡V>ÍÞ E…¨. [OsñæºÌŒæ çÜ»Œæ´ëϯŒl {ç³M>Æý‡… ÒÇ f¯é¿ê¯]l$ ºsìæt ºyðljsŒæÌZ MóSsêƇ¬…ç³#Ë$ fÆý‡V>ÍÞ E…¨. M>± MóS…{§ýl, Æ>çÙ‰ {糿¶æ$™éÓË$ AËÐøMýSV> ©°² EËÏ…íœ$çÜ$¢¯é²Æ‡¬.

Æ>çى糆MìS, VýSÐ]lÆý‡²ÆŠ‡MìS òÙyýl*ÅÌŒæz 5 {ç³M>Æý‡… {ç³™ólÅMýSOÐðl$¯]l ç³Æý‡ÅÐól„ýS×ꫨM>Æ>Ë$¯é²Æ‡¬. BÇtMýSÌŒæ 275 {ç³M>Æý‡… Ð]l*Æý‡$Ð]lÊË {´ë…™éÌZÏ E¯]l² WÇf¯]l$ËMýS$ Æý‡Ðé×ê, ѧýlÅ, BÆøVýSÅ…, Ð]l$…_±sìæ çÜÆý‡çœÆ>, Í…MŠS Æøyýl$Ï, ѧýl$Å™èl$¢ Ð]l…sìæ Ð]lçÜ™èl$Ë$ MýS͵…^èlÐ]lËíÜ E…¨. A¨ MýS°çÙt Ýë¦Æ‡¬ÌZO¯ðl¯é C…™èlÐ]lÆý‡MýS$ AÐ]l$Ë$ fÆý‡VýSÌôæ§ýl$. AÀÐ]l–¨® çÜ*_MýSÌZ Artyýl$VýS$¯]l E¯]l² WÇf¯]l$Ë$ C™èlÆý‡ MýS$ÌêË™ø ´ùË$aMýS$…sôæ ^éÌê Ððl¯]l$MýSºyìl E¯é²Æý‡$. Æ>gêÅ…VýS…ÌZ° 29Ð]l A«¨MýSÆý‡×æ {ç³M>Æý‡… Ýë…çÜP–†MýS, ѧéÅ çßæMýS$PË$ HÆý‡µyézƇ¬.

 

***************************************

 

******************************************************************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

A¯éÅÄæý$…

 

Ðèþ$íßýâæýË iÑ™éË™ø BrÌêyìþ¯èþ ò³§æþªË¯èþ$ ^èþrt {ç³M>Ææÿ… Õ„ìü…^èþyæþ… G…™èþ sìý {ç³Äæý*çܯø, ¯óþÆæÿ… Ææÿ$kÐðþO¯é _ÐèþÇMìü ç³yóþ Õ„æü G…™èþ çÜÓ˵Ððþ* çßýÆ>ůéÌZ° Ææÿ$_Mæü MóüçÜ$ Ðèþ$ÆøÝëÇ °Ææÿ*í³…_…¨. çÜ¿æýÅ çÜÐèþ*f… VæüVøYË$ ò³sìýt¯èþç³µsìýMîü, ¯éÅÄæý$Ý릯éË$ gZMæüÅ… ^óþçÜ$Mæü$¯èþ²ç³µsìýMîü D A™éÅ^éÆæÿ… MóüçÜ$ §æþÆ>Åç³#¢ ç³NÆæÿ¢Æÿ$$ ¡Ææÿ$µ Æ>Ðèþyé°Mìü §é§éç³# Æðÿ…yæþ$ §æþÔé»êªË$ ç³sìýt…¨. »ê«¨™èþ$Æ>Í {´ë×ê°² ç³Æø„æü…V> çßýÇ…_¯èþ ¯óþÆæÿçÜ$¦yæþ$ ÐéÇ Mæü$r$…»ê°² ¯é¯é CMæüPrÏMæü$ Væü$Ç ^óþÄæý$VæüÍV>yæþ$. §óþÔèý ÐéÅç³¢…V> »ê«¨™èþ$Ë §æþ$íܦ†Mìü D MóüçÜ$ A§æþª… ç³yæþ$™èþ$¯èþ²¨.

15 Hâæýå ÐèþÄæý$çÜ$ VæüË {MîüyéM>Ç×ìý Ææÿ$_Mæüò³O 19 Hâæýå Mìü…§æþr A™éÅ^éÆ>° Mìü ´ë˵yìþ¯èþ çßýÆ>ůé Ðèþ*i yìþhí³ (¯éyæþ$ Ihí³) G‹Ü.í³.G‹Ü.Æ>£øyŠþMæü$ íܼ I {ç³™óþÅMæü Ððþ$hõ܉sŒý CsîýÐèþË BÆæÿ$ ¯ðþËË Mæüv¯èþ M>Æ>V>Ææÿ Õ„æü, ÐðþÆÿ$$Å Ææÿ*´ëÄæý$Ë fÇÐèþ*¯é Ñ«¨…^éÆæÿ$. Õ„æü ç³yìþ¯èþ Æøgôý »ñýÆÿ$$ÌŒýò³O Ñyæþ$§æþÌñýO¯èþ Æ>£øyŠþ D ¡Ææÿ$µ ò³O Aï³µË$ ^óþçÜ$¢¯èþ²r$t ÐðþËÏyìþ…^éyæþ$. §æþÆ>Åç³#¢, Ñ^éÆæÿ×ý ©ÆæÿƒM>Ë… ´ër$ Mö¯èþÝëVæüyæþ…, D M>Ë…ÌZ °…¨™èþ$yæþ$ Ææÿ$_Mæü Mæü$r$…º…ò³O A¯óþMæü §æþ$Æ>Væü™éËMæü$ ´ë˵yæþyæþ…, D »ê«§æþË$ ¿æýÇ…^èþÌôýMæü BÐðþ$ B™èþÃçßý™èþÅMæü$ ^óþçÜ$MøÐèþyæþ…, _ÐèþÆæÿMæü$ çÜÓ˵ Õ„æü ç³yæþyæþ… ÐèþËÏ D E§æþ…™èþ… §óþÔèý ÐéÅç³¢…V> ^èþÆ>a±Äæý*…ÔèýÐðþ$O…¨. sñý°²‹Ü {MîüyéM>Ç×ìýV> G§æþ$Væü$™èþ$¯èþ² Ææÿ$_Mæüò³O 1990 BVæüçÜ$t 12¯èþ B¯éyæþ$ çßýÆ>ůé Ìꯌþ sñý°²‹Ü AÝùíÜÄôý$çÙ¯Œþ A«¨ç³†V> E¯èþ² Ihí³ Æ>£øyŠþ A™éÅ^éÆ>°Mìü ´ë˵yézyæþ$.

A™èþyìþò³O Ææÿ$_Mæü íœÆ>ŧæþ$ ^óþíܯèþ ¯ésìý ¯èþ$…_ B Mæü$r$…»ê°Mìü MæüÚëtË$ Ððþ$$§æþËÄæý*ÅÆÿ$$. íœÆ>ŧæþ$¯èþ$ Eç³çÜ…çßýÇ…^èþ$ MøÐéË° Æ>£ø yŠþ Ææÿ$_Mæü Mæü$r$…»ê°² ÆæÿMæüÆæÿM>Ë$V> Ðóþ«¨…^éyæþ$. Ææÿ$_Mæü¯èþ$ Ìꯌþ sñý°²‹Ü AÝùíÜÄôý$çÙ¯Œþ ¯èþ$…_ ™öËW…^éyæþ$. BÐðþ$ ^èþ§æþ$Ðèþ#Mæü$…r$¯èþ² ´ëuæÿÔéË Äæý*fÐèþ*¯èþÅ…ò³O J†¢yìþ ™ðþ_a ÐðþâæýÏVösìýt…^éyæþ$. BÐðþ$ Ýù§æþÆæÿ$yæþ$ BÔèý$ò³O 11 M>Ææÿ$Ï §ö…Væü™èþ¯èþ… ^óþíܯèþr$t ™èþç³#µyæþ$ MóüçÜ$Ë$ ò³sìýt…^éyæþ$. Æ>£øyŠþ Væü*…yéË$ A™èþyìþ° Æðÿ…yæþ$ ¯ðþËË$ A{MæüÐèþ$ °Ææÿ¾…«§æþ…ÌZ E…_ íßý…íÜ…^éÆæÿ$. B ™èþÆæÿ$Ðé™èþ Ææÿ$_Mæü Mæüâæýå Ðèþ$$…§óþ A™èþyìþ° _{™èþíßý…çÜË$ ò³sêtÆæÿ$. Ðèþ$*yóþâæýå A¯èþ…™èþÆæÿ… & ™èþ¯èþ Ðèþ$*Ë…V> Mæü$r$…º… A¯èþ$¿æýÑçÜ$¢¯èþ² »ê«§æþË$ ^èþ*yæþÌôýMæü Ææÿ$_Mæü B™èþÃçßý™èþÅMæü$ ´ë˵yìþ…¨.

Æ>£øyŠþ Ðóþ«¨…ç³#Ë$ ¿æýÇ…^èþÌôýMæü BÐðþ$ Mæü$r$…º… CË$Ï AÐèþ$$ÃMæü$° ^èþ…yîþVæüÉŠþ ¯èþ$…_ Ððþãå ´ùÐèþËíÜ Ðèþ_a…¨. Ææÿ$_Mæü Ðèþ$Ææÿ×ìý…_¯é BÐðþ$ {´ë×ý Ñ${™èþ$Æ>Í ™èþÍϧæþ…{yæþ$Ë$ Ðóþ«¨…ç³#Ë$ ™èþr$tMæü$…r* Mæü*yé ¯éÅÄæý$Ý릯鰲 B{ÔèýÆÿ$$…_ íܼI §æþÆ>Åç³#¢Mæü$ B§óþÔèý… Ðèþ^óþaÌê ^óþÄæý$VæüÍV>Ææÿ$. Æ>£øyŠþò³O BÆøç³×ýË$ Ðèþ_a¯èþç³#µyæþ$ A™èþyìþMìü ò³O A«¨M>Ç AÆÿ$$¯èþ yìþhí³ BÆŠÿ.BÆŠÿ.íÜ…VŠü §æþÆ>Åç³#¢ fÇí³ {糿æý$™éÓ°Mìü °Ðóþ¨Mæü çÜÐèþ$ǵ…^éÆæÿ$. Æ>£øyŠþ ¯óþÆæÿ… ^óþÔéyæþ¯èþyé°Mìü {´ë£æþÑ$Mæü B«§éÆ>Ë$¯é²Äæý$° D °Ðóþ¨MæüÌZ õ³ÆöP¯é² Ææÿ$. ©…™ø íÜ…VŠü C…sìý Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ ™èþÐèþ$ Ðèþ$¯èþ$çÙ$˯èþ$ ç³…í³ VöyæþÐèþ ^óþÆÿ$$…_ ¯èþ çœ$¯èþ™èþ Æ>£øyŠþ¨.

©…™ø 糧æþÒ ÑÆæÿÐèþ$×ý ´÷…¨¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ Mæü*yé íÜ…VŠü A…VæüÆæÿ„æüMæü$Ë™ø †ÆæÿV>ÍÞ ÐèþçÜ$¢¯èþ²¨. Ææÿ$_Mæü B™èþÃçßý™èþÅMæü$ ç³Æø„æü M>ÆæÿMæü$yðþO¯èþç³µsìýMîü Æ>£øyŠþ B MóüçÜ$ ç³yæþMæü$…yé ™èþí³µ…^èþ$MøVæüÍV>yæþ$. Æ>£øyŠþ A{MæüÐèþ*Ë$ °Æ>çœ*r…V> ÝëVæüyé°Mìü M>Ææÿ×ý… Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$ËÌZ BÄæý$¯èþMæü$¯èþ² ç³r$t. çßýÆ>ůéÌZ ¯èþË$Væü$Ææÿ$ Ðèþ$$QÅÐèþ$…{™èþ$Ë$ Ðèþ*ǯé Æ>£øyŠþ {´ëºËÅ… ^ðþMæü$P ^ðþ§æþÆæÿÌôý§æþ$. 1990ÌZ D A™éÅ^éÆæÿ… fÇW¯èþç³#µyæþ$ Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† ÌZMŠü§æþâŒýMæü$ ^ðþ…¨¯èþ çßý$Mæü$… íÜ…VŠü. yìþhí³ íÜ…VŠü çÜÐèþ$ǵ…_¯èþ °Ðóþ¨Mæü¯èþ$ ™öMìüPò³sìýt, MóüçÜ$ ¯èþÐðþ*§æþ$ ^óþÄæý$Mæü$…yé çßý$Mæü$… íÜ…VŠü Ayæþ$zç³yézyæþ$.

1991ÌZ ÌZMŠü§æþâŒýMæü$ ^ðþ…¨ ¯èþ K… {ç³M>ÔŒ ^ú™éÌê Ðèþ$$QÅÐèþ$…{†V> Ðèþ_a¯é Æ>£øyŠþ BrË$ ÝëVæü$™èþ*¯óþ E¯é²Æÿ$$. M>…{Vðü‹Ü ´ëÈtMìü ^ðþ…¨¯èþ ¿æýf¯ŒþÌêÌŒý Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† AÆÿ$$¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ 1994ÌZ Æ>£øyŠþMæü$ yìþhí³V> 糧ø¯èþ²† ËÀ…_…¨. 1993ÌZ Ææÿ$_Mæü B™èþÃçßý™èþÅ ^óþçÜ$Mæü$° ÑÐé§æþ… ^ðþËÆóÿW¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™óþ Æ>£øyŠþMæü$ D 糧æþÑ ËÀ…^èþyæþ… VæüÐèþ$¯éÆæÿá…. 1998ÌZ òßýOMøÆæÿ$t íܼI §æþÆ>Åç³#¢Mæü$ B§óþÕ…_¯èþç³#µyæþ$ º±ÞÌêÌŒý Ðèþ$$QÅÐèþ$…{†V> E¯é²Ææÿ$. 1999ÌZ ^ú™éÌê Ðèþ$äå A«¨M>Æ>°Mìü Æ>Ðèþyæþ…™ø Æ>£øyŠþMæü$ †Ææÿ$Væü$ÌôýMæü$…yé ´ùÆÿ$$…¨.

íܼI ^éÇjïÙr$ §éQË$ ^óþíܯèþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ BÄæý$¯èþ yìþhí³ Ý릯èþ…ÌZ Mö¯èþÝëVæüyæþ…™ø gê¡ Äæý$ Ðèþ*¯èþÐèþ çßýMæü$PË MæüÑ$çÙ¯Œþ D ÑçÙÄæý$Ððþ$O ¯øsîýçÜ$ Mæü*yé gêÈ ^óþíÜ…¨. ¿êÈ G™èþ$¢¯èþ °Ææÿçܯèþ ÐèþÅMæü¢Ððþ$O¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ¯óþ Æ>£øyŠþ¯èþ$ ™öËW…^éÆæÿ$. Cç³#µyæþ$ Ðèþ$$QÅÐèþ$…{†V> E¯èþ² ^ú™éÌê Æ>£øyŠþMæü$ Õ„æü ç³yìþ¯èþ ÑçÙÄæý$… {ç³Ýë¢Ñ…_¯èþç³#µyæþ$ "C…™èþ A˵Ððþ$O¯èþ ÑçÙÄæý$…ò³O ÐéÅRêÅ°…^èþ¯èþ$' A¯é²yæþ$. {ç³gêÀ{´ë Äæý$… ÐèþņÆóÿMæü…V> Ðèþ*Ææÿyæþ…™ø C…™èþ çܵ˵ Õ„æü¯é A…r* Ðèþ*r Ðèþ*Æ>ayæþ$. çßýÆ>ůéÌZ ´ùÎçÜ$ ÐèþÅÐèþçܦ Cç³µsìýMóü A{糆çÙx ´ëÌñýO…¨.

Væü™èþ…ÌZ Æøçßý¢MŠüÌZ JMæü Ðèþ$íßýâæýò³O ÝëÐèþ$*íßýMæü A™éÅ^éÆæÿ… MóüçÜ$ÌZ Mæü*yé °…¨™èþ$˯èþ$ Mæü±çÜ… AÆðÿçÜ$t ^óþÄæý$Ìôý§æþ$. _ÐèþÆæÿMæü$ »ê«¨™èþ$Æ>Ë$, BÐðþ$ ¿æýÆæÿ¢ ´ùÎçÜ$ A«¨M>Ç C…sìý Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ Ððþãå ÑçÙ… õÜÑ…^éÆæÿ$. »ê«¨™èþ$Æ>Ë$ Ðèþ$Ææÿ×ìý…^èþV>, ¿æýÆæÿ¢ò³O ¿êÆæÿůèþ$ çßý™èþÅ ^óþíܯèþ ¯óþÆæÿ… ò³sìýt Ðèþ$$ç³#µ †ç³µË$ ò³sêtÆæÿ$. ™èþ…{yìþ° Ñyìþí³…^èþ$MøÐèþyé°Mìü í³ËÏË$ «§æþÆ>² ^óþõÜ¢, ÐéÇ° Aç³çßýÇ…_ A¯é£é{ÔèýÐèþ*°Mìü ™èþÆæÿÍ…_ ™é™èþ, ¯é¯èþÐèþ$Ã˯èþ$ Æ>i ç³yæþÐèþËíÜ…¨V> J†¢yìþ ™ðþ^éaÆæÿ$. ´ùÎçÜ$ A«¨M>Ææÿ$Ë…§æþÆæÿ* Æ>£øyŠþ Ðèþ…sìý ÐéÆæÿ$ M>§æþ¯èþyé°Mìü BÆŠÿ.BÆŠÿ.íÜ…VŠü E§éçßýÆæÿ×ý. Mö…§æþÆæÿ$ Aѱ† ç³Ææÿ$ÌñýO¯èþ ¯éÄæý$Mæü$Ë$, A«¨M>Ææÿ$Ë$ Mæü$Ðèþ$ÃMðüOP ^èþsêt°², ¯éÅÄæý*°² {¿æýçÙ$t ç³sìýtÝë¢Ææÿ¯èþyé°Mìü Ææÿ$_Mæü MóüçÜ$ E§éçßýÆæÿ×ý.

¯éÅÄæý$ Ñ^éÆæÿ×ý ÐèþÅÐèþçܦÌZ° ÌŸçÜ$Væü$Ë$ Mæü*yé Æ>£øyŠþ C…™èþM>Ë… Õ„æü ç³yæþMæü$…yé ™èþí³µ…^èþ$MøÐèþyé°Mìü, çÜÓ˵ Õ„æü ç³yæþyé°Mìü §øçßý§æþç³yézÄæý$¯óþ AÀ{´ëÄæý$… E…¨. Ææÿ$_Mæü MóüçÜ$ ¯óþç³£æþÅ…ÌZ ^èþsêt°² çÜÐèþÇ…^é˯óþ çÜ*^èþ¯èþË$ Mæü*yé ѯèþºyæþ$™èþ$¯é²Æÿ$$. AÆÿ$$™óþ ^èþsêt°² Ðèþ*Ça¯èþ…™èþ Ðèþ*{™é¯èþ çÜÇ´ù §æþ$. Æ>fMîüÄæý$, ç³Ç´ëË¯é¨ Ææÿ…V>ËÌZ° ÐéÆæÿ$, ´ûÆæÿ çÜÐèþ*f… Ðèþ$Ç…™èþ gêVæü–™èþ… M>ÐéÍÞ¯èþ AÐèþçÜÆæÿ… E…¨. Aѱ† ç³Ææÿ$Ë$ Mæü$Ðèþ$ÃMðüOP ^èþsêt°² Aç³àçÜÅ… ^óþçÜ$¢¯èþ²ç³#µyæþ$, ÐéÇ° G¨Ç…_¯èþ ÐéÆæÿ$ °çÜÞàÄæý$…V> Ðóþ«¨…ç³#Ë ¯èþ$ G§æþ$ÆøPÐèþËíÜ ÐèþçÜ$¢¯èþ²¨. MøÆæÿ$t ¡Ææÿ$µ Ðèþ_a¯èþ ™èþÆæÿ$Ðé™èþ Æ>£øyŠþ ÐðþMìüÍ ¯èþÐèþ#Ó ¯èþÑÓ…¨ A…§æþ$Móü!

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

BÐèþ$Ææÿ×ý ©„æüË$ çÜõßý™èþ$MæüÐóþ$¯é?

 

{ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý MøçÜ…, çÜÐðþ$OM>Å…{«§æþ MøçÜ…, ™èþÐèþ$ ¯éÄæý$Mæü$yìþ° E¯èþ² ç³âê¯èþ Ðèþ$$QÅÐèþ$…{† ^óþõÜÄæý*Ë°, ÇfÆóÿÓçÙ¯èþÏ ÐèþÈYMæüÆæÿ×ý MøçÜ…, ÐèþÈYMæüÆæÿ×ý Ðèþ§æþª±, ¿æý* çÜÐèþ$çÜÅ ç³ÇÚëPÆ>°Mìü, hÌêÏ {ç³Äñý*f¯éË ç³ÇÆæÿ„æü×ý C™éŨ M>Ææÿ×êË™ø Ðèþ$¯èþ ¯éÄæý$Mæü$Ë$, GÐðþ$ÃÌôýÅË$, G…ï³Ë$ BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ©„æüË$ ^óþÔéÆæÿ$; ^óþçÜ$¢¯é²Ææÿ$. ÑÑ«§æþ Ë„>ÅË MøçÜ… ¯éÄæý$Mæü$Ë$, ÐèþÅMæü$¢Ë$ °Æ>àÆæÿ©„æüËMæü$, BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ©„æüËMæü$ ¨Væür… Ðèþ$¯èþMæü$ Mö™óþ¢Ò$ M>§æþ$. Ðèþ$¯èþ §óþÔèý…ÌZ¯èþ*, C™èþÆæÿ §óþÔéÌZϯèþ* BÐèþ$Ææÿ×ý ©„æü¯èþ$ JMæü Aç܈…V> A¯óþMæüÝëÆæÿ$Ï {ç³Äñý*W…^éÆæÿ$.

Ðèþ$à™éà V>…«© ™èþ¯èþ °ÆæÿÔèý¯èþ {Ðèþ™éË™ø ÝëÓ™èþ…{™øŧæþÅÐèþ*°² GÌê Ðèþ$Ë$ç³# †í³µ…¨ Ðèþ$¯èþMæü$ ™ðþË$çÜ$. »ñý…V>Î Äñý*«§æþ$ yæþ$ f†¯Œþ§é‹Ü, Ðèþ$¯èþ B…{«§æþ$yæþ$ ´÷sìýt -{ÖÆ>Ðèþ$$Ë$, IÇ‹Ù ¯éÄæý$Mæü$yæþ$ M>ÆŠÿP sñýÆðÿ¯ŒþÞ Ððþ$MŠü òÜOÓ± Ë B™èþà ºÍ§é¯é˯èþ$ Ðèþ$¯èþ… Gç³µsìýMîü ÑçÜÃÇ…^èþÌôý…. "Mö°² {ç³™óþÅMæü ç³Çíܦ™èþ$ÌZÏ, A™èþÅ…™èþ °çÜÞàÄæý$ íܦ†ÌZ Ðéyæþ$MøÐèþsê°Mìü ¿æýVæüÐèþ…™èþ$yæþ$ Ðèþ$¯èþMæü$ C_a¯èþ BÄæý$$«§æþ… °Æ>àÆæÿ©„æü'A° Ðèþ$à™éà V>…«© A¯é²Ææÿ$. ÝëÓ™èþ…-{™éÅ°Mìü ç³NÆæÿÓ… ç³Æ>Æÿ$$ ´ë˯èþÌZ BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ©„æü A¯óþ¨ Ðèþ$¯èþMæü$ JMæü 糧æþ$¯ðþO¯èþ Aç܈…V> ç³°Mö_a¯èþ Ðèþ*r ÐéçÜ¢ÐèþÐóþ$.

C糚yæþ$ {ç³fË$ MøÆæÿ$Mæü$¯èþ² {糿æý$™éÓË ´ë˯èþÌZ {ç³gêÝëÓÐèþ$Å…ÌZ A§óþ AÝ눰² {ç³Äñý*W…^èþr… çÜÐèþ$…fçÜÐóþ$¯é? V>…«©i õ³ÆöP¯èþ² °çÜÞàÄæý$ íܦ† C糚yæþ$…§é? {ç³fË „óüÐèþ$… ¨ÔèýÌZ {糿æý$™éÓË$ ^èþÆæÿÅË$ ^óþç³sôýtÌê ^óþÄæý$yé°Mìü C™èþÆæÿ Ðèþ*Æ>YÌôýÒ$ ÌôýÐé? E¯èþ²§éÆæÿ$Ë$ Ðèþ$*çÜ$Mö° ´ùÄæý* Äæý*? {糿æý$™éÓË Ððþ$yæþò³O Mæü†¢ ò³rtyæþ… M>§é C¨? yìþÐèþ*…yæþ$Ï ¯ðþÆæÿÐóþÆæÿ$aMøÐèþsê°Mìü C…™èþMæü$Ñ$…_ Ðèþ*Æ>YË$ ÌôýÐé? çÜõßý™èþ$MæüÐðþ$O¯èþ Ðóþ¨MæüË$ ÌôýÐé? {ç³fË° ^ðþO™èþ¯èþÅÐèþ… ™èþ… ^óþíÜ ÐéÇÌZ AÐèþV>çßý¯èþ ò³…_, ÐéÇ „óüÐèþ$… MøçÜ… ^óþç³sìýt¯èþ yìþÐèþ*…yæþϯèþ$ ¯ðþÆæÿÐóþÆæÿ$aMøÌôýÐèþ*? D {糿æý$™éÓË$ Ðèþ$¯èþ… G¯èþ$²Mæü$¯óþ {糿æý$™éÓË$ M>§é? "Kr$ çßýMæü$P' A¯óþ BÄæý$$«§æþ… Ðèþ$¯èþ Ðèþ§æþª E…¨ Mæü§é! ´ëÆæÿÏÐðþ$…r$, ÔéçܯèþçÜ¿ê Ðóþ¨MæüË$ E¯é²Æÿ$$ Mæü§é! BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ ©„æüË õ³Çr C…™èþ AÆ>^èþM>°Mìü, Ñ«§æþÓ…Ýë°Mìü {ç³gê iÑ™é°Mìü Ñçœ*™èþ… MæüÍW…^éÌê? ´ëÇ-{ÔéÑ$M>ÀÐèþ–¨® M>âæý$å ç³r$tMæü$° ÌêV>Ìê? BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ ©„æüMæü$ ¨W¯èþ çÜ…§æþÆæÿÂ…ÌZ BÄæý* ÐèþÅMæü$¢Ë$ ™èþÐèþ$ M>ÆæÿÅ{MæüÐèþ*°² "Ôé…†Äæý$$™èþ…V> °Ææÿçܯèþ ™ðþÍÄæý$gôýÄæý$yé°Mìü Æ>gêÅ…Væü… {ç³Ý먅_¯èþ çßýMæü$P' ° Ñ°Äñý*W…^èþ$Mæü$…r$¯èþ²r$Ï {ç³MæüsìýçÜ$¢¯é²Ææÿ$.

°Æ>àÆæÿ©„æü M>ÆæÿÅ-{MæüÐèþ$… Ôé…†Äæý$$™èþ…V>¯óþ E…yæþÐèþ^èþ$a. M>° ™èþ™èþ¹Í™èþ…V> {ç³fÓÇË$Ï™èþ$¯èþ² E-{¨Mæü¢™èþË$, íßý…çÜ, º…§ŠþË$, Æ>Ýë¢ÆøMøË$, ÆðÿOÌŒýÆøMøË$, CÐèþ±² MæüÍíÜMæür$tV> çÜ–íÙtçÜ$¢¯èþ² Ðé™éÐèþÆæÿ×ý… GÌê E…r$¯èþ²¨? Ë„æüÌê¨ {ç³f Ë §ðþO¯èþ…¨¯èþ M>ÆæÿÅ{MæüÐèþ*ËMæü$, ¨¯èþçÜÇ Ðóþ™èþ¯èþ iÐèþ#Ë A¯èþ²´ë¯é§æþ$ËMæü$ Ñçœ*™èþ… MæüÍY…^èþr… Ìôý§é? {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý, çÜÐðþ$OM>Å…{«§æþ MøçÜ… ç³Ë$^ørÏ fÆæÿ$Væü$™èþ$¯èþ² BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ ©„æü E§æþ…™éË$ D ÑçÙÄæý*°² °Ææÿ*í³…^èþr… Ìôý§é? Ií³íÜ 309 òÜMæüÛ¯Œþ {ç³M>Ææÿ… B™èþÃçßý™èþÅ ¯óþÆæÿ…. ÑçÙ… ™éVæür… §éÓÆ>¯ø, rÐèþÆŠÿ GMìüP §æþ*Mæür… §éÓÆ>¯ø ^éÐèþr… Ðèþ*{™èþÐóþ$ B™èþÃçßý™èþÅ M>§æþ$. A¯èþ²… †¯èþr… Ðèþ*¯óþíÜ Ðèþ$Ææÿ×ìý…^èþr… Mæü*yé B™èþÃçßý™èþÅ ™ø çÜÐèþ*¯èþÐóþ$.

BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ ©„æü A…sôý, ^èþ^óþaÐèþÆæÿMæü$ ©„æü ÝëW…^èþr…. ^éÐèþ¯èþ ¯é² ^éÐéÍ Ìôý§é B yìþÐèþ*…yŠþ AÆÿ$$¯é ¯ðþÆæÿÐóþÆ>Í. "D ç³°^óþÄæý$Mæü´ù™óþ, ^èþ^óþa§éMæü, A¯èþ²… †¯èþr… Ðèþ*¯óþÝ뢯èþ$ A° »ñý§æþÇ…^èþrÐóþ$' B Ðèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ ©„æü ÝëÆ>…Ôèý…. A¨ »êÏMŠü Ððþ$Æÿ$$ÌŒý ^óþÄæý$r…™ø çÜÐèþ*¯èþ…. Ií³íÜ {ç³M>Ææÿ… A¨ JMæü ¯óþÆæÿ….

BÐèþ$Ææÿ×ý °Æ>àÆæÿ©„æü ^óþçÜ$¢¯èþ² Ðèþ$¯èþ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ V>…«© Ðèþ$à™èþ$ð ™èþÆæÿàÌZ ™èþÐèþ$ yìþÐèþ*…yæþÏ Ýë««§æþ¯èþMæü$ B M>ÆæÿÅ-{MæüÐèþ*°² ^óþç³sìýt¯èþr$Ï ^ðþç³#¢…sêÆæÿ$. MóüÐèþË… yìþÐèþ*…yæþÏ Ý뫧æþ¯èþMæü$ Ðèþ*-{™èþÐóþ$ V>…«© Ðèþ$à™èþ$Ãyæþ$ °Æ>àÆæÿ©„æüËMæü$ ¨VæüÌôý§æþ$. BÄæý$¯èþ ^óþç³sìýt¯èþ °Æ>àÆæÿ©„æü˱² -{¼sìý‹Ù -{糿æý$™éÓ°Mìü ÐèþņÆóÿMæü… M>§æþ$. ç³Æ>Æÿ$$ {糿æý$™èþÓ…ò³O Ôé…†Äæý$$™èþ…V> J†¢yìþ ™ðþ_a, çÜÓÆ>fÅ Ý뫧æþ¯èþMæü$ BÄæý$¯èþ °Æ>àÆæÿ©„æü¯èþ$ Ý뫧æþ¯èþ…V> ÐéyóþÐéÆæÿ$.

AsêÏ…sìý çÜ…§æþÆæÿÂ…ÌZ Mæü*yé íßý…çÜ H§ðþO¯é {ç³fÓÇÍϯé, §óþÓÚë°² ÆæÿWÍ…_ ¯é ™èþ¯èþ °Æ>àÆæÿ ©„æü¯èþ$ Eç³çÜ…çßýÇ…^èþ$Mæü$° Ôé…†Äæý$$™èþ Ðé™éÐèþÆæÿ×ý… ¯ðþËMö˵yé°Mìü §øçßý§æþç³yóþÐéÆæÿ$. ^úÈ^úÆ> E§æþ…™èþ… D ÑçÙÄæý*¯óþ² °Ææÿ*í³çÜ$¢…¨. GÐèþÇ Ò$§é §óþÓçÙ… MæüËVæüMæü*yæþ§æþ$. GÐèþÇMîü à° fÆæÿVæüMæü*yæþ§æþ$. GÐèþÇ {´ë×ý… ´ùMæü*yæþ§æþ¯óþ BÄæý$¯èþ ç³r$t§æþË.

VæüÐèþ$Å… G…™èþ Ðèþ$$QÅÐðþ*, Ðèþ*ÆæÿY… Mæü*yé A…™óþ Ðèþ$$QÅÐèþ$° ¯èþÐèþ$$à ™èþ*, B çÜ*-{™é°² _™èþ¢Ôèý$¨®™ø B^èþÆæÿ×ýÌZ ò³sêtÆæÿ$. {¼sìý‹Ù {糿æý$™éÓ°Mìü ÐèþņÆóÿMæü…V> Ðèþ*-{™èþÐóþ$M>M>, ™èþ¯èþ¯èþ$ ™é¯èþ$ çÜ…çÜPÇ…^èþ$MøÐèþsê°Mìü, ç³ÇÔèý$§æþ®… ^óþçÜ$MøÐèþsê¯èþMìü ™èþ¯èþÌZ° A˵™éÓ°² ™öËW…^èþ$MøÐèþsê°Mìü Mæü*yé V>…«©i Eç³ÐéÝë°² BÄæý$$«§æþ…V> ÐéyéÆæÿ$. ÑÑ«§æþ ÐèþÆ>YË {ç³fË Ðèþ$«§æþÅ çÜQÅ™èþ Ý뫨…^èþyé°Mìü, ÐðþOçÙÐèþ*ÅËMìü ÐèþņÆóÿMæü…V> Mæü*yé V>…«©i °Æ>àÆæÿ©„æüË$ ^óþõÜÐéÆæÿ$.

ÑÑ«§æþ Ðèþ$™éË {ç³fË Ðèþ$«§æþÅ íßý…çÜ, çœ$ÆæÿÛ×ýË$ -{ç³fÓÇÍϯèþ糚yæþ$ V>…«©i °Æ>àÆæÿ©„æü ^óþç³sôýtÐéÆæÿ$. §é…™ø BÄæý* Ðèþ$™éË {ç³fË$ çœ$ÆæÿÛ×ýËMæü$, íßý…çÜMæü$ çÜÓíÜ¢^ðþí³µ, ™èþÐèþ$ Ñ¿ôý§é˯èþ$ Ôé…†Äæý$$™èþ…V> ç³ÇçÙPÇ…^èþ$Mæü$…sêÐèþ$° {糆fq ^óþõÜÐéÆæÿ$. V>…«§óþÄæý$ Ðèþ*ÆæÿY…ÌZ °Æ>àÆæÿ©„æüË$ ^óþç³yæþ$™èþ$²r$Ï C糚yæþ$ {ç³Mæüsìý…^èþ$Mæü$…r$¯èþ² Ðèþ$¯èþ… H… ^óþçÜ$¢¯é²…? ™øsìý Ðèþ$¯èþ$çÙ$˯èþ$ §óþÓíÙçÜ$¢¯é²….

¯øsìýMö_a¯èþr$Ï §æþ$Æ>ÂçÙÌêyæþ$™èþ$¯é²…. §óþÓçÙ ¿êçÙ -{ç³Äñý*WçÜ$¢¯é²…. Ðèþ$¯èþ$çÙ$˯óþ M>Mæü, {´ë×ý… Ìôý° ÐèþçÜ$¢Ðèþ#Ëò³O Mæü*yé §óþÓÚë°² Mæü$Çí³çÜ$¢¯é²…. ºçÜ$ÞË$, ÆðÿOâæý$Ï, ´ëuæÿÔéËË$, §æþ$M>×êË$ A°²sìý± «§æþÓ…çÜ… ^óþçÜ$¢¯é²…. ÆðÿOË$ ÆøMøË$, Æ>Ýë¢ ÆøMøË õ³Çr Ë„æüÌê¨ {ç³fËMæü$ ¡{Ðèþ Cº¾…§æþ$Ë$ Mæü͵çÜ$¢¯é²…. çœÌê¯é °Ææÿ~Äæý$… Eç³çÜ…çßýÇ…^èþ$MøMæü´ù™óþ Ìôý§é Eç³çÜ…çßýÇ…^èþ$Mæü$…sôý {ç³âæýÄæý$… çÜ–íÙtÝë¢Ðèþ$° A…r$¯é²…. C¨ çÜõßý™èþ$MæüÐðþ$O¯èþ ÐðþOQÆóÿ¯é?

&Vösìýt´ësìý çÜ$gê™èþ

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

çÜÐðþ$OMæüÅ™èþ B^èþÆæÿ×ý Ìôý° BÔèýÄæý$…

 

¯óþsìý ¯èþ*™èþ¯èþ BǦMæü Ñ«§é¯èþ…ÌZ MæüÆæÿ$×ý, çÜÐèþ$íÙt ^ðþO™èþ¯èþÅ…, çÜçßýiÐèþ¯èþ… Ìê…sìý ÑË$ÐèþËMæü$ ™éÐèþ#Ìôý§æþ$. A…§æþ$Móü çÜÐèþ$ çÜÐèþ*gê°² ÑÔèýÓíÜ…^óþ MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈt §éÇ Ðóþíܯèþ ÑÔéÌê…{«§æþMæü$ §éÆæÿ$Ë$ Ðèþ$*çÜ$Mæü$´ùÄæý*Æÿ$$. A…§æþ$Móü çÜÐðþ$OMæüÅ Æ>çÙ‰ E§æþÅÐèþ$…ÌZ JMæüP {ç³gêÝëÓÑ$Mæü °¯é§æþ… M>°, ÑË$Ðèþ M>° Mæü¯èþºyæþyæþ… Ìôý§æþ$. çÜÐðþ$OM>Å…{«§æþ G…§æþ$Mø ^ðþç³µyé°Mìü M>Ææÿ×êË$ Mæü*yé ÌôýÐèþ#.

{ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý Æ>çÙ‰ E§æþÅÐèþ$… Æ>çÙ‰…ÌZ ^éÌê Ðèþ$Ë$ç³#Ë$ †Ææÿ$Væü$™èþ$¯èþ²¨. B…{«§æþ {´ë…™èþ… Ðéâæý$Ï À¯èþ²Ððþ$O¯èþ Ðé§æþ¯èþË$ Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ ¡çÜ$MöçÜ$¢¯é²Ææÿ$. D Ððþ$$™èþ¢… {ç³{MìüÄæý$ÌZ Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$, E™èþ¢Æ>…{«§æþ ¯èþ$…_ Mæü*yé À¯èþ² Ðé§æþ¯èþË$ Ñ°í³çÜ$¢¯é²Æÿ$$. E™èþ¢Æ>…{«§æþ, Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$ Ðé§æþ¯èþÌZ Mö…™èþ çÜ™èþÅ… Mæü*yé E¯èþ²¨. M>± çÜÐðþ$OMæüÅ B…{«§æþ °¯é§æþÐóþ$ BÔèýaÆ>Å°² MæüÍWçÜ$¢¯èþ²¨. 1971&72ÌZ gñýO B…{«§æþ E§æþÅÐèþ*°² ¯èþyìþí³ {ç³™óþÅMæü Æ>çÙ‰… MøçÜ… E§æþÅÑ$…_ ¯èþ ÐèþÆæÿYÐóþ$ Cç³#µyæþ$ çÜÐðþ$OMæüÅ Æ>çÙ‰Ðèþ$° MøÆæÿyæþ…, JMæü ´ëÇ{ÔéÑ$Mæü Ðóþ™èþ¢ Mö¨ª ÆøkË ´ër$ °Æ>àÆæÿ ©„æü ^óþç³rtyæþ… BÔèýaÆæÿÅMæüÆæÿÐðþ$O¯èþ ÑçÙÄæý$….

ºçßý$Ôèý H E§æþÅÐèþ$ ^èþÇ{™èþÌZ Mæü*yé ¿æý*ÝëÓÐèþ$$Ë$, ´ëÇ{ÔéÑ$MæüÐóþ™èþ¢Ë$, A† ç܅糯èþ$²Ë$ {ç³™èþÅ„æü…V> E§æþÅÐèþ*˯èþ$ °ÇÃ…^èþÆæÿ$. Mö…™èþ °gêÆÿ$$¡™ø Mæü*yæþ$Mæü$¯èþ² {ç³gê iÐèþ¯èþ…ÌZ ´ëÌŸY°, Mö…™èþ {ç³fË Ðèþ$¯èþ²¯èþ¯èþ$´÷…¨¯èþ ÐéÆæÿ$ E§æþÅÐèþ*˯èþ$ °ÆæÿÓíßýõÜ¢, D ÐèþÆ>YË$ ç³Æø„æü…V> ÐéâæýÏMæü$ Ðèþ$§æþª™èþ$°çÜ$¢…sêÆÿ$$. A…sôý BǦMæü {ç³Äñý*f¯éË$, Æ>fMîüÄæý$ E§æþÅÐèþ*Ë$ À¯èþ² ÐèþÅMæü$¢Ë$ ¯èþyæþ$ç³#™èþ* Æðÿ…yìþ…sìý Ðèþ$«§æþÅ E…yóþ çÜ…º…«§é°² {ç³fËMæü$ çܵçÙt…V> AÆæÿ¦… M>Mæü$…yé gê{Væü™èþ¢ ç³yæþ™éÆæÿ$. Ðèþ*ÆŠÿPÞ "Æ>fMîüÄæý*Ë$ BǦMæü {ç³Äñý*f¯éË A™èþÅ…™èþ ºËÐðþ$O¯èþ ÐèþÅMîü¢MæüÆæÿ×ýV>' °ÆæÿÓ_…^éyæþ$.

D Ððþ$$™èþ¢… {ç³{MìüÄæý$¯èþ$ AÆæÿ¦… ^óþçÜ$MøÐèþyé°Mìü ç³{†MæüËÌZ GËM>‰°MŠü ^é¯èþâæýÏÌZ fÆæÿ$Væü$™èþ$¯èþ² ^èþÆæÿaË$, Ðé§øç³Ðé§éË$ Mö…™èþ ÐèþÆæÿMæü$ ç³°Mìü ÐèþÝë¢Æÿ$$. M>± AÑ D {ç³{MìüÄæý$ÌZ A…™èþÈϯèþ…V> E…yóþ Æ>fMîüÄæý$ BǦMæü ^èþ˯èþ çÜ*{™é˯èþ$ AÆæÿ¦… ^óþçÜ$MøÐèþyé°Mìü ç³°MìüÆ>Ðèþ#. Cç³#µyæþ$ Ðèþ$¯èþ Æ>çÙ‰…ÌZ fÆæÿ$Væü$™èþ$¯èþ² E§æþÅÐèþ*Ë ^éÇ{™èþMæü ¯óþç³£æþÅ…ÌZMìü ÐðþãÏ™óþ ™ðþË$Væü$ {ç³fË$ Væü™èþ…ÌZ Ðèþ…§æþË Hâæý$Ï MæüÍíÜ À¯èþ² Æ>fMîüÄæý$ ÐèþÅÐèþçܦÌZ E¯é², ™ðþË…V>×ý, B…{«§æþ {´ë…™éË B«§æþ$°Mæü ^èþÇ{™èþ, A…sôý Cç³#µyæþ$ E§æþÅÐèþ*ËMæü$ M>Ææÿ×ýÐðþ$O¯èþ ^èþÇ{™èþ 1766Ðèþ çÜ…Ðèþ™èþÞÆæÿ…ÌZ {´ëÆæÿ…¿æýÐðþ$O…¨.

C¨ Äæý*§æþ–_eMæü…V>¯óþ M>Ðèþ^èþ$a M>° ´ëÇ{ÔéÑ$Mæü Ñç³ÏÐèþ… {´ëÆæÿ…¿æýÐðþ$O¯èþ çÜ…Ðèþ™èþÞÆæÿ… Mæü*yé. A…sôý 1956ÌZ B…{«§æþ{糧óþÔŒý HÆæÿµyóþ §éM> D Æðÿ…yæþ$ {´ë…™éË ^èþÇ{™èþ À¯èþ²Ððþ$O¯èþ Ðèþ*Æ>YÌZÏ, ÐèþÅÐèþçܦÌZÏ fÇW…¨. B…{«§æþ {´ë…™èþ… {¼sîý‹Ù ÐèþËçÜ ´ë˯èþ B«©¯èþ…ÌZ Mö¯èþÝëW™óþ ™ðþË…V>×ý ¿æý*ÝëÓÐèþ$Å Æ>^èþÇMæü ÐèþÅÐèþçܦÌZ ÝëW…¨. B…{«§æþ {´ë…™èþ… ÌZ E…yóþ ¯ðþOçÜÇYMæü çÜÓ¿êÐèþ… ÐèþËÏ ^ðþÆæÿ$Ðèþ#Ë$, Mæü$…rË$, »êÐèþ#Ë °Æ>Ã×ý… MæüçÙt…. A…§æþ$Móü 1852 Mæü…sôý Ðèþ$$…§æþ$ ™ðþË…V>×ý {´ë…™èþ B§éÄæý*Ë$ B…{«§æþ {´ë…™èþ… Mæü…sôý Mö…™èþ Ððþ$Ææÿ$Væü$V> E…yóþÑ. 1852ÌZ AÆæÿ®ÆŠÿ M>r¯Œþ B«§æþÓÆæÿÅ…ÌZ Mæü–Úët, Vø§éÐèþÇ ¯èþ§æþ$Ë Ò$§æþ Æðÿ…yæþ$ B¯èþMæürtË$ Mæürtyæþ…™ø A…™èþMæü$ Ðèþ$$…§æþ$¯èþ² ÐèþÆæÿ§æþË »ê«§æþ ™èþí³µ, Æðÿ…yæþ$ ç³…rËMæü$ çÜÐèþ$–¨®V> çÜÇ´ùÄôý$ ±âæý$Ï A…§æþ$»êr$ÌZMìü Ðèþ^éaÆÿ$$.

D Ðèþ*Ææÿ$µ ÐèþËÏ Mæü–Úë~ Væü$…r*Ææÿ$, ™èþ*Ææÿ$µ, ç³ÕaÐèþ$ Vø§éÐèþÇ {´ë…™éË$ çÜçÜÅÔéÅÐèþ$ËÐèþ$Äæý*ÅÆÿ$$. M>° A§óþ {¼sìý‹Ù ´ë˯èþ Mìü…§æþ E¯èþ² Æ>Äæý$ËïÜÐèþ$, E™èþ¢Æ>…{«§æþ AÀÐèþ–¨®ÌZ ¿êVæü… M>ÌôýMæü´ùÄæý*Æÿ$$. A…§æþ$Móü MøÝë¢ hÌêÏÌZÏ ±âæýÏ ÑË$Ðèþ, ±sìý ^ðþO™èþ¯èþÅ… ^éÌê GMæü$PÐèþ ´ëâæýÏÌZÏ E¯èþ²¨. D AÀÐèþ–¨® ¯èþ$…_ Mö™èþ¢ ÆðÿO™é…Væü… JMæüsìý ç³#r$tMæü Æ>ÐèþyæþÐóþ$ M>Mæü, Ðéâæý$Ï B {´ë…™èþ…ÌZ ¡çÜ$MæüÆ>° E§æþÅÐèþ$… A…r* Ìôý§æþ$. AÆÿ$$™óþ D Æðÿ…yæþ$ ¯èþ§æþ$Ë ÑÐé§æþ… Gç³#µyðþO¯é ÐèþçÜ$¢…§æþ¯èþ² A¯èþ$Ðèþ*¯èþ… ÐèþËϯø, Ìôý§é ™ðþË$Væü$ gê¡Äæý$™èþ ¿êÐèþ… ÐèþËϯø ¿êÚë Æ>Úë‰Ë {ç³Ýë¢Ðèþ¯èþ §é§éç³#V> Ððþ$$§æþsìý ÝëÇV> 20Ðèþ Ôèý™éºª {´ëÆæÿ…¿æý…ÌZ¯óþ Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ Ðèþ_a…¨.

D {MæüÐèþ$…ÌZ¯óþ Ðèþ_a¯èþ ò³§æþª ç³Ç×êÐèþ$… MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈt BÑÆ>ÂÐèþ…, ò³Ææÿ$Væü$§æþË. ç܅糯èþ² {´ë…™éÌZÏ MæüÐèþ$*Å°çÜ$t E§æþÅÐèþ$… Æ>Ðèþyé°Mìü {糫§é¯èþ M>Ææÿ×ý…& JMæü AÀÐèþ–¨® ^ðþ…¨¯èþ {´ë…™èþ…ÌZ ¿æý*Ñ$Ìôý° Mæü*ÎË çÜ…QÅ A™èþÅ«¨Mæü…V> E…yæþyæþ…™ø ÒÇ° çÜÒ$MæüÇ…^óþ »ê«§æþÅ™èþ MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈt °ÆæÿÓíßý…_…¨. MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈt MøÝë¢ {´ë…™èþ…ÌZ ^éÌê ºËÐðþ$O¯èþ ÔèýMìü¢V> G¨W…¨. ÝëÓ™èþ…{™èþÅ… ™èþÆ>Ó™èþ fÇW¯èþ G°²MæüÌZÏ MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈt ÐéÆæÿ$ D ¯éË$Væü$ hÌêÏË ÌZ A™èþÅ«¨Mæü çÜ…QÅÌZ VðüÍ^éÆæÿ$. «§æþ°Mæü ÆðÿO™èþ$Ë$ ÑÔéÌê… {«§æþ M>ÐéË° MøÆæÿyé°Mìü ¯èþ© fÌê Ë$ M>Ææÿ×ýÐðþ$O™óþ, MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈt ÑÔéÌê…{«§æþ MøÆæÿyé°Mìü ™ðþË$Væü$ gê¡Äæý$™èþ {糫§é¯èþ M>Ææÿ×ý…. «

§æþ°Mæü ÆðÿO™èþ$Ë M>…„æüMæü$, MæüÐèþ$*Å°çÜ$tË gê¡Äæý$™èþ BM>…„æüMæü$ A¯èþ$Mø° º…«§æþ… HÆæÿµyìþ…¨. D º…«§æþ… ¯èþ$…_ íÜí³ G… Cç³µsìýMìü ºÄæý$rç³yæþÌôýMæü´ù™èþ$¯èþ²¨. CMæü ™ðþË…V>×ý {´ë…™èþ… Æ>^èþÇMæü ÐèþÅÐèþçܦÌZ ^éÌê ¯èþÍW´ùÆÿ$$…¨. ™ðþË…V>×ý ¿æý*ÝëÓÐèþ$Å… ^éÌê §æþ$Æ>ÃÆæÿYÐðþ$O¯èþ ÐèþÆæÿY…V> {ç³fË ÆæÿM>¢°² ™éVóü §úÆæÿj¯éÅ°² AËÐèþÆæÿ^èþ$Mæü$…¨. Ar$ Æ>^èþÇMæü ÐèþÅÐèþçܦ H E§æþÅÐèþ*°² ÝëVæü°ÐèþÓMæü´ùÐèþyæþ…, Cr$ ¿æý*ÝëÓÐèþ$$Ë$ {ç³f˯èþ$ V>Í ï³Ë$aMö°ÐèþÓMæü´ùÐèþyæþ…™ø, 1944ÌZ HÆæÿµyìþ¯èþ MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈt ™ðþË…V>×ý ÝëÄæý$$«§æþ ÆðÿO™é…Væü ´ùÆ>r… ^óþç³sìýt…¨. D ´ùÆ>r… ÐèþËÏ MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈt° ™èþr$tMøÐèþyé°Mìü, AÌêVóü ÝëÓ™èþ… {™èþÅ ´ùÆ>sê°² Bç³yé°Mìü °gê… ÆæÿgêM>Ææÿ$Ï A¯óþ (Cç³µsìý Mø{»êË$, ç³#Ë$Ë Ðèþ*¨Ç) JMæü AÝë…íœ$Mæü, AÐèþ*¯èþ$çÙ ºËV>˯èþ$ {´ù™èþÞíßý…^éÆæÿ$.

òßýO§æþÆ>»ê§Šþ Æ>gêÅ°² ¿êÆæÿ™èþ Äæý$*°Äæý$¯ŒþÌZ ¯ðþ{çßý* òÜO¯éÅË$ MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈt°, ´ùÆ>r {´ë…™é°² ÆæÿMæü¢ç³#sôýÆæÿ$Ë™ø Ðèþ$$…_ ç܅ίèþ… ^óþÔé Æÿ$$. MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈt ÝëÄæý$$«§æþ ´ùÆ>sê°² ÑÆæÿÑ$…_ ´ëÆæÿÏÐðþ$…rÈ ç³Ç«¨ÌZMìü Æ>Ðèþyæþ…™ø, ™ðþË…V>×ý {´ë…™èþ… ÌZ Mæü*yé G°²MæüÌZÏ çœ$¯èþÑfÄæý$… Ý뫨…_…¨. A…sôý MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈtMìü Æðÿ…yæþ$ {´ë…™éÌZÏ Ðèþ$§æþª™èþ$ E…yæþyæþ… ÐèþÌôýÏ ÑÔéÌê…{«§æþ Æ>çÙ‰… Ý뫧æþÅÐðþ$O…¨. "çßýÇ™èþ Ñç³ÏÐèþ…' ©° §éÓÆ> Ðèþ_a¯èþ Mö™èþ¢ Ðèþ…VæüyéË$, ÆæÿÝëÄæý$°Mæü GÆæÿ$Ðèþ#Ë$, Äæý$…{™éË$, A±² ±âæý$Ï çÜÐèþ$–¨®V> E…yóþ {´ë…™é°Móü A¯èþ$Ðèþ#V> E…yæþyæþ… ÐèþËÏ MøÝë¢ ç܅糧æþ çÜ–íÙt…^èþºyæþz¨.

©° ÐèþËÏ ÐèþÆæÿÛ´ë™èþ… ™èþMæü$PÐèþ E¯èþ², _¯èþ² ±sìý ÐèþçÜ™èþ$Ë$, ÐèþÆ>Û«§éÆæÿ {´ë…™éË$ Ððþ¯èþ$Mæüºyìþ´ùÄæý*Æÿ$$. ©…™ø {´ë…¡Äæý$ AçÜÐèþ*¯èþ™èþË$ ò³ÇV>Æÿ$$. MøÝë¢ B…{«§æþ {´ë…™èþ ò³r$tºyìþ ™ðþË…V>×ýÌZ ±âæýÏÐèþç܆ E¯èþ² {´ë…™èþ…ÌZMìü ™èþÆæÿÍ Ðèþ_a…¨. D ò³r$tºyìþ À¯èþ² M>Ææÿ×êË ÐèþËÏ JMæü Ýë…çÜP–†Mæü B«¨ç³™èþÅ ¿êÐèþgêË…™ø Ðèþ_a…¨. çÜ$ç܅糯èþ²Ððþ$O¯èþ EÐèþ$Ãyìþ çÜ…çÜP–†Mìü ^éÇïéÆŠÿ A…™èþ G™ðþO¢¯èþ òßýO§æþÆ>»ê§Šþ ¯èþVæüÆæÿ…ÌZ B…{«§æþ {´ë…™èþ… ¯èþ$…_ Ðèþ_a¯èþ ÐèþÆæÿY… CÐèþ$yæþÌôýMæü´ùÐèþyæþ…, D çÜ…çÜP–†ÌZ ¿êVæü… M>ÌôýMæü´ùÐèþyæþ… ™ðþË$Væü$ {ç³fË ÑÚë§æþ…. çßýÇ™èþ Ñç³ÏÐèþ…, Ýë…çÜP–†Mæü B«¨ç³™èþÅ… {´ë…™éË Ðèþ$«§æþÅ A…™èþÆ>˯èþ$ ò³…_…¨.

D M>Ææÿ×êË ÐèþÌôýÏ 1960Ë ÌZ {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… ç³#r$tMæü Ðèþ_a…¨. C…§æþ$Mæü$ C™èþÆæÿ M>Ææÿ×êË* E¯é²Æÿ$$. D E§æþÅÐèþ*°² C…¨Æ>V>…«© JMæüÐðþOç³# A×ý_ÐóþçÜ*¢ EÐèþ$Ãyìþ Æ>çÙ‰…ÌZ Æ>fMîüÄæý$ ç³ÇÚëPÆæÿ Ðèþ*Æ>YË$ Ððþ†M>Ææÿ$. M>° Æ>fMîüÄæý$, BǦMæü, Ýë…çÜP–†Mæü B«¨ç³™èþÅÐèþ$$¯èþ² ÐèþÆ>YË$ A°²…sìý° EËÏíœ$…^éÆÿ$$. D Æøk çÜÐðþ$OMæüÅ B…{«§æþ Væü$Ç…_ E§æþÅÐèþ$… ^óþÝë¢Ðèþ$…r$¯èþ² Ðéâæý$Ï D fÇW ¯èþ EËÏ…çœ$¯èþË Væü$Ç…_ Mæü±çÜ… {ç³Ýë¢Ñ…^èþyæþ… Ìôý§æþ$. çÜÐðþ$OMæüÅ E§æþÅÐèþ$…ÌZ çÜÐèþ$ ¯éÅÄæý$ ¿êÐèþ¯èþ ÌôýMæü$…sôý IMæüÅ™èþ GÌê Ý뫧æþÅÐðþ* BÌZ_…^éÍ. ¯ésìý {ç³™óþÅMæü ™ðþË…V>×ý E§æþÅÐèþ$… ±Ææÿ$ M>Ææÿyé° Mìü, EËÏ…çœ$¯èþËMæü$ ™ðþË…V>×ý §æþâêÈ ¯éÄæý$Mæü™èþÓ… Mæü*yé M>Ææÿ×ýÐóþ$! D ¯éÄæý$Mæü™èþÓ… Ò$§æþ ÑçÜ$Væü$ ^ðþ…¨, B{Væüçßý…™ø AyæþÐèþ#ËMæü$ ÐðþãÏ BÄæý$$«§éË$ ç³r$tMæü$¯èþ² Äæý$$Ðèþ™èþ E…¨.

¯èþMæüÞÌñýOsŒý E§æþÅÐèþ*°Mìü ¯óþç³£æþÅ… Mæü*yé E¯èþ²§æþ¯èþ²¨ Væü$Ç¢…^éÍ. ¯óþsìý ¯èþÄæý* ÐèþËçÜ Ñ«§é¯èþ…ÌZ çÜÐèþ*¯èþ™éÓ°Mìü, «§æþÆ>ðMìü ^ør$ E…yæþyæþ… Ar$…_, Mæü±çÜ… Ðésìý Væü$Ç…_ Ðèþ*sêÏyóþ AÐèþM>Ôèý… E…yæþ§æþ$. D ò³r$tºyìþ Ýë{Ðèþ*fÅÐé§æþ…™ø Ðèþ$$yìþ ÐóþçÜ$Mö° GÌê…sìý {ç³gêÝëÓÐèþ$Å E§æþÅÐèþ*¯ðþO²¯é A×ý_ÐóþçÜ$¢…¨. ¯èþMæüÞÌñýOrϯèþ$ ^èþÆæÿaËMæü$ í³ËÐèþÐèþ$° ™ðþË…V>×ý {ç³gêÝëÓÐèþ$Å ÔèýMæü$¢Ë$ °ÇÓÆ>Ðèþ$…V> Mæü–íÙ ^óþõÜ¢, ^èþÆæÿaË §éÓÆ> ™ðþË…V>×ý {V>Ðèþ*ÌZÏ {ç³fË$ Mö…™èþ Ôé…†Äæý$$™èþ… V> iÑ…^èþyé°Mìü ÐðþçÜ$Ë$»êr$ MæüËVæüyé°² çÜíßý…^èþ° ÐèþÆæÿY… E§æþÅÐèþ*°² °Æ>ª„ìü×ýÅ…V> A×ý_ÐóþíÜ…¨.

Ðèþ*Ìê…sìý ÐéâæýÏ… Aç³µsìý §éM> çÜÐðþ$OMæüÅÐé§æþ$ËÐóþ$. ò³§æþª Æ>çÙ‰… {ç³gêÝëÓÐèþ$Å…ÌZ AÐèþçÜÆæÿÐèþ$°,òœyæþÆæÿÌŒý ÐèþÅÐèþçܦMæü$ AÑ AÐèþçÜÆæÿÐèþ$°, JMæü ™ðþË$Væü$ çÜÐèþ$íÙt Ýëíßý™èþÅ ÐéÆæÿçÜ™èþÓÐèþ$$¯èþ²§æþ° Ðèþ*sêÏyìþ¯èþ ÐéâæýÏMæü$ Mæü*yé ™ðþË…V>×ý AíÜ¢™éÓ°² Væü$Ç…_ ¿æýÑçÙÅ™èþ$¢ Væü$Ç…_ B…§øâæý¯èþ Ððþ$$§æþÌñýO…¨. ¯óþsìý ¯èþ*™èþ¯èþ BǦMæü Ñ«§é¯èþ…ÌZ MæüÆæÿ$×ý, çÜÐèþ$íÙt ^ðþO™èþ¯èþÅ…, çÜçßý iÐèþ¯èþ… Ìê…sìý ÑË$ÐèþËMæü$ ™éÐèþ#Ìôý§æþ$. A…§æþ$Móü çÜÐèþ$ çÜÐèþ*gê°² ÑÔèýÓíÜ…^óþ MæüÐèþ$*Å°çÜ$t ´ëÈt §éÇ Ðóþíܯèþ ÑÔéÌê…{«§æþMæü$ §éÆæÿ$Ë$ Ðèþ$*çÜ$Mæü$´ùÄæý*Æÿ$$. A…§æþ$Móü çÜÐðþ$OMæüÅ Æ>çÙ‰E§æþÅÐèþ$…ÌZ JMæüP {ç³gêÝëÓÑ$Mæü °¯é§æþ… M>°, ÑË$Ðèþ M>° Mæü¯èþºyæþyæþ… Ìôý§æþ$. çÜÐðþ$OM>Å…{«§æþ G…§æþ$Mø ^ðþç³µyé°Mìü M>Ææÿ×êË$ Mæü*yé ÌôýÐèþ#.

Ñç³È™èþÐðþ$O¯èþ B«¨ç³™èþÅ… ^ðþÌêÆÿ$$çÜ$¢¯èþ² ¿æýÆæÿ¢ »êÇ ¯èþ$…_ ºÄæý$rç³yæþÌê¯èþ² ¿êÆæÿůèþ$ ™èþË$ç³#Ë$ Ðèþ$*íÜ ™èþ…™èþ* MæüÍíÜ E…§é… A¯èþ²r$tV> E…¨. çÜÐðþ$OMæüÅÐé§æþ… CMæü Ðèþ$$…§æþ$ Mæü*yé Ý뫧æþÅ… M>§æþ$. A…§æþ$ Móü Cç³#µyæþ$ Æðÿ…yæþ$ Æ>Úë‰Ë$ A…sôý ¯éË$Væü$ Æ>Úë‰Ë$ A…r$¯é²Ææÿ$. òßýO§æþÆ>»ê§Šþ¯èþ$ Móü…{§æþ ´ëÍ™èþ {´ë…™èþ…V> ç³ÇVæü×ìý…^éË…r$¯é²Ææÿ$. {´ë…¡Äæý$ AçÜÐèþ*¯èþ™èþË$ JMæüP ™ðþË…V>×ý, B…{«§æþ {´ë…™èþ çÜÐèþ$çÜÅ M>§æþ$.

C¨ Ððþ$$™èþ¢… §óþÔèý çÜÐèþ$ çÜÅ. A…§æþ$Móü À¯èþ² Ððþ¯èþ$Mæüºyìþ¯èþ {´ë…™éË ¯èþ$…_ B yìþÐèþ*… yŠþ Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ Ðèþ_a…¨. Ððþ¯èþ$Mæüºyìþ¯èþ {´ë…™éË$ Mæü±çÜ… ™èþÐèþ$Mæü$ Æ>fMîüÄæý$ A«¨M>Ææÿ… ÐèþõÜ¢ HÐðþ$O¯èþ Mæü$§æþ$r ç³yæþVæüËÐóþ$Ððþ* A° A¯èþ$Mæü$…r$¯é²Æÿ$$. CMæü Mö™èþ¢ Æ>Úë‰Ë AÑÆ> Ðèþ… A°ÐéÆæÿÅ…. CMæü Æ>»ZÄôý$ M>Ë…ÌZ¯ðþO¯é D Ñ¿æýf¯èþ {ç³{MìüÄæý$¯èþ$ B´ëË…sôý, AçÜÐèþ*¯èþ™èþ˯èþ$ ò³…^óþ ¯èþ*™èþ¯èþ BǦ Mæü Ñ«§é¯èþ… ¯èþ$…_ ºÄæý$r ç³yéÍ. çÜÐðþ$OMæüÅ™èþ E¯èþ²™èþÐðþ$O¯èþ BÔèýÄæý$Ðóþ$ M>° §é°Mìü çÜÐèþ*¯èþ™èþÓ B^èþÆæÿ×ý M>ÐéÍ.

&{´÷. h.çßýÆæÿVø´ëÌŒý

(ÐéÅçÜMæüÆæÿ¢ ÝëÐèþ*hMæü ÑÔóýÏçÙMæü$Ë$)

 

***************************************

ANDHRAJOUTHI

EDITORIAL

{ç³gêíßý™èþÐóþ$ M>M>° Æ>fMîüÄæý$…

 

M>M>°Mìü G°²MæüË…sôý VðüË$ç³# KrÐèþ$$Ë$ M>§æþ$. -{ç³fË BÌZ^èþ¯é Ñ«§é¯èþ…ÌZ Ðèþ*Ææÿ$µË$ ¡çÜ$Mæü$Æ>Ðèþyæþ…, çÜÐèþ$çÜÅË ç³ÇÚëPÆæÿ…ÌZ ÐéÇ° ¿êVæüÝëÓÐèþ$$˯èþ$ ^óþÄæý$yæþ…. Kyìþ¯èþ糚yæþ$ M>°, VðüÍ_¯èþ糚yæþ$ M>° ™óþyé E…yóþ¨ M>§æþ$.

gñýO B…{«§æþ E§æþÅÐèþ$… E«§æþ–™èþÐèþ$Æÿ$$¯èþ ÆøkËÑ. 1972 yìþòÜ…º ÆŠÿ 24 Æ>{† Væü¯èþ²ÐèþÆæÿ…& ÑfÄæý$ÐéyæþË Ðèþ$«§æþÅ E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$Ëò³O fÇW¯èþ ´ùÎçÜ$ M>Ë$µËÌZ 10 Ðèþ$…¨ Äæý$$ÐèþMæü$Ë$ Ðèþ$Ææÿ×ìý…^éÆæÿ$. A¨ ^èþ*íÜ ™èþr$tMøÌôýMæü E§æþÅÐèþ$ ¯éÄæý$Mæü$yæþ$ M>M>° Ððþ…MæürÆæÿ™èþ²… Væü$…yðþ BW Ðèþ$Ææÿ×ìý…^éÆæÿ$. Ðèþ$Ææÿ$çÜsìý Æøk BÄæý$¯èþ Mæü$ °Ðéã Aǵ…_yé°Mìü Ðèþ_a¯èþ Ë„æüÌê¨ -{ç³fË™ø ÑfÄæý$Ðéyæþ f¯èþçÜ…-{§æþÐðþ$O´ùÆÿ$$…¨. A糚yóþ Æ>çÙ‰ Ñ¿æýf¯èþ fÇWÐèþ#…sôý D´ësìýMìü Ðèþ$*yæþ$ {´ë…™éË$ »êV> AÀÐèþ–¨® ^ðþ…¨ Ðèþ#…yóþÑ. A°² {´ë…™éË ™ðþË$Væü$ÐéÆæÿ$ A¯èþ²§æþÐèþ$$ÃË$, AMæüP^ðþÌñýÏâæý$ÏV> A¯øůèþÅ… V> E…yóþÐéÆæÿ$.

çÜÓ™èþàV> M>M>° ÑÔéÌê…{«§éÀÌêíÙ. ÑÔéË BÌZ^èþ¯èþË$ MæüË ¯éÄæý$Mæü$yæþ$. {´ë…¡Äæý$ AÀÐèþ–¨® Ò$§æþ BÄæý$¯èþ GMæü$PÐèþ §æþ–íÙtò³sêtÆæÿ$. AÆÿ$$™óþ Æ>çÙ‰…ÌZ° Ðèþ$*yæþ$ {´ë…™éË Ðèþ$«§æþÅ E¯èþ² ÐèþÅ™éÅÝëË$ ™öËV>Ë°, A…§æþ$Mæü$ {ç³™óþÅMæü…V> BÄæý* {´ë…™éËMæü$ AÀÐèþ–¨® {ç³×êãMæüË$ E…yéË° ÑÔèýÓíÜ…_ A…§æþ$Mæü$ Mæü–íÙ ^óþíܯèþ B§æþÆæÿØ ¯óþ™èþ M>M>°. D ÑçÙÄæý$Ððþ$O BÄæý$¯èþ ™èþ¯èþ Ðèþ$$QÅ çÜçßý^èþÆæÿ$Ë™ø ´ër$ ™ðþË…V>×ý hÌêÏ ¯éÄæý$Mæü$Ë™ø Mæü*yé ^èþÇa…^óþÐéÆæÿ$. ^öM>PÆ>Ðèþ#, ¯èþÆ>ÞÆðÿyìþz, Æ>…Vø´ëÌŒýÆðÿyìþz ^èþÇa…^óþr糚yæþ$ Æðÿ…yæþ$ Ðèþ$*yæþ$ ÝëÆæÿ$Ï çÜÓÄæý$…V> ^èþ*Ôé¯èþ$.

AÆæÿÐèþ$ÇMæüÌñýÆæÿ$Væü° E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$yæþ$ M>M>°. {ç³gê E§æþÅÐèþ*ÌZÏ A´ùçßýËMæü$, Ðèþ§æþ…™èþ$ËMæü$ AÐèþM>Ôèý… CÐèþÓMæü*yæþ§æþ¯óþ¨ BÄæý$¯èþ ¿êÐèþ…. E§æþÅÐèþ$¯éÄæý$Mæü$Ë BÌZ^èþ¯é Ñ«§é¯èþ…ÌZ ò³§æþª ™óþyéË$ E…yæþMæü*yæþ§æþ¯óþ§óþ M>M>° E§óþªÔèý…. Cç³µsìý Ìê òÜÌŒý¸ù¯èþ$Ï ÌôýMæü´ùÆÿ$$¯é, Gç³µsìýMæü糚 yæþ$ GMæüPyæþ E¯é² çÜçßý^èþÆæÿ$Ë™ø çÜ…{糨…ç³#Ë$ fÆæÿ$ç³#™èþ*¯óþ E…yóþÐéÆæÿ$. Ñ¿ôý§éË$…sôý Ý뫧æþÅÐðþ$O¯èþ…™èþ ™èþÓÆæÿ V> Ðésìý° ç³ÇçÙPÇ…^èþyé°Mìü {´ë«§é¯èþÅÑ$^óþaÐéÆæÿ$. A…§æþ$Móü M>M>° çÜçßý^èþÆæÿ$Ë$ _ÐèþÇ ÐèþÆæÿMæü$ BÄæý$¯èþ™ø¯óþ E¯é²Ææÿ$. M>M>°, õ³r »êç³Äæý$ÅË Ðèþ$«§æþÅ Ñ¿ôý§éË$ çÜ–íÙt…^èþyé°Mìü G…™èþÐèþ$…¨ -{ç³Äæý$†²…^éÆø ¯éMæü$ ™ðþË$çÜ$.

AÆÿ$$™óþ {V>Ðèþ*ÌZÏ Ñ¿ôý§é˯èþ$ ò³…^èþMæü$…yé, ò³ÆæÿVæü±Äæý$Mæü$…yé M>M>¯óþ çÜÓÄæý$…V> Ððþãå CÆæÿ$ÐèþÆ>YË° JMæü^ør Mæü*Æøa»ñýsìýt Ñ¿ôý§é˯èþ$ çÜÇ^óþõÜÐéÆæÿ$. Cç³µsìý ¯éÄæý$Mæü$Ë$ ÐèþÅÐèþàÆæÿ… C…§æþ$Mæü$ ç³NÇ¢V> ÑÆæÿ$§æþ®…. B…§øâæý¯èþM>Ææÿ$Ë$, E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$Ë Ðèþ$«§æþÅ ™óþyé ™ðþÍõ³ Ñ«§æþ…V> M>M>° Æ>fMîü Äæý$ iÑ™èþ… E…¨ A…sôý A†ÔèýÄñý*Mìü¢ M>§óþÐðþ*! E§æþÅÐèþ$M>Ææÿ$Ë$ B…§øâæý¯èþM>Ææÿ$Ë$ M>Mæü*yæþ§æþ¯óþ¨ BÄæý$¯èþ E§óþªÔèý…. E§æþÅÐèþ$… {ç³fË AÐèþV>çßý¯èþ Ò$§æþ B«§éÆæÿç³yéÍ M>°, BÐóþÔéË Ò$§æþ M>Mæü*yæþ§æþ¯óþ¨ M>M>° §æþ–Mæüµ£æþ…. Ôé…†Äæý$$™èþ…V>¯óþ Ñ¿ôý§é˯èþ$ ÐèþÅMæü¢… ^óþÄæý*˯óþ¨, ^èþÆæÿaË §éÓÆ>¯óþ çÜÐèþ$çÜÅË$ ç³ÇçÙPÇ…^èþ$MøÐé˯óþ§óþ BÄæý$¯èþ 糧æþ®†. AÝë…íœ$Mæü M>ÆæÿÅ-{MæüÐèþ*°Mìü M>M>° G糚yæþ* Ðèþ$§æþª ™èþ$ CÐèþÓÌôý§æþ$.

{ç³çÜ$¢™èþ Æ>fMîüÄæý*Ë ¡Ææÿ$™ðþ¯èþ$²Ë 糧æþ®† ^èþ*õÜ¢ M>M>°ÌêVæü Æ>fMîüÄæý*˯èþ$ ¯èþyæþç³yæþ… MæüçÙtÐóþ$Ððþ*¯èþ°í³çÜ$¢…¨. ¨¯èþç³{†Mæü˯èþ$ §æþ–íÙtÌZ ò³r$tMæü$° M>M>° M>ÆæÿÅ{MæüÐèþ*˯èþ$ ¡çÜ$MøÌôý§æþ$,ÐèþÅÐèþàÆ>˯èþ$ ¯èþyæþç³Ìôý§æþ$. Æ>fMîüÄæý$ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ C糚yðþO™óþ {糆 ÑçÙÄæý$…ÌZ¯èþ* H… ^óþÄæý*˯é², Ðèþ*sêÏyéË ¯é², çÜÐèþ*^éÆæÿ Ðèþ*«§æþÅÐèþ*˯èþ$ §æþ–íÙtÌZ ò³r$tMæü$° BÌZ_Ýë¢Ææÿ$. ¯éMæü$ ™ðþÍíܯèþ…™èþÐèþÆæÿMæü$ M>M>°Mìü G糚yæþ* ¯óþ¯èþ$ AsêÏ A¯èþÌôý§æþ$, CsêÏ A¯é²¯èþ$ A° ç³{†MæüÌZÏ Ðèþ_a¯èþ §é°° Q…yìþ…^èþÐèþÍÞ¯èþ ç³Çíܦ† Æ>Ìôý§æþ$.òœOÐŒþ ÝëtÆŠÿ Æ>fMîüÄæý*Ë…sôý M>M>°Mìü »Ÿ†¢V> Mìüsôýt¨M>§æþ$. AçÜÌêÄæý$¯èþ AÌê…sìý AËÐérÏMìü ÐèþņÆóÿMìü. A¯èþÐèþçÜÆæÿ QÆæÿ$aË$ò³sôýtÐéÆæÿ$ M>§æþ$. C…MöMæüÇ° ò³rt°^óþaÐéÆæÿ$M>§æþ$.

BÄæý$¯èþ ¯èþ¯èþ$² Møç³W…^èþ$Mæü$¯èþ² Æðÿ…yæþ$ Ðèþ$*yæþ$ ÑçÙÄæý*ÌZÏ JMæüsìý A¯èþÐèþçÜÆæÿ…V> yæþº$¾ ò³r$tMæü$° Ðèþ* FÆæÿ$ Ðèþ$$§æþ$¯èþ*Ææÿ$ ¯èþ$…_ òßýO§æþÆ>»ê§Šþ Ðèþ^éa¯èþ°. JMæü E™èþ¢Ææÿ… §éÓÆ> ÑçÙÄæý$… ™ðþÍÄæý$gôýõÜ¢ ç³°^óþõÜÐéyìþ° M>§é A¯óþ¨ BÄæý$¯èþ E§óþªÔèý…. ÑÌêÝëËMæü$ BÄæý$¯èþ iÑ™èþ…ÌZ AçÜË$^øsôý Ìôý§æþ$. òßýO§æþÆ>»ê§ŠþÌZ M>M>° òÜOMìüÌŒýÇM>ÛÌZ¯óþ †ÇVóüÐéyæþ$. òßýO§æþÆ>»ê§Šþ ¯èþ$…_ ÑfÄæý$Ðéyæþ G糚yæþ* ºçÜ$ÞÌZ¯óþ {ç³Äæý*×ìý…^óþÐéÆæÿ$. M>M>° ¯óþ¯èþ$ Ðèþ$Æø Ðèþ$$Væü$YÆæÿ… 1960ÌZ ÉìþÎÏMìü Ðèþ$*yø ™èþÆæÿVæü† »ZXÌZ Ðèþ$*yæþ$ ÆøkË$ ÆðÿOË$ {ç³Äæý*×ý… ^óþÔé…. JMæü ¯éÄæý$Mæü$yìþV>, M>ÆæÿÅMæüÆæÿ¢V>, çÜ…çœ$ õÜÐèþMæü$yæþ$V>, ç³Ç´ë˯é§æþ„æü$yæþ$V> M>M>° ÒsìýÌZ H ´ë{™èþ° C…Mø§é°MøçÜ… Ðèþ$Ç_´ùÌôý§æþ$.

AÌêVóü ¿êÑ ´ûÆæÿ$˯èþ$ ¡Ça ¨§æþªyé°Mìü AÀÐèþ–¨® M>ÆæÿÅ{MæüÐèþ*Ë$ H Ñ«§æþ…V> E…yéÍ A¯óþ ÑçÙÄæý$…ÌZ M>M>°Mìü °ÇªçÙtÐðþ$O ¯èþ BÌZ^èþ¯èþË$ E…yóþÑ. Ðésìý° ^ésìý ^ðþç³µyæþ…ÌZ ÐèþÅMìü¢Væü™èþ Æ>fMîüÄæý$ ¿ôý§éË$ Ayæþ$z Æ>±Äæý$Ìôý§æþ$. {ç³^éÆæÿ… MøçÜ… BÄæý$¯èþ H M>ÆæÿÅ{MæüÐèþ*±² ¡çÜ$MøÌôý§æþ$. Æ>çÙ‰ Æ>fMîüÄæý*ÌZÏ Væü™èþ ¯ðþË ÆøkË$V> fÆæÿ$Væü$™èþ$¯èþ² ç³Ç×êÐèþ*Ë$ ^èþ*õÜ¢ ´ëÈtË {´ë«§é¯èþÅ… ™èþWY´ùÐèþyæþÐóþ$M>Mæü, ¯éÄæý$Mæü$Ë ´ë-{™èþ Ðèþ*Ç´ùÆÿ$$…§æþ¯óþ¨ ™ðþË$çÜ$¢¯èþ²¨. AçÜË$ ´ëÈtÌZ ¯éÄæý$Mæü$Ë$ GÐèþÆø, çÜçßý^èþÆæÿ$Ë$ GÐèþÆø ™ðþÍÄæý$° ç³Çíܦ†. Ðèþ$Ç M>M>°, BÄæý$¯èþ A¯èþ$^èþÆæÿ$Ë$, çÜçßý^èþÆæÿ$Ë$ §é§éç³# 25 çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>Ë ´ër$ JMóü Ðèþ*r, JMóü »êr, JMóü ¡Ææÿ$V> MæüÍíÜ ç³°^óþÔéÆæÿ…sôý DÆøk BÔèýaÆæÿÅ´ùÐéÍÞ Ðèþ#…r$…¨.

Ðèþ$¯èþçܵÆæÿ¦ËMæü$ ™éÒÐèþÌôý§æþ$. »ñý¨Ç…ç³# Æ>fMîüÄæý*ËMæü$ M>M>° ÐèþņÆóÿMìü. AÌêVóü {¿æýÐèþ$ MæüÍW…^óþ ÐéÅQÅË…sôý Mæü*yé. B Æðÿ…yìþsìýMîü BÄæý$¯èþ Æ>fMîüÄæý*ÌZÏ ™éÑÐèþÓÌôý§æþ$. Ðèþ$Ç Cç³µsìý Æ>fMîüÄæý$ AíܦÆæÿ™éÓ°Mìü, Æ>fMîüÄæý*Ë…sôý {ç³fÌZÏ JMæü Ñ«§æþÐðþ$O¯èþ AçÜçßý ¯èþ ¿êÐé°Mìü M>Ææÿ×ý… {¿æýÐèþ$, »ñý¨Ç…ç³# MæüÍW…^óþ ^èþÆæÿÅÌôý A¯óþ¨ çܵçÙt… AÐèþ#™èþ$…¨. AÌêVóü ™é™éPÍMæü çœÍ™éË MøçÜ… ©ÆæÿƒM>Ë {ç³gê BM>…„æüË° M>M>° G糚yæþ$ Ðèþ$ÆæÿÐèþÌôý§æþ$. Ðèþ$Ç Cç³µsìý çÜÐèþ$çÜÅË Ðèþ$*Ë M>Ææÿ×ý… ¿æýÑçÙÅ™Œþ Ðèþ$…_ ^ðþyæþ$˯èþ$ »ôýÈk ÐóþçÜ$MøMæü$…yé Æ>fMîüÄæý$… ^óþÄæý$yæþÐóþ$.

H¨^óþíܯé, ^ðþí³µ¯é G°²MæüË$, Krϯèþ$ §æþ–íÙtÌZ ò³r$tMæü$¯óþ Mæü§é. Ðèþ$Ç…Mæü AÀÐèþ–¨® Væü$Ç…_ G糚 yæþ$ BÌZ_Ýë¢Ææÿ$? Gç³µsìýMæü糚yæþ$ G°²MæüË MøçÜÐóþ$ Æ>fMîüÄæý$… A¯óþ ¿êÐèþ¯èþ™ø ¯éÄæý$Mæü$Ë$, {ç³gê {糆°«§æþ$Ë$ E…sôý Ðèþ$Ç Ðèþ*Ææÿ$µ GÌê ÐèþçÜ$¢…¨? M>M>°Mìü G°²MæüË…sôý VðüË$´ùrÐèþ$$Ë$ M>§æþ$. -{ç³fË BÌZ^èþ¯é Ñ«§é¯èþ…ÌZ Ðèþ*Ææÿ$µË$ ¡çÜ$Mæü$Æ>Ðèþyæþ…, çÜÐèþ$çÜÅË ç³ÇÚëPÆæÿ…ÌZ {ç³f˯èþ$ ¿êVæüÝëÓÐèþ$$˯èþ$ ^óþÄæý$yæþÐóþ$ Ðèþ$$QÅ… A¯óþ E§óþªÔèý…™ø Ðèþ$$…§æþ$Mæü$ ÐðþâôýåÐéÆæÿ$. Kyìþ¯èþ糚yæþ$ M>°, VðüÍ_¯èþ糚yæþ$ M>° ™óþyé E…yóþ¨ M>§æþ$.

A…§æþ$Móü CsîýÐèþË -{ç³^èþ$Ç™èþÐðþ$O¯èþ ¯é ç³#çÜ¢Mæü… "G àÅ…yŠþ º$MŠü B¯Œþ ´ùÌŒý çÜÆóÿÓ‹Ü C¯Œþ C…yìþ Äæý*' ¯èþ$ M>M>°, BÄæý$¯èþ çÜçßý^èþÆæÿ$yæþ$ MæüË´ëË çÜ*ÆæÿÅ-{ç³M>ÔèýÆ>Ðèþ#Mæü$ A…Mìü™èþ… CçÜ*¢ C§óþ -{ç³Ýë¢Ðèþ¯èþ ^óþÔé¯èþ$. {´ë…¡Äæý$ BM>…„æüË$, BÐóþÔéË Ë„>üÅ˯èþ$ M>M>° G糚yæþ* ÑçÜÃÇ…^èþÌôý§æþ$. Ðésìý° ^èþ$ËMæü¯èþV> ^èþ*yæþÌôý§æþ$. Ðèþ*sêÏyæþÌôý§æþ$. ^ðþÆæÿMæü$ÆðÿO™èþ$Ë çÜÐèþ$çÜůèþ$ JMæü {´ë…¡ Äæý$ çÜÐèþ$çÜÅV> BÄæý$¯èþ ç³ÇVæü×ìý…^èþÌôý§æþ$. ™ðþË…V>×ý hÌêÏËMæü$ ^ðþ…¨¯èþ ^öM>PÆ>Ðèþ#, »êV>Æðÿyìþz, Æ>…Vø´ëÌŒý ÆðÿyìþzMìü Ðèþ$§æþª™èþ$ C_a Æ>çÙ‰ {糿æý$™èþÓ…ò³O J†¢yìþ ¡çÜ$Mæü$Ðèþ_a B çÜÐèþ$çÜÅ ç³ÇÚëPÆ>°Mìü ™øyæþµyézÆæÿ$.

C¨ BÄæý$¯èþ Æ>çÙ‰ ÐèþÅÐèþÝëÄæý$ ÔéQ Ðèþ$…{† AÐèþMæüÐèþ$$…§æþ$. BÄæý$¯èþ Ý÷…™èþ hÌêÏ Mæü–Úë~ ÑçÙÄæý*°Mìü ÐèþõÜ¢ AMæüPyæþ A°² {´ë…™éÌZÏ JMóü Ñ«§æþÐðþ$O¯èþ AÀÐèþ–¨® Mæü°µ…^óþ¨M>§æþ$. AÀÐèþ–¨® ÑçÙÄæý$…ÌZ ¯èþ…¨V>Ðèþ$, ¯èþ*hÒyæþ$, fVæüYÄæý$Åõ³r JMæü ÆæÿMæü…V> E…sôý Mæü…Mìü´ëyæþ$, EÄæý$*ÅÆæÿ$, Væü$yìþÐéyæþ {´ë…™éË$ C…MøÆæÿMæü…V> E…yóþÑ.

¯èþ© fÌêË A…§æþ$»êr$ ÑçÙÄæý$…ÌZ¯óþM>§æþ$, ÝëÐèþ*hMæü ÐèþÆ>YË ÑçÙÄæý$…ÌZ Mæü*yé ¿ôý§éË$ E…yóþÑ. AÆÿ$$™óþ M>M>° M>°, BÄæý$¯èþ çÜçßý^èþÆæÿ$Ë$ M>° G糚yæþ*Mæü*yé JMæüǯöMæüÆæÿ$ {´ë…¡Äæý$ ™èþ™éÓ°Mìü ™éÑÐèþÓÌôý§æþ$. AÌê…sìý BÌZ^èþ¯èþË$ Æ>Mæü$…yé E…yóþ Ñ«§æþ…V> ÐèþÅÐèþçßýÇ…^éÆæÿ$. AÀÐèþ–¨® M>ÆæÿÅ{MæüÐèþ*Ë ÑçÙÄæý$…ÌZ ÐèþÅMæü$¢Ë Æ>fMîüÄæý*Ë$ Ayæþ$z Æ>Mæü$…yé ^èþ*çÜ$Mæü$¯é²Ææÿ$. Cç³µsìý ¯éÄæý$Mæü$ ÌZÏ CÌê…sìý {ç³gêíßý™èþ ÐðþOQÇ E¯èþ²ÐéÆæÿ$ G…™èþÐèþ$…¨?

&¯éVæü$Ëç³ÍÏ ¿êçÜPÆæÿÆ>Ðèþ#

(ÐéÅçÜMæüÆæÿ¢ G°²MæüË ÑÔóýÏçÙMæü$Ë$, ¯èþ*ÅÉìþÎÏÌZ° íÜGÐŒþ$G‹Ü çÜ…çܦ ÐèþÅÐèþÝë¦ç³Mæü$Ë$)
(¯óþyæþ$ M>M>° 37Ðèþ ÐèþÆæÿ®…†)

***************************************

******************************************************************************************

 VAARTHA

EDITORIAL

ఆన్‌లైన్‌ స్కాలర్‌షిప్‌లు - ఆఫ్‌లైన్‌ చెల్లింపులు

పెర్నా విశ్వేశ్వరరావు

రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్‌ జూనియర్‌ కళాశాలల్లో ఎస్‌సి, ఎస్‌టి, బిసి విద్యార్థులు సుమారుగా 8.50 లక్షల మంది విద్యనభ్యసిస్తున్నారు. అర్హత పొందిన వారికి ప్రభుత్వం ఉపకార వేతనాలు గతంలో సంస్థల అధిపతుల ద్వారా అందజేసేది. వారు విద్యార్థులకు చెల్లించేవారు. అట్టి చెల్లింపుల్లో అక్రమాలు జరుగుతున్నాయని గత సంవత్సరం ప్రభుత్వం 'ఆన్‌లైన్‌ స్కాలర్‌షిప్‌ విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టింది.కసారి గతంలోకి వెళితే 1990-91 సంవత్సరానికి ముందు స్కాలర్‌షిప్‌లు సంస్థల అధిపతులు ట్రెజరీల ద్వారా డ్రాచేసి విద్యార్థులకు నేరుగా నగదు చెల్లించేవారు.

ఈ విధానంలోని లోపాలను సవరిస్తూ 1990-91 సంవత్సరంలో ప్రభుత్వం జి.ఒ.ఎం.ఎస్‌.నెం.90 ద్వారా చెక్కుల పద్ధతిని ప్రవేశపెట్టింది. ట్రెజరీ నుంచి డ్రా చేసి విద్యార్థులకు అకౌంట్‌ పేయీ చెక్కుల ద్వారా విద్యార్థులకు చెల్లించాల్సి ఉంటుంది. ఈ విధానంలో కూడా లోపాలు న్నాయని భావించి, ట్రెజరీ ద్వారా కాకుండా సాంఘిక సంక్షేమశాఖ వారు డ్రా చేసి సంస్త అధిపతుల పేర డిడి లేదా చెక్కు ఇచ్చినట్లయితే దానిని వారు అకౌంట్‌లో వేసి పిల్లలకు చెక్కులిచ్చే పద్ధతి 2007-08 దాకా జరిగింది. అయితే విద్యార్థులకు చెక్కులివ్వటంలో కొన్ని సంస్థల యాజమాన్యాల అధిపతులు, సిబ్బంది అక్రమాలకు పాల్పడుతున్నారని 1008-09 సంవత్సరం నుండి ఆన్‌లైన్‌ విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టింది.

ఈ విధానం ద్వారా విద్యార్థులు స్కాలర్‌షిప్‌ పొందుటకు కావాల్సిన ధ్రువపత్రాలు ఇంటర్నెట్‌ వద్దకు తీసుకొని వెళ్లి తన పేరు ఆన్‌లైన్‌లో నమోదు చేయించుకుని అట్టి దరఖాస్తు ఫారాన్ని కళాశాల కార్యాలయాల్లో అందజేస్తే కళాశాల అధిపతులు ఏకమొత్తంగా (కన్సాలిడేటెడ్‌) చేసి సాంఘిక సంక్షేమశాఖ వారికి పంపుతారు. వారు విద్యార్థుల వివరాలను కళాశాల రికార్డులతో తనిఖీ చేసి అర్హతను నిర్ణయించి తదుపరి విద్యార్థి 'బ్యాంక్‌ ఆకౌంట్‌కు నగదు బదిలీ చేయాలి.

అయితే ఈ విధానం మంచిదే అయినప్పటికినీ, అక్రమాలను మాత్రం అరికట్టలేకపోయింది. విద్యార్థులకు అన్ని బ్యాంకులు ఎటిఎం కార్డులు ఇవ్వలేదు. ఒకవేళ ఇచ్చినా 'రహస్యకోడ్‌ ప్రింట్‌లు రాలేదు. ఒకవేళ వచ్చినా బ్యాంకులు వారికి ఉన్న పని ఒత్తిడి, సిబ్బంది కొరత మరియు స్కాలర్‌షిప్‌ చెల్లింపుల ద్వారా వారికి ఎటువంటి ఆర్థికలాభం లేదని భావించి, ప్రతిపనికి 'లాట్‌లుగా చేస్తు న్నాయి. ప్రతి పని కళాశాలల యాజమాన్యాలే చూసుకుంటున్నాయి. ఎటిఎం కార్డులేకపోవటం వల్ల లేదా యాజమాన్యాల వద్ద ఉండటం వల్ల విద్యార్థులు 'ఓచర్‌ ద్వారా డ్రా చేసుకోవాల్సి వస్తుంది. అక్కడ కూడా విద్యార్థులు కొన్నిచోట్ల దోపిడీకి గురవుతున్నారు. ముఖ్యంగా జూనియర్‌ కళాశాలల్లో ఇదొకటి.

మరొక సమస్య ఏమంటే 2008-09 మొదటి సంవత్సరం విద్యార్థులకు కొన్ని కళాశాలల్లో ఇంతవరకు ఉపకార వేతనాలు అందలేదు. దాదాపు 18 నెలలు కావస్తున్నా స్కాలర్‌షిప్‌లు అందకపోవటం వల్ల విద్యార్థులు బస్‌పాస్‌లు పుస్తకాలు కొనుక్కోలేని పరిస్థితి. విద్యార్థుల సమస్య ఇది అయితే ప్రభుత్వ జూనియర్‌ కళాశాలలది మరొక సమస్య. ఒసి విద్యార్థుల నుంచి స్పెషల్‌ ఫీజులు వసూలు చేస్తారు. ఎస్‌సి, ఎస్‌టి, బిసి విద్యార్థులకు సాంఘిక సంక్షేమ శాఖవారు ఫీజు - సైన్స్‌ విద్యార్థులకు రూ.359/-, ఆర్ట్స్‌ విద్యార్థులకు రూ.248/- మంజూరు చేస్తారు. గతంలో ప్రిన్సిపాల్స్‌కు చెక్కుతోపాటు ఫీజు కూడా వచ్చేది. కాని ఈ నూతన విధానం వల్ల ఫీజు ఇవ్వలేదు. ఇచ్చినా రూ.100లు లేదా రూ.163లు ఇచ్చారు.

ప్రభుత్వం ఫీజు విద్యార్థుల నుంచి వసూలు చేయవద్దని ఉత్తర్వులు ఇచ్చింది. అటు విద్యార్థులు చెల్లించక, ఇటు సాంఘిక సంక్షేమశాఖ వారు ఫీజు రీ-ఎంబర్స్‌మెంట్‌ ఇవ్వక, కనీస వసతులు కల్పించలేని దుర్భర పరిస్థితి ఈనాడు ప్రభుత్వ జూనియర్‌ కళాశాలల్లో నెలకొని ఉంది. కొత్త విధానం వల్ల విధానం సరళీకృతం శాస్త్రీయంగా ఉండాలి కాని, లోపభూయిష్టంగా ఉండకూడదు. ప్రభుత్వం ఈ విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టే ముందు క్షేత్రస్థాయిలో పనిచేసే కళాశాల యాజ మాన్యా లనుగాని, ప్రభుత్వ ప్రిన్సిపాల్స్‌నుగాని విద్యార్థి సంఘాలనుకాని సంప్రదించలేదు, వారి అభిప్రాయాలను తీసుకోలేదు.

విధానంలో లోపాలు

ఈ విధానం వల్ల కనీసం 40 శాతం మంది విద్యా ర్థులు కూడా సకాలంలో స్కాలర్‌షిప్‌లు పొందలేక పోతున్నారు.ద ఒక విద్యార్థి ఇంటర్‌మీడియెట్‌ మొదటి సంవత్సరం ఒక కళాశాలలో చదివి కొంతకాలం తరువాత మానివేస్తే, దరఖాస్తు చేసేనాటికి కళాశాలలో ఉన్నాడు కాబట్టి అతని అకౌంట్‌కు ఉపకార వేతనం జమ చేయబడుతుంది. ఆ విషయం అతనికి తెలియక డ్రా చేసుకోడు. బ్యాంక్‌ నుండి సాంఘిక సంక్షేమశాఖకు తిరిగిపోదు. అది బ్యాంకులు డెడ్‌ అకౌంట్‌లో పడవేస్తారు. దీంతో ప్రభుత్వ ధనం వృధా అవుతుంది.

ఒకటి రెండు సంవత్సరాల తరువాత అదే విద్యార్థి చదువు కొనసాగించదలచిన అతనికి స్కాలర్‌షిప్‌ రాదు.ఎందుకంటే గత సంవత్సరంలో మానివేసిన కాలానికి స్కాలర్‌షిప్‌ వచ్చినట్లు రికార్డుల్లో ఉంటుంది. దానివల్ల విద్యార్థికి నష్టం.

నిజాయితీగా పనిచేస్తున్న ప్రైవేటు యాజమాన్యాలు రీ-ఎంబర్స్‌మెంట్‌పై ఆధారపడి విద్యార్థులను చేర్చుకొని 18 నెలలుగా ఫీజు రాకపోవటం, ఈ లోగా విద్యార్థి మాని వేయటం వల్ల తీవ్రంగా నష్టపోతున్నాయి.ద రాష్ట్ర వ్యాప్తంగా ఉన్న సహాయ సంక్షేమశాఖాధి   కారి కార్యాలయాల్లో సిబ్బంది కొరత తీవ్ర జాప్యానికి కారణం. ఒకే ఒక జూనియర్‌ అసిస్టెంట్‌ స్థాయి ఉద్యోగి మరియు అధికారి ఉన్నారు కానీ, కొన్ని చోట్ల జూనియర్‌ అసిస్టెంట్లు కూడా లేరు.

విద్యార్థుల సంఖ్య పెరిగి, వసతి గృహాల నిర్వహణ భారమై, ఇతర సామాజిక బాధ్యతలు కూడా వారిపై ఉండటం వల్ల, సిబ్బందికి వృత్తి శిక్షణ కంప్యూటర్‌ పరిజ్ఞానంపై శిక్షణ లేకపోవటం వల్ల సామర్ధ్యం తగ్గిపోతుంది ప్పటికైనా ప్రభుత్వం దృష్టి సారించి ఈ ఆన్‌లైన్‌ విధానంలోని లోపాలను సవరించి పేద విద్యార్థులకు, చిన్న తరహా కళాశాల యాజమాన్యాలకు న్యాయం జరిగేటట్లు చూస్తుందని ఆశిద్దాం

 

***************************************

VAARTHA

EDITORIAL

మరో వంచన

 

కాంగ్రెస్‌ కోర్‌కమిటీ బుధవారంనాటి ప్రకటన తెలంగాణను మరొకమారు వంచించటమే. హోం మంత్రి చిదంబరం ప్రకటన తర్వాత కొన్ని పార్టీలు మాట మార్చాయని, కనుక పార్టీలతో సంప్రదింపులు కొనసాగించ గలమని చెప్తున్నది.ఇందులో ఇమిడి ఉన్న విషయాలేమిటో ఒకసారి గమనిద్దాం.

చిదంబరం ప్రకటన తర్వాత మాటను మార్చిన పార్టీ ప్రజా రాజ్యం ఒక్కటే. కాంగ్రెస్‌, టిడిపిలు గాని, ఇతర పార్టీలు గాని అధికారికంగా మాట మార్చలేదు. ఇది మొదటి వాస్తవం కాగా, టిడిపిని అట్లుంచి స్వయంగా కాంగ్రెస్‌లోనే తెలంగాణేతర సభ్యులు మొదట సిఎల్‌పిలో తీర్మానించి కూడా అందుకు విరుద్ధమైన ఆందోళనలకు సమ కట్టారు. వారిని అధిష్ఠానం నియంత్రించలేదు. సిఎల్‌పిలో తీర్మానం చేసి తమకు పంపిన తమ పార్టీ సభ్యుల  మాటమార్పు గురించి మాట్లాడకుండా తెలివిగా దాటవేస్తూ ఇతర పార్టీలు మాటమార్చాయంటూ నిందను వాటిపైకి తోస్తున్నారు. ఇదే పాటను తెలంగాణ కాంగ్రెస్‌ నేతలు చిలకలవలె కొందరు వల్లిస్తున్నారు. ఇందులో స్పష్టంగా కన్పించేది వంచనే తప్ప నిజాయితీ కాదు.

తీర్మానానికి ఆమోదంమాట ఈసారి చిదంబరం చేయ లేదు గాని, అసలా విషయాన్ని చూస్తే, అసెంబ్లీలో కాంగ్రెస్‌కు స్వంత మెజారిటీ ఉంది. టిఆర్‌ఎస్‌, బిజెపి, సిపిఐ అను కూలంగా ఉన్నాయి. వాటి మద్దతుతో మెజారిటీ మరింత పెరుగుతుంది. అటువంటి స్థితిలో ఆమోదం సాధ్యమెందుకు కాదు? కాంగ్రెస్‌పార్టీ సభ్యులను అధిష్ఠానం నియంత్రించలేక పోతేనో, నియంత్రించదలచుకోక పోతేనో తప్ప, ఆమోదం సాధ్యంకాకపోవటమనే ప్రసక్తిలేదు.ఇతర పార్టీలలో సంప్రదింపులు కొనసాగిస్తామన్న మాట అంతకన్న వంచనా పూరితమైనది.

ప్రజాస్వామ్యంలో ఏ పార ్లమెంటరీ ప్రక్రియ అయినా, రాజ్యాంగ ప్రక్రియ అయినా మెజారిటీ నిర్ణయంతో జరుగుతాయి. ప్రభుత్వాలు ఏర్పడేది సాధారణ మెజారిటీతో, కొత్త రాష్ట్రాలను సృష్టించే రాజ్యాంగ సవరణే మూడింట రెండువంతులు మెజారిటీలో అయి నపుడు,ఇంతవరకు గత ఆరు దశాబ్దాలకు పైగా ప్రతి నిర్ణయం ఇదే పద్ధతిలో జరుగుతూ వచ్చి నపుడు, ఒక్క తెలంగాణ విషయం వచ్చే సరికి సోకాల్డ్‌ ఏకాభిప్రాయమేమిటి?  
యుపిఎ ప్రభుత్వం తన మొదటి అవతారంలో వేసిన ప్రణబ్‌ కమిటీ సంప్రదింపులు, ఏకాభిప్రాయం కోసమని చెప్పి,ఆ దిశలో చేసిన ప్రయత్నమేమిటో అందరికీ తెలుసు.

అదొక ప్రహసనంగా కాలంగడిపి ముగిసింది. అదే పాచి పళ్ళ పాటను ఇపుడు మరొకసారి సంప్రదింపులంటూ పాడ జూస్తున్నారు. ముందు తమ కాంగ్రెస్‌పార్టీలోనే ఏకాబి µప్రాయం సాధించనివారు, ఇతర పార్టీలతో సంప్రదింపులు చేస్తారట. కేంద్రం అటువంటి ప్రయత్నం చేయగలదన్నదే ప్రణబ్‌ కమిటీ అనుభవాన్నిబట్టి అనుమానాస్పదం.అపుడు రెండునెలల వ్యవధి నిర్ణయించిన ప్రణబ్‌ కమిటీ అయిదేళ్ళు గడిచినా ఏమీ చేయలేదు.ఈసారి చిదంబరం కనీసం అటువంటి గడువ్ఞలైనా పెట్టలేదు. అటువంటి స్థితిలో తిరిగి కాలహరణకు, తెలంగాణను మరోమారు వంచించేందుకు తప్ప ఈ రాజకీయం మరెందుకూ పనికి రాదు.

అందువల్ల కాంగ్రెస్‌కు, కేంద్రప్రభుత్వానికి నిజాయితీ ఎంత మాత్రంఉన్నా చేయవలసింది పార్లమెంటులో బిల్లు ప్రవేశ పెట్టేందుకు అవసరమైన చర్యలు సత్వరం తీసుకోవటమే. రాష్ట్ర విధానమండలి పునరుద్ధరణ నుంచి మొదలుకొని అనేక ఆర్థిక సంస్కరణల బిల్లుల వరకు బిజెపి మద్దతును నిస్సంకోచంగా తీసుకున్న కాంగ్రెస్‌ నాయకత్వం, ఆ పార్టీతోపాటు పలు ఇతర పార్టీల ఓట్లతో తెలంగాణ బిల్లును తేలికగా ఆమోదింపజేయగలదు గనుక ఆ పని ఆరంభిం చటం అవసరం.

చిదంబరం ఏడున్నరకు అధికారిక ప్రకటన చేస్తూ     ''ఏకాభిప్రాయం అన్న మాటకు బదులు ''విస్తృతమైన సంప్ర దింపులు(వైడ్‌ రేంజింగ్‌ కన్సల్టేషన్స్‌) అనే మాట వాడారు.  స్థూలంగా చూసేందుకు ఇది కొంత సడలింపుగా కన్పించినా, దేనివెనుక ఉండి నడిపించేది అయినా రాజకీయమే గనుక, కాంగ్రెస్‌ రాజకీయ నిజాయితీయే సవ్యంగా లేనపుడు, కేవలం మాటల మార్పులవల్ల ఉపయోగం ఉంటుందా? ఈ విధమైన కేంద్రం ధోరణి సహజంగానే తెలంగాణ ప్రజలలో        తీవ్ర నిరసనకు కారణమైంది.

ప్రజల న్యాయపూరితమైన ఆకాంక్షల కన్న ''సంఖ్యాబల నియంతృత్వం (టిరన్నీ ఆఫ్‌ ద మెజారిటీ. ఈ మాటను ఇటువంటి రాష్ట్ర విభజనల సందర్భాన్ని ఉద్దేశించి సాక్షాత్తూ రాజ్యాంగసభ సభ్యులే వాడారు. ఆ టిరన్నీ ప్రమాదం ఉంటుంది గనుకనే రాష్ట్రాలను అభిప్రాయం మాత్రమే కోరాలని నిర్ణయించారు. అందుకే 3వ ఆర్టికల్‌ ఆ విధంగా రూపొందింది.), ధనిక వర్గాల ప్రయో జనాలు ముఖ్యమని కాంగ్రెస్‌ భావించటం చాలా విచార కరమైన స్థితి.

***************************************

VAARTHA

EDITORIAL

తెలుగుజాతి రక్షణ ఎలా?

డాII సామల రమేష్‌బాబు

ప్ప్రుడు ఎగిసిపడుతున్న రాజకీయ విద్వే షాగ్ని జ్వాలల నుంచి తెలుగుజాతిని రక్షించుకోవాలి. పాలనాపరంగా ప్రత్యేక రాష్ట్రాలుగా విడిపోవాలనుకున్నా, తెలుగు జాతి భావన మన మనసులలో ఉంటే మన మధ్యనున్న సమస్యల్ని పరిష్కరించు కోవచ్చు. స్వంత అజెండాతో ఉద్యమాన్ని భ్రష్టు పట్టించే వారిని దూరంగా ఉంచి, అందరూ కలిసిమెలిసి సమస్యల్ని పరిష్కరించుకోవడం ఒకటే మనముందున్న కర్తవ్యం.
దీర్ఘకాలికంగా ముడివడిఉన్న రాజకీయమైన చిక్కు ముడులతో కూడుకొనిఉన్న సమస్యలకు తక్షణ పరిష్కారాలు దొరకవు. ఒక నిబద్ధతతో కూడిన, దీర్ఘకాలికమైన సాంస్కృ తిక,సామాజిక, రాజకీయదిద్దుబాటుతోపాటు, సవ్యదిశగా జాతి పునరుజ్జీవన కృషి జరగాలి. ఇది క్రమక్రమంగా, దశల వారీగా జరగాలి. ఇందుకు తగిన ప్రాతిపదిక ఏర్పడాలంటే ఇప్పుడున్న పరిస్థితుల తీవ్రతను తగ్గించి, మౌలికమైన కొన్ని చర్యల్ని మనం తక్షణం చేపట్టవలసిన అగత్యం ఉంది.

ఉమ్మడి వారసత్వంగా ప్రకటించాలి

తెలుగుజాతి సుదీర్ఘ చారిత్రక ప్రయాణంలో వివిధ కాలాల్లో సామాజికంగా, భాషా సంస్కృతికపరంగా, సాహితీ పరంగా, రాజకీయంగా వివిధ ప్రాంతాలలో, వివిధ స్థాయిల్లో ప్రతీకలుగా కొందరు వ్యక్తులు (నాయకులు, సాహితీమూర్తులు, విప్లవయోధులు, సంస్కర్తలు), కొంత సాహిత్యం, కొన్ని పండుగలు, కొన్ని సంప్రదాయాలు ఏర్ప డిన వాస్తవాల్ని గౌరవించి, ఆ వారసత్వాన్ని మన ఉమ్మడి వారసత్వంగా, ఆ ప్రతీకలను మొత్తం జాతికి సంబంధించిన ప్రతీకలుగా ప్రకటించాలి.

వాటిని అపసవ్య ధోరణిలో చిత్రించడాన్ని, హేయపరచడాన్ని నిలిపివేయాలి. తెలుగు వారు ఏ ఏ ప్రాంతాల్లో విస్తరించి ఉన్నారో అంత వైవి ధ్యంతో కూడిన భాషాధోరణులు (మాండలికాలు, యాస) కలిగి ఉన్నారు. వీటిపై పర్యావరణం, పాలక వర్గాల విధా నాలు, ఇతర భాషల సాంగత్యం వంటి ప్రభావాలు అనేకం ఉంటాయి. చైతన్యంతో కూడిన, విస్తరించే స్వభావం ఉన్న జాతిలో ఇదంతా సహజం. దీనిని గుర్తించి, గౌరవించి, ఇదంతా తెలుగుభాషా సంస్కృతుల సంపదగా భావించి, ఈ భావాన్ని పెద్ద ఎత్తున ప్రచారం చేయాలి.

పదాల జాగ్రత్తలు

కాలగమనంలో కొన్ని పదాలు వాడుకలో వాటి అర్థాలు మారిపోతాయి. అయితే, జాతి మొత్తానికీ సంబంధించిన అంశాలలో మనకు జాగరూకత అవసరం. నేటి ఉద్యమాల వేడిలో 'ఆంధ్ర అనే పదాన్ని మనం అల్లరిపాలు చేసు కొంటున్నాం.చరిత్రకు హానిచేసే ధోరణిలో ఆత్మహనన రీతిలో వాడుతున్నాం. దీన్ని తక్షణం నిలిపివేయాలి. ఆ పదం పుట్టు పూర్వోత్తరాలు, వాడుకనూ లోతుగా పరిశీలిస్తే అది మొత్తం తెలుగు జాతికి పర్యాయపదంగా వాడబడిందే తప్ప కేవలం ఒక ప్రాంతానిది కాదు. అందువల్ల ఆ పదాన్ని వాడేటప్పుడు దానిని కోస్తా జిల్లాలకో లేక కోస్తా, రాయల సీమ ప్రాంతాలకో వర్తించేట్లు వాడటం నిలిపివేయాలి.  అసలీ రాష్ట్రానికి ఆంధ్రప్రదేశ్‌ అని పేరు పెట్టడమే ఒక ప్రశ్నార్థకంగా మిగిలిఉంది. ఇదంతా తెలుగునాడు. దీనిని తెలంగాణఅన్నా, ఆంధ్రప్రదేశ్‌అన్నా ఆ అర్ధమే చెల్లుతుంది. 'సమైక్య ఆంధ్రప్రదేశ్‌ అని ఉద్యమం నడుపుతున్న వారు 'సమైక్య ఆంధ్ర అనీ 'సీమాంధ్ర అనీ కూడా అంటున్నారు. వార్తా మాధ్యమాల్లో కూడా అనాలోచితంగా ఈ పదాలను ప్రచారం చేస్తున్నారు. ఈ పదాలు ఉద్యమకారుల ఆశ యాన్ని ప్రతిబింబించకపోగా, తప్పు అర్ధాలను కూడా అందిసు ్తన్నాయని మరచిపోతున్నారు.

అదే విధంగా తెలంగాణలో తప్ప తక్కిన రాష్ట్రాన్ని 'ఆంధ్ర అనడం ద్వారా, తెలంగాణ ఉద్యమనేతలు తమ పూర్వులు నైజాం నుంచి విముక్తికై జరిపిన పోరాటంలో స్థాపించిన సంస్థల పేర్లను, జాతి భావనను, స్వాభిమాన ప్రతీకలను విస్మరిస్తున్నారు. పొరుగు భాషీయుల దృష్టిలో మనల్ని మనమే కించపరచుకొనేందుకు తప్ప - 'ఆంధ్ర అనే పదాన్ని ఒక ప్రాంతానికి, 'తెలంగాణ అనే పదాన్ని ఒక ప్రాంతంలోని 'భాషకు నామవాచకాలుగా పేర్కొనడం   విజ్ఞతకాదు. మనందరిదీ తెలుగుభాష. మనందరమూ ఆంధ్రులమే; తెలుగు భాషీయులమే.

రాజకీయమైన, పాలనాపరమైన కారణాలవల్ల మనం ప్రత్యేక రాష్ట్రాలుగా విడిపోవాలనుకోవడం తప్పుకాదు; పాపంకాదు. అందుకోసం ఉద్యమాలు సాగించడం ప్రజాస్వామ్యపద్ధతే. కాని, ఆ ఉద్య మాలు ఈ జాతి జనుల హృదయాలను గాయపరచేవిగా గాక, ఆలోచనాత్మకంగా, దారిచూపేవిగా ఉండాలి. ఆ ఉద్య మాల నాయకులు ఈ దిశగా తమను తాము మలచు కోవాలి. ఈ ఉద్యమాలలో ఇప్పుడు చోటు చేసుకొంటున్న దిష్టిబొమ్మల దహనం, చెప్పులతో కొట్టడం, వ్యక్తిగత దూషణలను మానుకోవాలి. ఉద్యమాల అవసరాన్ని, లక్ష్యాలను వివరించి, బలంగా తమ వాదాన్ని చెప్పడమనే ప్రజాస్వామిక లక్షణాన్ని పాటించాలి.

ప్రస్తుత పరిష్కారాలు

ఇదంతా తక్షణం ఈ జాతిని ఇంకా గాయాలపాలు కాకుండా, నవయువత తరఫు వర్తమానం, భవిష్యత్తు వికారం కాకుండా మనల్ని మనం కాపాడుకోవటం కోసం నేను సూచిస్తు న్నాను. ఇప్పుడున్న భౌగోళిక రాష్ట్రాన్ని ఎన్ని రాష్ట్రాలుగా విభజించాలి అనేసమస్యను మనం సోదరభావంతో పరిష్కరిం చుకోవడం కోసం వెంటనే మనం చేయవలసిన 'అత్యవసరా లను మాత్రమే ఇక్కడ ప్రస్తావించాను. కాలక్రమంలో దశలు దశలుగా దీర్ఘకాలం సాగించవలసిన కృషిని ఇక్కడ చెప్పడం లేదు. ఇందులో ప్రస్తావించిన వాటిని ఆచరణ సాధ్యం చేయ డానికి ఏంచేయాలి? అనేది ప్రశ్న.ఇందుకు ఒకటే సమా ధానం.

ఇప్పుడు ఉద్యమాలకు నాయకత్వం వహి స్తున్న వారిలో ఈ ప్రతిపాదనలను ఒప్పుకొనే వారిని కలుపు కొని, రచయితలు,కవులు,అభ్యుదయవాదులు, భాషోద్యమకారులు, సామాజికసంస్కర్తలు, స్వాతంత్య్ర సమరయోధుల్లో తెలంగాణ విముక్తి పోరాటంలో-భాషా ప్రయుక్తరాష్ట్రాల సాధన ఉద్య మాల్లో పనిచేసి ఇంకా జీవించి ఉన్న పెద్దలు - ఇలాంటివారు పలువురు ముందుకు వచ్చి నడుము బిగించాలి. ఈ జాతి చచ్చిన జాతికాదని, తనను తాను పునరుజ్జీవింప చేసుకొని, తన భవిష్యత్తును ఉజ్వలంగా రూపొందించుకోగల శక్తిని కలిగి ఉందని లోకానికి నిరూపించవలసిన అవసరం ఉంది.

***************************************

VAARTHA

EDITORIAL

ఇప్పటికైనా కాంగ్రెస్‌ నిజాయితీని ప్రదర్శించాలి

ప్రొ. చందు సుబ్బారావు

ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ఎలా ఏర్పడిందో చరిత్రను స్మరించు కుని ప్రయోజనం లేదు. అలనాటి నాయ కులు తమకు తచినంతలో 'దేశభక్తి తోనే చేసారు తప్ప, స్వార్ధంతోగాని, కుట్రతోగాని విశాల రాష్ట్రాన్ని ఏర్పరచలేదు. కనుకనే వారిది 'పెద్ద మనుషుల ఒప్పందం అయింది. అటువంటి ఒప్పందం ఇపుడు చేసుకోవటానికి 'పెద్ద మనుషులు కరువయ్యారు కాబట్టి వీలుపడదు. సమస్య పుట్టుకకూ, పెరుగుదలకూ, సంక్షోభానికీ సకల పరిణామాలకూ కాంగ్రెసే కర్తా, భర్తాను. 'తెలంగాణకు తీరని ద్రోహం జరుగుతుందని భావిస్తే చెన్నారెడ్డి కాలంలోనే విభజనకు పూనుకోవచ్చు.
లేదా చెన్నారెడ్డి ఉద్యమాన్ని అణచివేసి, ఆయనను దూరంగా పెట్ట వచ్చును. నిజమే. విచ్ఛిన్నకర, స్వార్ధపర, దేశద్రోహశక్తులు ఎప్పుడూ ఉంటాయి. అనేక కారణాలచేత మరణంలేని ఉనికిని ధించుకుంటాయి.ఏలినవర్గాలు వారి ఎడల ఎలా ప్రవర్తించా రన్నదే సమస్య. ఎప్పటికప్పుడు 'కుళ్ళును దుప్పటి కింద నెట్టివేసే తత్వం, 'సకల జాడ్యాలకు జాప్యమే దివ్యౌషధం అనే ఏకైకా ప్రథమ సూత్రానికి కాంగ్రెస్‌ అలవాటు పడింది. అంకిత మైంది. అధికా రంలో అనంతంగా కొనసాగాలన్న ద్వితీయసూత్ర ప్రభావంలో ప్రథమ సూత్రం పనిచేస్తుంటుంది.

తెలుగుదేశాన్ని తనపదం కోసం తీవ్రంగా హింసించిన చెన్నారెడ్డి (ప్రజాసమితి)కి విశాల ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు గౌరవనీయ ముఖ్యమంత్రిని చేసింది. తెలంగాణ కోసం వ్యక్తిగతస్వార్ధంతో పోరాడుతున్న చంద్రశేఖరరావును యావర్భారత కేంద్రమంత్రిగా సత్కరించింది. తిరిగి అతడు కత్తిఝళిపిస్తే ఏం చేయాలో పాలుబోక 'తెలంగాణా యిస్తు న్నానని ప్రకటించింది. అన్నింటికీ సోనియాగాంధీని నిందించి ప్రయోజనమేమిటి? వీరి కార్య, అకార్య, దుష్కార్యా లకు ఆమె కారణమూకాదు, ఫలితమూకాదు. వీరిని రక్షించే గొడుగు మాత్రమే. అన్నివేళలా నిజాయితీని విస్మరించి రాజకీయ చాతుర్యంమేర సమస్యలకు పరిష్కారాలు వెతుకుతుంటే సమస్య కుళ్ళుతుంది.
రాజీల పేర చేసే పంచాయితీలు, వికృత తీర్మానాలు, విచిత్ర జిఒలు కలిసి కాంగ్రెస్‌కి ఈనాటికి తల నొప్పిగా పరిణమించాయి. బయటపడటం ఎలాగో తెలియని బోనులో యిరికించాయి. కానీ, ఇది రాష్ట్రప్రజల సమస్య.కాంగ్రెస్‌ను ఆంతరంగిక సమస్యకాదు. రాష్ట్రంలోనూ, కేంద్రం లోనూ పరిపాలించుతున్నందున వారిని ప్రశ్నించటం తప్ప ఇది అన్నిపార్టీల, అందరి నాయకుల సమస్య. ఒక్క చంద్రశేఖర రావు తప్ప, అందరూ పరిష్కారం కోసం ప్రయత్నించవలసిన బాధ్యత ఉన్నవారే. తెలంగాణ నాయకులు విజేతల పక్కనో, నదికి ఒడ్డునో ఉన్నట్లు భావించటం చాలా తప్పవుతుంది. నిన్నటివరకూ రాష్ట్రనాయకులు, మంత్రులు, కేంద్ర మంత్రులూ ప్రత్యేక తెలంగాణతో సహా నిజమైన పరిష్కారం జరిగి ప్రజలు సుఖంగా ఉండాలనీ, అన్ని ప్రాంతాలూ ముందుకు వెళ్ళాలనీ కోరుకుంటే చిత్తశుద్ధితో ప్రయత్నించవలసిందే.

ముఖ్యంగా కాంగ్రెస్‌లోని తెలంగాణ నాయకులు. 'అంపైర్‌ నిర్ణయమైంది, మేముగెలిచామన్నట్లు స్పందించటం ప్రమాదం. ఇంతవరకూ ఆవగింజంత ముందుకు కదలలేదీ కరి కళేబరం. ఒడ్డున పడవేసేదెలా అని చూడాలి. సమైక్యవాదులు కూడా సహనంతో సంయమనంతో ఆలోచించాలి. గట్టిగా ఎదురు తిరిగితే సోనియా- కాంగ్రెస్‌ అధీనంలోని కేంద్రం చేతులు ముడుచుకుపోతాయి, నాలిక మెలికలు తిరిగిపోతుందని అనుకోకూడదు. అది దోషమవుతుంది. ''కేంద్రాన్నో, సోని యానో ఇరుకును పెడుతున్నాం అని ఏ ప్రాంతం, ఏ వాదం వాళ్ళు భావించినా తాత్కాలిక ఆనందమే తప్ప నష్టపోవటం ఖాయమవుతుంది. లక్షలాదిమంది ప్రజల ఆస్తిపాస్తులు, పెట్టు బడులు రాజధానిలోనూ, తెలంగాణాలోనూ ఉన్నాయి.

వారి భవిష్యత్తును కాపాడటం, మన భావాలు, వాదాలు, ఉద్విగ్న నినాదాలు నెగ్గడంకంటే ముఖ్యం. ఇన్ని దశాబ్దాలుగా తెలంగాణ వాదాన్ని పరిష్కరించకుండా, అటకెక్కించి అసలే లేదంటేఎలా? అలాగే రాజధానిలో పెట్టుబడులు, ఇతర సంస్థలు, నిర్మా ణాలు, గృహాలు కేవలం దోపిడీ కార్యక్రమాలంటే ఎలా? అందరికీ తల్లి అనుకుని కదా కలిసి ఉన్నది. ఇవాళ మాకే తల్లి, నీకు కాదు పో అంటే విడిపోతామని (1956 పెద్ద మనుషుల ఒప్పందం)హెచ్చరించాం.
'ఐక్యతను ప్రయోగాత్మకంగా స్వీకరించాం. ఇక మమ్మల్ని మా తీరున బతకనివ్వండి అన్నప్పుడు ప్రత్యర్థులు ఆలోచించకుంటే ఎలా? ఇపుడు మాకు ఏది ప్రత్యామ్నాయం? ఎలా ఎక్కడ రాజధాని నిర్మించు కోవాలి? ఇంతగా అభివృద్ధి చెందిన హైద్రాబాద్‌ వంటి రాజధానిని నిర్మించటం వెయ్యేళ్ళకు సాధ్యపడుతుందా? దానికి వారేం చేయగలరు?

రాజధానిని చిత్ర విచిత్రంగా అభివృద్ధి చేసిందీ మీరే. విభజనవాదాలకు విత్తులు నాటిందీ మీరే.. పాలుపోసి పెంచిందీ మీరే.. విభజనకు బతిమాలో, బామాలో అధినాయకత్వం చేత తలూపించిందీ మీరే. దోషారోపణమీదే. దోషులూ మీరే.. పరిష్కరించండని కాంగ్రెస్‌ను నిల     దీస్తున్న వారంతా, తాము కూడా పరిష్కారంలో భాగంకావాలి. ఇక కాంగ్రెస్‌ అంటారా? ఒక్కసారైనా సాహసోపేతమైన నిజాయితీ ప్రదర్శించాలి. 'పరిష్కారం లేని సమస్యలు తలెత్తవు అని పెద్దల సూక్తి. ఇది అందరికీ శిరోధార్యమైన వెలుతురు మార్గం

***************************************

******************************************************************************************

PRAJASAKTI

EDITORIAL

ఎందుకీ నిర్లక్ష్యం?

 

కార్మికవర్గమన్నా, వారి డిమాండ్లన్నా కాంగ్రెస్‌ పాలకులకు ఒంటికి కారం పూసుకున్నట్లు ఉంటుంది కాబోలు. కార్మికులు తమ దుర్భర జీవన పరిస్థితులపై ఎంత మొరపెట్టుకొన్నా చెవిటోడి ముందు శంఖం ఊదినట్లే, దున్నపోతు మీద వానపడ్డట్లేనని ఆర్టీసీ కార్మికుల పట్ల ప్రభుత్వ ధోరణిని చూస్తే తెలిసిపోతుంది. చిచ్చుపెట్టడం, ప్రజలను అందులోకి లాగడంపై ఉన్న శ్రద్ధ తనను ఎన్నుకొన్న ప్రజల బాగోగుల పట్ల దానికి లేదు. ఆర్టీసీని పరిరక్షించాలని, పెరిగిన ధరలకు అనుగుణంగా వేతన సవరణ చేయాలని ఆ సంస్థ కార్మికులు సరిగ్గా 29రోజుల క్రితం సమ్మె నోటీసు ఇచ్చారు. ఇప్పటి వరకు కనీసం చర్చలకయినా పిలవలేదు. తాను వేర్పాటువాద 'రాచ' కార్యాల్లో మునిగిపోయి, సమయం దొరక్కపోతే, చర్చలు ప్రారంభించండని కనీసం సంస్థ యాజమాన్యానికైనా ఆదేశాలు ఇచ్చి ఉండాల్సింది. ఆ పనీ చేయలేదు. ఏమిటీ బాధ్యతారాహిత్యం?

రాష్ట్ర ప్రజలందరికీ ప్రధాన రవాణాసాధనంగా ఉండి, నిత్యం ప్రజాసేవలో తన ప్రగతి చక్రాన్ని పరుగెత్తిస్తున్న ఆర్టీసీని కాపాడ్డంలో, ఆ కార్మికులకు న్యాయం చేయడంలో తన బాధ్యతేమీ లేనట్లు ఎందుకింత నిర్లక్ష్యం? లాభనష్టాలతో నిమిత్తం లేకుండా మారుమూల పల్లెలను కూడా అనుసంధానిస్తున్నది ఒక్క ఆర్టీసీనే. వెనుకబడిన ప్రాంతాలకు సేవలందించేది ఆర్టీసీ. లాభాలొచ్చే రూట్లలో బస్సులు నడిపి డబ్బులు దండుకొనే వారు ప్రయివేటు ఆపరేటర్లు. అలియాస్‌ రాజకీయ నేతలు, వారి బంధువర్గం. అలాంటి ఆర్టీసీని చంపడానికి పూనుకోవడమంటే వెనుకబడిన ప్రాంతాలకు మరింత అన్యాయం చేయడమే. ఆర్టీసీని మరింత అభివృద్ధి చేస్తే వెనుకబడిన ప్రాంతాలకు సుదూర పల్లెలకు మరిన్ని సేవలందించవచ్చు. వెనుకబడిన ప్రాంతాల్లోని అసంతృప్తిని తన రాజకీయ అవసరాలు తీర్చుకునేందుకు వాడుకుంటున్న పద్ధతిలోనే ఈ కాంగ్రెస్‌ సర్కార్‌ ఆర్టీసీని కూడా ఓ పావులా మార్చేసింది. ఓట్లు కావాలనుకున్నప్పుడు భారీ రాయితీలిచ్చింది.

దానిని 100శాతం రీఎంబర్స్‌చేయకుండా ఆర్టీసీని ఎండబెట్టింది. ఆర్టీసీకి ఏటా 250కోట్ల మేర గ్రాంటును మూడేళ్లపాటు ప్రత్యేక ప్యాకేజీగా ఇవ్వాలని ఐఐఎంలాంటి సంస్థలు సిఫారసు చేశాయి. చిల్లి గవ్వ ఇవ్వట్లేదు. పై పెచ్చు హెచ్‌ఎస్‌డి ఆయిల్‌ మీద విమాన ఇంధనంతో పోలిస్తే ఎనిమిదిరెట్లు పన్ను పిండుకుంటోంది. ఉన్న ఆస్తులను అమ్ముతోంది. కారుచౌకగా లీజులకిస్తోంది. సర్కారు నిర్వాకం వల్ల ఆర్టీసీ రూ.1200కోట్ల అప్పుల్లో కూరుకుపోయింది. ఏటా రూ.100కోట్ల వడ్డీ కడుతోంది. తాము చేయని తప్పుకు సంస్థ, అందులోని కార్మికులు బలవుతున్నారు. కార్మికులు చెమటోడ్చి, బస్టాపుల్లో గొంతుచించుకొని ఆక్యుపెన్షీ రేషియో(ఓఆర్‌)ను గణనీయంగా పెంచి జులై-సెప్టెంబర్‌ కాలంలో సంస్థకు తొమ్మిదికోట్ల లాభాలు సంపాదించి పెడితే అందులో సగం విద్వేషాలకు అవిరైపోయినట్లు లెక్క. ఈ సర్కారు దీనిని పూడుస్తుందా... సందేహాస్పదమే. ఎందుకంటే కాగల కార్యం గంధర్వులే తీర్చినట్లు, తాను నాశనం చేయదల్చుకున్న ఆర్టీసీని, తాను రాజేసిన విద్వేషాలే హరించివేస్తుంటే సర్కారుకు అంతకంటే కావాల్సిందేముంది?

మైలేజీ దాటిపోయిన డొక్కు బస్సులను ఆర్టీసీ నడుపుతోంది. వాటిని రీప్లేస్‌ చేయాలని చెబితే సర్కార్‌ చెవికెక్కించుకోదు. దేవుడు వరమిచ్చినా పూజారి వరమియ్యనట్లు, కొత్తవి కొనేందుకు కేంద్రప్రభుత్వం జెఎన్‌యుఆర్‌ఎం కింద నిధులు మంజూరు చేసినా, సుతరామూ ఇష్టపడని రాష్ట్ర సర్కారు దానిని రుణంగా మార్చేసి మూలిగేనక్కపై తాటిపండు పడేసింది. ఏరుదాటాక తెప్ప తగిలేసిన చందంగా ఎన్నికలకుముందు అద్దెబస్సులను తొలగిస్తానని చెప్పి, ఇప్పుడు వాటి సంఖ్యను నాలుగువేలకు పెంచింది. కొత్త ఉద్యోగుల రిక్రూట్‌మెంట్‌కు మోకాలడ్డింది. ఇప్పటికే సంస్థలో 30వేల ఖాళీలున్నాయని యాజమాన్యం అంచనావేసింది. ఓ జాబ్‌మేళా నిర్వహించి వీటిని భర్తీ చేస్తే నిరుద్యోగ యువతకూ సాంత్వన చేకూర్చినట్లవుతుంది. వచ్చే నాలుగేళ్లలో ఆర్టీసీలోంచి 34వేల మంది పదవీ విరమణ పొందబోతున్నారు. అంటే మరో 34వేల ఖాళీలు ఏర్పడబోతున్నాయన్నమాట!

ఒకవేళ వీటిని నింపకపోతే ఆర్టీసీ తనంతటతానుగానే కుప్పకూలిపోతుంది. మన ప్రజా ప్రభుత్వానికి కావాల్సింది అదేనేమో! కనీసం క్యాజువల్‌, కాంట్రాక్టు ఉద్యోగులందరినీ రెగ్యులరైజ్‌ చేసినా ఈ సమస్య నుంచి కొంచెం గట్టెక్కొచ్చు. కాని సగం మందినే రెగ్యులరైజ్‌ చేస్తానంటూ మొండికేస్తోంది. ఇప్పటికే అక్రమ రవాణా ఓ చీడపురుగులా ఆర్టీసీని తొలిచేస్తోంది. దీనిని అరికట్టేందుకు రాష్ట్ర సర్కారు ఎలాంటి చర్యలూ తీసుకోదు. ఆర్టీసీ పట్ల సర్కారు భస్మాసురుడిలా వ్యవహరిస్తున్నప్పటికీ సంస్థలోని కార్మికుల అంకుఠిత శ్రమ వల్ల ఆర్టీసీ సరికొత్త రికార్డులు సృష్టించింది. ఆక్యుపెన్షీ రేషియో పెరిగి సంస్థ లాభాల బాట పట్టింది. సంస్థను కాపాడ్డంతో పాటు, తమ కష్టానికి తగ్గ ప్రతిఫలాన్ని, అలాగే పెరిగిన ధరలకనుగుణంగా తమ వేతనాలను సవరించాలని కార్మికులు సర్కారును అడిగారు. లాభాలొస్తున్నాయంటూ ఊదరగొట్టిన యాజమాన్యం ప్లేటు ఫిరాయించి, నష్టాలొస్తున్నాయంటూ అసత్య ప్రచారానికి దిగింది.

రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులకు 27శాతం వేతన సవరణను పిఆర్‌సిగా సిఫారసు చేయగా ఉద్యోగులు 61శాతం ఫిట్‌మెంట్‌ను కోరుతున్నారు. కాని ఆర్టీసీ కార్మికులకు 15శాతమే ఇస్తారట. ఈ 15శాతానికి ప్రాతిపదిక ఏంటో కూడా ఎవ్వరికీ తెలియదు. కనీసం చర్చలకైనా పిలిచి వివరించలేదు. ఇప్పటికే ఎక్కువ పని, తక్కువ వేతనం, రుణ భారం వంటి సమస్యలతో ఆర్టీసీ కార్మికుల కుటుంబాలు అర్థాకలితో గడుపుతున్నాయి. ఇప్పుడు ఇదే పనిని దీక్షల రూపంలో వీధుల్లో చేస్తున్నారు. ఆత్మహత్యలూ పెరిగిపోతున్నాయి. వీటన్నింటికీ కాంగ్రెస్‌ సర్కారే బాధ్యత వహించాల్సి ఉంటుంది. కార్మికుల డిమాండ్లను నిరాకరించి, వారిని చర్చలకు పిలవకుండా నిర్లక్ష్యం చేసి మొత్తం ఆర్టీసీనే నిర్వీర్యం చేయాలన్నదే ప్రభుత్వ వ్యూహం. ప్రజలు దీనిని గుర్తించాలి. ఆర్టీసీని, సంస్థలోని కార్మికులను కాపాడుకోవడం తమ కర్తవ్యంగా భావించాలి. వారికి మద్ధతు ప్రకటించాలి.

 

***************************************

PRAJASAKTI

EDITORIAL

గనులను మింగేస్తున్న ఘనులు

 

·         ఓబుళాపురం గనులను అక్రమంగా తవ్వుతున్న గాలి జనార్దనరెడ్డి మీడియాతో మాట్లాడుతూ విశాఖపట్నం స్టీల్‌ప్లాంట్‌కు చేతకాకపోతేనే ఆ గనులను తాను దక్కించుకున్నానన్నారు. ఇక్కడ ప్రశ్న గాలి జనార్ధన్‌రెడ్డికి స్టీల్‌ ఉత్పత్తిలో ఎన్ని సంవత్సరాల అనుభవం ఉంది? వీరి దగ్గరున్న టెక్నాలజీ ఏమిటి? గతంలో ఎన్ని స్టీల్‌ప్లాంట్లు కట్టారు? వీటిలో ఒకదానికైనా సమాధానం చెప్పగలరా? వీరికున్న అర్హత ఒక్కటే రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రులకు వాటాలు ఇవ్వడం లేదా రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలను బ్లాక్‌మెయిల్‌ చేసి లొంగదీసుకోవడం.

ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్రం అనేక ఖనిజాలకు పుట్టినిల్లు. ఇనుము, బొగ్గు, బాక్సైట్‌, లైమ్‌స్టోన్‌, డోలమైట్‌, బైరాటీస్‌ వంటి ఖనిజాలు ఇక్కడ విరివిగా దొరుకుతున్నాయి. ఆంధ్ర, కర్నాటకలోని ఇనుప ఖనిజ గనులను అక్రమంగా స్వాధీనం చేసుకుని ఆంధ్ర, కర్ణాటక రాజకీయాలను శాసిస్తున్న గాలి జనార్ధనరెడ్డి లాంటివారు ఎందరో ఉన్నారు. ఎంతోమంది ఖనిజ సంపదను కొల్లగొడుతున్నారు. వీటన్నింటికి ప్రధాన కారణం అవినీతి. అధికారంలో వున్న పెద్దలు అవినీతితో ఆగక అక్రమ సంపాదనలో వాటాలను తీసుకుంటున్నారు.

ఓబుళాపురం గనులను అక్రమంగా తవ్వుతున్న గాలి జనార్దనరెడ్డి మీడియాతో మాట్లాడుతూ విశాఖపట్నం స్టీల్‌ప్లాంట్‌కు చేతకాకపోతేనే ఆ గనులను తాను దక్కించుకున్నానన్నారు. ఇక్కడ ప్రశ్న గాలి జనార్ధన్‌రెడ్డికి స్టీల్‌ ఉత్పత్తిలో ఎన్ని సంవత్సరాల అనుభవం ఉంది? వీరి దగ్గరున్న టెక్నాలజీ ఏమిటి? గతంలో ఎన్ని స్టీల్‌ప్లాంట్లు కట్టారు?

వీటిలో ఒకదానికైనా సమాధానం చెప్పగలరా? వీరికున్న అర్హత ఒక్కటే రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రులకు వాటాలు ఇవ్వడం లేదా రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలను బ్లాక్‌మెయిల్‌ చేసి లొంగదీసుకోవడం. బ్రాహ్మణీ స్టీల్‌ ప్లాంట్‌లో (కడప) వై.ఎస్‌. జగన్‌కు వాటా ఇవ్వడంలో మర్మమేమిటో తెలియనిదేమీకాదు. విశాఖపట్నం స్టీల్‌ప్లాంట్‌ ప్రభుత్వరంగ పరిశ్రమ కాబట్టి ముడుపులు ఇవ్వడం సాధ్యంకాదు. బ్రాహ్మణీ స్టీల్‌లో జనార్థన్‌రెడ్డి ఇచ్చినట్లు 50 శాతం షేరు కాదుకదా! 5 శాతం కూడా విశాఖ ఉక్కులో వాటాలు ఇవ్వడం సాధ్యంకాదు. కనుకనే రాష్ట్ర ఖనిజ సంపదను విశాఖ ఉక్కుకు కాదని ఇతరులకు కేటాయించారు.

ప్రకాశం జిల్లాలోని 5 కోట్ల టన్నుల ఇనుప ఖనిజాన్ని విశాఖ స్టీల్‌ప్లాంట్‌కు కాదని రాజశేఖరరెడ్డి గారి బంధువైన జింపెక్స్‌ కంపెనీకి ధారాదత్తం చేశారు. అనంతపురంలోని ఓబుళాపురం సంగతి దేశ ప్రజలందరికీ తెల్సిందే. ఖమ్మంజిల్లా బయ్యారం దగ్గర ఉన్న ఖనిజాన్ని ఇదే పద్ధతిలో అక్రమార్కులు తవ్వుకుపోతున్న వైనం వెలుగుచూస్తున్నది. దీని తరువాత కరీంనగర్‌లో ఉన్న ఖనిజ సంపదపై వీరి చూపు మళ్లింది. అతి తక్కువ కాలంలో ఎక్కువ డబ్బు కొల్లగొట్టుకుపోయే వ్యాపారం గనుల తవ్వకాలు వీటిద్వారా డబ్బును సంపాదిస్తూ బ్లాక్‌మెయిల్‌ రాజకీయాలు చేస్తూ ఆంధ్ర కర్ణాటక రాష్ట్రాలను కుదిపేస్తున్నారు. ఈమధ్య కాలంలో వెలుగుచూసిన జార్ఖండ్‌ మాజీ ముఖ్యమంత్రి మధుకోడా ఆస్తులు సింహభాగం ఈ గనుల ద్వారా సంపాదించినవే. ఇటువంటి ఘనాపాటీల ఆట కట్టించకపోతే దేశ రాజకీయాలకే పెనుముప్పు వాటిల్లే ప్రమాదం ఉంది.

రాష్ట్ర ఇనుపఖనిజం - విశాఖ ఉక్కు హక్కు!!

విశాఖ ఉక్కు ఆంధ్రుల హక్కు. 32 మంది ప్రాణ త్యాగంతో పోరాడి సాధించుకున్న భారీ కర్మాగారం అది. దేశానికే గర్వకారణమైన విశాఖ ఉక్కు బాలారిష్టాలు దాటుకుంటూ లాభాలబాటలో పయనిస్తోంది. ప్రస్తుతం ఉన్న 3.2 మిలియన్‌ టన్నుల సామర్థ్యం నుండి తన సొంత లాభాలతో 6.3 మిలియన్‌ టన్నులకు విస్తరణ శరవేగంతో జరుగుతోంది.దేశంలోని బొకారో, బిలాయి, రూర్కెలా, దుర్గాపూర్‌, టాటాస్టీల్‌, జిందాల్‌ వంటి సంస్థలకు సొంత ముడి ఇనుప గనులు ఉన్నాయి. ఉత్పత్తి ఖర్చులో వైజాగ్‌ స్టీల్‌ ముడిసరుకు 63.4 శాతం చెల్లిస్తున్నది. అదే టిస్కో అయితే 36.6 శాతం, సెయిల్‌ 49.7 శాతం చెల్లిస్తున్నాయి. విశాఖ స్టీల్‌ప్లాంట్‌కు సొంత గనులు లేక ఏటా రూ.1500 కోట్లు ఒక్క ముడి ఇనుముకే ఖర్చు పెడుతోంది. తద్వారా స్టీల్‌ రేటు పెరుగుతుంది. వైజాగ్‌ స్టీల్‌కు ఇనుప ఖనిజం ఉంటే మరింత తక్కువ రేటుకు స్టీల్‌ ఉత్పత్తి చేయొచ్చు.

విశాఖపట్నం స్టీల్‌ప్లాంట్‌ గత ఏడు సంవత్సరాల్లో ముడి ఇనుము గనులను కేటాయించాల్సిందిగా ఒరిస్సా, జార్ఖండ్‌, చత్తీస్‌ఘడ్‌ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలను ఏడు దఫాలు కోరింది. ఏ ఒక్క అప్లికేషనూ పరిశీలన దశనుండి ముందుకు పోలేదు. కారణం ఆయా రాష్ట్రాల అభివృద్ధి కోసం ముడి ఇనుము కావాలంటే అక్కడే స్టీల్‌ప్లాంట్‌ నిర్మించాలని డిమాండ్‌ చేస్తున్నారు. కనీస ఆలోచన లేకుండా ఆంధ్రరాష్ట్ర ఖనిజసంపదను ఇతర రాష్ట్ర దేశాలకు తరలిపోయే దుర్మార్గానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పాల్పడుతోంది.ఎన్నో పోరాటాలు, త్యాగాలతో వచ్చిన ప్లాంట్‌ ప్రారంభం నుండి ఇప్పటి వరకూ ప్రభుత్వానికి రూ.17,200 కోట్లు పన్నుల రూపంలో ఆదాయాన్ని సమకూర్చింది. ఒక్క 2008-09 ఆర్థిక సంవత్సరంలోనే రూ.2,300 కోట్ల మేర పన్ను చెల్లించింది. రాష్ట్రంలో ఇంత పెద్దమొత్తంలో పన్నులు చెల్లించిన సంస్థ మరొకటిలేదు. ఇలాంటి బంగారు బాతులాంటి సంస్థను ఆదుకోవాల్సిన నైతిక బాధ్యత ఈ ప్రభుత్వానిది. విశాఖ ఉక్కుకు నీటి సమస్య వస్తే మాకు సంబంధం లేదు పొమ్మన్నారు. రాజమండ్రి దగ్గర గోదావరిలో పంపులు పెట్టి నీరు తోడి విశాఖ ఉక్కుకు సరఫరా చేస్తున్నారు.

విశాఖ ఉక్కు అనంతపురంలోని మరో మైన్‌కు అప్లికేషన్‌ పెడితే బళ్ళారికి చెందిన వియం మినరల్స్‌ అనే సంస్థ చేత కోర్టులో కేసు వేయించి రాష్ట్రప్రభుత్వం చోద్యం చూస్తోంది. అనంతపురంలోని ఓబుళాపురం, ప్రకాశం జిల్లాలోని ఇనుపఖనిజాన్ని ఆయా కంపెనీలకు రద్దుచేసి ప్రభుత్వరంగ పరిశ్రమైన విశాఖ ఉక్కుకు కేటాయించాలి. తద్వారా ప్రతి సంవత్సరం వేలాది కోట్ల రూపాయలు ఇతర రాష్ట్రాలకు తరలిపోకుండా ఆ సంపదను రాష్ట్రంలోని ప్రతిష్టాత్మక విశాఖ ఉక్కుకు కేటాయించడం ద్వారా ఆంధ్రరాష్ట్రాన్ని మరింత అభివృద్ధి చెయ్యొచ్చు.

విశాఖ ఉక్కు గత సంవత్సరం అమ్మకాలు రూ.10,410 కోట్లు. మరో సంవత్సరంలో విస్తరణ పూర్తవుతుంది. అప్పుడు విశాఖ ఉక్కు అమ్మకాలు సంవత్సరానికి రూ.25 వేల కోట్లకు పైగా ఉంటుంది. దీని నుండి సంవత్సరానికి రూ. 5 వేల కోట్లు పన్నుల రూపేణా ప్రభుత్వ ఖజానాకు చేరుతుంది. ఇలాంటి ముఖ్యమైన పరిశ్రమను ప్రోత్సహించడం అన్ని విధాలా రాష్ట్రానికి అవసరం. రాష్ట్ర అభివృద్ధిలో ఇదో కీలక పరిశ్రమగా ముందుకు నడవాలన్నదే అందరి ఆకాంక్ష.

ఎన్నో పోరాటాలతో వచ్చిన ప్లాంట్‌ను అన్నివిధాలా ఆదుకుని ముందుకు నడపాల్సిన బాధ్యత రాష్ట్ర ప్రభుత్వానిది. అలాంటి ప్రభుత్వం తన బాధ్యతను విస్మరించి స్వలాభాలకోసం ప్రయత్నిస్తున్నది. దీన్ని ప్రజలు పోరాడి తెచ్చుకున్నారు. ఇలాంటి ప్లాంట్‌ను నిలబెట్టుకోవడం కూడా ఆంధ్రప్రజలకు తెలుసు. రాష్ట్రంలోని ఖనిజసంపదను విశాఖ ఉక్కుకు కేటాయించాల్సిన అవసరమెంతైనా వుంది.

(రచయిత విశాఖ స్టీల్‌ప్లాంట్‌ ఎంప్లాయీస్‌ యూనియన్‌

(సిఐటియు) అధ్యక్షులు.ఫోన్‌ నెం.9391445679)

 

***************************************

******************************************************************************************

SURYA

EDITORIAL

చిదంబర రహస్యం !

 

చిదంబరం తాజా ప్రకటనతో తెలంగాణ ప్రాంతం తిరిగి రగులుతున్న నేపథ్యంలోనైనా కేంద్రపాలకులు ఈ రాష్ట్రాన్ని చిరకాలంగా ఉండి, ఉడిగి దహిస్తున్న ఈ సమస్యపై చిత్తశుద్ధితో సమగ్ర అధ్యయనం చేయవలసి ఉన్నది. ప్రణబ్‌ కమిటీ, రోశయ్య కమిటీ అంటూ నిర్ణీత గడువు, వ్యవధి లేకుండా కంటి తుడుపు ప్రకటనలు చేసి చేతులు దులుపుకోవడం వల్లనే రాష్ర్టం ఇప్పుడిలా ప్రాంతీయ ఉద్యమాగ్నులలో
తగలబడిపోతున్నది. ఇప్పటికైనా రాజకీయాన్ని ప్రజాహితాన్ని విడదీసి చూడడం ద్వారా, ప్రాంతీయ అసమానతల తొలగింపునకు తగిన సమగ్ర కృషి చేపట్టవలసి ఉంది. అన్ని ప్రాంతాల ప్రజల ఆకాంక్షలను వాస్తవ దృష్టితో గమనించడం ద్వారా, అగ్రవర్ణ పాలకుల, నాయకత్వాల స్వారీలో అణగారిపోతున్న ప్రజలలో పేరుకుపోయిన అసంతృప్తిని గుర్తించి దానిని తొలగించేందుకు శ్రీకారం చుట్టడం ద్వారా మెజారిటీ ప్రజలను సంతృప్తి పరచడానికి నడుం కట్టవలసి ఉంది.

నీళ్ళు చల్లితే మంటలు ఆరుతాయి. కిరోసిన్‌ చల్లితే ఆరకపోగా మరింతగా రగులుతాయి. రాష్ట్రంలో రగిలిన ప్రత్యేక, సమైక్య రాష్ట్ర ఉద్యమాల మంటలమీద కేంద్రం చల్లుతున్నది కిరోసిన్‌ అని ప్రత్యేకించి చెప్పుకోనక్కరలేదు. ఆంధ్ర, రాయలసీమ ప్రాంతాలలో ఉధృతమైన ఉద్యమ జ్వాలలను ఆరప్పడానికి కేంద్ర హోమ్‌ మంత్రి బుధవారం తొలి రాత్రి చేసిన ప్రకటన వల్ల తెలంగాణ ప్రాంతంలో వాతావరణం మళ్ళీ వేడెక్కడం అసహజ పరిణామం గాని, ఊహించని మలుపు గాని ఎంత మాత్రం కాదు. దీనికి బీజాలు ఈ నెల 9 తేదీనాడు చిదంబరం చేసిన అర్ధరాత్రి ప్రకటనలోనే ఉన్నాయి. 'తెలంగాణ రాష్ట్ర ఏర్పాటు ప్రక్రియ ప్రారంభమవుతుంది. దీనికి సంబంధించిన తీర్మానాన్ని అసెంబ్లీలో ప్రవేశపెట్టిస్తాం' అని ఆనాడు చిదంబరం చేసిన ప్రకటనే చిత్తశుద్ధి రహితమైనది. అంతవరకు తెలంగాణను దహించిన మంటలు ఆ ప్రకటన వల్ల ఆంధ్ర, రాయలసీమ ప్రాంతాలకు మారి అక్కడ ప్రజ్వరిల్లాయి. వాటిని ఆర్పడానికి 23వ తేదీ బుధవారం నాడు చేసిన ప్రకటన ఆ మంటలను తిరిగి పూర్వ స్థానానికి చేర్చాయి.

తెలంగాణ రాష్ట్రాన్ని ఏర్పాటు చేయదలిస్తే ఆ విషయాన్ని స్పష్టంగా చెప్పి ఉండవలసింది. అలా చెప్పడానికి ముందు దాని వల్ల వెంటనే సంభవించగల పరిణామాలు ఊహించి వాటికి ఆస్కారం లేని రీతిలో పూర్వ రంగాన్ని సిద్ధం చేసి ఉండవలసింది. అటువంటి నేర్పు, సామర్ధ్యం కేంద్రంలోని యుపిఎ నాయకత్వానికి లేవని సందేహాతీతంగా రూఢి అయిపోయింది. ప్రత్యేక, సమైక్య రాష్ట్రాల విషయంలో పరస్పర విరుద్ధ వైఖరులున్న రెండు ప్రాంతాలకు ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న సభలో తెలంగాణ రాష్ట్ర ఏర్పాటు తీర్మానం ప్రవేశపెడతామనడంలోని అతి తెలివి సుస్పష్టమే.

ముఖ్యమంత్రి రోశయ్య ఏర్పాటు చేసిన అఖిల పక్ష సమావేశంలో ప్రతిపక్షాలు తెలంగాణకు అనుకూలంగా స్పందించాయి గనుక రాష్ట్ర ఏర్పాటు ప్రక్రియను ప్రకటించామని ఆ తరువాత వాటి వైఖరులు మారాయి గనుక ఇప్పుడు ఆ ప్రకటనను వెనుకకు తీసుకుని ఏకాభిప్రాయం ద్వారా రాష్ట్ర విభజన అనవలసి వస్తున్నదని కేంద్రం అనడంలో ఎంత మాత్రం ఔచిత్యం కానరావడం లేదు. రాష్ట్ర ఏర్పాటు ప్రక్రియకు అసెంబ్లీ తీర్మానమే ఏకైక మార్గం కాదనేది వాస్తవమైనప్పుడు, బొత్తిగా సాధ్యం కాని ఏకాభిప్రాయాన్ని సాధించి పెట్టే బాధ్యతను రాష్ట్రంలోని రాజకీయ పక్షాల భుజాన ఉంచడం ఎంతమాత్రం సమంజసం కాదు. బండి ముందుకు సాగ డం ఇష్టం లేనివాడు ఎడ్లను దాని వెనుక కట్టి బిగ్గరగా అదిలిస్తాడు. చిదం బరం తొలి ప్రకటన ద్వారా కేంద్రం అదే చేసింది.

ఆంధ్ర రాయలసీమలలో అన్ని పార్టీల ప్రజా ప్రతినిధులు రాజీనామాలు సంధించి ప్రతి ఉద్యమాన్ని నడిపించిన నేపథ్యంలో కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి ప్రణబ్‌ ముఖర్జీ ఇచ్చిన వివరణ ఢిల్లీ పెద్దల చిత్తశుద్ధి లేమిని చాటింది. విప్‌ జారీ ఉండదు గనుక తీర్మానం విషయంలో ఎటువంటి భయాలు అక్కరలేదని ఆయన సీమాంధ్ర ప్రతినిధులకు సెలవు ఇచ్చారు. అయినా ఉద్యమం విరమించడానికి ఆ రెండు ప్రాంతాలవారూ అంగీకరించపోవడంతో నెపం అఖిలపక్షంలో తెలంగాణకు సై అన్న ప్రతిపక్షాలమీదకు నెట్టివేసి, ఏకాభిప్రాయ సాధనను తెరమీదకు తెస్తూ రెండోసారి చిదంబరం చేత చేయించిన ప్రకటన తెలంగాణ ప్రాంతంలో ఆరిపోయిన జ్వాలలను తిరిగి ఆకాశాన్నంటించిం దంటే కాంగ్రెస్‌ అధిష్ఠానం పగ్గాలు చేజారిన సారథి స్థితికి చేరుకున్నదనేది సుస్పష్టం. ప్రత్యేక, సమైక్య రాష్ట్ర ఆకాంక్షలు పరస్పర విరుద్ధమైనవి. రాష్ట్రంలోని రెండు ప్రాంతాల ప్రజలు ఈ రెండింటి వెంట నిలువునా చీలిపోయారు. రెండోసారి ప్రకటన చేసే ముందు రెండు ప్రాంతాల ప్రజల ఆకాంక్షలలోని సహేతుకతను కాంగ్రెస్‌ అధిష్ఠానం వివరంగా, లోతుగా అధ్యయనం చేసి ఉండవలసింది.

సమైక్య రాష్ట్రాన్ని మరి కొంత కాలం కొనసాగించి చూడాలనుకుంటే ప్రత్యేక రాష్ట్ర వాదుల భయాలను తొలగించడానికి ఎటువంటి చర్యలు తీసుకోవలసి ఉంటుందో తెలుసుకుని ఆ వైపుగా విశ్వసనీయమైన కార్యాచరణకు పూనుకోగలమని తగిన పథకాన్ని రచించి అమలు చేయగలమని చెప్పి వారిని ఒప్పించేందుకు రాజకీయ స్థాయి కృషి గట్టిగా జరిపి ఉండవలసింది. అలాగే తెలంగాణ ప్రాంతీయుల ఆకాంక్ష మేరకు రాష్ట్రాన్ని విభజించడానికే నిర్ణయిం చుకుంటే దానివల్ల తమకు కలగగలదని భావిస్తున్న హాని గురించి ఆంధ్ర, రాయలసీమ ప్రాంతీయులు పెంచుకున్న భయాలను తొలగించడానికి చేయవలసిందేమిటో కూలంకష అధ్యయనం చేసి తెలుసుకుని ఉండవలసింది. అటువంటివేమీ లేకుండా ఈ ప్రాంతం రగిలినప్పుడు ఈ ప్రాంతం ప్రతినిధులను సమావేశపరచి మంతనాలు జరిపి వారు కోరుకున్నట్టు ఒక ప్రకటన సంధించడం, ఆ ప్రాంతంవారు ఉద్యమించినప్పుడు ఆ ప్రాంత ప్రతినిధులు చెప్పినట్టు మరో ప్రకటన గుప్పించడమే జరిగాయి గాని విజ్ఞతాయుతమైన కసరత్తు జరిగిన దాఖలాలు బొత్తిగా కనిపించలేదు.

కాంగ్రెస్‌ కోర్‌ కమిటీ అనేదాని నిర్మాణంలోనే ఈ అపసవ్యత గోచరిస్తున్నది. రాష్ట్రంనుంచి ప్రధాన పక్షాల ఎమ్మెల్యేలుగా, ఎంపిలుగా ఎన్నికవుతున్న వారిలో ఎక్కువ మంది నిత్యం జనం మధ్యన ఉండి వారి బాగోగులు పట్టించుకునేవారు, వారి ఆకాంక్షలను గమనిస్తున్నవారు కాకపోవడం ఇటువంటి ఉద్యమాలు రగలడానికి ప్రధాన హేతువు అని చెప్పక తప్పదు. అలాగే కాంగ్రెస్‌ కోర్‌ కమిటీలోని ప్రణబ్‌ ముఖర్జీ, ఎ.కె. ఆంటోనీ, వీరప్ప మొయిలీ వంటివారు సైతం నేరుగా ప్రజలతో సంబంధం ఉన్నవారు, జన హృదయ స్పందనలను తెలిసినవారు కాకపోవడం, తాజాగా కార్పొరేట్‌ వ్యాపార ప్రయోజనాలతో మాత్రమే ముడిపడిన వారు రాష్ట్ర, దేశ రాజకీయాలలో ప్రాబల్యం గడిస్తూ ఉండడం రాష్ట్రోద్యమాలు, నిర్వాసితుల ఆందోళనలు వంటివి రగులుతూ ఉండడానికి కారణమని రూఢి అవుతున్నది.

చిదంబరం తాజా ప్రకటనతో తెలంగాణ ప్రాంతం తిరిగి రగులుతున్న నేపథ్యంలోనైనా కేంద్రపాలకులు ఈ రాష్ట్రాన్ని చిరకాలంగా ఉండి, ఉడిగి దహిస్తున్న ఈ సమస్యపై చిత్తశుద్ధితో సమగ్ర అధ్యయనం చేయవలసి ఉన్నది. ప్రణబ్‌ కమిటీ, రోశయ్య కమిటీ అంటూ నిర్ణీత గడువు, వ్యవధి లేకుండా కంటి తుడుపు ప్రకటనలు చేసి చేతులు దులుపుకోవడం వల్లనే రాష్ర్టం ఇప్పుడిలా ప్రాంతీయ ఉద్యమాగ్నులలో తగలబడిపోతున్నది. ఇప్పటికైనా రాజకీయాన్ని ప్రజాహితాన్ని విడదీసి చూడడం ద్వారా, ప్రాంతీయ అసమానతల తొలగింపునకు తగిన సమగ్ర కృషి చేపట్టవలసి ఉంది. అన్ని ప్రాంతాల ప్రజల ఆకాంక్షలను వాస్తవ దృష్టితో గమనించడం ద్వారా, అగ్రవర్ణ పాలకుల, నాయకత్వాల స్వారీలో అణగారిపోతున్న ప్రజలలో పేరుకుపోయిన అసంతృప్తిని గుర్తించి దానిని తొలగించేందుకు శ్రీకారం చుట్టడం ద్వారా మెజారిటీ ప్రజలను సంతృప్తి పరచడానికి నడుం కట్టవలసి ఉంది.

***************************************

SURYA

EDITORIAL

భావోద్వేగాలు - వాస్తవాలు !

 

వివిధ ప్రాంతాల మధ్య అభివృద్ధి జరిగేటప్పుడు అక్కడక్కడ కొంత అసమానత లు, హెచ్చుతగ్గులు ఏర్పడుతుంటాయి. అవి మరీ ఎక్కువగా ఉంటే, వాటిని సరిచేయడానికి గట్టిచర్యలు తీసుకునేందుకు ప్రయత్నించాలి. అంతేగానీ సమస్యను పరిష్కరించడానికి రాష్ట్రాలను విభజించి, చిన్నరాష్ట్రాలను ఏర్పాటు చేయడం వలన కొత్త సమస్యలు ఏర్పడతాయి.

ఆంధ్రప్రదేశ్‌ అవతరించి 54 సంవ త్సరాలు దాటింది. దేశంలోనే విద్య, వ్యవసాయం, సాంకేతిక రంగాల్లో అగ్రగామి రాష్ట్రంగా రూపొందింది. అయితే ఈ రోజు తెలంగాణ ఉద్యమం, దానికి ప్రతి గా సమైక్య ఆంధ్ర ఉద్యమం, ఇప్పు డు మరల తెలంగాణలో నిరసన జ్వాలలు తీవ్ర అశాంతిని సృష్టించాయి. 1956లో విశాలాంధ్ర కావాలని ఆంధ్ర శాసన సభ ఏకగ్రీవంగా తీర్మానిస్తే, హైదరాబాద్‌ శాసనసభలోని 176 మంది సభ్యుల్లో 117 మంది ఆంధ్రప్రదేశ్‌ కావాలని, తెలుగు జాతి ఐక్యంగా, ఒకే రాష్ట్రంగా ఉండాలని స్పష్టం చేసారు. 23 మంది వ్యతిరేకించగా మిగిలిన న్నడ, మరాఠా ప్రాంతాలకు చెందిన శాసనసభ్యులు ఆయాప్రాంతాలను కర్ణాటక, మహా రాష్టల్రలో విలీనం చేయాలని కోరారు. ఆరోజుల్లో ఆంధ్ర, తెలం గాణలు ఒకటి కావాలని ఉద్వేగంతో మహాకవి డా దాశరథి 'నేను వేస్తంభాల నీడలో నొకతెల్గు/ తోటనాటి సుమాలు దూసినాను./ నేను పోతన కవీశుని గంటములోని/ ఒడు పులకొన్నింటి బడసినాను./ కోటి తమ్ముల కడ రెండు కోట్ల తెల్గు/ టన్నలను గూర్చి వృత్తాంతమంద జేసి/ మూడు కోటు ల నొక్కటే ముడిబిగించి/ పాడినాను మహాంధ్ర సౌభాగ్య గీతి.' అన్నారు.

ఆ విధంగా పెద్దలు, విజ్ఞులు, కవులు కలసి ఐక్యంగా ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌ అనే మహోన్నత రాష్ట్రాన్ని రూపొందించారు. తెలం గాణలో ఆంధ్ర మహాసభలు గానీ, ఆంధ్ర, రాయలసీమలలో విశాలాంధ్ర ఉద్యమం గానీ ఒకే జాతి, ఒకే సంస్కృతి గల ప్రజ లు ఐక్యంగా పోరాడిన రోజులవి. మరి ఈ రోజు ఒకరినొకరు నమ్మలేక శత్రువుల్లా భావిస్త్తున్నారు. దీనికి కారణాలు ఏమిటి? తెలంగాణ కావాలని కోరే తెలంగాణ వాదులు- ఉద్యోగాలు వనరుల కేటాయింపులో తమకు అన్యాయం జరిగిందని ఆరోపి స్తున్నారు. అయితే ప్రభుత్వ గణాంక వివరాలు చూస్తే ఈ ఆరో పణలు ఎంత వరకు నిజం అనేది అర్ధం అవుతుంది.విద్యారంగానికి సంబంధించి, ఆంధ్ర రాయలసీమలో 1955-56లో 21764 పాఠశాలలు ఉండగా, 2006-07కి అవి 55493. అభివృద్ధి శాతం 155. తెలంగాణలో 1955- 56లలో 7938 ఉండగా 2006-07కి 40687. అంటే 412 శాతం అభివృద్ధి.

ఉపాధ్యాయుల సంఖ్య 55-56 లలో ఆంధ్ర ప్రాంతంలో 73318. అవి 06-07కి లక్షా 68వేల 967కి పెరిగాయి. అభివృద్ధి శాతం 366. జూనియర్‌ కళాశాల సంఖ్య ఆంధ్ర రాయలసీమలలో 36 నుంచి 2005-06రి 2006కి పెరిగాయి. తెలంగాణలో 15 నుంచి 1706 ి పెరిగాయి.పంటల విషయంలో ఆంధ్ర రాయలసీమలలో వరిసాగు 4 లక్షల 88 వేల నుంచి 63 లక్షలకు చేరింది. 36 శాతం అభివృ ద్ధి, తెలంగాణలో 19 లక్షల 39 వేల ఎకరాల నుంచి 36 లక్షల 52 వేలకు- 88 శాతం పెరిగింది. అదేవిధంగా చెరకు పంట దిగుబడి ఉత్పత్తి ఆంధ్ర రాయలసీమలో 26 శాతం కాగా, తెలంగాణలో 255 శాతం ఉంది. పత్తి ఉత్పత్తి ఆంధ్ర రాయల సీమలో 539 శాతం పెరగగా, తెలంగాణలో 1471 శాతంకి పెరిగింది.

వైద్యరంగానికి వస్తే ఆంధ్ర రాయలసీమలో ఆసుపత్రుల పెరుగుదల 684 శాతం ఉండగా, తెలంగాణలో 569 శాతం ఉంది. ఆసుపత్రి పడకల విషయంలో ఆంధ్రాలో 149 శాతం పెరగగా, తెలంగాణాలో 257 శాతం ఉంది. రహదారుల నిర్మా ణంలో ఆంధ్ర రాయలసీమలకన్నా తెలంగాణలో ఎక్కువ శాతం అభివృద్ధి చేశారు.సేద్యపునీటి రంగంలో ఆంధ్ర రాయలసీమల్లో 1955-56 లో సాగు విస్తీర్ణం ముఫె్పై నాలుగున్నర క్షల ఎకరాలుండగా, 2005-06లో ఇది 96 లక్షల ఎకరాలకు పెరిగింది. తెలంగా ణలో 23 లక్షల ఎకరాల నుండి 55 లక్షల ఎకరాలకు పెరిగిం ది. డా వై.ఎస్‌. రాజశేఖర రెడ్డి ముఖ్యమంత్రి అయిన తరు వాత జలయజ్ఞం ద్వారా రూ.126 వేల కోట్లు ఖర్చుకాగల 74 నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులు చేపట్టారు.అందులో సింహభాగం నిధులు తెలంగాణ ప్రాంతానికే కేటాయించారు. ఇప్పుటికి దాదాపు 30 ప్రాజెక్టులు పూర్తయ్యాయి.

వ్యక్తి గత అదాయం విషయంలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌ సగటు తల సరి ఆదాయం 2001లో రూ. 17,195 ఉండగా అది 2006- 07కి రూ. 30,439 అయింది. ఆంధ్ర రాయలసీమ ఏరియా లో ఈ తలసరి సగటు ఆదాయం రూ. 30,133, తెలంగాణ ప్రాంతంలో రూ. 29,711. మనం భారీ సేద్యపు నీటిప్రాజెక్టుల విషయంలో నాగార్జున సాగర్‌, శ్రీరామసాగర్‌, వంశధార, శ్రీశైలం జలవిద్యుత్‌ ప్రాజె క్టులు, తెలుగు గంగ నిర్మించాం. ఇంకా అనేక ప్రాజెక్టుల్ని జల యజ్ఞం ద్వారా నిర్మిస్తున్నాం. హైదరాబాదులో ఎన్నో కేంద్ర ప్రభుత్వ ప్రాజెక్టులు, విశాఖలో ఉక్కు కార్మాగారం, కృష్ణపట్నం ఓడరేవు- మరెన్నో భారీ పరిశ్రమలను ఏర్పాటు చేసుకున్నాం. ఇన్ఫర్మేషన్‌ టెక్నాలజీ, ఫార్మాస్యూటికల్‌‌‌, వైద్యరంగాలలో ఏ రాష్ట్రం సాధించని ప్రగతిని సమైక్యంగా సాధించాం.

ప్రస్తుతం ఉన్న ధరల ప్రకారం ఆంధ్రప్రదేశ్‌ ఎస్‌.ఎన్‌.డి. పి. రూ. 35,864. దేశంలో 5వ స్థానంలో ఉంది. గుజరాత్‌, మహారాష్ట్ర, కేరళ, కర్ణాటక రాష్ట్రాల తరువాత మనమే. సేద్యపు నీటి విషయంలో వై.ఎస్‌ రాజశేఖర రెడ్డి ముఖ్యమంత్రిగా ఉండ గా చేపట్టిన జలయజ్ఞం ప్రాజెక్టులు పూర్తి అయితే సేద్యపునీటి వనరుల్లో మన రాష్ట్రం అన్ని రాష్ట్రాల కన్నా అగ్రగామిగా ఉం టుందన్న దాంట్లో ఎటువంటి సందేహం లేదు. వివిధ ప్రాంతాల మధ్య అభివృద్ధి జరిగేటప్పుడు అక్కడక్కడ కొంత అసమానతలు, హెచ్చుతగ్గులు ఏర్పడుతుంటాయి. అవి మరీ ఎక్కువగా ఉంటే, వాటిని సరిచేయడానికి గట్టిచర్యలు తీసుకునేందుకు ప్రయత్నించాలి. అంతేగానీ సమస్యను పరిష్క రించడానికి రాష్ట్రాలను విభజించి, చిన్న రాష్ట్రాలను ఏర్పాటు చేయడం వలన కొత్త సమస్యలు ఏర్పడతాయి.
అయితే కొందరు ఆర్థిక శాస్తవ్రేత్తలు చిన్నరాష్ట్రాల వలన సు పరిపాలన, శీఘ్రగతిన అభివృద్ధి సాధిస్తామని చెపుతూ చత్తీస్‌గఢ్‌, జార్ఖండ్‌, ఉత్తరాంచల్‌ రాష్ట్రాలు వార్షిక పెరుగుదల రేటు- లక్ష్యం కన్నా అధిక శాతం సాధించాయని, కనుక చిన్న రాష్ట్రాలలోనే ప్రజలకు చేరువగా పాలన ఉంటుందనీ, అందువల్ల తెలంగాణను చిన్న రాష్ట్రంగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌ నుండి వేరు చేయాలని డిమాండు చేస్తున్నారు.అయితే ఈ వాదం ఎంత వరకు సమంజసమో పరిశీలి ద్దాం. 1966లో పంజాబ్‌, హర్యానా, హిమాచల్‌ ప్రదేశ్‌లు భాషా పరంగా వేర్వేరు ప్రాంతాలు కాబట్టి మూడు రాష్ట్రాలుగా విభజించారు. పంజాబు వారు మాట్లాడే భాష (గురుముఖి), హర్యానా భాష (హిందీ), హిమాచల్‌ ప్రదేశ్‌ భాష (వారి ప్రాంతీ య భాష). భాషా పరంగా పరిపాలనా సౌలభ్యం కోసం వీటిని ఏర్పాటు చేశారు.

తరువాత ఎన్‌.డి.ఎ. ప్రభుత్వం ఉత్తరాం చల్‌, జార్ఖండ్‌, చత్తీస్‌గఢ్‌ ప్రాంతాలను ఏర్పాటు చేసింది. వీటి ఏర్పాటు వెనుక ముఖ్య కారణాలు ఏమిటని పరిశీలిస్తే, రాజ కీయ నాయకులకు ఎప్పుడైతే సరైనపదవులు లభించలేదో, అప్పుడు ఇటువంటి ఉద్యమాలు ఏర్పడుతున్నాయని పలువురు రాజకీయ విశ్లేషకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు. కేంద్ర ప్రభుత్వం తెలంగాణ ఏర్పాటు చేయాలనే ప్రకటనతో విదర్భ, ఋందేల్‌ఖండ్‌, సౌరాష్ట్ర, హరిత ప్రదేశ్‌, మహాఖోస్ల, కూర్గు, గుర్ఖాలాండ్‌- ప్రత్యేక రాష్ట్రాలను ఏర్పాటు చేయాలని డిమాండ్‌ ప్రారంభమైంది.రాజకీయ, ఆర్ధిక శాస్తవ్రేత్తలు దేశంలో చిన్న రాష్ట్రాలుగా ఏర్ప డిన తరువాత వాటి ఆర్థికాభివృద్ధిని, అవి ఎదుర్కొన్న సమస్యల్ని పరిశీలించిన తరువాత చిన్న రాష్ట్రాలు, శీఘ్రగతిన అభివృద్ధి చెందుతాయనే వాదన సరికాదని, వాటి అభివృద్ధి మందగిం చడంతో బాటు, అనేక ఇతర రాజకీయ పరిణామాలు సంభవి స్తున్నాయని పేర్కొన్నారు.

కొందరు ఆర్థిక శాస్తవ్రేత్తలు చెప్పినట్లు చత్తీస్‌గఢ్‌, జార్ఖండ్‌ రాష్ట్రాలు అభివృద్ధి లక్ష్యాలను మించి సాధిం చాయన్న వాదన సమంజసం కాదు. నిజానికి ఆ రెండు రాష్ట్రా లు- తమకున్న అపార ఖనిజసంపదను, మానవ వనరులను ఉపయోగించుకోలే పోయాయని, చిన్న రాష్ట్రాల ప్రయోగం వికటించిందని ప్రొఫెసర్‌ కిషోర్‌ అనే ఆర్థిక ప్రముఖుడు చెప్పా డు. ఎస్‌.ఎన్‌.డి.పి ప్రాతిపదికగా దేశంలో ఉత్తరాఖండ్‌ 23 వ స్థానంలో, చత్తీస్‌గఢ్‌ 24, జార్ఖండ్‌ 28వ స్థానంలో ఉన్నాయి. ఆర్థికంగా అటువంటి పరిస్థితి అయితే, ఇక శాంతి భద్రతల విషయంలో చత్తీస్‌గఢ్‌ రాష్ట్రం ఉగ్రవాదులు, నక్సల్‌ విధ్వం సాలతో సతమతమవుతోంది. హర్యానా, మేఘాలయలలో మెజారిటీ సాధించడానికి ప్రజాస్వామ్య పద్ధతులుగా కాకుండా, రాత్రికి రాత్రే పార్టీ ఫిరాయింపులు జరుగుతున్నాయి.
హర్యానా రాష్ట్రం ఆయారాం-గయారాంలకు ప్రసిద్ధి. ఇటీవల శాసనసభ ఎన్నికల్లోకూడా మెజారిటీ కోసం ఎన్నికైన ఇండిపెండెంట్‌ సభ్యులను ప్రలోభపర్చి అధికారానికి వచ్చారు.ఇక జార్ఖండ్‌లో, ఒకే ఓటు ఉన్నా, అందరికీ ఆమోదయో గ్యంగా ముఖ్యమంత్రిగా ఎన్నికైైన మధు కోడా అవినీతి రాజకీ య చరిత్రలోనే ఒ రికార్డు. అంటే చిన్న రాష్ట్రాల ఏర్పాటు వలన అభివృద్ధి అనేది అంతంత మాత్రమే. కులం, వర్గం, ధనం ఇతర ప్రలోభాలే రాజ్యమేలుతాయి. రాజకీయ సుస్థిరత అంతంత మాత్రమే. అందుకే ప్రముఖ రాజకీయ విశ్లేషకులు, ఆర్థ్థిక శాస్తవ్రేత్త ప్రొఫెసర్‌ రణబీర్‌ సింగ్‌ చిన్న రాష్ట్రాల ఏర్పాటు చేయడానికి ఒక ప్రాతిపదిక ఉండాలని, కేవలం తాత్కాలిక ఉద్రేకాలకు, రాజకీయ పరిణామాలకు కొత్త రాష్ట్రాలు ఏర్పాటు చేస్తే అనేక తీవ్ర సమస్యలకు దారితీస్తాయని అంటున్నారు.

ముఖ్యంగా ప్రస్తుతం ఉన్న రాష్ట్రాలను విభజించినట్లైతే సరిహద్దుల ఏర్పాటు, నదీజలాల కేటాయింపు, వనరుల పంపిణీ వంటి సమస్యలు‚ రావణాసురుడి కాష్ఠంలా ఏళ్లతరబడి కొనసాగు తూనే ఉంటాయి.భాక్రా నంగల్‌ ప్రాజెక్టు సేద్యపునీటిజలాల పంపిణీలో పంజాబ్‌, హర్యానా రాష్ట్రాల మధ్య వివాదం సంవత్సరాల బాటు కొనసాగింది. కేంద్రప్రభుత్వం ప్రస్తుత తెలంగాణ సమస్యను పరిష్కరించే ముందు ఇందుకు సంభందించిన అంశాల గురిం చి ఆయా ప్రాంతాలకు చెందిన విద్యావంతులు, పార్టీల నాయ కులు, మేధావులతో సంప్రదించి నిర్ణయం తీసుకోవాలి.

ఆకిరి రామకృష్ణారావు

***************************************

SURYA

EDITORIAL

మిన్నంటుతున్న ఆకలి కేకలు

 

దేశంలో ఆకలి కేకలు నానాటికీ పెరుగుతున్నాయి. అభివృద్ధి చెందుతున్న 88 దేశాలలో భారత్‌ 66 వ స్థానంలో ఉండడమే ఇందుకు ఉదాహరణ. నేషనల్‌ శాంపిల్‌ సర్వే ప్రకారం దేశంలోని 76 శాతం మందికి తగినంత ఆహారం దొరకడం లేదు. దేశంలోని ప్రభుత్వ గిడ్డంగుల్లో 84 శాతం అధిక నిల్వలున్నా పేదల వంటిళ్ళు మాత్రం తిండి గింజలు లేక బోసిపోతున్నాయి. ఈ అయిదేళ్ళలో కేంద్ర ప్రభుత్వం రాష్ట్రాలకు ఇచ్చే ఆహార ధాన్యాల కోటాలో 325 టన్నులు కోత పెట్టింది. 2006-08 కాలంలో దారిద్య్రరేఖకు ఎగువన ఉన్నవారికి ఇచ్చే కోటాలో 73.4 శాతం కోత పెట్టింది. పేదలకు గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో రోజుకు రూ.11.80, పట్టణ ప్రాంతాల్లో రూ.17.80 కూలి కూడా లభించని పరిస్థితి ఉంది.

అసలు ఇప్పటివరకూ దేశంలోని పేదల సంఖ్య ఎంత అనేది తేలకపోవడం విడ్డూరం. 30 కోట్లమంది అని ప్రణాళికాసంఘం చెబుతోంది. 40 కోట్లు అని గ్రామీణాభివృద్ధి శాఖ వారు అంటున్నారు. 45 కోట్లు అనేది ప్రణాళికా సంఘం అంచనా. 50 కోట్లు అని ఎన్‌.సి. సక్సేనా కమిటీ వెల్లడించింది. 75 కోట్లు అని అర్జున్‌సేన్‌ గుప్తా కమిటీ, 29 కోట్ల 7 లక్షలని సురేష్‌ టెండూల్కర్‌ కమి టీ పేర్కొంది. వీటిల్లో ఏ సంఖ్యని పరిగణనలోకి తీసుకుని ప్రభుత్వం దారిద్య్ర నిర్మూలనకు కృషి చేయాలి? పొట్టనింపుకోవడానికే చాలని ఆదాయాన్ని పేదరికానికి కొలబద్దగా పేర్కొని పేదల సంఖ్యను తగ్గించి చూపి ప్రభుత్వాలు తమ బాధ్యతలను వదిలించుకునే ప్రయత్నాలను చేస్తున్నా యి. 1994 నాటి మొదటి ప్రపంచ మానవాభివృద్ధి సూచిలో భారత్‌ స్థానం 134 కాగా, తాజా సూచిలో 132వ స్థానం. అంటే గడచిన 15 ఏళ్ళ కాలంలో మన దేశం రెండు స్థానాలు మాత్రమే పైకి ఎగబాకగలిదింది.
పేదరికం నిర్మూలనకు కేంద్ర ప్రభుత్వం బడ్జెట్‌లో చేస్తున్న కేటాయింపులు రూ.75 వేల కోట్లనుంచి 120 వేల కోట్లకు పెరిగాయి. అయినా ఖర్చుకు, ఫలితాలకు పొంతన లేదు. గత ప్రధాని ఇందిరా గాంధీ గరీబీ హఠావో అన్నా, నేడు మన్మోహన్‌ సింగ్‌ ఆమ్‌ ఆద్మీ అన్నా ఇవి నినాదాలుగానే మిగిలిపోయాయి తప్ప ఆకలి కేకలను తగ్గించలేకపోయాయి.ఆకలితో బాధపడుతున్న 119 దేశాలలో భారత్‌ 94వ స్థానంలో ఉంది. 2008-09లో ఆహార ధాన్యాల ఉత్పత్తి అంచనా 22.8 కోట్ల టన్నులు. 2015 నాటికి దేశప్రజలకు 25 కోట్ల టన్నుల ఆహార ధాన్యాలు అవసరమవుతాయని అంచనా. ఈ ఏడాది ఫిబ్రవరి నాటికి భారత్‌లో సరైన తిండి లేనివారు 23 కోట్ల మంది ఉన్నారు. దేశంలో 3 ఎకరాల రైతుకు వచ్చే ఆదాయం కంటె ఒక బ్యాంక్‌ గుమాస్తాకు రాబడి ఎక్కువ అని తేలింది. వ్యవసాయ,వృత్తి, ఉపాధి రంగాలలో నెలకొన్న సంక్షోభమే ఆకలి చావులకు కారణమని విశ్లేషణ జరిగింది. రాష్ట్రంలో దారిద్య్రానికి దిగువన యాభై లక్షల కుటుంబాలున్నాయని ప్రణాళికా సంఘం లెక్క లు చెబుతున్నాయి.
ప్రభుత్వం రెండు కోట్ల తెల్ల రేషన్‌ కార్డులు జారీ చేసింది. దానిని బట్టి రాష్ర్టంలో 90 శాతం కుటుంబాలు దారిద్య్ర రేఖకు దిగువన ఉన్నాయని అర్ధమవుతోంది. కానీ దారిద్య్ర నిర్మూలన పథకాల సంఖ్యకు మాత్రం కొదవ లేదు. అయితే ఆ పథకాల ఫలాలు మాత్రం పేదలకు చేయడం లేదు. అందువల్ల పాలకులు ఆకలి కేకలపై దృష్టి పెట్టాలి. ఆహార సంక్షోభం, ఆర్థిక మాంద్యం, ధరల పెరుగుదల వంటి మహమ్మారులను అరికట్టాలంటే వ్యవసాయ రంగానికి పెద్ద పీట వేయాలి. తక్కువ విస్తీర్ణంలో ఎక్కువ దిగుబడులు వచ్చే విధంగా ఆధునిక వ్యవసాయ సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని అన్నదాతలకు అందించాలి. ఆకలితో అలమటిస్తున్న దేశాలలో భారత దేశం 66వ స్థానంలో ఉన్నదనే వాస్తవం పట్ల మన రాజకీయ నాయకులెవ్వరూ ఆందోళన చెందుతున్నట్టు కనిపించడం లేదు. ఇప్పటికైనా రాజకీయ పార్టీలు నిరుద్యోగం, దారిద్య్రం, ఆకలి వంటి సమస్యల పరిష్కారానికి నడుం కట్టాలి.

నీరుకొండ ప్రసాద్‌

***************************************

SURYA

EDITORIAL

వరద దకృథంలో తెలంగాణా సమస్య -3

 

ఉమ్మడి రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికి ఆదాయంగా, రాష్ట్రంలో వున్న అన్ని ప్రాంతాల నించీ పన్నులు వస్తాయి.ఆంధ్రా, రాయలసీమా, తెలంగాణా ప్రాంతాలనించీ. ఆ ఆదాయాల్లో నించి ఏ ప్రాంతం కోసం ఎంత ఖర్చయ్యిందో లెక్కలు చూస్తే, ఏ ప్రాంతం నించి ఎంత మిగిలిందో తెలుస్తుంది. ఒక వేళ ఆంధ్రా ప్రాంతం ఇచ్చిన ఆదాయంలో నించే ఎక్కువ మిగులు వుందనీ, అది తెలంగాణా కోసమే ఖర్చయిందనీ లెక్కల్లో తేలితే, అదే నిజమైతే అదంతా తెలంగాణా నించి వెనక్కి తీసుకునే హక్కు ఆంధ్రాకి వుంటుంది. లేదా, అదే హక్కు తెలంగాణాకి వుంటుంది. ఆ రకంగా లెక్కలు చూస్తే, అభివృద్ధి సమస్య తేలుతుంది. 'తెలంగాణా కోసం ఇంత పెట్టాం, అంత పెట్టాం. హైదరాబాదుని అభివృద్ధి చేశాం' అనే ఆంధ్రా ఆవేదన లెక్కల ద్వారా తేలిపోయి, రావలసినదంతా వెనక్కి వస్తుంది. ఆ లెక్కలు చూసుకోవాలిగానీ 'అభివృద్ధి చేశాం' అని ఏ ప్రాంతం వారూ అనకూడదు. అది ప్రజల జీవితాల్లో అభివృద్ధి అవ దు. అసలు సమస్యని వదిలేసి అభివృద్ధి పాట ఎత్తుకోకూడదు.

అసలు సమస్య ఏమిటంటే, 2 రాష్ట్రాలూ కలవడానికి అనేక సందేహాలతో వున్న తెలంగాణాకి, ఆంధ్ర ప్రాంత నాయకులు అనేక హామీ లు ఇచ్చి, ఒప్పందాల పత్రాలు రాసి, ఉమ్మడి రాష్ట్రం ఏర్పరిచారు. కానీ, హామీలు అమలు చెయ్యలేదు. తర్వాత వచ్చిన జీవోలు కూడా అమలు కాలేదు. ఆ ఒప్పందాలూ, ఆ జీవోలూ అమలు చెయ్యడానికి సాధ్యం కానివి అయితే, తెలంగాణాకి ఆ హామీలు ఇవ్వకుండా వుండవలసింది. 2 రాష్ట్రాలూ విడి విడిగానే వుండేవి. కలయిక వల్ల ఇప్పుడు వచ్చిన సమస్యలేవీ అప్పుడు వచ్చేవికావు.ఒప్పందాలు అమలు జరగకపోతే, ఏ నిరసనలూ పని చెయ్యకపోతే ఇక తెలం గాణాకు మిగిలిన మార్గం ఏమిటి?ఏదైనా కొత్త ఒప్పందం చేసుకున్నా, అది కూడా అమలు జరగదనే అనుభవాలు తెలంగాణాకి అనేకం కలిగాయి. కాబట్టి, ఇక ఒప్పందాల వల్ల ప్రయోజనం ఉండదనీ, వాటిని నమ్మనక్కరలేదనీ, వెనకటిలాగే విడిగా అయిపోవాలనీ తెలంగాణా అభిప్రాయపడుతోంది. ఇదే చాలా కాలంనిం చీ వున్న సమస్య.

తెలంగాణా ఒకప్పుడు వేరే రాష్ట్రం కాబట్టి, అది ఏ హామీల మీద కలిసిందో ఆ హామీలు అమలు జరగలేదు కాబట్టి, అది ఉమ్మడి రాష్ట్రం నుంచి విడిపోవాలని నిర్ణయించుకుంటే, అది దాని హక్కు. కలవాలని కోరుకున్నప్పుడైతే ఇరు పక్షాల అంగీకారాలూ వుండాలి గానీ, అందు లో ఏ పక్షం అయినా విడిపోవాలని కోరుకుంటే, దానికోసం రెండో పక్షం అంగీకారం అక్కరలేదు. ఇరు పక్షాలకూ విడిపోయే నిర్ణయాలే వుంటే, ఆ విడిపోవడం సామరస్యంగా జరిగిపోతుంది. ఈ తెలంగాణా సమస్యలో 'సమైక్యాంధ్ర' అని మాట్లాడే వాళ్ళ పక్షాన న్యాయమూ లేదు; రెండో పక్షాన్ని విడిపోకుండా ఆపే హక్కూ లేదు. సమైక్యత మీద అంత ప్రేమ అయితే, రెండో పక్షాన్ని ఒప్పించడానికి ప్రయత్నించాలి. చేసిన తప్పులు ఒప్పుకుని కలిసే వుందామని మళ్ళీ మళ్ళీ అడగాలి. దానికి రెండో పక్షం అంగీకరిస్తేనే గానీ, లేకపోతే 'మాతో కలిసి వుండవలసిందే' అని ఆజ్ఞాపించడానికి ఎవరికీ హక్కు వుండదు.

ఇంత చిన్న విషయం సమైక్యత వారికి తెలియదని అనుకోకూడదు. బెదిరింపు ఏమైనా పనిచేస్తుందేమోనని వారు ఆశపడుతున్నారు. అంతే. కానీ విడిపోదల్చిన వారిని నిలుపుకునే మార్గం బెదిరింపు కాదనీ, పోరాటం కాదనీ, సమైక్యత వారు రోజూ తెల్లారగట్ల ఒక సారి గుర్తు చేసుకుని దాన్ని రోజంతా నిలుపుకోవడం వారికే చాలా మంచిది. తెలంగాణా వారి పక్షాన న్యాయం వుందని అనేక రుజువులతో తేలిపోయిన తర్వా త, సమైక్యత వారు దాన్ని ఒప్పేసుకుని మౌనం వహిస్తే, వారికి ఇంకా మంచిది.అనేక ఒప్పందాల, జీవోల బెడద వారికి తప్పుతుంది. ఎవరి దారిన వారు వుండవచ్చు. ఈ సమస్య మీద నాకు గతంలో 'అయ్యో, విడిపోవడమేనా?' అనిపించేది. కానీ ఉమ్మడి రాష్ట్రం ఏర్పడ్డ చరిత్ర అంతా అర్ధం చేసుకున్నాక '50 సంవత్సరాలు సహించారు, చాలు. సహనానికి ఇంత కాలం అక్కరలేదు' అని ఇప్పుడు అనిపిస్తోంది. ప్రత్యేక తెలంగాణా సమస్యకి నా సమర్ధన, కమ్యూనిస్టు పాఠకులకు సబబుగా అనిపించకపోవడానికి కారణం, ఇప్పుడు చెప్పిన వివరాలు వెనకటి వ్యాసంలో లేకపోవడం వల్లనే కావచ్చు అనుకుంటున్నా ను. వారి ప్రశ్నలకూ, సందేహాలకూ, జవాబులు చెప్పడం కూడా నా బాధ్యత. అయితే, వారి ప్రశ్నల్ని ఎక్కువ వాక్యాలతో యధాతథంగా వుంచకుండా, తగ్గించి గానీ, పెద్ద ప్రశ్నల్ని 2 ప్రశ్నలుగా విభజించిగానీ ఇస్తాను.

1.        తెలంగాణా సమస్య, ఆంధ్రా బూర్జువాలకూ, తెలంగాణా బూర్జువాలకూ ఉన్నసమస్య. దాన్ని కమ్యూనిస్టులు పట్టించుకోవాలా?

జ. 'సమస్య' అని కనబడే దాన్ని దేన్ని అయినా కమ్యూనిస్టులు పట్టించుకోవాలి. ఆ సమస్యకి కారణాలేమిటో, పరిష్కారాలేమిటో తెలుసుకోవాలి. ప్రతీ సమస్యలోనూ ప్రజల ప్రయోజనాలు ఇమిడి వుంటాయి. బూర్జువాల మధ్య జరిగే ఘర్షణల్లో కూడా ప్రజలకు మంచి జరగడమో, చెడ్డ జరగడమో వుంటుంది. బూర్జువాల ఘర్షణలు ప్రజల పాత్రే లేకుండా విడిగా సాగవు. తెలంగాణా సమస్యని తీసుకుంటే, వేర్పాటు తెలంగాణా ఉద్యమంలో తెలంగాణా ప్రజల ప్రయోజనాలు కూడా ఇమిడి వున్నాయి.కమ్యూనిస్టులు ఈ సమస్యని పట్టించుకోవలసింది బూర్జువాల కోసం కాదు, సమస్యల్లో చిక్కి వున్న ప్రజల కోసం. ప్రజలకు హానిగా వున్న ఏ సమస్యని అయినా కమ్యూనిస్టులు పట్టించుకోవాలి.

2. బూర్జువాలు చేసుకునే ఒప్పందాలు అమలు జరగవని, తెలంగాణా బూర్జువాలకు తెలియదా?
జ. ఈ ఒప్పందాలు బూర్జువాలకూ, శ్రామికులకూ మధ్య కాదు. బూర్జువా గ్రూపుల మధ్యే. గ్రూపుల మధ్య ఒప్పందాలు ఎప్పుడూ ఎక్కడా అమలు జరగకపోతే, అసలు బూర్జువా వర్గమే ఉనికిలో నిలబడదు.ఒప్పందాల్ని ఎగవెయ్యడం కొంత వరకూ జరిగితే జరుగుతుంది గానీ, వాటిని పూర్తిగా వదిలెయ్యడం ఎక్కడా జరగదు. తెలం గాణా సమస్యలోనే అది జరిగింది. 'ఇలా జరుగుతుందని తెలంగాణా బూర్జువాలకు తెలీదా?' అని మీరడగడం అంటే దాని అర్ధం అలా జరగడం తప్పనీ, ఆంధ్రా బూర్జువాలు ఆ తప్పు చేశారనీ, మీరు కూడా చెపుతున్నట్టే. ఇక్కడ వేసుకోవలసిన ప్రశ్న 'ఇలా జరుగుతుందని తెలంగాణా నాయకులకు తెలియదా?' అని కాదు. 'ఇలా జరగడం నిజమేనా' అని ప్రశ్న వేసుకోవాలి. అలా జరగడం నిజమే అయితే, అప్పుడు తెలంగాణా ఏం చెయ్యాలో ఆ విషయం మీదే మాట్లాడాలి.

3. కమ్యూనిస్టులు, బూర్జువా ఉద్యమాన్ని సమర్ధించడం శ్రామిక వర్గ దృక్పథం అవుతుందా?
జ. మొదటి ప్రశ్నకి జవాబు కూడా తీసుకోండి. ఏ ఉద్యమంలోనైనా న్యాయం వుంటే, ఆ న్యాయాన్ని సమర్ధించడం, శ్రామిక వర్గ దృక్పథానికి వ్యతిరేకం అవదు. పైగా అది శ్రామిక వర్గ దృక్పథంలో భాగమే అవుతుంది. బూర్జువాల మధ్య ఘర్షణల్ని అయినా, బూర్జువాలకూ శ్రామికులకూ మధ్య ఘర్షణల్ని అయినా, సమాజంలో తల ఎత్తే ఏ సమస్యని అయినా శ్రామిక వర్గ దృక్పథంతోనే అర్ధం చేసుకోవాలి.న్యాయం వున్నచోట దాన్ని సమర్ధించాలి.

4. ఉమ్మడి రాష్ట్రం ఏర్పడేటప్పుడు తెలంగాణాలో ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ జరగలేదు కాబట్టి, ఇప్పుడు ప్రత్యేక తెలంగాణా సమస్యలో ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ అక్కరలేదన్నారు మీరు.అప్పుడు తప్పు జరిగితే, ఆ తప్పు ఇప్పుడు కూడా చెయ్యాలా? ప్రజాభిప్రాయం కాకపోతే ఎవరి అభిప్రాయం కావాలి?

జ. ప్రతీ మార్పుకీ ప్రజాభిప్రాయమే కావాలి. లేకపోతే అది ప్రజాస్వామ్యం అవదు. కానీ, ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ జరగాలంటే దానికో చట్టం వుండాలి. అలాంటి చట్టం మన రాజ్యాంగంలో లేదు. మొదట బిల్లు పెట్టి, మెజారిటీ తీర్మానం చేసి, చట్టం రావాలంటే అది అనేక సంవత్సరాల వ్యవహారం. అది ఇప్పుడు సాధ్యం కాదు కాబట్టి, ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ జరగకపోయినా తప్పు అవదని చెప్పడం అది. ఆంధ్రతో కలిసేటప్పుడు అవసరం లేకపోయిన ప్రజాభిప్రాయం, ఆంధ్ర నించి విడిపోయేటప్పుడు తప్పనిసరి కాదు- అనడం అది.దాని అర్ధం, ప్రజాభిప్రాయం ఎప్పుడూ అక్కరలేదని చెప్పడం కాదు. ప్రస్తుత సమస్యలో ఉద్యమకారుల అభిప్రాయాల మీదే ఆధారపడాలి. ఉద్యమకారులు, ప్రజాభిప్రాయాన్ని కూడా సమీకరించగలగాలి. ఈ ఒప్పందాల, హామీల జాబితాని కరపత్రాల రూపంలో ప్రజల ముందు పెట్టాలి. ఆ హామీలు అమలు జరగకుండా ఏం జరిగిందో, చాలా తేలిగ్గా ప్రజలకు అర్ధమయ్యే విధంగా వివరించాలి.

5. ప్రత్యేక తెలంగాణా ఏర్పడితే, అక్కడ ఏర్పడే ప్రభుత్వం బూర్జువా ప్రభుత్వమే కదా? ఆ ప్రభుత్వ పాలనలో ఆ రాష్ట్రానికి ఏం మార్పులు జరుగుతాయి? ఆ ఒప్పందాలు ఎన్నాళ్ళు వుండాలి?
జ. ఉమ్మడి రాష్ట్రంలోనే వుంటే, అది బూర్జువా ప్రభుత్వం కాదా? ఉమ్మడిగా కలిస్తే తెలంగాణాకి ఏం మార్పులు జరుగుతాయని పెద్ద మనుషుల ఒప్పందం హామీలిచ్చిందో; కానీ ఆ హామీలు అమలు జరగకపోవడం వల్ల ఏ మార్పులు జరగలేదో, ఆ మార్పులైతే విడి రాష్ట్రం వల్ల జరుగుతాయి. బూర్జువా పాలనలో కమ్యూనిస్టు మార్పులు జరుగుతాయని ఎవ్వరూ చెప్పడం లేదు; వాటిని ఎవ్వరూ ఆశించకూడదు. ప్రత్యేక రాష్ట్రంలో, ఇతరుల ఒప్పందాల మీద ఆధారపడవలసిన అవసరం వుండదు. వాళ్ళ ఉద్యోగాలు వాళ్ళకే అందుతాయి. విద్యాసంస్థల్లో వాళ్ళ సీట్లు వాళ్ళకే దక్కుతాయి. ఒక రాష్ట్రానికి ఎంత నీటి మీద హక్కు వుంటుందో అంత నీరు వాళ్ళకి అందుతుంది. బూర్జువా పాలనలో ఇతర రాష్ట్రాలన్నీ ఎలా వున్నాయో, తెలంగాణా కూడా అలాగే వుండగలుగుతుంది. దాని లక్ష్యం అంతవరకే. ఒప్పందాలకు ఒక కాల పరిమితి పెట్టుకోలేదు. ఒప్పందాల్ని కనీసం 30, 40 సంవత్సరాల పాటైనా సవ్యంగా పాటించి ఆ తర్వాత వాటిని వదిలేద్దాం- అని పునర్విచారణ చేసుకుంటే అది వేరు.

6. 'నిరుద్యోగం' అనేది పెట్టుబడిదారీ విధానం వల్ల ఏర్పడుతుందని, కమ్యూనిస్టులం చెప్పుకుంటాం. ప్రత్యేక తెలంగాణా నిరుద్యోగాన్ని ఎలా నిర్మూలించగలుగుతుంది?

జ. పెట్టుబడిదారీ విధానం వల్ల ఏర్పడే నిరుద్యోగం అయితే, అన్ని రాష్ట్రాల్లోనూ వున్నట్టే, ప్రత్యేక ఆంధ్రలో కూడా వున్నట్టే, ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో కూడా వున్నట్టే, రేపు ప్రత్యేక తెలంగాణాలో కూడా వుంటుంది. ఇక్కడ మాట్లాడవలసింది ఆ నిరుద్యోగం సంగతి కాదు. ఉమ్మడి రాష్ట్రం ఏర్పడేటప్పుడు ఆంధ్రా బూర్జువాలు తెలంగాణాకి 33% ఉద్యోగాలు ఇస్తామని చెప్పారే, ఆ ఉద్యోగాలు ఇవ్వలేదే, ఆ సంగతే ఇప్పుడు మాట్లాడుకుంటున్నాం.

33% ఉద్యోగాలు రావలసిన చోట 13% ఉద్యోగాలే వచ్చాయనుకుందాం. ఇంకా 20% ఉద్యోగాలు రాలేదు కాబట్టి, అది, ఒప్పందాన్ని తప్పడం వల్ల సంభవించిన నిరుద్యోగం. ఒప్పందాలు సవ్యంగా అమలు జరిగి, 33% ఉద్యోగాలు వచ్చి, ఆ పైన ఇంకా నిరుద్యోగం వుంటే అది వేరే సమస్య. ఒప్పందాలు అమలు జరగకపోవడం వల్ల తెలంగాణాకి ఏర్పడిన ప్రత్యేక సమస్యల్నీ, పెట్టుబడిదారీ విధానం వల్ల అన్ని రాష్ట్రాలకూ ఏర్పడే జనరల్‌ సమస్యల్నీ ఏకం పాకం చేస్తే, ఏ సమస్యా అర్ధం కాదు. ఇక్కడ ఏ ప్రత్యేక పరిస్థితి వుందో దాన్ని చూడండి! (ఇంకా ఉంది)

రంగనాయకమ్మ

***************************************

 

Project By

 

SAMARTH

a trust – of the people by the people for the people

An Organisation for Rastriya Abhyudaya

(Registered under Registration Act 1908 in Gorakhpur, Regis No – 142- 07/12/2007)

Central Office: Basement, H-136, Shiv Durga Vihar, Lakkarpur, Faridabad – 121009

Cell: - 0091-93131-03060

Email – samarth@samarth.co.in, central.office@samarth.co.in

Registered Office: Rajendra Nagar (East), Near Bhagwati Chowk, Lachchipur

Gorakhnath Road, Gorakhpur – 273 015